Jovana Rajić 83

Mentor: Valentina Rutović

OŠ „20. oktobar“ Sivac

Pojam reči reciklaža Reciklaža je izdvajanje

materijala iz otpada i njegovo ponovno

korišćenje. Uključuje sakupljanje, izdvajanje,

preradu i izradu novih proizvoda iz iskorištenih

stvari ili materijala. Simbol reciklaže

Ipak, reciklaža se može upražnjavati u

svakodnevnom životu, nezavisno od toga da

li postoje centri za reciklažu. Npr. poklanjanje

stvari koje se ne koriste je oblik reciklaže. To

je mnogo bolje i korisnije nego da se sva ta

odeća baci.

Neke materije, poput stiropora, nisu

biorazgradive i ne mogu se reciklirati ali se

umesto njih mogu pronaći ekološke zamene.

Reciklaža se primenjuje sa tri osnovna principa tri slova R (RRR)

R - reduce - smanjiti

R - reuse - ponovo koristiti

R - recycle – reciklirati

Iako milioni tona dragocenih metala leže u fiokama stolova potpuno beskorisno, ipak recikliranje

elektronskog otpada dovodi do problema toksičnosti i zagađenosti supstanci koje nastaju kroz procese

reciklaže.

Reciklažom se postižu sledeći ciljevi:

1. Štednja sirovinskih resursa (svi materijali potiču iz

prirode i ima ih u ograničenim količinama)

2. Štednja energije (nema trošenja energije u primarnim

procesima, kao ni u transportu koji te procese prati, a

dobija se dodatna energija sagorevanjem materijala koji

se ne recikliraju)

3. Zaštita životne sredine (otpadni materijali degradiraju

životni ambijent, pa se reciklažom štiti životna sredina)

4. Otvaranje novih radnih mesta (procesi u reciklaži

materijala podrazumevaju ulaganje znanja i rada, što

stvara potrebu za radnim mestima).

U pogledu mogućnosti ponovnog iskoršćenja, materijali mogu

biti: 1. Reciklabilni (mogu se iskoristiti ponovnim vraćanjem

u proces proizvodnje)

2. Nereciklabilni (ne mogu se vratiti u proces i koriste

se za dobijanje energije - spaljivanjem ili se na

ekološki bezbedan način skladište)

3. Opasni – hazardni (materijali koji su štetni za coveka

i njegovo okruženje)

4. Bezopasni (materijali koji nisu štetni za čoveka i

njegovo okruženje)

Reciklaža stakla Reciklaža stakla je proces

uzimanja starih proizvoda od stakla i

pretvaranje u nove proizvode za višekratnu

upotrebu.

Reciklaža plastike Reciklaža plastike je

proces prerade otpadne plastike u

proizvodnji novog plastičnog materijala.

Reciklaža papira Reciklaža papira je proces

proizvodnje novih papirnih proizvoda za

višekratnu upotrebu od starih papirnih

proizvoda.

Reciklaža gume Reciklaža guma je proces

reciklaže starih guma koje ne mogu više

koristiti na vozilima i pretvaraju ih u druge

proizvode.

Reciklaža metala Reciklaža metala je

proces ponovne upotrebe starog metala,

uglavnom aluminijuma i čelika, kako bi se

napravili novi proizvodi.

Reciklaža organskog otpada U organski otpad

ubrajamo sav biorazgradivi otpad, npr. ostatke voća

i povrća, ljuske jaja, talog kafe, ostatke čaja (s

vrećicama), biljne ostatke iz bašte i slično.

Reciklaža organskog otpada naziva se i

kompostiranje. Kompostiranje je pretvaranje

organskog otpada u plodni humus.

Reciklaža građevinskog otpada Reciklaža

građevinskog otpada je proces izdvajanja i

reciklaže materijala upotrebljenih u procesu

proizvodnje i prepravke.

Reciklaža elektronskih uređaja Oprema koja

je kategorisana kao neispravna, rasklapa se

prema propisanoj proceduri potrebnim

alatima od strane obučenih radnika.

Istovremeno sa rasklapanjem vrši se

sortiranje komponenti i materijala koji se

dobijaju rasklapanjem elektronske opreme.