kaldirma araÇlarinda İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ
DESCRIPTION
KALDIRMA ARAÇLARINDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ. Eğitimimizin Amacı Katılımcıların, işyerlerinde kullanılan kaldırma araçlarını ve bu araçların ortaya çıkardığı riskleri, risklerin bertaraf edilmesini ve bu araçlar için gerekli olan kontrolleri öğrenmelerine yardımcı olmaktır. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
KALDIRMA ARAÇLARINDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ
Eğitimimizin AmacıKatılımcıların, işyerlerinde kullanılan kaldırma araçlarını ve bu araçların ortaya çıkardığı riskleri, risklerin bertaraf edilmesini ve bu araçlar için gerekli olan kontrolleri öğrenmelerine yardımcı olmaktır.
2
Öğrenim HedeflerimizBu dersin sonunda katılımcılar,
Kaldırma, taşıma, istifleme v.b. İşlerde kullanılan kaldırma araçlarını belirler,
Kaldırma araçlarının kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek riskleri değerlendirerek alınması gerekli önlemleri açıklar,
KONU BAŞLIKLARI
1. Kaldırma, taşıma, istifleme2. Kaldırma araçlarının sınıflandırılması ve
elemanları3. Kaldırma araçlarının güvenli kullanımı4. Kaldırma araçlarında periyodik kontroller5. İlgili mevzuat
Kaldırma, taşıma, istifleme İnsanların kaldıramayacağı, taşıyamacağı yüklerin bir yerden
sınırlı kısa mesafedeki başka bir yere kaldırarak götürülüp
konulması, yerleştirilmesi için asırlardan beri çeşitli tip ve
kapasitedeki kaldırma ve taşıma araçları kullanılmıştır
Günümüzde de bu operasyonlar her işyerinde sürdürülmekte ve
bu sayede yük kaldırma ve taşıma işleri kolaylıkla yapılmaktadır
Taşıma işleri genel olarak yatay ve düşey olmak üzere iki şekilde
müteala edilmelidir
Her iki tip taşıma işinde en önemli faktör işyeri tertip ve düzenidir
Taşımanın çeşitli mamullerin maliyetine etkisi oldukça büyüktür
Oluşan kazalar, üretim kaybına, yaralanma ve ölümlere sebebiyet
vermektedir
Bu nedenle alınacak güvenlik tedbirleri, iş makine ve
ekipmanlarının periyodik kontrolleri büyük önem arz etmektedir
1. Kaldırma, taşıma, istifleme
Kaldırma• Sanayi kuruluşlarında üretim sürecinde kullanılan çeşitli ham ve
yardımcı maddeler, makine ve tezgah parçaları ile çeşitli kalıplar, ürünler ve yakıtlar gibi yüklerin gerekli araç ve cihazlar kullanılmadan kaldırılması, taşınması ve indirilmesi sırasında çalışanlar çeşitli iş kazalarına, bel ve eklem sakatlanmalarına ve sağlık sorunlarına maruz kalmaktadır.
• Bu sağlık sorunlarını önlemek ve insan gücünün yeterli olmadığı durumlarda daha seri ve güvenli bir şekilde söz konusu yüklerin taşınması için buna uygun araç, gereç ve makinelerin kullanılması gerekli ve zorunludur.
• Sanayi kuruluşlarında yaygın olarak kullanılan ve gün geçtikçe önemi artan kaldırma makinelerinin başlıcaları; vinçler (kule vinçler, mobil vinçler, oklu, raylı, köprülü, ayaklı köprülü, tek raylı ve seyyar vinçler, gırgır vinçler, calaskarlar maçunalar), platformu kaldırıcı arabalar (forklif), palangalar (elektrikli, pnömatik, hidrolik, zincirli, halatlı), asansörler şeklinde sayabiliriz.6
7
Sanayi kuruluşlarında yaygın olarak kullanılan kaldırma araçları:
-vinçler (kule vinç, pergel vinç, mobil vinç, oklu, raylı, köprülü, ayaklı köprülü, tek raylı ve seyyar vinçler, gırgır vinç, maçunalar)
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
- platformlu kaldırıcı arabalar (forklift),
- ceraskallar, palangalar (elektrikli, pnömatik, hidrolik, zincirli, halatlı)
- asansörler
/49
1. Kaldırma, taşıma, istiflemeTaşıma
Her türlü hammadde ve ambalajlı, ambalajsız ürünün bir
noktadan birçok noktaya taşınması, yükseklik
kazandırılması, konum ve pozisyonunun değiştirilmesine
yönelik taşıma sistemleri kullanılmaktadır.
• Tekerlekli taşıma
• Raylı taşıma
• Konveyörler (Transportörler)
1. Kaldırma, taşıma, istifleme
Transportörlerle (Konveyörlerle) Taşıma
Tranportörlerin gerekli yerlerine üst geçitler yapılmalı,
Yerde ve çukurda olanlara korkuluk yapılmalı,
Çalışanların üstünden geçiyorsa saç levha veya tel kafes ile
korunmalı,
Yüklerin boşaltma yerleri hareket ve germe tertibatının bulunduğu
yerlere(İnsanların bulunduğu yerler) durdurma tertibatı konulmalı,
Bantlı transportör boyunca yürüme yolu varsa, boydan boya uzanan
ve çekildiğinde sistemi durduran emniyet teli tertibatı olmalı,10
1. Kaldırma, taşıma, istifleme
Operatörün göremediği yerlere uzanan transportörlerde, sesli ve ışıklı uyarı sistemi bulunmalı,
Malzemelerin boşaldığı, silo ve depoların ağzında ızgaralar bulunmalı,
Meyilli taşımalarda yüklerin kaymasını önleyen mekanik tertibatlar bulunmalı,
Sonsuz vidalı transportörler çelik oluklar içinde olmalı, Olukların cıvata ile sabitlenen, kapakları olmalı, Kapağın altında metal ızgaralar olmalı, Kapak açıldığında sistemi otomatik durduran tertibat bulunmalı, Pnömatik transportörlerin emici ağızlarına kafes koruyucu
yapılmalı,
Malzemelerin İnsan Gücü ile Taşınması Malzemelerin kaldırılması, taşınması ve istiflenmesinde ve
depolanmasında genellikle mekanik araçların kullanılması esastır.
İnsan gücü ile yapılan kaldırma ve taşıma işlerinde emniyetli kaldırma ve taşıma metotlarına uygun olarak çalışılmalı,
Kişinin yaşına ve cinsiyetine uygun ağırlıkların kaldırılması ve taşınması,
Ekip halinde yapılan çalışmalarda, kumanda hareket ve işaretleri kullanılmalı,
Kumanda hareket ve işaretlerinin önceden belirlenmesi ve çalışanlara öğretilmeli,
1. Kaldırma, taşıma, istifleme
Yuvarlanabilir malzemelerin eğik düzlemde taşınması
esnasında, eğik düzlemin alt tarafında, yükün önünde
durulmamalı,
Takozlar, kaldıraçlar, halat ve ipler kullanılmalı,
Malzemelerin ayağa düşme, kesme vb. zarar verme
ihtimaline karşı, kişisel koruyucu malzemelerin kullanılmalı,
(Çelik burunlu ayakkabı, önlük, eldiven, gözlük)
1. Kaldırma, taşıma, istifleme
İstifleme (Depolama)
Depo çeşitleri
Ham madde depoları
Yarı mamul madde depoları
Mamul madde depoları
İkmal maddeleri depoları
Atık madde depoları
15
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Ceraskallar
Köprülü Vinçler (Kreynler)
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Portal ve Yarı portal Vinçler
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Yapı (Kule) Vinçleri
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Konsol (Pergel) Vinçler
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Mobil Vinçler
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Asansörler
Hidrolik asansör
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Transpaletler
Elektrikli transpalet
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
Forklift
Kesinlikle yapılmaması gereken yük kaldırma
KALDIRMA ARAÇLARININ ÇEŞİTLERİ
1 - Makine Emniyeti Yönetmeliği’ne uygun imal edilen Kaldırma
Makineleri, üreticinin belirttiği şekilde ve gerekirse üretici tarafından montajı
yapılmalıdır.
2 - Koruyucu ve Planlı bakımları uygun şekilde yapılmalıdır. (İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ
Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Sayısı:28628 Madde: 8- b) İş ekipmanlarının
tamiri, tadili, kontrolü, bakımı ve hizmete alınması bu işleri yapmakla özel olarak
görevlendirilen kişilerce yapılır.
3 - Her türlü tamir, tadilat ve bakımlar için bir sicil kartı tutulmalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
4 - Çalışma sahası işaretlenmeli ve iyi tanzim edilmelidir.
5 - Açık alanda çalışan vinçlerin fırtınalı havalarda hareket etmemeleri
için rüzgar emniyeti düzenekleri bulunmalıdır.
6 - Ray üstünde çalışan vinçlerde ray uçlarında en az tekerleklerin yarı
çapı yüksekliğinde takozlar bulunmalıdır.
7 - Elektrikle çalışan kaldırma makinelerinde belirtilen alt ve üst noktalar
geçildiğinde, elektrik akımı otomatik olarak kesecek ve tamburun
hareketini otomatik olarak durduracak bir tertibat bulunmalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
8 - İşlemler sırasında yetiştirilmiş manevracılar
kullanılmalıdır.
(SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ Yayımlandığı Resmi Gazete
Tarihi/Sayısı:11.09.2013/28762 Ek:9)
9 - Yetiştirilmiş operatörler tarafından kullanılmalıdır. İş ekipmanı, sadece o ekipmanı kullanmak üzere görevlendirilen kişilerce
kullanılır. (İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI
YÖNETMELİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Sayısı:28628 Madde: 8- a)
10 - Operatörler her DUR işaretine uymalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMI
Anlamı Tarifi Şekil
BAŞLATHazır olBaşlama komutu
Avuç içleri öne bakacak şekilde her iki kol yere paralel
DURKesinti / araHareketi durdur
Avuç içi öne bakacak şekilde sağ kol yukarı kalkık
TAMAMİşlemin sonu
Her iki kol göğüs hizasında eller kenetli
A-GENEL İŞARETLER
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
(SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ YÖNETMELİĞİ Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı:11.09.2013/28762 Ek:9)
Anlamı Tarifi Şekil
KALDIR Sağ kol avuç içi öne bakacak şekilde yukarı kalkıkken yavaşça daire çizer
İNDİR Sağ kol avuç içi içeri bakacak şekilde yere doğru indirilmişken yavaşça daire çizer
DÜŞEY MESAFE
Mesafe her iki elin arasındaki boşlukla ifade edilir
B-Dikey HareketlerKALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
Anlamı Tarifi ŞekilİLERİ Her iki kol avuç içleri yukarı
bakacak şekilde bel hizasında bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yukarı hareket eder
GERİ Her iki kol avuç içleri aşağı bakacak şekilde göğüs önünde bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yavaşça gövdeden uzaklaşır
SAĞManevracının sağı
Sağ kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sağa uzatılmışken sağa doğru yavaşça küçük hareketler
SOLManevracının solu
Sol kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sola uzatılmışken sola doğru yavaşça küçük hareketler
YATAY MESAFE Eller arasındaki boşluk mesafeyi ifade eder
C-Yatay Hareketler
D. TehlikeAnlamı Tarifi Şekil
TEHLİKEAcil dur.
Avuç içleri öne bakacak şekilde her iki kol yukarı kalkık
HIZLI Bütün hareketler daha hızlı
YAVAŞ Bütün hareketler daha yavaş
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
11 - Operatörün kancayı görüş sahası kapatılmamalıdır
12 - Kancada Emniyet Mandalı olmalıdır
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
13 - Yükler dik olarak kaldırılmalıdır.
14 - Yükün kaldırılacağı mahalde,
yükün sallanma periyodu dışına
çıkılabilecek alanlar bulunmalıdır
15 - Yükle ve araçla birlikte diğer
çalışanlar kaldırılmamalı ve
taşınmamalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
16 - Kaldırılmış yükler çalışan
İşçilerin üzerinden geçirilmemelidir.
Elektro-mağnetli kaldırma ve
taşımalarda işçilerin çalışma
sahasında bulunmaması
mutlak sağlanmalıdır
33
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
17 - Yükler ASLA askıda bırakılmamalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
18 - İkaz, sinyal ve işaretleri bulunmalıdır.
19 - Yağlama sırasında elektrik akımı kesilmelidir.
20 - Operatör vinci terk ederken kumanda kollarını
“0” durumuna getirmeli ve ana şalteri
kapatmalıdır.
21 - Açık alanda çalışan vinçlerde paratoner-
topraklama bulunmalıdır.
22 - Periyodik test ve kontrolleri yapılmalıdır.
KALDIRMA ARAÇLARININ GÜVENLİ KULLANIMITEDBİRLERİ (I)
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI1- Fiziki (gözle) muayene deneyleri,
Çalışma şartları ile test ve deneylerden dolayı vincin
taşıyıcı yapısında uygunsuzluğun meydana
gelip gelmediğini tespit etmektir
2- Şartnamelere uygunluk deneyleri,
Kaldırma araçlarının imalat öncesi belirtilen teknik
şartnamelere uygunluğunun tespiti için yapılır.
3- Yük kaldırma yeterlilik deneyleri,
3.1. Statik yük deneyleri,
3.2. Dinamik yük deneyleri,
3.3. Kararlılık deneyleri.
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
3.1: Statik Yük Deneyleri:
AMACI: Statik deneyler kaldırma makinası ve elemanlarının yapı
yeterliliğini kontrol etmek amacı ile yapılır.
STATİK DENEY YÜKÜ (Ps) HESABI:
Ps = 1,25 x P olarak alınmalıdır.
DENEYİN UYGULANMASI :
Vincin ana elemanlarına en fazla,yük,eğilme momenti veya eksenel
kuvvet uygulanacak konumda yapılır .
Yük en fazla 10-20 cm. yukarı kaldırılır ve en fazla10 dakika askıda
tutulur.
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
3.2: Dinamik yük deneyleri
AMACI: Özellikle kaldırma aracı mekanizmalarını ve
frenlerinin emniyetle işlerliğini kontrol etmek amacı ile yapılır.
DİNAMİK DENEY YÜKÜNÜN ( Pd ) HESABI:
Pd = 1,1 X P OLARAK (TS 10116 - 10117)
DENEYİN UYGULANMASI : Vincin ana elemanlarına en
fazla yük, eğilme momenti veya eksenel kuvvet uygulanacak
konumda yapılır
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
3.3: Kararlılık Deneyleri:
AMACI: Kaldırma aracının kararlılığını kontrol etmek amacı ile yapılır.
KARARLILIK DENEY YÜKÜNÜN HESABI:
Pk = 1,25 x P + 0,1 x Fi olarak alınmalıdır.
P = Tasarım Kaldırma kapasitesi,
Fi = Ana bomun ağırlığı veya uzantı bomun ağırlının bom veya
uzantı bomun başlarına indirgenmiş ağırlığıdır.
DENEYİN UYGULANIŞI: Deneyler belirlenmiş çalışma alanında ve
kararlılığın en az olduğu konumlarda yapılmalıdır.
(Detaylar için TS 10116’ya bakılmalıdır)
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
Halat muayene ve kontrolünü yapan kişi
aşağıdaki soruları cevaplamalıdır:
A-Halatın durumu herhangi bir zayıflama belirtisi gösteriyor mu ?
B-Halatın hasara uğrama hızı bir sonraki planlı muayeneye kadar halatın emniyetle hizmet vermesine yetecek yavaşlıkta mı?
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
Halat Çapında Azalma
Aşağıda çeşitli halatlardan oluşan bazı şekil bozuklukları görülmektedir .
4 2 5 Halatın çapının incelmesi
1. Normal çap2. Demet açısının ve çapının değişimi3. İncelmiş çap4. Normal halat kesimi5. İncelmiş halat kesimi
1. Normal halat sarımı2.Uzama halat sarımı
Bir halatın çapı,aşağıdaki değerlerin altına indiyse,halat değiştirilmelidir.Bir halatın çapı,aşağıdaki değerlerin altına indiyse,halat değiştirilmelidir.
a-19 mm’ye kadar çaplı halatlarda 1 mm.,
b-22-28 mm arasında çaplı halatlarda 1,5 mm
c-32-38 mm arasında çaplı halatlarda 2 mm.
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
Halatta gam oluşumu
Halatlarda sepetleşmePERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
Tellerin iplikleşmesi
Halatların ezilmesi
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
Halatta gam oluşumu
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
SPSPSP
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
30° dolgulu zeminlerde 45° sağlam zeminlerde
Ağırlık Açıları:
Mesafeler:c 1 m → 12 tc 2 m → 12 t
80° (Şev açısı)
Mesafe a
1 m 1000 V3 m 1 kV - 110 kV4 m 110 kV - 220 kV5 m 220 kV - 380 kV5 m Bilinmeyen Gerilimlerde
b 0,5 m Güvenlik Mesafesi
c b
a
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
15 kV
10 mGüvenlik Mesafesi
sadece ehliyetli kişilergözetiminde
110 kV 3 m
PERİYODİK KONTROLLERİN YAPILIŞI
1-TASARIM VE İMALATTA GÜVENLİK1-TASARIM VE İMALATTA GÜVENLİKMakine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT)Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT)
KALDIRMA ARAÇLARINDA GÜVENLİK
2-KULLANIMDA GÜVENLİK
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları YönetmeliğiGüvenlik Şartları Yönetmeliği
• Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/AT)• Yürürlük tarihi: 29/04/2013 28628 sayılı Resmî
Gazete,
• Kaldırma aksesuarı: Kaldırma aksesuarları, sapanın şekli ve yapısı dikkate alınarak, kaldırılacak yüke, kavrama noktalarına, bağlantı elemanlarına ve atmosfer şartlarına uygun seçilir. Kaldırmada kullanılan bağlantı elemanları kullanımdan sonra sökülmüyorsa, bunların özellikleri hakkında kullanıcıların bilgi sahibi olması için belirgin bir şekilde işaretlenir.
/49
İLGİLİ MEVZUAT
Makine emniyeti yönetmeliğine göre4.1.2.3 Mekanik dayanıma) Manuel(elle) çalıştırılan makinalar ve kaldırma
aksesuarları: 1,5b) Diğer makinalar: 1,25Elle çalıştırılan makinalar artık kalmadığından kaldırma
makineleri, kabul edilen en ağır yükün en az 1,25 katını etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacak.
İLGİLİ MEVZUAT
• Ek-3 bakım onarım periyodik kontrol ile hususlar• 1.4. Periyodik kontrol aralığı ve kriterleri
standartlar ile belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılacaktır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise ekipmanın periyodik kontrolü, ekipmanın bulunduğu işyeri ortam koşulları ile kullanım sıklığı göz önünde bulundurularak, yapılacak risk analizi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda ve her koşulda 1 yılı aşmayacak süreyle yapılacaktır.
İLGİLİ MEVZUAT
• Eğer her hangi bir süre belirtilmemişse kaldırma makinaları 1 yıl süreyle periyodik kontrolleri yapılır.
• Ek-1• 4.1.2.4 Kasnak, tambur, dişli çark, halat ve
zincirler• Halatın bütünü ve uçları, yeterli bir güvenlik
düzeyi sağlayacak şekilde seçilmiş bir çalışma katsayısına sahip olmalıdır. Genel bir kural olarak bu kat sayı 5’tir.
İLGİLİ MEVZUAT
• Kaldırma zincirleri, yeterli bir güvenlik düzeyi sağlayacak şekilde seçilmiş bir çalışma katsayısına sahip olmalıdır. Genel bir kural olarak bu katsayı 4’tür.
• 4.1.2.5 Kaldırma aksesuarları ve bunların aksamları• (a) Tel-halat/halat-halat ucu kombinasyonlarının
çalışma kat sayısı yeterli bir güvenlik düzeyi sağlayacak şekilde seçilmeli; genel bir kural olarak bu katsayı 5’e eşittir. Halatlar, uç kısımları dışında herhangi bir eklenti bağı ihtiva etmemelidir.
İLGİLİ MEVZUAT
(b) Kaynaklı baklalı zincirler kullanıldığında, bunlar kısa baklalı tipte olmalıdır. Zincirlerin çalışma kat sayısı yeterli bir güvenlik düzeyi sağlayacak şekilde seçilmeli; genel bir kural olarak bu kat sayı 4’e eşittir,
(c) Dokuma halat veya sapanların çalışma katsayısı malzemeye, imalât yöntemine, ölçülerine ve kullanıma bağlıdır. Bu katsayı yeterli bir güvenlik düzeyi sağlayacak şekilde seçilmelidir; genel bir kural olarak bu kat sayı, kullanılan malzemenin çok iyi kalite olması ve imalât yönteminin kullanım amacına uygun olması koşuluyla, 7’ye eşittir.
İLGİLİ MEVZUAT
Aksi halde, katsayı, genel bir kural olarak, eşdeğer bir güvenlik düzeyini sağlamak için daha yüksek seçilmelidir. Dokuma halatlar ve sapanlarda, herhangi bir düğüm, uçsuz sapanlar hariç olmak üzere sapan uçlarındakiler dışında ek bağları veya bağlantılar olmamalıdır,(d) Bir sapanı oluşturan ve sapanla birlikte kullanılan bütün metalik aksamlar yeterli bir güvenlik düzeyi sağlayacak şekilde seçilmiş bir çalışma katsayısına sahip olmalıdır; genel bir kural olarak bu katsayı 4’e eşittir,(e) Çok bacaklı bir sapanın azami çalışma yükü; en zayıf bacağın çalışma katsayısı, bacak sayısı ve sapan konfigürasyonuna bağlı bir azaltma faktörü esas alınarak belirlenir.
İLGİLİ MEVZUAT
• Kaldırma makinelerinde halkalı ve GALL zinciri de denilen levhalı zincirler kullanılır.
• Zincirler kullanılmadan önce gözle mutlaka muayene edilmelidir.
• Zincir baklalarındaki aşınma bakla kalınlığının dörtte birini geçmişse, ezilme veya çatlak varsa değiştirilmelidir.
• Baklalardaki boyuna uzama %5’ i geçmemelidir.• Baklalar hiçbir zaman cıvatalarla tutturulmamalıdır.• Bağlamalarda özel olarak yapılmış kilitler, zincir kilitleri ve
zincir ekleme baklaları kullanılmalıdır
İLGİLİ MEVZUAT
CE işareti, CE, "Conformite Europeenne" yani fransızca Avrupa'ya Uygunluk kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır.
CE Uygunluk İşareti: Makinelerin çalışırken veya kullanılırken insanların ve çevrenin sağlık ve emniyetini tehdit etmeyecek nitelikte olduğunu belirten işarettir.
1- İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği:
İş Ekipmanının Kontrolü
MADDE 7 – (1) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının kontrolü ile ilgili aşağıdaki
hususlara uyulur.
a) İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu
durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve
her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler
tarafından kontrolü yapılır, doğru kurulduğu ve
güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenir.
İLGİLİ MEVZUAT
İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike
yaratabilecek iş ekipmanının;
1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin
yapılması,
2) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun
süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden
olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve
sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya
yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılması, sağlanır.
İLGİLİ MEVZUAT
c) Kontrol sonuçları kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde
gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır.
(2) İş ekipmanı işletme dışında kullanıldığında, yapılan son
kontrol ile ilgili belge de ekipmanla birlikte bulundurulur.
(3) Hangi tür iş ekipmanın kontrole tabi tutulacağı, bu
kontrollerin hangi sıklıkla ve hangi şartlar altında yapılacağı ile
kontrol sonucu düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-
III’te belirtilmiştir (Ek-III Bakım, onarım ve periyodik kontroller ile ilgili hususlar)
İLGİLİ MEVZUAT
• 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu• 30/06/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu• 3/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu• İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları
Yönetmeliği
(Resmi Gazete Tarihi: 25/04/2013 Sayısı: 28628)• Makine Emniyeti Yönetmeliği
(Resmi Gazete Tarihi: 03/03/2009 Sayısı:27158)• Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi:
03/02/1987 Sayısı: 19361)
İLGİLİ MEVZUAT
21/10/2012 C gurubu
54. Kaldırma makinelerinde kullanılan çelik halatların güvenlik kat sayısı en az kaç olmalıdır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6
21/10/2012 C gurubu
54. Kaldırma makinelerinde kullanılan çelik halatların güvenlik kat sayısı en az kaç olmalıdır?
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6
52. Vinç arabalarının geçit ve sahanlıkları ile bunların altına ve üstüne rastlayacak sabit tesisler arasında en az kaç cm açıklık bırakılabilir?
A) 180 B) 190 C) 200 D) 210
21/10/2012 B gurubu
52. Vinç arabalarının geçit ve sahanlıkları ile bunların altına ve üstüne rastlayacak sabit tesisler arasında en az kaç cm açıklık bırakılabilir?
A) 180 B) 190 C) 200 D) 210
21/10/2012 B gurubu
54. Motorlu vinçlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A) Halat tamburlarının yanları flanşlı olmalıdır.B) Tamburlarda en az bir tam sarım halat kalmalıdır.C) Halat çapı ile tambur yivleri birbirine orantılı olmalıdır.D) Alt ve üst noktalar geçildiğinde hareketi otomatik olarak durduracak tertibat olmalıdır.
21/10/2012 B gurubu
54. Motorlu vinçlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A) Halat tamburlarının yanları flanşlı olmalıdır.B) Tamburlarda en az bir tam sarım halat kalmalıdır.C) Halat çapı ile tambur yivleri birbirine orantılı olmalıdır.D) Alt ve üst noktalar geçildiğinde hareketi otomatik olarak durduracak tertibat olmalıdır.
21/10/2012 B gurubu
84. Kaldırma araç ve makineleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?A) 5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde en az 1 fren bulunacaktır.B) En ağır yük için, kaldırma ve bağlama (sapan) zincirlerinin ve kancalarının güvenlik kat sayısı en az 5 lacaktır.C) Kaldırma makinesi operatörü, her kim tarafından verilirse verilsin, her dur işaretini daima yerine getirecektir.D) Kaldırma makineleri, kabul edilen en ağır yükün en az 1,5
katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacaktır.
21/10/2012 B gurubu
84. Kaldırma araç ve makineleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?A) 5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde en az 1 fren bulunacaktır.B) En ağır yük için, kaldırma ve bağlama (sapan) zincirlerinin ve kancalarının güvenlik kat sayısı en az 5 lacaktır.C) Kaldırma makinesi operatörü, her kim tarafından verilirse verilsin, her dur işaretini daima yerine getirecektir.D) Kaldırma makineleri, kabul edilen en ağır yükün en az 1,5
katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olacaktır.
21/10/2012 B gurubu
52. Bir nuflese özel çelik halatın kullanılmamasıiçin 1 m boyunca dayanımını en az yüzde kaçoranında kaybetmiş olması gerekmektedir?
A) % 15 B) % 20 C) % 25 D) % 30
21/10/2012 A gurubu
52. Bir nuflese özel çelik halatın kullanılmamasıiçin 1 m boyunca dayanımını en az yüzde kaçoranında kaybetmiş olması gerekmektedir?
A) % 15 B) % 20 C) % 25 D) % 30
21/10/2012 A gurubu
53. I- Zincirlerde düğüm ve büküm olmayacaktır.II- Kırılan bir kaldırma veya bağlama zinciri, telle
bağlanmayacak veya cıvatalarla tutturulmayacaktır.III- Sert ve kesici köşeli yükler kaldırılırken, köşelerle
zincirler arası, uygun yastıklarla beslenecektir.Yüklerin kaldırılmasında kullanılan zincirlerdedikkat edilmesi gereken hususlar yukarıdakilerinhangilerinde doğru olarak sıralanmıştır?
A) Yalnız II B) Yalnız IIIC) II ve III D) I, II ve III
21/10/2012 A gurubu
53. I- Zincirlerde düğüm ve büküm olmayacaktır.II- Kırılan bir kaldırma veya bağlama zinciri, telle
bağlanmayacak veya cıvatalarla tutturulmayacaktır.III- Sert ve kesici köşeli yükler kaldırılırken, köşelerle
zincirler arası, uygun yastıklarla beslenecektir.Yüklerin kaldırılmasında kullanılan zincirlerdedikkat edilmesi gereken hususlar yukarıdakilerinhangilerinde doğru olarak sıralanmıştır?
A) Yalnız II B) Yalnız IIIC) II ve III D) I, II ve III
21/10/2012 A gurubu
63. Aşağıda verilen el işaretlerinden hangisininanlamı yanlış verilmiştir?
BAŞLA DUR KALDIR TAMAM (İşlemin sonu)
21/10/2012 A gurubu
63. Aşağıda verilen el işaretlerinden hangisininanlamı yanlış verilmiştir?
BAŞLA DUR KALDIR TAMAM (İşlemin sonu)
21/10/2012 A gurubu
51. I- İp halatları her türlü ortamda saklanabilir.II- Islak ip halatları kurutulmalıdır.III- Kirli ip halatları yıkanıp kurutulmalıdır.Kaldırma ve çekme işlerinde kullanılan ip
halatlarının kullanımı, saklanması ve bakımı ile ilgili yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve IIIC) Yalnız I D) Yalnız II
18/05/2013 C gurubu
51. I- İp halatları her türlü ortamda saklanabilir.II- Islak ip halatları kurutulmalıdır.III- Kirli ip halatları yıkanıp kurutulmalıdır.Kaldırma ve çekme işlerinde kullanılan ip
halatlarının kullanımı, saklanması ve bakımı ile ilgili yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve IIIC) Yalnız I D) Yalnız II
18/05/2013 C gurubu
53. Bir kaldırma makinesinde 8 işçi görevli isekaldırma makinesi operatörüne bunlardankaç tanesi manevracı (işaretçi) olarak işaretvermelidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
18/05/2013 C gurubu
53. Bir kaldırma makinesinde 8 işçi görevli isekaldırma makinesi operatörüne bunlardankaç tanesi manevracı (işaretçi) olarak işaretvermelidir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
18/05/2013 C gurubu
73. Kaldırma makineleri kabul edilen en ağıryükün en az kaç katını etkili ve güvenli birşekilde kaldırmalıdır?
A) 1,25 B) 2 C) 2,5 D) 3
18/05/2013 C gurubu
73. Kaldırma makineleri kabul edilen en ağıryükün en az kaç katını etkili ve güvenli birşekilde kaldırmalıdır?
A) 1,25 B) 2 C) 2,5 D) 3
18/05/2013 C gurubu
78. Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği’negöre başlatma işareti aşağıdakilerden angisidir?
18/05/2013 C gurubu
78. Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği’negöre başlatma işareti aşağıdakilerden angisidir?
18/05/2013 C gurubu
53. 5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde olması gereken fren çeşitleri ve sayıları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) 1 elektrikli frenB) 2 mekanik frenC) 1 mekanik frenD) 1 elektrikli fren ve 1 mekanik fren
18/05/2013 B gurubu
53. 5 ton veya daha fazla yük kaldıran raylı vinçlerde olması gereken fren çeşitleri ve sayıları aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) 1 elektrikli frenB) 2 mekanik frenC) 1 mekanik frenD) 1 elektrikli fren ve 1 mekanik fren
18/05/2013 B gurubu
54. Kaldırma araçlarının kancalarının güvenlik katsayısı mekanik olarak çalışanlarda
taşıyacakları yükün en az kaç katına eşit olmalıdır?
A) 4 B) 3,5 C) 3 D) 2,5
18/05/2013 B gurubu
54. Kaldırma araçlarının kancalarının güvenlik katsayısı mekanik olarak çalışanlarda
taşıyacakları yükün en az kaç katına eşit olmalıdır?
A) 4 B) 3,5 C) 3 D) 2,5
18/05/2013 B gurubu
57. Köprü ayaklı gezer vinçlerin geçtiği yol boyuve raylar en az kaç cm eninde olmalıdır?
A) 55 B) 65 C) 75 D) 85
18/05/2013 A gurubu
57. Köprü ayaklı gezer vinçlerin geçtiği yol boyuve raylar en az kaç cm eninde olmalıdır?
A) 55 B) 65 C) 75 D) 85
18/05/2013 A gurubu
56. Bir seal özel çelik halatının kullanılamaması için 1 m boyunca dayanımını yüzde kaç
oranında kaybetmiş olması gerekmektedir?A) % 9 B) % 10 C) % 11 D) % 12
18/05/2013 A gurubu
56. Bir seal özel çelik halatının kullanılamaması için 1 m boyunca dayanımını yüzde kaç
oranında kaybetmiş olması gerekmektedir?A) % 9 B) % 10 C) % 11 D) % 12
18/05/2013 A gurubu