Molekülleri bir arada tutan bağlara “kimyasal bağ” denir. Bağın oluşabilmesi için atomlar kararlı olmalı ve az enerjiye sahip olmalıdırlar. Bağ oluşumu sırasında enerji açığa çıkar. Atomlar bağ yaparken elektron dizilişlerini soygazlara benzetmeye çalışırlar.

Atomlar Arasındaki Bağlar

Kovalent

İyonik

Metalik

Moleküler

maddeler Polar

ApolarKoordinatif

Kovalent

Ağ örgülü

Katılar

Soygazların bütün orbitalleri dolu olduğu için bileşik oluşturamazlar.

Elektron yapıları farklı olan atomlar değişik biçimlerde bir araya gelerek kimyasal bağ oluştururlar.

Bir atomun yaptığı bağ sayısı yarı doğru orbital sayısına eşittir.

Metaller ile ametaller arasında oluşan bağlardır. Ġyonik bağda metaller elektron verir, ametaller elektron alıırlar. Metaller elektron verdikleri için (+), ametaller elektron aldıkları için (-) değerlik alırlar. Oluşan (+) ve (-) yükler birbrini büyük bir kuvvetle çekerler. Bu kuvvet de iyonik bağın oluşumunu sağlar . Onun için iyonik bağlı bileşikleri ayrıştırmak çok zordur.

Elektron alışverişi sonucu oluşan bileş,klerdekazanılan elektron kaybedilen elektron sayısına eşittir.

ĠYONĠK BAĞ

Ġyonik katılar belirli bir kristal yapı oluştururlar.

Ġyonik bağlı bileşikler oda sıcaklığında katı halde bulunurlar.

Ġyonik bileşikler katı halde elektriği iletmez. Sıvı halde ve çözeltileri elektriği iletir. Bu katıların kristal yapısı vardır ve kırılgan özelliğe sahiptirler. (NaCl, K2S ........)

NaCI , MgS , BaCI2 bileşiklerini iyonik bağlı bileşiklere örnek olarak verebiliriz.

Aynı cins iki ametal atomu arasında oluşan bağa ”apolar kovalent bağ” denir. Apolar kovalent bağa kutupsuz bağ da denir. (+) ve (-) kutbu yoktur. Aynı cins atomlar arasında apolar kovalent bağ bulunur.

Ametallelerin kendi aralarında elektron ortaklaşması sonucu oluşan bağa” kovalent bağ “ denir. Kovalent bağ yapısına göre ikiye ayrılır.

KOVALENT BAĞLAR

Apolar Kovalent Bağ

ÖRNEK : Şekildeki gibi iki klor atomu arasındaki bağ apolar kovalent bağdır.

• Bu bağda elektronlar ortaklaşa kullanıldığı için moleküllerin pozitif veya negatif kutbu yoktur.

Farklı ametaller arasında oluşan bağa “polar kovalent bağ “ denir. Elektronlar iki

atom arasında eşit olarak paylaşılmadığından kutuplaşma oluşur. Bu bağlarda

ametallerden biri ortaklaşa kullanıldığından dolayı molekülün bir ucu pozitif (+),

diğer ucu (-) yüklenir.

Örneğin ; HF molekülünü ele alalım :Hidrojen ve Flor elektron ortaklığı ile bileşik oluşturmuş durumdadır. Florun elektronu kendisine çekme gücü Hidrojenden daha fazla olduğundan elektron kısmen de olsa Flor tarafındadır.

Polar Kovalent (Kutuplu ) Bağ

Hidrojen ve Flor atomlarının son orbitallerindekielektronların ortaklaşa kullanılması sonucu polar kovalent bağ oluşmuştur. Örnek olarak , CO2 , H2O, HCI , … gibi birçok örnek verilebilir.

•Bir atomun yapabileceği bağ sayısı , atomun

sahip olduğu yarı dolu orbital sayısını kadardır.

1H : 1s1

1 bağ yapabilir.

2He : 1s2

Orbital tam dolu olduğundan bağ yapamaz.

BİR ATOMUN YAPABİLECEĞİ BAĞ SAYISI

3 bağ yapabilir. Boş orbitaliolmadığından uyarma yapılamaz.

10Ne : 1s2 2s2 2p6

Yarı dolu orbitali olmadığından bağ yapamaz.

Maddeler gaz halinde iken moleküller birbirinden bağımsız

hareket ederler.

Moleküller arasındaki itme ve çekme kuvveti yok denecek

kadar azdır.

Maddeler sıvı halde ya da katı halde bulunduklarında

moleküller birbirine yaklaşır ve moleküller arasında itme ve

çekme kuvveti oluşur. Bu etkileşmeye “moleküller arası bağ “

denir.

VAN DER WALLS ÇEKİMLERİKovalent bağlı olan apolar moleküllerde (örneğin; CO2 ) ve soygazlarda sadece kütlelerinden kaynaklanan bir çekim kuvveti oluşmaktadır. Oluşan bu kuvvete van der walls bağları denir.

DİPOL –DİPOL ETKİLEŞİMİ Polar moleküllerde (+) ve (-) yüklerin birbirini çekmesiyle oluşan bağlanmaya denir. Bu etkileşim van der wallsbağlarından kuvvetlidir. (HF , HCI, H2O)

HİDROJEN BAĞIHidrojenin F, O, N gibi elektron ilgisi büyük olan lar ile oluşturduğu (bileşiklerde molekülleri bir arada tutan kuvvete hidrojen bağı denir. (örneğin; HF, H2O, NH3…)

Metaller, değerlik elektronlarının oynaklığından dolayı ısı ve elektrik akımı iletkenliği, şekil verilebilme gibi özelliklere sahip olurlar.

•İyonlaşma enerjisi azaldıkça (periyot numarası arttıkça) metalik bağlar zayıflar.

•Değerlik elektronları sayısı artıkça metalik bağ kuvveti artar.