Jaarverslag 2010

Nijmegen, 10 maart 2011

Actiecentrum Hatert Werkt werkt!

1

Inhoud

Vooraf

1. Korteprobleemschets3

2. Ondersteuningbijdezoektochtnaarwerk4

3. Armoedebestrijding8

4. Schuldhulpverlening10

5. Samenwerking11

Vooraf

In de wijk Hatert zijn veel mensen werkloos. Dit aantal is bijna twee keer zo hoog als gemiddeld in Nijmegen. Het doel is om binnen twee jaar de achteruitgang van Hatert ten opzicht van de stad als geheel te stoppen. Het eerste jaarverslag van Actiecentrum Hatert Werkt over het jaar 2010 laat zien dat er van een positieve wending sprake is: de kloof tussen Hatert en Nijmegen is voor het eerst sinds jaren niet groter geworden. De achter-uitgang ten opzicht van Nijmegen als geheel lijkt gestopt. Ook is er succes op het vlak van terugdringen niet-gebruik minimabeleid. Dat zijn goede ontwikkelingen. In de eerste plaats voor de mensen die werk hebben ge-vonden, maar ook voor Hatert als wijk en Nijmegen als stad.

De introductie van de beoogde hoogwaardige, integrale dienstverlening heeft zichzelf nu al bewezen. De productie op het vlak van re-integratie, arbeidsbemiddeling en armoedebestrijding en schuldhulpverlening zijn goed op gang. De toegevoegde waarde van deze samenwerking tussen gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal en de resultaten op het niveau van zowel de output áls de outcome zijn overtuigend én hoopgevend.

De geformuleerde outputtaakstellingen, het aantal trajecten, de bemid-delingen en gerealiseerde activiteiten zijn op een enkele uitzondering na gehaald. Daarbij lijken de beoogde maatschappelijke effecten, de outcome, eerder zichtbaar dan was voorspeld.

Dank aan alle klanten die kansen hebben gezocht en gevonden. Dank aan de medewerkers van het actiecentrum voor hun engagement en deskun-dige inzet. En bijzondere dank aan de woningcorporaties Portaal, Talis en WoonGenoot die Actiecentrum Hatert Werkt financieel mede mogelijk hebben gemaakt.

Nijmegen, april 2011

2

3

In Hatert wonen bijna twee keer zoveel werkzoekenden en uitkeringsge-rechtigden als in de rest van Nijmegen. Ook heeft deze groep een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt. Bovendien telt Hatert bovengemiddeld veel mensen die moeten rondkomen van een laag inkomen en die ook nog eens vaker in de schulden zitten. Hatert stond, tot voor kort, als enige Nijmeegse wijk in de landelijke ‘Top 25’ van wijken in Nederland waar kinderen in armoede moeten opgroeien. Met het programma Hatert Werkt willen de samenwerkingspartners gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal in een tijdsbe-stek van tien jaar de beïnvloedbare werkloosheid in Hatert op of rond het stedelijk gemiddelde brengen. Begin 2009 is als tussendoel geformuleerd om in een tijdsbestek van 24 maanden de voortschrijdende vergroting van de kloof tussen Hatert en de rest van Nijmegen te stoppen.

1. Korteprobleemschets

4

De Hatertse werkzoekenden en de medewerkers van het actiecentrum hebben het afgelopen anderhalf jaar de wind niet bepaald in de rug ge-had. Ze hadden te maken met een economische crisis, oplopende werkloos-heidscijfers en een krimpende vacaturemarkt. Het gevolg is dat er minder banen te vergeven zijn en de concurrentie op de arbeidsmarkt toeneemt. Juist voor die groep werkzoekenden met een wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt is dat een extra lastige situatie. En toch is het gelukt om meer werkzoekenden met succes te ondersteunen bij de zoektocht naar werk. De mensen van het actiecentrum ondersteu-nen dit proces omdat de gedachtegang is dat werkzoekenden het vooral zelf moeten doen.

OndersteunendeinstrumentenDe medewerkers van het actiecentrum coachen individuele werkzoeken-den en zetten daarbij ondersteunende instrumenten in. Zij maken gebruik van competentietesten, sollicitatietraining en om- en bijscholingscursus-sen. Maar ook taallessen, het aanleren van werknemersvaardigheden en begeleiding op de werkplek zijn beproefde methoden. Soms kan in één gesprek direct de goede match met een openstaande vacature gemaakt worden, maar vaak ligt het complexer en is er toch meer nodig.

2. Ondersteuningbij dezoektochtnaarwerk

Deed mee aan een sollicitatietraining en had daardoor snel weer een baan. Cindy vertelt: “Het actiecentrum hielp mij bij het schrijven van sollicitatiebrie-ven en adviseerde hoe ik mijzelf moest presenteren. Ook had ik veel aan de UWV website ‘werk.nl’. Totdat ik weer op volle uren draai houd ik een sollicita-tieplicht. ik ben ook erg gehopen met het traject voor de schuldsanering. Van de drie jaar heb ik er al twee opzitten, daarna ben ik helemaal schuldenvrij. Dat geeft mij een heel goed gevoel.

Cindy Nijenhof (1971), parttime secretaresse

Het dienstverleningsdevies van Actiecentrum Hatert Werkt Scherp focussen op mogelijkheden en kansen, met zicht op beperkingen. Mensen in hun kracht zetten, over de streep helpen, meehelpen belemmerin-gen wegnemen. Soms een beetje duwen en trekken, maar vooral (zelf)vertrou-wen geven. De werkzoekende is als individu een baan waard en stapje voor stapje kan het leven (weer) in de eigen hand worden genomen.

5

tabel 1: Activiteiten en resultaen (output)

Activiteiten aantalParticipatietrajecten 140 Re-integratietrajecten> Competentietesten> Training Werken aan Werk> Inloopochtenden solliciteren> Groepscoaching

28631227238

Samenlopers schuldhulpverlening 58

ResultatenUitstroom naar regulier werk> uitstroom met een Wwb-uitkering*

16430

* Wwb-uitkering staat voor: Wet werk en bijstand.

ParticipatieladderHet afgelopen jaar werd de Participatieladder geïntroduceerd. Een metho-disch hulpmiddel om te bepalen hoever een werkzoekende nog van (regu-lier) werk afstaat en wat de persoon in kwestie het beste kan doen om een volgende stap op de Participatieladder te zetten. Mogelijkheden zijn het inschakelen van professionele hulp of via vrijwilligerswerk een eerste stap zetten in het arbeidsproces. En soms wordt geconcludeerd dat uitstroom naar regulier werk nog niet aan de orde is.

PositiefresultaatDe inzet van de re-integratieprojecten is succesvol want de taakstelling voor de uitstroom naar regulier werk (100) is met een score van 164 suc-cesvolle uitplaatsingen gehaald. Een positief resultaat geldt nog niet voor het aantal doorstomers op de Participatieladder, en het aantal afgenomen competentietesten maar dat komt omdat deze trajecten en testen pas in de loop van het derde en vierde kwartaal 2010 zijn gestart.

Begon zijn loopbaan in 1982 als magazijnmedewerker bij Philips. Maakte roerige tijden van fusies en overnames mee. In december 2009, het bedrijf was toen in handen van NXP, stond ook hij op de lijst voor ontslag. Vindt het heel fijn dat de actiecentrum in zijn wijk zit. Frenk vertelt: “Het is een seri-euze zaak als je hoort dat je baan op de tocht staat. Maar de mensen van het actiecentrum hadden oor voor mijn verhaal. Ik ben uitermate tevreden over mijn werkcoach die gelijk inzag dat ik kon worden omgeschoold tot beveili-ger. Via de opleiding die het actiecentrum voor mij regelde kreeg ik veel meer kansen op een nieuwe baan”.

Frenk Tjinjelaar (1951), magazijnmedewerker, op dit moment oproepkracht

bij de HAN

6

EenserieuzezaakDat zijn mooie resultaten die pas echt tot leven komen als er wordt ingezoomd op de betekenis voor de individuele mens achter deze cijfers. Wie zijn die mensen? Wat zijn hun problemen en welke rol speelt het actiecentrum in hun leven. De minidocumentaire Een serieuze zaak! geeft een inkijk in het leven van deze mensen. Het nut en de noodzaak van het Actiecentrum Hatert Werkt midden in de wijk komt met dit beeld beter tot zijn recht.

MaatschappelijkeffectIn het kader van de wijkaanpak zijn er landelijk en plaatselijk outcome-doelstellingen vastgesteld om de extra inspanningen zichtbaar te maken in maatschappelijke effecten, de outcome. Gaat het nu beter of slechter met de werkloosheid in Hatert ten opzichte van het stedelijk gemiddelde?

DoelstellingenIn Nijmegen hebben de samenwerkingspartners, in lijn met de landelijke kaders, afgesproken een poging te doen om in een tijdsbestek van 10 jaar de beïnvloedbare werkloosheid in Hatert op of rond het stedelijk gemid-delde te brengen. Het tussendoel is om in een tijdsbestek van 24 maanden de voortschrijdende vergroting van de kloof tussen Hatert en de rest van Nijmegen te stoppen.

Toen Charlotte ziek werd raakte ze zichzelf een beetje kwijt. Charlotte vertelt: “Toch ging ik naar het actiecentrum. Het is vlak om de hoek, dus de drempel was laag. Daar deed ik mee aan een re-integratiecursus. Daar heb ik geleerd mijn grenzen aan te geven en dat heeft mij heel erg geholpen. We hebben veel gepraat en ik kreeg goede feedback. Soms was dat erg confronte-rend maar ik ben er door gegroeid. Bij het actiecentrum namen ze mij serieus. Ze vroegen: hoe kunnen wij jou helpen om prettig te leven?”

Charlotte Pelupessy (1951), receptioniste, wil in de toekomst voor zichzelf

beginnen

Positieve resultaten bovenop de uitstroom naar regulier werk– 21 Wwb-ers naar gesubsidieerd werk bemiddeld. – 9 Wwb-ers aan het werk met behoud van uitkering. – 11 werkzoekenden kregen een wsw-indicatie.– 30 Wwb-ers door inzet van de participatieladder actief als vrijwilliger. – 1 uitkering stopgezet in verband met fraude.

7

tabel 2: Ontwikkeling NWW*-bestand Hatert ten opzicht van Nijmegen

NWW Nijm. NWW-Hatert Factor

Augustus 2008 7.726 469 2,5 in het nadeel van Hatert

Juli 2009 8.154 533Ontwikkeling in % +5,5% +13,6%

Juli 2009 8.154 533 1,8 in het nadeel van Hatert

Juni 2010 8.427 565Ontwikkeling in % +3,3,% +6,%

December 2009 8.672 567 1,7 in het voordeel van Hatert

December 2010 8.417 538Ontwikkeling in % -2,9% -5,1%

* NWW staat voor Niet Werkende Werkzoekenden

ToelichtingenrelativeringIn de referentieperiode augustus 2008 tot en met juli 2009 steeg het aantal NWW-ers in Hatert (+13,6%) met factor 2,5 aanzienlijk sterker dan in de stad als geheel (+5,5%). Vanaf de start van het actiecentrum en de twaalf maanden daarna, juli 2009 tot en met juni 2010, steeg het aantal NWW-ers in Hatert met 6%, wat nog steeds sterker is dan het Nijmeegse cijfer (+3,3%) maar aanzienlijk minder sterk (factor 1,8) dan in de referen-tieperiode. In het eerste volle operationele jaar van Actiecentrum Hatert Werkt daalde het aantal NWW-ers in Hatert (-5,1%) sterker dan in Nijmegen (-2,9%). De kloof werd op basis van deze cijfers in 2010 niet groter. Hiermee lijkt het beoogde maatschappelijk effect, oftewel het stoppen van de kloofvergro-ting, al na 18 maanden bereikt, in plaats van de voorgenomen 24 maanden. Een kanttekening is dat het in absolute zin om kleine aantallen en ver-schillen gaat én er spelen meerdere factoren een rol. Actiecentrum Hatert Werkt kan misschien wel 200 Niet-Werkende-Werkzoekenden op jaarbasis aan werk helpen, maar als het saldo van in- en uitstroom van NWW-ers in en uit de talrijke Haterse huurwoningen negatief is, dan komen er alleen al via woningtoewijzing meer NWW-ers bij. Er kan gesteld worden dat de kloofvergroting tussen Hatert en rest van Nijmegen stopt maar één zwa-luw maakt nog geen zomer!

8

Naast re-integratie en arbeidsbemiddeling is het Actiecentrum Hatert Werkt actief op het gebied van armoedebestrijding en schuldhulpverlening.

ArmoedebestrijdingZonder ook maar iets af te willen doen aan het probleem van het toene-mende aantal werkende mensen die het niet breed hebben, is toch het hebben en houden van werk het beste wapen tegen armoede. Werk is het beginpunt van een carrière, een financieel ruimer leven en meer persoon-lijke vrijheid.

Het actiecentrum werkt gericht aan het terugdringen van niet-gebruik mi-nimabeleid. Daarvoor is de Inkomenscheck een vast onderdeel geworden van het re-integratie- of participatietraject. De publieksvoorlichters van het actiecentrum gaan er op uit om mensen te helpen. Voor netwerk- en huisbezoeken zijn zij meer in de wijk dan in het actiecentrum te vinden.

tabel 3: Activiteiten en resultaten in 2010

Activiteiten AantalInkomenschecks 330Netwerkbezoeken 78Huisbezoeken 94

ResultatenAantal verstrekkingen* 4.211

* Het aantal verstrekkingen is gelijk aan het aantal betalingen. Eén gezin kan meer-dere verstrekkingen per jaar ontvangen. Naast Langdurigheidstoestag is bijzondere bijstand voor een nieuwe wasmachine en/of huishoudelijke hulp een mogelijkheid.

3. Armoedebestrijding

Johan zit sinds een half jaar in de bijstand. Veronique is gehandicapt en heeft veel zorg nodig. Ze hebben zes uur huishoudelijke zorg in week. Johan kan Veronique niet alleen laten, een voltijdbaan aannemen is daarom lastig. Op dit moment hebben ze geen schuld of achterstand en dat is prettig.Het Actiecentrum coacht Johan naar werk. Johan vertelt: “Mijn werkcoach van het actiecentrum kijkt heel goed naar de gezinsomstandigheden. Hij houdt rekening met wat een haalbare kaart is. Samen met hem onderzoek ik de mogelijkheden om als zzp-er vanuit huis te werken. Verder heeft de hulp bij het saneren van onze schulden ons erg geholpen. Het is heel fijn als er iemand met je meekijkt en aangeeft wat wel en niet kan. En natuurlijk verliezen we onze eigen verantwoordelijkheid niet uit het oog. Maar dat ze bij het actie-centrum ook naar de menselijke kant van de zaak kijken doet ons heel erg goed”.

Johan van Laanen & Veronique van Laanen,

Johan’s beroep: kwaliteitscontroleur

9

ToelichtingDe groep ouderen, arbeidsongeschikten en gezinnen met kinderen kregen op het gebied van armoedebestrijding het afgelopen jaar extra aandacht. Alle Niet-Werkende-Werkzoekenden met kinderen kregen een uitvoerige inkomenscheck. Er werd een bezoek gebracht aan Scootmobielclub Anti-loppe en er werden informatiebijeenkomsten georganiseerd.

Bij de ouderencomplexen in Hatert zijn door de medewerkers van het ac-tiecentrum huisbezoeken afgelegd. Netwerkbijeenkomsten zijn in dezelfde periode ruim twee keer zoveel afgelegd als afgesproken. Bij de verstrek-kingen (zie tabel 4: 4211) gaat het onder andere om het aantal verstrekte wasmachines en koelkasten. Ook zaken als het aantal verstrekte langdu-righeidstoeslagen, uitkering aan chronisch zieken, bijzondere bijstand voor huishoudelijke hulp, huisraad, tandarts en babypakketten behoren tot deze categorie.

MaatschappelijkeffectOok voor armoedebestrijding in Hatert zijn (outcome)doelstellingen ten opzichte van de rest van Nijmegen vastgesteld. Absolute taakstellingen en getallen zeggen niet veel en zijn bij wijzigingen in het aantal regelingen ook lastig(er) te hanteren. Als beoogd maatschappelijk effect is vastge-steld dat het aantal verstrekkingen in Hatert zich positief onderscheidt van het aantal verstrekkingen in de rest van Nijmegen. Groot lichtpunt in het verband van maatschappelijke effecten is dat Hatert niet meer in de Top-25 van Nederlandse wijken staat waar kinderen in armoede moeten opgroeien.

tabel 4: Relatieve effecten verstrekkingen

verstrekk. 2009 verstrekk. 2010 effectHatert 3.661 4.211 +15%Rest van Nijmegen 29.380 29.608 +0,8%

ResultaatHet aantal verstrekkingen in 2010 (4211) ligt 550 verstrekkingen boven het niveau van 2009 (3661). Het aantal verstrekkingen in de rest van Nijmegen (29.608), over dezelfde periode, ligt 228 verstrekkingen boven het niveau 2009 (29.380). De mensen uit Hatert maken in vergelijking met het stede-lijk gemiddelde steeds meer gebruik van het Nijmeegse minimabeleid. 15% meer verstrekkingen in Hatert ten opzichte van 0,8% meer verstrekkingen in rest van Nijmegen.

10

Voor zijn schulden is nu een regeling getroffen voor drie jaar. Gerben vertelt: “Ik leef van vijftig euro per week. De mensen van het actiecentrum beheren mijn financiële zaken. Verder maak ik gebruik van de computer om te sollici-teren en te mailen. De mensen van het actiecentrum zeiden tegen me dat ik moest gaan bewegen. Dus kreeg ik een zwemabonnement en nu zwem ik ie-dere week in het Goffertbad. Door het actiecentrum is ook mijn leven in actie gekomen, ik voel mijzelf beter en kan dadelijk weer een baan aan.”

Gerben Kingma, (Goor, 1952), elektriciën,

op dit moment werkloos

Voor schuldhulpverlening ontwikkelde het Actiecentrum Hatert Werkt in 2010 een aantal nieuwe zaken. Zo heeft de samenwerking met woonbege-leiders van de woningbouwcorporaties concreet vorm en inhoud gekregen. Ook zijn er nieuwe workshops ontwikkeld in het kader van preventieve schuldhulpverlening. En last but not least: schuldhulpverlening is, daar waar nodig, een onlosmakelijk onderdeel geworden van re-integratie-dienstverlening én andersom.

tabel 5: Activiteiten en resultaten schuldhulpverlening

aantalCursisten ‘Weet wat je besteed’ 76Deelnemers workshops incasso en administratie 13 Nieuwe schuldhulpverleningstrajecten> waarvan multi-probleem-gezinnen i.o.v corporaties

7717

Samenlopers schuldhulpverlening en re-integratie 58

ToelichtingDe geformuleerde taakstellingen voor nieuwe schuldhulpverleningstrajec-ten (50) en aantal multi-probleem-gezinnen (15) zijn met een score van 77 en 17 ruim gehaald.

4. Schuldhulpverlening

11

Sharlene vertelt: “Het project voor schuldhulpverlening waarin gemeente en woningcorporaties samen opgaan is een goed voorbeeld van samenwerking. Ook het onderdeel Zorg en Inkomen heeft meer vorm gekregen sinds het actie-centrum operationeel is. Collega’s zitten dicht bijelkaar en je hoort veel meer. Er wordt snel geschakeld en dat levert direct resultaat op. Dat is het bijzondere van de werkwijze in het actiecentrum. Onze rol is om de mensen te laten zien welke oplossingen en mogelijkheden er zijn. Want er is heel veel te ontdekken en dat is soms best hard werken”.

Sharlene Maria (Curaçao 1968),

re-integratiespecialist bij het Actiecentrum

Hatert Werkt

De samenwerking in het actiecentrum en de integrale aanpak werpen op verschillende niveaus hun vruchten af. Een werkzoekende wordt ook geholpen als er vragen zijn over het inkomen. Iemand die problemen heeft met zijn inkomen of schulden wordt, als dat nodig is, op het spoor van werk gezet. De goede resultaten van Actiecentrum Hatert Werkt voor re-integratie, participatie, armoedebestrijding en schuldhulpverlening kunnen direct worden toegeschreven aan deze samenwerking.

ConcreetresultaatActiecentrum Hatert Werkt heeft, met name via het UWV Werkbedrijf, een directe link met de vacaturekant van de arbeidsmarkt. Daarmee zijn 164 Niet-Werkende-Werkzoekenden aan regulier werk geholpen. De deelname van het Inter-lokaal in het actiecentrum is belangrijk, zij organiseerde onder andere de empowermenttraining voor allochtone mannen. De inzet van publieksvoorlichters en schuldhulpverleners in het actiecentrum is onontbeerlijk voor het doen van een goed werkende inkomenscheck.

TalrijkeactiviteitenNaast, maar ook zeker in relatie met, de kerntaken van het Actiecentrum Hatert Werkt zijn er talrijke andere activiteiten ontplooid. De medewerkers van het actiecentrum legden contacten met én zijn onderdeel geworden van de sociale infrastructuur van Hatert. Actiecentrum Hatert Werkt dankt de Bewonerscommissie voor haar support en ook dank aan het Ondersteu-ningsteam in Hatert voor de prettige samenwerking. Mooi, dat de Sociaal Raadslieden spreekuur houden in het actiecentrum en goed dat de woon-begeleiders van de corporaties steeds beter de weg weten te vinden naar Actiecentrum Hatert Werkt. Ook goed dat vertegenwoordigers van het actiecentrum lid zijn van de Economische Wijktafel Hatert en hopelijk lukt het om de winkelstrip aan de Couwenbergstraat op te knappen. Uitste-kend dat het actiecentrum actief betrokken is bij het aanstaande nieuwe project: Impuls stage- en participatieplaatsen jongeren Hatert. En tenslotte; heel mooi dat 2-Switch heeft gekozen voor de Kerk aan de Zijpendaalstraat, dat zal de samenwerking zeker versterken.

5. Samenwerking

12

ToekomstmogelijkhedenDe gemeente Nijmegen, UWV Werkbedrijf en Het Inter-lokaal, zien als samenwerkingspartners in het project Hatert Werkt talrijke mogelijk- heden voor doorontwikkeling. In het belang van de klant én de wijk wordt en blijft gewerkt worden aan de verbetering van het dienstverlenings- pakket, de versterking van de integrale aanpak en de uitbouw van de samenwerking met zowel corporaties als welzijns- en zorginstellingen. Belangrijk is ook het vasthouden en verbreden van de ingeslagen weg. In het laatste jaar (2011) van de eerste fase van het Wijkactieplan voor Hatert zullen nieuwe ontwikkelingen in gang gezet worden. Uiteraard in de hoop en verwachting dat partners en financiers mogelijkheden zien in de voortzetting van de wijkaanpak in de periode 2012-2016.

hatert werkt wordt financieel mede mogelijk gemaakt door portaal, talis en woongenoot