karadenİz teknİk ÜnİversİtesİktÜ mühendislik fakültesi staj yönergesi 4 madde 2.3. resmi...

KTÜ Mühendislik Fakültesi Staj Yönergesi

1

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

STAJ YÖNERGESİ

Trabzon 2018


2

Makine Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar.................................10

Elektrik-Elektrik Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ……… 12

Jeoloji Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ..................................13

Harita Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ...................................14

Jeofizik Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ................................15

Maden Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ..................................16

Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ............................21

Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar .. 20

Endüstri Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar ...............................24

nşaat Mühendisliği Bölümü’ne İlişkin Hususlar …………………. 8

İÇİNDEKİLER

A- BİRİNCİ KISIM

1. Genel Hususlar ………………………………………………. 3

2. Staj Süresi ve Dönemleri ……………………………………… 3

3. Staj Yeri ………………………………………………………. 4

4. Staja Başlama …………………………………………………. 4

5. Stajın Yürütülmesi …………………………………………….. 5

6. Staj Dosyalarının Hazırlanması ve Teslimi ……………………. 5

7. Stajın Değerlendirilmesi ……………………………………… 6

8. Muafiyet ……………………………………………………….. 7

9. Mezuniyet ……………………………………………………. 7

B- İKİNCİ KISIM

İEndüstri Mühendisliği Bölümü'ne İlişkin Hususlar.................................... 8


3

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

STAJ YÖNERGESİ

Bu yönerge, KTÜ Mühendislik Fakültesi öğrencileri için staj esaslarının

düzenlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Yönerge iki kısımdan oluşmaktadır. Birinci

kısım bütün bölümler için öngörülen genel maddeleri, ikinci kısım ise bölümlere

ilişkin özel hususları içermektedir.

A-BİRİNCİ KISIM

1. GENEL HUSUSLAR:

Madde 1.1. KTÜ Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin lisans derecesini

alabilmeye hak kazanabilmeleri için tamamlamaları gerekli ders kredisi yanında

Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Staj Yönergesi kuralları

çerçevesinde, Mühendislik eğitimlerine katkıda bulunacak şekilde, pratik bilgi ve

becerilerini artırmak amacıyla, staj (pratik çalışma) yapmaları zorunludur.

Madde 1.2. Stajın yapılması ve değerlendirilmesi hazırlanan bu yönerge ile

düzenlenir.

Madde 1.3. Bu yönergede bulunmayan hususlar Bölüm Staj Komisyonunca karara

bağlanır.

Madde 1.4. Bu yönerge ilgili Kurullarca kabul edildiği tarihte yürürlüğe girer.

Madde 1.5. Bu yönergeyi Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi

Dekanlığı yürütür.

2. STAJ SÜRESİ VE DÖNEMLERİ

Madde 2.1. Öğrencinin mezuniyeti için gerekli olan toplam staj (pratik çalışma)

süresi 60 (altmış) iş günüdür. Staj yapacak öğrenciler bir staj döneminde (iki

yarıyılı kapsayan bir yıllık süre içerisinde) ara vermeden en az on beş (15) iş günü

ve en çok kırk (40) iş günü staj yapabilirler.

Madde 2.2. Bir işyerinde 15 iş gününden daha az süreyle staj yapılamaz. Bir iş

günü en az sekiz (8) saatlik gündüz yapılan fiziksel veya zihinsel çalışma gerektirir.

Öğrenci haftada en fazla altı gün çalışabilir.


4

Madde 2.3. Resmi tatil ilan edilen günlerde staj yapılamaz. Ancak, özel kurum ya

da kuruluşlarda, resmi tatil dışındaki Cumartesi günlerinde de staj yapılabilir.

Madde 2.4. Stajlar yaz tatilinde ve/veya 15 iş günü sığdığı takdirde sömestr

tatilinde (Akademik takvimdeki ders ve sınav dönemleri dışında kalan sürelerde)

yapılabilir. Derslerini tamamlamış ve mezuniyet için sadece staj eksiği kalmış

durumdaki öğrenciler ile bir yarıyıl içinde tüm derslerinden devam zorunluluğu

olmadığı (haftada en az üç iş günü serbest olan) belirlenen beklemeli öğrencilere bu

kural uygulanmaz.

Madde 2.5. Bütün derslerini başarı ile tamamlayan öğrenciler, son sınavlarına

girdikleri tarihten itibaren dönem harcını yatırmak suretiyle altı aylık süre içinde

stajlarını tamamlamalıdırlar.

3. STAJ YERİ

Madde 3.1. Staj yapılabilecek resmi ya da özel sektör kuruluşlarının

belirlenmesinde Bölümlerin Staj Komisyonları yetkilidir.

Madde 3.2. Öğrenci stajını yurtiçinde veya yurtdışında bölümü ile ilgili bir alanda

faaliyet gösteren ve eğitim aldığı dalda en az bir mühendisi bulunan kuruluşta

yapmak zorundadır.

Madde 3.3. Öğrenci staj yerini, Bölüm tarafından ilan edilen staj yerlerinden veya

kendi girişimleri sonucu temin ettiği yurt içinde ya da yurt dışında ilgili

mühendislik alanında faaliyet gösteren Kamu/Özel kurum veya kuruluşlarından

seçer.

Madde 3.4. Bölümün girişimi ile resmi yada özel kuruluşlardan temin edilen

ücretli yada ücretsiz staj yerlerinin dağıtımı; kontenjandan fazla başvuru olması

halinde, öncelik üst sınıf öğrencilerinde olmak üzere, öğrencinin akademik not

ortalamasına göre yapılacak sıralama dikkate alınarak yapılır.

Madde 3.5. Türkiye dışında staj yapmak isteyen öğrenciler stajlarını Uluslar arası

Teknik Stajyer Öğrenci Mübadelesi Birliği (The International Association for the

Exchange of the Students for Technical Experience) IAESTE

(http://www.iaeste.itu.edu.tr/tr/index.htm) kanalı ile gerçekleştirebilirler.

Öğrenciler Türkiye dışındaki yabancı ülkelerde de kendi girişimleri sonucu temasa

geçtikleri firmalarda Bölüm staj komisyonunun yazılı iznini alarak staj yapabilirler.

4. STAJA BAŞLAMA

Madde 4.1. Öğrencilerin stajlarına başlayabilmeleri için bölümlerinde en az dört

yarıyıl eğitim almış olmaları gerekir.

http://www.iaeste.itu.edu.tr/tr/index.htm)


Madde 4.2. Staj yönergesinde belirtilen şartları taşıyan staj yeri belirlenir.

Madde 4.3. İşyeri Tanıtım ve Staj Kabul Formu (1 nüsha) işyeri tarafından

doldurulup Staj Komisyon Başkanlığı’nın onayı alınır. Staj Başvuru Formu (2

nüsha) bilgisayar ortamında doldurulup Staj Komisyon Başkanlığına onaylatılır.

Staj Komisyon Başkanlığınca onaylanan Staj Başvuru Formu işyerine posta

yoluyla veya elden teslim edilip işverenin veya yetkili kişinin onayı alınır. İşyeri

tarafından imzalanan form Bölüm Staj Komisyonunun onayına sunulur.

Madde 4.4. Aile Sağlık Yardımı Sorgulama Belgesi öğrenci tarafından bilgisayar

ortamında doldurulur. Sağlık Provizyon Belgesi öğrenci belgesi ile birlikte Sosyal

Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) temin edilir.

Madde 4.5. Staj Başvuru Formu, Aile Sağlık Yardımı Sorgulama Belgesi, Sağlık

Provizyon Belgesi ve kimlik fotokopisi Endüstri Mühendisliği Bölüm

Sekreterliğine staja başlamadan en az 30 gün önce teslim edilir. İsteğe bağlı olarak,

staja başlamadan önce öğrencinin sigortalı olduğunu gösterir belge, Mediko

Sosyaldeki öğrenci sigortaları ile ilgili birimden temin edilebilir.

Madde 4.6. Öğrenci Staj Sicil Fişi'ndeki gerekli alanlar öğrenci tarafından

doldurulup, fotoğraf yapıştırıldıktan sonra öğrenci işlerinde mühürletilir.

Madde 4.7. Staj yeri kabul edilip onaylanan öğrenci, onaylanan yerde staja

başlamak zorundadır.

5. STAJIN YÜRÜTÜLMESİ

Madde 5.1. Stajlara fiilen devam zorunluluğu vardır.

Madde 5.2. Öğrenci staj yaptığı iş yerinin tüzük, yönetmenlik, yönerge ve çalışma

kurallarına uymak zorundadır. Öğrenci staj süresince staj konusu ile ilgili yetkililer

tarafından verilecek çalışmaları yapmak ve bu çalışmalara katılmak zorundadır.

Madde 5.3.Stajdaki öğrenciler grev, gösteri, yürüyüş veya iş yavaşlatma

eyleminde bulunamazlar.

Madde 5.4. Staja başlayan öğrenci, staj komisyonu başkanına bilgi vermeden ve

onay almadan staj yerini değiştiremez, değiştirdiği takdirde yapılan stajı geçersiz

sayılır.

6. STAJ DOSYALARININ HAZIRLANMASI VE TESLİMİ

Madde 6.1. Yurt içinde yapılan staj için hazırlanan staj defterinin yazım dili

Türkçedir. Yurt dışında yapılan stajlar için staj dosyaları Türkçe ya da İngilizce

olarak hazırlanabilir. Bu dillerin dışındaki bir dilde yazılan dosyalar öğrenci

tarafından noter tasdikli olarak tercüme ettirilmelidir.

Madde 6.2. Her bir staj için ayrı bir staj dosyası hazırlanmalıdır. Daha önceden

eksik yapılan veya kısmen yapılan stajlar için de ayrı bir staj dosyası

hazırlanmalıdır.

5


6

Madde 6.3. Staj dosyaları her yıl bölüm staj komisyonunun belirlediği zamanda

bölüm staj komisyonu başkanlığına teslim edilir. Zamanında dosyasını teslim

etmeyen öğrencinin stajı kabul edilmez.

Madde 6.4. “Staj (Pratik Çalışma) Sicil Fişi”, staj yaptığı kuruluşun en yetkili

amiri tarafından öğrencinin devamı, ilgisi, başarısı ve diğer durumlarına ilişkin

bilgileri içerecek şekilde eksiksiz doldurulur ve imzalanarak mühürlenir. Staj sicil

formunda değerlendirme notları, 81-100 (pekiyi), 65-80 (iyi), 50-64 (orta) ve 0-49

(başarısız) olmak üzere 100 üzerinden rakamsal olarak belirtilir. Bu fiş taahhütlü

olarak Rektörlüğe (Öğrenci İşlerine) gönderilir.

Madde 6.5. Staj Sicil Fişi eksik doldurulmuş ya da üniversiteye ulaşmamış

öğrencilerin stajları kabul edilmez. Adı geçen fişin postadaki kayıplarından ve

gecikmesinden Öğrenci işleri, Bölüm Başkanlığı ve Staj Komisyonu hiçbir şekilde

sorumlu tutulamaz.

7. STAJLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Madde 7.1. Öğrenci staj işlerinin koordinasyonu ve staj çalışmalarının

değerlendirilmesi Bölüm Staj Komisyonu tarafından yapılır. Staj çalışmalarını

değerlendirme belgesinde staj komisyonu başkanı ve en az bir üyenin imzası

olmalıdır.

Madde 7.2. Öğrencinin staj dosyası, içerdiği bilgiler, yazım şekli, iş yerinden

gelen staj sicil fişi ve bölümlerin aradığı temel ilkeler dikkate alınarak ilgili

bölümün staj komisyonu tarafından incelenir.

Madde 7.3. Bölüm Staj Komisyonları staj raporlarını inceleme ve değerlendirme

yetkilerini gerektiğinde bölümün diğer öğretim elemanlarından katkı alarak

kullanırlar. Bölüm Staj Komisyonları değerlendirme süresi içinde yazılı/sözlü sınav

düzenleyebilirler, staj çalışmalarını yerinde denetleyebilirler. Staj sonuçları

BAŞARISIZ ya da BAŞARILI olarak değerlendirilip başarılı ise geçerli sayılan iş

günü sayısı belirtilir.

Madde 7.4. Staj raporlarının incelenmesi sonucunda staj evrakında ve belgelerinde

tahribat yapan veya staj yerine devam etmediği halde staj raporu düzenleyip teslim

ettiği belirlenen öğrenciler hakkında, Yüksek Öğretim Kurumları Öğrenci Disiplin

Yönetmeliği çerçevesinde soruşturma açılır.

Madde 7.5. Birbirine büyük oranda benzeyen, bir başka staj dosyasından kopya

edildiği izlenimi uyandıran staj dosyalarının her ikisi ya da büyük oranda

kitaplardaki bilgileri içeren bir staj dosyası Bölüm Staj Komisyonu tarafından

tamamen reddedilir.


7

Madde 7.6. Staj inceleme sonuçları Bölüm Staj Komisyonu tarafından belirlenen

tarihte ilan edilir. Stajını yılın herhangi bir zamanında yapmak zorunda kalan

öğrencilerin inceleme sonuçları ise staj dosyasını teslim ettikten sonra en geç 4

hafta içerisinde ilan edilir.

Madde 7.7. Çift Anadal Programı (ÇAP) yapan öğrencilerin pratik çalışmaları

bölüm staj komisyonu tarafından ayrıca değerlendirilir.

8. MUAFİYET

Madde 8.1. Yatay geçişle kayıt yaptıran öğrencilerin daha önceki bölümlerinde

kabul edilmiş eski stajları, belgelendirdikleri taktirde kabul edilebilir.

Madde 8.2. Meslek Yüksek Okullarının teknik programlarından mezun olmuş ve

dikey geçişle kayıt yaptıran öğrenciler, Ön Lisans öğrenimleri sırasında yapmış

oldukları stajları belgeledikleri takdirde staj komisyonunca belirli oranda stajından

muaf tutulabilirler.

Madde 8.3. Meslek liselerinden mezun olmuş öğrencilerin lise eğitimleri sırasında

yapmış oldukları stajlar kabul edilemez.

9. MEZUNİYET

Madde 9.1. Toplam 60 günlük stajı Bölüm Staj Komisyonunca onaylanan

öğrenciler diğer derslerinden de başarılı olmaları halinde mezuniyet hakkını elde

ederler.

Madde 9.2. Staj yönetmeliğinde belirtilen tarihlerin dışında staj yapma hakkı

bulunan öğrencilerin mezuniyet tarihleri staj dosyalarının kabulünden sonraki ilk

Cuma günüdür.

8

B-İKİNCİ KISIM

ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ YÖNERGESİ

Endüstri mühendisliği bölümü öğrencileri, Atölye-İmalat Stajı (30 iş günü) ve Üretim/

Hizmet Stajı (30 iş günü) olmak üzere toplamda 60 iş günü olan iki staj yapmakla

yükümlüdürler. Atölye-İmalat Stajını tamamlamamış bir öğrenci Üretim/Hizmet Stajına

başlayamaz. Atölye-İmalat stajı dördüncü yarıyılın sonundan itibaren, Üretim/Hizmet Stajı

altıncı yarıyılın sonundan itibaren olmak üzere yaz dönemlerinde yapılır.

Atölye-İmalat Stajı; üretim faaliyeti içerisinde bulunan ve en az 25 çalışanın ve bir

endüstri veya makine mühendisinin bulunduğu bir işletmede yapılmalıdır. Küçük, orta ve

büyük ölçekli bir kamu veya özel sektör kuruluşunda yapılabilir ancak işletmede talaşlı imalat

tekniklerinden en az iki tanesinin ve talaşsız imalat tekniklerinden en az birinin bulunması

gerekmektedir. (Talaşlı imalat teknikleri: Tornalama, matkaplama (delik açma), frezeleme,

planyalama, taşlama, raybalama, bronşlama, lebleme, honlama, vb. Talaşsız imalat teknikleri:

Saç şekillendirme (kesme, bükme, çekme, sıvama), dövme ve basma, kaynak (ergitme,

elektrik ark, gazaltı, tozaltı), perçin, döküm (model ve maça hazırlama, kalıplama, ergitme),

haddeleme, tel çekme, ekstrüzyon, vb).

Üretim/ Hizmet Stajı; üretim veya hizmet faaliyeti içerisinde bulunan ve en az bir

endüstri mühendisinin bulunduğu orta ve büyük ölçekli bir kamu veya özel sektör

kuruluşunda yapılmalıdır.

9

Resmi tatil ilan edilen günlerde staj yapılamaz. Cumartesi günleri staj yapılabilir

ancak işletmede Cumartesi günleri de faaliyet olduğu belgelenerek staj dokümanları arasına

eklenmelidir. Stajlar ayrı işletmelerde yapılmalıdır. Staj yeri öğrencinin kendisi tarafından staj

imkânı sunan kuruluşlar arasından bulunur.

Staj yerinin uygunluğu için staj komisyonunun onayı gereklidir. Staj dosyası

için Endüstri Mühendisliği web sitesi "Staj Faaliyetleri" sekmesinde yer alan "Staj Şablonu"

ve "Staj Dosya Kapağı" kullanılır. İlgili linkten indirilecek olan "Staj şablonu", staj

yönergesindeki staj içeriğine göre bilgisayar ortamında doldurularak "Staj Dosya Kapağı" ile

birlikte A4 boyutunda ciltlenir (spiral cilt yaptırılmamalıdır) ve her sayfası iş yerine

onaylatılır. Staj dosyası formatı aşağıdaki maddelere uygun olmalıdır:

Times New Roman yazı fontu kullanılmalıdır. Satır aralığı seçeneği “1,5”

olacak şekilde yazılmalıdır.

Ana başlıklar 12 punto, kalın, büyük harfle, alt başlıklar 12 punto, kalın ancak

yalnızca baş harfleri büyük olacak şekilde, sola dayalı yazılmalıdır. Gövde

metinleri 12 punto ve iki yana yaslı şekilde yazılmalıdır.

Tablo başlıkları sunuş sırasına göre numaralandırılarak (Tablo1, Tablo 2 gibi),

tablonun üst kısmına, tek satır aralıkla ve ortalı olacak şekilde yazılmalıdır.

Şekil başlıkları sunuş sırasına göre numaralandırılarak (Şekil 1, Şekil 2 gibi),

şeklin altında, tek satır aralıkla ve ortalı olacak şekilde yazılmalıdır. Tablo ve

şekillerden sonra yazı metni ile arasında tek satır boşluk bırakılmalıdır.

Şablonda olduğu üzere, sol marjin 3 cm; sağ marjin 2,5 cm, alt ve üst marjinler

1 cm olmalı ve şablon çerçevesi içerisindeki alan kullanılmalıdır.

Metin içinde yer almaları durumunda tez görünümüne ve bütünlüğü bozan

veya dikkati dağıtan malzeme ve bilgiler EKLER bölümünde verilmelidir.

Bunlar; geniş ve ayrıntılı tablolar, anket formları, belgeler, geniş haritalar ve

benzerleridir. Bu bölümde yer alacak her bir belge ya da açıklama için bir

başlık seçilmeli ve bunlar sunuş sırasına göre Ek 1., Ek 2., gibi her biri ayrı bir

sayfadan başlayacak şekilde numaralandırılarak sunulmalıdır.

ATÖLYE-İMALAT STAJI İÇERİĞİ (1.STAJ-30 İŞGÜNÜ)

10

1. İŞLETME TANITIM KARTI

İşletme tanıtım kartını eksiksiz bir şekilde doldurunuz.

İŞLETME TANITIM KARTI

İsmi

Yeri

Kuruluş Tarihi

Sektör

Toplam Alan ( m2

) Açık Alan Kapalı Alan

Toplam Çalışan

Sayısı

Beyaz Yaka Mavi Yaka

Çalışan Endüstri Mühendisi Sayısı

2. İŞLETME HAKKINDA BİLGİLER

Aşağıda listelenen başlık ve alt başlıkları kapsayacak şekilde işletmenin genel

bilgileri, işletmenin organizasyon ve üretim bilgileri, işletmede üretilen ürün bilgileri ve

işletmenin yeri hakkında bilgiler veriniz.

2.1. İŞLETME HAKKINDA GENEL BİLGİLER

2.1.1. Şirket Türü (anonim, limited, şahıs veya sermaye şirketi vb.)

2.1.2. Hissedarlar

2.1.3. İşletmenin İçinde Bulunduğu Sektör ve Pazar Payı

2.1.4. Üretim Kapasitesi

2.1.5. Satış Hacmi

2.1.6. Pazar Ortakları ve Rakipleri

2.1.7. Tedarikçiler ve Tedarikçilerle İlişkiler

2.1.8. İşletmenin Müşterileri ve Müşterilerle İlişkileri

2.2. İŞLETMENİN ORGANİZASYON BİLGİLERİ

11

2.2.1. Organizasyon Şeması

İşletmeden bu şemaya ulaşılamıyorsa veya gizlilik politikası gereği verilmiyorsa

şemayı kendiniz oluşturunuz.

2.2.2. Organizasyondaki Her Bir Birimin Temel Yetki ve Sorumlulukları

İşletme organizasyon şeması içerisindeki bölümlerin hangi işleri yaptığını ve ne tür

sorumlulukları olduğunu belirtiniz.

2.2.3. Öğrencinin Stajını Yaptığı Bölümler ve Staj Takibinden Sorumlu

Çalışanlar

Staj süresi boyunca işletmede çalıştığınız birimleri, destek aldığınız ve sizin

takibinizden sorumlu çalışanları belirtiniz. Bu birimlerde sizin özel olarak yaptığınız

çalışmaları ‘3.4. Stajyere Özel Çalışmalar’ konu başlığı altında açıklayınız.

2.2.4. Organizasyondaki Endüstri Mühendislerinin Rolü

İşletme içerisinde sizin takibinizden sorumlu olan ya da olmayan endüstri mühendisi

çalışanı varsa görevleri ve yaptığı çalışmaları açıklayınız. Eğer işletmede bir endüstri

mühendisi yoksa işletme için aslında ne tür birimlerde ya da ne tür çalışmalar için gerekli

olduğunu belirtiniz.

2.3. İŞLETMEDEKİ ÜRETİM SİSTEMİ BİLGİLERİ

2.3.1. İşletmedeki Üretim Sistemi Tipi

İşletmedeki üretim sisteminin hangi tip üretim sistemi (sürekli, atölye tipi, proje tipi

vb.) sınıfına girdiğini açıklayınız. Ürün talebini, makine donanımını, üretim miktarını ve ürün

çeşitlerini göz önüne alarak mevcut sistemin avantaj-dezavantajlarını belirtiniz.

2.3.2. Talaşlı İmalat Teknikleri

12

İşletmede kullanılmakta olan talaşlı imalat tekniklerinden (freze, torna, matkap vb.) en

az iki tanesini açıklayınız. İlgili tezgâhlarda yapılan işlemler ve üretilen ürün türlerini

açıklayınız. Her bir tezgâh için yapılan üretimi de adım adım teknik resimleriyle birlikte

anlatınız. Makinelerin, üretilen ürünün hangi aşamasında ne amaçla kullanıldığını belirtiniz.

2.3.3. Talaşsız İmalat Teknikleri

İşletmede kullanılmakta olan talaşsız imalat tekniklerinden (döküm, kaynak, pres vb.)

en az bir tanesini açıklayınız. Hangi ürünlerin bu aşamada ne tür işlemlerden geçtiğini

belirtiniz.

2.3.4. İşletmede Kullanılan Malzeme Taşıma Sitemi

Ürünün fabrika içinde geçirmiş olduğu süreçlerde ne tür taşıtlar (konveyör, forklift,

vinç vb.) ile taşındığını açıklayınız. Bu taşıma sisteminin avantaj ve dezavantajlarını

belirtiniz. Mevcut taşıma sisteminin, sizce değişmesi gerekiyor mudur? Nedenleriyle birlikte

açıklayınız.

2.3.5. İşletmede Yapılan Üretim Planlama Ve Kontrol Faaliyetleri

İşletmede talep tahmini, kapasite planlama ve üretim planlama faaliyetlerinin nasıl

yapıldığını açıklayınız. Üretim planlama kararlarının nasıl ve kim tarafından verildiğini, nasıl

değiştirilebildiğini anlatınız.

2.3.6. Kalite Kontrol Çalışmaları

İşletmenin kalite planlama ve kontrol konusundaki politikasını açıklayınız. Kalite

kontrol uygulamaları hakkında bilgi veriniz (girdi kontrol, süreç kontrol, çıktı kontrol vb.).

Kalite kontrol amacıyla kullanılan istatistiksel yöntemleri belirtiniz ve bu yöntemleri

uygunluğu/yeterliliğini değerlendiriniz. İşletmede sürekli iyileştirme amacıyla kullanılan

sistem ve yöntemleri (5S, 6 sigma, Kaizen vb.) anlatınız.

2.3.7. Ar-Ge Faaliyetleri

13

İşletmedeki Ar-Ge faaliyetleri hakkında bilgi veriniz. Bu konuda yeterli çalışma yoksa

önerilerinizi yazınız.

2.3.8. Bakım-Onarım Faaliyetleri

Fabrikada uygulanan bakım faaliyetlerini (koruyucu bakım, arıza nedeniyle bakım) ve

uygulanma gerekçesini açıklayınız.

2.3.9. Stok Politikası

İşletmede kullanılan stok takip sistemini ve politikasını anlatınız. Tutulmakta olan stok

kalemlerinden 3 tanesini ve stokta tutma nedenlerini açıklayınız.

2.4. İŞLETMEDE ÜRETİLEN ÜRÜN BİLGİLERİ

2.4.1. İşletmenin Ürünleri

İşletmede üretilerek satışı gerçekleştirilen ürünleri tanıtınız. Ürünün fotoğrafı, teknik

özellikleri ve ürün içindeki opsiyonlara bu tanıtımda yer veriniz.

2.4.2. İşletmede Kullanılan Hammaddeler

İşletmenin üretimi gerçekleştirmesine katkıda bulunan ham mamül ve yarı mamülleri

açıklayınız. Bu maddelerin hangi ürün üretimi için kullanıldığından bahsediniz.

2.4.3. Ürünlerin Yıllık Üretim Miktarları ve Satış Fiyatları

İşletmenin en az bir ürününe ait, son üç yıllık dönem içinde hedeflenen ve gerçekleşen

üretim miktarları ve ürün birim fiyatı hakkında bilgi veriniz. Hedeflenen ve gerçekleşen

üretim miktarları arasındaki fark yorumlayınız.

2.4.4. Satış Sonrası Hizmetler

14

İşletmenin satış sonrasında müşteriye sunduğu imkanları açıklayınız. Garanti süresi,

yedek parça temini, yedek parça temini için garanti edilen süre ve servis imkanı gibi öğeler

açısından işletme değerlendirmesi yapınız.

2.5. İŞLETMENİN TESİS YER SEÇİMİ VE YERLEŞİM BİLGİLERİ

2.5.1. İşletme Yerinin Tesis Yer Seçimi Açısından Değerlendirilmesi

Staj yapılan işletmedeki tesis yer seçimini etkileyen kriterlerin/faktörlerin (fiziksel

büyüme kolaylığı, işgücü teminin kolay olması, ulaşım olanakları, hammaddeye veya

tedarikçilere yakınlık, vb.) neler olduğunu belirtip kısaca açıklayınız. Mevcut tesis

yerleşimini, belirlediğiniz kriter/faktörlere uygunluk açısından değerlendiriniz.

2.5.2. İşletmede Bölümlerin Yerleşimini Gösteren İş Yeri Krokisi

Staj yapılan işletmede atölyenin teçhizat yerleşimini gösteren detaylı krokiyi ve

departman yerleşimini içeren işyeri krokisini çiziniz.

2.6. İŞLETMEDE BİLGİSAYAR SİSTEMİ BİLGİLERİ

2.6.1. İşletmenin Yazılım ve Donanım Alt Yapısı

İşletmede gerçekleştirilen yazılım destekli faaliyetleri belirtiniz (Bilgisayar destekli

tasarım, benzetim sistemleri, bilgisayar destekli taşıma, depolama, malzeme tanımlama,

malzeme takip, etiketleme sistemleri vb.). Bu amaçla kullanılmakta olan yazılım ve

donanımlar hakkında kısaca bilgi veriniz.

2.6.2. İşletmede Kurumsal Çapta Kullanılan Yazılım Hakkında Bilgi

Staj yapılan işletmede kullanılmakta olan yönetim bilgi sistemleri yazılımlarını (ERP,

MRP, SAP, CRM, eBA vb.)inceleyiniz. Kullanılmakta olan yazılım modülleri ve işletmede ne

amaçla kullanıldığı hakkında bilgi vererek sistemin girdi ve çıktılarını açıklayınız. Eğer

işletmede herhangi bir bilişim sistemi mevcut değilse işletmenin ihtiyaçları göz önüne

15

alınarak uygun olabilecek bir sistem öneriniz ve önerdiğiniz sistemde olabilecek girdi ve

çıktıları belirtiniz.

2.7. İŞLETMEDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLERİ

İşletmede uygulanmakta olan iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalardan, alınan

tedbirlerden bahsediniz.

3. UYGULAMALAR

Aşağıda açıklanan uygulama çalışmalarını işletme bünyesinde gerçekleştiriniz.

3.1. İMALAT YÖNTEMİ UYGULAMASI

İşletmenin bir ürünü için ürün özelliklerini de belirterek, hammaddelerin fabrikaya

girmesi ile başlayan ve ürünün oluşmasına kadar gereken taşıma, depolama ve montaj gibi

bütün işlemlerini gösteren bir ürün akış diyagramı hazırlayınız ve yorumlayınız.

Seçilen ürünün bilgisi/özelliklerini belirtiniz.

Seçilen ürünün iş akış şemasını oluşturunuz. (Bknz:Ek-1)

Oluşturulan iş akış şemasını iyileştiriniz ve yapılabilecek değişiklikleri yorumlayınız.

Değer yaratmayan ve maliyetleri arttıran faaliyetlerle varsa neler olduğunu

açıklayınız.

İncelenen parçanın tezgaha bağlanması, sökülmesi ve ayarlanması ile ilgili güçlükleri

belirtiniz ve yorumlayınız.

3.2. MALİYET ANALİZİ UYGULAMASI

Seçilen bir ürün için işletmenin maliyet unsurlarını açıklanarak işletmede başa baş

noktası analizini içine alan örnek bir maliyet analizi çalışması yapınız.

Seçilen ürün için işletmede maliyeti oluşturan unsurları belirleyiniz. (direkt işçilik,

direkt malzeme, değişken ve sabit üretim giderleri vb.)

NOT: Verilere ulaşılamıyorsa tahmini veriler de kullanılabilir.

Seçilen ürün için başa baş noktasını hesaplayınız. (Bknz:Ek-2)

Hesaplanan başa baş noktasını grafik (üretim miktarına bağlı) yardımı ile gösteriniz

ve yorumlayınız.

3.3. VERİMLİLİK ORANI HESABI

16

İmalat işletmesi olarak genel veya özel bir bölüme ait üretkenlik ve verimlilik oranı

çıkarınız.

İşletmede verimlilik ölçümlerinin nasıl yapıldığının ve bu ölçümlerin hangi amaçla

kullanıldığını belirleyiniz.

İşletmede bir birimde herhangi bir iş gücü, makine, malzeme ya da sermaye için

verimlilik oranını hesaplayınız, karşılaştırmalar yapınız ve yorumlayınız. (Bknz:Ek-2)

3.4. STAJYERE ÖZEL ÇALIŞMALAR

İşletme tarafından yapmanız istenen faaliyetler ya da sizin özel olarak

gerçekleştirdiğiniz çalışmalar varsa açıklayınız.

4. STAJ DEĞERLENDİRMESİ

Bu bölümde yapılan staj çalışmasını aşağıdaki başlıkları içine alacak şekilde

değerlendiriniz.

4.1. ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ İLE DİĞER MÜHENDİSLİK DALLARI

ARASINDAKİ FARKIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Staj tecrübelerinizden faydalanarak işletmedeki endüstri mühendislerinin faaliyetleri

ile diğer mühendislerin faaliyetleri arasındaki farklılıkları, yetki ve sorumlulukları

değerlendiriniz.

4.2. İŞLETMEDE ÇALIŞAN ENDÜSTRİ MÜHENDİSİ VARSA

GERÇEKLEŞTİRDİKLERİ İŞLERLE İLGİLİ DEĞERLENDİRME

Organizasyondaki endüstri mühendisleri hangi birimlerde çalışmaktadır? Bu

mühendislerin pozisyonlarını ve görev tanımlarını kısaca belirtiniz.

4.3. YAPILAN STAJIN GENEL DEĞERLENDİRMESİ

Yaz stajında elde edilen verileri ve becerileri genel olarak değerlendiriniz. Yapmış

olduğunuz stajın size ne gibi katkıları olduğundan bahsediniz. Daha iyi bir staj için varsa

önerilerinizi belirtiniz.

ÜRETİM STAJI İÇERİĞİ (2.STAJ-30 İŞGÜNÜ)

17




İsmi

Yeri

Kuruluş Tarihi

Sektör

Toplam Alan ( m2


Toplam Çalışan

Sayısı




Aşağıda listelenen başlık ve alt başlıkları kapsayacak şekilde işletmenin genel

bilgileri, işletmenin organizasyon ve üretim bilgileri, işletmede üretilen ürün bilgileri ve

işletmenin yeri hakkında bilgiler veriniz.


2.1.1. Şirket Türü (anonim, limited, şahıs veya sermaye şirketi vb.)

2.1.2. Hissedarlar








18


İşletmeden bu şemaya ulaşılamıyorsa veya gizlilik politikası gereği verilmiyorsa bu






Çalışanlar









2.3. İŞLETMEDEKİ ÜRETİM SİSTEMİ BİLGİLERİ

2.3.1. İşletmedeki Üretim Sistemi Tipi

İşletmedeki üretim sisteminin hangi tip üretim sistemi (sürekli, atölye tipi, proje tipi

vb.) sınıfına girdiğini açıklayınız. Ürün talebini, makine donanımını, üretim miktarını ve ürün

çeşitlerini göz önüne alarak mevcut sistemin avantaj-dezavantajlarını belirtiniz.

2.3.2. İşletmede Kullanılan Malzeme Taşıma Sitemi

19

Ürünün fabrika içinde geçirmiş olduğu süreçlerde ne tür taşıtlar (konveyör, forklift,

vinç vb.) ile taşındığını açıklayınız. Bu taşıma sisteminin avantaj ve dezavantajlarını

belirtiniz.

2.3.3. İşletmede Yapılan Üretim Planlama ve Kontrol Faaliyetleri

İşletmede talep tahmini, kapasite planlama ve üretim planlama faaliyetlerinin nasıl

yapıldığını açıklayınız. Üretim planlama kararlarının nasıl ve kim tarafından verildiğini, nasıl

değiştirilebildiğini anlatınız.

2.3.4. Kalite Kontrol Çalışmaları

İşletmenin kalite planlama ve kontrol konusundaki politikasını açıklayınız. Kalite

kontrol uygulamaları hakkında bilgi veriniz (girdi kontrol, süreç kontrol, çıktı kontrol vb.).

Kalite kontrol amacıyla kullanılan istatistiksel yöntemleri belirtiniz ve bu yöntemleri

uygunluğu/yeterliliğini değerlendiriniz. İşletmede sürekli iyileştirme amacıyla kullanılan

sistem ve yöntemleri (5S, 6 sigma, Kaizen vb.) anlatınız.

2.3.5. Ar-Ge Faaliyetleri

İşletmedeki Ar-Ge faaliyetleri hakkında bilgi veriniz. Bu konuda yeterli çalışma yoksa

önerilerinizi yazınız.

2.3.6. Bakım-Onarım Faaliyetleri

Fabrikada uygulanan bakım faaliyetlerini (koruyucu bakım, arıza nedeniyle bakım)

anlatınız. Uygulanma gerekçesini de anlatınız.

2.3.7. Stok Politikası

İşletmede kullanılan stok takip sistemini ve politikasını anlatınız. Tutulmakta olan stok

kalemlerinden 3 tanesini ve stokta tutma nedenlerini açıklayınız.

2.4. İŞLETMEDE ÜRETİLEN ÜRÜN BİLGİLERİ

20

2.4.1. İşletmenin Ürünleri

İşletmede üretilerek satışı gerçekleştirilen ürünleri tanıtınız. Ürünün fotoğrafı, teknik

özellikleri ve ürün içindeki opsiyonlara bu tanıtımda yer veriniz.

2.4.2. İşletmede Kullanılan Hammaddeler

İşletmenin üretimi gerçekleştirmesine katkıda bulunan ham mamül ve yarı mamülleri

açıklayınız. Bu maddelerin hangi ürün üretimi için kullanıldığından bahsediniz.

2.4.3. Ürünlerin Yıllık Üretim Miktarları ve Satış Fiyatları

İşletmenin en az bir ürününe ait, son üç yıllık dönem içinde hedeflenen ve gerçekleşen

üretim miktarları ve ürün birim fiyatı hakkında bilgi veriniz. Hedeflenen ve gerçekleşen

üretim miktarları arasındaki fark yorumlayınız.


İşletmenin satış sonrasında müşteriye sunduğu imkanları açıklayınız. Garanti süresi,

yedek parça temini, yedek parça temini için garanti edilen süre ve servis imkanı gibi öğeler

açısından işletme değerlendirmesi yapınız.

2.5. İŞLETMENİN TESİS YER SEÇİMİ VE YERLEŞİM BİLGİLERİ

2.5.1. İşletme Yerinin Tesis Yer Seçimi Açısından Değerlendirilmesi

Staj yapılan işletmedeki tesis yer seçimini etkileyen kriterlerin/faktörlerin (fiziksel

büyüme kolaylığı, işgücü teminin kolay olması, ulaşım olanakları, hammaddeye veya

tedarikçilere yakınlık, vb.) neler olduğunu belirtip kısaca açıklayınız. Mevcut tesis

yerleşimini, belirlediğiniz kriter/faktörlere uygunluk açısından değerlendiriniz.


21

Staj yapılan işletmede atölyenin teçhizat yerleşimini gösteren detaylı krokiyi ve

departman yerleşimini içeren işyeri krokisini çiziniz.














2.7. İNSAN KAYNAKLARI

2.7.1. İşletmede İnsan Kaynakları Biriminde Gerçekleştirilen Faaliyetler

Personel takibi, oryantasyon, işe alma süreci, personel değerlendirme süreci, ücret

sistemi gibi faaliyetler hakkında bilgi veriniz.

2.7.2. İşletmede Çalışanların Eğitimleri İçin Yapılan Faaliyetler

İşletmenin personelleri için sunduğu mesleki eğitim ve kişisel eğitim faaliyetlerini

açıklayınız.

2.8. PAZARLAMA VE MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ

22

2.8.1. İşletmenin Pazarlama Sistemi, Politikası ve Stratejileri

İşletmenin üretim ve satış planlarını içeren pazarlama amaçlarını, bu amaçlara ulaşmak

amacıyla izlediği yöntemleri açıklayınız.

2.8.2. İşletmede Pazarlama Biriminin Temel Fonksiyonları

İşletmede pazarlama birimi yok ise pazarlama faaliyetlerini hangi birimin yaptığını ve

yaptığı faaliyetleri açıklayınız.

2.8.3. Müşteri İlişkileri Yönetiminde Yapılan Faaliyetler

Müşterilerin takibi, bilgilendirilmesi, memnuniyet analizleri, müşteri istek ve öneri

sistemleri vb. konular hakkında bilgi veriniz.

2.8.4. İşletmeye Şikayet Bildirildiğinde İzlenen Yöntem

İşletmenin sunmuş olduğu bir hizmeti için gelen şikâyetin alınmasından müşteriye geri

bildirimin yapılmasına kadar geçen süreci inceleyiniz.




3. UYGULAMALAR


3.1. YAPILMASI ZORUNLU UYGULAMALAR

NOT: Aşağıda verilen ‘İş Etüdü, Yöneylem ve Üretim Planlama ve Kontrol’

uygulamalarının staj süreci boyunca yapılması ve belirtildiği şekilde staj defterinde

açıklanması zorunludur.

3.1.1. İş Etüdü Uygulaması

23

Seçilen bir iş istasyonu için aşağıda belirtilen adımları içine alacak şekilde metot ve

zaman etüdü çalışması yapınız.

İşletmede varsa daha önce yapılmış olan iş etüdü çalışmaları hakkında bilgi veriniz.

Üzerinde iş etüdü çalışması yapılacak seçilmiş ürün için bütün üretim aşamalarını

içeren iş akış şemasını çiziniz ve ürün ağacını oluşturunuz.

Seçilen iş istasyonu için; işi basitleştirme, operasyonu hızlandırma ve verimlilik gibi

konuları dikkate alarak bir metot etüdü çalışması gerçekleştiriniz.

Seçilen ürünün en az 5 işlemi için zaman etüdü çalışması yaparak standart süresini

hesaplayınız.

3.1.2. Yöneylem Uygulaması

İşletmede yöneylem araştırması kapsamında aşağıda belirtilen adımları içine alacak

şekilde bir problem belirleyip çözümünü yapınız.

Problemi sözel olarak tanımlayınız, gerekli sayısal verileri belirleyiniz ya da tahmini

sayısal veriler kullanınız.

Belirlenen probleme uygun doğrusal programlama modelini kurup problemi çözünüz,

duyarlılık analizini yapınız ve yorumlayınız.

3.1.3. Üretim Planlama ve Kontrol Uygulamaları

Aşağıda verilen iki farklı uygulamayı, belirtilen adımları da içine alacak şekilde

yapınız.

Talep tahmini uygulaması;

İşletmede yapılan talep tahmini çalışmalarını belirtiniz.

Talebin aylık veya yıllık dağılımını bir grafik yardımı ile gösteriniz.

İşletme ürünlerinden birinin, geçmiş satış miktarlarını dikkate alarak, ileriye

doğru 3 dönemlik tahmin değerlerinin bulunması için veri özelliklerini dikkate

alarak uygun olan tahmin yöntemi (Ortalama bazlı teknikler , Mevsimsel değişim

bazlı teknikler vb.) ile tahmin çalışması yapınız.

Talepteki değişiklikler için işletmenin aldığı önlemleri belirtiniz.

24

Stok takip sistemi uygulaması;

İşletmede tutulan stok tiplerinin (hammadde, mamul, yarımamul vb.) ve stoklara

ait yapılan hesaplamaları (yeniden sipariş noktası, emniyet stoğu, ekonomik

sipariş noktası vb.) belirtiniz.

Bu hesaplamalardan birini kullanılarak sipariş ya da üretim miktarını basit bir

örnekle bulunuz.

İşletmede stok giriş, çıkış ve tüm hareketlerinde kullanılan takip sistemini

inceleyiniz.

3.2. SEÇMELİ UYGULAMALAR

NOT: Aşağıda verilen dört uygulamadan en az bir tanesini seçerek yapınız.

3.2.1. Ergonomi

Aşağıda belirtilen ergonomi hususlarından en az 3 tanesini, tüm işletme üzerinde ya da

işletmenin belirli bir bölümünde inceleyiniz ve sonuçlarını değerlendiriniz.

Çevre koşulları; Isıtma, aydınlatma, gürültü, nem, titreşim, havalandırma vb.

İnsan özellikleri; Ayakta dururken, otururken, taşıma ve yükleme yaparken ortaya

çıkan çalışma pozisyonları, yaşın, tecrübenin ve vardiyada çalışanların üretime etkisi

İnsan makine ilişkileri; Göstergeler, kontroller, bilgi akışı, otomasyon sisteminin

özellikleri

İnsan çalışmasının çeşitli yönleri; Motivasyon varlığı (ücretler, sosyal etkinlikler, spor

ve dinlenme tesisleri vb.)

3.2.2. Benzetim

Ele alınan herhangi bir sürecin benzetim modelini oluşturunuz ve analiz ediniz.

Seçilen sürecin tanıtımını yapınız. (İş akışı, olaylar, durum değişkenleri, performans

ölçütleri, sistemin bileşenleri, parametreler vb.)

Veri dağılımının tespitini yapınız. (işletmede daha önce yapılan çalışmalarda elde

edilen veriler varsa kullanılır yoksa ‘input analyzer’ kullanılarak gerekli dağılımlar

belirlenir.)

Mevcut sistemi ARENA ile modelleyiniz, çalıştırıldığında elde edilen raporlar ve

çalışmanın değerlendirmesini yapınız.

3.2.3. Risk Değerlendirme

25

İşletmedeki birkaç iş adımı için iş güvenliği açısından risk değerlendirmesi yapınız.

Seçilen bir iş istasyonu için olası tehlikeleri belirleyiniz.

Belirlenen riskleri değerlendiriniz. (L tipi matris, Hata ağacı analizi, Hazop vb.

yöntemler kullanılarak)

Risklerin kontrol altına alınması için yapılabilecek çalışmaları değerlendiriniz.

3.2.4. Montaj Hattı Dengeleme

İşletmedeki montaj hatlarından birisi için hat dengeleme çalışması yapınız.

İşletmede dar boğazlara, ara stoklara, atıl zamana veya kullanılmayan işgücüne

sebebiyet verdiğini düşündüğünüz herhangi bir montaj hattını seçiniz.

Mevcut durumdaki iş öğelerini tanımlayınız. Bu öğelerin her birinin standart

zamanlarını, toplam iş süresini ve ürünün çevrim süresini hesaplayınız. İş öğelerinin

atanmış olduğu iş istasyonlarını tanımlayıp üretim için gerekli olan teknolojik öncelik

diyagramını çiziniz.

Mevcut durumda en uzun süreye sahip iş istasyonunu baz alarak her bir istasyonun atıl

süresini hesaplayınız. Teorik olarak gerekli en az istasyon sayısını bulup kuramsal

etkinliği, hat etkinliğini ve denge kaybını hesaplayınız.

Montaj hattı dengeleme konusunda öğretilen tekniklerin herhangi birini kullanarak

hattı dengeleyiniz. Mevcut durum için yaptığınız çalışmaları dengelenmiş hat için de

yapınız. Dengelenen durumda hattın çevrim süresini, toplam iş süresini, toplam

istasyon sayısını, toplam atıl süresini ve denge kaybını mevcut durumunkiyle

kıyaslayınız.





26


değerlendiriniz.





değerlendiriniz.









HİZMET STAJI İÇERİĞİ (2.STAJ-30 İŞGÜNÜ)

27




İsmi

Yeri

Kuruluş Tarihi

Sektör

Toplam Alan ( m2


Toplam Çalışan

Sayısı




Aşağıda listelenen başlık ve alt başlıkları kapsayacak şekilde işletme hakkında genel

bilgiler, işletmenin organizasyon, üretim, ürün, tesis, bilgisayar, müşteri ilişkileri, pazarlama

ve insan kaynakları hakkında bilgiler veriniz.


2.1.1. Şirket Türü (Anonim, Limited, Şahıs veya Sermaye Şirketi vb.)

2.1.2. Hissedarlar








28


İşletmeden bu şemaya ulaşılamıyorsa veya gizlilik politikası gereği verilmiyorsa bu






Çalışanlar









2.3. İŞLETMEDEKİ HİZMET ÜRETİMİ BİLGİLERİ

2.3.1. İşletmenin Sunduğu Hizmetler

İşletmenin sunmakta olduğu hizmet ürünleri ile ilgili detaylı bilgi veriniz.

2.3.2. İşletmenin Hedef Kitlesi

İşletmenin ürün satışında hangi hedef kitleye hitap ettiğini ve bu alanda ihtiyaçları ne

boyutta karşıladığını anlatınız.

2.3.3. İşletmenin İşbirliği İçerisinde Bulunduğu Kuruluşlar

29

İşletmenin sunduğu hizmet faaliyetleri süresince hangi kuruluşlar ile ne tür ortak

çalışmalarda bulunduğunu, destek aldığını açıklayınız.

2.3.4. Süreç Akış Şeması

İşletmede seçeceğiniz bir veya birkaç hizmet ürünü için süreç akış şeması oluşturunuz

ve süreci iyileştirici öneriler geliştiriniz.

2.3.5. Ürün Maliyetlendirme

İşletmenin ürün maliyetlendirme sistemi hakkında bilgi veriniz. Kısa dönemlere ilişkin

örnek bir bütçe, kar-zarar tablosu oluşturunuz (Kullanılacak sayıların gerçek değerler olması

gerekmemektedir).

2.3.6. İstatistiksel Yöntemler

İşletmenin hizmet üretiminde istatistiksel yöntemlerden nasıl faydalandığını örnekler

üzerinden kısaca açıklayınız (Pazar analizi, satış planlama faaliyetleri, kalite yönetimi vb.).


İşletmenin satış sonrasında müşteriye sunduğu imkanları açıklayınız.

2.4. İŞLETMENİN KURULUŞ YER SEÇİMİ VE YERLEŞİM BİLGİLERİ

2.4.1. İşletme Yerinin Yer Seçimi Açısından Değerlendirilmesi

Staj yapılan işletmedeki yer seçimini etkileyen kriterlerin/faktörlerin (fiziksel büyüme

kolaylığı, işgücü teminin kolay olması, ulaşım olanakları, hammaddeye veya tedarikçilere

yakınlık, vb.) neler olduğunu belirtip kısaca açıklayınız. Mevcut yerleşimi, belirlediğiniz

kriter/faktörlere uygunluk açısından değerlendiriniz.


30

Staj yapılan işletmenin yerleşimini gösteren detaylı krokiyi ve departman yerleşimini

içeren işyeri krokisini çiziniz.














2.6. İNSAN KAYNAKLARI

2.6.1. İşletmede İnsan Kaynakları Biriminde Gerçekleştirilen Faaliyetler

Personel takibi, oryantasyon, işe alma süreci, personel değerlendirme süreci, ücret

sistemi gibi faaliyetler hakkında bilgi veriniz.

2.6.2. İşletmede Çalışanların Eğitimleri İçin Yapılan Faaliyetler

İşletmenin personelleri için sunduğu mesleki eğitim ve kişisel eğitim faaliyetlerini

açıklayınız.

2.7. PAZARLAMA VE MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ

31

2.7.1. İşletmenin Pazarlama Sistemi, Politikası ve Stratejileri

İşletmenin üretim ve satış planlarını içeren pazarlama amaçlarını, bu amaçlara ulaşmak

amacıyla izlediği yöntemleri açıklayınız.

2.7.2. İşletmenin Pazarlama Biriminin Temel Fonksiyonları

İşletmedeki pazarlama biriminin yaptığı işleri açıklayınız ve birim çalışanlarının

görevlerini açıklayınız.

2.7.3. Müşteri İlişkileri Yönetiminde Yapılan Faaliyetler

Müşterilerin takibi, bilgilendirilmesi, memnuniyet analizleri, müşteri istek ve öneri

sistemleri vb. konular hakkında bilgi veriniz.

2.7.4. İşletmeye Şikâyet Bildirildiğinde İzlenen Yöntem

İşletmenin sunmuş olduğu bir hizmeti için gelen şikâyetin alınmasından müşteriye geri

bildirimin yapılmasına kadar geçen süreci inceleyiniz.

2.8. YATIRIM PLANLAMA FAALİYETLERİ

İşletmenin yatırım planlama faaliyetleri ile kısa ve uzun vadeli planlamaları hakkında

bilgi veriniz. Bu planların nasıl ve kimler tarafından alındığını açıklayınız.

2.9. KALİTE YÖNETİMİ

Firmanın kalite yönetim faaliyetleri konusundaki politikasını anlatınız. Kalite kontrol

uygulamaları hakkında detaylı bilgi veriniz. Eğer varsa, firmanın sahip olduğu kalite

belgelerini belirtiniz.


32



3. UYGULAMALAR


3.1. YAPILMASI ZORUNLU UYGULAMALAR

NOT: Aşağıda verilen ‘İş Etüdü, Yöneylem Araştırması, Üretim Planlama ve Kontrol

ve Ergonomi’ uygulamalarının staj süreci boyunca yapılması ve belirtildiği şekilde staj

defterinde açıklanması zorunludur.

3.1.1. İş Etüdü Uygulaması

Seçilen bir iş istasyonu için aşağıda belirtilen adımları içine alacak şekilde metot ve

zaman etüdü çalışması yapınız.

İşletmede varsa daha önce yapılmış olan iş etüdü çalışmaları hakkında bilgi veriniz.

Üzerinde iş etüdü çalışması yapılacak seçilmiş ürün için bütün üretim aşamalarını

içeren iş akış şemasını çiziniz ve ürün ağacını oluşturunuz.

Seçilen iş istasyonu için; işi basitleştirme, operasyonu hızlandırma ve verimlilik gibi

konuları dikkate alarak bir metot etüdü çalışması gerçekleştiriniz.

Seçilen ürünün en az 5 işlemi için zaman etüdü çalışması yaparak standart süresini

hesaplayınız.

3.1.2. Yöneylem Uygulaması

İşletmede yöneylem araştırması kapsamında aşağıda belirtilen adımları içine alacak

şekilde bir problem belirleyip çözümünü yapınız.

Problemi sözel olarak tanımlayınız, gerekli sayısal verileri belirleyiniz ya da tahmini

sayısal veriler kullanınız.

Belirlenen probleme uygun doğrusal programlama modelini kurup problemi çözünüz,

duyarlılık analizini yapınız ve yorumlayınız.

33

3.1.3. Üretim Planlama ve Kontrol Uygulaması

Aşağıda verilen talep tahmini uygulamasını, belirtilen adımları da içine alacak şekilde

yapınız.

Talep tahmini uygulaması;

İşletmede yapılan talep tahmini çalışmalarını belirtiniz.

Talebin aylık veya yıllık dağılımını bir grafik yardımı ile gösteriniz.

İşletme ürünlerinden birinin, geçmiş satış miktarlarını dikkate alarak, ileriye

doğru 3 dönemlik tahmin değerlerinin bulunması için veri özelliklerini dikkate alarak

uygun olan tahmin yöntemi (Ortalama bazlı teknikler , Mevsimsel değişim bazlı teknikler

vb.) ile tahmin çalışması yapınız.

Talepteki değişiklikler için işletmenin aldığı önlemleri belirtiniz.

3.1.4. Ergonomi

Aşağıda belirtilen ergonomi hususlarından en az 3 tanesini, tüm işletme üzerinde ya da

işletmenin belirli bir bölümünde inceleyiniz ve sonuçlarını değerlendiriniz.

Çevre koşulları; Isıtma, aydınlatma, gürültü, nem, titreşim, havalandırma vb.

İnsan özellikleri; Ayakta dururken, otururken, taşıma ve yükleme yaparken ortaya

çıkan çalışma pozisyonları, yaşın, tecrübenin ve vardiyada çalışanların üretime etkisi

İnsan makine ilişkileri; Göstergeler, kontroller, bilgi akışı, otomasyon sisteminin

özellikleri

İnsan çalışmasının çeşitli yönleri; Motivasyon varlığı (ücretler, sosyal etkinlikler,

spor ve dinlenme tesisleri vb.)

3.2. SEÇMELİ UYGULAMALAR

NOT: Aşağıda verilen üç uygulamadan en az bir tanesini seçerek yapınız.

3.2.1. Benzetim

Ele alınan herhangi bir sürecin benzetim modelini oluşturunuz ve analiz ediniz.

Seçilen sürecin tanıtımını yapınız. (İş akışı, olaylar, durum değişkenleri, performans

ölçütleri, sistemin bileşenleri, parametreler vb.)

Veri dağılımının tespitini yapınız. (işletmede daha önce yapılan çalışmalarda elde

edilen veriler varsa kullanılır yoksa ‘input analyzer’ kullanılarak gerekli dağılımlar

belirlenir.)

34

Mevcut sistemi bir benzetim programı ile modelleyiniz, çalıştırıldığında elde edilen

raporlar ve çalışmanın değerlendirmesini yapınız.

3.2.2. Risk Değerlendirme

İşletmedeki birkaç iş adımı için iş güvenliği açısından risk değerlendirmesi yapınız.

Seçilen bir iş istasyonu için olası tehlikeleri belirleyiniz.

Belirlenen riskleri değerlendiriniz. (L tipi matris, Hata ağacı analizi, Hazop vb.

yöntemler kullanılarak)

Risklerin kontrol altına alınması için yapılabilecek çalışmaları değerlendiriniz.






değerlendiriniz.





değerlendiriniz.









EK-1 İş Akış Şeması (ÖRNEK) Yer : Kimya Laboratuarı Faaliyet : Çimento Numunesinin Hazırlanması Özet Mevcut Önerilen Tasarruflar

Tarih : 09.09.2013 İşlem 4 Taşıma 3

İş Akış Şeması Tipi Metot:Mevcut Çeşit: İşçi

Bekleme Kontrol Depolama

Zaman (dk) 24,92 Uzaklık (m) 59 Maliyet

SIRA

OLAY SEMBOL Zaman

(dk)

Uzaklık

(m)

Metot Ve Önerisi

1 Çimentonun getirilmesi

12 50

2 Çimentonun elek üzerine konup elenmesi

5,3

3 Demir mıknatısın elek yanına getirilmesi

1,4

6

4 Mıknatısla elek üstündeki maddenin toplanması

0,85

5 Elek üstünde kalan demirden arındırılmış maddenin öğütülmesi

4,8

6 Kuru cam balonun elek yanına getirilmesi

0,25 3

7 Öğütülen maddenin kuru cam balona konup çalkalanması

0,32

İşlem Taşıma Kontrol Gecikme Depolama

35

EK-2

BAŞABAŞ NOKTASININ HESAPLANMASI

Üretim miktarına bağlı olarak toplam gelirler ve toplam giderlerin değişimini veren başa

baş grafiğinde başa baş noktası şöyle hesaplanır:

Toplam gelirler= Toplam giderler

p: Birim satış fiyatı,

v: Birim değişken maliyeti değeri,

F: Toplam sabit maliyet

Q: Üretim miktarı olmak üzere ilgili formüller şunlardır:

P*Q = F + v*Q

Q= F/ (p-v)

EK-3

VERİMLİLİK ORANININ HESAPLANMASI

Üretim miktarının üretim faktörlerine oranı olarak tanımlanan verimlilik, "toplam faktör

verimliliği" ve "kısmi verimlilik" diye iki gruba ayrılır.

Toplam faktör verimliliği = Toplam üretim miktarı (output)/Toplam girdi miktarı

(input)

Üretim faktörlerinin her birinin ayrı ayrı verimlilikleri veya kısmi verimlilikleri şöyle

ifade edilir:

36

karadenİz teknİk ÜnİversİtesİktÜ mühendislik fakültesi staj yönergesi 4 madde 2.3. resmi...

Documents