Karbon ve Yeşil EnerjiKarbon ve Yeşil Enerji Sertifikaları

M.Kemal Demirkol, GTE

GTE HAKKINDA..

SUNUMSUNUM

• Karbon Projeleri ve Türkiye’de durum

– Karbon Piyasası‐ Arz Tarafı

– Proje Türleri & Standartlar

– Mevcut Projeler

– Fiyat gelişimiy g ş

• Karbon Ayakizi

• VER&YES F kl /B likl• VER&YES  Farklar/Benzerlikler• Karbon Ayakizine etkileri

Karbon Kredisi Geliştirmede Türkiye’de Yaygın Olarak Kullanılan StandartlarYaygın Olarak Kullanılan Standartlar

– Gold StandardGold Standard– Verified Carbon Standard‐VCSS i l C b (VCS+)– Social Carbon (VCS+)

– VER+

Türkiye’de Karbon Piyasası‐Piyasa ve Emisyon Azaltım Hacmi

Gold Standard VCS + SC

Toplam Proje Sayısı 183 44

Sertifika Üreten Proje Sayısı 26 15

Listelenen Projelerin Yıllık Sertifika üretimi/~Piyasa Değeri

11,500,000

~50 Milyon Avro

5,000,000

~5 Milyon AvroDeğeri ~50 Milyon Avro ~5 Milyon Avro

Üretilen Sertifika Miktarı (tCO2e)

6,170,237 (Toplam 123,691,322)

2,133,542

Tüketilen(Retired) Sertifika Miktarı

2,739,860(Toplam 5,082,684)

~361,929Miktarı (Toplam 5,082,684)

05 Kasım 2012 itibarı ile

Türkiye İstatistikleriGS Karbon Projeleri Sayısı Ve Yüzdesi

53%

2212%

32%

HES

8848%

6535%

RES

JES

35%Biyogaz+Çöp Gazı

En.Ver.

Sertifika Almış RES ProjeleriSertifika Almış RES Projeleri

21

GS VCS VER+

2323

S ifik l GS j l iSertifika Almış GS Projeleri

1 1

HES

RES

JES

Biyogaz+Çöp Gazı

23

Karbon Projesinin fizibilitesiKarbon Projesinin fizibilitesi

• Mevcut YEK Fiyatlarına göre;• Mevcut YEK Fiyatlarına göre;– Proje Gelirlerinin ~4‐5% artması

• (0. 59 tCO2/MWh EF ve 5.0 $/tCO2 için)

– 30 MW(100 GWh) RES için;• ~30‐40bin Avro Validasyon Masrafı • 10‐15 bin Avro/Yıl Doğrulama Masrafı• Tahmini Gelir ~300bin$/Yıl• İç Karlılık Oranı ~400

Karbon PiyasalarıCER Fiyat TahminleriCER Fiyat Tahminleri

B li i lik Ek ik D l k l• Belirsizlik, Ekonomik Durgunluk, sınırlı Talep

• Arz‐Talep Dengesinin bozulması

YES & Karbon Ayakizi

Yenilenebilir Enerji (YES) ve KarbonYenilenebilir Enerji (YES) ve Karbon Sertifikaları (VER,CER..)YES:  YEK kullanılarak üretilen birim enerji başına 

verilen sertifika•1990’da ABD’de ortaya atıldı•VER/CER’lerde olduğu gibi farklı markalandırmalar mevcut.•Türkiye’de YEK Yönetmeliği mevcut (04/10/2005)•Türkiye de YEK Yönetmeliği mevcut (04/10/2005)

VER/CER:Sera Gazlarının azaltılması önlenmesiVER/CER:Sera Gazlarının azaltılması, önlenmesi veya bertarafı karşılığında verilen ve başka bir yerdeki salımı telafi etmek için verilen sertifikayerdeki salımı telafi etmek için verilen sertifika

YES ve VERYES ve VERFarklar/Benzerlikler

YES; •Enerjinin kaynağını tanımlar Ş b k d ld ğ l kt iği YES il 0 i l•Şebekeden aldığınız elektriği , YES ile  «0 emisyonlu» yapabilirsiniz•Sahiplik tartışmalı& Referans Senaryo kapsamındaSahiplik tartışmalı& Referans Senaryo kapsamında•Kapsam 2 emisyonları etkiler

VER/CER;•Doğrudan/dolaylı emisyon azaltımını tanımlarÖ•“Özgün Fayda” yaratır (Additionality)

•Yeni YEK tesisler yapılmasını teşvik eder•Tüm SG kaynaklarını kapsayabilir•Tüm SG kaynaklarını kapsayabilir.

SERTİFİKALANDIRMA SÜRECİ

Ulusal Şebeke TüketiciElektrik

Elektrik

Termik Santral

YenilenebilirYenilenebilir Enerji Santrali

Broker

VER/CER

YES BelgelendirmeYES Belgelendirme Kuruluşu

Karbon Ayakiziy“Bir kurum,kişi, etkinlik veya ürün tarafından l l ”salınan toplam sera gazı”

Ulaşım

F Gazları

Yakıt Tüketimi

ş

Elektrik

Sertifikalandırma Aşamaları

Karbon Nötr Sertifikası

Aktivite Ürün:Faaliyet

Aşamaları

AktivitePAS2060, SGS

CN, BV CN, ISO14021

Ürün:PAS2060ISO14021

Karbon Dengeleme/Telafi

Faaliyet

Ü ü

Karbon Nötr Olma Hedefi

YES, VER, CER… Ürün

Emisyon Azaltım Projeleri

Sıfır Karbonlu ÜrünlerSıfır Karbon Aktiviteler• (Karbon Nötr)Tesis hedefleri, göstergeler

• Sıfır Karbon Üretim Zincirleri

y jAğaçlandırma ProjeleriKarbon Sertifikaları

Yeşil enerji Sertifikaları(YES) 

CDMCERs

YDA Analizi ve  iyileştirmeler 

Hedeflerin ve Göstergelerin Tanımlanması

ISO14064‐2

Kurumsal Sera Gazı Hesaplama ve

Organizasyon Sınırları Kapsamında  Proje Hedefleri

Ürün Karbon Ayakizi

•Faaliyet Sahaları

•Faaliyet Alanı:Ofisler, Pazarlama, Taşıma

•Azaltım Hedefi•Kapsam1&2 

•Kapsam1&2&3

•Azaltım Hedefi

RF Vergnes – Carbon Corporate Organisation Scheme

Kurumsal Sera Gazı Hesaplama ve Raporlama Ürün Karbon Ayakizi

PAS 2050, ISO 14067, ISO 14040/44 (Carbon only)GHG Protokol, ISO 14064‐1,…

SONUÇ•RES Projeleri GS sertifikası alma konusunda avantajlı •RES‐VER sertifikaları konusunda arz fazlası var•YES, proje sahipleri için yeni bir satış kanalı , p j p ç y şoluşturabilir.

•Karbon ayakizi telafisi ve yeşil binalar talebiKarbon ayakizi telafisi ve yeşil binalar talebi arttırabilir•Sektör kuruluşlarının birlikte çalışması gerekli•Sektör kuruluşlarının birlikte çalışması gerekli

TEŞEKKÜRLERTEŞEKKÜRLER…

E‐posta: kemal@gte.uk.com

Tel   :90‐312‐472 35 00Faks:90 312‐472 33 66

Ehlibeyt Mah. 1259. Sokak No:7/2Balgat Ankara

Web : http://www.gte.uk.com