karayolu staj defteri - yusuf yildiz
TRANSCRIPT
YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
STAJ DEFTERİ
ÖĞRENCİNİN :
Bölümü : İnşaat Mühendisliği
Adı Soyadı : Yusuf YILDIZ
No : 07042053
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 1
YAPILAN İŞ: Laboratuvar ve İşler Hakkında Bilgi TARİH: 04.07.2011
Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü’nde başlayacağım stajımın ilk haftasını Yapı İşleri Baş Müh. Cem DABAK’ın
direktifleri doğrultusunda laboratuvarda geçirip, burada yapılan deneyler ve çalışmaları takip edeceğim. Bugün
laboratuvarlar hakkında genel bilgilendirme yapıldı ve test aletlerinin kalibrasyonları yapılmakta olduğundan
yarın laboratuvar çalışmaları takip edilecek.
Araştırma Başmühendisliği’nin içerisinde 3 adet laboratuvar bulunmakta. Bunlar:
Toprak İşleri Laboratuvarı
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
Beton Laboratuvarı
Bu laboratuvarlarda hem karayollarının kendi işlerinden gelen numuneler hem de çeşitli özel işlerden gelen
numuneler ile ilgili deneyler gerçekleştiriliyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 2
YAPILAN İŞ: Elek Analizi, Yassılık İndeksi Tayini, Soyulma
DeneyiTARİH: 05.07.2011
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
Genel bir temizlik ve yapılacak deneyler için hazırlıklar yapıldı. Daha önceki deneylerde kullanılan bitüm
bulaşmış aletler “trikloretilen” ile temizlendi.
ELEK ANALİZİ
Saray Asfalt Betonu Şantiyesi’nde kullanılacak agregalar için elek analizleri yapıldı. Yapılan bu elek analizleri
binder asfalt betonu dizaynı için kullanılacak. Elek analizinde 0-5, 5-12, 12-19, 19-25 mm aralıklarında 4 farklı
agrega kullanıldı. İri agregalar sarsak elek vasıtası ile, ince agregalar ise el eleklerinde elendi. Daha sonra
teknik şartnamede verilen kriterler doğrultusunda kontroller yapıldı ve agregaların uygun olduğu görüldü.
Agregaların elek analizi kriterlerini sağlamamaları durumunda taş ocaklarına geri gönderilerek yeniden kırımı
yapılıyor.
Boyutlarına göre ayrılan agregalar daha sonra 110 ºC’de etüvde kurumaya bırakıldı. Etüvde kuruyan agregalar
mühendis tarafından hazırlanan binder asfalt betonu dizaynı değerlerine uygun olarak tartılarak tekrar etüve
konuldu. Yarın yapılacak binder dizaynına kadar etüvde kalacaklar.
Resim 2.1 – Mühendis tarafından hazırlanan binder asfalt betonu dizayn değerleri.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 3
YAPILAN İŞ: Elek Analizi, Yassılık İndeksi Tayini, Soyulma
DeneyiTARİH: 05.07.2011
Resim 3.1 – Sarsak Elek Resim 3.2 – El Elekleri
Resim 3.3 – Sarsak Elekten Elenen Resim 3.4 – Agregalar Etüve Yerleştiriliyor
Agregalar
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 4
YAPILAN İŞ: Elek Analizi, Yassılık İndeksi Tayini, Soyulma
DeneyiTARİH: 05.07.2011
YASSILIK İNDEKSİ TAYİNİ
Hasyol Şantiyesi’nde bitümlü sıcak temel tabakasında kullanılacak olan agregalar için yassılık indeksi tayini
yapıldı. “19”, “12,5”, “9,5” ve “6,5” mm’lik elekler arasında kalan agregaların ilgili çaptaki yassılık
eleklerinden geçip geçmediği el ile teker teker denendi. Daha sonra eleklerden geçen yassı agrega danelerinin
ağırlıkları tartıldı. Son olarak agregaların yassılık indeksi elekten geçen yassı agrega danelerinin ağırlığının,
toplam numune ağırlığına oranı ile belirlendi. Belirlenen yassılık indeksi teknik şartnamede verilen değerler ile
karşılaştırılarak uygunluğu teyit edildi.
Çizelge 4.1 – Yassılık İndeksi Sınır Değerleri
Bitümlü Temel Binder Tabakası Aşınma Tabakası
Yassılık İndeksi (%) 35 35 30
Yapılan bu deney yolun hizmet ömrü ve kalitesi açısından önem ihtiva etmektedir. Çünkü yassı danelerden
oluşan bir yol yapısı trafik yükü altında kolaylıkla kırılır ve dolayısıyla mukavemeti azalır.
Resim 4.1 – Laboratuvarda Kullanılan Örnek Bir Yassı Elek
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 5
YAPILAN İŞ: Elek Analizi, Yassılık İndeksi Tayini, Soyulma
DeneyiTARİH: 05.07.2011
SOYULMA DENEYİ
Karakaya Taş Ocağı’ndan gelen agregalar için soyulma deneyi için karışımlar hazırlandı. Bu deney agrega
yüzeyindeki bitüm filminin su içindeki mukavemetini tayin etmek için, agreganın bitüm ile kaplanması ve
statik olarak suya daldırılması yöntemi ile yapılır. Böylece hangi durumda bitümün agregaya daha iyi
tutunduğu belirlenir.
Agrega numunesinin 9,5 mm’lik elekten geçen ve 6,5 mm’lik eleğin üzerinde kalan kısmından 3 farklı DOP
(Soyulma mukavemetini arttıran bir tür katkı malzemesi) markası için yapılacak deneylerde kullanılmak üzere
her bir deney için 300 gr agrega alındı. Deneyde hazırlanacak her karışım için 60 gr olan agrega miktarının
%5’i kadar DOP + Bitüm karışımı kullanılmakta. 5 adet kaba 100 gr bitüm ve bitümün ‰1-‰5 aralığında
DOP kondu. Bunlar homojen bir karışım haline getirildi. Daha sonra etüvde kurutulmuş olan agregalar ile
karışımları hazırlanarak petri kaplarına yerleştirildi. Soğuduktan sonra su içine konarak 60 ºC’de 24 saat
beklemek üzere etüve yerleştirildi. Bir gün sonra çıkarılıp mühendis eşliğinde kontrolleri yapılarak ideal DOP
oranı belirlenecek.
Resim 5.1 – DOP ve Bitüm Karışımı Resim 5.2 – Katı haldeki bitüm. Etüve konarak sıvı
Hazırlanıyor hale getiriliyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 6
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
SOYULMA DENEYİ
Bir önceki gün hazırladığımız soyulma deneyi numuneleri bugün saat 17:00’da etüvden çıkarılıp incelendi.
Ondan önce Keşan Asf. Bet. Şantiyesi için hazırlanan numuneler etüvden çıkarıldı ve mühendis tarafından ışık
altında, çıplak göz ile tutunma oranları belirlendi. Burada iki farklı DOP markası için hazırlanmış numuneler
bulunmakta. Bu iki farklı soyulma deneyi için elde edilen sonuçlar aşağıdaki resimlerde yer almakta.
İlk deney ( 2 farklı DOP için):
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 7
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
İkinci deney ( Karakaya T.O. için bizim hazırladıklarımız. 3 farklı DOP için.):
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 8
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
Resim 8.1 – Soyulma Deneyi Numuneleri Resim 8.2 – Numuneleri İnceliyoruz
BİNDER DİZAYNI
Elek analizini daha önce yaptığımız ve binder dizaynı için mühendisten değerlerini aldığımız agregaları binder
dizaynı için briket hazırlamak üzere, verilen ağırlıklarda tartarak 18 adet karışım hazırlamıştık. Bu karışımlara
%3,5 - %4,0 - %4,5 - %5,0 - %5,5 - %6,0 oranlarında bitüm katarak, her bir bitüm yüzdesi için 3 adet briket
hazırladık. Daha sonra hazırlanan bu karışımlar 135 ºC sıcaklığa ayarlanmış etüve atılarak gerekli sıcaklığa
ulaşmaları beklendi. Daha sonra karışımlar 4 inçlik kaplara konarak 75 tokmak üst, 75 tokmak alt olmak üzere
Marshall Tokmağı ile sıkıştırıldı. Marshall Tokmağı’nın ağırlığı 4,5 kg ve serbest düşüş yaparak numuneleri
sıkıştırıyor. Bu aşamada hazırlanmış olan briketler soğuduktan sonra kaplardan çıkarıldı ve Marshall
Deneyi’nin tamamlanması için numaralandırılarak bir gün dinlenmeye bırakıldı.
Resim 8.3 - Marshall Tokmağı Resim 8.4 – Hazırlanan Briketler
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 9
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
VİALİT DENEYİ
Bu deney özellikle sathi kaplama mıcırı olarak kullanılacak agregalar ile bağlayıcı (bitüm) arasındaki
tutunmanın su etkisi altındaki durumunu incelemek için yapılmaktadır.
20 mm’lik elekten geçip 9,5 mm’lik elek üzerinde kalan agregalar iyice yıkanıp, etüvde kurutulduktan sonra
özellikle kübik halde olanları 200x200 mm’lik mıcır sercisi üzerindeki kafeslere yerleştirildi. Mıcır sericisi
üzerinde 10x10=100 adet kafes bulunmakta. Daha sonra etüvde ısıtılmış levhanın üzerine yine 140-150 ºC’de
etüvde ısıtılmış 40 gr bitüm spatula yardımı ile levhanın her tarafına eşit bir şekilde yayıldı. Daha sonra levha
mekanik sericiye yerleştirilerek mıcırların üzerinde bulunduğu ara levha süratle çekilerek agregaların bitümlü
levha üzerine serbest düşüş yapmaları sağlandı. Daha sonra hazırlanan bu levhalar silindirlemeye uygun olması
açısından 2-3 dakika bekletildi. Uygun hale geldikten sonra iki doğrultuda 3 pas olmak üzere silindir ile
üzerinden geçildi. Oda sıcaklığında 1 saat boyunca bekleyen silindirlenmiş deney levhaları, 35 ºC’ye
ayarlanmış olan su banyosuna koyarak 24 saat boyunca bekleyecek. Yarın bu numuneler çıkarılarak deneyin
devamı gerçekleştirilecek.
Resim 9.1 – Mekanik Serici Resim 9.2 – Deney Levhaları
Resim 9.3 – Silindirleme İşlemi Yapılıyor Resim 9.4 – Su Banyosu
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 10
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
Toprak İşleri Laboratuvarı
KALİFORNİYA TAŞIMA ORANI TAYİNİ (Numune Hazırlanması)
Toprak İşleri Laboratuvarı’nda Kaliforniya Taşıma Oranı (CBR) deneyi için daha önceden Standart Proktor ve
Modifiye Proktor ile optimum su yüzdeleri belirlenmiş numuneler hazırlandı. Bu deney ile su etkisi altında
daneler arası kayma dirençlerinin belirlenmesi amaçlanıyor. 4 gün sonunda su banyosundan çıkarılacak
numunelerin deneylerinin yapımı sırasında detayları görülecek.
Optimum su yüzdeleri tayin edilmiş numunelerden bir miktar alınarak tartıldı ve optimum su miktarları
belirlenerek karışımları hazırlandı. Daha sonra standart proktor ile optimum su yüzdeleri tayin edilen
numuneler 6 inçlik kaplara 3 katman halinde yerleştirilip sıkıştırıldı. Bu numunelerin sıkıştırılması sırasında
her katmanda 2,5 kg ağırlığındaki tokmak 30,48 cm yükseklikten bırakılarak yapıldı. Modifiye proktor ile
optimum su yüzdesi belirlenen numuneler için yine 6 inçlik kaplarda, 5 katman halinde sıkıştırma yapıldı. Her
katmanda 4,5 kg ağırlığındaki tokmak 47,5 cm yükseklikten serbest düşüş ile bırakılarak sıkıştırma yapıldı.
Hazırlanan bu numuneler alt temel tabakası için kullanılacak malzemeler için.
Hazırlanan sıkıştırılmış numunelerin üzerlerine 5 kg’lık ağırlıklar yerleştirildi ve tripod vasıtası ile
yükseklikleri ölçüldü ve not edildi. Sonra numuneler su banyosuna kondu. Su banyosuna konan numunelerden
kırmataş (kum ve silt karışımı) olanların üzerlerine 5 kg daha ağırlık kondu. Numuneler burada 4 gün
bekledikten sonra çıkarılarak CBR deneyinin devamı gerçekleştirilecek.
Resim 10.1 – Sıkıştırma işlemi yapılırken Resim 10.2 – Hazırlanan numunelerin ölçümleri
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 11
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
STANDART PROKTOR DENEYİ
Öğleden sonra 4,75 mm’lik elekten geçen kırmataş için optimum su yüzdesini belirlemek amacıyla standart
proktor deneyi yapımına başlandı. Bu deneyde danelerin boyut dağılımlarına göre kuru birim ağırlık – su
içeriği arasındaki ilişki belirleniyor.
İlk önce numuneler bir kaba alınarak göz kararı bir miktar su eklendi ve karıştırıldı. Ardından 4 inçlik
sıkıştırma kabına 3 katman halinde konarak 2,5 kg ağırlığındaki tokmak ile 30,48 cm yükseklikten 25 adet
serbest düşüş yapılarak sıkıştırıldı. Ardından sıkıştırılmış bu numuneden içeriğin tamamını temsil edecek
şekilde bir miktar alındı ve daha önceden darası alınmış kaba kondu; ağırlığı tartıldı ve 16 saat beklemek üzere
etüve yerleştirildi. Bu işlem en az 5 değer verecek şekilde tekrarlandı.
Daha sonra etüvden çıkarılacak numuneler tartılarak su yüzdeleri ve kuru birim ağırlıkları hesaplanır. Bu
değerlerden su yüzdeleri yatay eksene, kuru birim ağırlıkları düşey eksene yerleştirilerek her bir nokta
belirlenir. Bu noktalardan geçecek düzgün bir eğri çizilerek tepe noktası belirlenir. Bu nokta bize maksimum
kuru birim ağırlığı ve buna denk gelen optimum su yüzdesini verir.
Resim 11.1 – Sıkıştırma işlemi yapılıyor Resim 11.2 – Alınan numuneler ve tartım işlemi
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 12
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
KIVAM LİMİTLERİ
Bu deneyler ile toprakların likit limit, plastik limit değerleri ve plastisite indeksi bulunur.
Likit Limit:
0,425 mm’lik elekten elenen ve 60 ºC’lik etüvde kurutulmuş numuneler porselen pota içerisine yerleştirildi.
Daha sonra deneyin yapılacağı Casagrande aleti çıkarılarak düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edildi. Bu
kontrol sırasında oyuk açma bıçağı Casagrande aletinin pirinç kabının altına koyarak 1 cm’lik serbest düşme
mesafesi ayarlandı ve kolu birkaç tur çevrilerek düzgün çalıştığı teyit edildi.
Porselen pota içerisindeki toprağa 10-20 cc arasında su konarak iyice karıştırılıp, homojen bir çamur haline
getirildi. Daha sonra Casagrande aletinin pirinç kabına fazla bastırmadan düzenli bir şekilde yerleştirildi. Kabın
derinliği 1 cm’dir. Yukarıdan aşağıya doğru oluk açma bıçağı ile oluk açıldı ve saniyede 2 tur olacak şekilde
aletin kolu çevrildi. 20 ve 30 düşüşte açılan oyuğun 12,7 mm’lik kapanması gerçekleşene kadar işlem
tekrarlandı. 12,7 mm’lik kapanmanın sağlandığı numune Casagrande kabı içerisinde 3 parçaya ayrılarak orta
kısmı alınarak kaplara yerleştirildi.
Yaş toprak ağırlığı tartıldı. Daha sonra 110 ºC’lik etüve konarak kurumaya bırakıldı. Ardından kuru toprak
ağırlığı da tartılarak not edilir ve su yüzdesi belirlenir. Daha sonra akma eğrisi çizilerek 25 darbeye denk gelen
su yüzdesi numunenin likit limiti olarak belirlenir.
Resim 12.1 – Casagrande Aleti ve Numuneler Resim 12.2 – Yerleştirilmiş ve oyuk açılmış numune
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 13
YAPILAN İŞ: Soyulma Deneyi, Binder Dizaynı, Vialit Deneyi,
Kaliforniya Deneyi, Kıvam Limitleri, Standart ProktorTARİH: 06.07.2011
Plastik Limit
Likit limit deneyinde kullanılan toprak numuneleri alınarak avuç içinde sıkıldığında kolayca bir top haline
getirilebilecek kıvama gelinceye kadar damıtık su ile karıştırıldı. Ardından bu çamurdan bir miktar alınarak
cam üzerinde avuç içi ile bir iplik şeklinde yuvarlandı. Yuvarlanan numunenin 3 mm kalınlığına geldiği anda
üzerinde çatlamaların başlaması amaçlandı. Bu duruma gelinceye kadar deney tekrarlandı.
3 mm kalınlığında iplik haline geldiğinde üzerinde çatlamalar başlayan numuneler plastik hale gelmiş demektir
ve bu numuneler alınarak rutubet kaplarına kondu. Kapla beraber ağırlıkları tartılarak not edildi. Daha sonra
110 ºC’de etüve konarak kuruması sağlanır ve kuru ağırlığı da tartılır. Her iki deneyde de numuneler etüvde 9-
10 saat bekletilir.
Plastik Limit=Yaştoprağın ağırlığı−Kuru toprağınağırlığıKuru toprağınağırlığı
×100
Likit limiti ve plastik limiti belirlendikten sonra bu iki değerin farkı olarak “plastisite indeksi” elde edilir.
Resim 13.1 – Numuneler iplik haline getiriliyor Resim 13.2 – Elde edilen numuneler
Resim 13.3 – Gelen BSK Numuneleri
Ayrıca bugün Tekirdağ il sınırından karot numuneler ve bitümlü
sıcak karışımlar gerekli testler yapılmak üzere geldi. Bu
numunelerin yoğunluk, bitüm yüzdesi ve elek analizi
kontrolleri yapılacak.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 14
YAPILAN İŞ: Marshall Deneyi, Elek Analizi, Soyulma Deneyi,
Vialit DeneyiTARİH: 07.07.2011
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
MARSHALL DENEYİ
Bir önceki gün hazırlanan binder asfalt betonu dizaynları için Marshall Deneyi yapılacak. Bitümlü sıcak
karışımlarda bu deney:
- Sağlam bir üst yapı elde etmek için optimum bitüm yüzdesinin belirlenmesi
- Tabaka içinde fazla hava ve rutubet barındırmayacak yeteri kadar boşluk içeren yapının elde edilmesi
- Meydana gelecek sıkışmaları kusma, akma ve stabilite bozukluğu meydana gelmeden karşılanması
- Trafik yükleri altında deformasyon yapmayan gerekli dayanımın sağlanması
- Uygun işlenebilirliğe sahip karışımın oluşturulması
amaçları ile yapılır.
Öncelikle hazırlanan briketler spatula yardımı ile düzeltildi ve kumpas yardımı ile 3 farklı noktadan ölçümleri
yapılarak not edildi. Ölçümü tamamlanan numunelerin havadaki ağırlıkları tartıldı. 25 ºC sıcaklığa ayarlanan su
banyosuna tüm numuneler kondu ve yarım saat burada bekletildi. Su banyosundan çıkarılan numunelerin su
içindeki ağırlıkları ve yüzeyleri bir havlu yardımı ile kurulanarak doygun ağırlıkları tartıldı. Daha sonra kapalı
su banyosu 60 ºC’ye ayarlandı ve numuneler burada da yarım saat bekletildi.
Yarım saat sonunda numuneler su banyosundan çıkarılarak Marshall Test Cihazı ile yükleme yapıldı. Stabilite
ve akma değerleri okunarak Marshall Deneyi için hazırlanmış olan Excel çalışma sayfasına girildi. Testi
tamamlanan 18 numunenin Marshall Test Cihazı’ndan elde edilen stabiliteleri ve akma değerleri aşağıdaki
gibidir:
Numune Numarası Stabilite (Kg) Akma (mm)
1 1167 03,06
2 1516 05,03
3 1180 03,50
4 1441 04,15
5 1127 03,28
6 1240 04,33
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 15
YAPILAN İŞ: Marshall Deneyi, Elek Analizi, Soyulma Deneyi,
Vialit DeneyiTARİH: 07.07.2011
7 1123 03,63
8 1205 05,37
9 1102 05,33
10 1380 04,50
11 1179 06,57
12 1121 03,04
13 1253 04,29
14 1073 05,25
15 1007 03,70
16 1266 05,60
17 1116 03,55
18 1054 06,40
Excel çalışma sayfasına işlenen değerler sonucunda maksimum yoğunluk, maksimum stabilite, ADB% (Asfalt
Dolu Boşluk), Boşluk% optimum değerlerini veren bitüm yüzdeleri teknik şartnamedeki sınırlar da göz önüne
alınarak belirlendi. Elde edilen sonuçlar:
Bitüm Yüzdesi
Max. Stabilite 5
Max. Yoğunluk 6
ADB% 4,70
Boşluk% 4,40
Ortalama= 5,03
Elde edilen ortalama bitüm yüzdesine (%5,03) göre çizilen grafikler yardımı ile aşağıdaki değerler tekrar
belirlenerek raporlanacak ve ilgili birimlere iletilecek.
- Maksimum Stabilite
- Maksimum Yoğunluk
- ADB%
- Boşluk
- Akma
- VMA% (Agregalar arası boşluk oranı)
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 16
YAPILAN İŞ: Marshall Deneyi, Elek Analizi, Soyulma Deneyi,
Vialit DeneyiTARİH: 07.07.2011
Resim 16.1 – Numaralandırılmış Numuneler Resim 16.2 – Kumpas ile ölçümleri yapılırken
Resim 16.3 – Havadaki ağırlık tartımı Resim 16.4 – Sudaki ağırlık tartımı
Resim 16.5 - 60ºC’lik su banyosuna konarken Resim 16.6 – Marshall Test Cihazı ile test edilirken
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 17
YAPILAN İŞ: Marshall Deneyi, Elek Analizi, Soyulma Deneyi,
Vialit DeneyiTARİH: 07.07.2011
Bugün ayrıca Bitüm Karışımlar Laboratuvarı’nda DOP’suz ve ‰1-‰5 arası DOP içeren bitümlü karışımlar
hazırlandı ve su içerisinde etüve kondu. Daha sonra bu numunelerin soyulmaya karşı mukavemetleri
belirlenecek.
--------------------------
Makyol İnşaat şantiyesinde yapılacak taşmastik (Stonemastic) asfalt için kullanılacak olan Alyans (Üvezli)
T.O.’dan gelen agregaların elek analizleri yapıldı. Agregaların uygun olduğu görüldü. Taşmastik asfalt için 0-5,
5-12, 12-19 mm arası agregaların karışımları kullanılıyor. Daha sonrası entegre filler malzeme gönderilecek ve
o da karışımlara eklenecek.
Taşmastik asfalt özellikle taşıt trafiğinin yoğun olduğu yollarda kullanılıyor. Burada kullanılan kaba mıcırlar
dolayısı ile daha fazla boşluk oluşuyor. Bu boşluklar ise ince agrega, filler, bitümün akmasını engelleyen filler
vb. malzemeler ile dolduruluyor. Şu anda taşmastik asfalt yeni yeni aşınma tabakası yerine kullanılmaya
başlanmış. Yüksek dayanım, tekerlek izine karşı direnç, kaymaya karşı direnç, ses absorbe edici özelliği ve
uzun hizmet ömrü sağlaması önemli avantajları.
--------------------------
Vialit Deneyi için hazırlanmış olan deney levhaları 24 saat beklediği su banyosundan çıkarıldı ve deneyin
aletinin üzerine agregalar altta kalacak şekilde yerleştirildi. 50 cm yükseklikten 500 gr ağırlığındaki çelik bilye
serbest düşüş ile levhanın üzerine bırakıldı. Bu işlem 10 saniye aralıklarla 3 defa tekrarlandı ve düşen
agregaların sayısı not alındı. Deney sonucu ise düşen agregaların toplam agregalara oranı olarak işlendi.
Lüleburgaz’dan gelen numuneler için hazırlanan bu plakalardan birincisinde %11, ikincisinde %11 düşen
agrega oranları elde edildi ve teknik şartnamede yer alan %12 sınır koşulunun sağlandığı görüldü.
Resim 17.1 – Vialit Deney Aleti ve deneyde
kullanılan çelik bilye (Bilye çapı 50 mm, Ağırlığı
500 gr ±5)
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 18
YAPILAN İŞ: Ekstraksiyon Deneyi, Basınç Dayanımı Deneyleri TARİH: 08.07.2011
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
EKSTRAKSİYON DENEYİ (Bitüm Yüzdesi Tayini)
İstanbul-Şile yolundan alınan karot numunelerin bitüm yüzdeleri tayin edildi. Bu deney ile imalat esnasında
kullanılan bitüm yüzdesinin analizlerle tayin edilmiş dizayn bitüm yüzdesine uygun olup olmadığı ve
karışımdaki agrega gradasyonu belirlenebiliyor.
Gelen karot numunelerde aşınma tabakası ve binder asfalt betonu tabakası beraber bulunuyordu. Bu iki tabaka
birbirinden ayrılarak, düzeltildi ve 11 adet numune hazırlandı. Kaplara yerleştirilen numuneler 160 ºC’de etüve
atılarak çözüldü. Etüvden çıkarılan numuneler iyice ayrıştırılıp önceden darası alınmış analizatör kaplarına
kondu. Daha sonra bu şekildeki ağırlığı tartıldı. Daha sonra ekstraksiyon makinesinin bir gözüne analizatör
kabı, diğer gözüne filler malzemelerin birikeceği boş kap konuldu. Ekstraksiyon makinesinde “trikloretilen”
yardımı ile 45 dakika boyunca agregalar bitümden ayrıştırıldı. Tekrar numune tartılarak aradaki fark ile bitüm
miktarı tayin edildi. Örnek bir karot numunenin analiz sonuçları aşağıdaki gibidir:
Aşınma tabakası için:
Kap Darası (gr) 3987,8
Bitümlü Karışım + Kap (gr) 5371,9
Bitümsüz Karışım + Kap (gr) 5315,3
Bitümlü Karışım (gr) 1384,1
Bitümsüz Karışım (gr) 1327,5
Bitüm Miktarı (gr) / Bitüm Oranı (%) 56,6 / 4,26
Binder asfalt betonu için tabakası için:
Kap Darası (gr) 3979,2
Bitümlü Karışım + Kap (gr) 5840,7
Bitümsüz Karışım + Kap (gr) 5776,3
Bitümlü Karışım (gr) 1861,5
Bitümsüz Karışım (gr) 1797,1
Bitüm Miktarı (gr) / Bitüm Oranı (%) 64,4 / 3,58
Agrega gradasyonu için ise elde edilen agregalar yıkanarak elek analizleri yapılır.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 19
YAPILAN İŞ: Ekstraksiyon Deneyi, Basınç Dayanımı Deneyleri TARİH: 08.07.2011
Resim 19.1 – Tabakalarına ayrılmış numuneler Resim 19.2 – Çözünmüş numune ve analizatör kabı
Resim 19.3 – Analizatör kabı konurken Resim 19.3 – Filler malzemenin birikeceği hazne
Resim 19.4 – Ayrışmış agrega karışımı Resim 19.5 – Ayrışmış filler malzeme
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 20
YAPILAN İŞ: Ekstraksiyon Deneyi, Basınç Dayanımı Deneyleri TARİH: 08.07.2011
Beton Laboratuvarı
Bitüm Karışım Laboratuvarı’nda ekstraksiyon deneyleri diğer numuneler için devam etti. Bu süreçte Beton
Laboratuvarı’na geçildi. Beton laboratuvarında D-100 ayrımı Çatalca-Subaşı yolu 0+00 – 10 + 030 arasındaki
4+247 tabliye menfez betonundan alınmış 150x150 mm’lik, C25/30 dayanım sınıfındaki numunelerin basınç
dayanımı deneyleri yapıldı. Deneyde 7 dün suda bekletilmiş numuneler kullanıldı.
Küp numunelerin ardından gönderilen parke taşlarının yarma deneyleri yapıldı. Her 6 numunede bir raporlar
çıktı olarak alındı. Her iki deneyde de tüm veriler direkt olarak bilgisayar programına aktarılarak raporlandı.
Resim 20.1 – Küp numune teste tabi tutulurken Resim 20.2 – Parke yarma deneyi yapılırken
Resim 20.3 – Deneyler ve raporlamaları
bilgisayar destekli olarak gerçekleştiriliyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 21
YAPILAN İŞ: Bitüm Deneyleri, Kaliforniya Deneyi, Metilen
Mavisi DeneyiTARİH: 11.07.2011
Toprak İşleri Laboratuvarı
Kaliforniya deneyi numuneleri su banyosundan çıkarıldı ve şişme miktarları ölçülerek, şişme yüzdeleri
bulundu. Bulunan değerleri deney föylerine işlendi. Daha sonra test makinesine yerleştirilen numuneler üstten
sabitlenerek, alttan basınç uygulandı. Bu işlem sırasında su banyosunda iken üzerlerinde ne kadar ağırlık varsa
o ağırlıklar da numunelerin üzerine eklendi. Test verileri direkt olarak bilgisayara aktarılarak Gerilme – Çökme
grafikleri çizildi ve 2,5 mm ile 5 mm çökme değerlerindeki %CBR değerleri okunarak deney föylerine işlendi.
Daha sonra bu numunelere ait toprağın nerelerde kullanılabileceğine dair çıkarımlar yapılacak.
Resim 21.1 – Teste tabi tutulacak numuneler Resim 21.2 – Kaliforniya Deneyi Makinesi
Bitüm Karışımlar Laboratuvarı
AS Elmaslar İnş. İçin hafta sonu yapılmış olan binder dizaynlarının Marshall deneyleri yapıldı.
Bugün Bitüm Karışımlar Laboratuvarı’nda ayrıca bitüm özelliklerini belirlemek üzere deneylerin yapımına
başlandı. Deneye tabi tutulan bitüm Keşan Asfalt Şantiyesi’nden gelen B 50/70 penetrasyon değerine sahip
TÜPRAŞ menşeli bitümdü. Bizden aşağıdaki bitüm özellikleri deneylerinin yapılması istendi:
1. Penetrasyon (25ºC), 0,1 mm
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 22
YAPILAN İŞ: Bitüm Deneyleri, Kaliforniya Deneyi, Metilen
Mavisi DeneyiTARİH: 11.07.2011
2. Yumuşama Noktası (ºC)
3. İnce Film Halinde Isıtma Deneyi (163ºC’de 5 saat)
3.1 Kütle Değişimi, %
3.2 Kalıcı Penetrasyon, %
3.3 Yumuşama Noktası (ºC)
3.4 Yumuşama Noktası Yükselmesi (ºC)
4. Parlama Noktası (ºC)
İlk başta bitümün yumuşama noktasından 90 ºC’den fazla olmamak üzere etüvde 18 adet bitümün bulunduğu
koliden alınan 4 adet numune çözüldü. (Her 10 adete 2 adet numune) Daha sonra bunlar gerekli deneylerin
kaplarına yerleştirildi ve 1 saat boyunca dinlenmeye bırakıldı.
PENETRASYON DENEYİ
Penetrasyon deneyi ile asfalt çimentolarının sertlik veya kıvamlılıkları ölçülür. Asfalt çimentolarında kıvamın
bağlama yeteneği ve bağlayıcılık gücü açısından önemlidir.
1 saat boyunca dinlenmeye bırakılan penetrasyon deneyi numuneleri daha sonra 25 ºC sıcaklıktaki su
banyosunda 1,5 saat boyunca bekletildi. Daha sonra her bir bitüm numunesini temsil eden 2 adet penetrasyon
numunesi su içi dolu kaba kondu; penetrasyon aletine yerleştirilerek penetrasyon değerleri ölçüldü. Bu
ölçümde ağırlığı ile beraber 100 gr olan penetrasyon iğnesi bitüm yüzeyine değecek kadar yaklaştırıldı;
ardından kendi ağırlığında 5 saniye boyunca bitüm içine girdiği mesafe 3 farklı noktadan aletten okundu ve
bunların ortalamaları alınarak penetrasyon değeri belirlendi.
Resim 22.1 – Penetrasyon Numuneleri Resim 22.2 – Penetrasyon Deneyi yapılıyor
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 23
YAPILAN İŞ: Bitüm Deneyleri, Kaliforniya Deneyi, Metilen
Mavisi DeneyiTARİH: 11.07.2011
YUMUŞAMA NOKTASI TAYİNİ
Yumuşama noktası su banyosu içerisine yerleştirilmiş, üzerine bilye konmuş bitüm numunesinin belirli bir
hızla ısıtılması ile yumuşaması sonucu tabana değdiği andaki sıcaklık değeridir.
Daha önce yumuşama deneyi için halkaların içine yerleştirilmiş numunelerimizin taşan kısımları sıcak bir
spatula vasıtası ile traşlandı. Ardından numuneler 5ºC sıcaklıktaki saf su içerisinde 15 dakika bekletildi.
Ardından deneyin yapılacağı makineye ait mekanizmanın içerisine 2 adet numune yerleştirildi ve bu
mekanizma su dolu beherin içine konarak, test makinesine yerleştirildi. Numuneler tabandan 2.5 cm yukarıda
konumlandırıldı. Üzerlerine daha sonra çelik bilyeler yerleştirildi ve 3 dakika bekletildikten sonra sıcaklığı
dakikada 5ºC yükselecek şekilde ısıtılmaya başlandı. Bilyenin halkanın içerisinden geçerek tabana ulaşmasının
ardından deney aleti her iki numune için sıcaklık değerlerini ve ortalama değerleri verdi. Elde edilen değerler
not edildi. Böylece numunenin yumuşama noktası elde edildi.
Resim 23.1 – Deney numuneleri (Traşlanmamış) Resim 23.2 – Yumuşama deneyi makinesi
İNCE FİLM HALİNDE ISITMA DENEYİ
Bu deney ile ısının ve havanın yarı katı asfaltik malzemeler üzerindeki etkileri ölçülür. Elde edilen sonuçlar
beton asfalt tesislerinde karışımlar hazırlanırken asfaltta meydana gelecek sertleşmenin derecesi hakkında fikir
verir.
1 cm yüksekliğinde ve 14 cm çapındaki deney kaplarına 48-50 gr aralığında sıcak bitüm kondu ve tamamen
kaba düzgün bir şekilde yayılması sağlandı. Ardından 1 saat boyunca soğuyup, dinlendikten sonra ağırlıkları
ölçülerek not edildi. Her bir bitümü temsilen 2 kap numune hazırlandı. Numuneler daha sonra 163 ºC’deki
döner etüve yerleştirildi. Numuneler burada 5 saat boyunca bekleyecek.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Araştırma Başmühendisliği YAPRAK NO: 24
YAPILAN İŞ: Bitüm Deneyleri, Kaliforniya Deneyi, Metilen
Mavisi DeneyiTARİH: 11.07.2011
Etüvden çıkarıldıktan sonra numunenin oda sıcaklığına kadar soğuması beklenir ve 0,01 gr duyarlılıkta tekrar
tartılır. Böylece her numune için ağırlık kayıpları hesaplanmış olur. Daha sonra bu numuneler tekrar 163 ºC’lik
etüvde ısıtılarak karıştırılır. Bundan sonra numune için istenen penetrasyon ve yumuşama deneyleri tekrar
yapılır. Böylece numunelerin kalıcı penetrasyonları ve yumuşama noktası yükselmeleri belirlenir.
Resim 24.1 – Döner tablalı etüve yerleştirilmiş numuneler
Beton Laboratuvarı
METİLEN MAVİSİ DENEYİ
MAK-YOL İnş. Şantiyesi için kullanılacak olan agrega için
Metilen Mavisi Deneyi ile kil yüzdesi tayini yapıldı. 10-0
numaralı elekler arasında kalan 200 gr numune alınarak 500
cc saf su içerisine kondu. 600 devir/dakika hızla 5 dakika
boyunca karıştırıldı. Daha sonra bu karışıma daha önceden
hazırlanmış metilen karışımından 5 cc eklendi ve 1 dakika
boyunca karıştırıldı. Daha sonra cam baget ile leke kartuşuna
1 damla damlatıldı ve açık mavi renk yakalanana kadar bu
işleme devam edildi. Bu renk yakalandıktan sonra beş damla
ile daha rengin kontrolü yapıldı. Açık mavi renk 55 cc’de yakalandı. Bu değer (55 cc) malzeme miktarına (200)
bölünerek MBF değeri elde edildi ve şartnamede verilen değerlere uygunluğuna bakıldı.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 25
YAPILAN İŞ: Plentmiks Temel ve Asfalt Serimi TARİH: 12.07.2011
İstanbul - Şile Bölünmüş Yolu Km:16+500 - 62+500 arasında MAKYOL İnş. tarafından üstlenilmiş toprak
işleri, sanat yapıları, üstyapı ve köprü işleri ikmal inşaatı şantiyesinde sabah mesaisi ile beraber saha stajına
başlandı. Şef Azmi Bey tarafından şantiyenin genel durumu hakkında bilgiler alındı ve sahaya çıkıldı.
29 + 530 kilometrelik kısmın üst bölümündeki yaklaşık 100
metrelik serilmiş Plentmiks temel tabakası havalandırıldı ve
ardından tekrar sıkıştırıldı. Fazla sulama yapılması sebebiyle
zeminin stabil halde sıkıştırılması sağlanamadığından zemin tekrar
kaldırılarak havalandırıldı. Ardından tekrar silindir vasıtası ile
sıkıştırıldı. Gradasyonu bozulan kesimler ise kaldırılarak yerine
yeni malzemeler döküldü.
Plentmiks temel kırılmış çakıl, cüruf, kırmataş ve ince malzemelerin şartnameye uygun, en az iki farklı dane
boyutu grubunu içeren gradasyonda hazırlanan ve yeterli alt temel tabakası üzerine bir veya birden fazla tabaka
halinde serilen tabakadır. Burada serilecek üst yapı kalınlıkları ise şöyle:
- Alt Temel 20 cm
- Plentmiks Temel 20 cm
- Bitümlü Sıcak Temel 10 cm
- Binder Asfalt Betonu 10 cm
- Aşınma Tabakası 4 cm
Sıkıştırma işleminde 20 tonluk çelik bandajlı, vibrasyonlu silindir kullanılıyor. Havanın sıcak olması sebebiyle
sıkıştırma işlemi sırasında tam olarak istenilen sıkışmanın sağlanması için sulama yapılıyor.
Ayrıca bugün iki yolun bağlantı noktasından eski asfalt yol
geçtiğinden, bu iki yolu bağlamak amacıyla mekanik
malzemeler kullanılmaksızın 20’şer cm’lik tabakalar
halinde asfalt serimi yapıldı. Burada en yüksek kesimde 80
cm kalınlığında asfalt tabakası bulunacak. Serim işlemi
sırasında 150 ºC olarak gelen sıcak karışımın 120 ºC’yi
geçmeden serilmesi ve 80 ºC’nin altına düşmeden
sıkıştırılmasının tamamlanması gerekiyor. Her bir tabaka
serimi arasında 5 saat beklenmesi gerekiyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 26
YAPILAN İŞ: Toprakarme Duvar İnşaatı, Binder Asfalt Betonu
SerimiTARİH: 13.07.2011
Gebze’de ikamet ettiğimden ve İstanbul – Şile yol inşaatı şantiyesine ulaşımımın zor olması sebebiyle
GÜLSAN İnşaat’a ait Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı işinin yer aldığı şantiyeye geçiş yaptım. 21 km
uzunluğunda ve 2x2 şerit düzeninde yer alan yol üstyapı iyileştirme çalışmaları yapılıyor. Bu iyileştirme
çalışmalarının büyük bir bölümü tamamlanmış durumda. Burada Muallimköy ve Dilovası Köprülü Kavşak
çalışmalarını takip edeceğim.
Muallimköy Kavşağı’nda köprünün otoban tarafındaki giriş kısmında toprakarme duvar çalışması yapılıyor. İlk
önce plakalar vinç yardımı ile yerleştiriliyor. Plakaların birbirleri ile etkileşimlerini önlemek amacıyla plakalar
arasına köpük konuyor. Daha sonra statik hesap sonucu uzunluğu, kalınlığı ve adedi belirlenen halatların
montajları yapılıyor. Son olarak ise taş ocaklarından getirilen toprak ile duvarın arkası dolduruluyor. Duvarın
arkasında su birikmesini ve bunun olumsuz etkilerini önlemek amacıyla suyun daha iyi drene olabilmesi için
hemen plakaların arka kısmına granüler malzeme yerleştirliyor. Bu kısım el vibratörü ile diğer toprak kısımlar
ise silindir vasıtası ile sıkıştırılıyor.
Birinci köprünün D-100 karayolu birleşim kısmının son
kesimine eski asfaltın üzerine 8 cm (10 cm seriliyor ve 2
cm sıkışıyor) kalınlığında binder asfalt betonu serildi.
Araçların çıkacağı kısımlar tırmık ile düzeltilerek araçlar
için uygun hale getirildi. Serim gerçekleştirilmeden önce
eski asfalt ile tutunmanın sağlanması amacıyla eski asfalt
üzerine emisyon sürüldü. Daha sonra ise wabble ve silindir
yardımı ile binder tabakası sıkıştırıldı.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 27
YAPILAN İŞ: Dolgu ve Kazık Çalışması TARİH: 14.07.2011
Dilovası Kavşağı’nda Dil Deresi üzerine yapılacak köprünün yolu üzerinde zeminin zayıf olması sebebiyle
dolgu çalışması yapılıyor. Terasman kotuna kadar dolgu yapılıp sıkıştırılacak bu zemine köprünün
tamamlanmasının ardından üst yapısı serilecek.
Taş ocağından gelen kireç taşları ilk önce dozer yardımı ile kırılıp, seriliyor. Ardından ise 35 tonluk silindir ile
sıkıştırılıyor. Dolgu kalınlığı köprüye yaklaştıkça yükselerek devam edecek. Her bir dolgu tabakası 25 – 30 cm
yüksekliğinde serilerek sıkıştırılıyor. Bu noktadaki dolgular bittikten ve köprü tamamlandıktan sonra 35 cm
kalınlığında temel tabakası ve üzerine 10 cm bitümlü sıcak temel, 10 cm binder asfalt betonu, 5 cm aşınma
tabakası serilecek.
Daha öncede belirttiğim üzere bu bölgedeki zemin zayıf
olduğundan köprü ayaklarının oturacağı bölgeye kazık
çalışması yapılıyor. Burada toplam 41 kuyu açılacak ve her bir
kuyuya 30 m (2x12 m + 1x10 m) yüksekliğinde kazık
yerleştirilecek.
3 parça halinde hazırlanan kazık donatıları bindirmeli olarak
kuyuya yerleştiriliyor. Açılan her bir kuyunun çapı 1 m ve 5’er
cm pas payı konacak. Dolayısı ile hazırlanan fretli donatıların
çapı 90 cm.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 28
YAPILAN İŞ: Kazı ve Dolgu İşleri TARİH: 15.07.2011
Muallimköy Kavşağı’nın Muallimköy yoluna bağlanan kısmında sandık yarma işlemleri yapılıyor. İlk önce
Topoğraf tarafından şev kazıkları çakılıyor ve buna uygun olarak 1:1 şev eğiminde yarma işlemi yapılıyor.
Eğer kazı işlemlerinin yapılacağı güzergah üzerinde ağaç ve kök vb. şeyler varsa bunlar önceden temizlenir.
Beko yardımı ile şev eğimleri düzeltildi. Yine beko ve dozer yardımı ile yarma fazlası topraklar çevre
düzenlemesinde kullanılmak üzere kamyonlara yüklenerek kavşağın ilgili kesimlerine serildi. Terasman kotuna
göre 20 cm civarında toprak kaldırılarak şartnamede istenen uygun sıkışma değerlerine sıkıştırıldı.
Yarma kısmında bazı bölgeler volkanik tüf olan zayıf
zeminlerdi. CBR değeri %6’dan (2,5 mm için) daha düşük
olduğundan dolayı 35 cm kalınlığında taş dolgu yapılıyor.
Böylece sürşarj ile su da zeminden uzaklaştırılarak,
oturması tamamlanmış ve istenilen kayma dayanımına
sahip zemin elde edilmiş oluyor.
Karayolları Teknik Şartnamesi’ne göre zayıf zeminin
özellikleri ise şöyle:
Deney Limit Standart
Likit Limit ≤60 TS1900 / AASHTO T-89
Plastisite İndeksi ≤35 TS1900 / AASHTO T-89
Maks. Kuru Birim Hacim Ağırlık ≥1,450 t /m 3 TS1900 / AASHTO T-89
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 29
YAPILAN İŞ: Alt Temel + PMT Serimi (Plent-miks Alt Temel) TARİH: 18.07.2011
Muallimköy Kavşağı’nda bir önceki gün yarma işlemleri yapılan bölgede tamamlanmış kısımlara alt temel ve
plentmiks temel malzemeleri karışık olarak seriliyor. İlk önce Finisher için kot kazıklarına teller gerildi. Daha
sonra finisher yardımı ile malzeme 45 cm kalınlığında olacak şekilde serilip sıkıştırıldı. Sıkıştırma işlemi ise
yine wabble ve vibrasyonlu silindir aracılığı ile yapıldı.
Alt temel malzemesi şartnamede verilen gradasyon değerlerine uygun olarak sürekli gradasyon gösterecek
şekilde hazırlanan ve belirlenen optimum su yüzdesine sahip malzemedir. Ayrıca yine şartnamede verilen diğer
yassılık vb. gibi özellikleri de sağlamalıdır. Sıkıştırma işlemi malzeme nemli iken yapılır. Gerekli durumlarda
sulanarak sıkıştırma işlemine devam edilir. Bu alt temel malzemesi daha önce tesviyesi ve sıkıştırılması
tamamlanmış olan terasman kotundaki zeminin üzerine serilir.
Serme işlemi bir veya birden fazla tabaka halinde yapılabilir. Sıkıştırma işleminde ise en az %10 bindirme
yapılmasına özen gösterilir. Böylece sıkıştırılan zeminin bir bütün halinde çalışması sağlanmış olur. Ayrıca
mekanik malzemenin en sonunda meydana gelecek bozulmaları önlemek için son yarım ila bir metre kala
silindirin vibrasyonu durdurulur. Bir pas tamamlanmadan diğerine geçilmez. Finisher ile serim işlemi
yapılırken yükseklik sürekli olarak kontrol edilerek olası hataların oluşması önlenmiş oldu.
Ayrıca bahsettiğim üzere burada plent-miks temel malzemesi ile alt temel malzemesi karıştırılarak seriliyor. Bu
durumda bu temellere Plent-miks Alt Temel adı veriliyor. Plent-miks Alt Temel’in şartnamede Tip – B
gradasyon limitlerini sağlaması gerekmektedir.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 30
YAPILAN İŞ: Plent – miks Alt Temel, Taş Ocağı ve Asfalt
Şantiyesi İncelemesi, Asfalt Kotu AtamasıTARİH: 19.07.2011
Muallimköy Kavşağı’nda Plent – miks Alt Temel serimine devam edildi. Bazı bölgelerde nemin fazla olması
sebebiyle bu bölümler kaldırılarak havalandırılıp, tekrar sıkıştırılıyor. Bugün ayrıca kot demirlerine nivo
aracılığı ile asflat kotları işaretlendi. Sonraki günlerde buraya Plent – miks Alt Temel’in üzerine 25 cm
kalınlığında asfalt tabakası serilecek.
Şantiyede benzer işlerin tekrar etmesi sebebi ile asfalt ve dolgu malzemelerinin geldiği Ayhanlar Asfalt
Şantiyesi ve Taş Ocağı’na giderek Ahmet Bey’den işleyiş hakkında bilgiler alındı. Burada yer alan
laboratuvarlar ve yapılan deneyler görüldü. Taş ocağından kalker ve doromit olarak iki türlü taş çıkarılıyor.
Daha sonra bunlar konkasörler ile muhtelif boyutlarda kırılarak silolarda depolanıyor. Daha sonra plentte
gerekli gradasyonlarda malzeme ve uygun yüzdede bitüm karıştırılarak bitümlü sıcak karışımlar elde ediliyor.
Bitümler TÜPRAŞ’tan geliyor. Ayrıca bir adet beton santrali ve emisyon hazırlama tesisi bulunuyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 31
YAPILAN İŞ: Alt Temel Serimi, Bitümlü Sıcak Temel Serimi,
Kum Konisi Deneyi, Köprü ÇalışmalarıTARİH: 20.07.2011
Muallimköy Kavşağı’nda tamamı 45 cm kalınlığında olacak Plent-miks alt temelin ikinci katmanının serimleri
tamamlandı. Daha sonra kum konisi yöntemi ile sıkışma oranlarına bakıldı. Birden fazla tabaka halinde
serimlerde her tabaka birbirine eşit kalınlıkta serilmeli ve bir tabaka istenilen sıkışma değerini sağlamadan
üzerine diğer tabaka serilmemelidir. Maksimum sıkışmış tabaka kalınlığı 20 cm’yi geçmemelidir; fakat
makinelerin kapasitesi yeterli olursa 30 cm’ye kadar serim yapılabilir.
Kum Konisi Deneyi
Bu deney ile sıkıştırılmış zeminin sıkışma oranı tayin edilir. Biz burada plent-miks alt temel kullandığımız için
ve bu tip alt temel Tip-B sınıfına girdiğinden minimum %97 sıkışma oranını sağlaması gerekmekte.
Deneyde kullanılan konisinin çapı 6” tir. Bu deney maksimum dane boyutu 50 mm ve daha küçük olan
malzemeler için yapılır. İlk önce 6” çapında ve 15 cm derinliğinde bir çukur açılır. Mekanizma çukurun üzerine
yerleştirilir ve 7 kg ağırlığında kuru birim hacim ağırlığı bilinen kum (10 mm ile 40 mm’lik elekler arasında
kalan kum) hazneye konur ve vana açılarak kum akışı başlatılır. Kum akışı durduktan sonra alet içerisindeki
kum miktarı tartılarak belirlenir ve çukura dolan kum miktarı bulunur. Buradan çukurun hacmi hesaplanır.
Daha sonra ise çukurdan çıkan malzemenin su içeriği dikkate alınarak kuru ağırlığı bulunur ve çukurun
hacmine oranı ile kuru birim hacim ağırlığı elde edilir. Daha sonra hedeflenen kuru birim ağırlığa bölünerek
yüzde cinsinden şartnamede istenen değerleri sağlayıp sağlamadığı saptanır.
--------------------------
Kamulaştırma sorunlarından dolayı 2. Köprünün sanayi bölgesindeki yol kesimi 5 m kaydırılıyor. Bunun için
kazı çalışmaları başlatıldı ve gerekli kotlar veriliyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 32
YAPILAN İŞ: Alt Temel Serimi, Bitümlü Sıcak Temel Serimi,
Kum Konisi Deneyi, Köprü ÇalışmalarıTARİH: 20.07.2011
2. Köprünün dolgu işleri devam eden kısmında genleşme derzleri 18.07.2011 tarihinde yerleştirilmişti.
Genleşme derzi köprü demirlerine kaynaklanır ve betonu dökülmek süratiyle köprüye monte edilir. Bu derzler
sayesinde meydana gelecek deplasmanlarda köprüde oluşabilecek hasarlar önlenmiş olacak. Ayrıca köprü
birleşim noktasına taş dolgu işlemi yapıldı. Son katmanda üzerine ince granüler malzeme serilerek geçiş
plakasının alt betonu döküldü.
Resim 32.1 – Genleşme Derzi Resim 32.2 – Geçiş plakası alt betonu dökülüyor
--------------------------
Öğleden sonra 15:30 civarında sıkışma değerlerinin yeterli olduğu görülen Muallimköy yolu bağlantısında
bitümlü sıcak temel serimine başlandı. Burada sıkıştırılmış bitümlü sıcak temelin kalınlığı 12 cm olarak
projelendirilmiş.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 33
YAPILAN İŞ: Alt Temel Serimi, Bitümlü Sıcak Temel Serimi,
Kum Konisi Deneyi, Köprü ÇalışmalarıTARİH: 20.07.2011
Bitümlü sıcak temel serimine başlanmadan önce plent-miks alt temelin üzeri tekrar kontrol edilerek, artık
madde vb. maddelerden temizlendi. Ardından elektronik duyarga kumandalı finişer yardımı ile çelik tel ile
belirlenmiş offset hattı takip edilerek serim işlemine başlandı.
Serim işlemi sırasında finişerin hızı sabit kalmalı ve serim olabildiğince sürekli olmalıdır. Ayrıca kürekçi ve
tırmıkçılar yardımı ile de serimin istenilen şekilde yapılabilmesi sağlandı. Ayrıca makine ile serimin mümkün
olmadığı bağlantı kısmının dar bölgelerinde serim el ile yapıldı.
Sıkıştırma işlemi ise wabble ve çelik bandajlı vibrasyonlu silindir yardımı ile yapıldı. Serim ve sıkıştırma
süresince sıcaklık kontrol edildi. Çünkü sıkıştırılmaya başlandığında sıcaklığın 135 ºC’nin altına düşmemiş
olması gerekiyor. Tamamen sıkıştırma işlemi bittiğinde ise karışımın sıcaklığının 80 ºC’nin altına düşmemiş
olması gerekmekte. İlk silindiraj wabble tarafından yapıldı. Silindiraj işlemleri kenardan başlanarak ortaya
doğru yapılır.
Deneyler için ise yeni tamamlanmış yoldan alınmak suretiyle her 500 tonluk üretim için en az bir çift, eğer yol
kısa ve parçalı ise her bir bölüm için günde en az bir çift karot numune alınmaktadır. Ayrıca ekstraksiyon ve
gradasyon içinde sıcak karışım numuneleri alınır.
Burada kullanılan bitümlü sıcak temelin bitüm yüzdesi ise %3,90.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 34
YAPILAN İŞ: Dolgu çalışmaları, Geçiş Plakası, Asfalt Betonu
Binder SerimiTARİH: 21.07.2011
Kamulaştırma sorunu nedeniyle ekseni kaydırılan yolda taş
dolgu çalışması yapıldı. Taş ocağından getirilen kireç taşı
vb. taş dolgu malzemeleri dozer yardımı ile serildikten
sonra silindirlenerek sıkıştırıldı. Daha sonra ise tresman
kotuna göre sıfırlanması yapıldı.
Bir önceki gün bitümlü sıcak temeli serilen Muallimköy yolu bağlantısı kesimine asfalt betonu binder tabakası
serimine başlandı. Bu tabakanın projelendirilmiş
kalınlığı 8 cm.
Serime başlanmadan önce yapıştırıcı olarak CRS 1
tipi emisyon kullanıldı. Bu yapıştırıcının püskürtme
sıcaklığının 50-85 ºC arasında olması gerekiyor.
Karışımın serileceği yüzey temizlenip, emisyon
sürüldükten sonra serim işlemlerine başlandı. Yine
serim sırasında 5 metre aralıklarla dikilen offset
kazıklarına çelik tel gerildi ve serim finişer ile yapıldı. Ayrıca bugün ikinci bir finişer getirilerek imalat iki
finişer yardımı ile yapıldı.
Sıkıştırma işlemi ise wabble ve vibrasyonlu silindir ile yapıldı. Burada sıcaklığın sıkıştırmaya başlandığında
130 ºC ve sıkıştırma bittiğinde 80 ºC olmasına dikkat edilmelidir. Silindiraj sırasında silindirin tekerlekleri
yapışmayı engellemek için su ile ıslatılıyor. Renk farkı, taş kırılmaları ve teker izleri bulunmayana kadar
silindiraj işlemine devam edilir. Ayrıca yapışmayı önlemek için su dışında başka bir malzeme kullanılamaz.
Numune alımında ise yine bitümlü sıcak temelde olduğu gibi teknik şartnamedeki kurallara uyulur. Numune
alınan kısımlar hemen aynı malzeme ile doldurulur.
Asfalt betonu binder tabakasında kullanılan bitüm yüzdesi %4,25
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO: 35
YAPILAN İŞ: Dolgu çalışmaları, Geçiş Plakası, Asfalt Betonu
Binder SerimiTARİH: 21.07.2011
Bugün takip ettiğim bir diğer imalat ise köprü
geçiş plakasının yapımıydı.
20 cm kalınlığında projelendirilen geçiş plakası
daha önce burada dolgu yapılan kesime dökülmüş
olan alt beton tabakasının üzerine yapılıyor.
Burada yapılacak olan geçiş plakası ile ani
çökmeler önlenmiş olacak. Betonu dökülüp,
prizini aldıktan sonra üst kaplamaya kadar dolgu
ile üzeri doldurulacak.
KONTROL SONUCU:
KISIM: Gebze-İzmit İkmal ve Yapım İnşaatı YAPRAK NO:36
YAPILAN İŞ: Aşınma Tabakası Serimi, Köprü Çalışmaları, Su
Kanalları ve OtokorkulukTARİH: 22.07.2011
Asfalt betonu binder tabakasının serilmiş olduğu Muallimköy Kavşağı’ndaki yol imalatlarının aşınma
tabakalarının serimlerine başlandı. Aşınma tabakası seriminde de yine binder tabakasının seriminde dikkat
edilmesi gereken hususlara uyuluyor. Serilen aşınma tabakasının kalınlığı 5 cm ve bitüm yüzdesi %5. Ayrıca
yine aşınma tabakası ile binder tabakasının birbirine tutunması için CRS1 tipi emisyon kullanılıyor.
Köprü genleşme derzleri yerleştirildi. Bu genleşme
derzleri çelik profil ve kauçuk contalı olup;
genleşme-büzülme etkileri sonucu ortaya çıkan
deplasmanların köprüye zarar vermesini önlemek
amacıyla yerleştirildi.
Burada derz boşluğuna doldurulan betonların
dayanım sınıfı ise köprü tabliye betonunun dayanım
sınıfının en az bir sınıf üstünde olmalıdır.
Muallimköy Kavşağı’nda otokorkulukların montajları yapılıyor. Makineyle dikmeler çakıldıktan sonra raylar
yerleştiriliyor. Rayların yerleşimi sırasında bindirmeler yapılıyor. Bir ucu köprüde diğer ucu açıkta
bulunduğundan dolayı şartnamede yer aldığı üzere otokorkulukların imalatına köprüden başlandı.
Ayrıca su kanallarının imalatı devam etti. Su kanallarında C20 dayanım sınıfına sahip beton kullanılıyor.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 37
YAPILAN İŞ: BSK Serimi, Sıkışma Testi TARİH: 25.07.2011
Gebze-İzmit yolunda aktif çalışmaların azalması sebebiyle tekrar İstanbul-Şile Bölünmüş Yolu’nda stajıma
devam edeceğim. İstanbul-Şile Bölünmüş Yolu’nun 16+500 – 62+500 kilometreleri arasında ağırlıklı olarak
dolgu çalışmaları ve bitümlü sıcak karışım serimi imalatları yapılmakta.
53+100 ile 53+500 kilometreleri arasında gerekli düzeltme işlemleri yapıldıktan sonra bitümlü sıcak karışım
serimine başlandı. Burada mekanik malzeme olarak 70 cm malzeme serilmiş durumda.
51+600 kilometresinde yer alana Siltaş Kavşağı’nda PMT tabakasında kum konisi yöntemi ile sıkışma testi
yapıldı.
Bilindiği üzere PMT serimi için uygun şartlar yağış, don ve kar olmayan hava şartlarıdır. Çok sıcak havalarda
ise sıkıştırma boyunca nemin korunması amacı ile sulama yapılmaktadır. Çünkü en iyi sıkışma belirlenen
optimum su yüzdesinde sağlanabilir. Arazide PMT tabakalar halinde seriliyorsa bir önceki tabaka gerekli
sıkışma şartlarını sağlamadan diğer tabakanın serimine geçilmez. Gerekli sıkışmanın tüm silindiraj işlemlerine
rağmen sağlanmaması durumunda ise gerekli bölgeler kaldırılarak yerine yeni malzemeler doldurulup
sıkıştırma işlemine devam edilir.
Plent-Mikst Temel için sıkıştırma kriterleri ise aşağıdaki gibidir:
Minimum Sıkışma
(%)
100 Modifiye Proctor
TS 1900
ASHTO T-180
97 Titreşimli Tokmak
TS 1900
BS 1377
Optimum Su İçeriği
(%)
(Wopt-1)-Wopt
Wopt±0,5
Modifiye Proctor
Titreşimli Tokmak
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 38
YAPILAN İŞ: Yan Yol Çalışması, Hendek Kaplama, Bitümlü
Temel SerimiTARİH: 26.07.2011
27 + 900 km’de Ömerli – Batı yan yol çalışmaları yapılıyor. Daha önce bu bölgede mevcut bir yan yol yoktu.
Bu çalışmalar ile yeni bir yan yol yapılacak.
53 + 000 ile 53 + 800 km’leri arasında bitümlü sıcak temel serimi imalatı yapıldı. Bitümlü alt temel ile projeye
uygun şekilde deverin düzeltimi de gerçekleştirildi.
Orta refüjde hendek çalışmaları yapılıyor. Bu çalışmalar 53 + 800 ile 55 + 350 kilometreleri arasında devam
ediyor. Daha sonra bu hendeklerin kaplama işlemi bittikten sonra beton kalıpları hazırlanarak beton dökümü
gerçekleştirilecek. Böylece yol üzerine düşen yağmur suları bu hendekler sayesinde uzaklaştırılacak ve drene
edilecek.
Ayrıca bugün Jandarma Karakolu önünde yapılacak olan duvar inşaatına başlanıldı.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 39
YAPILAN İŞ: Taş Duvar İmalatı, Bitümlü Sıcak Temel Serimi TARİH: 27.07.2011
Bitümlü sıcak temel serimi gerçekleştirildi. Serim
sırasınca sıcaklık kontrol edildi. Malzemenin gerekli
sıkışmayı sağlayabilmesi için sıcaklık değerlerinin verilen
şartlara uygun olması gerekmektedir. Sıcaklık 120 ºC’nin
altına düşmeden serimi, 80 ºC’nin altına düşmeden de
sıkıştırılması tamamlanmalıdır.
Karayolları Teknik Şartnamesi’ne göre plentten çıkan
bitümlü sıcak temel minimum olarak aşağıdaki
sıcaklıklarda serimine başlanmalıdır:
Hava Sıcaklığı (Gölgede) Karışımın Sıcaklığı (Minimum)
5 – 15 ºC arasında 155 ºC
15,1 – 30 ºC arasında 145 ºC
30 ºC den yukarısı için 140 ºC
Jandarma Karakolu önündeki taş duvar imalatına devam
edildi.
Bu tip duvarlar harç kullanılıp kullanılmasına göre
harçlı duvarlar ve kuru duvarlar olmak üzere iki
çeşittirler. Kullanılan taşlarda ise çürük damarlar ve
çatlaklar olmamalıdır.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 40
YAPILAN İŞ: Taş Dolgu, Trimer Kazı Çalışması, Binder Asfalt
Betonu SerimiTARİH: 28.07.2011
39 + 500 ile 39 + 600 kilometreleri arasında Üvezli bölgesinde taş dolgu çalışması yapıldı. Böylece zeminin
ıslahı tamamlandıktan sonra mekanik malzeme serimine başlanabilecek. Dolgularda kullanılan malzemelerin
teknik şartnamede yer alan kriterleri sağlaması gerekmektedir. Bu sebeple dolgu malzemesi içerisinde
aşağıdaki malzemeler bulunmamalıdır:
Bitkisel toprak
Ağaç, çalı, kök vb. organik malzemeler
Kömür tozu benzeri içten yanma ihtimali bulunan malzemeler
Bataklık veya suya doygun hale gelmiş killi ve marnlı zeminler
Enkaz benzeri artık malzemeler
Toksit madde içeren endüstriyel malzemeler
Karlı, buzlu ve donmuş topraklar ile suyla kolayca ufalanarak oturabilecek malzemeler
Ağırlıkça %20 den fazla çözünebilen madde içeren topraklar ve ayrıştığında kil davranışı gösterecek
topraklar
46 + 000 ile 50 + 500 kilometreleri arasında
trimer kazı çalışmaları yapılıyor. Bu çalışma ile
mevcut üstyapının yüzeyi kazınarak yeni serilecek
üstyapı için uygun bir sürüş yüzeyi elde ediliyor.
Kazınma işlemi tamamlandıktan sonra yüzey
süpürülerek temizlenir. Kazınmış yüzeyde
kazınan kaplamadan kalan ince artık kısımları
bulunmamalıdır. Kazınan bu malzemeler daha
sonra geri dönüştürülmek için kullanılmakta. Bu
yeniden kullanım ile elde edilen sıcak karışımlar
yüzey tabakası yapımında kullanılamamaktadır. Ayrıca hazırlanacak sıcak karışımlarda ağırlıkça %25’den
fazla miktarda kazınmış malzeme kullanımı teknik şartname ile kısıtlanmıştır.
Kazınan yüzeylerde çukur, tümsek vb. hasarların bulunmaması gerekmektedir. Ayrıca kazınan kaplamanın
yüzey düzgünlüğünün kontrolü açısından deforme olmayan minimum 3 metre uzunluğundaki mastarlar ile
kontrol edilmelidir.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 41
YAPILAN İŞ: Binder Asfalt Betonu Serimi, Alt Temel Serimi,
Grovak Malzeme SerimiTARİH: 29.07.2011
53 + 000 ile 53 + 690 kilometreleri arasındaki binder asfalt betonu serimi tamamlandı. Finişer yardımı tek
tabaka halinde serilen binder tabakası daha sonra wabble aracılığı ile yoğurulduktan sonra, çelik bandajlı
vibratörlü silindir ile sıkıştırılması tamamlandı.
Ayrıca 51 + 600 kilometrede yer alan Siltaş Kavşağı’nda bitümlü sıcak karışım serimi yapıldı. Burada serim
greyder ve silindir yardımı ile gerçekleştirildi.
Bugün ayrıca 39 + 500 ile 40 + 100 kilometreleri arasında grovak malzeme ile dolgu yapıldı ve 40 + 200 ile
40 +600 kilometreleri arasında alt temel malzemesi serildi. Alt temel malzemesi finişer yardımıyla serildikten
sonra wabble ve çelik bandajlı silindir aracılığıyla sıkıştırıldı.
Burada dolgu için kullanılan grovak diğer adıyla kum taşı kum danelerinin fiziksel basınç altında sıkışması
sonucu oluşan bir taş türüdür. Kolay şekil alabilirler ve hava koşullarına karşı dayanıklıdırlar. Bu sebeple dolgu
malzemesi olarak kullanılmak için uygundurlar. Serilen dolgu malzemelerinin silindir ile sıkıştırılmasının
ardından terasman kotuna kadar bu bölge doldurulacak ve üzerine üst yapı gelecek.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 42
YAPILAN İŞ: Reglaj, Kum Konisi Deneyi, Binder ile Dever
DüzeltimiTARİH: 01.08.2011
Bugün Üvezli bölgesinde 39 + 500 ile 40 + 100 kilometreleri arasında alt temel öncesi, 40 + 200 ile 40 + 640
kilometreleri arasında ise plent – miks alt temel sıkıştırma işlemleri sonrası reglaj çalışmaları yapıldı.
Reglaj çalışması, toprak işlerinin serilme ve sıkıştırma işlemleri önemli ölçüde tamamlandıktan sonra yol
yüzeyi, hendek, dolgu ve yarma şevlerinde yapılan ince tesviye işleridir. Bu belirtiler yüzeyler şekil, boyut ve
kotlara uygun olarak greyder veya diğer bıçaklı tesviye makineleri ile düzeltilerek uygun hale getirilir.
Toprak yarmalarda reglaj işlemi yapılıyorsa taban toprağı en az 20 cm kadar kaldırılarak, gerekli sulama veya
kurutma işlemleri yapıldıktan sonra istenilen kuru birim hacim ağırlık elde edilinceye kadar sıkıştırılır. Yağmur
yağması vb. gibi durumlar meydana geldiğinde ise ince tesviyesi yapılan kısım tam olarak istenilen şartlara
tekrar getirilmeden alt temel veya temel serimine ise başlanamaz.
Plent – miks alt temelin sıkıştırma ve rehlaj
işlemi tamamen bittikten sonra kum konisi
yardımı ile sıkışma testi gerçekleştirildi.
Ayrıca 50 + 000 ile 50 + 500 kilometreleri
arasında binder asfalt betonu tabakası ile dever
düzeltme işlemleri gerçekleştirildi.
Böylece deverin proje şartlarına uygun hale
getirilmesi tamamlanmış oldu.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 43
YAPILAN İŞ: Grovak Dolgu, BSK Serimi, Hendek Kaplama,
Yatay İşaretlemeTARİH: 02.08.2011
39 + 800 ile 40 + 200 kilometreleri arasında grovak dolgu çalışmaları yapılıyor. 40 + 500 ile 48 + 000
kilometreleri arasında ise BSK serimi ve düzeltme imalatları yapılıyor.
53 ile 54 kilometreler arasında ise hendek kanallarının betonları dökülüyor. Bu hendek kanalları aracılığı ile
yol yüzeyine düşen yağışlar ilgili uzaklaştırma kanallarına iletilecek.
Ayrıca bugün yatay işaretleme yapıldı.
Yatay işaretleme işlemleri genel olarak:
trafik güvenliğinin sağlanması amacıyla
şerit ve kenar çizgilerinin çizilmesi, yaya
geçitlerinin belirlenmesi, kavşak
yaklaşımlarında kullanılacak uygun şeridi
gösteren ok işaretlerinin çizilmesi,
bordürlerin gece görünümlerini
kolaylaştırmak için boyanması, park
yerlerinin çizilmesi, katılma ve ayrılma
şeritlerinin çizilmesi vb. işleri kapsar.
İşaretlemede kullanılan boyanın testlerle onaylanan parlama noktası, sızma dayanımı vb. gibi deneyleri
sağlaması gerekmektedir. Ayrıca işaretlemeler teknik şartnamede belirtilen minimum çizgi kalınlıklarını ve
garanti sürelerini de sağlamalıdır.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 44
YAPILAN İŞ: Grovak Dolgu Serimi, Binder Asfalt Betonu
Serimi, Menfez Radye Betonu DökümüTARİH: 03.08.2011
39 + 800 ile 40 + 200 kilometreleri arasındaki
grovak dolgu imalatı devam etti.
49 + 500 ile 50 + 450 kilometreleri arasında
ise binder asfalt betonu serimi yapıldı. Daha
önceden trimerle kazınmış yol üzerine bu
serim gerçekleştirildi.
Finişer yardımı ile serilen binder asfalt betonu
tabakası wabble aracılığı ile yoğurulup,
sıkıştırıldıktan sonra çelik bandajlı vibratörlü
silindir aracılığı ile sıkıştırılması tamamlandı.
30 + 580. Kilometrede yer alan menfezin
radye temel betonu döküldü. Burada
kullanılan betonun dayanım sınıfı C25 olup,
toplamda 35 metreküp beton kullanıldı.
Menfezler, sürekli akan ya da yağışlar sonucu
oluşan küçük akarsuların sularını yol
gövdesinin bir tarafından diğer tarafına ileten
hidrolik sanat yapılarıdır.
Kesitlerine göre boru, kutu, kemerli menfezler
vb. şekilde çeşitlere ayrılırlar.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 45
YAPILAN İŞ: Karot Numune Alımı, Grovak Dolgu ve BSK
SerimiTARİH: 04.08.2011
Bitümlü sıcak karışım serimi yapıldı. Aralarında mesafe bulunan iki adet finişer ile hazırlanan sıcak
karışımların serimleri yapılarak, wabble ve çelik bandajlı vibratör ile sıkıştırılması yapıldı. Sıkıştırma işlemleri
yüzeyin bütün halinde çalışması amacıyla bindirmeli olarak yapılmaktadır.
49 + 830 ile 50 + 460 kilometreleri arasından 8 adet karot numune alındı. Bu numuneler daha sonra
laboratuvara gönderilerek ekstraksiyon deneyleri yapılacak. Karot numunelerin ortalama yoğunluğunun
laboratuvarda hazırlanan yoğunluğun en az %98’i kadar olması gerekmektedir. Karot numuneler günün serin
saatlerinde mevcut yapının parçalanması önlenerek alınmalıdır ve hemen ardından aynı malzeme ile
doldurulup, sıkıştırılmalıdır.
39 + 800 ile 40 + 200 kilometreleri arasında grovak dolgu serimi ve terasmana hazırlık çalışmaları yapılıyor.
Dolguların sıkıştırılmasında çelik bandajlı vibratörlü silindirler kullanılıyor. Aynen bitümlü sıcak karışımda
olduğu gibi dolgu çalışmalarında da sıkıştırma işlemi bindirmeli olarak yapılmalıdır. Karayolları Teknik
Şartnamesi’ne göre bu bindirme boyu en az silindi genişliğinin %10 u kadar olmalıdır. Zayıf zeminlerin
kaldırılıp yerine dolguya uygun malzemelerin doldurulması ile yapılan bu zemin ıslah çalışmalarında
şartnamede istenilen sıkışma değerlerinin sağlanması gerekmektedir. Tüm dolgu işlemleri bitip, gerekli bu
şartlar sağlandıktan sonra tesviye işlemlerine başlanır ve zemin mekanik malzemenin serimine uygun hale
getirilir. Terasman kotuna kadar yapılan bu çalışmalardan sonra üzerine mekanik malzeme serimine başlanır.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 46
YAPILAN İŞ: Kazı ve Dolgu Çalışmaları, Hendek Kaplama TARİH: 05.08.2011
Bugün geçen günlerde yapılan işlere paralel çalışmalar devam etti. 27 + 900 kilometrede İstanbul-Şile yönünde
yan yol yapımı için kazı çalışmaları yapılıyor. Ayrıca bir önceki gün devam eden grovak dolgu ve terasmana
hazırlık çalışmaları da devam ediyor. Bu çalışmaların yanında orta refüjde hendek kaplama çalışmaları
yapılıyor.
Örnek Üstyapı Kesiti:
Bir esnek üstyapı, aşınma tabakası, temel
tabakası ve alttemel tabakalarından oluşur ve
üstyapının üst kısmından taban zeminine
inildikçe, tabakalarda kullanılan malzemelerin
mekanik özellikleri, kaliteleri düşer.
Bir esnek üstyapıda en üstteki tabaka kaplama
tabakasıdır. Bu tabaka aşınma ve binder
olarak iki kısımdan oluşur. Bu tabakanın
trafiği emniyetli ve konforlu bir şekilde
geçirebilmesi için yeterli pürüzlülükte
üniform bir yuvarlanma yüzeyine sahip olması gerekir. Ayrıca aşınma tabakalarının, taşıtlardan su sıçramasını
ve yol yüzeyindeki küçük havuzcukların oluşmasını önlemek için drenaj tesislerine de sahip olması gereklidir.
Aşınma tabakasının altında, üstyapının oturduğu doğal zemin olan taban zeminin koruyan temel tabakası
bulunur. Temel tabakası bir veya birden fazla tabakadan oluşabilir. Temel tabakasının asıl görevi taşıtların
geçişlerinden dolayı gerilmeleri taban zemininin taşıma gücü sınırları içinde yaymaktır.
Temel tabakasının altında alttemel tabakası bulunur. Alttemel tabakasının esas görevi, bitümlü tabakaların
inşası için çalışma platformu oluşturmaktır. Bu tabakada kullanılan malzemeler genel olarak temel tabakasına
göre daha düşük kalitededir ve granüler malzemedir.
Taban zemini, sıkıştırılmış doğal zeminden oluşur. Yapısal olarak en önemli tabakadır. Üstyapı yükü son
olarak bu tabakaya iletilir. Bu tabakanın esas görevini iyi yapabilmesi için iyi bir drenaja ihtiyacı vardır.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 47
YAPILAN İŞ: Reglaj, Alt Temel Serimi, Yanyol Kazı
ÇalışmalarıTARİH: 08.08.2011
39 + 400 ile 40 + 000 kilometreleri arasında reglaj çalışmaları yapıldı. Hazırlanan bu ince tesviye yüzeyinin
drenajının sağlanması görevini iyi bir şekilde yerine getirmesi açısından önemlidir. Bu amaçla yol boyunca
yapılmış olan drenajlar ve hendekler iyi durumda olmalı ve bakımları yapılmalıdır. İnce tesviye yüzeyinde
yapılacak her türlü işlemden sonra ortaya çıkan başka bozukluklar olursa bunlar da düzeltilmeli ve gerektiği
taktirde tekrar sıkıştırılmalıdır.
39 + 400 ile 39 + 640 kilometreleri arsında reglaj çalışması tamamlanan yol kesinlerine 15 cm kalınlığında
alttemel malzemesi seriliyor. Alttemel malzemesi serilirken bir tabakanın sıkışmış kalınlığı 20 cm’yi
geçmemelidir. Ancak sıkıştırma makinelerinin kapasiteleri yeterli ise bu kalınlık 30 cm’ye kadar çıkarılabilir.
Şayet birden fazla tabakalı serim yapılıyorsa her tabakanın kalınlığı birbirine eşit olacak şekilde serim
yapılmalıdır. Tabakalı serimlerde dikkat edilmesi gereken önemli husus ise bir tabakanın tamamen istenilen
sıkışmayı sağlamasından sonra ikinci bir tabakanın serilmesidir.
Alttemelin sıkıştırma işlemleri çelik bandajlı vibratörlü silindir ile bindirmeli olarak yapılmaktadır. Sıkıştırma
işlemi sırasında sıcaklık nedeniyle malzemenin nem içeriğinin bozulması durumunda sulama yapılmaktadır.
Sıkıştırdıktan sonra alttemel tabakasının kalınlığı projede belirtilen kalınlığın %10’nun daha fazla olursa
malzeme yüzeyi kabartılarak, malzeme çıkarıp, eklenmesi vb. işlemler yapılarak tekrar sıkıştırılmalıdır.
Sıkıştırma işleminin tamamlanmasından sonra ise yüzeyin düzgünlüğü 4 metre uzunluğundaki esnek olmayan
mastarla yapılmalıdır.
Temel tabakasının serimine başlanıncaya kadar alttemel tabakasının mevcut düzgün yapısının korunması ve
kontrol edilmesi gerekmektedir. Gerekli sıkışma değerlerinin kontrolü için ayrıca numuneler alınarak, deneyler
de yapılır.
Bugün ayrıca İstanbul – Şile yönündeki yanyol çalışmaları devam etti.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 48
YAPILAN İŞ: Alt Temel Serimi, Dolgu Çalışmaları TARİH: 09.08.2011
Bugün de rutin çalışmalardan olan alttemel serimi ve dolgu çalışmaları devam etti. Finişer yardımı ile serilen
alttemel tabakası, wabble ve çelik bandajlı vibratörlü silindir ile sıkıştırıldı. Zemin ıslahı için grovak dolgu
malzemelerinin serimi ve sıkıştırılması yapılıyor.
Esnek üstyapılarda kullanılacak agregalar aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdırlar:
Tekerlek statik yüklerine karşı koyabilmeli
Tekerlerin dinamik darbeleri altında kolayca kırılarak ve toz haline gelerek yol yüzeyinde kayganlık
meydana getirmemeli
Bitümle iyi bir aderans sağlamalı
Çok bitüm alma özelliğine sahip olmalı
Hava şartlarına, iklim değişikliklerine, rutubetteki artış veya azalmaya karşı dayanıklı olmalı
Dinamik etkilere ve sürtünme etkilerine karşı dayanıklı olmalı
Donma ve çözünmeden etkilenmeyip, kırılmamalı ve çatlamamalı
Özellikle kış aylarında don etkisinde kalan agregalar, tekerleklerin dinamik etkilerinden dolayı
çatlamaktadırlar. Bu çatlamalardan dolayı özellikle yağışlı havalarda aşınma tabakasında başlayarak alttemele
doğru su sızmaları meydana gelmektedir. Bu sularda donma-çözülme etkilerine maruz kalarak üstyapıda
hasarlara sebep olmaktadır. Bu sebepler yüksek bakım-onarım maliyetleri meydana gelmektedir. Bu
çalışmalarda önemli olan bir nokta da alttemele suyun geçişişini önlemektir. Aksi taktirde trafik yükünü tabii
zemine yayan alttemel tabakasında bozulmalar meydana gelecektir. Bu da yapıda telafisi daha güç olarak
hasarlara sebep olur.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 49
YAPILAN İŞ: Menfez Çalışmaları, PMT Serimi, Sıkışma Testi TARİH: 10.08.2011
Bugün menfez çalışmaları gözlendi. Menfez inşasında kalıplar çakılıyor.
39. Kilometreden itibaren plent-mikst temel serimi yapılıyor. Finişer ile serilen malzemeler, wabble ve silindir
yardımıyla sıkıştırılıyor. Üstyapıda kullanılan üç çeşit temel bulunmaktadır. Bunlar:
Granüler Temel (GT)
Plent-Miks Temel (PMT)
Çimento Bağlayıcılı Granüler Temel (ÇBGT)
Granüler temel tabakası; çakıl, kırılmış çakıl, kırılmış cüruf veya kırmataş ile ince malzeme kullanılarak teknik
şartnamede verilen gradasyon değerlerine göre hazırlanır. Su ile karıştırılmış belirli gradasyona sahip temel
malzemesi alttemel veya tabana serilip, sıkıştırılır.
Plent – miks temel; çakıl, kırılmış çakıl, kırılmış cüruf veya kırmataş ile ince malzeme kullanılarak verilen
gradasyon limitleri arasında süreklilik gösteren ve kaba ile ince olmak üzere en az üç farklı tane boyutu
gurubunun uygun oranda su ile bir plentte karıştırılmasıyla hazırlanan malzemenin serilip, sıkıştırılmasıyla
oluşur.
Çimento bağlayıcılı granüler temel; çakıl, kırılmış çakıl, kırılmış cüruf veya kırmataş ile ince malzeme
kullanılarak verilen gradasyon limitleri arasında süreklilik gösteren malzemenin uygun oranlarda çimento ve su
ile bir plentte karıştırılmasıyla hazırlanan malzemenin serilip, sıkıştırılmasıyla oluşur.
Ayrıca bugün hazırlanmış olan alttemel tabakalarında kum konisi metoduyla sıkışma testleri yapıldı. Uygun
olduğu görülen alttemel tabakasının üzerine diğer tabakaların serimine başlanabilecek.
KONTROL SONUCU:
KISIM: İstanbul – Şile Bölünmüş Yolu YAPRAK NO: 50
YAPILAN İŞ: Hava muhalefeti dolayısıyla büyük çalışmalar
olmadıTARİH: 11.08.2011 – 12.08.2011
11.08.2011 Perşembe günü ile 12.08.2011 Cuma günlerinde hava muhalefeti nedeniyle büyük çaplı çalışmalar
olmadı. Yapılabilecek küçük işlere devam edildi. Böylesi yağışlı günlerde yolun drenajının iyi yapılmış olması
gerekmektedir. Genel itibariyle yol çalışmalarında yapılan drenajlar ikiye ayrılır. Bunlar:
Yüzeysel drenaj
Yüzey altı drenajıdır.
Yüzeysel drenaj: yol üzerine düşen yağışlar ile yola gelen yüzey sularını almak ve suların yol üst yapısına ve
yol gövdesine zarar vermeden uzaklaştırılmasını sağlamak üzere yol güzergahı boyunca yapılan drenaj işleridir.
Yüzey altı drenaj: proje veya idare tarafından belirtilen yer, eğim, doğrultu, açıklık ve derinlikte yapılacak
yüzey altı drenaj işlerini kapsar. Orta refüj ve yarma hendeği altında sızıntı sularını almak ve yeraltı su
seviyesini düşürmek amacıyla yapılırlar.
Böylece bir haftasını laboratuvar çalışmalarıyla geçirdiğim stajımın şantiye alanında takip ettiğim
çalışmalarının da sonuna gelerek stajımı bitirdim.
KONTROL SONUCU: