jaarverslag 2011 olv ziekenhuis

Jaarverslag 2011 OLV Ziekenhuis

Aalst ı Asse ı Ninove

Jaarverslag 2011 OLV Aalst | Asse | Ninove02

3 kernkwaliteiten van het OLV Ziekenhuis. Ze staan symbool voor wie we als organisatie zijn, waar we voor staan en hoe we ons willen onderscheiden.

Innovatief – Het OLV Ziekenhuis is continu op zoek naar nieuwe, betere manie-ren voor accurate diagnoses en minimaal invasieve behandelingen. We willen vooruitstrevend zijn op het vlak van onderzoek, technologie en technieken.

Menselijk – Om Top in Zorg te bieden brengen we al onze expertise samen in functie van onze patiënten. Iedere patiënt is voor ons uniek, ongeacht de leeftijd, de overtuiging of het ziektebeeld. We ontwikkelen daarom zorgpro-gramma’s afgestemd op hun specifieke noden.

Doelgericht – Top in Zorg is enkel mogelijk dankzij de inzet van al onze mede-werkers, zowel in medische als in ondersteunende diensten. We willen daarom investeren in mensen en opleidingen en zo bouwen aan een sterke organisatie met een sterke regionale, nationale én internationale reputatie.

Innovatief - Menselijk - Doelgericht

03

06 Hoogtepunten06 1. Menselijk07 – Egeltje verovert kinderharten

08 – De kracht van eigen medewerkers als HR-ambassadeurs

10 – Reanimatielessen voor senioren

11 – Ook vrijwilligers dragen Top in Zorg uit

12 – Patiëntenvoorlichting centraal

14 2. Innovatief15 – Nierdenervatie

16 – Trends in robotchirurgie

19 – Wakkere chirurgie bij hersenoperaties

20 – Doeltreffende en veilige neurochirurgie met O-arm

21 – Het OLV straalt … gerichter!

23 – Wondzorg, het DNA van Top in Zorg

24 3. Doelgericht25 – Kinder- en Jeugdpsychiatrie ook in Aalst

26 – Hartteam voor zorg rond de hartpatiënt

27 – Samenwerking met UZ Leuven

28 – Screening van basketbalspelers

29 2011 in cijfers30 – Kerngegevens

32 – Activiteitenverslag financieel

InhouD

Jaarverslag 2011 OLV Aalst | Asse | Ninove04 Jaarverslag 2011 OLV Aalst | Asse | Ninove04

voorwoorD

Beste lezer,

Wat weten we nog, behalve de persoonlijke gebeurtenissen die ons raakten, van 2011? Het record geen-regering-hebben, de crisis, de slechte zomer, ...

Velen hebben een geheugen als een vergiet. Alleen het slechte blijft hangen.(Leon Lubse)

Geluk is evenwel een goede gezondheid en een slecht geheugen. (Ingrid Bergman)

Of toch: God gaf ons een geheugen opdat we rozen in december zouden kunnen hebben. (James Matthew Barrie)

De ‘rozen’ van 2011 zitten in dit jaarverslag. Ze werden geplukt door onzemedewerkers en geschonken aan elkaar en aan onze patiënten.Mogen allen er nog lang van genieten.

Veel leesplezier.

Dr. Geert Vandenbroucke, medisch directeurLuc Van den Bremt, algemeen directeur 05


Menselijk


1

Hoogtepunten

07

Egeltje verovert kinderhartenSinds eind december is Olivia de mas-cotte van de Kinderafdeling, én de naam van de website van deze dienst. Olivia stelt een grappig en vrolijk egeltje voor. Ze bereidt kinderen voor op een zieken-huisopname of een bezoek aan de dok-ter. De website is in vier rubrieken onder-verdeeld, met informatie op maat van de kinderen en hun ouders:– Ik kom naar het ziekenhuis, waar er

in kindertaal wordt verteld wat een kind kan verwachten bij een zieken-huisopname

– Mijn kind komt naar het ziekenhuis, met informatie voor de ouders over het verloop van een ziekenhuisop-name

– De kinderdagkliniek, met een foto-reportage over het verloop van een opname in het ziekenhuis

– Over onze kinderafdeling, met infor-matie over het personeel en de wer-king van de dienst.

Olivia zal ook een plaats krijgen in de wachtzalen van de verschillende con-sultaties, verpleegafdelingen en het operatiekwartier. Zo worden de verdere stappen gezet naar een kindvriendelijk ziekenhuis.

ken en begeleiden van nieuwe OLV-medewerkers. Myriam De Bruyn, per-soneelsdirecteur: “We zijn onze eigen medewerkers door het aanbieden van een rekruteringspremie expliciet gaan inzetten als OLV-ambassadeurs. Als een medewerker een kandidaat-verpleeg-kundige aanbrengt uit eigen vrienden- of kennissenkring, kan hij of zij hiervoor nu rekenen op een premie. Ook via ad-vertenties op bussen in de regio Asse en via stickeracties op de wagens van onze personeelsleden werd een actieve rekruteringscampagne gevoerd. De so-ciale media (Facebook, LinkedIn) werden eveneens ingezet om nieuwe krachten te vinden. Ook aan de interne selectie-processen werd gewerkt. Leidinggeven-den kregen bv. opleiding in interview-technieken, om hun vaardigheden bij het voeren van selectiegesprekken te optimaliseren. Tot slot werkten we een elektronische database uit, om het star-terspakket voor nieuwe medewerkers te professionaliseren. Het gaat hierbij vooral om praktische zaken, zoals het tij-dig voorzien van beroepskledij, een kle-dingkastje, een sleutel, toegangsrechten tot de lokalen en parking, … zodat de nieuwe collega zich meteen thuis voelt op de eerste werkdag.”

Opleidingen voor leiding gevenden

Om de leidinggevenden aan te sporen de communicatie met hun medewerkers te bevorderen en anderzijds medewerkers te ondersteunen in het nemen van ver-antwoordelijkheden voor hun persoon-lijke ontwikkeling binnen de organisatie werd een evaluatiecyclus opgestart. My-

De kracht van eigen medewerkers als oLv-ambassadeursIn 2010, het ‘jaar van de medewerker’, werden een aantal initiatieven gelan-ceerd op vlak van personeelsbeleid. Deze initiatieven werden in 2011 geop-timaliseerd en verder uitgerold. De focus lag hierbij enerzijds op het aantrekken van nieuwe, enthousiaste OLV-mede-werkers en anderzijds op het zo goed mogelijk begeleiden van de huidige me-dewerkers tijdens hun dagelijkse taak-uitvoering.

Van "Reddende engelen (M/V) gezocht" naar "Lichten aan voor jou!"

Het OLV Ziekenhuis gebruikt een mix van rekruteringskanalen: een intensieve samenwerking met scholen, waarbij ei-gen medewerkers af en toe als gastdo-cent fungeren, het aanbieden van leer-rijke stageplaatsen, het organiseren van interne jobbeurzen (in het voorjaar op Campus Aalst, in het najaar op Campus Asse), rekruteringsacties via regionale en nationale campagnes in de pers,...

Eind 2011 werd afscheid genomen van de "Reddende engelen"-campagne, om het nieuwe jaar in te zetten met de nieu-we campagne "Lichten aan voor jou"! Deze campagne zal de nadruk leggen op het hoogtechnologische en multidisci-plinaire karakter van het OLV Ziekenhuis, dat sollicitanten een nieuwe en leerrijke toekomst biedt. Lichten aan voor jou, met een waarderende knipoog naar nieuwe én huidige medewerkers!

Naast de rekruteringscampagne wer-den nog andere belangrijke initiatieven genomen op het vlak van het aantrek-


riam De Bruyn: “In samenwerking met de dienst HR werden functiekaarten opge-maakt door de leidinggevenden. Zij, en ook de geïnteresseerde artsen, kregen de mogelijkheid om een opleiding over gesprekstechnieken te volgen zodat ze medewerkers beter kunnen begeleiden in de uitvoering van hun taken en hen feedback leren geven over hun compe-tenties en gedrag. Via OLV Connect (het nieuwe intranet) werd een systeem op-gezet om de verslagen van deze verschil-lende gesprekken te archiveren.”

Ook werd een coachingsbeleid uitge-werkt, met focus op de rol van de lei-dinggevende als coach. Leidinggeven-den kunnen bij HR terecht voor advies over coaching of interne begeleiding van een medewerker. Via HR kan ook de hulp van een externe coach worden in-geschakeld.

25 geïnteresseerde leidinggevenden volgden in 2011 ook de workshop rond het ontdekken van signalen van burnout en de procedure hierrond. Alle leiding-gevenden ontvingen een toolkit met handige tips en adviezen ter ondersteu-ning van hun professionele aanpak.De opleiding “operationeel leidingge-ven” werd eveneens georganiseerd, om de nieuwe leidinggevenden de nodige theoretische en praktische vaardighe-den bij te brengen die ze nodig hebben om hun job als dienstverantwoordelijke uit te voeren. 36 leidinggevenden na-men aan deze opleiding deel.

Om leidinggevenden beter te informe-ren over de beleidsopties, werd een net-

09

werking event in het leven geroepen. Tweemaal per jaar worden zij uitgeno-digd op Connect@work, een bijeen-komst waar gedurende een tweetal uur actuele topics worden voorgesteld. Na het formele gedeelte is er tijdens de re-ceptie tijd en ruimte om met de collega’s en directie bij te praten, ideeën uit te wisselen en de professionele contacten te bevorderen.

Myriam De Bruyn, personeelsdirecteur


Twee cardiologen van het OLV Zie-kenhuis organiseerden, in samen-werking met de gemeentelijke ou-derenadviesraad van Asse, in het voorjaar van 2011 reanimatieles-sen voor senioren. Dr. Jan Leeman, cardioloog en als brandweerarts verbonden aan de gemeentelijke brandweerdienst, en dr. Eric Wyffels, interventiecardioloog, informeerden

55-plussers over de preventie van hart- en vaatziekten.

Tijdens de les werd de nadruk gelegd op het herkennen van de symptomen van een hartaanval en op het belang van on-middellijk uitgevoerde hartmassage in geval van een hartstilstand. Na het theo-retische deel volgde de praktijk, waarbij de senioren zelf hartmassage konden

toepassen op een pop. Bij een hartstil-stand is het immers essentieel dat men onmiddellijk start met hartmassage. Zo-niet verkleint de kans op overleving met 10% per minuut.

De eerste reanimatieles werd enthousiast onthaald door de deelnemers. Later op het jaar werd het initiatief nog herhaald voor de seniorenraad van Wichelen.

reanimatielessen voor senioren


Dr. Jan Leeman en dr. Eric Wyffels

ook vrijwilligers dragen Top in Zorg uit Het OLV Ziekenhuis startte een proef-project met een 10-tal vrijwilligers op de Palliatieve Eenheid van Campus Asse. Zij zorgen er sindsdien voor een extra luis-terend oor en brengen het dagelijkse le-ven mee naar de afdeling. Een vrijwilliger is maximaal drie uur per week aanwezig. Zij bieden extra steun, maar voeren geen verpleegkundige of administratieve ta-ken uit. Het is de bedoeling om de vrij-willigerswerking ook uit te breiden naar andere diensten en campussen, in het bijzonder voor wat betreft het onthaal, de pastorale dienst, de ziekenhuisbiblio-theek en de ondersteuning van de onco-logische afdelingen.

11


Een greep uit de lange lijst van activitei-ten die in 2011 werden georganiseerd…

Traditiegetrouw organiseert de dienst Nefrologie-Dialyse-Hypertensie jaarlijks allerhande activiteiten in het kader van de Wereldnierdag. In maart lag de focus van de campagne op preventie. Zowel de dienst Nefrologie als de dienst Cardi-ologie zetten hun schouders onder het initiatief. Zij vonden heel wat bekende Vlamingen bereid om op 10 maart naar het ziekenhuis af te zakken en de cam-pagne “Draag zorg voor je nieren, red je hart” kracht bij te zetten.

In mei vond een infodag over hartfalen en hartfalenrevalidatie plaats. Hartfalen is een progressieve chronische aandoe-ning waarbij het hart zijn pompende functie niet goed meer kan vervullen. Het hart is niet meer in staat om het bloed optimaal in het lichaam te laten circuleren en verliest dus het vermogen om de verschillende organen correct van bloed te voorzien. De symptomen komen soms pas aan het licht als de ziekte al jaren aanwezig is.

In juni werd de ‘Week van het Hartrit-me’ georganiseerd. In het OLV Zieken-huis konden geïnteresseerden zich gra-tis laten testen op voorkamerfibrillatie. Voorkamerfibrillatie is de meest voor-komende hartritmestoornis, waarbij het hart op hol slaat en zeer onregelmatig samentrekt. Op de twee screeningsda-gen die in het OLV Ziekenhuis plaats-vonden, werden maar liefst 537 mensen getest. 26 van hen kregen een verwijs-brief mee voor de huisarts, omdat verder

Patiëntenvoorlichting centraalgelegd in het OLV Ziekenhuis. Zo werd hen een speciaal menu aange-boden en stonden er elke dag een aantal sfeervolle activiteiten op het programma. Tijdens de 'Week van de derde leeftijd' lag de focus op ondervoeding, een onderschat pro-bleem bij ouderen. Uit recente cijfers blijkt immers dat gemiddeld 3 op 10 personen, die in het ziekenhuis op-genomen worden, tekenen van on-dervoeding vertonen. Het OLV Zie-kenhuis draagt zijn steentje bij tot het zichtbaar maken van ondervoe-ding. Samen met de overheid wordt er o.m. aan een onderzoek gewerkt rond ondervoeding bij de oudere zorgvrager.

opvolging noodzakelijk bleek. Tijdige detectie is zeer belangrijk, want vooral bij oudere patiënten kan voorkamerfi-brillatie aanleiding geven tot hartfalen, een beroerte (herseninfarct) of zelfs het overlijden tot gevolg hebben.

Ook de 'Week van het Hart', met als centraal thema ‘Hartinfarct: neem het le-ven ter harte’ kende een zeer groot suc-ces. De dienst Cardiologie zette tijdens deze week een grootschalige informatie- en bewustmakingscampagne op. Hart-patiënten, dokters, kinesitherapeuten, verpleegkundigen en tal van bekende Vlamingen en tv-vedetten fietsten - om de Week van het Hart in te zetten - op 27 september van Campus Aalst naar Cam-pus Asse. De Week van het Hart werd afgerond met een opendag van de hart-katheterisatie- en hartrevalidatiezalen.

Voor de ‘Dag tegen Kanker’ werden de krachten eveneens massaal gebun-deld. De ‘Dag tegen Kanker’ is een jaar-lijks initiatief van de Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK). Met die dag vraagt de Liga aandacht voor de strijd van mensen met kanker. 35.000 zorgverleners spelden het gele lintje op als symbool van hun betrokkenheid. Voor patiënten is de ‘Dag tegen Kanker’ een info- en ontmoetings-dag, met activiteiten in talloze zieken-huizen en in de VLK-inloophuizen. Ook het OLV Ziekenhuis nam actief deel aan de Dag tegen Kanker, met infosessies en workshops op de Campus Aalst en Asse.

Tijdens de 'Week van de derde leeftijd', in november, werden de patiënten van de dienst Geriatrie extra in de watten

13Fietsen voor een gezond hart


Innovatief

2


HoogtepuntenHoogtepunten

Cardiologen en nefrologen werken sa-men om patiënten die lijden aan moei-lijk te controleren hypertensie (therapie-resistente arteriële hypertensie) en bij wie medicamenteuze behandeling niet volstaat te helpen met een nieuwe tech-niek: renale denervatie.

Het verband tussen de nieren en hyper-tensie is een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is. Enerzijds tast hypertensie de nieren aan en anderzijds veroorzaken de meeste nierziekten hypertensie. Een renale denervatie procedure wordt - na multidisciplinair overleg - enkel voor-

gesteld wanneer met zekerheid alle se-cundaire oorzaken van hypertensie uit-gesloten werden en wanneer - ondanks doorgedreven medicamenteuze behan-deling - de hypertensie onvoldoende onder controle gebracht kon worden.

Een renale denervatie procedure is een cathetergebaseerde behandeling die op het cathlab uitgevoerd wordt en waar-bij de zenuwen van en naar de nieren via radiofrequentie-energie behandeld worden. Vroeger kon zoiets slechts via een ingewikkelde operatie en daarom gebeurde het maar zelden. Vandaag

nierdenervatie: innovatief & multidisciplinair biedt catheterisatie een veilige oplos-sing. Een catheter wordt via de lies in de bloedbaan tot bij de nierslagader gebracht. Daar worden kortstondig lage dosissen radiofrequente energie afgege-ven zodat de zenuwactiviteit van en naar de nieren stilvalt. Deze procedure duurt maximaal een uur.

In 2011 werd het OLV Ziekenhuis gekozen als Europees Center Of Excellence dien-aangaande en werd een opleidingstra-ject voor binnen- en buitenlandse inter-ventiecardiologen, interventieradiologen en hypertensiespecialisten opgestart.

15


Trends in robotchirurgie De robot wordt in het OLV Ziekenhuis frequent gebruikt bij gynaecologische, urologische en cardiovasculaire ingre-pen. De robot biedt aan de chirurg als grote voordeel een perfecte beeldsta-biliteit, het 3-dimensioneel zicht en de mogelijkheid om elk detail haarscherp in beeld te brengen. Voor de patiënt is een

chirurgische ingreep met de robot veel minder belastend dan een klassieke of laparoscopische ingreep.

In 2011 werden door onze artsen een aantal primeurs in robotchirurgie gerea-liseerd en bestendigde het OLV Zieken-huis zijn ‘Top in Zorg’-ambitie.

Robot-endoscopische bijschildklierverwijdering – een wereldprimeur!

Algemeen en endocrien chirurg dr. Sam Van Slycke voerde eind september 2011 als eerste ter wereld een robot-endos-copische bijschildklierresectie uit. Daar-voor gebeurde de bijschildklierresectie


In Melle wordt voor het ORSI een hypermodern Europees trainingscentrum opgezet

17

in het OLV Ziekenhuis al op endoscopi-sche wijze. Dr. Van Slycke was op dit vlak al de pionier in België, vermits vele an-dere Belgische ziekenhuizen nog steeds de ‘klassieke manier’ gebruiken om de bijschildklier te verwijderen, nl. door de vergrote bijschildklier via een grotere in-snede weg te nemen.

De robot-endoscopische bijschildklier-verwijdering verloopt via een kijkope-ratie in de hals, met een incisie van 8,5 mm, voor het inbrengen van de camera, en met 2 werkkanalen van 5 mm voor de instrumenten. Alle voordelen met betrekking tot minimaal invasieve heel-kunde worden dankzij de robot optimaal aangewend. Dit garandeert dat de om-liggende structuren (bv. de stemband-zenuw) volledig gespaard blijven. Voor de patiënt verloopt de dissectie van de bijschildklier nu dus nóg preciezer.

Los van het esthetische resultaat (na-genoeg onzichtbare littekens), heeft de patiënt met deze operatie geen risico op tijdelijke daling van het calcium, gezien er slechts één bijschildklier wordt bena-derd. In de toekomst zal deze techniek wellicht in dagkliniek kunnen uitge-voerd worden; momenteel verblijft de patiënt nog één nacht in het ziekenhuis.

Aan een dergelijke ingreep gaat een zeer intensieve multidisciplinaire sa-menwerking tussen de verschillende art-sen vooraf. De hyperfunctionerende bij-schildklier moet immers vóór de operatie exact kunnen gelokaliseerd worden. Dat gebeurt aan de hand van een sestamibi

SPECT-CT-scan (nucleair onderzoek van het weefsel door inspuiting van een licht radioactieve stof ) en een echografie. Dus niet alleen de chirurg, maar ook de radi-oloog, de endocrinoloog en de medisch nuclearist zijn bij deze ingreep nauw be-trokken.

De patiënt haalt met de nieuwe techniek maximaal voordeel uit de symbiose tus-sen medische kennis, teamwork en ge-avanceerde spitstechnologie en daar is het in ons ziekenhuis steeds weer om te doen.

Het is de bedoeling om deze techniek standaard toe te passen bij patiënten met een hyperfunctionerende bijschild-klier.

OLV deelt hightech expertise met de oprichting van ORSI

Onder impuls van dr. Alexandre Mottrie werd in 2011 het OLV Robotic Surgery Institute (ORSI) opgericht in samenwer-king met de Universiteit Gent (o.l.v. prof. dr. Gasthuys). ORSI maakt gebruik van de uitmuntende ervaring van de OLV-art-sen met deze revolutionaire interventie-technologie. Specialisten én OK-teams wereldwijd krijgen door ORSI de kans om de kneepjes van de robotchirurgie onder de knie te krijgen. Teambenade-ring is essentieel vermits het optimale gebruik van de robottechnologie een aangepaste benadering van heel het OK-team vergt.

De opleiding bestaat uit een theoretisch gedeelte in het OLV Ziekenhuis en een

praktisch deel, dat aan de Universiteit Gent plaatsvindt. Momenteel worden deze trainingen nog georganiseerd op de site te Merelbeke maar na renovatie wordt het trainingscentrum verplaatst naar de “Proefhoeve” in Melle. Dankzij financiële steun van ViA (Vlaanderen in Actie) en het EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) wordt daar een hypermodern Europees trainingscen-trum opgezet.

ORSI is alvast sterk vernetwerkt in de urologiewereld: de tien meest gere-nommeerde urologiecentra van Europa maken deel uit van de internationale faculteit van het trainingscentrum en werken volop mee aan de uitbouw er-van. De opleidingen en de academische invulling moeten op korte termijn tot de erkenning door de European Board of Urology leiden. Het is de bedoeling een dergelijk netwerk uit te bouwen voor elke discipline waarin het opleidings-centrum actief is.

Laserchirurgie binnen urologie Aan patiënten met goedaardige pros-taatvergroting kan een innovatieve la-serbehandeling worden aangeboden, namelijk de HoLEP (Holmium Laser Enu-cleatie van de Prostaat).

De klassieke operatietechniek ‘TURP’ (transurethrale resectie van de prostaat = verwijderen van prostaatweefsel langs het plaskanaal) heeft een aantal nade-len. Met de laserbehandeling kunnen die voorkomen worden:

17


– de bloedvaten worden maar één keer geopend en door de laser ook onmiddellijk dichtgebrand; hierdoor is er minder bloedverlies tijdens de ingreep en minder kans op bloedin-gen na de ingreep

– de sonde moet doorgaans slechts één dag ter plaatse blijven waardoor de patiënt minder lang gehospitali-seerd wordt

– tijdens een TURP wordt gebruik ge-maakt van een spoelvloeistof die het TUR-syndroom (verstoring van het zoutgehalte in het bloed) kan ver-oorzaken; bij de laserbehandeling

is dit risico onbestaande omdat er gebruik wordt gemaakt van een vol-ledig veilige spoelvloeistof

– het toepassen van de TURP is gelimi-teerd naar volume van de prostaat; grotere prostaten dienen behandeld te worden met een buikoperatie. Dankzij de laser kunnen nu ook gro-tere volumes langs het plaskanaal (zonder buiksnede) worden behan-deld.

De dienst Urologie heeft ervaring in deze innovatieve techniek opgebouwd dankzij de samenwerking met het ge-

renommeerde San Raffaele ziekenhuis in Milaan. Ondertussen zijn reeds meer dan 100 patiënten op deze manier be-handeld. Het OLV is momenteel het enige ziekenhuis in België dat HoLEP aanbiedt.

De dienst Urologie van het OLV Zie-kenhuis staat reeds 5 jaar in nauw con-tact met het urologisch team in Milaan, o.a. met een uitwisselingsprogramma van assistenten en voor het delen van expertise. Een samenwerking over de landsgrenzen heen die zijn vruchten af-werpt…

Urologen dr. Geert De Nayer en dr. Peter Schatteman

19

Sinds de anesthesietechnieken verfijnd werden, kunnen patiënten bij hersentu-moroperaties de chirurg helpen om de hersengebieden in kaart te brengen via corticale stimulatie (prikkels die tijdens de ingreep door de chirurg aan de her-senen van de patiënt worden gegeven) en zo hersenbeschadiging voorkomen tijdens de resectie van de tumor. Ze spe-len als het ware de rol van een GPS, die de juiste weg aangeeft in de hersenen. Door corticale stimulatie onderbreekt men de elektrische signalen die de her-senen uitzenden, waardoor de patiënt bijvoorbeeld heel even niet meer zal kunnen bewegen of spreken. Een der-gelijke stimulatie is niet pijnlijk voor de

patiënt, omdat de hersenen zelf geen pijn kunnen waarnemen. Wanneer deze zones in kaart gebracht zijn, kan de neu-rochirurg starten met het verwijderen van het letsel. Intussen worden ook de diepere hersenfuncties voortdurend ge-controleerd via stimulatie. Het wakkere gedeelte van de operatie duurt ander-half tot twee uur.

Bij laag- of hooggradige maligne hersen-tumoren is het van belang dat minstens 70% van de tumor kan verwijderd wor-den zonder de kritische zones in de her-senen te beschadigen. Een nauwkeurige fysische weergave van ‘gevaarlijke’ zones in de hersenen vereist dat deze kritische

zones in wakkere toestand worden geloka-liseerd.

Dr. Garmt Croonenborghs, anesthesist, en dr. Geoffrey Lesage, neurochirurg en gespe-cialiseerd in wakkere chirurgie, zijn in het OLV Ziekenhuis de pioniers die zich hierop toeleggen. In samenspel met de aanwezi-ge logopedisten-afasiologen wordt aan de patiënt gevraagd opdrachten uit te voeren met de handen en de vingers, de armen en de benen en met het aangezicht. Ook ver-schillende taaltesten worden uitgevoerd. De nauwe samenwerking tijdens de ingreep tussen anesthesist, neurochirurg, neurover-pleegkundigen, instrumentisten en afasio-logen maakt deze aanpak mogelijk.

wakkere chirurgie bij hersenoperaties

19

Bij wakkere chirurgie is een nauwe samenwerking tussen anesthesist, neurochirurg, neuroverpleegkundigen, instrumentisten en afasiologen belangrijk.

De O-arm is een O-vormige CT-scanner die zich tijdens de operatie rond de patiënt bevindt en nauwkeurige beelden maakt van de wervelkolom. Deze beelden worden naar een navigatietoestel gestuurd en geven een complete reconstructie weer van de wervels. De nieuwe techniek is een grote sprong voorwaarts voor de neurochirurgie in het OLV Ziekenhuis. Vroeger waren enkel 2D-beelden mogelijk (voor- en achterwaarts en zijdelings). Met de O-arm worden beelden gemaakt waarop de wer-velkolom in 360° getoond wordt. De neurochirurg kan dus heel precies opmaken waar een schroef moet geplaatst worden en hoe groot of dik ze mag zijn. Door de evolutie naar 3D kan dus veel nauwkeuriger en efficiënter gewerkt worden en verkleint de kans op fouten. De O-arm maakt het ook mogelijk om meteen na de operatie een scan te nemen zodat de chirurg onmiddellijk kan zien of de ingreep geslaagd is.

De O-arm betekent een verhoging van de veiligheid voor de patiënt en een drastische verbetering van het resultaat.

Vandaag wordt de O-arm gebruikt voor operaties aan de wervelkolom, zoals bij wervelarthrodese (het vastzetten van een wervel), bij een de-generatieve wervelkolom of bij trauma- en tumorale chirurgie. Andere toepassingen zijn op dit ogenblik nog experimenteel.

Doeltreffende en veilige neurochirurgie met de o-arm

20 Jaarverslag 2011 OLV Aalst | Asse | Ninove

Neurochirurgen dr. Geoffrey Lesage en dr. Frederic Martens

21

In september 2011 nam de dienst Radiotherapie-Oncologie een nieuw type lineaire versneller in gebruik: de ‘Novalis TX’. Het 1ste type van dit toestel dat in Vlaanderen geïnstalleerd werd.

De Novalis TX is een bestralingstoestel dat de nieuwste radiotherapie-technieken combineert en gebruikt wordt voor o.a. stereotactische bestralingen. Dat zijn heel gerichte bestralingen van niet enkel kleine hersentumoren (dit wordt al 20 jaar in het OLV ziekenhuis gedaan), maar ook van beperkte long- en levertumoren. Het toestel kan de ademhaling van de patiënt ‘gaten’ (uit het Engels ‘binnen de poorten houden’) want long en lever, en dus ook het gezwel, bewegen mee met de ademhaling. De lineaire versneller volgt de beweging van het gezwel en stopt met bestralen zodra het gezwel buiten de toegelaten marge gaat. Zo wordt schade aan omliggend weefsel sterk beperkt.

Met dit nieuwe toestel kan het team het comfort van de patiënt ver-hogen door sneller en efficiënter te bestralen: – voor kleine longtumoren hebben bv. 3 stereotactische bestralin-

gen (i.p.v. 35 sessies) betere resultaten– voor kleine hersentumoren kan het kader, dat bij de vroegere

techniek onder lokale verdoving op het hoofd van de patiënt werd gevezen, vervangen worden door een niet-invasief masker

– IMRT-behandelingen (intensiteitsmodulatie) kunnen veel vlotter toegepast worden door gebruik te maken van een rotatoire be-straling, waardoor de bestraling minder lang duurt. IMRT wordt al langer toegepast. Het is een techniek waarbij het bestralingsvolu-me dezelfde vorm aanneemt als het te bestralen doelvolume, wat de schade aan de omliggende organen beperkt. Met deze nieuwe versneller wordt de behandelingstijd beperkt tot 2 à 3 minuten (voordien ca. 25 minuten). De patiënt moet dus veel minder lang stil liggen en wordt heel precies gepositioneerd, zodat de bestra-ling heel gericht kan uitgevoerd worden.

Bijkomend biedt dit toestel als voordeel dat tijdens de behandeling op elk moment radiologische beelden – zelfs een CT-scan - kunnen gemaakt worden om de bestralingslocatie te controleren.

Het OLV Ziekenhuis behandelt met het nieuwe toestel ook patiënten van AZ Glorieux Ronse en AZ Sint-Blasius Dendermonde. Wekelijks zijn de stafleden van het OLV Ziekenhuis er aanwezig op de consul-tatie en op de patiëntenbespreking. Op die manier is de patiënt al vertrouwd met de arts die hem in het OLV Ziekenhuis zal behandelen.

oLv Ziekenhuis straalt … gerichter!

21


Lieven Decavele (foto midden) maakt als gespecialiseerd wondzorgverpleegkundige ook deel uit van de kerngroep voethospitalisatiedienst.

23

De kwaliteit van zorgen continu optima-liseren is één van de hoofdambities van het OLV Ziekenhuis. Het project ‘wond-zorg’ is daar een passend voorbeeld van. In 2011 kreeg deze activiteit een boost met de aanstelling van Lieven Decavele, gespecialiseerd wondzorgverpleegkun-dige. Zijn opdracht bestond eruit om samen met een werkgroep het wond-zorgbeleid uit te schrijven en te imple-menteren. Dit leidde tot een gestruc-tureerde en systematische registratie, evaluatie en rapportering van de wond-zorgactiviteit in het OLV Ziekenhuis.

Om “sturing” te geven aan het wond-zorgbeleid van het ziekenhuis werden de missie, de visie en de strategische doelen vastgelegd. Deze missie, visie en strategische doelen worden gedra-gen door een “wondzorg werkgroep” en vormen de rode draad in de kwalitatieve wondzorgomkadering waar continue opleiding en bijscholing een must is.

Missie:– De werkgroep ambieert het “opti-

maliseren van het wondzorgproces” voor de patiënten van het zieken-huis.

– Zij willen dit realiseren door zorgver-leners met expertise in de verschil-lende zorgdomeinen samen te bren-gen en door hun kennis en ervaring te integreren.

– Deze verzamelde “knowhow” wil-len zij inzetten op het gebied van opleiding, onderzoek, innovatie en dienstverlening met betrekking tot wondzorg.

Vanuit deze gedachtegang heeft de werkgroep volgende “visie” voor ogen: Het aanbieden van “kwaliteitsvolle wondzorg” aan alle patiënten, door het implementeren van evidence-based wondzorg praktijkrichtlijnen in het OLV Ziekenhuis.

Wat wordt er verstaan onder een “kwaliteitsvolle wondzorg”:– is evidence-based, m.a.w. weten-

schappelijk onderbouwd– is tijdig– beoogt een snelle wondheling– tegen een zo laag mogelijk kostprijs

(zowel voor de patiënt als voor de in-stelling)

– is patiëntgericht.

De werkgroep wil deze “strategische doelen” realiseren door:– het verwerven van “kennis” over

wondhelingsprocessen– het aanreiken van “een methode” die

de hulpverlener toelaat een juiste wonddiagnose te stellen, met daar-aan gekoppeld een aangepaste be-handeling

– het “standaardiseren van wondbe-handeling” om zo de effectiviteit, de eenduidigheid en de continuïteit te verhogen

– het “aanleren van vaardigheden” bij het toepassen van de wondzorg richtlijnen

– het “bieden van ondersteuning” bij complexe wondzorg

– het “doorgeven van inzichten” in de momenteel beschikbare producten en toepassingsmodaliteiten.

In dit kader werden in samenwerking met de cel Kwaliteit gedurende het jaar 2011 intensieve opleidingen gegeven rond “TIME”-concept.

Hiernaast werd ook het dossier rond “negatieve druk” in de wondzorg herbe-keken en werden 15 negatieve druktoe-stellen ter beschikking gesteld voor de drie campussen. Dit alles werd gekop-peld aan een tweedelige opleiding rond negatieve druktherapie (VAC-therapie), wat resulteerde in de behandeling van 179 patiënten met VAC-therapie gedu-rende het jaar 2011.

Naast de opleidingen wordt campusover-schrijdend ook “continuïteit” gegaran-deerd op vlak van wondzorgadvies. Door middel van een “centraal aanspreekpunt” worden adviezen verleend bij complexe of specifieke wondzorg. Zo worden ken-nis en ervaring gedeeld met collega’s over de 3 campussen. In het jaar 2011 werden in totaal 1896 wondzorgadvie-zen verleend. Met de opstart van een ambulante wondzorgconsultatie in april 2011, in samenwerking met dr. Steven De Gendt (Algemene Heelkunde), kende dit nog een verdere groei. In totaal werden sinds april 2011 208 ambulante wond-zorgopvolgingen gerealiseerd.

Het creëren van een overkoepelend wondzorgbeleid en het verlenen van advies over en opvolging van patiënten resulteerde tot slot in een intensievere samenwerking met de thuisverpleegkun-digen en de huisartsen, met een meer-waarde voor alle partijen tot gevolg.

wondzorg, het DnA van Top in Zorg

23


Doelgericht Jaarverslag 2011 OLV Aalst | Asse | Ninove24

3

Hoogtepunten

25

Begin maart ging op onze Campus Aalst een nieuwe dienstverlening van start, want voor kinderen jeugdpsychiatri-sche problemen kan men er voortaan bij dr. Van Bellinghen en zijn team terecht. Daarmee wordt de hulpverlening op Campus Aalst en Campus Asse verder op elkaar afgestemd.

De dienst Kinder- en Jeugdpsychiatrie is geen nieuwe dienst in het ziekenhuis. Hij ging initieel van start op de Campus Asse van het OLV Ziekenhuis, toen nog het Heilig Hartziekenhuis. Intussen staan vier kinderen jeugdpsychiaters (artsen), drie psychologen en twee logopedisten in voor de opvang en begeleiding van de kinderen of jongeren. Het is een ambu-lante dienst, dus men kan er niet terecht voor hospitalisatie. De kinderen of jonge-ren worden hoofdzakelijk via de huisarts, de pediater, de school of het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) door-verwezen. Vaak wordt ook op eigen initi-atief contact opgenomen met de dienst.

“Men kan voor een brede waaier aan kin-der- en jeugdpsychiatrische problemen bij ons terecht, zoals ontwikkelings- en leerstoornissen, opvoedingsproblemen, emotionele problemen, gedragsstoor-nissen, gezinsrelatieproblemen enzo-voort”, aldus diensthoofd dr. Mark Van Bellinghen. “Na een intakegesprek, en eventueel een diagnostische procedure, wordt bepaald wie van ons team de be-geleiding op zich zal nemen. Wanneer naast gesprekstherapie ook medica-menteuze ondersteuning nodig is, zal dat meestal de kinderpsychiater zijn. Voor bepaalde individuele therapieën is de psychologe de aangewezen persoon. De logopediste ontfermt zich meer over kinderen met leerstoornissen.”

Kinder- en Jeugdpsychiatrie ook in Aalst

25

De dienst richt zich naar kinderen en jon-geren tot 18 jaar. Zij worden altijd in de context van hun gezin, familie, school, … gezien, dus meestal worden ook vol-wassenen betrokken bij de begeleiding.

De dienst Kinder- en Jeugdpsychiatrie heeft altijd geprobeerd drempelverla-gend te werken. Dat maakt het makke-lijker om de stap naar hulpverlening te zetten. De locatie van de nieuwe afde-ling, centraal in het ziekenhuis, alsook de architectuur ervan, versterken dit nog. “We hebben ernaar gestreefd om binnen de context van een algemeen ziekenhuis toch een specifiek kader voor kinderen en jongeren te creëren waarin thema-elementen (natuur, bos), kleuren (groen, wat een bron is van positieve emoties) en vormen (ronde zitelemen-ten, want gebogen contouren bieden een veiliger gevoel dan objecten met scherpe hoeken) een rol spelen”, klinkt het bij dr. Van Bellinghen.

De dienst hanteert geen wachtlijsten. Een kind of jongere kan meestal binnen de twee weken worden gezien. Ook is het de bedoeling om de samenwerking met de Kinderafdeling van het OLV Zieken-huis verder uit te bouwen. “Wij streven er-naar om in beide richtingen de zorg voor kinderen en jongeren te verruimen. Wij kunnen bijvoorbeeld een neurologisch advies aanvragen bij een kind met een taalstoornis. Pediaters kunnen, wanneer ze emotionele problemen bij kinderen vermoeden, dan weer beroep doen op ons. De fysieke nabijheid komt deze dy-namiek ten goede. De nieuwe dienst Kin-der- en Jeugdpsychiatrie en de nieuwe consultaties van de kinderartsen bevin-den zich immers in dezelfde vleugel en vormen een architectonisch geheel.”


Een “hartteam” dat bestaat uit een kli-nisch cardioloog, een interventionele cardioloog en een hartchirurg beslist best samen met de hartpatiënt over de meest geschikte behandeling. Dat is één van de belangrijkste aanbevelingen die in 2011 door een “Task Force” van Euro-pese hartspecialisten werd geformu-leerd. De werkgroep werd geleid door twee Belgen. Een ervan is dr. William Wijns, cardioloog in het OLV Ziekenhuis.

De aanbeveling maakt deel uit van een reeks richtlijnen, die binnen de medi-sche wereld om diverse redenen als “historisch” werden bestempeld. Om te beginnen zijn ze samengesteld door een team van 24 specialisten, zowel hartchi-rurgen als cardiologen en interventio-nele cardiologen. Deze samenwerking is nooit gezien en maakt een einde aan eenzijdige beslissingen over wie in wel-ke omstandigheden voor de patiënt de beste oplossing kan bieden.

Vermits een hartpatiënt doorgaans eerst gezien wordt door een cardioloog, be-staat de kans dat de cardioloog de pa-tiënt binnen zijn vakdomein wil houden. Met het hartteam krijgt de patiënt een vakkundig team voor zich dat met hem de aanvaardbare behandelingskeuzes bespreekt en in overleg de beste aanpak bepaalt.

Uiteindelijke doelstelling is om de kwali-teit van de patiëntenzorg te verbeteren. Dr. Wijns verduidelijkt: "Het probleem van de specialist vandaag is dat er zoveel behandelingen bestaan voor acute en niet-acute hartziekten en dat het niet al-tijd duidelijk is welke meest aangewezen is voor een patiënt. De opties variëren van medicamenteuze behandeling over stentimplantatie, tot chirurgie en com-binaties van deze opties, die de traditi-onele disciplines zoals chirurgie en car-diologie overschrijden. Daarom waren er richtlijnen nodig. Ze bundelen ongeveer

150 individuele richtlijnen, waarvan 60% een A- of B-niveau heeft. Dat wil zeggen dat ze in afdoende mate via a-selecte studies wetenschappelijk bewezen zijn om medisch als ‘best practice’ aangeno-men te kunnen worden. De overige 40% is de mening van de 24 auteurs en van de 165 clinici die als reviewer optraden.”

In de nieuwe richtlijnen wordt een zeer sterke focus gelegd op het concept van het “hartteam”. Dr. Wijns ziet veel nut in de richtlijnen als benchmark, maatstaf voor de uitbouw van de klinische prak-tijk in de 51 leden-landen van de Europe-se Cardiologenvereniging. Daarenboven worden de ESC-richtlijnen ook buiten Europa sterk gewaardeerd.

Dr. Frank Van Praet, voorzitter van de Bel-gische Vereniging voor Hartchirurgie en cardiochirurg in het OLV Ziekenhuis, vult aan: “We zijn als chirurgen zeer tevreden dat de richtlijnen er gekomen zijn. Chi-rurgische interventies krijgen veelal een IA-klasse erkenning, m.a.w. er is voldoen-de wetenschappelijk bewijs en aanbeve-ling binnen de medische wereld dat de behandeling effectief en gunstig is voor de patiënt, en die patiënt moet uiteinde-lijk centraal staan. Onze opdracht is nu om de richtlijnen naar onze leden aan te bevelen en hun toepassing op te vol-gen. Binnen de medische ethiek blijft de behandelende arts in overleg met de pa-tiënt desalniettemin soeverein beslissen over de behandeling.”

Meer info: – European Heart Journal 2010

(31)2501-2555 – http://www.escardio.org/guidelines-

surveys/esc-guidelines

hartteam voor zorg rond de hartpatiënt

27

UZ Leuven heeft de voorbije decen-nia het Klinisch WerkStation (KWS) ontwikkeld, een informaticasysteem voor het geïnformatiseerd beheer van zijn patiëntendossiers. Een elek-tronisch patiëntendossier is een ab-solute vereiste om een ziekenhuis-beleid rond gestructureerde, veilige en kwaliteitsvolle patiëntenzorg uit te bouwen.

Dankzij het medisch samenwer-kingsverband ‘nexuz health’ wordt het KWS van UZ Leuven nu ook gebruikt door andere ziekenhuis-partners. Dit resulteerde in acht zie-kenhuizen die nauw samenwerken met één medisch dossier per patiënt en met dezelfde kwaliteits- en vei-

ligheidsondersteunende elektronische systemen. Het OLV Ziekenhuis is één van de 8 partners die hieraan deelneemt.

In 2011 werden de eerste stappen ge-zet voor de ziekenhuisbrede uitrol van KWS in het OLV Ziekenhuis. Zo werd vanaf april het deel ‘agenda’ en ‘me-disch dossier’ binnen een aantal dien-sten opgestart. Sinds oktober konden ook operatiekwartieren met OK-plan-ning en registratie binnen KWS van start gaan.

Binnen de Nexuz Health samenwerking is het PACS-systeem (Picture Archi-ving & Communication System) totaal vernieuwd: beelden afkomstig van de dienst Medische Beeldvorming worden

Samenwerking uZ Leuven

27

voortaan verwerkt op de nieuwe Agfa PACS in UZ Leuven.

Ten slotte werden ook de diensten IZ en CCU geïnformatiseerd met het PDMS (patient data management system) “Me-tavision”. Ook hiervoor wordt nauw sa-mengewerkt binnen nexuz health.

Het spreekt voor zich dat deze realisa-ties niet mogelijk zijn zonder de nodige infrastructuuraanpassingen: de netwer-ken van OLV Aalst en UZ Leuven werden onderling gekoppeld via glasvezel: een 2 Gbps end-to-end redundante verbin-ding vormt het kloppend hart onder deze samenwerking.

Leden van de KWS-stuurgroep: Guy Cobbaert (Projectleider Elektronisch Patiëntendossier), dr. Jo Caekebeke (neuroloog) en Steven Creve (IT-directeur)Leden van de KWS-stuurgroep: Guy Cobbaert (Projectleider Elektronisch Patiëntendossier), dr. Jo Caekebeke (neuroloog) en Steven Creve (IT-directeur)

Naar aanleiding van een hoog aantal blessures bij de spelers van Generali Okapi Aalstar in het verleden besliste de basketbalclub actief aan blessurepre-ventie te doen. Samen met enkele spe-cialisten van het OLV Ziekenhuis (o.m. van de diensten Pneumologie, Fysische Geneeskunde & Revalidatie, Orthopedie en Cardiologie) werd een uitgebreide onderzoeksbatterij opgestart. Zo kon van iedere speler een individueel dos-sier worden opgemaakt. Dit vormde de basis om ook het trainingsprogramma individueel bij te sturen en resulteerde in een opmerkelijk lager aantal langdurige kwetsuren.

Naast het medisch luik wordt ook aan-dacht besteed aan professioneel voe-dingsadvies. De Dieetafdeling van het OLV Ziekenhuis stelde een algemeen sportvoedingsadvies op voor alle spelers van het team en de diëtiste is tijdens het hele seizoen ter beschikking voor indivi-duele begeleiding.

Sportief manager Danny Verhulst: “Onze spelers krijgen in het OLV Ziekenhuis echt een vip-behandeling. De buiten-landse spelers, die niet vertrouwd zijn met het ziekenhuis, worden er persoon-lijk ontvangen en naar de onderzoeken begeleid. Onze ploegarts, dr. Troch, kan voor verwijzing of voor advies altijd rechtstreeks bij de specialisten terecht. Als club zijn wij zeer tevreden over de samenwerking en uiteraard des te meer over de goede resultaten, mede dankzij het screeningsprogramma”.

Screening van basketbalspelers


Chris Young (speler Generali Okapi Aalstar) krijgt een medische check-up

29

2011 in cijfers


1. Beddenaantal Klassieke hospitalisatie: 844Daghospitalisatie: 107

2. Klassieke hospitalisatie

Erkende dienst # opnames grote poort # ligdagen Bezettingspercentage

2010 2011 2010 2011 2010 2011A 973 949 18 491 18 259 84,43% 83,37%

C 12 135 12 529 68 726 70 164 68,97% 70,41%

D 13 765 14 592 84 536 85 553 82,72% 83,71%

E 2 294 2 545 7 595 7 988 49,54% 52,11%

G 2 390 2 453 31 932 33 313 102,92% 107,37%

I 694 327 10 114 10 729 86,59% 91,86%

M 1 799 1 822 8 441 8 501 64,24% 64,70%

Totaal acute diensten (excl. N*) 34 050 35 217 229 835 234 507 77,93% 79,52%

Sp-chronisch 1 0 10 077 10 487 92,03% 95,77%

Sp-palliatief 52 36 1 715 1 707 78,31% 77,95%

Totaal fusieziekenhuis (excl. N*) 34 103 35 253 241 627 246 701 78,44% 80,08%

Kerngegevens

31

3. KerncijfersAantal bevallingen: 1 705Aantal dagkliniekcontacten: 50 497Aantal consultaties: 386 191Aantal spoedgevallen: 38 661Aantal ingrepen Operatiekwartier: 48 518

5. PersoneelAantal fulltime equivalenten: 1 997,56Aantal medewerkers: 2 651% aantal vrouwen: 83,74%% aantal mannen: 16,26%% voltijdse medewerkers: 49,75%% deeltijdse medewerkers: 50,25%

# opnames grote poort # Dagkliniekcontacten

Abs. % Abs. %Regionaal rekruteringsgebied 25 538 72,44% 37 140 73,55%

Extraregionaal rekruteringsgebied 9 715 27,56% 13 357 26,45%

Totaal 35 253 100,00% 50 497 100,00%

4. herkomst patiënten

31


Activiteitenverslag – Financieel

ACTIVA VASTE ACTIVA 220 912 Oprichtingskosten 5 802

Immateriële vaste activa 2 503

Materiële vaste activa 212 607

Financiële vaste activa 0

VLOTTENDE ACTIVA 175 516 Vorderingen op meer dan één jaar 8 764

Voorraden en bestellingen in uitvoering 5 119

Vorderingen op ten hoogste één jaar 108 940

Geldbeleggingen 30 030

Liquide middelen 21 365

Overlopende rekeningen 1 298

TOTAAL ACTIVA 396 428

PASSIVA

EIGEN VERMOGEN 206 119 Dotaties en inbreng in kapitaal 6 628

Reserves 28 923

Overgedragen resultaat 102 236

Investeringssubsidies 52 080

Voorzieningen voor risico’s en kosten 16 252

SCHULDEN 190 309 Schulden op meer dan één jaar 93 467

Schulden op ten hoogste één jaar 95 486

Overlopende rekeningen 1 356

TOTAAL PASSIVA 396 428

Balans 2011 (in 1 000 €)

33

resultaat 2011 (in 1 000 €)

BEDRIJFSOPBRENGSTEN 316 892

Omzet 297 683

Geactiveerde interne productie 164

Overige bedrijfsopbrengsten 19 045

BEDRIJFSKOSTEN -324 711

Voorraden en leveringen -80 064

Diensten en bijkomende leveringen -95 651

Bezoldigingen en sociale lasten -124 723

Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten en -23 493

materiële vaste activa

Waardeverminderingen op vlottende activa -395

Voorzieningen voor risico’s en kosten 1 034

Overige bedrijfskosten -1 419

Financiële opbrengsten 6 877

Financiële kosten -3 855

RESULTAAT UIT DE GEWONE ACTIVITEITEN -4 797

Uitzonderlijke opbrengsten 2 014

Uitzonderlijke kosten -683

TE BESTEMMEN RESULTAAT -3 466

Aanwending reserve Masterplan -4 153

Over te dragen resultaat 687

36

www.olvz.be

oLv ZiekenhuisCampus Aalst Moorselbaan 1649300 AalstT. 053 72 41 11F. 053 72 45 86

oLv ZiekenhuisCampus Asse Bloklaan 51730 AsseT. 02 300 61 11F. 02 300 63 00

oLv ZiekenhuisCampus Ninove Biezenstraat 29400 NinoveT. 054 31 21 11F. 054 31 21 21

jaarverslag 2011 olv ziekenhuis

Documents