jadwiga suchecka iwona laskowska katedra ekonometrii przestrzennej uniwersytet Łódzki
DESCRIPTION
Finansowanie świadczeń medycznych ze środków prywatnych w okresie transformacji systemu ochrony zdrowia w Polsce. Jadwiga Suchecka Iwona Laskowska Katedra Ekonometrii Przestrzennej Uniwersytet Łódzki Katedra Polityki Ochrony Zdrowia Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Źródła danych. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Finansowanie świadczeń medycznych ze środków prywatnych w okresie transformacji systemu ochrony zdrowia w Polsce
Jadwiga Suchecka
Iwona Laskowska
Katedra Ekonometrii Przestrzennej
Uniwersytet Łódzki
Katedra Polityki Ochrony Zdrowia
Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Źródła danych Podstawą przeprowadzonych analiz empirycznych były
wybrane dane obejmujące lata 1999-2007, pochodzące z badań reprezentacyjnych:
Budżety gospodarstw domowych (w latach 1999-2006), GUS, Warszawa
Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2006 r, GUS, Warszawa
Raporty Rady Monitoringu Społecznego: „Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa, 2000, 2003, 2005, 2007
Przeprowadzona ocena jest:
Oceną z perspektywy pacjenta Oceną w świetle danych statystycznych
Pozwala na: ocenę wydatków gospodarstw domowych na opiekę
zdrowotną, ocenę możliwości zaspokojenia potrzeb z zakresu
ochrony zdrowia
U d z i a ł w y d a t k ó w n a o c h r o n ę z d r o w i a w d o c h o d a c h r o z p o r z ą d z a l n y c h w w y b r a n y c h l a t a c h
0 , 0 0 %
1 , 0 0 %
2 , 0 0 %
3 , 0 0 %
4 , 0 0 %
5 , 0 0 %
6 , 0 0 %
7 , 0 0 %
8 , 0 0 %
1 9 9 6 1 9 9 7 1 9 9 8 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 5 2 0 0 6
p r a c o w n i c y n as ta n o w i s k a c hn i e r o b o tn i c z y c hp r a c o w n i c y n as ta n o w i s k a c h r o b o tn i c z y c h
r o l n i c y
p r a c u j ą c y n a w ł a s n yr a c h u n e k
u ż y tk u j ą c y g o s p o d a r s tw or o l n e
e m e r y c i i r e n c i ś c i
u t r z y m u j ą c y s i ę zn i e z a r o k o w y c h ż r ó d e ł
Obciążenie finansowe gospodarstw domowych wydatkami na zdrowie
Źródło: Obliczenia własne
Obciążenie finansowe gospodarstw domowych wydatkami na zdrowie
U d z i a ł w y d a t k ó w n a o c h r o n ę z d r o w i a w w y d a t k a c h o g ó ł e mw w y b r a n y c h l a t a c h
0 , 0 %
1 , 0 %
2 , 0 %
3 , 0 %
4 , 0 %
5 , 0 %
6 , 0 %
7 , 0 %
8 , 0 %
9 , 0 %
1 9 9 6 1 9 9 7 1 9 9 8 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 5 2 0 0 6
p r a c o w n i c y n as ta n o w i s k a c hn i e r o b o tn i c z y c hp r a c o w n i c y n as ta n o w i s k a c hr o b o tn i c z y c h
r o l n i c y
p r a c u j ą c y n a w ł a s n yr a c h u n e k
u ż y tk u j ą c yg o s p o d a r s tw o r o l n e
e m e r y c i i r e n c i ś c i
u t r z y m u j ą c y s i ę zn i e z a r o k o w y c h ż r ó d e ł
Źródło: Obliczenia własne
Nierówności w finansowaniu
W świetle współczesnych analiz najczęściej rozpatrywane są jako:
- koncentracja zjawiska,
- odległości ekonomiczne pomiędzy
różnymi populacjami.
00 , 1
0 , 20 , 3
0 , 4
0 , 5
1 9 9 6 1 9 9 9 2 0 0 1 2 0 0 6
W s p ó łc z y n n ik G in ie g o d la d o c h o d ó w o r a z w y d a t k ó w n a a r t y k u ły
i u s łu g i m e d y c z n e
d o c h o d y
a r t y k u łym e d y c z n e
u s łu g i m e d y c z n e
Źródło: Obliczenia własne
Odległość ekonomiczna D0 jest zdefiniowana jako prawdopodobieństwo tego, iż wartość wydatków na zdrowie dla
jednej populacji jest wyższa niż dla innej
(bez uwzględnienia wielkości różnicy) Oznaczenia: ER – emeryci i renciści, WŁR – pracujący na własny rachunek, PRR – pracownicy na stanowiskach robotniczych , UZG – pracownicy użytkujący gospodarstwo rolne, PRN – pracownicy na stanowiskach nierobotniczych, UNZ – utrzymujący się z niezarobkowych źródeł, ROL – rolnicy.
Macierze odległości ekonomicznych D0 dla wydatków na artykuły medyczne według grup społeczno-ekonomicznych
1999 ER PRN WR PRR ROL UNZ UZG
ER 0,00 0,567 0,704 0,807 0,809 0,814 0,824
PRN 0,000 0,209 0,393 0,397 0,406 0,424
WR 0,000 0,216 0,219 0,231 0,252
PRR 0,000 0,004 0,015 0,036
ROL 0,000 0,011 0,032
UNZ 0,000 0,210
UZG 0,000
2001 ER PRN WR PRR ROL UZG
ER 0,00 0,294 0,554 0,680 0,710 0,723
PRN 0,000 0,451 0,601 0,616 0,629
WR 0,000 0,107 0,130 0,160
PRR 0,000 0,003 0,006
ROL 0,000 0,003
UZG 0,000
2006 ER PRN WR PRR ROL
ER 0,00 0,480↑ 0,647 ↑ 0,703↑ 0,704
PRN 0,000 0,345 ↓ 0,462 ↓ 0,463 ↓
WR 0,000 0,116 0,118
PRR 0,000 0,002
ROL 0,000
Źródło: Obliczenia własne
Macierze odległości ekonomicznych D0 dla wydatków na usługi medyczne według grup społeczno-ekonomicznych w latach 1999, 2001, 2006 1999 WR ER PRN UZG PRR ROL UNZ
WR 0,00 0,123 0,297 0,709 0,744 0,777 0,831
ER 0,000 0,097 0,567 0,575 0,688 0,824
PRN 0,000 0,545 0,574 0,614 0,815
UZG 0,000 0,008 0,218 0,542
PRR 0,000 0,216 0,534
ROL 0,000 0,348
UNZ 0,000
2001 ER PRN WR PRR ROL UZG
ER 0,00 0,051 0,324 0,685 0,712 0,736
PRN 0,000 0,222 0,607 0,616 0,633
WR 0,000 0,547 0,579 0,608
PRR 0,000 0,140 0,416
ROL 0,000 0,031
UZG 0,000
2006 ER WR PRN PRR ROL
ER 0,00 0,041 0,143 0,407 0,593
WR 0,000 0,101 0,393 0,490
PRN 0,000 0,320 0,451
PRR 0,000 0,160
ROL 0,000
Źródło: Obliczenia własne
wzrost odległości ekonomicznych pomiędzy gospodarstwami domowymi emerytów i rencistów i pozostałymi grupami społeczno-ekonomicznymi w przypadku artykułów medycznych,
świadczący o rosnących obciążeniach wydatkami na usługi i artykuły medyczne w tej grupie społecznej
w przypadku usług medycznych nieznaczny spadek odległości ekonomicznych
Ocena funkcjonowania ochrony zdrowia na podstawie badań modułowychOgólnopolskie, reprezentacyjne badania
„Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2006 r.” przeprowadzone zostały w IV kwartale 2006 r.
Badaniem objęto ponad 4 694 gospodarstw domowych, w których zbadano ok. 43 tys. osób
Wyniki zostały uogólnione na wszystkie indywidualne gospodarstwa domowe
Badanie modułowe pozwala na analizę wykorzystania świadczeń zdrowotnych i ich finansowania w powiązaniu z:
czynnikami demograficzno-społecznymi (wiek, poziom wykształcenia, dochody, klasa miejscowości zamieszkania, główne źródło utrzymania)
czynnikami zdrowotnymi (samoocena stanu zdrowia, poważne problemy zdrowotne, choroba przewlekła, stopień niepełnosprawności, pobieranie renty)
Zalety badań modułowych
Przeciętne miesięczne wydatki na osobę związane z ambulatoryjną opieką zdrowotną (w zł)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
pracujący nast.robotniczym
pracujący na st.nierobotniczym
rolnicy pracujący nawłasny rachunek
emeryci renciści
RazemLekiAmbulatoryjna pozspecjalistyczna opieka ambulatoryjnaleczenie stomatologiczne
Przeciętne kwartalne wydatki na leki i artykuły farmaceutyczne - 86,16 zł na osobę
(w porównaniu z rokiem 2003 wzrost o 20%)
W przypadku - emerytów- 168,31 zł, - rencistów – 126, 79, - osób mieszkających w wielkich miastach – 127, 77 zł, - osób o znacznym stopniu niepełnosprawności- 147, 35 zł, -o wysokich dochodach (piąta grupa kwintylowa)- 135,45 zł, - osób bezdzietnych – 117,62 zł.
Wydatki na leki i art. farmaceutyczne
Ocena możliwości wykupu leków
31,4% badanych nie odczuwało ograniczeń finansowych związanych z wykupem leków
dla 44,7% badanych zakup leków był dużym obciążeniem (emeryci, renciści, osoby niepełnosprawne, przewlekle chore,
rodziny wieloosobowe) (sytuacja poprawiła się w porównaniu z poprzednią edycją badania
– w 2003 roku)
Porady lekarskie – przyczyny rezygnacji
12,7% członków gospodarstw domowych nie korzystało z porady lekarza pomimo istnienia takiej potrzeby
Wśród głównych przyczyn rezygnacji:
brak pieniędzy - (19%) długa lista oczekujących- (18%)
Wizyty u stomatologa
11,9 % badanych zrezygnowało z wizyt u stomatologa
Główne przyczyny: brak pieniędzy- 35% długa lista oczekujących - 20%
Gospodarstwa korzystające z usług stomatologicznychniefinansowanych przez NFZ- 30,9 %
Przyczyny korzystania z usług medycznych niefinansowanych przez NFZ:
zbyt odległe terminy w podmiotach mających kontrakty z NFZ (37%),
lepsi specjaliści (lekarze) – 33%, lepsze wyposażenie w sprzęt i materiały medyczne (7,9%), brak lekarza odpowiedniej specjalności w podmiotach
mających kontrakty z NFZ (7,5%), lepsze traktowanie pacjenta (6,3%), inne (8,3%),
Najczęściej z porad niefinansowanych przez NFZ korzystają gospodarstwa:
pracujących na własny rachunek, pracujących na stanowisku nierobotniczym, gospodarstwa z 1 i 2 dzieci, z 2 osobami pracującymi, w miastach o liczbie mieszkańców - 500 tys. lub
więcej, o wysokich dochodach, z osobami przewlekle chorymi.
wyszczególnienie razem bardzo duże duże średnie małebardzomałe
brak odpowiedzi
wydatki na lekarzy 100 2,9 10,5 23,1 17,5 24 22
wydatki na lekarzy dentystów 100 4 11,6 18,7 14,4 26,2 25,1
wydatki na badania medyczne 100 0,9 4,1 15,7 19,6 30,1 29,6
wydatki na pobyt w szpitalu 100 0,7 1,8 5,1 6,2 31,654,7
wydatki na zakup leków 100 17,4 29,8 31,8 11,5 4,8 4,7
Ocena wysokości wydatków poniesionych przez gospodarstwa domowe (w%)
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS
Zmiana częstości korzystania z placówek służby zdrowia opłacanych z „kieszeni pacjenta”
(w porównaniu z rokiem 2005)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Zmiana częstości korzystania z placówek służby zdrowia opłacanych z „kieszeni pacjenta”
(w porównaniu z rokiem 2005)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Zmiana częstości korzystania z placówek służby zdrowia opłacanych z „kieszeni pacjenta”
(w porównaniu z rokiem 2005)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Dodatkowe dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne (DDUZ)
uprawnienia do świadczeń w ramach DDUZ posiada 2,2% badanych (według danych GUS)
(świadczeń ambulatoryjnych, szpitalnych oraz łączonych)
z czego 75,5% stanowią mieszkańcy miast
46,5 % posiadających DDUZ to osoby z V grupy kwintylowej,
8,4% - osoby z I grupy kwintylowej
Gotowość wykupienia dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego (% gospodarstw domowych)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Gotowość wykupienia dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego (% gospodarstw domowych)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Gotowość wykupienia dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego (% gospodarstw domowych)
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”
Skłonność do płacenia dodatkowej składki miesięcznej
Źródło: „Diagnoza społeczna 2007”