katilim mÜzakerelerİ & tarim sektÖrÜ

KATILIM MÜZAKERELERİKATILIM MÜZAKERELERİ&&

TARIM SEKTÖRÜTARIM SEKTÖRÜ

CEVDET YILMAZ

DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI MÜSTEŞARLIĞI

(AB ile İlişkiler Genel Müdürü)

Nisan, 2005

22

MüzakerelerMüzakerelerMüzakerelerMüzakereler

33

MüzakerelerMüzakereler

Müzakereler; aday ülke ile üye devletler arasında, aday ülkenin AB müktesebatını ne şekilde üstleneceğine ilişkin olarak yapılan görüşmelerdir.

Kural, aday ülkenin AB müktesebatını tamamen üstlenmesi ve üyelik gerçekleştiğinde uygulayacak durumda olmasıdır. Bununla birlikte, aday ülke, müktesebatın üstlenilmesine ilişkin olarak derogasyon talebinde bulunabilir.

AB tarafı da, aday ülkenin üyeliğiyle birlikte ortaya çıkabilecek yeni koşulları göz önüne alarak derogasyon talebinde bulunabilir.

44


Müzakereler, müktesebat başlıkları itibarıyla açılmakta, yürütülmekte ve kapatılmaktadır. Bütün başlıkları üzerinde anlaşma sağlanmadıkça, müzakereler tamamlanmış sayılmamaktadır.

Beşinci genişleme sürecinde 31 başlık altında yürütülen müzakerelerin, bu müzakerelerden elde edilen tecrübeler çerçevesinde, Hırvatistan ve Türkiye için daha fazla (muhtemelen 36) başlık altında yürütülmesi öngörülmektedir.

55


Müzakere sürecinin resmen başlatılmasından önce aday ülke için AB tarafından bir Müzakere Çerçevesi hazırlanmakta ve aday ülkeye bildirilmektedir.

Müzakereler, söz konusu Müzakere Çerçevesinde ortaya konulan ilke ve usuller uyarınca yürütülmektedir.

Türkiye’ye yönelik Müzakere Çerçevesinin, müzakerelerin resmi başlama tarihi olan 3 Ekim 2005’den önce (muhtemelen Haziran sonu) açıklanması beklenmektedir.

66


Müzakereler tarama süreci ile başlamaktadır.

Tarama sürecinde, AB müktesebatı ile aday ülkenin mevzuatı karşılaştırılmaktadır. Bu çalışma, Avrupa Komisyonu yetkilileri ile Türk tarafı arasında gerçekleştirilen toplantılar vasıtasıyla yapılmaktadır.

Tarama süreci sonunda, aday ülkenin mevzuatının AB müktesebatı ile ne ölçüde uyumlu olduğu ve müzakereler sırasında sorun teşkil edebilecek konular ortaya çıkmaktadır.

77


Tarama sürecinin tamamlanmasını takiben, fiili müzakere aşamasına geçilmektedir.

Müzakereler genel olarak aday ülkeler için kolay sayılabilecek (eğitim, bilim ve araştırma gibi) müktesebat başlıkları itibarıyla başlatılmakta, tarım ve bütçe gibi sorunlu alanlar ise daha sonraya bırakılmaktadır.

88


Müzakereler, “Katılım için Hükümetlerarası Konferans” adı verilen toplantılar aracılığıyla yürütülmektedir. Toplantılarda, bir tarafta aday ülke, diğer tarafta AB üyesi devletler yer almaktadır.

Söz konusu toplantılar üç düzeyde gerçekleştirilmektedir:1) Bakanlar seviyesinde2) Baş müzakereciler seviyesinde3) Uzmanlar seviyesinde

99


1) Bakanlar seviyesinde: Aday ülke ve üye ülkeler, kendi dışişleri bakanları aracılığı ile temsil edilmektedir. Bu düzeydeki müzakerelerde, müzakerelerin genel gidişatı değerlendirilmekte, müzakere pozisyonları sunulmakta ve hassas konular tartışılmaktadır. Bu toplantılar genellikle 6 ayda bir yapılmaktadır.

2) Baş müzakereciler seviyesinde: Aday ülke baş müzakerecisi tarafından, üye ülkeler ise AB Nezdindeki Daimi Temsilcileri tarafından temsil edilmektedir. Bu düzeyde, her bir başlık tartışılmakta, müzakere pozisyonları ve ilave bilgiler sunulmaktdır. Bu toplantılar genellikle yılda 4 kez yapılmaktadır.

3) Uzmanlar seviyesinde: Aday ülke uzmanları ile AB uzmanları arasında ihtiyaç duyulan sıklıkta gerçekleştirilmektedir.

1010


Aday ülke ve AB tarafı kendi müzakere pozisyonlarını hazırlamaktadır.

Aday ülke, her bir müktesebat başlığı itibarıyla müzakere pozisyonunu belirlemektedir. Söz konusu pozisyonlar belirlenirken, derogasyon ihtiyacı duyulan alanların tespiti amacıyla, aday ülkeler etki analizleri yapmaktadırlar.

1111


Aday ülke pozisyon metinleri iki kısımdan oluşmaktadır:

Birinci kısımda, söz konusu müktesebat başlığında AB’ye uyum için kaydedilen gelişmeler, mevcut durumun özeti ve varsa derogasyon talepleri yer almaktadır.

İkinci kısımda ise, söz konusu derogasyon taleplerinin gerekçesi ortaya konulmaktadır. Derogasyon taleplerinin AB tarafına kabul ettirilebilmesi, burada sıralanan gerekçelerin ikna ediciliğine bağlıdır. Bu da, aday ülke tarafından yapılan etki analizlerinin ve ortaya konulan istatistiki verilerin sağlıklı olmasını gerekli kılmaktadır.

1212


AB tarafında ise, Komisyon, her bir müktesebat başlığı için müzakere pozisyonları önermekte ve bu pozisyonlar Konsey tarafından oybirliğiyle karara bağlanmaktadır.

Müktesebat başlıkları itibarıyla oluşturulan müzakere pozisyonları, müzakerelerde AB Konseyi Dönem Başkanlığı tarafından sunulmaktadır.

13

Tem

muz

Tem

muz

Oca

k

Müzakere Zaman Çizelgesi

KOB (?)

Nis

an

Müzakere Çerçevesi

Müzakere Çerçevesi

Hükümetlerarası Konferans

Hükümetlerarası Konferans

Eki

m

Oca

k

Nis

an

Tarama

Birleşik KrallıkLüksemburg

UP(?)

Avusturya

Eki

m

Almanya

2005 2006

Fiili Müzakere

1414

Mevzuat uyumunun doğuracağı ekonomik ve sosyal etkilerin ölçülmesidir

Etki analizleri sayesinde, kamu ve özel kesim için ortaya çıkacak maliyetler görülebilecektir

Bunun sonucunda, AB’den talep edilecek derogasyonlar gerekçelendirilebilecektir

Etki analizleri, Çalışma Grupları tarafından yapılacaktır

Etki analizlerinin standardı ve entegrasyonu temin edilecektir

Etki Analizi

1515

I. (Ekim 1998)Bilim ve AraştırmaEğitim ve Mesleki EğitimKOBİKültür ve Görsel-İşitsel PolitikaTelekomünikasyonSanayi PolitikasıOrtak Dış ve Güvenlik Politikası

Müzakere Başlıklarının Açılma SıraMüzakere Başlıklarının Açılma Sırasısı(ADAY ÜLKELER)(ADAY ÜLKELER)

II. (1999'un ilk yarısı)Şirketler HukukuİstatistikTüketicinin ve Sağlığın KorunmasıBalıkçılıkRekabet PolitikasıMalların Serbest DolaşımıGümrük BirliğiDış İlişkiler

III. (1999'un ikinci yarısı)Sosyal PolitikaEkonomik ve Parasal BirlikSermayenin Serbest DolaşımıEnerjiUlaştırmaVergilendirmeHizmetlerin Serbest DolaşımıÇevre

IV. (2000)TarımBölgesel PolitikaKişilerin Serbest DolaşımıAdalet ve İçişleriMali KontrolMali ve Bütçesel HükümlerKurumlar

1616

Tarım SektörüTarım Sektörü

Müktesebat açısından ağırlıklı bir alanMüktesebat açısından ağırlıklı bir alan

Ekonomik ve sosyal uyumun Ekonomik ve sosyal uyumun sağlanmasında son derece önemlisağlanmasında son derece önemli

1717


Ülkemizin katılmı ile AB’nin tarımsal alanı 39 milyon hektar Ülkemizin katılmı ile AB’nin tarımsal alanı 39 milyon hektar artacak (% 23)artacak (% 23)Tarımda önemli düzeyde bölgesel farklılıklarımız varTarımda önemli düzeyde bölgesel farklılıklarımız varÜlkemizde çoğunu ailelerin oluşturduğu 3 milyon işletme Ülkemizde çoğunu ailelerin oluşturduğu 3 milyon işletme bulunmaktadır (AB’de 13 milyon)bulunmaktadır (AB’de 13 milyon)Ortalama işletme büyüklüğümüz 6 hektar (AB’de 13 hektar)Ortalama işletme büyüklüğümüz 6 hektar (AB’de 13 hektar)Toplam istihdamın üçte biri tarımda (AB’de % 5’in altında)Toplam istihdamın üçte biri tarımda (AB’de % 5’in altında)Kırsal alanda eğitim düzeyi düşük nüfusKırsal alanda eğitim düzeyi düşük nüfusVerimlilik ve rekabet gücü açısından önemli sorular Verimlilik ve rekabet gücü açısından önemli sorular Hem ülkemizi hem de AB’yi etkileyecek en önemli Hem ülkemizi hem de AB’yi etkileyecek en önemli alanlardan birialanlardan biri

1818


Önemli düzeyde ekonomik, sosyal ve bütçesel Önemli düzeyde ekonomik, sosyal ve bütçesel etkileretkiler

Şok etkiler oluşmaması için geçiş süreci çok iyi Şok etkiler oluşmaması için geçiş süreci çok iyi planlanmalı ve aşamalandırılmalıplanlanmalı ve aşamalandırılmalı

Karşılıklı derogasyonların olması muhtemelKarşılıklı derogasyonların olması muhtemel

Sadece müktesebata uyum değil, “ekonomik ve Sadece müktesebata uyum değil, “ekonomik ve sosyal uyum” da düşünülmeli (kırsal kalkınma sosyal uyum” da düşünülmeli (kırsal kalkınma başta olmak üzere)başta olmak üzere)

Büyüme ile uyumlu bir müzakere ve uyum süreci Büyüme ile uyumlu bir müzakere ve uyum süreci

1919

Tarım Sektöründe SüreçTarım Sektöründe Süreç

1)1) Tarama sürecine hazırlık yapılmasıTarama sürecine hazırlık yapılması

2)2) Uyum sağlanması gereken farklılıkların tespitiUyum sağlanması gereken farklılıkların tespiti

3)3) Zorluk oluşturabilecek ve yüksek kaynak Zorluk oluşturabilecek ve yüksek kaynak maliyeti olan uyum konularının belirlenmesimaliyeti olan uyum konularının belirlenmesi

4)4) İlgili tarafların katılımı ile çalışma grupları İlgili tarafların katılımı ile çalışma grupları oluşturulmasıoluşturulması

5)5) İyi seçilmiş konularda etki değerlendirme İyi seçilmiş konularda etki değerlendirme çalışmaları yapılmasıçalışmaları yapılması

6)6) Taslak müzakere pozisyonları hazırlanmasıTaslak müzakere pozisyonları hazırlanması

2020

Temel Başarı FaktörleriTemel Başarı Faktörleri

İstatistik altyapısının geliştirilmesiİstatistik altyapısının geliştirilmesiTercüme faaliyetlerinin yürütülmesiTercüme faaliyetlerinin yürütülmesiÜye ülkelerle ilgili analizler ve ilişkilerÜye ülkelerle ilgili analizler ve ilişkilerÜretici kesimler, özel sektör ve toplumla iyi bir Üretici kesimler, özel sektör ve toplumla iyi bir iletişim stratejisiiletişim stratejisiKomisyonla iyi ilişkilerKomisyonla iyi ilişkilerİnsan kaynaklarının geliştirilmesi İnsan kaynaklarının geliştirilmesi Danışmanlık hizmetlerinden yararlanmaDanışmanlık hizmetlerinden yararlanmaKaynakların verimli kullanımı (ulusal kaynaklar + Kaynakların verimli kullanımı (ulusal kaynaklar + AB fonları) AB fonları)

2121

Mali İşbirliğinde Yapılması Mali İşbirliğinde Yapılması GerekenlerGerekenler

1. Ulusal Kalkınma Planı (2007-2013)

2. Sektörel Stratejilerin hazırlanması

3. Proje Havuzu oluşturulması 4. Uygulamaya ilişkin yapıların

tanımlanması ve kapasitesinin geliştirilmesi

2222

TEŞEKKÜRLER...TEŞEKKÜRLER...

katilim mÜzakerelerİ & tarim sektÖrÜ

Documents