jĘzyk giĘtki

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI

Paweł KOCHPaweł KOCH

20092009

JĘZYK GIĘTKI – pierwsze JĘZYK GIĘTKI – pierwsze wrażeniewrażenie

Wygląd55%

Głos38%

Treść7%

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Choć w 90% przypadków, spotykając kogoś po Choć w 90% przypadków, spotykając kogoś po

raz pierwszy opinię o nim budujemy w oparciu o raz pierwszy opinię o nim budujemy w oparciu o tzw. tzw. pierwsze wrażeniepierwsze wrażenie

• Choć aż 55 procent tego wrażenia stanowią Choć aż 55 procent tego wrażenia stanowią komunikaty pozawerbalnekomunikaty pozawerbalne

• To i tak To i tak głosgłos - jego siła, tempo wypowiadanych - jego siła, tempo wypowiadanych słów, dykcja, akcent, rytm – stanowi drugą słów, dykcja, akcent, rytm – stanowi drugą najważniejszą składową pierwszego wrażenianajważniejszą składową pierwszego wrażenia

• I choć najmniej ważne – jak wynika z badań – jest I choć najmniej ważne – jak wynika z badań – jest to to coco mówimymówimy….….

• Również o tym Również o tym pomówimypomówimy


• W kwestiach językowych kluczem do sukcesu jest W kwestiach językowych kluczem do sukcesu jest „spokój w gardle”„spokój w gardle”

• Nie bez kozery mówi się przecież potocznie, że Nie bez kozery mówi się przecież potocznie, że

• strach ścisnął go za gardło• zdenerwowanie odebrało mu mowę• żołądek podszedł do gardła• dławi go złość itd.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Psychoterapeuci mówią, że stres gromadzi się w

gardle, czyli tu gdzie jest aparat głosowy• Może w bardzo poważnym stopniu utrudnić

wystąpienie• Przykre niespodzianki, jakie mogą spotkać mówcę,

to najczęściej: • chrypka • brzydko zmieniona barwa głosu • mówienie zbyt wysokie • suchość w ustach • drżenie głosu • niemożność jego wydobycia.


• Objawy te przyczyniają się do pogorszenia naszej samooceny

• a w konsekwencji do paniki.

• Zaczynamy mówić: • nerwowo • gubimy wątek • mówimy zbyt szybko • pocimy się itp.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Jak sobie wówczas poradzić?

• Należy zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia zdenerwowania.

• Być dobrze przygotowanym, wypoczętym, w dobrej kondycji psychofizycznej.

• Dbać o dobre oddychanie (dotlenienie i wyciszenie).

• W miarę możności przećwiczyć w wyobraźni sytuacje, które mają nastąpić.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Jeżeli pojawią się niemiłe objawy, należy spróbować

• Zmienić wysokość mowy (obniżyć lub podwyższyć)• Zmienić tempo (zwolnić, przyspieszyć, pauzy)• Zmienić siłę głosu (ściszyć, lub bardziej się wysilić)• Zmienić emocje • Dać sobie czas na oddychanie• Zmienić rodzaj ruchu (poruszyć się, zatrzymać)• Zrobić małą przerwę (np. zadając pytanie), aby

znaleźć moment dla siebie• Zadbać o komfort słuchaczy (dobra uwaga aktorska:

"Zejdź z siebie, zajmij się widzem!").


• Wiadomym jest, żeWiadomym jest, że siła głosu siła głosu wraz zwraz z barwą barwą głosugłosu zwana jest „darem natury” zwana jest „darem natury”

• Wiadomo, że dźwięki nieartykułowane (yyy, Wiadomo, że dźwięki nieartykułowane (yyy, eee) burzą rytm wypowiedzieee) burzą rytm wypowiedzi

• Wiadomo także, żeWiadomo także, że dykcji dykcji – czyli – czyli wyrazistości i precyzji w kształtowaniu słowa wyrazistości i precyzji w kształtowaniu słowa – można się uczyć– można się uczyć


• Kilka przykładów ćwiczeńKilka przykładów ćwiczeń

• Czy trzy cytrzystki grają na cytrze, czy jedna Czy trzy cytrzystki grają na cytrze, czy jedna gwiżdże a druga łzy trzegwiżdże a druga łzy trze

• Wyindywidualizowany neandertalczyk Wyindywidualizowany neandertalczyk usatysfakcjonował rozentuzjazmowanego usatysfakcjonował rozentuzjazmowanego paleoantropologapaleoantropologa

• Chrząszcz brzmi w trzcinie w StrzebrzeszynieChrząszcz brzmi w trzcinie w Strzebrzeszynie


• Obok dykcji, nauczyć się też można przemawiania Obok dykcji, nauczyć się też można przemawiania do ludzi do ludzi

• Znajomość kilku zasad wystąpień publicznych Znajomość kilku zasad wystąpień publicznych pomoże opanować tę sztukępomoże opanować tę sztukę

• By to się stało, trzeba odpowiedzieć na kilka pytań By to się stało, trzeba odpowiedzieć na kilka pytań • Po pierwsze – Po pierwsze – do kogo kierowane będą moje do kogo kierowane będą moje

słowa? słowa? • Po drugie -Po drugie - co chcę przekazać słuchaczom? co chcę przekazać słuchaczom?• Po trzecie -Po trzecie - co zamierzam przez to osiągnąć? co zamierzam przez to osiągnąć?


• Jako, że pamięć bywa zawodna nie próbujmy mówić bez Jako, że pamięć bywa zawodna nie próbujmy mówić bez pomocy notatek pomocy notatek

• Łatwo też pomylić się co do przychylności audytorium Łatwo też pomylić się co do przychylności audytorium

• Zawsze lepiej mieć przygotowany szkic awaryjnej wersji Zawsze lepiej mieć przygotowany szkic awaryjnej wersji prezentacji prezentacji

• Zwiększy to pewność siebie, a zmniejszy tremę. Zwiększy to pewność siebie, a zmniejszy tremę.


• Przygotowując tekst przemówienia, ograniczmy się do Przygotowując tekst przemówienia, ograniczmy się do najwyżej najwyżej czterech głównych myśliczterech głównych myśli

• Możemy rozwijać każdą z nich na tyle szczegółowo, na Możemy rozwijać każdą z nich na tyle szczegółowo, na ile wystarczy czasu i cierpliwości słuchaczy ile wystarczy czasu i cierpliwości słuchaczy

• Nie pozwólmy jednak, aby zbytnie zagłębianie się w Nie pozwólmy jednak, aby zbytnie zagłębianie się w szczegóły zepchnęło nas z głównego tematuszczegóły zepchnęło nas z głównego tematu

• Ludzie mają skłonność do traktowania jako najważniejsze Ludzie mają skłonność do traktowania jako najważniejsze tego, co jest przedstawiane w pierwszej kolejnościtego, co jest przedstawiane w pierwszej kolejności

• Warto więc i o tym pamiętać Warto więc i o tym pamiętać

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Zadbajmy o to, by przemówienie miała wyraźny Zadbajmy o to, by przemówienie miała wyraźny

początek, rozwinięcie i zakończenie. początek, rozwinięcie i zakończenie.

• Początek to określenie tematu przemówienia, Początek to określenie tematu przemówienia, powodu spotkania, jego celów. powodu spotkania, jego celów.

• Środkowa część to czas na omówienie wszystkich Środkowa część to czas na omówienie wszystkich istotnych punktów przemówienia istotnych punktów przemówienia

• Zakończenie natomiast to podsumowanie Zakończenie natomiast to podsumowanie najważniejszych spraw i miejsce na pytania z sali. najważniejszych spraw i miejsce na pytania z sali.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Gotowy tekst Gotowy tekst skróć skróć o połowę!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!o połowę!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!• Potem przeczytaj go i Potem przeczytaj go i skróć jeszcze raz!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!skróć jeszcze raz!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! • Wykreśl wszystkie niepotrzebne słowa, sformułowania Wykreśl wszystkie niepotrzebne słowa, sformułowania

naukowe, rozwlekłe przykłady.naukowe, rozwlekłe przykłady.• Uwaga słuchaczy osiąga maksymalny poziom po około 10 Uwaga słuchaczy osiąga maksymalny poziom po około 10

minutach od rozpoczęcia spotkania, potem słabnie, by w 30 minutach od rozpoczęcia spotkania, potem słabnie, by w 30 minucie spaść do poziomu najniższego, a następnie znów minucie spaść do poziomu najniższego, a następnie znów rośnie. rośnie.

• Podczas długich wystąpień najważniejsze kwestie najlepiej Podczas długich wystąpień najważniejsze kwestie najlepiej więc przedstawiać więc przedstawiać między 5 a 25 minutąmiędzy 5 a 25 minutą, a potem , a potem powiedzieć coś dla odprężenia. powiedzieć coś dla odprężenia.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Warto zaplanować dobry początek tzw. „mocne Warto zaplanować dobry początek tzw. „mocne

wejście” wejście” • Jeżeli spodziewamy się niechęci lub nikłego Jeżeli spodziewamy się niechęci lub nikłego

zainteresowania, spróbujmy przełamać lody, mówiąc zainteresowania, spróbujmy przełamać lody, mówiąc coś dowcipnegocoś dowcipnego (ale taktownie i z wyczuciem)(ale taktownie i z wyczuciem)

• Efektowne natomiast zakończenie utrwali wystąpienie Efektowne natomiast zakończenie utrwali wystąpienie w pamięci odbiorcóww pamięci odbiorców

• Użycie sformułowań: "kończąc...", "podsumowując...", Użycie sformułowań: "kończąc...", "podsumowując...", pobudzić można dodatkowo uwagę słuchaczy…pobudzić można dodatkowo uwagę słuchaczy…

• … … którzy – którzy – daj Bożedaj Boże - zdobędą się na koncentrację - zdobędą się na koncentrację jeszcze przez kilka minut.jeszcze przez kilka minut.


• Przepis na sukcesPrzepis na sukces - powiedz, o czym będziesz mówićpowiedz, o czym będziesz mówić- powiedz to powiedz to - powiedz, o czym mówiłeś powiedz, o czym mówiłeś

- dodaj do tego nieszablonowy wstęp dodaj do tego nieszablonowy wstęp - takie samo zakończenie i…takie samo zakończenie i… ……masz gwarancję, że twoje przemówienie nie wyparuje z głów masz gwarancję, że twoje przemówienie nie wyparuje z głów


• Aby maksymalnie ograniczyć tremę, warto Aby maksymalnie ograniczyć tremę, warto przećwiczyć szczegółyprzećwiczyć szczegóły

• Warto wiedzieć kto jest organizatorem spotkaniaWarto wiedzieć kto jest organizatorem spotkania• Jak dostać się na jego miejsce i jak wygląda salaJak dostać się na jego miejsce i jak wygląda sala• Warto krytycznie ocenić swój wygląd i ubiór Warto krytycznie ocenić swój wygląd i ubiór

dopasowując go do sytuacji dopasowując go do sytuacji • Lepiej zrezygnować z dodatków, które mogłyby Lepiej zrezygnować z dodatków, które mogłyby

rozpraszać słuchaczy (krzykliwe krawaty, biżuteria)rozpraszać słuchaczy (krzykliwe krawaty, biżuteria)• Przed wejściem sprawdzić, czy masz pozapinane Przed wejściem sprawdzić, czy masz pozapinane

wszystkie guziki, czy ubranie i buty są czyste wszystkie guziki, czy ubranie i buty są czyste

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Trzeba pilnie obserwować reakcje słuchaczy, Trzeba pilnie obserwować reakcje słuchaczy,

dopasowując wystąpienie do ich nastawienia dopasowując wystąpienie do ich nastawienia • Jeżeli audytorium nie jest przychylne warto postarać się Jeżeli audytorium nie jest przychylne warto postarać się

o rozładowanie sytuacji… o rozładowanie sytuacji… • ……o stworzenie nastroju wzajemnego szacunku o stworzenie nastroju wzajemnego szacunku • Pytania z sali to najtrudniejsza część każdego Pytania z sali to najtrudniejsza część każdego

wystąpienia. wystąpienia. • Czas na odpowiedź można nieco przeciągnąć, sięgając Czas na odpowiedź można nieco przeciągnąć, sięgając

np. szklankę z wodą, co pomoże też ukryć niepewność.np. szklankę z wodą, co pomoże też ukryć niepewność.• Jeśli jest potrzeba korzystania z notatek, należy o tym Jeśli jest potrzeba korzystania z notatek, należy o tym

uprzedzić ("to skomplikowana sprawa, żeby nic nie uprzedzić ("to skomplikowana sprawa, żeby nic nie pomylić, pozwolą państwo, że sprawdzę"). pomylić, pozwolą państwo, że sprawdzę").

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• Informacje na wagę złota Informacje na wagę złota

Planując prezentację, weź pod uwagę: Planując prezentację, weź pod uwagę: • liczbę uczestników liczbę uczestników • średnią ich wieku średnią ich wieku • liczbę kobiet i mężczyzn liczbę kobiet i mężczyzn • wykształcenie słuchaczy, ich znajomość tematu wykształcenie słuchaczy, ich znajomość tematu • czy przyszli na spotkanie z własnej woli czy z czy przyszli na spotkanie z własnej woli czy z

obowiązkuobowiązku• co ich łączy (społecznie, kulturowo, politycznie) co ich łączy (społecznie, kulturowo, politycznie) • jakie mogą mieć uprzedzenia jakie mogą mieć uprzedzenia • co wiedzą o twojej działalności i przekonaniach. co wiedzą o twojej działalności i przekonaniach.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI• 11 przykazań dobrego mówcy11 przykazań dobrego mówcy • Poświęć wystarczająco dużo czasu na przygotowanie się. Poświęć wystarczająco dużo czasu na przygotowanie się.

(Przyda się również w przyszłości, będziesz miał gotowe (Przyda się również w przyszłości, będziesz miał gotowe przemówienie). przemówienie).

• Przeczytaj krytycznie swój tekst. Skróć go maksymalnie, Przeczytaj krytycznie swój tekst. Skróć go maksymalnie, pozostawiając tylko najistotniejsze kwestie. Znaj jednak pozostawiając tylko najistotniejsze kwestie. Znaj jednak szczegóły - prawdopodobnie będziesz musiał je wyjaśnić, szczegóły - prawdopodobnie będziesz musiał je wyjaśnić, odpowiadając na pytania z sali. odpowiadając na pytania z sali.

• Poproś kogoś postronnego o ocenę: czy prezentacja jest Poproś kogoś postronnego o ocenę: czy prezentacja jest ciekawa, czy nie za długa, czego brakuje, jakie pytania ciekawa, czy nie za długa, czego brakuje, jakie pytania się nasuwają. Popraw, co trzeba. się nasuwają. Popraw, co trzeba.

• Miej zawsze przygotowaną alternatywną wersję Miej zawsze przygotowaną alternatywną wersję wystąpienia, niewymagającą użycia pomocy wystąpienia, niewymagającą użycia pomocy audiowizualnych. audiowizualnych.

• Bądź wcześniej na miejscu, sprawdź salę.Bądź wcześniej na miejscu, sprawdź salę.

JĘZYK GIĘTKIJĘZYK GIĘTKI- Podczas wystąpienia stale kontroluj zainteresowanie Podczas wystąpienia stale kontroluj zainteresowanie

słuchaczy - w razie potrzeby zmień tempo lub sposób słuchaczy - w razie potrzeby zmień tempo lub sposób mówienia, powiedz coś żartobliwego. mówienia, powiedz coś żartobliwego.

- Staraj się mówić płynnie, nie trać wątku i nie zagłębiaj się Staraj się mówić płynnie, nie trać wątku i nie zagłębiaj się w szczegóły.w szczegóły.

- Utrzymuj kontakt wzrokowy ze słuchaczami we Utrzymuj kontakt wzrokowy ze słuchaczami we wszystkich rzędach (o ile to możliwe), nie przemawiaj, a wszystkich rzędach (o ile to możliwe), nie przemawiaj, a mów do nich. mów do nich.

- Na pytania odpowiadaj krótko i treściwie, zachowaj Na pytania odpowiadaj krótko i treściwie, zachowaj spokój, jeśli są dla ciebie trudne i niewygodne. spokój, jeśli są dla ciebie trudne i niewygodne.

- Ucz się na każdym spotkaniu - kolejne będą coraz Ucz się na każdym spotkaniu - kolejne będą coraz łatwiejsze i przyniosą mniej stresu. łatwiejsze i przyniosą mniej stresu.

- Po wystąpieniu zapytaj o ocenę kogoś, kto nie ma Po wystąpieniu zapytaj o ocenę kogoś, kto nie ma interesu w schlebianiu ci. Następnym razem nie popełnij interesu w schlebianiu ci. Następnym razem nie popełnij tych samych błędów. tych samych błędów.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘDZIĘKUJĘ ZA UWAGĘPaweł KochPaweł Koch

jĘzyk giĘtki

Documents