kas kramplarinin etyolojİ, tani ve tedavİsİ

KAS KRAMPLARININ ETYOLOJİ, TANI VE KAS KRAMPLARININ ETYOLOJİ, TANI VE TEDAVİSİTEDAVİSİ

Dr. Selçuk YeşilyurtDr. Selçuk Yeşilyurt Yrd. Doç. Dr. Ali Sallı Yrd. Doç. Dr. Ali Sallı

Kas KramplarıKas Krampları

Kas krampları, hem Kas krampları, hem fizik tedavi hem defizik tedavi hem de birinci basmak birinci basmak hekimlerihekimleri tarafından yaygın tarafından yaygın olarak görülmektedir. olarak görülmektedir.

Genç populasyondaGenç populasyonda %95 %95’lere varan oranda ’lere varan oranda rastlanmaktadır.rastlanmaktadır.

YYaşlı hastalarda yapılan çalışmalarda ise kramp aşlı hastalarda yapılan çalışmalarda ise kramp prevalansı %35-60 olarak görülmüştür.prevalansı %35-60 olarak görülmüştür. B Bu hastaların u hastaların %40%40’’ı yaşadıkları krampların sıklığını haftada üç defadan ı yaşadıkları krampların sıklığını haftada üç defadan fazla olarak belirtmiştir.fazla olarak belirtmiştir.


Kramplar yalnızca iyi huylu kas ağrılarına sebep Kramplar yalnızca iyi huylu kas ağrılarına sebep olabildikleri gibi, Amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi olabildikleri gibi, Amyotrofik lateral skleroz (ALS) gibi yıkıcı nörolojik hastalıkların da habercisi olabilmektedir. yıkıcı nörolojik hastalıkların da habercisi olabilmektedir. Detaylı bir anamnez ve fizik muayene çoğunlukla kramp Detaylı bir anamnez ve fizik muayene çoğunlukla kramp etyolojisi hakkında bilgi verebilmektedir.etyolojisi hakkında bilgi verebilmektedir.


Kramp kelimesi Alman ve Norveç kökenli bir kelime olup Kramp kelimesi Alman ve Norveç kökenli bir kelime olup ‘sıkıştırmak, preslemek’ manasına gelmektedir. ‘sıkıştırmak, preslemek’ manasına gelmektedir.

Kramp, ani ve rahatsız edici kas kasılması şeklinde Kramp, ani ve rahatsız edici kas kasılması şeklinde hissedilir ve etkilenen kasta sert bir düğüm palpe hissedilir ve etkilenen kasta sert bir düğüm palpe edilebilir.edilebilir.

Etkilenen kası germek veya antagonistini çalıştırmak Etkilenen kası germek veya antagonistini çalıştırmak krampkrampı sona erdirir.ı sona erdirir.

EMG çalışmalarında kramp esnasında; aktif motor unite EMG çalışmalarında kramp esnasında; aktif motor unite sayısının arttığı ve motor sayısının arttığı ve motor üünite aksiyon potansiyelinin nite aksiyon potansiyelinin çok yüksek oranda (150 uyarı/saniye) tekrarlayıcı uyarı çok yüksek oranda (150 uyarı/saniye) tekrarlayıcı uyarı yaptığı görülmektediryaptığı görülmektedir


Bu şiddetli uyarı basamak basamak artmakta, pik değere Bu şiddetli uyarı basamak basamak artmakta, pik değere ulaştıktan sonra tekrar kademeli olarak azalmaktadır. Bu ulaştıktan sonra tekrar kademeli olarak azalmaktadır. Bu kademeli olarak azalma olayına ‘Kramp deşarjı’ adı kademeli olarak azalma olayına ‘Kramp deşarjı’ adı verilmektedir. verilmektedir.

KKramplarınrampların K Kliniklinik Ö Özelliklerizellikleri

Genelde kısa süreli, bazen 48-72 saat kadar sürebilen; serum Genelde kısa süreli, bazen 48-72 saat kadar sürebilen; serum keratin kinaz yüksekliğinin eşlik edebildiği ağrı ve şişlikkeratin kinaz yüksekliğinin eşlik edebildiği ağrı ve şişlik

Ani başlangıçlı, palpe edilebilen kontraksiyonAni başlangıçlı, palpe edilebilen kontraksiyon

Genellikle sadece bir kasta veya kasın bir bölümündeGenellikle sadece bir kasta veya kasın bir bölümünde h hem em pasif hareketler hem de aktif zorlu hareketler esnasında pasif hareketler hem de aktif zorlu hareketler esnasında ooluşabilir.luşabilir.

Kasların farklı bölgelerinde EMG vasıtasıyla gösterilebilen eş Kasların farklı bölgelerinde EMG vasıtasıyla gösterilebilen eş zamanlı kasılma ve gevşemelerzamanlı kasılma ve gevşemeler

Kası germek genellikle krampı sona erdirirKası germek genellikle krampı sona erdirir

KKasas K Kramplarınınramplarının P Patofizyolojisiatofizyolojisi

Kas krampları hakkındaki önemli sorulardan birisi Kas krampları hakkındaki önemli sorulardan birisi krampların kökenidir.krampların kökenidir.

Krampların kasın kendisinden ziyade motor sinirlerdeki Krampların kasın kendisinden ziyade motor sinirlerdeki spontan deşarjlar vasıtasıyla oluştuğuspontan deşarjlar vasıtasıyla oluştuğu söylenmektedir. söylenmektedir.

Kramp esnasında EMGKramp esnasında EMG’de’de motor ünitenin yüksek motor ünitenin yüksek frekanstaki tekrarlayıcı uyarılarıfrekanstaki tekrarlayıcı uyarıları gözlenir gözlenir ve bu spontan ve bu spontan kas aktivitesiyle açıklanamaz.kas aktivitesiyle açıklanamaz.

Yine Yine EMGEMG ile ile kkramprampının başlangıç ve bitiminde başlangıç ve bitiminde fasikülasyonlar fasikülasyonlar tespit edilebilir.tespit edilebilir.

FFasikülasyonlar periasikülasyonlar periferikferik sinirlerden köken almaktadır. sinirlerden köken almaktadır.


Alt motor nöronların kaybıAlt motor nöronların kaybı ile giden hastalıklarda ile giden hastalıklarda kramp kramp görülmektedir.görülmektedir.

FFakat kas hastalıklarının kramplarla bağlantısı akat kas hastalıklarının kramplarla bağlantısı bulunamamıştır.bulunamamıştır.

KKrampların motor sinirler tarafından oluşturulduğu açıktırrampların motor sinirler tarafından oluşturulduğu açıktır

Peki bu yüksek frekansı deşarjlar santral sinir sistemi Peki bu yüksek frekansı deşarjlar santral sinir sistemi tarafından mı yoksa spontan yolla periferik sinir sistemi tarafından mı yoksa spontan yolla periferik sinir sistemi tarafından mı oluşturulmaktadır?tarafından mı oluşturulmaktadır?

Daha once de belirttiğimiz gibi, her iki ihtimali de Daha once de belirttiğimiz gibi, her iki ihtimali de destekleyen bulgular olduğu halde, periferik sinir sistemi destekleyen bulgular olduğu halde, periferik sinir sistemi ihtimali daha ağır basmaktadır.ihtimali daha ağır basmaktadır.


1957 yılında Norris ve arkadaşları EMG çalışmalarında 1957 yılında Norris ve arkadaşları EMG çalışmalarında krampların krampların santral sinir sisteminden kaynaklandığını santral sinir sisteminden kaynaklandığını iddia ettiler.iddia ettiler.

Normal deneklerde yapılan bu çalışmada kasılarak Normal deneklerde yapılan bu çalışmada kasılarak kısalmış bir kasa zorlu bir kasılma daha yaptırıldığında kısalmış bir kasa zorlu bir kasılma daha yaptırıldığında farklı motor ünitelerin senkronize bir şekilde aktive farklı motor ünitelerin senkronize bir şekilde aktive olduğu görüldü.olduğu görüldü.

Bu bulgu daha proksimaldeki (muhtemelen santral sinir Bu bulgu daha proksimaldeki (muhtemelen santral sinir sistemindeki) aktivasyona sistemindeki) aktivasyona bağlandı.bağlandı.


Ayrıca kramp deşarjlarının antagonist kasların istemli Ayrıca kramp deşarjlarının antagonist kasların istemli kasılması ile azalması da spinal refleks inhibisyonu ve kasılması ile azalması da spinal refleks inhibisyonu ve santral sinir sistemi tarafından düzenlendiğinin bir santral sinir sistemi tarafından düzenlendiğinin bir göstergesi olarak sunuldugöstergesi olarak sunuldu..

Fakat, santral mekanizmalar motor nöronları 50 Hz Fakat, santral mekanizmalar motor nöronları 50 Hz değerinin üstünde uyarmak için yetersizdir (kramplar değerinin üstünde uyarmak için yetersizdir (kramplar genellikle 150 Hz değerlerindeki deşarjlarla oluşurlar). genellikle 150 Hz değerlerindeki deşarjlarla oluşurlar).


EMG’nin öncülerinden biri olan Danny-Brown krampların EMG’nin öncülerinden biri olan Danny-Brown krampların periferik sinirler tarafından oluşturulduğunu şu periferik sinirler tarafından oluşturulduğunu şu gözlemleriyle açıkladı: gözlemleriyle açıkladı:

1- 1- KKramplar yerel fasikülasyonlar şeklinde başlar ve ramplar yerel fasikülasyonlar şeklinde başlar ve komşu bölgelere yayılır komşu bölgelere yayılır

2- 2- FFasikülasyonların şiddeti değişkendir. asikülasyonların şiddeti değişkendir. Eğer deşarjlar daha proximalden köken alsaydı Eğer deşarjlar daha proximalden köken alsaydı

şiddetlerinin değişken olmaması gerekirdi (Tetanozun ikili şiddetlerinin değişken olmaması gerekirdi (Tetanozun ikili veya üçlü deşarjları gibi olması gerekirdi.)veya üçlü deşarjları gibi olması gerekirdi.)

FFasikülasyonların komşu bölgelere yayılması sebebiyle asikülasyonların komşu bölgelere yayılması sebebiyle kramplar intramüsküler sinir terminallerinden köken kramplar intramüsküler sinir terminallerinden köken almaktadır.almaktadır.


Lambert ise krampların kesin bir şekilde periferik sinirler Lambert ise krampların kesin bir şekilde periferik sinirler vasıtasıyla ortaya çıktığını vasıtasıyla ortaya çıktığını gösterdi.gösterdi. Lambert Lambert periferik periferik sinir distaline yapılan tekrarlayıcı uyarılar ile kramplar sinir distaline yapılan tekrarlayıcı uyarılar ile kramplar oluşmasını sağladı.oluşmasını sağladı.

Bertolasi ve arkadaşlarıBertolasi ve arkadaşları;; kkramp girmiş kasın gerilmesi ramp girmiş kasın gerilmesi ister istemli olsun, ister elektriksel stimülasyonla ister istemli olsun, ister elektriksel stimülasyonla oluşturulmuş olsunoluşturulmuş olsun krampın ani olarak kesilmesine yol krampın ani olarak kesilmesine yol açtıaçtığını bildirdiler.ğını bildirdiler.

Bu ikinci çalışmadan gelen sonuç Bu ikinci çalışmadan gelen sonuç krampınkrampın primer olarak primer olarak periferik sinirlerperiferik sinirlerden kaynaklandığını gösden kaynaklandığını göstertermektedir.mektedir.


Belki bu çalışmalar santral sinir sisteminin kramplar Belki bu çalışmalar santral sinir sisteminin kramplar üzerine etkisi ihtimalini çok dışlamamaktadır, üzerine etkisi ihtimalini çok dışlamamaktadır, muhtemelen bu etki kramp eşikleri üzerinde olmaktadır. muhtemelen bu etki kramp eşikleri üzerinde olmaktadır. Fakat mevcut verilere gore krampları başlatan Fakat mevcut verilere gore krampları başlatan nedenlerin periferik sinirlere veya nöromüsküler kavşağa nedenlerin periferik sinirlere veya nöromüsküler kavşağa ait olduğu açıktır.ait olduğu açıktır.

KKrampramp E Etyolojisityolojisi

Belirgin nedeni olmayan kramplarBelirgin nedeni olmayan kramplar -Yaşlı insanlarda gece oluşan bacak krampları-Yaşlı insanlarda gece oluşan bacak krampları -E-Eggsersize bağlı kramplarsersize bağlı kramplar

Alt motor nöron bozukluklarıAlt motor nöron bozuklukları -Amyotrofik lateral skleroz-Amyotrofik lateral skleroz -Poliomyelit sonrası-Poliomyelit sonrası -Radikülopati-Radikülopati -Nöropati-Nöropati

KKrampramp E Etyolojisityolojisi

Metabolik bozukluklarMetabolik bozukluklar -Gebelik-Gebelik -Üremi-Üremi -Siroz-Siroz -Hipotiroidi-Hipotiroidi -Hipoadrenalizm-Hipoadrenalizm

Akut ekstraselüler volüm kaybıAkut ekstraselüler volüm kaybı -Terleme-Terleme --HemodializHemodializ -Kusma, diare-Kusma, diare -Diüretik ilaçlar-Diüretik ilaçlar

Kalıtsal nedenlerKalıtsal nedenler

Voltaj bağımlı potasyum kanallarına Voltaj bağımlı potasyum kanallarına bağlanan bağlanan İİlaçlarlaçlar

Belli bir nedeni olmayan kramplarBelli bir nedeni olmayan kramplar

Tekrarlayıcı gece krampları özellikle yaşlı hastalarda Tekrarlayıcı gece krampları özellikle yaşlı hastalarda görülmekgörülmektedir.tedir.TTipik olarak baldır ve ayak kaslarında oluşur, ipik olarak baldır ve ayak kaslarında oluşur, hastaları sık sık uykudan uyandırır. hastaları sık sık uykudan uyandırır. BBu kramplar bu kasları innerve eden motor u kramplar bu kasları innerve eden motor nöronların hafif kaybına bağlıdır ve bu da ALS nöronların hafif kaybına bağlıdır ve bu da ALS etyopatogenezine benzemektedir, etyopatogenezine benzemektedir, FFakat ALS den farklı olarak motor nöron kaybı çok akat ALS den farklı olarak motor nöron kaybı çok yavaş ve uzun süreli olmaktadır. yavaş ve uzun süreli olmaktadır.


AltAlt ekstremite kaslarında daha fazla ekstremite kaslarında daha fazla atrofi olması alt atrofi olması alt ekstremitelerde daha fazlaekstremitelerde daha fazla kramp krampının görülmesini açıklar. görülmesini açıklar.

Buna karşın bacak krampları genellikle iyi huyludur, Buna karşın bacak krampları genellikle iyi huyludur, motor nöron hastalıklarına ve gün içinde hareket motor nöron hastalıklarına ve gün içinde hareket kısıtlılıklarına neden olmazlar; etkileri uyku kalitesi ile kısıtlılıklarına neden olmazlar; etkileri uyku kalitesi ile sınırlıdır.sınırlıdır.

Kramplar eKramplar egzersiz esnasında oluşabildikleri gibi, gzersiz esnasında oluşabildikleri gibi, genellikle egzersiz sonrasında oluşurlar.genellikle egzersiz sonrasında oluşurlar.


EEggzzersizle ortaya çıkan kramplar dehidratasyona, ersizle ortaya çıkan kramplar dehidratasyona, elektrolielektrolit imbalansı t imbalansı ve kullanılan kasta oluşan metabolik ve kullanılan kasta oluşan metabolik yıkım ürünlerine bağlı olabilir. yıkım ürünlerine bağlı olabilir.

BBüyük baldır kasları ve fasikülasyonları olan hastaların üyük baldır kasları ve fasikülasyonları olan hastaların bacak kramplarına meyilli olduğubacak kramplarına meyilli olduğu belirtilmektedir. belirtilmektedir.

Alt motor nöron rahatsızlıklarıAlt motor nöron rahatsızlıkları

ALS, poliALS, poliyoyomyelit, multifomyelit, multifokkal motor nöropati, periferik sinir al motor nöropati, periferik sinir hasarı, kök basısı ve polinöropatiler.hasarı, kök basısı ve polinöropatiler.

ALS’de kALS’de kas güçsüzlüğü, kas atrofisias güçsüzlüğü, kas atrofisi ve ve üst motor nöron üst motor nöron bulgularıbulgularının olması ALS’yinın olması ALS’yi krampların diğer nedenlerinden krampların diğer nedenlerinden ayırır.ayırır.

ALSALS’de kramplar’de kramplar diğer alt motor nöron hastalıklar diğer alt motor nöron hastalıklarınına göre a göre daha sıkdaha sıktır.tır.

Bunun nedeni ALS’de nöromüsküler kavşağın Bunun nedeni ALS’de nöromüsküler kavşağın hastalığın hastalığın erken döneminde etkilenmesine bağlı olabilir.erken döneminde etkilenmesine bağlı olabilir.

Alt motor nöron rahatsızlıklarıAlt motor nöron rahatsızlıkları

ALSALS’de’de proksimal aksonlarda kayıp olmadığı proksimal aksonlarda kayıp olmadığı bilinmektedir.bilinmektedir.

ALS de aşırı distal motor sinir artışı ALS de aşırı distal motor sinir artışı vardır. Kvardır. Krampların rampların çoğunun sinir terminallerinde ortaya çıktığı çoğunun sinir terminallerinde ortaya çıktığı görülmektedir.görülmektedir.

Metabolik HastalıklarMetabolik Hastalıklar

Gebeliğin 3. trimesteri %3Gebeliğin 3. trimesteri %30 oranında 0 oranında ayak kramplarayak kramplar görülmektedir.görülmektedir.

GebeliktekiGebelikteki krampların sebebi bilinmemektedir krampların sebebi bilinmemektedir..

GGebeliğin son üç ayında ebeliğin son üç ayında görülen görülen sıvı retansiyonu ve sıvı retansiyonu ve eklem gevşekliği kas sinir kavşağıneklem gevşekliği kas sinir kavşağınıı etkilemektediretkilemektedir..

Doğumdan sonra kramplar dramatik şekilde azalır. Doğumdan sonra kramplar dramatik şekilde azalır.


Tiroid hastalıkları ve hipoadrenalizm Tiroid hastalıkları ve hipoadrenalizm krampa sebep olur.krampa sebep olur.

Hipotiroidi hastalarında kas ağrısı ve kramp şikayeti Hipotiroidi hastalarında kas ağrısı ve kramp şikayeti %20-50 oran%20-50 oranındadır.ındadır.

Hipotiroidi sonucuHipotiroidi sonucu, kasların gevşemesi azalmıştır ve bu, kasların gevşemesi azalmıştır ve bu durumdurum hekim tarafından reflex azalması ve kramp hekim tarafından reflex azalması ve kramp,, hasta hasta tarafından ise tutukluk olarak yorumlanabilir. tarafından ise tutukluk olarak yorumlanabilir.

Ayrıca Ayrıca lolokkalize bir kas kontraksiyonu olan malize bir kas kontraksiyonu olan miiyoyoödem, ödem, aniden ağrılı bir şekilde oluşan kas spazmlarıaniden ağrılı bir şekilde oluşan kas spazmları da da hipotiroidi hastalarında görülebilir.hipotiroidi hastalarında görülebilir.


Hemodiyaliz Hemodiyaliz hastaların hastalarınının % %30’unda30’unda kramp kramp gelişmekte gelişmekte fakat bunun sebebi fakat bunun sebebi sekonder bir nöropatiye sekonder bir nöropatiye bağlbağlanmamaktadıranmamaktadır

KKaraciğer hastalığıaraciğer hastalığı ve sirozlularda kramp çok sık görülür. ve sirozlularda kramp çok sık görülür.

Bu Bu hastalardaki azalmış intravasküler volümün hastalardaki azalmış intravasküler volümün kramplara neden olduğu gösterilmiştirkramplara neden olduğu gösterilmiştir..


Sıcak bir ortamda yoğun kas çalışması yapSıcak bir ortamda yoğun kas çalışması yapanlardaanlarda ve ve sıvı kaysıvı kaybınıbını sadece su ile replase ed sadece su ile replase edenlerde kramplar enlerde kramplar gelişmektedirgelişmektedir..

‘‘Sıcaklık’ krampları özellikle madencilerde, itfaiyecilerde Sıcaklık’ krampları özellikle madencilerde, itfaiyecilerde ve yüksek sıcaklıklara alışık olmayan atletlerde ve yüksek sıcaklıklara alışık olmayan atletlerde görülür.görülür.

Bu kramplar egzersizBu kramplar egzersiz sırasında ve sırasında ve egzersizden 18 saat egzersizden 18 saat sonra bile ortaya çıksonra bile ortaya çıkabilmektedir.abilmektedir.


Sıcaklık krampları geçiren kişilerde dehidratasyon ve Sıcaklık krampları geçiren kişilerde dehidratasyon ve hiponatremi meydana geldiği görülmüştür. hiponatremi meydana geldiği görülmüştür.

Çalışırken tuz tabletleri alınması kramp sıklığını Çalışırken tuz tabletleri alınması kramp sıklığını azaltmaktadır.azaltmaktadır.

SSerum fizyolojik replasmanının iyi sonuç vermesi erum fizyolojik replasmanının iyi sonuç vermesi krampların hem volüm kaybı hem de hiponatremiye bağlı krampların hem volüm kaybı hem de hiponatremiye bağlı olarak geliştiğinin kanıtıolarak geliştiğinin kanıtıdır.dır.

Akut Ekstraselüler Volüm KaybiAkut Ekstraselüler Volüm Kaybi

Hemodiyalize giren hastaların yaklaşık üçte birinde Hemodiyalize giren hastaların yaklaşık üçte birinde kramp kramp gelişgelişir. ir.

KKramplar genellikle dializin sonunda meydana gelramplar genellikle dializin sonunda meydana gelirir ve ve hipertonik dekstroz veya salin enjeksiyonu ile düzehipertonik dekstroz veya salin enjeksiyonu ile düzelir.lir.

Sıcaklık kramplarına benzer şekilde, akut ekstraselüler Sıcaklık kramplarına benzer şekilde, akut ekstraselüler volümde ani değişiklikler kramplara yol açavolümde ani değişiklikler kramplara yol açarr. .

Aşırı terleme, diare, kusma ve diüretik tedavi nedeniyle Aşırı terleme, diare, kusma ve diüretik tedavi nedeniyle olabilir.olabilir.Hatta %10 dekstroz infüzyonu esnasında kramp oluşan Hatta %10 dekstroz infüzyonu esnasında kramp oluşan bir vaka dahi bildirilmiştir. Bu durum ekstaselüler sıvının bir vaka dahi bildirilmiştir. Bu durum ekstaselüler sıvının intravasküler kompartmana ani geçişine bağlanmıştır.intravasküler kompartmana ani geçişine bağlanmıştır.

İlaçlarİlaçlar

Kas ağrısı ve gerçek kas kramplarının ayrımı güç olduğu Kas ağrısı ve gerçek kas kramplarının ayrımı güç olduğu için, ilaçların kramplarla olan ilişkisi net değildir.için, ilaçların kramplarla olan ilişkisi net değildir.

Fakat, statinler, B adrenerjik agonistler ve klofibratların Fakat, statinler, B adrenerjik agonistler ve klofibratların myopati ve ağrıya neden olduğu bilinmektedir.myopati ve ağrıya neden olduğu bilinmektedir.

Diüretikler volüm miktarında yaptığı etki nedeniyle direk Diüretikler volüm miktarında yaptığı etki nedeniyle direk olarak kramplara neden olmaktadır.olarak kramplara neden olmaktadır.

Kramp Fasikülasyon SendromuKramp Fasikülasyon Sendromu

Benign fasikülasyonları olan bir çok hasta kramplara Benign fasikülasyonları olan bir çok hasta kramplara daha az yatkındır.daha az yatkındır.

Benzer şekilde, sık krampları olanlarda da Benzer şekilde, sık krampları olanlarda da fasikülasyonlar daha az görülür. fasikülasyonlar daha az görülür.

Tahmoush ve arkadaşları her iki semptomun görüldüğü Tahmoush ve arkadaşları her iki semptomun görüldüğü hastaları ‘kramp fasikülasyon sendromu’ olarak hastaları ‘kramp fasikülasyon sendromu’ olarak adlandırdı.adlandırdı.

Bu hastalarda kas ağrısı, kramplar ve egzersizle artan Bu hastalarda kas ağrısı, kramplar ve egzersizle artan sertlik görülmektedir. sertlik görülmektedir.

Kramp Fasikülasyon SendromuKramp Fasikülasyon Sendromu

Fizik muayene genellikle normaldir. Fakat hastaların Fizik muayene genellikle normaldir. Fakat hastaların %90’ı bu semptomlar yüzünden işlerini yapmakta %90’ı bu semptomlar yüzünden işlerini yapmakta zorlanmaktadırlar.zorlanmaktadırlar.

Yakın zamanda bu hastaların birkaçında voltaj kapılı Yakın zamanda bu hastaların birkaçında voltaj kapılı potasyum kanallarına oluşan antikorlar gösterildi. potasyum kanallarına oluşan antikorlar gösterildi.

Karbamazepin tedavide etkili bulunmuştur. Karbamazepin tedavide etkili bulunmuştur.

Fakat bu hastaların diğer krampa sebep olan Fakat bu hastaların diğer krampa sebep olan durumlardan farkı anlaşılabilmiş değildir. durumlardan farkı anlaşılabilmiş değildir.

Satoyoshi sendromuSatoyoshi sendromu

1979’da Satoyoshi tarafından 15 hastada ilerleyici ve 1979’da Satoyoshi tarafından 15 hastada ilerleyici ve aralıklı görülen kas spazmları, alopesi, diare ve iskelet aralıklı görülen kas spazmları, alopesi, diare ve iskelet anomalileri ile karakterize bir hastalık olarak tanımlanmıştır. anomalileri ile karakterize bir hastalık olarak tanımlanmıştır.

Kadınlarda amenore sık görülmektedir.Kadınlarda amenore sık görülmektedir.

Kas krampları bacaklardan başlayıp; sırt, gövde ve Kas krampları bacaklardan başlayıp; sırt, gövde ve çiğneme kaslarına yayılabilmektedir. çiğneme kaslarına yayılabilmektedir.

Otoimmün bir etyolojisi olduğu ileri sürülmektedir. Otoimmün bir etyolojisi olduğu ileri sürülmektedir. İmmünsüpresif tedaviden çok iyi yanıt alan vakalar İmmünsüpresif tedaviden çok iyi yanıt alan vakalar bildirilmektedir.bildirilmektedir.

Kalıtsal hastalıklarKalıtsal hastalıklar

Bir çok ailede otozomal dominant geçen yaygın kas Bir çok ailede otozomal dominant geçen yaygın kas krampları tanımlanmıştır.krampları tanımlanmıştır.

Bu ailelerde kramplar genellikle adölesan dönemde Bu ailelerde kramplar genellikle adölesan dönemde başlar ve kas enzimleri hafifçe yüksektir. başlar ve kas enzimleri hafifçe yüksektir.

İki vakada EMG ve kas biyopsileri ile nörojenik kaynaklı İki vakada EMG ve kas biyopsileri ile nörojenik kaynaklı olduğu anlaşılmıştır. olduğu anlaşılmıştır.

Bir vakada ise kas biyopsisi ile miyopati tespit edildi.Bir vakada ise kas biyopsisi ile miyopati tespit edildi.

Tanısal YaklaşımTanısal Yaklaşım

Kramp; spazm ve miyalji ile karışabilir. Bu nedenle ilk Kramp; spazm ve miyalji ile karışabilir. Bu nedenle ilk önce hastanın gerçek kramp veya başka bir belirti önce hastanın gerçek kramp veya başka bir belirti yaşıyor olup olmadığı belirlenmelidir.yaşıyor olup olmadığı belirlenmelidir.

Kas spazmı kas ağrısı olsun olmasın istemsiz kas Kas spazmı kas ağrısı olsun olmasın istemsiz kas kasılması anlamına gelir.kasılması anlamına gelir.

Miyalji ise kontraksiyon olmadan kas ağrısı olmasıdır.Miyalji ise kontraksiyon olmadan kas ağrısı olmasıdır.

Yaygın myaljiler; en çok egzersiz sonrası ve inflamatuar Yaygın myaljiler; en çok egzersiz sonrası ve inflamatuar rahatsızlıklarda ortaya çıkar. rahatsızlıklarda ortaya çıkar.

Lokalize Kas AğrılarıLokalize Kas AğrılarıŞişme veya sertleşme ile beraber olan rahatsızlıklarŞişme veya sertleşme ile beraber olan rahatsızlıklar

NeoplazmaNeoplazma Travma (hematom)Travma (hematom) Tendon rüptürüTendon rüptürü

Baker kisti rüptürüBaker kisti rüptürü TromboflebitTromboflebit

EnfeksiyonEnfeksiyon Streptokok miyozitStreptokok miyozit Gazlı kangrenGazlı kangren PiyomiyozitPiyomiyozit Trişinoz, kist hidatikTrişinoz, kist hidatik Gribal enfeksiyonGribal enfeksiyon

Enflamatuar nedenlerEnflamatuar nedenler Sarkoidoz (nodüler form)Sarkoidoz (nodüler form) Nodüler miyozit (Lokalize)Nodüler miyozit (Lokalize) Proliferatif miyozitProliferatif miyozit Pseudomalign ossifikan miyozit Pseudomalign ossifikan miyozit Eozinofilik fasiitEozinofilik fasiit

Lokalize Kas AğrılarıLokalize Kas Ağrıları İskemiİskemi

Büyük arter oklüzyonu sonrası kas nekrozuBüyük arter oklüzyonu sonrası kas nekrozu Diyabet (uyluk kası infarktüsü)Diyabet (uyluk kası infarktüsü) EmboliEmboli Azotemik hiperparatiroidizmAzotemik hiperparatiroidizm

Toksik ve metabolik bozukluklarToksik ve metabolik bozukluklar Akut alkolik miyopatiAkut alkolik miyopati Normal kişiler (örneğin askerler)Normal kişiler (örneğin askerler) Metabolik miyopatilerMetabolik miyopatiler İlaçla oluşturulan komada myoglobinüri İlaçla oluşturulan komada myoglobinüri

Hiçbir şişme veya sertleşme olmayan rahatsızlıklarHiçbir şişme veya sertleşme olmayan rahatsızlıklar Eforla oluşan miyaljiEforla oluşan miyalji Normal insanlarNormal insanlar Vasküler yetmezlik (kladikasyo intermittans)Vasküler yetmezlik (kladikasyo intermittans) Metabolik miyopatiler Metabolik miyopatiler Akut brakiyal nörit Akut brakiyal nörit Parkinsonizm Parkinsonizm İskemik nöropati İskemik nöropati Huzursuz bacak sendromu Huzursuz bacak sendromu

Çocuklarda büyüme dönemlerinde görülen ağrılarÇocuklarda büyüme dönemlerinde görülen ağrılar

Yaygın Kas ağrılarıYaygın Kas ağrıları Kas güçsüzlüğüyle birlikte olanlarKas güçsüzlüğüyle birlikte olanlar Polimyozit, dermatomyozitPolimyozit, dermatomyozit

EnfeksiyonEnfeksiyon TrişinozTrişinoz ToxoplazmozToxoplazmoz Poliomyelit, batı nil vürüsü enfeksiyonuPoliomyelit, batı nil vürüsü enfeksiyonu Viral sendromViral sendrom Bakteriyel toksine bağlı, toksik şok sendromuBakteriyel toksine bağlı, toksik şok sendromu

Toksik ve metabolik hastalıklarToksik ve metabolik hastalıklar HipofosfatemiHipofosfatemi Potasyum eksikliğiPotasyum eksikliği Akut alkolik myopatiAkut alkolik myopati TPN (esansiyel yağ asidi eksikliği)TPN (esansiyel yağ asidi eksikliği) Malignite bağlı nekrotik miyopatiMalignite bağlı nekrotik miyopati Hipotirodi miyopatisiHipotirodi miyopatisi ilaçlarilaçlar Karnitin palmitiltransferaz eksikliğiKarnitin palmitiltransferaz eksikliği

Yaygın Kas ağrılarıYaygın Kas ağrıları AmiloidozAmiloidoz

Osteomalazi, hiperparatiroidizmOsteomalazi, hiperparatiroidizm

Guillain–Barre´ sendrom, porfiriaGuillain–Barre´ sendrom, porfiria

Kas güçsüzlüğü olmadanKas güçsüzlüğü olmadan Polimyalji romatikaPolimyalji romatika Enfeksiyon ve ateşte kas ağrısıEnfeksiyon ve ateşte kas ağrısı Kollagen doku hastalığında kas ağrısıKollagen doku hastalığında kas ağrısı Steroid kullanımını bırakmaya bağlıSteroid kullanımını bırakmaya bağlı HipotiroidiHipotiroidi ParkinsonizmParkinsonizm Fabry hastalığıFabry hastalığı FibromyaljiFibromyalji


Kas güçsüzlüğü yapan sebepler, ağrının lokal ya da Kas güçsüzlüğü yapan sebepler, ağrının lokal ya da genel olup olmadığı ayırıcı tanıda önemlidir.genel olup olmadığı ayırıcı tanıda önemlidir.

Kramplar birçok spesifik aktivite ve iş sırasında oluşabilir.Kramplar birçok spesifik aktivite ve iş sırasında oluşabilir.

İş sırasında oluşan kramplar daha çok fokal distoni İş sırasında oluşan kramplar daha çok fokal distoni olarak isimlendirilir (meslek krampları). olarak isimlendirilir (meslek krampları).

Fokal distonide agonist ve antagonist kaslar aynı anda Fokal distonide agonist ve antagonist kaslar aynı anda kasılır, hasta yazma veya enstrüman çalma gibi özel kasılır, hasta yazma veya enstrüman çalma gibi özel aktivitelerde zorlanır.aktivitelerde zorlanır.


Miyotonide istemsiz kas kasılmaları olur, genellikle Miyotonide istemsiz kas kasılmaları olur, genellikle ağrısızdır.ağrısızdır.

Kas kasılması ile ilişkili kas ağrısı kramplardan başka Kas kasılması ile ilişkili kas ağrısı kramplardan başka bozukluklarda da sık görülür.bozukluklarda da sık görülür.

Örneğin hasarlı veya inflamasyonlu iskelet yapısının Örneğin hasarlı veya inflamasyonlu iskelet yapısının etrafında fokal kas spazmının görülmesi gibi.etrafında fokal kas spazmının görülmesi gibi.

Lomber bölgeden kaynaklanan ağrı durumunda Lomber bölgeden kaynaklanan ağrı durumunda paraspinal kaslarda sertleşme ve spazm görülebilir. paraspinal kaslarda sertleşme ve spazm görülebilir.


Stiff Person sendromunda genellikle duyusal ve Stiff Person sendromunda genellikle duyusal ve emosyonel stresin artırdığı fokal, ağrılı spazmları vardır.emosyonel stresin artırdığı fokal, ağrılı spazmları vardır.

Bu sendromdaki spazmlar ve sertlikler en çok aksiyel Bu sendromdaki spazmlar ve sertlikler en çok aksiyel kaslarda kendini göstermektedir. kaslarda kendini göstermektedir.

Glutamik asit dekarboksilaza spesifik antikorların Glutamik asit dekarboksilaza spesifik antikorların gösterildiği bu sendromda, karın kaslarının ve sırt gösterildiği bu sendromda, karın kaslarının ve sırt ekstensörlerinin aynı anda kasılması tipiktir.ekstensörlerinin aynı anda kasılması tipiktir.


Nöromiyotonik hastalarda kramp görülebilir. Miyokimi Nöromiyotonik hastalarda kramp görülebilir. Miyokimi olarak adlandırılan kas seyirmeleri çok belirgindir.olarak adlandırılan kas seyirmeleri çok belirgindir.

Anormal bacak postürü, karpal ya da pedal spazmlar Anormal bacak postürü, karpal ya da pedal spazmlar görülebilir.görülebilir.

Çocuklarda ve gençlerde sinsice ilerleme gösterir. Çocuklarda ve gençlerde sinsice ilerleme gösterir. Voltaj kapılı potasyum kanallarına karşı otoantikor Voltaj kapılı potasyum kanallarına karşı otoantikor oluşumu sözkonusudur.oluşumu sözkonusudur.

Tedavide karbamazepin veya fenitoin kullanılır.Tedavide karbamazepin veya fenitoin kullanılır.


Kas kontraktürü krampa benzer şekilde istemsiz Kas kontraktürü krampa benzer şekilde istemsiz kontraksiyonlar ve ağrı ile karşımıza çıkar.kontraksiyonlar ve ağrı ile karşımıza çıkar.

Kramptan farkı EMG’de elektriksel aktivite görülmemesidir.Kramptan farkı EMG’de elektriksel aktivite görülmemesidir.

Glikolitik sistem bozukluğu ile karakterize McArdle hastalığında Glikolitik sistem bozukluğu ile karakterize McArdle hastalığında egzersizle artan kas kontraktürleri görülebilmektedir.egzersizle artan kas kontraktürleri görülebilmektedir.

Bu hastalıkta kontraktürler tipik olarak egzersizle artmakta Bu hastalıkta kontraktürler tipik olarak egzersizle artmakta ayrıca halsizlik, kas ağrısı, CK yüksekliği ve miyoglobinüri ayrıca halsizlik, kas ağrısı, CK yüksekliği ve miyoglobinüri görülebilmektedir.görülebilmektedir.


Brody’s hastalığı herediter olarak görülür. Yüz ve bacak Brody’s hastalığı herediter olarak görülür. Yüz ve bacak kaslarında sertlik, kramp, miyalji ve kas relaksasyon kaslarında sertlik, kramp, miyalji ve kas relaksasyon bozukluğu ile karakterizedir.bozukluğu ile karakterizedir.

Bu hastalıkta soğuk semptomları artırmaktadır.Bu hastalıkta soğuk semptomları artırmaktadır.

İskelet kaslarında kalsiyum reuptake’i kas kontraksiyonu İskelet kaslarında kalsiyum reuptake’i kas kontraksiyonu sonrası gevşeme için gereklidir. sonrası gevşeme için gereklidir.

Biyokimyasal olarak kalsiyum uptake’i ve Ca-ATPase Biyokimyasal olarak kalsiyum uptake’i ve Ca-ATPase aktivitesi azalmıştır.aktivitesi azalmıştır.


Tetani ve tetanoz motor ünitenin hiperaktivitesi olarak Tetani ve tetanoz motor ünitenin hiperaktivitesi olarak tanımlanır.Tetanide kas spazmı ve düzensiz kas tanımlanır.Tetanide kas spazmı ve düzensiz kas krampları görülür.krampları görülür.

Tetani elektrolit imbalansına bağlı gelişebilir. Örneğin Tetani elektrolit imbalansına bağlı gelişebilir. Örneğin hipokalsemik alkalozda periferik sinir deşarjına sekonder hipokalsemik alkalozda periferik sinir deşarjına sekonder tetani oluşur.tetani oluşur.

Hipokalsemik tetani günümüzde çok görülmemektedir.Hipokalsemik tetani günümüzde çok görülmemektedir.

Ağız çevresinde ve periferik ekstremitelerde Ağız çevresinde ve periferik ekstremitelerde karıncalanma ve yanma şeklinde başlayıp proksimale karıncalanma ve yanma şeklinde başlayıp proksimale doğru ilerler.doğru ilerler.


Ciddi ataklar sırasında proksimal ve paraspinal kaslarda Ciddi ataklar sırasında proksimal ve paraspinal kaslarda spazmlar olabilir.Ayrıca laringeal kas tutulumu erken spazmlar olabilir.Ayrıca laringeal kas tutulumu erken dönemde görülebilir.dönemde görülebilir.

Tetaniye bağlı karpopedal spazm gelişir.Tetaniye bağlı karpopedal spazm gelişir.

Karpopedal spazmda; başparmak abdüksiyonu, Karpopedal spazmda; başparmak abdüksiyonu, metakarpofalanjial eklemde fleksiyon, falankslarda metakarpofalanjial eklemde fleksiyon, falankslarda ekstansiyon, el bileğinde fleksiyon olur.ekstansiyon, el bileğinde fleksiyon olur.

Ayak parmaklarında fleksiyon, ayak bileğinde ekinovarus Ayak parmaklarında fleksiyon, ayak bileğinde ekinovarus pozisyonu gelişir.pozisyonu gelişir.


Tetanozda etken Clostridium tetanidir. Santral sinir sistemindeki Tetanozda etken Clostridium tetanidir. Santral sinir sistemindeki inhibitör nörotransmitterlerin blokajı sözkonusudur.inhibitör nörotransmitterlerin blokajı sözkonusudur.

Büyük ölçüde immünizasyonla önlenmektedir. Fakat infantlarda Büyük ölçüde immünizasyonla önlenmektedir. Fakat infantlarda görüldüğü zaman ciddi problemlere neden olmaktadır.görüldüğü zaman ciddi problemlere neden olmaktadır.

Müsküler rijidite, massetter spazmına bağlı trismus, disfaji, Müsküler rijidite, massetter spazmına bağlı trismus, disfaji, ekstremite ağrıları ve hatta ekstremite kırıkları görülebilir.ekstremite ağrıları ve hatta ekstremite kırıkları görülebilir.

Tedavide yoğun bakım ve antitoksin gerekir.Tedavide yoğun bakım ve antitoksin gerekir.

Kramplı Hastanın DeğerlendirilmesiKramplı Hastanın DeğerlendirilmesiEtyolojinin belirlenmesinde öykü ve fizik muayene önemlidir.Etyolojinin belirlenmesinde öykü ve fizik muayene önemlidir.

Baldır ve ayak kaslarındaki kramplar genellikle yaşlılarda Baldır ve ayak kaslarındaki kramplar genellikle yaşlılarda görülür ve benign nokturnal kramp olarak adlandırılır.görülür ve benign nokturnal kramp olarak adlandırılır.

Yalnızca minimal bir aktivite ile gün boyunca görülen kramp Yalnızca minimal bir aktivite ile gün boyunca görülen kramp motor nöron hastalığını düşündürür.motor nöron hastalığını düşündürür.

Bu hastalıkların birçoğunda kas atrofisi ve kas zayıflığı da Bu hastalıkların birçoğunda kas atrofisi ve kas zayıflığı da olabilir.olabilir.

Aktiviteye bağlı krampların sebebi dehidratasyon ya da Aktiviteye bağlı krampların sebebi dehidratasyon ya da sıcaklık olabilir.sıcaklık olabilir.

Kramplı Hastanın DeğerlendirilmesiKramplı Hastanın Değerlendirilmesi

Fasikülasyon herediter kramp sendromlarında veya Fasikülasyon herediter kramp sendromlarında veya motor nöron hastalıklarında kramp ile birlikte görülebilir.motor nöron hastalıklarında kramp ile birlikte görülebilir.

Polinöropatilerde krampla birlikte duyusal semptomlar ve Polinöropatilerde krampla birlikte duyusal semptomlar ve fasikülasyonlar ortaya çıkabilir.fasikülasyonlar ortaya çıkabilir.

Üst motor nöron hastalığının bir bulgusu olarak aşırı kas Üst motor nöron hastalığının bir bulgusu olarak aşırı kas zayıflığı, hiperrefleksi, spastisite ve kramplar görülebilir zayıflığı, hiperrefleksi, spastisite ve kramplar görülebilir (ALS’de olduğu gibi).(ALS’de olduğu gibi).Tiroid patolojilerinde kramp olabilir.Tiroid patolojilerinde kramp olabilir.

Motor nöron kaybına sebep olan dejeneratif disk Motor nöron kaybına sebep olan dejeneratif disk hastalığı gibi yapısal lezyonları dışlanması için ileri hastalığı gibi yapısal lezyonları dışlanması için ileri tetkikler gerekir. tetkikler gerekir.

Kramplı Hastanın DeğerlendirilmesiKramplı Hastanın Değerlendirilmesi

EMG, alt motor nöron hastalığını tanımlamada EMG, alt motor nöron hastalığını tanımlamada yardımcıdır.yardımcıdır.Fakat miyotoni, nöromiyotoni, kramp fasikülasyon Fakat miyotoni, nöromiyotoni, kramp fasikülasyon sendromu ve tetani klinik olarak tanımlanabilir.sendromu ve tetani klinik olarak tanımlanabilir.Labaratuvar tetkikleri olarak; Kreatinin, Na, Ca, Mg, Labaratuvar tetkikleri olarak; Kreatinin, Na, Ca, Mg, Bikarbonat, CK, TFT bakılmalıdır.Bikarbonat, CK, TFT bakılmalıdır.CK yüksekliği, primer kas hastalığı veya motor nöron CK yüksekliği, primer kas hastalığı veya motor nöron hastalığını düşündürebilir.hastalığını düşündürebilir.

Kramp TedavisiKramp Tedavisi Farmakolojik olmayan tedavi yöntemleriFarmakolojik olmayan tedavi yöntemleri

Krampın akut döneminde en etkili ve yaygın tedavi yöntemi, Krampın akut döneminde en etkili ve yaygın tedavi yöntemi, krampın olduğu kaslara yönelik germe, güçlendirme antagonist krampın olduğu kaslara yönelik germe, güçlendirme antagonist kaslara ise aktif eklem hareket açıklığı egzersizleri kaslara ise aktif eklem hareket açıklığı egzersizleri uygulamaktır.uygulamaktır.

Çoğu vakada egzersiz ile kramp önlenebilir ya da sona Çoğu vakada egzersiz ile kramp önlenebilir ya da sona erdirilebilir.erdirilebilir.

Nokturnal gece krampı olan 44 hastada yapılan bir çalışmada; Nokturnal gece krampı olan 44 hastada yapılan bir çalışmada; germe egzersizlerinin etkili olduğu bildirilmiştir. germe egzersizlerinin etkili olduğu bildirilmiştir.

Kramp TedavisiKramp Tedavisi Farmakolojik olmayan tedavi yöntemleriFarmakolojik olmayan tedavi yöntemleri

Germe egzersizleri bütün tedavi yöntemleri arasında ilk Germe egzersizleri bütün tedavi yöntemleri arasında ilk sırada yer almalıdır. Özellikle diğer egzersizlere sırada yer almalıdır. Özellikle diğer egzersizlere başlamadan önce germe yapılması önerilmektedir.başlamadan önce germe yapılması önerilmektedir.

Nokturnal benign kramp tedavisinde diğer önerilen Nokturnal benign kramp tedavisinde diğer önerilen yöntem ayak splintidir. Fakat gece yaşanabilecek yöntem ayak splintidir. Fakat gece yaşanabilecek düşmelere karşı dikkatli olunmalıdır.düşmelere karşı dikkatli olunmalıdır.

Yaşlı hastalarda yapılacak güçlendirme egzersizleri Yaşlı hastalarda yapılacak güçlendirme egzersizleri enduransı artırır.enduransı artırır.

Gebelikte yapılacak hafif egzersizler krampları Gebelikte yapılacak hafif egzersizler krampları önleyebilir.önleyebilir.

Kramp TedavisiKramp Tedavisi Farmakolojik olmayan tedavi yöntemleri Farmakolojik olmayan tedavi yöntemleri

Egzersizle ilişkili sıvı kayıplarına dikkat edilmelidir.Egzersizle ilişkili sıvı kayıplarına dikkat edilmelidir.

Sporculara yönelik üretilen enerji içecekleri sıvı ve Sporculara yönelik üretilen enerji içecekleri sıvı ve elektrolit kayıplarına sebep olmaktadır. elektrolit kayıplarına sebep olmaktadır.

Sodyum replasmanı (50 mmol/L) sıvı tedavisinde Sodyum replasmanı (50 mmol/L) sıvı tedavisinde önemlidir. Bu içecekler sodyum seviyesini azaltmaktadır önemlidir. Bu içecekler sodyum seviyesini azaltmaktadır (10-25 mmol/L)(10-25 mmol/L)

Tuz içeren sıvı gıdalar egzersizle ilişkili krampları azaltır.Tuz içeren sıvı gıdalar egzersizle ilişkili krampları azaltır.

Kramp TedavisiKramp Tedavisi Farmakolojik tedaviFarmakolojik tedavi

Kinin sülfat tedavide kullanılan başlıca ilaçlardandır.Kinin sülfat tedavide kullanılan başlıca ilaçlardandır.Wolf 1930’da kinin sülfat ile miyotonik distrofilerde önemli Wolf 1930’da kinin sülfat ile miyotonik distrofilerde önemli başarılar elde etmiştir.başarılar elde etmiştir.

Fakat Miyastenia Graveste hastanın kondisyonunu Fakat Miyastenia Graveste hastanın kondisyonunu azalttığı için tercih edilmez.azalttığı için tercih edilmez.

Kinin refraktör periyodu uzatır, motor son plaktaki Kinin refraktör periyodu uzatır, motor son plaktaki eksitasyonu azaltır.eksitasyonu azaltır.

Yapılan tek kör bir çalışmada nokturnal kramp Yapılan tek kör bir çalışmada nokturnal kramp tedavisinde etkin bulunmuştur. tedavisinde etkin bulunmuştur.


1995’te Man-Son-Hing ve Wells 6 kesitsel çift kör 1995’te Man-Son-Hing ve Wells 6 kesitsel çift kör çalışmanın metaanalizini yapmışlar. 107 hastaya 4 hafta çalışmanın metaanalizini yapmışlar. 107 hastaya 4 hafta boyunca kinin sülfat verilmiş ve 80 hastada etkin boyunca kinin sülfat verilmiş ve 80 hastada etkin bulunmuş.bulunmuş.

1998’de 659 hasta üzerinde yapılan bir çalışmada kinin 1998’de 659 hasta üzerinde yapılan bir çalışmada kinin sülfatın plaseboya üstün olduğu gösterilmiştir.sülfatın plaseboya üstün olduğu gösterilmiştir.

Teorik olarak sodyum kanal blokörleri karbamazepin ve Teorik olarak sodyum kanal blokörleri karbamazepin ve fenitoin etkilidir. Fakat bu ilaçlar ile ilgili yeterli çalışma fenitoin etkilidir. Fakat bu ilaçlar ile ilgili yeterli çalışma yoktur.yoktur.


Yapılan bir çalışmada 12 hastaya kinin sülfat verilmiş, 12 Yapılan bir çalışmada 12 hastaya kinin sülfat verilmiş, 12 hastaya lidokain enjeksiyonu (baldır kaslarına) hastaya lidokain enjeksiyonu (baldır kaslarına) uygulanmış ve benzer sonuçlar elde edilmiştir.uygulanmış ve benzer sonuçlar elde edilmiştir.

Fakat bu tedavi yöntemi rutin kramp tedavisinde pek Fakat bu tedavi yöntemi rutin kramp tedavisinde pek pratik değildir.pratik değildir.

Ayrıca lidokainin etkin bir şekilde kas içinde dağılması Ayrıca lidokainin etkin bir şekilde kas içinde dağılması gerekir.gerekir.

Yine Almanya’da yakın zamanda yapılan bir çalışmada Yine Almanya’da yakın zamanda yapılan bir çalışmada 98 hastaya kinin sülfat verilmiş ve hiç birisinde yan etki 98 hastaya kinin sülfat verilmiş ve hiç birisinde yan etki görülmeden başarılı sonuçlar elde edilmiştir.görülmeden başarılı sonuçlar elde edilmiştir.


Yapılan çalışmalarda kinine bağlı yan etkiler az Yapılan çalışmalarda kinine bağlı yan etkiler az görülürken FDA’in yaptığı araştırmalarda 1969’dan görülürken FDA’in yaptığı araştırmalarda 1969’dan 1992’ye kadar 23 ölüm vakası bildirilmiştir.1992’ye kadar 23 ölüm vakası bildirilmiştir.

Kinin 1994’te FDA tarafından yasaklanmıştır. 1995 Kinin 1994’te FDA tarafından yasaklanmıştır. 1995 yılında ise tekrar kramp tedavisinde onay almıştır.yılında ise tekrar kramp tedavisinde onay almıştır.

Kinin toksisitesi 5-10 mg/L dozunda ortaya çıkmaktadır. Kinin toksisitesi 5-10 mg/L dozunda ortaya çıkmaktadır. Kinin toksisitesine çinkonizm denmektedir.Kinin toksisitesine çinkonizm denmektedir.

Görme ve işitme kaybı, baş dönmesi, bulantı ve kusma, Görme ve işitme kaybı, baş dönmesi, bulantı ve kusma, tinnitus ve kalıcı körlük gelişebilir. Bu vakalarda doz 10 tinnitus ve kalıcı körlük gelişebilir. Bu vakalarda doz 10 mg/L’yi geçmektedir.mg/L’yi geçmektedir.


Kinine bağlı ciddi bir yan etki de trombositopenidir. Etkili Kinine bağlı ciddi bir yan etki de trombositopenidir. Etkili bir ilaç olmasına rağmen yan etkileri de göz önünde bir ilaç olmasına rağmen yan etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır.bulundurulmalıdır.

30 hasta üzerinde yapılan bir diğer çalışmada 30 hasta üzerinde yapılan bir diğer çalışmada gabapentinin tedaviden 3 ay sonra etkili olduğu gabapentinin tedaviden 3 ay sonra etkili olduğu bildirilmiştir.bildirilmiştir.

Gebelikte kinin ve antikonvülzanlar teratojeniktir. Gebelikte kinin ve antikonvülzanlar teratojeniktir. Gebelikte daha çok kalsiyum, magnezyum ve sodyum Gebelikte daha çok kalsiyum, magnezyum ve sodyum desteği kramp tedavisinde etkilidir.desteği kramp tedavisinde etkilidir.

46 gebe olmayan hastada yapılan randomize plasebo 46 gebe olmayan hastada yapılan randomize plasebo kontrollü çalışmada magnezyumun etkili olduğu kontrollü çalışmada magnezyumun etkili olduğu gösterilmiştir.gösterilmiştir.


Botulinum toksini enjeksiyonu ile ilgili yapılan bir çalışmada Botulinum toksini enjeksiyonu ile ilgili yapılan bir çalışmada herediter kramp sendromlu hastalarda baldır ve ayak herediter kramp sendromlu hastalarda baldır ve ayak kaslarındaki krampta belirgin azalma tespit edilmiş.Fakat kaslarındaki krampta belirgin azalma tespit edilmiş.Fakat bu çalışmada plasebo kontrolü yapılmamıştır.bu çalışmada plasebo kontrolü yapılmamıştır.

10 hemodiyaliz hastası üzerinde yapılan bir çalışmada 10 hemodiyaliz hastası üzerinde yapılan bir çalışmada kreatin monohidrat ile plaseboya göre %60 oranında kreatin monohidrat ile plaseboya göre %60 oranında etkinlik sağlanmış ve kreatinin yan etkileri görülmemiştir.etkinlik sağlanmış ve kreatinin yan etkileri görülmemiştir.

Ayrıca hemodiyaliz ile ilişkili kramp tedavisinde L-karnitin Ayrıca hemodiyaliz ile ilişkili kramp tedavisinde L-karnitin de etkili bulunmuştur.de etkili bulunmuştur.


Kalsiyum kanal blokörü olan verapamil, kinin sülfata direnç Kalsiyum kanal blokörü olan verapamil, kinin sülfata direnç gösteren hastalarda kullanılabilir.gösteren hastalarda kullanılabilir.

Motor nöron hastalığı olanlarda baklofenin etkinliği gösterilmiştir.Motor nöron hastalığı olanlarda baklofenin etkinliği gösterilmiştir.

KC hastalığı ve sirozu olanlarda vitamin E faydalıdır.KC hastalığı ve sirozu olanlarda vitamin E faydalıdır.Randomize plasebo kontrollü bir çalışmada 40 hemodiyaliz Randomize plasebo kontrollü bir çalışmada 40 hemodiyaliz hastasında vitamin E’nin kinin sülfat kadar bacak kramplarında hastasında vitamin E’nin kinin sülfat kadar bacak kramplarında etkili olduğu belirtilmiştir.etkili olduğu belirtilmiştir.

27 nokturnal bacak krampı olan hastada yapılan çalışmada ise 27 nokturnal bacak krampı olan hastada yapılan çalışmada ise vitamin E etkisiz bulunmuştur.vitamin E etkisiz bulunmuştur.

Vitamin E daha çok KC ve böbrek hastalarında etkilidir.Vitamin E daha çok KC ve böbrek hastalarında etkilidir.


ALS’li hastalarda kramp %62 oranında görülür ve ALS’li hastalarda kramp %62 oranında görülür ve tedavisi etkili bir şekilde yapılmaktadır.tedavisi etkili bir şekilde yapılmaktadır.

ALS’li hastalarda fasikülasyon hastayı çok rahatsız ALS’li hastalarda fasikülasyon hastayı çok rahatsız etmez iken kramp %90 hastada belirgin rahatsızlık etmez iken kramp %90 hastada belirgin rahatsızlık vermektedir.vermektedir.

Tedavide en çok kinin sülfat(%35), baklofen(%19), Tedavide en çok kinin sülfat(%35), baklofen(%19), fenitoin(%10) ve gabapentin(%10) kullanılır. En etkilisi fenitoin(%10) ve gabapentin(%10) kullanılır. En etkilisi yine kinin sülfattır.yine kinin sülfattır.


Krampın medikal tedavisi plaseboya göre %40-50 Krampın medikal tedavisi plaseboya göre %40-50 oranında başarılı bulunmuştur.oranında başarılı bulunmuştur.

Çift kör randomize plasebo kontrollü çalışmalarla medikal Çift kör randomize plasebo kontrollü çalışmalarla medikal tedavi yöntemleri desteklenmelidir.tedavi yöntemleri desteklenmelidir.

Tedavide birinci seçenek germe egzersizi olmalıdır.Tedavide birinci seçenek germe egzersizi olmalıdır.

Özellikle germe egzersizleri gece yatmadan önce ve diğer Özellikle germe egzersizleri gece yatmadan önce ve diğer egzersizlerden önce günde 3 kez yapılmalıdır.egzersizlerden önce günde 3 kez yapılmalıdır.

Baldır bölgesine yapılacak pasif germe egzersizleri Baldır bölgesine yapılacak pasif germe egzersizleri hastanın uyku süresince rahatlamasını sağlayacaktır.hastanın uyku süresince rahatlamasını sağlayacaktır.


Hidrasyon ve beslenmeye dikkat edilmelidir.Hidrasyon ve beslenmeye dikkat edilmelidir.

Kramp devam ediyorsa karbamazepin veya fenitoin Kramp devam ediyorsa karbamazepin veya fenitoin başlanmalıdır. Bu ilaçların gece dozu düşük verilebilir.başlanmalıdır. Bu ilaçların gece dozu düşük verilebilir.

Kinin sülfat yan etki ve risk/yarar oranı düşünüldüğünde Kinin sülfat yan etki ve risk/yarar oranı düşünüldüğünde rutin kullanımda önerilmememektedir.rutin kullanımda önerilmememektedir.

Fakat ciddi krampların tedavisinde kullanılabilir.Fakat ciddi krampların tedavisinde kullanılabilir.

Gebelerde daha çok magnezyum tavsiye edilmektedir.Gebelerde daha çok magnezyum tavsiye edilmektedir.

ALS’li hastalarda bu tedavi yöntemlerine ek olarak elektrik ALS’li hastalarda bu tedavi yöntemlerine ek olarak elektrik stimülasyonu uygulanmış ve başarılı bulunmuştur.stimülasyonu uygulanmış ve başarılı bulunmuştur.

Vaka sunumu 1Vaka sunumu 1

27 yaşında erkek hasta27 yaşında erkek hasta

Şikayeti: Bel ağrısı Şikayeti: Bel ağrısı

Hikayesi: 1 yıldır ağrısı varmış. Sabah tutukluğu olmuyormuş. Hikayesi: 1 yıldır ağrısı varmış. Sabah tutukluğu olmuyormuş. Bel ağrısı dışında herhangi bir eklem ağrısı yok.Bel ağrısı dışında herhangi bir eklem ağrısı yok.

Özgeçmiş: travma ya da başka bir hastalık öyküsü yok.Özgeçmiş: travma ya da başka bir hastalık öyküsü yok.

Kullanılan ilaçlar: 1 yıl önce isotretinion (Retinoik asit Kullanılan ilaçlar: 1 yıl önce isotretinion (Retinoik asit derivesi) kullanım öyküsü mevcut.derivesi) kullanım öyküsü mevcut.

Vaka sunumu 1Vaka sunumu 1Fizik muayene: Lomber M: ROM ağrılı ve açık. Radikülopati Fizik muayene: Lomber M: ROM ağrılı ve açık. Radikülopati bulgusu yok. Bilateral sakroiliak kompresyon testleri(+). bulgusu yok. Bilateral sakroiliak kompresyon testleri(+).

Radyoloji: Bilateral sakroileit(+). Sakroileit muhtemelen Radyoloji: Bilateral sakroileit(+). Sakroileit muhtemelen isotretionine bağlı gelişmiş.isotretionine bağlı gelişmiş.

Labaratuvar bulguları: sedimantantasyon ve CRP normal, Labaratuvar bulguları: sedimantantasyon ve CRP normal, HLA-B 27(-).HLA-B 27(-).

Hastanın takipleri sırasında özellikle sol gluteal bölgede Hastanın takipleri sırasında özellikle sol gluteal bölgede ciddi kas ağrıları ortaya çıktı. ciddi kas ağrıları ortaya çıktı.

Fizik muayenede bu lokal kas ağrısını açıklayabilecek Fizik muayenede bu lokal kas ağrısını açıklayabilecek herhangi bir patoloji tespit edilmedi.herhangi bir patoloji tespit edilmedi.


Hastanın kas ağrıları oral mirelaksan tedavi ile azaldı.Hastanın kas ağrıları oral mirelaksan tedavi ile azaldı.

Ayrıca akupunktur, sakroiliak enjeksiyon ve fizik tedavi Ayrıca akupunktur, sakroiliak enjeksiyon ve fizik tedavi ile hastanın şikayetlerinde düzelme görüldü.ile hastanın şikayetlerinde düzelme görüldü.

Labaratuvar tetkiklerinde homosistein düzeyi 22 mmol Labaratuvar tetkiklerinde homosistein düzeyi 22 mmol (normal: 3-12 mmol) olarak tespit edildi.(normal: 3-12 mmol) olarak tespit edildi.

Metyonin düzeyi normaldi, homozigot MTHFR (Metil Metyonin düzeyi normaldi, homozigot MTHFR (Metil tetrahidrofolat enzimi) gen mutasyonu saptandı.tetrahidrofolat enzimi) gen mutasyonu saptandı.


Bu vakada iki durum tespit edilmiştir:Bu vakada iki durum tespit edilmiştir:

Birincisi; MTHFR gen mutasyonu, retinoik asidin indüklediği Birincisi; MTHFR gen mutasyonu, retinoik asidin indüklediği sakroileitin ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.sakroileitin ortaya çıkmasını kolaylaştırmaktadır.

İkincisi, bu mutasyon ciddi kas ağrı epizodlarının İkincisi, bu mutasyon ciddi kas ağrı epizodlarının görülmesine katkıda bulunmaktadır.görülmesine katkıda bulunmaktadır.

MTHFR gen mutasyonu sonucu homosistein metabolize MTHFR gen mutasyonu sonucu homosistein metabolize edilemez ve hiperhomosisteinemi ortaya çıkar.edilemez ve hiperhomosisteinemi ortaya çıkar.

Kas ağrılarının ve krampların görülmesinde muhtemel Kas ağrılarının ve krampların görülmesinde muhtemel mekanizma hiperhomosisteinemiye bağlıdır.mekanizma hiperhomosisteinemiye bağlıdır.


Yüksek homosistein düzeyi küçük arteriyollerde ve Yüksek homosistein düzeyi küçük arteriyollerde ve kapiller damarlarda oklüzyona sebep olmaktadır.kapiller damarlarda oklüzyona sebep olmaktadır.

Dolayısıyla kas dokusunda hipoksi gelişir ve asetilkolin Dolayısıyla kas dokusunda hipoksi gelişir ve asetilkolin sentezi bozulur.sentezi bozulur.

Sonuç olarak MTHFR gen mutasyonu kas ağrısı ve Sonuç olarak MTHFR gen mutasyonu kas ağrısı ve kramplara neden olup sakroileitin ortaya çıkmasını kramplara neden olup sakroileitin ortaya çıkmasını kolaylaştırır.kolaylaştırır.


56 yaşında erkek hasta, profesyonel gitarist.56 yaşında erkek hasta, profesyonel gitarist.

Şikayeti: parmaklarda ağrı ve istem dışı hareket.Şikayeti: parmaklarda ağrı ve istem dışı hareket.

Hikayesi: 10 yıldır şikayetleri varmış. Özellikle sağ el Hikayesi: 10 yıldır şikayetleri varmış. Özellikle sağ el başparmağında hızlı ve tekrarlayan hareketler sırasında başparmağında hızlı ve tekrarlayan hareketler sırasında şikayetleri artıyormuş, dolayısıyla parmak hareketlerini şikayetleri artıyormuş, dolayısıyla parmak hareketlerini değiştirmek zorunda kalıyormuş. Birkaç ay içinde değiştirmek zorunda kalıyormuş. Birkaç ay içinde istemsiz kas kontraksiyonları artmış, 2. ve 3. parmakta istemsiz kas kontraksiyonları artmış, 2. ve 3. parmakta da benzer bulgular ortaya çıkmış.da benzer bulgular ortaya çıkmış.

Hasta profesyonel gitaristliğe son vermek zorunda Hasta profesyonel gitaristliğe son vermek zorunda kalmış.kalmış.


Ayrıca hastanın takiplerinde tremor ve ön kol üzerinde Ayrıca hastanın takiplerinde tremor ve ön kol üzerinde lipom geliştiği gözlendi. Motor disfonksiyon daha da lipom geliştiği gözlendi. Motor disfonksiyon daha da ileleyerek hasta yazı yazamaz ve imza atamaz hale ileleyerek hasta yazı yazamaz ve imza atamaz hale geldi.geldi.Hastanın özgeçmişinde travma, sigara, madde Hastanın özgeçmişinde travma, sigara, madde bağımlılığı öyküsü yoktu.bağımlılığı öyküsü yoktu.

Fizik muayenede; multiple subkutan lipomlar ve istemsiz Fizik muayenede; multiple subkutan lipomlar ve istemsiz kas kontraksiyonları gözlendi.kas kontraksiyonları gözlendi.

Yapılan EMG’de fokal distonik anormallikler özellikle Yapılan EMG’de fokal distonik anormallikler özellikle ekstansör kaslarda tespit edildiekstansör kaslarda tespit edildi


Yapılan USG’de lipoma bağlı herhangi bir sinir sıkışması Yapılan USG’de lipoma bağlı herhangi bir sinir sıkışması ya da tuzak nöropatisi gözlenmedi.ya da tuzak nöropatisi gözlenmedi.

Hasta, hastalığı süresince risperidon, klonezapam, Hasta, hastalığı süresince risperidon, klonezapam, levodopa, klorzoksazam, NSAİD, vitamin, şifalı bitkiler, levodopa, klorzoksazam, NSAİD, vitamin, şifalı bitkiler, kısa süre fizyoterapi ve alternatif tedavi yöntemlerine kısa süre fizyoterapi ve alternatif tedavi yöntemlerine başvurmuş.başvurmuş.

Yeterince tedaviye yanıt alınamamış, ilaçlara bağlı; ağız Yeterince tedaviye yanıt alınamamış, ilaçlara bağlı; ağız kuruluğu, yorgunluk, halsizlik ve uyku hali gibi yan etkiler kuruluğu, yorgunluk, halsizlik ve uyku hali gibi yan etkiler görülmüştür.görülmüştür.


Müzisyenlerde görülen kas ve iskelet sistemi problemleri Müzisyenlerde görülen kas ve iskelet sistemi problemleri dikkatlice değerlendirilmeli ve doktor tarafından dikkatlice değerlendirilmeli ve doktor tarafından küsümsememmelidir.küsümsememmelidir.

Semptomlar psikosomatik olarak değerlendirilmemelidir.Semptomlar psikosomatik olarak değerlendirilmemelidir.

Müzisyenlerde en sık görülen problemler, rejyonel ağrı Müzisyenlerde en sık görülen problemler, rejyonel ağrı sendromu, fokal nöropatiler ve müzisyen fokal distonidir.sendromu, fokal nöropatiler ve müzisyen fokal distonidir.

Müzisyen fokal distonisi profesyonel müzisyenlerde en Müzisyen fokal distonisi profesyonel müzisyenlerde en sık görülen disabilite sebebidir.sık görülen disabilite sebebidir.

Müzisyenin performansını ve kariyerini etkilemektedir.Müzisyenin performansını ve kariyerini etkilemektedir.


Distoni, iskelet kasının istemsiz hareketi olarak tanımlanır.Distoni, iskelet kasının istemsiz hareketi olarak tanımlanır.

Müzisyen fokal distonisinde parmak hareketlerinin kontrolü Müzisyen fokal distonisinde parmak hareketlerinin kontrolü bozulur.bozulur.

Nefesli çalgı ya da borazan kullananlarda orbikülaris oris Nefesli çalgı ya da borazan kullananlarda orbikülaris oris kas kontrolü bozulur.kas kontrolü bozulur.

Telegrafist ve yazıcılarda distoni görülebilir. Distoni Telegrafist ve yazıcılarda distoni görülebilir. Distoni kramplara neden olur.kramplara neden olur.

Vaka sunumu 2Vaka sunumu 2Hastalığın insidansı tam olarak bilinmemektedir.Hastalığın insidansı tam olarak bilinmemektedir.

Erkek dominansı hakimdir. Erkeklerde ortalama görülme Erkek dominansı hakimdir. Erkeklerde ortalama görülme yaşı 33, kadınlarda 38’dir.yaşı 33, kadınlarda 38’dir.

Gitarist ve kemancılarda daha çok görülürken Gitarist ve kemancılarda daha çok görülürken piyanistlerde daha az görülür.piyanistlerde daha az görülür.

Etyolojide postür ve hareket arasındaki uyuşmazlık Etyolojide postür ve hareket arasındaki uyuşmazlık suçlanmaktadır.suçlanmaktadır.

Sensoryal bozukluklar, parmaklardaki periferik Sensoryal bozukluklar, parmaklardaki periferik yaralanmalar, genetik faktörler, postüral ve proprioseptif yaralanmalar, genetik faktörler, postüral ve proprioseptif değişiklikler ve psikolojik faktörler de önemlidir.değişiklikler ve psikolojik faktörler de önemlidir.

Vaka sunumu 2Vaka sunumu 2Fokal distoni yavaş ilerler, kas spazmı, kramp ve tremor Fokal distoni yavaş ilerler, kas spazmı, kramp ve tremor görülebilir.görülebilir.

Genellikle 1. ve 2. parmakta daha fazladır. Hızlı ve Genellikle 1. ve 2. parmakta daha fazladır. Hızlı ve istemsiz parmak hareketleri tremoru ve istemsiz istemsiz parmak hareketleri tremoru ve istemsiz hareketleri daha da artırır.hareketleri daha da artırır.Fizik muayenede belirgin özellik yoktur.Fizik muayenede belirgin özellik yoktur.

1. parmakta abdüksiyon kısıtlılığı ve postür bozukluğu 1. parmakta abdüksiyon kısıtlılığı ve postür bozukluğu olabilir.olabilir.Duyusal semptomlar nadirdir. Kas gücü ve refleks Duyusal semptomlar nadirdir. Kas gücü ve refleks muayenesi normaldir.muayenesi normaldir.


Labaratuvar ve radyolojik bulgular normaldir.Labaratuvar ve radyolojik bulgular normaldir.EMG’de agonist ve antagonist kaslarda belirgin EMG’de agonist ve antagonist kaslarda belirgin kontraksiyonlar görülür.kontraksiyonlar görülür.

Etkin bir tedavisi yoktur. Antikolinerjikler genellikle tolere Etkin bir tedavisi yoktur. Antikolinerjikler genellikle tolere edilemezler. Nöroleptikler kontrendikedir.edilemezler. Nöroleptikler kontrendikedir.

Sedatif ve miyorelaksanlar yararlıdır. Sinir Sedatif ve miyorelaksanlar yararlıdır. Sinir dekompresyonu, fizik tedavi ve rehabilitasyon,botulinum dekompresyonu, fizik tedavi ve rehabilitasyon,botulinum enjeksiyonu diğer tedavi yöntemleridir.enjeksiyonu diğer tedavi yöntemleridir.

Postür düzeltme, parmak hareketlerini yeniden Postür düzeltme, parmak hareketlerini yeniden düzenleme, egzersiz, nöromüsküler ısınma ve dinlenme düzenleme, egzersiz, nöromüsküler ısınma ve dinlenme periyotları faydalıdır. periyotları faydalıdır.

kas kramplarinin etyolojİ, tani ve tedavİsİ

Documents