karayolu mÜhendİslİĞİ 1. hafta

KARAYOLU MKARAYOLU MHENDHENDSLSL1. Hafta1. Hafta

GiriGiri, Genel Hususlar, , Genel Hususlar, TTrkiye Karayolu Arkiye Karayolu A ile ile lgili Genel Bilgilerlgili Genel Bilgiler

Hilmi Berk ELKOLUT naat Mhendislii Blm

DERS BDERS BLGLGLERLER

INS342 Karayolu MINS342 Karayolu M hendislihendisli i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk ELEL KOKOLULU

1.Hafta 12.02.2016 Giri, Trkiye Karayolu A ile lgili Genel Bilgiler

2.Hafta 19.02.2016 Karayolu Elemanlar

3.Hafta 26.02.2016 nsan ve Tat zellikleri, Tat Hareketleri, nemli Uzunluklar

4.Hafta 04.03.2016 Trafik Akm Deikenleri, Kapasite ve Hizmet Dzeyi

5.Hafta 11.03.2016 Proje Trafii, Geometrik Standartlar ve Seimi, Yatay Geometri Tasarm (Sfr izgisi ve Geki)

6.Hafta 18.03.2016 Yatay Geometri Tasarm: Deversiz Yatay Kurplar (Plan)

7.Hafta 25.03.2016 Yatay Geometri Tasarm: Deverli Yatay Kurplar (Boykesit, Yatay Kurplarda Ara Dengesi)

8.Hafta 01.04.2016 Yatay Geometri Tasarm: Yatay Kurplar ve Gei Erisi (Gei Erisiz Y. Kurp ve Dever Uyg.)

9.Hafta 08.04.2016 Dey Geometri Tasarm: Dey Kurp ve Hesaplar (Dey Kurp ve Hesap Uyg.)

10.Hafta 15.04.2016 Dey Geometri Tasarm: Dey Kurp ve Hesaplar (Dey Kurp ve Hesap Uyg.)

11.Hafta 22.04.2016 Dey Geometri Tasarm: Dey Kurp ve Hesaplar (Dey Kurplu Boykesit Uyg.)

12.Hafta 29.04.2016 Enkesitler, Toprak leri (Enkesit ve Duvar Uyg.)

13.Hafta 06.05.2016 Yol styaps, Kentii Yollar ve Kavaklar

14.Hafta 13.05.2016 Dnemii Snav

HAFTALIK PROGRAMHAFTALIK PROGRAM


DDnem inem i erisinde deerisinde de iiikler olabilecek haftalikler olabilecek haftal k programk program

TTRKRKYEYEDE YDE YKK--YOLCU TAYOLCU TAIMACILIIMACILII TI TREL DAREL DAILIM ILIM BBLGLGLERLER

Ulatrma yollarna gre yk ve yolcu tamasA. Milyon ton kilometre B. Milyon yolcu kilometre

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

KarayoluA 181 330 181 935 176 455 190 365 203 072 216 123 224 048 234 492B 209 115 206 098 212 464 226 913 242 265 258 874 268 178 276 073

DenizyoluA 291 57 314 61 309 44 348 64 363 35 387 43 384 93 383 12B 842 847 887 850 848 787 900 975

DemiryoluA 9 921 10 739 10 326 11 462 11 677 11 670 11 177 11 992B 5 553 5 097 5 374 5 584 7 122 6 361 6 225 7 401

HavayoluA 1 54 1 64 1 72 2 02 2 25 2 25 2 59 2 89

Milyon Yolcu B 70 72 79 89 86 103 54 118 29 131 03 150 166 18


TTRKRKYEYEDE YDE YK TAK TAIMACILIIMACILIININ ULAININ ULATIRMA TTIRMA TRLERRLERNE NE DADAILIMIILIMI


TTRKRKYEYEDE YOLCU TADE YOLCU TAIMACILIIMACILIININ ULAININ ULATIRMA TTIRMA TRLERRLERNE NE DADAILIMIILIMI


ULAULATIRMA STIRMA SSTEMLERSTEMLERNDE ARANAN NDE ARANAN ZELLZELLKLERKLER

UlaUlatt rma Sistemlerinde Aranan rma Sistemlerinde Aranan zelliklerzellikler

GGvenlik:venlik: Tanan canl ve canszlarn zarar grmemesi.

HHz:z: Tananlar, en ksa zamanda istenen yere ulatrlmal.

DDzenlilik:zenlilik: Tananlar, istenilen zamanda istenilen yere ulatrlmal.

Konfor:Konfor: zellikle yolcu tamasnda rahat yer deitirme olanasalanmal.

Ekonomiklik:Ekonomiklik: Yukarda belirtilenler yerine getirilirken ekonomik biimde gerekletirilmeli.

evreye Uyum:evreye Uyum: Gnmzde nemli bir zellik olarak deerlendirilmekte.


UULALATIRMA TTIRMA TRLERRLERNNN ALT N ALT GELERGELER

UlaUlattrma trma t rlerinin alt rlerinin alt geleri arasgeleri aras ndaki ilindaki ili kilerkiler

YOLYOL

ENERJENERJKAYNAKAYNAII

TATAITITTERMTERMNALNALTRAFTRAFK YK YNETNETMM

KURAL VE TESKURAL VE TESSLERSLER

LETMELETME


UULALATIRMA TTIRMA TRLERRLERNNN TARN TARHSEL GELHSEL GELMM

18071807 Buharl gemilerin icad

18301830 Demiryolu ulatrmas

18651865 Boru hatt tamacl

19171917 Otomobilin icad ve ticari kullanmnn balamas

19031903 Uan icad

19361936 Ticari uak ve hava ulatrmas balangc


ULAULATIRMA TTIRMA TRLERRLERNNN SINIFLANDIRILMASIN SINIFLANDIRILMASI

Serbestlik derecesi ve altyapSerbestlik derecesi ve altyap ya gya g re sre s nnflandfland rmarma

YAPAYYAPAY

RRJJTTKILAVUZKILAVUZ

DODOALAL

ESNEKESNEKKILAVUZKILAVUZ

ASILIASILI

YOLYOLZERZERNDENDE

YOLYOLZERZERNDENDE

ESNEKESNEKKILAVUZKILAVUZ

3 BOYUTLU3 BOYUTLUSERBESTLSERBESTLKK

SUDASUDA

HAVADAHAVADA

TELESTELESEJEJ

TELEFERTELEFERKK

DEMDEMRYOLURYOLU

METROMETRO

TRAMVAYTRAMVAY

TROLLEYBTROLLEYBSS

OTOBOTOBSS

OTOMOBOTOMOBLL

BBSSKLETKLET

GEMGEM

UUAKAK

HELHELKOPTERKOPTER


A. Kaza says B. l says C. Yaral says

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Karayolu A 620 789 728 755 825 561 950 120 1 053 346 1 106 201 1 228 928 1 296 634B 4 505 4 633 5 007 4 236 4 324 4 045 3 835 3 750C 154 086 169 080 189 057 184 468 201 380 211 496 238 074 268 079

DenizyoluA 147 116 117 206 147 194 132 135B 24 8 18 10 18 22 11 92C - - 3 8 4 49 28 10

DemiryoluA 522 455 394 386 299 194 177 147B 153 101 108 111 89 69 71 55C 273 246 204 247 303 142 112 101

HavayoluA 7 10 11 2 6 5 3 9B - 1 60 3 7 3 5 12C 2 4 3 1 17 - 6 3

TTRKRKYEYEDE ULADE ULATIRMA TTIRMA TRLERRLERNE GNE GRE GENEL TRAFRE GENEL TRAFK K KAZA BKAZA BLGLGLERLER


Kaza SayKaza Saylarlarnnn Ulan Ulattrma rma TTrlerine Grlerine Gre Dare Dallmm

Kaza Sonucu Kaza Sonucu llmlerin Ulamlerin Ulattrma rma TTrlerine Grlerine Gre Dare Dallmm


~2% ~0%

~96%

~2%

Denizyolu Havayolu

Karayolu Demiryolu

~0%~0%

~100%

~0%

Denizyolu HavayoluKarayolu Demiryolu

TTRKRKYE KARAYOLLARINDAKYE KARAYOLLARINDAK GENEL TRAFGENEL TRAFK KAZA BK KAZA BLGLGLERLER


Yl Toplam kaza says Maddi hasarl kaza says lml, yaralanmal kaza says l says Yaral says

2002 439 777 374 029 65 748 4 093 116 412

2003 455 637 388 606 67 031 3 946 118 214

2004 537 352 460 344 77 008 4 427 136 437

2005 620 789 533 516 87 273 4 505 154 086

2006 728 755 632 627 96 128 4 633 169 080

2007 825 561 718 567 106 994 5 007 189 057

2008 950 120 845 908 104 212 4 236 184 468

2009 1 053 346 942 225 111 121 4 324 201 380

2010 1 106 201 989 397 116 804 4 045 211 496

2011 1 228 928 1 097 083 131 845 3 835 238 074

2012 1 296 634 1 143 082 153 552 3 750 268 079

2013 1 207 354 1 046 048 161 306 3 685 274 829

2014 1 199 010 1 030 498 168 512 3 524 285 059

TTRKRKYE ile AB YE ile AB LKELERLKELER KAZA SONUKAZA SONULARI KARLARI KARILAILATIRMASI, 2012TIRMASI, 2012


TC KARAYOLLARI GENEL MTC KARAYOLLARI GENEL MDDRLRL BBLGE BLGE BLGLGLERLER

Blge MerkeziYol

uzunluu1.Blge stanbul 33622.Blge zmir 51853.Blge Konya 54764.Blge Ankara 35325.Blge Mersin 48016.Blge Kayseri 39377.Blge Samsun 46018.Blge Elaz 38419.Blge Diyarbakr 4635

10.Blge Trabzon 346111.Blge Van 312712.Blge Erzurum 220413.Blge Antalya 352414.Blge Bursa 462315.Blge Kastamonu 2961

16.Blge Sivas 313518.Blge Kars 1349


YOL YYOL YZEYZEY TTRRNE GNE GRE YOL ARE YOL AI UZUNLUK BI UZUNLUK BLGLGLERLER

Asfalt Betonu

Sathi Kaplama

Parke Stabilize ToprakGeit

VermezToplam

Otoyol 2 159 -- -- -- -- -- 2 159

Devlet Yollar 14 393 16 399 71 45 17 288 31 213

l Yollar 2 702 27 327 191 699 614 1 532 33 065

Toplam 19 254 43 726 262 744 631 1 820 66 43766 437

01.01.2016 tarihi itibariyle yol a uzunluk bilgileri (km)


KAPLAMA TKAPLAMA TRR VE YOL SINIFINA GVE YOL SINIFINA GRE UZUNLUK BRE UZUNLUK BLGLGLERLERA. Toplam B. Otoyollar C. Devlet yolu D. l yolu E.Ky yolu

Genel toplam ToplamBitml

kaplama Parke

Krmatave

Stabilize Toplam

Toprak yollar (Tesviyeli ve

tesviyesiz)

Geit vermeyen

yollar

2011 A 370 276 338 326 196 324 212 141 790 31 950 25 555 6 395B 2 119 2 119 2 119 - - - - -C 31 372 31 089 30 901 74 114 283 47 236D 31 558 29 673 28 572 138 963 1 885 674 1 211E 305 227 275 445 134 732 - 140 713 29 782 24 834 4 948

2012 A 349 383 352 262 202 788 256 149 218 33 486 26 402 7 084B 2 127 2 127 2 127 - - - - -C 31 375 31 056 30 781 73 112 319 29 290D 31 880 29 881 28 741 183 957 1 999 637 1362E 320 366 289 198 141 049 - 148 149 31 168 25 736 5 432

2013 A 388 666 355 020 206 748 4 181 144 291 33 446 26 081 7 365B 2 127 2 127 2 127 - - - - -C 31 341 31 029 30 866 71 92 312 29 283D 32 155 30 248 29 298 190 760 1 907 603 1304E 323 043 291 816 144 457 3 920 143 439 31 227 25 449 5 778

2014 A 236 671236 671 216 199 132 902 2 733 80 654 20 472 14 842 5 630B 2 155 2 155 2 155 - - - - -C 31 280 31 000 30 861 72 67 280 29 251D 32 474 30 363 29 338 201 824 2 111 570 1 541E 170 762 152 681 70 458 2 460 79 673 18 081 14 243 3 838

uzunluklar uzunluklar kmkm cinsindendircinsindendirINS342 Karayolu MINS342 Karayolu M hendislihendisli i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk ELEL KOKOLULU

TTRKRKYEYEDE KAPLAMA TDE KAPLAMA TRRNE GNE GRE YOL UZUNLURE YOL UZUNLUU U


KARAYOLU MKARAYOLU MHENDHENDSLSL

2., 13. Hafta2., 13. HaftaKarayolu ile Karayolu ile lgili Tanlgili Tanmlar, Yol mlar, Yol styapstyapss

Hilmi Berk EL KOLU

T naat Mhendislii Blm

Ulatrma Trlerinin Tarihsel Geliimi

18071807 Buharl gemilerin icad

18301830 Demiryolu ulatrmas

18651865 Boru hatt tamacl

19171917 Otomobilin icad ve ticari kullanmnn balamas

19031903 Uan icad

19361936 Ticari uak ve hava ulatrmas balangc


KARAYOLU ELEMANLARI KARAYOLU ELEMANLARI LE LE LGLGLL TANIMLARTANIMLAR

Karayolu:Karayolu: Her tHer trlrl tatat ve yaya ulat ve yaya ulamm iiin in kamu yararkamu yararna ana ak arazi k arazi erididir.erididir.

Karayolu trafiKarayolu trafii:i: Motorlu ve motorsuz taMotorlu ve motorsuz tatlar tlar ile yayalarile yayalarn, karayolu n, karayolu zerindeki davranzerindeki davranlarlar, , hareketleri, karayolu trafihareketleri, karayolu trafii (aki (akmm) diye an) diye anllr.r.



HARHARTATA

Harita:Harita: YeryYeryzznnn tamamn tamamnnn veya bir parn veya bir parasasnnn n kukubakbak ggrrnnmmnnn, istenilen n, istenilen lleee ge gre re zel zel iiaretler yardaretler yardmm ile ve ile ve zel matematik yzel matematik yntemlerle ntemlerle kkltltlerek lerek izilmiizilmi rnerneidir.idir.

HaritalarHaritalarn kullann kullanm amam amalarlarna gna gre sre snnflandflandrrllr:r: Planimetrik Haritalar (arazinin sadece yatay durumlarPlanimetrik Haritalar (arazinin sadece yatay durumlarnn

ggsteriri, yerysteriri, yeryzz ekilleri yoktur)ekilleri yoktur)

TopoToporafik Haritalar (yeryrafik Haritalar (yeryzz zerindeki kabartzerindeki kabartlarlar ve ve girintileri, ayrgirintileri, ayrntntlarlar sembollerle gsembollerle gsterir)sterir)

Kabartma Haritalar (topografik haritanKabartma Haritalar (topografik haritann n boyutlusudur)boyutlusudur)

Hidrografik Haritalar (deniz derinliklerini gHidrografik Haritalar (deniz derinliklerini gsteren steren haritalardharitalardr)r)

zel Amazel Amall HaritalarHaritalar



HARTA

TopoToporafik haritalarrafik haritalar didierlerinden ayerlerinden ayran ran zellik yeryzellik yeryzznnn n

eklini kontur (eeklini kontur (eyykselti, tesviye ekselti, tesviye erisi, (Contour line)) risi, (Contour line)) izgileri izgileri

ile gile gstermesidirstermesidir

arazi biarazi biimleri haritada kolayca anlaimleri haritada kolayca anlalabilecek ilabilecek iaretlerle garetlerle gsterirsterir

genellikle haritangenellikle haritann n st kst ksmsm kuzey ykuzey ynnnn ggsterirsterir

haritanharitann alt kn alt ksmsmndaki ndaki llek sayesinde harita ek sayesinde harita zerindeki uzaklzerindeki uzaklklar klar

hesaplanabilirhesaplanabilir

ggller, nehirler, kasabalar ve benzerleri harita ller, nehirler, kasabalar ve benzerleri harita zerinde isimleri ile zerinde isimleri ile

ggsterilirsterilir

EEyykselti ekselti erisi:risi: Yer Yer ekillerini gekillerini gstermek istermek iin kullanin kullanlan; aynlan; ayn

yykseklikteki yerlerden gekseklikteki yerlerden geen een erilerdir.rilerdir.



GeGeki (gki (gzergah):zergah): Kara ulaKara ulattrmasrmas yapyapssnnn, arazi n, arazi

zerindeki izidir (dozerindeki izidir (dorultusudur). rultusudur).

Plan:Plan: GeGekinin, her tkinin, her trlrl elemanelemanyla, yatay yla, yatay

ddzlemdeki izidir.zlemdeki izidir.

TeTeet (doet (doru, aliynman): ru, aliynman): EErilirilii sonsuz olan i sonsuz olan

dodoru parru parasasddr.r.

Yatay EYatay Eri (kurp): ri (kurp): Belirli bir yarBelirli bir yarapta eapta erilirilii olan, i olan,

genelde daire pargenelde daire paralaralarndan olundan oluan ean eri yol ri yol

parparasasddr.r.

YATAY GEOMETRYATAY GEOMETR



Yatay kurp

Teet


Yatay eri


Siyah kot:Siyah kot: Siyah Siyah izgi izgi zerindeki herhangi kottur.zerindeki herhangi kottur.

Siyah Siyah izgi:izgi: Yol ekseni Yol ekseni zerinde arazi durumunu zerinde arazi durumunu

ggsteren steren izgidir.izgidir.

Boyuna eBoyuna eim: im: Yol ekseninin dYol ekseninin dey dey dzlemdeki zlemdeki

eeimidir. Kimidir. Krmrmzz izginin eizginin eimidir.imidir.

KKrmrmzz izgi:izgi: Yol inYol inaataat tamamlandtamamlandnda, yol nda, yol

ekseninin boykesitte sahip olmasekseninin boykesitte sahip olmas istenen istenen izgidir.izgidir.

KKrmrmzz kot:kot: KKrmrmzz izgi izgi zerindeki herhangi zerindeki herhangi

kottur.kottur.

DDEY GEOMETREY GEOMETR


UZAKLIK

KOTSiyah izgi

Krmz izgi

Krmzkot

Siyah kot

dey kurp dey

kurp

Boyuna eim: tg()


Boyuna eim

Kenar ta

Enine eim

R


Boyuna eim

Boyuna eim


31.8156.4

14.3

BOYUNA EM

KLOMETREHEKTOMETRE

BALANGICA UZAKLIK

ARA MESAFEKEST NOSYAH KOT

KIRMIZI KOT

PLAN

42.31A

24.5

0

24.5

74

.48

2.5

77.

768

0.0

68.2

87

0.0

106.2

32

66.839.4

70.

927

5.0

4

142.1

35.9

65.8

2

449.8

R=70m=24

55.

060

.54

300.3

TF165

219.3180.9

38.424.5

60

.06

3.2

6

63.

06

65.

0

20.7355.8

40.887

32134.8

52.

557

.04

56.6

55.

0

9

396.6553.2

60

.056

=75R=25m

26.7

56

.94

488.8

111039

56.

06

5.0

226.7

515.5

65.0

58

.06

0.0

593.240.7

1312

542.251

59.

22

58

.0

60.8

45

5.0

TF2

633.9

63.

5455

.0

1060.3

40.254.4

R=40m=33

70.8

8

80.

0

774.2698.433.2

1514

665.732.7

65.7

60.0

6 67

.04

65,0

6

16

731.642.6

70

,066

9.1

2

804.379.4

17330.1

73.1

4

85

.0

TF3

883.7

74.7

4

88

.0

R=35.6m=35

4

938.1

78.5

8

89.

0

42.6

79

.12

77.8

48

0.0

1017.6

1918

980.736.9

78

.86

85.

0

20TF4

104729.4 13

76.

867

6.3

76.

167

5.0

R=30m=37

1173.535.9

70.

665

.0

1134.133.66

2221

1100.5

73.

187

0.0

539.34

67.4

26

0.0

61.

585

1.0

1242.7

TF523

1209.433.3

64.5

25

5.0

X (m)

75.

0

81

65.0

55.0

60.0

70.0

75.0

80.0

85.0

Y (m)

1/2

00

90.0

64.9

2

% 6.5% 5

.3

% 7.86

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

0 1% 6.5 % 5.3 % 7.86

Boykesit: Boykesit: Plandaki yol ekseninin bir doPlandaki yol ekseninin bir doru boyunca dru boyunca dey ey

ddzlemdeki izdzlemdeki izdmmddr.r.

DDey eey eri (kurp): ri (kurp): Boykesitte doBoykesitte dorular arasrular arasnda kalan enda kalan eri ri

kkssmlardmlardr.r.


Enkesit: Enkesit: GeGeki eksenine dik doki eksenine dik dorultuda alrultuda alnan kesittir.nan kesittir.

Tamam yarmada olan enkesite tam yarma enkesititam yarma enkesiti,

Tamam dolguda olan enkesite tam dolgu enkesititam dolgu enkesiti,

Bir kesimi yarmada, bir kesimi dolguda olan enkesite karkark k tip enkesittip enkesit ad verilir.


Enkesit elemanlarEnkesit elemanlar:: Hendek, Hendek, ev ve Platformev ve Platform

Hendek: Hendek: Yol yYol yzeyinden ya da yarma zeyinden ya da yarma evinden gelen evinden gelen

yaya sularsularnn yoldan uzaklayoldan uzaklattrmak irmak iin yarma boyunca in yarma boyunca

ve yarma kenarve yarma kenarna yapna yapllr. Yarma kenarr. Yarma kenar hendehendei, bir i, bir

drenaj, drenaj, akaakalamalama elemanelemanddr.r.

AkaAkalamalama (Drenaj):(Drenaj): YYzeysel sularzeysel sular yoldan uzaklayoldan uzaklattrmak rmak

iiin yapin yaplan donanlan donanmlardmlardr.r.

ev:ev: Platform ile arazi parPlatform ile arazi parasas arasarasndaki dolgu ya da ndaki dolgu ya da

yarma yyarma yzeyine zeyine ev denir.ev denir.

Platform:Platform: CanlCanl ve cansve cansz kullanz kullanmmna ayrna ayrlmlm, ,

karayolunun trafikarayolunun trafie ae ak olan park olan parasasddr.r.


ev: ev: Platform ile arazi parPlatform ile arazi parasas arasarasndaki dolgu ya da ndaki dolgu ya da

yarma yyarma yzeyine zeyine ev denir.ev denir.

Kret noktasKret noktas:: Arazi ile yarma Arazi ile yarma evinin kesievinin kesime noktasme noktasddr.r.

Dolgu eteDolgu etei:i: Arazi ile dolgu Arazi ile dolgu evinin kesievinin kesime noktasme noktasddr.r.

hendekhendekYarma Yarma evievi

Dolgu Dolgu evievi

Eksen Eksen izgisiizgisiDoDoal zeminal zemin

Yarma kretiYarma kreti

Dolgu eteDolgu eteii


evleri ifade bievleri ifade biimleri:imleri: Eik yzeylerin yatayla yapt a () Yatayla yaplan alarn tanjantlar, tg() (rnein 4/5, 0.80

ya da %80lik ev gibi) Yatayla yaplan alarn kotanjantlar, cotg() (rnein 5/1,

3/2 gibi) evlerin zerinde eiklii ifade edecek dey ve yatay

uzunluklar gstermek

Dolgu evi

Yarma evi

1

3

cotg() = n ile gsterilir

tg() = 1/n ile gsterilirINS342 Karayolu MINS342 Karayolu M hendislihendisli i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk ELEL KOKOLULU

Enine eEnine eim: im: Yol yYol yzeyine enine dozeyine enine dorultuda verilen erultuda verilen eimdir. imdir. atat eeimiimi ya da ya da bombebombe de denir.de denir.

Dever:Dever: Yatay kurpta taYatay kurpta tata etki eden merkezkata etki eden merkezkakuvvetini(n bir kkuvvetini(n bir ksmsmnn)n kar)n karlamaslamas iiin yol yin yol yzeyine, tek zeyine, tek yynde yatay kurp merkezine donde yatay kurp merkezine doru verilen enine eru verilen enine eimdir.imdir.


Yatay eri

Boyuna eim

Kenar ta

Enine eim

R



Platform elemanlarPlatform elemanlar::

Kaplama:Kaplama: Platformun Platformun zel malzeme ile kaplanmzel malzeme ile kaplanm, ta, tat t

trafitrafiine aine ak olan park olan parasasddr. Trafik r. Trafik eritlerinden olueritlerinden oluur.ur.

erit:erit: KaplamayKaplamay oluoluturan yol parturan yol parasasddr. Kaplama r. Kaplama zerinde zerinde

tatatlartlarn bir dizi halinde akmasn bir dizi halinde akmasnn sasalayan yol genilayan yol genililiidir.idir.

erit erit izgisi:izgisi: Kaplama Kaplama zerindeki alanzerindeki alan bblen len izgilerdir.izgilerdir.

YardYardmcmc eritler:eritler: Varolan Varolan eritlere ek olarak, yolun bir eritlere ek olarak, yolun bir

kesimine yapkesimine yapllr. Tr. Trmanma, hrmanma, hzlanma, yavazlanma, yavalama.. gibi.lama.. gibi.

Banket:Banket: Duran taDuran tatlartlarn ya da canln ya da canllarlarn kullann kullanmmna ayrna ayrlmlm

platform parplatform parasasddr.r.


Trmanma eridi


BBllnmeminmemi yol: yol: Tek platformlu yolTek platformlu yol

BBllnmnm yol:yol: ift ya da daha fazla platformlu ift ya da daha fazla platformlu yollardyollardr. Otoyol ve ekspres yol olarak ikiye ayrr. Otoyol ve ekspres yol olarak ikiye ayrllr.r.

Otoyol:Otoyol: Tam eriTam erime denetimli bme denetimli bllnmnm yoldur. Yaya yoldur. Yaya girigirii yasak ve ti yasak ve tm kavm kavaklaraklar kesikesimesizmesiz

Ekspres yol: Ekspres yol: Yaya giriYaya girii, durma gibi durumlari, durma gibi durumlarn yasak n yasak olmadolmad, yer yer yandan giri, yer yer yandan girilerin ve elerin ve eddzey zey kavkavaklaraklarn oldun olduu, tam eriu, tam erime denetimli olmayan me denetimli olmayan (yar(yar--erieriim denetimli) yollardim denetimli) yollardr.r.

YOL TYOL TRLERRLER


KamulaKamulattrma srma snnrr: : Yolun inYolun inaa edileceaa edilecei kamu (hazine) i kamu (hazine) malmal, ya da , ya da zel kizel kii ve kurumlardan sati ve kurumlardan satn aln alnan arazinin nan arazinin ssnnrlarrlarddr.r.

Dayanma (Dayanma (stinad) duvarstinad) duvar: : Dolgu Dolgu evi, kamulaevi, kamulattrma srma snnrrnnaayorsa ya da dolguyu belirli bir sebeple durdurmak yorsa ya da dolguyu belirli bir sebeple durdurmak gerekiyorsa yapgerekiyorsa yaplan duvardlan duvardr. Betornarme ise, r. Betornarme ise, zel projeyle zel projeyle pabupabulu lu ekilde inekilde ina edilir.a edilir.

Tutma (Tutma (ksa) duvarksa) duvar: : Yarma tarafYarma tarafna yapna yaplan, akan zemini lan, akan zemini durdurmaya yarayan duvarddurdurmaya yarayan duvardr.r. Yarma hendeYarma hendeinin inin tabantabanndan itibaren yapndan itibaren yapllr.r.



AkaAkalama (Drenaj):lama (Drenaj):

Boyuna eBoyuna eim:im: KKrmrmzz izginin eizginin eimiimi

Enine eEnine eim (im (atat eeimi, bombe): imi, bombe): YYzeysel su drenajzeysel su drenaj iiin yol in yol

ekseninden her iki yekseninden her iki yne verilen enfazla %2 olabilecek ene verilen enfazla %2 olabilecek eim.im.

(Yarma) Hende(Yarma) Hendei: i: Yarma Yarma evi evi zerinden akan sularzerinden akan sular

uzaklauzaklattrmak irmak iin yapin yaplan hendek.lan hendek.

Kafa hendeKafa hendei:i: Yarma Yarma evi evi zerine, araziye yapzerine, araziye yaplan hendektir.lan hendektir.

Menfezler:Menfezler: SSrekli akan ya da yarekli akan ya da ya sonucu olusonucu oluan akarsularan akarsular

yol gyol gvdesinin bir tarafvdesinin bir tarafndan dindan dier tarafer tarafna gena geirmede irmede

kullankullanlan sanat yaplan sanat yaplarlarddr (Boru, kutu, kemerli, tabliyeli r (Boru, kutu, kemerli, tabliyeli

menfezler..gibi).menfezler..gibi).


Boyuna eim

Boyuna eim

AKALAMA

Enine eim


Kafa hendei

Kenar hendei


DOLGU

DOAL ZEMN


DOLGU

DOAL ZEMN


DOLGU

DOAL ZEMN

Bz menfez (memba)


DOLGU

DOAL ZEMNBz menfez (mansap)


DOLGU

DOAL ZEMN


DOLGU

DOAL ZEMN


DoDoal zeminin belirli bir enkesite dal zeminin belirli bir enkesite dnnttrrlebilmesi lebilmesi iiin yapin yaplan kazma ve doldurma ilan kazma ve doldurma ilemlerine lemlerine toprak itoprak iiidenir.denir.

Toprak iToprak ii sonrasi sonras elde edilen yelde edilen yzey, zey, tesviye ytesviye yzeyizeyidir.dir.

Toprak iToprak ii tamamlandi tamamlandktan sonra elde edilen tesviye ktan sonra elde edilen tesviye yyzeyine, belirlenen enine ve boyuna ezeyine, belirlenen enine ve boyuna eimin verilmesi imin verilmesi sonrassonras elde edilen yelde edilen yzeye zeye reglajreglaj ((ince tesviyeince tesviye) ) yyzeyizeyidenir.denir.

TOPRAK TOPRAK TESVTESVYE YYE YZEYZEY


Yolun, toprak iYolun, toprak ii sonrasi sonras, , nceden belirlenminceden belirlenmi kot ve kot ve enkesit haline getirilmienkesit haline getirilmi kksmsmna na altyapaltyap denir.denir.

AkaAkalama (drenaj) yaplama (drenaj) yaplarlar ve dayanma (istinad) ve dayanma (istinad) durdurma (iksa) duvarlardurdurma (iksa) duvarlar gibi sanat yapgibi sanat yaplarlar da altyapda altyapile anile anllr.r.

AltyapAltyap, yolun esas ta, yolun esas tayycc kksmsmddr. Tar. Tayyccllk gk grevini revini uygun uygun ekilde yapabilmesi iekilde yapabilmesi iin, in, zerine inzerine ina edilmesi a edilmesi gereken tabakalar vardgereken tabakalar vardr.r.

ALTYAPI ALTYAPI


Yolun trafik yYolun trafik yklerini taklerini tamak ve bu ymak ve bu ykkn taban zemininin n taban zemininin tatama gma gccnn aamayacak mayacak ekilde taban yekilde taban yzeyine dazeyine datmak tmak iiin altyapin altyap zerine inzerine ina edilen tabakalara edilen tabakalarn tn tmmne ne styapstyapdenir. denir. EsnekEsnek ve ve rijitrijit olmak olmak zere iki zere iki eeittir.ittir.

STYAPISTYAPI

Esnek Esnek styapstyap:: Tesviye yTesviye yzeyi ile szeyi ile skk bir temas sabir temas salayan ve layan ve yykleri taban zeminine dakleri taban zeminine datan bir tan bir styapstyap tipi olup, stabilitesi tipi olup, stabilitesi agrega kenetlenmesine, dane sagrega kenetlenmesine, dane srtrtnmesine ve kohezyona nmesine ve kohezyona baballddr. r.


Standart bir yolda var olan Standart bir yolda var olan tabaka:tabaka:

TemelaltTemelalt tabakastabakas: : Tesviye yTesviye yzeyi zeyi zerine serilen ve kalitesi zerine serilen ve kalitesi

nemsiz herhangi knemsiz herhangi krmatarmatatan yaptan yaplabilen tabakadlabilen tabakadr. r. zerinde zerinde

bulunan temel tabakasbulunan temel tabakasnnn, tabana yn, tabana yk yaymask yaymasna yardna yardm etmesinin m etmesinin

yanyannda su ve don gibi etkilere karnda su ve don gibi etkilere kar tampon katman olutampon katman oluturur.turur.

Temel tabakasTemel tabakas:: Malzemesi granMalzemesi granler yapler yapdaddadr. Malzeme; ir. Malzeme; ite en te en

ufaktan dufaktan dta en bta en byye kadar aralare kadar aralar fillerfiller denilen tozdenilen toz--su ile su ile

karkarttrrllp p stabilizestabilize bir hal albir hal alr. Granr. Granlometresi gibi, dilometresi gibi, dier koer koullarullar

da belirli olan tabakanda belirli olan tabakann gn grevi trafik yrevi trafik ykknn tabana yaymak ve bu tabana yaymak ve bu

arada trafiarada trafiin darbe etkilerini sin darbe etkilerini snnmlendirmektir.mlendirmektir.

Kaplama:Kaplama: Temel tabakasTemel tabakas zerinde ve trafizerinde ve trafiin doin dorudan temas ettirudan temas ettii i

bitbitmlml karkarmlar, direnimi ymlar, direnimi yksek (aksek (anmaya dayannmaya dayanklkl) k) krma tarma ta

ve tave ta tozun ile yaptozun ile yaplan tabakadlan tabakadr. Bar. Balaylaycc bitum ya da bitum ya da imento imento

olabilir. Kalolabilir. Kalnlnl genellikle yaklagenellikle yaklak (en fazla) 20 cm olur. Temel k (en fazla) 20 cm olur. Temel

ggrevi, tekerlerevi, tekerlein ain andndrma etkisine dayanmak ve drma etkisine dayanmak ve dzgzgn bir n bir

yuvarlanma yyuvarlanma yzeyi oluzeyi oluturmaktturmaktr.r.

ESNEK ESNEK STYAPISTYAPI


ESNEK ESNEK STYAPI ENKESSTYAPI ENKESTT


RRJJT T STYAPISTYAPI

Rijit Rijit styapstyap:: GGreli olarak yreli olarak yksek eksek eilme mukavemetine sahip ve genellikle ilme mukavemetine sahip ve genellikle Portland Portland imentosundan yapimentosundan yaplmlm tek tabakaltek tabakal plak vasplak vastastas ile yile ykleri taban kleri taban zeminine dazeminine datan tan styapstyap tipidir. tipidir.


RRJJT T STYAPI ENKESSTYAPI ENKESTT


YOLLARDA GERYOLLARDA GERLME DALME DAILIILIII

Yollarda oluYollarda oluan gerilmeler 2 gruba ayran gerilmeler 2 gruba ayrlabilir:labilir:-- Trafik yTrafik ykleriklerinden donden doan an mekanik gerilmelermekanik gerilmeler,,-- SScaklcaklk ve nemink ve nemin (iklim ko(iklim koullarullarnnn) n) dedeiiimiiminden nden

dodoan an fizik gerilmelerfizik gerilmeler..

Mekanik gerilmeler:Mekanik gerilmeler: Yolda seyreden taYolda seyreden tatlartlarn an arlrlklarklar, ta, tat t dingil saydingil sayss kadar kkadar kssma ayrma ayrllr ve tekerler ve tekerlein bandajin bandaj yardyardmmyla yla kaplama ykaplama yzeyine iletilir.zeyine iletilir.

Fizik gerilmeler:Fizik gerilmeler: styapstyaplarlarn projelendirilmesi sn projelendirilmesi srasrasnda, iklim nda, iklim kokoullarullar da gda gz z nnne alne alnnr.r.

Mekanik ve fizik gerilmelerin yolda oluMekanik ve fizik gerilmelerin yolda oluumu ve daumu ve dall, , styapstyaptiplerine gtiplerine gre (esnek ve rijit) dere (esnek ve rijit) deiiir.ir.


ESNEK ESNEK STYAPILARDA GERSTYAPILARDA GERLME DURUMULME DURUMU

Esnek Esnek styapstyaplarda; alttemel, temel ve kaplamadan olularda; alttemel, temel ve kaplamadan oluan tabakalan tabakal yapyapda, da, kaplama ykaplama yzeyinden zemine dozeyinden zemine doru inildikru inildike, malzeme mekanik e, malzeme mekanik zellikleri ve zellikleri ve kalitesi dkalitesi der.er.

Trafik Trafik -- iklim etkilerine doiklim etkilerine dorudan maruz kalan kaplama tabakasrudan maruz kalan kaplama tabakasnda genelde nda genelde bitbitmlml karkarmlar kullanmlar kullanllr.r.

Kaplama tabakasKaplama tabakasnnn oturdun oturduu temel tabakasu temel tabakasnda belirli bir grannda belirli bir granlometreye lometreye sahip agrega kullansahip agrega kullanllr. Bu agrega, bazr. Bu agrega, baz durumlarda bir badurumlarda bir balaylaycc ile ile muamele edilir.muamele edilir.

Temel tabakasTemel tabakasnn tatayan altemel tabakasyan altemel tabakas ise daha dise daha dk kalite malzeme k kalite malzeme ile inile ina edilir.a edilir.

BazBaz durumlarda temel ve alttemel tabakasdurumlarda temel ve alttemel tabakas, tek tabaka halinde yap, tek tabaka halinde yapllr ve r ve temeltemel adadnn alalr.r.

FarklFarkl mekanik mekanik zellikteki malzemelerin yzellikteki malzemelerin ykleri takleri tamalarmalar ve iletmeleri farklve iletmeleri farklolacaktolacaktr r



Trafik Yklerinden Kaynaklanan Mekanik Gerilmeler:

Duran ya da hareket halindeki tatlarn, tekerlek bandajlaryardmyla yola uyguladklar gerilmelerdir.

Yol yzeyi ile tekerlek bandaj arasna etkiyen dey ykler ve yatay kayma kuvvetleri yol tabakalarnda; basn, ekme, eilme ve kayma gerilmeleri meydana getirir.

Bu gerilmelerin bykl, pek ok etkene baldr:1. tat hz,2. dingil yk,3. bandaj iirme basnc,4. bandaj zeri yiv ve setler

Hareketli tekerlek yklerinin etki sresi hzlara bal olarak 0.1~0.01sn aras deiir.

Aratrma ve gzlemlere gre: V yola uygulanan gerilmeler



Bandaja etkiyen tekil ykn deeri kk ise, deme alan bir daireolup, yk deeri arttka daire elipse, 2 ucunda daire yay olan bir dikdrtgene ve sonunda bir tam dikdrtgene dnr, ve deme alanlarzerindeki gerilme dal ekilleri de srasyla; sivri bir yay, bask bir yay, diktrtgen ve yarm makara halini alr. Hangi eklin hesaba esas tekil edilecei tam olarak bilinemediinden; bandaja etkiyen tekil ykdeeri ne olursa olsun, bandaj deme alannn bir daire ve daire zerindeki gerilme dalnn niform olduu kabul edilir:



Motorlu tat yapm teknii ve karayolu geometrik standartlarnn bugnkdurumunda nizami yklenmi bir tat iin bandajdan kaplamaya iletilen enbyk gerilmeler 7.0kg/cm2 (100 Psi)dir. Hesap kolayl bakmndan, bu gerilmelerin, bandaj iirme basncna eit olduu kabul edilmektedir. Bu enbyk gerilmeye (p) ve dingil yk (P) 2000kg olan bir tat iin deme alan yarap (a) hesab:

( ) 7.0cm72

2000a:icindegerlerverilen

p2

Pa

2

Pap 2

=

==



styap, yk altndaki pnmatik bandajn etkisiyle ekil deitirmeye urar. Bandaj ekseninin tam altndaki noktada, enbyk defleksiyon oluur. Defleksiyonlar bu noktadan itibaren saa ve sola, nce bir dairenin erilik yarapna uyarak klr

styap deformasyonunun bu genel zelliine uygun olarak tek ve tandem bandajlarn asfalt kaplamal bir yol zerinde hareketleri ile; asfalt betonu ierisinde oluturacaklar basn ve ekme gerilmeleri ile kaplama st yzeyinde oluturacaklar deformasyonlarn ekilde deitii yanda gsterilmitir.

Bir asfalt betonu kaplamann st yzeyinde herhangi bir noktada tekil dingil her geiinde 2 kez ekme 1 kez basn, tandem dingil de her geiinde 3 kez ekme 2 kez basn gerilmesi oluturur. Asfalt kaplamalarda oluan ekme gerilmelerinin 15~20kg/cm2 dzeyinde olduu belirlenmitir



Yatay ykler genellikle, tatlarn hz ve yn deitirdii kesimlerde kaplama tabakasnn, alt tabakalardan ayrlmasna yol aabilir.3 tabakal bir styapda; tekerlek iz genilii 2a olmak zere, yk ekseni etrafnda oluan dey gerilmeler (z) ve yatay gerilmeler (t) yanda gsterilmitir.

Bir styapnn bozulmas; ya yzeydeki kaplama tabakas ile temel tabakasarakesitindeki ar ekme gerilmelerinden (t1), ya da temeldeki ar basn gerilmeleri (z2) nedeniyle oluur. Yol styap tabaka boyutlandrmasnda; basn (z) ve ekme gerilme (t) deerlerinin, her tabaka iin kritik deerlerin altnda olmasna dikkate edilir. Eer ekme gerilmeleri (ekme gerilmeleri (t1t1) a) arr iseise; kaplama tabakas ile temel tabakas arakesitinde atlaklar oluur ve yol yzeyine kadar oluur. Eer basbasnn gerilmeleri (gerilmeleri (z2z2) a) arr iseise; temel tabakasnda niform olmayan oturmalar oluur ve sonucunda kaplama tabakasnda byk ekme gerilmeleri oluur.



: malzemenin i: malzemenin isel ssel srtrtnme anme ass

: zemindeki gerilme: zemindeki gerilme

a: etki ya: etki yzey alanzey alan

c: kohezyonc: kohezyon

PP

AlttemelAlttemel

TemelTemel

BinderBinder

AAnmanma

11

ZZ

aa22

11 = P/a= P/a11

22 = P/a= P/a22

ZZ = P/a= P/aZZ

P/aP/aZZ = = ZZ< < Z, emnZ, emn

Z, emnZ, emn = f(= f(, c), c)

aa11


STYAPI KALINLISTYAPI KALINLIIIToplam Yk ile Gerekli styap Kalnl Arasndaki Bant:Boussinesqe gre; dairesel bir ykn etkisi altnda bulunan bir zeminin ierisindeki harhangi bir noktaya etkiyen gerilme 3 deere baldr:

- z derinlii,- a yarap,- p bandaj basnc.

Dolaysyla, bandaj basncna tekabl eden farkl deerlerdeki toplam yklere tekabl eden gerilmeler, yalnzca z/a oranna baldr (baka deyile, styapyzeyinin altnda bulunan ve geometrik olarak ayn yerde olan noktalar ve sabit bandaj basnlar iin gerilmeler, toplam yk gznne alnmakszn, biribirlerine eittir). Bandaj deme basnc sabit ise ve zemin ierisinde kabul edilebilir bir gerilme veriliyorsa; z/a = K olarak bir katsay yazmak olaandr.Deme alan yarapn toplam yk cinsinden ifade edilirse:

( ) Pp

K

p

PKzK

a

zve

p

PaPap 2

=

==

==

Dolaysyla; bir styapnn kalnl, toplam ykn P karekknn bir katsayyla K arpmna eittir. Bu katsay, bandaj basnc ile zemin ierisindeki emniyet gerilmesine baldr (K = f (p, z em)).


YOL YYOL YZEY ZEY ZELLZELLKLERKLER

Konfor ve gKonfor ve gvenlik aynvenlik ayn zamanda yatay kurb yarzamanda yatay kurb yarapap ve ve ggrr uzunluklaruzunluklar gibi yol geometrik standartlargibi yol geometrik standartlarna da na da baballddr ve bunlar, yol altyapr ve bunlar, yol altyapssnnn projelendirilmesi sn projelendirilmesi srasrasnda nda dikkate aldikkate alnnr. Yola gelen yar. Yola gelen ya sularsularnnn da konfor ve n da konfor ve ggvenlik venlik zerinde etkisi vardzerinde etkisi vardr. Dolayr. Dolayssyla yol yyla yol yzeyi:zeyi:

11-- gegeirimsiz olmalirimsiz olmal,,22-- belirli bir pbelirli bir prrzlzllle sahip olmale sahip olmal,,33-- enine ve boyuna profili, senine ve boyuna profili, srekli ve drekli ve dzgzgn olmaln olmalddr.r.


KAPLAMA TABAKASIKAPLAMA TABAKASI

Kaplama tabakas, styapnn trafik yklerine dorudan maruz kalan en st tabakasdr. Trafik yklerinin oluturduu basn ve ekme gerilmelerinin en fazla etkin olduu tabaka olmasndan dolay, kaplama tabakasnn elastisite modl dierlerininkine greli olarak daha yksek olmaldr.

Kaplama tabakasnn; trafiin andrma etkisine kar koymak, temel tabakalarna iletilen basn ve kayma gerilmelerini azaltmak, yzey sularnn temel tabakasna gemesini nlemek, dzgn ve emniyetli bir sr salamak ve yolu kalcdeformasyonlara kar korumak gibi ilevleri vardr.

Kaplama tabakas genelde, bitm ve agrega karm ile elde edilen malzemeden oluur. Bu tr kaplamalar, stte anma ve binder olmak zere iki tabaka halinde inaa edilirler. Ama az trafie sahip yollarda sathi kaplama kullanlabilir. Kaplama tabakasnn kalnl, trafik ykne bal olarak belirlenmelidir.


Bir ya da birkaBir ya da birka katmandan olukatmandan oluur.ur.

En En stte olup, trafistte olup, trafiin ve iklim koin ve iklim koullarullarnnn bozucu etkilerine karn bozucu etkilerine kar koruyucu koruyucu tabaka, tabaka, aanma tabakasnma tabakasddr. Kalr. Kalnlnl 5.0 cm5.0 cmden az olmamasden az olmamas gereken gereken aanma tabakasnma tabakasnnn, yn, yprandprandkka dea deiitirilmesi gerekir. Tekerleklerin atirilmesi gerekir. Tekerleklerin anma nma etkisine dayanmaletkisine dayanmalddr.r.

AAnma tabakasnma tabakasnnn altn altndaki bandaki balaylaycc ve agrega ile yapve agrega ile yaplan ve kallan ve kalnlnl 6.0 6.0 cmcmden az olmamasden az olmamas gereken tabakaya gereken tabakaya binder tabakasbinder tabakas denir.denir.

Kaplama, gelen yKaplama, gelen yklerin tesviye yklerin tesviye yzeyine ezeyine eit olarak dait olarak dalmaslmasnn sasalar.lar.

Kaplama yKaplama yzeyi ile tesviye araszeyi ile tesviye arasndaki tabaka kalndaki tabaka kalnlnl, malzemenin i, malzemenin isel sel ssrtrtnme anme assna gna gre, uygun olmalre, uygun olmalddr.r.

Zeminin bozulmadan kalabilmesi iZeminin bozulmadan kalabilmesi iin uygulanacak en bin uygulanacak en byyk yk yk dek deeri eri 1kg/cm1kg/cm22

Kaplama, yol yKaplama, yol yzeyinin bozulmamaszeyinin bozulmamas iiin yapin yapllr ve kalr ve kalnlnl, zeminin , zeminin gelen tekerlek ygelen tekerlek ykknn tatayacak kadar olmasyacak kadar olmas gerekir.gerekir.

KAPLAMA TABAKASIKAPLAMA TABAKASI


YYzeysel (sathi) Kaplama:zeysel (sathi) Kaplama: Temel ve temelaltTemel ve temelalt tabakalartabakalarnnn n zerine bitzerine bitm m iiirilip, kirilip, krmatarmatan serbestn serbeste yaye yayllp silindirlenmesi ve sonrasp silindirlenmesi ve sonrasnda snda spprrlmesi ile lmesi ile oluoluturulur.turulur. Yolun kabul edilen hizmet sYolun kabul edilen hizmet sresi boyunca tek yresi boyunca tek ynde gende geecek toplam 8.2 ton standart ecek toplam 8.2 ton standart

dingil ydingil ykk saysayssnnn 2n 2101066dan az oldudan az olduu yollarda uygulanmalu yollarda uygulanmalddr. Toplam 8.2 ton r. Toplam 8.2 ton standart dingil ystandart dingil ykk saysayss 500.000500.000den az ise tek kat, bunun den az ise tek kat, bunun zerindeki trafik dezerindeki trafik deerleri erleri iiin in ift kat sathi kaplama yapift kat sathi kaplama yaplmallmalddr.r.

Toplam standart dingil yToplam standart dingil ykk tekrar saytekrar sayss 2210106633101066 arasarasnda olan yollarda ise snda olan yollarda ise scak cak karkarm kaplama gerekmekte ise de, ekonomik durumlar gm kaplama gerekmekte ise de, ekonomik durumlar gz z nnne alne alnarak ve proje narak ve proje mrmr kksa tutularak bu durumlarda sa tutularak bu durumlarda ift kat sathi kaplama uygulanabilir).ift kat sathi kaplama uygulanabilir).

Asfalt Betonu Kaplama:Asfalt Betonu Kaplama: DDzgzgn grann granlometrili kaba agrega, ince agrega, filler lometrili kaba agrega, ince agrega, filler ve asfalt ve asfalt imentosunun uygun bir oranda karimentosunun uygun bir oranda karmmnnn iyice sn iyice skkttrrlmaslmas ile elde ile elde edilen kaplama tedilen kaplama trrddr.r. zel fabrikalarda, hem agrega hem de bitzel fabrikalarda, hem agrega hem de bitm m ssttllr. Isr. Istma, tatma, tamanmann yapn yaplacalaca

mesafeye bamesafeye ball olarak olarak ss kaybkayb hesabhesab ile dile dzenlenir. zenlenir. zel bir makinesi olan zel bir makinesi olan finisherfinisher ile ile serip sserip skkttrma yaprma yapllr.r.

Proje sProje sresi iresi iinde geinde geecek toplam standart dingil yecek toplam standart dingil ykk saysayss 33101066dan fazla olan dan fazla olan yollarda kaplama olarak asfalt betonu kullanyollarda kaplama olarak asfalt betonu kullanlmallmalddr.r.

Belirli bir gradasyona sahip kaliteli agreganBelirli bir gradasyona sahip kaliteli agregann uygun bitn uygun bitm ile sm ile scak karcak karmmndan elde ndan elde edilen asfalt betonu stabilitesini, kohezyona ve iedilen asfalt betonu stabilitesini, kohezyona ve isel ssel srtrtnmeye banmeye ball olarak kazanolarak kazanr. r. Kohezyon ve iKohezyon ve isel ssel srtrtnme ise; agrega gradasyonuna, snme ise; agrega gradasyonuna, skkma yma yzdesine ve bitzdesine ve bitm m miktarmiktarna bana ballddrr.

SIK KULLANILAN KAPLAMA SIK KULLANILAN KAPLAMA EETLERTLER


TEMEL TABAKASITEMEL TABAKASI

Temel:Temel: Altemel zerine hesaplanan bir kalnlkta ina edilen, belirli fiziksel zelliklere sahip tabaka(lar)dr. Temel tabakasnn; kaplamay tamak, gerilmeleri yaymak, iyi bir drenaj salamak ve don etkisini azaltmak gibi fonksiyonlar vardr.

Temel tabakasTemel tabakas, styapnn ana yapsal elemanlarndan biri olup, alttemel ve tabana gelen basn gerilmelerini kabul edilebilir bir seviyeye drmek ve belirli bir esneklik salayarak kaplamann krlmasn nlemek gibi grevleri vardr.

Dolaysyla temel tabakas, belirli zellikleri olan iyi kalitede malzemeden tekil edilmelidir. Temel tabakas olarak, zellikle Karayolu Teknik artnamesi Ksm 402de belirlenmi olan granler temel, plent-miks temel ve imento balaycl granler temel tiplerinden birisi kullanlabilir.

Scak karm bitml temel ise, saylan temel tabakalar zerinde kullanlan bir st temel tipidir.

Enkk granler ve plent-miks temel kalnl 15.0 cm, imento balaycl granler temel kalnl 20.0 cm scak karm bitmltemel kalnl ise 8.0 cm olmaldr.


ALTTEMEL TABAKASIALTTEMEL TABAKASI Alttemel: Alttemel: styap tabakasn tamak zere taban zemini

zerine yerletirilen, belirli fiziksel zelliklere sahip granler malzemeden oluturulmu styap tabakasdr.

Alttemel tabakasAlttemel tabakasnn kalnl, styap projelendirmesinin sonunda belirlenmeli ve Karayolu Teknik artnamesi Ksm 210a uygun olarak hazrlanm olan tesviye yzeyi zerine serilip sktrlmaldr.

Alttemel tabakasAlttemel tabakas, ekonomik etkenler dikkate alnarak blgede bulunan ve artname ltlerine uygun kum-akl ya da teras malzemesi ile tekil edilmelidir. Uygun kum-akl malzeme yoksa, krmata alttemel kullanmlaldr. Kum-akl alttemel tabakasnn enkk kalnl 20.0 cm, krmata alttemel tabakasnn enkk kalnl da 15.0 cm olmaldr.

Alttemel tabakasAlttemel tabakas, taban zemininin tama gcn aabilecek yksek gerilmeleri ve tabanda oluacak don etkisinin styapya yansmasn nleyecek zellikllere sahip olmaldr. Dolaysyla alttemel malzemesi, Karayolu Teknik artnamesi Ksm 401de belirtilen zellikleri salamaldr.


TABAN ZEMTABAN ZEMNN

stytapstytap TabanTaban:: Tesviye yzeyi altnda kalan yarma ve/veya dolgularda, styapnn tama gcne katks olabilecek derinlie kadar devam eden, CBR % deeri ve esneklik modl styapprojelendirmesinde esas alnan tabakadr.

Bir esnek styapnn davran, taban zemininin tama gc ile dorudan ilikili olduundan, taban zemininin artnamelere uygun olarak hazrlanmas ok nemlidir.

Taban zeminleri; yarmalarda Karayolu Teknik artnamesi Ksm 204, dolgularda ise Karayolu Teknik artnamesi Ksm 206ya uygun olarak hazrlanmaldr.



YOLU KULLANANLARIN YOLU KULLANANLARIN ZELLZELLKLERKLER

Hilmi Berk ELKOLU


ERERKK nsan (Snsan (Srrcc ve Yaya) ve Yaya) zelliklerizellikleri

Normal Fiziksel Normal Fiziksel zelliklerzellikler

GeGeici Fiziksel ici Fiziksel zelliklerzellikler

Akli Akli zelliklerzellikler

Ruhsal Ruhsal zelliklerzellikler

TaTat t zelliklerizellikleri

TaTat Cins, Boyut ve At Cins, Boyut ve Arlrlklarklar

DDnn YarYaraplaraplar

HHzlanmazlanma--YavaYavalama lama

Motorlu TaMotorlu Tatlarda tlarda letme Maliyeti letme Maliyeti

TaTat Tat Tat Hareketlerit Hareketleri

DuruDuru GGrr UzunluUzunluuu

GeGeii GGrr UzunluUzunluu u

TaTatlar tlar in Takip Aralin Takip Aral

vmeli Sollamavmeli Sollama

DuruDuru ZamanZaman

Hareketli TaHareketli Tatlarda Harekete Kartlarda Harekete Kar DirenimlerDirenimler


NSAN (SNSAN (SRRCC--YAYA) YAYA) ZELLZELLKLERKLER

Trafik, insan, taTrafik, insan, tat ve yol t ve yol gelerindengelerinden oluoluur. ur. nsan ise, tansan ise, tat ve t ve

yol yol gelerinigelerini denetleyebilir, bidenetleyebilir, biimlendirebilir ve bu imlendirebilir ve bu geleregelere

uyabilir.uyabilir.

Normal Fiziksel Normal Fiziksel zelliklerzellikler

GeGeici Fiziksel ici Fiziksel zelliklerzellikler

Akli Akli zelliklerzellikler

Ruhsal Ruhsal zelliklerzellikler


NORMAL FNORMAL FZZKSEL KSEL ZELLZELLKLERKLER

1.1. GGrme rme zellizelliii: Trafik iTrafik iaretlerinin, sinyallerin ve kavaretlerinin, sinyallerin ve kavaklaraklarn tasarn tasarmmnda, nda,

ddey ey kurbkurb ve yatay ve yatay kurbkurb tasartasarmmnda nda ok ok nemli rol oynar.nemli rol oynar.

GGrr AAss:: BakBak ekseninin iki yanekseninin iki yannda toplam nda toplam 33--55 aa Net GNet Grr

AAss, , 1010--1212 aa ise toplam ise toplam GGrr AAssddr. Toplam gr. Toplam grr aass

iierisinde baerisinde ba evirmeden, yalnevirmeden, yalnz gz gz hareketi ile z hareketi ile 25 m ilerisinde 25 m ilerisinde 4.5 4.5

mmliklik bir genibir genilik iyi lik iyi bibiimdeimde denetlenebilir.denetlenebilir.

evre Gevre Grr AAss:: YalnYalnz gz gz hareketi ile bakz hareketi ile bak ekseninin her iki yanekseninin her iki yannda nda

toplam toplam 65659090 aannn taradn tarad alan galan grrlebilirlebilir.

GGrr UzaklUzakl:: nsannsann baktn bakt dodorultuda grultuda grebildirebildii net uzakli net uzaklktktrr

Renk kRenk krlrl:: Renklerin tanRenklerin tannmamasnmamas, trafik i, trafik iaretleri yaretleri ynnnden nden nemlidirnemlidir

GGz kamaz kamamasmas:: GGzzn, ani n, ani n etkisinde kalmasn etkisinde kalmas sonucu meydana sonucu meydana

gelir. Karanlgelir. Karanlkta gkta gzzn yeniden gn yeniden grmeye barmeye balamaslamas iiin 6 sn, tersinde ise in 6 sn, tersinde ise

3 sn gereklidir.3 sn gereklidir.


NORMAL FNORMAL FZZKSEL KSEL ZELLZELLKLERKLER

2.2. UzaklUzaklk Takdiri:k Takdiri: ndeki tandeki tattn, n, yaklayaklaanan tatattn ve yola giren tan ve yola giren tat gibi t gibi

durumlarda uzakldurumlarda uzakln don doru tahmini ru tahmini ok ok nemlidir. Ciddi bir kaza nedenidir. nemlidir. Ciddi bir kaza nedenidir.

YaYa, tecr, tecrbe ve ebe ve eitim, bu konuda oldukitim, bu konuda olduka etkilidir.a etkilidir.

3.3. itme itme zellikleri:zellikleri: Sesli ve ses uyarSesli ve ses uyarlarlarnnn n duylmasduylmas, trafikte seyir a, trafikte seyir assndan ndan

nemlidir. Sanemlidir. Sarlar, duyanlara oranla rlar, duyanlara oranla 1.8 kat daha fazla kazalara 1.8 kat daha fazla kazalara karkarmaktadmaktadr. Tr. Trkiyerkiyede duyamayanlara ehliyet verilmezde duyamayanlara ehliyet verilmez

4.4. AlgAlglama lama Tepki Tepki zellizellii:i: GGrr uzunluklaruzunluklarnda, tanda, tat durut duru uzunluuzunluunda, unda,

sinyalizesinyalize kavkavaklarda aklarda k devre hesabk devre hesabnda, inda, iaret levhalararet levhalarnnn yerlerinin n yerlerinin

saptanmassaptanmasnda vb. durumlarda nda vb. durumlarda nemlidir. nemlidir. nsana, yansana, yaa, yorgunlua, yorgunlua, alkol a, alkol

durumuna ve psikolojik duruma gdurumuna ve psikolojik duruma gre (0.5re (0.54.0 sn aras4.0 sn arasnda) denda) deiikenlik kenlik ggsterir. Toplu ya da yaygsterir. Toplu ya da yaygn dikkat durumuna gn dikkat durumuna gre dere deiiir. 0.75ir. 0.751.0 sn 1.0 sn arasarasnda almak uygundur. nda almak uygundur. LaboratuvarlardaLaboratuvarlarda yapyaplan denemelerde 0.5lan denemelerde 0.52.5 sn 2.5 sn aralaral bulunmubulunmutur tur


ALGILAMAALGILAMA --TEPKTEPK SSRESRES


ALGILAMAALGILAMA --TEPKTEPK SSRESRES


GEGECC FFZZKSEL, AKLKSEL, AKL ve RUHSAL ve RUHSAL ZELLZELLKLERKLER

GeGeici Fiziksel ici Fiziksel zellikler:zellikler: YorgunlukYorgunluk AlkollAlkoll ya da ilaya da ila alarak araalarak ara kullankullanmm HastalHastalk.k.

Akli Akli zellikler:zellikler: Zeka,Zeka, Bilgi,Bilgi, Deneyim,Deneyim, EEitimli olma.itimli olma.

Ruhsal Ruhsal zellikler:zellikler: Dikkat toplama Dikkat toplama zellizellii,i, Kurallara uyma Kurallara uyma zellizellii,i, SabSabrlrl ve sove souk kanluk kanl olma olma zellizellii,i, Kaza ve hKaza ve hza eza eilimli olmak.ilimli olmak.


TATAIT IT ZELLZELLKLERKLER

1.1. TaTat cinsit cinsi

Motorlu taMotorlu tatlar:tlar: MotorsikletMotorsiklet, otomobil, kamyon, kamyonet, , otomobil, kamyon, kamyonet,

minibminibs, otobs, otobs, trakts, traktr, ir, i makineleri (yol aramakineleri (yol aralarlar ve askeri ve askeri

araaralar). Alar). Ar ve hafif tar ve hafif tatlar diye de ayrtlar diye de ayrllr.r.

Motorsuz TaMotorsuz Tatlar:tlar: Bisiklet..Trafik, insan, taBisiklet..Trafik, insan, tat ve yol t ve yol gelerindengelerinden

oluoluur. ur. nsan ise, tansan ise, tat ve yol t ve yol gelerinigelerini denetleyebilir, denetleyebilir,

bibiimlendirebilir ve bu imlendirebilir ve bu geleregelere uyabilir.uyabilir.

TaTatlarla ilgili bilgi ve istenen tlarla ilgili bilgi ve istenen zellikler, Karayolu Trafik Yasaszellikler, Karayolu Trafik Yasas ve ve

ttzzklerinde belirtilirklerinde belirtilir.


TATAIT CIT CNS, BOYUT ve ANS, BOYUT ve AIRLIKLARIIRLIKLARI

2.2. Boyutlar, TaBoyutlar, Tat kesiti (Gabari)t kesiti (Gabari)

3.3. AraAra genigenililii (yi (yklkl de olsa) en fazla 2.55 de olsa) en fazla 2.55 mmdirdir. Ayr. Ayrcalcalklkl durumlar:durumlar:

ii -- TarTarm aram aralarlar, , zel inzel inaat makineleri, kurtarma araaat makineleri, kurtarma aralarlar (itfaiye ya da bunlar(itfaiye ya da bunlartatayanlar, 3.05m olabilir).yanlar, 3.05m olabilir).

iiii -- TarTarm m rrnn tatayan ryan rmorkta ymorkta yk genik genililii 3.05m olabilir.i 3.05m olabilir.

iiiiii -- Belediye Belediye trolleybtrolleybslerisleri 2.65m geni2.65m genilikte olabilir. likte olabilir. zel tarzel tarm aram aralarlar, g, gn batn bat ve ve dodouuu arasu arasnda trafinda trafie e kamaz. Ayrkamaz. Ayrcalcalklkl tatatlartlarn en bn en byyk hk hzlarzlar 303050 50 km/km/sasatirtir. .. .

4.4. AraAra yykseklikseklii (yi (yklkl ya da yya da yksksz), en fazla 4.00mz), en fazla 4.00mdirdir

5.5. En bEn byyk uzunluk:k uzunluk: ki ve daha ki ve daha ok dingilli motorlu araok dingilli motorlu aralarda 12mlarda 12m

ve dve drt dingilli tek ya da rt dingilli tek ya da ift katlift katl otobotobslerde 15.00slerde 15.00

BindirilmiBindirilmi (yar(yar) r) rmorklu aramorklu aralarda 16.00larda 16.0016.50m16.50m

Bir rBir rmorklu katarlarda 18.75mmorklu katarlarda 18.75m

ki rki rmorklu katarda 22mmorklu katarda 22m


TATAIT BOYUTLARIIT BOYUTLARI

TATAIT BOYUTLARIIT BOYUTLARI


TATAIT CIT CNS, BOYUT ve ANS, BOYUT ve AIRLIKLARIIRLIKLARI

5.5. AArlrlk: k: Karayolu Trafik YasasKarayolu Trafik Yasas ve Tve Tzzne gne gre; dingil are; dingil arlrl en en

fazla 10.0 ton (tahriksiz) 11.5 ton (tahrikli), iki dingilli birfazla 10.0 ton (tahriksiz) 11.5 ton (tahrikli), iki dingilli bir aks kaks kmesi mesi

(tandem) i(tandem) iin 19 ton olabilir. Tandem din 19 ton olabilir. Tandem dzeninde dingil, iki dingil araszeninde dingil, iki dingil aras

mesafe en fazla 1.80m ise smesafe en fazla 1.80m ise sz konusudur.z konusudur.

ki dingilli motorlu araki dingilli motorlu ara ve rve rmorklarda 18.00 ton,morklarda 18.00 ton,

dingilli motorlu aradingilli motorlu aralarda 25.00 ton,larda 25.00 ton,

dingilli yardingilli yar rrmorklu aramorklu ara ve mafsallve mafsall otobotobslerde 28.00 ton,slerde 28.00 ton,

DDrt dingilli yarrt dingilli yar rrmorklu aramorklu aralarda yarlarda yar rrmork dingil grubu amork dingil grubu arlrl 20 ton olan 20 ton olan araaralarda 38 ton,larda 38 ton,

BeBe ya da daha fazla dingilli yarya da daha fazla dingilli yar rrmorklu ya da rmorklu ya da rmorklu katarlarda 40.00 ton.morklu katarlarda 40.00 ton.

Bu koBu koullar geullar geerli olmak erli olmak zere, dingil ve katar boyu durumuna gzere, dingil ve katar boyu durumuna gre bir re bir

treyler atreyler arlrl 191944 ton olabilir (t44 ton olabilir (tzzkte ayrkte ayrntntll olarak verilmiolarak verilmitir!!). tir!!). Belirtilen boyut ve yBelirtilen boyut ve yklemelere uymayacak bir taklemelere uymayacak bir tama ima iin in TCKTCKdandan, ,

istenen istenen nlemlerin alnlemlerin alnmasnmas kokoulu ile, ulu ile, zel izin belgesi alzel izin belgesi alnmalnmalddrr



DDER TAER TAIT IT ZELLZELLKLERKLER

DDnn yaryaraplaraplar: : SSrekli bir hareketle drekli bir hareketle dnnlebilecek en klebilecek en kk k kurblarkurblar hafif tahafif tatlarda 9m, atlarda 9m, ar tar tatlarda 15m, iki rtlarda 15m, iki rmorklu katar morklu katar tatayanlarda 22m olabiliyor (hyanlarda 22m olabiliyor (hz sz sffrken). Yatay rken). Yatay kurbkurb ddnnyaryaraplaraplar, h, hz, z, deverdever ve sve srtrtnmeye banmeye ball olarak daha sonra olarak daha sonra irdelenecektir.irdelenecektir.

HHzlanmazlanma--YavaYavalama:lama: HHzlanma otomobillerde 1.8zlanma otomobillerde 1.8--2.4 m/sn2.4 m/sn22

(V

DDNN YARIYARIAPLARIAPLARI

Kaynak: A Policy on Geometric Design of Highways and Streets(The Green Book). Washington, DC. American Association of State Highway and Transportation Officials, 2001 4th Ed.


Kaynak: A Policy on Geometric Design of Highways and Streets (The Green Book). Washington, DC. American Association of State Highway and Transportation Officials, 2001 4th Ed.INS342 Karayolu MINS342 Karayolu M hendislihendisli i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk ELEL KOKOLULU


TATAIT HAREKETLERIT HAREKETLER

1.1. GGrr UzunluUzunluu:u: SSrrccnnn gn grebildirebildii serbest uzunluktur. Kapasite ve gi serbest uzunluktur. Kapasite ve gvenlik venlik

yynnnden nden ok ok nemli bir konudur. Hava konemli bir konudur. Hava koullarullarna, yol yapna, yol yaplarlarna, yol kenarna, yol kenar yapyaplarlarna na

vb. bavb. ballddrr

2.2. DuruDuru GGrr UzunluUzunluu: u: Fren gFren gvenlik uzunluvenlik uzunluuu olarak da adlandolarak da adlandrrlabilir. Slabilir. Srrccnnn, n,

aracaracnn durdurmak istemesinden, aracdurdurmak istemesinden, aracn durmasn durmasna kadar gena kadar geen sen sre ire ierisinde aracerisinde aracn n

aldald yoldur. Bu durumdaki bir aracyoldur. Bu durumdaki bir aracn durmasn durmas iiin gerekli en kin gerekli en ksa uzaklsa uzakla a duruduru ggrr

uzakluzakl denir. denir. ki kki kssmdan olumdan oluur. Sur. Srrccnnn engeli gn engeli grrp fren yapmaya karar verinceye p fren yapmaya karar verinceye

kadar gekadar geen sen sre re algalglamalama--tepkitepki ssresiresidir :dir :

atatatat tV0.278lv/3.6Vvetvl ===


TATAIT HAREKETLERIT HAREKETLER

DiDieri ise; frene basteri ise; frene bastktan sonra duruncaya kadar gektan sonra duruncaya kadar geen sen sredir. redir. z bz brakarak yaprakarak yaplan lan

frenleme, bafrenleme, baka bir deyika bir deyile tekerlele tekerlein bloke olduin bloke olduu andan durana kadar geu andan durana kadar geen sen sredir. redir.

Frenlenen tekerleklere gelen yFrenlenen tekerleklere gelen yk Q ise, tk Q ise, tm am arlrlk enerjisinin korunumu ilkesinden, hk enerjisinin korunumu ilkesinden, hz z vv

m/sn, yol em/sn, yol eimi imi SS, boyuna s, boyuna srtrtnme katsaynme katsayss (kayma s(kayma srtrtnmesi) nmesi) ff olmak olmak zere fren zere fren

uzunluuzunluu u llff: :

2ffff

2 vg

Q

2

1SlQflQvm

2

1 == m

( ) ( )SfV

0.00394l9.81m/sng,V/3.6vveSfg2

vl

2

f2

2

fmm

===

=

( ) ( )

+=+=

Sf

V0.00394tV0.278lll

2

atfatgm


DURUDURU ZAMANIZAMANI

YavaYavalama ivmesi lama ivmesi = (v = (v -- vvss)/)/ttff ve vs = 0 ise (yani arave vs = 0 ise (yani ara durmudurmusa), sa), = v/= v/ttff ve ve ttff = v/= v/ ddr. r.

YavaYavalama ivmesinin en blama ivmesinin en byyk dek deeri, eri, ebeb = f= fg yerine konursag yerine konursa :

f35.3

V

f9.813.6

Vt

fg

vt ff

=

=

= ve toplam duruve toplam duru ssresi t = tresi t = trr + t+ tff olur!! olur!!

KAYMAKAYMA --SSRTRTNME KATSAYISINME KATSAYISI

Lastik, yol ve hava Lastik, yol ve hava artlarartlarna bana ball olarak (kayma) solarak (kayma) srtrtnme katsaynme katsayss ff oldukolduka a

dedeiikendir ve tasarkendir ve tasarm sm srasrasnda enaz gnda enaz grr uzunluuzunluu deu deeri hesaberi hesabnda etkendir. nda etkendir.

Kaplama cinsi ve hava koKaplama cinsi ve hava koullarullarna gna gre sre srtrtnme katsaynme katsaylarlar :

0.400.500.70Stabilize

0.250.350.50Katranl MacAdam

0.300.400.60Parke

0.400.550.75Beton

0.250.350.60Asfalt

Islak-amurlu zeminIslan ZeminKuru zemin


FREN BOYUFREN BOYU


GeGeii UzunluUzunluuu

3.3. ok ok eritli yollarda, sollama hareketi ile geeritli yollarda, sollama hareketi ile geii gerekir. Takip eden tagerekir. Takip eden tattn, n, nnndeki tandeki tatt

gegemesi imesi iin gerekli uzunluin gerekli uzunlua a gegeii ggrr uzunluuzunluuu denir. Bu dedenir. Bu deer, iki er, iki eritli yollarda eritli yollarda

ggrr uzunluuzunluu deu deerine eerine eittir. Karittir. Kardan tadan tat gelmiyorsat gelmiyorsa:

1 2 2 1

d1 l2 d2

s1ss22221s tvltvlvedldl ==++=

21

21s2

l

s21s1 vv

ddtdtvdtv

2

+

=++=876

olurVV

V2dldd

21

1s21

==


(G(Gvenli) Gevenli) Geii GGrr UzunluUzunluuu

KarKardan tadan tat geliyorsa, t geliyorsa, LLGG, g, gvenli sollama ivenli sollama iin gerekli gin gerekli grr uzakluzakl olmak olmak zerezere

d1 l2 d2 l3

1 12 2

3 3

3

l

221G333 ldldLvetvls

+++==48476

( ) ( ) ( )( ) ( )312121

s3s13sG VVVV

ddtvtvllL +

+

=+=+=


TATAIT IT ZLEME ARALIZLEME ARALIII

aa tatat boyu olmak t boyu olmak zere, takip aralzere, takip aral dd :

a5

Vd

3.6

Vv,sn

4

3t,atvd atat +=+=

Frenleme yapFrenleme yapllrken, rken, nce yavance yavalama, sonra da tam fren uygulandlama, sonra da tam fren uyguland iiin ve ayrin ve ayrca hca hz z

ddttkke se srtrtnme katsaynme katsayssnnn da bn da byydd ddnnldldnde, nde, ndeki tandeki tattn n

yavayavalamaslamasnnn arkadakine gn arkadakine greli olarak (aradaki fren algreli olarak (aradaki fren alglama farklama farkndan dolayndan dolay) daha ) daha

abuk olur, dolayabuk olur, dolayssyla, ifadeye hyla, ifadeye hzzn karesiyle ilgili bir terim eklenmelidirn karesiyle ilgili bir terim eklenmelidir:

2VcVbad ++= , a , a 558 m, b = 0.28 m, b = 0.20.3, c 0.3, c 0.00030.00030.00065 oldu0.00065 olduu varsayu varsaylabilir.labilir.


VMELVMEL SOLLAMASOLLAMA

KarKardan tadan tat gelmiyorken Vt gelmiyorken V22 hhzla giden tazla giden tattn arkasn arkasndaki tandaki tat sollama sonunda Vt sollama sonunda V11hhzzna na ivmesi ile ulaivmesi ile ulasa ve 1 sa ve 1 nolunolu tatattn sn srrccssnnn sollama in sollama iin gerekli uzunluin gerekli uzunluun un

varlvarlnn anlamasanlamas iiin gein geen tepki sen tepki sresi resi tsts iseise:

KarKardan tadan tat geliyorsat geliyorsa:

( )20ss2s1s2s tt21

tvlved2tvl +=+=

( )

d2tttt

2

1tvtv2d 10s

20ss2s21 =+=+

( ) 1210s10s 2dvd2tld2tt ++=+=

( )( ) 13210Gs3sG 2dvvd2tLtvlL +++=+=


HAREKETLHAREKETL TATAITLARDA HAREKETE KARITLARDA HAREKETE KARI DI DRENRENMLERMLER

SSz konusu direnimler; yuvarlanma, hava, ez konusu direnimler; yuvarlanma, hava, eim, eylemsizlik (ivme) im, eylemsizlik (ivme)

ve yatay ve yatay kurbakurba direnimleridir:direnimleridir:

Yuvarlanma DirenimiYuvarlanma Direnimi

Hava DirenimiHava Direnimi

EEim Direnimiim Direnimi

Eylemsizlik (Eylemsizlik (vme) Direnimivme) Direnimi

Yatay Yatay KurbKurb DirenimiDirenimi


YUVARLANMA DYUVARLANMA D RENRENMM

Kaplamaya, yKaplamaya, yzeyin zeyin ekline dekline dzgzgnlnlne, lastine, lastie ve ie ve i basbasncncna gna gre ve re ve

tatattn hn hzzna gna gre dere deiien bir yuvarlanma sen bir yuvarlanma srtrtnme katsaynme katsayss yy ssz z konusudur. konusudur. yy kg/kg ya da kg/ton olabilirkg/kg ya da kg/ton olabilir.

Tablo: 50 km/sa hTablo: 50 km/sa hza kadar yuvarlanma sza kadar yuvarlanma srtrtnme katsaynme katsayss dedeerlerierleri

0.030.030.06 kg/kg0.06 kg/kgKuruKuru--sulu toprak yolsulu toprak yol

0.040.040.05 kg/kg0.05 kg/kgParke yolParke yol

0.030.030.04 kg/kg0.04 kg/kgStabilize yolStabilize yol

0.020.020.025 kg/kg0.025 kg/kgAsfalt yol (yAsfalt yol (yzeysel kaplama)zeysel kaplama)

0.010.010.02 kg/kg0.02 kg/kgBeton yol ve beton asfalt (diBeton yol ve beton asfalt (disiz asfalt) yolsiz asfalt) yol

00 tablodaki detablodaki deer olmak er olmak zere, 50 km/sa hzere, 50 km/sa hzdan daha yzdan daha yksek hksek hz dez deerleri ierleri iin in yuvarlanma syuvarlanma srtrtnme katsaynme katsayss::

( )[ ]50V0.011 0y =


HAVA DHAVA D RENRENMM

HHzla oluzla oluan ran rzgarzgarn etkisiyle olun etkisiyle oluan direnimdir.an direnimdir. : havan: havann n zgzgl kl ktlesi,tlesi,

c: bir katsayc: bir katsay 0.80.81.8 (1.8 (zel amazel amalarda 0.2),larda 0.2), F: aracF: aracn kesit alann kesit alan ((bb genigenilik ve lik ve hh yykseklik, F = 0.9bkseklik, F = 0.9bh ya da F = 0.775bh ya da F = 0.775bh)h)

v: aracv: aracn rn rzgarszgarsz havadaki hz havadaki hzz (r(rzgar yzgar ynnne gne gre; (re; (vvtt++vvrrzgzg) ya da () ya da (vvtt--vvrrzgzg)) )) olmak olmak zerezere:

422

32

h /m0.125kgsn9.81m/sn

1.225kg/mve

3.6

Vv,vFc

2

D ==== yerine koyulursayerine koyulursa::

2h

2

h VFc0.0048D12.96

VFc

2

0.125D ==

12.96

VFKDc

2

K

2

h==

Tablo: Tablo: KK (aerodinamik) katsay(aerodinamik) katsaylarlar

0.0500.0500.070 kgsn0.070 kgsn22/m/m44KamyonKamyon

0.0250.0250.05 kgsn0.05 kgsn22/m/m44OtobOtobss

0.0150.0150.03 kgsn0.03 kgsn22/m/m44OtomobilOtomobil


EEM DM DRENRENMM

EEimi imi SS olan bir yolu tolan bir yolu trmanan bir araca etkiyen ermanan bir araca etkiyen eim direnimi:im direnimi:

QSDe =

EYLEMSEYLEMSZLZLK (K (VME) DVME) DRENRENMM

TaTat, ht, hzznn arttarttrrrken ya da azaltrken ya da azaltrken de bir direnimin etkisi altrken de bir direnimin etkisi altnda kalnda kalr. r. EylemsizliEylemsizlii yenmek ii yenmek iin gereken kuvvet: F = min gereken kuvvet: F = m ise, eylemsizlik direnimiise, eylemsizlik direnimi

direnimi:direnimi:

g

QD i =

YATAY KURB DYATAY KURB D RENRENMM

TaTat yatay kurb it yatay kurb ierisinde hareket ederken, tekerlek doerisinde hareket ederken, tekerlek dorultusundan rultusundan

direnimin etkisinde kaldirenimin etkisinde kalr. Bu direnim, deneysel olarak bulunabilirr. Bu direnim, deneysel olarak bulunabilir


MOTORLU TAMOTORLU TAITLARDA GITLARDA G EKME KUVVETEKME KUVVET

Motris tekerlek aMotris tekerlek arlrl QQmm olan bir taolan bir tattn tekerlen tekerlei ile yol arasi ile yol arasndaki ndaki aderansaderans

(s(srtrtnme) katsaynme) katsayssnnn, lastik ve yol yn, lastik ve yol yzeyine gzeyine gre dere deiiken ken ff olduolduu u varsayvarsayldldnda, tanda, tatt harekete geharekete geirecek kuvvet irecek kuvvet QQmmf olur.f olur.

QQmmf >f >D olmasD olmas durumunda ilk hareket badurumunda ilk hareket balayabilir!layabilir!

Z < Z < D < QD < Q11f ise taf ise tat hareket edemez!t hareket edemez!

D < Z D < Z


TRAFTRAFK AKIM DEK AKIM DEKENLERKENLER, KAPAS, KAPASTE VE HTE VE HZMET DZMET DZEYZEY

Hilmi Berk EL KOLU


TRAFTRAFK AKIMININ ASAL DEK AKIMININ ASAL DEKENLERKENLER

Trafik akTrafik akmmnda gnda gzlemler yapmak istedizlemler yapmak istediimizde imizde toplayabilecetoplayabileceimiz 3 timiz 3 tr veri vardr veri vardr. Trafik akr. Trafik akmmnnn asal n asal (bile(bileenlere ayrenlere ayrlamayan) delamayan) deiikenleri:kenleri:

YOL: X [m];YOL: X [m];

ZAMAN: T [sn];ZAMAN: T [sn];

TATAIT SAYISI: N [tIT SAYISI: N [t].].

XT1T0

N


TRAFTRAFK AKIMININ ASAL DEK AKIMININ ASAL DEKENLERKENLER

N N T iliT ilikisikisi yardyardmmyla bir yol kesitinde (x yla bir yol kesitinde (x xx)) N / T AKIM HACMN / T AKIM HACM

N N X iliX ilikisikisi yardyardmmyla bir anda bir kesimde (Tyla bir anda bir kesimde (Ttt)) N / X YON / X YOUNLUKUNLUK

X X T iliT ilikisikisi yardyardmmyla bir trafik akyla bir trafik akmm iiin (N=1)in (N=1) X / T HIZX / T HIZ


Grafikteki eGrafikteki eriler, arariler, aralarlarn yn yrrngelerini gngelerini gsterirsterir

YOL YOL ZAMAN EZAMAN ERRLERLER (X (X T)T)


TATAIT SAYISI IT SAYISI ZAMAN N(x,t) EZAMAN N(x,t) ERRLERLERDakikalara Gre Sistemdeki Uak Says

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 13141516 17181920 212223 24252627 28293031 32333435 363738 39404142 43444546 47484950 515253 54555657 5859

zaman (dk)

uak

(ad

et

0123456789

101112131415161718192021

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

zaman (dk)

uak

(ad

et)

gelilerhizmet

5 dk

3 uak


AKIM HACMAKIM HACM

L (km)

A t1 t2 t3 t4 ti tn-1 tn B

Zaman Cinsinden AralZaman Cinsinden Aralk k (headway)(headway):: TaTatlartlarn birbirlerini gn birbirlerini gvenle venle

izlemeleri iizlemeleri iin ard arda 2 tain ard arda 2 tat arast arasnda bulunmasnda bulunmas gereken zaman gereken zaman

cinsinden aralcinsinden aralktktr.r.

ts/snt

nqdayats/sa

T

NQxx ==

AkAkm hacmim hacmi (q), belirli bir yol kesitinde ta(q), belirli bir yol kesitinde tatlartlarn birim zamanda n birim zamanda iierisinde sayerisinde saylmalarlmalar ile elde edilir.ile elde edilir.


YOYOUNLUKUNLUK

ts/kmx

Nktt =

Uzunluk Cinsinden AralUzunluk Cinsinden Aralkk (Spacing): (Spacing): TaTatlartlarn birbirlerini gn birbirlerini gvenle venle

izlemeleri iizlemeleri iin ard arda 2 tain ard arda 2 tat arast arasnda bulunmasnda bulunmas gereken uzunluk gereken uzunluk

cinsinden aralcinsinden aralktktr.r.

s1 s2 s3 s4 si sn-1 sn

X (km)

YoYounlukunluk (k), yolun belirli bir kesiminde (belirli yol uzunlu(k), yolun belirli bir kesiminde (belirli yol uzunluu iu ierisinde) bir erisinde) bir anda varolan taanda varolan tat sayt sayssnnn sayn saylmaslmas ile elde edilir.ile elde edilir.


HIZHIZ

HHzz: Bir trafik biriminin, belirli bir zamanda ald: Bir trafik biriminin, belirli bir zamanda ald yoldur:yoldur:

m/snt

xukm/sa

T

XU1N ==

Nokta hNokta hz:z: Bir taBir tattn, herhangi bir anda sahip oldun, herhangi bir anda sahip olduu hu hzdzdr.r.

Ticari (ortalama) hTicari (ortalama) hz:z: Bir noktadan diBir noktadan dierine giden bir taerine giden bir tattn aldn ald yolun, durma yolun, durma

vb dahil kaybettivb dahil kaybettii zamana orani zamana oranddr.r.

AkAkm hm hzz:: TaTat ht hzzndan oldukndan olduka farkla farkl, genellikle ta, genellikle tatlartlarn ortalama n ortalama

hhzlarzlarndan da dndan da dk, yol k, yol zerindeki akzerindeki akm durumunun hm durumunun hzzddr.r.

Yolculuk hYolculuk hzz:: TaTattn, bir durun, bir duruundan bir diundan bir dier duruer duruuna kadar alduna kadar ald yolun, bu yolun, bu

yolu aldyolu ald ssreye oranreye oranddr.r.

INS342 Karayolu MINS342 Karayolu M hendislihendisli i, CRN 22018, Bahar 2016, Prof. Dr. Hilmi Berk i, CRN 22018, Bahar 2016,

karayolu mÜhendİslİĞİ 1. hafta

Documents

ELEKTRİK ARK FIRINI CÜRUFUNUN KARAYOLU ESNEK ÜSTYAPI ...polen.itu.edu.tr/bitstream/11527/16040/1/10134191.pdf · İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı ARALIK 2016 FEN BİLİMLERİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ... · KARAYOLU TRAF İK SİMÜLASYONU ... Trafik Sinyalizasyonu, Trafik Mühendisliği, Görsel Simülasyon Arabirimi

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİ STAJ KILAVUZUinsaat.eskisehir.edu.tr/Uploads/Staj/2017/Ogrenci Staj Klavuzu.pdf · Ulaştırma Stajı Ulaştırma stajları, karayolu,

OSMANİYE KORKUT ATA ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ...depo.osmaniye.edu.tr/dosyalar/Dosyalar/Ders_Icerikleri_2016_oncesi.pdf · Ulaım sistemleri, karayolu elemanları,

BETONARME-I 5. Hafta - Munzur Üniversitesi1 BETONARME-I 5. Hafta Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 2 Taşıma Gücü

Haftalık Ortalama Televizyon İzlenme Oranları Tüm Kanallarhomes.ieu.edu.tr/~smisci/PRA 301/Onmedia Weekly 43...15,97 15,5240.Hafta 16,73 16,79 17,2043.Hafta 39.Hafta 41.Hafta 42.Hafta

AGÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Ders Katalog Tanımları · işleri, karayolu ve hidrolik yapı tasarımları ve inşası, beton karışım tasarımı ve dökümü, geoteknik

Turkiye'de Karayolu Tasimaciliği Analizi

DİKKAT!!! BU KILAVUZU OKUMADAN BAŞVURU İŞLEMİ … · Kontrol Mühendisliği Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Mekatronik Mühendisliği Mekatronik Sistemler Mühendisliği

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU(1)(2)(3)Karayolu üzeri park yeri : Taúıt yolundaki veya buna bitiúik alanlardaki park yeridir. Karayolu dıúı park yeri : Karayolu sınır çizgisi

Sevgili - cdn.comu.edu.tr · Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Haberleşme Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği, Teknoloji Fakülteleri bünyesinde bulunan Yazılım Mühendisliği,

muhendislikdogabilimleri.medeniyet.edu.tr... · Web viewFakültemiz, Bilgisayar Mühendisliği, Biyomedikal Mühendisliği, Biyomühendislik, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Endüstri

karayolu projesi.doc

2009 ETKĠNLĠK RAPORUMühendisliği, Maden Mühendisliği, Makina Mühendisliği, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Mühendislik Bilimleri, Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği,

Sakarya Üniversitesi | Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü...Veysel A ¥9,62 MB Fakülte Sekr0W2 MB 23,52 MB 19,92 MB 22,98 MB. 24.06.2020 Hafta Dokümanlar E§itim Bilgi

İnşaatMühendisliği (Civil Engineering) Karayolu ... · Demiryolu / Yüksek Hızlı Demiryolu Planlaması Trafik Mühendisliği Geometrik Dizayn Yol Üstyapısı YönetimSistemleri

BALIKÇILIK TEKNOLOJİSİ MÜHENDİSLİĞİ · 2020. 9. 7. · Elektrik-Elektronik Mühendisliği Fizik Hidrojeoloji Mühendisliği Hukuk İnşaat Mühendisliği Jeoloji Mühendisliği

Yazılım Mühendisliği Bölüm - 3 Planlamamuhammetbaykara.com/wp-content/uploads/2017/03/YMH-114-HAFTA-4.pdf · istenildiğinde, kullanılacak yazılım geliştirme platformuna

CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA TÜRKİYE'DE KARAYOLU

YMT 312-Yazılım Tasarım ve Mimarisi Yazılım Mühendisliği ...muhammetbaykara.com/wp-content/uploads/2018/02/1.Hafta-Yazılım-M... · Özet Yazılım= Mantık, veri, belge,

İŞ ve İMAR HUKUKU DERS NOTLARI...İŞ ve İMAR HUKUKU DERS NOTLARI CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1. HAFTA 1 YARARLANILAN KAYNAKLAR •İMAR HUKUKU

karayolu mühendisliği-nadir yayla

Bir Karayolu Geckisinin Tasarimi

Bilgisayar Mühendisliği - bilgisayarmuh.mcbu.edu.tr · Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünün laboratuarlarından faydalanılmaktadır. Bilgisayar Mühendisliği programında

TOROS ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU 2020-2021 …...Ara Sınav (açıklama) 8. Hafta 9. Hafta 10. Hafta 11. Hafta 12. Hafta 13. Hafta 14. Hafta Final (açıklama) Bütünleme

BURSA KARAYOLU GÜRÜLTÜ HARİTASI HAZIRLAMA ...Bursa Karayolu Gürültü Haritası HazırlamaProjesi 2 1.1 Karayolu Gürültü Haritalama Projesi Çalışma Alanı Bursa 17 ilçeye

SAVUNMA SANAYİİ ARAùTIRMA VE GELİTİRME ENSTİTÜSÜ · ve Elektronik Mühendisliği, Elektronik Mühendisliği, Elektronik ve Haberleme Mühendisliği, Telekomünikasyon Mühendisliği

TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ 3.Hafta-4.Hafta

KARAYOLU İNŞAATI DERS NOTLARI

uluslararası karayolu taşımacılığı maliyet

TOROS ÜNİVERSİTESİ MESLEK YÜKSEKOKULU 2020-2021 … · Dersin Sorumlusu Ders Hakkında Bilgi Hafta 1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 5. Hafta 6. Hafta 7. Hafta Ara Sınav (açıklama)

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ DR PROGRAMI · Location”, Prentice Hall, USA YARDIMCI KAYNAKLAR Konu ile ilgili çeşitli makale ve yazılımlar. DERSİN HAFTALIK PLANI HAFTA İŞLENEN

KİMYA METALÜRJİ FAKÜLTESİ BİYOMÜHENDİSLİK BÖLÜMÜ€¦ · Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği, Gıda Mühendisliği, Kimya Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği,

BETONARME-I 2. Hafta - Munzur Üniversitesi · 1 BETONARME-I 2. Hafta Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

PROJE AŞAMALARI : Karayolu Geçkisi (Güzergahı …muh.bartin.edu.tr/Files/irusvomgvgnoxby4tvpvsitwf2014924153624... · Kent dışı, iki şeritli bölünmemiş karayolu Öğrenci