KADINDA ANDROJENLERİN PERİFERİK

MOLEKÜLER BİYOLOJİK ETKİSİ

Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp

Fakültesi, Üroloji Anabilim Dalı, Isparta

Yrd. Doç. Dr. Abdullah Armağan

Çalışan Model: Kadın Seksüel Fonksiyonunu

Etkileyen Fizyolojik Faktörler

Vaskülar

Kadın

Seksüel

Fonksiyon

Nöral

Endokrin

Hormonlar

Yapısal

Psiko-

Davranışsal

Psiko-

Davranışsal

Psiko-

Davranışsal

Psiko-

Davranışsal

Lumen

Epitelyum

Lamina

Propria

Muskularis

Adventisia

Sıçan Vajinasının Yapısal Organizasyonu

kişisel distrese sebeb olan yeterli seksüel uyarılmaya ulaşmada ya da devam

ettirmede persistan ya da rekürren yetersizlik

Uyarlma bozukluğu :

İstek

Bozuklukları

Ağrı

Bozuklukları Orgasmik

Bozukluklar

Uyarılma

Bozuklukları

Kadın

Cinsel

Disfonksiyonu

-VAjİNA -klitoris

-korpora spongioza

-etc.

-periüretral bezler

-serviks

-Graffenberg noktası

Subjektif

uyarılma

Genital cevaplar

(lubrikation/swelling)

Diğer somatik

cevaplar

- Nörotransmitterler ve lokal üretilen vazoaktif

maddeler – endokrin hormonlar (Androjenler, Östrojenler)

– dokunun yapısal bileşenleri

– vasküler sistem

– Psikososyal ve ilişkili faktörler

Kadın cinsel uyarılma

Genital Uyarılma Cevapları

Genital şişme ve ıslanma cevaplarını

oluşturan nedenler:

– klitoral ve vajinal kan akımında artma

– Vajinal kanal ve klitoral korpora

kavernozanın çapı ve uzunluğunda

artma

– Vajinal duvar, klitoris ve labianın

genişlemesi

– Vajinal epitelyumdan lubrike olan

sıvının transdasyonu

Solubl

Reseptör

Aktif

Hormon-Reseptör

Kompleksi

DNA

İyon Kanal

Aktivasyonu

Hücre Fonksiyonunun

Non-genomik

modulasyonu

HücreFonksiyonunun

Genomik

modulasyonu

Gen Transkripsiyonunun

Stimülasyon/Inhibisyon

Kan damarları:

1) büyüme/atrofi

2) vaso-reaktivite

Lubrikasyon ve

Kan Akımı

Epitelyal hücreler:

1) musifikasyon

2) keratinizasyon

3) permeabilite

Non-vasküler düz kas:

1) büyüme/atrofi

2) Nörotransmitterlere cevap

Steroid Hormon Reseptor

sayısı, afinitesi yada signalizasyonu

Seks Steroid

Hormon

?

?

Putatif

Membran

Reseptor

Seks steroid hormonları tarafından yapılan

hücresel fonksiyondaki değişiklikler

Androjenlerin vajinal fonksiyonlar üzerine potansiyel etkileri

Nöronlar:

1) Dağılım paterni

2) Nörotransmitterlerin sentezi ve/veya salınımı

Testosteron

• Vajinal epitel üzerine etki?

• Vajinal kan akımı üzerine etki?

• Vajinal düz kaslar üzerine etki?

• Vajinal innervasyon ağı üzerine etki?

• ER ve AR üzerine etki?

• Seksüel uyarılma üzerine etki?

• Tüm seksüel fonksiyon üzerine etki?

Vajianal epitel üzerine etki

Testosteron Tedavisi Sonrasında Vajinal

Epitelyum

Testosteron ve Östradiolün vajinal

Epitel Üzerine Etkileri

Testostern ve Östradiolün Vajinal Yapı

Üzerine Etkileri

Vajinal kan akımı üzerine etki

Steroid Hormone Levels Ovariektomize ve Testosteron-Infüze Dişi Sıçanlar

Sham cerrahisi (Kon)

Ya da

Ovariektomi

Plasebo

yada

Testosteron

(5.5, 11 or 55 µg/gün)

Vajinal kan akımı

değerlendirilmesi,

Kan toplanması & doku

dondurulması

2 hafta 2 hafta

Traish ve ark., Journal of Sexual Medicine (2007)

Intact Control

0 4 8 12 16

0

10

20

30

0

50

100

150

5Hz

20Hz 10Hz

Time (min)

Vag

inal

Blo

od

Flo

w(T

PU

)

Ovx + Vehicle

0 4 8 12 16

0

10

20

30

0

50

100

150

5Hz 20Hz 10Hz

Time (min)

Ovx + Testosterone

0 4 8 12 16

0

10

20

30

0

50

100

150

5Hz 20Hz 10Hz

Time (min)

Arte

rial B

loo

d P

ressu

re(m

m H

g)

Testosteron Overiektomize Sıçanlarda Vajinal Kan Akımını Restore Eder

Dişi Ratlarda Cevapsal Vajinal Kan Akımının Kaydedilmesi

Ovariektomi Ovariektomi

+Plasebo +Testosteron

Sham Cerrahisi

2 hft.

2 hft.

2 hft.

2 hft.

4 hft.

Traish ve ark., Journal of Sexual Medicine (2007)

Vajinal Kan Akımı Ovariektomize ve Testosteron-Infuüzyonu Yapılan Dişi Sıçanlar

Kont

Ovk

T3

• Traish et al., JSM; 4: 609-619, 2007.

Vajinal düz kaslar üzerine etki

Testosteron ve Östradiolün Vajinal Düz Kas

Kontraksiyonu Üzerine Etkileri

Kim ve ark., IJIR 2005

ER ve AR üzerine etki

Sıçan Vajinasında Ovariektominin

ER & AR üzerine Etkileri

Vajinal innervasyon ağı üzerine etki

e

l.p.

Intraepitelial

fibril

Example of intraepithelial nerve fiber in vaginal tissue

from control animal. Section was immunostained for

protein gene product 9.5, a general neuronal marker and

counterstained with Gill’s hematoxylin. (600X).

Testosteronun vajinal innervasyon ağı

üzerine etkileri

Seksüel uyarılma üzerine etki

Anrojenlerin Seksüel Uyarılma

Fonksiyonlarına Etkileri

Tüm seksüel fonksiyon üzerine etki

Testosteron Seksüel Fonksiyonun

Bütün Basamaklarında Etkilidir

• Simon ve ark., JCEM 90: 5226-5233, 2005; & Buster et al., Obstet Gynecol

105:944-952, 2005

Özet & Tartışma

• Bu sonuçlara göre testosteron vajinada

andrrojen ve östrojen protein ekspresyonunu

düzenler ve vajinal perfüzyonu androjen

bağımlı bir mekanizma ile artırır.

• Testosteron ayrıca vajinal fizyolojiyi

düzenlemede çok önemli bir rol oynar ve

genital seksüel uyarılma cevabının

iyileşmesine katkıda bulunur.

Özet & Tartışma

• Klinik çalışmalar cerrahi menopoz sonrası

androjen tedavisi alan kadınların cinsel istek,

uyarılma, ve cinsel cevap sıklığında artış

olduğunu göstermektedir.

• Klinik çalışmalar ayrıca dolaşımdaki

androjen seviyeleri ile seksüel cevabın

spesifik özellikleri arasında güçlü bir ilişkinin

olduğunu göstermektedir.

• Testosteronun vazomotor etkileri, vajinal kan

akımını ve lubrikasyonu iyileştirir.

Özet & Tartışma

• Bu sonuçlar genitallerin vasküler yatağı üzerine etkisinin yanısıra santral ve periferal nöral ağ üzerine etkilerine katkıda bulunur.

• Böylece, klinik gözlemler, kadın seksüel uyarılmasında androjenlerin ciddi bir rolünün olduğunu gösterir.

• Sonuç olarak testosteron vajinal fonksiyonların endojenöz düzenleyicisidir.