janusz słodczyk, edyta szafranek, magdalena Śliwa
DESCRIPTION
Uniwersytet Opolski Wydział Ekonomiczny Katedra Geografii Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej ul. Ozimska 46a 45-058 Opole. GOSPODARKA PRZESTRZENNA JAKO WIELOOBSZAROWY KIERUNEK STUDIÓW. WYMOGI I KONSEKWENCJE BUDOWY PROGRAMU KSZTAŁCENIA. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Janusz Słodczyk, Edyta Szafranek, Magdalena Śliwa
Uniwersytet OpolskiWydział Ekonomiczny Katedra Geografii Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennejul. Ozimska 46a45-058 Opole
GOSPODARKA PRZESTRZENNA JAKO WIELOOBSZAROWY KIERUNEK STUDIÓW.
WYMOGI I KONSEKWENCJE BUDOWY PROGRAMU KSZTAŁCENIA
Kluczowe pytaniaDlaczego Gospodarka Przestrzenna powinna być
traktowana jako wieloobszarowy kierunek studiów?W jaki sposób należy sformułować zestaw efektów
kształcenia? Na jakich zasadach powinien być zbudowany program
i plan studiów kierunku wieloobszarowego? Jakie powinny być formy prowadzenia zajęć i metody
kształcenia?Jak powinny być ukształtowane zasoby kadrowe?
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
- zajmuje się badaniami minionego i aktualnego stanu zagospodarowania przestrzennego określonych obszarów oraz poszukuje ukrytych i złożonych struktur decydującycho funkcjonowaniu całości (Dębski 2000)
- przyjmuje jako:• przedmiot badań - przestrzeń, • podmiot – społeczeństwo żyjące na danym obszarze,• cel – zagospodarowanie przestrzeni, • efekt – zaspokojenie określonych potrzeb społecznych (Kołodziejski 1988)
Gospodarka przestrzenna jako dyscyplina nauki
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
• podstawowe pytanie badawcze: jak gospodarować przestrzenią i w przestrzeni, aby zaspokoić potrzeby jednostki i społeczeństwa w możliwie długiej perspektywie czasowej?
• dotyczy analiz zjawisk i procesów na „styku” trzech wymiarów: środowisko – człowiek – gospodarka, wykorzystuje dorobek i łączy kilka dyscyplin naukowych
• obejmuje przede wszystkim badania geograficzne, socjologiczne, ekonomiczne i urbanistyczne (Chojnicki 1990)
Gospodarka przestrzenna jako dyscyplina nauki
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
cel kształcenia – wykształcenie u studentów zdolności do wykonywania wszelkich zadań i funkcji związanych z gospodarowaniem w przestrzeni i gospodarowaniem przestrzenią
daje studentom podstawy do zdobycia wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych z kilku obszarów kształcenia
obejmuje treści kształcenia z zakresu nauk przyrodniczych, społecznych i technicznych
Gospodarka Przestrzenna jako kierunek studiów
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Tab.1. Obszary wiedzy, dziedziny nauki i dyscypliny naukowe stosowane w Gospodarce Przestrzennej
Gospodarka Przestrzenna jako kierunek studiów
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Źródło: opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia MNiSW z dnia 8 sierpnia 2011r w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych
Zakres wiedzy i umiejętności absolwenta
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Zdolność z zakresu nauk przyrodniczychanaliza składników środowiska przyrodniczego; form
użytkowania ziemi, czynników i barier rozwoju, zarządzania środowiskiem, racjonalnego gospodarowania zasobami natur.
Zdolność z zakresu nauk technicznychpercepcja i graficzne przedstawiania obiektów w przestrzeni,
opracowywanie planów i projektów zagospodarowania przestrzeni
Zdolność z zakresu nauk społecznych analiza problemów demograficzno-społecznych, potrzeb
człowieka, społecznego zróżnicowania w przestrzeni, zjawisk o charakterze kulturowym, podstawowych dziedzin
działalności gospodarczej, elementów i rodzajów zabudowy
Sylwetka absolwenta
• zdolność wykorzystania wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych z różnych dyscyplin
• umiejętność praktycznego działania, prowadzenia badań oraz aplikacji posiadanej wiedzy,
• zdolność do pełnienia roli: planisty i projektanta przestrzennego, eksperta – doradcy oraz menedżera, specjalisty zarządzającego jednostkami terytorialnymi
• zakres kształcenia wymaga czasu i zastosowania różnych technik nauczania (J. M. Chmielewski, 2006)
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
opracowanie koncepcji zagospodarowania terenu, mpzp i studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
opracowanie specjalistycznych inżynierskich analiz, planów i projektów transformacji przestrzennych z uwzględnieniem technicznych wymagań poszczególnych form zagospodarowania
przygotowywanie ofert inwestycyjnych planowanie rozwoju systemów infrastruktury technicznej
i związanych z nimi obiektów obsługi transportu współpraca przy opracowywaniu programów rewitalizacji
obszarów zurbanizowanych stosowanie podstawowych narzędzi programów Systemu
Informacji Przestrzennej
Sylwetka absolwenta – umiejętności praktyczne
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
• zestaw kierunkowych efektów kształcenia powinien być kompilacją efektów typowych dla obszarów nauk społecznych, technicznych i przyrodniczych,
• struktura efektów kształcenia powinna być wyważona we wszystkich aspektach,
• zestaw efektów kształcenia nie pozwala na wyodrębnienie wiodącego obszaru nauki
Zbiór efektów kształcenia i jego struktura
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Zbiór efektów kształcenia i jego struktura
Tab.2. Liczba efektów kształcenia wg grup efektów i obszarów kształcenia na kierunku Gospodarka Przestrzenna (na UO)
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Źródło: opracowanie własne
Tab. 3 Ilościowa charakterystyka modułów kształcenia w planie studiów inżynierskich i licencjackich
Moduły kształcenia
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Źródło: opracowanie własne na podstawie Programów kształcenia na kierunku Gospodarka Przestrzenna na Uniwersytecie Opolskim
Formy prowadzenia zajęć i metody kształcenia
Formy i metody nauczania powinny studentowi pozwolić: • uczyć się skutecznie, • pozyskiwać i twórczo wykorzystywać informacje,• stawiać pytania, dociekać i rozumować
Konieczne jest przestrzeganie zasady gwarantującej utrzymanie ponad 50% zajęć w formie z. praktycznych
Postulowane grupy metod kształcenia:• podające – dla zajęć teoretycznych• problemowe (samodzielnego dochodzenia do wiedzy)
i eksponujące dla zajęć praktycznych
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Zajęcia teoretyczne – grupa metod podających:• wykłady – konwencjonalne, problemowe i konwersatoryjne• prelekcje• zadania programowane - z wykorzystaniem podręczników,
programów komputerowych• metody impresyjne – z wykorzystaniem prezentacji
multimedialnych, filmów, przeźroczy oraz tematycznych wystaw
Formy prowadzenia zajęć i metody kształcenia
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Zajęcia o charakterze praktycznym: ćwiczenia – dedukcyjne, redukcyjne, indukcyjne; retoryczne
i wyobraźni ćwiczenia terenowe – obserwacja i pomiar różnych obiektów i zjawisk
w przestrzeni ćwiczenia techniczne – obliczeniowe, graficzne, pomiarowe korzystanie ze źródeł informacji – poszukiwanie, gromadzenie
selekcja, porządkowanie informacji studia przypadków dyskusje dydaktyczne sytuacyjne i symulacyjne gry dydaktyczne praktyki zawodowe (administracyjne oraz projektowe)
Formy prowadzenia zajęć i metody kształcenia
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
• powinny skupiać przedstawicieli wszystkich obszarów kształcenia, do których kierunek został przyporządkowany
• w przypadku kształcenia na UO (I stopień studiów) zasoby kadrowe to: 4 przedstawicieli obszaru nauk społecznych, 3 nauk technicznych i 2 nauk przyrodniczych
Zasoby kadrowe
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
• czasochłonność i kosztochłonność kształcenia• konieczność posiadania rozbudowanej bazy
dydaktycznej (specjalistyczne pracownie dydaktyczne)• konieczność posiadania specjalistycznych pomocy
dydaktycznych, w tym oprogramowania komputerowego (np. AutoCad, ArcGis, Corel, MapViewer, Statistica)
Inne warunki
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia
Przyjęcie Gospodarki Przestrzennej jako wieloobszarowego kierunku studiów wywołuje następujące konsekwencje:
• wyodrębnienie i zintegrowanie zasobów informacji, wiedzy i umiejętności z różnych nauk
• wykształcenie „złożonych” kompetencji zawodowych absolwenta• zintegrowanie efektów kształcenia z różnych obszarów nauk i zbudowanie
wyważonego zestawu kierunkowych efektów kształcenia• wdrożenie w planie studiów modułów/przedmiotów kształcenia z zakresu
różnych nauk, zapewniających realizację założonych efektów kształcenia• dostosowanie liczby i struktury pkt ECTS do struktury modułów kształcenia• wykorzystywanie metod kształcenia typowych dla różnych nauk• zbudowanie zasobów kadrowych obejmujących przedstawicieli wszystkich
nauk, do których przyporządkowano kierunek• wyposażenie (inwestowanie) w odpowiednią bazę infrastrukturalną i pomoce
dydaktyczne
Wnioski i rekomendacje
Gospodarka przestrzenna jako wieloobszarowy kierunek studiów. Wymogi i konsekwencje budowy programu kształcenia