kamieniołom marmuru biała marianna fot. elżbieta...
TRANSCRIPT
MATERIAŁY KAMIENNE
Opracowała: dr inż. Teresa Rucińska
Kamieniołom marmuru "Biała Marianna" Fot. Elżbieta Tołkanowicz
MATERIAŁY KAMIENNE
POJĘCIA PODSTAWOWE
Materiały kamienne stosowane w
budownictwie są wynikiem naturalnego lub
sztucznego rozdrobnienia skał zwartych (litych) lub
głazów narzutowych.
Materiały rozdrobnione sztucznie mogą podlegać
dalszej obróbce.
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały to jednoskładnikowe a częściej
wieloskładnikowe, naturalne agregaty
mineralne, powstałe wskutek określonych procesów
geologicznych. Do procesów tych należy:
• krzepnięcie magmy lub lawy,
• sedymentacja,
• przeobrażenie jednych skał w drugie.
Budulcem skał są minerały.
MATERIAŁY KAMIENNE
Minerały to substancje występujące w przyrodzie w
postaci naturalnej. Są one najczęściej związkami
chemicznymi lub rzadziej pojedynczymi pierwiastkami.
Minerał jest najmniejszą jednostką z punktu
widzenia geologii, z jakiej zbudowana jest
skorupa ziemska.
MATERIAŁY KAMIENNE
Większość minerałów ma budowę krystaliczną, a wymiary
kryształów są zróżnicowane.
Znane są minerały bezpostaciowe – zwane amorficznymi (jak
krzemień, opal, bursztyn).
Ze względu na liczbę składników wyróżniamy minerały:
jednoskładnikowe jak np.: diament, grafit, siarka, złoto, srebro i
inne metale
wieloskładnikowe jak np.: siarczki, tlenki, chlorowce, sole
kwasów tlenowych, węglowce
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały są to duże skupiska minerałów w skorupie
ziemskiej. Wyróżniamy skały:
mniej lub bardziej zwięzłe, np.: granit, porfir, bazalt,
piaskowiec, wapień
skały luźne (nazywane kruszywem naturalnym)
będące produktem naturalnego rozdrobnienia skał
zwartych, np.: otoczaki, żwir, piasek
MATERIAŁY KAMIENNE
Ze względu na liczbę minerałów wchodzących w skład
skały wyróżnia się skały:
proste – monomineralne, np.: wapień składający się z
kalcytu
złożone – polimineralne, np.: granit złożony z kwarcu,
skalenia i miki
MATERIAŁY KAMIENNE
PODZIAŁ SKAŁ Z UWAGI NA SPOSÓB POWSTAWANIA
skały osadowe - powstały w wyniku osadzania się
szczątków zwietrzałych starszych skał lub przez
nagromadzenie się szczątków zwierzęcych, a także
przez wytrącanie się związków mineralnych z wód w
zamkniętych zbiornikach wodnych.
MATERIAŁY KAMIENNE
Etapy powstawania większości skał osadowych
Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
skały magmowe - powstały przez zakrzepnięcie
płynnego stopu krzemianowego - magmy. Wyróżniamy:
• skały głębinowe – zastygające w głębi skorupy ziemskiej,
mające strukturę wyraźnie krystaliczną
• skały wylewne – zastygające na powierzchni ziemi, mające
strukturę drobno lub mikrokrystaliczną oraz
• skały żyłowe – krystalizacja zakończona w szczelinach innych
skał
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały magmowe
Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
skały przeobrażone - są produktami przeobrażenia
(metamorfozy) skal magmowych i osadowych, które
zaszło w wyniku działania na nie wysokiej temperatury
i ciśnienia
MATERIAŁY KAMIENNE
Przemiany skał
Podstawowe materiały i wyroby
budowlane. Materiały kamienne.
Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
Pochodzenie
skały Powstawanie Rodzaj
Skały
magmowe
Skały głębinowe
granit
leukogranit (surowiec skaleniowy)
granodioryt
sjenit
gabro
dioryt
Skały wylewne
porfir
andezyt
melafir
diabaz, bazalt
tuf wulkaniczny
Przykłady skał ze zwględu na pochodzenie
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały
osadowe
Skały węglanowe (wybrane)
wapienie
dolomit
wapień zbity („marmur”)
margiel
Skały krzemionkowe, okruchowe,
ilaste (wybrane)
piaskowiec
okruchowiec
zlepieniec
piasek
żwir
ił i glina
bentonit
Skały siarczanowe
gips
anhydryt
alabaster
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały metamorficzne -przeobrażone
(wybrane)
gnejs
serpentynit
kwarcyt
wapień krystaliczny (marmur
właściwy)
łupek fillitowy
MATERIAŁY KAMIENNE
Gr – Granit
S – Sjenit
Gb – Gabro
A – Andezyt
Bz – Bazalt
Db – Diabaz
Mf – Melafir
Pf – Porfir
T – Tuf
Ps – Piaskowiec
Ch – Chalcedonit
W – Wapienie
Dl – Dolomit
G – Gnejs
K – Kwarcyt
Mm – Marmur
Wt – Wapień trawetyn
Br – Baryt
MATERIAŁY KAMIENNE
Właściwości skał
1. Struktura i tekstura skał
Struktura skały - jest to zespół cech charakteryzujący budowę
wewnętrzną skały. W skałach można wyróżnić następujące typy
struktur:
krystaliczna
porfirowa (wielkość ziaren zmienia się stopniowo od
największych do najdrobniejszych)
szklista (strukturze składa się w całości z bezpostaciowego
szkliwa)
klastyczna (okruchowa)
MATERIAŁY KAMIENNE
2. Tekstura skały - charakteryzuje cechy wewnętrznej
budowy skały, tzn. stopień wypełnienia przestrzeni przez
minerał (porowatość), sposób przestrzennego
rozmieszczenia składników skały.
Tekstura może być:
bezładna
masywna
równoległa
pęcherzykowata
fluidalna (lawy wulkaniczne)
włóknista
łupkowa itp.
MATERIAŁY KAMIENNE
3. Wady skały - skały mogą posiadać pewne wady
ograniczające możliwość ich stosowania.
Do nich zalicza się:
przerosty
żyły
kawerny (jamiste wgłębienia)
plamy
wrosty i wtrącenia
sztych (włoskowate pęknięcia)
MATERIAŁY KAMIENNE
4. Wydobywanie i obróbka kamienia
Miejscem wydobywania kamieni są kamieniołomy.
Urabianie skał, zależnie od ich właściwości i
przeznaczenia, może odbywać się:
ręcznie
mechanicznie
za pomocą materiałów wybuchowych
MATERIAŁY KAMIENNE
Urabianie ręczne - stosowane przy skałach:
niezbyt twardych,
posiadających łatwą oddzielność
spękanych i ze szczelinami
MATERIAŁY KAMIENNE
Urabianie mechaniczne - odbywa się za pomocą:
tzw. liny bez końca
wrębiarek udarowych
pił tarczowych
Ten sposób urabiania stosowany jest również przy
skałach niezbyt twardych, np. marmur, wapień lub
piaskowiec.
MATERIAŁY KAMIENNE
Materiały wybuchowe - stosuje się przy:
wydobywaniu kamienia przeznaczonego na
kruszywo
oraz przy odspajaniu bloków kamiennych
MATERIAŁY KAMIENNE
5. Obróbka kamienia - jest procesem technologicznym,
który ma na celu nadanie bryle kamienia określonego
kształtu, wymiarów i faktury powierzchni.
Obróbka kamienia może być:
ręczna
mechaniczna
automatyczna
MATERIAŁY KAMIENNE
Obróbka ręczna - wykonywana przez człowieka
Obróbka mechaniczna - wykonywana przez maszynę
Obróbka automatyczna - wykonywana przez maszynę,
przy której zautomatyzowane są ruchy zespołów
obrabiarek
MATERIAŁY KAMIENNE
6. Faktury obrobionych powierzchni kamienia
Faktury obróbki udarowej
łupana
rwana
krzesana
płasko-ciosana
zębato-ciosana
gradzinowana
grotowana
groszkowana
prążkowana
dłutowana
nacinana
MATERIAŁY KAMIENNE
Faktury obróbki ściernej
piłowana
przecinana
szlifowana
piaskowana
półpolerowana
polerowana
Faktura płomieniowa - posiada wygląd zbliżony
do wyglądu powierzchni naturalnego przełomu -
ślady działania płomienia i wysokiej temperatury.
MATERIAŁY KAMIENNE
7. Wybrane cechy fizyczne i mechaniczne skał
Cechy fizyczne
Gęstość objętościowa skał:
skały bardzo lekkie – o 1500 kg/m3
skały średnio lekkie – 1500 kg/m3 o 2200 kg/m3
skały ciężkie – 2200 kg/m3 o 2600 kg/m3
skały bardzo ciężkie – o 2600 kg/m3
MATERIAŁY KAMIENNE
Przewodność cieplna:
skały tzw. zimne – 0,76 W/(mK)
skały tzw. ciepłe – 0,76 W/(mK)
Nasiąkliwość skał:
skały bardzo nasiąkliwe – n 20%
skały średnio nasiąkliwe – 5% n 20%
skały mało nasiąkliwe – 0,5 n 5%
skały bardzo mało nasiąkliwe - n 0,5%
MATERIAŁY KAMIENNE
Cechy mechaniczne
Wytrzymałość na ściskanie:
skały bardzo słabej wytrzymałości – Rc 15 MPa
skały słabej wytrzymałości – 15 MPa Rc 60 MPa
skały średniej wytrzymałości – 60 MPa Rc 120 MPa
skały dużej wytrzymałości – 120 MPa Rc 200 MPa
skały bardzo dużej wytrzymałości – Rc 200 MPa
MATERIAŁY KAMIENNE
Wytrzymałość materiałów kamiennych na rozciąganie
Rr, na zginanie Rg i na ścinanie Rt można w przybliżeniu
ocenić (wg Bauschingera), stosując współczynniki
przeliczeniowe w stosunku do wytrzymałości na
ściskanie Rc; tak więc
Rr = 1/26 Rc,
Rg = 1/6 Rc,
Rt = 1/13 Rc
Talk 1 Bardzo miękki, rysuje się
paznokciem
Gips, sól
kamienna 2
Miękkie, rysują się
paznokciem
Kalcyt 3 Miękki, rysuje się ostrzem
miedzianym
Fluoryt 4 Dość twardy, rysuje się
drutem stalowym
Apatyt 5 Twardy, rysuje się nożem
stalowym
Twardość wg skali Mohsa
Skaleń 6
Twarde, rysują szkło
Kwarc 7
Topaz 8
Bardzo twarde, przecinają
szkło
Korund 9
Diament 10
Opracował: Grzegorz Bijak (C) 2004
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały Rodzaj
kamienia
Gęstość
objętościowa
[g/cm3]
Wytrzymałość
na ściskanie
[MPa]
Ścieralność
(na tarczy
Boehmego)
Nasiąkliwość
wagowa
[%]
Twardość
(wg skali
Mohsa]
Magmowe
Granit
Bazalt
Porfir
Melafir
andezyt
2,30 - 2,75
2,60 - 3,20
2,55
2,40 – 2,70
2,40 – 2,90
100 – 220
160 – 300
100 – 200
130 – 200
120 – 200
0,06 – 0,23
0,09 – 0,19
-
0,07 – 0,15
0,22
0,1 – 0,7
0,1 – 0,7
-
0,1 – 0,7
0,1 – 0,7
6 – 7
6 – 8
-
7
6 – 7
Podstawowe cechy techniczne najczęściej stosowanych
skał
MATERIAŁY KAMIENNE
Skały Rodzaj
kamienia
Gęstość
objętościowa
[g/cm3]
Wytrzymałość
na ściskanie
[MPa]
Ścieralność
(na tarczy
Boehmego)
Nasiąkliwość
wagowa
[%]
Twardość
(wg skali
Mohsa]
Osadowe
Piaskowiec
Wapień
Dolomit
1,80 – 2,70
1,40 – 2,80
2,10 – 2,80
10 – 150
8 – 100
60 – 160
0,09 – 2,50
0,30 – 2,00
0,30 – 0,40
0,5 – 15
0,3 – 30
0,3 – 0,8
4 – 7
2 – 3
2 - 4
Metamorfi
czne
Marmur
Kwarc
1,90 – 2,80
2,30 – 2,75
80 – 150
200 – 300
0,20 – 0,40
0,04 – 0,12
0,1 – 0,5
0,1 – 0,5
3
7
Podstawowe cechy techniczne najczęściej stosowanych
skał – cd.
MATERIAŁY KAMIENNE
Zakres stosowania kamienia - o przydatności
kamienia do określonego celu decydują jego cechy:
• fizyczne,
• mechaniczne,
• technologiczne,
• dekoracyjne.
MATERIAŁY KAMIENNE
Fundamenty - głównie ze skał magmowych oraz
piaskowce ciężkie na lepiszczu krzemionkowym,
ewentualnie wapiennym, niekiedy piaskowce lekkie i
wapienie;
MATERIAŁY KAMIENNE
Kamienie budowlane do wznoszenia murów
- kamień łamany,
- kamień łupany,
- kamień przycinany,
- ciosy proste i licowe,
- bloki (kształtki).
Rys. Kamienie budowlane
MATERIAŁY KAMIENNE
Licowanie ścian - płyty okładzinowe: piaskowce,
granity, marmury, trawertyny itd., skały o ładnym
wyglądzie i dobrej mrozoodporności;
Łupanka z piaskowca
biało-kremowa
Łupanka z piaskowca żółta, występuje jako
kominkowa cięta z tyłu i dwustronnie łupana.
Dostępna również w innych odcieniach
MATERIAŁY KAMIENNE
Posadzki i schody - skały o małej ścieralności -
głównie magmowe, twarde piaskowce i marmury;
MATERIAŁY KAMIENNE
Pokrycia dachowe z łupka
Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
Zastosowanie w budownictwie mostowym i
wodnym - stosuje się tu kamień:
• na ciosy łożyskowe,
• sklepienia mostów,
• do budowy grobli,
• jazów,
• oraz przy regulacji rzek.
MATERIAŁY KAMIENNE
Zastosowanie elementów z topionego bazaltu
Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
Zastosowanie elementów z topionego bazaltu
Podstawowe materiały i wyroby budowlane. Materiały kamienne. Dr inż. Mariusz Gaczek
MATERIAŁY KAMIENNE
Kamień ten powinien wykazywać:
• pełną mrozoodporność,
• małą nasiąkliwość,
• dużą wytrzymałość mechaniczną,
tak aby czynniki klimatyczne niszczące strukturę nie
powodowały przedwczesnego zniszczenia - skały
magmowe, piaskowce kwarcytowe.
MATERIAŁY KAMIENNE
Zastosowanie w budownictwie kolejowym -
tłuczeń i żwir na podtorza; skały o dużej
wytrzymałości mechanicznej, małej ścieralności i
wysokiej mrozoodporności.
Tłuczeń kwartycowy Żwir popielaty
MATERIAŁY KAMIENNE
Zastosowanie w budownictwie drogowym
(głównie skały magmowe):
• kostka brukowa,
• tłuczeń,
• krawężniki,
• słupki itd.;
Są to skały:
• o dużej wytrzymałości mechanicznej,
• małej ścieralności,
• dużej twardości i
• wysokiej mrozoodporności.
MATERIAŁY KAMIENNE
Nawierzchnie – Kostki
Rozbiórkowa, kostka granitowa jasno-szara, (dostępna w różnych
rozmiarach: 4/6, 7/9, 8/11, 15/17, połówki: 9/11/5-6, 15/17/8-10)
MATERIAŁY KAMIENNE
Nawierzchnie – Kostki
Płyta granitowa płomieniowana, Krawężniki z granitu szarego,
dostępne w wymiarach:
mb.15x30, mb.15x25, mb.18x30,
mb.18x25.
Bloki z kamieniołomów Strzegom Żbik i Żółkiewka;
w trzech odmianach; istnieje możliwość wydobywania
bloków o wymiarach podanych przez klienta
Płytki kamienne z granitu BALI - pochodzącego z Chin - trwałego,
mrozoodpornego, o dużej wytrzymałości na ściskanie
płytki kamienne z granitu
BALI - pochodzącego z
Chin - trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
płytki z granitu
CEYLON -
pochodzącego z Chin -
trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
płytki z granitu
JOKOHAMA RED -
pochodzącego z Chin -
trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
płytki z granitu SALEM
- pochodzącego z Chin
- trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
płytki z granitu SYDNEY
- pochodzącego z Chin -
trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
płytki z granitu
JOKOHAMA RED -
pochodzącego z Chin -
trwałego,
mrozoodpornego, o
dużej wytrzymałości na
ściskanie
Płyta surowa lub z powierzchnią obrobioną; stanowi
półfabrykat lub produkt otrzymany w wyniku przecierania
bloków i płyt kamiennych
Płyty obcinane, na posadzki wewnętrzne, zewnętrzne oraz
na elewacje; wykonane z granitu średnioziarnistego o barwie
jasnoszarej lub żółto-szarej; bogaty wybór faktur obróbczych
Kamień murowy stosowany do
budowy murów oporowych, jako
obrzeża ścieżek z kostki
granitowej
Płyty chodnikowe,
płyty poligonalne,
stosowane jako elementy
alejek, chodników i
placów
Płyty chodnikowe i okładzinowe
z Granitu Strzegomskiego
(złoże Kostrza)
Płyty poligonalne
stosowane jako elementy
ścieżek i chodników, a
także jako posadzki –
wewnętrzne i zewnętrzne
Bloki nieregularne o wielkości do 5 m3 ze słynnych marmurów
sławniowickich - wydobywanych na terenie Polski,
Płytki okładzinowe
posadzkowo-ścienne z
marmuru
Płytki posadzkowe z marmuru
sławniowickiego szarego,
polerowane i szlifowane
wykonane z marmurów szaro-
niebieskich i złocistych
Kamień murowy o powierzchni
łupanej, dostępny w dwóch
standartowych wymiarach
20/20/40 cm, 25/25/40 cm
Kostka brukowa o
powierzchni łupanej,
dostępna w trzech
standardowych wymiarach
8/10, 6/8, 4/6 mm
Parapet o powierzchni szlifowanej, polerowanej, płomieniowanej; możliwe obróbki: ćwierćwałek, półwałek, fazowanie, kapinos, zaokrąglanie rogów; wymiary i kształt wg życzenia klienta
Piaskowiec - arenit kwarcowy
Parapet z Piaskowca Długopole
Płyty posadzkowe i
elewacyjne z Piaskowca
Długopole
Płyty o powierzchni:
• szlifowanej,
• polerowanej,
• płomieniowanej;
standartowy wymiar:
30/30/1,5 cm
lub inny na życzenie klienta
Schody kamienne
o powierzchni:
• szlifowanej,
• polerowanej,
płomieniowanej,
możliwe obróbki:
• ćwierćwałek,
• półwałek,
• fazowanie;
Piaskowiec MODAK (Indie); piaskowce pasują do
nowoczesnego i wyrazistego wnętrza; mają dosyć porowatą
strukturę, zalecane jest więc przeprowadzenie zabiegów
impregnacyjnych
Naturalne, płaskie kamienie w formie płyt, w kolorze
grafitowym, o niespotykanym efekcie optycznym
skamieniałego drewna
Łupek fyllitowy
Łupek chlorytowo-serycytowy
Naturalne, kruszone, płaskie kamienie w formie płyt; z łupka
chlorytowo-serycytowego występującego na Pogórzu
Izerskim
Kamienne płyty budowlane
z łupka
chlorytowo-serycytowego
Łupek OYSTER
pochodzący z Chin;
łupki odnajduje się w
drobnych, zwartych
warstwach w
kamieniołomach;
naturalna "rozszczepiona"
powierzchnia nadaje mu
surowy wygląd
Wapień SIMYRA - wapień
pochodzący z Bliskiego
Wschodu;
tych kamieni nie można
polerować, więc są oferowane
w wykończeniu gładzonym
KONGLOMERAT jest produktem przemysłowym
wynikającym z kombinacji wyselekcjonowanego
grysu (kamień naturalny stanowi 95% masy) oraz
żywicy poliestrowej w charakterze łącznika o
doskonałych właściwościach fizyczno -
mechanicznych.
Konglomeraty - charakterystyka
Konglomeraty - charakterystyka
Produkt końcowy posiada parametry fizyczno -
mechaniczne podobne, a często przewyższające
kamień naturalny wchodzący w jego skład. Do tego
dochodzą zalety jakie daje produkcja przemysłowa
w sensie kontroli jednolitości koloru i jakości.
Zastosowanie:
• konglomerat stosuje się wszędzie tam, gdzie
tradycyjnie używa się kamienia naturalnego, płytek
ceramicznych lub lastriko - jest ich znakomita
alternatywa łącząc walory estetyczne,
nieograniczone możliwości zastosowania,
bogactwo kolorystyki i łatwość uzyskania
pożądanych wzorów i kolorów.
Konglomeraty można otrzymywać jako płytki o
rożnych rozmiarach, lub jako płyty polerowane o max
rozmiarach 305x123cm. Miejsca zastosowań to
przede wszystkim:
• elewacje;
• okładziny wewnętrzne;
• podłogi i posadzki wewnętrzne;
• schody, parapety, blaty i inne elementy
wykończeniowe.
Terrazzo (lastryko, lastrico) - sztuczny kamień
otrzymywany z mieszaniny zaczynu cementowego i
kolorowego grysu kamiennego, dający się po
twardnieniu szlifować i polerować
PAG-GRANIT – materiał utworzony ze zmielonego
grysu granitowego (90%) spajanego żywicami
poliestrowymi(10%) a następnie szlifowany.
Zastosowanie: materiał okładzinowy – posadzki,
ściany słupy, filary itp. Stosowany na zewnątrz i
wewnątrz przy ciągłym działaniu czynników
atmosferycznych.
CORIAN - materiał utworzony z wypełniaczy
mineralnych (80%) spajanych żywicą akrylową
(20%) oraz pigmentów.
Zastosowanie: do wykonywania elementów wyposażenia
wnętrza (bez posadzek)
RUSTIK - materiał utworzony z frakcjowanego
kruszywa naturalnego (najczęściej kwarcowego)
spajanego żywicą epoksydową – wyrób końcowy jest
jamisty.
Grubość posadzki w zależności od wybranej frakcji
kruszywa wynosi od 7 do 12 mm. Kamyki naturalne i
barwione dostępne są w rozmiarach ziaren 2-3 mm, 3-4
mm oraz 4-6 mm. Kamyk marmurowy dostępny jest w
rozmiarach ziaren 4-6 mm.
Zastosowanie: do wykonywania powłok
posadzkowych bezspoinowych w salonach
wystawowych, sklepach o dużych powierzchniach, itp.
TYNKI MOZAIKOWE NA BAZIE KRUSZYW
NATURALNYCH - tynki cienkowarstwowe, utworzone
na bazie grysów naturalnych, żwirów kwarcowych
barwionych lub nie, z dodatkiem lepiszcz
syntetycznych.
NAWIERZCHNIE PRZEPUSZCZALNE DLA WODY I
POWIETRZA - powstają podczas procesu produkcji,
w wyniku którego łączy się wypełniacze tj.: piaski,
żwirki i grysy z żywicą epoksydową w powierzchnię
o otwartych porach dla powietrza i wody.
Bezbarwna żywica epoksydowa pozwala na zachowanie
naturalnych kolorów użytego wypełniacza, dzięki czemu
nawierzchnie te wkomponowują się w otoczenie.
Nawierzchnie takie przeznaczone są dla ruchu lekkiego a
mianowicie:
• ścieżki rowerowe i spacerowe,
• ruch pojazdów na placach golfowych,
• mini boiska, place zabaw, opaski przepuszczalne dla
drzew jak również miejsca postoju samochodów
osobowych.