jaarverslag 2009 ongekende mogelijkheden · 2019. 10. 11. · ebn jaarverslag 2009 | 2 voorwoord...

EB

N Jaarverslag 2009 - O

ngekende mogelijkheden

Jaarverslag 2009Ongekende mogelijkheden

ContactinformatieHoofdzaken in cijfers

Bezoekadres Bezoekadres

EBN Utrecht EBN Heerlen

Moreelsepark 48 Het Overloon 1

3511 EP Utrecht 6411 TE Heerlen

Postadres

Postbus 19063

3501 DB Utrecht

T +31 (0)30-2339001

F +31 (0)30-2339051

E [email protected]

Tekst

Tekst & Speech, Haren

Ontwerpenopmaak

Bovil DDB, Eindhoven

Fotografie

Roy Beusker, Den Haag

Druk

Drukkerij van Meurs, Ridderkerk

© 2010 EBN

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt

door druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande

schriftelijke toestemming van EBN.

2009 2008

Aantal samenwerkingsverbanden 181 171

waarvan m.b.t. exploratie 45 41

Afzet EBN-aandeel (mrd. m3)1 29 30

EBN’s (in)directe aandeel in reserves (mrd. m3 GE) 491 507

Omzet (uit doorlopende activiteiten) 6.387 8.698

Netto resultaat uit doorlopende activiteiten 2.211 3.269

Staatsbaten via EBN 5.188 7.516

Investeringen 713 576

Afschrijvingen 462 501

Aantal medewerkers 79 61

1 Dit is inclusief het proportionele gedeelte van de afzet in de concessies waarin EBN niet

zelf het gas ontvangt, doch gerechtigd is tot een evenredig deel van de opbrengst. Alle

hoeveelheden in dit verslag zijn, tenzij anders vermeld, uitgedrukt in mrd. m3 aardgas

(35,17 Mj bij 0 graden Celcius) op basis van het deelnemingspercentage van EBN.

2 Voorwoord

6 OverEBN

10 Toekomstverwachting

12 Verslagvanderaadvancommissarissen

18 Organisatie

21 DemensenvanEBN

25 Externebelanghebbenden

34 Strategie

36 Kleinevelden,grotebetekenis

37 Opsporingenwinning

42 Gasgebouw

48 Financiëleresultaten

49 Risicobeheersingeninterntoezicht

53 CorporateGovernance

54 Jaarrekening 54 Algemeen

56 Grondslagenvoordewaardering

enwinstbepaling

62 Overzichtvangerealiseerden

nietgerealiseerdresultaat

63 Balans

64 Overzichtwijzigingenvanheteigenvermogen

65 OverzichtvanKasstromen

66 Toelichtingopdejaarrekening

67 Toelichtingopdewinst-enverliesrekening

71 Toelichtingopdebalans

84 OverigeToelichtingen

87 Winstbestemming

88 Accountantsverklaring

90 Verklarendewoordenlijst

92 Kerncijfers

Contactinformatie

Inleiding

People

Planet

Profit

1

2

3

4

2|EBNJaarverslag2009

Voorwoord

‘Ongekendemogelijkheden’:datishetthemavan

ditEBN-jaarverslagover2009.Inonswerkzijnwij

voortdurendopzoeknaarongekendemogelijkheden

enoptalvanterreinenvindenwedieook.

Ophetgebiedvan‘people’heeftEBNin2009weer

eenforseontwikkelingdoorgemaakt.Allereerstintern.

DetransitievanonsbedrijfalsonderdeelvanDSM

naareenzelfstandigeondernemingisbijnavoltooid.

Eind2010zalonskantoorinHeerlendefinitief

sluiten.Datblijftvoordemensendiedaarwerken

heelingrijpend.Methenwerkenwezorgvuldigaan

eennieuwestap,ofwelnaarEBNinUtrecht,ofwel

naaranderwerkof(pre)pensioen.Indetussentijd

bouwenweenthousiastverderaandeorganisatiein

Utrecht.Dieisin2009forsuitgebreid.Weinvesteren

inhetontwikkelenvaneenorganisatiediedetaken

enambitiesvanEBNnuenindetoekomstmetelan

kanuitvoeren.Metgoedopgeleideeninitiatiefrijke

medewerkersendoordachtewerkprocessen.

VoorhaarzakelijkepartnersheeftEBNbijeenkomsten

georganiseerdomvangedachtentewisselen.We

hebbenstudiesenonderzoekenuitgevoerd.EBNwil

haarkenniszoveelmogelijkmethaarpartnersdelen

endeinformatiewaaroverwijbeschikkentoegankelijk

maken.Weproberenzoduidelijkmogelijktemakenwaar

EBNvoorstaat,waarwewaardekunnentoevoegen.In

eenaantalgevallenzijnwijeringeslaagdomindepers

aandachttekrijgenvooronderwerpendiewijbelangrijk

vinden,zoalsbijvoorbeeldonconventioneelgas.

InhoudelijkbeweegthetwerkvanEBNzichvoor-

namelijkophetgebiedvangas,demeestschone

fossielebrandstofenbelangrijkindetransitienaar

duurzameenergie.Centraalindewerkzaamheden

vanEBNstaatimmershetbenuttenvandeonder-

grondzodanig,datdeNederlandsesamenleving

daaroptimaalvanprofiteert.In2009kon,onder

anderedankzijgoedeexploratieresultaten,weereen

grootaantalnieuwegasveldeninproductieworden

3 | Voorwoord

genomen.Dezenieuweveldenzijnhardnodigomde

kleineveldenproductiezolangmogelijkopniveaute

houden.EBNheeftin2009deambitiegeformuleerd

inhetjaar203030miljardkubiekemetergasuitkleine

veldenteproduceren.Daarmeeleggenwedelat

hoog.Maarhijishaalbaar.

InnavolgingopdeontwikkelinginNoord-Amerika

heeftEBNhetpotentieelvanonconventioneelgas

latenonderzoeken.Erbestaateengeredekansdatde

Nederlandseondergrondnogvelehonderdenmiljarden

kubiekemetersteproducerengasbevat,dieopdit

momentnognietinkaartzijngebracht.Voordatdeze

volumesgeproduceerdkunnenworden,zalnogheelwat

onderzoekgedaanmoetenwordenomtebepalenhoe

ditgastechnischmaarookplanologischgewonnenkan

worden.Ookdezevolumeszulleneenbijdragemoeten

leverenaanhetbehalenvandeEBN-doelstelling.

EBNheeftdaarnaastdemogelijkhedenonderzocht

voorhetopslaanvanCO2indediepeondergrond.

Ditgebeurdeinopdrachtvanhetministerievan

EconomischeZaken(EZ)eninnauwesamenwerking

metGasunievoorhettransportgedeelte.Inapril2010

biedenwehetministeriehieroveradviesaan.

Ophetgebiedvan‘profit’was2009eenroerigjaar.

Voorveelbedrijvenwasheteenmoeilijkjaaromdat

degevolgenvandeeconomischecrisisookinonze

sectorzichtbaarwerden.EBNheeftdooreenlagere

afzetendooreendalingvandeolie-engasprijzeneen

beduidendlagerresultaatgeboektdaninhetrecordjaar

2008.Maar:2008waseenuitzonderlijkjaar.Met2009

zijnweterugophetniveauvan2006en2007.

Positiefin2009washethogeinvesteringniveau;

demeesteoliemaatschappijenhebbenondanksde

crisishunbudgettennietofslechtsmondjesmaat

naarbenedenbijgesteld.Resultaatdaarvanwashet

afrondenvanmeerexploratie-enevaluatieboringen

danin2008.Demeesteputtenwarenooknog

eenssuccesvol.Datisvangrootbelangvoorhet

zekerstellenvandeproductieopdemiddellange

termijn.HettoontookaandatdeNederlandse

ondergrondnogveelkansenbiedtendathetnog

veeltevroegisomtestoppenmetexploreren.

Ookhiernogvolopongekendemogelijkheden!

In2009hebbenwijonsverdieptinwatMVOvoor

onzeorganisatiekanbetekenen.Daarbijontdekten

weenerzijdsdatveelvanwatwijdoenalgeschaard

kanwordenonderdeterm‘MVO’.Anderzijdskunnen

wenogheelveelmeerdoenomervoortezorgendat

MVOeenintegraalonderdeelisvanhetdenkenen

doeninonsbedrijf.Stapvoorstapwerkenweeraan

MVOstructureelintebeddeninonzeorganisatie

AlmetalmaaktEBNeentransitiedoor.Nietalleenvan

HeerlennaarUtrecht.Maarookvaneenbetrekkelijk

‘geruisloze’partnervooroverheid,vergunninghouders

enanderennaareenbedrijfdatmetdeaanwezige

kennisenervaringtoegevoegdewaardewilleveren.

Samenmetuzettenweonzezoektochtnaar

ongekendemogelijkhedenookdekomende

jarengraagvoort!

JanDirkBokhoven

Directievoorzitter


Metdetoenemendekrachtvandeorganisatieendankzijeensterkefinanciëlepositie,zalEBNvoorhaarbelang-hebbenden,publiekénprivaat,indekomendedecenniatoegevoegdewaardeleveren.

Inle

idin

g


OverEBN

Algemeen

DeontdekkingvanhetGroningen-gasveldbleekvan

enormebetekenisvoordenationaleenEuropese

energievoorzieningenvoordeNederlandseeconomie.

DeNederlandseoverheidheeftgezochtnaareenmanier

waarophetgasopeencommerciëlemanierkonworden

gewonnenentegelijkertijddeNederlandsesamenleving

eroptimaalvanzouprofiteren.

Deoplossingwerdgevondenineenbetrokkenheidvan

deNederlandseStaatbijdewinningenverkoopvan

hetaardgas.NaastShellenExxonMobilparticipeertde

StaatrechtstreeksenindirectviaEBNinGasTerra,het

bedrijfdathetmeesteNederlandsegasverkoopt,en

indirectviaEBNindeMaatschapGroningen,diehet

gasuitGroningenbeheert.

7 | Hoofdstuk1-Inleiding

EBNspeelteencentralerolindeopsporing,winning

enverkoopvanhetNederlandseaardgas.Daarnaast

isEBNookactiefinhetzoekennaarenwinnenvan

aardolie.Nederland,inclusiefhetNederlandsedeel

vanhetcontinentaalplat,isrijkaangasreservesen,

inminderemate,aanoliereserves.Doordeeltenemen

ineengrootaantalsamenwerkingsverbandenmet

olie-engasmaatschappijen,draagtEBNeraanbijdat

degas-enolievoorradenzoveelmogelijkworden

opgespoordenopeeneconomischverantwoorde

manierwordengewonnen.

ViaeenbelangingashandelsondernemingGasTerrais

EBNookbetrokkenbijdeverkoopvanhetNederlandse

aardgas.DaarnaastadviseertEBNdeministervan

EconomischeZakenoverhetNederlandseenergie-

beleid,inhetbijzonderovereengoedbeheervande

Nederlandsedelfstoffen.

Missie

“�EBN�realiseert�een�voor�de�Nederlandse�samenleving�

profijtelijke�ontwikkeling�van�energiebronnen�en�

benutting�van�de�ondergrond.”�

DatbetekentdatEBNwilbijdragenaanmaximale

productievanolieengasinNederlandmet

optimaleopbrengstenvoorhaaraandeelhouder,de

NederlandseStaat.EBNzetzichdaartoeactiefinvoor

eenaantrekkelijkinvesteringsklimaatvoormijnbouw-

ondernemingen,zodatzoveelmogelijkolieengasuit

Nederlandseveldenwordtopgespoordengewonnen.

Daarbijmoettijdigenverantwoordgebruikgemaakt

wordenvanbestaandeinfrastructuur.EBNonderzoekt

ookdemogelijkhedenvan(her)gebruikvanlege

gasveldenenbestaandeinfrastructuurvoorgas-of

CO2-opslag.

DepublieketakenvanEBNzijnin2008vastgelegd

indeMijnbouwwet.Onderdezetakenvallen(verkort

weergegeven):

• hetdeelnemeninopsporingenwinningvanolie

engas;

• hetdeelnemeninaanwinninggerelateerdeactiviteiten

waaronderdeverkoop,hetvervoerendeopslagvan

aardgasenaardolie;

• hetuitvoerenvantakendietemakenhebben

methetGasgebouw(deovereenkomstoverde

exploitatievandeaardgasvoorkomensgelegen

indewinningvergunningGroningenendeelname

inGasTerraB.V.);

• hetuitvoerenvananderetakeninopdrachtvan

deministervanEconomischeZaken;

• hetadviserenvandeminister.

NaastdepublieketakenkanEBNookandere

activiteitenuitvoerennainstemmingvandeminister.

Deinstemmingwordtslechtsverleendalsdie

activiteitenendeuitvoeringdaarvan:

• nauwverwantzijnaandeactiviteitenteruitvoering

vandepublieketaken;

• eengoedeuitvoeringvandiepublieketaken

nietbelemmeren;

• medehetalgemeenbelangvanhetenergiebeleid

dienen(zoalsgasbergingen).


EBN en MVO

EBNisin2009meergestructureerdopzoekgegaan

naarde‘ongekendemogelijkheden’vanMVOvoor

dewerkzaamhedenvandeorganisatie.Hetresultaat

isdatEBNonderandereeen‘beleidsverklaringMVO’

heeftgeformuleerd.Waarhetomgaatiseenbalans

tevindentussenpeople,planeténprofit.

VanuithaarmissieisEBNperdefinitieeen

organisatiemeteenmaatschappelijketaak.Goed

beheerenverantwoordeproductieenbenutting

vandeNederlandsebodemschattenzijnvangrote

maatschappelijkewaarde.‘Profijtelijkeontwikkeling’

betekentvoorEBNdanookveelmeerdandathetgeld

moetopleveren.EBNhoudt,naasthetstrevennaar

optimalisatievanheteconomischebelang(profit),ook

rekeningmetheteffectvanhaaractiviteitenophetmilieu

(planet)enheteffectophetmenselijkhandelenbinnen

enbuitenhetbedrijf(people).EBNzorgtnietalleenvoor

aanzienlijkegasbatenvoordestaat,maardraagtookbij

aaneenbetrouwbareenduurzameenergievoorziening

endaarmeewilEBNeenbijdrageleverenaande

maatschappelijkewelvaartopdelangetermijn.Het

handelenvanEBNisonderanderegebaseerdophaar

gedragscode,waarinrespectvoorelkindividu,integriteit

enprofessionaliteitvooropstaan.Inhetoverlegmet

belanghebbendensteltEBNzichnon-discriminatoir,

marktconformentransparantop.

EBNwilmethaarverschillendebelanghebbenden

eenrelatieonderhoudenopbasisvantransparantie

endialoog.

Deambitieomdiebalansstructureelinalleactiviteiten

vormtegeven,isgeenuitbreidingvandemissievan

EBN.EBNwildaarmeevooralhetmaatschappelijke

accentvandemissiebenadrukken.HoegaatEBNnu

dieambitieendebeleidsverklaringMVOindepraktijk

vormgeven?Wegaandaartoedekomendedriejaar

werkenlangsdevolgendevierlijnen:

• wemakenEBN’sE&P-kennisen-informatie

structureeltoegankelijkvooronzebelanghebbenden,

zonderdaarbijafbreuktedoenaandevertrouwelijk-

heidvanbepaaldeinformatie.

• welevereneenstructurelebijdrageaandeoptimale

benuttingvandeNederlandseondergrond.

• westemmendeeigenwerkprocessenafopde

balanstussenpeople,planetenprofit.

• wevergrotenhetMVO-bewustzijnvande

medewerkers.

OmdatvoorelkaartekrijgenhebbenweeenMVO-

agendaopgesteld.Daarinisonderscheidgemaakt

tussenwatmoet,wathoortenwatloont.

• wat moet:datzijnzakendieexternopgelegd

worden.Wetgevingvaltdaarbijvoorbeeldonder,

maarookgemaakteafsprakenenovereenkomsten.

• wat hoort:datzijnzakendieEBNcollectiefbepaalt,

omdatwediesamenbelangrijkvindenenomdatwe

vindendatweopdieterreinenmeerbehorentedoen

dandewetvoorschrijft.Bijvoorbeeldrespectvolle

interneomgangsvormenofhetsponsorenvaneen

goeddoel.

• wat loont:ookditzijnzakendiedeorganisatiezelf

bepaalt,maarwaarbijweuitgaanvandeverwach-

tingenvanonzebelanghebbenden.Wanneerwe

alsorganisatierekeninghoudenmetdewensen

vanbijvoorbeeldmedewerkers,vergunninghouders,

klantenofleveranciers,wordthetgemakkelijkerom

metheneengoederelatieaantegaanenzovoor

henenvoorEBNwaardetecreëren.


Aan‘watmoet’geeftEBNalinvullingdoorhet

vastleggenvanafsprakenenviawerkprocessen

enreglementen.Voorbeeldendaarvanzijnhet

directiereglement,hetreglementraadvancommis-

sarissenendegedragscode.Dezedocumentenzijn

tevindenopdewebsitevanEBN(www.ebn.nl).

‘Wathoort’en‘watloont’vormthetgezichtvan

deMVO-agenda.Wehebbenperontwikkellijn

doelstellingengeformuleerd.Daarbijhebbenwe

ookaangegevenwatnodigisomdedoelstellingen

waartemaken.OokdeMVO-agendastaatop

www.ebn.nl.

Wat moet, wat hoort en wat loont…


Eind2010isEBNeenorganisatiedie‘staat’endie

volledigistoegerustomdeforseambitieswaarte

maken.Deafgelopen50jaarhebbenhetbelangvan

gaswinningvoordeNederlandsesamenlevingduidelijk

gemaakt.EBNwilzekerstellendatwedaarookde

komende50jaarvanblijvenprofiteren.Nietalleen

omdatdeproductieuitGroningennogzekerzolang

duurt,maarookomdaterindekleineveldennog

veelgasaanwezigis.EBNwilinderolvanpartnerin

opsporingenwinningénvanadviseurvandeminister

allemogelijkerandvoorwaardenscheppenomdatgas

zoveelmogelijkuitdegrondtehalen.

Onzeambitieisin2030eenproductieuitNederlandse

kleineveldenvan30miljardkubiekemeterperjaar.Het

draagtbijaaneenbetrouwbareenergievoorziening,is

eenbelangrijkeimpulsvoordeNederlandseeconomie

enlevertdestaatookaanzienlijkeinkomstenop.

Gasspeeltdaarnaastookeenbelangrijkerolbijde

transitienaareenduurzameenergievoorziening.Fossiele

brandstoffenblijvendezeeeuwnodigomaandevraag

tekunnenvoldoenengasisnietalleendeschoonste

fossielebrandstof,maarookdemeestflexibele.Bijde

inpassingvanduurzameenergiebronnenalswinden

Toekomstverwachting


zon,dieafhankelijkzijnvandeweersomstandigheden,

kangasgoededienstenbewijzen.EBNwilookop

anderemanierenbijdragenaandetransitienaareen

duurzameenergievoorziening,bijvoorbeelddoormee

tewerkenaandeopzetvandeinfrastructuurvoorCO2-

opslagofdemogelijkhedenteonderzoekenvanhetop

groteschaalinzettenvanaardwarmtealsenergiebron.

EBNverwachthethuidige,hogeinvesteringsniveaude

komendejarentezullenhandhaven.Investeringenin

opsporingenontwikkelingvanolieengasofinopslag

zijnnodigmaarookinvesteringenindeontwikkeling

vandekennisentechnologiedienodigisomop

langeretermijndereservesinNederlandoppeilte

kunnenhouden.

Aandeopbrengstenkantzijndevooruitzichtenvoor

dekomendejarenvergelijkbaarmetderesultatenin

2009.Metnamevoorgasgeldtdathetoveraanbod

indeEuropesemarktnogenigetijdzalbestaanen

datdeprijzendusonderdrukblijvenstaan.Alisdat

nogaltijdopeenniveauwaaropdehuidigeennieuwe

activiteitenvanEBNgoedrenderen.Halverwegehet

nieuwedecenniumwordteenomslagverwachtnaar

eenkrapperemarkt,metdedaarbijbehorendebetere

rendementen(hogerevolumesénhogereprijzen),

zoalswedieindeperiodevóór2009hebbengezien.

Núinvesteringenuitstellenzoudevoorzienekrapte

alleenmaarvergrotenenmogelijktotknelpuntenin

devoorzieningkunnenleiden.

EBNverwachtvoor(potentiële)werknemers

eenaantrekkelijkewerkgevertezijn.Dehoge

ambities,demaatschappelijkerelevantievande

activiteitenendeflexibelearbeidsvoorwaardenen

ontwikkelingsmogelijkhedenwarenhetafgelopenjaar

voorzo’nvijfentwintigmensenredenomvooreenbaan

bijEBNtekiezen.Datperspectiefzalinhetlichtvande

geschetstetoekomstverwachtingnietveranderen.

EBNwilooklosvanheteigenwerving-enselectiebeleid

jongemenseninteresserenvoorhetwerkindeolie-en

gasindustrieenbijdragenaanhunopleidingenont-

wikkeling.Daaromzijnwebijvoorbeeldpartnerinhet

EnergyDeltaInstituteinGroningen.Zosnijdthetmes

aantweekanten.Weinvestereninmensenéninde

kennisdienodigisomdeolie-engasindustrielevendig

eninnovatieftehoudenendevooraanstaandepositie

vanNederlandopditgebiedverderteversterken.

Meteensterkefinanciëlepositie,bredekennis

vanenparticipatieindeNederlandsegasenolie

opsporing-enwinningactiviteitengecombineerdmet

detoenemendekrachtvandeorganisatie,zalEBN

voorhaarbelanghebbenden,publiekénprivaat,inde

komendedecenniatoegevoegdewaardeleveren.


Jaarrekening

Deraadvancommissarissenheeftkennisgenomen

vanhetjaarverslag,dejaarrekeningendeverklaring

vandeaccountantErnst&Young.Deraadkanzich

metdezestukkenverenigenenbeveeltdealgemene

vergaderingvanaandeelhoudersaandejaarrekening

overeenkomstigvasttestellen.

Activiteiten raad van commissarissen

Deraadvoldoetaandeonafhankelijkheidscriteriaen

aandeprofielschetszoalsopgrondvanartikel12lid2

vandestatutendoordeaandeelhoudergoedgekeurd.

Devoorzittervanderaadisheteersteaanspreekpunt

voordedirectievanEBN.Devolledigeraadheefteen

collegialeverantwoordelijkheid.Alleledenvanderaad

zijnooklidvanderemuneratie-endeauditcommissie.

Erisvoorgekozenomderemuneratiecommissie

endebenoemingscommissiesamentevoegenen

beidegemakshalvemetremuneratiecommissieaante

duiden.DeheerKramertreedtopalsvoorzittervande

remuneratiecommissie,deheerGratamavanAndelals

voorzittervandeauditcommissie.

In2009isderaadviermaalbijeengekomen.Deleden

vanderaadwarenbijallebijeenkomstenaanwezig.

Deraadheeftgoedkeuringgegevenaaneenaantal

besluitenvandedirectie,waaronderinvesteringenin

deontwikkelingvanhetK5-CUveld,hetQ13a-Amstel

veld,hetB13-AveldenhetBergermeer-opslagproject.

Daarnaastzijnondermeerdevolgendeonderwerpen

besproken:actualisatievanhetStrategisch

MeerjarenPlan,dedoorEBNtehanterenfinanciële

rendementscriteriavoorinvesteringen,deinbedding

vanniet-publieketakenendeopzetvande(jaarlijkse)

financiëleprestatiemetingindeEBN-organisatie.Ook

istijdenstweebijeenkomstenaandachtbesteedaan

actueleontwikkelingeninhetGasgebouw.

Samenmetdedirectieheeftderaadeenwerk-

bezoekgebrachtaandeherontwikkelingvanhet

Schoonebeek-olieveld.

Deraadheeftbuitenaanwezigheidvandedirectie

hetfunctionerenvanderaadendatvandedirectie

besproken.DecommissarissenVanderMeer

enGratamavanAndelzijnconformhetrooster

vanaftredenopdealgemenevergaderingvan

aandeelhoudersafgetredenenzijnvooreennieuwe

periodevanvierjaarbenoemd.In2010zullende

herenKramerenVanOorschotaftreden.Beide

commissarissenzijnherkiesbaar.

Verslagvanderaadvancommissarissen


HoeweldeCorporateGovernanceCodenietvan

toepassingis–EBNisimmersgeenbeursgenoteerde

onderneming–richtEBNzichnaardeprincipesvan

deCode.Eldersinhetjaarverslagwordtuitgelegdnaar

welkeprincipesEBNzichricht.

Auditcommissie

Deauditcommissiekwamin2009tweemaalbijeenin

aanwezigheidvandedirectie.Deexterneaccountant

Ernst&Youngwasdaareenmaalbijaanwezig.Tijdens

debijeenkomstenheeftdeauditcommissieonder

andereaandachtbesteedaanhetjaarverslag,de

jaarrekeningendeaccountantscontroleoverhetjaar

2008,hetfinancieringsplanendekredietfaciliteiten,

deprognosevandeliquiditeiten,deverzelfstandiging

vandetreasury-activiteiten,risicomanagementende

evaluatievanhetfinanciëlerendementvaneenaantal

doorderaadgoedgekeurdeinvesteringsprojecten.

Remuneratiecommissie

Deremuneratiecommissieisin2009eenmaal

bijeengekomen.Per1januari2009hadden

tweedirectieledeneendienstverbandmetEBN.

Hetderdelidvandedirectiehadeenformele

arbeidsovereenkomstmetDSM.EBNheeftdit

directielidterbeschikkinggesteldgekregenvanDSM.

Raadvancommissarissen,Utrecht31maart2010

ir.R.M.J.vanderMeer(voorzitter)

drs.A.H.P.GratamavanAndel

ir.G-J.Kramer

mr.H.M.C.M.vanOorschot

Roostervanaftreden

DatumvaneersteBenoeming Datumvanherbenoeming Eindevan4-jaarstermijn

ir.R.M.J.vanderMeer 1januari2006 2009 2013

drs.A.H.P.GratamavanAndel 1januari2006 2009 2013

ir.G-J.Kramer 1januari2006 - 2010

mr.H.M.C.M.vanOorschot 1januari2006 - 2010


Juistomdaterzulkegrotebelangenzijngemoeidmetonswerk,iseenactievedialoogmetonzebelanghebbendenvooronsvangrotewaarde.

Peo

ple


“EBN’erszijnondernemendeprofessionals.

Enthousiasteeninitiatiefrijkemensen,diekansen

zienengerichtzijnopontwikkeling.Dieinhoudelijk

sterkencontactueelvaardigzijn.”

17 | Hoofdstuk2-People

PendelentussenHeerlenenUtrecht

“Eenschotinderoos”.ZotypeertJosjeZwolsmandefunctiediezijsindsmaart2009bijEBNbekleedt.Zijheeftheterg

naarhaarzinalsadviseuropdeHR-afdeling,terwijlzenietdegemakkelijksteklussenophaarbordjekreeg.Zijisnauw

betrokkenbijdetransitievandeEBN-organisatievanHeerlennaarUtrecht.Dieheeftveelinvloedopdemedewerkersin

Heerlendiededeurenvanhunkantooreind2010definitiefziensluiten.DaarnaasthelptJosjemeeaandeopbouwvan

denieuweorganisatieinUtrecht.Diegroeidevan61medewerkersinmaartnaar79indecember2009.Zowerktede

HR-afdelingin2009aanhetzorgvuldigafrondenvanhetwerkinHeerlenenhetopbouwenvaneentoekomstgerichte

organisatieinUtrecht.

Goed werkgeverschap

DeHR-afdelingopereertbijuitstekophetgebiedvan

‘people’.HoebrachtJosjehetafgelopenjaarMVOin

depraktijk?“MVOisbijvoorbeeldgoedwerkgever-

schap”,zegtzij.“Datbetekentbijhetbegeleidenvan

demenseninHeerlenonderanderebetrokkenblijven,

duidelijkcommunicerenenwerkenmeteengoed

sociaalplan.Ikhebheelveelgesprekkengevoerd

metdeHeerlensemedewerkers.Steedsinoverleg

metleidinggevendenenHR-mensenvanDSM.Voor

sommigeninHeerlenkomthet(pre)pensioeninzicht.

AnderenkomenmeenaarUtrecht.Methenmakenwe

afspraken,bijvoorbeeldoverdeverplaatsingskosten-

regelingalszijverhuizen,ofoverdeprivé-werkbalans

alszijinhetZuidenwillenblijvenwonen.Meteen

derdegroepzoekenwenaaranderwerkinLimburg,

bijDSMofdaarbuiten.Wedoenonsbestomvoor

iedereeneenplektevinden,almaaktdeteruggelopen

werkgelegenheiddatnietgemakkelijk.”

Duurzaam ontwikkelen

MVOisook:investereninhetduurzaamontwikkelen

vanmedewerkers.Datspeelteenbelangrijkerolbijde

opbouwvandeorganisatieinUtrecht.JosjeZwolsman:

“Wehebbengoednagedachtoverwatvoormensen

wijgraagindienstwillennemen.EBN-medewerkers

zijnondernemendeprofessionals.Enthousiasteen

initiatiefrijkemensen,diekansenzienengerichtzijn

opontwikkeling,dieinhoudelijksterkencontactueel

vaardigzijn.Gelukkighebbenweveelvandiemensen

kunnenaannemen.Nuinvesterenweinhunverdere

ontwikkeling-bijvoorbeeldviaoprichtingvandeEBN

Academy,hetinterneopleidingprogrammaeninde

opbouwvaneenorganisatiediealseenheidopereert

ensamenwerkt.Daarhebbenwein2009eengoede

startmeegemaakt.In2010bouwenwedaaropvoort.

Wegaannogintensieverwerkenaandetransitie,want

desluitingvanonskantoorinHeerlenkomtnuwel

heeldichtbij!”

Interview Josje Zwolsman


EBNiseenbeslotenvennootschapnaarNederlands

recht.EBNiseenzelfstandigeondernemingmetde

NederlandseStaatalsenigeaandeelhouder.Hetdoel

vanEBNisactiviteitenteontplooiendiezijngericht

opdeuitvoeringvanhetenergiebeleidvandeminister

vanEconomischeZaken,inhetbijzonderwaarhet

gaatomhetverantwoordomgaanmetdeNederlandse

bodemschattenendeondergrond.DedirectievanEBN

rapporteertaaneenonafhankelijkeraadvancommis-

sarissen.EBNhoudtgeenfinanciëlereservesaan;het

helenettoresultaatwordtuitgekeerdaandeStaat.

EBNisactiefindeopsporingenwinningvanolie

engasinNederland.EBNheeftgeenactiviteiten

buitenNederland.ConformdeMijnbouwwetheeft

deNederlandseStaathetrechtombijverlening

vaneenwinningvergunningstaatsparticipatiedoor

EBNvoorteschrijven.Bijhetverlenenvaneen

opsporingvergunningheeftdevergunninghouderde

mogelijkheidomEBNtevragendeeltenemen.Inde

praktijkgebeurtdatinbijnaallegevallen.EBNheeft

opdezemanier170samenwerkingsverbandenmet

diverseinternationaalopererendeoliemaatschappijen.

Deafsprakentussenpartijenzijnvastgelegdin

afzonderlijkeovereenkomstenvansamenwerking.EBN

isindezesamenwerkingsverbandenmede-investeerder,

waarbijeenvandedeelnemendeoliemaatschappijen(de

operator)hetuitvoerendewerkvoorzijnrekeningneemt.

EBNheeftindemeestegevalleneenbelangvan40%.

NaastdezesamenverwerkingsverbandenheeftEBN

belangeninviergasbergingen,waarvaneréénin

ontwikkelingis,invijfoffshoregasverzamelleidingen,

indeGaszuiveringsinstallatieEmmeneninGasTerra.

DebelangeninGasTerraenindrieleidingenzijn

ondergebrachtinapartebeslotenvennootschappen,

alleanderebelangenzijnondergebrachtincontractuele

samenwerkingsverbandenmetanderemaatschappijen.

DeondernemingstructuurvanEBNisalsvolgt:

Organisatie

Energie Beheer Nederland B.V.

GasTerra B.V.(40%)

Nogat B.V.(45%)

177 samenwerkingsverbanden

F3/A6 Extensie B.V.(100%)

K13 Extensie Beheer B.V. (100%)


Aandeelhouder

Indestatutenisopgenomendatdeaandelen

vanEBNenkelgehoudenkunnenwordendoor

deStaatderNederlanden(directofindirect).Het

beheerisondergebrachtbijEZ.Ervindtregelmatig

informeeloverlegplaatstussenEZenEBN.Erheeft

in2009éénmaaleenAlgemeneVergaderingvan

Aandeelhoudersplaatsgevonden.

Deaandeelhouderbenoemtdeexterneaccountant.

In2009isErnst&Youngbenoemdomdecontrole

vandejaarrekeningvanEBNoverdejaren2009,

2010en2011teverrichten.Hetfunctionerenvan

deaccountantwordtperiodiekgeëvalueerd.

Raad van commissarissen

Sinds1januari2006heeftEBNeenraadvan

commissarissen.Deaandeelhouderbenoemtde

raadendevoorzitter.Deraadhoudttoezichtophet

beleidvandedirectieenopdealgemenegangvan

zakenindevennootschapendeonderneming.De

verantwoordelijkheidrustbijderaadinzijngeheel.

Alleledenvanderaadoefenenhuntaakuitzonder

mandaatofafhankelijkheidvaneenbedrijf,instantie

oforganisatie.Deraadheefteenreglementeneen

profielschetsopgesteldwaarmeedeaandeelhouder

heeftingestemd.Deraadisverantwoordelijkvoorde

kwaliteitvanzijneigenfunctionerenendeperiodieke

evaluatiedaarvan.Deraadheefteenreglement.

In2009isderaadongewijzigdgebleven.Deraad

bestaatuitdeherenir.R.M.J.vanderMeer(voorzitter),

drs.A.H.P.GratamavanAndel,ir.G-J.Krameren

mr.H.M.C.M.vanOorschot.Voormeerinformatie

overdecommissarissenverwijzenwijnaaronze

website(www.ebn.nl).

Deauditcommissieenderemuneratiecommissie

voerenhuntakenuitvolgenshetreglementzoals

deraaddatheeftvastgesteld.

Alleledenvanderaadvormendeauditcommissie,

diewordtvoorgezetendoordeheerGratamavan

Andel.Deauditcommissieadviseertderaadvan

commissarissenoverdejaarrekening,hettoezicht

opdeinternerisicobeheersingssytemen,toezichtop

definanciëleinformatieverschaffing,financieringen

toepassingvanICT-eninformatiesystemen.

Deremuneratiecommissiewordtgevormddooralle

ledenvanderaadenvoorgezetendoordeheerKramer.

Deremuneratiecommissiestelteenrapportopvoorhet

bezoldigingsbeleidvoordeledenvandedirectie.De

commissiedoeteenvoorstelvoordebezoldigingvan

dedirectieopbasisvanhetdoordeaandeelhouder

goedgekeurdebezoldigingsbeleid.Uitoverwegingen

vanefficiencyfunctioneertderemuneratiecommissie

ookalsselectie-enbenoemingcommissie.

Directie

In2009isdedirectievanEBNongewijzigdgebleven.

Dedirectiebestaatuitdriestatutairdirecteuren,de

herenir.J.D.Bokhoven(voorzitter),drs.J.W.P.M.

Haenen(commercieeldirecteur)endrs.D.G.Roest

(financieeldirecteur).Dedirectiebestuurtde


ondernemingenbepaalthetbeleid.Dedirectieheeft

eendirectiereglementopgesteld.Voormeerinformatie

overdedirectieledenverwijzenwijnaaronzewebsite

(www.ebn.nl).

Dedirectievergadertinbeginselwekelijksom

beleidsmatigeenoperationelekwestiestebespreken

enbesluitentenemen.Invoorkomendegevallen

wordenbesluitenconformdestatutentergoedkeuring

voorgelegdaanderaadvancommissarissenen/ofde

aandeelhouder.Dedirectieisgezamenlijkverantwoor-

delijkvoorhetgevoerdebeleid.Elkdirectielidheeftzijn

eigenverantwoordelijkheidsgebieden.

Devennootschapkanconformdestatutenslechts

wordenvertegenwoordigddoortweedirectieleden.

Dedirectiekanhiertoeookmanagersofanderewerk-

nemersmachtigendiehetbedrijfvertegenwoordigen.

DoorlopendemachtigingenzijnvastgelegdbijdeKamer

vanKoophandelenbehoevendegoedkeuringvande

commissarissen.Specifiekemachtigingen,bijvoorbeeld

voorhetgoedkeurenvanprojecten,wordenmetde

desbetreffendemanagersvantevorenbesproken.

Organogram

EBNkenteenmatrixorganisatie.Dekennisenervaring

opverschillendeterreinenisondergebrachtinfunctionele

afdelingen.DedeelnemingenvanEBNzijnonderge-

brachtinbusinesslijnen.Debusinesslijnenbeheren

desamenwerkingsverbandenenrapporterenaande

directie.Zijformereneenteamvanmedewerkersuit

defunctioneleafdelingenmetdiverseachtergronden

enkennis.Dezeteamsbereidenvoorstellentergoed-

keuringvandedirectievooropvelerleigebied:van

hetbeoordelenvaninvesteringprojectentotenmetde

verkoopvankoolwaterstoffen.Zijbrengendenood-

zakelijkeadviezenuitaandedirectievoorgoedkeuring

vandezeactiviteiten.

Organogram

aandeelhouder

raad van commissarissen

algemeen directeur

commercieel directeur �nancieel directeur

businesslijn gasgebouwbusinesslijnen exploratie en productie

�nance & economics

treasury

ict

commerciële afdeling

support

personeel & organisatie

technische afdeling

juridische afdeling

communicatie


DemensenvanEBN

Verdere professionalisering

DemedewerkersvanEBNzijnonzemeestnabije

belanghebbenden.Zijbrengende–vaakspecialistische

–kennisinwaarmeeEBNtoegevoegdewaardekan

levereninalonzedeelnemingen.Zijdoendatmetpassie

voordeinhoudvanhetwerk,metenthousiasmevoorde

samenwerkingmetanderenbinnenenbuitenEBNen

gedrevendoorhetalgemenebelangdatEBNdient.

Onzemedewerkerskunnenhunwerkalleengoed

doenineenprofessioneleomgeving,waarinde

basisvoorzieningenopordezijn.In2009isverder

vormgegevenaandievoorzieningenenaanhetprofes-

sionaliserenvanEBN.Zohebbenwebijvoorbeeldeen

eigencompetentiesystematiekopgezet.Datleidtertoe

datEBNnuwerktmetdevolgendekerncompetenties:

• samenwerken;

• resultaatgerichtheid;

• verantwoordelijkheid.

Wehebbendaaraandachtaanbesteed,onderandere

doorhetorganiserenvantweegezamenlijketrainings-

dagenvoorallemedewerkersvanEBN.Thema’svan

dezedagenwaren‘samenwerking’en‘hetgevenen

ontvangenvanfeedback’.Detrainingsdagenboden

tegelijkertijdeengoedegelegenheidomdegrote

groepnieuwemedewerkerstebetrekkenbijhet

vormgevenvandeEBN-cultuur.

VoorEBNdragendeMVO-ambitiesbijaandetevreden-

heidentrotsvandemedewerkers.Zezorgenermede

voordatEBNmetrechtdegeambieerdepositiekan

innemen.Concreteactiesoppersoneelgebiedzijn

bijvoorbeeld:

• EBNborgtMVOindeorganisatiedooreenformele

programmastructuur.Dezewordtondersteunddoor

deMVO-commissie,diededirectievanadviezen

voorzietenmedewerkerswordenuitgenodigdzelf

initiatieventeontwikkelenomhetMVO-bewustzijn

binnendeorganisatietevergroten.

• EBNzaldegedragscodeaanpassenopde

3P-balansenzalditactiefuitdragen.Dilemma’s

wordenmetelkaargedeeldengetoetst.

• webetrekkenonzewerknemersstructureelinde

discussieoveroptimaalgebruikvandeNederlandse

ondergrond.

• EBNbiedtverschillendestageplaatsenaan.


Aantalmedewerkers

Opleiding

Veel vacatures vervuld…

In2009isdepersonelebezettingvanEBNflink

uitgebreid.Begin2009werktener61mensenvoor

EBN,aanheteindevanhetjaarwarendater79.

Intotaalzijner25nieuwemedewerkersgestart.

ZoisgedurendehetjaarinUtrechteennieuwteam

Accounting&Reportingbegonnenombegin2010

hetteaminHeerlentekunnenvervangen.Ookisde

afdelingTreasuryingerichtommedio2010de

treasury-activiteitendienuzijnuitbesteedzelfte

kunnenuitvoeren.In2009zijn7medewerkersuit

dienstgetreden.Ditwarenvooreendeelmedewerkers

inHeerlen,dieeenanderebaanvondenofmet

prepensioengingen.

Netalsvoorgaandejarenheeftmeerdandehelft

vandemedewerkerseenacademischeopleiding.

VrouwMan

20

40

60

80

100

20072005 2006 2008 2009

30

15

39

18

43

18

42

19

52

27

20

40

60

80

100

20072005 2006 2008 2009

WOMBOHBO

21

14

10

30

10

17

10

17

34 35

11

15

15

19

45


Ziekteverzuim

Leeftijdsopbouw

Deoverigemedewerkershebbeneenopleidingop

MBO-ofHBO-niveaugevolgd.Hetaantalvrouwenin

dienstbijEBNnamtoevan19(31%)in2008naar27

(34%)in2009.Hiervanhebbener11eenacademische

ofHBOopleidinggevolgd.Ongeveer40%vanalle

medewerkerswerktparttime.

Methetaannemenvannieuwpersoneelkonde

gemiddeldeleeftijdvandemedewerkersverder

verlaagdwordentenopzichtevandevoorgaande

jarentot43,5.Hetziekteverzuimdaaldevan3,4%

in2008naar2,4%in2009.

1%

2%

3%

4%

5%

20072005 2006 2008 2009

3,4%2,1% 1,5% 2,3% 2,4%

20

40

60

80

100

20072005 2006 2008 2009

55 - 6435 - 4445 - 54

< 2425 - 34

11

9

14

19

8

18

14

18

19

23

19

17

9

19

15

16

12

14

17


Investeren in opleiding

Voordeontwikkelingvanonzemedewerkerszijnbegin

vanhetjaarindividueleontwikkelplannenopgesteld.In

totaalzijner400mandagenaanopleidingenbesteed.

Allenieuwemedewerkerskrijgenbinnen6maanden

trainingofintroductieonderandereophetgebiedvan

deMijnbouwwet,hetmededingingsrecht,degas-en

olie-industrie,gebruikvanspecifiekesoftwareen

interneveiligheidengezondheidaspecten.

Naar één locatie

Op31december2010sluithetEBN-kantoorin

Heerlendefinitiefdedeuren.In2009zijndaarover

veelgesprekkengevoerdmetdemedewerkersdie

daardirectbijbetrokkenzijn.Leidinggevenden,de

HR-afdelingendeHR-collega’svanDSMwerken–

uiteraardinnauwoverlegmetdemedewerkerszelf

–samenaanplannenvoordezemensen.Eenaantal

medewerkersgaatmetpensioen.Vooreenandere

groepmedewerkerszoekenwenaarmogelijkheden

totherplaatsing.Medewerkersdiegekozenhebben

vooreenEBN-dienstverbandiseenspecifieke

verplaatsingskostenregelingaangeboden.

Ondernemingsraad

In2009isdeondernemingsraadvanEBN

ongewijzigdgeblevenDeondernemingsraadbestaat

uitmevr.dr.C.A.Hartkamp(voorzitter)endeheren

G.M.H.P.Beusen,ir.M.Boubin,J.F.vanEngelenen

E.L.M.Ramakers.Hetjaar2009stondinhetteken

vaneenverdereverdiepingvandesamenwerking

tussendeORendebestuurder.In2009waren

er6overlegvergaderingen,waarbijderaadvan

commissarissenéénkeerwasvertegenwoordigd.Er

isgesprokenovereengrootaantalzeergevarieerde

onderwerpen.DaarbijkwamdetransitievanHeerlen

naarUtrechtvrijwelelkevergaderingaandeorde,

zodatdeORdevoortganggoedkonvolgen.

OokheeftdeHR-afdelinginsamenwerkingmetde

ORdejaarcycluspersoneelsbeleidgeëvalueerd.Dat

leiddetotaanpassingenverduidelijkingvandecyclus,

bijvoorbeeldvoordetimingvandevaststellingvan

hetontwikkelplanvanmedewerkers.DeORheeft

bijvoorbeeldook(positief)geadviseerdoverdenieuwe

competentieprofielenenoveraanpassingenvande

EBN-organisatiewaarhetgingomdepositievan

exploratie,decommerciëleafdelingendebusinesslijn

voorhetGasgebouw.

DeORheeftzichnietalleenoverorganisatorische

vragengebogen,maarookoverhetbeleidvanhet

bedrijf,zoalsbijdevoorgenomeninvesteringsbeslissing

voordeBergermeer-gasopslag.DeORheeftingestemd

metEBN-participatieinditmajeureproject.


Externebelanghebbenden

Actieve dialoog

InzekerezinisEBNineengrootdeelvandegasketen

vertegenwoordigd:vanhetopsporenvangastoten

metdeverkoopvangasaandegroothandelengrote

afnemers.AlhoewelEBNbijgeenvandezeactiviteiten

zelfdeuitvoerendepartijis,voelthetbedrijfzich

welverantwoordelijkvoordeactiviteitendieplaats

vinden.EBNoverlegtregelmatigmetdeuitvoerende

maatschappijenoveronderwerpenalsveiligheid,milieu

enenergie-efficiëntie.Ervindtnoggeengestructureerd

overlegplaatsoverhoedezemaatschappijenomgaan

metMVOenhoeinvullinggegevenkanwordenaande

verschillendeverantwoordelijkhedenindeketen.

EBNopereertophetsnijvlakvancommerciële

activiteitenenpubliekebelangen.Metonzepartners

investerenweenormebedrageninhetopsporenen

winnenvanolieengaseninandereprojecten.In2009

wasditmeerdan1,5miljardeuro.Wedoendatvanuit

depublieketaakdievoortvloeituitdeMijnbouwwet.

Daarmeedragenwebijaaneenbetrouwbareen

schoneenergievoorziening.Bovendienleverenonze

investeringenveelgeldopvoordeNederlandse

Staat.In2009heeftEBNintotaal5,2miljardeuro

afgedragen.Juistomdaterzulkegrotebelangenzijn

gemoeidmetonswerk,iseenactievedialoogmet

onzebelanghebbendenvooronsvangrotewaarde.

EBNneemteenuniekeplekinbinnendeNederlandse

E&Pindustrie.Wijvormeneencentraalpuntwaar

informatieoverdeontwikkelingvandeNederlandse

E&Pindustrievanveelpartijen-bijvoorbeeld

operators,vennoten,StaatstoezichtopdeMijnen,

TNO,hetministerievanEZ-samenkomt.Daardoor

heeftEBNeengoedoverzichtoverdeontwikkelingen

enactualiteiten.

WijwillendezeE&P-kennisen-informatieopeen

zorgvuldigemanierontsluitenenbijvoorbeeld‘best

practices’delenmetrelevantepartijen.Opdiemanier

kunnenwebijdragenaaneenaantrekkelijkmijnbouw-

klimaatenaanmaximaleenduurzameexploratieen

winning.Concretevoorbeeldenopditterreinzijn:

• weorganiserendiversedialogenmet

belanghebbendenbinnendesector.Zokunnenwe

ondermeernagaanaanwelkekennisbehoefteisen

hoeweaandiebehoeftekunnenbeantwoorden.

• werichtenin2010een‘helpdesk‘inwaaronze

partnersenmetnameooknieuwebedrijven

terechtkunnenmetvragenoverbijvoorbeeldhet

kleineveldenbeleidofvergunningprocedures.

• medewerkersvanEBNsprekenregelmatigop

relevantepodia.In2009zijn10voordrachtengegeven.


Eind2008hebbenwijeenaantalvanonzebelang-

hebbendengevraagdwatzijvanEBNvinden.Intotaal

heefthetonafhankelijkebureauIntegron38interviews

afgenomenmet23verschillendeoliemaatschappijen.

Begin2009heefthetbureauderesultatenvande

interviewssamengevatengeanalyseerd.

DeresultatenzijntijdensdedoorEBNgeorganiseerde

jaarlijksebijeenkomstteruggekoppeldaanallepartners

dieactiefzijnindegaswinninginNederland.De

persoonlijkgeïnterviewdenhebbenbovendieneenbrief

ontvangenmetdebelangrijksteaandachtspuntenuit

hetonderzoek.Dezezijn:

• zakenpartnerswillengraagdatEBNmeerinhoudelijk

aandesamenwerkingbijdraagtennietalleen

informatieophaalt.

• EBNmoetduidelijkerenmeercommunicerenover

deeigenrolenactiviteiten.

• EBNmoetslagvaardigerzijnensnellerreageren.

• partnersmakenzichzorgenoverdeinhun

ogenonvoldoendeervaringvandevelenieuwe

medewerkersbijEBN.

EBNismeteenaantalvandezebevindingendirect

aandeslaggegaan.ZoheeftEBNvoordesectoreen

operationelekostenvergelijkingvanplatformsuitgevoerd

overhetjaar2008endezekostenvergelekenmet

resultatenuiteerdereonderzoeken.Uitdezevergelijking

kwamnaarvorendatdeoperationelekostensinds

2003forszijntoegenomen,insommigegevallenzijn

dekostenbijnaverdubbeld.Ditiseenzorgwekkende

ontwikkelinginhetlichtvandeteruglopendeproductie

endeverouderingvandeinfrastructuur.EBNisvanplan

ditonderzoekjaarlijksteherhalen.


EBNheeftookeendiscussiesessiemetbelang-

hebbendengeorganiseerd.Dediscussieonderwerpen

warengeformuleerdindilemma’s:

• publiekbelangversuseconomischbelang.

• noodzaak‘kleine’maatschappijenversus

versnipperingvandeaandacht.

• vertrouwelijkheidversusdelenvanervaring

eninformatie.

• wanneeriseenveldleeggeproduceerd?

Deelnemersaandezegesprekkenwarenvertegen-

woordigersvanCirrusEnergy,Ernst&Young,Gasunie,

ministerievanFinanciën,ministerievanEconomische

Zaken,NAM,StaatstoezichtopdeMijnen(SodM)en

EBNzelf.Dedeelnemerswarenenthousiastoverwat

isbesprokenendegekozenvorm.EBNzaldezeen

anderedialogendekomendejarenvoortzettenen

verderuitbreiden.

Hierondervolgteenoverzichtvandebelangrijkste

externebelanghebbendenvanEBN.

Vergunninghouders

Devergunninghouderszijnbedrijvendievande

Nederlandseoverheiddetoestemminghebben

gekregenomolieofgastezoekenenteproduceren.

Invrijwelallegevallenhebbenzijeenovereenkomst

vansamenwerkingmetEBNvoordedesbetreffende

vergunning.EBNendevergunninghouderkomen

minstensdriemaalperjaarbijelkaaromhet

gezamenlijkebeleidrondoperationeleentechnische

zakentebesprekenenom,voorelksamenwerkings-

verbandafzonderlijk,hetwerkplanmetbijbehorend

budgetvasttestellen.

DeNederlandseOlieenGasExploratieenProductie

Associatie(NOGEPA)behartigtdebelangenvan

bedrijvendieinNederlandvergunningenhebbenvoor

hetopsporenofwinnenvanolieengas.EBNisgeen

lidvanNOGEPA,maarwerktwelnauwmetdeze

organisatiesamenopbasisvandeinveelgevallen

gemeenschappelijkebelangen.Meerinformatie:

www.nogepa.nl.


Overheid

HetministerievanEconomischeZakenisals

aandeelhouderenbeleidsmakereenbelangrijke

belanghebbendevoorEBN.Hetministerieis

verantwoordelijkvoorhetbeleid,dewetgevingende

vergunningverleningophetgebiedvanenergie.De

belangrijkstedoelstellingenvanhetbeleidzijn:

• optimaleordeningvanenergiemarkten;

• voorzieningszekerheidopkorteenlangetermijn;

• verduurzamingvandeenergiehuishouding.

Specifiekopgasgebiedzethetministeriezichervoor

indatoplangetermijneenmaximalehoeveelheidgas

wordtgeproduceerd,metoptimaleopbrengstenvoor

desamenleving.EBNdraagt–inlijnmethaarmissie

–bijaandeuitvoeringvanditbeleid.EZpubliceert

jaarlijkseenoverzichtvandemaatschappijenende

activiteitenvandiemaatschappijenophetgebiedvan

opsporingenwinningvanolieengasinNederland.

Dezeverslagenstaanopwww.nlog.nl.EZenEBN

overleggenveelvuldiginformeel.Daarnaastiser

viermaalperjaareendirectieoverlegvoorbeleidsmatige

afstemming.Daarnaastvoerendedirectieende

voorzittervandeRvCeenmaalperjaaroverlegmet

deDirecteurGeneraalvanEZoverbeleidsmatigeen

strategischezaken.Meerinformatie:www.ez.nl.

HetministerievanFinanciënisalsontvangervan

belastinggeldenenandereafdrachteneenbelangrijke

belanghebbendevanEBN.Hetministeriegeeftook

richtlijnenuitovermaatschappelijkverantwoord

ondernemenvoorstaatsdeelnemingenenorganiseert

dejaarlijksetransparantiebenchmark.Meerinformatie:

www.minfin.nl.

EBNwerktregelmatigsamenmetTNOBouwen

Ondergrond(TNOB&O),endanvooralmetde

adviesgroepolieengaswaarmeewijgezamenlijkde

ministervanEconomischeZakenadviserenovero.a.

winningvergunningen.Meerinformatie:www.tno.nl.

DaarnaastwerktEBNsamenmetSodM.SodMhoudt

alsrijksinspectiediensttoezichtopalleactiviteitenrond

hetopsporenenwinnenvandelfstoffen.Centraaldaarbij

staanveiligheid,gezondheid,milieu,doelmatigewinning

enbodembeweging.Meerinformatie:www.sodm.nl.

Afnemers

Metdeafnemersvanhaargas,olieencondensaat

wilEBNeenduurzame,voorbeidepartijenprofijtelijke

relatieonderhouden.Datgeldtinhetbijzondervoor

GasTerra,nietalleenomdatdatdegrootsteklantvan

EBNis,maarookomdatEBN40%vandeaandelen

vanGasTerrahoudt.Eenkleindeelvanhetgasisin

2009verkochtaanonderandereGDFSuezGlobal

GasandLNGBrancheenStatoilHydroASA.Hetbij

gasproductiemeekomendecondensaat,zogenoemde

gasputolie,werdin2009verkochtaanSabicen

PetrochemCarless.DeolieuithetDeRuyterveldis

verkochtaandiversemaatschappijenmetraffinaderijen

zoalsShell,Conoco,PetroplusenTotal.


Toeleveranciers

Debelangrijkstetoeleveranciersvandienstenzijn

advocaten-enaccountancykantoren.Inhetafgelopen

jaarheeftEBNgebruikgemaaktvandefinanciële

dienstenvanErnst&Young,DeloitteenKPMG.Voor

juridischeondersteuningheeftEBNgebruikgemaakt

vanonderandereAllen&OveryenLoyens&Loeff.

Bijhetinkopenvanfacilitairedienstenenkantoor-

artikelenvooronskantoorinUtrechtwordtalsteeds

meerrekeninggehoudenmetdevraagofdeze

productenvoldoenaanMVO-criteria.

Beroepsorganisaties

EBNondersteuntactiefdiverseberoepsorganisaties.

ZoisEBNsponsorvanhetClingendaelInternational

EnergyProgramme,eendenktankvoorgeopolitieke

vraagstukken,enhetEnergyDeltaInstitute,een

training-enkennisinstituutvoordegasindustrie.

DaarnaastsponsortEBNkleineengroteorganisaties

diedeinteresseindeolie-engassectorstimulerenen

onderzoekopditgebiedbevorderenofdebeschikbare

kennisvandeE&P-industrieverspreidenenvergroten.

ZoheeftEBNtoegezegdomdeinrichtingvaneen

themakamergerichtopdediepeondergrondinhet

Museon,eenpopulair-wetenschappelijkmuseumin

DenHaag,financieelteondersteunen.

Grote Gas & Olie spel: leerzaam en voor goed doel…EBNontwikkeldein2009het‘GroteGas&Olie

spel’.Daarmeekunnenjongenoudopeen

speelsemanierkennismakenmetdeactiviteiten

dieeenrolspelenindeNederlandsegas-enolie-

industrie.Hetspelisonderandereverspreidonder

ziekenhuizenmeteenkinderafdelinginNederland.

DaarnaastkanhetwordenbesteldbijEBN.Metde

opbrengstervansponsortEBNeengoeddoel.


IndeactiviteitenophetgebiedvanopsporingenwinningstreeftEBNaltijdnaareenmaximaalmaatschappelijkverantwoordrendement.

Pla

net


“MVOismeerdanhetgebruikvangroenestroom,

verplichttreinreizenofminderstukkenprinten.”

33 | Hoofdstuk3-Planet

Meerwaarde

HoekanEBNnuzelfbijdragenaanMVOophet

gebiedvan‘planet’?“EBNneemtdeelintalvan

samenwerkingsverbanden.Doordieuniekepositie

beschikkenweoverveelkenniseninformatie”,zegt

Floor.“Doordietedelenentoegankelijktemaken,

biedenwemeerwaarde.Wevoerenookstudiesen

onderzoekenuit.In2009verscheenbijvoorbeeldeen

studiediedeoperationelekostenoffshorevanspecifieke

operatorsvergelijktmethetgemiddeldevandeindustrie.

Inzichtindievergelijkingkankostenreductiestimuleren.

Daardoorwordtgaswinningeconomischrendabeleren

kunnenwelangervanhetrelatiefschonegasprofiteren.

Onsrapport‘FocusonDutchGas’leiddetotdiscussie

overonconventionelegasvoorkomens.Wewerken

meeaanstudiesnaarafvangenopslagvanCO2,naar

hetgebruikvanaardwarmteenwezijnpartnerinhet

gasopslagprojectinBergermeer.Allemaalvoorbeelden

vanhoewijinvullinggevenaanhetoptimaalbenutten

vandeNederlandseondergrond.”

MVO-bewustzijn

MerktFloordathetMVO-bewustzijnonderde

medewerkersvanEBNtoeneemt?“Iedereenwas

hetafgelopenjaarbetrokkenbijhetMVO-project,

bijvoorbeeldviaeenenquêteeneenpresentatie”,zegt

zij.“Daardoorgroeithetbewustzijn.Hetisonderwerp

vangesprekaandelunchtafel.Doelisinderdaad

bewustwordingtevergroten,ookindesamenwerking

metonzepartners.MVOismeerdanhetgebruik

vangroenestroom,verplichttreinreizenofminder

stukkenprinten.DatdoenwebijEBNoverigensook.

Maardaarnaastmoetjeinzichtelijkmakenwatde

consequentiesvoorpeople,planetenprofitzijnvan

jebedrijfsactiviteiten.Erisin2009veelinganggezet

opMVO-gebied.Daargaanwedekomendejaren

intensiefopvoortbouwen!”

DeEBN-activiteitenzijneropgerichtwaardetecreërenopdegebiedenvanpeople,planetenprofitenbijtedragenaan

demaatschappelijkewelvaartopdelangetermijn.DerelatiesvanEBNmetbelanghebbendenzijngebaseerdop

transparantieenwederzijdsbelang.EBNprobeertdejuistebalanstevindentussenpeople,planetenprofit.Datisde

kernvande‘beleidsverklaringMVO’diedeEBN-directieheeftgeformuleerdnaaraanleidingvanhetadviesvanhetin2009

samengesteldeMVO-projectteam.DatteamgingaandeslagomMVOstructureelintebeddeninalleactiviteitenvanEBN.

Númoetdiebeleidsverklaringindepraktijkhandenenvoetenkrijgen.FloorJansen,facilityengineerbijEBN,isdaarnauw

bijbetrokken.EerstalslidennualsvoorzittervandeMVO-commissie.

In2009veelinganggezetopMVOgebied

Interview Floor Jansen


Ambitieus en zorgvuldig

EBN’smissieishetrealiserenvaneenvoorde

Nederlandsesamenlevingprofijtelijkeontwikkeling

vanenergiebronnenenbenuttingvandeondergrond.

MaximaleproductievanolieengasinNederlandenop

delangetermijnoptimaleinkomstenvoordestaatuit

dezeactiviteitenstaatdaarbijvoorop.

Wehebbenonzemissievertaaldindriestrategische

doelstellingen:

1.EBNwildebestaandesamenwerkingsverbanden

actiefbeheren.Datwilzeggendatwenietalleengoed

willenwetenwaterindiesnelinaantaltoenemende

samenwerkingsverbandenspeelt,maarvooraldatwe

opbasisdaarvandejuistekeuzeswillenmakenbijhet

inzettenvandebeperktemenskracht.Defocusmoet

liggenopdiesamenwerkingsverbandenenprojecten,

waarEBNtoegevoegdewaardekanleverenen/of

waarhetoverheidsbeleidhetmeestmeegediend

is.EBNwilwaarnodighelpenprojectenoverde

streeptetrekken,meteigeninzichten,onsbekende

goedkopereoplossingen,hetbereikenvansynergie

tussenprojectenofhetlangerinstandhoudenvan

debestaandeinfrastructuur.

2.Detweedestrategischedoelstellingistezorgenvoor

continuïteitinopsporingenwinningvanolieengas

inNederland.VoorEBNvertaaltdatzichinhetop

peilhoudenvanonzereserves.Datbegintnatuurlijk

metopsporingindebestaandevergunningen,maar

vraagtookomhetinkaartbrengenenevaluerenvan

nieuwemogelijkhedenenvermoedelijkevindplaatsen

vangasofolie.IndatverbandkijktEBNook

naaronconventioneelgas,datzichbijvoorbeeld

inkleisteenenkolenlagenbevindt,ennaarde

technischeontwikkelingdienodigisomdatgasin

detoekomstinproductietebrengen.

3.Dederdestrategischedoelstellingisomandere

mogelijkhedenvoorbenuttingvandeondergrondte

verkennen.Denkbijvoorbeeldaandeopslagvangas

ofCO2ofaandekansendieaardwarmtewellichtbiedt

methetoogopeenduurzameenergievoorziening.

EBNwildiedoelstellingenbereikendoorzorgvuldigde

takenuittevoerenendepositietebenuttendiehet

bedrijfviadeMijnbouwwetzijntoegekend.Wedoen

datingoedoverlegmethetministerievanEZdat

verantwoordelijkisvoorhetbeleid.

EBNwerktdaartoevanuitdevolgendeuitgangspunten.

• opsporingenwinningvanolieengasiseenzaak

vanmarktpartijen.EBNwildaarbijeenprofessionele

enfinancieelsterkebondgenootzijn,ofdatnuisals

staatsparticipantofalscommerciëlepartner.EBN

neemtwelhetinitiatiefvoornieuweontwikkelingen

alskansrijkeprojectennietvandegronddreigente

komen.EBNheeftnietdeambitieomzélfoperator

tewordenenwilzichnietalsconcurrentvan

oliemaatschappijenpositioneren.

• EBNzalalleenparticipereninactiviteitendieeen

bijdrageleverenaanhetbereikenvandemissieen

diesynergieopleverenmetbestaandeactiviteitenof

daarmeeiniedergevalnietstrijdigzijn.EBNbouwt

voortopdebinnendeorganisatieaanwezigekennis

vandeNederlandseondergrondenervaringmet

samenwerkinginjointventures.Hetbeleidvande

ministerisaltijdeentoetssteen.

Strategie


Wijkunnenalleengoedfunctionerenwanneerde

verschillendebelanghebbendenvertrouwenhebbenin

EBN.Omdatvertrouwentebehoudenishetvangroot

belangdatweenerzijdstransparantzijnenanderzijds

zorgvuldigomgaanmetdevertrouwelijkeinformatie

waaroverEBNdoorhetuitvoerenvandeverschillende

taken,beschikt.OndermeeromdieredengaatEBN

kijkenhoedescheidingvanpublieketakenencommer-

ciëleactiviteitenzogoedmogelijkvormkankrijgen.

Kennisvandeondergrondisdekerncompetentievan

EBN.BijEBNwerkenspecialistendieoverdiekennis

beschikken.DatmaaktdatEBNdegehelebreedte

vanhetspectrumvandeNederlandseondergrondkan

overzien.Detoegevoegdewaardevandezekenniszit

enerzijdsindeoptimalisatievanolie-engaswinning,

anderzijdsinhetontwikkelenvanalternatievebenutting

vandeondergrond.ZodraagtEBNalbijinonderzoek

naarCO2-opslaginlegevelden.Maarookinonder-

werpenalsaardwarmteenhetoptimaliserenvande

CO2-opslaginrelatietotdelaatstegasproductieuiteen

veldkanEBNeenbelangrijkerolspelen.Daarbijstaat

voorEBNsteedsvoorophoewezozorgvuldigmogelijk

metonze‘planet’omgaan.Omdieambitieindepraktijk

handenenvoetentegevenverrichtenweonderandere

devolgendeactiviteiten:

• weontwikkelenduurzaamheidcriteriavoorhet

beoordelenvanE&P-aanvragen.

• weontwikkeleninsamenwerkingmetbelang-

hebbendeneeninstrumentdatdebesluitvorming

ondersteuntoverhoeweomgaanmetzakenals(lege)

gasveldenenbestaandeinfrastructuur.


NogaltijdspelendekleinegasveldeninNederlanden

ophetNederlandsedeelvanhetcontinentaalplateen

groterolinhetaardgasbeleid.Alsindshetbeginvan

dejaren’70stimuleertdeoverheiddeontwikkeling

vananderegasvelden,naasthetGroningen-gasveld.

Dieandereveldenzijnnatuurlijkveelkleinerdanhet

Groningenveld,maarsamenzorgenzijvooreen

substantiëleaanvullingvandegasreserves.

Deconstructiedievoordeproductievanhet

Groningenveldinhetlevenwasgeroepen,werdook

gebruiktvoordegecoördineerdewinningvande

‘kleine’velden.Deoverheidheeftmethetoogdaarop

het‘kleineveldenbeleid’ontwikkeld.Opbasisdaarvan

krijgendekleineveldenvoorrangbovenhetgasuit

Groningen.GasTerraisverplichtgasuitkleineveldenaf

tenementegenmarktconformeprijzen,alsproducenten

daaromvragen.Ditmaakthetvoormaatschappijen

aantrekkelijkhetgasuitkleineveldenteontwikkelen.

Hetkleineveldenbeleiddraagtzobijaanonzeenergie-

voorzieningenaandeaanzienlijkegasbaten.

Doordeeltenemenineengrootaantal(inmiddels181)

samenwerkingsverbandenmetoliemaatschappijen,

heeftEBNkunnenbijdragenaanhetsuccesvanhet

kleineveldenbeleid.EBNwilzichervoorinzettendat

weookdekomendedecenniazoveelmogelijkgas

uitkleineveldenwinnen.Omdatdenogbeschikbare

veldenkleinerwordenoftechnischmoeilijkerte

producerenzijn,wordtdatwellastiger.Datbetekent

datookderolvanEBNverandert.

HetoverzichtvanEBN,participantinvrijwelalle

vergunningen,biedtdemogelijkheidomonzepartners

tehelpenbijhetuitvoerenvannieuweprojecten.

DaaromheeftEBNbijvoorbeelddemogelijkhedenvan

deproductievanhetzogenaamdeonconventionele

gas(zoalsgasuitkolen-enkleisteenlagen)inkaart

gebracht.Maximaleproductievangasuiteigenbodem

isookvoordelangeretermijneenbelangrijkebijdrage

aaneenzekere,schoneenbetaalbareenergie-

voorzieningenaandeNederlandseeconomie.

30 miljard m3 in 2030…Alsschoonstefossielebronisaardgasdé

transitiebrandstofopwegnaareenduurzame

energievoorziening.DaaromheeftEBNals

doelstellingdatin2030jaarlijksnog30miljardm3

gasuitkleineveldeninNederlandwordt

geproduceerd.DatzeiJanDirkBokhovenbijde

vieringvanhet35-jarigbestaanvanNOGEPAop

24september2009.Hetbehalenvandezezeer

ambitieuzedoelstellingisvangrotebetekenisvoor

devoorzieningszekerheid,voordeNederlandse

economieenonzesamenlevingalsgeheel.

Kleinevelden,grotebetekenis


Opsporingenwinning

Maatschappelijk rendement

Indeactiviteitenophetgebiedvanopsporingen

winningstreeftEBNaltijdnaareenmaximaal

maatschappelijkrendement.Bijelkprojectworden

economischebelangenzorgvuldigafgewogentegen

criteriaophetgebiedvanbijvoorbeeldveiligheid,

gezondheidenmilieu.

IndepraktijkbetekentdatbijvoorbeelddatEBNineen

keuzetrajectbijdeontwikkelingvaneenbepaaldgas-

ofolievoorkomenprobeerthetalternatieftebepalen

dathetgrootstevolumeoplevertennietnoodzakelijk

hetmeesteconomischealternatief.EBNgaatdaarbij

altijdaluitvanontwerpcriteriawaarbijveiligheid,

gezondheidenmilieucentraalstaan.Nogmeerdan

inhetverledenwilEBNnuookdevrijheidsgraden

ineenontwerpophetgebiedvanapparaatkeuze,

schaalfactorenenenergiegebruiklatenmeewegen.

Ookdewerkingvan(oudere)installatiesopvelden

dieindelaatstefasevanwinningzijn,zalworden

geëvalueerdinhetlichtvandezenieuwecriteria.Waar

mogelijkzalEBNsamenmetdebetrokkenoperator

investereninaanpassingendieMVO-doelstellingen

beterdienen.

Boringen

In2009zijnintotaal31boringenwaarinEBNdeelnam

afgerond:12exploratieboringen,4evaluatieboringen

en15productieboringen.Deopsporingwassuccesvol

waarbij12nieuweveldenzijnaangetoondmeteen

totalegeschattereservevan16miljardm3dieinde

komendejarenontwikkeldkanworden.Meteen

succesvoor75%vandeexploratieboringenisdat

beterdanstatistischverwacht.

Reserves

EBNvolgtindevaststellingvanhaarreservesde

definitieszoalsin2007doorSPE,WPC,APGenSPEE

vastgelegdinhetPetroleumResourcesManagement

System.DegasreservesvanveldenwaarinEBN

participeertbedragenper31 december 2009(op

100%veldbasis)1.212 miljard m3Groningenequivalent

(GE).EBN’s(in)directeaandeelis491 miljard m3GE.

Ditiseenafnamemet38miljardm3GEtenopzichte

van1 januari 2009alsgevolgvan70miljardm3GE

productieuitveldenwaarinEBNdeelneemt,terwijl

32 miljard m3GEreserveszijnbijgeboekt.Ruim80%

vandegasreservesbevindenzichinhetGroningenveld,

derestinkleineveldenoplandenoffshore.

DeoliereservesvanveldenwaarinEBNparticipeert

bedragen21miljoenm3.Dezezijnin2009metcirca

4 miljoen m3afgenomen.


Productie

In2009zijn19veldeninproductiegegaan,14offshore

en5opland,waarbijruim21miljardm3aannieuwe

reservesophetNederlandsegasnetisaangesloten.

HetmeestbijzondereveldishetGasselternijveen-

gasveld,dateenhoogH2S-gehalteheeft.Ditveldis

aangeslotenopdegaszuiveringsinstallatieinDrenthe,

waarhetzwaveluithetgaswordtgehaald.Doorhet

aansluitenvanditnieuweveldkandegaszuiverings-

installatielangerrendabelblijvendraaien,waarmee

ookandereveldenindeomgevingdoorkunnen

blijvenproduceren.

DecumulatieveproductiewaarinEBNeenaandeelheeft,

bedroegin2009ongeveer70miljardm3.Daarvanwas

hetaandeelvoorEBNuitdekleinevelden14miljardm3

enuithetGroningenveld15miljardm3.Vooralde

Groningenproductiewaslagerdaninvorigejaren.

Dezeafnameisnietstructureel,maarisveroorzaakt

doorderelatiefwarmewinterenlentein2009ende

economischecrisiswaardoordealgemenevraag

naargasinbinnen-enbuitenlandsterkafnam.

Omdatdekleineveldenongeveerophetzelfdeniveau

produceerdenalsineerderejarenmoestdeproductie

uitGroningenals‘’balansveld’’verminderdworden.

Projecten

OmdatdeGroningenproductienietzonderaanpassingen

hethuidigeniveaukonhalen,isin1997beslotenomhet

GroningenLongTermrenovatie-encompressieproject

uittevoeren.In2009isditproject,naeenwerkperiode

van11jaar,afgerondmetdefeestelijkeopleveringvan

hetlaatsteproductiecluster.Daarbijwarenveelgasten

EBN’s(in)directeaandeelinreserves

100

200

300

400

500

600

20072005 2006 2008 2009

Kleine veldenGroningen

Milj

ard

m3

GE

per 31 december

396

124

427

110

397

116

393

114

391

100


50 jaar gas uit GroningenAl50jaarprofiteertdeNederlandsesamenleving

vanhetgasuithetGroningenveld.In2009werd,

meteensymposium,verschillendefestiviteitenen

deonthullingvaneenkunstwerkdoorHareMajesteit

KoninginBeatrix,gevierddathetGroningenveldin

1959isgevonden.HetGroningenveldisin1963in

productiegenomenenheeftsindsdienonafgebroken

gasgeleverd.DatheeftdeNederlandseStaattot

nutoevelemiljardeneuro’sopgeleverdennatuurlijk

eenenormebijdrageaandevoorzieningszekerheid

binnenenbuitenonsland.

aanwezig,ookdelokalebevolkingwasuitgenodigd.

Metdezeinvesteringvan2miljardeurokanhet

Groningenveldweervoorvelejarenzonderproblemen

gasblijvenleveren.Tijdensdeuitvoeringvanhetproject

isveelaandachtgeschonkenaanveiligheid.Datleidde

toteenzeerlageongevalscore.

DeherontwikkelingvanhetSchoonebeek-olieveld

isin2009voortvarendaangepakt.Debouwvande

verschillendeeenhedenopdeverwerkingslocatie

vordertgestaag.Daarnaastisgestartmethetboren

vandeproductie-enstoominjectieputtenenisde

exportleidingnaarderaffinaderijinhetDuitseLingen

gereedgekomen.Naarverwachtingzalin2010de

eersteoliegeproduceerdkunnenworden.

BijhetBergermeer-gasopslagprojectwerdeen

nieuwemijlpaalbereikt:erwerdeenovereenkomst

geslotentussenGazpromendeeigenarenvanhet

Bergermeerveldvoordeleveringvanhetkussengas.

Erwerdgoedkeuringgegevenaandebouwvande

gasbergingondervoorbehoudvanhetverkrijgenvande

benodigdevergunningen.Momenteellopendediscus-

siesmetdegemeentenenlokaalbelanghebbenden.

Samenwerkingsverbanden

Opnieuwishetaantalwinningvergunningenuitgebreid

met2oplanden2offshore.Aanheteindvanhetjaar

kwamhettotaalop125.Hetaantalsamenwerkings-

verbandeninopsporingvergunningenistoegenomenvan

41tot45.Erwerden4offshoreopsporingvergunningen

teruggegevenaanhetministerievanEZ.

DaarnaastparticipeertEBNin5grotegasverzamel-

leidingenoffshoreenin3operationelegasbergingen.

EenbelangrijkenieuweontwikkelingisdeBergermeer-

gasberging,waarmeedittotaalop4komt.

SamengevatbeheerdeEBNeind2009181samen-

werkingsverbanden.Deverwachtingisdatditaantal

deelnemingenin2010de200zalbenaderen.

Eerste gas…In2009produceerdendenieuweondernemingen

CirrusenNorthernPetroleumhuneerstegas.

Datiseenmooiemijlpaal.Hetverstevigthun

financiëlepositieenmaakthetmogelijkomverdere

opsporingenenontwikkelingeningangtezetten.


Technologische ontwikkelingen

Erwarenin2009verschillendeinteressante

ontwikkelingenoptechnologischgebied.Zoiservoor

heteerstinEuropaeennieuweboortechniektoegepast,

hetzogenaamdecasingwhiledrilling,waarbijtijdenshet

borendebeschermendeverbuizingwordtgeplaatst.

Dezetechniekkanleidentotforsekostenbesparingen,

waardoorhetwinnenvankleinerevoorkomens

rendabelerwordt.

Metdenieuweseismischeprocessingtechniek,BEAM

migratie,kanveelbeterondercomplexezoutlagen

wordengekeken.Datmaaktdeexploratieonderditsoort

zoutlagenminderrisicovolendekansophetvindenvan

nieuwegasvoorkomenssuccesvoller.

Ookzijnerspecialetechniekenwaarmeedeproblema-

tiekvanhetophopenvanvloeistoffenonderineenput

opgelostkunnenworden.Datbetekentdatdesoms

grotehoeveelhedenvloeistoffendiedegasproductie

beperken,slimkunnenwordenafgevoerd.Deze

techniekenwerkenlevensduurverlengend.EBNis

vanmeningdaternogminimaal30miljardm3gas

doorhetgebruikvandezetechniekenextra

geproduceerdzoukunnenworden.

Erwordtookmeerenmeergebruikgemaaktvan

‘fraccen’vandegasvoerendeformatie(ingoed

Nederlands:hetsplijtenvangesteentedoormiddel

vaneenspecialevloeistofdiemethogedrukin

eenreservoirgepomptwordt)omzodeproductie

tekunnenverhogen.DeNAMisgestartmeteen

meervoudiggefracteboringinL13,die,mitssucces-

vol,dewinningvangasuitreservoirsmeteenslechte

doorlatendheidmogelijkmaakt.

Verderhebbenzichin2009nieuweoperatorsgemeld

diezichwillenrichtenopdeopsporingenwinning

vangasuitonconventionelevoorkomensals‘shale

gas’(gasuitkleisteen)en‘coalbedmethane’(gasuit

steenkolenlagen)inNederland.Dezeoperatorshebben

meestalruimeervaringopgedaanindewinningvan

onconventioneelgaseldersindewereldenzien

mogelijkhedenomhuntechniekeninNederland

toetepassen.EBNishiervoorstandervanenzal

desgevraagdparticiperenindeopsporing.

EBN in de pers…EBNheeftin2009ookveelmeeraandacht

geschonkenaanexternecommunicatie.Resultaat

daarvanwasonderanderedaterregelmatigartikelen

inkrantenzijnverschenenoveronderwerpenals

gasopslagenonconventioneelgas.Overdatlaatste

onderwerpheeftEBNeenstudielatenuitbrengen.Die

isgratisverkrijgbaarviawww.ebn.nl.Daarnaastheeft

EBNdiverselezingengegevenoverditonderwerp.


Mijnbouwklimaat

Op1januari2010isdeMijnbouwwetaangepast.

EBNkannumeteenvereenvoudigdgoedkeurings-

trajectopdezelfdewijzealsopzeedeelnemen

inexploratieopland.Vooruitlopendopdezeaan-

passingvandewetwasEBNaldoorverschillende

operatorsuitgenodigd.


Gasgebouw

Belangrijke pijlers

EBNheefteenbelangvan40%indeMaatschap

Groningen,diemetdeNAMalsoperatorverant-

woordelijkisvoordeproductievanaardgasuithet

Groningenveldentweeondergrondseopslagen.

DaarnaastneemtEBNookvoor40%deelinGasTerra,

hetbedrijfdathetmeesteNederlandsegasverkoopt.

DepubliekprivatesamenwerkingindeMaatschap

GroningeneninGasTerrawordtookwelhet

Gasgebouwgenoemd.

Gasgebouw in 2009

DeNoordwest-Europesegasmarkthadin2009te

makenmetdeeffectenvandecrisisenkamptmet

eenonverwachtenforsoverschotaangas.Ditkwam

enerzijdsdoorvraaguitvalvanwegederecessie,

anderzijdsdoorgroeiendeLNG-stromenrichting

EuropainplaatsvannaardeVS.

HetGasgebouwbleefinditeconomischwoelige

jaargoedovereindenbeweesinhetbeginvan2009


wederomzijnwaardevoorvoorzieningszekerheid

tijdensde“Oekraïense”gascrises.Gedurendeenige

wekenproduceerdenhetGroningenveldende

bergingenopvollecapaciteitomaandeplotselinge

vraagvanafnemersinbinnen-enbuitenlandtekunnen

voldoen(voormeerinformatieverwijzenwijnaarhet

jaarverslagvanGasTerra:ziewww.gasterra.nl).Dit

allesonderstreeptenogweereensdebijzondere

kwaliteitenvanhetGroningenveld;eenmooieopmaat

naardegrootsevieringvan50jaarGroningen-gasveld

halverwege2009,samenmetonzepartners.

DeministervanEconomischeZakenheefthet

afgelopenjaaraangegevendathetkabinetzichingoed

overlegmetbetrokkenpartijenwilbezinnenopde

toekomstvanhetGasgebouwenopdetoekomstige

positievanGasTerraindeinternationalegasmarkt.EBN

onderschrijfthetbelanghiervan.Enerzijdsvanwege

detoekomstvastheidvanhetkleineveldenbeleid,dat

inEBN’svisienogveledecenniavangrootbelangzal

blijvenvoordeNederlandsesamenleving.Anderzijds

omdatNederlandmetGasTerraovereenbelangrijke

speleropdeNoordwest-Europesegasmarktbeschikt

entijdigbezienmoetwordenofenhoedezepositie

kanwordenbehouden,ookalsdehoeveelheid‘eigen’

Nederlandsgasafneemt.DaarnaastkanGasTerra

derolvangasalstransitiebrandstofnaarduurzame

energiestimuleren.

Marktontwikkeling

Hetjaar2009werdsterkbepaalddoorde

economischeenfinanciëlecrises.Ookindegassector

hebbendiehunsporenachtergelaten.Devraagnaar

gasnamforsaf,vooralalsgevolgvaneenveellager

verbruikdoorindustriëlebedrijven.Datleiddeook

totflinklagereprijzen.Waardeolieprijszichinde

loopvanhetjaarherstelde,bleefdeprijsvangasop

handelsplaatsenlaag.

Diesituatiezaldekomendejarennietwezenlijk

veranderen.Devraagzalweliswaaraantrekken,maar

tegelijkertijdzalookhetaanbodtoenemen.Datishet

gevolgvande(boveniedereverwachting)enorme

productievanonconventioneelgasindeVerenigde

Staten,terwijlookgrotehoeveelhedenextraLNG

(vloeibaargas)opdemarktkomen.

Hetisindezecontextopmerkelijkdatdeactiviteitenen

investeringenindeNederlandseolie-engaswinning

opeenvergelijkbaarniveauzijngeblevenalsde

afgelopenjaren.Zowelhetaantalexploratie-en

productieboringenalsdetotaleinvesteringenvanEBN

wijkennietveelafvandiein2008.

Pro

fit


“MVOisvooronsgeendoelopzich.Wewillenhet

steedsmeerinbeddeninonzedagelijksepraktijk.”

47 | Hoofdstuk4-Profit

Interview Danny Westendorp

Wiekrijgternudekansomopzijnwerkeenheelnieuwteamomzichheenteformeren?Endatterwijljezelfnetbegonnen

bentbijjehuidigewerkgever?HetoverkwamDannyWestendorp,sindsmaart2009manageraccounting&reporting

bijEBN.In2009zettehijinUtrechteengeheelnieuweafdelingAccounting&Reportingop.Datwasnodigomdatde

mensenvandeFinanciëleAdministratieinHeerlenerallemaalvoorkiezeninLimburgteblijven.Hetoverhevelenvande

totalefinanciëleadministratieiseenmegaoperatie.“WehebbenveelgevraagdvandemenseninHeerleneninUtrecht”,

zegtDanny.“Maariedereenwaserggemotiveerdomdetransitievlekkeloostelatenverlopen.Ikbenertrotsophoegoed

iedereenzichdaarvoorheeftingezet.Wezijnklaaromvanafhetboekjaar2010hetstokjevanHeerlenovertenemen.”

Intensief

DenieuweafdelingAccounting&ReportinginUtrecht

bestaatuitdriepoten:JointVentureAccounting,

FinancialReporting&ControlenTreasuryControl.

“Inmiddelshebbenwealledriede‘poten’bemand”,

zegtDanny.“Allenieuwemensenhebbeneenintensief

opleiding-entrainingsprogrammagevolgd.Wezaten

daarvoorgemiddeldtweetotdriedagenperweek

inHeerlen,wantdaarzatdebestaandeafdeling.De

menseninHeerlenbeschikkenoverzoveelroutine,

daarkunnenwijinUtrechtenormveelvanleren.

Wehebbendustijdelijkgewerktmeteendubbele

financiëleadministratie.Datwasnodigvooreengoede

overdracht.Bovendienwerkenwijmetheelstrakke

deadlines.Wijkunnenonsdaarbijgeenvertragingen

veroorloven.”Vanafbegin2010gaatdeafdelingin

Utrechtsteedsmeertakenzelfstandiguitvoeren.Wat

zijndaarbijdeprioriteiten?“Vooronzeexternepartners

zalhetbetalingsverkeerzoalszijdatgewendzijn,

gewoondoorlopen”,legtDannyuit.“Daarnaastwillen

wijdesamenwerkingbinnenEBNverbeteren.Wewillen

heldermakenwatwijandereafdelingenkunnenbieden

endatoptimaallatenaansluitenbijhunbehoeften.”

Duurzaam ondernemen

EBNwilMVOstructureeleenplekgeveninhet

dagelijksewerk.HoekijktDannyWestendorpdaar

vanuitde‘p’vanprofittegenaan?“MVOstaatbij

onssteedsnadrukkelijkeropdeagenda”,zegthij.

“Heelconcreetbetekentdatbijvoorbeelddatonze

medewerkersbijvoorkeurmethetopenbaarvervoer

reizenendatonzeleaseauto’smoeteneenA-,B-,of

C-labelhebben.Ookinonzeinkoopprocedureswillen

wemeergaanwerkenmetduurzaamheidcriteria.We

proberenoperatorsbewusttemakenvanhetbelang

vanduurzaamondernemen.MVOisvooronsgeen

doelopzich,wewillenhetsteedsmeerinbeddenin

onzedagelijksepraktijk.”

NieuwinUtrecht:Accounting&Reporting


Omzet

Deomzetbedroeg6.387miljoeneurotenopzichte

van8.698miljoenin2008.Dezedalingvan27%is

hoofdzakelijkhetgevolgvandedaling(-23%)vande

gemiddeldeverkoopvangasprijs.Daarnaastdaalde

hetvolumemet4%.

Deomzetvanolie(1%vandetotaleomzet)daaldemet

65%.Dezedalingwerdveroorzaaktdoorenerzijdseen

lagereprijsperbarreleneengedaaldedollarkoersen

anderzijdshalveringvandeproductie.

Bedrijfslasten

Detotalebedrijfslastenzijnmet21%gedaaldvan

4.306miljoeneuroin2008naar3.422miljoeneuroin

2009.Hetverschilbestaatvoorhetovergrotedeeluit

afdrachtenaandeStaat.

Resultaat

Hetbedrijfsresultaatin2009bedroeg2.965miljoeneuro.

Ditbetekenteendalingvan32%(1.427miljoeneuro)ten

opzichtevan2008.Hetnettoresultaatin2009bedroeg

2.211miljoeneuro,datis1.058miljoeneurominderdan

in2008.Hetnettoresultaatwordtvoor100%aande

aandeelhouderuitgekeerd.

Financiëleresultaten

Bedrijfsresultaten

2

4

6

8

10

20072005

Milj

ard

en e

uro’

s

2006 2008 2009

netto resultaatstaatsbatenbedrijfslasten

omzet


Risicobeheersingeninterntoezicht

Risicomanagement

Conformhetgeformuleerdebeleidwordthet

internationaleCOSO-modelalsleidraadvoorhet

risicomanagementgehanteerd.Uitgangspuntdaarbijis

eenstructureleverankeringvanhetrisicobeheerinde

bedrijfsprocessenvanEBN.In2009isveelaandacht

besteedaanhetconcreetmakenvandeoperationele

doelstellingenenaanhetontwikkelenvaneengoede

prestatiemetingtenopzichtevandezedoelstellingen.

Ookwerkenweaanhetverdervergrotenvanhet

bewustzijnendeaandachtvoorprestatiemeting

enrisicomanagementindeorganisatie.Daarnaast

bereiktenweverderevoortgangindeaanscherping

vanhetbeheervandedeelnemingeneninde

identificatievanrisico’sbijgrotenieuweprojecten.

Deinterneorganisatievandebusinesslijnen,gericht

ophetbeheervandesamenwerkingsverbanden,heeft

verdervormgekregen.Belangrijkaspecthierinwas

hetverbeterenvandeprestatiemeting.Hetresultaat

isdaterinmiddelsvoorelkeupstreambusinesslijn

enfunctioneleafdelingeenscorecardisontworpen

eningevoerd.Dezescorecardwordtmaandelijks

opgemaaktenvervolgensbesprokeninde

businesslijnenenfunctioneleafdelingen.Descorecard

geeftdebelangrijksteontwikkelingenweervia

prestatie-indicatoren.Eenselectievandezeindicatoren

wordtelkemaandopgenomenineenscorecardvoor

dedirectie,het‘directiedashboard’.

Doorhetgebruikvanhetdashboardendescorecards

kunnenwedirectersturenopprestaties.Inmiddels

isheteenbelangrijksturingsinstrumentgeworden

voorEBN.Belangrijkeafwijkingenvannormen

wordennueerdergesignaleerd.Ookhetinzichtin

definanciëleontwikkelingeniserdoorversterkt.

Daardoorhebbenwemeerzichtopderisico’sinde

samenwerkingsverbanden.Wegaandeinhoudvande

scorecardshetkomendejaaroptimaliseren.Dedirectie

stimuleertkrachtighetgebruikvandescorecardsdoor

deheleorganisatieheen.


Strategische bedrijfsrisico’s

Voorafgaandaandeverzelfstandigingheeft

EBNeenanalyseuitgevoerdnaardevoornaamste

bedrijfsrisico’svandeonderneming.Conclusiehiervan

wasondermeerdatonderandereinhetlichtvande

verzelfstandigingextraaandachtzoumoetenworden

besteedaan:

• hetbeheervandesamenwerkingsverbanden;

• kwetsbaarheidrondbehoudvankennisenervaring

ineenrelatiefkleineorganisatie;

• organisatieenbeheervaninformatiesystemen.

In2010zaleenhernieuwdstrategischmeerjarenplan

wordenopgesteld.Onderdeelhiervanzalzijn

eengeactualiseerdeanalysevandebelangrijkste

strategischebedrijfsrisico’s.

Beheer van de samenwerkingsverbanden

In2009zijnwegestartmetdeontwikkelingvan

eeninvesteringenadministratie.Hierinzullenalle

investeringsprojecteninfinancieelopzichtgedetailleerd

kunnenwordengevolgdvanafhetmomentvan

goedkeuringtothetmomentdathetprojectwordt

afgerond.Hetdoelishiermeeeenverbeteringvan

definanciëlebeheersingvaninvesteringsprojectente

kunnenrealiseren.Hetstrevenisomdeinvesteringen-

administratiein2010operationeeltehebben.

Indeinternematrixorganisatiewordt,aangestuurd

doordebusinesslijnmanager,allebenodigdeexpertise

gebundeldmetalsdoeleenadequaterisicobeheersing.

Hierdoorkunnenweeenproactieverolspelenin

desamenwerkingsverbanden.Inditverbandishet


afgelopenjaardeBusinessControlgroepopde

gewenstesterktegebracht.Daardoorkunnenook

deeffectiviteitendeefficiencyvandebusinesslijn-

activiteitenverderwordenuitgebouwd.

Deaansturingvandejaarlijksefinanciëlecontrolevan

desamenwerkingsverbandendoorEBN’sexterne

accountantwerdverderaangescherptenissteeds

meergebaseerdopdegepercipieerderisico’s.

Kennisbehoud en –overdracht

Ookin2009zijnweerveelnieuwemedewerkersin

dienstgetreden.Eenuitstekendekennisoverdracht

isdaaromonontbeerlijkvooronzeorganisatie.

Essentieeldaarvoorisgoedevastleggingvande

werkprocessen.In2009zijndezeverderuitgewerkt.

WerkprocessenzijnopgenomeninhetIntegraal

ManagementSysteem(IMS).HetIMSistoegankelijk

voorallemedewerkersviahetintranet.InhetIMSzijn

naastdewerkprocessenookallebeleidsdocumenten

opgenomen.Hetstrevenisallewerkprocessenin

2010geheelgeactualiseerdtehebben.

Informatievoorziening

Eenverbeterdbeheervandataenbetere

toegankelijkheidenontsluitingvangegevensisvoor

EBNvanessentieelbelangomdeproactieverolin

dedeelnemingentekunnenversterken,effectiever

enefficiëntertekunnenwerkenendebeheersing

vanrisico’sverdertekunnenverbeteren.Methet

ooghieropisin2009eentoekomstigegewenste

ICT-architectuurontworpen.Hetgekozenontwerp

isgerichtopeenintegralebenadering,waarbij

toegankelijkheidenontsluitingvandataonafhankelijk

wordengemaaktvandegebruikteapplicaties.Zozal

ervooranalysedoeleindengebruikwordengemaakt

vaneenanalysetool,waarbijdataafkomstiguitdiverse

applicatiesbenaderdkunnenworden.Voor2010staat

eengrootaantalICT-gerelateerdeprojectengepland.

Eenaanzienlijkdeelhiervanisgerichtopverbetering

vandetoegankelijkheidvangegevensenverhogingvan

deefficiencyvanverwerkinghiervan.

Operationele risico’s en interne audits

Risicobeheersingbijdeuitvoeringvanoperationele

activiteitenvanEBNvindtvooralplaatsdoorhet

volgenenhandhavenvangestandaardiseerde

bedrijfsprocessen.Doorinterneauditswordenjaarlijks

opzet,bestaanenwerkingvandebedrijfsprocessen

getoetst.In2009zijntweeinterneauditssuccesvol

uitgevoerd.Dezeinterneauditszijnuitgevoerddoor

medewerkersvanEBNzelf.Hetvoordeelhiervanis

datdemedewerkersinzichtkrijgeninprocessenvan

andereafdelingen.Ookleidtdattotmeeraffiniteitonder

demedewerkersmetauditingenrisicobeheersing

inhetalgemeen.Deuitkomstenvandeauditszijn

besprokenmetdedirectieenmetdegenendiede

processenuitvoeren.Zijzullendeaanbevelingenuitde

auditsopvolgen,terwijldedirectiedaarbijdevingeraan

depolshoudtmiddelseenrapportagesysteem.


Getrouw beeld

Dedirectiesteltvastdathetinternesysteemvoor

controlevandefinanciëlerapportageeenredelijke

matevanzekerheidgeeftdatdefinanciëlerapportage

geenonjuisthedenvanmaterieelbelangbevat.Zijstelt

vastdathetinternecontrolesysteemin2009naar

behorenheeftgefunctioneerd.

Dejaarrekeninggeefteengetrouwbeeldvandeactiva,

passiva,financiëlepositieendewinstvanEBN.Het

jaarverslaggeefteengetrouwbeeldvandetoestand

opdebalansdatumendegangvanzakengedurende

hetboekjaarvanEBN,waarvandegegevenszijn

opgenomenindejaarrekening.Hierbijmoetworden

opgemerktdathetbovenstaandenietimpliceert

datdezesystemenenprocedureseenabsolute

waarborgzijnvoorhetbehalenvandestrategische

enoperationeledoelstellingen,ofdatzijalleonjuiste

weergaven,onnauwkeurigheden,fouten,gevallenvan

fraudeofhandelingeninstrijdmetwet-enregelgeving

geheelkunnenvoorkomen.


EBNisgeenbeursgenoteerdeondernemingende

CorporateGovernanceCodeisderhalveophaarniet

vantoepassing.EBNvolgthetbeleidvandeoverheid

voorstaatsdeelnemingen,onderschrijfthetuitgangspunt

vandeCodedattransparantienaarbelanghebbenden

cruciaalisenrichtzichnaardeprincipesvandeCode.

Ditgeldtnietvooralle‘bestpracticebepalingen’

behorendebijdezeprincipes,omdatdezegrotendeels

nietrelevantendusniettoepasbaarzijnvoorEBN.

EBNrichtzichnaardevolgendeprincipesuitde

CorporateGovernanceCode:

• II.1(hetbestuur:taakenwerkwijze);

• II.3(hetbestuur:tegenstrijdigebelangen);

• III.1(deraadvancommissarissen:taakenwerkwijze);

• III.2(deraadvancommissarissen:onafhankelijkheid);

• III.3(deraadvancommissarissen:deskundigheiden

samenstelling);

• III.4(deraadvancommissarissen:devoorzittervan

deraadvancommissarissenendesecretaris

vandevennootschap);

• III.5(deraadvancommissarissen:samenstellingen

rolvandedriekerncommissiesvanderaadvan

commissarissen);

• III.6(deraadvancommissarissen:tegenstrijdige

belangen);

• III.7(deraadvancommissarissen:bezoldiging);

• V.1(financiëleverslaggeving);

• V.2(rol,benoeming,beloningenbeoordelingvanhet

functionerenvandeexterneaccountant);

• V.3enV.4(relatieencommunicatievandeexterne

accountantmetdeorganenvandevennootschap).

CorporateGovernance


Algemeen

Jaarrekening

DedirectieheeftdejaarrekeningvanEBN(Energie

BeheerNederlandB.V.)overhetboekjaar2009

opgemaaktengeaccordeerdvolgenshaarbesluitvan

16maart2010.Daarnaisdejaarrekeningvoorgelegd

aanderaadvancommissarissenomgoedgekeurd

enondertekendteworden.Krachtensartikel20.2van

destatutengeeftderaadookeenpre-adviesaande

aandeelhouders.Dejaarrekeningwordtvoorgelegd

aandeAlgemeneVergaderingvanAandeelhoudersop

27april2010.Daarwordtdejaarrekeningvastgesteld

envervolgensgepubliceerd.AlleaandelenvanEBN

wordengehoudendoordeNederlandseStaat.

DejaarrekeningvanEBNvoorhetboekjaar2009is

opgesteldinovereenstemmingmetdeInternational

FinancialReportingStandards(IFRS)enuitspraken

vanhetInternationalFinancialReportingInterpretation

Committee(IFRIC)zoalsvankrachtper31december

2009enzoalsaanvaardvoorgebruikbinnende

EuropeseUnie.

DejaarrekeningvanEBNrichtzichvoornamelijkop

hetaandeelvanEBNincontractuelesamenwerkings-

verbandenophetgebiedvangas-enoliewinningin

NederlandenhetNederlandsContinentaalPlat.Het

gaatdanomEBN’saandeelindeactivaenpassiva,

alsookindeopbrengstenenkostenvanzulke

samenwerkingsverbanden.DaarnaastneemtEBN

deelinenkelevennootschappen.

55 | Hoofdstuk4-Profit-Jaarrekening

Samenwerkingsverbanden

Ondersamenwerkingsverbandenverstaanwezowel

contractuelealsvennootschappelijkesamenwerkings-

verbandenmetpartnerswaarmeeEBNactiviteiten

uitvoert.Bijhetuitvoerenvandieactiviteitenwordt

gebruikgemaaktvanactivawaaroverEBNsamenmet

dieanderepartijenzeggenschapheeft.EBNverwerkt

dezegezamenlijkeactivaendebijbehorende

verplichtingen,kostenenopbrengstenproportioneel

indejaarrekening.

Hetbelangrijkstesamenwerkingsverbandisde

MaatschapGroningen.IntotaalwerktEBNsamen

metpartnersin22winningvergunningenopland,

103winningvergunningenoffshore,45opsporing-

vergunningen,degaszuiveringsinstallatieEmmenen

4faciliteitenvoorondergrondseopslagvanaardgas.

OokneemtEBNdeelindegasbehandelingsinstallatie

endepijpleidingK13-DenHelder,depijpleiding

K13-Extensie(viaeendochteronderneming)ende

pijpleidingF3/A6Extensie(viaeendochteronderneming).

Hetdeelnemingspercentageindezesamenwerkings-

verbandenvarieertvan40%tot50%.

EBNhoudt100%vandeaandeleninK13Extensie

BeheerB.V.enF3/A6ExtensieB.V.inverbandmetde

hierbovenvermeldedeelnemingenindepijpleidingen

K13-ExtensieenF3/A6Extensie.Definanciële

betekenisvandezetweedeelnemingenvoorEBNis

nietmaterieel.Dezedeelnemingenwordendaaromniet

geconsolideerd.DejaarrekeningvanEBNisfeitelijk

eenweerspiegelingvanzoweldegeconsolideerdeals

deenkelvoudigesituatie.

Geassocieerde deelnemingen

EBNneemtvoor40%deelinGasTerraB.V.envoor

45%inNOGATB.V.DaarnaastheeftEBNeenbelang

van12%indeNGT-Extensie.


Algemeen

Tenzijandersvermeld,isdealgemenegrondslag

voordejaarrekeningdehistorischekosten.

Omrekening buitenlandse valuta

DefunctionelevalutaenpresentatievalutavanEBN

isdeeuro.Datgeldtookvoordesamenwerkings-

verbanden.Commerciëletransactiesenopgenomen

leningeninvreemdevalutawordenindeadministratie

verwerkttegendecontantewisselkoersendiegelden

opdedagvandetransacties.Monetairebalansposten

invreemdevalutawordenomgerekendtegende

contantekoersperbalansdatum.Koersverschillendie

voortvloeienuitdeafwikkelingvandezetransactiesen

uitdeomrekeningvanmonetairebalanspostenworden

inhetresultaatverwerkt.

Onderscheid tussen activa en passiva

naar termijnen

Eenactiefwordtalsvlottendaangemerktalshetnaar

verwachtingbinnen12maandennabalansdatum

wordtgerealiseerd.Eenverplichtingofschuldwordt

alskortlopendaangemerktalsdezebinnen12

maandennabalansdatumwordtafgewikkeld.

Materiële vaste activa

Exploratieboringen

Uitgavenvoorexploratieputtenwordengeactiveerd

(boringeninaanleg).Alsblijktdatdeexploratieput

droogis,wordtdezevervolgenstenlastevan

hetresultaatgebracht.Zolangerbijeengas-of

olievoerendeexploratieputgeenproductieis,wordt

opdebetreffendeactivanietafgeschreven.

Uitgavenvanexploratieputtendiemeerdan12

maanden|oudzijnwordentenlastevanhetresultaat

gebracht,tenzij:

(i) zijzichineengebiedbevindenwaaromvangrijke

investeringenzijnvereistvoordatdeproductiekan

beginnen,en

(ii) commercieelwinbarehoeveelhedenzijn

aangetroffen,en

(iii)verdereexploratie-ofevaluatieactiviteiten

plaatsvinden,datwilzeggenadditioneleexploratie-

puttenwordengeboordofdaartoevastomlijnde

plannenbestaanvoordenabijetoekomst.

Hetmanagementbeoordeeltregelmatigofactiveringvan

deuitgavenvoorexploratieboringennogvoldoetaande

hierbovengenoemdecriteriaenkanwordenvoortgezet.

Exploratieputtendieouderdan12maandenzijn,worden

nogaanvullendbeoordeeldomvasttestellenofdefeiten

enomstandighedenzijngewijzigdenofbovengenoemde

voorwaardennogvantoepassingzijn.

Grondslagen voor de waardering en winstbepaling


Inbrengvergoedingen

Dekostenvanbetaaldeinbrengvergoedingen–

voornamelijkexploratiekostenenrentevergoedingenmet

betrekkingtotbewezenreserves–wordengeactiveerd

enafgeschrevenopbasisvandeunit-of-production

methode(toelichtingzievolgendeparagraaf).

Materiële vaste activa ten behoeve van de productie

Demateriëlevasteactivavoordegas-enoliewinningen

deoverigebedrijfsmiddelenwordengewaardeerdtegen

deaanschaffingswaardeonderaftrekvanafschrijvingen

eneventuelebijzonderewaardeverminderingen.

Vervangingsinvesteringendieeenverbeteringvormen,

wordengeactiveerdenidentiekevervangingsinveste-

ringenkomentenlastevandewinst-enverliesrekening.

Degeschattekostenvanbuitengebruikstelling,ontman-

telingenverwijderingvanplatformsenandereinstallaties

wordengeactiveerd,alsonderdeelvandeaanschaffings-

waardevanhetbetreffendematerieelactief.

Materiëlevasteactivavoordegas-enoliewinning

wordenafgeschrevenopbasisvandeunit-of-production

(UoP)methode:deverhoudingtussendeproductie

inhetboekjaarendereservesper1januarivandat

boekjaar.Dezereserveszijnbepaaldvolgensdedefinities

zoalsdoorSPE,WPC,AAPGenSPEEzijnvastgelegdin

hetPetroleumResourcesManagementSysteem.

Deoverigemateriëlevasteactivawordenoplineaire

basisafgeschrevenoverdeverwachtegebruiksduur.

Ineersteinstantiewordtdaarbijuitgegaanvan20jaar

voorhoofdtransportleidingenenfaciliteitenvoor

ondergrondseopslagvanaardgas(UGS’en).Voor

bedrijfsgebouwengeldteengebruiksduurvan10jaar.

Opbedrijfsterreinenwordtnietafgeschreven.

Degeschatteresterendegebruiksduurvandeze

materiëlevasteactivawordtelkjaargetoetst.Daarbij

wordtrekeninggehoudenmeteconomischeen

technologischeverouderingenmetnormaleslijtage.

Eenmaterieelvastactiefwordtnietlangerindebalans

opgenomenwanneerhetwordtafgestotenofwanneer

ergeentoekomstigeeconomischevoordelenmeer

wordenverwachtuithetverderegebruikofingeval

vanteruggavevandevergunningofverkoopvanhet

actief.Eeneventuelebateofverliesvoortvloeienduit

hetnietlangerindebalansopnemenvanhetactief,

wordtinhetresultaatverwerkt.

Financieringskosten grote projecten

Vanaf1januari2009zijndefinancieringskostenvan

majeureprojectengeactiveerd.

Hetgehanteerderentepercentagegedurendehet

boekjaarwordtgebaseerdophetgemiddelderente-

percentagevoordelanglopendeleningenvanhet

afgelopenboekjaar.


Naingebruiknamevanhetactiefwordende

financieringskostennietlangergeactiveerdenwordtop

degecumuleerderenteafgeschrevenopbasisvanhet

UoP-percentagevanhetbetreffendeactief.

Financiële vaste activa

Eengeassocieerdedeelnemingiseenbelangineen

geheelwaarinEBNinvloedvanbetekenisheeft,maar

geenbeslissendezeggenschapkanuitoefenen.

Degeassocieerdedeelnemingenwordenverwerktop

basisvandeequity-methode.Dathoudtindathet

aandeelvanEBNineengeassocieerdedeelneming

wordtbepaaldophetEBN-aandeelindenettoactiva

vandezedeelnemingen,verminderdmeteeneventuele

bijzonderewaardevermindering.Hetbelangvan

EBNbijdewinstofhetverliesvandegeassocieerde

deelnemingwordtopgenomeninhetresultaat.

WanneerhetaandeelvanEBNinhetverliesvan

eengeassocieerdedeelnemingdeboekwaarde

vandezedeelneming–inclusiefeventueleandere

vorderingen–overtreft,wordtdeboekwaardetot

nihilteruggebracht.Erwordengeenverdereverliezen

verantwoord,tenzijEBNverplichtingenvande

geassocieerdedeelnemingopzichheeftgenomen

viaeengarantieofandereverplichting.

Ongerealiseerdewinstenenverliezenuittransactiesmet

geassocieerdedeelnemingenwordengeëlimineerdnaar

verhoudingvanhetEBN-aandeelindezedeelnemingen.

Bijzondere waardeverminderingen

Elkebalansdatumwordtbeoordeeldofer

aanwijzingenzijndatdeboekwaardevaneenvast

actief(eenmaterieeloffinancieelvastactief)boven

derealiseerbarewaarde(dehoogstevanindirecte

endirecteopbrengstwaarde)ligt.Indatgevalwordt

overgegaantoteenbijzonderewaardevermindering

(impairment).Wanneereenactiefnietinruimemate

zelfstandigvooreeninstroomvankasmiddelenzorgt,

wordtderealiseerbarewaardebepaaldvoorde

kasgenererendeeenheidwaartoehetactiefbehoort.

VoorEBNkomtbijdemateriëlevasteactivaeen

kasgenererendeeenheidovereenmeteenveld.Bijde

bepalingvandeindirecteopbrengstwaardeworden

degeschattetoekomstigekasstromencontant

gemaakttegeneendisconteringsvoetvóórbelastingen,

gebaseerdopdemarktrentepluseenopslagvoorde

specifiekerisico’svanhetactief.

Wanneerderealiseerbarewaardevaneenactief

lagerisdandeboekwaarde,wordtdeboekwaarde

afgeboekttotderealiseerbarewaarde.Eenbijzondere

waardeverminderingwordt,eventueeltendele,

teruggedraaidbijeenwijzigingindeschattingdievan

belangisvoordebepalingvanderealiseerbarewaarde.

Bijzonderewaardeverminderingenwordenopeen

afzonderlijkeregelindewinst-enverliesrekening

opgenomen.

Voorraden

Devoorradenmaterialenwordengewaardeerd

tegendegemiddeldeinkoopprijzenoflagerenetto

opbrengstwaarde.Devoorraadbovengrondse

condensaatenoliewordtgewaardeerdtegende

netto-opbrengstwaardeperheteindevanhetjaar.

Vorderingen

Devorderingenwordenopgenomentegen

geamortiseerdekostprijsmeteeneventuele

waardecorrectieinverbandmetoninbaarheid.


Liquide middelen

Onderliquidemiddelenverstaanwekasmiddelen,

banktegoedenendeposito’sbijbankenmeteen

resterendelooptijdvanminderdan3maanden.

Bankschuldenwordenopgenomenonderde

kortlopendeschulden.Deliquidemiddelenworden

gewaardeerdtegennominalewaarde.

Eigen vermogen

DeStaatderNederlandenisdeenigeaandeelhoudervan

EBN.Hetdividenddataandezeaandeelhoudermoet

wordenuitgekeerd,wordtalsverplichtingopgenomen

indeperiodewaaroverdezeverschuldigdis,conform

debeheersovereenkomstmetdeStaat.Uitzondering

daaropvormthetvoorgesteldeslotdividend.Datwordt

pasopgenomenalseenverplichtingnavaststellingdoor

deAlgemeneVergaderingvanAandeelhouders.

Voorzieningen

Voorzieningenwordenindebalansopgenomen

wanneeraandevolgendevoorwaardenwordtvoldaan:

1) eriseenjuridischeoffeitelijkeverplichtingals

gevolgvaneengebeurtenisuithetverleden,en

2) hetiswaarschijnlijkdatmiddelenaande

ondernemingzullenwordenonttrokkenomaande

verplichtingtevoldoen,en

3) erkaneenbetrouwbareschattingwordengemaakt

vanhetbedragvandeverplichting.

Alsheteffectvandetijdswaardevangeldmaterieel

is,wordenvoorzieningenbepaalddoordeverwachte

kasstromencontanttemakentegeneenrentevoet

vóórbelastingen.

Alseencontantewaardeisberekend,wordtde

toenamevandevoorzieningdoorhetverloopvandetijd

beschouwdalsrentelast.Devoorzieningvooruitgestelde

belastingverplichtingenwordtopgenomentegen

nominalewaarde.

Devoorzieningvooropruimkostenisbedoeldvoor

debijdestartvandeproductievoorzienegeschatte

kostenvanbuitengebruikstelling,ontmantelingen

terreinherstelgebaseerdopdehuidigeeisen,technologie

enprijsniveau.Wijzigingenindeschattingvandeze

voorziening,zoalsdezedoordeoperatorsaanEBN

wordenopgegeven,leidentoteenovereenkomstige

aanpassingvandeaanschaffingswaardevande

betreffendemateriëlevasteactiva.

Devoorzieningvoorbodemdalingrichtzichop

bepaaldebijkomendeverplichtingendieontstaan

tijdensdewinningfase.

Schulden

Opgenomenleningenwordentegengeamortiseerde

kostprijsverantwoord.Deleningeninvreemdevaluta

wordenopbalansdatumtegendedangeldende

koersgeherwaardeerd.Agioofdisagioopleningen

wordtgedurendedelooptijdvandebetreffende

leningenafgeschreven.Deinterestlastenworden

toegerekendaanhetresultaatvandeperiode

waaropzijbetrekkinghebben.

Voorwaardelijke activa en passiva

Voorwaardelijkeactivaenpassivawordennietinde

balansopgenomen.


Emissierechten

EBNmoetdoorhaarbelangindesamenwerkings-

verbandenvoldoenaanwetgevingmetalsdoel

verminderingvandeuitstootvanbroeikasgassen.

Deoperatorverhandeltdeemissierechtennamens

departnersindesamenwerkingsverbanden.

Deoperatorreserveertemissierechtenomtekunnen

voldoenaanleveringsverplichtingen.Derechten

wordennietopgenomenindebalans.Erwordteen

bateopgenomenwanneerdeoperatorhetEBN-

aandeelindeovertolligeemissierechtenverkoopt.Als

deoperatoremissierechtenmoetbijkopen,neemtEBN

voorhaaraandeeldaarineenlastop.

Netto-omzet

Denetto-omzetuitdeverkoopvangas,olieen

condensaatwordtverantwoordopmomentvan

levering.Datishetmomentwaaropheteigendomen

derisico’svandegeleverdegoederenovergaanopde

afnemer.Deopbrengstenuitdegas-enoliewinning

doormiddelvanactivawaarinEBNsamenmetandere

producentendeelneemt,wordenopgenomenopbasis

vanhetrelatievebelangvanEBNhierin.

Bedrijfslasten

Dekostenwordenbepaaldopbasisvanhistorische

kosten.Dekostenomvattenhetmethetbelang

overeenkomendaandeelindekostenvande

samenwerkingsverbanden,evenalsdebeheerskosten.

BijoperationelekostenzijnookdeaandeStaat

verschuldigdeuitkeringeninbegrepen.

Financiële baten en lasten

Rentebatenenrentelastenwordenopgenomenop

tijdsevenredigebasis.Daarnaastwordenonderdeze

postopgenomendeinterestkosteninverbandmet

oprentingvanvoorzieningen.

Aandeel in resultaat financiële vaste activa

Hetaandeelinhetresultaatfinanciëlevasteactiva

wordtbepaaldopeendeelvanderesultatenoverhet

verslagjaardatovereenkomtmethetbelangvanEBN,

naaftrekvandebelastingendaarop.

Belastingen

Dewinstbelastingwordtbepaaldvolgensde

‘balansmethode’.Belastinglastenwordenopgenomen

indewinst-enverliesrekeningbehalvevoorzoverzij

betrekkinghebbenopeenpostdierechtstreeksis

opgenomenindeoverigeongerealiseerderesultaten.

Actuelebelastingenzijndebelastingendienaar

verwachtingbetaaldmoetenwordenoverdefiscale

winstoverhetjaar,opbasisvandebelastingtarieven

perbalansdatum,eneventueleaanpassingenindete

betalenbelastingenovervoorgaandejaren.

Latentebelastingvorderingenen-verplichtingen

wordenopgenomenopbasisvandeverwachtefiscale

consequentiesvantijdelijkeverschillentussendefiscale

endecommerciëleboekwaardevanactivaenpassiva.

Delatentebelastingvorderingenen-verplichtingen

wordenberekendtegendeperbalansdatumgeldende

ofmaterieelvastgesteldebelastingtarievenen-wetten

dienaarverwachtingvantoepassingzijnwanneer

debetreffendelatentebelastingvorderingenen

verplichtingenwordenafgewikkeld.


Financiële derivaten

Financiëlederivatenwordeninitieelindebalans

opgenomentegendereëlewaardeenvervolgensop

iederebalansdatumgewaardeerdtegendeactuele

reëlewaarde.Dedaaruitvoortvloeiendebatenof

lastenwordeninhetresultaatverwerkt.EBNpastgeen

hedgeaccountingtoe.

International Financial Reporting Standards

(IFRS)

Indejaarrekeningvan2009zijndeconsequentiesvan

devolgendestandaarden,waarvandetoepassingvan

krachtisvanafboekjaar2009,verwerkt:

(i) IFRS7,FinancialInstruments:disclosures

(ii) IFRS8,OperatingSegments

(iii) IAS1,PresentationofFinancialStatements

(iv) IAS23,BorrowingCosts

Indejaarrekeningvan2009zijndeconsequenties

vandevolgendestandaardeneninterpretaties,

waarvandetoepassingvankrachtisvanafboekjaar

2009,nietvantoepassingvoorEBNenhebben

derhalveookgeeneffect:

(i) IFRS2,Share-basedPayment

(ii) IAS27R,ConsolidatedandSeperateFinancial

Statements

(iii) IAS32Amendment,FinancialInstruments:

Presentation

(iv) IAS39Amendment,FinancialInstruments:

RecognitionandMeasurement

(v) IFRIC9,ReassessmentofEmbeddedDerivatives

(vi) IFRIC12ServiceConcessionArrangements

(vii)IFRIC13CustomerLoyaltyPrograms

(viii)IFRIC15AgreementsfortheConstructionof

RealEstate

(ix) IFRIC16HedgesofaNetInvestmentinaForeign

Operation

(x) IFRIC17,DistributionsofNon-cashAssets

toOwners

(xi) IFRIC18,TransfersofAssetsfromCustomers

EBNheeftnietgekozenvoordeinvoeringvan

devolgendenieuwestandaarden,aanpassingen

vanstandaardenennieuweIFRIC-interpretaties

waarvandetoepassingverplichtisvanafboekjaar

2010oflaterejaren:

(i)IFRS3,BusinessCombinations;vanaf2010

EBNverwachtdatdetoepassingvandezenieuwe

standaard,aanpassingenvanstandaardenennieuwe

IFRIC-interpretatiesintoekomstigeboekjarengeen

materiëlegevolgenzullenhebbenvoordejaarrekening

vandeonderneming.


Overzicht van gerealiseerd en niet gerealiseerd resultaat

inmiljoeneuro

noot 2009

mutatiet.o.v.2008 2008

nettoomzet 2 6.387 -27% 8.698

heffingen 3 2.238 3.136

operationelekosten 4 722 669

afschrijvingen 5 462 501

bedrijfslasten 3.422 -21% 4.306

bedrijfsresultaat 2.965 -32% 4.392

financiëlebaten 6 22 26

financiëlelasten 6 -89 -89

resultaatgeassocieerdedeelnemingen 7 52 51

resultaatvóórbelastingen 2.950 -33% 4.380

belastingen 8 -739 -33% -1.111

gerealiseerdresultaat 9 2.211 -32% 3.269

nietgerealiseerdresultaat - -

Totaal gerealiseerd en niet gerealiseerd resultaat ná belastingen 2.211 3.269


Balans

inmiljoeneuro

Activa nootultimo2009

ultimo2008 Passiva noot

ultimo2009

ultimo2008

Vaste activa Eigen vermogen 14

materiëlevasteactiva 10 3.448 3.404 aandelenkapitaal 128 128

financiëlevasteactiva 11 113 113 ingehoudenwinst 30 32

3.561 3.517 158 160

Langlopende schulden

voorzieningen 15 1.255 1.391

latentebelastingverplichtingen 8 40 78

opgenomenleningen 16 1.004 1.304

overige 17 18 18

2.317 2.791

Vlottende activa Kortlopende schulden

voorraden 12 12 9 opgenomenleningen 16 1.064 427

vorderingen 13 1.007 1.856 derivaten 19 0 22

derivaten 19 98 96 belastingschulden 246 417

liquidemiddelen 0 68 overige 18 893 1.729

1.117 2.029 2.203 2.595

Totaal 4.678 5.546 Totaal 4.678 5.546


Overzicht wijzigingen van het eigen vermogen

inmiljoeneuro

aandelenkapitaal ingehoudenwinsttotaaleigen

vermogen

Stand per 1 januari 2008 128 34 162

totaalresultaat 3.269 3.269

slotdividend2007 -34 -34

interim-dividend -3.237 -3.237

Stand per 31 december 2008 128 32 160


slotdividend2008 -32 -32


Stand per 31 december 2009 128 30 158

Deingehoudenwinstvan€30mlnishetvoorgesteldeslotdividend.Hettotaalresultaatover2009

bedroeg€7.765peraandeel.Datwaseendalingvan32%tenopzichtevan2008.

Zieinditverbandooknoot14.


Overzicht van Kasstromen

inmiljoeneuro

2009 2008

Bedrijfsactiviteiten

nettoresultaatuitdoorlopendeactiviteiten 2.211 3.269

herleidingnaarmiddelenuitbedrijfsactiviteiten

-resultaatdeelnemingen -52 -51

-ontvangendividend 52 51

-afschrijvingen 462 501

-mutatiebedrijfskapitaal* 142 342

-mutatievoorzieningen -11 28

-rente -tenlastevanresultaatgebracht 67 63

-ontvangen 20 26

-betaald -56 -69

-belastingen -tenlastevanresultaatgebracht 739 1.111

-ontvangen - -

-betaald -774 -1.055

-afwaarderingen 45 30

634 977

Middelen uit bedrijfsactiviteiten 2.845 4.246

Investeringsactiviteiten

materiëlevasteactiva -713 -651

Middelen aangewend voor investeringsactiviteiten -713 -651

Financieringsactiviteiten

winstuitkeringen -2.481 -3.069

opnameleningen - -

aflossingleningen - -

mutatieschuldenaankredietinstellingen 281 -476

Middelen uit financieringsactiviteiten -2.200 -3.545

Mutatie liquide middelen -68 50

Stand liquide middelen per 1 januari 68 18

Stand liquide middelen per 31december 0 68

* mutatie bedrijfskapitaal:

- voorraden -3 6

- vorderingen 849 -442

- kortlopende schulden (exclusief leningen, schulden aan kredietinstellingen en winstuitkeringen) -704 778

142 342


(1) Algemene informatie

Allebedragenindezetoelichtingzijnvermeldinmiljoeneneuro’s,tenzijandersvermeld.

Voorhetopstellenvandejaarrekeningmoetenschattingenenbeoordelingenworden

gemaakt.Dezehebbenconsequentiesvoordegerapporteerdebedragenvooractiva

enpassiva,inkomstenenuitgavenendedaaraangerelateerderapportagevan

voorwaardelijkeactivaenpassivaopdedatumvandejaarrekening.Deresultatenkunnen

doordergelijkeinschattingenenbeoordelingenwordenbeïnvloed.Indiegevallenworden

indetoelichtingendegrondslagenbesprokendiehetmanagementhetmeestbelangrijk

vindtendievanwegeintrinsiekeonzekerheidveelalhetmeestlastigtevoorspellenzijn.

Devoorzieningopruimkostenisgrotendeelsgebaseerdopinformatievanoperators.

EBNvolgtdeopgavevandeoperatorsoverproductiegegevensenbepaaltdegas-en

oliereservesvolgensdedefinitieszoalsdoorSPE,WPC,AAPGenSPEEzijnvastgelegd

inhetPetroleumResourcesManagementSysteem.Vooreennaderetoelichtingopde

totstandkomingvandezevoorzieningwordtverwezennaarde“Grondslagenvoorde

waarderingenwinstbepaling”paragraaf“Voorzieningen”opbladzijde59.

Hetmanagementwijsteropdattoekomstigegebeurtenissenkunnenafwijkenvande

voorspellingenendatschattingenregelmatigmoetenwordenbijgesteld.

Toelichting op de jaarrekening van Energie Beheer Nederland B.V.


Toelichting op de winst- en verliesrekening

(2) Netto omzet

EBNoefentéénhoofdactiviteituit,namelijkdeexploratieendewinningvanaardgasenaardolie.Daarom

heeftEBNbeslotenindetoelichtingbijdejaarcijfersgeengesegmenteerdeinformatieteverstrekken.

DetotaleomzetisinNederlandgerealiseerd.OokdeactivawaarEBNinparticipeert,bevindenzichin

Nederland.Informatiemetbetrekkingtotdebelangrijkstedebiteurenisopgenomenbijnoot23.

Denettoomzet2009uitbedrijfsvoeringbedroeg€6.387mln.Tenopzichtevan2008wasditeen

dalingvan€2.311mln(-27%).

Deaanmerkelijkeverminderingvandeomzethieldvoornamelijkverbandmetdegerealiseerdelagere

opbrengstprijzen(-23%).Daarnaastbleefhetvolumeachtermet4%.Derelatiefgeringeomzetvan

olie(1%vanhettotaal)vertoondeeenteruggangmet65%.

Ditwerdvooralveroorzaaktdooreensterkteruglopendeproductie,alsookdoorlagereopbrengstprijzen.

(3 en 4) Heffingen en operationele kosten

2009 2008

heffingen 2.238 3.136

operationelekosten 722 669

Deheffingenkwamen€898mln(-29%)lageruitdanin2008.Ditbetrofvoornamelijkdebijzondere

afdrachtenaandeStaatmetbetrekkingtotdeproductieuithetGroningenveldin2009,t.w.MOR-

afdrachtenvan€2.127mlneneenstaatsaandeelvan€96mln.Deafnameindeafdrachtenin2009

wasvoornamelijkhetgevolgvandelageregasprijsin2009.

Deoperationelekostenhebbenvooralbetrekkingopproductie-entransportkosten.

Inhetkadervandeverzelfstandigingheeftdevennootschapmetingangvan2008methaar

medewerkersarbeidscontractengesloten.Verderiserultimo2009nogeenaantalpersoneelsleden

doorDSMbijEBNgedetacheerd.Detotaleloonkostenzijnonderdeoperationelekostenopgenomen

endezebedroegenin2009€7,2mln(2008:€6,7mln),waarvan€5,3mlnbrutolonen,€0,3mln

socialelasten,€1,0pensioenkostenen€0,6mlnoverige.


EBNheefteentoegezegdepensioenregelingwelkesinds1januari2008ondergebrachtisbij

hetpensioenfondsABP.EBNverwerktdezepensioenregelingalstoegezegdebijdrageregeling,

aangeziendevereisteinformatietenbehoevevanactuariëleberekeningenontbreken.Per

balansdatumhaddeonderneminggeencontractueleverplichtingtothetstortenvanaanvullende

bedrageninhetgevalvaneentekortbijhetpensioenfondsandersdandemogelijkheidvanhet

betalenvanhogeretoekomstigepremies.

(5) Afschrijvingen

2009 2008

afschrijvingmateriëlevasteactiva 433 409

afschrijvingmateriëlevasteactivai.v.m.opruimen 29 92

Totaal 462 501

Deafschrijvingenvandegeactiveerdeopruimkostenzijnsterkgedaaldalsgevolgvandeverlaagde

inschattingvandebenodigdeopruimkosten.Vooreenverderetoelichtingzienoot15.

(6) Financiële baten en lasten

2009 2008

rentebaten 22 26

overigefinanciëlebaten 0 0

totaalfinanciëlebaten 22 26

rentelasten -52 -60

rentelastopcontantgemaaktevoorzieningen -27 -24

overigefinanciëlelasten -10 -5

totaalfinanciëlelasten -89 -89

Netto financieringslasten -67 -63


Ondanksdeaanzienlijkhogerbeschikbareliquiditeiteninhetverslagjaarlagenderentebatenopeen

lagerniveaudanin2008.Ditwasvooralhetgevolgvandesterkgedaalde(korte)marktrente.Evenzo

warenderentelastenlagertengevolgevandelagererentevoordeopnamevancommercialpaper.

Deoverigefinanciëlelastenwarenultimo2009€5mlnhoger,verbandhoudendmethetwaarderen

vanleningentegengeamortiseerdekostprijsenderivatentegenreëlewaarde.

(7) Resultaat geassocieerde deelnemingen

2009 2008

-GasTerraB.V. 14 14

-NOGATB.V. 31 29

-NGT-Extensie 7 8

52 51

(8) Belastingen

2009 2008

Actuele belastingen

-lopendjaar 777 1.103

-correctievoorgaandjaar 0 8

Latente belastingen

-afkomstigvantijdelijkeverschillen -38 -

Totaal 739 1.111

Deeffectievebelastingdrukover2009wasmet25,5%nagenoeggelijkaan2008(25,6%).

In2009bedroeghetnominaletariefvandevennootschapsbelastinginNederland25,5%(2008:25,5%).


Hetsaldovanlatentebelastingvorderingenenbelastingverplichtingennammet€38mlnafalsgevolg

vandevolgendewijzigingen:

2009 2008

Stand per 1 januari

-latentebelastingvorderingen 36 34

-latentebelastingverplichtingen -114 -113

Totaal per 1 januari -78 -79

Wijzigingen boekjaar:

-materiëleactiva 49 2

-voorzieningen -11 -1

Stand per 31 december -40 -78

waarvan:

-latentebelastingvorderingen 25 36

-latentebelastingverplichtingen -65 -114

Onderdelatentebelastingvorderingenen-verplichtingenwordendetoekomstigebelasting-

vorderingenen-verplichtingenverstaandieondermeervoortvloeienuittijdelijkeverschillentussen

hetvermogenberekendopbasisvanbedrijfseconomischegrondslagenenhetvermogenbepaald

volgensfiscalegrondslagen.

(9) Totaal resultaat

In2009resulteerteentotaalresultaatuitdoorlopendeactiviteitenvan€2.211mln.Datwas

€1.058mln(-32%)lagerdanover2008.


(10) Materiële vaste activa

Desamenstellingenhetverloopvandezepostblijktuithetonderstaandeoverzicht:

inmiljoeneuro

totaal

productie,transport

enopslagfaciliteiten boringen

inbreng-vergoedingen

activeringopruimkosten

investeringenenboringen

inaanleg

Stand 1 janauri 2009

aanschaffingswaarde 10.244 5.421 2.280 1.412 734 397

afschrijvingen 6.840 3.946 1.470 1.136 288 0

Boekwaarde 3.404 1.475 810 276 446 397

Mutaties in 2009

aanschaffingswaarde

-investeringen 713 171 73 16 - 453

-inbedrijfstellingen - 171 148 - - -319

-activeringfinancieringskosten 0 - - - - 0

-activeringopruimkosten -163 - - - -163 -

-buitenbedrijfstellingen -36 -33 -6 - 3 -

-afwaarderingen -45 - 0 - - -45

afschrijvingen

-afschrijvingen -462 -240 -172 -21 -29 -

-buitenbedrijfstellingen 37 34 6 - -3 -

44 103 49 -5 -192 89

Stand ultimo 2009

aanschaffingswaarde 10.713 5.730 2.495 1.428 574 486

afschrijvingen 7.265 4.152 1.636 1.157 320 0

Boekwaarde 3.448 1.578 859 271 254 486

Toelichting op de balans


Deinvesteringenin2009ad€713mlnwaren24%hogerdanin2008(€576mln).Desplitsingvan

dezeinvesteringentussenoplandenoffshorewas€238mln(2008:129mln)respectievelijk€475mln

(2008:447mln).

Deafnameindeactiveringvandegeschatteopruimkostenvaninstallatiesbedroegin2009negatief

€163mln(2008:positief€93mln).Vooreenverderetoelichtingzienoot15.

NaaraanleidingvandetoepassingvanIAS23“BorrowingCosts”isvoorhetprojectBergermeer

gasopslaghetgeactiveerdebedragmet3,8%opgerentendaarmeeeenbedragvan€0,3mlnaan

financieringskostengeactiveerd.

(11) Financiële vaste activa

OnderfinanciëlevasteactivaverstaatEBNdedeelnemingvan40%inGasTerraB.V.,de45%deelneming

inNOGATB.V.eneenaantalkleinereparticipaties,waaronderde12%deelnemingindeNGT-Extensie.

Dezelaatstedeelnemingisopgenomenonder‘overige’.

Degeassocieerdedeelnemingenwordenverwerktopbasisvandeequity-methode.Hetresultaatwordtjaarlijks

uitgekeerd,alsgevolgdaarvanzijnergeenwijzigingenindebalanspositiesvandebetreffendedeelnemingen.

GasTerra NOGAT overige

2009

totaal GasTerra NOGAT overige

2008

totaal

Stand per 1 januari 86 13 14 113 86 13 14 113

aandeelinresultaat 14 30 8 52 14 29 8 51

ontvangendividend -14 -30 -8 -52 -14 -29 -8 -51

Stand per 31 december 86 13 14 113 86 13 14 113

DevolgendetabelgeeftsamenvattendefinanciëleinformatieoverdegeassocieerdedeelnemingenGasTerra

B.V.,NOGATB.V.endeNGT-Extensieop 100%-basis.

GasTerrraNOGATNGT-

Extensie2009totaal GasTerrra NOGAT

NGT-Extensie

2008totaal

balanstotaalactiva 3.295 129 11 3.435 5.257 122 15 5.394

schulden 3.079 6 8 3.093 5.039 3 8 5.050

nettoomzet 18.310 113 76 18.499 23.953 101 86 24.140

nettoresultaat 36 71 57 164 36 65 64 165


(12) Voorraden

2009 2008

materiaal 7 7

condensaatenolie 5 2

Totaal 12 9

(13) Vorderingen

Dezezijnalsvolgttespecificeren:

2009 2008

vorderingopgeassocieerdedeelneming 883 1.751

overigehandelsdebiteuren 120 88

totaalhandelsdebiteuren 1.003 1.839

overigevorderingenentransitoria 4 17

Totaal 1.007 1.856

Devorderingenwarenmet€849mln(-46%)gedaald,voornamelijkalsgevolgvanlagereprijzeninhet

vierdekwartaal2009tenopzichtevanhetvierdekwartaalin2008.

DegeassocieerdedeelnemingbetreftGasTerraB.V.waarinEBNvoor40%deelneemt.DemetGasTerraB.V.

overeengekomenbetalingstermijnvarieertvan30tot60dagen;dezewordtstiptnagekomen.

Voorwatbetrefthetbetalingsrisicowordtverwezennaarnoot19.


(14) Eigen vermogen

2009 2008

Stand per 1 januari 160 162


slotdividendvoorgaandjaar -32 -34


Stand per 31 december 158 160

EBNdraagtmaandelijkshet(voorlopige)resultaatafaandeaandeelhouder.Dezeperiodieke

winstafdrachtissterkbepalendvoordebalansstructuurvanEBNenresulteertineenrelatiefbeperkt

eigenvermogenvoordeonderneming.Daarstaatechtereenzeeromvangrijkecashflowgedurende

hethelejaartegenover.HetfinancieringsbeleidvanEBNisgebaseerdophethandhavenvaneenvrije

toegangtotdevoornaamstekapitaalmarkten.Moody’senStandard&Poorsonderhoudendaarvoor

eenratingmetbetrekkingtotEBN.DeratingvanEBNissindsjareneenstabieletriple-A.

Hetgeplaatsteenvolgestorteaandelenkapitaalbeloopt€128mlnin2009(2008:€128mln)en

bestaatuit284.750aandelenmetelkeennominalewaardevan€450,00.

Hetvoorgesteldeslotdividendvan€30mlnwordtuitgekeerd,nadatdeAlgemeneVergaderingvan

Aandeelhoudersdejaarrekeningheeftvastgesteld.Ditbedragishetsaldovandenettowinstà

€2.211mlnenhetaluitgekeerdeinterim-dividendà€2.181mln.Hetvoorgesteldeslotdividendis

nietinminderinggebrachtopheteigenvermogen.


(15) Voorzieningen

Devoorzieningopruimkostenomvatverplichtingenmeteenlooptijdvan1tot30jaar.

Devoorzieningbodemdalingomvateveneensverplichtingenmeteenlooptijdvan1tot30jaar.

Hettotaalvandevoorzieningenwerdverlaagdmet€136mln.Ditishetsaldovandevolgende

wijzigingen:

opruimkosten bodemdaling totaal

Stand per 1 januari 2008 1.214 56 1.270

dotatie - 3 3

onttrekking -14 - -14

herziening 107 - 107

oprenten 24 - 24

Stand per 31 december 2008 1.331 59 1.391

dotatie - 1 1

onttrekking -10 - -10

herziening -153 - -153

oprenten 27 - 27

Stand per 31 december 2009 1.195 60 1.255

Deneerwaartseaanpassingvandevoorzieningopruimkostenad€136mlnwerdvooral

veroorzaaktdooreenactualiseringvandegeschattekostenvanhetontmantelenenopruimen

vaninstallaties.Voornaamsteachtergrondhiervanligtineendalingvanrigratesenaangepaste

inzichtenmetbetrekkingtotdetijdstippenvanbeëindigingvandeproductie.

Voordebepalingvandecontantewaardewerdevenalsin2008eendisconteringsvoetvan2%

gehanteerd(reëlerentemethode).


(16) Opgenomen kortlopende en langlopende leningen

totaal

2009waarvan

kortlopend totaal

2008waarvan

kortlopend

obligatieleningen 1.193 302 1.189 -

onderhandseleningen 113 - 115 -

commercialpaper 762 762 427 427

Totaal 2.068 1.064 1.731 427

Hettotaalvandeopgenomenleningenistoegenomenmet€337mln(19%),hoofdzakelijkals

gevolgvanhetfinancierenvanhetultimojaartekortmetcommercialpaper.In2010zullentwee

obligatieleningenvanintotaalCHF450mlnafgelostworden.Dezezijnin2009verantwoordals

kortlopendeleningen.

Erzijngeenzekerhedenverstrektoverdeopgenomenleningenmeteentotaleschuldrestultimo2009

van€2.068mln.Indeovereenkomstenvandezeleningenzijnclausulesopgenomendiehetstellen

vanzekerhedenbeperken.

Opgenomen langlopende leningen

Debalanspostlanglopendeleningenisalsvolgtsamengesteld:

2009 2008

CHF 100mln 2,315% openbarelening 2004/2010 - 67

JPY 5.000mln 1,59% onderhandselening 2004/2014 38 37

CHF 350mln 1,625% openbarelening 2005/2010 - 236

CHF 350mln 1,75% openbarelening 2005/2012 235 234




JPY 10.000mln 1,775% onderhandselening 2007/2017 76 78

1.004 1.304


Deleningeninvreemdevalutazijnviaswapsomgezetnaareuro’s.Allelanglopendeleningenzijn

vastrentend,metuitzonderingvandeJPY2004/2014leningwelkeperoktober2009variabelrentend

isgeworden.Hetgemiddeldeintrestpercentagevanallelanglopendeleningenis3,7%(2008:3,8%).

Devolgendetabelgeefteenoverzichtvandeopgenomenleningen,datwilzeggeninclusiefde

leningenwelkebinneneenjaarwordenafgelost,gerangschiktopbasisvanheteindevandelooptijd.

Opgenomenleningen,exclusiefschuldenaankredietinstellingen,wordenhieringetoond.

binnen1jaar 302

binnen1tot2jaar -

binnen2tot3jaar 235

binnen3tot4jaar 302

binnen4tot5jaar 391

na5jaar 76

Totaal 1.306

Vanhettotaalvandeopgenomenleningenheeftmeerdan50%eenresterendelooptijdvanlanger

dan3jaar.

(17) Overige langlopende schulden

Ditishoofdzakelijkeenschuldvan€17mlnaandeStaatuithoofdevanstockdividendvan

GasTerraB.V.


(18) Overige kortlopende schulden

Dezepostisalsvolgtsamengesteld:

2009 2008

handelscrediteuren 254 154

schuldeninzakerente 12 12

heffingen 375 1.028

overigeschulden 252 535

893 1.729

Deafnamebijdeheffingenisvoornamelijkhetgevolgvaneenlagereuitstaandeverplichtingmet

betrekkingtotdeMOR.

(19) Financiële derivaten

Beleidomfinanciëlerisico’stebeheersen

Algemeen

Debelangrijkstefinanciëlerisico’svoorEBNzijnhetliquiditeitsrisico,kredietrisicoenhetmarktrisico

(bestaandeuiteenrenterisicoeneenvalutarisico).HetfinanciëlebeleidvanEBNiseropgerichtom

opdekortetermijndeeffectenvankoers-enrenteschommelingenophetresultaattebeperken

enomoplangetermijndemarktwisselkoersenenmarktrentestevolgen.EBNmaaktgebruikvan

financiëlederivatenomderenteenvalutarisico’stebeheersendieverbondenzijnaanmetname

definancieringvanbedrijfsactiviteiten.Deondernemingneemtgeenspeculatievepositiesinmet

financiëlederivaten.

Liquiditeitsrisico

EBNbeschiktovereencommercialpaperprogrammavan€2.000mln.Datisgelijkaan2008.

Hiervanisperultimo2009€1.238mlnnietopgenomen.

HetbeleidvanEBNisomdeleningenendedaaraangekoppeldederivaten,nietvervroegdechter

conformdecontractuelelooptijdaftewikkelen.


Devolgendetabelgeeftinzichtindetimingvandeteverwachtenuitgavenmetbetrekkingtotaflossingen

rentevandeleningenendeafwikkelingvandedaaraangekoppeldederivaten:

2009 2009 2008

opgenomenleningen

rente-betalingen

betalingbijaflossing

ontvangstswap

totalecashout

totalecashout

binnen1jaar 302 -44 -302 12 -334 -45

binnen1tot2jaar - -36 - - -36 -335

binnen2tot3jaar 235 -36 -235 9 -262 -35

binnen3tot4jaar 302 -26 -302 14 -314 -262

binnen4tot5jaar 391 -15 -391 39 -367 -315

na5jaar 76 -1 -76 15 -62 -428

Totaal 1.306 -158 -1.306 89 -1.375 -1.420

Dekasmutatiesvandekortlopendeschuldenenkortlopendevorderingenzullenbinnenéénjaaréntegen

boekwaardeplaatsvinden.

Kredietrisico m.b.t. deposito’s

EBNbeperkthetkredietrisicodooruitsluitendzakentedoenmetfinanciëleinstellingenmeteenhoge

kredietwaardigheidendoorvaststellingvanspecifiekekredietlimietenperfinanciëleinstelling(minimaalP1

danwelA2volgensMoody’s).Gedurende2009waseralsgevolgvanhetseizoenspatroonindemaand

aprileenmaximalepositieveliquiditeitvan€2.071mln.Dankzijhetgevoerderisicomijdendebeleidheeft

EBNookin2009,geenschadeopgelopenverbandhoudendmetdebankencrisis.

HetmaximalekredietrisicovoorEBNbestaathoofdzakelijkuitdeopenigmomentuitgezettedeposito’sbij

kredietinstellingen.Opdeverslagdatumwasergeenaanleidingomhetmaximalekredietrisicouithoofde

vansignificanteovereenkomstenoffinanciëleinstrumententeverminderen.

Debiteurenrisico

EBNverkochtin200993%(2008:92%)vandeomzetaanGasTerraB.V.,welkeeenhoogwaardigedebiteuris.


Renterisico

Doelvanhetrenterisicobeleidishetbeperkenvanderenterisico’sdievoortkomenuitdefinanciering

vandeondernemingendaarmeetegelijkertijddenetto-rentelastenteoptimaliseren.Vanhetlang

aantetrekkenvermogen(inclusiefhetdeeldatbinneneenjaarafgelostmoetworden),zalmaximaal

60%alsvariabelrentendwordenaangehouden.Metuitzonderingvanéénlanglopendeleningzijnalle

overigeleningenvastrentend.

Onderstaandeanalysevandegevoeligheidvanopgenomenleningenendaaraangerelateerde

financiëlederivatenvoorrentebewegingen,gaatuitvaneenonmiddellijkeveranderingvan1%-punt

inderentetarievenvoorallevalutaenlooptijdentenopzichtevanhetniveauop31december2009.

Alleanderevariabelenwordendaarbijconstantgehouden.Eenverlagingvanderentetarievenmet

1%zouresulterenineengeschattedalingvandenettofinancieringslastenmet€8mlnuitgaande

vandesamenstellingvandefinanciëleinstrumentenper31december2009.Eentoenamevan

derentetarievenmet1%zouresulterenineenstijgingvandenettofinancieringslastenvannaar

schatting€8mln.

Inonderstaandetabelisdegevoeligheidweergegevenvandereëlewaardevandefinanciële

instrumentenper31december2009voorveranderingeninderentetarieven:

2009 boekwaarde reëlewaarde

veranderingreëlewaarde

+1%

veranderingreëlewaarde

-1%

liquidemiddelen 0 0 - -

kortlopendeleningen -1.064 -1.067 5 -5

langlopendeleningen -1.004 -1.020 37 -39

crosscurrencyswapsgebruiktvoorlanglopendeleningen 78 78 -9 10

valutatermijncontractengebruiktvoorkortlopendeleningen 20 20 0 0

valutatermijncontractengebruiktvooreconomischeafdekking - - - -


Voor2008lagdetotalegevoeligheidvoorrenteveranderingenmetbetrekkingtotdereëlewaardevan

definanciëleinstrumententussenpositief€46mln(+1%wijzigingvanrente)ennegatief€49mln

(-1%wijzigingvanrente).

Valutarisico

EBNdektvalutarisico’sdievoortvloeienuitverkopeneninkopen,volledigafophetmoment

waaropdehandelsvorderingenofhandelsverplichtingenzichmanifesteren.

Ultimo2009warenergeenpositiesomaftedekkenevenalsultimo2008.

Indeanalysehierondervandegevoeligheidvandenettoschuld(inclusieffinanciëlederivaten)voor

schommelingeninvalutakoersentenopzichtevandeeurowordtuitgegaanvaneenverandering

van10%inallevalutakoersentegenoverdeeurouitgaandevanhunniveauper31december2009,

waarbijalleanderevariabelenconstantwordengehouden.Eenveranderingvan+10%houdtindat

deeurozwakkerwordttenopzichtevandevreemdevaluta’s.Eenveranderingvan-10%betekent

eenversterkingvandeeurotenopzichtevandevreemdevaluta’s:

2009 boekwaarde reëlewaarde

veranderingwaarde

+10%

veranderingwaarde

-10%

liquidemiddelen 0 0 - -

kortlopendeleningen -1.064 -1.067 -64 53

langlopendeleningen -1.004 -1.020 -114 93

crosscurrencyswapsgebruiktvoorlanglopendeleningen 78 78 117 -96

valutatermijncontractengebruiktvoorkortlopendeleningen 20 20 64 -53

valutatermijncontractengebruiktvooreconomischeafdekking - - - -

Voor2008lagdegevoeligheidvoorwijzigingeninvalutakoersentussenpositief€4mln(+10%wijziging

vanallevalutakoersen)ennegatief€4mln(-10%wijzigingvanallevalutakoersen).


Reële waarde van financiële instrumenten

Onderstaandetabelgeefteenoverzichtvandeboekwaardeendegeschattereëlewaardevanfinanciële

instrumenten:

31december2009 31december2008

boekwaarde reëlewaarde boekwaarde reëlewaarde

Activa

overigedeelnemingen 113 113 113 113

kortlopendevorderingen 1.007 1.007 1.856 1.856

financiëlederivaten 98 98 96 96

liquidemiddelen 0 0 68 68

Passiva

langlopendeleningen 1.004 1.020 1.304 1.303

kortlopendeleningen 1.064 1.067 427 425

financiëlederivaten 0 0 22 22

overigekortlopendeschulden 1.139 1.139 2.146 2.146

Dereëlewaardevanfinanciëleinstrumentenwerdbepaaldopbasisvandevolgendemethoden

enuitgangspunten:kortlopendevorderingen,liquidemiddelenenkortlopendeschuldenworden

opgenomentegenhunboekwaarde.Geziendekortelooptijdvandezeinstrumentenbenadertdeze

dereëlewaarde.

Dereëlewaardevandelanglopendeleningenenvandefinanciëlederivaten,gekoppeldaande

langlopendeleningen,werdenberekendopbasisvaneencontantewaardemodel,vantoepassing

zijndemarktrentecurvenenwisselkoersen.Deinformatietenbehoevevandezereëlewaarde

berekeningen,isgebaseerdopwaarneembaremarktgegevens,welkeverkregenzijnvantoegankelijke

marktpartijen(o.a.Reuters),diebetrouwbaarenonafhankelijkwordengeacht.


Onderstaandetabelbiedteenoverzichtvandeboekwaardevanfinanciëlederivatenonderverdeeldnaar

typeendoel:

activa passiva totaal

renteswaps - - -

valutaswaps 96 -22 74

Stand per 31 december 2008 96 -22 74

renteswaps - - -

valutaswaps 98 - 98

Stand per 31 december 2009 98 - 98


(20) Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

ZoalsaangegevenindegrondslagenvoorwaarderingenwinstbepalingneemtEBN

deelineenveelheidvansamenwerkingsverbanden.Debasishiervoorisvastgelegd

inovereenkomstenvansamenwerking,waaruitmeerjarigefinanciëlerechtenen

verplichtingenvoortvloeienvoordetoekomst.Hetispraktischnietuitvoerbaarom

hiervandeomvangtebepalen.Terindicatie:deresterendeverplichtingenultimo2009

voor3groteinvesteringsprojecten(Schoonebeekoliewinning,Bergermeergasopslag

enhetgasontwikkelingsprojectK5CU)bedragenperbalansdatum€447mln.

VoortsbedraagtEBN’s(in)directeaandelindegasreservesvanveldenwaarinEBN

participeertper31december2009491miljardm3GE.

(21) Nettoschuld

2009 2008

Opgenomen leningen:

langlopendeleningen 1.004 1.304

kortlopendeleningen 1.064 427

Totaal opgenomen leningen 2.068 1.731

liquidemiddelen 0 -68

financiëlederivaten,activa -98 -96(voorzovervantoepassingzieooknoot19)

financiëlederivaten,verplichtingen 0 22

Nettoschuld (A) 1.970 1.589

Eigen vermogen (B) 158 160

Gearing ratio A/(A+B)*100% 93% 91%

Overige toelichtingen


(22) Toelichting bij het overzicht van kasstromen

Bijhetopstellenvanhetoverzichtvankasstromenwordtdeindirectemethodetoegepast

enwordtuitgegaanvaneenvergelijkingvanbeginbalanseneindbalans.Vervolgensworden

mutatiesgeëlimineerddieniettoteenkasstroomhebbengeleid.Hetgaatdanbijvoorbeeld

omkoersverschillen,waardecorrectiesenoverboekingentussenbalansrekeningen.

Demutatiesinhetoverzichtkasstromenkunnengrotendeelswordenontleendaande

mutatie-overzichtenvandebetreffendebalansposten.

(23) Verbonden partijen

OpbasisvandeGaswetzijnGasTerraB.V.enEBNverwantebedrijven.EBNheeft62

contractenmetGasTerraB.V..VoorEBNbedraagthetbelangpercontracttenminste€5mln.

Vandenettoomzetvan€6.387mlnis€5.930mlngerealiseerdviaGasTerraB.V.

(2008:€8.698mlnresp.€8.037mln).

Onderdevorderingenin2009isuithoofdevanleveringenaanGasTerraB.V.eenbedrag

opgenomenvan€883mln(2008:€1.751mln).

DeStaatalsaandeelhouderisalseenverbondenpartijaantemerken.


(24) Beloning bestuurders

EBNheefttweedirectieledenmeteenEBNarbeidsovereenkomsteneendirectielidisvanuit

DSMterbeschikkinggesteld.Detotalebezoldigingvandedirectiebedroegin2009€0,8mln

(2008:€0,7mln).

GeletopbestaandeafsprakenmetDSMhieromtrent,kangeenuitsplitsingplaatsvinden.

In2009bedroegdevergoedingaandeCommissarissen€0,1mln(2008:€0,1mln).

(25) Servicekosten vergoed aan externe accountants

DekostenvanErnst&Young,verantwoordonderoperationelekosten,bedroegenin2009

€518.000voorauditservices(statutaireenjointventureaudits)(2008:€517.000),€5.000

voorbelastingadvies(2008:€8.000)en€11.000vooroverigediensten(2008:€11.000).

Utrecht,24Maart2010

directie

J.D.Bokhoven

J.W.P.M.Haenen

D.G.Roest

raadvancommissarissen

ir.R.M.J.vanderMeer

drs.A.H.P.GratamavanAndel

ir.G-J.Kramer

mr.H.M.C.M.vanOorschot


DewinstbestemminggeschiedtconformhetgesteldeinArtikel21vandestatutenvande

Vennootschap.Aandeaandeelhouder:

• wordtjaarlijkseengedeeltevandewinstalsbijzonderewinstuitkeringuitgekeerd;

• wordthetresterendedeelvandewinstalsdividenduitgekeerd.

Winstbestemming


Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Energie Beheer Nederland B.V.

Accountantsverklaring

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wijhebbendeinditverslagopgenomenjaarrekening

2009vanEnergieBeheerNederlandB.V.teUtrecht

bestaandeuitdebalansper31december2009,

overzichtvangerealiseerdeenniet-gerealiseerde

resultaten,overzichtwijzigingenvanheteigen

vermogenenhetoverzichtvankasstromenover

2009alsmedeuiteenoverzichtvandebelangrijkste

grondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenoverige

toelichtingengecontroleerd.

Verantwoordelijkheid van de directie

Dedirectievandevennootschapisverantwoordelijk

voorhetopmakenvandejaarrekeningdiehet

vermogenenhetresultaatgetrouwdientweer

tegeveninovereenstemmingmetInternational

FinancialReportingStandardszoalsaanvaard

binnendeEuropeseUnieenmetTitel9Boek2

BW,alsmedevoorhetopstellenvanhetjaarverslag

inovereenstemmingmetTitel9Boek2BW.Deze

verantwoordelijkheidomvatondermeer:

hetontwerpen,invoereneninstandhoudenvan

eeninternbeheersingssysteemrelevantvoorhet

opmakenvanengetrouwweergeveninde

jaarrekeningvanvermogenenresultaat,zodanig

datdezegeenafwijkingenvanmaterieelbelang

alsgevolgvanfraudeoffoutenbevat,hetkiezen

entoepassenvanaanvaardbaregrondslagenvoor

financiëleverslaggevingenhetmakenvanschattingen

dieonderdegegevenomstandighedenredelijkzijn.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onzeverantwoordelijkheidishetgevenvaneenoordeel

overdejaarrekeningopbasisvanonzecontrole.Wij

hebbenonzecontroleverrichtinovereenstemmingmet

Nederlandsrecht.Dienovereenkomstigzijnwijverplicht

tevoldoenaandevooronsgeldendegedragsnormen

enzijnwijgehoudenonzecontrolezodanigteplannen

enuittevoerendateenredelijkematevanzekerheid

wordtverkregendatdejaarrekeninggeenafwijkingen

vanmaterieelbelangbevat.

Eencontroleomvathetuitvoerenvanwerkzaamheden

terverkrijgingvancontrole-informatieoverdebedragen

endetoelichtingenindejaarrekening.Dekeuzevan

deuittevoerenwerkzaamhedenisafhankelijkvande

professioneleoordeelsvormingvandeaccountant,

waaronderbegrepenzijnbeoordelingvanderisico’s


vanafwijkingenvanmaterieelbelangalsgevolg

vanfraudeoffouten.Indiebeoordelingneemtde

accountantinaanmerkinghetvoorhetopmakenvanen

getrouwweergevenindejaarrekeningvanvermogen

enresultaatrelevanteinternebeheersingssysteem,

teneindeeenverantwoordekeuzetekunnenmaken

vandecontrolewerkzaamhedendieonderdegegeven

omstandighedenadequaatzijnmaardieniettotdoel

hebbeneenoordeeltegevenoverdeeffectiviteitvan

hetinternebeheersingssysteemvandevennootschap.

Tevensomvateencontroleondermeereenevaluatie

vandeaanvaardbaarheidvandetoegepaste

grondslagenvoorfinanciëleverslaggevingenvande

redelijkheidvanschattingendiededirectievande

vennootschapheeftgemaakt,alsmedeeenevaluatie

vanhetalgehelebeeldvandejaarrekening.

Wijzijnvanmeningdatdedooronsverkregen

controle-informatievoldoendeengeschiktisalsbasis

vooronsoordeel.

Oordeel

Naaronsoordeelgeeftdejaarrekeningeengetrouw

beeldvandegrootteendesamenstellingvanhet

vermogenvanEnergieBeheerNederlandB.V.

per31 december2009envanhetresultaatende

kasstromenover2009inovereenstemmingmet

InternationalFinancialReportingStandardszoals

aanvaardbinnendeEuropeseUnieenmetTitel9

Boek2BW.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften

en/of voorschriften van regelgevende instanties

Opgrondvandewettelijkeverplichtingingevolge

artikel2:393lid5onderfBWmeldenwijdathet

jaarverslag,voorzoverwijdatkunnenbeoordelen,

verenigbaarismetdejaarrekeningzoalsvereistin

artikel2:391lid4BW.

Maastricht,24maart2010

Ernst&YoungAccountantsLLP

w.g.drs.P.L.C.M.JanssenRA


Verklarendewoordenlijst

Cluster Locatiewaarvanmeerdereputtengeboordkunnenworden

CorporateGovernanceCode Gedragscodevoorbeursgenoteerdeondernemingen

COSO TheCommitteeofSponsoringOrganizationsoftheTreadwayCommision

EBN EnergieBeheerNederlandB.V.

E&P Exploratieenproductie

EZ MinisterievanEconomischeZaken

Dashboard Overzichtvanbedrijfspecifiekeprestatieindicatoren

Gasgebouw PubliekprivatesamenwerkingindeMaatschapGroningeneninGasTerra

GE Groningenequivalent

HR Personeelszaken(HumanResources)

ICT Informatiecommunicatietechnologie

IFRS InternationalFinancialReportingStandards

IMS IntegraalManagementSysteem

LNG LiquifiedNaturalGas

MVO MaatschappelijkVerantwoordOndernemen

NAM NederlandseAardolieMaatschappij


NOGEPA NederlandseOlieenGasExploratieenProductieAssociatie

Offshore Opzee

Scorecard Overzichtvanafdelingspecifiekeprestatieindicatoren

SodM StaatstoezichtopdeMijnen

TNO Nederlandsonderzoeksinstituut

Treasury Hetbeherenvanhetgeldvandeonderneming

VGM Veiligheid,Gezondheid,Milieu


Kerncijfers

10 jaar EBNbedrageninmiljoeneuro

IFRS2009

IFRS2008

IFRS2007

IFRS2006

IFRS2005 2005 2004 2003 2002 2001 2000

EBN deelname in activiteiten:

- aantalwinningsvergunningenlandzijde 22 21 20 14 14 14 14 14 14 14 14

- aantalwinningsvergunningenzeezijde 103 100 95 85 85 85 77 77 70 66 63

- aantalopsporingsvergunningen 45 41 26 17 19 19 22 26 31 40 3

afzet(mrdm³,100%) 70 73 64 66 67 67 72 63 64 66 60

mutatiein%t.o.v.voorgaandjaar(100%) -5 +11 -3 -1 -7 -7 +15 -4 -4 +10 -3

- afzetGroningen(mrdm³,EBNaandeel) 15 16 12 13 13 13 13 11 10 10 8

- afzetkleinevelden(mrdm³,EBNaandeel) 14 15 15 15 15 15 18 15 17 19 18

- afzettotaal(mrdm³,EBNaandeel) 29 30 27 28 28 28 30 26 27 28 26

gemiddelde opbrengstprijs gas

(€-centenperm³,35,17MJ/m³) 20,72 26,91 20,67 21,52 16,46 16,46 13,17 13,88 12,55 13,93 11,33

omzet uit:

- doorlopendeactiviteiten 6.387 8.698 6.090 6.264 4.883 4.883 4.230 3.872 3.633 4.146 3.144

- beëindigdeactiviteiten 3.384 3.384

omzet totaal 6.387 8.698 6.090 6.264 8.267 8.267 4.230 3.872 3.633 4.146 3.144

mutatieuitdoorlopendeactiviteiten%t.o.v.voorgaandjaar -27 +43 -3 +28 +15 +15 +9 +7 -12 +32 +48

totaal resultaat uit:

-doorlopendeactiviteiten 2.211 3.269 2.367 2.378 1.673 1.637 1.534 1.380 1.296 1.590 1.184

-beëindigdeactiviteiten 2.154 2.154

totaal resultaat 2.211 3.269 2.367 2.378 3.827 3.791 1.534 1.380 1.296 1.590 1.184

totaalresultaatuitdoorlopendeactiviteitenin%vandeomzet 35 38 39 38 34 34 36 36 36 38 38

materiële vaste activa:

-investeringenonshore 238 129 277 146 121 121 143 138 125 80 62

-investeringenoffshore 475 447 405 478 446 446 207 316 325 225 246

-opruimen -163 93 137 273 149

totaalinvesteringen 550 669 819 896 716 567 350 454 450 305 308

afschrijvingen 462 501 494 403 374 376 337 344 334 342 347

eigenvermogen 158 160 162 290 237 437 348 329 280 129 129

gearingratio(%) 93 91 93 86

vreemdvermogen 4.520 5.386 4.664 3.902 3.437 2.977 2.730 2.592 2.746 2.728 2.775

ContactinformatieHoofdzaken in cijfers

Bezoekadres Bezoekadres

EBN Utrecht EBN Heerlen

Moreelsepark 48 Het Overloon 1

3511 EP Utrecht 6411 TE Heerlen

Postadres

Postbus 19063

3501 DB Utrecht

T +31 (0)30-2339001

F +31 (0)30-2339051

E [email protected]

Tekst

Tekst & Speech, Haren

Ontwerpenopmaak

Bovil DDB, Eindhoven

Fotografie

Roy Beusker, Den Haag

Druk

Drukkerij van Meurs, Ridderkerk

© 2010 EBN

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt

door druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande

schriftelijke toestemming van EBN.

2009 2008

Aantal samenwerkingsverbanden 181 171

waarvan m.b.t. exploratie 45 41

Afzet EBN-aandeel (mrd. m3)1 29 30

EBN’s (in)directe aandeel in reserves (mrd. m3 GE) 491 507

Omzet (uit doorlopende activiteiten) 6.387 8.698

Netto resultaat uit doorlopende activiteiten 2.211 3.269

Staatsbaten via EBN 5.188 7.516

Investeringen 713 576

Afschrijvingen 462 501

Aantal medewerkers 79 61

1 Dit is inclusief het proportionele gedeelte van de afzet in de concessies waarin EBN niet

zelf het gas ontvangt, doch gerechtigd is tot een evenredig deel van de opbrengst. Alle

hoeveelheden in dit verslag zijn, tenzij anders vermeld, uitgedrukt in mrd. m3 aardgas

(35,17 Mj bij 0 graden Celcius) op basis van het deelnemingspercentage van EBN.

EB

N Jaarverslag 2009 - O

ngekende mogelijkheden

Jaarverslag 2009Ongekende mogelijkheden

jaarverslag 2009 ongekende mogelijkheden · 2019. 10. 11. · ebn jaarverslag 2009 | 2 voorwoord...

Documents