j uî ezªuej at-z o zév

26
68 ․ 상장협연구 제68호 2013/10 특집상법 및 자본시장법 개정과 향후 과제 M&A 법적 환경의 변화와 개선과제 25) 송 종 준* <목 차> . 머리말 . M&A 법적 환경의 변화 . M&A 법적 환경의 변화에 따른 개선과제 . 맺음말 <요약> 2011년 4월 상법이 개정되고 2013년 5월 자본시장법이 개정되면서 삼각합병과 현금지급합병 이 도입되고, 위임장 경쟁의 활성화를 위한 법 개정이 단행됨으로써 이제 우리나라의 M&A법 환경도 국제적인 수준에 상당부분 근접하게 되었다고 평가할 수 있다. 그런데 M&A법 환경의 구축에 있어서는 인수측면과 방어측면, 그리고 소수주주보호측면에 서 균형적인 시각으로 국제적이고 보편적인 규범수준과 정합을 이루는 것이 바람직하다. 이러 한 견지에서 현행 M&A법제는 인수측면의 규제완화에 치중되기도 하였지만 그 자체에도 재검 토할 과제가 적지 않다. 또한 선진국의 선험적인 M&A법제에 비하면 법적 취급에 있어서 다양 한 이해당사자에 대한 균형적인 시각도 부족하다. 더욱이, 최근의 M&A법제 환경의 변화로 볼 때에 우리나라 M&A시장에서도 앞으로 선진국형 M&A행태가 확산될 것으로 전망되는데 현행 법제만으로는 그러한 변화에 충분히 대응할 수 없을 뿐만 아니라, 피인수회사와 그 소수주주에 대한 법적 보호측면은 시급히 보완되어야 할 필요가 있다. * 충북대학교 법학전문대학원 교수, [email protected]

Upload: others

Post on 27-Nov-2021

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

25) *
. M&A

<>
2011 4 2013 5
, M&A
.
M&A ,
.
M&A
. M&A
. , M&A
M&A M&A
,
.
* , [email protected]
M&A
68 201310 69
M&A ,

.
, ,
.

, M&A
. M&A
. M&A
.
M&A
, M&A
.
’90 , M&A
. 2011 4
2013 5 ,
M&A
.
M&A ,

. M&A
.
,
. ,


.
:
70 68 201310
,
,
.
M&A
, M&A
.
1. M&A
M&A .
M&A M&A
. 1980 M&A
, , 2000
. M&A
M&A .
.
M&A
(private buy-out fund) .
PEF(private equity fund),
SPAC(special purpose acquisition company) .
2013 5
(investment bank) , (prime brokerage)
(hedge
fund) .
M&A
.1) M&A
.
1) , (, 2006.11), 7
, 13.
.
M&A M&A
. M&A
,
.
2000 2012
10 .2) , M&A
2000
,
5% 41%
.3)
1/3 5) 6)
(partial bids) M&A
. ,
(shadow voting) 2015
.
(proxy solicitation)
, ,

2) , 2012-33(2012.8.14-8.20), 37.
3) , 2012-33, 38 ; 2007
, 6 ; 2009 , 3.
4) City Code 30% 30% 50%

(City Code on Takeovers and Mergers, Rule §9.1).
5) 1/3 , , 60
10 3 1
.
6) (
) 3 2
. ,
, 26 2( ,
2013. 6), 146 .
:
72 68 201310
.
.
M&A .
M&A ,
(LBO, leveraged buy-out)
.
’90
M&A 2000 M&A
.
LBO
LBO(financial LBO, LBO), LBO(merger
LBO) . LBO 7) LBO
,8) LBO .
LBO , LBO
M&A
LBO .
.
M&A .
M&A
. ,
M&A
M&A , M&A
.9)

M&A(bust-up M&A) .10)
7) 2006.11.9, 20047027 ; 2008.2.28, 20075987 ; 2012.6.14. 20121283( LBO)
8) 2010.4.15, 20096634( LBO)
9) 1984 1986 M&A 3
. Ronald. J. Gilson & Bernard S. Black, The Law of Finance
of Corporate Acquisitions(Foundation Press, 1995), p.358
10) , Bust-up M&A , 8 2(
M&A
68 201310 73
LBO
. M&A
,11) ( , bust-up proxy
fight) .
, M&A
, (going
private) .
,
.
M&A
, M&A
.
, M&A
.
(freeze-out) .
M&A
.
.
(1)
.
()
( ) ,
() .
(straight or forward triangular merger), (reverse
triangular merger) . ,
, 2007), 347 .
11) John C. Coffee, Jr., Shareholders versus Managers : The Strain in the Corporate Web, 85
Mich. L. Rev. 1, 2(Oct. 1986).
:
74 68 201310
().

.
M&A ,
M&A .
.
(2)

,
, 3 ()
.
. ,
(522), (5275),
(5222, 5276), (5223)
.
100 90 , ( )
(5272 2).
.

.

.
, ( )
.
.12)
, 3 418
2
, ,
().
12) , ( )( , 2013), 594 ; 800 1.
M&A
68 201310 75
,
(5223 1).
.
()
, , ,
,
. ,
( 1655 3).
(cash-out merger)
(523
4). .
,

() .
(2)
.
.
, ,
. .
.
(3)
(freeze-out)
.
.
. , (bona fide
business purpose) ,
. , (fair dealing)
:
76 68 201310
. .
(4)

. ,
. ,
,

. ,
.
95%
(right of buy-out) (right of sell-out)
(mandatory purchase of minority shares)
( 36024∼26).
(absolute control)
,
.
(freeze-out, squeeze-out) , ,
13) 14)
.
, ( 23)
15) .
.

13) , -
, 6 1(, 2005), 1
14) §327 a, §327 b, §327 c, §327 d, §327 e, §327 f
15) , 2011 -( , 2011), 127. ,
, 26 1(, 2012.3) .
M&A
68 201310 77
.16)
, ,
17) ,
18). (doctrine
of fairness)
.19)
24 1). 95%
( 36024 1). 95%
, 50%
,
(36024 2).
.
(95% ) .
(b)

( 36024 1).
.20)
16) BVerGE, ZIP 2000, S.1670, 1671 ff. , Squeeze-out
, 14(, 2003), 495-496 .
17) European Convention on Human Rights, Protocol 1, art 1.
18) Bramelid v. Sweden(application 8588 and 8589/79)(1982 5 EHRR 249). Derek French,
Stephen Mayson & Christopper Ryan, Company Law(2008-2009)(Oxford, 2008), p. 228 ;
, , 2011 ·
(2011.10.15), 48-49.
19) , , 8-13 .
20) : James D. Cox & Thomas L. Hazen & F. Hodge O'neal, Corporations(Aspen
Law & Business, 1997), p.611 ; William J. Carney, Mergers and Acquisitions(Foundation
Press, 2000), pp. 423-424. : , -
, 30 2(, 2011.8), 32
; , 2011 ( , 2011.12), 108 ; ,
:
78 68 201310
(business purpose) .21)
.

.22)

,
. .

.23)
(c)

(36024 3).

.24)
,
,
,
( 36024 4).
,
.
, 1
,
,
( 36024 5).
, 52.
21) (financial interest) (corporation's
interest) . Alpert v. 28 Williams St. Corp., 63
N.Y. 2d 557, 483 N.Y.S. 2d 667, 473 N.E.2d 19(1984).
22) , , 11.
23) Weinberger v. UOP, 457 A. 2d(Del. 1983)
24) , ,
24 3(, 2005), 93. : , , 433-434.
M&A
68 201310 79
(d)

( 36024 4 3, 4),
.
1
( 36024 7), 2
30
( 36024 8).
( 3742)
.

, , ,

.25)
(e)
2
( 36024 6).

2
. 2 . 2
.26)
,
.
.
( 36026 1).
(3) -
26) 2011.4.28. 20092667 ( )
:
80 68 201310

( 36025 1).
(compulsory acquisition) (right of sell-out) ,
(mandatory bids)
.
.

.
, .
, .
.
(b)
2
( 360242). ‘2
’ .
, 30

( 36025 3 4).
( 36025 5).
(c)

( 36026 1).
.
( 36026 2).
.
(1)
,

.
M&A
68 201310 81
,
M&A .
.
2000
.


.

( 152 1).
10
( 152 2, 161).
,
. ,
( 154),
( 152 6, 163)
( 156 1), ,
( 154).
(
155).
(3)


.
(a)

( 316 )
,
( 1522
:
82 68 201310
1), 2
( 1522 2).


.
,



. ,
2
.
(b)

. 5(
, , )
, 2 ( 153).


. ( 156 1)
( 1582, 166)
.
. M&A
1.
.
M&A
68 201310 83

,
.
, , , ,
, , ,
27)
.

.
(2)
,

.
.28)
,

. ,
( 161
1 6) .
(3)
merger, )
.
,
. ,

27) RMBCA §11.02(c)(3).
28) : , , 25 4(,
2011), 94 ; , , 25
4( , 2012), 261 ; , ,
2013 (2013.4.26), 24.
:
84 68 201310
29)
.

. 2006
,30)

(triangular stock exchange) . ,

.
.
(1)
20 60
( 134 3, 146 3).
(20) ,
.
60
.
20 (business day)
(calenda day) (pressure to sell)
, 60
. 20
29) , (non-assignable franchise, ),
(long-term lease), (trademarks), 3
(non-transferable contracts rights without third-party approval)
3

. Tad Ravazzini, Note, The Amalgamating
Reorganization Provisions : The Asymmetry in Treatment of Forward and Reverse
Triangular Mergers and Other Problems, 26 Golden Gate U. L. 541, 569(1996).
30) 749 1 2, 751 1 3, 758 4, 760 5, 768 1
, 770 1 3. , 4(, 2008), 87 .
M&A
68 201310 85
,
.
.
, ,
.
.

, 20, 40
.31)
(partial bids) .
,
.
, 2

.

.
(speculation) (coercion)

. 30%
(mandatory takeover bids)
. 1971
, 1990
1/3 1/3
.
60 10 ( , )
3 1
.32)
32) 272 1 2, 62 3.
:
86 68 201310
, ( ) ,33)
10%
5% 3 1
34) . 1/3
,
,
,
.35)
,

,
.
,
1/3
.36)
. LBO
LBO M&A
. LBO M&A
, ,
, M&A LBO
.
, M&A LBO
LBO .
LBO 2006 2008
. LBO LBO
33) 272 1 3.
34) 272 1 4, 7 3, 4, 42
1.
58-1( , 2008.6), 23.
36) , , 160-164
.
M&A
68 201310 87
LBO
. ,

.37)
2.
.
2011 4
( 3443) ,
( 341).
, ,
,
.
,
. 1997 1
(
23 4) ,
. ,

(
5-21).
M&A ,
.

.
.
, ,

, .
37) , LBO -
, 56(, 2011.10), 112 .
:
88 68 201310
M&A M&A
. M&A
. .
M&A
,
.
,
.

.38) ,

.
.

.


. (stock purchase
warrant) . 39)
.

(call option) .
, ,
.40)
.

. ,
38) , M&A ( , 2009), 199-231 .
39) 2010 20112013 .
40) , (Warrant) (
, 2010.10), 19-67 .
M&A
68 201310 89
,

.
,
, M&A ,

.

.

.
,


.41)
, .
, ,

.
,42)


.
.
41) , , 26 4
(, 2008), 265 ; , , 58 .
42) , , No. 1267(2004. 5), 110.
:
90 68 201310
.
,

95% .
(compulsory acquisition)
90%
(right to buy-out,
right to squeeze-out), (right to
sell-out) .43) ,
. ,
3 2
.

, .
2
.44)

. ,

. ,
.
,
95%

,
.45)
.
43) 2006 Company Act, S. 979(1)(2), S. 983(2)(b),(3)(b). Derek French, Stephen Mayson &
Christopher Ryan, Company Law(25th edition)(Oxford, 2008), pp. 228-233.
44) , , 216.
45) , , 170-171.
M&A
68 201310 91
.
M&A .
, , M&A
M&A
. M&A , ,
M&A
.
.
M&A
. , M&A
M&A M&A
,
.
M&A
.
M&A .
:
92 68 201310

, , 24 3,
, 2005
, , 25 4, , 2011
, , 26 4,
, 2008
, 30 2, , 2011.8
, ,
26 2, , 2013. 6
, Bust-up M&A , 8 2,
, 2007
, 6 1, ,
2005
, 2012.3
, 56, , 2011.10
, M&A , , 2009
, , ,
2006.11
, , 2011 ·
, 2011.10.15
, , 2013
, 2013.4.26
, Squeeze-out , 14, , 2003
, 2011 , , 2011.12
, , , 2009
, (Warrant) , , 2010.10
, , 25 4,
, 2012
, , , 2007
, 58-1, , 2008.6
, , No. 1267, 2004. 5
Derek French, Stephen Mayson & Christopper Ryan, Company Law(2008-2009),
Oxford, 2008
James D. Cox & Thomas L. Hazen & F. Hodge O'neal, Corporations, Aspen Law &
Business, 1997
John C. Coffee, Jr., Shareholders versus Managers : The Strain in the Corporate Web,
85 Mich. L. Rev. 1(Oct. 1986)
Ronald. J. Gilson & Bernard S. Black, The Law of Finance of Corporate Acquisitions,
Foundation Press, 1995
in Treatment of Forward and Reverse Triangular Mergers and Other
Problems, 26 Golden Gate U. L. 541(1996)
William J. Carney, Mergers and Acquisitions, Foundation Press, 2000