jak nie wychowywać konsumenta?
TRANSCRIPT
DZIECI I RODZICE W ŚWIECIE KONSUMPCJI… czyli jak nie wychowywać konsumenta?
3
WYCHOWANIE DO ŻYCIA W SPOŁECZEŃSTWIE:
SOCJALIZACJA
ENKULTURACJA
4
niemowlaki
oswojenie ze stałą obecnością mediów w najbliższym otoczeniu
najważniejszym środkiem komunikowania jest medium audiowizualne wyposażone w ekran; dostarcza ono rozrywki, zabawy i silnych emocji
oswojenie z miejscami sprzedaży / konsumpcji – sklepami, centrami handlowymi, centrami rozrywki, barami i restauracjami itp.; początek przyswajania zasad funkcjonowania tych miejsc; można w nich oczekiwać rozrywki, zabawy, silnych emocji
5
od niemowlaka do przedszkolaka
media są ważne
najważniejszym medium jest telewizor;
telewizja jest prosta! i dostępna;
w telewizji są reklamy
media to sposób na bycie z dorosłymi
6
od niemowlaka do przedszkolaka
zainteresowanie reklamami w telewizji potrafią odróżnić reklamę od innych programów! ale nie rozumieją, po co jest;
pierwsze samodzielne decyzje konsumenckiEpróby wpływu na decyzje konsumenckie innych proste techniki wpływupodstawy rozpoznawania i klasyfikowania produktówrozumienie procesów kupowania/sprzedawania; jak się zachować w sklepie?
7
przedszkolaki
media są fajne; zwłaszcza telewizja!
media podpowiadają nam co zrobić, żeby było przyjemnie
w mediach są gwiazdy i celebryci
dzieci oglądają programy telewizyjne i grają w gry – trzeba robić to samo
ulubieni bohaterowie: magiczne zwierzęta, dzieci jak ja
8
przedszkolaki
w telewizji i w gazetach są reklamyprzyjemnie jest oglądać reklamy1. odróżniają reklamy, 2.wiedzą, że reklamy
dotyczą produktów, ale 3. myślą, że to dla ich przyjemnościpieniądze są potrzebne, żeby kupować, ale nie
wiadomo, skąd się biorąznajomość skryptów zakupowych
samodzielne zakupywpływ na decyzje zakupowe dorosłych (rynek
pośredni) – zwłaszcza w kwestiach towarów codziennego użytku
własne gusty i potrzeby konsumenckie (wybór oparty na mechanizmie centracji, nie znają relacji cena/wartość)
zróżnicowane techniki wpływu na otoczenie
9
przedszkolaki
rzeczy mają różne markidobrze jest mieć fajne rzeczy; ludzie, którzy mają fajne rzeczy, są
fajnidobrze jest mieć nowe rzeczy; nowe rzeczy są fajniejsze od starychdobrze jest mieć dużo rzeczy; lepiej mieć dużo, niż małonajfajniejsze rzeczy to te, które są duże, kolorowe, hałaśliwe
(centracja!)są inne rzeczy dla chłopców/mężczyzn, a inne dla
dziewczynek/kobiet
10
pierwsze lata szkoły
komputer coraz ważniejszyALErówieśnicy są ważniejsi i atrakcyjniejsi niż media!najciekawsze są media przeznaczone dla nastolatkówzainteresowanie celebrytami i gwiazdamiulubiony bohater chłopców 8 - 9: nastolatek, superbohater, 10 – 12: silny mężczyznaulubiona bohaterka dziewczynek 8 - 9: nastolatka magiczna, 10 -12: nastolatka celebrytkapoczątek neoplemiennego odbioru mediów
11
12
pierwsze lata szkoły
reklamy dotyczą rzeczy; są przyjemne, ale nie są tylko dla naszej przyjemności, także po to, żeby nas namawiać do kupowaniareklamy mówią prawdę!pieniądze mają określoną wartość, a towary cenęsamodzielne decyzje zakupowe i umiejętność ich uzasadnieniawpływ na decyzje konsumenckie innych – także w sprawach towarów trwałych i kosztownychzróżnicowane techniki wpływu na innych – racjonalizacje, przewidywanie argumentów otoczeniaegoistyczne motywacje konsumenckie, brak świadomości kontekstu, niezdolność uwzględniania motywacji innych
13
pierwsze lata szkoły
10 – 12 lat drapieżny materializm!
14
pierwsze lata szkoły
KAGOY KIDS, ADOLESCENTS
GROWING OLDER YOUNGER
15
pierwsze lata szkoły
DLACZEGO GRUPA RÓWIEŚNICZA JEST WAŻNA?
trening nawiązywania i podtrzymywania relacji społecznychrozwiązanie problemu władzy i prestiżu w grupie
początek budowy niezależnej tożsamościtestowanie granic i istotności reguł społecznych
16
nastolatki
moda; plemienne używanie rzeczy i marek
rzeczy wyrażają naszą tożsamość
rzeczy umożliwiają atrakcyjność kobietom/mężczyznom
stan niepokoju o status i nawyk porównywania własnego stanu posiadania ze stanem posiadania innych
własne pieniądze i samodzielne dysponowanie nimi
zróżnicowane techniki wpływu; dostosowywanie strategii wpływu do sytuacji
17
NASTOLATKI
komputer i telefon – najważniejsze media
neoplemienność, subkultury młodzieżowe
poczucie odrębności pokoleniowej i niezrozumienia przez starszych
bardzo wysoka kompetencja w dziedzinie kultury masowej i technologii komunikowania
krytyczny stosunek do mainstreamu kultury masowej
aspiracyjne użytkowania mediów
rówieśnicy są ważniejsi!
18
ENKULTURACJA I SOCJALIZACJA
SPRZECZNE SYGNAŁY:rodzinaszkołakościół
grupa rówieśniczamedia masowe
komunikacja marketingowa
19
JAK WYCHOWAC ŚWIADOMEGO, KRYTYCZNEGO KONSUMENTA?
NIE IZOLOWAĆ
NIE ZABRANIAĆ
ROZUMIEĆ MOTYWACJE
PROPONOWAĆ ALTERNATYWY
ROZWIJAĆ KOMPETENCJE KONSUMENCKIE
ZNAĆ SIĘ NA MEDIACH
ZNAĆ SIĘ NA MODZIE
ZNAĆ SIĘ NA POPKULTURZE
UCZESTNICZYĆ I ROZMAWIAĆ
20
Literatura, którą polecam:
1.
2.
3.
4.
Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków
Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn
Dziękuję
dr hab. Małgorzata Lisowska – MagdziarzInstytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej
Uniwersytet Jagielloński, Krakó[email protected]
Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków
Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa
ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław
ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn
Wykład został zrealizowany
dzięki pomocy finansowej przyznanej przez: