kamil lożyński

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

PPooddrr

UUŜŜyyttkk

ssyysstteemmuu oopp

SSuuSSee

DDaattaa uuttwwoorr zzeenn

PPrr oowwaaddzz

////\\\\

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

rr ęęcczznniikk

kkoowwnniikkaa

ppeerr aaccyyjj nneeggoo

ee 1111..11

PPRRZZEEWWOODDNNIIKK PPOO SSYYSSTTEEMMIIEE SS

SSZZYYBBKKII SSTTAARRTT ZZ SSYYSSTTEEMMEEMM

IINNSSTTRRUUKKCCJJAA KKRROOKK PPOO KKRR

WWAADDYY II ZZAALLEETTYY SSUUSSEE 11

MMOOŻŻLLIIWWOOŚŚCCII SSYYSSTTEEMM

CCOO II JJAAKK WW SSYYSSTTEEMMIIE

nniiaa:: 22 kkwwiieettnniiaa 22000099rr ..

zząąccyy:: AArr ttuurr RRuuddnniicckkii

\ AAuuttoorr :: KK aammii ll LL ooŜŜyyńńsskkii ////\\

SSUUSSEE 1111..11..

MM LLIINNUUXX..

RROOKKUU..

1111..11

MMUU..

EE..

\\\\

~~Podręcznik uŜytkownika systemu operacyjnego SuSe 11.1~~

SS tt rr oo nn aa || 22

Podręcznik ten powstał dla wszystkich tych, którzy chcą zapoznać się z wyglądem, trybem pracy, możliwościami systemu SuSe 11.1.Mam nadzieję, że pomoże on Wam przed wyborem systemu czy przy rozwiązywaniu kłopotów i problemów w tym systemie operacyjnym. Tworząc ten podręcznik skoncentrowałem się na omówieniu przede wszystkim głównych elementów Paska Startowego jakimi są Ulubione, Programy, Komputer, Ostatnio używane, Opuść. Oczywiście znajdziecie tutaj informacje o pozostałych elementach tego systemu, tyle że zostaną one omówione w sposób uproszczony. Do innych opcji, które znajdziecie w tym podręczniku należą m.in. środowisko YaST2, dowiecie się podstawowych i trochę bardziej zaawansowanych możliwościach, ustawieniach, konfiguracji SuSe 11.1. Czytelnik dzięki temu podręcznikowi pozna wady i zalety, które mam nadzieję są opisane w sposób zrozumiały nawet dla początkujących użytkowników tego systemu operacyjnego. Omawiany przeze mnie system testowałem na dwóch programach do wirtualizacji: VMware Server 2.0.0 122956 oraz Virtual PC 2007 SP1, a także instalowałem jako pierwszy system na dysku twardym. Dzięki tym testom, które na nich przeprowadziłem mogę stwierdzić, że z instalacją nie było kłopotów żadnych. Większość elementów graficznych zamieszczonych w tym dokumencie zostały wykonane przez autora dokumentu. W instrukcji użytkowania nie znajduje się opis instalacji systemu operacyjnego SuSe 11.1, lecz opis standardowych elementów, aplikacji , programów, narzędzi systemowych, które były w systemie tuż po jego zainstalowaniu (bez przeprowadzania uaktualnień, które w przypadku dystrybucji Linuxa są jak najbardziej zalecane. Gdyby ktoś miał problemy z instalacją tego systemu zapraszam do przeczytania artykułu na temat instalacji, „krok po kroku”, dystrybucji Linuxa – SuSe 11.1 pod adresem: http://www.zst-

radom.edu.pl/ti91/lozynskikamil/all/prace/soisk/Instalacja,_konfiguracja_i_uzytkowanie_systemow_

operacyjnych_Kamil_Lozynski_kl.2Tib.pdf

Miłej lektury przy czytaniu tego i innych podręczników życzy autor.

Przed rozpoczęciem pracy z jakimkolwiek systemem operacyjnym, należy pamiętać o głównych

zasadach bezpieczeństwa jakie obowiązują podczas pracy przy komputerze. Aby uniknąć potencjalnych

zagrożeń, które mogą być przyczyną zranienia użytkownika, uszkodzenia systemu bądź komputera, należy

uważnie przeczytać wszystkie zalecenia dotyczące bezpieczeństwa zamieszczone w podręcznikach bądź

instrukcjach dostarczonych razem ze sprzętem komputerowym.

Informacje przedstawione w tym dokumencie, w tym także adresy URL i inne odniesienia do witryn sieci Web w Internecie, mogą ulec zmianie bez powiadamiania. Obowiązek przestrzegania wszystkich stosownych praw autorskich spoczywa na użytkowniku. Bez ograniczenia praw autorskich, żadnej części niniejszego dokumentu nie wolno powielać, przechowywać w systemach pobierania danych lub wprowadzać do nich ani przekazywać w żadnej formie za pomocą jakichkolwiek nośników ( w postaci fotokopii) w jakimkolwiek celu z wyjątkiem przypadków, w których uzyskano na to zgodę autora dokumentu Kamila Lożynskiego. Podręcznik ten to kolejny nieoficjalny, mam nadzieję, pomocny artykuł – pierwszy to podręcznik Ubuntu 8.10 – i w związku z tym styl, wygląd i przekaz treści obu tych podręczników może być w pewnym stopniu podobny do siebie, ponieważ ja jako autor tych podręczników, chciałem aby były one jednolite, podobne do siebie. W razie jakichkolwiek przyczyn i spraw, z autorem dokumentu można się skontaktować poprzez e-mail: [email protected]

Podręcznik Użytkownika systemu SuSe 11.1, autorstwa Kamila Lożyńskiego ucznia klasy 2TiB Zespołu Szkół Technicznych w Radomiu im. Tadeusza Kościuszki przy ul. Limanowskiego 26/30, jest pracą zadaną mi przez nauczyciela informatyki i nie jest oficjalnym podręcznikiem stworzonym do tego systemu, a w razie jakichkolwiek błędnych i nierzetelnych informacji zawartych w tym dokumencie nie należy kierować zażaleń do głównego supportu Linuxa. Autor również nie ponosi, za informacje zawarte w tym dokumencie, żadnej odpowiedzialności karnej. Dokument ten jest pracą w całości edukacyjną. Wszystkie znaki towarowe są własnością ich prawnych właścicieli.

© 2009 Kamil Lożyński

//\\ Kamil LoŜyński //\\

33 || SS tt rr oo nn aa

Spis treści:

I. O Open SuSe …………………………………………………………………………..……………Strony 6 - 10

1. Informacje podstawowe o dystrybucji Linuxa…………………………….Strona 6

2. Cechy dystrybucji……………………………………………………………………….Strona 6

3. Wymagania……………………………………………………………………………….Strona 6

4. Oprogramowanie wersji 11.1…………………………………………………….Strona 7

5. Centrum sterowania YaST2………………………………………………………..Strona 7

6. Efekty wizualne Compiz……………………………………………………………..Strona 8

7. Nowe menu dla KDE – Kickoff…………………………………………………...Strona 8

8. Plusy i minusy SuSE………………………………………………………………….…Strona 9

8.1 Plusy……………………………………………………………………………...Strona 9

8.2 Minusy…………………………………………………………………………..Strona 9

9. Popularność SuSe……………………………………………………………………...Strona 10

II. Wprowadzenie……………………………………………………………………………………..Strona 10

1. Kilka słów wstępu…………………………………………………………………….Strona 10

III. SuSe - System na którym pracuję………………………………………………………...Strony 11 - 12

1. Standardowy wygląd pulpitu…………………………………………………….Strona 10

IV. Środowisko graficzne………………………………………………………………………..….Strony 13 - 14

1. KDE ………………………………………………………………………………………..…Strona 13

2. Aplikacje KDE………………………………………………………………………….…Strona 13

V. Menu główne – program uruchamiający……………………………………………..Strony 15 - 77

1. Ulubione…………………………………………………………………………………….….Strony 15 - 39

1.1 Przeglądarka WWW………………………………………………………………...Strona 15

1.2 Program do zarządzania informacjami osobistymi…………………...Strona 16

1.3 Procesor tekstu………………………………………………………………………...Strona 17

1.4 Odtwarzacz audio……………………………………………………………….…...Strona 18

1.5 Zarządzanie zdjęciami……………………………………………………………..Strona 19

1.6 Menedżer plików……………………………………………………………………..Strona 20

1.7 Ustawienia systemowe…………………………………………………………....Strona 20

1.7.1 Ogólne………………………………………………………………………….Strona 21

1.7.2 Zaawansowane…………………………………………………………….Strona 30

1.8 Pomoc……………………………………………………………………………………..Strona 39

1.9 Terminal………………………………………………………………………………….Strona 39

2. Programy ……………………………………………………………………………….…….Strony 40 - 45

2.1 Biuro ………………………………………………………………………………….……Strony 40 - 46

2.1.1 Arkusz kalkulacyjny………………………………………………………Strona 41

2.1.2 Database…………………………………………………………………..…Strona 41

2.1.3 Menedżer adresów……………………………………………..…….…Strona 42

2.1.4 Osobisty organizator………………………………………………….…Strona 43

2.1.5 Pakiet biurowy………………………………………………………..……Strona 44



Spis treści:

2.1.6 Prezentacja………………………………………………………………..…Strona 44

2.1.7 Procesor tekstu…………………………………………………………..…Strona 45

2.1.8 Program do zarządzania informacjami osobistymi…….…Strona 45

2.1.9 Przeglądarka dokumentów……………………………………………Strona 45

2.2 Grafika …………………………………………………………………………………….Strony 46 - 48

2.2.1 Edytor obrazu……………………………………….………………….……Strona 47

2.2.2 Image Scanning Application………………………………………..…Strona 47

2.2.3 Przeglądarka obrazków………………………………………….………Strona 47

2.2.4 Rysunek ……………………………………………………………….…….…Strona 48

2.2.5 Zarządzanie zdjęciami………………………………………….….……Strona 48

2.3 Gry………………………………………………………………..………………….………Strony 49 - 50

2.3.1 Gry planszowe………………………………………………………….……Strona 49

2.3.2 Łamigłówki…………………………………………………………….…..…Strona 50

2.3.3 Gra karciana Patience………………………………………………..…Strona 50

2.4 Internet ………………………………………………..…………………………….……Strony 51 - 54

2.4.1 Czat……………………………………………………………………….………Strona 51

2.4.2 Przeglądarka WWW………………………………………………………Strona 52

2.4.3 Wymiana danych…………………………………………………..………Strona 53

2.4.4 Czytnik RSS…………………………………………………………….………Strona 53

2.4.5 Program pocztowy…………………………………………………………Strona 53

2.4.6 Web Page Creation……………………………………………………..…Strona 54

2.5 Multimedia……………………………………………….………………………………Strony 55 - 57

2.5.1 Nagrywanie dźwieków……………………………………………………Strona 55

2.5.2 Nagrywanie płyt CD/DVD………………………………………………Strona 55

2.5.3 Odtwarzacz audio…………………………………………………….……Strona 56

2.5.4 Odtwarzacz CD…………………………………………………………..…Strona 56

2.5.5 Odtwarzacz multimedialny………………………………………..…Strona 56

2.5.6 Ustawienia głośności………………………………………………….…Strona 57

2.6 Programy użytkowe……………………………………………………………….…Strony 57 - 62

2.6.1 Drukowanie…………………………………………………………….……Strona 58

2.6.2 Edytor………………………………………………………………………..…Strona 59

2.6.3 Pulpit……………………………………………………………………………Strona 59

2.6.4 Kalkulator naukowy………………………………………………………Strona 61

2.6.5 Narzedzie do archiwizacji……………………………………….……Strona 61

2.6.6 Narzędzie do szyfrowania……………………………………….……Strona 61

2.7 System ……………………………………………………………………………………Strony 62 - 67

2.7.1 Dostęp zdalny………………………………………………………………Strona 63

2.7.2 Aplet pulpitu……………………………………………………………..…Strona 63

2.7.3 Konfiguracja…………………………………………………………..……Strona 64

2.7.4 Menedżer plików…………………………………………………………Strona 64



Spis treści:

2.7.5 Monitor…………………………………………………………….…………Strona 64

2.7.6 System plików…………………………………………………………..…Strona 65

2.7.7 Terminal…………………………………………………………………..…Strona 65

2.7.8 Asystent folderów sieciowych………………………………………Strona 65

2.7.9 Instalacja hyperwizora i narzędzi………………………………….Strona 66

2.7.10 Pomoc………………………………………………………………………….Strona 67

2.7.11 Ustawienia administratora……………………………………….…Strona 67

2.8 Ustawienia systemowe…………………………………………………………....Strona 67

2.9 Wyszukiwanie plików/katalogów……………………………………………..Strona 67

3. Komputer……………………………………………………………………………………...Strony 68 - 75

3.1 Administracja………………………………………………………………………..…Strona 69

3.1.1 YaST………………………………………………………………………….…Strona 69

3.1.2 Instalacja oprogramowania…………………………………………Strona 72

3.1.3 Informacje o systemie…………………………………………………Strona 72

3.2 Miejsca.……………………………………………………………………………..…..Strona 73

3.2.1 Katalog domowy……………………………………………………………Strona 73 3.2.2 Sieć………………………………………………………………………….……Strona 74 3.2.3 Katalog główny…………………………………………………….………Strona 74 3.2.4 Kosz………………………………………………………………………...……Strona 74

3.3 Nośniki wymienne………………………………..……………………….…….…Strona 75

4. Ostatnio używane………………………………………………………………..….…Strona 75

4.1 Programy………………………………………….……………………………..……Strona 76

4.2 Dokumenty………………………………………..……………………………….…Strona 76

5. Opuść…………………………………………………………………………………………Strona 77

5.1 Sesja……………………………………………….………………………………..……Strona 77

5.2 System……………………………………………………………………………..……Strona 77

VI. Dodatkowe informacje………………………………………………………………….….Strona 77

VII. Uzyskiwanie pomocy…………………………………………………………………………Strona 78

VIII. Podsumowanie..……………………………………………………………………………….Strona 78

IX. Notatki…………………………………………………………………………………………..…Strona 79



OO OOppeenn SSuuSSee 1. Informacje podstawowe o dystrybucji Linuxa

OpenSUSE - to dystrybucja GNU/Linuksa sponsorowana przez firmę Novell. Przeznaczona

głównie na desktop. Dobra alternatywa dla Windows XP dla przeciętnego użytkownika. Zawiera

dopracowane graficzne narzędzia konfiguracyjne YaST i SaX2. Jest bardzo prosta w instalacji i

użytkowaniu.

SUSE Linux - to prosta w obsłudze dystrybucja Linuksa, stworzona z myślą o użytkownikach

korzystających na co dzień z interfejsu graficznego, i przeznaczona zarówno dla użytkowników

domowych (openSUSE), jak i do zastosowań komercyjnych (SUSE Linux Enterprise). Rozwijana

początkowo w Niemczech przez SuSE GmbH, w styczniu 2004 przejęta przez firmę Novell. Pierwsza

wersja systemu nosiła nazwę S.u.S.E. (skrót od niem. Software- und System-Entwicklungsgesellschaft

mbH, Nürnberg, od października 1998 zmieniona na SuSE) i ujrzała światło dzienne w marcu 1994. W

grudniu 2006 Novell oddzielił otwartą, ogólnodostępną wersję systemu, nazwaną openSUSE i

rozwijaną przez społeczność z całego świata, od wydania komercyjnego, oferowanego wraz z pomocą

techniczną i skierowanego do zastosowań profesjonalnych.

Novell - jest amerykańską firmą specjalizującą się w sieciowych systemach operacyjnych

takich jak NetWare i Linux.

2. Cechy dystrybucji

* OpenSUSE cechuje się bardzo dopracowanym pulpitem opartym na środowisku GNOME lub KDE (oczywiście dostępne są również inne, środowiska, które płynnie działają na starszych komputerach). Niezależnie od tego czy wybierzemy GNOME, czy też KDE, nasze oczy ucieszy ergonomiczne i bardzo estetyczne biurko.

* SuSe nie narzuca użytkownikowi środowiska graficznego, ale pozwala wybrać je samemu spośród GNOME lub KDE 4.1 bądź innego środowiska graficznego zainstalowanego przez użytkownika. Podczas instalacji SuSe autorzy zadbali nawet o taki szczegół, że nie polecają jednego konkretnego, ale dają możliwość wyboru, ponieważ każdy ma inny gust, a przecież o gustach się nie dyskutuje.

* SUSE gwarantuje średnią szybkość bootowania systemu i akceptowalną szybkość systemu. Brak jest specjalnej optymalizacji pod kątem responsywności czy szybkości.

3. Wymagania

Procesor i586x86_64, PPC.

Tryb tekstowy: 200 MHz klasa Pentium, 64 MB RAM, 620 MB HDD.

Tryb graficzny: 400 MHz klasa Pentium, 192 MB RAM, 620 MB HDD.



4. Oprogramowanie wersji 11.1

OpenSUSE 11.1 został wydany 18 grudnia 2008 roku i dostępny jest do ściągnięcia na stronie: http://software.opensuse.org/ lub http://mirrors.opensuse.org/list/11.1.html

Najważniejsze zmiany dotyczące oprogramowania i środowisk graficznych to:

� GNOME 2.41.1 - graficzne środowisko użytkownika oparte na systemie X Window System oraz Widżetach GTK+ i GDK,

� KDE 4.1.3 – środowisko graficzne z bogatym zestawem aplikacji dla komputerów osobistych, � OpenOffice.org 3.0 – pakiet programów biurowych, � Firefox 3.0.4 - przeglądarka internetowa, � Mono 2.0.1 – aplikacja programistyczna, � Kernel 2.6.27.7 – jądro systemu.

5. Centrum sterowania YaST2

OpenSUSE słynie ze swojego wszechstronnego narzędzia jakim jest YaST. Jest to kluczowy komponent dystrybucji. Użytkownik ma z nim do czynienia już na etapie instalacji systemu — dzięki aplikacji YaST instalacja openSUSE jest łatwa nawet dla osób, które dopiero co zaczynają swoją przygodę z Linuksem. Nie zawiodą się również zaawansowani użytkownicy, którzy mogą skorzystać z trybu eksperta i dostosować wszystkie opcje instalacji do swoich potrzeb.

YaST służy również jako wszechstronne narzędzie konfiguracyjne, za pomocą którego można dostosować do własnych potrzeb praktycznie każdy aspekt systemu. Począwszy od zarządzania oprogramowaniem (dodawanie repozytoriów, instalowanie, aktualizowanie i usuwanie programów), poprzez administrację systemem (użytkownicy i ich prawa, uruchamiane serwisy, połączenia sieciowe itp.) a na konfiguracji sprzętu kończąc.

YaST - Yet Another Setup Tool to instalator systemu operacyjnego i narzędzie konfiguracyjne stosowane głównie w SUSE. Jest to również część United Linux. YaST działał tylko w trybie znakowym, YaST2 działa w środowisku graficznym (używając bibliotek(i) Qt i/lub GTK) i środowisku tekstowym. YaST jest Wolnym Oprogramowaniem. Obecnie firma Novell rozwija YaST na licencji GPL.Program umożliwia m.in. instalację oprogramowania, konfigurację sprzętu, zainstalowanie sieci i serwera.

YaST to program wykorzystywany przy instalacji oraz konfiguracji OpenSUSE. Został doceniony przez użytkowników ze względu na intuicyjny i atrakcyjny interfejs graficzny. Oferuje możliwość szybkiego dostosowania systemu do swoich potrzeb w trakcie instalacji lub po jej zakończeniu. Procedura instalacji jest prowadzona poprzez YaST i została podzielona na kilka etapów. Przy użyciu YaST można ustawić wiele opcji i parametrów dotyczących obsługi sprzętu, systemu operacyjnego, sieci, itp. Aby uruchomić YaST na twoim komputerze wybierz go z menu start lub wpisz w konsoli yast2. Większość modułów YaST do konfiguracji potrzebuje uprawnień administratora (root). Jeśli na twoim komputerze nie został zainstalowany graficzny interfejs programu YaST nie przejmuj się. Program możesz uruchomić także w trybie tekstowym bez jakiejkolwiek utraty funkcjonalności. By uruchomić YaST w trybie tekstowym wpisz w konsoli yast.

Narzędziem uzupełniającym konfigurator YaST jest SaX2. Dzięki niemu można w prosty i

nienastręczający większych trudności sposób ustawić typ karty graficznej, rozdzielczość ekranu, głębię

kolorów itp.



6. Efekty wizualne Compiz

OpenSUSE 10.1 była pierwszą dystrybucją z obsługą Xgl w serwerze X-ów, który zapewnia rewolucyjne efekty graficzne, bazujące na OpenGL.. Są to między innymi: efektowne przełączanie się pomiędzy pulpitami wirtualnymi za pomocą obracania sześcianu, "gumowe" okienka, prawdziwa przezroczystość okien, a wszystko to w czasie rzeczywistym i bez znacznego obciążania procesora! Co ważne, proces renderowania efektów przebiegał w czasie rzeczywistym, przy współudziale karty graficznej (obciążając procesor w relatywnie małym stopniu). SUSE było pierwszą dystrybucją, która zaprezentowała menedżer okien Compiz, wtedy działający tylko w odpowiednim serwerze X - XGL,

W OpenSUSE 11.0 preferowanym rozwiązaniem do wyświetlania efektów nie jest już XGL, a AIGLX, technologia początkowo rozwijana w ukryciu przez Red Hata. Obecnie programiści z całego świata pracują wspólnie nad domyślnym włączeniem Compiza, gdzie tylko możliwe jest jego uruchomienie.

7. Nowe menu dla KDE - Kickoff

Zauważalną na pierwszy rzut oka nowością od wersji 10.2 (do aktualnej 11.1) systemu jest innowacyjne menu, poprzedzone sponsorowanymi przez firmę Novell testami użyteczności. Przy wsparciu usługi katalogowania informacji (Beagle), pozwala na szybkie przeszukiwanie m.in. w zbiorze zainstalowanych aplikacji, ostatnio odwiedzanych stron internetowych, odebranej poczty elektronicznej czy wiadomości błyskawicznych. Intuicyjny interfejs, cechujący systemy z rodziny SUSE, umożliwia łagodne przejście z Windowsa na Linuksa.

Menu Kickoff wraz z KDE4 stało się domyślnym menu w KDE. Ci jednak, którzy nie polubili go, mogą bez problemu wrócić do dawnego menu, znanego z KDE 3.x czy też spróbować innych komponentów menu, jak np. Raptor (Linux).

KickOff jest nowym menu KDE. Po kliknięciu na logo KDE znajdujące się w lewej dolnej części ekranu otwiera się menu KickOff, dając nam łatwy dostęp do zainstalowanych aplikacji i ostatnio używanych plików. Dzięki zakładce "Wyjdź" możemy się wylogować lub wyłączyć czy zahibernować komputer. W KickOffie najczęściej używane aplikacje są od razu dostępne bez potrzeby korzystania z hierarchicznego menu.



� Ulubione. Aplikacje z jakich najczęściej korzystasz są umieszczone w pierwszej części menu. Można łatwo dodawać i usuwać aplikacje z menu Ulubione przez kliknięcie na nich prawym przyciskiem myszy i wybraniu "Dodaj do ulubionych" lub "Usuń z ulubionych".

� Zakładka Programy pokazuje hierarchiczną listę aplikacji. Wskazanie kursorem myszy na zakładkę KickOff przenosi do niej. Przejście na wyższy poziom menu następuje po kliknięciu dużego przycisku po lewej stronie.

� Dzięki zakładce Komputer mamy dostęp do dysków twardych oraz urządzeń wymiennych takich jak pamięci USB czy napędy DVD. Z jej poziomu mamy także dostęp do ulubionych miejsc i do konfiguracji środowiska.

� Dzięki zakładce Ostatnio używane mamy łatwy dostęp do aplikacji i dokumentów z których ostatnio korzystaliśmy.

� Zakładka Wyjdź pozwala na wyłączenie komputera lub wylogowanie się z systemu.

8. Plusy i minusy SuSe

8.1 Plusy

� Bardzo estetyczny pulpit,

� Przyjazne narzędzia konfiguracyjne: YaST i SaX2,

� Banalna instalacja systemu poprzez YaST,

� Częściowo rozbite pakiety,

� Pakiet AppArmor zwiększający bezpieczeństwo,

� Spora popularność,

� Instalator jest po prostu cudny. Robi, co do niego należy szybko, łatwo, a do tego wygląda przyjemnie i zachęcająco,

� System wygląda przyjemnie, schludnie z dużą gamą przydatnych i aktualnych programów,

� Bezproblemowo działają sterowniki do nVidii, co we wcześniejszych wersjach było małym

problemem,

� Dużo efektów, tj. flash itp. są instalowane domyślnie,

� Pulpit 3D oparty na XGL i menedżerze okien Compiz "prosto z pudełka";

8.2 Minusy

� Niska szybkość i responsywność,

� Konfiguracja zalecana wyłącznie przez YaST i SaX2,

� Uzależnienie systemu od YaST;



9. Popularność SuSe

Popularność SUSE w Polsce przez dłuższy czas była prawie zerowa. W ostatnim roku jednak

zaczęło się to zmieniać. Obecnie SUSE jest już w pierwszej dziesiątce najpopularniejszych dystrybucji w

naszym kraju, a to głównie dzięki projektowi OpenSUSE. SUSE Linux to jedna z najbardziej znanych

kompletnych dystrybucji Linuksa. Jej popularność w Europie i Ameryce wzrasta w ogromnym tempie,

między innymi dzięki temu, że rozwijaniem systemu zajęła się firma Novell. Wersja 11.1 powstała w

ramach projektu Open SUSE, w którym brały udział tysiące użytkowników i programistów z całego

świata. Efektem jest stabilny, wydajny i niezawodny system operacyjny, świetnie sprawdzający się

jako podstawa działania zarówno stacji roboczych i komputerów domowych, jak i serwerów

sieciowych. Ogromną zaletą dystrybucji SUSE jest maksymalnie uproszczony proces instalacji oraz

imponująca ilość narzędzi i aplikacji dołączanych do systemu. Dzięki tak już wielkiej popularności SuSe

łatwiej będziesz mógł znaleźć odpowiedź na pytania, które nasuną ci się używając ten system

operacyjny, ponieważ coraz więcej użytkowników poznało już ten świetny system.

WWpprr oowwaaddzzeenniiee 1. Kilka słów wstępu

Zapraszam do zapoznania się z treścią tego podręcznika, który dotyczy stawiania pierwszych

kroków w systemie SuSe11.1 Opisane tu czynności skierowane są przede wszystkim do

początkujących użytkowników, a ten podręcznik ma ich zagłębić i wciągnąć do „Świata najlepszych

systemów”, a system SuSe11.1 niewątpliwie do nich należy. Zakładam, że w trakcie czytania tego

dokumentu masz już zainstalowany owy system i czekasz tylko na to aby dowiedzieć się co oferuje

Twój nowo zainstalowany system. O zaletach i głównych cechach tego systemu mogłeś przeczytać na

wcześniejszych stronach. W dalszej części podręcznika znajdziesz opis większości funkcji programów,

poszczególne kroki konfiguracji, opis stawiania serwera pod SuSe i inne zapewne interesujące Cię już

możliwości Twojego nowego systemu. Dzięki temu podręcznikowi poznasz moc jaką daje Ci

OpenSUSE, zobaczysz jak wygląda, dzięki zdjęciom zamieszczonym w podręczniku, poznasz jego

funkcje i możliwości, poznasz wstępną konfigurację serwera, programów oraz wiele innych funckji

systemu ukrytych przed oczami wielu użytkowników, a pokazane Tobie, właśnie w tym podręczniku.

Krok po kroku poznasz system, który być może już niedługo będzie tym Twoim ulubionym, na którym

najlepiej będzie Ci się pracowało. Teraz zapraszam Cię do poznania tego co przyciąga coraz to nowych

użytkowników, do poznania tajemniczego dla wielu użytkowników systemu jakim jest wspomniana

wcześniej dystrybucja Linuxa.

SSuuSSee –– SSyysstteemm,, nnaa kkttóórr yymm pprr aaccuujj ęę



1. Standardowy wygląd pulpitu

Tuż po uruchomieniu systemu naszym oczom powinno ukazać się mniej więcej takie okno:

Środowisko KDE, w którym pracuję przypomina wyglądem to z systemów Windows, które większość uzytkowników zna. Na dole pulpitu widzimy pasek zadań, na którym rozpoczynająć od lewej strony znajduje się program uruchamiający (START), przeglądarkę plików Dolphin, możliwość przełączania się między (nawet 20) wirtualnymi pulpitami. Standardowo w prawym dolnym rogu znajduję się zegar oraz kalendarz z datą, a także opcje dotyczące zamknięcia sesji bądź całego systemu. Pasek zadań możemy dowolnie edytować, zarówno jego wygląd jak i elementy, które będzie zawierał. Klikając prawym przyciskiem myszy możemy zablokować/odblokować pasek zadań. Warto dodać, co do samego pulpitu to jest to oczko w głowie twórców SuSe, został bardzo dokładnie dopracowany, że istnieje również możliwość ustawienia pokazu slajdów tapet, animacji jako tapetę pulpitu. Tapety same będą się zmienić co określony przezz użytkownika czas. Opis samej konfiguracji i ustawiania wyglądu pulpitu znajduje się w dalszej części podręcznika. Natomiast poniżej zamieszczam zdjęcie pulpitu z opisem podstawowego i standardowego wyglądu. Co gdzie się znajduje właśnie na tym zdjęciu.



Warto dodać, że SuSe może pracować na słabych komputerach, a co za tym idzie nie zużywa

tak dużej ilości zasobów komputera jak mocno popularne systemy Microsoftu. W bardzo łatwy

sposób, bo wchodząc w zakładkę Program uruchamiający �� Komputer �� Informacje o systemie,

możemy sprawdzić jaki mamy procesor, pamięć RAM, w jakim środowisku graficznym pracujemy,

nazwę systemu, uruchomione procesy.


ŚŚrr ooddoo1. KDE – K Desktop Environment

SuSe 11.1 jak już wcześniej wspomniałem pozwala użytkownikowi na

zainstalowaniu dowolnego środowiska graficznego, ale w ty

opiszę środowisko graficzne KDE, ze względu na jego popularność oraz wygląd

zbliżony trochę do Microsoftowej Visty. KDE daje sporo możliwości, a w dodatku

wygląda cudnie.

KDE (K Desktop Environmentoprogramowanie dla systemów operacyjnychtworzenia aplikacji w środowisku graficznym. Obok uniksowych środowisk graficznych. Początkowo projekt nosił na

KDE korzysta z biblioteki graficznej pozwala na współdzielenie elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE, np. emulator terminala Konsole może zostać osadzonKWin, jednak aplikacje można uruchamiać także pod innymi menedżerami.

Maskotką projektu KDE jest zielony poświęconych temu środowisku oraz w wielu aplikacjach,czy w oknie "informacje o KDE".

Obecnie używana jest wersja 4.x środowiska KDE, bazująca na serii bibliotek zostało przeniesione na Qt 4, co powinno powodować wzrost wydajności o 20KDE 3.5.x. Nowe KDE zawiera nowe środowisko multimedialne, nazwane środowisko sprzętowe Solid i nowy schemat kolorów systemu i ikon interfejs pulpitu i pasek zadań, nazwany Apple's Dashboard. Udostępniono również wersje KDE 4 na Microsoft Windows i Mac OS X.

Najważniejszymi cechami KDE 4.1.3 są:

� Nowy wygląd środowiska dzięki zastosowaniu Oxygen� Nowa architektura zawierająca udoskonaloną integrację z multimedi

Phonon, moduł sprawdzania pisowni i gramatyki)� Nowe programy udoskonalone dzięki doświadczeniom użytkowników, takie jak

menedżer plików, i Okular

2. Aplikacje KDE

Najważniejszą aplikacją środowiska KDE jest przeglądarka Aplikacje korzystające z KDE często mają nazwy rozpoczynające się od litery "K" lub zawierają literę "k" zamiast "c" w środku nazwy, ale nie jest to ścisłą regułą.

� Digikam – zarządzanie zbiorami zdjęć, przeglądarka i edytor grafiki, obsługa aparatów cyfrowych

� Dolphin – menedżer plików w KDE 4


oowwiisskkoo GGrr aaff iicczznnee -- KK DDEE vironment

SuSe 11.1 jak już wcześniej wspomniałem pozwala użytkownikowi na

zainstalowaniu dowolnego środowiska graficznego, ale w tym podręczniku

opiszę środowisko graficzne KDE, ze względu na jego popularność oraz wygląd

zbliżony trochę do Microsoftowej Visty. KDE daje sporo możliwości, a w dodatku

K Desktop Environment) – środowisko graficzne zrealizowane jako wsystemów operacyjnych Unix i GNU/Linux. Zawiera bogaty system bibliotek do

tworzenia aplikacji w środowisku graficznym. Obok GNOME jest jednym z dwóch najpopularniejszych uniksowych środowisk graficznych. Początkowo projekt nosił nazwę Kool Desktop Environment

KDE korzysta z biblioteki graficznej Qt, a także z systemu obiektowego KPartspozwala na współdzielenie elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE, np.

może zostać osadzony w Konquerorze. W KDE menedżerem okien, jednak aplikacje można uruchamiać także pod innymi menedżerami.

Maskotką projektu KDE jest zielony smok o imieniu Konqi. Można go zobaczyć na stronach poświęconych temu środowisku oraz w wielu aplikacjach, m.in. podczas wyboru opcji wylogowania

Obecnie używana jest wersja 4.x środowiska KDE, bazująca na serii bibliotek 4, co powinno powodować wzrost wydajności o 20–30% w porównaniu z

DE 3.5.x. Nowe KDE zawiera nowe środowisko multimedialne, nazwane Phonon, zintegrowane i nowy schemat kolorów systemu i ikon Oxygen. Zawiera też nowy

, nazwany Plasma, który zawiera widgety w stylu SuperKaramba. Udostępniono również wersje KDE 4 na Microsoft Windows i Mac OS X.

Najważniejszymi cechami KDE 4.1.3 są:

Nowy wygląd środowiska dzięki zastosowaniu Oxygen Nowa architektura zawierająca udoskonaloną integrację z multimediami i sprzętem (Solid i Phonon, moduł sprawdzania pisowni i gramatyki) Nowe programy udoskonalone dzięki doświadczeniom użytkowników, takie jak

Okular, program służący do przeglądania dokumentów

plikacją środowiska KDE jest przeglądarka WWW i menedżer plików Aplikacje korzystające z KDE często mają nazwy rozpoczynające się od litery "K" lub zawierają literę "k" zamiast "c" w środku nazwy, ale nie jest to ścisłą regułą.

anie zbiorami zdjęć, przeglądarka i edytor grafiki, obsługa aparatów

menedżer plików w KDE 4

wolne . Zawiera bogaty system bibliotek do

jest jednym z dwóch najpopularniejszych Kool Desktop Environment.

KParts. System ten pozwala na współdzielenie elementów danego programu pomiędzy różnymi aplikacjami KDE, np.

menedżerem okien jest

. Można go zobaczyć na stronach m.in. podczas wyboru opcji wylogowania

Obecnie używana jest wersja 4.x środowiska KDE, bazująca na serii bibliotek Qt 4.x. KDE 4 30% w porównaniu z

, zintegrowane . Zawiera też nowy

SuperKaramba lub . Udostępniono również wersje KDE 4 na Microsoft Windows i Mac OS X.

ami i sprzętem (Solid i

Nowe programy udoskonalone dzięki doświadczeniom użytkowników, takie jak Dolphin, , program służący do przeglądania dokumentów;

i menedżer plików Konqueror. Aplikacje korzystające z KDE często mają nazwy rozpoczynające się od litery "K" lub zawierają literę

anie zbiorami zdjęć, przeglądarka i edytor grafiki, obsługa aparatów



� K3b – program do nagrywania płyt CD/DVD � Kandy – narzędzie do komunikacji z telefonem komórkowym � Kate – zaawansowany edytor tekstu � KDevelop – zintegrowane środowisko programistyczne dla wielu języków programowania � KDesktop − menedżer pulpitu w KDE 3 � KGet – menedżer pobierania plików � Kicker − menedżer panelu w KDE 3 � KMail – klient pocztowy � KNode – klient grup dyskusyjnych � KolourPaint – tworzenie grafiki rastrowej � Konsole – emulator terminali wyposażony w zakładki � Kontact – zarządzanie informacjami osobistymi (poczta, kalendarz, notatki, książka

adresowa) � Kopete – multikomunikator internetowy (obsługuje m.in. IRC, Jabber i Gadu-Gadu) � KPDF – przeglądarka plików PDF � KPovModeler – program do tworzenia trójwymiarowej grafiki � KTTS – syntezator mowy; np. potrafi czytać zawartość strony WWW � Kview – przeglądarka plików graficznych � KTorrent – program p2p – klient sieci Torrent � KPPP – pozwala na połączenia Dial-Up i sieciowe � KSig – edytor podpisów pocztowych � Odtwarzacze multimedialne

• Amarok – zaawansowany odtwarzacz muzyki

• JuK – odtwarzacz multimedialny z zaawansowaną obsługą playlist

• Kaffeine, KMPlayer, KPlayer – odtwarzacze filmów i muzyki

• Noatun – odtwarzacz multimedialny rozszerzany za pomocą wtyczek

� KOffice – pakiet programów biurowych

• KWord – procesor tekstu WYSIWYG

• KSpread – arkusz kalkulacyjny

• KPresenter – edytor prezentacji

• Kexi – aplikacja do wygodnego budowania baz danych

• Kivio – tworzenie diagramów przepływu

• Karbon14 – grafika wektorowa

• Krita – grafika rastrowa

• KChart – rysowanie wykresów

• KFormula – edytor wzorów matematycznych

� Plasma – przestrzeń robocza KDE 4 (pulpit i panel)

Środowisko KDE zawiera również programy narzędziowe, edukacyjne oraz gry.



MM eennuu ggłłóówwnnee –– pprr ooggrr aamm uurr uucchhaammiiaajjąąccyy 1. ulubione

Pod zakładką Ulubione kryją się elementy, które są najczęściej używane i są najbardziej

potrzebne przeciętnym użytkownikom. Znajdują się tutaj: Przeglądarka WWW, program Kontact do

zarządzania informacjami osobistymi, procesor tekstu – OpenOffice.org, odtwarzacz audio Amarok,

zarządzanie zdjęciami DigiKam, Menedżer plików Dolphin, ustawienia systemowe, pomoc oraz

konsola – terminal. Oprócz tych standardowo umieszczonych elementów/programów, sam

użytkownik może dodać bądź samemu od nowa skonfigurować i dostosować do swoich potrzeb

zakładkę Ulubione. Aby to zrobić wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszy na pasku/aplikacji i

wybrać opcję Dodaj do ulubionych, automatycznie pojawi się nowy element pod tą zakładką.

1.1 Przeglądarka WWW

Domyślną przeglądarką w SuSe jest znana i jedna z najszybszych i najlepszych Mozilla Firefox

tym razem w wersji 3.4. Szybka i stabilna, a w dodatku popularna i lubiana przeglądarka nie powinna

nikomu sprawić trudności w użytkowaniu. Po wcześniejszym skonfigurowaniu sieci, możemy

skonfigurować Firefoxa, wpisując w pasku adresu polecenie about:config Należy jednak pamiętać, że

wszystkie ustawienia i zmiany związane z Firefoxem wykonujemy na własną odpowiedzialność.

Ostatnio dokonane zmiany są pogrubione co ułatwia ich odnalezienie i ewentualnie cofnięcie

wprowadzonych wcześniej zmian.



1.2 Kontact

Kontact to funkcjonalny program mający na celu zarządzać naszymi informacjami osobistymi.

Do jego zadań należą m.in. przypominanie ważnych dat, prowadzenie dziennika przez użytkownika,

sporządzanie listy zadań przez użytkownika, tworzenie wizytówek, czy wysyłanie i odbieranie poczty.



Zaraz po uruchomieniu programu pojawiają się, przydatne tylko na początku porady, które

możemy wyłączyć. W pierwszej karcie programu widzimy podsumowanie wszystkich zdarzeń, które

będą miały miejsce w najbliższym tygodniu, zostały zaplanowane przez użytkownika. Świetny rogram

dla zapominalskich.

1.3 Procesor tekstu

OpenOffice.org - to świetny, po polsku, umożliwiający tworzenie zaawansowanych, dużych i poformatowanych dokumentów, edytor tekstu. Po uruchomieniu możemy praktycznie już od razu, nawet bez znajomości funkcji programu, zacząć tworzyć dokumenty tekstowe. Z poszczególnych opcji mamy dostępne opcje dotyczące czcionek, tekstu, sprawdzania pisowni, wyglądu arkusza, istnieje możliwość dodawania tabel i wykresów. Edytor tekstu służy do tworzenia profesjonalnych dokumentów tekstowych z zastosowaniem grafiki. Posiada mnóstwo opcji pomocnych przy formatowaniu, tworzeniu tekstu i grafiki. Jest bardzo rozbudowany pod względem możliwości i funkcji.



1.4 Odtwarzacz audio

Odtwarzacz audio Amarok w wersji 1.4, może nie ma wielu bajerów, powiedziałbym, że jego

wygląd pozostawia wiele do życzenia, ale co do samych funkcji tego programu nie mam zastrzeżeń.

Po uruchomieniu i wstępnej konfiguracji, która ma na celu dodanie ścieżki z utworami w formacie

*.wav, możemy stosować funkcje tego odtwarzacza. Amarok jak każdy odtwarzacz ma funkcje

tworzenia bazy danych kolekcji, regulacji głośności, dodawania plików muzycznych, przewijania,

odtwarzania i zatrzymywania ich. Po prawej stronie aplikacji znajduje się lista utworów, na dole

natomiast sam odtwarzacz, dość skromny ale z efektownym equalizerem. Lewa strona programu to

zestaw funkcji jakie daje ten program, ukryte pod odpowiednimi zakładkami.



1.5 Zarządzanie zdjęciami

DigiKam 0.9.4 – to świetna aplikacja służąca do zarządzania zdjęciami, przeznaczona dla środowiska

KDE. Przeznaczeniem tego programu jest importowanie, organizacja i przesyłanie zdjęć cyfrowych na

komputerze użytkownika. Zadaniem digiKam jest tworzenie i publikowanie albumów ze zdjęciami.

Album to taki katalog na dysku, gdzie przechowywane są pliki graficzne. DigiKam to zaawansowany

menedżer plików graficznych, zaprojektowany z myślą o zbiorach amatorskich i profesjonalnych zdjęć.

DigiKam to zaawansowany menedżer zdjęć dla KDE. Umożliwia pobieranie fotografii z aparatu

cyfrowego i późniejszą ich edycję oraz tworzenie rozbudowanych albumów. Jest elastyczny dzięki

obsłudze wtyczek, które mogą rozszerzyć zarówno edytor zdjęć o nowe funkcje, jak i uczynić

organizację fotografii bardziej globalną (między programami z KDE). Dzięki wtyczkom można m. in.:

przechwycić obraz np. ze skanera, wysłać fotografię do serwisu FlickR, archiwizować albumy na

nośnikach CD/DVD, tworzyć kalendarze przy pomocy wygodnych kreatorów, edytować zdjęcia w

formacie RAW i wiele innych. Niektóre funkcje programu:

� Organizowanie zdjęć w albumy i podalbumy,

� Dodawanie komentarzy do zdjęć i albumów oraz kategoryzacja albumów (system znaczników),

� Sortowanie albumów w porządku chronologicznym,

� Wsparcie dla techniki “przeciągnij i upuść” wewnątrz Digikam jak i pomiędzy innymi

aplikacjami KDE,

� Zastosowanie architektury Kipi w celu łatwego rozszerzania funkcjonalności programu za

pomocą wtyczek,

� Wykorzystanie bazy danych SQLite,

� Możliwość wyboru wielkości miniatur,

� Odczyt i zapis metadanych EXIF, IPTC, MakerNote, geolokalizacja fotografii (GPS),

� Prosta i szybka (uruchamiana również skrótem klawiaturowym) edycja zdjęć obejmująca m.in:

� korekcję efektu czerwonych oczu, korekcję jasności, kontrastu, poziomy, krzywe,

wyostrzanie, rozmywanie, usuwanie szumu, balans kolorów, normalizację, dodawanie

tekstu, nakładanie ramek, obrót i powiększenie zdjęć.

� Automatyczne bezstratne obracanie zdjęć,

� Łatwa archiwizacja z automatycznym tworzeniem galerii w postaci stron HTML.



1.6 MenedŜer plików

Dolphin jest to prosty menedżer plików dla KDE oparty o zakładki i widok ikon lub drzewa. Niedawno wydana seria 0.8 jest ostatnią dla KDE3, lecz owe narzędzie jest dopracowane i bardzo poręczne. Posiada również polską wersję językową.

Główne zalety tego menedżera to:

� Prosty i czytelny interfejs � Możliwość wyboru widoku: ikony, lista, podgląd (dobre do podglądania zdjęć itp.) � Możliwość dzielenia widoku na dwa

1.7 Ustawienia systemowe

Ustawienia systemowe to zbiór aplikacji i programów do zarządzania wyglądem systemu,

okien, pulpitu, do ustawień osobistych, takich które będą odpowiednie tylko dla nas. W zakładce tej

znajdziemy również mnóstwo ustawień administracyjnych takich jak: zmiana daty i czasu, dźwięk,

ekran, klawiatura i język , joystick. Umieszczony tu został również instalator czcionek, ustawienia sieci

i połączeń, menedżer logowania, zarządzanie energią, skróty klawiszowe, ustawienia aparatów

cyfrowych, programy autostart, menedżery sesji i usług czy wreszcie skojarzenia plików i przeglądarki

płyt CD. Jest to centrum, może nie główne, ale za to pomocne, zarządzania systemem i większością

funkcji systemu. Ustawienia systemowe dzielą się na Ogólne i Zaawansowane.



1.7.1 Ogólne

Okna - Konfiguracja zachowania okien, ustawianie działań danego, aktywnego okna,

przesuwanie, uaktywnianie, efekty dotyczące okien. Ustawienia tutaj przeprowadzane są zrozumiałe i

łatwo je przywrócić na domyślne. Wystarczy kliknąć przycisk „Domyślne” aby zresetować ustawienia i

przywrócić początkowe.

Powiadomienia - Konfiguracja powiadomień systemowych dla poszczególnych aplikacji.

Również konfiguracja dźwięków systemowych.



Pulpit - konfiguracja efektów pulpitu, wygaszacza pulpitu. Pod zakładką „Wiele pulpitów”

użytkownik może ustawić ilość wirtualnych pulpitów (max 20). Cała zakładka „Pulpit” dotyczy efektów

pulpitu tj. przyciemnianie, wyostrzenie, śledzenie myszy, przybliżenie i inne.

Oprócz standardowych ustawień wygaszacza, tj. czas oczekiwania czy wybór wygaszacza

istnieje możliwość dokonania wyboru działania narożników ekranu. Pod zakładką ”Uruchamianie

programów” użytkownik może również wybrać sposób informowania uruchamianych programów, np.

poprzez migoczący kursor.



Wygląd - Jest to menedżer wyglądu poszczególnych elementów systemu jakimi są: Styl,

Kolory, Czcionki, Okna, Ekran Powitalny, Motywy, Emotikony. Jest to centrum zarządzania wyglądem

systemu począwszy od stylu, a skończywszy na kolorze i rodzaju czcionek. Użytkownik może właśnie

tutaj dostosować wygląd każdego elementu według własnego upodobania i gustu. Jest tutaj tak dużo

opcji, że czasami można coś „namieszać”, ale wystarczy wtedy przywrócić ustawienia klikając na

„Domyślne”. Mnogość opcji pozwala na szerokie pole do popisu nad niepowtarzalnym i oryginalnym

wyglądem systemu.



Domyślne programy - Wybór domyślnych komponentów dla różnych usług.

Dostępność - Poprawiona dostępność dla osób niepełnosprawnych. Mnóstwo opcji

ułatwiających korzystanie osobom niepełnosprawnym korzystanie z systemu i komputera.

Powiadamianie głosowe, wydawanie poleceń, powolne klawisze, gesty aktywujące. Możliwość

używania brzęczyka systemowego oraz powolnych klawiszy, a także lupy powiększającej.



Kraj/region i język - Konfiguracja układu klawiatury, zmiana języka pisania/klawiatury,

sprawdzanie pisowni wyrazów oraz dodawanie nowych do słownika. Opcje kraj/region i język

pozwalają zmienić kraj na ten, w którym się znajdujemy. Również układ klawiatury możemy zmienić

na jeden z olbrzymiej ilości układów, automatycznie zainstalowanych podczas instalacji systemu.

O mnie - Jest to miejsce przechowywania ważnych plików, wraz ze ścieżkami do nich.



Ustawienia Sieci - Konfiguracja serwerów pośredniczących (proxy), konfiguracja

niskopoziomowych ustawień sieciowych, konfiguracja wykrywania usług.

Współdzielenie - Konfiguracja przeglądania sieci lokalnej dla folderów współdzielonych i

drukarek.



Data i czas - Ustawienia daty i czasu. Zmiana i wybór strefy czasowej.

Dźwięk - Konfiguracja systemu dźwięków. Funkcje dotyczące zmiany preferowanych urządzeń

dźwiękowych i wideo. Stosowanie wyjść audio.



Ekran - Konfiguracja, zmiana rozmiaru i orientacji ekranu. Ustawienia zarządzania mocą z

możliwością włączenia oszczędzania energii. Do wyboru mamy również czas po jakim system

przejdzie w tryb oczekiwania, uśpienia bądź wyłączy się.

Instalator Czcionek - Jest aplikacja wyświetlająca zainstalowane w systemie czcionki z

możliwością ich zarządzania, podglądu i instalacji nowych czcionek. Wystarczy kliknąć na „Dadaj” i

podać lokalizację nowej czcionki aby ją dodać.



Joystick - Jest to centrum sterowania i testowania joysticków, sprawdzanie poprawności ich

działania.

Klawiatura i mysz- Ustawienia skrótów klawiszowych, Klawiatury i myszy.



1.7.2 Zaawansowane

Uruchamiając zaawansowane opcje systemowe, które mogą mieć, choć nie muszą,

znaczący wpływ na działanie systemu, zostajemy poproszeni o podanie hasła, które wpisując

potwierdzamy zamiar dokonania zmian w systemie.

MenedŜer logowania - Konfiguracja sposobu logowania. Do jej funkcji nalezą m.in. wybór

motywu logowania, tło logowania, dźwięk startowy , sposób logowania i uwierzytelnienia.

Istnieje również możliwość włączenia funkcji logowania automatycznego, ale nie jest to opcja

zalecana dla tych którzy dzielą SuSe na kilka kont dla innych członków rodziny. Do opcji logowania

dołączona jest też możliwość wyboru do każdego konta użytkownika obrazku wyświetlanego podczas

logowania (przy nazwie konta). Obrazem tym może być zdjęcie systemowe bądź indywidualne .



Power Management - Opcje dotyczące zarządzania energią, oszczędzanie energii,

ustawianie kontrastu i jasności monitora. Wszystkie opcje związane z energią.

Samba - Prosty w obsłudze menadżer, umożliwiający przeglądanie plików i katalogów w sieci

lokalnej (pracującej na serwerze Samba). Aplikacja pracuje w trybie tekstowym i umożliwia

wyszukiwanie plików, wysyłanie (odbieranie) plików i katalogów oraz ich tworzenie zdalnie bądź też

lokalnie. Program umożliwia cofnięcie ostatniej operacji oraz wspiera kodowanie znaków w

standardzie UTF-8. Program posiada polski interfejs.



Akcje klawiszowe - Ten moduł pozwala skonfigurować działania różnych ułatwień, takich jak

gesty myszą czy skróty klawiszowe do wykonywania poleceń, uruchamiania programów lub funkcji D

Bus itp.

Aparat Cyfrowy - Konfiguracja kamery pozwalająca na dodawanie własnych aparatów

cyfrowych bądź innych urządzeń multimedialnych. Aby dodać nowy aparat klikamy na „Dodaj” na

górnym pasku i wybieramy model naszego aparatu z długiej listy modeli. Jeśli nasz aparat podłączany

jest do portu USB to nie wymaga on dalszej konfiguracji – po prostu sterowniki, które są

zainstalowane w systemie pozwalają już na poprawną pracę naszego aparatu.



Autostart- Klikając w tą opcję otrzymujemy narzędzie konfiguracyjne do zarządzania

programów, które uruchamiają się razem ze środowiskiem graficznym KDE. Wybrany przez nasz

skrypt/program możemy w ogóle nie włączać, włączyć przed bądź po uruchomieniu KDE.



MenedŜer sesji - Konfiguracja menedżera sesji i ustawień wylogowania. W menedżerze tym

możemy dokonać zmian dotyczących sposobu ładowania sesji, domyślnych opcji zamykania systemu

oraz tego czy operacja wylogowywania ma być potwierdzana, a także czy opcje zamykania systemu

mają być udostępnione.

MenedŜer usług - Konfigurator usług KDE. Użytkownik określa tutaj, które usługi mają być

uruchamiane na żądanie, a które przy starcie KDE.

Nepomuk - Konfiguracja serwera Nepommuk/Strigi. Opcja pulpitu semantycznego Nepomuk

pozwala na oznaczanie i ocenianie plików związanych z wyszukiwarką Strigi. Natomiast wyszukiwarka

Strigi pozwala wyszukiwać na podstawie zawartości plików, a nie tylko samej nazwy pliku. Zaleca się

włączenie wyszukiwarki Strigi w celu dokładniejszych wyszukiwań w dokumentach i plikach.



Pobieranie CDDB - Konfiguracja pobierania danych z CDDB. Wyszukiwanie i wysyłanie we

freedb.

Portfel KDE- Konfiguracja portfela KDE. Portfel KDE zawiera mały panel konfiguracyjny z

różnymi opcjami. Za jego pomocą możesz przystosować Portfel KDE do swoich potrzeb. Domyślne

ustawienia są zwykle odpowiednie dla większości użytkowników.

Zaznacz pole, żeby włączyć lub całkowicie wyłączyć podsystem portfela KDE. Jeśli to pole nie

jest zaznaczone, Portfel KDE jest całkowicie wyłączony - nie będzie zapisywał żadnych informacji i nie

będzie wypełniał formularzy na stronach. Na zakładce ” Kontrola dostępu” znajduje się tylko jedna

opcja:

„Pytaj, kiedy program uzyskuje dostęp do otwartego portfela”

Niżej jest drzewko z zasadami dostępu programów do Twoich portfeli.



Kliknij lewym przyciskiem myszy na symbol + przy nazwie portfela, żeby rozwinąć drzewko.

Zobaczysz nazwę każdego programu, który prosił o dostęp do portfela, a Ty nadałeś mu odpowiednie

uprawnienia. Nie możesz tu zmieniać istniejących uprawnień, ani dodawać nowych, ale możesz

usunąć wpis przez kliknięcie na niego prawym przyciskiem myszy i wybranie Usuń z wyświetlonego

menu kontekstowego lub przez zwykłe zaznaczenie i wciśnięcie na klawiaturze Delete.

Przeglądarka audio CD- Konfiguracja procedury we/wy dla audio CD. Ustawienia

przeglądarki plików muzycznych, można zmienić np. kolejność wyświetlania tytułu, wykonawcy, roku,

artysty itp.



Skojarzenia plików - Konfiguracja skojarzeń plików. Przypisywanie odpowiednich

programów, aplikacji, modułów do określonych rozszerzeń plików i dokumentów.

Solid - Konfiguracja integracji sprzętu. W oknie Solid - Ustawienia systemowe jest

Konfiguracja integracji sprzętu w której znajdują się tylko 3 opcje: Zarządzanie zasilaniem HAL,

Usługa zarządzania siecią, Usługa zarządzania połączeniami Bluetooth. Solid zajmuje się obsługą

sprzętu i osobna usługa do wykrywania nośników jest już zbędna.



Źródła danych KDE - Konfiguracja źródeł danych KDE. KOrganizer może przechowywać zdarzenia, wpisy do dziennika i zadania przy użyciu różnych metod i w różnych lokalizacjach. Każda z takich lokalizacji jest nazywana źródłem danych kalendarza.

KOrganizer obsługuje pliki kalendarza bazujące na standardach takich jak iCalendar oraz vCalendar bezpośrednio (dodając je jako nowe źródła danych), ale możesz zaimportować dane do istniejącego źródła danych, jak również otworzyć plik w nowym oknie. Obsługiwane jest również importowanie plików w formacie używanym przez program ical. Możesz eksportować swoje dane jako stronę WWW oraz w formacie iCalendar lub vCalendar. Te typy plików są obsługiwane przez większość programów PIM. Strony WWW możesz też użyć do opublikowania swojego kalendarza lub listy zadań w Internecie lub sieci lokalnej.

KOrganizer używa pliku lokalnego, zwykle $KDEHOME/share/apps/korganizer/std.ics, jako swojego domyślnego źródła danych. Ale nie jest to jedyna możliwość: istnieje kilka innych rodzajów źródeł danych, które możesz dodać: serwery pracy grupowej, wpisy do dziennika jako blogi, pliki z sieci, itd. Jeśli używasz więcej niż jednego źródła danych, KOrganizer może zostać skonfigurowany, by użyć domyślnego źródła danych, albo zapytać którego źródła danych użyć, kiedy zapisuje nowe zdarzenia, zadania lub wpisy do dziennika. KOrganizer bezproblemowo połączy elementy z dwóch lub więcej źródeł danych w widokach.

Domyślne źródło danych to dobry wybór w większości przypadków, lecz możesz też chcieć wykorzystać inne źródło, zwłaszcza jeśli używasz serwera pracy grupowej. Proszę zapytać administratora serwera o informacje potrzebne do skonfigurowania grupowego źródła danych, w tym do publikowania i uzyskiwania informacji o czasie wolnym i zajętym. Dostęp do tych informacji pozwala organizatorowi na branie pod uwagę również terminarzy uczestników podczas dodawania ich do listy.



1.8 Pomoc

Zakładka Pomoc to centrum pomocy KDE ze szczegółowym opisem całego systemu. W

pomocy użytkownik może znaleźć rozwiązania dotyczące każdego programu, urządzenia, wtyczki.

Udzielanie pomocy użytkownikom to jedno z głównych zadań twórców SuSe i to właśnie dlatego

przygotowali tak ogromny zbiór informacji, na temat każdego, nawet najdrobniejszego elementu

systemu. Wiedza, która pozwoli rozwiązać większość problemów początkujących użytkowników.

1.9 Terminal

Po wejściu w Program uruchamiający � Ulubione �� Terminal naszym oczom ukaże się

narzędzie znanym chyba wszystkim użytkownikom jakiegokolwiek systemu operacyjnego. Niewielkie

narzedzie zwane popularnie konsolą bądź terminalem ma ogromne możliwości pozwalające tylko za

pomocą terminala zarządzać całym systemem. Narzedzie przeznaczone jest dla zaawansowanych

użytkowników i pozwala skrócić czas wykonywania jakiejś czynności często do wpisania, jednego

krótkiego polecenia.



2. Programy

Zakładka programy jest zbiorem większości programów znajdujących się w systemie. Programy

te są podzielone na odpowiednie grupy i podgrupy, co ułatwia odnalezienie poszukiwanego

programu. Większość programów można uruchomić w nowym środowisku graficznym KDE 4.1, ale

także i w starszym KDE 3.x. Programy takie po najechaniu na nie maja w nazwie np. Konqueror/KDE3

– wtedy taki program uruchamiany jest w starszej wersji KDE. Działanie takiego programu się nie

zmienia, w przeciwieństwie do wyglądu, który ulega lekkim przemianom.

2.1 Biuro

Cały zestaw programów biurowych służących do pracy w biurze. Są tutaj: bardzo

pomocny arkusz kalkulacyjny czy równie poręczna przeglądarka dokumentów. Wiele

programów dotyczy również osobistych informacji o użytkowniku.



2.1.1 Arkusz kalkulacyjny

Arkusz kalkulacyjny – jest to program przedstawiający dane, głównie liczbowe, w postaci zestawu dużych tabel dwuwymiarowych, pozwalający na automatyczną obróbkę tych danych oraz na prezentację ich w różny sposób. Popularny program stosowany w księgowości oraz w biurze.

Najważniejszym narzędziem arkusza kalkulacyjnego są funkcje (matematyczne, statystyczne, daty i czasu, finansowe, bazodanowe, logiczne), za pomocą których wprowadzone do arkusza dane są automatycznie przetwarzane. Możliwe jest także tworzenie różnego rodzaju symulacji.

Za pomocą arkusza kalkulacyjnego można także wizualizować dane, prezentując je w postaci wykresów (kolumnowych, słupkowych, kołowych, liniowych, warstwowych itd.), które pozwalają łatwiej zorientować się we wzajemnych zależnościach i tendencjach.

2.1.2 Database

Database to potężne narzędzie ułatwiające zarządzanie bazami danych. Obsługuje SZBD

Paradox, dBase, FoxPro, ASCII, Interbase, Oracle, SQL Server, Microsoft Access, Microsoft

Excel, Microsoft Visual FoxPro, Lotus, HTML. Po wstępnej konfiguracji użytkownik może już

zarzadzać bazą danych.



2.1.3 MenedŜer adresów

KAddressBook to główna książka adresowa KDE, umożliwiająca łatwe i wygodne zarządzanie

kontaktami. Ponieważ jest ona oparta na bibliotece kabc, Twoje zasoby będą mogły być wczytane i

zapisane w różnych lokalizacjach — nie tylko w lokalnym systemie plików, ale także na serwerach

LDAP i bazach danych SQL.

Interfejs użytkownika programu przypomina interfejs MS Outlook. Poprzez zmianę wyglądu

umożliwia on różne sposoby prezentacji danych kontaktowych; udostępnia przeszukiwanie

przyrostowe we wszystkich polach oraz wyposażony jest pasek skoków służący do szybkiego

przechodzenia do pojedynczych wpisów. Ponieważ podstawowa biblioteka kabc wykorzystuje format

vCard (opisany w RFC 2426) jako domyślny nośnik informacji, KAddressBook pokazuje obsługiwane

pola wpisów głównie w trybie graficznym.



2.1.4 Osobisty organizator

Osobisty organizator- jest to narzędzie ułatwiającą prace i pomagające wykorzystywać

i organizować swój czas. Dzięki osobistemu organizatorowi użytkownik zaplanuje swój

tydzień czy doda ważne wydarzenie do pamięci organizatora aby o nim nie zapomnieć.

Organizator ten pozwala użytkownikowi zaplanować dzień.



2.1.5 Pakiet biurowy

Pakiet biurowy- zbiór programów komputerowych rodziny OpenOffice.org służących do

typowych zastosowań biurowych, takich jak edycja tekstu, wykonywanie obliczeń

księgowych, czy obsługa baz danych, które są sprzedawane jako jeden zintegrowany produkt.

Pakiety biurowe, jakkolwiek tworzone z myślą o pracy w biurze, są także powszechnie

stosowane w komputerach domowych.

2.1.6 Prezentacja

Prezentacja- to narzędzie służy do tworzenia oraz modyfikacji prezentacji przez nas

stworzonych. Jego odpowiednikiem w Windows XP jest Microsoft PowerPoint. Aplikacja ta

podobnie jak kilka innych wchodzi w skład pakietu biurowego i pozwala na tworzenie,

modyfikowanie, edycję prezentacji multimedialnych.



2.1.7 Procesor tekstu

Procesor tekstu - zaawansowany edytor tekstowy umożliwiający oprócz edycji czystej

zawartości tekstowej, także formatowanie tekstu, czyli nadanie mu odpowiedniej szaty

typograficznej (np. stosowanie krojów pisma, ustalanie łamów, regulacja świateł itd.),

stosowanie różnych kolorów, łączenie tekstu z grafiką, a jednocześnie określenie formatu

papieru, na którym dany dokument ma być wydrukowany. Procesor tekstu, czyli

OpenOffice.org Writer również wchodzi w skład pakietu biurowego.

2.1.8 Program do zarządzania informacjami osobistymi

Program do zarządzania informacjami osobistymi- jest jednym z podprojektów KDE.

Jego zadaniem jest dostarczenie kompletu programów do zarządzania informacjami

osobistymi. Składa się z wielu programów, ale wszystkie mogą zostać uruchomione w jednym

interfejsie nazwanym Kontact, który jest właśnie owym programem do zarządzania

informacjami osobistymi. Program do zarządzania informacjami osobistymi został już

opisany wcześniej – strona 16 tego podręcznika.

2.1.9 Przeglądarka dokumentów

Okular jest uniwersalną przeglądarką dokumentów dla KDE, bazującą na kodzie KPDF. Pomimo

tego, Okular posiada własne funkcje, jak np. tryb widoku ogólnego, lepszą obsługę prezentacji i

dodawanie adnotacji.



2.2 Grafika

Tutaj znajdują się tylko i wyłącznie programy graficzne, służące m.in. do edycji,

przeglądania zdjęć, skanowania czy do zarządzania zdjęciami na dysku.



2.2.1 Edytor obrazu

Edytor obrazów- ten bardzo popularny wśród użytkowników systemu Linux program doczekał

się również wersji przystosowanej do pracy w środowisku Windows. Jest to bardzo dobra aplikacja

będąca alternatywą dla „wielkich” - Adobe Photoshopa i Corel Photopainta. Służy do obróbki plików

graficznych.

Image Scanning Application

Image Scanning Application - jest to zaawansowana aplikacja służąca do skanowania

obrazów za pomocą zainstalowanego w systemie skanera, bądź urządzenia

wielofunkcyjnego.

2.2.2 Przeglądarka obrazków

Gwenview to przeglądarka graficzna dla KDE. Od wersji 2.0 ma uproszczony interfejs w

stosunku do poprzednich wersji i jest standardową przeglądarką graficzną KDE4 uwzględnioną w

module kdegraphics.



2.2.3 Rysunek

Rysunek- jest to pakiet oprogramowania biurowego Open Source. Oprogramowanie jest

konkurencyjne dla pakietów: Sun StarOffice, IBM Lotus Symphony, Apple, Corel WordPerfect Office i

Microsoft Office. Rysunek służy przede wszystkim do tworzenia grafiki wektorowej.

2.2.4 Zarządzanie zdjęciami

DigiKam to program komputerowy służący do zarządzania zdjęciami cyfrowymi, przeznaczony

dla środowiska graficznego KDE. Umożliwia pobieranie zdjęć z aparatu cyfrowego oraz ich

organizowanie, przeglądanie i prostą edycję. Aplikacja ta została opisana już wcześniej na 19 stronie

tego podręcznika.



2.3 Gry

Gry może nie są mocną stroną SuSe, ale system ten przecież nie dla gier został

stworzony, lecz w zupełnie innym celu. Z tego właśnie powodu w tym systemie standardowo

nie ma zbyt wielu gier. Gier jest tak mało, ponieważ SuSe postawił na rozwój, a nie na

rozrywkę, co nie znaczy, że jedno z drugim może się wykluczać. Gry dzielą się na planszowe,

łamigłówki oraz karciane.

2.3.1 Gry planszowe

Do gier planszowych zaliczane są w tym systemie 2 gry, a mianowicie: Gra planszowa Reversi,

Mahjongg. W pierwszej celem potrzebnym do ukończenia gry jest ułożenie 5 kostek w jednym rzędzie.

W drugiej grze – Mahjongg głównym celem jest dopasowanie identycznych klocków, przy jak

najmniejszej liczbie ruchów.



2.3.2 Łamigłówki

Łamigłówki to gry wymagające większego myślenia od gracza. Gra typu Saper to typowa

gierka w odnajdywanie min, których nie wolno odkrywać. Natomiast gra sudoku to gra polegająca na

dopasowaniu takich liczb aby w każdym rzędzie tworzyły one jednakową sumę.

2.3.3 Gra karciana Patience

Gra karciana Patience – popularny „Pasjans”. Logiczna gra, w której głównym celem jest

ułożenie kart rosnąco od Asa poprzez 2-jki, 3-jki do króla. Dla najlepszych wyników liczy się czas i ilość

ruchów.



2.4 Internet

Internet to dla wielu osób źródło informacji, rozrywka, praca czy też, a może przede

wszystkim nauka. Dlatego to twórcy SuSe 11.1 zadbali o aktualne programy internetowa jak

choćby nowa przeglądarka Firefox. W zakładce Internet użytkownik znajdzie

najpotrzebniejsze programy internetowe takie jak, komunikatory, klienta IRC, czytniki RSS,

odbierające i wysyłające pocztę.

2.4.1 Czat

Zakładka Czat służy do komunikacji miedzy użytkownikami w sieci. W jej skład wchodzą

następujące aplikacje: Klient IRC oraz Komunikator internetowy, które pozwalają porozumieć się w

sieci. Istnieje możliwość konfiguracji wyglądu i zachowania okien rozmowy.



2.4.2 Przeglądarka WWW

W tym podręczniku była już mowa o przeglądarce WWW – jaką jest mozilla Firefox. Aby

poczytać o niej więcej zapraszam na 15 stronę.

Kolejną przeglądarką w systemie jest Konqueror, który jest jednocześnie menedżerem plików

oraz przeglądarką dokumentów. Konqueror ułatwia zarządzanie plikami. Można przeglądać zrówno

katalogi lokalne jak i sieciowe, korzystając przy tym z zaawansowanych funkcji, takich jak paski

boczne i podglądy plików. Konqueror jest w pełni funkcjonalną przeglądarką WWW, której można

użyć do przeglądania sieci.



2.4.3 Wymiana danych

Zawiera aplikacje służące do wymiany danych między urządzeniami. Narzędzie do wymiany, pobierania i odbierania, danych przez bluetooth bądź klienta sieci bittorrent.

2.4.4 Czytnik RSS

Przeglądarka kanałów RSS dla środowiska KDE. Akregator jest przeglądarką kanałów, która

zapewnia wygodny sposób przeglądania różnych informacji, w tym wiadomości, blogów i innych

treści ze stron internetowych. Zadaniem Akregatora 1.3.3 jest pobieranie wszystkich wiadomości aby

użytkownik nie musiał ich szukać po całej sieci.

2.4.5 Program pocztowy

Program Kmail jest przyjaznym klientem pocztowym dla środowiska graficznego KDE. Celem

twórców jest dążenie do tego, aby Kmail był estetyczny i intuicyjny, jednak bez utraty

funkcjonalności. Jeżeli nigdy nie konfigurowałeś klienta pocztowego w Uniksie, zalecamy, abyś

najpierw przeczytał dział Rozpoczęcie Pracy, dzięki temu konfiguracja przebiegnie bez problemów.

Ponieważ większość użytkowników i tak nie czyta dokumentacji, zaprezentuje klika

najważniejszych wskazówek:



� Nie musisz używać myszy do korzystania z Kmaila. Cała praca może być wykonana za

pomocą Skrótów klawiszowych.

� Jakkolwiek program Kmail uważany jest za bezpieczny, powinieneś utrzymywać kopie

zapasowe swoich wiadomości. Możesz skopiować pliki oraz foldery znajdujące się w

katalogu ~/.kde/share/apps/kmail/mail (włącznie z plikami ukrytymi, które zaczynają

się od kropki) w bezpieczne miejsce.

2.4.6 Web Page Creation

Web Page Creation – to zestaw narzędzi umożliwiający amatorskie, a także te bardziej

zaawansowane tworzenie stron internetowych. Zawiera w sobie również odtwarzacz multimediów.



2.5 Multimedia

Multimedia to przede wszystkim odtwarzacze audio oraz odtwarzacze wideo. Twórcy

zadbali o to aby nie zabrakło tutaj programów dla prawdziwych melomanów, czy też osób

często oglądających filmy. Wygląd odtwarzaczy jest prosty, ale dzięki temu przejrzysty i

czytelny. W zakładce tej użytkownik znajdzie również ustawienia głośności, a także wypali

(dzięki programowi do nagrywania) płyty CD i DVD.

2.5.1 Nagrywanie dźwięków

Nagrywanie dźwięków- jak sama nazwa mówi ta aplikacja służy do nagrywania dźwięków z

otoczenia. Obsługa aplikacji jest bardzo prosta, wystarczy kliknąć ikonkę nagrywania, aby rozpocząć

nagrywanie dźwięku analogowego.

2.5.2 Nagrywanie płyt CD/DVD

Nagrywanie płyt CD i DVD- jest aplikacją służącą do nagrywania płyt CD i DVD przeznaczoną

dla środowiska graficznego KDE. Program cechuje bardzo przyjazny interfejs użytkownika,

pozwalający wykonać większość operacji związanych z nagrywaniem płyt, np. nagrać płytę audio CD z

zapisanych na twardym dysku skompresowanych plików muzycznych w formacie Ogg Vorbis lub MP3.

Możliwości konfiguracji zadowolą zarówno początkujących, którzy mogą wykorzystać domyślne

ustawienia, jak i zaawansowanych użytkowników. Oprogramowanie pozwala również na stworzenie

obrazów ISO, a nawet na nagranie płytki tylko dla systemu Linux, bądź Linux + Windows.



2.5.3 Odtwarzacz audio

Odtwarzacz audio- program komputerowy do odtwarzania muzyki dla środowiska KDE. W

obecnej wersji nie stanowi on jednak części pakietu z oprogramowaniem multimedialnym dla KDE

kdemultimedia. Odtwarzacz Amarok został opisany już w tym podręczniku na 18 stronie.

2.5.4 Odtwarzacz CD

Odtwarzacz CD- to mały, szybki odtwarzacz płyt CD dla KDE. Jest częścią pakietu

KDEMultimedia. Odtwarzacz automatycznie wykrywa w napędzie płyty i odtwarza z nich muzykę.

Aplikacja ta nie ma zbyt wielu funkcji przez co jest prosta w użytkowaniu.

2.5.5 Odtwarzacz multimedialny

Odtwarzacz multimedialny (Kaffeine) – komputerowy odtwarzacz multimedialny, działający

w uniksowym środowisku graficznym KDE. Program posiada wiele opcji konfiguracyjnych, oraz zestaw

filtrów graficznych. Po zainstalowaniu dodatkowych zamkniętych kodeków (chociaż ilość kodeków

instalowana razem z programem jest duża) może odtwarzać media zapisane w formacie

promowanym przez Microsoft lub inne firmy produkujące zamknięte oprogramowanie.



2.5.6 Ustawienia głośności

Ustawienia głośności- narzędzie do kontrolowania głośności dźwięku. Zawiera w sobie narzędzie

zwane Mikserem, które umożliwia regulacje dźwięku lub jego całkowite wyciszenie.

2.6 Programy uŜytkowe

System zawiera starannie dobrane programy użytkowe – drukowanie, edytor, pulpit oraz reszta

narzędzi, pomocnych do codziennej pracy z systemem, stąd nazwa użytkowe.



2.6.1 Drukowanie

W skład narzędzi drukowania wchodzą: � Faks,czyli narzędzie tak jak nazwa wskazuje za którego pomocą możemy wysyłać faksy

do różnych osób bądź firm. To już oczywiście zależy od użytkownika i tego czym się zajmuje.Można dodawać kontakty do swojej listy. Aby to zrobić należy otworzyć zakładkę faks -> książka adresowa.

� Zadania drukowania – aktualnie drukowane pliki przez drukarkę

� Zarządzanie drukowaniem – jest to program pozwalający na monitorowanie drukarek oraz zadań administracyjnych



2.6.2 Edytor

Prosty edytor tekstu nie zawiera może zbyt wielu opcji formatowania tekstu jak edytor w pakiecie openoffice, ale również jest to bardzo przydatne narzędzie szczególnie gdy użytkownik chce napisać prosty tekst czy kilka zdań.Jest odpowiednikiem windowsowego notatnika, ale z większymi mozliwościami. Do tych edytorów zaliczamy KWrite i Kate.

2.6.3 Pulpit

„Pulpit” to miejsce gdzie użytkownik steruje własnym pulpitem. W systemie Linux Suse jest ich do dyspozycji nawet do 20. Poniżej przedstawiona jest lista aplikacji służących do sterowania pulpitem. Jest narzędzie do robienia zrzutów ekranu, narzędzie dzięki któremu powiększymy nasz pulpit. Jest również narzędzie do przełączania się między pulpitami systemu. Oto lista aplikacji:

� Asystent KDE Groupware,

� Deskop Effects - efekty pulpitu, � Narzedzie do zabijania okien – gwałtowne zabijanie okien, zmykanie ich, � Odświeżanie ekranu – polecenie odśwież, � Pełnoekranowe rozpoznawanie gestów, � Powiększenie pulpitu – systemowa lupa,



� Program do robienia zrzutów ekranu – świetna aplikacja do robienia screenów, z kilkoma ciekawymi funkcjami, np. screen z czasowym opóźnieniem, czy screen określonego obszaru pulpitu,

� Przeglądarka schowka, � Przełącznik pulpitów – narzędzie do przełączania się między pulpitami,

� Ustawienia QT 4, � Wirtualna klawiatura – kiedy popsuje się klawiatura można zastąpić ja wirtualną,

� Wybór koloru, � Żółte karteczki – można na nich zapisać informacje o dowolnej treści a następnie

przyczepić kartkę z taką informacją na pulpit systemu.



2.6.4 Kalkulator naukowy

Aplikacja służąca do wykonywania obliczeń matematycznych. Mimo swojej prostoty posiada wiele funkcji i zaawansowanych opcji liczenia, a w dodatku jest czytelna i intuicyjna.

2.6.5 Narzedzie do archiwizacji

Ark jest programem do zarządzania różnymi typami archiwów dla środowiska KDE. Mogą one

być przeglądane, wypakowywane, tworzone i modyfikowane w Arku. Program może obsługiwać

różne formaty archiwów, jak np. tar, gzip, bzip2, zip, rar i lha (jeśli są zainstalowane odpowiednie

programy tekstowe). Ark może być zintegrowany z programem Konqueror w celu łatwiejszego

manipulowania archiwami. Musisz tylko zainstalować odpowiednią wtyczkę do Konquerora,

znajdującą się w pakiecie kdeaddons.

2.6.6 Narzędzie do szyfrowania

Narzędzie do szyfrowania- doskonały program do szyfrowania danych zawarty w KDE. Pozwala

na wiele sposobów i metod szyfrowania danych.



2.7 System

System – ta zakładka kojarzy się użytkownikom z dostępem do zaawansowanych opcji systemu,

do programów umożliwiających nowe funkcje nie dostępne dla zwykłego uzytkownika, i słusznie. To

co użytkownik znajdzie pod tą zakładką to potężne narzędzia do prawdziwego administrowania

systemem SuSe 11.1.



2.7.1 Dostęp zdalny

Współdzielenie pulpitu - aplikacja pozwalająca do przeglądania swojego pulpitu przez inne

osoby. Można taką osobę zaprosić do przeglądania oraz kontroli naszego pulpitu.

2.7.2 Aplet pulpitu

Podsystem portfela KDE to wygodny i bezpieczny sposób na przechowywanie wszystkich Twoich haseł. Użytkownicy komputerów zmagają się codziennie z wielkimi ilościami danych. Niektóre z nich są osobiste i wrażliwe na osoby trzecie. W praktyce zapewne posiadasz wiele haseł do różnych rzeczy. Zapamiętanie ich jest trudną sztuką, zapisanie na kartce papieru lub w pliku tekstowym jest niebezpieczne, a używanie narzędzi w stylu PGP jest nużące i niewygodne. Portfel KDE zapisuje wszystkie wrażliwe dane w silnie zaszyfrowanym pliku, dostępnym dla wszystkich programów. Wszystkie te dane są oczywiście chronione przez jedno główne hasło.

Żeby zwiększyć bezpieczeństwo, zalecane jest ustawienie jednego portfela dla haseł

lokalnych, a innego dla haseł i danych sieciowych. Możesz to zrobić za pośrednictwem Centrum sterowania KDE w module Portfel KDE. Mimo to, domyślnie wszystko przechowywane jest w jednym portfelu. Portfel domyślnie jest zamknięty, co oznacza, że do jego otwarcia musisz znać hasło. Gdy portfel zostanie otwarty, można dostać się do jego zawartości.

Kupdateapplet- aplikacja wyszukująca, pobierająca oraz instalująca na naszym systemie aktualizacje. Są one niezbędne jeśli chcemy czuć się bezpieczniejsi podczas pracy w sieci. Oraz poprawiają wiele luk przez które system może się „zawiesić”. Także jest to bardzo przydatne narzędzie ponieważ zaleca się aktualizowanie systemu na bieżąco.



2.7.3 Konfiguracja

Czyli narzędzie pozwalające na kontrole nad naszym systemem. Tutaj można zmieniać rozdzielczość monitora, Pozwala ustawić opcje myszy oraz język klawiatury. Jeżeli posiadamy ekran dotykowy również tutaj nim możemy sterować.

2.7.4 MenedŜer plików

KGet to menedżer pobierania plików. KGet jest częścią składową środowiska KDE.

2.7.5 Monitor

Informacje o obciążeniu systemu - zawiera informacje o aktualnym obciążeniu systemu przez

system operacyjny.

Menadżer urządzeń HP - czyli menadżer drukarek oraz urządzeń firmy HP. Tutaj można

zainstalować sprzęt tej firmy po uprzednim wybraniu go z listy urządzeń wyszukanych przez program.

Monitor systemu - monitoruje wszystkie operacje oraz procesy wykonywane na komputerze.

Jest również podgląd na obciążenie systemu.

Monitor wydajności - monitoruje pracę wszystkich operacji na komputerze oraz sprawdza

przy tym wydajność naszego systemu podając obciążenie. Pozwala również na zakańczanie

wybranego procesu poprzez zaznaczenie go oraz kliknięcie na przycisk zabij.

Smolt desktop profiler - podaje podstawowe informacje o oprogramowaniu oraz o

urządzeniach znajdujących się wewnątrz naszego komputera.



2.7.6 System plików

System plików to narzędzia do wyszukiwania plików i katalogów.

2.7.7 Terminal

Terminal, czyli systemowa konsola już był wcześniej opisywany w tym podręczniku. Konsole

podobnie jak wiele innych programów możemy uruchomić w starszej wersji KDE.

2.7.8 Asystent folderów sieciowych

Asystent folderów sieciowych jest programem bardzo prostym w obsłudze. Po uruchomieniu

asystenta należy wybrać rodzaj foldera sieciowego, do którego użytkownik chciałby uzyskać dostęp.

Po przejściu do następnego ekranu, należy wypełnić wymagane do podłączenia informacje

techniczne. Ostatnim etapem jest wprowadzenie nazwy użytkownika i hasła dla podłączanego zasobu



sieciowego. Jak widać na przedstawionym zrzucie ekranu, asystent tworzenia folderów sieciowych

umożliwia podłączenie do czterech rodzajów serwerów sieciowych: WebDav, FTP, dysków sieciowych

Microsoft® Windows® (lub Samby) oraz SSH.

2.7.9 Instalacja hyperwizora i narzędzi

Konfiguracja serwera maszyny wirtualnej.



2.7.10 Pomoc

Pomoc jest to spory zbiór informacji przydatny dla początkujących użytkowników. Została

opisana już wcześniej - na 39 stronie tego podręcznika.

2.7.11 Ustawienia administratora

Ustawienia administratora to zestaw aplikacji do zarządzania systemem. Znajdują się tutaj

opisywane na dalszych stronach YaST oraz SaX2.

SaX2 – system konfigurujący grafikę.

2.8 Ustawienia systemowe

Ustawienia systemowe to zbiór aplikacji i programów, które zostały opisane od 20 strony w tym

podręczniku.

2.9 Wyszukiwanie plików/katalogów

Wyszukiwanie plików i katalogów to potężne i precyzyjnie działające narzędzie wyszukujące za

pomocą znajomości jego nazwy lub formatu w którym został zapisany..



3. Komputer

Komputer – jest to zakładka umożliwiająca użytkownikowi dostęp do plików na dysku,

zarządzania systemem, dostęp do katalogów głównych, sieciowych i domowych dysku oraz dostęp do

nośników wymiennych, napędów CD/DVD czy kosza systemowego. Zakładka Komputer dzieli się na

trzy kategorie: Administracja (YaST, Instalacja oprogramowania, Informacje o systemie), Miejsca

(Katalog domowy, Sieć, Katalog główny, Kosz) oraz Nośniki wymienne. Użytkownik ma możliwość

dodawania własnych elementów do tej zakładki poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy na

wybranym elemencie i wybranie opcji „Dodaj do miejsc”.



3.1 Administracja

Administracja – to centrum zarządzania większością jak nie całym systemem, ponieważ

znajduje się tutaj potężne narzędzie – YaST do administrowania systemem. Z zakładki tej dowiemy się

sporo informacji o „wnętrzu” naszego komputera.

3.1.1 Yast

YaST to program wykorzystywany przy instalacji oraz konfiguracji openSUSE. Został doceniony

przez użytkowników ze względu na intuicyjny i atrakcyjny interfejs graficzny. Oferuje możliwość

szybkiego dostosowania systemu do swoich potrzeb w trakcie instalacji lub po jej zakończeniu.

Procedura instalacji jest prowadzona poprzez YaST i została podzielona na kilka etapów. Przy użyciu

YaST można ustawić wiele opcji i parametrów dotyczących obsługi sprzętu, systemu operacyjnego,

sieci, itp.

Moduły YaST

Oprogramowanie:

� Aktualizacja online -- Pobiera uaktualnienia, które poprawiają i usprawniają twoją instalację openSUSE,

� Aktualizacja systemu -- Aktualizuje cały system, � Automatyczna aktualizacja online -- Konfiguruje automatyczną aktualizację systemu, � Konfiguracja aktualizacji online -- Konfiguruje aktualizację online, � Sprawdzanie nośnika -- Weryfikuje integralność nośnika CD/DVD, � Zarządzanie oprogramowaniem -- Instaluje dodatkowe pakiety oprogramowania i usuwa

dotychczas zainstalowane, � Aktualizacja z płyty CD z poprawkami -- Instaluje poprawki z płyty, � Instalacja do katalogu -- Instaluje system do katalogu, � Produkt dodatkowy -- Instaluje dodatkowe produkty, � Źródła instalacji -- Wskazuje źródła (płyta CD, sieć, itp.) dla instalacji pakietów

oprogramowania;

Sprzęt:

� Bluetooth -- Konfiguruje serwer Bluetooth, � Dźwięk -- Konfiguruje kartę dźwiękową, � Joystick -- Konfiguruje joystick podłączony do karty dźwiękowej , � Karta graficzna i monitor -- Konfiguruje parametry karty graficznej i monitora, � Model myszy -- Zmienia model myszy, � Tryb DMA urządzeń IDE -- Konfiguruje tryb DMA dla urządzeń IDE, � Urządzenia na podczerwień -- Konfiguruje urządzenia działające na podczerwień (IrDA), � Drukarka -- Konfiguruje drukarki, � Informacje o sprzęcie -- Pokazuje informacje o zasobach sprzętowych komputera, � Karta TV -- Konfiguruje kartę TV, � Kontroler dysku -- Konfiguruje kontrolera dysku, � Skaner -- Konfiguruje skaner , � Układ klawiatury -- Wybiera układ klawiatury; �



System:

� Data i czas -- Ustawia strefę czasową, datę i czas systemowy, � Edytor etc/sysconfig -- Zmienia ustawienia w plikach konfiguracyjnych etc/sysconfig, � Kopia zapasowa systemu -- Archiwizuje pliki i obszary systemowe , � Menedżer profili -- Konfiguruje profile SCPM, � Partycjonowanie -- Dzieli na partycje dysk twardy (w tym RAID, LVM i zaszyfrowane systemy

plików), � Program rozruchowy -- Konfiguruje program rozruchowy, � Usługi systemowe (poziom pracy) -- Konfiguruje poziomy pracy, � Dyskietka startowa lub ratunkowa -- Tworzy samodzielną dyskietkę startową lub awaryjną, � Język -- Konfiguruje ustawienia językowe i instaluje dodatkowe języki, � LVM -- Tworzy konfiguruje grupy woluminów oraz woluminów fizycznych i logicznych, � Odtwarzanie systemu -- Przywraca pliki z kopii zapasowych, � Powertweak -- Konfiguruje ustawienia powertweak (dla ekspertów), � Ustawienia_systemu -- Konfiguruje niskopoziomowe opcje systemu, � Zarządzanie energią -- Konfiguruje zarządzanie energią;

Urządzenia sieciowe:

� DSL -- Konfiguruje połączenia DSL, � Karta sieciowa -- Konfiguruje karty sieciowe , � ISDN -- Konfiguruje połączenia ISDN, � Modem -- Konfiguruje modem;

Usługi sieciowe:

� Agent transportu poczty (MTA) -- Konfiguruje pocztą e-mail, � Klient Kerneros -- Konfiguruje klienta Kerberos, � Klient NFS -- Konfiguruje klienta NFS, � Klient iSCSI -- Konfiguracja klienta iSCSI , � Pośrednik (Proxy) -- Konfiguruje Proxy, � Przynależność do domeny Windows -- Konfiguruje przynależność do domeny Windows, � Serwer DNS -- Konfiguruje serwer DNS, � Serwer Samba -- Konfiguruje serwer Samba, � Zdalna administracja -- Konfiguruje zdalną administrację , � DNS i nazwa komputera -- Konfiguruje nazwę komputera i serwery nazw, � Klient LDAP -- Konfigurje klienta LDAP, � Klient NIS -- Konfiguruje klienta NIS, � [[YaST_Nazwy_komputerów|]] -- Przypisuje nazwy komputerów i aliasów do adresów IP, � Przeglądarka LDAP -- Umożliwia przejrzenie repozytorium LDAP, � Routing -- Konfiguracja routingu, � Serwer HTTP -- Konfiguracja serwera Apache 2, � Usługi sieciowe (xinetd) -- Konfiguruje usługi sieciowe (xinetd), � Konfiguracja NTP -- Konfiguruje serwer lub klienta NTP;

Novell AppArmor:

� Centrum sterowania AppArmor -- Konfiguruje główne ustawienia AppArmor, � Kreator aktualizacji profilów -- Aktualizuje profile, � Raporty AppArmor -- Umożliwia przejrzenie raportów AppArmor,



� Usuwanie profilu -- Umożliwia usunięcie profilu AppArmor, � Edycja profilu -- Umożliwia edycję profilu AppArmor, � Kreator dodawaia profilów -- Kreator profilów, � Ręczne dodawanie profilów -- Umożliwia ręczne dodawanie profilów;

Zabezpieczenia i uŜytkownicy:

� Bezpieczeństwo lokalne -- Konfiguruje ustawienia lokalnych zabezpieczeń, � Zapora sieciowa -- Konfiguruje zaporę sieciową, � Zarządzanie użytkownikami -- Umożliwia zarządzanie użytkownikami systemu, � Sudo -- Konfiguruje polecenie sudo, � Zarządzanie grupami -- Umożliwia zarządzanie grupami użytkowników;

Inne:

� Dziennik komunikatów startowych -- Wyświetla dziennik komunikatów rozruchowych, (/var/log/boot.msg),

� Informacje o wydaniu -- Pokazuje inforamcje o aktualnym wydaniu systemu, � Płyta CD ze sterownikami dostawcy sprzętu -- Instaluje sterowniki z płyty CD dostarczonej

przez producenta sprzętu, � Dzienniki systemowe -- Wyświetla rejestr systemowy (/var/log/messages), � Instalacja automatyczna -- Konfiguruje system do autoinstalacji, � Zapytanie do wpsarcia -- Zbiera podstawowe informacje dla prośby o wpsarcie;

Poniżej kilka screenów ze środowiska YaST:



3.1.2 Instalacja oprogramowania

Instalacja oprogramowania pozwala użytkownikowi na doinstalowanie odpowiednich, repozytoriów, modułów, sterowników do systemu, a także pozwala przejrzeć wszystkie zainstalowane sterowniki i zobaczyć dziennik zmian czy wersje danego oprogramowania.

3.1.3 Informacje o systemie

Informacje o systemie to informacje o katalogach, urządzeniach do przechowywania danych, urządzeniach wymiennych. Jest to spore centrum informacyjne na temat podzespołów komputera i elementów systemu operacyjnego.



3.2 Miejsca

Zakładka „Miejsca” to zbiór kilku skrótów, które łatwo i szybko przeniosą nas w określone miejsce, np. do katalogu głównego, domowego czy kosza. Domyślnie ustawioną przeglądarką plików na dysku jest Dolphin, który posiada takie funkcje jak pokazywanie plików w kolumnach, szczegółów czy podglądu plików.

3.2.1 Katalog domowy

Katalog domowy jest to katalog aktualnie uruchomionego użytkownika. Każdy użytkownik ma tylko jeden katalog domowy z jego nazwą w ścieżce np. /home/kowalski. W katalogu tym znajdują się dokumenty użytkownika.



3.2.2 Sieć

Sieć – to przeglądanie, dodawanie folderów sieciowych (np. w sieci lokalnej) w celu pobrania jakiś dokumentów. Sieć pozwala na przeglądanie zasobów w sieci i uruchamianie usług sieciowych.

3.2.3 Katalog główny

Katalog główny to miejsce, w którym zainstalowany jest system. Jest to dostęp do całego dysku twardego. Mając dobrze skonfigurowany dysk użytkownik będzie mógł kopiować pliki z partycji z systemem SuSe na partycje z systemem Windows (i odwrotnie) bez potrzeby przelogowywania się. Ścieżka do plików, które znajdują się na partycji Windows to : /windows i tu mamy katalogi z partycjami NTFS.

3.2.4 Kosz

Kosz jak sama nazwa wskazuje jest koszem systemowym (trash), do którego trafiają zbędne i usuwane przez użytkownika pliki. Klikając prawym przyciskiem myszy w białym oknie i wybierając właściwości, użytkownik może zobaczyć ile plików i katalogów i o jakim rozmiarze znajduje się w koszu. Jeśli kosz jest pełny lub plików jest zbyt dużo należy go opróżnić.



3.3 Nośniki wymienne

Nośniki wymienne, takie jak pendriv`y, mp3, mp4, ipody, dyski zewnętrzne, płyty CD/DVD są wczytywane automatycznie tzn. większość z nich nie potrzebuje dodatkowych sterowników, chyba że ich instalacja jest zalecana przez producenta. Na nośniki wymienne możemy przenosić pliki z katalogów na dysku i odwrotnie. Po dwukrotnym kliknięciu na jeden z dysków wymiennych w oknie przeglądarki widzimy pliki, które się na tym dysku znajdują. Na dole przeglądarki widzimy pasek zapełnienia dysku z wyliczonym wolnym i dostępnym miejscem na kolejne pliki.

4. Ostatnio uŜywane

Zakładka „Ostatnio używane” wyświetla użytkownikowi listę ostatnio otwieranych

programów, aplikacji, dokumentów, plików w danej sesji. Z zakładki tej korzystają zazwyczaj

użytkownicy, którzy często używają jakiejś aplikacji, zamykają ja i uruchamiają ponownie, a także

użytkownicy, którzy chcą powrócić do ostatnio otwartego dokumentu. Ostatnio używane pozycje

dzielą się na listę programów i listę dokumentów.



4.1 Programy

Lista ostatnio używanych programów. Jest już uzupełniona programami zaraz po uruchomieniu,

znajdują się na niej programy otwierane w ostatniej sesji. Po uruchomieniu programów w aktualnej

sesji, poprzednie zostają zepchnięte/usunięte z listy.

4.2 Dokumenty

Lista ostatnio otwieranych dokumentów, plików. Jest pusta zaraz po uruchomieniu systemu. Na

liście pojawiają się dokumenty, które ostatnio otwarliśmy w tej sesji.


5. Opuść

Opuść – to zakładka kończąca naszą pr

Program uruchamiający �� Opuść

zamykania systemu. Wszystkie te opcje dzielą się na dwie grupy

druga natomiast całego systemu. Do pierwszej grupy zaliczymy:

� Wyloguj – Zakończ sesję,

� Zablokuj – Zablokuj ekran,

� Przełącz użytkownika

Do grupy drugiej należą opcje:

� Hibernuj – Uśpij na dysk,

� Wyłącz – Wyłącz komputer,

� Uruchom ponownie

Dokonując wyboru jednej z powyższych opcji

poproszeni przez system o jej potwierdzenie, jeśli tego nie zrobimy system sam automatycznie

wykona za nas tą czynność po upływie 30 sekund. Poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy

Ctrl+Alt+Delete również pojawi się okienko z możliwością zamknięcia systemu.

DDoo� Build Service

OpenSUSE Build Service to kompletna platforma rozwoju

ona łatwe narzędzie do kompilowania, wydawania i udostępniania swoich programów szerokiemu

gronu użytkowników, którym oferuje ogromny zbiór łatwych do instalacji pakietów. Zapraszamy na

portal oprogramowania.


to zakładka kończąca naszą pracę z systemem. Aby się do niej dostać należy kliknąć

Opuść i wybrać interesującą nas opcję. Zakładka ”opuść

zamykania systemu. Wszystkie te opcje dzielą się na dwie grupy. Pierwsza dotyczy aktualnej sesji,

tomiast całego systemu. Do pierwszej grupy zaliczymy:

Zakończ sesję,

Zablokuj ekran,

Przełącz użytkownika - Uruchamia równoległą sesję jako inny użytkownik;

Uśpij na dysk,

Wyłącz komputer,

Uruchom ponownie – Uruchom komputer ponownie;

Dokonując wyboru jednej z powyższych opcji (obojętnie której) zakładki „Opuść”


za nas tą czynność po upływie 30 sekund. Poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy

Ctrl+Alt+Delete również pojawi się okienko z możliwością zamknięcia systemu.

ooddaattkkoowwee II nnffoorr mmaaccjj ee

penSUSE Build Service to kompletna platforma rozwoju dystrybucji. Programistom zapewnia



acę z systemem. Aby się do niej dostać należy kliknąć

opuść” to zbiór opcji

. Pierwsza dotyczy aktualnej sesji,

Uruchamia równoległą sesję jako inny użytkownik;

zakładki „Opuść” zostaniemy


za nas tą czynność po upływie 30 sekund. Poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy

dystrybucji. Programistom zapewnia





UUzzyysskkiiwwaanniiee ppoommooccyy Wsparcie dla SUSE 11.1 zapewniają zarówno strategiczni partnerzy Novella, tacy jak Cisco,

Dell, Fujitsu Siemens Computers, HP, IBM, Intel, Microsoft, NEC, Oracle i SAP AG, jak i należący do

światowego ekosystemu partnerów Novella integratorzy, dostawcy rozwiązań, sprzętu i

oprogramowania. Użytkownicy mający jakiekolwiek problemy z systemem, chcący zadać jakiekolwiek

pytanie bądź chcą dowiedzieć się czegoś więcej mogą szukać pomocy, odpowiedzi, informacji pod

adresami podanymi poniżej. Społeczność Linuxa jest największą zaleta jego dystrybucji, w tym

również SuSe, które staje się coraz bardziej popularnym systemem operacyjnym wśród użytkowników

(jest w pierwszej trójce popularności systemów z rodziny Linuxa) i największym jej atutem.

Społeczność stanowi podłoże dla wszystkiego, co robi SuSe, ponieważ to użytkownicy zgłaszają

problemy, które twórcy SuSe naprawiają w kolejnych wydaniach, zresztą już cyklicznych. Od

dostarczania tłumaczeń, testowania i wsparcia po pisanie nowego oprogramowania i rozwiązywania

problemów, społeczność jest nierozłącznie związana ze wzrastającym ciągle sukcesem SuSe. W

Internecie nie trzeba długo szukać, aby znaleźć ciekawe informacje na temat SuSe. Poniżej

zamieszczam kilka przykładowych linków:

http://www.suse.pl/

http://pl.opensuse.org/

http://portal.suse.pl/

Istnieje jeszcze mnóstwo serwisów, gdzie można uzyskać pomoc i interesujące nas informacje

na temat OpenSuSe, czy jakiejkolwiek innej dystrybucji Linuxa, ale te wymienione powyżej są

najpopularniejsze i często aktualizowane.

Członkowie społeczności openSUSE są zawsze chętni do pomocy. Jest wiele sposobów aby

kontaktować sie z innymi członkami openSUSE, zadawać pytania i dyskutować na temat openSUSE i

Linuksa. Oficjalne Fora openSUSE są łatwo dostępne. Inne sposoby (włącznie z chatem) opisane są na

oficjalnej stronie w Pomocy Online.

Polskie forum użytkowników można znaleźć pod adresem http://forum.suse.pl/.

PPooddssuummoowwaanniiee System Linux Suse to system bardzo przyjemny w użytkowaniu, a także posiadający świetnie

dopracowaną szatę graficzną system . Jeśli dodać, że OpenSuSe11.1 wyrasta na jeden z najlepszych i

bezpiecznych systemów jakie dotąd powstały, to moim obowiązkiem jest polecenie go nowym

użytkownikom, choćby w celach demonstracyjnych. Zapewniam, że praca z tym systemem będzie

należała do przyjemności, a po głębszym poznaniu wnętrz systemu, użytkownik na pewno będzie do

niego powracał.



Notatki

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

kamil lożyński

Documents