មាតកា

សេចកតស តើម.............................................................................................១

កណតេគាល........................................................................................១

សតើឥសលា មជាអវ?.......................................................................................៣

ពាកយសចចៈទាងពរ................................................................................៨

ត ើអនកនាសារឥសាា មជានរណា?.............................................................៩

តេបាននយាយពអនកនាសារ................................................................១០

សឡា ..........................................................................................១១

ហសាកា ........................................................................................១២

បសខែរមា ហសទន ...............................................................................១២

បណយហសជជ......................................................................................១៣

ការសគារពេកាា រៈផ ែកជស ឿ................................................................១៤

ភេតតាងបញជា កថាមា អលសោះ.......................................................១៥

គមពរអាលគរអា ជាអវ?.......................................................................៣៤

សលេ ដទៃ យាយព.........................................................................៣៥

សគាលការណគគះរបេឥសលា ម.............................................................៣៩

េលធមឥសលា ម....................................................................................៤០

េៃធកែងឥសលា ម.....................................................................................៤១

សលេ ដទៃ យាយពឥសលា ម...............................................................៤៤

ឥសលា ម ងគៃពយេមបតត........................................................................៤៥

ឥសលា ម ងសរេត......................................................................................៤៦

ឥសលា ម ង ាវសភៃ..............................................................................៤៩

ឥសលា ម ងអែកម ផម មេាម...............................................................៥១

ឥសលា ម ងការសគារពេៃធ....................................................................៥២

ឥសលា ម ងេសរគា ម...............................................................................៥៥

ឥសលា ម ងបរសលា ..............................................................................៦៣

ឥសលា ម ងអនាមយ............................................................................៦៥

ឥសលា ម ងចសណះវជាា ........................................................................៦៧

ឥៃធពលអរយធមឥសលា មសលើ.................................................................៦៩

លកខណៈពសេេទ អរយធមឥសលា ម...................................................៧២

គពះប ទលខាះៗទាកៃង ងវៃាសលសរេត................................................៧៤

សតើអែកដងអវខាះអព...............................................................................៥៥

សេចកតបញច ប....................................................................................១៤០

1

ការនយាយបរយាយកបងកនសេៀវសៅមេាសទេកដេសងខបអព

សលេនចងសរកាយបងអេ ខដលសេបញា ោះមកពសលសមឃ។ ជាមយនង សលេនសនោះ អលសឡាោះជាមាា េបានបសពញលកខណៈសលេនមសល នងអសល (េមេនថភាពសកតមានចសពាោះពកោត) រទងបានទក សលេនមនៗជាសមាឃៈ សហសយបានបញាបការបញា ោះសលរពសលសមឃ សោយសលេនសនោះ។ សបសយាងាមេទតករមតពភពសលាកចងសរកាយបងអេ សលេនឥសលល មមានអបកចលសរចនជាងមយពានលាន នក។ ជាសលេនខដលមានមនេសរបណាងរបខជងោប ចល ថវសបសៅ មានភាពែវោះខលតកបងការឧបតទមភខផបកេមាភ រៈ នងធនធានមនេស ខត ភាេតចណាេអបកខដលចលសលេនសនោះសហសយ សចញសៅវញ។

មននងអានសេៀវសៅសនោះ ចចបាចអបករតវដងថាេមពរអាល េរអានមនខមនជាេមពរវទាសលសរេថ បាខនថជាេមពរខដលឱយតទមលសៅសល ចសណោះដង នងអបករបាជញ សហសយសលកឋានៈពកអបករបាជញឱយែពងែពេកបងេងាមឥសលល ម នងបគា បឱយសេសលកតសមាង នងផថលតទមលដលពក អបករបាជញ។

េមពរអាលេរអានេជាកផនចាបសរៀបចខផនទផលវេរមាបជវត នសយាបាយ សេដឌកចា េងាមកចា េលធម នងការអបរខដលសរៀបច

សេចកដសើម

កណតេមគា លៈ

2

េណាថ បធាប បរសបៀបរេសៅរបេអបកមេលម ការទនកទនងរបេពកសេជាមយនងេងាមដទទ សដមផឱយពកសេរេសៅរបកបសោយភាពេែដមរមន ពកសេសលា លពេទនែលនឯង នងេទនអបកដទទ។

កបងសេៀវសៅសនោះ ែញ មនភាជ បេមពរអាលេរអានសៅនងរបក េសហសញ នងវទាសលសរេថទសនប ឫកផធយមកវញ។ បាខនថែញ នយាយពអវ ខដលមានខចងកបងេមពរអាលេរអានទនកថាែណឍ មយចនន ខដលនយាយអពអវខដលសេបានរកសឃញថមៗនសពលបចាបផនប។ ពតរបាកដ េមពរអាលេរអានមានកថាែណឍ ែលោះខដលនយាយពអវខដលសៅកបង សលាកសនោះដចជា រពោះអាទតយ រពោះចនធ ផកា យ ទថៃ យប សមឃ ដ េតវ រកខជាត បរយាកាេ។ល។ អពាវនវឱយមនេសេតពចចរណាខដលនសៅរកការសលា លមាា េខដលបសងាត វសលលភាពទនកមាល ងអណាចរបេរទង នងភាពេរកតឥតសខលា ោះទនចសណោះដង នងពទនរបេរទង។

េងឃមថាសេៀវសៅសនោះនឱយអបកអានសលា លពេមពរអាលេរអាន ខដលេរកតឥតសខលា ោះ ោម នភាពែវោះចសនល ោះរតងណាស យ។ ជាការ បញា ោះមកអពរពោះជាមាា េដមហខលល ងពខក។ េមពរអាលេរអានផធកសពារ សពញសោយកផនតរមាចងអលបគា ញឱយសលា លពចសណោះដងពតខដលសេ មនដង ឬអវខដលសេមនទនរកសឃញអពសលេនឥសលល ម ។

3

ឥសលល មេជាការរបេលែលនជនអលសឡាោះជាមាា េ សោរព របតបតថចសពាោះរទងសោយសេចកថសសលម ោះេ នងសជៀេវាងការសោរព សផសងសរៅពរទង។ ជាសលេនខដលមានសេចកថេសនថ េរបណ នង គយរេល ។ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថាៈ

٥٨١ : جمشحا چۋ ۈٴۇ ۈ ۆ ۆ ۇ ۇ چ

មាននយថាៈ «អលសឡាោះរទងចងឱយពកអបកទទលបាននវភាព គយរេល សហសយរទងមនចងឱយពកអបកពបាកសនោះស យ»។

សលេនខដលសធវឱយមនេសេាបេាល នងេៃបចតថ ដចជា អលសឡាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

مث جث يت ختمتىت حت جت يب ىب مبچ

٨٨ : شعذا چ ىثيث មាននយថា៖ «ពកអបកខដលមានជសនឿ សហសយចតថរបេពកសេ

នងនរ សោយសលរខតការរលកសៅចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េ។ សតមន ខមនសទឬការរលកចសពាោះអលសឡាោះសធវឱយចតថនងនរ?» ។

សលេនខដលនឱយមានកថសមាថ ករណា ដចជាអបកនសលរ បានមានរបសលេនថា៖

:ص ع١ اهلل ص اهلل سصي لبي لبي عش ث اهلل عجذ ع ٠شحى األسض ف اسحا اشح ٠شح اشاح)

ازشز. ص صح١ح حض (بءاض ف

សើឥសលា មជាអវ?

4

មាននយថា៖ «ពកអបកខដលសចោះអាណតរេឡាញចសពាោះ មនេស អលសឡាោះនងអាណតរេឡាញពកសេ ចរអាណតរេឡាញ ចោះចសពាោះអបកសៅសលដ សនោះអបកសៅសលសមឃនងអាណតរេឡាញពក អបក» ។

ជាសលេនទនសេចកថរេឡាញ នងសមាថ ករណា សហសយ រេលាញសេចកថលអេរមាបមនេសទសៅ អបកនសលរសលាក បានមានរបសលេនថា៖

ع١ اهلل ص اهلل سصي لبي لبي عب اهلل سظ عش اث ع اىج١ش اعغ (بس أفع رعب اهلل إ ابس أحت) ص:

មាននយថា៖ «អលសឡាោះរេឡាញចសពាោះមនេសណា ខដល ផថលផលរបសយាជនសរចនជាងសេចសពាោះមនេសទសៅ» ។

សលេនខដលោម នភាពរេពចរេពល នងោម នភាពរចបក រចបល ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ٺ ڀ ڀ ڀ ڀ پپ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱ چ

٣٤ : حا چ ٺ ٺ ٺ មាននយថា៖ «សយងមនបាបបញជ ននរណាមាប កមនឯង

(មហមាា ត) សលកខលងខតជាបរេខដលសយងរាេបគា បចសពាោះពក សេ ។ ចរេរពកអបកខដលសចោះដងចោះ របេនសបពកអបកទងអេោប មន ដងសនោះ» ។

សលេនខដលមានេមធមសពញសលញេរាបមនេសទងអេ សហសយភាពលអរបសេរជាងោប សនោះេេទតសៅសលការសោរពវនយ

5

សលេនខតបាសណាត ោះ។ អបកនសលរបានមានរបសលេនថា៖ ( اغط وأصب صاص١خ ابس ) اهلل سصي لبي لبي صعذ ث ص ع

ظع١ف اصبد

មាននយថា៖ «មនេសទងអេមានភាពសេមោប ដចជាសធមញ រកាេេតេក» ។

អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនសទៀតថា៖ إال ...أعغ ع عشث فع ال) :ص ع١ اهلل ص اهلل سصي لبي

حج ث أحذ ضذ (ثبزم

មាននយថា៖ «ជនជាតអារាាបមនលអរបសេរជាងជនជាតដទទ សលកខលងខតមានការសោរពវនយសលេន» ។ សលេនខដលមានភាពយតថធមោចខលតេមផចសពាោះេរតវក

សោយ។ អលសទាោះបានមានរពោះបនធលថា៖ ۈ ۈ ۆ ۇۆ ۇ ڭ ڭ ڭ ڭ ۓ چ

٨ : بئذحا چ ٴۇ

មាននយថា៖ «ចរកសរពាោះខតការេអបសែពមរបេរកមមយ សធវឱយ ពកអបករបរពតថអសពអយតថធមឱយសសលោះ។ ចរពកអបករបកានខលជ បនវភាព យតថធម សរពាោះភាពយតថធមសៅសកៀេបផតជាមយនងការសកាតខលល ច ចសពាោះអលសទាោះ» ។

សលេនខដលមានសេរភាពទលទលាយ សេរភាពខលង ជសនឿ។ ដចអលសទាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

٨١٢ : جمشحا چ مئ حئ جئ ی چ

មាននយថា៖ «ោម នការបងខតបងខសទកបងសលេន» ។

6

សេរភាពកបងការបសញាញេនតសលទ បនសដមផឈានសៅរក សេចកថចរងចសរន នងការសលា លអលសទាោះជាមាា េ។ អលសទាោះបាន មានរពោះបនធលៈ

٥٠٥ : ش٠ چ ڑ ڑ ژ ژ ڈ ڈ چមាននយថា៖ «មហមាា តចរសពាលថា ចរពកអបកពចចរណា

សមលចោះថា សតមានអវែលោះសៅសលសមឃ នងខផនដ» ។ សេរភាពខលងការនយាយេថ។ អបកនសលរបានមានរបសលេន

ថា៖ ع١ اهلل ص اهلل سصي بيل لبي ع اهلل سظ اخذس صع١ذ أث ع (عبئش أ١ش أ عبئش صطب عذ عذي وخ اغبد أفع) :ص داد أث ص

មាននយថា៖ «ការតេ ដលអរបសេរសនោះេការនយាយពាកយ ពតសៅចសពាោះមែសមដកនផកថ ចការ» ។

សលេនខដលមានការឯកភាព នងរបរមសលមេាោប អលសទាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

٥٠٤ : عشا يآ چ ڃ ڄ ڄ ڄ ڄ ڦ چមាននយថា៖«ចរពកអបករបកានខលជ បនងមាោរបេអលសទាោះ

(សលេនឥសលល ម)ទងអេោប សហសយកខបកបាកោប ឱយសសលោះ» ។ សលេនខដលជយេហសការោប សលអសពលអ។ អលសទាោះបាន

មានរពោះបនធលថា៖ چېئ ۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئۇئ وئ وئ ەئچ

٨ : بئذحا صسح

7

មាននយថា៖ «ចរពកអបកជយេហសការោប កបងការសធវអសពលអ នងសេចកថសកាតខលល ចចសពាោះអលសទាោះ សហសយចរពកអបកកជយេហសការោប កបងការសធវអសពបាប នងចងេរតវនងោប ឱយសសលោះ» ។

ជាសលេនេកល អពាវនវដលពភពសលាកទងមលសោយ ោម នការរបកានពជសលេន។ អលសទាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

ے ھ ھ ھ ھ ہ ہ ہ ہ ۀچ ٨٨ : جأص چ ۓ ۓ ے

មាននយថា៖ «សយងោម នចចតាងអបក សលកខលងខតសៅកាន មនេសសលាកទសៅ សដមផផថលដណងរករាយ នងការរពមានោេសតឿន ដលពកសេ កបាខនថមនេសសលាកភាេសរចនមនបានដង» ។

សលេនខដលបេាលណាបានចល អលសទាោះនងអភយសទេនវកហសេឆាង នងអសពបាបរបេសេខដលកនលងផត។ អបកនសលរបានមានរបសលេនថា៖

ع١ اهلل ص اهلل سصي أ لبي ع اهلل سظ اعبػ ث عش ع ض صح١ح (لج وب ب ٠ذ اإلصال أ)... لبي: ص

មាននយថា៖ «...ឥសលល មជាសលេនខដលអតសអាននវអវខដលកនលងផត» ។

ជាសលេនសពញសលញបរបរ។ ជាមយនងសលេនសនោះ អលសទាោះបានបសពញលកខណៈដលសលេនេមយមនៗ សហសយបញាបសលេនសផសងៗសោយសលេនឥសលល មសនោះខដរ។ អលសទាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

8

ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چ چ ٤ : بئذحا چ ڌ

មាននយថា៖ «ទថៃសនោះសយងបានបសពញសលេនរបេពកអបក នងបានបសរងាបពរជយរបេសយងជនពកអបក សហសយសយងបានសរជេសរេសលេនឥសលល មជាសលេនរបេពកអបក» ។

ខលងសរកាមសនោះជារបសភទទនការសោរពេកាា រៈខដលមាន (កាយ វាចច ចតថ) តនទយាា ងេខលនកបងការកសលងេលធមរបទពទថល ថាល ជរមោះេអាតចតថេនត នងការរបកានខលជ បសមងមាា ត ការខកខរបតរមងែលនឱយកាល យជាបេាលលអ សហសយការរកាការពារឯកភាព នង ចណងសមរតភាពទនេងាមឥសលល ម។

ការសោរពេកាា រៈសោយកាយវាចច ខដលសៅថាឥសលល មសនោះ មាន៖

ពាកយេចចា ទងពរ ទ១េចចា ទទលសលា លថា ោម នមាា េខដលរតវសេសោរពេកាា រៈ

យាា ងពតរបាកដ សលកខលងខតអលសទាោះ សហសយេចចា ថា ពតរបាកដណាេមហមាា តជាែញ បសរ នងជាអបកនសលររបេអលសទាោះ។ ពាកយ សនោះជាកនសសលេរមាបចលសលេនឥសលល ម។

អតទនយទនពាកយ៖ «ោម នរពោះខដលរតវសេសោរពេកាា រៈយាា ង ពតរបាកដ សលកខលងខតអលសឡាោះ» ។

- ោម នមាា េខដលជាអបកបសងាតចរកវា ទងមល សលកខលងខត អលសទាោះ

9

- ោម នអបកកានកាប នងចចតខចងសរៀបចចរកវាទផ សលកខលងខត អលសឡាោះ។

- អលសទាោះខតមយេតជាមាា េខដលេកថេមសេសោរពេកាា រៈ។ អតទនយទនពាកយេចចា ថា “ពតរបាកដមហមាា តជាអបកនសលរ

របេអលសឡាោះ” របតបតថាមអវខដលសលាកបានបគា បសរប សជឿជាក ចសពាោះអវខដលសលាកបានរបាប សជៀេវាងពអវខដលសលាកបានហម ឃាត នងេអបសែពម។

សតអបកនសលរឥសលល ម ជាអបកណា? ោតេជាឪពករបេ កេម សឈាម ោះមាហមាា ត កនអាបឌល

សឡាោះ កនអាបឌលមាសាលប កន ហេម មកពកលេមពន អារាាប េសរេស ជាបរតកល អាតណាន ជាកនរបេ អសលម ខអល ជាអបកនសលរ របេអលសឡាោះ ជាកន របេអរពហសម ខដលជាេណពវចតថរបេ អលសឡាោះ។ មាឋ យរបេោតសឈាម ោះ អាមណោះ កន វាាហប ជាប រតកលអាតណាន ជាកនរបេ អសលម ខអល អបកនសលររបេអលសឡាោះ ជាកនរបេអរពហសម ។ ោតបានរបេតសៅឆប ៥៧១ េ.េ សៅទរកងមាា កោះ ខដលជាមជឈមណឍ លសលេនេរាបឧបទវបអារាាប។ មានកៈហសពោះ ខដលកសលងស ងសោយ អបកនសលរសឈាម ោះអរពហសម នងកនរបេោតសឈាម ោះអសលម ខអល។

សេបានទទលសលា លថា ោតជាមនេសខដលមានភាពសលម ោះ រតង សហសយសេមានជសនឿទកចតថសលរបោត សៅសពលខដលពកសេចង សធវដសណរ ពកសេបានយកបសញដរបេពកសេមកសផញនងោត សហសយសេ បានទទលសលា លថា ោតជាមនេសខដលរបកាននវភាពេចាៈ មនសចោះ

10

កហសក សេមនខដលលថា ោតកផតនងពាកយេនា សបាករបាេ សពាល េោត រេលាញសេចកថលអ នងភាពចរងចសរនដលមនេសសលាក ទសៅ ។

អលសឡាោះបានរបទនសលរដលោតែណៈខដលោតមាន អាយ ៤០ឆប ោតបានរបាបរបពននសឈាម ោះ ែទជោះថា (ពតរបាកដ ណាេ ែញ មានការបារមភចសពាោះែលនែញ របពននោតបានសធលយថា៖ ពដសចចប ោះសទ! អលសឡាោះមនសធវឱយអបកអាមាា េមែជាោចខលត ាមពត អបកបានផាភាជ បសលចញាត ជយោរទពកអបកទនសែាយ ឧបតទមភ ដលអបកទទលរក ទទលឱយសភញៀវអារេយសៅ នងជយជនរងសរោោះ ។

ោតបានសលប កសៅទរកង មាា កោះ អេរយៈកាល ១៣ឆប អពាវនវមនេសឱយសជឿចសពាោះអលសឡាោះ បនធ បមក ោតបានសភៀេ ែលន សៅមាា ទណោះ សហសយបានអពាវនវអបករេកសនោះឱយកានសលេន ឥសលល ម ពកសេកបានចលឥសលល ម សហសយអលសឡាោះសៅខតបញា ោះចាប សលេនខដលសៅសេេេលសផសងៗសទៀតដលោតជាបនថបនធ ប។ ោតបានរសោោះរកងមាា កោះ បនធ បពោតបានសភៀេែលនបាន៨ឆប ។ ោត បានទទលមរណភាពសៅអាយ ៦៣ឆប សរកាយពសេបានបញា ោះេមពរ អាលេរអានទងមល នងចាបឥសលល មបានចបេពវរេប សហសយពក អារាាបទងមលកបានចលសលេនឥសលល មផងខដរ។

សេបាននយាយអពអបកនសលរមាហមាា តថា សលាកបណឍ ត ចច លបន បាននយាយសៅកបងសេៀវសៅ

អរយធមអារាាបរបេសលាកថា៖ សពលណាសេចងសរបៀបសធៀបេណ- េមផតថពកវរជន ាមរយៈសលប ទដដអសលា រយរបេពកសេ េមាហមាា តជា

11

បេាលអសលា រយខដលរបវតថសលសរេថបានទទលសលា ល។ ជាកាពតណាេ អបករបាជញសលាកខលងលច បានផថលយតថធមជនមាហមាា ត ថវសប សលេននយមបានសធវឱយពករបវតថវទជាសរចនបាតបងឧតថមេត មន ទទលសលា លឧតថមភាពរបេោត..។

សលាកបណឍ ត ទមាសឃល ហត បាននយាយសៅកបងសេៀវសៅ “ការខេវងយលអពវរជនកពលទង ១០០” ថា៖ ែញ បានសរជេយក មាហមាា ត មកោកសលែសរៀងទមយទនបញជ សឈាម ោះខដលមានបេាលជា សរចន េទនខតមានឥទនពលជាេកល កបងវេយជាសរចន របខហសលជា មានអបកអានជាសរចន មានការសងឿងឆៃល ..កបាខនថាមទេសនៈរបេែញ មាហមាា ត េជាវរជនខតមយេតកបងរបវតថសលសរេថ ខដលទទលសជាេ ជយ សលចសធាល នងឧតឋងាឧតឋមជាងសេ ទងខផបកសលេនចរក នងអាណារចក ។

េឡាត (ការថាវ យបងា) ការផារភាជ បរវាងែញ បសរ នងមាា េរបេែលន សេបងេងេ

អភយសទេ េជនយ នងភាពេរកតរតមរតវ។ េជាេឡាតទងរបាសពលកបងមយទថៃ មយយប ាមសពលសវលាកណត។ អបកមេលមសៅ ខតផារភាជ បនងមាា េរបេែលន សរៀងរាលសពល ។ ចខណកឯពករបេៗ រតវរបតបតថ េឡាត ជារកមសៅឯមាា េជត សលកខលងអបកខដលោម ន លទនភាព។កដសចបោះខដរ េឡាត ជយពរងងចណងទនសេចកឋរេលាញ ភាពជតេបទន សហសយជយលបបបាតទងរេងនវការខបងខចកវណតៈកបង េងាម សរពាោះអបកឥសលល មឈរជាជរ ជាបៗោប សហសយេសៅសៅរកទេ ខតមយ កបងសពលខតមយ សពាលេ ពកសេទងអេសេមភាពោប កបងការ

12

សោរពសអានលសទន នងឈរេកាា រៈចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េ។ ហសាកាត (ការបរចចា េរទពយ) ជារទពយេមផតថមយភាេតច ខដលអបកមានរតវបងាមលកខែណឍ

កណត សោយចតថរជោះថាល ជាការអនវតថាមបទបញជជ របេអលសឡាោះ េរមាបខចកជនដលបងបអនរបេែលនខដលរករក នងពកអបកែវោះខលត។ ឥសលល មបានោកកាតពវកចាសនោះកបងសោលបណងសដមផបណថ ោះសលម រតសចោះ ទទលរាបរងកបងេងាម រវាងអបកឥសលល ម នងអបកឥសលល ម លបបបាត ភាពរករក នងទបសលា តហនភយទងឡាយខដលសកតសចញពភាពរក រក។ មនរតមខតបាសណាត ោះ ហសាកាតជយជរមោះេមាអ តចតថពកអបកមានព ភាពរោះកណាញ សលាភលន នងជរមោះេមាអ តចតថអបករកពការរចខណន ឈាប នេ ការចងេនេកនសលអបកមាន។ សៅសពលខដលពកសេសឃញ អបកមានយកចតថទកោកចសពាោះពកសេកបងការផឋលជាលយកាក នងការ ផថលជាេបផរេធមដលពកសេ ..។

បេខែរ ាមាា ហសធន (ការតមអាហរមយខែកបងមយឆប ) អបកឥសលល ម បេមយឆប មឋង សោយតមរបការខដលនឲយែច

បេ ដចជាការហសបចក ផកទក រមេគវ េ ខដលេត ចចបពសពល អារណរោះរហសតដលទថៃលច។ បេពខមនជារបការខដលសទបនងសកត មានស ងកបងសលេនឥសលល មសនោះសទ ាមពត អលសឡាោះបានោក កាតពវកចាសនោះដលពករបជាជាតជននមនផងខដរ។ ដចរទងបានមាន រពោះបនធលថា៖

ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿچ

13

٥٨٤ : جمشحا چڦڦ ڦ ڦមាននយថា៖ “មាប លពកអបកខដលមានជសនឿទងឡាយ សយង

បានោកកាតពវកចាឱយបេ ដចខដលសយងបានោកកាតពវកចាសលពកអបកជននមនខដរ េងឃមថាពកអបកនងសកាតខលល ចមកចសពាោះ សយង» ។

បេេជាការតេ ជនោះរវាងែលនឯងនងតណាា សហសយនង ចណងអេទញ។ បេសធវឱយអបកមេលមមានអារមមណដងពភាពែវោះ ខលតបងបអនរបេសេខដលរករក សាកយាា ក។ ដសចបោះ សធវឱយរបសេមាន ចតថអាណតអាេរ សចោះចលរមរខលកទកខលបាក នងជយបសពញតរមវ ការរបេពកសេ។

បណយហសជជ (ការសធវធមមយារា) ការសធវដសណរសៅកានវហរកៈហសពោះជាទកដពេដឌសដមផបសពញ

ពធបណយមយយាា ងពសេេ សៅទកខនលងមយដពសេេ កបងសពលសវលា មយកណតសោយរបតបតថាមកថបគា បរបេអលសឡាោះជាមាា េ។ ចចបាចសលមេលមរេបរបមានបញជដ រេបអាយដងកថ រតវបសពញពធសនោះ ឱយបានមថងកបងមយជវត សោយមានលកខែណឍ កណតរតវមាន លទនភាពទងេែភាពផលវកាយ នងធនធានរទពយេមផតថ អលសឡាោះជា មាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

﮹ ﮸ ﮷ ﮶ ﮴﮵ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھچ

٧٩ : عشا يآ چ﮼﮽ ﮻ ﮺មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េបានោក

14

កាតពវកចាសលមនេសឱយរបារពនពធបណយហសជជសៅវហរកៈហសពោះចសពាោះ នរណាខដលមានលទនភាព។ រឯអបកខដលរបឆងបដសេធសនោះ ពត របាកដណាេ អលសឡាោះរទងមនរតវការអវពពភពសលាកសនោះស យ”។

សេចចតទកបណយហសជជជាការរបមលផថ ពកអបកមេលមដធបផតសៅកខនលងខតមយ កបងសពលខតមយ ពកសេនោប បងេងចសពាោះរពោះជា មាា េខតមយ ពកសេសរបេសលៀកបពាកខតមយ របារពវពធខតមយ មន មានការខបងខចករវាងអបកមាន នងអបករក វណតៈែពេទប ពណេមផរ អារាាប នងជនជាតដទទស យ។ សនោះជាេកខភាពមយបញជជ កពភាតរ ភាព ភាពជាបងបអននងោប រវាងពកអបកមេលមទសៅ។

១- សជឿចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េៈ រតវមានជសនឿថាមានរពោះជា

មាា េ ជារពោះខតមយោម នទដេទងភាពជាមាា េ ទងភាពជារពោះ ទង រពោះនម នងរពោះលកខណៈរបេរទង។ រទងោម នេសរបៀប សហសយរទង ោម នែបងបខងអក នងអបកជយោរទ រទងជារពោះខដលបសងាតេភាវេតវ សលាក រទងជាអបកចចតខចងខតមយេត ោម នអវសកតស ងសលកខលងខត រទងេពវរពោះទយ សហសយោម នសកតផលអវសលកខលងខតរទងមានរពោះ សចតន រទងខតមយេតេកថេមនងទទលការសោរពេកាា រៈ ោម នអបក សផសងស យ។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڀ ڀ ڀ پ پپ پ ٻٻ ٻ ٻ ٱچ

ការសោរពេកាា រៈផនកជស ឿ ផែលសេបញញ តតសៅថា សោលជស ឿឥសលា ម

15

٣-٥ : إلخالػا چٿٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ

មាននយថា៖ «មហមាា តចររបសលេនចោះថា៖ អលសឡាោះខត មយេតរទងជារពោះជាមាា េ សហសយរទងមានរពោះនម នងរពោះលកខណៈ ដរបសេរទថលថាល ោម ននរណាមាប កចលហស នចខណកជាមយរទងស យ។ អលសឡាោះខតមយេតរទងេងជាអមតៈ ខដលរតវសេផសងរបាថាប េឱយបានេសរចដចបណង។ រទងោម នកន ោម នឳពក នងោម នរបពនន។ ោម នេតវសលាកណាអាចរបដច សហសយសរបៀបនងរទង ទងរពោះនម រពោះលកខណៈ ទងេកមមភាព រទងមហែពងែពេ មហពេដឌ» ។

ពតរបាកដ រេបអវទងឡាយខដលមានសៅកបងចរកវា ទន

េភាវេតវសលាកបញជជ កយាា ងចាេសោយោម មនធលេងសយថាមាន រពោះជាមាា េខដលជាអបកបសងាត រទងេអលសឡាោះជាមាា េ។ ពកអបក ខដលមានបញដញាណ នងមាននេសយរជោះថាល បានយលពសរឿងសនោះ យាា ងចាេ។ ពតរបាកដ ពកអបកខដលបដសេធចសពាោះវតថមានរបេ អលសឡាោះ ពកសេចងបានភេថាងជារបធាតពតខដលដងសោយឥសរនធ យារមមណរបេពកសេ។ ពកសេជទេនងែលនឯងកបងការទមទរចង បានធាតរបទនជសនឿ សោយសលរពកសេមានជសនឿថា មានវតថមានអវរេប យាា ងកបងចរកវា សនោះឥសរនធយារមមណរបេពកសេកេតមនដលខដរ ខត ពកសេអាចដងាមរយៈការរបទោះសឃញលទនផល នងឥទនពលទនរបេ ខដលមានសៅកបងចរកវា ។ ពកសេដងាមរយៈឥទនពលទនវតទទង

ភេតាងបញជា កថាមគ អលសជាជាមគា េ

16

សនោះ ខតមនាមរយៈធាតពតទនវតទទងសនោះស យ។ ពកសេសជឿថាមានទនញខផនដ សហសយកបងែលនដងចាេមនអាចសមលសឃញ ខតពក សេសឃញឥទនពលរបេវាេអវរេបយាា ងរតវរេបទញសោយទនញ ខផនដ។ ពកសេសជឿថាមានខដនមាា សញទច សហសយកដងចាេថាែលនឯង សមលមនសឃញខដនមាា សញទចសនោះ ខតពកសេសឃញពឥទនពលរបេវា ខដលរេបចលោប ។ បាខនថពកសេសមលមនសឃញពកមាល ងទនញសនោះ ស យ។ ពកសេមានជសនឿថាមានរបាជាញ ពកសេសមលមនសឃញរបាជាញ ខតពកសេសឃញពឥទនពលរបេវា។ សតពកអបកខដលេតថាអវៗវាឋតសៅរតមខតការដងសោយឥសរនធយារមមណសនោះរតមរតវខដរឬសទ? សតេម សហសតផលខដរឬសទ សៅសពលខដលពកសេបដសេធនងជសនឿចសពាោះ អលសឡាោះ ពសរពាោះពកសេមនអាចដងពរទងាមរយៈឥសរនធយារមមណ របេពកសេ? រោនខតខផអកសៅសលឥទនពលខតមយេត ពកសេសជឿសល ភាពពតជាសរចន ខដលពកសេសមលមនសឃញ។ ពតរបាកដ ការ ទមទរចងដងសោយឥសរនធយារមមណ សដមផសជឿថាមានអលសឡាោះជា មាា េ បានសធវឱយមនេសភាេសរចនឃាល តចចកពផលវរតវកបងការសលា ល អលសឡាោះជាមាា េខដលឆលោះបញជា ងកបងេនតទនការេតអពនមតថេញជដ របេរទង នងសលភាវេតវសលាករបេរទង។ រទងបានមានរពោះបនធល ថា៖

ڳ گگ گ گ ک ک ک ک ڑ ڑچ

ڻ ڻ ںں ڱ ڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳ

17

ھ ھ ھ ھ ہ ہہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻ

٤٩ -٤٢ : بفشغ چےے

មាននយថា៖ «ផករាាអងបាននយាយថា ខនហមាា ន ចរេង អាោរែពេមយឱយសយង េងឃមថាសយងអាចស ងសៅសលសមឃបាន សយងចងសមលរពោះជាមាា េរបេមសលសោយែលនឯង សយងេងសយថាវា នយាយកហសកសយង។ សេបានលផងទសងវដអារកករបេផករាាអងថាជា ទសងវលអ សហសយែលនរតវរារាងពផលវរតវ។ លផចកលរបេផករាាអងោម នអវសរៅពកថអភពវទងសៅសលាកយ នងបរសលាក» ។

ពខមនចសពាោះខតយេេមយកាលណាមយសនោះស យ ខតសនោះ េជាវបផធមទសនៀមទលាបរបេពកអបករបឆងជទេបដសេធាងព សដមសរៀងមកសោយសលរភាពលៃងសលល របេពកសេ។ អលសឡាោះជាមាា េ បានមានរពោះបនធលថា៖

وئ ەئەئ ائ ائ ى ى ې ې ې ې ۉچ

ىئ ىئىئ ېئېئ ېئ ۈئۈئ ۆئ ۆئ ۇئ ۇئ وئ

٥٥٨ : جمشحا چیی ی

មាននយថា៖ «ពកអបកខដលលៃងសលល បាននយាយថា សបេន ជាអលសឡាោះនយាយផកធ លជាមយពកសយង ឬឯងនមកបគា ញសយង នវនមតថេញជដណាមយ។ កដចោប ខដរ ពកអបកជននមនកនយាយ អញា ងខដរ ដងចតថរបេពករេសដៀងៗោប ។ ពតរបាដកណាេ សយង បានបករសលយបញជជ កពនមតថេញជដ របេសយងយាា ងចាេលាេ

18

េរមាបពកអបកខដលមានជសនឿសជឿជាក» ។ ឬពកសេមនសជឿសោយសលរមលសហសតទនភាពរកអតរកទមរបេ

ពកសេ អលសឡាោះរទងបានមានរពោះបនធលថា៖ ٺ ڀٺ ڀ ڀ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻچ

ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ ٹٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ

٨٨-٨٥ : فشلبا چڦڦ ڦ ڦ ڤ ڤ

មាននយថា៖ «ពកអបកខដលោម នេងឃមនងជបសយងបាន នយាយថា សបេនជាសេបញជ នពកសទវាមកជបពកសយង ឬកពក សយងសឃញរពោះជាមាា េរបេសយង។ ពតរបាដក ពកសេមានចតថអនត ចសពាោះែលន ហ ននយាយពាកយរកអតរកទមខបបសនោះ។ ទថៃខដល ពកសេសឃញពកសទវា ោម នអវរករាយសៅទថៃសនោះេរមាបពកអបកអេត សហសយពកសទវានយាយថា ឋានេេជាកខនលងខដលសេហមចសពាោះពក អបក»។

ឬកជាអសពអេត ដចជាការរបរពតថរបេពកជហសវ។ អលសឡាោះ ជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

﮴ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھ ھ ھچ

١١ : جمشحا چ﮷﮸ ﮶ ﮵មាននយថា៖ “ចររលកចោះែណៈខដលពកអបកនយាយថា

បពរតមសល! ពកសយងមនរពមសជឿចសពាោះឯងជាោចខលត លោះរាណា ពកសយងសឃញអលសឡាោះផកធ លនងខភបក។ រសលបខតមានសភលងធាល កពសល

19

សមឃមក សហសយពកអបកបានសឃញផកធ លនងខភបក សភលងសនោះបានឆប សឆោះរបលយពកអបក សោយសលរខតអសពបាប នងការរបមាថរបេពក អបកចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េ» ។

ភេថាងែលោះបញជជ កថាមានអលសឡាោះ រកសហសតផលាមឧបនេសយដបរេទនៈ ពតរបាដក មនេស មាប កៗ មានឧបនេសយរតមរតវ នងរបាជាញ យលដងមានជសនឿ ជាកយាា ងចាេថា ោម នអវមយខដលោម នអបកបសងាត សហសយក ោម នអវមយសកតស ងសោយោម នមលសហសតសនោះខដរ។

រពោះបនធលកបងេមពរអាលេរអានៈ ជរញឱយេសងាតសមលពភព សលាកខដលសៅជវញែលនឯង រតោះរោះពចចរណាសៅសលេភាវេតវ សលាកទងឡាយខដលមានសៅកបងចរកវាល ខដលបគា ញថាមាន រពោះជាមាា េជាអបកបសងាត ជាអបកចចតខចង សោយោម នភាពមនធល េងសយជាោចខលត។

ចរកវា ខដលសពារសពញសោយភាពេរកតឥតសខលា ោះ ការរបឌត ស ងដេរឱយេៃបខេៃង មានាងពភពផកា យទងឡាយខដល កពងមានចលន។ ភពនមយៗខដលសៅសលសមឃ សបេនជា ឃាល តខតបនថចពេនលងរបេែលនសនោះ នងសកតមានសរោោះមហសនថ-រាយដរបលយសៅកបងចរកវា ោម ននរណាដងពទហសទនសរោោះមហសនថរាយសនោះ សលកខលងខតអលសឡាោះជាមាា េខតមយេត។ សតនរណាជាអបកទទលែេរតវ នងបសងាតភពទងសនោះ ាងព ការចចបសផថមកសណតចរកវា រហសតមកដលេពវទថៃ។ ភពទង ឡាយសធវចលនាមរកតយរកមកណតមយយាា ងជាកលាក។

20

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

گ گ ک ک ک ڑک ڑ ژ ژ ڈ ڈچ

٥٠٥ : ش٠ چڳڳ گ گ

មាននយថា៖ «មហមាា តចររបាបពកសេចោះថា ចរពកអបកពនតយ េសងាតសៅសលអវៗខដលមានសៅសលសមឃ នងសៅសលខផនដ ខតនមតថ េញជដ ទងឡាយ រពមទងការោេសតឿនឱយរបងរបយតបោម ន របសយាជនេរមាបពកអបកខដលោម នជសនឿ» ។

ែលនមនេសផកធ លខដលមានលកខណៈពសេេអសលា រយទងរប េមផតថ នងរទងរទយ អលសឡាោះជាមាា េបានរបទនមក ជាមយនវលទនភាព នងេកាថ នពល។ ដចអលសឡាោះជាមាា េ រទងបានមានរពោះបនធលថា៖

چہہ ۀ ڻۀ ڻ ڻڻ ں ں ڱچ

٨٥-٨٠ : زاس٠بدا

មាននយថា៖ «សហសយសៅសលខផនដជានមតថេញជដ េរមាបពក អបកខដលមានជសនឿសជឿជាក នងសៅកបងែលនរបេពកសេ សតពកសេអត សបកខភបកសមលសទខមនសទ?» ។

ពពកេតវសផសងៗខដលមនេសទញយកផលរបសយាជនសធវជា ចណអាហ សរេឿងឧបសភាេបរសភាេ េសលៀកបពាក នងទកសធវ ជាយានជនោះ។ ដចអលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ڦ ڦڦ ڦ ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿچ

21

چ چ ڃ ڃڃ ڃ ڄڄ ڄ ڄ

ژ ڈ ڈ ڌڎڎ ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ چ چ

ڳڳ ڳ ڳ گگگ گ ک ک ک ک ڑ ڑ ژ

ۀہ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻ ں ڱ ڱ ڱ ڱ

٢٧-٢٢ : حا چےے ھ ھ ھ ھ ہ ہہ

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ េតវពាហសនៈេជាតយាា ងមយ េរមាបពកអបក សយងបានរបទនទកសោោះដលពកអបក សចញពកបង សពាោះរបេវាសកតសចញពចសនល ោះអាចននងឈាមរបេវាជាទកសោោះដថាល បរេទនមានរេជាតឆៃ ញេរមាបពកអបកទទលទន។ អពកថរបទន របេសយងេខផលសលម នងខផលទពាងបាយជរ ពកអបកយកវាសៅបតសធវរសល សហសយពកអបកយកខផលសឈទងសនោះសធវជាចណដឆៃ ញពសល ពតរបាកដ ទងសនោះជានមតថេញជដ េរមាបពកអបកខដលមានរបាជាញ សចោះេត។ រពោះជាមាា េរបេឯងបានរាេបគា បឱយេតវឃមយកភប នងសដមសឈសធវជា េបក សហសយនងផធោះេខមផង េណងអាោរខដលមនេសសធវ។ បនធ ប មករទងសរបឱយឃមខលេខផលសឈទងឡាយ នងសធវរាបាមរផលវខដលរទងបានរតេរាយឱយយាា ងគយរេល។ ទកដមខដលសចញពកបង សពាោះរបេវាមានេមផរែេៗោប ជាថាប ពាបាលេរមាបមនេស។ ពតរបាកដសនោះ ជានមតថេញជដ េរមាបពកអបកខដលសចោះេត ពចចរណា»។

រកខជាត សដមសឈ នងដណាោដោះទងឡាយមានរបសភទ នង

22

ពណេមផរែេៗោប ខដលមនេសទញយកផលរបសយាជនសរប េរមាបជាសរេឿងឧបសភាេបរសភាេ ជាទជរមក នងជា ឧេថពាបាល។ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធល ថា៖

ک ڑ ڑ ژ ڈژ ڈ ڎ ڎ ڌ ڌ ڍ ڍچ

ڱڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳ گڳ گ گ کگ ک ک

ہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻ ں ں

﮲﮳ ۓ ۓ ے ے ھ ھ ھ ھ ہ ہ

٣-٤ : شعذا چ﮹﮺ ﮸ ﮷ ﮶ ﮵ ﮴

មាននយថា៖ «រទងេជាអបកខដលពនល តខផនដឱយធទលាយ រទងបានបសងាតឱយភប នងទសនល នងមានខផលសឈរេបរបសភទ រេបខផលសឈ នមយៗមានពររបសភទ សហសយរទងបសងាតឱយមានយបនងទថៃរេប ដណថ បោប សៅវញសៅមក។ ពតរបាកដ សនោះជានមតថេញជដ េរមាបពក អបកខដលសចោះេតពចចរណា។ សៅសលខផនដសនោះសទៀតមានរបសភទដសផសងោប ខតសៅជាបៗោប មានចការរេបរបសភទ ចការទពាងបាយជរ ចការដណាសផសងៗ នងចការសលមខដលមានសដមដោះសចញពេលខតមយ នងេលសផសងោប សេសរសលចរេពទកខតមយ សហសយសយងបានសធវឱយខផល សឈទងសនោះមានរេជាតរបសេរែេោប កបងការទទលទន។ ពតរបាកដ ជានមតថេញជដ េរមាបពកអបកខដលមានរបាជាញ សចោះេត» ។

េភាវៈទងឡាយទនេតវសលាកសផសងៗខដលរេសៅសលខផនដ

23

រេបរបសភទ រេបជពក រេបលកខណៈ។ អលសឡាោះជាមាា េរទង បានមានរពោះបនធលថា៖

﮶ ﮵ ﮴ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ےے ھ ھ ھ ھچ

﯁ ﯀ ﮿ ﮾ ﮽ ﮻﮼ ﮺ ﮹ ﮸ ﮷

٥٥-٥٠ : مب چڭۇ ڭڭ ڭ

មាននយថា៖ «រទងបានបសងាតសមឃសោយោម នេេរដច ខដលពកអបកសមលសឃញរសលប សហសយរទងបានោកភបចោះមកសដមផទបលនង ខផនដ កឱយរសគា ោះរសងាដលពកអបក។ រទងោកពរគយេតវរេបរបសភទ សៅសលខផនដ សយងបានបញា ោះទកសភលៀងពសលសមឃ បនធ បមក សយង បសងាតឱយរកខជាតរេបរបសភទដោះោលស ងរេេបរពង នងមានរបសយាជន។ សនោះជាការបសងាតរបេអលសឡាោះ ចរបគា ញសយងពអវ ខដលអបកសផសងសរៅពសយងបានបសងាត។ ាមពត ពកអបកខដលអេតសនោះកពងឋតកបងកថវសងវងយាា ងជាកចាេ» ។

របពននបនថពជរបេេតវមានជវតទងអេដចខមលកខដលទទល រាាបរងរកានរនថរភាពទនជវតរេសៅ នងតលយភាពសៅសលភព ខផនដ។ ដចអលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ڤ ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀچ

چ چ چ چ ڃ ڃڃ ڃ ڄ ڄ ڄڄ ڦ ڦ ڦ ڦ ڤ

24

٣١ : سا چڇڇ

មាននយថា៖ «សហសយអលសឡាោះរទងបសងាតរេបេតវទងអេ ខដលរេសៅសលខផនដពសលរធាតទក ពពកេតវែលោះលន ែលោះសទៀតសដរ សជងពរ សហសយែលោះសទៀតសដរសជងបន អលសឡាោះជាមាា េរទងបសងាតអវ ាមខតរទងេពវរពោះទយ ពតរបាកដ ណាេ អលសឡាោះរទងមាន អានភាពសលអវរេបយាា ង» ។

ការខចកចចយរបបអាហរចញា មជវតដចខមលក ការធានេរមាប េតវសលាក នងេភាវៈទងមល។ ដចរទងបានមានរពោះបនធល ថា៖

ڀٺ ڀ ڀ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻچ

٢ : د چٿٿ ٺ ٺ ٺមាននយថា៖ «សហសយោម នេតវអវខដលសដរសៅសលខផនដសលក

ខលងខតអលសឡាោះជាមាា េរទងធានចសពាោះរបបអាហរចញា មជវត របេវា រទងដងពទជរមក នងទអវសលនរបេវា។ អវៗទងអេមាន ចចរកបងេមពររពោះលែតយាា ងចាេលាេ» ។

េភាវេតវសលាកេពវខបបយាា ងសៅកបងចរកវា អលសឡាោះជា មាា េបានបញជជ កយាា ងចាេពរបភពសដមរបេវាមយចនន សហសយ រទងខតមយេតដងពរបភពសដមមយចននសផសងសទៀត។ ដចអលសឡាោះ ជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھ ھ ھ ہچ

25

٤٢ : ش٠ چ﮵﮶ ﮴ ﮳

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងមហពេដឌមហសលអ ត េអ រទងបសងាតឱយមានសភទញសឈាម លរេបរកខជាតខដលដោះសចញពដ នងកសណតខដលសកតសចញពែលនពកសេ សហសយនងអវសផសងឯសទៀតខដល ពកសេមនដង» ។

ោម នអវមនធលបនថចសសលោះថាមានកមាល ងចលករមយខដល បសងាតឱយមានេភាវៈទងសនោះ សហសយកមាល ងសនោះសៅរកា នងដសណរ ការាមរកតយរកមរបេវាទងមល។ ដសចបោះមានការេនបោឌ នបោម នបនេ៖

- ទ១៖ ចរកវា ទងមលរបកបសោយរកតរកមជារបពននសកត ស ងសោយែលនឯង សហសយសនោះជាការេនបោឌ នមយមនេម សហសតផល ែេពការពតទងរេង សរពាោះរេបអវទងអេខដល សកតស ងខតងខតមានអបកបសងាត។

- ទ២៖ ចរកវា សនោះបសងាតស ងសោយអវមយ សហសយអវសនោះ សចញពចរកវា ែលនឯង។ ការេនបោឌ នខបបសនោះកមនេម សហសតផលខដរ បញជដ ញាណមនអាចទទលយកបាន ពសរពាោះវតទ អវមយមនអាចបសងាតអវមយឱយដចែលនឯងបានស យ។

- ទ៣៖ ចរកវា សនោះបសងាតស ងសោយអវមយឋតសៅសរៅព ពភពសលាកសផសងពចរកវា េរពោះអលសឡាោះជាមាា េទន េកលសលាក សហសយសនោះជាអវខដលពកអបកមេលមសជឿ។ ឯ ចខណកពកអបកោម នជសនឿវញឋតកបងភាពមនធលេងសយសលធ ក សេធរ។ រតវនងពាកយបនធលរបេអលសឡាោះជាមាា េ៖

26

ڄ ڄ ڄ ڦڄ ڦ ڦ ڦ ڤ ڤ ڤ ڤچ

ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چچ ڃ ڃ ڃڃ

٤٩-٤١ : طسا چڍ ڍ

មាននយថា៖ «សតពកសេសកតស ងសោយោម នអបកបសងាត ឬក ពកសេជាអបកបសងាតសមឃ នងខផនដ។ ាមពត ពកសេោម នជសនឿជាក ឬកពកសេមានឃាល ងេមផតថរពោះជាមាា េរបេឯង ឬកពកសេជាអបក រតតរា» ។

ភេថាងខដលបញជជ កថាមានអលសឡាោះ េការយលសឃញខបប ឧបនេសយ៖ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ۅ ۋۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆ ۆ ۇۇ ڭ ڭ ڭچ

٤٠ : شا چۉ ۉ ۅ

មាននយថា៖ «ចរតរមងទេរបេឯងេរមាបសលេនដរតម រតវ ជាឧបនេសយខដលអលសឡាោះជាមាា េរទងបានបសងាតមនេសឱយ មានខបបសនោះ ោម នការផកល េបថរេរមាបការបសងាតរបេអលសឡាោះ»។

ែលនមនេសសេបសងាតមកជាមយនងអារមមណ នងការទទល សលា លថា មានរពោះជាមាា េជាអបកបសងាតែលនសេ នងចរកវា ទងមល ខដលពកសលេនវទបានបញដតថថា “ េភាវេតសលេន “ សទោះបជា ឧបនេសយសនោះបានឃាល តចចកពែលនរបេសេ កមនេសសៅខតរតវការ កមាល ងចលករសនោះសដមផបសពញតរមវការ នងកងវោះខលតរបេសេ សហសយ

27

េរជកសកានសៅសពលមានឧបេេាលបាក នងសរោោះថាប ក។ េភាវេត សនោះ មានសៅកបងែលនមនេសរេបរបោម នករណសលកខលង កបាខនថអបក ែលោះបដសេធសោយភាពចសចេរងរេ នងរកអតរកទម សហសយអបកែលោះ ទទលសលា ល នងមានជសនឿ។ េភាវេតសនោះសលចស ងសៅសពលបេាល មាប កធាល កែលនឈអេេងឃម ជបនងសរោោះថាប កធ ភយរននតនងសរឿង ខដលែលនមនសពញចតថ សពលសនោះអបកនងសឃញសេសធវទងមនដងែលន សោយសពាលពាកយថា ឱរពោះជាមាា េ! ឬសងយសមលសៅសលសមឃ ជាការ ទទលសលា លសចញពែលនសេផកធ លថា មានកមាល ងអាថកបាងដខលល ងកាល អាចជយេសសរគា ោះសេពសរោោះភយទងសនោះ។ រតវនងបនធលរបេ អលសឡាោះជាមាា េ៖

ھ ھ ہ ہ ہہ ۀ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻ ں ںچ

٥٨ : ش٠ چ﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھ

មាននយថា៖ «សៅសពលខដលមនេសរងនវសរោោះថាប ក សេ បងេងេឱយសយងេសសរគា ោះទងែលនសៅសដក ឬអងាយ ឬឈរ ដរាបណា សយងបានេសសរគា ោះឱយសេរចផតភយពសរោោះថាប ក សេសធវហកបដចែលន សេពបានេបងេងសយង ឱយជយេសសរគា ោះែលនសេពសរោោះថាប កខដលសេ បានទទលរង»។

ការោកកហសតរបេេមពរអាលេរអាន៖ េមពរអាលេរអានបាន ោកកហសតឱយេតវសលាកទងអេសធវរមោប ឬសផសងោប បសងាត េភាវៈអវមយខដលមានជវត។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមាន រពោះបនធលថា៖

28

ڀ ڀ پ پ پپ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

ٹ ٹ ٹ ٿ ٿٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ ڀ

٩٤ : حظا چڦڦ ڦ ڤ ڤڤ ڤ ٹមាននយថា៖ “ខនមនេសសលាកទងឡាយ សេសលកឧទហសរណ

មយចរនោប សលថ ប នងពចចរណា ពតរបាកដ របេណាកទងឡាយ ខដលពកអបកនោប សោរពបជាសរៅពអលសឡាោះជាមាា េសនោះ ពកសេមន អាចបសងាតេតវរយមយកាល សបសទោះជាពកសេទងសនោះរមោប សធវក សោយ សបេនជាេតវរយលចពាចណពកសេ ពកសេមនដសណថ ម ពេតវរយមកវញបានស យ។ ទងរបេណាក នងេតវរយេទនខត ទនសែាយដចោប »។ ជាមយសនោះខដរ រពលងជាភារកចារបេ អលសឡាោះជាមាា េោម ននរណាដងថារពលងជាអវសនោះស យ សលក ខលងខតរពោះអងាខតមយេត។ រទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ىئ ىئ ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئۇئ وئ وئچ

٨١ : إلصشاءا چیی ىئ

មាននយថា៖ «ពកអបកោម នជសនឿេរអបកអពរពលង ចររបាប ពកសេវញថា រពលងេជាសរឿងរបេរពោះជាមាា េរបេែញ សហសយសេោម ន បានឱយចសណោះដងដលពកអបកសលកខលងខតបនថចបនថច»។

ាមពត ពកសេអេមតទភាពនងបសងាតអវខដលោម នរពលង អបកនសលរមហមាា តបានមានរបសលេនថា៖

٠خك رت أظ ) :ع عز اهلل لبي ص: ع١ اهلل ص ٠مي اجخبس صح١ح (عع١شح أ حجخ ا١خم أ رسح، ف١خما وخم

29

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា ោម ននរណាអេតជាងអបកខដលបសងាតដចជាការបសងាតរបេសយង ចរ ឱយសេបសងាតរោបសពាត ឬឱយសេបសងាតរោបធញដជាត ឬបសងាតរោប រេវសល » ។

ការអេមតទភាពរបេមនេសកបងការចចតខចងចរកវា ជា ភេថាងបញជជ កថា មានរពោះជាមាា េជាអបកបសងាត នងជាអបកចចត ខចង។ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលៈ

چ ڃ ڃ ڃ ڃ ڄ ڄ ڄ ڄ ڦ ڦ ڦ ڦ ڤچ

ڎ ڌ ڍڌ ڍ ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چ

گ ک ک ک ک ڑ ڑ ژ ژ ڈ ڈ ڎ

٨١٨ : جمشحا چ ڳڱ ڳ ڳ ڳ گ گگ

មាននយថា៖ «សតឯងសឃញសទ េភាពរបេអបកខដលបាន របខកកជាមយនងអរពហសមកបងសរឿងរពោះជាមាា េរបេសេ សរពាោះខត អលសឡាោះជាមាា េបានរបទនអណាចដលសេ ែណៈខដលអរពហសម បាននយាយថា រពោះជាមាា េរបេែញ ខដលរទងផថលជវត នងដកយក ជវត។ សេថចទម សនោះនយាយថា អញកអាចទកជវត នងេមាល ប បានខដរ។ អរពហសមនយាយថា ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េរទង អាចសធវឱយរពោះអាទតយរោះពទេខលងសកត ចរឱយរពោះអាទតយរោះពទេខលង លចវញសមលបានសទ? ដសចបោះ អបកខដលោម នជសនឿសនោះរតវទលេនត សហសយអលសឡាោះជាមាា េរទងមនចងអលបគា ញផលវចសពាោះពកអបកខដល

30

អេតសនោះស យ» ។ របខហសលជាភេថាងមយសទៀតបញជជ កថាមានអលសឡាោះជាមាា េេការោកកហសតរបេរទងឱយមនេសទសៅនពននេមពរមយខដល ដចនងេមពរអាលេរអាន ខដលជាេមពរបញា ោះពសលសមឃមកចង សរកាយបងអេ ជាការោកកហសតខដលមានតទលជានរនថររហសត ដលទថៃបរសលាក។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ٹ ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ ڀچ

٨٨ : إلصشاءا چڦڦ ڤ ڤ ڤڤ ٹ ٹ

មាននយថា៖ «មហមាា តចររបសលេនចោះថា សបេនជាមនេស នងជនរបមលផថ ោប ពាយាមនពននឱយដចេមពរអាលេរអាន ពកសេមនអាចសធវបានជាោចខលត សបសទោះជាពកសេជយេហសការោប កសោយ»។

នរណាសកតមនធលេងសយចសពាោះការមានវតថមានរបេ អលសឡាោះជាមាា េ ឬសកតមនធលចសពាោះសលររបេអបកនសលរមហមាា ត េមអបកសនោះទទលនវការោកកហសតសនោះ សហសយនពននឱយដចេមពរ អាលេរអាន។ សេដងចាេថា ពកអបកជនញខលងភាសល ខលងនពនន សហសយអបកខដលពខកសវាហរទងអេ សេរបទនេមពរសនោះចោះមកជាភាសលរបេពកសេ បានែតែពាយាមណាេខដរ ខតពកសេសៅខត អេមតទភាពជាមយនងការែតែរបងខរបងដខលល ងកាល របេពកសេ សដមផសឆលយតបនងការោកកហសតសនោះ។

31

េមពរអាលេរអានជាពាកយបនធលរបេអលសឡាោះបញា ោះមកពរពោះអងាផកធ ល។ ដចរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ہ ۀ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻ ں ں ڱ ڱ ڱ ڱچ

٤٩ : ش٠ چےۓ ے ھ ھ ھ ھ ہ ہ ہ

មាននយថា៖ «ោម ននរណាមាប កមានេមតទភាពនពននេមពរ អាលេរអានសនោះស ងសរៅអពអលសឡាោះ ខតអលសឡាោះជាមាា េបាន បញា ោះេមពរសនោះមកជាការបញជជ កពភាពរតមទនេមពរមនៗ សហសយកជា ការបករសលយខដលោម នភាពមនធលេងសយ ខដល សចញមកអពរពោះជា មាា េទនេកលសលាកទងមល »។

សបេនជាេមពរសនោះជាេដរបេមនេសសនោះនងរតោងស ង នវភាពចរមងចរមាេកបងវាកយែណឍ នមយៗ។ ដចរទងបានមានរពោះ បនធលថា៖

ڎ ڎ ڌ ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ چڇ چ چچ

٨٨ : ضبءا چڈڈ

មាននយថា៖ «សតពកសេមនពនតយសមលសៅកបងេមពរអាលេរ-អានសទឬ? សបេនជាេមពរសនោះមកអពអបកសផសងសរៅពអលសឡាោះ ពកសេនងរបទោះសឃញកបងេមពរសនោះ នវការខែវងោប យាា ងសរចនេននក េនន ប”។

២- សជឿចសពាោះពកសទវា៖ េជាជសនឿមយខដលសជឿថាេរមាប អលសឡាោះជាមាា េរទងមានពកសទវាដសរចនេននកេនន បោម ននរណា

32

ដងពចននរបេពកសេស យេមានខតអលសឡាោះជាមាា េសទជាអបក ខដលដង។ រទងបសងាតពកសេេរមាបឱយសោរពេកាា រៈចសពាោះរទង។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڳ ڳ گ گ گ گ ک ک کچ

٥٩٨ : ضبءا چ ڳ

មាននយថា៖ «សមេ (សយេ )មនខដលរបមាថជាោចខលត ចសពាោះការោកែលនជាែញ បសរមរបេអលសឡាោះ សហសយពកសទវាដជត េបទននងរទងកអញា ងខដរ»។

ពកសទវាទងសនោះពខមនជារពោះសផសងសរៅពអលសឡាោះ ពកសេ ពខមនជាបរតរបេរទង ាមពតរទងបសងាតពកសេសដមផឱយពកសេ បសពញការគរខដលរទងបានបគា បសរប។ ដចរទងបានមានរពោះបនធល ថា៖

ڤڤ ٹ ٹ ٹٹ ٿٿ ٿ ٿ ٺچ

٨٩-٨٢ : ألج١بءا چڄڦ ڦ ڦ ڦ ڤ ڤមាននយថា៖ «ពកអបកសោរពពហសសទពនយាយថា រពោះជាមាា េ

មហសមាថ រទងមានបរត។ រពោះជាមាា េមហសលអ តេអ! ាមពត ពកសេ រោនខតែញ បសរមរបេរទងដមហរបទពខតបាសណាត ោះ។ ពកសេមនខដល នយាយពាកយអវមនរពោះអងាបគា ប សហសយពកសេសធវាមការបគា បរបេ រពោះអងា»។

៣- សជឿចសពាោះរពោះេមពរ៖ េជាការសជឿថាអលសឡាោះជាមាា េ

33

រទងបានរបទនេមពរជាសរចនចោះពសលសមឃមកកានពកអបកនសលរ របេរទងសដមផផសពវផាយេមពរទងសនោះដលមនេសសលាក បករសលយ របាបពកសេពចាបេារអាតខដលពកសេនងសោរពេកាា រៈចសពាោះរទង រមទងការសរៀបចជវតរេសៅរបេពកសេ។ េមពរទងសនោះមានដច ជា៖

1. េមពរ េ ហសហសវរបេអបកនសលរអរពហសម 2. េមពរាវរ ាត ជាេមពរដពេដឌខដលរពោះបានរបទនចោះមកឱយអបក នសលរមសល

3. េមពរសអេហសាពរ ជាេមពរខដលរទងបានរបទនចោះមកចសពាោះ អបកនសលរ ោវត

4. េមពរអញជលជាេមពរខដលរពោះបានរបទនចោះមកចសពាោះ អសល (សយេ )

5. េមពរអាលេរអាន ជាេមពរដពេដឌខដលរពោះបានរបទនចោះមកចសពាោះអបកនសលរមហមាា តសដមផផសពវផាយអពាវនវដល មនេសទសៅ សហសយរទងបានចចតទកេមពរមនៗជាសមាឃៈ បនធ បពរទងបានរបទនេមពរអាលេរអានសនោះរចមក។

34

ជាពាកយបនធលរបេអលសឡាោះខដលរទងរបទនចោះមកចសពាោះអបកនសលរមហមាា តជាភាសលអារាាប។ រោនខត េរតសេចចតទកជាការ សោរពេកាា រៈ។ េមពសនោះបានចមលងយាា ងរតមរតវតៗោប ទងេសណរ នងការទសនធញចច ចចបសផថមសោយជពកមយសៅថា (េ សរាា ោះអាលហវ ទហសោះ) សហសយបញាបសោយជពកមយសៅថា (េ សរាា ោះ អានសណេ)។ េមពរសនោះជាធមមនញដេរមាបពកអបកមេលម ខដលពកសេដករេងនវ ពាកយទនម នសរបៀនរបសៅ កផនចាបេរមាបសរៀបចកចាការសលេន នងេងាមរេសៅរបេពកសេឱយមានចាបទមាល ប ែេពេមពរមនៗដច តសៅ៖

ជាេមពររបទនចោះពសលសមឃមកចងសរកាយបងអេ ខដលរទង េនាអភរកស នងរកាចាបសដមេមពរសនោះឱយសៅេងវងសរហសត ដលទថៃបរសលាក។ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះ បនធលថា៖

٧ : حغشا چڱں ڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳچ

មាននយថា៖ “ពតរបាកដ សយងបានរបទនេមពរអាលេរអានចោះមក សហសយសយងជាអបកខថរកាេមពរសនោះ”។

រេបដណថ បនវរាលការបញដតថចាបទងឡាយ ខដលចាបសនោះនងបសងាតនវេងាមមយរបកបសោយេណធម នងធានទទលែេរតវចសពាោះការសោរពេទនមនេស។

េមពរអាលេរអា ជាអវ?

35

សេចចតទកជាឯកសលររបវតថសលសរេថមយខដលបញជជ កពសលវារទនការបញា ោះសលេនមកចសពាោះពកអបកនសលរ សហសយសហសតការណខដលបានសកតស ងចសពាោះពកសេជាមយនងជាតសលេនរបេែលនាងពេមយអាោរហសតដលអបកនសលរទបញាបេមហមាាត។

េមពរសនោះសេបញា ោះមកេរមាបមនេសជាតទសៅ សដមផឱយពកសេ ទទលបាននវភាពេែដមរមន សេចកថេែ េវតទភាព សេទរភាព េាបេាល នពកសេសចញឱយផតពភាពងងតអននការ សៅរកពនលដភលថាល ទនជវត។

េមពរសនោះមានេណេមផតថធសធងណាេ រោនខតការេរត ទសនធញចចមាត នងបសរងៀនសេឱយសចោះេរតកជាការសោរពេកាា រៈ ចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េផងខដរ។

សលេនដទទនយាយអពេមពរអាលេរអានៈ សលាក វ. ដរ ាងត (W.Durant) កបងសេៀវសៅអរយធមរបេ

សលាកបានេរសេរថា េមពរអាលេរអានបញជ នមកកានចតថមនេសជា ជសនឿដគយរេល ោម នភាពរេពចរេពល ោម នពធសលេនដេមេ សលម ញ ចចកផតទងរេងពជសនឿសលអារកសអបកា ជសនឿសលភកខ នងបពវជតសលេន។ េមពរអាលេរអានមានេណេមផតថធសធងកបង ការសលកកមពេពកអបកមេលមខផបកខលងេលធម នងវបផធម។ ជាេមពរ ខដលបញដតថស ងនវបទោឌ ន រសបៀបរបបេងាម ឯកភាពជាត ជរញឱយពកសេរបកានាមសោលការណេែភាព សហសយរសោោះរបាជាញ សលម រត

36

ពកសេឱយរចផតពជសនឿអរប ការរេសមរេទម សចញពភាពអយតថធម ហសងាទរពទផស សហសយសលថ រពកវណតៈទេករឱយមានភាពរបសេរស ង វញ។ សលកេធយពកអបកមានវណតៈតចទបឱយមានតទមល នងឥេសរភាព ស ងវញ។ បសងាតឱយមានេមធមកបងេងាមមេលម របាេចចកពមហសចឆ ាសលាភលន ោម នេងាមណាអាចសរបៀបសេមនងេងាមឥសលល មបាន ស យ សៅទណាកសោយកបងេកលសលាកទងមលខដលមានជនជាត ខេផកេរេសៅ។

៤-សជឿចសពាោះពកអបកនសលរ៖ សជឿថាអលសឡាោះជាមាា េរទងបាន សរជេសរេពកអបកនសលរពកបងចសណាមមនេសសលាកសដមផផថលសលរ នងនតចាបរបេអលសឡាោះដលមនេសសលាកទសៅ សដមផកឱយពកសេ យកសលេជាមយរទងបនធ បពបញជ នពកអបកនសលររច។ ពកសេជា មនេសខដលមានេលធមេរកតរតមរតវបផត ពកសេោម នកហសេ ចសពាោះអវខដលពកសេផសពវផាយអពអលសឡាោះជាមាា េ។ ពកអបកនសលរ របេរទងមានចននសរចឥតេណន ោម ននរណាដងពចននរបេពក សេ សលកខលងអលសឡាោះ ពកសេជាមនេសធមមា ខតរទងបានផថលលកខណៈពសេេេរមាបពកសេកបងការទទលសលរពរទង។ ដចរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ہ ۀ ۀ ڻڻ ڻ ڻ ں ں ڱ ڱچ

٩ : ألج١بءا چھھ ہ ہ ہមាននយថា «សយងពបានបញជ នអបកនសលរមនឯងសលកខលងខតពក សេជាបរេខដលសយងបានរាេបនធលចសពាោះពកសេ ចរនោប េរពក

37

អបកសចោះដង សបេនជាពកអបកមនដង»។ អបកនសលរដបងបងអេ េណហស (ណសអ) សហសយចងសរកាយបងអេេអបកនសលរមហមាា ត។

៥- សជឿចសពាោះទថៃបរសលាក៖ សជឿថាជវតរេសៅសលាកយនងមាន ទថៃបញាប នងសលបេនយ។ ដចរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

چڈژ ڈ ڎ ڎ ڌ ڌ ڍڍ ڇ ڇ ڇچ

٨٩-٨٢ : شحا

មាននយថា៖ “រាលអបកខដលសៅសលខផនដទងអេរតវវនេ សហសយសៅេលខតរពោះភសរកថរបេរពោះជាមាា េរបេឯងខដលមានរពោះ កតថនមទថលថាល ឧតថងឧតថម”។ បនធ បមកសទៀត រទងនងបសងាតឱយរេ ស ងវញសងបសចញពផបរ សៅសពលសនោះ រទងនងបសងាតេតវសលាកទង អេឱយរេស ងវញសដមផជនជរោះពកសេ សហសយតបេបងាមអសពរបេពកសេ រទងរបទនជនពកអបកសធវលអេកថេមនងអវខដលពកសេបាន សលងដចជាអពលអ កថជសនឿ ការរបតបតថាមពកអបកនសលរ។ ផធយសៅ វញរទងនងោកសទេចសពាោះពកអបកសលងអសពអារកកជាការតបេបងាមអវខដលពកសេបានសលងទនអសពបាប ការកផតនងជសនឿ ការរបរពតថ បទសលមេរបឆងនងពកអបកនសលរ មនសជឿចសពាោះជវតអមតៈសៅទថៃបរសលាកខដលមានឋានេេ នងឋាននរក។

៦- សជឿចសពាោះរពោះលែត៖ សជឿថាអលសឡាោះជាមាា េរទងដងព បសពវនវរាលអវរេបយាា ងមននងវាសកតស ង សហសយនងអវខដលនងសកត ចសណោះដង ការលែតកណត នងកថរបាថាប របេរទង។ ដចរទងបាន មានរពោះបនធលថា៖

38

٨ : فشلبا چۇئۇئ وئ وئ ەئ ەئ چ

មាននយថា៖ «រទងបានបសងាតអវរេបយាា ង សហសយរទងបានកណតសៅ ាមរកតយរកមរបេវា»។

ខផលផកា ទនជសនឿចសពាោះរពោះលែតសកតស ងបនធ បពយកសហសតជាបចាយ៖

1. សធវឱយអារមមណរេេរសលយ ចតថេៃបេាបេាល ោម នចសនល ោះ របសហងេរមាបការសកតទកខែវលខលវ យ ចសពាោះអវខដលសកត ស ង ឬបានសកតស ងកនលងផត។

2. អពាវនវសៅរកចសណោះដង នងរបកកសហសញខដលអលសឡាោះជា មាា េរទងបានោកចោះមកកបងចរកវា ។ អវខដលរទងបាន កណតសៅសលមនេសេការរបឈមទងឡាយ ដចជា ជង វាជាការកណតខដលសេជរញឱយខេវងរកការពាបាលសដមផ រចចនសចចលនវការកណតលែតសនោះ ខេវងរករបភពថាប ពាបាល ខដលមានសៅកបងអវខដលអលសឡាោះជាមាា េរទងបានបសងាតមក សៅកបងពភពសលាក។

3. ចតថផារភាជ បនងអលសឡាោះជាមាា េ មនរតវភយខលល ចចសពាោះការ បងាសរោោះថាប ករបេមនេស។ អបកនសលរសលាកបានមាន របសលេនថា៖

أ ع اعزعذ األخ أ اع ..) :ص ع١ اهلل ص ٠مي ع اعزعا ه اهلل وزج ذل ثغء إال ٠فعن ثغء ٠فعن

سفعذ ع١ه اهلل وزج لذ ثغء إال ٠عشن ثغء ٠عشن أ ازشز ص (اصحف عفذ األلال

39

មាននយថា៖ «ចររជាបចោះថា សបេនជារបជាតទងមលរបមលោប ចងជយជារបសយាជនអវដលអបក ពកសេមនអាចជយជារបសយាជនដល អបកជាោចខលតលោះរាខតអវខដលរទងបានចចរេរមាបអបក សហសយសប េនជាពកសេរបមលោប ចងសធវបាបអបក ពកសេមនអាចសធវបាបអបកបាន ជាោចខលត លោះរាខតអវខដលអលសឡាោះរទងបានចចរសៅសលអបក បញជ រពោះលែតសេខលងេរសេរ សហសយទពរទនរពោះលែតកេៃតអេ សហសយខដរ » ។

សោលការណរេោះរបេឥសលល ម េរកាអាយជវត (សលកខលង ខតមានសទេខដលចាបឥសលល មបានកណត) រកាកតថយេ រទពយ េមផតថ បញជដ នងពជសលេន។ អបកនសលរឥសលល មបានមាន របសលេនថា៖

ع١ى حش اهلل فئ) : ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي ف زا عشو ف زا ٠ى حشخو أعشاظى أاى دبءو

(زا ثذو اجخبس صح١ح

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានហមសៅសល ពកអបកទងអេោប នវការបងារឈាម នងការសបៀតសបៀន កតថយេ រតវហមដចជាទថៃសនោះ កបងខែរសនោះ កបងនេរដពេដឌសនោះ (នេរមកាោះ)» ។

សោលការណគរារបេឥសលា ម

40

សលាកបានមានរបសលេនសទៀតថា៖ أا ع ابس أ ثبؤ أخجشو أال) :٠عبأ ٠مي

عبذ اغبذ ٠ذ ضب ابس ص اض أفض صح١ح (ازة اخطب٠ب غش ابعش اهلل طبعخ ف فض حجب اث

មាននយថា៖ «សតែញ មនបានរបាបពកអបកពបេាលមានជសនឿសទរ? េអបកខដលមនេសទងអេទទលបានសេចកថេែេវតទភាពពរបសេ ទងរទពយេមផតថ នងអាយជវត។ អបកមេលមេជាអបកខដលមនេសទងឡាយទទលបានសេចកថេែេនថភាពអពពាកយេដរបេសេ ទដសជង របេសេ។ អបកខដលតេ ពល េអបកខដលតេ ជនោះនងែលនឯងកបងការសោរពរបណបតនចសពាោះអលសឡាោះ សហសយអបកខដលសភៀេែលន េអបក ខដលលោះបងសជៀេឆៃ យពកហសេ នងអសពបាប»។

ឥសលល មបានហមរេបអសពអបាយមែទងឡាយទងកាយវការ នងពាកយេដ។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានបនធលថា៖

ڑ ژ ژ ڈ ڈ ڎ ڎ ڌ ڌ ڍ ڍ ڇ ڇچ

ڱ ڱ ڳ ڳ ڳ ڳ گ گ گ گ ک ک ک ک ڑ

٤٤ : ألعشافا چڱڱមាននយថា៖ «មហមាា តចររបសលេនចោះថា ពតរបាកដ រពោះជាមាា េ

េលធមឥសលា ម

41

របេែញ រទងបានហមអសពអបាយមែទងសបកចហស នងលាកបាង រទងហមអសពបាប នងការបពានសបៀតសបៀនសោយែេចាប រទងហមការចលហស នជាមយអលសឡាោះកបងការសោរពេកាា រៈខដល ោម នភេថាងបញា ោះមក រទងហមការនយាយរបឌតចសពាោះអលសឡាោះ នវអវខដលពកអបកមនដង»។

រទងបគា បឱយរបកានយកនវេលធមលអ សហសយសពញចតថ ចសពាោះេលធមលអសនោះ។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

صبح ألر ثعضذ ) :ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي اصح١ح١ ع اضزذسن ( األخالق

មាននយថា៖ «សេបញជ នែញ មកសដមផបសពញេលធមលអ»។

ឥសលល មបានោកសចញនវេទន នងកាតពវកចាសៅសលសលេនក ឥសលល មមាប កៗ ាមលោបឋានរកមរបេែលន។ ឪពកមាថ យមានេទន បថរបពននកមានេទនសរៀងៗែលន កនៗកមានេទន សហសយញាតជតខលងក មានេទន។ល។ សោលបណងទនេទនទងសនោះ េជាចណងផារសលច ផារឈាមបេាលនងបេាលកបងេងាមមេលម រកាការពារមនឱយរសគា ោះរសងារ ខបកបាក នងសលបសរពាោះសេចកថរេលាញសមរតភាពរវាងពកសេ។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

េទធកនងឥសលា ម

42

ڻ ڻ ں ں ڱڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳچ

ہ ہ ہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻ

﮵ ﮴ ﮳ ﮲ ۓ ےۓ ے ھ ھ ھ ھ

٤٢ :ضبءا چ﮸﮹ ﮷ ﮶មាននយថា៖ «ចរសោរពេកាា រៈចសពាោះអលសឡាោះ កយកអវមយមក ចលហស នជាមយរទង រតវកតថញដចសពាោះឪពកមាថ យ សធវលអចសពាោះសលច ញាត កនករពា អបកទទលរក អបកជតខលងខដលជាបសលចជាបឈាម នងញាតសៅខកផរខលងោប មតថភសរកថខដលសៅខកផរខលងោប អបកសថមរសជង សដរោចេខងវង នងអបកបសរមខដលសៅសរកាមអាណាពាបាលរបេពក អបក ពតរបាកដណាេ អលសឡាោះរទងមនេពវរពោះទយចសពាោះអបក ខដលមានសមាទនភាពរកអតរកទមសនោះស យ»។

ាមទសលធារណៈកមានេទន អបកនសលរសលាកបានមាន របសលេនថា៖

اغس إ٠بو) : ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي

فمبي ف١ب زحذس ثذ غبضب ب ب اهلل سصي ٠ب فمبا ثبطشلبد

٠ب اطش٠ك حك ب لبا حم اطش٠ك فأعطا اغش إال أث١ز فئرا

األش اضال سد األر وف اجصش غط لبي اهلل سصي

اجخبس صح١ح (اىش ع ا ثبعشف

មាននយថា៖ “ចររបងរបយតបចសពាោះការអងាយសៅាមចសញា មផលវ ពក

43

សេនយាយថា បពរតអបកនសលររបេអលសឡាោះ ោម នអវចចបាចសនោះសទ ពកសយងរោនខតអងាយនយាយោប ខតបាសណាត ោះ។ សលាកបានតបវញថា សបេនជាពកអបកចសចេចងខតអងាយសនោះ ចរសោរពេទនផលវ ពកសេេរ ថា បពរតអបកនសលររបេអលសឡាោះ សតអវជាេទនរបេផលវសនោះ? សលាកបានតបវញថា កាមល ងសមលសេ កសបៀតសបៀនសេ ទទល សលឡាម សរបោប ឱយសធវលអ នងហមឃាតោប ពរបការអារកក»។

េតវឃាតកមានេទនរបេវា រតវសចោះសមាថ នងអាណតអាេរ ចសពាោះេតវ ជាមលសហសតទនការលបលាងសទេកហសេ។ អបកនសលរ សលាកបានមានរបសលេនថា៖

اعزذ ثطش٠ك سع ث١ب) :ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي

٠ش وت فئرا خشط ص فغشة ف١ب فزي ثئشا فعذ اعطظ ع١

اعطظ اىت زا ثغ مذ :اشع فمبي اعطظ اضش ٠أو

فغىش اىت فضم بء خف فأل اجئش زيف ثغ وب از ض

ع:فمبي ؟ أعشا اجبئ ف ب إ اهلل ٠بسصي:لب فغفش اهلل

اجخبس صح١ح (أعش سطجخ وجذ و ف

មាននយថា៖ «មានបរេមាប កសដរាមផលវ សេសរេកទកខលល ង រសលបខត បានរបទោះនងអណថ ងទកមយ បានចោះសៅកបងអណថ ងសនោះ ផកទក ខឆអតរច ស ងសចញមកវញ រសលបខតសឃញេតវេនែមយកពងលតដ សរពាោះសរេកទកឃាល ងសពក។ បរេសនោះនកកបងចតថថាេតវេកែសនោះ ពតជាខរេកទកខលល ងដចែញ ខដរសហសយសមលសៅ។ សេកបានចោះសៅកបង អណថ ងទកមថងសទៀត យកខេផកសជងដេទកសពញ សហសយោកឱយេតវ េនែសនោះផក។ អលសឡាោះជាមាា េរទងអរេណចសពាោះរបសេ សហសយ

44

អភយសទេចសពាោះសេ។ ពកសេនយាយថា បពរតអបកនសលររបេអលសឡាោះ សតពាកពនននងេតវឃាតមានបណយេរមាបពកសយងែញ ខដរ ឬ? សលាកតបថា ពតណាេ រាលការសធវលអចសពាោះេតវមានជវតខតង មានបណយ»។

រឯការសធវបាប ចចបចង ឃឃាងេតវ ជាមលសហសតទនការចោះ នរក។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

شح ف اشأح عزثذ) :ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي

إر صمزب ال أطعزب ال ابس ف١ب فذخذ برذ حز صغزب

رأو رشوزب ال حجضزب

اجخبس صح١ح (األسض خغبط

មានននយថា៖ «សរេថមាប កបានចចបេតវឆម ឃឃាងសធវបាបរហសតដល េតវឆម សនោះគប សហសយរតវចោះនរកសរពាោះខតេតវឆម សនោះ មនឱយចណវា េ មនឱយទកវាផក ចចបវាចង មនរពមខលងឱយវាសៅរកេេតវលអត»។

សនោះជាកថសមាថ របេឥសលល មចសពាោះេតវឃាត យាា ងណាមញ ចសពាោះមនេសសលាកខដលអលសឡាោះជាមាា េរទងបានសលកតសកង នង ផថលតទលដលរបសេែពេសលេពេតវសលាកទងមល។

សលាក សជក សរ ាេសេល បាននយាយកបងសេៀវសៅអរយធមអារាា ប របេសលាកថា៖ ពតរបាកដ ឥសលល ម សេអាចនយមនយបានបនយ

សលេ ែទទ យាយអពឥសលា ម

45

ទមយសលេន នយទពរ រោឌ ភបាល នងទប េវបផធម េរបេសងខប ឥសលល មេជាអរយមខតមយេត។

រទពផេមផតថកបងឥសលល ម ជារទពយេមផតថរបេអលសឡាោះ េជា បសញដរបេរទងមកចសពាោះមនេសសលាក នងជាទនលែេរតវ រតវរក េសោយរេបចាបឥសលល ម ចណាយចចយសៅវញកឱយរេបនងចាប ឥសលល ម ចណាយេរមាបែលន េរមាបអបកសៅសរកាមបនធកសោយោម ន ការែជោះខលជ យ។ អបកនសលរឥសលល ម បានមានរបសលេនថា៖

٠ عجذ لذب رزي ال) : ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي

ب ع فع ف١ ع ع أفب ف١ب عش ع ٠ضأي حز ام١بخ

ازشز ص (أثال ف١ عض ع أفم ف١ اوزضج أ٠

មាននយថា៖ «សៅទថៃបរសលាកបេាលមាប កមនអាចឈានសជងសដរជាោច ខលត លោះរាខតសេេរពអាយជវតរបេសេសតសេចណាយអាយជវត របេសេសៅសលអវ? ចសណោះដងរបេសេយកសធវអវ? រទពយេមផតថរកបាន មកពណា? សហសយចណាយចចយវញសៅផលវណា? សហសយែលនរបាណ សេចណាយកមាល ងសធវអវែលោះ?”។

រតវបរចចា េរទពយេមផតថកបងផលវលអ អលសឡាោះជាមាា េរទងបាន មានរពោះបនធលថា៖

ឥសលា ម ងគទពយេមបតត

46

ڀ ڀ ڀ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻچ

ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ

ڦ ڦ ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ

٥٩٩ : جمشحا چڦ

មាននយថា៖ «ពខមនជាសេចកថលអ ខដលពកអបកខបរសៅទេខលងសកត នងទេខលងលច កបាខនថសេចកថលអ េអបកខដលមានជសនឿចសពាោះអល សឡាោះ ទថៃបរសលាក ពកសទវា េមពរ នងពកអបកនសលរ សហសយបចចា េ រទពយេមផតថសោយសេចកថសពញចតថជនដលសលចញាត កនករពា អបកទទលរក អបកសដរោចេខងវងាមផលវ នងការសលាោះ ទេករ»។

ឥសលល មយលសឃញថា បរេ នងសរេថជាសភទពរែេោប មាប កៗ េទនខតមានេទន នងមានកាតពវកចាសរៀងៗែលន។ មាាងសទៀតឥសលល ម យលសឃញថា ការសលកតសមាង នងសោរពេទនសរេថជាេញជដ េមាា ល េរមាបបេាលកខដលរតមរតវសពញលកខណៈ របសេរទថលថាល ។ អបកន សលរមហមាា ត បានមានរបសលេនថា៖

اث صح١ح ( ضبئ خ١بسو خ١بسو ) :ص ع١ اهلل ص ٠مي

حجب

ឥសលា ម ងសរេ

47

មាននយថា៖ «អបកមានជសនឿខដលរបសេរជាងសេកបងចសណាមពកអបក េអបកខដលសធវលអរបសេរជាងសេចសពាោះសរេថ»។

សរេថមានអាទភាពជាងបរេកបងការទទលនវភាពកតថញដាធម ការរាប-អាន នងការសធវអសពលអ អបកនសលរមហមាា តបានរបសលេនសៅកានបរេមាប កខដលេរថា៖

ثحض ابس أ صأ از شع اإلصال سصي ٠مي

:لبي ؟ ص :لبي أه :لبي ؟ ص لبي .أه) :يلب صحبثز؟

اجخبس صح١ح ( أثن :لبي ؟ ص لبي .أه

មាននយថា៖ «អបកណាេរោតសធវលអជាងសេ? សលាកបានតបវញថា៖ មាថ យរបេអបក។ បនធ បមក នរណាសទៀត? សលាកសឆលយថា មាថ យរបេអបក។ បរេេរសទៀតថា នរណាសទៀត? សលាកសឆលយថា មាថ យរបេអបក។ បនធ បមក នរណាសទៀត? សលាកសឆលយថា ឪពករបេអបក។

ឋានៈសរេថកបងឥសលល មដចអបកនសលរសលាកបានរបាបថា៖ (اشعبي عمبئك اضبء إب) : ثم اإلصال سصي عب أخجش وب

داد أث ص

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ សរេថជាបងបអនបសងាតរបេបរេ»។ ឥសលល មចចតទកការសលកតសមាងសរេថជាអតថេញជដ ណបេាលខដល

រតមរតវសពញលកខណៈលអរបសេរទថលថាល ដចអបកនសលរសលាកបានមាន របសលេនថា៖

خمب أحض إ٠بب اؤ١ أو) :ص ع١ اهلل ص ٠مي حجب اث صح١ح (ضبئ خ١بسو سوخ١ب

48

មាននយថា៖ “អបកមានជសនឿខដលសពញលកខណៈជាងសេ េអបកមាន ជសនឿខដលមានេលធមលអជាងសេ សហសយអបកមានជសនឿខដលរបសេរ ជាងសេកបងចសណាមពកអបក េអបកខដលសធវលអរបសេរជាងសេចសពាោះសរេថ» ។

សរេថដចជាបរេកបងនមជាមនេសជាត ពខមនជារបភពទន កហសេ សហសយកពខមនជាមលសហសតខដលសធវឱយអាោសចញពឋាន េេខដរ។

សរេថដចជាបរេកបងការោកបនធករបេចាបសលេន សេោក កាតពវកចាសលសរេថដចបរេខដរ។

សរេថដចជាបរេ សរេថមានបេាលកលកខណៈឯករាជយ ពបានបាតបង សឈាម ោះែលនឯង នងសឈាម ោះរតកលសោយរោនខតសរៀបអាពាហស ពពាហស នងរមរេជាែលនរបាណខតមយជាមយនងបថ។

សរេថដចជាបរេកបងការទទលផលបណយ នងទទលសទេទង សលាកយ នងបរសលាក។

សរេថដចជាបរេកបងការរកាកតថយេ នងតទមលរបេែលន។ សរេថដចជាបរេ សរេថមានេទនទទលរទពយមតកដចបរេខដរ។ សរេថដចជាបរេកបងភាពមានកាយេមផទសពញសលញ នងសេរ ភាពកបងការចចតខចងរទពយេមផតថ។

សរេថដចជាបរេកបងការមានភារកចាទទលែេរតវចសពាោះការខកខរបេងាមឱយលអរបសេរ។

សរេថដចជាបរេកបងការមានេទនទទលការេកាអបរ។ សរេថដចជាបរេកបងការមានេទនទទលការអបរលអ នងកាល យជា ពលរដឌលអ។

49

ពតរបាកដ ឥសលល មសមលសឃញថា េភាវេតផលវសភទជាកមាល ង

ចលករចចបាចមយខដលរតវបសពញាមតរមវការ ពរតវរាងែធប សហសយ កពខមនជាសរឿងអារកកខដលរតវសជៀេវាងសនោះខដរ។ សយាងាមរកម េលធមឥសលល មបានធានការបសពញចណងតណាា សនោះសោយវធសលសរេថ មយរតមរតវមានេវតទភាព សជៀេវាងពភាពទរពទផស នងតណាា ពោះ កសសរញជជ ល។ ឥសលល មបានចចតទកអាពាហសពពាហសជារចកសចញរេបចាប សដមផរលតនវតណាា ខដលជាេភាវេតសនោះ។

សោលសៅទនអាពាហសពពាហសកបងឥសលល មេសដមផភាពេាលេាល ភាពហសបងហសបរផលវចតថ នងមសនេសញាតនបថរបពនន។ អលសឡាោះជាមាា េ រទងបានមានរពោះបនធលថា៖

گ گ ک ک ک ک ڑ ڑ ژ ژ ڈچ

چڱں ڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳڳ گ گ

٨٥ : شا

មាននយថា៖ «អពនមតថេញជដ របេរទងេរទងបសងាតេរមាបពកអបក នវេររេករសចញពែលនរបេពកអបក សដមផឱយពកអបករមរេ េាបេាលជាមយនងោត រទងសធវឱយសកតមានកថរេលាញ អាណត អាេររវាងពកអបក។ ពតរបាកដកបងសរឿងសនោះជានមតថេញជដ េរមាបពក អបកខដលសចោះេតពចចរណា»។

ឥសលា ម ងាវសភទ

50

សោលបណងទនអាពាហសពពាហសេរកាការពារបថរបពននទងពរនកពការធាល ក ឬរអលចលកបងអសពអបាយមែ សថាកទប។ ដច អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

٥٨٩ : جمشحا چٺ ڀ ڀ ڀ ڀ پچ

មាននយថា៖ «ពកោតជាសខលអាវរេបដណថ បពកអបក សហសយពកអបកជា សខលអាវរេបដណថ បពកោត»។

សដមផរកាេវតទភាពបេាល នងេងាម ឥសលល មបានហមរាលកាថ ទងឡាយខដលជាមលសហសតបងាឱយសកតតណាា ផលវសភទ ខលល ចខរកងធាល ក ចលកបងអសពសពេាចចរយ ផតកផត ឬរមសភទដចោប សទោះសោយការ យលរពម ឬជាការចចបរសលាភ សហសយជាលទនផលអសពទងសនោះបាន បនសលនវកនឥតែណឍ សលល ោម នឪពកមាថ យពតរបាកដ ោម នដបលពតរបាកដ សដមផចញា មបបាច ខថរកា នងអបរពកសេឱយបរេទនសលអ ត េអ នងមានេលធមលអ។ ដសចបោះ កនទងសនោះ នងធស ងកាល យជា វណតៈេងាមមយសពារសពញសោយកហសងចសពាោះេងាមរបេែលន រករាល ោលជងឆលង ជងសរោោះថាប កសផសងៗខដលផលបាោះពាលរបេវា ពខមន មានចសពាោះខតពកអបករបរពតថបាសណាត ោះសទ ខតអាចរេបដណថ បសលេងាមទងមល។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

٤٨ : اءإلصشا چگگ ک کک ک ڑڑ ژ ژچ

មាននយថា៖ «ចរកសៅខកផរអសពផតកផត ពតរបាកដ វាជាអសពអបាយមែ សហសយជាផលវដអារកកជាទបផត»។

51

ពកអបកមនខមនមេលមខដលជាបកងរាកបងរបសទេឥសលល មរតវ បានការពារអាយជវត រទពយេមផតថ កតថយេ ោម នការរសលាភបពាន បងាហសងាចសពាោះពកសេ មនរតវរសលាភេទនឬសរេសអងចសពាោះពកសេ។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڎ ڌ ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چ چ ڃچ

٨ : زحخا صسح چکک ڑ ڑ ژ ڈژ ڈ ڎមាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងមនហមឃាតពកអបកពពក ខដលមនបានចាងរបយទនជាមយនងពកអបកកបងសរឿងសលេន សហសយពកសេពបានសដញជសមលៀេពកអបកសចញពរេកភម។ ចរសធវលអ នងផថល ភាពយតថធមដលពកសេ ពតរបាកដ អលសឡាោះរទងេពវរពោះទយចសពាោះ ពកអបកខដលរបកាននវភាពយតថធម»។

អបកនសលរមហមាា តសលាកបានមានរបសលេនថា៖ عبذا ظ أال ) : ص ع١ اهلل ص اإلصال سصي ٠مي

فأب فش ط١ت ثغ١ش ع١ئب أخز أ طبلز فق وف ازمص

ثأصجع ص ع١ اهلل ص اهلل سصي أعبس ام١بخ ٠ حغ١غ

اهلل حش سص رخ اهلل رخ عبذا لز أال صذس إ

ص (خش٠فب صجع١ ض١شح زعذ س٠حب إ اغخ س٠ح ع١

.اج١م

ឥសលា ម ងអនកម ផម មេាម

52

មាននយថា៖ «ពតណាេ អបកខដលរសលាភបពានសលអបកមនខមនមេលម ខដលជាបកចាេនា របមាថសមលគយសេ បងខឱយសធវការហសេកមាល ង ឬដកហសតយកអវសោយបងខ ដសចបោះ ែញ ជាអបកបថងតវាា ឱយសេសៅទថៃបរសលាក អបកនសលរបានយករមាមទដចងអលរទង សហសយនយាយ ពតណាេ នរណាេមាល បអបកខដលជាបកចាេនា សេមានការធានរបេអលសឡាោះ នងអបកនសលររបេរទង អលសឡាោះជាមាា េនងហមអបកសនោះពកលន ពសោរឋានេេ កលនរបេវានងឃាល តពសេរយៈសពល៧០ឆប » ។

ពតរបាកដ ឥសលល មតរមវឱយសលេនករបេែលនសជឿចសពាោះសលរ សផសងៗសទៀតខដលចោះពសលសមឃ នងសជឿចសពាោះពកអបកនសលរ រេលាញ សលកតសមាង នងសោរពពកោត។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបាន មានរពោះបនធលថា៖

ٹ ٹٹ ٹ ٿ ٿ ٿٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀچ

ڄڄ ڄ ڦڄ ڦ ڦ ڦ ڤڤ ڤ ڤ

ڇ ڇ ڇ چ چ چ ڃچ ڃ ڃ ڃ

ژ ڈ ڈ ڎڎ ڌ ڌ ڍڍ ڇ

گگ گ گ ک کک ک ڑ ژڑ

ឥសលា ម ងការសោរពេទធសលេនាែទទ

53

ںں ڱ ڱ ڱ ڳڱ ڳ ڳ ڳ

٨٩-٨٤ : ألعبا صسح چۀۀ ڻ ڻ ڻ ڻ

មាននយថា៖ «សនោះេជាភេថាងរបេសយង ខដលសយងបានរបទន ជនអរពហសមចសពាោះសលេនរបេសេ សយងសលកឋានៈអបកណាខដល សយងេពវរពោះទយ។ ពតរបាកដ រពោះជាមាា េរបេឯងរទងមហមាន េតបណឍ ត នងមហដង។ សយងបានរបទនចសពាោះសេនវកនសឈាម ោះ អសលា ក នងសៅសឈាម ោះយាា កកប ពកសេទងពរនកសយងបានចងអលបគា ញផលវ សហសយណហស សយងបានចងអលបគា ញសេមនសនោះ។ កនសៅ វងសរតកលអរពហសម មាន ោវត េ ទ មាា ន អាយប យេហសវ មសល ហរន ខបបសនោះឯង សយងតបេបងចសពាោះពកអបកសធវអសពកេល ធម។ ហសាការយាា នងយាោះយាា សហសយនងអលសយេ េទនខតពកអបក មានកេលធម។ អសលម អល អលយាា សលក យណេ នងលត ពកសេ ទងអេសយងបានតសមាងែពេអេេកលសលាកទងមល។ កបងចសណាម ជដនជា កនសៅ បងបអនរបេពកសេ សយងបានសរជេសរេពកសេ នងចងអលបគា ញផលវរតងដលពកសេ» ។

េមពរអាលេរអាននយាយយាា ងដចសមថចចសពាោះមសល៖

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ چمججح حج يث ىث مث جث ىتيت مت خت حتچ

١٥ : ش٠

មាននយថា៖ «ចររលកចោះកបងេមពរអាលេរអានពមសល ពតរបាកដសេ

54

ជាបេាលខដលមានចតថេទន រជោះថាល ជាអបកនសលរ នងជា ពាការ» ។ សតេមពរអាលេរអាននយាយដចសមថចអព អសល កនរបេោត មាា រ៖

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ ھ ھ ہ ہ ہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻچ

٣٨ : عشا يآ چھے ھមាននយថា៖ «ចររលកចោះែណៈខដលសទវាបាននយាយថា ខននង មាា រ ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េបានសរជេសរេនង ផថលភាពសលអ ត េអដលនង សហសយបានសរជេសរេនងឱយមានឋានៈែពេសលេពសរេថកបងសលាកទងមល»។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ے ے ھھ ھ ھ ہ ہ ہ ہچ ١٧ : عشا يآ چ﮵﮶ ﮴

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ សរបៀបសធៀបអសលចសពាោះអលសឡាោះដចជា អាោរទងបសងាតសេពដ បនធ បមករទងបានមានរពោះបនធលសៅកានសេ ថា ចរសកតចោះ វាកសកតស ង» ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ ڀ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀڀ

55

ڄ ڄ ڄڄ ڦ ڦ ڦڦ ڤ ڤ ڤڤ ٹ ٹ ٹ

ڍ ڇڍ ڇ ڇ ڇ چ چچ چ ڃ ڃ ڃڃ

چڑک ڑ ژ ڈژ ڈ ڎ ڎ ڌ ڌ

٥٩٥ : ضبءا

មាននយថា៖ “ខនពកមាា េេមពរ ចរករបកានរជលសពកកបងសលេន របេពកអបក សហសយកនយាយរបឌតសៅសលអលសឡាោះ សលកខលងខត ពាកយពត ពតរបាកដ សមេ (អសល) កននងមាា រ ជាអបកនសលររបេអលសឡាោះ សហសយពាកយបនធលរបេរទងខដលបានរាេសៅកាននង មាា រ នងវញជដ ណបរេទនខដលមកអពរទង។ ចរមានជសនឿចោះចសពាោះអល សឡាោះ នងអបកនសលររបេរទង កនយាយថារពោះមានបអងា ចរបញឈប វារបសេរេរមាបពកអបក ាមពតអលសឡាោះជារពោះខតមយដមហពេដឌ រទងឯណាមានកន។ េរមាបរទងេអវៗខដលសៅសលសមឃ នងសៅសល ដ សហសយមានអលសឡាោះជាអបកទទលែេរតវេរេបរោន »។

េសរគា មសៅកបងឥសលល ម សៅថា (ជហត) ការតេ ។ ការតេ កបង ឥសលល មាមអតទនយទសៅេការជនោះចតថែលនឯង បងខឱយែលនឯងសបាោះបង អសពសេហមឃាត នងអនវតថនវរបការខដលសេបគា បសរបាមលទនភាព

ឥសលា ម ងេសរគា ម

56

ខដលអាចសធវបានសដមផខេវងរកការេពវរពោះទយរបេអលសឡាោះ។ អបក នសលរមហមាា តសលាកបានមានរបសលេនថា៖

ص اهلل سصي ع ٠حذس وب ع اهلل سظعج١ذ ث فعبخ ع

صح١ح ( ع عز هلل فض عبذ اغبذ ) : لبي ص ع١ اهلل

حجب اثមាននយថា៖ “អបកខដលតេ េអបកខដលេ ជនោះនងែលនឯងសដមផអល សឡាោះជាមាា េ”។ ការផសពវផាយឥសលល មដលអបកមនខមនឥសលល មសោយការអពាវនវ រសលយបភល នងផថលអណោះអណាងកបងេមពរអាលេរអាន សហសយ ការអតធមតចសពាោះការជទេបដសេធរបេពកសេកជាការតេ ។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

﮴ ﮳ ﮲ ۓۓ ے ے ھ ھ ھ ھچ

١٨-١٥ : فشلبا چ﮸﮹ ﮷ ﮶ ﮵

មាននយថា៖ «សបេនជាសយងេពវរពោះទយ សយងនងបញជ នសៅកាន រេបភមនមយៗនវអបកោេសតឿនមាប ក ចរកសលថ បពកអបកោម នជសនឿ សហសយចរតេ ឱយបានេវតសលវ ញជាមយពកសេ» ។

ការបគា បសរបឱយសធវលអ នងហមឃាតោប ពអសពអារកក កជាការ តេ ជាផលវរបេពកអបកនសលរ ពកអបកសដរាមពកអបកនសលរ ជននសរកាយ។ អបកនសលរមហមាា តបានមានរបសលេនថា៖

57

មាននយថា៖ “ោម នអបកនសលរណាមាប ក ខដលអលសឡាោះជាមាា េបាន បញជ នោតមកសៅេមយមនែញ សលកខលងខតកបងចសណាមសលេន របេពកោតមានពកេហសការ នងពកអបកខដលរបកានាមផលវរបេ ោត អនវតថាមការបគា បរបេោត បនធ បមកពកអបកបនថសវនជនន សរកាយ នោប នយាយពអវខដលែលនមនសធវ សហសយនោប សធវអវខដលសេមន សរប នរណាតេ ជាមយពកសេនងទដសេជាអបកមានជសនឿ នរណាតេ ជាមយពកសេនងពាកយេដសេជាអបកមានជសនឿ នរណាតេ ជាមយពក សេនងចតថសេជាអបកមានជសនឿ សហសយសរៅពសនោះោម នអវសៅថាជសនឿេមផបានរោបទេព» ។

ការសធវលអចសពាោះមនេសសលាក ពរតវសបៀតសបៀនសេ ផថលភាព េបាយរករាយដលពកសេ អតធមតចសពាោះរាលការសបៀតសបៀន របេពកសេ កជាការតេ ។ អបកនសលរមហមាា តបានមាន របសលេនថា៖

58

មាននយថា៖ «អបកេវោះខេវងជយដលសរេថសមមាា យនងអបករកសាកយាា ក សរបៀបដចជាអបកតេ ចាងកបងផលវអលសឡាោះ ឬដចអបកខដលសងបថាវ យ បងាសពលយប សហសយបេសពលទថៃ» ។

សចញដសណរខេវងរកចសណោះវជាជ កជាការតេ ។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «នរណាសចញខេវងរកចសណោះវជាជ េសេកពងឋតកបងផលវ អលសឡាោះរហសតដលសេរតលបមកវញ» ។

ការបសរងៀនចសណោះដងកជាការតេ ។ អបកនសលរសលាកបាន មានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «នរណាមកវហររបេែញ មកោម នបណងអវសរៅព

59

បណងលអ មកសរៀន ឬមកបសរងៀន េសេមានឋានៈសេមនងអបកតេ ចាង កបងផលវអលសឡាោះ សហសយនរណាមកកបងបណងសផសងសេសរបៀបដចនង បរេមាប កខដលឈរសមលរទពយេមផតថអបកដទទ» ។

នយាយពាកយពតកជាការតេ ។ អបកនសលរសលាក បានមាន របសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ការតេ ដរបសេរបផត កការនយាយពាកយយតថធម សៅចសពាោះសេថចពាល ឬសមដកនផកថ ចការ» ។

ការកតញដចសពាោះឪពកមាថ យកជាការតេ មានបរេមាប កបានមក ជបនងអបកនសលរ មកេអនញជដ តពសលាកចងសចញសៅ ចាង។ សលាកបានេរថា៖

មាននយថា៖ «សតឪពកមាថ យរបេអបកសៅរេសទ ោតថា បាទ។ សលាករបាបថា ចរតេ ជាមយឪពកមាថ យទងពររបេ អបកចោះ» ។

ការសយាេយលកបងការលកដរ េរមលដលសេចកថរតវការរបេ មនេស មនតសមលងទថលចសពាោះទនញណាខដលមនេសរតវការសរចន

60

ឬមនទញផកថ ចមែ កជាការតេ ។ ពតរបាកដណាេ អបកន សលរសលាកបានជបបរេមាប កសៅផារកពងលកចណអាហរ ខដលមានតទមលទបជាងតទមលទផារ។ សលាកបានមានរបសលេន ថា៖

:

មាននយថា៖ «សតឯងលកកបងផារសយងកបងតទមលទបជាងតទមលទផារ របេសយងខមនសទ ។ បរេសនោះសឆលយថា បាទ។ សលាកថា សតឯងអត ធមត នងរបាថាប ផលបណយពអលសឡាោះជាមាា េឬ? បរេសនោះសឆលយថា បាទ។ សលាករបសលេនថា៖ ចរទទលដណងលអចោះ អបកខដលនផល របសយាជនមកកានផាររបេសយង ដចជាពកអបកតេ ចាងកបងផលវអល សឡាោះ សហសយអបករកេផកថ ចមែកបងផាររបេសយងដចជាពកអបកោម ន ជសនឿកបងេមពរអលសឡាោះ» ។

មានទនកចតថ មនរតវកផត សហសយរកាអវខដលសេបានផថលទនក ចតថទនការគរអវមយេរមាបបេាល ឬេងាមកជាការតេ ។ អបកនសលរសលាក បានមានរបសលេនថា៖

61

មាននយថា៖ «អបកសធវការ សបសេសរបឱយសធវការ សេយកអវខដលរតមរតវ សហសយផថលឱយអវខដលរតមរតវ េសេដចជាអបកតេ ចាងកបងផលវអលសឡាោះ រហសតដលសេរតលបមកផធោះវញ» ។

ការសធវបណយហសជជ នងអ សរាា ោះកជាការតេ ។ អបកនសលរសលាកបាន មានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ការសធវបណយហសជជេជាការតេ សហសយការសធវអ សរាា ោះជា ការេមរេចតថ» ។

ការសដរសៅថាវ យបងាសៅវហរជាការតេ ។ អបកនសលរសលាក បានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ការសចញសៅវហរទងរពកទងលាៃ ចជាការ

តេ កបងផលវអលសឡាោះ» ។ អបកនសលររបេអលសឡាោះបានមានរបសលេនថា៖

62

មាននយថា៖ «សតចងឱយែញ បគា ញពកអបកពអវខដលសធវឱយអលសឡាោះជា មាា េលបលាងសទេកហសេ សហសយរទងសលកឋានៈសទ? ពកសេសឆលយ ពតសហសយ អបកនសលររបេរពោះ។ សលាកបានរបសលេនថា៖ ការយកទកជរមោះកាយឱយេពវរតងកខនលងេនល ក សដរឱយបានសរចនជហនសៅ កានវហរ រងចចថាវ យបងាពសពលមយសៅសពលមយសនោះ េជាការឈរ សជងសៅេមរភម» ។

អសពលអទងឡាយកដសចបោះខដរ ការតេ ពតរបាកដ េការតេ ជនោះែលនខដលអបកមេលមរតវរបកានខលជ បកបងមយជវតរបេសេ។

រឯអតទនយពសេេទនពាកយតេ (ជហត) េរបយទនតេ ជា មយនងពកអបកខដលរសលាភបពានមកសលទកដពកអបកមេលម កតថយេ រទពយេមផតថ នងសលេនរបេែលន សនោះេជាេទនរេបចាបេរមាប មនេសទសៅ។ រឯការសធវេសរគា មសដមផផលរបសយាជននសយាបាយ ដចជា ការពរងកអណាចសកាថ បកាថ ប បគា ញកមាល ងទព សធវេសរគា ម េងេក េជាអសពខដលឥសលល មបានហមឃាត។ េរមាបការតេ កបងឥសលល មមានចាប រកមេលធម នងវជាជ ជវៈ

ខដលបញជជ កថា ឥសលល មជាសលេនទនសេចកថសមាថ ។ ពកចណាបខលម ង

63

សឈលយេក ពកអបកចចញេសរគា ម របជាពលរដឌខដលចចញេសរគា មសៅ មានេទន នងកាតពវកចាេរមាបពកសេ។ ចសពាោះរបយមតថអបកអានខដល ចងខេវងយលបខនទមេមរតលបសៅអានសេៀវសៅឯកសទេខដលពាកពាននងវេយសនោះ។

ឥសលល មសរបឱយខថរកាបរសលទ ន ពរតវបពលបរសលទ នកបងរភាព ណាមយាមរយៈជរញសលការោរកខជាតខដលមានរបសយាជន។ អបក នសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ោម នអបកមេលមណាមាប កបានោសដមសឈ សហសយមាន េតវសលល ប ឬមនេស ឬេតវពាហសនៈអារេយផល ឬខផលរបេវា សលកខលងខតសេរបទនេរមាបអបកសនោះហកបានសធវទន» ។

ជរញសលកាលបបបាតឱយអេនវរាលរបការទងឡាយខដលនឱយបាោះពាលដលេវតទភាព។ អបកនសលរសលាកបានមាន

របសលេនថា៖

ឥសលា ម ងបរសលា

64

មាននយថា៖ «សហសយការខដលសេសបាោះេមាអ តរកេបនល រសចញពផលវ កជាការសធវបណយទនខដរ» ។

ជរញសលការបសងាតឱយមានបនធបអនមយផកធ លែលនសជៀេវាងការឆលងជងអាេនបសរាេ នងបរសលទ នកបងេងាមដទទ ជាការខថរកា អាយជវតអបកដទទ។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «សបេនជាពកអបកបានលជងឆលងរាតចាតសៅតបន មយ ចរកចលសៅកានតបនសនោះ ខតសបេនជាមានជងសនោះសកតស ង សហសយពកអបកឋតកបងតបនសនោះ ចរករតសចញសៅតបនដទទ » ។

ហមេមាល ប បផកល ញេតវពាហសនៈ បកាបកសសោយឥតរបសយាជន។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «នរណាេមាល បេតវចចបមយសោយឥតរបសយាជន។ សៅ ទថៃបរសលាកេតវចចបនងសៅបថងអលសឡាោះសោយខរេកតវាាថា៖ បពរត

65

រពោះជាមាា េ បរេមាប កសនោះបានេមាល បែញ សចចលសោយឥតរបសយាជន សេពបានេមាល បែញ សដមផជារបសយាជនសនោះស យ» ។

ហមបពលបរសលទ នសោយរេបមសធាបាយទងអេ។ អបកន សលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ចររបយតបចសពាោះរបការពរខដលរតវសេោកផកថ សលរពក សេេរថា បពរតអបកនសលររបេរពោះ សតរបការពរសនោះជាអវ? សលាកបាន មានរបសលេនថា េការជោះសៅាមផលវមនេសសដរ ឬសរកាមមលបខដល ពកសេរជក» ។

ឥសលល មជាសលេនអនមយ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមាន

រពោះបនធលថា៖ ٺ ڀڀ ڀ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻچ

٤٥ : ألعشافا چٺٿ ٺ ٺមាននយថា៖ «ខនកនសៅអាោទងឡាយចរតបខតងែលនសៅសរៀងរាល សពលសៅថាវ យបងាសៅវហរ ចរទទលទនចណអាហរនងបរសភាេចោះ ខតកែជោះខលជ យ ពតរបាកដ រទងមនេពវរពោះទយចសពាោះពកអបកខដល

ឥសលា ម ងអនាមយ

66

ែជោះខលជ យសនោះស យ» ។ ឥសលល មជាសលេនសលអ តេអ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបាន

មានរពោះបនធលថា៖ ٨٨٨ : جمشحا چۋۅ ۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆچ

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េរទងេពវរពោះទយចសពាោះ ពកអបកខដលសលរភាពកហសេ នងេពវរពោះទយចសពាោះពកអបកខដល សលអ តេអ» ។

ភាពសលអ តេអជាលកខែណឍ ទនភាពរតមរតវរបេការថាវ យបងា ខដលអបកមេលមរបតបតថរបាដងកបងមយទថៃមយយប។ កដចជាតរមវឱយ មជទកេមាអ តែលនសរកាយសពលរមសមរតជាមយរបពនន សហសយកជាភារកចា រតវសធវេរមាបពធខដលជាអតថេញជដ ណសលេនដចជា ការថាវ យបងា ទថៃេរក ទថៃបណយទងពរ ចលឆប នងសចញបេ ការសធវបណយហសជជ នងអ សរាា ោះ។ សលេពសនោះ ឥសលល មជរញឱយលាងទដទងពរមននងសរកាយ ហសបបាយនងទទលទន ដចអបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ចណខដលមានពរជយេការយកទកជរមោះកាយ (ទកវហសធ)មន នងសរកាយសពលទទលទនរច» ។

រតវរកាការអនមយ នងេមាអ តមាតសធមញជារបចច ដចអបកន សលរសលាកបានមានរបសលេនថា៖

67

មាននយថា៖ «របេនសបមនពបាកចសពាោះរបជាជាតែញ សទសនោះ ែញ នងសរប ឱយពកសេដេេមាអ តសធមញសរៀងរាលសពលថាវ យបងា” ។

ជរមោះេមាអ ត នងលាងជរមោះអវខដលមានផធកបាកសតរ កាកេណល នងភាពកែវក។ ដចអបកនសលរសលាកបានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «េភាវេតមានរបា ការកាតចងខេផកអងាជាត សការសរាមជវញរបោបសភទ ដកសរាមសកលៀក កាតតរមមពកមាតឱយែល នងកាតរកចក» ។

សលេនឥសលល មជរញសលកទកចតថចសពាោះចសណោះវជាជ ឱយសចោះ

ខេវងរក នងបសងានចសណោះដង េថបសនធ េចសពាោះភាពលៃងសលល នងោេសតឿនឱយរបងរបយតបពភាពលៃងសលល ។ អបកនសលរសលាកបាន មានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ការខេវងរកចសណោះវជាជ ជាកាតពវកចាសលបេាលមេលម

ឥសលា ម ងចសណាវជាា

68

រេបរប» ។ សេចចតទកការេវោះខេវងកបងសរឿងចសណោះវជាជ ទងការសរៀនេរត

នងការបសរងៀនជាមលសហសតនសៅកានឋានេេ ដចអបកនសលរសលាក បានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «នរណាសដរខេវងរកចសណោះវជាជ អលសឡាោះសធវឱយសេសដរ ាមផលវសៅកានឋានេេ» ។

ឥសលល មបានហមឃាតចសពាោះការលាកចសណោះវជាជ សរពាោះចសណោះ វជាជ ជាកមមេទនេសមាហសភាពេរមាបមនេសទសៅ។ អបកនសលរសលាក បានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «នរណាលាកសលៀមចសណោះវជាជ អលសឡាោះនងោកបសងាៀរ សេពសភលងនរកសៅទថៃបរសលាក» ។

ឥសលល មសលកតសមាងអបកសចោះដង បគា បឱយសេសលកតសមាង ឱយតទមល នងសោរពពកអបកសចោះដង។ អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេន ថា៖

69

មាននយថា៖ «ពខមនជារបជាជាតរបេែញ សទ អបកខដលមនសោរព មនេសចចេ មនអាណតកនសកមង នងមនសលា លេទនរបេអបកសចោះដង» ។

អបកនសលរសលាកបានមានរបសលេនបញជជ កពឋានៈរបេអបក សចោះដងថា៖

មាននយថា៖ «អបកមានចសណោះដងែពងែពេជាងអបករបតបតថសលេន ដចជារបែញ ែពងែពេជាងអបកខដលមានឋានៈទបជាងសេបផតកបង ចសណាមពកអបក» ។

ពតរបាកដ អបកខដលបានអានសលស ងវញពឫេេលខដលន

ឱយវទាសលសរេថទសនបឈានដលេពវទថៃសនោះសឃញថា អរយធមឥសលល ម ខដលពកអបករបាជញឥសលល មេមយសដមបានផថលជាវភាេទន មានេណ េមផតថ បនធ បពអលសឡាោះជាមាា េ កបងការសធវឱយវទាសលសរេថទសនបមាន ការវវឌណនរកចសរន។ អបករបាជញអរ ាបមាប កសឈាម ោះ សេសដអ បាននយាយថា សបសទោះជាពកអរ ាបែតែរបងខរបងយាា ងណា កមនអាចបដសេធចសពាោះ េណេមផតថទនអរយធមអារាាបឥសលល មចសពាោះពភពសលាកទងមល សេ មនអាចលបបបាតសករដខណល នងសលប ទដរបេពកសេសចញពទពរ របវតថសលសរេថពភពសលាកសយងសនោះបានជាោចខលត។

ឥទធពលអរយធមឥសលា មសលការអភវឌឍ ផនកវទាសលសរេទស ប

70

ពកសេជាអបកចចករេោះ នងកសលងមលោឌ នរេោះ ខដលអរយធម ពភពសលាកបានកសលងស ងសលសែឿនសនោះ សហសយចសពាោះអបកខដលបាន រតលបសៅអានសេៀវសៅបសចាកេពធទនការសហោះសហសរ នងលហសអាកាេ ខដលសេសរបជាពសេេេរមាបរេបរេងការសហោះសហសរ នងលហសអាវកាេ ជាតរបេអាសមរក -ណាហសា- ទពរ ១៨៥ សឃញថា ៦០% ទនសឈាម ោះ ផកា យ លផៗ ខដលសេសរបកបងយានអាវកាេមានរបភពសចញពបសចាកេពធ អារាាប។

សេៀវសៅទងឡាយ នងសលប ទដនពននរបេពកអបករបាជញមេលម ជននសដមជាឯកសលរសយាងមលោឌ នខដលពកអបករបាជញជននសរកាយ ជាពសេេពកអរ ាបបានសរបជារបសយាជនកបងការរសលវរជាវ សហសយបាន សធវការអភវឌណនសលអវខដលពកសេបានបកខរបជាភាសលរបេពកសេឱយ មានការរកចសរនសជឿនសលឿនកបងេមយទសនប។ ចសណោះដងទងសនោះបានកាល យជាមែវជាជ េកាសៅាមេកលវទាលយននរបេពក សេ។ សលាក ចេថហសវ លបន កបងសេៀវសៅ អរយធមអារាាបរបេសលាក បានេរសេរថា រាលសពលខដលសយងខេវងយលេជសរៅកបងការេកា អពអរយធមអារាា ប សលប ទដនពននខបបវទាសលសរេថ របកកសហសញ នងេលផៈ របេពកសេបានលាតរតោងពចសណោះដងថមៗមានវសលលភាពធសធង សហសយសធវឱយសមលសឃញភាល មៗថា អារាាបមានេណេមផតថកបងការោេ កកាយចសណោះវជាជ េមយកណាថ ល។ េកលវទាលយននសៅអរ ាប កបងរយៈសពលរបាេតវតសដបងសេមនដងថាមានរបភពចសណោះដងណា សរៅពសលប ទដនពននរបេពកសេ សហសយពកសេជាអបកសធវនេរបនយកមម សលអរ ាបខផបកមែវជាជ បសរងៀន មសនេមន នងេលធមេងាម។ ពត

71

របាកដ របវតថសលសរេថមនខដលសលា លជាតសលេនណាបានបនសលជា សលប ទដដចពកសេកបងរយៈសពលដែល សហសយោម ន សលេនណានមែពក សេកបងការសធវទសនបកមមសលវេយេលផៈផងខដរ។

ខផបកេណតវទា ដចជាសរខលេណត របមនថរតសកាណ ធរណមារតកបងលហស អបករបាជញខដលសលចសធាល ជាងសេេអាលែវាា រហសា មយ។ ខផបកលហសអាកាេ នងារាសលសរេថ អបករបាជញខដលសលចសធាល ជាង សេេ អាលសកហសាវនយ នងអាលសបរនយ។ អបកសដររករកទសនៀមទមាល ប បពាជនជាតអាលមាងនយាយពសលាកអាលសបរនយថា សលាកេជា ទេសនវទដឧតថងាឧតថមជាងសេខដលរបវតថសលសរេថមនេសជាតបាន សលា ល។ បាខនថសយងជាអបកមេលមនយាយថា កាលមាា េនទនបញជដញាណេអបកនសលរមហមាា តទនសយង។ ជនញសវជជសលសរេថ នងឱេថ សលសរេថអបករបាជញឥសលល មបានបសងាតនវរបមនថ នងរទេថខដលអបករបាជញ េមយទសនបបានចចបសផថមសចញពរទេថទងសនោះកបងការសធវបដវតថនខផបកសវជជសលសរេថ ដចជាសេៀវសៅរបេ អពន រេសដ នងអពន អានណា ហសវេ ខដលបានរកសឃញវដថតចទនឈាមមនជនជាតអងសេលេសឈាម ោះហរហសវយ នងជនជាតសអេាញសឈាម ោះ សលរហសវតេ បានម នេតវតស។ សលាក អាសមរ ពន អាល មកពសែតថមេលទនរបសទេអរាា ក នង អាល ពន អសល អាលកាហល មានជនញខលងចកខសរាេសលសរេថ។ អាល ហសលន ពន អាលទហសសល បានបសងាតរទេថ នងចាបជាសរចនពាក ពាននងចកខរបសលទ។ អាលមាា នេរ នងអាព បាសករ អាលរាាហសសយ មានជនញខលងវោះកាត។ អាលមាា វហសវក មកពទរកងបាោត នង អាព អាលសកាេម សអេហសសោះរាា វយមានជនញខលងសវជជសលសរេថ នងការវោះ

72

កាតមាតសធមញ សលាកជាអបកនពននេពវវចនធបាយសវជជសលសរេថមាន ៣០ភាេមានសរៀបរាបពឧបករណសរបេរមាបការវោះកាត នងរសបៀបសរប របាេ។

ខលងវេយភមសលសរេថ នងភេពភសលសរេថអបករបាជញខដលសលច សធាល ជាងសេេ សអេេារហសវ អាលអទរទេយ សលាកជាអបករបាជញខលង ភមវទា សលាកជាអបកសផថមេនតរចនរបេនរខផនទដបងបងអេ សហសយ កជាអបករចនឧបករណនវាចរណ។ ពកអបករបាជញឥសលល មជាសរចនបាន ចលរមកបងការអភវឌណនអរយធម ចសពាោះបងបអនខដលចងដងចាេ បខនទមសទៀត េមសមាថ អានសេៀវសៅៗខដលនយាយអពសរឿងសនោះ សនោះ នងសឃញថា មានរទេថនងការរសលវរជាវជាសរចនខដលសេដករេងយក មកពសលប ទដរបេពកសេ ខតខបរជាោកសឈាម ោះអបកសផសងសៅវញ។ សលាក ចច សលរតន នយាយថា សបេនជាោម នអបករបាជញឥសលល ម នងសលប ទដរបេ ពកសេសទសនោះ ពកអបករបាជញសៅបនេមយចាេជារតវចចបសផថមពចណច េនយ យអរយធមនងមានការយតយាា វបានម នេតវតសសៅមែសទៀត។

ពតរបាកដ ការខេវងរកចសណោះវជាជ កបងឥសលល មជាកាតពវកចា សលេន ខដលចាបសលរអាតឥសលល មបានជរញ ដចបានសលក ស ងខលងសល។

ពកអបករបាជញឥសលល មជននសដមបានសរបរបាេចសណោះដងពកោត សដមផពរងងកថជសនឿកបងចតថមនេស ផធយរេ ោះពពកអបករបាជញ េមយទសនបភាេសរចនសរបចសណោះដងរបេពកសេជាមសធាបាយ

លកខណៈពសេេទ អរយធមឥសលា ម

73

សដមផសធវឱយរសគា ោះរសងាជសនឿកបងចតថរបេមនេស។ ពតរបាកដ ពកអបករបាជញឥសលល មជននសដមសរបរបាេចសណោះដង របេពកោតសដមផបសរមមនេសជាត ផធយរេ ោះពពកអបករបាជញ េមយទសនបភាេសរចនសរបរបាេចសណោះដងរបេពកសេសដមផសរបមនេស រតតរាសលពកសេ បងខឱយពកសេបសរមផលរបសយាជន របេែលនាមរយៈការផលត នងបសងាត េសរមាងខផនការណ សលហវសឃារសៅដចជា ផលតរោបខបកបរមណ ណយសកលខអ រ សលធាតអរទខេន នងអាវធរបលយសលាក។ ពកសេសរបកល ឧកាយជាេលផៈកបងសរឿងសនោះ សហសយរបយទនរបឆងនងពកអបកខដលមានបណងចងបសងាតដចពកសេ សដមផពកសេកាល យ ជាអបករេបរេង នងរតតរាពភពសលាកទងមល។

ពកអបករបាជញឥសលល មជននសដម បានទកចសណោះដងរបេពកសេ ជាេមផតថសលធារណៈេរមាបមនេសទសៅ សដមផបសរមផល របសយាជនរមផធយរេ ោះពពកអបករបាជញេមយទសនបភាេសរចនខដលមានចសណោះដងមកសធវជាកមមេទនផកថ ចមែេរមាបបសរមខត ផលរបសយាជនែលនឯង នងរបសទេរបេែលន អបកដទទោម នេទន ខេវងយលអពសរឿងសនោះស យ។

ពកអបករបាជញឥសលល មជននសដមទេសៅខដលចងបានពចសណោះដងេផលបណយពអលសឡាោះជាមាា េ ផធយរេ ោះពពកអបករបាជញ េមយទសនបភាេសរចនខដលសរបរបាេចសណោះដងជាមសធាបាយ សដមផរកចសណញខលងរបធាតនយម។

74

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ ڀ ڀ

ڄ ڄ ڦ ڦ ڦ ڦ ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ

چچچ چ ڃ ڃ ڃ ڃ ڄ ڄ

٥٢٣ : جمشحا

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ កបងការបសងាតសមឃនងខផនដ ខបងខចកយបនងទថៃ កបាា លខដលកពងសធវចរាចរណសលទផធេមរទខដលផថលផលរបសយាជនដលមនេស ទកសភលៀងខដលអលសឡាោះរទងបានបញា ោះពសលសមឃ សធវឱយខផនដមានជវតរេស ងវញសរកាយសពលសរកៀមេវត រទងបានបសងាតឱយមានសលខផនដសនោះនវរាលេពវេតវទងឡាយ លាយែយលបក នងពពកខដលរសលតសៅសលសមឃ សហសយនងខផនដជានមតថេញជដ េរមាបពកអបកមានបញជដ សចោះេត» ។

សេបញា ោះេមពរអាលេរអានមកចសពាោះមហមាា ត ោតជាបរេមាប កមនសចោះអកសរ មនសចោះអាន មនសចោះេរសេរ រេសៅជាមយពជសលេនមយខដលមនសចោះអកសរភាេសរចនេសដមផកឱយនរណាមាប កមានមនធលេងសយចសពាោះសលររបេមហមាា ត។ សតបរេមនសចោះអកសរអាចនមកនវេមពរខដលសធវឱយពកកពលកវអេមតទភាពនងខតងនពននឱយដចទងបណន នងសវាហរសលសរេថ ខថមទងបានរបកាេោកកហសត

គពាប ទលខាាទាកទង ងវទាសលសរេពតកនងេមពរអាលេរអា

75

ឱយពកសេនពននឱយដចេមពរសនោះ។ ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធល៖

ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ ڀچ

٨٨ : إلصشاءا چڦڦ ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹ ٹ

មាននយថា៖ «មហមាា តចររបាបពកសេចោះថា សបេនជាទងមនេស ទងពកបងបតរបមលផថ ោប ចងបសងាតឱយដចេមពរអាលេរអានសនោះ ពកសេសធវមនដចជាោចខលត សបសទោះជាពកេហសការោរទោបយាា ងណាកសោយចោះ» ។

ថវសប ទងអបកនសលរមហមាា ត នងេហសការរបេសលាកសៅទនសែាយ ែវោះខលត នងកសតសែាយយាា ងណាកសោយ កពកោតបានអានេមពរអាលេរអានសនោះឱយពកសេសលថ បេថអពនមតថេញជដ អចឆរយៈខផបកវទាសលសរេថពតមយចននាងពជាង១៤េតវតសបាល យ ខដលពកអបករបាជញមនអាចរសលវរជាវរកសឃញ សលកខលងខតសៅេមយទសនបសនោះបាសណាត ោះ។ ពកសេបានសរបឧករណបសចាកសទេទសនបសដមផជនយ។ កបងរបធានបទសនោះ េមសលកស ងពរពោះបនធលែលោះទនេមពរអាលេរអាន នងរបកកសហសញខដលវទាសលសរេថទសនបបានេការសលវរជាវ សោយមនភាជ បរពោះបនធលសៅនងរបកកសហសញវទាសលសរេថទសនប សរពាោះ វទាសលសរេថអាចមានការវវឌណន នងផកល េបថរ ផធយពេមពរអាលេរអាន។ អវខដលវទាសលសរេថទសនបបានសលកស ងកបងសពលបចាបផនបអាចនងផកល េ បថរសៅទថៃអនេត។

76

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

٥٥ : شا چۈۈ ۆ ۆ ۇ ۇ ڭ ڭ ڭچ

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េចចបសផថមបសងាត បនធ បមករទងបសងាតវាសលរស ងវញ បនធ បមកពកអបកនងវលរតលបសៅរករទង» ។

េមពរអាលេរអានរបកាេកបងរពោះបនធលសនោះថា អលសឡាោះជាមាា េខតមយេតរទងជាអបកបសងាតេភាវេតវសលាកខដលមានកបងចរកវា ពភាពោម នឱយមាន។ សរឿងទងសនោះមនអាចខេវងយលបានជា ោចខលត សលកខលងខតាមរយៈការបករសលយរបេេមពរអាលេរអានខដលជារពោះបនធលមកពអលសឡាោះ។ រទងបានមានរពោះបនធលសរៀបរាបពកណកសណតភពថា៖

ۅ ۋ ۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆ ۇۆ ۇ ڭچ

٥٥٩ : جمشحا چۅۉ

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងជាអបកបសងាតសមឃនងខផនដសោយោម នេរពមនមក សហសយសៅសពលណារទងលែតកណតការអវមយរទងរោនខតបនធលថា ចរសកតចោះ ការសនោះកសកតស ងភាល ម»។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបនធលរបាបសយងកបងបនធលសនោះថា ពភទងមលសកតសចញពភាពោម ន នងអវខដលមានមនភព ជាចសណោះដងអាថកបាងខដលោម ននរណាដងសលកខលងអលសឡាោះខតមយេត។ របាជាញ របេមនេសអេមតទភាពនងខេវងយលពរបធាតសដម នងរសបៀបរបប

េមពរអាលេរអា ងកណកសណតភព

77

ទនការកសកតដបងបងអេ ពសរពាោះមានខតអលសឡាោះជាមាា េខតមយេតដងពអាថកបាងសនោះ សហសយរបាជាញ របេមនេសសៅខតបនថ អេមតទភាពរហសត មនអាចខេវងយលពរបធាតសដម នងរសបៀបរបបទនការកសកតភព។ អវខដលរបាជាញ របេមនេសអាចសធវបានេរោនខតដងពទដឌភាពខលងសរៅទនការកសកតភព រោនខតជារទេថ ជាេមមតកមម ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ې ۉ ۉ ۅ ۅ ۋ ۋ ٴۇ ۈ ۈچ

١٥ : ىفا چېى ې ېមាននយថា៖ «សយងពបានឱយពកសេមកសមលកបងការបសងាត

សមឃ នងខផនដ សហសយពបានឱយពកសេមកសមលផងខដរកបងការបសងាតពកសេែលនឯង សយងពបានយកពកអបកខដលសធវឱយសេវសងវងសនោះមកសធវជាអបកោរទសយងស យ» ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ڱڱڱ ڱ ڳ ڳ ڳ ڳ گ گ گچ

٤٠ : ألج١بءا چہہ ۀ ڻۀ ڻ ڻ ڻ ں ں

មាននយថា៖ «សតពកអបកខដលបដសេធនងជសនឿមនសឃញសទឬថា សមឃនងខផនដពមនជាភពខតមយ បនធ បមកសយងបានបខបកវាទងពរ សហសយសយងបានបសងាតអវរេបខបបយាា ងឱយមានជវតសោយសលរទក សតពកសេមនរពមមានជសនឿសទឬ?» ។

រពោះបនធលដរបទពសនោះជាភេថាងបញជជ កយាា ងចាេថា ភព

78

ខដលសយងកពងរេសៅជាភពមយខដលមានការចចបសផថមកសកត សោយ អលសឡាោះបានបសងាពភពផកា យបឋមមយ (ដណាកកាលរមតច) សហសយរទងមានអានភាពសលអវរេបយាា ង បនធ បមក អលសឡាោះរទងបញជជ ឱយផធោះភពផកា យបឋមសនោះស ង សៅថា (ដណាកកាលផធោះដមហសមា) ភពផកា យបឋមខដលផធោះសនោះបានកាល យជាដខផសង (ដណាកកាលជាខផសង) សហសយអលសឡាោះបសងាតសចញពខផសងសនោះនវ ពភខផនដ នងសមឃ (បានសេចកថថា ពភផកា យទងឡាយសៅពាេសពញសលសមឃសកតសចញពសលរធាត នងថាមពលសផសងៗោប ែលោះសយងសលា ល សហសយែលោះសទៀតសយងមនសលា ល) អបកដងសទដណាកកាលសនោះមានសឈាម ោះថា (ដណាកកាលបសងាតដ នងសមឃ) មានសរៀបរាបពបាតភតដណាកកាលទងពរចងសរកាយកបងបនធលរបេរទងថា៖

ھھ ہ ہ ہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻچ

﮸ ﮷ ﮶ ﮵ ﮴ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ےے ھ ھ

﯁ ﯀ ﮾﮿ ﮽ ﮼ ﮻ ﮺ ﮹

چ

٥٥-٧ : صذف

មាននយថា៖ «មហមាា តចរនយាយសៅកានពកសោរព ពហសសទពនយមថា ែញ ពតជាឆៃលចសពាោះពកអបកខដលបានបដសេធមនរពមសជឿចសពាោះរពោះជាមាា េខដលរទងបានបសងាតខផនដកបងរយៈសពលពរទថៃ។ ពកអបកបសងាតជាទដេេរមាបរទង នងអបកចលហស នជាមយរទងកបងការសោរពេកាា រៈ។ រទងខដលបានបសងាតសនោះេជារពោះជា

79

មាា េទនេកលសលាកទងមល។ រទងបានបសងាតឱយមានភបចោះពសលសមឃមកខផនដ រទងបានរបទនពរជយដលខផនដ រទងបានកណតសេផៀងអាហរេរមាបខផនដរចរាលកបងរយៈសពលបនទថៃ របាបជាដណងដលនរណាខដលេរចងដងពសរឿងសនោះ។ បនធ បមក រទងបានសឆព ោះសៅកានសមឃ សហសយសមឃសៅជាខផសងសៅស យ រទងបានរាេបនធលសៅសមឃ នងខផនដថា េមឱយសកតជាសមឃនងដសោយសោរពាម ឬសោយបងខ។ សមឃនងដបានតបសៅរពោះជាមាា េវញថាសយងសកតជាសមឃសកតជាដសោយសលថ បបគា បរពោះអងា» ។

អបករបាជញខលងរបវទាេមយទសនបបានទទលសលា លថា សដមកសណតដបងទនការកសកតភព រពមទងអវទងឡាយទងពងខដលមានកបងភពទងសលរធាតសដម កមាល ងថាមពល នងសថរសវលា សកតសចញពអវខដលសេសៅសឈាម ោះ ថា (ការផធោះដមហសមា ជាភាសលអងសេលេសៅថា The Big Bang) ខដលជាភេថាងបញជជ កថាវាសកតសចញពភាពោម ន។ េមរកស កសមលបនធលរបេអលសឡាោះ

﯁ ﯀چ

٥٥ : صذف چ

មាននយថា៖ «បនធ បមក រទងបានសឆព ោះសៅកានសមឃ សហសយសមឃសៅជាខផសងសៅស យ រទងបានរាេបនធលសៅសមឃ នងខផនដថា េមឱយសកតជាសមឃនងដសោយសោរពាម ឬសោយបងខ។ សមឃនងដបានតបសៅរពោះជាមាា េវញថា សយងសកតជាសមឃសកតជាដសោយសលថ បបគា បរពោះអងា» ។

80

េមពរអាលេរអានរបកាេរបាបកបងបនធលសនោះថា ពតរបាកដ សមឃសៅសពលចចបសផថមកសកតដបងបានឆលងកាតកាលភាេមយខដលសៅថាកាលភាេដខផសង។ វទាសលសរេថទសនបបានទទលសលា លពសរឿងសនោះ។ សលាកបណឍ ត ចច ោា មវ នយាយថា ដបងស យភពសពារសពញសោយលាយហា េជារបពនន សកតសចញពលាយហា េសនោះនវបខរម បរមលបរមណមយខដលមានធាតផសសរចនសផសងោប ។

សលាក សជម សហសនសហសស ជាារាវទមាប កនយាយថា៖ ជាកចាេណាេថា ធាតបសងាតភពសផថមសោយបណថ ហា េខដលអខណថ តពាេសពញលហសជារបពនន សហសយខផសងសនបឡាសកតសចញពកហបហា េដរកាេសនោះ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

٣٩ :زاس٠بدا چۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئ ۇئچ

មាននយថា៖ «សមឃសយងបានបសងាតជាដបលេរមាបខផនដសោយអានភាពដខលល ងកាល ជាទបផត សហសយសយងជាអបកពរងកវសលលភាពរបេវា» ។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ڱڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳ ڳ گ گ گچ

٤٠ : ألج١بءا چہہ ۀ ڻۀ ڻ ڻ ڻ ں ں

េមពរអាលេរអា ងការលាតេ ធងទ ភព

81

មាននយថា៖ “សតពកអបកខដលបដសេធនងជសនឿមនសឃញសទឬថា សមឃនងខផនដពមនជាភពខតមយ បនធ បមកសយងបានបខបកវាទងពរ សហសយសយងបានបសងាតអវរេបខបបយាា ងឱយមានជវតសោយសលរទក សតពកសេមនរពមមានជសនឿសទឬ?”។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ﯁ ﯀چ

٥٥ : صذف چ មាននយថា៖ «បនធ បមក រទងបានសឆព ោះសៅកានសមឃ សហសយសមឃជាខផសងសៅស យ រទងបានរាេបនធលសៅសមឃ នងខផនដថា េមឱយសកតជាសមឃនងដសោយសោរពាម ឬសោយបងខ។ សមឃនងដបានតបសៅរពោះជាមាា េវញថា សយងសកតជាសមឃសកតជាដសោយសលថ បបគា បរពោះអងា» ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ڄ ڦ ڦ ڦ ڤڦ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹچ

٥٠٣ : ألج١بءا چچچ ڃ ڃ ڃڃ ڄ ڄڄមាននយថា៖ «ទថៃខដលសយងនងបតសមឃដចជាបតទពរសេៀវសៅ ដចខដលបានចចបសផថមបសងាតដបង សយងនងបសងាតវាស ងវញមថងសទៀត ជាការេនាដពតរបាកដរបេសយង។ សយងខតងខត អនវតថាមពាកយេនារបេសយង ជានចា» ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖

82

ھ ہ ہ ہہ ۀ ۀ ڻ ڻ ڻچ

٣٨ : ثشا١إ چھھមាននយថា៖ «ទថៃខដលសេនងបថរដមនខមនដសនោះ បថរសមឃ មនខមនសមឃសនោះ សហសយេពវេតវទងឡាយសរកាកសចញពផបរសដមផមកជបអលសឡាោះជាមាា េដមហខលល ងពខក» ។

រពោះបនធលទងបានម នខលងសលជាភេថាងបញជជ កថា ភពខដលសយងរេសៅកពងខតលាតេននងជារបចច របេនសបសយងរកស កមកសរកាយស ងវញជាមយនងការលាតេននងសនោះ សៅសពលណាមយ ចចបាចរតវខតរមោប ជាភពផកា យខតមយស វញ (ដណាកកាលរមតច)ខដលបានសលកស ងខលងសល សហសយភពផកា យបឋមសនោះបានផធោះសោយការបគា បពអលសឡាោះជាមាា េ (ដណាកកាលផធោះដមហសមា) បានកាល យជាបណថ ខផសងសនបឡា (ដណាកកាលកាល យជាខផសង) ខដលសេបសងាតបានជាភពខផនដ នងសមឃ (ដណាកកាលកសកត)។ ាងពចចបសផថមផធោះមកភពសៅខតបនថលាតេននងទហសរបេវា សហសយការលាតេននងសនោះនងរតវបញឈបសៅសពលអនេតខដលោម ននរណាដងសលកខលងខតអលសឡាោះ។ សោយការបគា បពអលសឡាោះភពនងចចបសផថមរមស ងវញកាល យសៅជាភពផកា យខតមយរាងដចភពផកា យបឋមដបងខដលបានចចបសផថមកសកតសមឃ នងខផនដ។ ដសណរការទនការផធោះនងសកតស ងមថងសទៀត សហសយការផធោះសនោះនងខរបកាល យជាបណថ ខផសង សហសយកសកតសចញពខផសងសនោះខផនដ ខដលមនដចខផនដសយងេពវទថៃ សមឃខដលមនដចជាសមឃេពវទថៃ រតមដណាកកាលសនោះ ជវតសលាកយរតវ

83

បានបញាប សហសយចចបសផថមដណាកកាលជវតបរសលាក។ ដណាកកាលរមតច ដណាកកាលផធោះ ដណាកកាលកាល យជាខផសង នងដណាកកាលកសកតសមឃនងដ សហសយនងការលាតេននងទនភព បនធ បមករតវរមតចវញ ឆលោះឱយសឃញជាេកលនវដណាកកាលកសកត ដណាកកាលវនេ នងការកសកតស ងវញ សោយមនេជសៅពសលថ រ។ វទាសលសរេថពតកបងេមពអាលេរអានទងសនោះ មនេសសលាកមនអាចខេវងយលបានសទ សលកខលងខតសៅចងេតវតសទ២០សនោះបាសណាត ោះសទបអាចរសលវរជាវរកសឃញពអវខដលេមពរអាលេរអានបញជជ ករបាបមនាងពជាង១៤េតវតសកនលងមក។ រោនខតសរឿងសនោះខតមយេត ជាសលកសបញជជ ករបាបថា េមពរអាលេរអានពតជាពាកយបនធលរបេអលសឡាោះជាមាា េយាា ងពតរបាកដ។ កដចជាបញជជ កថា អបកនសលរចងបញាប ោតពតជាបានភាជ បទនកទនងជាមយនងការរាេបគា បរបេរពោះ សហសយកជាបរមរេមកពរពោះជាមាា េខដលបានបសងាតសមឃ នងខផនដ។ ពសរពាោះោម នមនេសណាមាប កអាចដងពវទាសលសរេថពតទងសនោះសៅេមយសេបញា ោះរពោះេមពរ សហសយកោម នផងខដរសៅរាបេបេតវតសសរកាយការបញា ោះរពោះេមពរ។ (សលាកសលសរសលថ ចចរយបណឍ ត ហសសេាលល អានណចសជរ)

ពការាវទេមយបចាបផនបរកសឃញថា ភពកពងមានចលនជារបចច លាតេននង នងពរងកែលន សោយការឆលោះសមលកាឡាកេ នងភពផកា យទងឡាយសៅសលសមឃកបងរយៈចគយឆៃ យបផត។ វទាសលសរេថពតសនោះ ារាវទអាសមរកសឈាម ោះ ហសវ.ម. ទេលសហសវរ បានសធវការឆលោះសមលកាឡាកេមយចននខដលសៅសរៅពកាឡាកេរបេសយង (មលេសវ ា) សឃញថា កាឡាកេភាេសរចនកពងខតឃាល តឆៃ យពសយង នង

84

ឃាល តឆៃ យពោប កបងសលផឿនសលឿនជាទបផត។ កដចោប ខដរ របវទជនញខលងលហសអាកាេសៅសដមេតវតសទ២០ សឈាម ោះ ចច មនហសស នងារាវទអាសមរក សឈាម ោះ សអវន ហសបល ខដលបានបញជជ កពបាតភទដសណរលាតេននងទនភព។ ពតណាេ ផកា យ នងកាឡាកេទងឡាយកពងសធវចលនឃាល តឆៃ យពោប ជារបចច ការលាតេននងសនោះនងពរងកែលនកបងទហសខដលោម នការកណត។ ដសចបោះ សទបពកអបកវទាសលសរេថបានកណតថា ភពទងមលកពងលាតេននង នងពរងកែលនសោយការឃាល តសចញពោប រវាងកាឡាកេនមយៗ សហសយការលាតេននងសនោះនងរបរពតថសៅមែជានចារហសតដលអេកមាល ងទនញខដលរតតរាសលកាឡាកេទងសនោះ។ សៅសពលសនោះកាឡាកេទងឡាយនងរតវរបាា តរបាា យពាេសពញកបងលហសខដលនងបងាឱយវនេពភពសលាក។ រតវនងបនធលរបេអលសឡាោះខដលនយាយអពទបញាបទនពភពសលាក នងការសកតទថៃបរសលាកថា៖

چپپ پ ٻ ٻٻ ٻ ٱچ

٨-٥ :ا٠٢خ /الفطبسا صسح

មាននយថា៖ «សៅសពលខដលសមឃផធោះ សហសយែចខលតរបពននរបេវា។ សៅសពលខដលភពផកា យទងឡាយធាល កបាោះទងាចោប » ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ ٨ : شعذا چٹ ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿچ

េមពរអាលេរអា ងតារាសលសរេ

85

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េខដលបានសលកសមឃ៧ជានឱយែពេសោយោម ន េេរទល ដចជាពកអបកទងអេោប សមលសឃញរសលប» ។

ការេការសលវរជាវខផបការាសលសរេថបានចងអលបគា ញថាមានកមាល ងថាមពលបងាបកបងទផធេអតទនសលរធាតទងឡាយមានសៅកបង អាតម កបងសលធាតផស នងភពផកា យទងឡាយ។ កមាល ងថាមពលសនោះជាអបករតតរារបពននភពទងមល នងរកាខដនកណតរបេវារហសតដលសពលខដលអលសឡាោះជាមាា េរទងេពវរពោះទយ រទងនងសធវឱយវាវនេសហសយរទងបសងាតស ងវញមថងសទៀតនវរបពននថមមយ។ កមាល ងថាមពលខដលពកអបករបាជញបានរកសឃញទងសៅសលខផនដនងសៅសលសមឃមានបនរបភាព ពកសេសជឿជាកថា កមាល ងថាមពលទងបនសនោះមានទេសផសងៗោប ឋតសរកាមកមាល ងថាមពលធមហសមាមយរេបដណថ បសលរេបខផបកទងអេទនភព សដមផចងជារបពននមយរងមា សបពដសចចប ោះសទ នងបាតបងរបពននរេបរេង សហសយកមាល ងថាមពលទងសនោះមានដចជា៖

កមាល ងថាមពលបរមណខលល ងៈ ជាកមាល ងថាមពលមានតនទចងភាជ បសលរធាតផសដបងទនរបធាតសៅកបងរោបអាតមសោយការចងភាជ បដរងមាជាទបផត មានដចច របតណាត នរតណាត នងសលរធាតេអតដបងខដលសេឱយសឈាម ោះថាករាាកាតសោយមានរបសភទែេៗោប នងធាតផធយរបេវា។ ថាមពលសនោះកមាន តនទរលាយចលោប រវាងរោបអាតមនមយៗកបងដសណររលាយចលោប សោយកមាល ងបរមណ...។

86

កមាល ងថាមពលអាតមកសែាយៈ ជាថាមពលសែាយមានករមតសែាយបផតមនសលេពកមាល ងអាតម មានតនទសរៀបចដសណរការជាលកាវភាេអាណតចៗរបេរបធាតកបងអាតម ដចជាសកតស ងកបងដសណរជាលកាវភាេទនរបធាតការេមេវយអ លរា។ ថាមពលសនោះរតតរាសលដសណរកាជាលកាវភាេរបេរបធាតការេមេវយអ លរាសោយការបភាយការេមេវយអ លរា។ រេបរបធាតនមយៗមានអាយកាលកណតរបេវា។ ថាមពលសនោះ ផធកកបងជាលកាទងអេសោយេញជដ ដក ឬោម នបនធកអេាេនខដលសេឱយសឈាម ោះថា បហសសណាត។

កមាល ងថាមពលអេាេនមាា សញាទកៈ ជាកមាល ងចងភាជ បរវាង អាតមទងឡាយសៅកបងសលរធាតផសននខដលផថលេរមាបរបធាតសផសងៗមានលកខណៈខបបធមមជាត នងាមខបបេម។

កមាល ងទនញៈកមាល ងសនោះសៅរយៈចមាៃ យែល សេចចតទកជាកមាល ង ដសែាយជាទបផតខដលសយងបានសលា លកបាខនថកបងរយៈចមាៃ យ ឆៃ យមានកមាល ងទនញខលល ងមហសមាសៅកបងភពសោយេសងាតសៅ សលការសកនស ងាមខបបធមមជាតរបេវាខដលអាចរកាកាឡាកេទងឡាយឱយមានលនងាមរកម កាឡាកេនមយៗ។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖ ائ ائ ى ېى ې ې ې ۉ ۉ ۅچ

٤٤ : ألج١بءا چەئەئ

87

មាននយថា៖ «រទងេជារពោះខដលបានបសងាតសពលយបនងទថៃ រពោះអាទតយនងរពោះចនធ។ ទងអេសនោះឋតកបងេនលងកពងសធវចលន»។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ەئ ائائ ى ى ې ېې ې ۉ ۉچ

ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئ ۆئۆئ ۇئ ۇئ وئ وئ ەئ

چىئيئ مئ حئ جئ یی ی ی ىئ ىئ ىئ

٣٠-٤٨ : ٠ش

មាននយថា៖ «រពោះអាទតយសដរាមេនលងខដលអលសឡាោះជាមាា េបានកណត។ សនោះជាការកណតរបេរពោះដមានសតជានភាពខលល ងកាល មហដង។ រពោះចនធ រទងបានកណតឱយមានលោបសែបត នងរសនចសរៀងរាលយប ចចបសផថមពមយសែបតរហសតដលសពញវងស បនធ បមកកចចបសផថមសរាចសៅវញរហសតដលមានរាងដចជាធាល យសលមចចេេៃតសកាងសេថង ពណរាងសលឿង។ រពោះអាទតយមនអាចាមទនរពោះចនធខដលនងសធវឱយរពោះចនធបាតបងពនល ឬបថរេនលងសដរ យប នងទថៃមនអាចសដរជានោប មនសពលកណត។ ទងរពោះអាទតយ រពោះចនធ នងភពសផសងៗសទៀតកពងខតសធវចលនកបងេនលងសរៀងៗែលន» ។

កបងរពោះបនធលខលងសលេមពរអាលេរអានបានរបាបថា រពោះអាទតយកពងសធវចលនកបងទេមយកណតចាេលាេ ខដលពមនសេេតថារពោះអាទតយសៅនងថាល។ ខតពការាវទបានទទលសលា លថា រពោះអាទតយមានចលនពតរបាកដសៅកបងលហសមយមានករមត នងទេខដលបានកណត។ ភពដទទសទៀត នងផកា យទងឡាយសធវចលនជា

88

មយនងរពោះអាទតយខដលឋតសៅកបងរបពននរពោះអាទតយ។ រេបផកា យនមយៗសធវចលនាមរសបៀបមយរេសដៀងៗោប ។ រពោះអាទតយមនអាចសដរទនរពោះចនធ ភពទងអេមនអាចជបោប ផកា យនមយៗសធវចលនកបងអកសរេបោប ។ វទាសលសរេថទសនបមនទនរកសឃញសរឿងសនោះ សលកខលងខតសៅេតវតសទ២០សនោះបាសណាត ោះ។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

٩ : زاس٠بدا چٻٻ ٻ ٱچ

មាននយថា៖ «រទងេផថនងសមឃខដលមានេរកតភាពលអឥតសខលា ោះ» ។ អាលហសពក (الحبك) មាននយថា ការបសងាតដេរកតឥតសខលា ោះ

ខដលពការាវទបានកណតខផបកខដលអាចដងបានទនភពមានពររយពានលានកាឡាកេ យាា ងសហចណាេមាន៧០ពានលានសកាដផកា យ។ កាឡាកេទងសនោះមានរបរាង េណាឌ ណ ទហស សលផឿន មាា េ ែេៗោប ។ ជាមយសនោះ កែេោប ផងខដរសលផឿនសដរជវញែលនឯង សលផឿនសធវចលនជវញេនលង សលផឿនទនដសណរឃាល តឆៃ យពសយង នងឃាល តឆៃ យពផកា យដចោប ។ សលេពសនោះ ដណាកកាលទនការវវឌណន ចននផកា យ នងដណាកកាលទនជវតទងសនោះកែេោប ផងខដរ។

អាលហសពក (الحبك) មាននយថា មានចងេមពននភាពនងោបយាា ងរងមាជាទបផត ចននដសរចនសលេលបទនកាឡាកេខដលសយងសលា លទនសមឃសលាកយ (របខហសលជាមនសលេព១០% ទនចននេរបរបេបណថ កាឡាកេខដលសេសលា លទនភព) ចចបាចរតវខតមានកមាល ងថាមពលរេបរេងសលកមាល ងេអតជាបទនោា ឡាកេែលនឯងផង ជាមយ

89

នងកាឡាកេសផសងផង នងរេបរេងកមាល ងេអតជាបទនរបធាតសផសងៗ នងកមាល ងថាមពលសផសងៗខដលមានសៅកបងរបធាតទងសនោះ។ សបពដសចចប ោះសទ ភពទងមលនងរតវវនេអនថរាយជាមនខលន។ ដច អលសឡាោះជាមាា េរទងបានបនធលថា៖

ڱ ڱ ڳ ڳڳ ڳ گ گ گ گ کچ

٣٥ : بطشف چڻ ں ں ڱ ڱ

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េរទងរកាការពារសមឃ នងខផនដមនឱយសដរែេេនលងរបេវា សបេនជាសមឃ នងដសដរែេេនលងសៅសហសយសនោះ សតមាននរណាសផសងសរៅពរទងអាចរកាការពារបាន» ។

អាលហសពក (الحبك) មាននយថា មានេនលងខដលមានខដនកណតេរមាបរេបភពផកា យនមយៗ។ ជាសរឿងមយេរឱយភាញ កសផអលេរមាបពកអបករបាជញសរពាោះភពផកា យសរចនសពកខដលមានសៅកបងកឡាកេខដលសេសលា ល។ របាជាញ របេមនេសមនខដលេតដលភពផកា យទងសនោះថា មានេនលងនងករមតែេោប មនអាចបាោះទងាតោប េមផបនថច មានរបពននរេបរេងលអតលអនទងសពលជតសលល ប សពលបាតបងពនល នងសពលរលតេនយឈង នងសពលផធោះកាល យជាសផោះ កសមធចកមធខដលខលធ តរបាា តរបាា យ នងចហយរបេវា។ សហសតការណសនោះសកតស ងសៅសពលភពផកា យណាមយរតវផធោះ ថវសបមានេនលងនងចលនយាា ងមមាញកទនភពផកា យជាសរចនសផសងសទៀតសៅកបងកាឡាកេខតមយ។

90

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖ ۅ ۅ ۋ ۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆ ۆ ۇ ۇچ

وئ ەئ ەئ ائائ ى ى ې ې ې ۉې ۉ

١ : ش٠ چوئۇئ

មាននយថា៖ «រទងេជារពោះខដលបានបសងាតរពោះអាទតយឱយមានរេម សហសយរពោះចនធមានពនល រទងបានកណតឱយរពោះចនធមានលោបសែបត នងរសនច សដមផឱយពកអបកដងពចននឆប នងទថៃខែ។ អលសឡាោះរទងព បានបសងាតអវទងសនោះមក សលកខលងខតជាសរឿងេចាៈ រទងខចងបភលពនមតថេញជដ ទងឡាយេរមាបពកអបកខដលសចោះដង» ។

ការខបងខចកលមអតបផតរវាងររេមខដលសកតសចញពទផធខដលកពងឆបសឆោះបភលសោយែលនឯងសនោះេរពោះអាទតយ នងពនលខដលសៅបាោះនងទផធងងតោម នចសហសោះេរពោះចនធចចងផកល តបានជាពនលសចញពទផធរបេវា។ េមពរអាលេរអានទងមលោម នយកមកពរបភពណាសផសងាងព១៤០០ឆប មន សរៅពអលសឡាោះជាមាា េជាអបកបសងាត។ ភាពែេោប ដលអតលអនសនោះ ពកអបករបាជញពទនរកសឃញសៅស យសទ សលកខលងខតសៅពរេតវតសចងសរកាយសនោះបាសណាត ោះ រហសត មកដលបចាបផនបមនេសភាេសរចសៅពទនដងពសរឿងសនោះសៅស យសទ។

91

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڀ ڀ پپ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

چٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀ ڀ

٥٨١ : ألعبا

មាននយថា៖ «នរណាអលសឡាោះរទងេពវរពោះទយចងឱយសេទទលយកសេចកថចងអលបគា ញ រទងសបករទងរបេសេ សហសយនរណារទងេពវរពោះទយចងឱយសេវសងវង រទងសធវឱយរទងរបេសេថបចសងអៀត មានសទេៈហកបដចជាអបកខដលែរបងស ងសៅសលរេទបបរយាកាេដែពេបផត» ។

រពោះបនធលសនោះបានកណតថាការស ងសៅសលសមឃកានខតែពេកានខតថបកបងការដកដសងាម មានអារមមណដចចងេធោះែយល សោយមលសហសតេមាព ធបរយាកាេសែាយ សហសយបរមាណអ កេខេនកថយចោះ។ វទាសលសរេថពតសនោះ មនអាចកណតបានលោះរាខតមនេសណាមាប កស ងសៅសលលហសអាកាេ។ វទាសលសរេថពតសនោះសេបានសលា លសៅសពលខដលមនេសបានសហោះសហសរសៅកបងលហសអាកាេខដលមាន រយៈកមពេែពេបផត។

សៅសពលខដលមនេសស ងហសេព៨េ ខមាតទននវ ាេមរទ មនេសនងរបឈមនងបញជា ជាសរចនដចជា ពបាកដកដសងាសោយសលរែវោះអ កេខេន េមាព ធែយលចោះសែាយ អាចសកតជងែវោះអ កេខេន

េមពរអាលេរអា ងេមគព ធបរយាកាេ

92

បញជា េមាព ធបរយាេចោះទប ឬសៅមាាងសទៀតបានថា េមាព ធ បរយាកាេបាតបងតលយភាព សធវឱយរបពននរាងកាយរបេមនេសរបឈមនងបញជា អដសណរការ សធវឱយមែគររបពននជវសលសរេថរាងកាយឈបដសណរការមថងមយៗ សនោះអាចបករសលយពែលមសលរទនពាកយថបចសងអៀតរទងខដលខតងសកតស ងសៅសពលខដលមនេសស ងកានខតែពេសោយោម នឧបករណការពាររេបរោន....។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ائ ائ ىى ې ې ې ې ۉ ۉ ۅ ۅچ

٥١-٥٣ : حغشا چۇئۆئ ۇئ وئ وئ ەئ ەئមាននយថា៖ «សបេនជាសយងសបកទវ រសមឃទងឡាយឱយពកសេ សហសយពកសេសៅខតស ងកានខតែពេសនោះពកសេនងនយាយថា រកខេខភបករបេសយងរតវរេវាងសមលមនសឃញ ាមពតពកសយងរតវសេឆពនខភបក» ។

មនេសមានការសងឿងឆៃលចសពាោះការសរបៀបសធៀបរបេេមពរ អាលេរអានដអសលា រយខដលជាវទាសលសរេថពតទកទងនងភព។ មនេសពទនដង សលកខលងខតសរកាយសពលខដលពកអបកវទាសលសរេថបានស ងសៅកបងលហសអាកាេសៅសដមទេវតសទ៦០ទនេតវតសទ២០ សៅសពលសនោះមានសរឿងភាញ កសផអលសកតស ងសោយសលររកសឃញថា ភព

េមពរអាលេរអា ងភាពងងតសៅកនងលហអាកាេខពេបត

93

ទងមលរេបដណថ បសោយភាពងងតសេធរខតទងរេង សហសយវណថ ទថៃបភលពាកកណាថ លខផនដរបឈមនងរពោះអាទតយ មានករមាេមនសលេព២០០េ.មាផតពនវ ាេមរទ។ សៅសពលខដលមនេសស ងផតពកមពេសនោះ សេនងសឃញរពោះអាទតយជាផកា យដមលមយពណសែៀវ កបងទផធពណសលម ងងតឈង សលកខលងខតតបនែលោះខដលមានកញា ផកា យបសញាញពនលសផលកៗ សោយសលរកហបែយលសៅកបងរយៈកមពេសនោះខលងមានតលយភាព ចោះសែាយ ែយលមានការរបមលផថ េថចសេថង សេធរខតបាតបងែយលទងរេង មានចហយទកតចតច មានលមអងធលសរចន។ ដសចបោះ រពោះអាទតយ នងភពផកា យសផសងសទៀតកាល យសៅជាកខនលងពណសែៀវកណាថ លទផធងងត សរពាោះពនលរបេវាោម នអវនងចចងកបងលហសដធទលាយ។ អលសឡាោះរទងមហពេដឌ បានមានរពោះបនធលរបាបពវទាសលសរេថពតទនចរកវា មននងការរកសឃញរបេមនេសាងព១៤០០ឆប មន។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ىب مب خب حب جب يئ ىئ مئ حئ جئ ی ی یچ

٢٥ : ش٠ چمثىث جث يت ىت مت خت حت جت يبមាននយថា៖ «ោម នអវលាកបាងពការដងរបេរពោះជាមាា េរបេអបកេមផទហសបានអាតមសៅសលខផនដ មនលាកបាងផងខដរសៅសលសមឃ មន

េមពរអាលេរអា ងអាតម

94

ថាតចជាងសនោះ ឬធជាងសនោះ សលកខលងខតមានេរសេរកបងរពោះលែតរចសរេច» ។

កបងរពោះបនធលខលងសល អលសឡាោះជាមាា េរទងបញជា ករបាបថា ោម នអវអវតថមានពការដងរបេរទងទនេភាវៈេតវសលាកទងឡាយ សទោះបជាេភាវៈសនោះមានទហសតចលអតយាា ងណាកសោយ។ ពសដមសេសជឿថាអាតមជាធាតដតចបផត ទងទមៃន នងទហស ខតវទាសលសរេថទសនបបានរកសឃញថា អាតមសេអាចបខបកវាជាធាតតចៗបនថសទៀត ែណៈ ខដលពកអបកវទាសលសរេថបានរកសឃញថា អាតមែលោះអាចបខបកបានដចជា សលរធាតអយរាា នញមអាចបខបកសោយេវយរបវតថជា ជាលកាអេាេនបកសេសៅថា (អាលហវ ) នងជាលកាអេាេនដកសេសៅថា (សបា) នងការេមខដលសេសៅថា (សកាមាា )។

សៅសពលខដលវទាសលសរេថទសបកអាចបផកល ញអាតមសោយសរាងចរកឧេាហសកមមសៅឆប ១៩៣៩ េ.េ អបករបាជញអាលមាង សលាក (ហហន) នង (អេសរាខមាន) សៅវទាសលទ នរកងខប កឡាងបានរកសឃញវធបខបក អាតមអយរាា នញមជាពរចខណកធៗ នងជាបខណកតចៗ សហសយាមការវវឌណនរកចសរនទនការវភាេខផបកសនោះបានរកសឃញថាសៅមានធាតខដលតចលអតជាងសនោះសៅសទៀត។

ជាមយនងការវវឌណនរកចសរនខលងវទាសលសរេថបានរកសឃញវទាសលសរេថទសនបៗទកទងនងវេយសផសងៗសៅទថៃអនេតរហសតដលពភពសលាករលាយសលបេនយពមានទមៃនសេមនងអវសសលោះសបសរបៀបនងពទនរបេអលសឡាោះ នងអានភាពរបេរទង។ ដចរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

95

ىئ ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئۇئ وئ وئچ

٨١ : إلصشاءا چی ی ىئ ىئ

មាននយថា៖ «ពកសេេរអបកអពរពលង ចររបាបពកសេចោះថា រពលងជាកចាការរបេរពោះជាមាា េរបេែញ សហសយសេោម នផថលចសណោះដងដលពកអបក សលកខលងខតបនថចបនថចបាសណាត ោះ» ។

ពទនរបេអលសឡាោះ នងអានភាពរបេរទងោម នទបញាប ោម នខដនកណត រទងបានសលកជាឧទហសរណរោនខតចងឱយរបាជាញ ដទនសែាយរបេសយងអាចរោះេតពចចរណាយលពអតទនយទនភាពករមរបេចសណោះដងមនេស។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលបញជជ កពដណាកកាលទនការវឌណនេភរបេមនេសថា៖

ڻ ں ں ڱ ڱڱ ڱ ڳ ڳ ڳ ڳ گچ

ھ ہ ہ ہ ہ ۀ ۀ ڻڻ ڻ

﮳ ﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھ ھ

٥٣-٥٨ : ؤا چ﮹﮺ ﮸ ﮷ ﮶ ﮴﮵មាននយថា៖ «ពតរបាកដ សយងបានបសងាតអាោពដឥដឌយកមកព

េមពរអាលេរអា ងជាតតកសណតរបេម េស

96

ខផនដ។ បនធ បមកសយងបសងាតជាលាយទកកាមឋតកបងេផនដមានេវតទភាព។ បនធ បមក សទៀតសយងបសងាតលាយទកកាមសនោះជាដឈាម សហសយសយងបសងាតដឈាមជាដសលច បសងាតដសលចជាឆអង សហសយសយងបានបសងាតសលចដោះសរសលបឆអងសនោះ។ បនធ បមកសទៀត សយងបសងាតសេជាេភាវៈសផសងសទៀតសោយការផល រពលងចល អលសឡាោះមហបវរ រទងជាអបកបសងាតដជាញជយ» ។

ដណាកកាលវវឌណនទនការបសងាតមនេសដចមានខចងកបងេមពរអាលេរអានេ៖

ដណាកកាលទ១៖ ដណាកកាលដឥដឌ េជាសដមកសណតខដលសេបសងាតអាោបារបេមនេសសលាក។ កបងរពោះបនធលសនោះបដសេធនងរទេថមនេសវវឌណនសចញពេភាវៈសផសង សោយអលសឡាោះរទងបានបញជជ កថា មនេសជាេភាវៈមយសកតស ងសោយឯករាជយ ពខមនវវឌណនសកតមកពេភាវៈដទទសទៀតសនោះស យ។

ដណាកកាលទ២៖ លាយទកកាមជាលទនផលទនជនបរវាងទកកាមបរេ(អខវ ា) នងទកកាមសរេថ (អវ ាល) សហសយរចបលចលោប ។ កបងដណាកកាលសនោះ អលសឡាោះជាមាា េអាចកណតឱយអខវ ា នងអវ ាលជបរចបលចលោប ជាដសណរការទនការបគា តោប រវាងសមជវតទងពរ សហសយជនកាលអាចមនរចបលចលោប សោយការកណតពអលសឡាោះ មនឱយមានដសណរការបគា តោប សហសយសៅសពលសនោះសមជវតទងពររតវសលល ប។ ខតសបេនជា សមជវតទងពរបានរចបលចលោប នងបសងាតបានជាលាយទកកាម សហសយកាល យជាការចចបសផថមទនការបសងាតមនេស។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

97

چۇئۆئ ۇئ وئ وئ ەئ ەئ ائ ائ ى ىچ

٨ : إلضباមាននយថា៖ «ពតរបាកដ សយងបានបសងាតមនេសពលាយទកកាម សយងសលកលផងសេសោយោកកាតពវកចាសលេនចសពាោះសេ សហសយសយងបសងាតឱយសេសចោះសលថ ប នងសមលសឃញ» ។

លាយទកកាមកបងដណាកកាលសនោះអាចរជោះសចញពេផនមកសរៅ សោយការកណតពអលសឡាោះជាមាា េមនឱយសៅជាបកបងេផនាមរយៈការសាងជាបនងជញជជ ងេផន។ អលសឡាោះជាមាា េអាចកណតឱយលាយទកកាមសនោះសាងជាបនងេផន វវឌណនសៅជាដណាកកាលដឈាមសាងជាបនងជញជជ ងេផន សហសយរេបយកសលរធាតចញា មសចញពេផនសនោះ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

چۓ ۓ ے ے ھ ھ ھ ھ ہ ہ ہچ

١ : حظاមាននយថា៖ «សយងបានរកាទកអវសៅកបងេផនាមខតសយងេពវរពោះទយ ចចបដសណរការកសកតរហសតដលសកត។ បនធ បមក សយងបសងាតពកអបកសចញមកសរៅជាទរក» ។

ដណាកកាលទ៣៖ ដឈាម ឬសឈលង សរពាោះវាសាងជាបនងជញជជ ងេផនរេបយកសលរធាតចញា មពឈាមរេសដៀងនងេតវសឈលងខដលទមបតជញជកឈាមមនេស ឬេតវដទទឯសទៀតជាចណ។

ដណាកកាលទ៤៖ ដសលច សរពាោះវាមានលកខណៈដចជាដ

98

សលចមយមាា តខដលសេខលទពា។ ដណាកកាលទ៥៖ ការបងាជាឆអង។ ដណាកកាលទ៦៖ ការដោះសលចរេបដណថ បឆអង។ ដណាកកាលទ៧៖ ជាដណាកកាលចងសរកាយ ជាេភាវៈ

សផសងមយសទៀត េសកតជារងរាងមនេសសពញសលញ នងការផល រពលងចលកបងែលនទរកសនោះ។

េភរបេមនេសឆលងកាតដណាកកាលជាសរចនចចបសផថមពការបងាកសណតកបងទផធងងតទងប។ ដចរពោះជាមាា េរទងបានបនធលថា៖

چڤ ٹ ٹ ٹ ٹ ٿ ٿ ٿ ٿ ٺ ٺچ

6 : ازشមាននយថា៖ «រទងបសងាតពកអបកកបងទផធសពាោះមាថ យរបេពកអបកវវឌណនពកសណតមយសៅកសណតមយកបងទផធងងតប» ។

អចឆរយភាពទនេមពរអាលេរអានកបងរពោះបនធលសនោះរបាបឱយដងថា េភរេបដណថ បសោយសរសលមចននបខដលសេសៅថាទផធងងត ពសរពាោះជាទផធខដលជតឈងមនរជាបទក មនចលែយល មនចលពនលនងកសៅ សរសលមទងសនោះសមលមនសឃញសទ លោះរាខតសធវការវោះកាតយាា ងលមអត។ សមលខលងសរៅហកដចជាសរសលមខតមយ សលាកសលសរសលថ ចចរយ មរេ បកាយ នយាយថា៖ ទផធងងតទងបេជាខដនែណឍ ខចករវាងេភនងពភពខលងសរៅ េភរេសៅកបងសរសលម (េក) ខដលសៅកបងេផនកបងទផធសពាោះរបេសរេថ... អារេយសហសតសនោះ ទផធងងតទងបេអាចបករសលយបានថា ជាភាពងងតកបងសរសលមេក ភាពងងតកបងេផន នង

99

ភាពងងតកបងទផធសពាោះ។ កដចជាកខនលងដមានេវតទភាពោចសោយខ កពសេ សៅឆៃ យពការបាោះទងាចពខលងសរៅ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ڀ ڀ ڀڀ پ پ پ ٻپ ٻ ٻ ٻ ٱچ

٨٤-٨٠ : اشصالد چٿٿ ٺ ٺ ٺٺ

មាននយថា៖ «សតមនខមនសទឬសយងបសងាតពកអបកពសលរធាតទកដ កសតសែាយ។ សយងបសងាតទកសនោះឱយសៅកបងេផនសរេថដមានេវតទភាពដលដណាលកណតមយ។ សយងបានកណតការបសងាត ការេនរប នងការបសងាតសចញមកសរៅ រទងេជាអបកកណតដេរកតឥតសខលា ោះ» ។

សលាកសលសរសលថ ចចរយ សកត មរ ជាអបករបាជញខលងរភណាសលសរេថ របធានខផបកវោះកាត នងេភទនសលកលវទាលយ តរនត របសទេ កាណាោកបងសេៀវសៅការវវឌណនបានេរសេរថា «សៅសពលខដលែញ សធវការេការសលវរជាវដណាកកាលសផសងៗរបេេភកបងទផធរបេមាថ យ ខដលសរបឧបករណថតឆលោះខបបវទាសលសរេថទសនបបផត េរកសឃញថា វារតវមយរយភាេរយសៅនងអវខដលេមពរអាលេរអានបានខចងពដណាកកាលបងាឆអង សលច។ល។ សៅសពលខដលសេេរសលាកថា សតអាចសទខដលអបកនសលររបេឥសលល មអាចដងពបណករសលយពសលថ រ អពេភសនោះ? សលាកតបវញថា មនអាចជាោចខលត... ពភពសលាកសៅេមយសនោះពទនដងថាភេបងាស ងជាដណាកកាល មនខតបាសណាត ោះរហសតដលបចាបផនបវទាសលសរេថពទនអាចឱយសឈាម ោះដណាកកាលរបេ

100

េភ រោនខតផថលជាតសលែេមេសលម ញ ែណៈខដលេមពរអាលេរអានបានខចងពសឈាម ោះដណាកកាលទងសនោះសោយកណតយាា ងចាេលាេ គយរេល នងពសលថ របផត។ ទងសនោះ បញជជ ករបាបែញ យាា ងចាេ នងោចខលតថា ភេថាងទងសនោះមកដលមហមាា តពអលសឡាោះជា មាា េ។

សលាកបណឍ ត សជរាា សលត ជសរនច ជាសលសរសលថ ចចរយរភណាសលសរេថទនសលកលវទាលយអាសមរកនយាយថា៖ វទាសលសរេថពតជាសរចនខដលសលកស ងសោយពកអបកជនញខលងមហមាា តវចនៈឯកភាពជាមយនងវទាសលសរេថពតខដលរសលវរជាវរកសឃញសោយវទាសរេថទសនប។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ې ې ې ې ۉ ۉ ۅ ۅ ۋ ۋ ٴۇ ۈچ

35 : افشلب چائائ ى ىមាននយថា៖ «រទងខដលបានសធវឱយេមរទពររបេពវោប ជាមយទកសលបមានឱជារេ សហសយមយសទៀតទកទរបលវង សហសយរទងបានបសងាតរវាងេមរទទងពរនវខដនែណឍ ខចកបទជត» ។

ពតរបាកដ ភាពមនរចបលចលោប ទនទកេមរទជាវទាសលសរេថ ពតខដលពកអបករបាជញខលងភេពភសលសរេថ សទបខតរសលវរជាវរកសឃញន

េមពរអាលេរអា ងផែ ខណឌ ផចករវាងេមគទ

101

រយៈសពលចងសរកាយសនោះបាសណាត ោះ។ រកសឃញសោយសលរថាមពលភេពភរបវនថខដលសេឱយសឈាម ោះថា (ដសណរបទជតទនខផធសល) សៅទសនោះកហបទករារាងមនឱយរចបលចលោប ហកបដចជាមានជញជជ ងែណឍ ខចក។ ទកទសនលខដលហសរចចកចលសៅកបងេមរទពជោះឥទនលដលទកេមរទសធវ ឱយខរបរបលជាតទរបសនោះស យ។ កដចោប ខដរ ទកេមរទខដលមានបរមាណសរចនជាងមនជោះឥទនពលដលទកទសនលខដលហសរចចកចលសៅកបងេមរទសធវឱយខរបរបលជាតសលបរបេវាខដរ។ ឧទហសរណ ទកទសនលអាមាា ហសសនខដលចចកចលសៅកបងមហេមរទអាតលងទក ទកហសរចលកបងជសរៅ២០០ទមាលសៅដលពាកកណាថ លមហេមរទ ខតទកសនោះ សៅរកាជាតសលបរបេវាដខដល។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڳ ڳ ڳ ڳ گ گ گ گ ک ک ک کچ

ہ ہ ہ ۀہ ۀ ڻ ڻ ڻ ڻ ں ں ڱ ڱ ڱڱ

٣٠ : سا چۓۓ ے ے ھ ھ ھ ھមាននយថា៖ «ឬកដចជាភាពងងងទងឡាយសៅកបងេមរទសរៅរេបដណថ បសោយរលករតតពសលរលក សៅពសលរលកមានពពក ភាពងងតរតតសលោប សៅសពលខដលសេសលកទដសចញសរៅ សេសេធរខតសមលមនសឃញ សហសយចសពាោះអបកខដលអលសឡាោះជាមាា េមនសធវឱយសេមានពនល

េមពរអាលេរអា ងជសគៅេមគទ

102

ដសចបោះសេនងោម នពនលេរមាបបភលផលវជាោចខលត» ។ ាមវទាសលសរេថពតបានឱយដងថា បាតមហេមរទ នងេមរទ

សរៅងងតោម នពនល សោយសលរោម នរេមរពោះអាទតយចលសៅដល។ ជសរៅបាតេមរទរបខហសលចចបពរាបរយខមាតសៅដល១១០៣៤ខមារត ភាពងងតចចបសផថមពជសរៅ២០០ខមារតចោះសរកាម សៅកបងជសរៅសនោះសេធរខតោម នពនលខតមថង។ លោះដលជសរៅ១០០០ខមារតទសទោម នពនលខតមថង។ ខដនអហសសនកបងរេទបបរយាកាេរបេខផនដបានរញរចចនរលកេវយអលរាទវ ាអខលតភាេសរចនសៅកានលហសរឋតសៅសរៅភពខផនដ។ រឯពពកវញចចងផកល តរេមរពោះអាទតយរបខហសលជា៣០% នងរេបយករបខហសលជា១៩%។ ដសចបោះ ពនលរពោះអាទតយខដលបញជ នសៅដលទផធេមរទ នងមហេមរទមានខត៥១%បាសណាត ោះ។ បនធ បមក រលកទផធខលងសលបានចចងផកល តសៅវញ៥% នងរេបយក៣៥%ទនពនលពណរកហសមសដមផកសៅថ ទក សហសយកបងដសណរទនការវភាេពនល ចសពាោះរកខជាតេមរទែលោះ សៅសពលពនលរពោះអាទតយខដលសៅេលបានសរជៀតចលសៅកបងមាា េទក ពនលរតវរបឈមនងដសណរការទនការបាតបងសៅមថងបនថចៗាមវសលលេមែេៗោប រតវរេបយកាមលោបអារេយ សលរយៈចមាៃ យទនរលកពនលចចបសផថមសោយពនលពណរកហសម នងបញាបសោយពនលពណសលវ យ។ សនោះសោសលរមលសហសតរលកពនលសមលសឃញភាេសរចនទនរេមរពោះអាទតយសរជៀតចលសៅកបងជសរៅរបខហសល ១០០ខមារត ពនវ ាទកេមរទ នងមហេមរទ។ សេសៅតបនសនោះថាជាតបនមានពនល សហសយរេមរពោះអាទតយបនថពជសរៅសនោះសៅដលជសរៅ ១៥០ខមារត មានពនលខត ១% បាសណាត ោះ។ លោះដលជសរៅ ២០០ខមារត មាន

103

ពនលខត ០.០១% បាសណាត ោះកបងទផធទកដថាល ោម នបលងតង កបងជសរៅសនោះពនលកសតសែាយខលល ងខមនខទន។ ពនលមនអាចសរជៀតចលសៅដលជសរៅ ១០០ខមារត សរកាមនវ ាេមរទកបងករណខដលោម នឧបេេារលកកបងេមរទ។ ខតសបេនជាមានរលកកបងេមរទវញពនលមនអាចសៅដលកបងជសរៅសនោះស យ។ រលកកបងេមរទចចបសផថមសកតមានកបងជសរៅ ៤០ខមារតពនវ ាទកេមរទ សហសយសកតមានរលកសរកាមេមរទសផសងសទៀតកបងជសរៅទបជាងសនោះ (វទាសលសរេថពតទនទផធសមឃកបងេមពរអាលេរអាន សលាកបណឍ ត សលហសាលល អានណចចចរ)។

សៅរយៈសពលចងសរកាយសនោះ ពកអបករបាជញបានរកសឃញមានរលកសរកាមេមរទសកស ងសៅរតងខដនទផធទកខដលមានកហបែេោប ។ រលកកបងេមរទទងសនោះរេបដណថ បសលជសរៅទកេមរទ នងមហេមរទ ពសរពាោះទកសរៅមានកហបសរចនជាងទផធទកខលងសល សហសយរលកកបងេមរទមានចលនដចរលកទផធទកខលងសលខដរ។ ទករលកបកសបាករោៗ ដចោប ខតមនអាចសមលនងខភបកទសទសឃញ ស យ។ ខតអាចរកសឃញសោយការទញយកភេថាងពកាេការសលវរជាវសលបខរបរលទនដងេសតទក ឬបរមាណជាតអបលកបងតបនណាមយទនេមរទ នងមហេមរទ (ហរន យាោះយាា )។

ចរនថទកេមរទខបបសនោះ េសៅកខនលងខតមយមានរលកសលទផធេមរទ នងរលកសរកាមេមរទ មានសៅខកផរតបនភបសារក។ សៅទសនោះ ទកេមរទសមឌខទរសណរបេពវជាមយនងមហេមរទអាតលងទក មធយមភាេលហសតទកេមរទសមឌខទរសណសកនស ងខលល ងជាងសបសរបៀបសៅនងលហសតមហេមរទអាតលងទក។ ពតរបាកដ ទកេមរទសមឌខទ

104

រសណមានករមតជាតទរបែពេបផតចលសរៅកបងបាតមហេមរទ បសងាតបានជាចរនថមយមានលហសរសឆព ោះសៅកានមហេមរទ។ រឯទផធទកខលងសលវញមានករមតជាតទរបតចជាង នងមានដងេសតែពេជាងមហេមរទបសងាតបានជាចរនថទកទផធខលងសលមយឋតសៅសលចរនថទកខលងសរកាម សហសយមានលហសរផធយពចរនថទកខលងសរកាម េសឆព ោះមកកានេមរទសមឌខទរសណវញ។

ពតមានទងសនោះសេសទបខតរសលវរជាវរកសឃញនសពលថមៗសនោះសោយសលរការអភវឌណនខផបកឧបករណ នងេមាភ រៈខដលអាចរជមជសៅដលបាតេមរទសរៅបផត។ អបកនសលរឥសលល មរេសៅកបងេងាមវាលែាចសលហរាា សៅឆៃ យពេមរទ។ សលាកមនខដលសធវដសណរឆលងកាតមហេមរទ នងេមរទ ខតេមពរអាលេរអានបានផថលពតមានយាា ងលមអតពវទាសលសរេថពតជាភេថាងបញជជ កថាទងសនោះពតជាពាកយបនធលរបេអលសឡាោះជាមាា េ។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

وئ وئ ەئ ائەئ ائ ى ى ې ې ې ېچ

یی ىئ ىئ ىئ ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئ ۇئ

١٩ :األعشاف چمئىئ حئ جئ ی ی

េមពរអាលេរអា ងតនាទខយលកនងការបសងាតពពក ងសភាៀងធ

105

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងបញជ នែយលជាដណងលអបកនទកសភលៀងមកសោយការអនញជដ តពរទង។ េតវសលាករករាយនងកថសមាថរបេអលសឡាោះ។ លោះែយលសនោះបកនពពកទកសភលៀងមក សយងបានបញជ នពពកសនោះសៅកានតបនដខដលហសតខហសងោម នរកខជាត សយងបានបញា ោះទកសភលៀង សយងបានសធវឱយដោះសចញមកាមរយៈទកសភលៀងសនោះនវដណារកខជាតសផសង សហសយមានផលានផលរេបរបសភទ សហសយសយងបសងាតសលកេពឱយរេស ងវញសចញពផបរកដសចចប ោះខដរ េងឃមថាពកអបកភាញ ករលក» ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ک ک ک ک ڑ ڑ ژ ژ ڈ ڈچ

٨٨ :احغش چگگ گ

មាននយថា៖ «សយងបានបញជ នែយលសដមផបងាពពកទកសភលៀង សហសយសយងបានបញា ោះពពពកសនោះនវទកសភលៀងេរមាបឱយពកអបកទទលទន សរសលចរេពដណា នងទកឱយេតវពាហសនៈផក សហសយពកអបកោម នលទនភាពនងេថកទកទងសនោះស យ» ។

ាមការឱយដងរបេវទាសលសរេថទសនប ែយលមានតនទបគា តដណារកខជាតជាសរចន ាមរយៈការបកលអងផកា បគា តោប សៅវញសៅមក នងបងាពពកទកសភលៀង។ វទាសលសរេថទសនបបានកណតថា ពពក ទកសភលៀង នងែយលមានការពាកពានោប ជារបពនន។ ាងពសដមសរៀងមក មនេសេតថា ទកសភលៀងធាល កពសលសមឃមកខតមថង។ កបាខនថវទាសលសរេថពតបានរកសឃញថា ែយលមានតនទសធវឱយពពកមានចលន បកន

106

យកលហសតសចញពេមរទ មហេមរទ នងរបមលផថ ផកធ ងពពកទងឡាយ សហសយបកនយកលហសតេមរទសៅបបានពពក។ មាាងវញសទៀត ែយលមនរោនខតនលហសតេមរទមកបបានពពកបាសណាត ោះសទ ខតខថមទងបានរេបទញយកពពកមកផា ោប សហសយបគា តពពកទងសនោះ នងរោបតចៗខដលមានផធកជាតអបលេបរខបបខដលសេសៅថា (កណកនយសកលអក) ខដលរសលតាមចរនថែយលពេមរទនងមហ េមរទ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ۈ ۈ ۆ ۆ ۇ ۇ ڭ ڭ ڭ ڭ ۓچ

ائ ى ى ې ې ې ۉې ۉ ۅ ۅ ۋ ۋ ٴۇ

چوئوئ ەئ ەئ ائ

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងបញា នែយលបកសធវឱយពពកមានចលន រទងពរគយពពកទងសនោះាមខតរទងេពវរពោះទយ រទងសធវ ឱយវាកាល យជាផកធ ងជាសរចនែេៗោប ។ អបកនងសឃញទកសភលៀងសចញពចសនល ោះពពកទងសនោះ។ សៅសពលខដលអលសឡាោះជាមាា េបញជ នពពកសនោះសៅកានរកមែញ បសរមណាខដលរទងេពវរពោះទយសនោះ ពកសេនោបេបាយរករាយ» ។

ាមវទាសលសរេថបានទទលសលា លថា ជាការពតណាេដណាកកាលទនការបងាពពកខដលខចងសោយេមពរអាលេរអាន ែយលជាអបកនយកលហសតទកខដលេបរសៅសោយសលរធាតផសរបេអបលពេមរទ នងមហេមរទសៅកានរេទបសផសងៗទនបរយាកាេ។

107

សលរធាតផសខដលបកនយកសៅសនោះសេសៅថា (កណកនយសកលអក) ជារោបតចលអតខដលរបមលផថ ជវញវាសោយលហសតទកស ងសលកបងរបភាពជាតណកទករាយបាា យពាេសពញសមឃ បសងាតបានជាពពក។ បនធ បមក សោយសលរតណកទកសភលៀងធៃនជាងែយល កបសងាតបានផកធ ងពពកទកសភលៀង សហសយសនោះសេសៅថាសភលៀងធធាល កមកសលខផនដ។

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ حئ جئ ی ی ی ی ىئ ىئ ىئ ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئچ

يت ىت مت خت حت جت يب ىب مب خب حب جب يئ ىئ مئ

چحخمخ جخ مح جح مج يثحج ىث مث جث

មាននយថា៖ «សតអបកមនសឃញសទឬអលសឡាោះសធវឱយពពករសលតាមខតរទងេពវរពោះទយ រទងរបមលផថ បនធ បពវាសៅរាយបាា យ? បនធ បមក រទងបសងាតវាជាពនកមយ សហសយអបកសឃញទកសភលៀងធាល កសចញពចសនល ោះពនកពពកសនោះ។ រទងបញា ោះពពពកសនោះនវេណរពលខដលមានទហសធដចភប។ រទងសធវឱយេណរពលសនោះមករតវបាោះនរណាខដលរទងេពវរពោះទយ សហសយរទងបសញជ ៀេវាពនរណាខដលរទងេពវរពោះទយ។ ពនលសផលកបសនធ រសចញពពពកសនោះសេធរខតឆកយកខែសខភបកទងរេង» ។

សនោះេជាដណាកកាលសផសងសទៀត ទនដណាកកាលបងាពពកទកសភលៀងេជាពនកពពក។ សៅសពលខដលដពពកតចៗរបមលផថ ោប ជាពនកេរស ងសល េសកតសចញពចរនថែយលបកស ងសលមានកមាល ងខលល ងរតងចណចកណាថ លពពកជាងសៅេងខលង។ ពនកពពកែពរស ងសល

108

រហសតដលតបនេមាព ធែយលរតជាកខលល ងកបសងាតជាដណកទកសភលៀង នងរពល បនធ បមកេណដណកសភលៀងសនោះកានខតធៃនស ងៗសធវឱយចរនថែយលមនអាចរទរទងបានកធាល កជាទកសភលៀង។ ដចខដលរពោះបនធលខលងសលបានបញជជ កថា រពលជាអបកទទលែេរតវចសពាោះបនធកអេាេនខដលជាមលសហសតបងាឱយមានរនធោះ នងសផលកបសនធ រ។ វទាសលសរេថពតទងសនោះ ពកអបករបាជញបានទទលសលា លបនធ បពសធវការរសលវរជាវអេរយៈកាល១០ឆប ។ សៅសពលខដលែយលអាចផកថ ចបនធកដកខលងសលសចញពបនធកបកខលងសរកាមសធវឱយសកតការបសញាញអេាេនកបងរបភាពជាសផលកបសនធ រ សហសយរសផលកបសនធ រសនោះបណាថ លឱយមានកសៅយាា ងខលល ងសកតស ងភាល មៗកបងតបនសនោះទងមល សហសយចរនថែយលរតវខបកខលា តខលា យបណាថ លឱយសកតជាផារលាន។ រឯការបសញាញបនធកអេាេនកបងរបភាពណាមយសលទផធខផនដកបងេភាពដចសនោះសេសៅថារនធោះ បាញ។ អលសឡាោះបានមានរពោះបនធលថា៖

چی ی ىئ ىئ ىئ ېئچមាននយថា៖ «រទងបញជ នរនធោះមក សហសយរទងសធវឱយរនធោះសនោះបាញរតវនរណាខដលរទងមានសចតន» ។

109

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڦ ڦ ڤ ڤ ڤ ڤ ٹ ٹٹ ٹ ٿ ٿ ٿچ

چڄڄ ڄ ڄ ڦ ڦមាននយថា៖ «ពតរបាកដ េរមាបពកអបក េតវពាហសនៈជាតយាា ងេរឱយរតោះរោះពចចរណា ពកអបកសឃញផកធ លនងខភបកថា សយងបានផថលទកសោោះដបរេទនដលពកអបក ខដលសកតសចញពលាមកនងឈាមរបេវា មានឱជារេឆៃ ញពសលេរមាបពកអបកទទលទន»។

អបកេការសលវរជាវវបផធមបពា សលាក មរេ ពកាយ បាននយាយអពរពោះបនធលសនោះថា៖ សដមផខេវងយលអតទនយទនរពោះបនធលកបងទេសនៈជាលកខណៈវទាសលសរេថ ចចបាចរតវពងសលចសណោះវជាជទកទងនងមែគរអវយវៈខដលផលតអាហរេខលនសដមផផាតផាតដលេររាងាកាយទសៅ។ អាហរសនោះសកតសចញពរបតកមមេមខដលសកតស ងកបងបពងរលាយអាហសរ... សលរធាតទងសនោះសកតសចញពអងាធាតខដលមានសៅកបងសពាោះសវៀន។ សៅសពលខដលសលរធាតសនោះចលដលសពាោះសវៀនកបងដណាកកាលរបតកមមេមចចបាចមយ ឆលងកាតាមរយៈបពងសពាោះសវៀនជាចលនធមមាមយ...ការសធវចលនបលាេទសនោះមានពរផលវេ ទ១ ាមរយៈបពងលេកា ទ២ ផកល េទសោយមនផកធ លាម រយៈចលនេរទេឈាមធខដលនយកសលរធាតទងសនោះសៅកានសថលម

េមពរអាលេរអា ងេតវពាហ ៈ

110

សហសយសៅទសនោះសកតមានការខរបរបល។ សៅទបផតសលរធាតសនោះសចញពសថលមសៅកានចរនថឈាម។ សៅសពលសលរធាតរេបយាា ងឆលងកាតាមចរនថឈាមេមានទរមងខបបសនោះ។

រកសពញសោោះខដលបសញាញសលរធាតបសងាតទកសោោះ សហសយរកសពញទងសនោះរតវផាតផាងសោយសលរធាតចញា មខដលសកតសចញពការរលាយអាហរខដលរតវបញជ នមកាមរយៈចរនថឈាម។ ឈាមមាន តនទនយកសលរធាតចញា មខដលសកតសចញពអាហរកបងសពាោះសវៀន បញជ នសៅចញា មរកសពញសោោះ សហសយបសងាតបានជាទកសោោះ សហសយសលរធាតចញា មទងសនោះករតវផាតផាងដលេររាងាសផសងៗសទៀតផងខដរ។

ទនបនយទងសនោះសៅមានករមតសៅស យ េពវទថៃសេចចតទកថាជាលទនផលទនការរបតកមមេម នងជាេររសលសរេថទនការរលាយ អាហរ។ ែញ េតថាការមានរពោះបនធលកបងេមពរអាលេរអានបញជជ កពទនបនយសនោះ មនអាចបករសលយេមសហសតផលជាោចខលតរហសតដលេមយសរកាយបនធ បពសេេរសេរទនបនយសនោះស ង។ ពតរបាកដណាេ វទាសលសរេថពត នងទនបនយសផសងៗសទៀតខដលមានខចងេជាការរាេបនធលមកពអលសឡាោះជាមាា េ។ មនេសជាតនេមយសនោះមនដងពទនបនយទងសនោះជាវទាសលសរេថពតសនោះស យ។

111

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖ چڤڤ ٹ ٹٹ ٹ ٿ ٿچ

មាននយថា៖ «សតមនខមនសទឬសយងបសងាតដជាទផធរាបសេម សហសយភបទងឡាយជាេបង» ។

ពកអបករបាជញបករសលយពតនទភបកបងការរកាតលយភាពថា៖ ពតរបាកដ ភបមានការលាតេននងយាា ងធសធងសរកាមរេទបខផនដ។ សេរកសឃញថា េបកខផនដមានករាេរបខហសលចសនល ោះព ៣០ សៅ ៦០េ.ម។ ពកសេដងាមរយៈឧបករណ (សលកមរកហសវ) ខដលបញជជ កឱយដងថា រេបភបទងអេមានឫេចចកសរៅកបងដរេទបសរកាមខដលទន សដមផទបលនងេបកខផនដរេទបសលខដលរង។ ដសចបោះមានឫេចោះសៅសរកាម នងសលរេទបសផសងៗទនទផធខផនដ។ ភបជយរកាលនងេបកខផន ទបមនឱយរសលតអខណថ តរវាងរេទបនមយៗដចជាេបង។ ដចខដលរពោះបនធលបានពពណនថាវាហកបដចជាខដកសោលខដលដជាបនងសលចសឈយាា ងមា។

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលសទៀតថា៖ ڀ پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

چڀڀមាននយថា៖«រទងបានទមាល កភបមកសលខផនដសដមផទបលនងកឱយ រញជ យដលពកអបក សហសយរទងបសងាតឱយមានទសនល នងផលវសដមផឱយពក

េមពរអាលេរអា ងភន

112

អបកសៅដលទេសៅខដលែលនចងសៅ» ។ វទាសលសរេថទសនបបានរកសឃញថា ភបខដលោកពរគយសៅ

សលខផនដមានលកខណៈអសលា រយជយរកាតលយភាពខផនដ សបាោះបងាបជាបមនគយនងរសបក នងរញជ យស យ ជាពសេេភបខដលពកភេពភវទសៅថា (ជរភបខលវ តខែវង) ខដលមានសៅពាេសពញទវបទងឡាយទនេកលសលាក។ សតបរេអនកខរកមមរេសៅកបងេងាមមយមនេសភាេសរចនមនសចោះអកសអាចដងពវទាសរេថពតសនោះយាា ងដចសមថច?

អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

چہہ ۀ ڻۀ ڻ ڻ ڻ ں ںچ

មាននយថា៖ «សោសលរទកសធវឱយអវៗរេបយាា ងមានជវត សតពកសេមនរពមសជឿសទឬ?» ។

វទាសលសរេថទសនបបានរកសឃញថា ទកជាសលរធាតសដមកបងការបសងាតសកាេកាមានជវត។ សហសតសនោះ េមវទាាមការរសលវរជាវទសនបបានរកសឃញថា ទកជាធាតចចបាច នងេកមមេរមាបអវរេបយាា ងខដលសកតស ងទងការខរបរបល នងការរបតកមមននខដលរបរពតថសៅសៅកបងរាងកាយ អាចជាមសធាបាយ ជាកាថ ជនយ ឬចលរមកបងការសធវរបតកមម ឬការផលត។ សោយសហសតសនោះ ទកជាធាតរាវខតមយេតខដលេភាវៈមានជវតទងអេមនអាចែវោះបាន សទោះជាេភាវៈ

ទក ងជវត

113

សនោះមានទហស ឬរទងរទយតច ឬធ ចចបសផថមពរកមសមរកបរហសតដលេភាវៈមានជវតដធបផតខដលមានសៅសលភពខផនដ។

ទផធទកខដលរេបដណឋ បសលខផនដកបងសពលបចាបផនបមានរបមាណជា ៧១% សហសយ ២៩% ខដលសៅេលេជាដសោក។ របភពចមផងទនែលនរបាណមនេសសយង នងេតវេជាធាតទក កដចោប ផងខដរចសពាោះរកខជាត។ ាមរយៈវទាសលសរេថវភាេបានបគា ញឲយសឃញថា ែលនរបាណមនេសសពញវយ ខដលមានអាយចចបព ១៥ឆប ស ងសៅ មានជាតទករបមាណជា ៧១% ចសពាោះកមារមានជាតទក ៩៣% ខដលចងអលបគា ញឲយសឃញថា មានទក ៨០% ខដលមានសៅកបងែលនរបាណមនេស នងភាេរយខដលសៅេលេជាឈាម សហសយសៅកបងែលនរបេេតវ នងរកខជាតមានធាតទកសរចនរហសតដលសៅ ៩០%។

១. វហរកៈហសពោះ ជាវហរដបងបងអេខដលសេកសលងស ងសៅសលខផនដ

អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖ ںڻ ں ڱ ڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳ ڳچ

چۀ ۀ ڻ ڻ ڻ

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ វហរដបងបងអេខដលសេកសលងស ងេរមាបមនេស េវហរខដលសៅនេរមកាោះជាទឋានដមានពរជយ

សើអនកែងអវខាាអព៖

114

សហសយជាទដមានរបសយាជន នងជាសេចកថចងអលបគា ញេរមាបេកលសលាកទងមល។ កបងវហរសនោះមានភេថាងបញជជ កយាា ងចាេថាជាសលប ទដកសលងរបេអរពហសម េកខនលងផកធ ងថមខដលអរពហសមឈរសមលសៅសពលេងសែឿនវហរសនោះស ង» ។

កសលងស ងសោយអាោ សហសយកសលងស ងវញជាថមសោយ អរពហសមជាបាទនពកពាការ។ សៅសពលខដលរបពននរបេោតសឈាម ោះហសចរសកតកនរបេសឈាម ោះអសលម ខអល របពននោតសឈាម ោះសលសរាា ោះរបចណឍ សហសយសរបឱយអរពហសមយកពកសេទងពរសៅសៅឆៃ យពែលន។ ែណៈសនោះ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានរាេបនធលមកោតឱយនពកសេទងពរសៅកានទកដមកាោះដពេដឌ។ លដសចបោះ អរពហសមបានសលថ បាមការរាេបនធលរបេរពោះជាមាា េរបេោត សហសយបាននពកសេទងពរសៅកានទសនោះ។ កាលសនោះោតខតងមកេរេែទកខរបពននកនពចសនល ោះសពលមយសៅចសនល ោះសពលមយ។ មយរយៈសរកាយមក ោតសៅមថងសទៀត សហសយអសលម ខអលកពងសធវរោបរពញសៅសរកាមសដមសឈមយសៅខកផរអណថ ងហសាហសា។ លោះសឃញឪពកមកដល កេធោះមក សអាបឪពក សហសយឪពកកេធោះសៅសអាបកន។ បនធ បមកោតបាននយាយថា៖ ខនអសលម ខអលកនេមាល ញ ពតរបាកដ អលសឡាោះរទងបានរាេបគា បឱយឪពកសធវកចាការមយ។ កនកបានតបសៅឪពលវញថា េមឪពកសធវាមការបគា បរបេរពោះជាមាា េចោះ! សលាកេរថា សតកនឯងជយឪពកសទ? កនតបវញថា កននងជយឪពក។ ោតនយាយថា ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េបានបគា បឱយឪពកកសលងវហរមយសៅទសនោះ ោតកបានចងអលសៅផកធ ងថមែពេមយ។ សៅទសនោះ

115

ខដលពកោតទងពរបានសលកសែឿនវហរ អសលម ខអលជាអបកជញជ នថម សហសយ អរពហសមជាអបកសរៀបថមសដមផកសលង។ លោះសរៀបបានែពេសហសយ អសលម ខអលបានលដថមមយ (ថមអាលមាា សកាម) ោកឱយឪពក។ ោតឈរសលថមសនោះសដមផកសលងបនថ សហសយអសលម ខអលហសចថមឱយោត។ កបងសពលកពងកសលងសនោះ ទងកនទងឪពកបងេងថា៖

« اع١ اض١ع أذ إه ب رمج سثب » មាននយថា៖ «ឱរពោះជាមាា េេមរទងសមាថ ទទលយកពពកសយងផងចោះ រទងមហល មហដង»។ ោតទងពរបានកសលងរហសតដលជវញវហរ (ហវ តហសលហព រ ៣៣៦៤)។

កៈហសពោះជាទកខនលងខដលពកមេលមទទងេកលសលាកសឆព ោះេសៅសៅសពលចងថាវ យបងា ជានមតថេញជដ េមាា លការឯកភាពខលងជសនឿ នងជាទេសៅេរមាបពកអបកមេលមេសៅសឆព ោះទងកាយ ចតថ វញជដ ណសៅកានអលសឡាោះជាមាា េទនេកលសលាក។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

چڱ ڱ ڱ ڳ ڳچ

មាននយថា៖ «សបសទោះជាទេណាកសោយខដលពកអបកតរមងសៅេទសនោះជាទេរបេអលសឡាោះ» ។

ពកអបកមេលមេសៅសៅកានកៈហសពោះ ាវាាហសវជវញ (សធវធមមយារាជវញ)កៈហសពោះពខមនេកាា រៈចសពាោះវហរសនោះសទ ខតជាការសោរពេកាា រៈចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េ។ ដចរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

116

ٿ ٺ ٺ ٺ ٺ ڀڀ ڀ ڀ پچ

چٿٿ ٿ

មាននយថា៖ «ចរឱយពកសេសោរពេកាា រៈចសពាោះរពោះជាមាា េទនវហរសនោះ ខដលរទងបានរបទនចណអាហរដលពកសេឱយរចផតពសរោោះទរភកស នងរបទនសេចកថេែេវតទភាពមនឱយពកសេភយខលល ច»។

២. ថមសលម ៈ ជាថមមយមកពឋានេេ ដចជាអបកនសលរមហមាា តបានមាន

របសលេនថា៖ «ថមសលម មកពឋានេេ»។ សៅសពលខដលអរពហសមកសលងកៈហសពោះ សហសយកនរបេរបេ

ោតអសលម ខអលជញជ នថមឱយោត។ លោះកសលងដលកខនលងថមសលម អរពហសមនយាយសៅកានអសលម ខអលថា កនឯងរកថមមយដ ឪពកចងយកវាោករតងសនោះ សដមផជាេញជដ របាបឱយមនេសចចបសផថមាវាាហសវ ជវញកៈហសពោះសៅរតងសនោះ។ អសលម ខអលកសដរសៅរក លោះរត បមកវញ រសលបខតសឃញឪពកែលនបានសរៀបថមសលម រតងកខនលងសនោះ កនយាយថា សលាកឪពក! សតនរណាយកដថមសនោះមកឱយឪពក? ោតតបវញថា នមកសោយអបកខដលមនពងសលការកសលងរបេកនឯង េសទវាជរពលនមកពសលសមឃ បនធ បមកពកសេទងពរកកសលងបសងាយ...។

ថមសនោះពណសលម រាងរកហសមសៅរតងរជងខលងតផងទនកៈហសពោះ សៅខលងសឆវងទវ រកៈហសពោះ។ ែពេផតពដរបខហសលជា១.១០មា។ សរៀបបងាបភាជ បនងជញជជ ងកៈហសពោះ អបកខដលាវ ាហសវរតវឈរពខលងសលថ ថមសនោះ ចចបសផថមាវាាហសវ សហសយបញាបមយជាវាាហសវសៅរតងកខនលងសនោះផងខដរ។

117

៣. មាា សកាមអរពហសមៈ េជាផកធ ងថមខដលអរពមឈរសមលសៅសពលកសលងកៈហសពោះ។ សៅ

សពលខដលកសលងរតខតែពេផតទដ សហសយពបាកនងសរៀបថម ោតបានសលកបនថបថម សហសយឈរសលសនោះសដមផបនថសរៀបថមខដលកនរបេោតបានជញជ នមកឱយោត។ រហសតដលមានសលប មោនបាតសជងជាបនងថមសនោះ។ អរពហសមជាអបកកសលង សហសយអសលម ខអលកនរបេោតជាអបកជញជ នថមរហសតដលកសលងរចរាល។ ពកោតទងពរបងេងថា៖

« العليم السميع أنت إنك منا تقبل ربنا » មាននយថា៖ «ឱរពោះជាមាា េេមរទងសមាថ ទទលយកពពកសយងផងចោះ រទងមហល មហដង» (អាលហព សកាសរាា ោះ ១២៧)។

ោនសជងទងពររបេអរពមសៅេលរហសតដលេពវទថៃ រតវសេហស ពទនសោយកញាករកាេបទជតសដមផរកាពេណកសោយសលរអាកាេធាត។ ោតបានបគា បឱយពកអបកមេលមថាវ យបងាសៅទសនោះអនវតថាមរពោះបនធលរបេរទងថា៖

چې ې ې ې ۉ ۉ ۅ ۅ ۋ ۋ ٴۇچ

មាននយថា៖ «មហមាា ត ចររលកចោះ សៅសពលខដលសយងបានបសងាតវហរកៈហសពោះជាទេកាា រៈេរមាបមនេស នងជាទដមានេវតទភាព សហសយសយងបានបគា បឱយពកសេយកមាា សកាមរបេអរពហសមជាកខនលងេរមាបថាវ យបងា» ។

ោនបាតសជងសនោះជានមតថញជដ ទននមតថេញជដ ទងឡាយរបេ

118

អលសឡាោះ សហសយអានេាវរយដអមតៈរបេោត។ ថមរជង នងថមមាាសកាមរបេអរពហសមានរបភពជាតផងសៅឋានេេ សោយពាការមហមាា តសលាកបានមានរបសលេនថា៖

(

មាននយថា៖ «សៅសពលខដលអបកនសលរខផអកនងជញជជ កៈហសពោះោត បានមានរបសលេនថា រជងកៈហសពោះ នងមាា សកាមអរពហសមជាតផងមកពឋានេេ កខតអលសឡាោះរលាយពនលរបេវា សមលោះតផងទងពរសនោះនងបសញាញពនលបភលពទេខលងសកតរហសតដលខលងលច» ។

៤. ភបនរៈ ភបសនោះខដលអបកនសលរមហមាា តបានសៅាងសៅសដមផសធវ

េកាា រៈកបងរងភប សេសៅថា រងសហសរ ាក មននងសេខតងាងសលាកជាអបកនសលរ។ កាលសនោះ ោតសពញចតថចងសៅខតឯងោចពសេ ោតចណាយសពលកបងរងភបសនោះរាបយបមានចននកណតសដមផសោរព េកាា រៈចសពាោះរពោះជាមាា េ រតោះរោះពចចរណាអវទងឡាយខដលសៅជវញោត។ ោតមនេបាយចតថចសពាោះអវខដលសលេនរបេោតកពងរបរពតថដចជាអសពពហសសទព នងជសនឿែេ។ កបងរងភបសនោះខដរ សទវា ជរពលបានចោះមកផថលការរាេបនធលរបេអលសឡាោះជាមាា េពសល

119

សមឃមកជនោត ជាសេចកថរបកាេឱយដងពការចចបសផថមខតងាងោតជាពាការ។

៤. អណថ ងហសាហសា ែណៈខដលអរពហសមបាននមាថ យអសលម ខអល នងកនរបេ

ោតខដលសៅសៅសោោះសឈាម ោះអសលម ខអលសោយការរាេបគា បព អលសឡាោះជាមាា េឱយោកោតសៅរតងវហរខដលមានសដមសឈដោះសៅខកផរអណថ ងហសាហសា។ កាលសនោះមកាោះពទនមានរណាមាប ករេសៅ ោម នទក ោម នអវទងអេ សហសយអរពហសបានោកមាថ យកនឱយសៅទសនោះ។ ោតបានទកខផលសលមឱយមយថង នងទកមយថងខេផក។ បនធ បមក អរពហសមបានគកសរកាយ សហសចចកសចញ មាថ យអសលម ខអលបានរតាមពសរកាយ សហសយនយាយថា៖ ខនអរពហសម សតអបកសៅណា សតសលាករបងទកសយងសចចលសៅរជលងភបខដលោម នមនេសោម នអវទងអេសនោះខមនសទ? ោតបាននយាយពាកយសនោះដខដលៗសរចនដង ខតអរពហសមមនរពមគកសមលោតសសលោះ។ ោតកេរបនថថា សតអលសឡាោះសរបឱយអបកសធវអញា ងឬ? អរពហសមសឆលយថា រតវសហសយ។ ោតកតបវញថា៖ សបអញា ងរទងនងមនសបាោះបងសយងសចចលស យ។ ោតករតលបមកសរកាយវញ សហសយអរពហសមចចកសចញសៅរហសតដលតបន សលនយោះខដលពកសេខលងសឃញោត ោតកខបរមែសៅកានវហរ សហសយបានបងសោយពាកយបានម នមាា តសលកទដស ងសលថា៖

ک ڑ ڑ ژ ژ ڈ ڈ ڎ ڎ ڌ ڌ ڍچ

ڳ ڳ ڳ گ گ گ گ ک ک ک

120

چڱڱ ڱ ڱ ڳ មាននយថា៖ «បពរតរពោះជាមាា េ ែញបានោករេសលរែញ ឱយរេសៅកខនលងរជលងភបខដលោម នដណាសៅឯវហរដពេដឌរបេរទង។ បពរតរពោះជាមាា េ ែញ សធវាមការបគា បរបេរទង សដមផឱយពកសេរបតបតថការថាវ យបងាាមសពលកណត េមរទងខរបចតថមនេសឱយមានសេចកថរបាថាប ចងសៅកានពកសេ េមរទងសមាថ របទនលាភេកាា រៈដលពកសេនវខផលសឈសរចនរបសភទ េងឃមថា ពកសេនកដងេណចសពាោះរទង» ។

មាថ យអសលម ខអលបានចញា មកន សហសយទទលទនចណ នងទកខដលបថបានទកឱយ។ លោះដលអេសេផៀង របោត រពមទងកនសរេកទក ោតសឃញកនខរេកយខលល ងសពក សរពាោះសរេកទក រទសទៀតមនបាន សមលសឃញភបសលហវ សៅជតជាងសេ ោតករតស ងសៅសលភបសនោះ េ ងសមលសៅរជលងភប ខលល ចខរកងសឃញមានមនេសមន ខតមនសឃញមានមនេសណាមាប កសសលោះ។ ោតបានចោះពសលភបសលហវ សដរចោះសៅរជលងភប ោតបានកានជាយេពតមាខ ងសហសយរបងសដរដចជាមនេសសដរអេសជង សដររហសតផតរជលងភប។ បនធ បមក ោតបានេសៅសៅកានភបមាា សរាា វ ាោះ ស ងសលភប សហសយឈរេ ងសមលសៅសរកាមខលល ចខរកងមានមនេសមន ខតពមានសឃញនរណាមាប កសសលោះ ោតសធវដសចបោះរបាពរដង។ អពន អាបាេ នយាយថា អបកនសលរមហមាា ត បានមានរបសលេនថា៖ សនោះេជាសលអ (ដសណរស ងចោះ) របេអបកសធវបណយហសជរវាងភបទងពរ។ លោះោតស ងដលសលភប ោតបានលេសលង សហសយនយាយថា សៅសេៃៀម នយាយជាមយែលនឯង បនធ បមក

121

ោតបានលេសលងសទៀត សហសយោតនយាយជាមយែលនឯងថា លសទ! មានសេមកជយេសសរគា ោះសហសយ ករសលបខតមានសទវាសៅរតងកខនលងអណថ ងហសាហសា សទវាសនោះបានយកសលល បចចកសៅសរកាម សធវឱយផេទកសចញសរៅ សហសយោតចចបសផថមយកទដកាយដទបទក។ ោតបានកផងទកោកកបងថងខេផក ទកសនោះបានរេកសៅវញបនធ បពោតបានកផង។ អពន អាបាេនយាយថា អបកនសលរមហមាា តបានរបសលេនថា អលសឡាោះជាមាា េរទងអាណតសមាថ ចសពាោះមាថ យអសលម ខអល សបេនជាោតទកឱយទកហសាហសាសហសៀសចចល ឬមនបានកផងោកកបងថងខេផកសទសនោះ សមលោះទកហសាហសានងហសរកាល យសៅជាទសនល។ ោតបានផកទកហសាហសាសនោះ សហសយបានបសៅកន សទវាបានរបាបោតថា ចរកខលល ចអេទក ពសរពាោះទសនោះ ជាវហររបេអលសឡាោះ ខដលសកមងសនោះនងឪពករបេសេនងកសលងវហរសនោះស ង ពតរបាកដ អលសឡាោះនងមនទកពកអបកសចចលស យ (ហវ តហសលបារយ ៣៣៦៤)។ អណថ ងសនោះសៅេលរហសតដលមកដលេពវទថៃ ពកអបកមេលមបានយកមកផក នងទកនយកសៅកានរេកសទេរបេែលនសរៀងៗែលន។

៥- ភបសលហវ នងមាា សរាា វ ាោះ សលហវ នងមាា សរាា វ ាោះជាភបពរខដលមាថ យរបេអសលម ខអលបាន

ស ងចោះសដមផរកអបកជយេសសរគា ោះែលនឯង នងកនរបេោតអសលម ខអល ែណៈខដលអេទក នងអេសេផៀង។ កបងការរបារពវពធបណយហសជ ឬអ សរាា ោះ មនេសនោប សធវដសណរស ងចោះសលភបទងពរសនោះជាការរកាភាពអមតៈទនអនេាវរយសនោះ សហសយកជាការរបតបតថាមធមមនយម នងតសកងអតថេញជដ ណសលេនឥសលល ម រពមទងជាការរលកដលពរជយ

122

របេអលសឡាោះចសពាោះោតហសជរ នងកនរបេោតសឈាម ោះអសលម ខអល ែណៈខដលរទងបានជយេសសរគា ោះោតពការសរេកឃាល ន។ ដចមាននយាយសៅកបងហទេរបេអពនអាបាេថា៖ «រទសទៀតមនបាន សមលសឃញភបសលហវ សៅជតជាងសេ ោតករតស ងសៅសលភបសនោះ េ ងសមលសៅរជលងភប ខលល ចខរកងសឃញមានមនេសមន ខតមនសឃញមានមនេសណាមាប កសសលោះ។ ោតបានចោះពសលភបសលហវ សដរចោះសៅរជលងភប ោតបានកានជាយេពតមាខ ងសហសយរបងសដរដចជាមនេសសដរអេសជង សដររហសតផតរជលងភប។ បនធ បមក ោតបានេសៅសៅកានភបមាា សរាា វ ាោះ ស ងសលភប សហសយឈរេ ងសមលសៅសរកាមខលល ចខរកងមានមនេសមន ខតពមានសឃញនរណាមាប កសសលោះ ោតសធវដសចបោះរបាពរដង។ អពន អាបាេ នយាយថា អបកនសលរមហមាា តបានរបសលេនថា៖ សនោះេជាសលអ (ដសណរស ងចោះ) របេពកអបកសធវបណយហសជរវាងភបទងពរ»។ អាលពសខលរយ។

៦-ការេបរកេៈ ជាកខនលងទងឡាយខដលបសលចទេសសានបានបគា ញែលនឱយ

អរពហសមសឃញ សៅសពលខដលោតបានចចបសផថមអនវតថាមការបគា បរបេរពោះជាមាា េយកកនសៅសធវពឃាតបជា។ បសលចចងលផងឱយអរពហសមសបាោះបងការអនវតថាមការបគា បរបេអលសឡាោះ។ សៅរតងកខនលងទងសនោះ អរពហសមបានកានរោបរកេ សហសយេបចមែបសលចសនោះសោយសពាលពាកយថា ( أكبر اهلل ) មាននយថាអលសឡាោះមហធ សហសយបងេងេឱយរទងការពារោតពបសលចសនោះ។ អពន អាបាេ ខដលមានគរថា ដបទកសលម ទនរបជាជាតឥសលល មបាននយាយថា

123

ែណៈខដលអរពហសមេណពវចតថរបេអលសឡាោះមកដលទេកាា រៈទងឡាយ (مناسك) បសលចបានបគា ញែលនសៅរទងសោលអាសកាហសពោះ ោតបានេបវាចនន៧រោបរកេ រហសតដលកបបាតសៅកបងដ។ វាបគា ញែលនមថងសទៀតសៅសោលទ២ ោតបានេបវាចនន៧រោបរកេ រហសតដលកបបាតសៅកបងដ។ បនធ បមក វាបានបគា ញែលនឱយោតសឃញសៅសោលទ៣ ោតបានេបវាចនន៧រោបរកេសទៀត រហសតដលកបបាតសៅកបងដ។ អពន អាបាេ នយាយថា បសលចទេសសានរតវសេេបរបហរ សហសយពកអបកសធវាមសលេនបារបេពកអបកេ អរពហសម។

សៅសពលអលសឡាោះជាមាា េសលកដងពចតថសសលម ោះរតងរបេអរពហសមកបងការអនវតថាមការបគា បរបេរទង រទងបានឱយថបរនងកនរបេោតអសលម ខអលសោយេតវពខពធមយកាលសដមផេស ោះជនេកនរបេោត។ ដសចបោះ ការសធវពឃាតេតវបជារបេពកអបកមេលមកាល យជាធមមនយមេរមាបពកសេសដមផបជាចសពាោះអលសឡាោះ ដងេណចសពាោះរទង សហសយជាការរលកអនេាវរយអមតៈរបេោតទងពរ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

چڤڤ ڤ ٹچ

មាននយថា៖ «សយងបានេសសរគា ោះអសលម ខអលជនេសោយេតវពខពធមយកាល»។

ពកអបកមេលមកបងពធបណយហសជរបេពកសេសៅសពលេបសោល ពកសេអនវតថាមធមមនយមបារបេពកសេអរពហសម សហសយបានោក

124

បណាថ សលចសពាោះបសលចទេសសានជាេរតវរបេពកសេ។ ចចបាចរតវរបយទនរបឆងជាមយនងសេសោយការជនោះនងែលនឯងែរបងរបតបតថាមការបគា បរបេអលសឡាោះ សហសយសជៀេវាងពបរាមរបេរទង។ ៧-ទថៃបណយឥសលល មៈ េរមាបពកអបកមេលមមានបណយពរដងកបង១ឆប ទ១េបណយ

រយាា ហសវតសរាោះ របរពតថសៅសៅចងខែរ ាមាា ោន សេសៅដសចបោះ សរពាោះពកអបកមេលមចចបាចរតវបញាបបេរបេពកសេសោយការបងហសាកតហសវតសរាោះ។ ខចកចចយហសាកាតសនោះ ពចណអាហរខដលរបសទេនមយៗចចតទកជាសេផៀង ខចកជនដលពកអបកទទលរក នងពកអបកែវោះខលត។ បណយរយាា ទ២េ បណយរយាា អាតហ (រយាា ហជ) សេឱយសឈាម ោះដសចបោះ សរពាោះជាទថៃខដលពកអបកមេលមនោប េកាា រៈបជាចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េសោយការេស ោះេតវរបតបតថាមធមមនយមរបេអរពហសម។ សៅសពលខដលោតយលេបថសឃញអលសឡាោះសរបឱយេស ោះកនរបេោតអសលម ខអល សហសយការយលេបថរបេពកពាការេជាការពត។ សៅសពលខដលអរពហសមសបថជាញ ចតថេស ោះកនរបេោតអនវតថាមការបគា បរបេអលសឡាោះជាមាា េ រទងបានរជាបពចតថសសលម ោះរតងរបេោត រទងបានជនេសោយេតវពខពដធមយកាលចោះពសលសមឃ រទងសរបឱយេស ោះវាជនេកនរបេោត (េ សរាា ោះ សលហសវហវ ត ១៩-១០១)។ ពកអបកមេលមបានរកាធមមនយមសនោះសោយការអនវតថាមបារបេពកសេអរពហសម ពកសេនោប េស ោះេតវសធវពឃាតបជា សហសយសលចរបេវាខចកជនដលពកអបកទទលរក នងែវោះខលត។

125

៨- វហររបេពាការមហមាា តៈ វហរដបងបងអេខដលសេកសលងស ងកបងឥសលល ម កសលងសោយ

អបកនសលរមហមាា តជាមយនងពកអបកោរទរបេោត ែណៈខដលោតបានសៅដលទរកងមាា ឌណោះ។ សេកសលងរតងកខនលងខដលេតវអដឌរបេោតបានសរទមចោះសោយការបគា បពអលសឡាោះជាមាា េ។ សៅសពលោតសៅដលមាឌណោះ មនេសទងឡាយចងកានខែសនសៅចលផធោះរបេពកសេសរៀងៗែលន ខតអបកនសលរមហមាា តបានរបាបឱយវាសដរសោយែលនឯង ទកឱយវាសរទមែលនចោះសៅទណាខដលអលសឡាោះជាមាា េរទងបានបគា បវា។ សៅរតងកខនលងសនោះសទៀត ជាបនធបសដករបេអបកនសលរមហមាា ត សហសយកជាកខនលងខដលសេបញា ោះេពរបេោត។ ពសរពាោះពកអបកនសលរ ឬពកពាការទងអេរតវសេបញា ោះេពសៅរតងកខនលងខដលពកោតបានទទលមរណភាព។ ចសពាោះពកអបកមេលមសៅសពលសៅថាវ យបងាសៅវហររបេោត ពកសេនងសដរកាតបនធបសដករបេោត េបផឱយសលឡាមសលវ េមនចសពាោះោត នងបងេងេព អលសឡាោះជនោត។ ៩-វហរ ទបតលមកឌេ ឬមាា េជត អកសល វហរ ទបតលមកឌេ ឬមាា េជត អកសលជាតបនដដពេដឌ រពោះជា

មាា េរទងបានសរជសេសរេាងពរទងបានបសងាតេតវសលាកជាកខនលង េកាា រៈេរមាបពកអបកខដលមានជសនឿសលរពោះខតមយ។ េជាវហរទ២ខដលសេកសលងមនដបងបងអេសៅសលខផនដ។ អព អាព សេរ នយាយថា ែញ បានេរថា បពរតអបកនសលររបេអលសឡាោះ សតវហរណាខដលសេកសលងសលខផនដសនោះមនសេបងអេ? ោតតបវញថា េវហរកៈហសពោះ។

126

ចោះបនធ បមកសតវហរណាសទៀត? ោតតបវញថា េវហរមាា េជតអកសល។ ែញ េរសទៀតថា សតរវាងវហរទងពរមានរយៈសពលបានម នឆប ? ោតតបវញថា រយៈសពល៤០ឆប សបអបកសៅទនថាវ យបងា ចរថាវ យបងាចោះសៅទសនោះ សរពាោះវាជាវហរ។ េសហសេ មេលម

សៅសពលខដលអាោបានកសលងកៈហសពោះរច អលសឡាោះជាមាា េរទងបានបគា បឱយោតសឆព ោះសៅកានវហរទបតលមកឌេ។ រទងបគា បឱយោតកសលងវហរសនោះ ោតកបានកសលងវហរសនោះ សហសយបានសធវការេកាា រៈចសពាោះអលសឡាោះកបងវហរសនោះ។ វហរសនោះជាការកសលងមនដបងបងអេសៅសលទកដកឌេ។

ពាការេ ទ មាា ន ជាអបកកសលងស ងវញ សហសយពរងកវហរសនោះ។ អបកនសលរមហមាា តបានមានរបសលេនថា៖ «ពតរបាកដ េ ទ មាា ន កន ោវត សៅសពលកសលងវហរ ទបតលមកឌេរច ោតបានបងេងេពអលសឡាោះឱយរទងផថលអណាចដលោតរេសដៀងនងអណាចរបេរទង សហសយកាល យជាសេថចខដលោម នមនេសជននសរកាយណាដចោត សហសយបងេងេថា អបកខដលមកកានវហរសនោះោម នបណងអវសរៅពថាវ យបងាសនោះ សលកខលងខតសេលបលាងកហសេរបេសេដចទថៃខដលែលនសេសកតសចញពសពាោះមាថ យរបេសេ។ អបកនសលរបានមានរបសលេនថា េណមពរទងពរសេបានរបទនឱយ សហសយែញ េងឃមថា េណមពរទ៣កសេយលរពមខដរ»។ (េសហសេ អពន ឃទេ មាោះ)

វហរសនោះជាកពឡាតដបងបងអេ ខដលអបកនសលរមហមាា តបានថាវ យបងាសឆព ោះសៅវហរសនោះ សហសយពកអបកមេលមកសឆព ោះសៅកាន

127

វហរសនោះមននងសេសរបឱយពកសេបថរមកវហរកៈហសពោះវញ។ វហរសនោះជាទខដលអបកនសលរបានសចញដសណរសៅកានសៅសពលយប សហសយទសនោះខដរខដលោតស ងសៅសលសមឃ។ សៅទសនោះសលាកថាវ យបងាដកនពកពាករទងឡាយកបងយបសចញដសណរស ងសលសមឃ។ មាាងសទៀត វហរសនោះ ជាវហរពេដឌទបបនធ បពវហរពេដឌទងពរសៅមកាោះ នងមាា ឌណោះ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

پ پ پ پ ٻ ٻ ٻ ٻ ٱچ

چٺ ڀ ڀ ڀ ڀមាននយថា៖ «អលសឡាោះរទងបានតសកងរពោះអងាឯង ខដលរទងបានបគា បឱយនដសណរែញ បសរមរបេរទងមហមាា តសៅសពលយបសៅទងរបកាយ នងវញាណសចញពវហរអាលហរាាមសៅកានវហរមាា េជតអកសលខដលសយងបានរបទនពរជយជវញតបនសនោះ»។

មនខតបាសណាត ោះ វហរសនោះ ឋតកបងចសណាមវហរខដលសេអនញជដ តឱយសធវដសណរសៅសដមផថាវ យបងាសៅទសនោះ មានហទេមយបានឱយដងថា ការថាវ យបងាកបងវហរសនោះ ផលបណយសកនសទវជា៥០០ េឡាត។ អបកនសលរបានរបសលេនថា៖ “ចរពកអបកកសធវដសណរសៅសលកខលងខតសៅកានវហរទងប វហររបេែញ វហរអាលហរាាម នងវហរមាា េជតអកសល»។ េសហសេ អាលពសខលរយ ១០- វហរេលា

េែសរាា ោះជាេលា ឬជាផកធ ងថមមយសៅវហរ ទបតលមកឌេ ឋតសៅចកណាថ លទធាល រវហរមាា េជតអកសល។ ផកធ ងថមសនោះមានកពេ

128

១៨ខមារត ទទងសលេែវោះ១៣មា។ សដមស យ ផកធ ថមសនោះជាកពឡាត ឬជាទេថាវ យបងាេរមាបពកអបកនសលរទនកនសៅអរសលខអល សហសយកធាល បជាទេថាវ យបងាេរមាបពកអបកមេលមមយរយៈសពលែលសៅសដមេមយឥសលល ម។ បនធ បមក សេបានលបសចចលសោយជនេកៈហសពោះជាទេថាវ យបងាវញ។ អាលបារ ាក ពន អាេបបាននយាយថា៖ ពកសយងបានថាវ យបងាជាមយអបកនសលរមហមាា តសឆព ោះសៅទេវហរ ទបតលមកឌេ រយៈសពល១៦ខែ ឬ១៧ខែ បនធ បមកសេសរបឱយពកសយងខបរសឆព ោះសៅកៈហសពោះវញ។

បងបអនរបយមតថអបកអានជាទសមរត សរកាយសពលអានសេៀវសៅ

សនោះរច េរេបផបថរការយលែេរបេអបកអពឥសលល ម ជាពសេេចសពាោះបងបអនខដលខេវងយលអពឥសលល មពរបភពខដលោម នសេចកថទកចតថ។ ឥសលល មមានលកខណៈដចតសៅ៖

ជាសលេនរសោោះមនេសឱយមានសេរភាពខផបកសលេន។ អពាវនវសៅរកការសោរពេកាា រៈចសពាោះរពោះជាមាា េខតមយេត។ អពាវនវឱយសោរពេទនមនេស អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڻ ڻ ں ں ڱڱ ڱ ڱ ڳ ڳ ڳچ

ہ ہ ہ ہ ۀ ۀ ڻ ڻ

ចងកហង ងបារមភភយខលា ចអពឥសលា ម សហតអវ?

129

﮵ ﮴ ﮳ ﮲ ۓ ےۓ ے ھ ھ ھ ھ

چ﮸﮹ ﮷ ﮶

មាននយថា៖ «ចរសោរពេកាា រៈចោះចសពាោះអលសឡាោះ សលថ បាមបគា បរទង។ ចរកសោរពរមជាមយរទងនវអវមយ។ ចរកតញដ នងសោរពេទនឪពកមាថ យ សលចញាត កមារករពា អបកទទលរក អបកជតខលងខដលជាបសលចញាត ញាតជតខលង មតថភកថរមដសណរ នងមតថ ភកថរេសៅកបងភមជាមយោប សហសយផថលេទនចសពាោះែញ បសរមទងរបេទងរេ។ ពតរបាកដ អលសឡាោះជាមាា េរទងមនេពវរពោះទយចសពាោះមនេសសកអងកាអ ង នងរកអតរកទម»។

ជាសលេនេនថភាពរបយទនរបឆងនងអសពហសងា អសពអយតថ- ធម។ អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڎ ڌ ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چ چ ڃچ

چکک ڑ ڑ ژ ڈژ ڈ ڎ

មាននយថា៖ «អលសឡាោះជាមាា េរទងមនហមឃាតពកអបកពពកមនខមនមេលមខដលមនបានសធវេសរគា មកាបេឡាបពកអបកកបងបញជាសលេន សហសយពបានសដញពកអបកសចញពភមរេករបេពកអបក ចរសធវលអចសពាោះពកសេ នងផថលយតថធមជនពកសេ។ ពតរបាកដណាេ អលសឡាោះរទងេពវរពោះទយចសពាោះពកអបកខដលរបកាននវភាពយតថធម» ។

ជាសលេនឱយតទមលសៅសលចសណោះដង ដចអលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

130

چىئ ىئ ېئ ېئ ېئ ۈئ ۈئ ۆئچ

មាននយថា៖ «មហមាា ត ចររបសលេនចោះថា សតេមោប ខដរឬសទរវាងពកអបកខដលមានចសណោះដងនងពកអបកខដលអវជាជ » ។

ជាសលេនសលអ តេអ នងអនមយ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

چۋۅ ۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆچ

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះរទងេពវរពោះទយចសពាោះពកអបកខដលសលរភាពកហសេ នងេពវរពោះទយចសពាោះពកអបកខដលសលអ តេអ» ។

ជាសលេនខដលជរញឱយសលេនករបេែលនបគា ញនវសសលភណភាព ដចអបកនសលរមហមាា តបានមានរបសលេនថា៖

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះរទងជារពោះដមហសសលភណ រទងេពវរពោះទយនងសសលភណភាព» ។

ជាសលេនយតថធម កេលធម អលសឡាោះជាមាា េរទងបានមានរពោះបនធលថា៖

ڌ ڍ ڍ ڇ ڇ ڇ ڇ چ چ چچ

چژڑ ژ ڈ ڎڈ ڎ ڌ

131

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ អលសឡាោះបគា បឱយរបកាននវភាពយតថធម នងកេលធម រាបអានបងបអនសលចញាត សហសយរទងហមឃាតពអសពអបាយមែ អសពអារកក នងអសពជោះជានរសលាភបពាន រទងទនម នោេសតឿនដលពកអបក េងឃមថាពកអបកភាញ ករលក»។

ជាសលេនអតសអាន នងគយរេល អបកនសលរឥសលល ម បានមានរបសលេនថា៖

چۋ ٴۇ ۈ ۈ ۆ ۆ ۇ ۇچមាននយថា៖ “អលសឡាោះជាមាា េរទងេពវរពោះទយឱយពកអបកនវភាពគយរេល រទងមនេពវរពោះទយឱយពកអបកពបាកសនោះស យ»។

ជាសលេនទនកថសមាថ នងអាណតរេលាញ អបកនសលរឥសលល ម បានមានរបសលេនថា៖

(

)

មាននយថា៖ “ពកអបកខដលមានកថសមាថ រពោះជាមាា េនងសមាថ ចសពាោះពកសេ ចរសមាថ ចសពាោះអបកសៅសលដ សនោះអបកសៅសលសមឃនងសមាថចសពាោះពកអបក»។ ជាសលេនរបណសមាថ នងសយាេយល អបកនសលរបានមាន របសលេនថា៖

(

132

មាននយថា៖ «ពតរបាកដ ភាពរបណសមាថ ខតងខតមានសសលភណភាពចសពាោះអវរេបយាា ង សហសយអវទងឡាយខដលែវោះភាពរបណសមាថ សនោះនងរតវបាតបងសសលភណភាព»។ ជាសលេនមានេលធមឧតថងាឧតថម អបកនសលររបេអលសឡាោះ បានមានរបសលេនថា៖

)

មាននយថា៖ «សេបញជ នរបែញ មកសដមផបសពញនវេលធមដរបទព»។

ជាសលេនេបផរេ នងចតថទលទលាយ អបកនសលរបាន មានរបសលេនថា៖

(

)

មាននយថា៖ «មនេសខដលមានចតថេបផរេសៅជតអលសឡាោះ សៅជតឋានេេ សៅខកផរមនេស ឆៃ យពឋាននរក។ រឯមនេសចតថកណាញវញ ឆៃ យពអលសឡាោះ ឆៃ យពឋានេេ ឆៃ យពមនេស សៅជតឋាននរក អបកចតថលអជាមនេសជាទរេលាញចសពាោះអលសឡាោះជាងមនេសខដលសោរពេកាា រៈខតចតថរោះកណាញ»។

ជាសលេនរេលាញនវសេចកថលអេរមាបមនេសសលាកទសៅ អបកនសលរបានមានរបសលេនថា៖

133

(

)

មាននយថា៖ «មនេសខដលជាទរេលាញចសពាោះអលសឡាោះេអបក ខដលមានរបសយាជនជាងសេេរមាបមនេស»។

ជាសលេនមានេមធមសពញសលញចសពាោះេងាមមនេសទងមល មនេសមាប កៗរបសេរជាងោប សោយសេចកថសោរពសកាតខលល ចចសពាោះអលសឡាោះជាមាា េ។ អបកនសលរ បានមានរបសលេនថា៖

(

)

មាននយថា៖ «មនេសទងឡាយមានភាពសេមោប ដចសធមញរកាេេតេក ជនជាតអារាាបមនរបសេរជាងជនជាតដទទ សលកខលងខតសោយសេចកថសោរពសកាតខលល ច»។

ជាសលេនយតថធមោចខលតរមទងចសពាោះេរតវផងខដរ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ۈ ۈ ۆ ۇۆ ۇ ڭ ڭ ڭ ڭ ۓچ

٨ :المائدة چٴۇមាននយថា៖ «ចរកសរពាោះខតកហសងរបេ មនេសមយរកមសធវឱយពកអបករបរពតថអយតថធម ចររបកាននវភាពយតថធមឱយសេមោប សទោះចសពាោះេរតវឬមតថ សរពាោះវាែតជតសៅរកភាព សកាតខលល ចសពាោះអលសឡាោះ»។

134

ជាសលេនខដលមានសេរភាពខលងជសនឿ។ អលសឡាោះជាមាា េបនធលថា៖

٦٥٦ :البقرة چمئ حئ جئ یچមាននយថា៖ «ោម នការបងខតបងខកបងសលេនឥសលល ម»។ ជាសលេនមានសលមេាភាពសលអសពលអ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

٦ :المائدة چېئ ۈئ ۈئ ۆئ ۆئ ۇئۇئ وئ وئ ەئچមាននយថា៖ «ចរសលមេាោប សលសេចកថកតញដ នងសេចកថសកាតខលល ច សហសយចរកសលមេាោប សលអសពបាប នងការចងេរតវឱយសសលោះ»។

ជាសលេនេរមាបមនេសទសៅ េសៅសៅកានពភពសលាកទងមល ពចសពាោះខតជាតសលេនណាមយស យ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ھ ھ ھ ھ ہ ہ ہ ہ ۀچ

٦٨ :سبأ چۓۓ ے ےមាននយថា៖ «សយងពបានបញជ នអបកមក សលកខលងខតេរមាបមនេសទសៅ ជាអបកនដណងលអ នងោេសតឿន។ កបាខនថមនេសភាេសរចនមនដងពការពត»។

ជាសលេនលបលាងនវអសពបាប នងកហសេឆាងទងឡាយ។ អលសឡាោះជាមាា េបានមានរពោះបនធលថា៖

ۓ ۓ ےے ھ ھ ھ ھ ہ ہ ہ ہ ۀ ۀچ

135

٥٥ :الزمر چ﮹﮺ ﮸ ﮷ ﮶ ﮴﮵ ﮳ ﮲មាននយថា៖ «មហមាា តចររបាបពកែញ មសរបរបេសយងខដលរជលែលនរបរពតថអសពបាបថា ចរពកអបកកទនអេេងឃមចសពាោះកថសមាថ របេ អលសឡាោះ ពតរបាកដ អលសឡាោះរទងសលកខលងនវរាលអសពបាបទងឡាយ។ ពតរបាកដ រទងមហអភយ មហសមាថ »។ បងបអនរបយមតថអបកអានទងឡាយជាទរេលាញ សតអបកមនយលរពមជាមយែញ សទថា សនោះជាសោលការណសលេន នងអវខដលសលេនសនោះអពាវនវ។ េរណាេសយងរបតបតថាម នងរតេរាយផលវសដមផផសពវផាយ សហសយយាា ងសហចណាេកសយងមនរតវចងកហសង នងមនរតវរារាងមនេសចសពាោះការកានាមសលេនសនោះស យ។

1. ពសរពាោះឥសលល មជាសលេនចងសរកាយបងអេខដលសេបញា ោះមកពសលសមឃ។

2. ពសរពាោះឥសលល មមានជសនឿចសពាោះសលរទងឡាយខដលមកពសលសមឃសៅេមយមន សហសយសេចចតទកឥសលល មជាសលេនបនថពសលរមនៗ។ ដចជាពកជហសវមនទទលសលា លសយេ សហសយពករេេថសលេនកមនទទលសលា លពាការមហមាា ត។ កបាខនថពកអបកមេលមទទលសលា លពាការមសល នងអសល។

3. ពសរពាោះឥសលល មសធវឱយមនេសមានចណងទកទងជាមយនងរពោះជាមាា េរបេសេចសពាោះរេបកចាការ នងសលទ នភាពទងអេ។

សហតអវបា ជាអនកចបាចគតវកាា យជាមេាម យកចតទកដាក ងឥសលា ម

136

4. ពសរពាោះសលេនឥសលល មពមានការខកខរប ឬផកល េបថរ។ ែេពសលេនដទទខដលរតវសេខកខរប នងផកល េបថរ។ សលាកទមាសឃល ហត បាននយាយកបងសេៀវសៅវរជនទង១០០នករបេសលាកថា ពមានកបងរបវតថសលសរេថសលរេមពរសលេនខដលរកាេសណររបេវាសពញសលញសោយោម នការខកខរប សលកខលងខតេមពរ អាលេរអាន ខដលនមកសោយមហមាា ត។

5. ពសរពាោះឥសលល មជាសលេនសពញសលញខដលរេបដណថ បសលវេយសលេន នងសលាកយជាមយោប ។ មនសធវេរបខហសេចសពាោះអវមយតចាចកបងជវតអបកមេលម។

“

“

មាននយថា៖ “អាបឌសរាា ោះមាា ន ពន សហសសត បាននយាយសៅកានសលលមាា នថា៖ ពតរបាកដ ពាការរបេពកអបកបានបសរងៀនអបកនវអវរេបយាា ង េមផខតសរឿងបញជា បតសជងកោតមនសចចលខដរ។ សលលមាា នបានតបវញថា ពតខមនសហសយ។ ោតឃាតសយងពការខបរមែសៅកប តសៅសពលបតសជងតច ឬបតសជងធ ឬហមមនឱយជតេមាអ តការបតសជងរបេសយងនងទដ សលថ ឬជតេមាអ តតចជាងបដថម ឬជតេមាអ តសោយដលាមកេៃត ឬឆអង»។ ទេសនវទ អាធ ហមលតន បាននយាយថា៖ សបេនជាមនេសខេវងរកការពតសនោះ សេនងដងថា

137

សលេនឥសលល មជាដសណាោះរសលយខតមយេតេរមាបបញជា ទងឡាយរបេមនេសជាត។

6. ពសរពាោះឥសលល មជាសលេនខដលជយបសពញនវតរមវការរបេមនេសទងខផបកផលវចតថ នងផលវកាយឱយមានតលយភាពដអសលា រយ បដសេធចសពាោះភាពលសអៀងសៅមាខ ងណាមយ។ ឥសលល មអាចសរៀបចជវតមនេសឱយមានតលយភាពដអសលា រយ។ រពោះអងាមាា េឆលេបាននយាយថា៖ ពតរបាកដ ឥសលល មអាចបសរងៀនសយងពរសបៀបរេសៅ នងមានេែដមនយកមមនងោប កបងពភពសលាក ខដលរេេថសលេនបានបាតបង។ ឥសលល មបដសេធចសពាោះការខបងខចករវាងមនេសនងធមមជាត សលេននងចសណោះដង បញជដនងរបធាត។

7. ពសរពាោះឥសលល មជាសលេនខដលមនផធយនងបញជដ នងឧបនេសយខដលរតមរតវ។ សលាកតលេថយបាននយាយថា៖ ចាបេារអាតឥសលល មនងដកនពភពសលាក សោយសលរចាបសនោះរេបជាមយនងបញជដ នងេតបណឍ ត។

8. ពសរពាោះឥសលល មសេបញជ នមកកានមនេសទងមលេរមាបរេបរេទបទងអេ សៅរេបជនន នងរេបេមយកាល ផធយពសលេនមនៗខដលសេបញជ នមកេរមាបខតរបជាជាត នងេមយកាលមយមានកណតដចជា សលេនជហសវ មនកាល យសៅជហសវសលកខលងខតមានសដមកសណតជាសលេនជហសវ។ ចសពាោះរេេថសលេនវញពាការអសលសលាកបានមានរបសលេនថា៖

138

«សេមនបញជ នែញ មក សលកខលងខតេរមាបមនេសមយរកមខដលវសងវងទនពកកនសៅអរសលខអលខតបាសណាត ោះ»។

អណោះអណាងខដលបញជជ កពេកលភាវបនយកមមទនសលេនឥសលល ម េឥសលល មជាសលេនេរមាបមនេសទសៅសោយមនេតពជាតសលេន ភាសល េមយកាល រហសតដលទថៃបរសលាក។ ពតរបាកដ អបកនសលរមហមាា តសៅសពលខដលរពោះបនធលចោះពសលសមឃមកចសពាោះោតដបងបងអេេៈ

چ﮷ ﮶ ﮵ ﮴ ﮳ ﮲ ۓ ۓ ے ے ھ ھچ

٤-١ :المدثرមាននយថា៖ «ឱអបកខដលកពងសដកដណថ បផយ។ ចរសរកាកស ង រចសៅោេសតឿនមនេសឱយរបងរបយតបពទរណកមមរបេអលសឡាោះ។

ចរតសមាងចសពាោះរពោះជាមាា េរបេអបកសោយការសោរពេកាា រៈចសពាោះរទង»។

េ សរាា ោះសនោះជាដណាកកាលផកល េបថរពការអពាវនវសោយលាកបាងសៅសបកចហស។ ោតបានចចបអនវតថការអពាវនវសលេនរបេោតឱយមកកានសលេនរបេអលសឡាោះ សហសយបញជជ កពភាពសមាឃៈទនអវខដលពកសេកពងកានដចជាការសោរពរបដមា។ ោតបានអពាវនវឱយពេសេសោរពេកាា រៈចសពាោះអលសឡាោះខតមយោត សហសយសបាោះបង រពោះសផសងៗសរៅពរទងខដលពកសេសៅសោរពបជា។ ោតរតវបានទទលរងការរបមាថ េរាមកខហសងពពកសេ។ បនធ បមក ោតបានសផញសលរលែតជនដលអាណាចរកទងឡាយខដលសៅជវញ បញជ នសលរសដមផ

139

អពាវនវពកសេឱយចលសលេនឥសលល ម។ កបងចសណាមសេថចអាណាចរកដធបផតខដលោតបានសផញសលរលែតសៅកាននេមយកាលសនោះមានដជា អាណាចរករ ាម ខពក ហបាេសោះ។ សបេនជាការអពានវរបេោតពមានលកខណៈជាេកលសទសនោះ សមលោះោតមនអនវតថនវកចាការទងសនោះស យ។ ពសរពាោះោតដងចាេថាការគរសនោះនងសធវឱយសកតមានចលនតេ របឆង នងការរបឈមពខលងសរៅជាមយនងអាណាចរកទងសនោះខដលមានកងទព នងេពាវ វធខលល ងជាង ោត។ មាាងវញសទៀតសលទ នភាពខលងកបងកពទនមានសេទរភាពសៅស យសទ។ ចោះសហសតអវបានជាោតហ នរបឈមនងសរោោះថាប ក សហសយសធវកចាការទងសនោះ? កបាខនថ សលរនងការខតងាងពាការ ជាកាថចចបាចរតវផសពវផាយឥសលល មសៅកានមនេសសលាកទងមល។ ចរសលថ បរបសលេនរបេោតយាា ងមតមា នងមានទនកចតថថា៖

(

មាននយថា៖ «កចាការសនោះ (ការអពាវនវឥសលល ម)នងសៅដលទណាខដលមានយបនងទថៃ អលសឡាោះមនទកសចចលផធោះសៅទរកង នងសៅាមទជនបទ សលកខលងខតរទងឱយសលេនសនោះចលសៅដលជាឥេសរភាពរបេឥេសរជន ឬជាភាពអបផយេរបេជនសថាកទប។ ជាឥេសរភាពខដលអលសឡាោះតសមាងសោយឥសលល ម សហសយជាភាពអបផយេខដល អលសឡាោះរទងសធវឱយអាបសអានសោយភាពោម នជសនឿ»។

140

បងបអនអបកអានជាទសមរត ពតរបាកដ ចាបេារអាតឥសលល ម

ជាសលរខដលបញា ោះពសលសមឃមកសោយសពញសលញ ជាធមមនញដេរមាបជវតដមានេភបងាលទងកបងសលាកយ នងជវតអមតៈសៅទថៃបរសលាក។ សបសទោះជាអបកបានសឃញអបកមេលមែលោះមានចរតរបាេចចក ែេឆាង ែវោះេលធម ចររជាបចោះថា ឥសលល មសលអ តេអពចរតែេឆាងទងសនោះ។ មលសហសតមកពភាពអវជាជ មនយលពភារកចាសលេន ឬមានជសនឿសែាយ ខដលនឱយពកសេសធវខបបសនោះ។ សេពរតវវនចឆយសៅសលឥសលល មាមរយៈការវនចឆយសៅសលសលេនកឥសលល មមយចនន។ ការសបាោះពមពផាយដតចេថចសេថងសនោះ ជាេនលោះទនការចចបសផថមេការសលវរជាវអពធាតពតខដលរតវរបកានយក៖

ជរមោះេមាអ តឱយអេនវទសនចតថបេាលនយម នងសលេន នយម។

មានបណងពតរបាកដសដមផរកឱយសឃញ នងយលដងពការពត ពខមនាមរបមាញចចបកហសេ នងាមោមរកចណចអវជជមានសនោះស យ។

មានឯករាជយភាពកបងការេត កឱយការវនចឆយរបេអបកសលអវមយរាបាមការវនចឆយរបេអបកដទទ។

3

សេចកដបញាប