7'den 70'eHerkes İçin!Rot1erc. Paik.,. , (llmatDneT

Için Masaüstü YaYılıellik"Tasan", Idtabou" YIIZMr

. j";::..,~~" j

j

j

j

j

j

j

j

j

j

j

j

j

• j

: j

j

jEtkin KağıtBaskı j

Tasarıınını ÖğrenmeninEğlenceli ve Kolay Yol, j

Web SayFası Tasarlark, jKUllanacağınız Jik j!ardım çantası j

EtkileYic~ Web Tasarımı jYapmak Için YüzlerceJpucu ve Öneri -Hepsi j

< Basit Bir Dilde j

j

j

j

Al\lJ.ATÖRLERlCİN

•

WEB TASARIlVII &l\lJ.ASAüSTÜ YAYıNCıLıK

Roger C. Parker

--IDGBOOKSWORLDWIDE

IDG Books Worldwide. Ine.An International Data Group Company

Fost~r Ciı~·, CA" Chieago, Il,. Indlanapoliıı, IN • BraJntrec, MA • Oilllas. TX

Amatörler için Masaüstü Yayıncılıkve Web Tasanmı

IDG Books Worldwide Inc.Arı Inlernational Data Group Company9JO E, Hillside Blvd.Suitc 400Fos!er City, CA 99404lisansı ile"GLOBUS" Dünya Basınevi

100.Yıl mahallesi 34440 Bagcıladslanbııl

tarafındanyayınlanl11ı~tır,

Copyright 1999 Dünya YayıncılıkA.ş.

Tüm yayın haklan Dünya YayıncılıkAŞ. 'ye aittir. Bu kitabın herhangi bir kısmı,

sayfa düzeni. kapak tasanınıve İkon1an, yayıncınınyazılı izni olmadan taklitedilemez veya çoğaltılamaz.

ISBN: 975-304-010-5

Türkiye'de basılmıştır.

Arnalörler İçin." kitaplarınailişItin her (ürlü bilgi içinTel: 0212 629 AB AB (pbxlFaks: 0212 431 3B 13

Yayıncının 8onunluluklan: Gerek yazar gerek çevirmen gerekse de yayınevi,

bu kitabı hazırlamak için ellerinden gelen en büyük gayreti gösternıişlerc1ir.

Dünya YayıncılıkAŞ" kitabın eksiksiz ve hatasız oldugu yolunda herhangibir garanti vermez ve hatalı kullanımmaankaynaklanacak olası zararlar içinsorumluluk üstlenemez.

Patentler: Microsoft ve Windows adlan, Miçrosoft Corporation'ın tescillimarkasıdrr. Kitapta kullanılan tüm marka ve ürün adlan kendi şirketlerinin

tescilli markalandrr. Dünya YayıncılıkA.ş.'nin. kitapta adı geçen şirketleıinveüıünlenn hiç birtsiyle ili~k:isi yoktur ve bunlann satıcısı degildir.

Yazar Hak/ttndaRoger C. Parker Roger C. Parker <ıdı bugün en ünlü masaüstü yaymcılan

arasında geçmektedir. Aralannda Amatörler 1cin Microsoft Office serisininve Amatörler İçin l\lilsaüstü Y<ıymcılık kitabının da bulundugu 24kitabının 30 ülkede bir milyonun üzerinde okuyucusu vardır.

Roger Magazine Publishing Association'ın New York'ta düzenlediği FuliuConfereııce gibi pek l,.uk tasanm seminerine katılmıştır, Roger ili'alarında

Microsoft SmaIlBiZ'In de bulunduğu pek çok tasanm yayınınadÜ7.enli olarakkatkıda bulunmaktadır.Kendisi Microsuft Small BusİIless konseyine üvedirve pekçok şirkete danışmanlıkyapmaktadır,Aynca Uluslarası TMarıni'BirliğinIn de üyesidır.

Üeretsiz Web tasarııli fikirleıi için Roger C. Parker'm wv.rw-.rcparker.coınadresindeki Web sayfasını ziyaret edin.

=IDGBOOKSWORL.VWlDI

Bir International Data GroupŞirketi olan IDG Books WorldwideInc,'ın tescilli markasıdrr,

IDG 800ks WorldUıide HaMmda!LOG BlYJk~ WorldWld/':. bll~l!;~Yar "Laıııılicı dunyoıuı en bLlY\ı'~ yayııwısı c.bu VI': bıli~lrlJ ı~kıwbJI~\ l(m1\l~ıı\l(h. IWI \lIfluhi~ıner, ,,~r~n, rh,r.yanln "'nrlf ıı:~1"'1l şiı-kellennd.." Inlcııı"lıouu Dilın C!"OlIı/un hiı y<u' k.lInıJu.~udlJT. KU1l.ı1u.;<umla:1 bı!

vana 25 yıldan ıız,m sur~ .~eçen [DG'de LJugün t(ını düııva üzerinde il 500 kl~l çalı.~ıY(Jr. IDG"nhı 75"1 "şkın ülkede hılgı­

,.a~';.u y;t}~ıınlıgı alrınıııdn ~70 ckn bzkı yayım bUI'.l11ll'r"()J \ a~ag1l1ak\ lisley,;: \.>lf !(/'ı1. "iLLi ;,,;luı;enlz\. H.. r ?oy !-lO milyoıl lll­~'11l1ll. bır ya da daha çok IDG yayını okııctuğlınıı hilml'k b,.",," üvı.ın~· w'riyor.

19f:ıO'ua ı~l\l~tı "ı.ı"" iDG Do(Jl<~ Wmıııw',tlebugnn A.H.lI:de~"l<';011. sillan hilC;ı;ı;war\lltllhıyaymnlan arasında bır mını",

i<l oldu. Y<ıyııı yoııeUrnlndekimiikenııuellğin bır gl'ıslerı:lesı ohı.rak Bııgl!.ayar Yayınıhgı Ccııılyı:Li"nrlen sekız ve BJlgisayarAk.tnıları-Qlruyucu Seçlmı'uden aÇ Odaı kazanmakmn ı;:u1l.ırluyuı, En çok satwı .. ,For Dumrıık!:! (AJIlaÜlr,er ıçın .. ) sen­mız 30 dil!' ('e"nltll. 25 ml\y.1nciarı la'l.\" n\\,,-h;\ haı:.ıldı. Avneı. lOG Bool's Wrırldwid~. lOG'" Hı-T"ch BeJ!nıı:ile onaklık ha­lınde Çin Halk Cumhunyeırndebilgl!:!<ıyar kltabı yayınıAy~n ilk A.R.D. ~lrkNi "ldu. lf)G Boo"",, \\,brkh..-idc, bılgls;ıyan i~­

lerinde Ilaoıı! ıJaha venmll kul:alU'ıcaklanl1logrenmek i~teyeıııııilyonl~aokuyı.ıcununher zallıaıı için ilk lerı:ihi "ldu.

Tesekkür,Bu kitap m~sıeğime olan sevgimi her zaman destekleyen annem ve habam,IIaLe! ve Glvnn Parker'a aclmımıştır. .

Bııım mısyonııımıı çok bASit: KJtaplanmızın her bııi "kuyucularınılZ,)faıladaıı \.ıır regn, hır niteıık kazandırmayny6nf'­lik ıJuşunillup, arıinn analay",ı ve onlara deger veren uzmanlarca kaleme alındı, Yayın kıınllmIluzunbilgi leme1l yayın­

".bl<. e~ıUm ve g:ı.:ıde de ~rll\lılı"is u""" yll1M,)day.:ıll uzli" Lkll~V\lllden kayııaldanmaına, Kısaca~J. bı;: kitapları çol:önemsiyoıuz ve bu ytizdrn okuyucuısı' ıhı bızI önemsi}'T1r. Kilpak. Iç tasanın, ikon kullanımı ve re"'ll1ler ı-:ibı .ıynnUhıra

oze! bır dikkat göstenyortl7. w özellıkle elekıron!k etkili yazıIll. düzeyde etltiH Y8.2ım. düzelti ve ma.sa\ı':llı.; yayıncılık tıy

gı.\b.malarından yararlandl!tımııdfl1ı dahıyı, en büyılk zamaııı nileııkl! bır içerik ıÇın harcıyonıı.

lıgUendıgınlz konularda, \lygım liyanada yüksel, kaliteli kila?lar saglama konu,nında bize güvenebUirı:;ini:.:. ldg DooksW,;rldwtde'da 25 yıldan U2un bır BureıJu oluştl1l"d.ı:j!;unlUz IDG'nln kalik gdcneğirıl kalıte geleneCini 8ürdurmekley1z.Her konuda JıJg ~oks Worldwlrl!,'ın kitaplarına güvmf'bilirB)ııl~.

8. Y,I,~

r.(,",p"", Ph·"CKliilü _ 1992

John KJlcııllen

Yön. ıeur. aşk. ve Geu. Md.IDG Books WorldWide, Iııe.

,--.

LX·1\f-i:'1ı:·ll. .

Ste'llen l1~rkowi12

B~kan

lOG Book,ı, Worldwtde. Ine

ii. roıı,~

(\onl,u""I......)1"1,, j9'J~

Yazartn bi/ıJi/eriKitaplar yazarlar t.arai'ından yazılmaz, takımlar tarafından oluşturulur.

Bu projede ~kaptan" Kathy C'ox başta olmak üzere hanka bir takımla

çalışlıgımı söylemek istlyon.un. Kathy hugüne kadar gördüğüm enprofesyonel editörlerden biIi ve onun sürrokli de»leği sayesinde bu projcdevam ettirileblldi. Kathy yardımcı edi1.ôrlcrinden büyük destek aldı.

Michael Eolinger, Jennifcr Dav:ies, Tina Sims. Dlane Smt1h, Joe Jansen,Kim Darosett ve harika bir ürctim grafik gıubu gerçekten ellcrindenı:;e1diginee iyi çalıştılar,

A}'TIca aHeme de verdiIderi destckten dolayı teşekkür etmek istiyorum; kanmBetsy ve üç oğlum, Cı1stoplıı::r, Zi:lchaıy ve Ryan bana çok de::>l~k oldu,Zachary'nin gece yan::>l ofisime gelip bwl ziyaret etmesi hana kitabı

bitirmem iı:,:in gü.ç verdi.

Gayretleri ve destegi her zaman dognı zamanda ortaya çıkan WatemldeProdııctions'lak1vekilim Margot Maley'e de özel teşekkürlerimi sunuyorum,Ayrıca bazı örneklemeleıinhazırlanışmdabana yardım f"den en sevdiğim

tasarımcılardanolan Ken Oyer'a da minnet borçluyum.

Amatörler İçın Web Tasarımı &Masaüstü Yayıncılık

Web Design & Desktop Publishing ForDuıun1İes

Roger C. Parker

ÇevirenDeniz Ankan

Yayma Hazırlayan

Bahattin Apak

Proje MüdürüSerap Apak

KatkıdaBulunanlarSelçuk Şenol, Mine Tezer. Filiz Ormancı

Baskı

Dünya YayıncılıkA.ş.

Birinci BaskıHaziraıı 1999

içeriğe Kısa Bir Bakış

Girif 1

Bölüm i: Genel Bakış: Tasarımdan PazarlamalJa 5Konu 1: Liralar ve iyi tasanın...... . . 7Konu 2: Tasannun cvren!$el araçlan . ... 21Konu 3: Web'c karşı baskı: Yeni bir dünyalar savaşı mı'?.. . .. .41Konu 1: Hayal gücü. o.. • . ••.. 55

BÖLÜM ii: Web pazarlamasıııe tasarım 63Konu 5: Web'dekl Gerçek . 65Konu 6: Web tasamumın yapısı..... . . 83Konu 7: Web sayfanızla iyi bil" etki bınıkmanuıyolları...... . 99Konu 8: SiteniZde devamlılığınve süreklı degişikliğin saglallması LLL

Bölüm iii: YüzIJı!lmlzda kaijlt baskı tasarımı 121Konu 9 : Etkin kağıt baskının temelleri .. 123Konu LO: İş gazeteleri: Yakın ve kişisel..... . .. 145Konu LL: Konuşan broşür ve ilanlar... .. }85Konu 12: Rapor. Teklif ve Diğer Form çeşitlerl.... .. . . 197Konu 13: K..1.ğıt, mürekkep ve katlarnalann kullanımı " . " ..21]

BÖLÜM ıCı: Elektronik çaijda renkler Ile "rafikler 225Konu 14: İşse! bilgilerin görsel olarak nakledilmesi. .. 227Konu 15: Web üzerınde renk kullanımı .. 237Konu 16: Basılmış Renklerln kullanunı 249Konu 17: Web üzerinde yapabileceğinizçılgın şc)'"leT ..261Konu 18: Gönscllcti seçip Web üzerinde ve Web dışınch kull;:ınmak 273Konu 19: Web'de ve ekranda metinsel iyileştirmeler 289

B"I·· 1/ "ON'" b"I"" 3QnO um v: ıarm o umu................................................ ,.

II "GLOHUS· DÜNYA BASJN8v1DUNYA 100. Yıl Mahallesi :.14<.110 Bai!",I..,-/lST

Tel: {02ıı) 629 08 08 '.4U I1al) Fax: (021:.ı) 431 .1H 1::1

Konu 20: DenenmesI gereken on Web aracı .Konu 21: Yapınızı ve Ürelimi.n1Z1 hızlandırmanın on yolu .Konu 22: Gözardı edemeyeee~iniz LO tnsanm gerçeği. .Konu 23: Asla yapmamaıuzgereken 10 tasarım hatası

.3l]. 315

. 3]9....323

Sözlük 327

Dizin 336

IDG Kitapları KaIJlt Biı"isi Kitabm Arkası

Karikatürlere Kısa Bir Bakış

5. Dalga

~-

s~Yf~ 309

R,<h T",n~"t

Rıch Tetllltınt

S~Yf~ 63

içindekiler

Giriş 1Web yayıncıllğı başlıyor .. ,,,........ . 1Sizin kim olduğunuzu düşünüyorum?0.0 1Bu kitap nasılorganizeedildi.. ..2Bu kiL.apta kuııanılan simgeler . 3İşler değlştikçe .. ,... ...4Kapanış . 4

Bölüm .I: Genel Bakış: Tasarımdan PazarlamaIJa 5

Konu 1: Liralar ve iyi Tasarım 7Tasann1 nedir? ,... . 8

Başarıya altı adnn................ .. 9Tasanm !lkideriniZe nasıl değer kalar . L1

Tas,",nill dıkkat çeker 0'0..... .IITasarım mesajımzadeğer katar . 12Tasanm okunurluğnnuzııartınr . 12Tasanm basJtleştirir . 13Tasarım belirli yerlere vurgu yapmanız! sağlar.. . . 13Tasanm organize eder 14Tasamn birlik yaratır .. 14Tasanm mesajınızı ayınr.. .. .. 16Tasanm üretimi hızlandınr . . 18Tasanm tasarnı[ sağlar.. .. 19Tasarun. gelir ve iş güvenligL.... . 20Tasanm ve kişisel mutluluk 20

Konu 2:Tasarımın Evrensel Araçları 21Önce düşünün! . . . 22Bana alan verin .. 22

Basılı alan............. .. " ,., . 23Wcb'de alan.. .. .. 23

Hangi '"Tlp"tensiniz? . 24Renk ,.... . 27

Baskıda renk.. . ,.. ".27Web'de renk ,........ ..,., 28

Görsel efektler: Bin kelime degerinde resimler................. . 28Grafiksel vurgular .. 29Basitlik .. .. . ... .. ... . .. . 30

Amatörler için Web Tasanmı &Masaüstü Yayım:dı~ ~ ._ _içindekiler XV

Konu 4: Hayal Gücü 55Uygun imaJı oluşturmanınyollan. . _.55

Dogru imajı oluşturmak . 56İmajuılZ1I1 analizi................ . 58

Mesajm~zın farklı ortamlarda kllIlanılması 59web'de kagıt tasarırm ._ 59Web dokümanınm görüntüsü 60Dosya yönetimındeustalaşmak.... .. 62

Konu 3: Web'e Karşı Baskı: Yeni Bir Dünya Savaşı mı? 41Web baskıya kar~ı: Hangisi daha iyi? ..41

Basın yayının avantajlan..... . "...43Baskının dezavantajlan.. . . ..44Web'in avantajlan........ ... .45Web'in dezavantajlan ,... . 46

Web ilc baskı ar.....sında karar vermek...... ..47Karar aşaması..... . H.......... .48Müşterileriniz kimler ve nerdeler?.. . 48Bilgi nliktarı .. . .. .49Zamandan bağımsız ".......... . .49

Ortam ve mesajınızın anlaşılması . 51Web'in en çok işe yaradığ} yerler... . 52Elektronik postanm rolü ...53

Konu 6: Web Tasarımının Yapısl 83

Konu 7: Web Sayfanızla Iyi Bir Etki Bırakmanın Yolları 99

.......60.. ....... ,,' , 69

. 70... 70

. 70. 71

......... 7273

",74... 75..76

.......... ,76..77

, 79. ,80

. 81.....81

.,,82

.. 99... 100

.."LO!..... 10 ı

.. " .. "".,,102.. ....... " .. " ... " .."." ""....... 103

Wr-b\1.en beldenmesi gen~l[enıer.Web'c adınızı yazmanın yaJlan ..Web yayıncıilgı programının seçimi..

HTML kulIrınmak yada kullanmamak .... "Kod kullanan ve kullanmayan programlar.Kelime- Işlem programlan .Basit Web tasarım paketleriWeh sitesi yönetim paketleri ..Sayfa t8sanm programları..Sanat progrÇindanDiger programlar .

Iyi bir Web sitesi için altı adım ..Sitenizin planlanması..Silenizin yaratılması...Linklerin test edilm<'sl.HlZU1 korunmagı ..Ziyan,;tçilerin izlenmesi.Siteni:.li sıınuş ..

Ana sayfanızda neler olmalı? .Tema ..Tanıbm .POZisyon açıklaması .Linkler. ...Yenilikler . .

Parçalannızın birleştir1lmesl. .. 83Arka plan ........ . 84Kelimeler (Yazı)............. . 86

Orlalanınış başlıklar kullanmayın ...88Tamaınen büyük harftm oluşan başlıklar kullanmayın 88

Görsel efektler.. . 89Linkler ve geZinme 8radan.. . 90Logolar . .. .. 91Geri besleme ve cevap 92

Temel Web tasanm kurallan.. . 92Küçük düşünün .93Yatay düşünün , ". . 93Uzun sütunlan kullanmayın.. .. 95

Neler kontrolünüz altında? .. 95Herşey göruş açınıza bağıL..................... . 96Grafİk halinde yazı daha ıyi kontrol sağlar . ..97

Bölüm ii: Web Pazarlaması ıle Tasarım 63

Konu 5: Web'deki Gerçek 65

... ~ ....30............32

..32~ ....32

.... .. .~.1...33

. 34..34

.....35.......... ~~6

...36...36

....37

.".37..37

........ "".".3R,,38

........ "."'" " .....38.,,40

Zıtlıklar

Bigisayar donanımı: N(~yc Ihtiyaeınız var'?BilgisayarMonitör.Modem.Masaüslü yazıcısı.

Diğer faydalı donanımlar

Depolama ve yedekleme üniteleri ..Tarayıcılar ve so:ı.yısal kamr:ralar .

Yazıltm: Kelimeleri ve resimleri birleştirmek.

Kelime işlem programlan ...Sayfa düzeni ve Web tasanınl programlanÇizim progranılan..Web tarayıeıian .Resim editörleri: Büyükannenize Rakal yapın.Ekstradan eklenen özellikler .

Servis bürolan ve ticari yazıcılar...Internet Servi.s Sag:layıcılan (ISS) <"

İlerlemeyi ve uzınanlaşmayı sürdürün .

i ('Vi Amatörler için Web Tasanmı &Masaüstü YayıncılıiL. --- ------- ___________ içindekiler i

Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri.. · ·.l23

Bvlüm 3: YÜZlJllımlZda Kaijıt Baskı Tasarımı 121

Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 145Neden iş gazeteleri? .145llepsi bir zaınruılama sorunu .Bir j~ gazetesinin pan'.aları . ;:~

ısim plakası.. . 147Folyu bilgisi.içindekiler bölümü 150DÜ7.giin sütunlar ve bölüm başlıki~·:::::::··.. ········ 152An b Ik! 153aaşı <!J....... . 153

Açıklayıcılal've abartılı ilanlar . 155Tarafından satırlan. . 155Altbaşlıklru·................... ... 156

~~~::~~~i~·~~··;~~~~·~ti~·~~············ ::: t~~Görsel öğeler. . :::::::: .Açıklamalar .... .... 160Sf. ı ..161~y a ıçi yazı an . 161

yÖ~~~;~·ii~~·'li~lesi . 162Adres etiketi alanı , , 162

Bülteninizde kul1anılac~'k''~~t~~.~.~'dik~'~''h~';i;;:::::::""'" 162Dg -L 163

D~g~ ;~~prn~~I:~~:~:~~~~::::::::::::::::::::::::....... :::::~~;~konomikve zamanlaması iyi olan üretim .I g t

.. i ..... 167Ş aze enızın tanım anması .Her sayıda neler olmalı? . ,..... .169

Her sayıda kaç sayfa olmalı? ..170Yapı yatay mı dikey mi olacak? 170

Plillıl.~lma üretimden önee gellr.. . , 171O 1 171

S:Ja:ın uydurulması :." ,:::::::::::::::::::::::::::::::::::::: 172

Makal 1 rtı172

e e 1 ve yazarlann atanması ... Gazetenin genel yapısL ,., :::::::::::::::::::::········· 1731 t. .. 173Ş gaze enızİll inee ayarının yapılması................... 174

Ana başlıkl~n tckrar yazılması , :::::::: 174Dullann. yelımlerin ve satır sonlarının ayarlruıması 174Çok fazla yazının düzenlenmesi ,., ., , 175Çok az yazıyı düzenlemek........................................... 176

~~~~~~e~~vI~kb::ı~a f~:ıılıklaı- yaratın : :::: 177

Allbaşlıkve:na başlıı!;azıl~~·bÜtfu~iük·k~~d~~':::::::::::::::::::::t~~Paragraf arası boşluklanmazaltın 180

g:~:~s~e~~~~0k:;~ır:~~:ı~::l~~ayın 181Gel'eksiz grafıksel vurdulan e . ng ,.. , 182. "leyın............. 183lçindekllel' bölümünü organize edin . ,: 184

... 103. 104

. 104... 107..107

. .... 108.. 109

Tutarlılığın gerektil'leıi..Arka plan .....Yazı.

LoganlIn ve gez1nme <.u·aç.lanmn uygun yede~imi...

Tema, başlık ve bölüm ha~lıklan.

Görsel efektler ..Sayfanıza çeşitlilik kazandınnak .

Sitenizde l'engin kullanılması

Degişken sütun kahnlığ;ı ve yerleşimı..Standardm lekran ...

Bagl:l.otı bilgisi.Hak1anoızınkorunması...Sayaçlar ve "Son degişık.liklcr" hakkında bilgi.. ....Resim haıitalanIlIn iyi ve kötü yanlan ...

Resim haritalannm avantajlan.Resim haritalanrıındczavanlajlan.

Giriş sayfaları ile ana sayfalar

Bir kağıt baskı sayfasının ana parçalan. . . 124ÜsLbilgi ve Allbilgi. . . 124Logolar ve başlıklar.. . 125Ana başlıkıaı-.. .. ,127Alt.başlıklar.. . , 128Metin yazısı ..... . 129Metln sunu sembollert... . . . 130Ba~langıç buyük harfleri. .. 130Görsel ögeler ve açıklamalar.. ..132Ek yazllar .... .. .. ,.. 133S:ı.yfa sonu nuLlan ve doküman sonu notıan . ..133

Sayfa yapısıom öğeleri... ...... 133Boşluk: GizU silahınız.. ... 134Sütunlar.... ...134Sayfa bölen hatlar.. ... 135Grafiksel vurgular.. .. .. 137Yazı: MesaJınızın ortamı.. . 137Tasanm.. .. ..138Stil. ..139Ağırlık ..... .. ..... 140Kalınlık. .. .. 140Harf. satır ve pal'ag:ra.f arası hoşluklan . , 142Özel kar<ik.terlcr.... . 142

Baskıdaki unaJımz.. . 142

Konu 8: Sitenizde Devamlılığın ve Sürekli Değişikliğin Sağlanmasl 1l1.. 112

..112

..113.... 114.. .. lls

..116... 116

......... 116...118

...... 120

Aıııatölier için Web Tasanmı &Masaüstü Yayıncılık'---- _ . ~icindekiler XiX

Doğru biçimin seçilmesiSayfa ta~anml ......

Ön sayfa ..Ön saYfa içi. " .İç s;:>yfalar . .Arka sayfa.. . .

Az masranı broşür hazırlama yallan .Mükemmel broşürleryaratmanın üç yolu .

Sayfa kenarına kadar ba-"lrl1 ....Boşluk ekleyhl .üsteler ekleyin '"

ilgi çekici r~klamJar..

Konu ıs: Web Üzerinde Renk Kullanıml 237

...221

.........219.220

. ......220..221

.. .......224

Mürek.kC'pk tasanm .. "Fotog-nılara gerekli önemin ;':azanc1ıniınası.Taşmaların kullanımı ...Çifte tonlarnalann kullanımı..1\1aHyet hesabı.

YönLemleri Dirleştirınek .

Tablam hazıl' ını'? .Yazılırna karar verme.....Bilgiyi kurgulamakManşetleTin vf': haşIıklann kullanımı..Tablolan çekiCi bir şekilde biçimlemek

Şema ve grafiklelin kullanımı .ürganJ2asyon şeınalun sonımlulugugösterir .Z'UIıanı ve sırayı göstermek

İşsel brrafiklerinizi geliştirme

Amaçlı ı-erık.ler .Renk kullanırkendikkatli olun..Renkleri kullanırkentasamıfyapmak

Öneeden basılmış renkli 88yfulMla çalışmak

Önceden basılmış sayfa yınat.mak. . , .

Web rl':nkll"nnin ar.aH:>j.. ..238Web sitelerini Ziyaret p;derken bakıluc~tk noktalar. .. ........238Ekran yakalı}'leı programla çalışmak. . .239

Wl"h renkleriyle çalışmak.. ..240Di:>.ginlemeyi öğrenin 240Dogru renkleri 8eçin.... . 240Kendimizi blrlmç belirli ~imza~ n:ngl.yle sınırlayın 24 ı

Arka plan renkleri konusunda seçic1 olun. . 242ihraç ettiğinil. ~afikJertn renk derinligini azaltın 242

Web stte'niz için doğru renklerlıı ı;eç1rn1 .. 243Hazır renklerle çalışmak.. .. 243Özgün paletinizi yarat.mak... ..244Kendı Öı:gÜll LUka planlannlZı Y2.ratmak veya eklemek... . 245

Web sileniz için renk seçimi. .. 246Metin için rrnk seçiml....... .. ........ ..... .. 247Doğru arka plan rengi seçimi.. . 247Paletle ilişikili renkJerin seçimi... .. 248Tarayıcı bağlantılan için renk seçimi.. ... 24R

Konu 16: Basılmış Renklerin Kullanıml 249................ 249

250........ 251.......251

.. .......252

GÖLÜM IV: Elektrıınik Çaijda Renkler ıle Grafikler 225

Konu 14: işsel Bilgilerin GörselOlarak Nakledilmesi.. 227.. 228

229..230..230..230

. 232.. 234

234.........236

Konu 13: Kağıt, Mürekkep ve Katlamaların Kullanıml 2llÖnemli kagLl karakteristikleri . 211

Boyut: Başlangıçt.an b1tişe .. 212Renk: Sahnenin hazırlanması ' 213YapL: Kagıdı hissedin .. ..213Kaplama: Mürekkep içln bir kuyu . 214Agırıık: Kağıdın hammaddesine bag:h bır özellik. .. 215Yoğunluk Agırlık hanclndekl buyul.. .. 215Scrtl1k: Dik duruyor mu? , 216Şeffafiık: Kağıdın arkasım görebUtyar musunuz? 216Yapı yönü: Kend1ni akıntıya bırak " " 216BulunabUlrUk: Salıya hazır olur mu? .216

Bu yazıyı okumadan katlamayınve bükmeytn............... . 2 ı 7Katlamalar......... . 21 7Geniş kesimler ' ,. . 218Delikli kesimler 218Geniş katlarııalar , , 218Yaldızh kağıtlar..... . . 219

Konu 12: Rapor, Teklif ve Diğer Form Çeşitleri.. .l97Kelime İşlemcinin Verimıı Kullanımı 198

Sayfa kenan bosluklannıkullanarak yazı uzunluğunukısaltırrak .. ı 98Sa"tır araRı boşl~ıkıannı ayarlamak 108Harf arası boş\ukJannıayarlaroak ... "........ . . 200Farklılıklar ' . 200Savf;;ı ü~t "'e alt yazılan {Header - Footer) "......... . 203Gi~Ş, sonuç ve özetler , , 203Görsel ögelerin yer\eştlı1lmesi ,.......... ..205Kapak ve sayfa ayıraçlan kullanmak .. 205

Form ve başvurulardakiproblemler.. .. 207Cevap için boşlukmiktarım ayarlayın. .. ..208Manlık düzenı , , ,..................... ..208Anlamlı başlıklar ve ek açıklamalar ".. ...209Kullanma kılavuzuhatalan. . " ..209

Konu LL: Konuşan Broşür ve i1anlar .l85..... ıBEl..... 187

..IAB...189.... 189

190...... 190.. 191

. 191

.. 192...... 194

... 191

XX Aıııatörler için Web Tasarımı &Masaüstü YayıııcılıL- _____________________içindekiler )l

Konu 17: Web Ozerinde Yapabileceğiniz Çılgın Şeyler,Ama Yapmalı mısınız? 261

Web sitenize hareket ve ses katın. .262Avantajlan.. .. 263Dczavanlajları. . 263

Daha iyi geZinım için Frame kullanın. .. ..264Yaııtipi üzerinde kontrol kazanın. .. .......266Aerobarıa kesin yazıtjpini belirlemek ve bağlılığı biçimlemek ..267Ziyaretçilerinizi cesaretlendirmek için formlaı' kullanın. .. ....268Veıitabanı basımı ...... .. ..269Diğer Web sunum medyası.......... ..270Intranetler.. . 271

Konu 18: Görselleri Seçip Web Ozerinde ve Web Dışında Kullanmak 273Fotografiar: Gerçeğin ta kendi~i..... .. 274Örneklemelcr: Dokunuşlardakistil.. ..27~

Özel ayarlamalar. .. ..275Clip art.. 276Yazılan değiştirmek. . .. 277H.esim yazıttpleri.. 277

H.esim kalitesi. çözünürlük ve kopyalama hnklan. 278Görsel öğeleri değiştirme. .. 279

Budurnak ". . .. 279Sllüetleme. . 280Ye.niden boyutlandırmak.. . . ..281ışığı ve renk ayarlanm değiştirmek.. . 281Renk derinliği.. . 282Yc.nidcn dukı.uımak.. .. 282Diğer özel efektler 283

Görsel malzemeyi baskıda yerleştirmek 284Yaslama.. .. 284Baskın görüntü. ..284Sayfaya bakmak... .. ........287

Konu 20: Denenmesi Gereken On Web Aracı ıll

13 ../". (.i 1I0N"/ "'·1".. 3Q9O um: arın 00 umu .

. 2H7. 287

. 2HS. 2M

c.;erçeveler..Resiın altı açıklamaları ..GÖlgc.lcr.. . .

Ağda görsel malzeme kullanmak

Konu 19: Web'de ve Ekranda Metinsel iyileştirmeler 289

Konu 21: Yapımzı ve Oretiminizi Hızlandınnamn On Yoıu ı1S

Yazı ~til1eıini kullarun ..315Stmerinizl otomatikleştlrin ...316Kısayol tuşlannı kullanın .. 316Şablolliardankorkmayın... .. 316Araç çubuğunuzuayarlayın.... .. ..317Paragraf diyalog kUtUSUIlU unutmayın 317Yapıştırmatahtasım kullanın.......... . :~17

Kelime işlemcinIzi kullanın.............. ...317Faydalı fonksiyonjan araştınn . 318Küçük modeller hazırlayın . 318

Tiplere karar vennek 290PANOSE kuralı.. . 290Taban Çizgisi. x yüksekliği, alt kısımlar. üst kısımlar

ve diğer tip özellikleri 291Dekoratif ve elyazı~ı şeklindeki yazıtipleri. . 294

KullarulabiHr bir yaııtıpi kolleksiyonu oluşturmak ..295Basıh malzemede yazıtipleri ile ilgili noktalar 296

Özel karakLeder... ..297Doğru noktalamayıkullanmak .. 298Paragraf başı büyük harileri 299

Boşluk ve grafiksel vurgular . 300Paragraf biçimleme . . ..300

Karakterlerin degiştirilmesi . 302Web üzerinde yazıtiplerininen iyi biçimde kullanılması.... . 302Hangi yazıtipi biçimini kullanmalıyım? ..304

Type i yazıtipi ..304TrueType yazıtipJ. .. ....305

Etklnltk ve tutarlılık: Stillerin kullanımı .. ..306Stiller nelerdir?.. .. 306Stılleri uyglliarken zaman kazanmak . 307

.....................254o ••••••••••••• 255

. 255..........255

......255...256

.....256...........257..........259

.......25~).......... .260

............260

Henkli ,';ayfa uzerine basım..Siyah ve beyaz kullanarak "renkler" yaratmak ..Kan~lınnak ve üzerınC' basmak.

Spol renkler namıa) di:ırl renge karşı.

,<;pot <"f'nkNormal renkler (CMYK) ..Normal ve nokta rengi birlikte kullanmak ..

DizClynda gözönüne alll1acakl3r .Doğru renklerin seçimı ..

Renkler ve arka planlar .. ".Renkler ve fotogral1ar ..Renk paletinizI kaydedin.

iJ AmatöHer için Web Tasanmı &Masaüstü YayıncıhkL _

Konu 22: Gözardı Edemeyeceğiniz 10 Tasarım Gerçeği 3l9İnsanlann zamanlanna saygı göstertn ,....... . ..319Kime seslcnmek istediğinizi unutmayın.. . L o" 320Sekli mesajınız belirlesin . 320Rekabeti unutmayın.. . " 320Sadece önemlı noktalan ""Urgutayın . 320Tutarlı olun .321Gürültüden uzak durun...... . 321Gereksiz tekrarlardan kaçının . 322Hedefiniz kesin olsun 'H 322Tekrar, kabul etmeye sebep olur . 322

Konu 23: Asla Yapmamanız Gereken 10 Tasanm Halasl 323Uçnşan başlilllgıç büyük harfleri........ . ..323KüçCık yazıtipindeUZlU1 satırlar . ,........ .. ..324Cümleler arası çift boşluk .. 324Alt başlık kullanmamak .. 324Anlaşılmaz başlıklarve altbaşlıklar . 324Uzun yazılar içın Sans Serlf yuzıtipleri kullanmak 325Otomatık satır bo~luklama.............................................. . 325Sıkıştmtmıı;; başlıklarve altbaşlıklar.. . 326Düzendeki tutarsızlık . 326Sadece büyük harf başlıklar 326

Dizin 327

Giriş.'

198o'lerin ort.ısında Adobe'rıin PostScıipt'i. Apple'm Macintosh'u veLaserWritcr'ı ve Paul Brllinerd'in Aldus (şimdiki adıyla Adobe)

PageMaker'l slII1nıasıyla ba~layan iletişim devrimi şimdi de Web sayfası

tasarımı yapan yeni nesil Y~Jln yazılımlanyla sürüyor.

2ilman degişiyor!

Birkaç Jll içinde masaüstü yayıncılLgıbaskı öncesi hazır1aJlcılarınınv~

yazıcılann yerine geçti. Grafik tasanmcılan elektronik üretimi öğrcnmekveya işi bırakmak zorunda kaldılar vc -en önemliSİ- artık herkes yayıncı

olabiliyordu. Basının gücü arlık sadece baskı makinelerinde değildi. Dahaönceleri mümkün olmayan kısıtlı saJldaki haber mektuplan ve küçükbaskılar artık mümkündü ve artık tek başına çalışan profesyonellerbroşür. haber mektuplan. fiyat listeleri gibi kendi pazarlama araçlannı

ürctcbil1yorlardı.

Web yaytncılıijı BaşlıyorArtık Intcrnet yaşamımızın hir parçası oldu. Yayıncılıkta.kldeglşlminbirbenzeri de Internet'de ortaya çıktı.

Kısa zaman öncesine kadar Internet -baskı öncesi hazırlayıcılarglbl- HTMLprogramlamayıbilen kısıtlı sayıda insanın anladıg! bir konuydu. Şimdi

herşey degişti. Yeni nesil masaüstü yaJln programlarıdaha önce başka

programlann broşür ve haber mektubu hazırlamaJlkolay kıldığı gibı Websayfası tasarımını kolaylaştırdI. Sonuçta çok küçük işletmelerin sahipleI1bHe kendneıini Web'dc gösterdHer -tasarun hakkındahiçbirşey

bilmemelerine rağmen-o

Web yayıncılığına olan bu hücum günümüz sorunlarındanblrld.b: İlk

masaüstü yayıncılık yazılımlannınsayfa başına 42 yazıtipi içeren çirkindokümanlar üretmes1 gıbı bu yeni Web lasanm yazılımlanda yavaş

yüklenen, okuruııası zor Web sayfalarına sebep oldu. -Web sayfaları sık sık

Yilfardan çok zarara sebep oluyorlar-o

Bu kitabı ,"'eb'de çok daha iyi t.asanm yapabilmeniZ içill yazdmı..

2 Amatöı1er için Masaüstii Yayıncılık ve Web Tasanıtll --------_________________________ Giriş

Sizin Kim Ofdu4unuzu Düşünüyorum]Du kitabı üç farklı topluluğa hitaben yazdım. Bunlardan biri muhtemelensize uyacaktır:

tl Deneyimli masaüstü yayıncılan. Bu kitabı masaüstü ya:yım~ılık

deneyimi olanlann Web tasarımına geçmeleri için yazdım. K...gıt içintasanınla Web için tasanm arasında önemli benzerlikler ve farklılıklar

var. Bu kitap sayesinde baskı tasarımı konusunda bildiklerinizikullanarak Web tasanrnına kolay bir geçiş yapabilirsiniz.

ttı Amatör masaüstü yayıncılan. Bu kitap kendi reklam ve broşürleıini

hazırlamak için masaüstü yayıncılık dünyasınayc.ni giren kişilr:re tambir kaynak oınıası içİn hazırlandı. Bu kitap başlangıçta ihtiyacınız olanbütün bilgileri içeriyor.

tl Eğer hiç zaman kaybetmeden Web sitesi tasarlamak istiyorsanız ikindbölümü açın ve okumaya başlayın. Bn konular gercel{çi beklentileresahip olmanızı sağlayıp aynı zamanda kullanaı-ağınızaraçlan vekarşılaşacag101z wrluklan anlalıyor. Eğer gelişmiş araçlan ve teknik1e:rimerak ediyorsanız 18. konuya bir bakın.

Son olarak 5. bölümü inceleyerek önecld hölümlcrdeld bilgileri tekrar edinve birkaç i:;;e yarar ögül alın.

Bu Kitapta Ku((amfan Simtj.eferİşte bu kitapta karşılaşacağınızsimgeler. Gratlkler konuyu çoğu kezkelimelerden daha hızlı ve daba iyi anlatırlar. Bu küçük resimlertasarımlarımzayaklaşmunızdayolunuzu aydınlatacak.

ttı Amatör Web tasanmeılan. Pek çok licaret adamı ilk proje olarak Websayfası tasarımı yapıyorlar. Kişisel ve aile Web sayfalan da glderekpopüler oluyor, böylece :Insanlar uzak iliabalanyla ve arkada~lanyla

baglarını sürdürebiliyorlar. Bu kitap daha önceden deneyiminiZolmasa da Web sayfası tasarımı için size yetecek bllgileri :lçeıiyor.

Bu Kitap Nastf Ortj.anize EdifdiBu ldtabı okuma şeklin:lz ne yapmak lstediğinize baglı.

ttı Eğer masaüstü yayıncılı~ayenl ha.şladıys<U1ızve "herşey1 yapan" biryazılım satın aldıysanız i. konudan başlayıp kitabı sonuna kadarokuyun (en azından ihtiyacınız giderilinceye kadar). Birinci bölümdeki4 konu başaı'ı1J baskı ve tasarım yapmanız ıçın gereklı temc.t h:llgHeıi

içcriyor.

ttı Eğer daha önceden masaüstü yayıncılı~ı hakkında htlgln:lz varsa ve buiş:ln temcllerin:l bIliyorsanız direk üçfıncü bölüme geçebilirsiniz. Aynı

zamanda dördüncü bölümü oku)'lJp renklendinne ve diğe-r konularhakkında bilgi alabilirsiniz.

Ek olarak onuneu konunun a.kasına "Amatörler için HaberMektuplan"ru sıkıştırdım. Bunlar size yol göstereeektir.

Bu sinıge. yapıp ta buzdolabı kapınıza (tercihen bilgisayanmza)yapıştırabUeceğlnlzkadar bır tasanm Için ônemU :Ipucu demektir.

Bu sjmg~. Web laı;anmı için ipucu demektir. Baskı işlerinde kullanmayın.

Bu simge. hayatınıı.ı (yada başkasının hayatını) kolaylaştıracak ipucudemektir.

Bu bilgiler ilerde tekrarlanacak, hatırlayın!

Bu sim~e, yavaş yavaş derin konulara girdiğinizibelirtir. Gerçek tasanmeıla.

için önemli.

Bu simge. Web veya baskı tasanmı yaparken işini7.e yarayabllecek yazılımlaıı

içerir. .

Tasanın yaparken zamaruruzıveya pammzı (yada müşterinizinzamanını

veya parasını) boşa hareamanıza sebep olacak beHrl1 hatalar vaı·dır. Busimge ise. slk yapılan v~ zarar veren hatalan gösterir.

Amatörler için Masaüstü Yayıncılık ve Web TasanlltL- .

işler De4iştikçe...Geriye bakıp da Applc Macintosh ve PageMaker'ındünyayı degişt1rmesinden

sonra ortaya çıkan yenilikleri görüp aslında ne kadar az şeyin degiştiğini

farketmek ilginç.

Temeller aynı, bu kitabı yazarken tatbgım en büyük zevklerden biri dearaçlano değIşmesinerağmen ne kadar çok şryfn aynı kaldığımgörmekoldu.

Şimdi, birkaç yıl öncesine kadar sadece büyük fırmalardave NASA gibidevlet kunıluşlannda bulunan bilgisayarlarla çalışıyoruz. 200 MHz Pentiumişlemellerlebüyük ekranlan kullanıyoruz. Ucuz ve hızlı bir şekilde

onbinlerce baskı tÜTÜne ulaşımmuz var.

Bölüm i

Genel Bakış:Tasanmdan Pazarlamaya

Ancak, tasanıncılar ve haberleşmeeiler olarak hem baskı hem de Weblasanınındaki amaçlanrnız aynı:

ii' Mesajınıızı mümkün oıduııum~a basit ve anlaşılır yapmak.

5. Dalga Rich Tennant

ı/ Dikkat çekmek ve okuyucunun veya Web sHesi z1yaretçisinin bilgiaktanmı sırasında ilglg1nl çekmek.

..... Haberleşmemizin ve proJelenmlz1n içeriğinin ve tasarımının kaliteliolmasını sağlamak

Kapamş

Web tasannn ve masaüstü yayıneı1ıgıkonusunda amatör de usta da olsanız

umarımbu sayfalarda başlayanyolculnk boşumızagider.

',i

"KAGIT PARÇALAYıCı LARı NDA MASAÜSTÜYAYıNCılıK YAZılıMLARıNı

KULLANDıKLARıNı BiLMiYORDUM DOGRUSU."

Bu bölümde...n ilgısayan tanıınıyorsanız ne kadar zeki olursanızD olun kullanamazsInı7.Çünkü bu kUILunun akılla,zekayla bir ilgisi yoktur. Bilgisayar kullanabilmek için,ıaten üniversite eğitimi, matematik bilgisi veya konununuımanı olmak gerekmez. Sadece bilgisayar kullanmayıistemeniz yeter. Böyle bir arzu duymayanlar ise canavar·la biraz bağuşur sonm kapatır ve rahat ederler.

Kitabın hirinci bölümünde sizi çok temel bılgısayar

kavramlarıyladost edeceğiz. Bunun için bir bilgisayarınız

olması bUe gerekli değiL. Belki de siz bir pompalı tüfekaldıı1JZ ve onunla neye aleş edeceğinizi bilmek istiyor­sunuz. Hangisi olursa olsun tşle bu bölüm tam sİZe göre!

,iti

Konu 1•

Liralar ve Iyi Tasarım

8u Konuda:MN çagında tasanmın önemiTa.sannun okunak.1ılık1a olan ilişkisi

Ki!;lilik ve birliktelik olarak tasanm

Tasanınınbaşanmıı nasıl etkileyeceği

iyi tasanmın kişisel t..'ltmindeki önemi

•

I yi tasanm ingam mutlu eder. Liralar da tabii! ... Bu iletişim dünyasındatasanm lüks olmaktan çıkıp bıl' ihtiyaç oldu, Artan iletişim ve l.asanın

bilgileri bugUn konuyu eskisinden çok daha önemli yapıyor.

MasaCıstü yayınel1ığın ve kelime işlemciliğin degişik baskı seçenekleri veucuz inkjet baskıyla desıek1enen yükseli:;;i insanlan etkin tasanilUnavantajlarınadaha hassas yaptı. Sonuçta Insanlar eskiden boşverdikleri

tasanm hatalanna artık tepki gösteriyorlar. KöLü tasarım mcsajını7,In

anlaşılırlığıru bozar ve aynı zamanda okuyucuya bir hakaretlir.

Bu konuda tasanın işini analiz edip kellme \'e resinılerinizi naı:,ıl dahaanlaşılır yapacagına değiniyorum.

ilerleyen sayfalı:ı.rda tasanının işteki bı:ı.şannızı nasıl etkiley1ceği, kişisel

güveninizi nasıl artıracağı ve pazarjamamza nasıl katkıda bulunacağı

konustında bilgiler bulacaksınız.

Her İşte oldugu gibi tasarını dünyaı:nnda da ilk adım son derece önemlidir,İşLe bu yüzden bu konuyu Iyice anlamadan dığer konulara geçmeyin.

8 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya ~ ---~~~---___________. ~..._Konu 1: liralarve iyi Tasarım 9

Tasimm nedirJTasanm bir olay değil bir işlemctir.

al Tasanın mesajınızIn göruntüsünün ve içeriğinin sorumluluğunu

almaktır.

al Tasanın toplıılu.~a sonılar sanıp mümkün olduğunca çoğuna cevapvenneklir.

al Tasanın yerleştirme ve oran, denge ve dengesizlik, gölge ve ışık, sıklık vebirlik, kurnazlık ve sürprizdır,

İyi tasanın bır yaratıcılık patlamasından çok "dene ve gör. 1;a1ışıyorsa

iyileştir. çalişIDıyorsa çalıf?lır," işidir.

Etkin tasarnu işe geçmeden önce planlamaktırve etkin planlama şu 4 unsu­TIL içerir:

al Topluluk: Toplulugtınuzuanaliz etmekle başlayın. Kendinize sorun:~Onıar kim?", "Ne umuyorlar?", "Ne kadar çokşey blliyarlar?",Mesajımla ne kadar llgililer?". Topluluk idealinizi belirten tek kişi

üzerinde odaklanın. .

Kurtuluş Savaşı'mn yıldönümlerinI hatırlayın. Savaşı yaşamamış

gençlerle savaşı yaşayan vatandaşlara vertlcn mesajlar farklı

tasarlanmalıdır.Kimin ilgi seviyesi daha yüksektir? Doğal olarak düşük

olan bir ilgiyi nasıl karşılarsınız?

al Mesaj: Mesajınızın amacı nedır ve başanya ulaşması ıçın hangiengelleri kaldımıa!ısıruz? 'Toplulugun ne yapmasım istiyorsunuz?~.

"Ne kadar Ikna gereklI?" gıbı sorular sorma1ısınız.

Tasanm mes3.jınlZlll 6ncel!ğlni ayarlamada yardımcı olur. Eger okuyucutek bir fikir alacaksa bu fikir ne olmalı?

v' çevre: Mesajınızm bangı çevrede oluşacagını düşünün. çevre.topluluğUnuzun ınesaJla nerde karşılaşacagmı,ne kadar mot.iveolacag:ını ve mesajı anlamak için ne kadar zaman harcayacağınıiçerir.

v' Yanlfma: Son olarak toplulugtınuzundikkatini çekebilecek diger rakipmesajlan inceleyin. Aynı partide en iyt arkadaşınızla aynı kıyaleti

giynıek istemezsıniZ değil mı? Ana fikir aynı, okuyııculannız siZı

farketmeli.

,:~

Örneğin çogu tasannıcı mes<ulanıu farklı kılmak için hergünkuııandığımızkağıtlardandaha büyük kağıt kullanırlar. Bu kağıtlann

dikkat ç.ekiCi oldugunu farkettiniz degil mi?

AncHk çalışma alanınızı hazırladıktan sünnı kalemi kapıp U1S8nm::ı

başlayabil1rsiniz. Aynı şckilde ancak kafanızda birkaç çözlim ürelliktensonra bilgisayanmzınbaşına geçersiniz. Demek Istediğim şu ki öncedüşünün -önce planlayın- ve lasanınımz bu plandan çıksın.

BaşartIJa altı adım

Ne tasarlarsanız tasarlayın başan aşağıdaki allı adımdan geçer:

ı. Hedefleri belirleyip araçlannızıorganize edln.

MesajınJZLve topluluğunuzu anal1z etmekle başlayın. Kim, ne, nerede,ne zaman ve nasıl sorulaıma cevap bulmadan Lasanmıruzmneyebenzeyecegini düşünmeyin btle (Bu sOrulann ayımtı\ı açıklanıaImı

için 2. konuyu Inceleyin).

2. Uygun bir fonnat ve sayfa düzeni seçin.

Yayınıruzıngenel göriinüşünün nasılolmasını istiyorsunuz?Büyüklügü ne olacak? Basacagınız kagıdın rengi. agırlıgı ve şekli nasllolacak? Okuyueunun .gözlerini doğru yere çekmek için ne tür grafık

kullanabil1rsiltiz?

3. Uygun yazıtipi. yazıtipininbüyüklüğüve boşluk seçeneklerikararlan verin.

Resme dayalı bu dünyada mesajmızınWeb sayfası da olsa çogubaşlıklardanve yazıdan oluşacak. İşiniz ilgi çeken başlıklarla

okuyııcunun çabuk anlamasınıengellemeyen yazılar arasındaki inceçi7.gtyt bulmak. Kolay IŞ değil!

Özellikle ı 9. konuda değişik yazıtipi, yazılipi büyüklügü. yazıtipi stili.barf ve satır arası boşluklannın dokümarunızda vermek i.stedıgtntz

genel imajı nasıl etkilediğini göreceksiniz. Kelime işlemcinizin orijinalyazıtiplerini kullandığınızgünler geride kaldı.

4. Görselliği ekleyin ve kullanın.

H1kayenizi sadece kelimeler anlatamaz ve anlatmamahdlT. Sonuçtabakmak okumaktan çok daha kolay. "M1V etkisi altındaki bir dünyadayaşıyoruz. Mümkün oldugunca kelimeleri görsellikle. fotoğraflarla.

örneklerle, grafiklerle. şemalarla, tablolarla, organiZasyon grafiklertyle.

10 Böliim i: Genel Bakış: Tasarımdan Pazar1amaya

akış şemalanyla ve Zamall çizelgeleriyle de§i;'Urin. Her açıklamanın

avantajlan ve dezavantajlan vardır. Her tür dikkatlI" ve özenleyerle:ştirme ister. Görsellik lİzerine daha ayrıntılı açıklamayı 15. konudabulabilirsiniz. '

5. Sayfalarınızda adalet olsun.

Kelimdeı;n ve görsel erektleıin organizasyona ihtiyacı vardır. Uuorganizasyonu büylik parçalan. altbaşlıklar. notlar ve yanyazılar

kullanarak yönetilebilir. yutulmaya hazır parçalara bölerekyapClbilirsini7.. Bir başka yaklaşım da bilgileri kullanıeIlar isledikçe veihtiyaç duydukça verdlgillu: parça parça anlatımdır. Örneğin okuyucueserinizi ilk okııdugunda temel bilgileri alır. Sonraki geçişlerindedahaayrıntılı ve ilgiye dayanan hllgilert alabilir

6. Mümkün olduğ:uneakontrol edip düzeltin (en azından artık yararelde edemeyinceye kadar).

Başarılı sayfalar sürekli tekrar ve kontrolün ürünüdür. Nadirenmükemmel bir sayfanın tek sorumlusu belirli bir yazı, komut vf'yayazılım özelligidir. Mükemmel hütünler, mükemmel aynnlılannürünüdür ve mükemmel aynntılarda projeyi parçalara bölüp herparçayı teker tekcr incelemekle eldc edilir. Bir enstrümanın yanlışçalınması harika çalan bütün orkestrayı bozabi/{r. En ufak bır hata tümdoklimanınızınyararlılı~nave okunaklıhgına zarar verebiltr. Elinizdengeldiğ:lnee dokümanlannızı bllglsayarda hazırladıktansonra ya7-lcıdan

çıktılannı alip okuyun. İnce" aynnl..ılardakihat.alan kagıt üzerindcgörmek ekran üzerinde görmekten çok daha kolaydıl". Sayfalarınızınhumetodla gidcrek mükemmelleştiğinigörecel{siııı.z.

Konu 1: Liralar ve iyi Tasarım

Fikirlerinize Tasartm Nasıl Deijer Katar!Bazen tasarım herhangi b1r kclime: ya;ı;madan önce gelse de geneldebaşlama noktası daha önceden yazılmış kelimeJerdlr. TaS2ll.m bu kelimclcreon farklı şekilde deger katar. Parçanın devamında bunları daha aynnıılı

açıklayacağun: .

tl' Tasarım dikkat çckcr.

tl' Tasarım mesajınıza dcger katar.

tl" Tasarım okunnrlugu arttınr.

tl' Tasarım basitleştilir.

tl' Tasarım belirli yerlere vurgu yapmanızı saglar.

tl' Tasarım organIze eder.

tl" Tasanm birlik yaratır.

tl' Tasarım mesajınızı ayıllT.

tl' Tasanın üretimi hızlandınr.

tl' Tasarım tasarruf eder.

Eger tasarım kdimeJere değer katmasaydımesajınızı basit. özelliği olmayandosyalar olarak dağıtabtllrd1niz(Ne yazık ki bazı durumlarda bu dosyalarkötü tasarlanmış dokümanlardan daha iyidir}. Anf'ak tasanm birkaç önemliyoldan deger kazandırır.

1

Yaratıcılık hakkında

Deneyimli tasarımcılar ilk seferde başarılı oluna­mayacağını bilirler, siz de bunu aklınızdan çıkar­

mayın. Psikolog William James'in QAh - ha"deneyimi diye tanımladığı ani yaratıcılık patla­masından herkes hoşlanır. Ancak bu dakikalarkontrol akına alınamaz. Yapabileceğiniz tek şeyalternatif çözümleri deneyerek ve atarak bu

yaratıcılık patlamalanna altyapı hazırlamakl:ır.

Böylece doğru çözüm kendini gösterdiğinde onutarkedecek durumda olursunuz. Buna rağmen,

tasarım çözümleriniz ne kadar mükemmelolursaolsun ayrıntıları araştırdıkça onarılması gerekenşeylerbulursunuz. Bunları ne kadardüzeltirseniztasarımınız o kadar iyi olur.

Tasartm dikkat çekerTasanm bu iletişim dünyasında milyonlarca mesaj sizinkiyle yarışırken

sizinkinin dikkat çekmesini saglar. Gazeteler reklanılarla dolu, postakuhılan mektup vc haber mektuplanyla ve her geçen gün ycni işyerleri

kcndini Internerte gösteriyor. Rekabet lç:ln mcsajımzın farkeditmesi lazım.

Renk. tip ve boşlukların etkin tasanmı mesajınızmen kalabalıkyerlerdebile cUkkat çekmesım saglar.

Tasannun etklsinl anlamak için yapılaeak en iyi iş bir kitapçıya veyagazetecLye gidip degiş1k dergi kapaklarına baknıaktır. BazılannınDasıl dadikkat çekip diger basit olanlardan ayrıldığınıgörün. Bunlar arasındakiortak noktalan anlamaya çalışın. Bu basıt iş belki de pazarlama ve tasarım

kariyerinizin dönüm noktası olacak.

12 Bölüm t Genel Bakış: Tasaımdan Pazarlamaya _Konu 1: Liralar ve iyi Tasarım 13

Tasartm basitlestirir,

Şel<i11-1,

Hangiya:ıtipi ve

samuıunlıığıı

kolayokuııııyor?

~Tasarl.~b~~erileri~i2i geliştifm~~ı;;-bir yolu da bir yadalkj'tesı-paragrafı v~ı;P;;~o;;'-;;-k-:-',lerd.e kuııanm. aktır. paragrafıerrnızın. içeriğini benıer ıutm. anız sizi vf!: okuyucularınııı pcıragraf iyapısına dikkat etmeye zorlar. . ;Çeşitli manulerdeki kamutlaJI deneyeıek yazıiımınııın gucünu keşfedin. Yazıhirü. bÜYÜkllıClil.1

____ satır boşlukları. harf boşlukları, duzenleme, çizgılerin kuııanımı ve p;ıragraf boşluklar,nınivaz.ın.1n yer?lği m~sajı nasıl etkilediğini görun. Dir seferde bir değişken değişlirin ve yaı;lıyı

etkıyı ~y~c('. mcelevm. _ _ _ _ _~

IT;~arlIn bece.riıeri~.i:l.i gf',1ıştlr~~cni~ lıır razılırnınızm gücünü keşfedin. Ya-L] turu.!yolu da bir yada ikl test paraıı;r;ı[ı vazıp bÜYükluğli. satır boşluklan, harf

[

oıılan örnl:"klerdc kullanmaktır. boşlukJ<ın. dilzcnleme, çlzglkrinParagraflannızıniçeıigiııi b~nzer kullanımı ve peıragraf boşluklannın i

_tutrTlanız si2i ve öku:,r.ıculanmn paragraf yrı;.:ının verd~i lflf'SaJı nasıl etkilediğinı j'Iyapısına ıl1kkat l'tmeyt mrlar, gwı ün. !!Ir Sl'ferd.e bır degışken degiştırtn

ç~şitlj menülenldu komutlarıyeneyere~_ ve yaptıgı etki)" iyıee incele.Y~inc:. _

İnsanlar sayfanızın göriintüsüne bakıp kelimeleriniz Mtakkında ani k<ı.rarlar

verirler. Etkin blr tasarıın kelime.1er1nlzln olmnaklılıgım ve değerini arttırdığı

gibi kunamcı açısındaıı ônemini de yükseltir.

Tasartm mesaiımza deijer katar

Tasanm Hileri kullanmadan reslmleri kullamr. iy~ lasarlanmışbir sayfa biriyimserlik rubuyla profesyonel bİr atmosfcr yaratır, Kötü bir tasanınkC'l1rneleriniZi sunmak iç1n yeterince zaman harc;:ımadıgmızıgösterir.Ve, cger dokümanı hazırlayan dikkat etnüyorsa okuyucu niye etsin?

Tasanındaklprofe~yonelHkherşeyden önce sizin profesyonelligin1zin biryansımasıdır,Siz tasanma ne kadar dikkat ederseniz sayfaJannız o kadarprofe::iyon~ı bir imaJı yarısıtacaktır, sayfalarınız ne kadar profesyonelceolursa müşlerilerinlzsizi o kadar sevec~k ve tab! kı müşterileriniz siZi nekadar severse cüıdanımz o kadar kalınlaşaeaktır.

Tasanm boşluklar, sınırlar, tip V~ renkler gibi bellrli tcmellere dayarUL Ne:güzel ki bütün bunlar kontrolünüz altında! Nc bekliyorsunuz? Bütünbunlan bu kitapta bulabilirsIniz.

Tasartm okunurluijunuzu arttrtr

T;oı<;rmm mesajuuzı küçük, j'lltulmaya h,\Zır parçalara bö!erek basitleşlirir.

Alıbaşlıklar (yazının genel konusunu izleyen küçük başlıklar) en çokkullanılan basiıleştirme araçlarıdır. SütuularcH yazıya altbaşlıklar koyaraken uzun yazının bile okunurluğunu artırabUirsiniz. Boşluklan ve değişik

yazıliplerini kuııanarak her yenı altbaşh!ıın ilgi çelunesini sağlayıp sıkılınayı

nı:vyle degiştirebilirsiniz.Her altbaşlık okuyuı.unun yazıya grr-ınegi ıçin yenibir &1.pıdrr.

İyi tasanm kelimelerin okunmasını kolayıaştınr. Küçük yazıyla yazılmış

uzun satırlann okunmasızor oldu!ıu için okuyueuyu sıkar. Şekil l-l'iinceleyın. Hangisi daha Iyi. İyı bir tasanmcı okunurlugu ön plana çıkanr.

Okunurluk üzerine yapılan çalışmalar tasanmın okuyucular üzerindekorkunç bir etki~i olduğunu gösteriyor.

Tasanm sırasında yazı yeriIıe kullanılan pasta dilimi grafikleıi, akış

şemaları, organizasyon şekmert ve tablolar gibi görsellikler karşılaştırınalan.

baglantıJan ve trendleri canlandırabilir.Tasanın kanşık mesajlan kolayaıılaşılır yapar. Unutmayın, bir fikrt paragrafın derinliklerine sokrnaktansarestIn olarak göstermek okuyueunun anlamasım kolaylaştınr.

al Başyazılardı:ıki degişikUkıer okuyucu kitlesini %57'den oh 92'yeçıkanyor. En kötü yazıtipleri %3'e kadar düşürebiliyor-bilglsaymı.nızı

açmaya bile değmez-o

al Yazının kendisinde yapılıııı ayarlar ise okunurluğ"u %lZ'dcn %67'yeçıkanyor.

al Satır arası boşluklan aynı oranı Oh7Tden °h9S'e çıkanyar.

Tas...,artm belirli lJerlere I!urtju lJapmamzlsatjlarTasanm okuyueularınyazıdaki fikirleri önem sırasma sokmalan için birhiyerarşi yaralır. Tasanm okuyuculara gereksiZ bilgiden kaçmaJan veistenilen blll4iyi bulmalan kOnusunda kolaylık saglar.

al Yazının kendisini belirli bir arka plaıun önüne koymak ise anlaşılırtığı

0/070'ten O;:J3'e kadar düşürebiliyor.

al Ba~yazı renkleri. ona komşu ttpin okunuduğunu%67'den % 1Tyedüşürebiliyor.

Görselolarak başlık büyüklügünü ve uznn makalelerde ek yazılan

kullanarak önemli fildrleri belirtebiHrsiniZ (Ek yazı: Kendi 1çinde konusuolan fak."lt ."lsıl yazıyla ilişkili küçük yaıılar). Aynı büyüklüktekl başlıkıar

aynı önemde yazı belirtir. Herhangi bir başlıgı (veya fotoğrafı) belirginb1çimde bü)iik yapmak kel.iıneleri kullanmadan onun önemimarttırmanızısağlar.

______________Konu 1: Liralar ve iyi Tasarım

Bu sayfanın oku-rımasıdaha kolay.

~--·~BBc~c~""·~",if<l;"~"~,,~"c'k~"'~"~,,;~,~"'~'~"~c'~ '~'~M;-------------------­Delirgm bır başlama n()kı.. sı ve ı(,;engit' [mmUkBal bır hjy(·nu~l.s1 ık yuk. Görsel tm ıl'Jıkla

farkediiıniY(lf 512 w Okuyucıılımnı1. gli hlr yazı yığınıyla kilrşı knrşıyasınlJ.. ~ııln. okuyııClInUZ\ln

veya Web 5,~ytlım1.ın ziyaretçısınin !löronu alaı:all. hıçlıir~eyy'-'k.

Ha..ııg) paragrafı önce okursuııuz?

Hangisi ~n Mernil mesajı Içeriyor?

Destekleyen nkider uerde?

Aıı ve ,Hi!"f ~onılano cevaplan bu paragraf Içine dıkkatl!er gtzlendl.

Okuyucular a<.:elecıdlr.

Unutmayın okııyucularacelecIdir. Yazdıklannızı çözmek ıçın zamanlannı harcarnazıM. Sng!y" dIrek

uJôlşmak ısterler. ller zamarı OkUlll81nak ıçın bır bahane ararlar. Sizin görev/Ila onlan kandırarak.

motlve f'de~k. luulınlflık okutmaktır. Işlertnı kolaylaştırmak ıçin yapaeagınlZ herşey ~17.e daha çok

<Jkuyucu veya daha çok Bik ziyarelçisi olarak ı;eıi dönecektir.Başlıklar /'Inemıldır. -

Başlıklar okuyuculan ~yfanıza çekcn yol Işaretleridir. Guçlü bır başlık bır yolda gı(!en okuyuculan

çeken koca hir Işaret glbldlr. Başlıklannız ne kadar güçlıiYBe sayfanız o kadar çok okunur.

. Barşlıklannızın gücünü onları farklı yazıliplerinde,boyutunda veya sWJnde yaparakarttırahUlrsınlz.Örneı!ln. yazının g1ivdesl ıçın San.~ Sertf kuııandıysaJ1l7.,başlıklar için kalın. güçlü

bl.r Sa.ıIB Serlf lıpi kullaruıı.ayıduşünün. Başlıklarumanormal yazıdan büyük yapmak orılan farklı

kılacaktır.

14 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya-----

Tasartm oriJanize ederTopıulugunuz mesajınızın nerde başlayıp nerde bittlğiiıi nasıl anlayacak?Bulunması kolay mı? $ekil 1-2 karışık birkaç makale içeriyor. Nerdenba~larsınız?

Tasanm mesajınızınyapısının içeriğinl görselolarak göstererek organizeeder. Örneğin büyük konu rakamlan yeni konulan gösterir. italik yazıdabir önsöz okuyucuyu yazıdan kısa süre uzaklaıştınl".Uyan simgeleriyleveıikn ipuçları bunlann önemini beliıtir. Kitabın arkasındaki farklı birsayfa yapısı sözlük, indeks ve ekleri asıl yazıdan ay1.rır.

'Tasarım okul1ur1uğunuıu artırır" bölümünde değindig;im çalışma sayfayapısının okunurIuğu %32'den 0/06Tye çıkardıgı gösteriyor. tck bir hclruŞ

harcamadan iki kat okuyucu.

Tasartm birlik 'JarattrTasanm dökümanlanmzıniçinde ve aralannda birlik yaratarak k5.ruuzı

katlar. Tek bir dakiiman içInde seri sayfalar yaratabilirsiniZ. Birliktelig;inunsurlan sayfa sınırlan, sütun yerleşirni, grafik vurguları, yazıtipi.

yazıtipi büyüklüğü ve renklendirmedir.

Daha önemlisi tasarımla ışirketinizin haberleşme araçlarını kuııanarak birartı bir e:;;ittir üç diyebilirsiniz, Tasarım aynea farklı broşür ve işmektuplarını birleştirip bir bütün yapabilir, Şirket kiınlil41 terimi hepsiniaçıklıyor. Eger bir şirket kiınliıııru oturtmuşsa reklamlan, faksları,broşürleri, fiyat listeleri ve haber mektuplan arasında benzerlikgörür::,;ünüz. Şunu unutmayın ki imaj herşeydir, Duşünün bir kere Nikeniye pahalı, hem kaliteli ürünler sattıgı hem de bir imajı oldugu için,Kendinizi niye McDonald's'a gitmek ıorundayımş gibi hissediyorsunuz,ımajıyla güçlü göründüğü için. Herşeyden önce muışterilertnızsiziimqjı.nızla tanımalıdır.

Sayfa sumlarının sabiWği ve birkaç belirli yazıtipi dökümanlanmzakarakter verebilir, Aynı sütun yapısına sahip haber mekt.uplan ulaştıklanyerde birbirine yabaneı değil dost olurlar. Şekil 1-3'ü inceleyin, Herreklam farklı bir projeyi gösterse de aynı senden olduklan belli oluyor.Altyapıdaki benzerli~ farkediyorsunuz çunkü bu mektuplar aynı

tasanmdan çıktı. Çerçeve yapısı, grafık vure,rula.n, matbaa araçları içerikfarklı da olsa mesajlan benzetir.

şekil1-2:Dokümanlar

belirgin birbaşlangıç

noktası

içermiyorsaokuyueııler

nerdenba~ıayaeaklarını

bilemezler.

Belirgin bır b8Jillanıa noktası ve lç..ngin mantıkMI hlr hiyenır.~i.'lide yok. Görscl bır ııt!ıkla

farkedilmıyor.Siz v~ okuyu~ı.ı1aruıızgribır yazı yıiııwyla karşı k~ıyası.n.ı.ı:. SİZın, okuyucunuzun~y:ı W"b .~ayfam7.ın zlyaretçislnlo gözönil alacak h1çbır~eyyok.

Han!o(l paragrafı ônce okursunuz?

Hanıı.ı~ı en ônemll mesajı Içeriyor?

De~lekleyen flklrler uerde?

Bu ve dıger sorulann cevaplan bu paragraf Içine dikkatlıce gizlendI.

Okuyucular acelecidir.Unutmayın okurunılar acdcçldl.r. Yıu.dıklanruzı ç,jırnek ıçın ı.amanlannı harcama.zlar.

BHglye direk ulaşmak 1,.1~.rir.r. Her zaman okumamak lçln bır bahane ararlar. Sizin f.lörcvinlı oıı.\an

kandırarak, molive ederek. luıo:lırarak 'lkutm&ktır. ışlerını kolaylaşllnlıall.için I'apaeagınız herşey

size daha çok okuyucu ve.va daha çok site z1yaretçl5lolarak geri dönl';('ekrlr. .

Başlıklar önemlidir.Başlıklar vkuyucuJan a...yfa:ruuı çeken )"'Jl l'1aretleridlr. Güçiii bU" ba~lık bır yolda giden

okuyuculan çeken koca. bır Işaret gibIdır. 0Ol:7lıklannız ne kadar güçlQyse saytiın.ı:ı: o kadar çok

okunur.

B.u :eklaınla.n Şekıl l-4'te göstertlenlerle loyaslayın. Bu örneklerin sayfabırlıg-t, vurgu ve matbaa teknikleri konusunda eksikleri var. Her tki tÜl'dede şirketin hanc8ıdlgı para aynı olmasına rdgmen biri reklaının gücüneengeloluyor. Sank.! reklamlar dört farklı şirketten gelmiş.

16 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya __ __Konu 1: Liralar ve iyi Tasarım 17

"" ,,~'"'''',.,.f'''''''"._,"c~oo-:=....~~~:Q,..," ..-".IIIIDlOltD.DOT. Hanı--'''--''-''...,-".. "'".~!"'--1"""-••. -. .......-1 -.".,

"...- ...--, .....'''_'''_P''_..'11.._

---­i'o__.;:-....~...._........,_.­.__.,...

bad'_""'_'~(U'''''Q(,<IOdrnn,,~.",.';, .."i'.' ...~.."'."' ....""f~ ..·~ "',(~...ı.o"" ;_,......,'"' ..1...-

nooo'ıcn.ı..""' ....._..,,,..."',...... _m_"~"'""....,.....,-"""",.. 11<0.""""' ...,ll>... """'_"."',,".ıı.'.·on"••''''''il­''''.010l10111 ...............n......_'.....::~.:.:~=...'00"01 .. 0<0.... ,,,,...

,.,....,ILA."'-109'" O. Parlw,·/ı..lt, ••,.,A.,.

n"'llIIoott•• ••D1'IOI:TOB_..,; ,..,.""......,."" ,,..

......-..._--,..-_._--"",,i'.::'.:.00...10 r ..ILl

tt'woo<

~~~§f..__...-

""··· ..:O;.~,i~· .........."~.._~­",,-,,_.,-

....., C. 'arlıar'.

....,. ......,.to......_--

;{.j ..

Specially-priced farm, andscreage for qUİck sale

Commercial reClI estate

48-ACRE RETRUT

BRJNGYOURHORSESI

( ....,.....,,',,_.'~.~ ..,..."''''''''''"''~-'''-~''''''''::~':,~~:: ",.","'

....."._,,''''..... ''''''f",_,~".•v",

~, .." ....

'~'"''''''''i<'''"",".. r.."",~." ... "",.....-....,..._...,.. ~""''''''''''~''''''''''''''''...h""""~, ... ""'",,,,_"-QREAT STARTERFA""""",,*".'''' -.-ı-,-"" , " ..,.--_.,.. -....,,," .r••,,

Dowo<mtnı i"--""""R~_._. __.~_.-

S::::E:=::

>uIOR.... ",nu~.~

:::::':::-.:::::::.:.=.::..:~j==::.:~..

İnsanbr imaj konusunda ÇOgıı kC'z kültürel koşııllanma hisleriyle kararverirler. ~(~kil 1-5 ve 1-6'yı inceleyin. Birşeyler ters, bulabildiniz mi?Yazıtiplerinin yerleli değü;iirse nasıl o1L\r~)

Ş.k;)1-4:Stilierin

karmakarışık

kullanılması

şirketiıı

kimliğirıirı

kaybolmasırıa

sebep oluyor.

Blinıı Y""~h,,""'"",'...u,,~••,,_..~~_••. ,'_'~'·~~"''''"u·."... _..,,,,<,·,,..."-",.. ,,,,-_.-,._,-.

:~'_"_''''''_'~'U~'''''''''_~.._.,...---~--~ .._...:-:::::">:':::,~.M"""9"~'''''''''..-

",._.~,••,,,u, ....... _"<~~ .....r.~._'''"''''''.'',"·''''''r'_''~'

:;:':-"';,:;:J:':;:;.:-" ..-. ,"~"...-

tı:o.:kı/' ",,,,,nLlin hlElh In NJ",' '_"'~.~~.'.".',"~"·U '.' ,.".......

'::'::~:;:~:~'~,::;;':~;-;::0:-:;::-.-

lADkln~ tolt~orUII

a farm?

,,,.,,,,~,,,,,,,-,,..,,.-.,.,,._<"._._....'.............~,­,.• ..-.>'__ r __ ~~··,_,_

,.......--- .......,.- --,RQI :~~~w~~.~_

=-~i::.=:::'=-::--

L~ ue f1nd.)'Oo a new home for.)'Oor home or bu.lneMI

<10.6-"", 1"Il'kNt.

L6t us fina you a new home for.)'Our home or b'u61I1lf66!

~ I

:~:i~~~r~,:;;~~~~·~·~~~:~""o,,~~,.~_ ".""",,. '.... ~.~.~""'"

~ 'I R.ıılt frg... your ı>."k ",.ardıi ,:~.~~;.':";,~::~,•• :',~,;'J:"~;. ";.::'"

YlJ8r-rlJUna :::,'.::...~';c~:::<" .•::;:::;::,:::;- ,•. ''"'vacBtlon ;~:o:,.;"

hom6e for~ay'6

llfeetylee

Flood'e "..ri

',.~, ', _.. ,..,~.,." •....-...,"~~.~~ ,..".~~ ,. ,,~, ......~-."',..~_ ,..~'"""

FI",m«ı !i""S, "i~ for you""-''""-~~.,,.._.......',_..,,-~,~.~ :';,.~..::~:;. ;,:,,:;;::..::'::;:~':;:':~H'~'-""''''''''''''.'''''''''.''-'"''

J"ln~'" '-ndtd jllIl'I'tQ,....~,... ... ~.~' ........." ..."-,~,.....;;'::',~ "::::,'.~~ ::~:'.:..~;';~;'. ~;-:~,,--

,_ _-,._-_.",,~.

::::";:',~:;:~:::.'""'"'i'" '_",,-Want a

fl..~

'PP'"

H.ıınaywlth

toole?

l.et U6 f1nd.)'Ou a n~ home foryour home Or Inuslne-1!I61

Let ue fina ~OU ot new home foryour home or b'uelne661

ait.~' ~:~_"Mfl~ 0"",00.. ~.~.~~~;::-.;;:;::~~:::.:';:.::.:,:::::::: -.-'ITI<AAJ

Tasarım mesajınızı alJlrır

Tasanın işiniz içİn bir kIşilik yaratabilir. Gly1niştn:lz ve yüz ifadelerinizindeğ:erler1n::lıive hayata yaklaşımınızıanlattıgıgibi taqanm da şirketiniz€'

kişilik kazandınr.

Şe1ıi11-3:

Bureklamla.rın

herbirifarklı bir

ürünütanıtsa da

helirginseviyede

benzeryapının

kullanılması

şirketin

kimliğinin

okuyucununbeyninde

oluşmasını

sağlıyor.

Tasanın kurmak istediğ:iniz imaj konusunda yardım eder. Korumacı mısınız

ya da ça~daş mısınız? Pahalı ya da ucuz musunuz? TeknoloJik ya da'dogalmısınız? Işte bu seçimlerinizi matbaa. sayfa düzeni ve renklendirmekararlanyla topluluğaduyurabilirSiniZ,

18 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazaı1amaya _ --_..---- Konu 1: Liralarve iyi Tasarım

Şekil 1-5,Bir araba

tanıircisinden

de nazikyaz/tiplerini

kullanmasını

beklemezsinız

herhalde.

Şe/<il1-6'Ağır ve köşeli

yazılipleri

kaliteli birşarabın

ilarıına hiçuymuyor.

1(azım l1sta 'nın Yeri:I{~er tiirCü araDa"''' tamiri itiıia iü

yapıür.

24 Saat açı/(

Levent Sanayi Mafiaifesi9876543

DolucaŞarapları

TUrkiye'nin en kaliteli üzümlerinde" ıizln için üretılen dUnyanın en nefis ,araba.

Etkin tasanm duygu demektır ve hemen anlayış saglar. Düşünün. 120 kmhızla giderken nasıl olup ta bir kilometre öteden benzin istasyonununtabelasını görüyorsunuz 'Tabi aynı anda kredi kartınızın istasyonda geçerliolup olmadıgmı da düşı.lnüyorsunuzl.Anında görsel tanımlamanın parasaldegerini düşünün.

Tasanın benzerlik yaratır. çoğu okuyucu, tanıdık oLanı yabancıya

degiştirir. Şirketiniz iÇin bir kimlik yaratarak rekabet gıleü

kaz.anıyorsunuz.

Tasartm üretimi hız/and""Tasanm para kazandırmaıdakalmayıp aynı zamanda bilinen şeyleri tekrarkeşfetmeniziengelleyerek zaman kazandınr. Şirket1n1z1n görsel bir kimlikkazanması yazıtipi, yazıtipi boyu. sayfa sınırlan, renk ve kağıt kararlarını

her yeni proje başlangıeında tekrar yapman1Z1 engeller.

Şablonlar ve stiller her yeni yayında işin başından başlamanızı engeller.

Bu şablonlar ve stiller her seferinde aynı imajı yaratmnlUza yardımcı

olduğu gibi mesajm üretilmesini d", kolaylaştmr. işte nasıl işe yaradıkları:

v Stiller çoklu format seçeneklerini bir fan' tıklamasıyla uygulamanızı

sağlar. Stillerlf'-.yazıtipi. yazıtipi boyu, yazıtipi stili. harf aralığı. satır

araJlgı. paragraf aralığı. renk ve noklillama işareti gibi kararlan hcrbaşlıktanyazıya geçişte ve geri dönüşte uygulamak zomndakalmazsımz. Bunun yerine Style menüsünden belirli bir stil yaratıp

onu her yazıya ve başlığa geçişte uygulnyabilirsiniz.

v Şablonlar örnek yazı ve başlık içeren stil ve sayfa düzeni gruplandır.

Boş bır ekranda başlamaktan.'.iaşablonlar sayesinde sayfa sınulan vesütun yerleri hazır bır dokümanla başlarsınız,

StIller ....e şablonlar zaman kazandırmaklakalmayıp aynca yayınlarU11Z

arasında uyum olmasını da sag;lar, Tasanm zamanı çogu kez ön hazırlık

zamanını da içer1r. Şablonlar Ye stiller kullanmak işinizi kOlaylaştırdığıgibimüşterilerinizin ....e çalışaıılannızın etkinligini de artırır.

Beltrli bır sUl kütüphanesinini herkesde olmasını saglayarak şirket

kimliginizin oluşmasına katkıda bulunursunuz. Artı, çalışanlarllllZıheryeni mektuba başlad.klanndayazıtipi ayan yapmaktan kurtanrsını7-.

TaSartm tasarruf satj/arTasarım para harcatmaz - para kazaııdıru've tasamıf eder. Tasanm. baskı

ye dagıtun bütçenizi düzenler. İnsanlann okumadıgı ve çöpe attı@. birmektup yerine okunan bir mektup hazırlamakdaha fazla paraharcamanızıgerektirmez. Aneak okunan bir yayın para getırcbilir.

Artan okunurlugun etk1ler1ni bir düşünün. Artan okunurluk daha azreklam ye mektupla uğraşmam7-demektir, bu da genel üretimı artınr,

İmaj gerçekliktir. Kelimelerinizi dikkatle sundugunuzda sözleriniz saygı

görur. Daha çoğunu da söyleyebilirsiniZ demektir. İşadamı, müşavir ya dayazar olun farketmez. kelimeleriniZ değerli oldukça daha çok ilgi çcker,

Tasanınla sa.ıılayaeağmız tutarlılıkla her yeni doküman İçln ek bir düzenkurmamza gerek kalmaz. Bir kez genel yapıya uyan şablonlar

hazırladrgındaycni dokümanlan yaratmak sadccc gcrekli bölgelere bilgigirmek kadar kolayolacaktır.

20 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya

Tasartmı (jelir Ile iş (jüllenli4iBu,gün sadece yazmak yeterli degil. Mesajınızin görüI]tüsünün veiç~riğ1nin sorumlulugunu da almalısın1z. Tek başına ya da bır şlrkelte deçalışsamz bu ikili sümıoluluk i.ızerinizdt> olacak.

Hiirr:tyet gazetesinin pa7.af günleri insan kaynaklan sayfalanna bir gÖ7.atarsanız ne demek 1stedigimi daha iyi anlarsınız. Sayfalara baktıgınııda

"FreeHand ve/veya Quark bilgisi tercih sebebidir." gibi ilanlardaki değJ.~ik

tasanm dikkatin1Zi çekecektir.

Ekmegin aslanın agzında oıdu~ bu günlerde iş güvenceniz birden fazlaiş yapmanıza bağlı. Eger yazar/tasanıncı veya pazarlamacıl

tasanmcıySalll7tek boyutlu bır tşden çok daha fazla para kCü':anırvelşgüvenliğine sahip olursunuz.

Tasarım Ile kişisel mutlulukçoğu insan hayallan boyunca yaratıeılığınve bir hiçten başlayıp bir eseroluşturmanınzevkini tadamıyorlar. Bu zevk sizin olabilir.

Çok az şey gerçekten ıyı bir reklam, broşür, haber mektubu veya W~b

sayfası hazırlamak. kadar zevkli olabtl1r -iyi bir faks veya mektuphazırlamak.bile Insanı mutlu edebIlir-o Masaüstü yayıncılık sizeİstanbul'da bir reklam ajansının müdüıünün eHndeki araçlan sunuyor.Tip. boşluk ve renkle deneme yapabilirs1ntz. Başkasını tutmaktansakendi logonum hazırlayabllirslnt2.

Çok az insan sevdikleri işi yaparken iyi para alırlar. Web tasarımı vemasaüstü yayıncılıkbu kuraJın dışındadır. Tasanm beeertlertnizi geüştirip

daha etkin b1r masaüstü yayıneısı olarak yaratıcılığınzevklerint tadıp,

mesajlannızı yayıp aynı zamanda iyi para kazanabillrs1niz.

Konu 2

Tasarimm Evrensel Araçları8u Bölümde.. Baskı ve Web tasanrnl arasındakibenzerliklert anlamak

.... Zihinsel ve mekanik tasanm araçlnnnı kullanmak

"" Boş\uklann önemini kavramak

... Donanım ve yazılım kararlarını vermek

is ~ oj) ~ • c it • /i iii !) • (> i) " tl ...... 4- \ll " .. ol .ıl .. " @ '" ,~ .. ~ -<' '" '"' '" .., ~ .; .. <) ~ i' • lı' ~, .., Rı " " ..

!\:aglt baskı veya ekran için çalışıyorsanız aynı temel araçlankullanımını?;. Araçlarla ~adece ya7.1hm ve donanımı d~ğll ayııı zamanda

zihinsel etkeııleri, amaçlan ve tasarım tekniklerini kastediyorum. Webtasarımıyla baskı için tasarımda kullandığınız araçlar fark]ı1ık göslersedetemeller aynıdır.

Bazı araçlar yüzyıllardırmevcut: bazılan siz bu kitabı okurken geliştiriliyor.

Bazı araçlar -bilgisayarlar, yazılım ve yazıtipleri gibi- satın 31ınmaIılar, amaen önemli araç tasarım yaklaşımınıwır.Bunlara "sanatsal araçlar~

adını verdim.

Söylediğim gibi bu bölümde vc bütün kitapta sürekli tekrar ettiğim gib1 bazı

ufak. farklılıklar bulunsa da Web tasanmıyıa baskı için tasarıın temeldeaynıdır. Omegiıı. broşürler gıbi kagıt tabantı yayınlarda kullandığınız

pekçok aracı Web tasarınunda bulamazsınlZ. Buna karşın Web tasarımının

da kendine has araçlan vardır.

1zleyen kısımlar hem kagıt tabanlı hem de ekran için yayınlarda kullanılan

evrensel araçları açıklıyor.

22 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya.

Önce Düşünün!Birinci konuda da açıkladıg;ım gibi planlama tasanmın en önemli fakat en azuygulanan kısmıdıf. Dogru planlama için haberleşmeninaltı önemliunsurunu düşünmeliSiniz,Unutmayınki lasanm aşamasındaçok ucuzaçözülebilecek problemler üretime geçildiğinde 5Jze çok pahalıya malOlabilir.

..... Mesaj: Amacınıınedir? Ne tür bilgi vermek istiyorsunuz? Web sitesiziyaretçilerinin ne yapmasını i~tiyorsunuz? Önce ne istedigmize kararverin sonra ona göre hareket edin.

..... BUgi hiyerarşisi: Vermek 1stediginiz en önemli mesaj ne? Bu fikridesteklemek için n~ kadar bilgi verebilil's1niz? Başka hangi naklalanaçıklayacaksıOlz?FikirleriniZi önem sırasına göre dizmelisin1z.

..... Topluluk: Okuyucular veya Web sitesi ziyaretçileri kimler?Karakteristikleri ve beklentileri neler? Ne kadar çok şey biliyorlar?Ne kadar motiYe olmuşlar? Tasarlayacağ;ınız doküman bütün buetkenlere bağlıdır.

..... Engeller: Hedef kitlenin fıkirleri almasındanc tür engeller var?Fikirleriniz kabul edilmeden önce neler degişmell? Rakiplerimzokuyueularınızmkafasmda ne kadar yere sahip? Onlann imajlanyiasizinktnin farkı ne?

..... çevre: Hedef Jodtle mesajınızIa ncrede karşılaşaeak-evde. işte veyabilgisayarlannın başında mı? Bu çevre mesajınııa ne gibi kısıUamalar

getiriyor? Bu kısıtlamalannasıl aşabllirs1niz?

..... Rekabet: Başka hangi fikirler sizinle: rekabet ediyor? MesajlIlızlIl

daha ilgL çekiCi ve kolayokunur olması için ne yapmalısınız?

Unutmayın. okuyuculann size bir boreu yok. Dokümanınız onlara birfayda sağ;lamadıgıanda okunmayacaktır.

Bu sorulara cevap aramak için ne kadar uğraşırsanız tasanın problenııeriokadar belirginleşir.

Bana Alan VerinBoşluk -yazının ve grafiklerin yokluğu- en önemli evrensel ve aynı zamandaen çok yanlış kullanılan tasarım aracıdır. Web'de veya kagıtta önemli yazlIunetrafındakiboşluk kullarncırungözünü bir mıknabs gıbi çekebUir; fazlaboşlukta bılgi gözden kaçabilir; çok az olursa da yazı bağlantılan anlaşıla­

mayabilir. Boşluk gözlere dilıleneblleceklcri bir yer verir. Boşlukların

kontrolü mesajıruzınbaşansındakıen önemli etkenlerden b1r1dir.

____ Konu Z; Tasarımın Evrensel Araçları

İlerleyen konularda boşluklannkullanımıyla, alt başlıklardangön;ei ögelere,dokümanımzın değişik bölümlerinin nasıl etkileneeeğinigöreceksini~

Bastı, alanBasılan dokümanlarda boşluklan aşağ;ıdakiyerlerde kullanabtlirsiniz:

..... Sayla slnu1an: Sayfanın üstünde. altında. sagında ve solunda bulunanboşluklar, Sayfa sınırlanndak!bu boşluklaryazııunnlZı belirginleştirirveçcrçeveler. Fazla kullanımıyazıyı yok eder. Az kullanımında ise, sayfadakalabalık bir hava oluşur. Sayfa sınırlan aynı 7..amanda dokümanuuzııı

ne kadar ~dostça" oldugunu bellrt1r.

..... Satır arası boşlukları: Dokümanınızın satırlan arasındaki boşlukIaı'dır,

Bunlar. yazının okunaklılıgını etkiler. çoğu zaman kelime işlem

programınız satır arası boşlukIarını kendisi ayarlar aneak llerde degöreceğ1n1z gibi bu ayarlamalar çogu zaman siz1n okuyueulara vermekistedigtniz imajı bozar.

..... Paraeraf' &rası boşluklan: MetninJZdeki paragrafiar araSI boşluklara

vertlen isımdir. Düzgün ayarlanmasıyazı sütunlanruzıngörünüşünüveokunakIılıgını etkiler.

..... Harf arası boşluklan:Metninizde harfier arasında kalan ortalamaboşluğa denir. Bu boşluklar dokümanınl2lngenel görünüşünuveokunaklılıgım temelden etkiler. Bu bo-şlukIannaz oldugu dokümanlardaha gri ve karanlık bir etki yaparlar. Dcgişik sayfa düzenlemeyöntemlenyle (ayarlanmış, soLa yapışık, sağ;a yapışık) harf arası

boşluklan farklılık göstertr.

..... Sütun arası boşlukları:Çift ya da daha çok sütunlu yazılarda sütunlararası bölgelere vcrilen isimdIr. Yazının ~genel rengIni" etkiler.

..... Yazının ve görsel efektlerin çevresi: Başlıktann. altbaşlıklann.

notlann ve görsel efekUerin etrafındakI boşluklardır. Bunlar bir çerçeveolarak okuyueunun ilgisini çeker ve aynı zamanda fazla yogun görselöğelerde okuyucunun gözleri için bir dinlenme aı'acı oluştururlar.

..... Aynm1ar: Görsel efektleri başlıklardan ayıran boşluklardır. Aynınlar

yazınıı hakkındaki genel kaıuyı etkileyip baslıklar lle görsel efekUertnılgili oldugunu gösterirler.

Web'de alanOkuyucunun ilgısln1 çekmckteki önemi açısından kagıt baskıdakIkadarönemli de olsa alan, Web tasarmıında çok daha sınırlı ve kesin degıt. Bugün

211 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan PalJlıiamaya_~ _ Konu 2: Tasarımın Evrensel Araçları 25

Han/Ji {(Tip"tensinizJ

-L:ıyen Sibnek Profeı;yonel1elııı hiy hoşl:ıınıı:ıruğı bil' ııyr1n kuhım

,"lifdır' Lnyen ,ilımı;: istediğiııizde çıknr, "Eminnıirittiz?~ diye ~oı·:ır. I~tc.. bu uyan)1 :ıtlmnnl;:

r~te)'en1er puı1l ynp"'IIı, ~ilinındı i~IC11elı ı,,)"e.":I

geç.ıııb ve OptiNI ile paletteki Çöp Kutnsu ikoıııımı

tık1n;;lııııı:r.

Htnk Stciı"i (lıı yı flfkll1'tıık1eıı ~;ılışımıı,ız(jill\s~ymı:k içın reıık

seçici}1 klıIJllIIDı Bııınuı için p nr:ıç çııbuğııudakj

IbJlılınıı yncln klm)'eden i h.ı~uııa bn.mı Oıı rengi(liıel;r, :ırkıı ı·"ııgı i~e Optıon':ı bn5:u:ık ,eçel:ıilirQniz

M:ı..rqııee "'•.!'açlıın Dcl;;diırtgeuye e!iptı],: ;ılnn ;ıçınildn ktıllml1hlıı.!\.[nrqnee

nr:ıçbrıJl(!n Sll1ft'e bn,ılrat çı:nıl\ ynpllHnıuz ılını bubıl'~ nyn ı\;ıire. Opnün nı~ıııı:ı \:ın,:ırn\::' l1leıltzl\~ıı

dışnn doğnı i"ledigu1l7. Ull..l'qııec nhuı1nnndnn biııııi

ç;7ehihrmıız

I@JDone

Şelci12-2

Çizgilersilindikten

sonra lablolutormat

vazinin dahakolay

ayarlanıp

okunmasını

sağıryor.

...... Yazının ve Görsel efektlerin çevresi: Web sayfalarımıda kullandığınız

resimlerin, grafiklertn, animasyonlarınve metnin çevresini saranboşluktur. Bunlar bir ç.t'.rçeve olarak okuyueunım ilgisini çeker ancakkagıttak1kadar kesin olmazlar.

LI Paragt'af aruı bo,luk1an: Bir paragrafm önemim arttırmak1çln üslüneveya altına daha fazla boşluk koyabi11rsıniZ, ancak yine kaRıHaki kadarkesin olmaz.

ağ tarayıcılanmn kullandığı dilolan IITML (Hyper Text Marlrup Language)daha çok metnin birbiı1ne oranla büyüklügüne ve görsel ögelere önemvt?rdigi için sizin hngisayanmzda tam bir sayfa olan dokümanlar kullanıcının

bilgisayannda daha büyük gömnebilir.

LI Sayfa Sınırlan: Sayfanın üstünde, altında. sağuıda ve solunda bulunanboşluklar sabr uzunhıgunu azaltır, ilgi çeltlei ve akıınıası kolay Webyayınları ürdir.

İşte Web'de alanı kuııanm::ının yoHan:

Web dokümanlanna boşluk eklemek zor olabilir. Bugün pekçok Web tasanmprogramı tablolarıkullanarak yazılan ve paragraflan ayarlayabileceğinilWebsayfaları yapmanızı sağlıyor. Hem Adobe PageMill hem de' MicrosoftFronlPage 98 bu teknlgi kuııanıyor. Şekil 2-1 bu metodu Şektl2-2 İse işintz

bittikten sonra saıfanın son halini gösteriyor. ilerleyen bölümlerde Webüzerindeki bu belirsizligi aşmanın de~tş1k yollarını göreceksiniz.

ŞelciI2-1:

Tabloşeklinde

birformat

~ı;ı'<9~"I' "81 ~ c> '''LlU,,"'''1 ~ <mol ~ '''I .!N,..mol :;::ı Ilr...... NcwADIl'Ml 31 A AT i B 1 .~ iG!J 1.,11 ,.11= i--:~!L

-' a I;.. "," ""i" '" li'] El,,' 31 ~ i ıı.1.,,' " : '-" ::-;,-; -""~; . , '

Rtnı[ Seçin: On w lIt'ka r~ıkIen ç....~w"'1l.LUaıı seçıııell. IÇllll'na sepcıyı

,Imililliili Bmımı ilj'iııya IIlnlj' lj'ulıu!'Ouıdn.kt ikoUUlı3 yadıı

!klavyeden i b.lljwıft b:ıs.iıı. Ön retISİ direkt, ıırka reııgi ise'OpliOlı'n. basarak: ~eç:ebilir.riııiz.

MIIJ:qlıet Araçıan i Dikdörtgen ve diplik ai;11l açınada ImJltwilmı M.1rqııee

i :ıraçlari:ııda Shifl'e ha_ç~r:ık Çizinı yapıır.,aı!i:l: [mn bir h"'lll'c:veya dRire, Opliıııı tılljlUlll basarak merkezdetl dişan d08"-1: istetfi..!dııiz Marqııee alaıtlarindııı.ı biıini çizebilirsiııi.z.

. ·········"L~y~';~'sjj;~'k·:P;~f~~';;di~·b;ç··lı~·şı'~~~~di;'b·~~;y;;ri··b;b~~;·~~&; .!Layeri silmek lııtediginizde çıkıır, "EUWIlllısiııiı:?" diye soru.~ Işte, bııııyariyi ~tl;Dımk jı;leyen1er flUJlI yapsiıı: Si1iıUııdı:!isteneıı layera geçsinler vi: Oplioıı ile palell.eki Çöp Kutusuiikonıuıa tik1asinlıır

lKa~ıt ile çalışırken hartlerin ve sembollerin şekilleri elimizdeki en güçlüaraçlardır. Bu sllah iyi kullanıldığında har1ka kısanmlaryapmanızı

saglayacağı g1bl kötü kuııanıldıgındaise en güzel dokümalan bozabilir.De~şik }'3Zı tipleri .seçerek dokümanlanmzın "sesini" daha iyi ayarlarşınız.

Bunlan 9. ve 19. konularda daha aynntJlı gösterecegım.

Her ya'l"ıttpi okurlanntZln fOOrlerinizi tekrar ederken kuUanacagı.bir imajyaratır (Şekil 2-3). Bazı yaz] türlen zarif, bazılan dinç bazılan da popüler birimaj yaratır. Başanh tasanının yolu imajımza uygun yazıtipi seçmektengeçer. Btr nikah davl':tiyesini Tetsuo He yazamayaeagmız gibi bir parti ılanını

da Copperplate yazıtipi ile hazırlayamazsInız.

Bu tür1er1 pek çok kaynaktan bulmak mümkün. Örneğin aşagıdak11erden

faydalanabilirsiniz:

LI Apple ~acintosh ve Microsoft Windows işletim sistemleri

LI Inkjet ve lazer yazıcılar

LI Mieroşofl Publisher 97 gibi programlar

LI www.microsoft.com gibi Web'te okunınası kolay yazı türleri içeren saytmar.

26 Bölüm i: Cenel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya _ ----- -- -- Konu 2: Tasanmın Evrensel Araçlan 2

Vazıtipı Karakterler

GaraınanCı Klasik, Akadenıik

Arial Sakin

COPPERLATE ZARIF

Arial rounded Dostcanlısı

fff'U<44 Swpt &~Şeki12-30

Her yazıtipi Adver Güçlüayrı bir

karak.teri Tet5uo Grungesimgeliyor.

Tekton Yapısal

Bunların dışında Adobe, Bitstrearn, Galapagos Design, Monotype gibikunımlardan ve Image Club, FonlHaus ve Predsion 1)rpe gibİ şirketierden

onbinlerce [addı yazıtipi bulabilirsilliz. BUbrün çogu insan başka

programlarla beraber verilen veya çok ucuza satılan CO-RüM'lardan yeniyazıtipI tasanınlan alıyorlar. Aynca International Typeface Corporalian(www.esselte.com/itcl gibi InLernet şirketlerinden de faydalanılıyor.Yazıtipleri

konusLUıda çok fazla düşünmeyin, tasanm sırasında çeşit bakımındanençok sahip olduguTIUZ parçalardan biri de yazıtipleridir.

Tip, Web ve kagıt baskı arasuıda fark görebHeeeginiz nadir yerlerden biridir.Broşür veya haber mektubu hazırlarken bülün Up kontrolleri sizdedir ancakbunlan Web'e geçtlgınizde kaybedersiniz.

SiteniZIn tipi ziyaretçiye göre degişir. çogu zaman sayfal11zın tip seçimlerineziyaretçinin bilgisayarındakiM~crosoft Internet Eı.,"plorerveya NetscapeNavigator kaı'ar verir [Kalın ve Italik yazıtiplertni seçebilirsiniz).

Bütün okuyucUıannistediginiz yazıtipini görmelerüU ancak tipi grafık olarakseçerek sasıayabil1rsiniı.Buna 19. konuda değ1necegim. Ne yazık ki tipigrafik olarak seçerseniz görüntüleme (downloadl zamanını arttınrsınız.

RenkHem baskıda hem de Web de önemlı olan renk Inlernet'te IJiraz daha esnekolarak kullaıulabilir.

Renk hem bilince hem de bilinçaltma yönlenebilir. Bilinçli seviyede renkbaşlıklanmzaönem katar. Siyah-beyaz bir dur işareti renklisi kadar etltinolmaz. Bilinçaltı etkileri i:'le daha çok insan gözünün psikolojisine ve kültürelhuylara baghdır.

tl Kırmızı ve turuneu gibi sıcak renkler heyecalU artını". Yeşil ve mavi gibisenn renkler insanı sakinleşHıif. Bu yüzden insanlann rabatlaması

gereken doktor bekleme salonlan yeşile veya maviye, re:storantlar isekımılZıyaveya turuneuya (buradaki. amaç "çabuk yesinler ve çabukgitsinler" olarak özeUenebilir) boyanır.

tl Renkler aynca kelimelcr gibi duygusal mesajlar da taşırlar. Örneğin

kırmızı evrenselolarak. tehlike (veya uyan) demektir. San mutluluk,yeşil ilkbahar. Illor ise zerafet demektir. Siyah ve bm gibi diger renklerpahalıyı. Pastel renkler gençliği (kız çocuklan pembe. erkek çocuklanmavi) simgeler.

Renkli bir dünyada yaşıyoruz. Siyah-lJeyaz da önemli (klasik nhnlerde vetotogra!' sergilerinde) aneak. hafta sonunda renkH çıkan karlkatürlertn siyah­beyaz olanlara göre ne kadar eğlenceli oldugunu düşünün. Filmlerde vetelevizyon programlanrıda renk sizi etkiler. Renk o kadar önemli k.1 bazı

klasik tilinler dcg:işlk bir hava için renklend1ril1yor. .

Baskıda renkHerhangi bır tieari işte çalışan insanlar bBb' ki renkli baskı pahalıdır.

Broşürunüze ikinci bir renk eklemek harcamalan %50 artırabilir. Üçüncübir renk daha da fazla. Bahsettfklerim sadece spot renkler: Baskı ürünlerini­zin siyahma ek olarak koyacag:ını.z ikinci bir renk yani. İk.1nci bir renkekledjğ1n.izde sadece baskı giderleriniz değil aynı zamanda üretim vehazırlama maliyetleriniz de yükselir {Renkli baskıyı 16. konudainceleyeceğiml.

İşte Web'in avantajlannın kendini gösterdiği alanlardan btrl de burasıdır.Ba_"kıda masraflan yilkseklere Çıkart."Uı renk bir Internet sayfasındabedavadan istenildiği kadar kuııanılabilir (istenildigi kadar kullanılabilir

demek kullanılmalıdırolarak anlaşılmasın).

BöIiinı i: Genel Bakış: Tasanmdan Piııaıiamaya _

D6rtlü renk işlemi en uğraştınCtve pahalı aıanıdır. Broşür veya habermcktubttnuzda fotoğrafi~tiyorsanı7.bu [şlemi uyguıamalısınız.Bu ışlernde

foloğratlardakigökkuşağı r~nklerjni saglamak için dört renk dı:'gişik ..oranlarda kanştınlır. IIarcamalannızartmakla kalmaz aynı zamanda dorttabaka ve resim. negatifi gerektiren renk aynnılanda yapmak zorundakalırsınız.

Renkli baskı yüksek kalitede kagıt da gerektIrtr. Siyah-beyaz baskıyı hertürlü kağıda yapabilirsini? ;:ınrak renkli baw mürekkeb! arka tarafagr:c.irmeyecek özel kagıt gerektirir. nu da hareamalan yül'>seltir. Kagıt ve..müreldceple ilgili bölümleri 13. konuda daha 8}nntılı blçimde bulab1l1rsınlZ.

Web/de renkÖle yandan Web'de renk tx-davadıL Renkli bır sayfa hazırlamaksıyah-beyaz

bir sayfa hazırlamaktanIr-k bır kumş daha pahalı değildir. Wf"b'deki tek ..problem tardnan renkli fotograflann siyah-beyaz oıanlara göre.daha :ok bılgı

içertp daha uzun sürede görüntülenmelertdir. Aynca heın M~eıntosh ta hemı1C' Windows' La güzel görünecek renkl~r seçmek gibi btr derdıniJ: daha var.Daha önce baskı dünyasındaçalışmışoLan insanlar bİr anda rt".nklerin bukadar rahat kullanımıylakar.şılaı;;ınca smıTlan aşab1Urler.

Görütrlfıgü gibi l{agtt baskıda pahalı olan renk, Web'de bcdava. Renginkuııanımının kolayolması yapacağınız hataların etkilerinin de büyükolrrıa!'i1\1a sebep olur, bu yüzden rcnkli bir kaos yaratmaktan kaçının.

Web'de renk kul1<:ınıııııyh.ı ilgili uyrmtıl1 açıklamay] ı5. konuda yapaeagım.

Görsel efektler: Bin Kelime J)e4erindeResimler

Mesajınız yazılar yerine onlan anlat.an resimler koydukça gelişir. İnsanoğluresmi yazıdan çoK daha önce buldu; bu yı1zden fotogratlar, grafikler vegrafiksel pre-zantasyonlar bir bakışta is'Cediğini7-i anI3tahi~irler_ Başan~ı~ .anahtan doğru yerde doğru amaç' için doğru görsel efelct.i seçmekte gızlıdır.

Görsel ö~eler 14. konuda aynnLıyla ışleneeek.

İşte size. birkaç öneri:

...... Bir imaj veya fikIr vermek 1stedi~inizdeörnekleri kullanın. Örnekler aynızamanda bir fot.oWatta farkedilmesi zor olan inee aynntılan göstermeki~le(]igin1zdede işe yarar. ÖrneklemeleT özellikle sistemlerdeki gizlibölgeleri. göstermede son derece etkilidir.

_ Konu 2: Tasarımın Evrensel Araçları

V Fotoğrafları beHdi bır insan gibi ~pesi11k öğeleri gösterirken kullanın

ama unutmayı.nki 5QK'dan daha hüyük fotoğraflarbir hazinenin yerinigöstennedikçe çekilmez olurlar.

V Rakamsal ilişkilerive trendleri göstermek için şernalan ve grafiklerikullanın. Parçanın bütünle olan iHşkisint göstennek için pasta dilimigrafıkleri, trendler için çizp;ı grafık1eri, htyerarşl için organizasyonşemalan kullanın. Serilen veya sebep sonuı; 1l1şkilertnl en iyi akışşemalanyla anlatabilirsiniz.

Görsel efekllerin Web'de etkisi görüntülerne zamanım uzatmak olur, kağıt

baskıda i~e lıöyle bır sorunla karşılaşmazsln1z.Diger taraft.an görsel öğeler

Web üzerinde masraflan etkilemez.

Grafiksel rluriJularBaskıda veya Web'de me!'iaJınızın görüntüsünü rarkh yollardangelişttrebilirsiniz.İşte kullanabileeeğinizbirkaç grafik araeı:

...... Ters kullanım: Beyaz arka plan üzeline siyah yazı koymaktansa, siyaharka plan üzerine beyaz yazı koyun. Okunakhlıktanvazgeçerek yazıyı

vurgulayabillrsiniz. Bu metodu ansiklopedinin iç kısmını yazarken değil

başhklan oluştururkenkullanmanızokuyucunun gözıeri aç.ısından

daha iyi olur.

...... Perdelemeler: Yazıyı. tamamen siyah bır arka plana oturtmaktansa grigölgel1 bir arka plan kuııanabilirsiniz.Siyah yazıtiplerindehafif gri birarka plan, beyaz yazıtiplerine ise koyu gü bir arka plan iyi gideı-.

...... Eğimler: Arka planlar tamamen katı olmak zorunda değ"iller. Eğimli

yüzeyler tek veya bir'den çok rengin açık ve koyu gölgeli geçişleriyle eldeerinir. Bu etki ege!' dikkatli kulIaııuınaısaokuyucunun dikkatiniistenmeyen bölgelere çekebilir.

...... Desenli arka planlar: Desenli arka planlar katı homojenllğibMM.

.Arka planı için taş veya bugday gUıi doğal cisimlerin yanında şırketin

logo!'iu gibi insan yapısı olanlan da kullanabilirsiniz. Web sayfalannın

arka planı olarak kul1andıgııuzresmi mümkün olduğunea küçük tutun.Web tarayıcısının döşe komutuyla bu küçük resinıle bütün ekranı

kaplayabılirstnlz.

çizgıı:~ve barlar: İnee veya kalın olan bu ÇiZgil~ri aynm yapmak içinveya okuyucunun gözünü yeni bır konuya çekmek için kullanabilirsiniZ.A.ster1ltsleri, küçük yuvarlaklan, iç! boş küçük karelert, süslemeleli vemetin sonu sembollertni de yayının imaj ve stilini güçlendirmek içinkullanabilirsiniz.

'.1

ı

29

3O Bölüm i: Genel Bakış: Tasarımdan Pazarlamaya - --

BasittikEski bir sözü hatırlayın: Az şey çok anlalır. Basittik gereksiz yazıyı ve gii~se.l_.efektleri elemekten geçer. Gerck~iz yazılan eıcrken yazm~ l?eCC~Il~zln ge\ıştıgıgibi, gcrt"ksiz görsel erekLIeri çıkarırkc-n de tüsanm beccnIlız gdışır. Gerçekdaiına açık ve basit alandır.

Gereksiz olup sayfayı kalabalık gösteren..bütün çizgi, kutu. ar~t:a plan ve .gölge kutulanndan kurtulmaya ça1ı::;;m. Orneğİn sade.ce boşh~gun yetmesıgereken süıunlar arası yerlere çizgilerin de ",kJeıııncsı gereksızyere

cUkkal çeker.

Tutarlılık ve gereksiz tlegi~iklikJ('11 engeııemek için ug~~aştıkça tasanm _becerilerLniz de p,elişir. Yazı tipiyle ilgili özellUderi dokuıııan hoyuııe~ kaç l...czdegl:ştirdiginizelmkın. Oütün degişlklildergcrekli ml? B~ kitapları.ornekalarak değişiklikleıinsadece çok gerekliginde kul1al11ldıgındanemın olun.Unutmayın tutarlı bir doküman okuyucunun aklmda daha kolay kalır vcimajııııZı oluşturmada büyük etkiye sahip ulur. D~ha aynnlılı açıklama

1~J_ konuda yapılacak.

Zıtlıklar

. Konu 2: Tasarımın Evrensel Araçları

işte hı:ın Wel) üzerinde hem de k ..gıı lıaskıda zıllıklm1 fay(hJ,mabileceğiIli.~

oll yeı:

tl" Şekil: Yazıtipi düşünüldüğünde şekil ömegilı Seriftcıı Saııs Scrifegeçmek demektir. Selifle harfleri ufClk bilinile darbeleri bağlar, SansSc'rif daha basil olup bunları içermez. Gend ularak altbaşlıklnrdaS;-ıl1S

Serifyazıliplerigenel metin için ise, Seıif yazıtipleri tercih edIlir. Şekiller

ctüşfınüjdügünde küçük folograilan bl1yiikJeıiylc, kare veya dikdörıgcn

lotog-raflan da sadece silüeti içeren fotograt1arla kuııanabiliısirıiz.

tl" Boyut: Yayınlarınız uygun lıuyut zıtiığıııı kullaıııldıkçadaha olumaklı

olur ve lwlay anlaşılır haıC gelir. Ooyut hem resimler ya da granıdergibjgörsel ögelerdl" hem dc metinde öııemliliğc uygun olma(ıdır. Hcr 7.anıaTl

büyük olan dalla önemlidir.

tl" Stil: Normal yazıyı kalın, italik veya },a1ı11-i!alik yazıyla kııllanara-k

helirli yerlere vurgu yapabilir ve lI~i çckcbUirsini:t..

tl" Renk: Başlıklan veya öııemli görsel efeklll"li faı-kll renkte basabilirsiniz.Aynea digerleıine~öreuaha fazla öneme srı.lı!p olan resim ya dagrafikler gibi görsel öğderi de renkli basabHirsini7..

tl" Ön plan/arka plan: Önemli yazıyı renkli arka plana koyarak ya da terselkilerj kullanarak daha ü'lZla ilg:i çck('ı,ilirsjrıiz.

3J

Zıtlık okuyueunun dikkatini <;dtccek kadar büy~k c1eg~~Lk1ik d~nıektjr.,Örnek olm-ak büyük vazıtiptnden kCıçük yazıtiplIle gc<,'ı'j veya sıyah yazıbey<.ı.z arka plancian t-am lersine geçiş vcrilebilir. Zlth.~Ill hem kagıtta ~ıenı deW~b de ImHamlmasıe.';iit önemdedir. Zıthk hem cstetik hem de foııksıy~.neı .bir araçtır. Estetik olarak güzellik eklemesi için, f()Il.ksiyone~olarak. ch anelilı

bl.'Hrtmck için kullanıl<ıbi1ir. Şunu hiç ullulmayınki zıtlık d~{~t.5)e~~r. .Lal:iveıt bjr arlm plan önündeki siyah yazı ne kadar okunahılH kL (yı biltrı.sanmcl aı'ka plaıı için rı.çık renkleıi lerdh eder.

Zıtiıgı yayınımzaveya Web sayfaıuza sıklIltı ~rcJine heyecan gelinnesi vebeliı·li önemc sahip yerlere dikkat çekmek lçın kullanın.

Zıtlık doküıııanımzuıokulıaklı1ığuııartınp daha ilgi çekici kılar, Basln dadaha kontroıünü;-.albnda olmasına rrı.g-ınl.'Il Web tasarıınında da en az onunk~daJ: önemlidir. Aradaki tek faı-k sayfaıuıı genel yapısı ~öz önün~ .allTldıgıııda Web 'de dalıa a7. kontrole sahip olmanızdır. Zıtlık ~:k.mkıerı lekba!?larına veya beraberce kullanılabilir. Hcm yazıya hem de gursel

efekllere uygulanabilir.

tl" Ağırlık: Kahn yazıtipindenöle Sans Serineki gibi ağıı' ya/.ıliIJlel inibaşlıklar için kullanabilirsiniz. BöylelJkle aHhaşlıklar sımduldan

metinIcre güre daha fazı,} öneme sahip olur.

tl" Büyük harf: I{üçük pasajlan büyük harile yaı~'IJjl1rsinizancnlı: hu ~~ok

da kullanışlı dcgUcliL

tl" Pozisyon: Yazının ve görsel efektleıin pOZi:,;;yOIlIJ önemi aıtımbnır. Sayfasınırlanna yalJ.a~an fotoğrmlarnormallerinden daha önemlidir.Ta~~malanntasaımıdakiyerini ilerleyen bölüm1crele gürebilirsiniz.

tl" Grafik vurgular: Öı ıeınli yazıya slllll lar veya farklı arl~a planlli\'ekll"ye1Jllirsİniz.

tl" Forınat: Önemli tlklrlcı1 grafikleri. nUJTtıal ş{'ınalan, akış şeınnlaıım.

re~j11l1eri veya lablolan kullanarak drıha iyi verebilirsiniz.

Bütün bu araçlan kullanmaya başladığınızdadeği.oşik bilgisayar yazılım Vf"

donanlınLanna ibliyaeınl:t" olaCak. Araçlanmz ne kad:u· hızlı olursaçalışmanuve halalan düzeltlTlerıizde o kadar çabuk olur. İlerdeki kısıııılar

ihliyacınız olan yazılım ve donarunu anlaLıyor. Ancak unulmayın ki sizl.asanmını/.! 21 inçlik ıııonitördeyapıyorsanızve okuyııcııhmnız14 inçıık

monilür kullamyorsa arada bazı sorunlar olw;ıabilir.

Bölüm i: Genel Bakış: Tasanrndan Pazarlamaya __

8il}isaIJar Donammı: NeIJe ilıtilJacmlz ClarJDonanım biraz pahalı da olsa har{~amaıar sizi korkutmasın. Bugünbilgisayarlar son derece ucuzlamış durumda. Ayrıca bi: iş. mektubu vey~

Web sitesi hazırlamak için ihliyacınız olan donanım: Bır bılgısayar, momtör,modem ve masaüstü yaz1C~lsıdır.

Yanlış veya eski donanımt kullanma tuzağına düşmeyin. Al~bileceğini.ıineniyisini alın ve bilgisayannızm yı1kseıtilehilir oldugundan emın .?IUIl: '.Bilgisayar endüstrisi korkunç bır hızla ilerIiyar ve her geçen gun bılgisayar­

lar biraz daha ucuzluyor. Bugünün ı. 500 Dolar'lık makinalarıgeçen sen~ntn

3,000 Dolar'Iık makinalanndan daha iyi.

Bi/fjisaljarKullanabileceğiniz minimum bilgisayar bir Apple Power .~ae veya 486 - dahada iyisi üzerinde Windows çalışan bir pentiumdur..~er ı,ıa pl~t:ormd~da ıyi

1şler çıkarabilirsiniz.Aralarında seçim !apar.~e_~ ı:?uştenlertnızı~v.~ çalışm_aarkadaşlarmızlnhangilerini kullanacagını duşunun. Bunu göz onunde bulundurmak onlara yardım edecektir.

Masaüstü yayıncılığıve Web tasanm~ ty11şlemci gereklirir. Bu başka işle~e

göre daha çok hesaplama deme~tir. Örneğin b~.r anirn~yon p.roWa~l s1~1ı:ıbilO"lsayara girdiğiniz şekli dönduımek ya da golge1endırmekıçln lşlemeınm

çok büyük bır kısmını kullamr. Sabıt d1sk ya da~ ~~i öze~Ii!U~rtnyanısıra, alabtleeeğinizkadar hızlı lşlemc1 almak sızın ıçın en ıyısı.

BilgisayanlltZl her iki ya da üç yılda bir yüksd.tmeye h~r olun. L~ sonteknoloji daha hızlı ilerlemenizi sağlasın. Şimdı a1dıgınlZ ışlemcının hlZlbir sene sonrakilerin yanında bile komik :!mııyar. Farklar gerçektenbüyük oluyor!

MonitörMonitörunüz ne kadar bÜyiik olursa o kadar çok şey görüp o ~dar hız~ı.. _ilerlersıniz. Ciddi masaüstü yayıncıhğı ve Web tasanmı için 17 ınç monıtorleı

14 ve 15 inç monitörlerden çok daha iyidir -tabi en 1y15121 inçlikler.Monitörüni~ebIrkaç yüz Dolar daha harcarsanızdaha büyük avantajlarelde edersiniz.

- KDnu 2: Tasarımın Evrensel Araçları

...... ProJenizin gerçek boyuttaki görüntüsüyle çalışırsmız.

ttı Büyük monitörler araç çuhultlanm ekranda tutmaoızı sağlar. SüreIdiaçıp kapatmak zorunda kalmazsınız.

...... Büyük monil-örler aynı anda tek değil iki sayfa görmenizi sağlar.

Daha iyi monitör daha iyi renk demektir. Hatta bazılan gerçek mürekkeprenkleri için ayarlanabilıyor.

Bilgısayarlarmonitörlerden çok daha hızlı eskJmektedtr. Biigısayannızıdegiştirebi1ıraneak en başta aldığınız monHörü kullanmaya devamedebilirSiniz. Bu yüzden eğer tasanm işiyle profesyönel olarakugraşaeaksanızmonitörünüzü mümkün oldugunca kalileti alın.

ModemModem bilgisayannızı telefon üzerinden ağa bağlayıp dosya alışverişiyapmanızı sağ:Jar. Weh sayfanıza bırakılan fikirleri almak için modemeihtiyaeımzvar. Ayııı 7-amanda ağ'ı kullanarak <;a1ışmalannızıda müşterileri­nize gönderebilirsiniz. Internet Servis Sağlayıeınız (38. sayfadaki ilgilibölümü lneeleyin) çoğu zaman Web sayfanızIa ilgili dosyalan size vereeektir.Bugün çoğu bilgisayar modemle birlikte geliyor ve mJnimum hızlan. 33,6K Vehatta İçlerinde büyük bir ÇOğunluğu da 56K modernler. Modem hızlan daglderek yüksel1yor ve ne kadar hızlı bağlanırsanızo kadar az zamanı bilgiindirmek için harearsıruz.Aynca rakipleriniztn sayfalanm görmek için demoderne 1htiyaelllızvar. Ne kadar hızlı modem1ni?: olursa o kadar hızlı sôrfyaparsınız.

Masaüstü Ijazıcısı

çogu yayıncı işlerinde siyah-beyaz lazer yazıcı kullanır ve daha sonra huyazıcıdan aldıklan ~~ıktılan tıcali bir yazıcıya götürürler. Üç tür çıktı kalitesibulunmaktadır;

...... in\~ başına 300 nokta (300 dpt)

...... İnç başına 600 nokta (600 dpi)

...... İnç başına 1200 nokta (I200 dpi)

33

34 Bölüm t Genel Bakış: Tasanından Pazartamaya~~~_

Lazer yazıcılar lonerinizden parçacıklan kullanarak kağıda resim veya y<U,l

çıkarırlar. Mürekkep püskünıııcllYilZıcıla.r ise, karlu~ ıuı-afmdan elektrikyü.klcnr:rek fırlatdan parçacıklan kullanarak baskı yapar. İnç başına noktasayısı atilıkça bas~ kalitesi de artar.

çözünürlük ne kadar yüksek olursa, yazı da o kadar belirgin olın'. Siya.h­beyaz resimlerin kaliLe~j de aynı şekilde iyileşir. Eğ"er yazıcınızda [otografbasacaksanız yazıcınızın en az 600 {Ipi olmasına dikkat "din. Eğ;er sadeceyazı çıktısı alacaksanız o ZaJIlan en dÜ~Üği'ıIljj kullanabilir ve daha sonra buy~zl('I(1;:ın ge1f'n çıktıları tkari bir yazıcıya göturebllirsiniz (Konu bu bölümdedaha aynntıh incelenecektir/o

~_ KDnu 2: Tasanıııııı Evrensel Araçları

Çıkarıp takıLıbilen sabit diskler gibi taşınabillr ünıteler lasanmeılaTIn

hayatla.nIll kulaylaştırıyor. Dunlar en az normal1e-ri kadar hızlılın"; arlı

taşınabtllyorlaı-. NOlıııilldc 1,4 MB'lık dlskctlere 'Sıgmc:ıyan dosyaları (eğer

lasanm yaparken resimler ya da sayfa dokümanJanyla ugnışıyorsaIlnbudurum sık sık başınl/.a. gelir) bu taşınalıllİrsüıi:ı.cülerc kopyalayıpkolaycaisted.l[!;iniz yere götürebillesİniı.

Sahit disklcr bozulabnır. Uzun "'üre kullal1llan bir sabit disk islclimsi~teminin yanlış kuılamItH sonul:Luıda kolayca bozuk sektörlcr oluşturabilir.

Dclirli aralıklarla teyplerc yedekleıııe yapın. Egcr blr ",(lnın (,:ıkarsa tı>yptcki

bjl~ilerj tekraı :ı;<.tbil diske: klJpya]uy"li dk sun k"yddtJgini,: Y'::Hh~n uc':1Illedebilirsiniz.

Bülün dokümanlannızmçıktısını alın ve kontrol edin c,;ünkü bııgisayar

ekranmda hatalarm f<ukedilmcsi daha zordur.

Renkli bir yazıcı aJmayı düşünün. En ucuzu 1200 Dolar civnnndal bileçaJışmalannız::ı büyük katkı yapabHir özellikle Web tasanını yapıyorsaııız.

H1çbirşey siyah-beyaz baskı kullanıp "Du kırmızı, bu san ve bu da mavidemek" yeıine renkli baskı kuUanmmnn müşıeride uyandırdıgıistegı

uy<ındıramaz.Kitabın orta::;mdaki renkli örnckleJ11nceleyin.

Eger masaüslü yayıncılığı k.onusunda eiddiyserıiz çok ucuz bir yazıcı satın

almayın. Ucuz olsa da baskı yavaşhgı sizi kötü elk.IIeyebilir. Özellikle renklisJaytlar hazırlay<ıc.oksanızpahalı fak.at rcnkli bir yazıcı daha çol~ işiniZE"

yarayabilir.

Di4er {alJ.dafl donammfarl::Jir sürü tasanınn çalışmAlarını daha etkin kılmak için ek donanımlar :'iatın

alır. Aşırıya kaçmadıgınızsürece lnı c1oııa.nımlarsizin işhıi;{e de y:-ırayahilir.

Uurada en çok kullanılanlananlalacagıın.

Depolam« V'e IJedekleme üniteleriS;'\bit dJskiniı ne kada}' büyük .....e hızlı olursa Işiniz de o kadar ~abuk ilerlcr.Masaüstü yayıncııığı ve Web L.ısanını normalden daha lıüyük dosyalar yara­tırlar. Bir metin do~yası ]OK iken Microsoft Word ile düzenlenip kaydedild1­ğ;inde 3üK'ya kadar çılmbilmektedir.Kullandığ;ımzdi::)k uzuu zamanihtiyar.,Ja.nnızı kan;;llama1ı.

SyQuest ve Iomega Zip sün-\(~üleri gibi taşmabilir Ü1ıttckr de başka hiı

çözüm sunuyor. Bunlar diskel s(irüdisü gibi olmalarına ragınen en az sabitdLsklniz kadar bilgi dcpoluyor. Du melod daha çok belirli dokümanalanarşİvlemekıçin, dosyalarınızıyedeklemek için ya da o ."'ırad~ ihtiyacınız

olınayan yayınları geçki şekilde' saklaınak{çin kullanılır,

Öneuıli birşeyi unulmayın: Teypten direkt olarak çahı;;anıazsınıı. Önce sabildiskiniıe kopyalamanızg~rek.ll. Tcyptcki bilgHcr Miuştın1nııştır ve açnıamı;

gerehir illıeak bır zip sürücüden direkl {.·alı~ahHirslnjz.

rıı,alJlclla,~e 'aIJl'al ""me,ala,Bir ti:mıyıe1 fotagraIlan. 35ınm sJayUan VE"}'H fDtoğmfnegHtinel-inl sayısal

dosyalara dönüşıürür. Bu tÜr dosyaları {laha sonra herhan~ blr editördeaçabilirsiniz. Böylelikle büyük.aıuıenizin rc~ınini başbakanııı vücuduııa

yapıı;;tırmak gibt ilginç şeyler yapabilirsiniz. Blı- futoğraf l.aralldıgında arükWeb sayfanıLda veva dokümall111ızda kullanılabjlir. Tarayıcdar finnaıl1/,lll

logosu glhi genel ~ıarak işe yarayacal\;; gral1k bdgder1ni~ sayısalortama~cçmesini de sag,lar.

çogu ya:,nncı Y" da Web tasarımcısı artık !:n·ayıcılar yerilır sayısal

lmmcrajan tercih f'diyor. Bunlar mııı kuUanmuyıpfolo~ı-afı direkt (,lan'lkkameradan indirebilccegüılzsa)ısal ortama lt<iyclcdiyoı-lar.zamandan veparadan imzaıımak.h;in iyi bir yol.

Bölüm i: Genel Bakr$: Tasanmdan Pazarlamaya .__. _

Yazıltm: Kelimeleri (/e ResimleriBirleştirmek

Sayfalarınııın yapısı kullanacağınız yazıılınlan da etkiler. Genel olı:ırak nekadar grafik ı'i:ultanacaksaııız proı:,tranıınlz da o kadar gelişmiş olmalı.

Microsoft Word gibi basit Web tasanmı Ja yapabnf"C'eginiz bir l{elimelşlemeisine, Adobe PageMakcr veya Quaı-k XPress gibi bir sayfa hazırlama

programuıa. çizim için Noveıı CorelDraw gibi bir programa ve Web'de sayfahdLulamdk it,:lıı iSt: Minosofı From .Page veya Adobe PageMili gtbi birprognırna ihtiyacınızvaT. Ynpacağımz işin yanında dokümanlanruzm kalileSİ

de kullanacaguuz yazılımı etkiler. Aslına bakarsanız Windows'unNotepad'iylc btle bir lukmet sayİlısı tasarlayabilirstIliz. İlerley~n sayfalardabu konulan aynlıLılt açıklayacagım.

Kelime işlem programlartHugünkü MS Word 97 ve Now' LI WordPerred ~ibi kelime işlem programları okadar güçlü ki, normal doküınanıannyanında en az onlar kadar ka1ild1Web taf;~nmı da. yapabiliyorsunu?:. Bu programlar en temel ya:ııhmlanmzolacak, 1.nı yüzden piyasada bulunanlann arasındacn iyi olduklanndaneminolun,

Daslt konularda eger Internet sayfası La!'larlayacaksanızkelime işl~m

progranılanWeb tasanml pcollfamlannınyerini aJabiltr, Ayfll şekilde egerhazırlayacagInlıdoküman ı,;ok kanşıkdegJ1se herhangı bir Rayfa tasanın

yaıılmllJ13 gf'rek duyınadan keliınr işlem programıyla işlerinizı yürü.tebiIirsİ­

n1ı. Prowann11lzın böyle bir öze.llige sahip olup oırn::ı.dı~nıHTML OlarakKaydet [Save As HTML' Eleçeneglnin olup olmamasındananlayab1lirsinlz,Eğer Web sayfanız genelde yazıysa ayrı bir program almamza gerekkalmayabilir.

Sayfa düzeni ıle Web tasartmı programlarıSayfa düzeni ve Web tasanmı programlan lıeJlme işlem programlanndandaha gı-lişmiş özellikler sunar. l{dhne l:;ileminden çok görsel efektıer]("rln

yazıyla lılrleşmc:sJııe yararlar, Sayfa tasanm pro~amlannıdaha çok yazıyı

Tesimlcrin etrafına ~arm3k, grafikleri çevirmek, sül.unlan formatlamak veözel yazılar gibi işlerde kullanabilirs1niz. İşte hu yi'ı?J:ien bir iş gazetesi ya dalıülten hazırlamakgihi ciddiyet gerektiren işlerde sayfa tasanın

programlanm kullanmak çok rtaha İyi bir mmdir.

PageMill ve NF'tObjects Fusion glbi Web tasanmı programlan anımasyon,

link v(". ses gib1 özelIntleri kolay kullanmanızı saglar. Wcb tasanmı

programınız ne kadar iy1 olursa sayfanızın çalışması da o kadar iyi olm.

____ Konu 2: Tasarımın Evrensel Araçları 37

Ado'ıJe SileMtU gibi site işletim programlan Web Rayfamzm kolay yönetHmesi­ni saWar. Bu pro~ramlar aynı şekilde linklerin e~en~e81n1ve çalışıpça1lşmadıklannm kontrolünü de kolaylaştınr. 13öyt:. bır programla çalışırkenbütün siteniz gözünüzün önünde ohlC'::ı.ğından (bulun sayfalar ve aralanndaaklar şeklinde) hata yapma şansınız da son derece diışük olur.

Çizim programlartAdühe mustrator. Macromedia FreeHand, MS WordArt, Novel CorelDRraw veCorc1 Xara kel1me işlem ve sayfa yapısı programınızIael ele vermiş prop,ram­lardı!. Bu programlan gôlgelendirme gibi yaratıcı etkiler yapmak 1~1nkullanablllrsin.iZ. İki tür çtzlm programı vardır: Velttör tabanh ve bıt eşlemtabanh. Adobe lIlu!">tratür Vi" Macromedia F,:~eHand gibi vektör tab~nlıprogramlar daha fazla tür kontrolü sag:lar. Oz:llHde yar~ttıklan re6ı~lerkalite bozulmadaııbüyültülebtlir, küçültükbihr ve kendı draO<ınndaçevrilcbllirler, Vektör L.abanlı çtz1rn programlanmn b1t eşleın t~ban.lı olanlaragüre ıek zayıf yönu grafik kaHtesinin düşük olmasıdır. Aynı ~şırk~tm logosuAdobc lllustrator ile hem blr kartvizitte hem de bır beı afiş uzennde aynı

kalitede kullanılabilir.

Bit eşlem i ürü 1se daha iyi renk kontrolü sunar. Bu tür programlar dahaçok boyama türü işlerde kullanılır. Kôtü yanlan Jr:siııı boyutunu

kJsıt1amalandır.

Web tarayıcılarıBtr Web tarayıcısıyla sörf yapıp hazırladıi?;ınızsayfalan tnceleyebilirsiniz. ~uyazılımlar içlerindckt sıstem sayesinde, uluslarar~ı.. sl.~ndart haJİn: g:ln~ıışHTML formalındaki dosyalan sizin daanda gördugunuz şekle dönuş:urur..Bu programlann son sürümlerini ücretsiz indirebilirsiniz ancak tican servıs­leri kullanarak Internefe bağlı olmalısUllZ. Bugüıı pek(,:uk bııgısayar Netsca­pe Navigator, Microsoft Internet Explorer veya AT&T WorldNd gibi bır Webtarayıcısıyla satılıyor. çogu paket programında Web tarayıcısı var.

Resim editörleri: Büyükannenize sakalyapınBaskı ve Web tasanmı iç1n Adobe Photosbop veya Cürel Photo-Paint gıbı ekbir resim editörüne ihtiyacınızpek yok çünkü bazı sayfa düzeni programlankendi ed1törleriyle satdıyor (Publisher 97 Microsoft WordArt'a, MicrosoftImagc Composcr'ı MicTosoil Front Page'e: sahip). Ancak aynntı1ı çaJışmakIstiyorsanızçok daha değişik ö7.eU1klere Ü1tiyacınız olacagı.ndan buprogramlardan bir tane satın alabilirstntı.

38 Bölüm t Genel Bakış: Tasanmdan Pamamaya . . __ _ .._ _ _ . I(ono 2: Tasanıııiii Evrensel Araçları

.-C

Web'deki Tasarım SiteleriEkstradan eklenen özelliklerTanı olanıJ,. yazılım olmasa da uşağıc1akJ servisler en iyi baskı pı:uç:-ılannı

yaratmamza, Web sayfaıu"ı yayııuayıp yönetmenize yardımcı olabilir. Eğer

işlerinizi geli;;tirccckll"nne iIla.llıyorsJ.nız bUlılmdan faydillanmanJ.Z1 öneririıa.

Serı/is hürolarr (Le ticari lJazıcllarServis büroları baskı İçin masaüstü yazJCl1anna profesyonel vercbiliı"kr. Dubürolar; islette bağlı olarak mul;?terisine 2,500 dpi'ye kadar çözünür!üksunabilir. Bu çöziinürlüge fot(Jf,r<Jfi::ınn f'n iyi ~f'kildt" ç'Jğ~ıJtılma!3! Vf' Y::!.:~l'!"1:~iyi görıııunesl1çinihliyacıııız olabihr.

Servis büro1annın kötü yam çıktıruz için UZUn zaman bekle01p.k zorundaknlmanız ve ilgili harcamaLardır. Bu bürolar ücretlerln1 Rayf::ı sı-lyısı, s8yfaba!~ına b:::ısıııı süresi ve sayfalardaki j{anşıkJığagöre belirler. Aynı zamandadosyalar büroya transfer edilırken ve oradaki yazıtipleri konu:sunda dasorun yaJ;>aya1Jilirsllliz. çoğu zaman yazıtjplerinIzide dokümana ilişörmek

zorunda kalırsınız (İşIeli bitt1kten sonra bun1an silmek zorumla ua değillerustelikl.

Internet Servis $Qijlu'l'cı 'lur aSS)Çok az insan kendi çıkışıyla Interneee bağlıdır, Bunun yf'fine genellild.eInternel'e bağlı ISS (Inlernd Svrvi:-> Sağlayıcı'lar) tercih ec.lilir. Bu ISS'lerkendi bilgisayarlarındaldbelirli alanları size kiralar aynca çoğu Web sayfanııkonusunda size yardımcı olur.

ISS'Ier aynı zamanda Web sitenIzin balumuu Ve' giincel1eşti..lil111esint deüstlenir. Web sItenize gelen ziyaretçi sayısılU da onlardan öğrenebilirsiniz.ISS'ler yardımıyla sayfanUl ünlü arama programIanna da kaydedebilirsiniz.

Dalla gelişmiş ISS'ler Web sayfasındaki ~Sitemize nasıl ulaşlmu?" gibisomlann ecvaplannı da alınanız! saglayabilir. -

Tasarııııcı göziinüzü geliştirmek için aşağıdaki

adreslere bir uğrayın. Tasarıın sanatında ilerle­meyi düşünen herkes için biL adresler iyi birer

kaYlıuk olabilir.

Adobe dergisi('vV\-'.·N _odübornG 9 .com1

Derginin kendisi gibi Web sayfası da tasarım fj·kirleri açısındön soll derece iyi. [ski soyllarWClbsitesinde yer alıyor. Konu veya başlığa görearaınil yapabiliyorsUlJUz.

Before and After

lwww.pagelab.comlBo site hııgiine kadar çıkarılmış ve son dereceiyi tasarlanmış haber gazetelerinde yaratıcılığın

ve ranklcnin nasıl kullanıldığını gösteriyor.

Design Masters(www.commarts.com1ilk çıl<an ve sevilen tasarım yayınlarlTlda/l olanCommunication Arts'in resmi Web sitesi.

Prillt Magazine

(www.prinrmog.com)Harika tasar!anmış olan bu site Graphic Desi{lnBookstore'a ve onlarııı yıllık yerel yayınlarına

linkler içeriyor.

PublishIwww.~)ub)i3h ccm ı\Publish dergisinin sitesi islmik bilgiyle tasanmın

harika bir örneğini sumıyor.

Meaningful ContentIwww.rcparker.conı)

Site çoğu tas<ırım yayınlarını'! ve sitelerinin sO­

rekli yenilenen bir listesini içeriyor.

Design and Publishing Center(www,groprıic-design.coml

Fred Shvwke(m sayfası tasarımbilflisi ve teknik

bilgi içel"iyor. Ayrıca bir iş gazetesi de mevcut.

Idea Exchange(vv 'iv 'vv .WU ı-i 81-1 id<soe",,~.lıCl n[p- .com)S.D. Warren dünyanın önde gelen kağıt yazıcıla­

nndan; bu site pekçok kağıdı incp.leyip örnekleristemenizi kolaylaştırıyer.

Sametz Blackstone/www.samelz.CJm)Bostan'dan bir tasaTim firmasının sitesi olan bu

adres günümüzün akademik, klasik ve Lekııelojık

alandaki son tasarım bilgilcHiıı! içeriyer,

InteracUve Bureaıı

(www.iab.comiBu sila The Interilclive Bureau'dcıki Roger

Black'in çalışmalamu içeriyor. Roger Black dün·

yanın en takdir edilen lasarıll1cılanndan biri.

Newsletter Clearing House(www.newslctter-ck:oringhse.com)Bu site çeşitli iş {lazatelerinden örneklerle her seneNewsletter Design yarışmasını kazananı içeriyor.

Daniel Will~HBrris

(www.will-horris.comlBu site gtinümüzurı en sevilen yazarlarmm

yazının tip, büyüklük ve stil gibi özelliklerini nasilkullandıklarını gesteren örnekler içeriyor.

Bu liste Web'deki ~ok sayıda tasarım sile~inden

sadece birl<açmı içeriyor. Favori arama motoru­ııuıu (Yahool veya Altü Visto) kLlilaııanık yeni.

lerini uulabilirsiniz.

Bölüm i: Getıel Bakış: Tasanmıfan Pazarlamaya

ilerlemelJi (/e UzmanlaşmalJl SürdürünSes ve hareket Web'de giderek daha çok kullanılıyor. çoğu site dönenküreler !,fibi basil animasyonlar içeriyorsa da daha gelişmiş seslerin veanimasyonlann eklenmesi giderek kolaylaşıyor.

Genİş bir fotoğrardİzısini 45 sartiye gibi bir zamanda sitenizde göstererekvideo kJiptcr yapabilirsiniz. Kaydedilmişkonuşmalarıveya aile sayfanız içinbebeğinizin ilk sözlerinl de koyabilirsiniz. Örnegin emlakç.ılararlık evtar:ifl.:::r1ni si:iyfala-nn<i koy-uyarlar.

Açık\~ası Web UC" televryon arasındakI ince çizgi giderek yok oluyor.

Konu 3

Web'e Karşı Baskı:

Yeni Bir Dünya Savaşı mı?

Bu Konuda.. Web yaymcıhğı ile haslu yayıncılı~ arasındaki farklar

ı.:... Web yayıncıhgı ile basın yaymcıhgı arasındaki benzerlikler

.. İkisi arasında seçimp Ort.'\mın ve ronnatuı mesajınızm algılanmasını ve kabul görmesini n11s11 dkileyeeeği

rr" Değişik ortamlann yayınınıZl nasıl etkileyeceği

Jnternerın popülerligtnın aniden yükselmesiyle yazılı basımn öneminiküçümseyebilir, televizyon, radyo ve basın gıbi standart medyayı

unutabiliminiz. Etldn bir pazarlama programı hedef kitlenin isteklerinenydUlulmalıve bu yolda hem Web hem de eski yazılı basın kullanılmalıdır.

Bu da bütçenizi ve çahşma gücünüzü Internet ile geleneksel medya arasında

iyice dengelemcntz anlamına geltyor. Genelde ikistnden birini tzleyip diğerini

boş vermek yerine hem Intcrnet'ten hem de geleneksel medyadan faydalan­mak en iyisi. İki ortanun da vazgeçemiyeeeğ.inizözellikleri bulunuyor.

Web BasklIJa Karşı: HanlJisi Daha iIJiJGenel kamya karşın hcdefleıinizle i1gilendlğiniz sürece Web ile ka~t baslaarasında bir çatışma yoktur. İnsanlarla haberleşmede iktsinin de yeri ayrı.

Bütün umutlannızıWeb'e veya kagıt baskıya bağlamanız kesinlikle yanlış

olur. Herhangi bir başansımktabütün çalışmanızı kaybedebilirsiniz. Şimdive görünen geleeekte başan içln her ikisine de lhtiyacımz var.

1.12 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanından Pazaı1amaya _ _ Konu 3: Web'e Karşı Baskı: Yeni Bir Dünya Savaşı mı?

TabJu 3- 1 Web ik baskı arasındaki ilerleyen kısımlar-da anlatılan genelfarklan gôslcIiYUL

Baskının ve Web'in Beliryin Özellikleri

Çok az (ancal{ Yilvaş Y1lVaş

gelişıyor). Wet:ı sitenizinziyaretçileri değişikboydü ve renk düzenıııde

moıııtöı kullanabilir ayrıca

yalıtipiyle il\JIII çeşitli

öıejfikleri de d~_~ışlir~

Çok az. insanlarıWeb siten;ı; ıiya/ot

etmeye zorlayamaısınız.

Web

Tamamen. Mesajınııı

sadece JstedikJı-ıirıiıe verin.

{}zellik Kağıt Bask,

Genel görünüşün kontrolü Tamamen. Mesajınızı

basacağını] bığıdııı boyut,

yapı ve rengini seçebihrsiniz.Ayrıca yazıtipi, yam)!»büyüklüğü ve satır arası

boşILlldarin diLkomro(linüz altında.

Dağıtım kontrolü

tl Kağıt tabanh pazarıaına başaniı olur çünkü rru:ü;;terilclinin: dahaLanıdıktır. Beklenilen odur vc kullaımm kolaydır. Kağıt tabaTılı

pazurlama ii'yIll şekilde mesajmız üzerinde makSimum kUlürol saglnLWeb üzcriIlde kağılta ulJuğu kadar rahat olamazsınız.

Basın yayııı kağıda basılmış broşürleri. f'l ilanlarını, ış mektuplaııııı,

öneıileri ve destek materyalini içeıir hıygulaınalar \'(' kUIllutlar). Bunların

gend 3VanWjı UlUctık, t:;UUlııt ve koL1YCd müşa1t oınıal~ü1(Jır. İns2nlar elilanını2l banyadayken okuyabilider.

Basm IJaIJmm avantaj'artlnlernet'1 herkes sevmez, sevmek :wnmdd da değildir. Paz.flrlaIlluprogramınızda hasın yayma boşvernı(:lç önemli bir müşteri kesimini debu;;venııck demektir. DGha iyi aıılaınal-:: tçin LO yıl önec!='ini ve o p,unünı'f'.klamcılıgı.nı ııüşünün.

------

Düşük. Ekrandan okunailyazı hızla gözü yorar.

Düşük. Sadec~

sitenilılSS'ya ödenenbakım nm:mıfı.

Hayır, tabi sayfaların

yazıcıdan çıkliSı aJmmadıkp.

Yüksek. istenilen yerdeve umanda okunabilir.Güzler az yorulur.

Yok. Basıldıktan sonrabir dokümanıdeği ştireme zsıniz.

Pahalı. Renkli baskıharcamaları büyükoranda art~ır~ır. _

Yazıtipi büyüklüğü ile Sınırsız. Web sitelerisınırlı. Ek silyfalar baskı milsrafları çok yükseltmedenve dağıtım masrafların! istediğini? kadarartırır. bjyjyeb~ __

Tamamen. WHbsiteleri ek ücretgerektirmeden bırkaç dal<;kaiçinde gürıceJJenebijir.

Pahalı. Her fotoğraf hazırlama Bedava. GörüntLileme süresive baskı harcamalarını artırır. dışında hiçbir kötü yanı yok,C="-'---=

Bedava. istediğiniz

kadar kullanın.

Yüksek. Sayfa sayısı

amıkça dağıtım

masrafı da artar.

Evet, broşl.il"ler ve haber!laıeteleri saklanılabilir,

paylaşılabilir ve tekrarokunabılir.

Okur rahatlığı

ÔZsIJik

Dağıtım masrafları

Esneklik

Fotoğraflar

Renk

Bilyi miktarı

Somutluk

Tablo 3-1

tl Sonmiluk kağıdın heryere laşınabilecc,give zarar::ı. dayamlLlı olması

anlanıına gelir. Gittigina her yere sizinle beraber gelebilir ve çoguzafi1(ill da doğa şaıilanIla dayanıklı olarak ürctilıniı;ılir. yıpm.ınnaya ye'yırtılmaya dayanıklıdır.

Eger yayı.nınız anlaşılır ve akımıası kolaysa get,;f'n ay verdi.~iniz broşür

veyd iki ay önce gündcl"diğlniz iş ga.l-elesl hala hedef Llitlenizin :-ıklıuda

ve rafında veya çekrnccesinde ol:ıbilir ve her zaman dile getirilmeyeya tb gösl~rihneye Iıazırdır. İnsalllar ayı.,:ıtıl:ın anlamak j'7in Lekrarokuyabilir. EvJe, işyeıindc, plajua veya dişçilerinde konulant.aıtışabilirlcr. mIlllginiz gjbi lımüz Interncl b'\rlyolan~ ya t1:ı

tuvaletlen:' giremelli.

~ Bölüm i: Genelliakış: Tasanmdan Pazar1amaya _ ~ _

f/ Baskı materyallut nernf'yse evrenselolarak kullanılıyor. Direk posta,:Ilaıı tahtaL.'\rt veya el ilanlan gibi müşterinil'-e ulaşabileceg;iniZpek çokdağıtım noktasımevcut. insanların ğitt1~i heryerc yayınlannızı

111a:ştırahil~sinlıama web sitenize sadece bilgisayan olanlar veyanında sizİn adresinizi bilenler girebilir. Bu da son derece büyük birkitlenİn henüz l;.lLernene sız:in umdugunuz anlamda tanışmadığı

anlamına geliyor.

Geleneksel uasın yayın aynca son dereee yogtın bir ortamdır. KesinmüşteriletiniZIe digerlerini belirgin hir şekilde ayınp ona göre mesajlnızı

gönderehılirsıııız.Mesajı sadece ıstediklerınizevereceğınizdengereksizda~ltıın çnk azdır. Internet'le ise web sitenize kim'ın glrıp kimingirmeyeeegini kontrol edemiyor ve hatta çoğu zaman sitenizi ziyaret edenkişinin kimligin.! dahi bilmiyorsunuz. Yukarda anlatıldığı gibi gelenekselmedyada durum böyle değil. Dognı mektubu, doğru ıoo kişiye gündenn veyüksek llıtimalle satışlarınız haşanh olacaktır.

Baskının deza(/antajlarımçhtT ortam mükenıınel değildir. Hem Weh'in lıem de geleneksel ka.ğıt

baskının (hroı;;ürlcr, raporlar. öneriler, iŞ ga1-etelen vs) kendine hasavantajian ve nr:zavantajlan bulunmaktadu. Baskı yübiek hazırlama vedağıtım masrallan Içerir, işin kölüSÜ bunlar gt"nelde zamanla artanmasraflardır. Örnciıin:

v' Kagıt fiyat1an piyasaya göre yükselip düşebi\ir. Son zamanlanıa kaID.tstoklanndaki eksHmeler yüzünden oluşan bir pahalılığı üretimdekiçoğalma yüzünden gelen h1r ucuzluk izledi aneak yine de piyasakaran'>ız. Fiyatlar ht:> <ın yOkselebilir ya da düşehU1r.

tl' Tic?lri baskı yo~t1n iş gerektlren bir alandır. Bilgbayardakidosyalanmzınhaskı mıkindt"rindedizilmesi gerekir ve bu da ylıksek

dikkat gerektiren son derece yonıeıı hir iştir. İşçilik ücreti artJıkçcı.

masraflanııızda artacaktır.

tl' Posta ücrctieıi gihi dagı:tım masrafları da ylıksek olabilir. Egerdokürnanlannız standaıt boyutlara uymuyorsa ilgili fıyatlan ögrenmekiçin hemen po~tanenjzlegörüşün.

Mesajm121 bastırmak onu Wcb'de göstermekten daha fa»Ja zaman alır.

Dosyalann çıktılanın almak. negatifleli yaratmak, basmak, adres etiketleriniyap~ştınnak ve ulaştırmak hep zaman alır. Deneyimli iş gazetcsi editörleriplanlannm 90 gün önünde calışır ve hu bUe b::l7..en yetmeyebilir. Şunuaklınızdan çıkarmayın ki kağıl bas1ada müşterilerinizinellerinde tutabileceg;isomut bir üniıı hazırlıyorsunuz.Sadece tasanrum ürünü handamak h;inyettiği Web ile kıyaslaronca geleneksel m<'.dyanın bu kadar emek ve zamangecekt1rme~1gayet normaL. ô"

1.

~-

_ __ Konu 3: Web'e KaIJI Baskı: Yeni Bir Dünya Savaşı mı?

Bunun yanındaWeb sayfalan bir ikı dakika ıçinde güm:ellenebilirr Yeni birhaber ml geldi. Kısa süreliğine slteyi devre nışı hırakm (eğer bu konuda sonteknolojiye sahipseniz bırakmayın) güneellemeleri yapın ve siteyi tekrar aktifhale getlnn.

Baskıda sınırlı ycıiniZ olmasına karşı Web de sunrsı.Z alana sahipsiniz.Alanınız azalırsa mçsajı kısa keı:>mek zorunda ka1abiHrsinlz. Ne yazık kiisteğtnize göre bir ya da iki sayfa ckleyemezsinb:, çoğu zaman dergtformasını denkl~ştirmek için 4,8 veya 16 sayfa basmak ;-;orundasınızdır.

Bu sistem kağıt stoklarnun bütünler halinde salılmasınınbır sonucu olar<ık

gelişmiştir). Daha çok sayfa daha çok dağıtım masrafi tla demektir.

Kağıt baskıda bir hata yaptıgınııda iŞ gazetesinin ya da broşürlın hir sonrakibasımımı kadar onu düıeltemezstniı.Bunu gece yansı bltirdiginiz birdokümaJ1ll1 12;Ol'de hazır olabllece~iWeb ortamıyla karşılaşhnn.

Web';n a(/antajlanWorld Widc Web'in temel avanl:ajlan zaman ve interaktiVttedir. f3ask.ıYd göreyayınlannızı anında giincelleyebilirsiniz. Btlgller, ürünler, ücreLler ya dam<ıaşlar degiştikçe sayfanızı ücrdslz olarak o gün, saat hatta dakika içindedegiştirebilirstniz.

Aynea müşterfierini1i.nfıkidert için de linklcr kuyab11irsiniz. Bugun çoguşirketin sitesi müşterilerin düşüncele:r1rlialmak için soru formlanlçermektediJ'. Zamanımızda insanlar Internet'1n popüler olmaya başladığı iikıamanlardaki utangaçlıklarım da atmış durumdalar. Sitenizi satış.

pazarlama, destek ve yoklamalar için kullanabtlJrsiniz ~hepsi anında ....e ekbır ücret ödemeksizin.

Buna ek olarak WWW renkleri Istediğiniz gibi kullanabtleeeğin1z, resimleri,grafikleri ya da örnf'luf'ri fazla bir i'teret ödemeden sunablleeeğlnızyüksekoranda görııel bır ortamdır. Baskıdaki renk harcamalannıçoğu fırma

karşılayamazaneak yapmındankaynaklanan hir öıellik olarak görselliğc

yönelik Oliill Web'de ücretlllZ olan renkleri herkes kullanabilir.

Rerıkl11otograOannkullanımı da ayn bir Web avantaJıdır. Web'deki tek ücretgön~ıntüıeme süresidir. Web'de istediginiz kadar fot.oğrafı istediğiniz

büyüklükte sunabilirsüıiz(Mantık koşulJan çerçevesinde tabi ~ 19. konuyu1nceley1nl.

Web sitenize ses ve animasyon ekleyebılirsinizayrıea kullanıcılarbilgininakışım linklerle kontrol edebilir.

Bir bağlantıda verebi1eec~iz biW yani bllgi yog-unluğu d::ı iki ortamarasında farklıdır. Basktdaki sınırlı al<1n yerine Web'de alan sınırsızdır.

46 Bölüm t Genel Bakış: lasanmdan Pazarlamaya--

Sayfamza istcğc bağlı olarak btr ya da iki sayfa ('.kleycbilir~jniı,çoğuInlernd Sef\.is Saglayıcı en az 50 ya da 100 sayfaya ycl.ecek 5 veya 10ınegabaytlıkalan sa,glar. Verdiğiniz sayfa sayısı 18 de 80 de olsa sınırları

aşmadıkçasorun çıkmaz.

Web'in dezarlantai(arıWeb iletIşiminin temel dezavant8,11, herkeZin Internet bağlanlısınınolma­masıllır. Internet son zamanlarda hl7-h bir gelişim göstermektedir aneah: bubütün müşteri adaylarınızll1 leknolojiyle iç içe yaşadığı anlamlıla gelmez.Herkes bilgisayar konusunda egittmH değtldir veya eğitim almakistemeyedebilir, Bu yüzden bütiüı ağırlığıWeb'e verirseniz büyük bir kısıminsanı gözardı edebilirsini.>. Diğer problemleri ise şöyle sıralayabiliriz:

.,i Bilgisayan yavaş olan insanlar muhtemelen sayfanız yüklenirken sıkılıpbaşka bir yere geçceektir. Bol nıikL.vda görsel efekt iç.eren sayfrum'56 KUps'lik bıl' modemle 2 ile 5 dakikada yüklenebılir(33.6 Kbps'Ukbir modemle ise 5 ile 10 daklk..'ll). Unutmayın ki si7. tasanm işiyle

profesyonelolarak ugraşıyursanlZbilgisayarımzınkonf1gürasy?l1u ~aona göre olacaktır. Ancak çoğu site ziyaretçinizin bilgisayan sLZ1~kUlegöre yavaş ve düşük modeller olabilir, Tasarıııı sırasında bunu gazönünde bulundurun.

.,i MonItör boyutundakı faridılıklar sayfanın görünü~ünü etkileyebilir.çoğu l.asarımeı 17 - 21 inç monitör kullanırkcn, kullanıcılar 14 - 15 int;monilör kullaJlll". Bu monltöderde grafilder istenildlginden dahaküçük çıkabilir. HTML (Hyper Text MarInıp Languagc) dillninkonl.roıündekieksiklikte aradaki bu Carkı kötü etkilcmektcdir.

..... Kullanılan Web 1aravıcısının tüıü ekrandaki görülebilir alarıı

etkileyebilir. Bazı ı;ı;-ayıcılar (örneğin Amcriea Online iLC verilenle!")sayfan1Zın sadece bir kesilinin gözükınesineyol açabillr. Uğraşarak

düzenlelliğina sayfal11zın bütünlügü bir anda bozulabilir.

ŞimdilikWeb'in yapısı iyi görüıısede bir kapa~ite sonımı da var. Bugünekadar pckçok trafik yoğunluğuyaşayan Internet bunlanu heps1n1 baı;;anylaallaımayı başardı aneak ayru anda çok sayıda in~an Wcb'e yükleni~sesistem çökebilir. Günün bazı zamanlarında-öğleden sonra gibi- bağlanmakgerçekten güç olabiliyor, Dünya ile hab('rle~mek için sadece Web'egüveniyorsanız kendinizi lamanıcn ISS'inizilı (Internet Servis Saglayıcı)

ellerine bırakıyorsunuzdemektir.

Kir başka problem de ckrandan okumanın l{agıtlan oluırrıaya gi'ıre daha zorve yon'ıcu olmasıdır. Bilgisayar ekram kağıt kadar keskin değildir, bu yüzdent,;abuk yoı·ulabilirsiniz. Ekrandan okumak bir slayt projektürünün l1lereeğine

bakıııak gibidir.

Konu 3: Web'e Ka~! Baskı: Yeni Bir Dünva Savaşı mı?

Yol bulma -bir sayfadan diğt'ıine geçiş- de Web'ele zor olan ~eyıerden biliCıir.

Sayfa çevirmek ycıine Web kullanıcılarılinklere basmak veya sayfayı

kaydırmakzonında kalırlar. Bu da okuyucul::ınnzaten yon.ılmuş olanbileklerini kötü elkiler.

Son olaı'ak sayfanızın bulunmasıgibi bir problemle k'H~ıla:$abilirsİnlı.

A1taVista veya Yahoo gibi arcıma sitelerine mgmen merkezi bir san s::nialarorgwıtıasyonnWeb 'de yuktur. Bu yüzden s<ıyfarıızın kolay bulunacaı.:fındarıemin olamazsınız. Aneak domain (firnıa;::ıllı.cmn.tr)seçiminiiyi yapmakkullanıcılannsayfanızı hatırlamalannaya.rdım eder.

Web ile Baskı Arasmda Karar VermekHem Web hem de baskı aşağHlaki karakterisUklere sahipler:

.,i Hiyerarşi: En önemli fikirler en belirgin olmalı.

.,i Açıklık: Mesaj alılaşıll!" olduğu süreee başanhdır.

.,i Gruplamak: tlalıerleşnıe konular altb3.7lıklarb böıül.luügL'lIldedahabaşanlıdır.

.,i Hız: Okuyucular acdecidlr. Haberleşmeokuyru..:u fikri ne kadar hızlı

anlarsa {} kadar iyidir.

.,i imaj: Hem Web hem de baskı, Lasanrıı ve renk mesajı de~tek1cdjkı;e

başarılı olur.

Ru konular birbiriyle bağlantılı ve kitap boyunca a.çıklanacaklar.O zamanWeb ile kağıt arasınlla nasıl seçim yaparsmız?Seçiminizi yapmadan önceaşagıdaki sonılan ccvaplayın:

.,i Okuyucular k~rar vermenin llangı aşamasındamesajliilZIakarşılaşacak. Ihtiyaçta ını? Bilgi toplarken mi'? J(ar~ıla~t.ınrken mi?Son kararda ını? Müı;;tcrilerinjzikandırmak için uygulamaııLZgerckentaktikler bu a~amalal'a bağlı olarak değişir.

8 Bölüm i: Genel Bakış: Tasannıdan Pazaı1amaya __--

ttı Ne satıyorsunuz? MüşterileriniZ kimler ve nerdeler? İnsanlara araba mı

satıyorsumızyoksa sadeee emniyet kemerlenIlİbağlamalannıını

ıstiyorsunuz?

ttı Haberleşmek için ne kadar bilgiye Ihtiyacınız var?

ttı Bilgini? ne kadar zamana uygun?

ilerleyen kısımlarda bu konular aynntıh açıklanacaktr:

Karar aşamasıBaskı LLe Web arasındaki seçiminiz uBlr Jaguar sürmek güzelolurduR t1kriylebaşlayıp, ~Nereden alayım" sorusuyla biten alışveriş çemberiyle başlar. ilkamacınız hedef kitlerrizdeki müşteri adaylanmn SÖZÜ edilen alışveriş çem­berirrin neresinde olduklannıöğ"renmek olmalıdır.

_________ Konu 3: Web'e Karşı Baskı: Veni Bir Dünva Savaşı mı?

Pahalı ve büyük şeyler satıyorsanızkağıt baskı daha iyi olacaktır. Örneğin

güven gerektiren sağlık konulannda karşı tarafın sİZe daha çahukısmmasmı sağlayaeakolan kagıt baskı daha mnntıkh olabilir. KIşisel ilgigerektiren işlerde ıyi tasarlanmışbir öneıi ya da broşür çok daha etkili olur.

Aşagıdaki örneği inceleyin. Ml1yonerlerle çalışan bir finansal analtst veçalışanlara sağlığa dikkat etmenın faydalarını anlatan bır iş arasındaki

farklnn göreeeksLnlz:

t/ F'inans::ı.\ analist güzel bir zarf içindeki pahah bır broşürden

faydalanarak briiven duygusu yaratabilir. Milyonlarımyöneteceginu birinsanın sİZi soguk bir ekrandan tanımasını istemezsiniz herhalde.

t/ Öte yandan bütün çalışanlaragiden sagIık mesajları için Web'!knllanmak dalıa iyi olabiUr. Çalışanlannız zaten böyle bir durumdanereye bakacaklanm biliyor olacakiardır ve böylece de broşürlereeknıasrafyapmanızagerek kalmayacaktır.

49

çoğu organizasyon için Web Işİn tanıtımı içJn en iyisidir. Son derece geniş

kitlelere ulaşıp biç karşılaşmadığuUzmüşterilere iŞLllizi ıanıtmak için Web~ayet iyi bir araçtır. Web kim olursanız olun çok az yatınrn gerektirir. kagıt

ve baskı masrafı yapmazsınız. Müşterilerde ulaşım masrafı yapmaz. Tekyapmanız gereken bir Internet Servis Sağlayıcısılleanlaşmayapıp onlarınverdiği disk alanına göre (bu alan çoğu zaman gereğinderI fazla oıaealttır)

Web sitenizi tasarlamaktır.Bunu yaptıktan sonra düşük ücretemüşterilerinizinevine ulaşabilLrsintz.

Karar aşaması yaklaştıgındakağıt baskı önem ka:;...anır. Bu tı'lr somuttur veimıanlar başkalanyla paylaşabilider.

Müşteri/erinizkim rle nerede/er?Müstenlennizın kim oldugu ve nerde olduklan da önemli bır soruelur. Aynışehirde m~slnlZyoksa farklı bir ülkede mi'? Bilgisayarlan var mı ve Interneribiliyorlar mı? Büyük şehirlerde mi yoksa kasabalarda mı yaşıyorlar?

Aynı zamanda her müşteriylene kadar ilgHeneeeğinizide dü~ünmeıısiniz

(Bu da fiyatı etkileyen faktörlerden biridir). Onlan gördünüz mü, yoksap;örecek misiTJiz? Kt1çük şeyleri genış kitlelere satmak için Web'i kullanmakbu açıdan daha iy1 gibi göriinüyor.

2 _

Bi/(ji miktartMesajdaki bilgi miktan da Web ile baskı arasında karar verirken öneml1dlr.Kagıt baskı İçin harcamalar verilecek bilgi arttıkça hızla artar. Her sayfadörtlü takımlardabulunduğu İçin bfr sayfa bile hareamalan arfınL

Web'de Ise istediğiniz k..1.dar bllgıyi dağıtım ya da üretim gibI alanlarda ekharcama yapmadan verebilirsiniz. Bu Web'j topluluklara bilgi alttanrkenavantajlı kılar. Geniş kitlelere Web ile ulaşırken boşa harcanan masr:.lf gibibir derdinız olmaz.

Zamandan baijımsız

Wcb anında haberler için idealdır. TeleviZyon ve radyo gibi Web'de süreklihareket baHildedir. Herbangi bir dosyanın güncelleştirilmesiya da birhabeıin yayınlanmasıen fazla birkaç dakika alır.

Bu özellik hir ltez basıldıklarında tamamen degişkenliklenniltaybeden kağıt

baskılardan farklıdır. Bir katalog bastığınızdaüzertndeki fiyatlar aşırı

dereeede değişmedigisüreee onu kullanmak zomnda kalırsınız. Özelliklefiyatlann ani biçimde değ;iştigi sektörlerde katalog basmak bu yüzden birkabus bal1ne gelmiştir.

r

50 Bölüm i: CeııelllaJoş: Tasanıııdaıı Pazarlamaya _ _ .. Konu 3: Wcb'e I(arşı Baskı: Yeni Bir Dünya Savaşı mı?

Welı ile kagıt baskı arasında k.arar vcıiı-ken blıindt:n mutlaka vazgeçmekzorunda degiisiniZ. Her ikJslni tle ku\lana1Jillr:::ıİnİ:I.. Sizın işiItiZ basiLçe do~nı

ortaını dogru yerde ıııarl;:eliniz<?, me;"c~ınl/.ave zamana uygun kullanmaktır.

BUillHl yanında Web toplulugunu:ıla anında haberleşme sağlar. Örneğin birtmlik !wntro/ kUnlIl1U yollw-a yeıle;ştl..rilcıı kumcnıjardanaldıgi fl,örünlCıleı-'

cn [azlıı 1 dakika geeikıneyIcW~b'de yayınlayabiHT.Bunu aı.,:ık olarakgazeteyle y;.ıpamazslıılZ!

AIfllar Ebiler

Sınırh boy, bM ve renkseçeneği, inkıet yazıcı

kullanırken K<ılitenin

tlü~mesi---

Gereksiz nıasraf kanısı,

yeni ışlere dırek

bağf<ıııtı bulunınanlası

Önl!mli insanlara ucuzşekılde ulaşması, herformun firlfl<ıııııı imajını

guçlendirmesi

KeHM verme aşamaSırldaki

aktif müşterileri hedef alması,son ;:ında değiştirme olanağı

Olfam

Öneriler ve raporlar

Deslek. maltlryali(öneriler, uygulamalar vs.}

Baskı Öğeleri ile Web Arasında Karar Verınekr.bl.3-2

Haber gazeteleri Elle tutulur, ucuz, reklamdan Üretim, baskı ve dağıtım

çok ciddi bir gazete havası, için gerekeıı uzuniki ya da üç ay raf ömrü zaman_.--- ------ -- ----- ------------ ~--

al Kontrol ve imaj: Wcb mesajınız üz.eıiııdc baskıdan daha az kontrolsaglaı1ıgından renkleri, genel yapıyı ve yazılipleıini kullanmak zor birproblem olabilir.

al Popüb:rlik. ve trendler: WeL hızlı bir şekilde geniş kJtlf'1cre ulaş~n birmedya olmaya başladı. Web'i bir tclevizyona Lağltı.yan 200 Dolar'ın

civanndaki setler giderek pupüler uluyor. PC'kl·delti ani ucıızlamaııınveteknoloji pat1f'UnaSllUll ardından gelen bu seller Internerle tanışmaymı

insan bu·aktmıy;..ıcag-abenLiyOL F.ğf'r Web Myramz }'ok!'>a lnternt'ldüşkünleıiniküçınp kısa sürede piyasanın dışındakalabillrsinİ/..

McSajJl1lZm başansı büyük oranda müşterilerinizinveya muhıemelmü~ternertnizin mesajınuJa kanıı1aştıklarındCl.k.1 ruh hallerine bağlıdır

İşte Lu konudaki bazı gödeınlcr:

Ortam (/e MesajınızinAnlaşılması

Üretim, baskı ve dağıtım

için gereken uzunzaman, esnekliğin aıliğı,

genelde kaliteli olmazonmluluğu--Di~er rekl<ımlardarı

ayırmanın güçlüğü,

bol miktarda bilgiyivermek içi:"! kısıtlı

yer olması

Eksi/er

Müşteri adaylarının

sitenize uğnımama riski

Uzun raf ômrL, değişmeyenbilgileri vermek için uygun

Effe tutulur, aktif müşteriferesizin mall<ınnızı diğerleriyle

kıyaslöıııa ulanagı sagleıması

Anı/iiI

--------

Çabuk. ucuz, bol miktardabilgi ve renk.

---- ---- ------------ ---

Bl'oşUrler

Reklamral'

Web

O,'a"

? Bölüm i: Genel Bakış: Tasanmdan Pazarlamaya "__

• Kııllamcı renIderi dcğiştir~bilirve görsel efektlerin tadına varmakiçin yeterli moniıön} veya moderni olmayabiliı.

• Bilhf'jsayar ekranının kendisi soğuktur. İnsanlar yaüıkta veya pla:ldabil!,-'isayar kullanamaz, tabi dizüstü bilgisayarlan yoksa, ancakbu da yeterince sıcak degıl

• Bilgisayar ekrall1ndHki mesajııuzın agırlığı yoktur çunkü ne kadariyi tasarlanmış olursa olsun sonu~la bİr görüntüden ötc:-yegidemcz. Kalın ve cilah bir kag:ıda bastlmış, süslü bir şeklIde

IOgOIluzıı İçeren bir kapagm altında, renklt fotogra.nada aynı mesajçok daha etkili olur.

_______ Konu 3: Web'e Karşı Baskı: Yeni Bir Dünya Savaşı mı?

tl' Mimarlar tamamlanmış binaların folograflanm ve çalışanların

özelliklerinI gösterebilirler.

tl' Danışmanlar daha önceki çalışmalarınıgösteı1p ücretsiz danışmanlık

yapabilirler.

tl' Perakende satış dükkanlan ürün garantileı1nive seIVis kabilıyetleIini

sergileyebilider.

tl' Servis işleri (reklam ajanslan. halkla ilişkiler firnıalanvs.) çalışanlanm

anlatıp felsefelerini açıklayabilirler.

53

to" Kanfar: Kullanıcılar ınFsajını:zı kağıttan okurken bııgisayarekranına

göre daha rahatllL Bu kullanıcılann fikirtelini elkileyebHir. Okuyucularrahatken ve kalileJt lotograflan hemen görebiliyarlarsa daha alıcı nlurlar.Ekranlardaki görüntü direk olarak monitörde oluşturulan ışığın gözegıtmesiyle olur ve bu da gözü yorar. Kagıt baskıda tse bunun aksinebaşka bir kaynaktan gelen ışık kağıttan yansıyarak göze ulaşır ve bu dagözlerl yormaz.

..... NOrmal baskı ile yazıcı çıktısı: Web sitesi ziyaretçilert her zamansayfanızın çıktısını alabHir ancak bu çoğu zaman tatmin edlci olmaz.Zate'n çoğu zaman ziyaretçileriniz bnşuna kafpt israf etmemek içIn yancı

çıktısı alınayaeaklardır. Arka planlar genel nlarak basılmaz. HcnklerWeb sİteslndeki kadar t"tkin olmayabilir ve sayfanın bir tarafında tıpin

yok olması gibi sebepsiz olaylar gerçekleşebilir. insanlar çoğu kez buyazılan kalitesiz kağıda basar. bu da mesajın içengitti bozar. Sonolarak, otls)rrdc çok kullanılan inkjet yazıcılar yavaş ve pahalıdır.

Kısacası baskı, eğer mes<ı:jınız bır kitleyc değil de belirli kişilere gid1yorsave imaJ zamandan önemUyse tercih edilmelidir. Daha önce de bashedild!gigibi kağıt baskı daklimanlan istediğiniz kişilere yollayabillrken Websiteni7C' kimin gtrdiğini bflenıezsin1z (site ziyaretçileriniz arasında

rakipleriniz dr olabilir).

Web/in en çok işe ljaradl91 Ijerlerçoğu iş için müştetilereve müşleri adaylanna tanıtım açısındanWeb dahaiyidir. Web ueuz bir şekilde geniş kıtlelere ulaşmak için idealdir, WebrenkleIi kullamp fotollfaflan, arumasyonlan ve sesleri ekleyebileceğiniziçintanıtım açısından en iyisidir. İşte Wcb'ln kullanımı konusunda örnekler:

•r

tl' Kamu daireleri. emirleri, ücretleri. çalışma saatlerini, kurallarıvedüzenlemeleri yayınlayabll:lrler.

Web aynı zamanda işyerlerineve organizasyonlara müşterileıinehızlı veucuz bir şekilde ulaşım sağlar. İşyerleri müşteriletininkolay karar vermesiiçin son envanterıerinive fiyatlarını yayınlayabilu-, aynı zamanda eskimüştetileıinlnöğ:ütlertni de sayfalannda gösterebilir. Eğer işleriniz hızlı birortamda bilgili müştertlerle yüriiyorsa Web yayıneılıgmı gelenek.sel m<"dyayadaha agırlıklı olarak tercih etmelisiniz.

Elektronik postanm rolüE-posta pazarlamanızdaönemIt bir roloynamalıdır.

E"postayıWeb't kağıt baskıyla birleştiren köpıii olarak düşünün, Web sitenizaynntılı bilgi [broşür, öneri vs.} isteyen müşteı11erinbilgilerini alacak. yapıdaolmalı ve karşıhklı diyalog için e-posta linkleıi içermelidir. Bn adreslere gelenmektulardan muşterUertnizinya da müşteri adaylannlZln adresleriniögrenebilir ve \.anıtım dokümanlannızıgönderebilirsinız.

17. konuda ayrıntılı anlatılan formla.r Web sitesi ziyaretçtletinin kolayeafikirlerini belirtmelerini sağlar. Bu formlan 1nceleyerek müşteIilerinizinnetstedigini bulabilirsiniz.

E-posta müşteı1 adaylanmn. tanımanızıve yakın :Ilişkiler kUnTIanıZl sağlar.

Bu ilişkileri kagıt baskılı tanıtımla sürdürebi1irsln1z.

54 Bölüm i: Genel Bakış: Tasanıııdan Pazaı1amaya .

Konu 4•

Imajlar ve Hayal GücüBu Konuda.. imajı belirleyen unsurlan anlama

..... Dognı imajı seçme

... Hasklda ve Web'de kullanmak Ü7.ere yazı ve görsel efektlcri yaratınu V~ organize etme

Acı gerçek şu kı genel ularak okuyucular yazdıklarınızasi;r,den çok dahaaz önem verirler. Kitleniz pekçok mesaj arasından oıılara en çok şey

vaad edeni terellı eder. Insaııh.l.r çogu zaman çok nH~~guldürve \(cndllel"ıyk

n,e;ilidirler (aslında sİl, de öylesinizn ve kendilerine sunulaTl bUgi Inl!(laı ı

altuıda cıilider. Bunuıı bir sonucu ularak da okuyunılanıuzın ilgisini (;ddpmesajuıızı akutmak için ık.! katı yoğuıılukla (,:a.lışınak zorundasınız. i~(e

lasanm burada kendisini gösteriyor. En iyisini İsteyen k.iilenlıı dikkatinIçekmek il,;iIı mesajınızın lımıjını yaratmak.

UlJ9un imajı Oluşturmanm YollarıYüptıgınız ve söylediğiııiz herşey bir imaj olu!?tllrur. Başanh Lasanının yulukitleııizin istekleıine güre bir lmaj oluşturmaktim geçer. İslcdiğiııiı imajı

kafa.nııua oluştun..1uı;:ıan sunta UygUIl ltdhIlele'n ı:;cçip :Işe koyulabmrsiniL.

MesajınızUl gücü içerikten (yazı ve gra1ikJ ve iHlajelan gelir.

Blr gazeteciden gf'c..~erken Cumhuriyet Gazetesi ve Göıeü Gazetesrııc bir gözaLın. Biri ciddi, sat,:l11alıktan uzak, uzun yazılar ve az ı:;ayıL1C1 fotoğnıf

i~;crirken (l1~cri (dnl ~uılam.tyr(-l bİr renk cümlJüıjü. Bu yayınlar aynı iHlajl LllI

oluşturuyorlar?

Bölüm i: Genel Bakış: Tasarımdan Paıaı1amaya ~_

İmaj kellmt"1eıi kullanmadan bilinç.altıııızdımctki:ıini gÖSlt':rir. İ:şte imajtnverdikleri:

..... Yeterlilik: Potansiyel müşteıiler, alıcılar ve destekçiler imajınıza

bakarak hakkınızdaöngörnde bulunur. Eger bu ım~1 amatörce İst'"

üninleriuiz hakkında da aynısını düşünurler.

tl Hedef kitlenln belirlenmesi: Doküman1anmzdaki imaj veya görünüş

müşterilerinizle sİZİn aranızdaki duygusal bagı oluştumr. M1V nesIinespor ayakkabısı saLarken monoton, korumacı ve Palı:'!lı hjr imajoluşturmak yapılacak en büyük hatalardan bir1dir. Aynı şekilde sıgorta

şirketlerinin de bir M1V imajı yaratmaian pek verimli olmaz.

V Rekabet: Dogru imaj sizİ muştertlerinizeanlatmakla kalmaz sizidiğerlerinden de ayırıL Doğru imaja karar verirken onun di~erlerinuen

kesinlikle farklı olduğundan emin olun. Elbetteki müşterilertIlizin slZidiğerleriyle kanşhnp imajlDıZIn başkalan lçın reklam aracı olmasını

istemezsiniz.

Başanh bnajlHr o kad<:ır önemlillİ!- kı bazı şirketler başkalarının kullanmasını

engellemek için kullamm baklanm alırlar.

Doijru imajı oluşturmak

Hem Web'de hem de baskıda imajmm birk?., f"tmFl, belirler:

tl Kullandığınızyazıtipi

tl Yazıyı sayfaya yerleşt.irmeniz

tl Kullandığınızrenkler

tl Kullandıglntzgör~Cı efekt.ler ve bunlan sayfaya yerleştlrmeniı

Bu öı;elerin kumulnaAyonu ima.lımzı herhangi bilirıinden çok daha fazlaetkiler, ancak bır genelleille yapmak Ran derece güç çünkü bu ögelerde ufaklstismlar dpgişlk sonuçlaı"yumtabihr. Yine de <:ışağıda ..,ayılanlar çop;uzaman doğrudUI":

i­

L

_____ Konu 4: imajlar ve Haval Gücü

tl" Yazıtipi: Her yazıtipininbakınca anlaşılarakbelirli bir klşiliği vardır.

Serif yazltipleri -bu kitapta oldugu gibi- silin, klaSik, muhafazakar blrimaj venı" (9. konu yazıtiplerini ayııutılı ineeliyor). Sans Serif yazıtipleri-kitabın ek yazılanndakigıbi- genç, yenilikçi ve çag:daş bir hava verirler.

tl" Yazıtipi büyüklüğü: Küçük yazıttptyle (örneğin 8) yazılan dokümanlar(veya Web sayfalan) büyiik Ya:lılipiyle (örnp_ğln 12) yazılanlara p;öre dahnsakin bir bavaya ..,ahip olur. Başlıkların ortada bulunduğu, satırlarında

hepsinin ayın boyda oldugu bir doküman sola dayalı, sağdaboşluklar

içeren bir rlokümana göre daha muhaiazakar btr imaj vertr.

tl" Haı-f arası boşluklan~ Sabil harf boşluklarısakin, düı~nıı bü· görünüşverir. Eğer harf arası boşluklan değişkensedaha yaratıcı, genç veeneıjik görünürsünuz.

tl" Renk: Renkler imajdaki en önemlı unsurlardan birtdlr. Gri ve nIdiı;;;i bır

arka phm üzerine koyu maViler ve kestane renkleri zaıifve zengin birbava verir. Seya7- blr arka plan uzeIine parlak yeşil, san, kırmızı gibirenkler i..,~ heypı'an verici ve genç bir imaj saglarlar. Esmer renklerüzerine koyu yeşil ve kahverengi i..,e ev dışı blr göriıntii oluştunır.

Renkler hakkında aynntı!ı bllgi için 4. bölümü 1nl'ele)1n.

tl" Yerleştmne: Yazıyı ve grafikIert sayfaya yerleştırmeni7-de bir ima1ı

clkilcyen ögelenleu biridir. Simetrik tasarımlar gelenekseL, asimettiktasanmlar ise eneıjik ve genç bir imaj verir.

tl" Görsel efektler: Fotoğ;raflanve grafikleri kullanışımz dognıdan bir ima,ioluşturmanızı sağlar. Yakın çekimler gibi stilli fotogranar genç' bir havaverir, bas1t grafikler ise muhafazakar olduğunuzu gösterir. Düz çizgUerve dik açılar düzeni ve giıvenilirıı.gı simgeler; egriIcr tse esnek veözgeı.rlükçüdfu; dar açılar da gerginlik ve aceleeilik yaratırlar. Sonuçolarak görsel efekUerle yazının kombinasyonu değ:işik bilinçaltı

etk1leri verebilirler

Baskıda: kağıt, büyüklük ve ba7.ende şekil imajmm etkileyenunsurlardandır. Broşürler ve dergiler zengınlik ve urafet göstermek içın

57

58' Böliim i: Genel Bakış: TlISiInmdan Pazarlamaya _.__ Konu 4: imajlar ve Hayal Gücü

kahtell kagıda basılırlar. Kagıt hakkında ayr.rılılı bilgiyi 13. konudabula.billrsiniz.

Web'de animasyon. ses, Video ve uoğru çalışan Unkler Web sayfanızlIl

kalitesini yükseltlr, Bu kiL.'l.pta animasyondall ve seslen bah~edl[meseele17. konu birkaç ilkir içeriyor.

imaimlZln ana/izi_A",,"~ıdl"ki «pk11lpri irl"Pl""'1n ı-h~"rli<:iflitı fikri ıi"h::ı ivi vP[l''I;t3ini riı"ı~ı"in"'rıı

H~"'gi8i-si~l-p-~iYe da;et ~diyor?ı-i~gisii~ daha ~ak1~ ve'" özel bir yere?

İın<ı;j ve mesajınberabediğinigörmek için Şekil 4- ı '1 inceleyin.

Hedef kitleniz ayruıtılanunutsa da imajmız uzun zaman akıl1anm..la

kalacaktır,ŞeIUl4-2:

Nihayet imLliVe mesajarasıııda

uyurıl.

.,.1!_P;",..

~

22. Müzik severler festivalindehaftasonu Ler:ıherliği!

~

H"Vll;;",,~"'dH<!05(/.:.nmm Iı.a,,,ı<>ıı,'" ',,,I,'''' 11" ~s"L:! ol "'m' "ı~",n ~"i~"

bır Ş<\"'p~HV" ,kt'am "ı.,CC!(IZ I:jeelho"~ıı. Mu,"", i '"~ <;elıL'I"'TI c"lı_~ınd~

S3mp'U1yaıllZt )'Udu"'I~Tk"" mı ",kg;" .lhıın,v k."dllll'l 1""'(Il"cul""",

E:lr.>lı ""glaı la ".,"1h. ~O~" l't1".-illii' ~l<lllll" ıı""'Lı:ı.d,,-1J "ı.hlkcd< kuCı~t

!!,j,~pınlı ula" bu oıt"mrl" Iı.!asıı< ıtt("'I~ Ik dog"",,, da", "h~"" .ey'''''ı<I,

sı,. 1''','iUk ı'.MI ""I'Pctk!>ı.

I{ml", bo,;,uo" hav""",<laıı ke"dlnl'lll<lIllanp dog" r!ll.{dllhJ~ri il...1'1.lkıky,,·el< ol." bu !iud, orl"",<I~ .1z1,'n aT"""".<b !tm",.kl~" "'''Ilulultıi~y"-nr

SEssIz, AG'RIlA~U VE NEZIH BiR PARTin VMfTlishlizMesajın Farktı Ortamlarda Ku((am(ması

Şekil 4-1:Demek öyle?Nedense bubuluşmanın

sakingeç eceğı ne

inanarmyorum

22 . "'tÜZiK ôf.Vf.RLf.R Ff.ôTivALİNDf.

HAFTAôONU Bf.RABf.RLİGi!

~11I1~'ı";' j",i",..", ...,,1,,1.', ••1.... )0.1'1' ..Lo. 'f1" ..I" bır ''ııı'..'. '.,,~ ,d"""B.. '"..... 1l,,~1 ... ~, ••b"j ., liji'd' "~'''I''1lI ,.4<.1"... m"jı~ .iliıi" ....i.i'ikı,ıı",,''''«'

Eı,,11 J.lhrl. ,,,,,Ii.••1. 1"'11111 .ih.", 101 ,,,,I...1•• II...LLO~" I"'.mli .1" bo ""mj,'I"i••",'ii•••ı"" d... ,diı"i ""'I"I.'I"lif"'k'jll ..",,'li·.

1:0.11••'!'" ....".d"''''I.lıl'''Io",.i.j. ;...llllltri ,I. ''''01tll.I'''I'I''.' 1'''1 "lı •• ,

ııt1." "'.""ı"••il" ,.''1,1.' '.1"".

~'''''''1'' ı,i. 1;110, 'Iıi 'mı" - i _ao_IM 800Kl

Mcsajınl:.lı oluşhırmak için kullandıgınız ınc\teryalleriWeb'den kağıda (veyataın ten:;ine) aktarmak wrunda kalabilirsiniz, Bu ortamlar arası ~eçiş

gerektirir. Çünltü orijinalolarak baskıda kullandıgımımetni kolayca Web'egeçiremeısinız.

Yeniden ckğ.erlenclimw lipik bir kağıt baskı i~ gazetesini alıp elin'kt WlC'bsayfasına koyamayacagınız için önemlidir. t;Ul.in bIr yeniden dq~t'.ıleııdirııı("yle

hem kağıt baskı hem de Web alanında varlık gösterebilirsiniz,

A.vl1ca bu lleı- iki orlarnda cta irouJınlZl bdirgin kılaf. tabı niYe'liniz bu ü,e(Bazı şirketler Inicrnet'ln degişik havaşma uymak i<;ill Wtb sayfalarında

im<utannı blraz uegi:şlilirler).

Web/de ka(jlt tasarımı

İki ya da üç sütun]u bir yazı ()kurl~cn bülCm ~ayr<ı güıündügii için okudursayfanın ,-,Ituıctan ('ıstüne g~çırıek lçiıı bir plJa sal"fetmez, bu yüzdensayranın ta,ranıp ilgı çekki altbaşlıklannbulunmasıkolayolur.

f

1 Bölüm t Genel Bakış: Tasanmdan Pmriamaya _ .. .__ .Konu 4: imajlar ve Hayal Gücü 61Bundan başka. bütün duküman aynı anda verlIdiğindenokuyucu koJ::ı.yea

sayfayı çevirip dığer sayfdlarda devam eden makaleleri okuyabilir.ufak bir içindekiler bölümü içerirken, bir Web sayfası Şekil 4-4'te degön1ldüğü gibi kısa bir girişle aynulıh dokümanlara giden linklerden oluşur.

!.:,;ı!!,!_JI.=L1nk,."J,.d,

~JO'''LD;""jJ"~"W.(ljUı

TIhoJ.>V~

No< .....,'!uko~.ı.... ""' "".Eb.ı.

SWINGlH'

Bu yüzden W{'b makalelerinin kısa olması gr-rcktiği fikr1nekatılmıyorum. Bunun yanında okuyueularınkolayca ulaşması içinfarklı altbaşlıkları. l1nk}{'r olarak gruplamalısmız.

.... "Wcb ziyaretçlleri uzun. makaleleri okumazlarM fikrine karşıyım,

Microsoft'un Salon sitesini veya herhangi bir yaunm firmasının iş

gazetesi sayfasını inceleyin. Özellikle para işin içindeyse uzunlukiçeriğ:1n yanında pek önemli olmuyor. Eğer insanlar zengin olmayı vedaha Iyi bir hayatı nasıl yaşayacakJ:mnıögreniyorlarsa ıızunluğa pekdikkat etmiyorlar.

DiJ!thl hatlbt•••.

Burada 1k1 noktayı açıklamadan geçemeyecegim;

Altı çizgili ve farklı renkle olan linkler kullanıcıya ilgili bilgiye kolayeaulaşma 'imkanı saglarlar.

Web sayfalannm hazırlanması kağıt dokümanınızdakilertaynen geçirmekledeğ:i1 orijinal kaynaklann [ekrar kullanılmasıylaolur. Her konuyu ayn ayrı

dosyalarda sakIadıysaruzbir k..1.ğıt dokümanınıWeb !'litenizde kullanmak çokdaha kolayolur,

Şek;l4-4:

Elektronikbir iş

gazetesininbaşında

kullanıcıları

davet edenbir içindeki­

ler bölümüolmalı.

___,ol

\~rl<"llm 'Tlyatroda Türk kh"\I~1nl

y;ıJ<aı..mak )!"'''.i:ml one $(lr~n

yazar arl<ııd4~ınllZın.....~kn nekarşı ç'hn lepkiıere. Yabancı

eser yanlısı bır \Iyat.." ,,<lamıınlZ

dedi ko:

!>Ib<:lle. yat..",·, ,seder de oyna.r"raklır Ama en ıY'l~l1. am"dünya tlyalnı da~""'J<'!\'

oluşlurarakolanı...n.

\Ch. bizIm Uyalm ,a"lı'mlzden.;-ol<

<lalı" eaki olan yılıa.neı l'yabuhnynınııg,da <"Ihetle olacall. Amadozuııda. "mol. yerl! e.ed~,.,,,

~n(ınü ke"ıl'~Y""",1< "lçGOıe. Ama.1'i'trk llvalrosUnun meun yonun·den gell~me""" en~ellrl'ecek

savıda olmamal< koşuluy'ı"

G~rçl. bı:< h~r konuda Jlh"I<.l~ı blcülJ<ry,~ Sanayl d~ YÔL.\'ÔL.Ş yava~

kılenl yırlıyoru. "m,,-, ülkenııZde

hdL bcl yellştl~1 hatta k~v"n

l<a1'puulaf1. ~hnaya ve muukadar bır çol< mevverıln ı"rran"

da. In'. Orl onl)e~ Iıeklem~ye

rfayanma(\;U\. dlşw1'fa d"v!zakılJyon'~. fi(,,,,k~l v~rwı. kinl!"""ayt Oıalımnda yedisini "reUy­(lrılZ a",a. irıı:ıu". Amelilonııalyan llnnıoJ""",,\g,yırn

~~yaJan'" konu~maJdan

kendımıı.! aLanuyon' •.

haı"l~ı,,,,,r lJ~lı::ıs" QyıH

OıOnenı<l~ tgla"h"l'd... kun.ılôuı

·ın~!llz Muhıplerf' ce"nY~lInJll

ııhniy~ııı" h"rı!aur gıbı bır

ı1"T'~m var orlada.

Gl i 'l:l r".ı c3H""", _i ~."<:h _ F:':""".~......~;"ow

tl ~ar kı, Balı k;ıllıın"ıne

s,~'''mak, KurlUlu~ Sava~ı'''ın enduyarı. I!"nic' Inıle ·Am~"''<.ın

'''~n<!asm'' Isteme akııııım

fınemll olan. Turı, hvaın>""TVla

1\ıl'k klmlıg,,,, yakalamakhr. Türl,(ly~tr(lSUJlun ünde ~den lemelsnmu" budur. Yaın, Thrkusıulıuııu,Ti,rk ~sletlglnl ertayakı:>yabtlmekliı. Bı!" çok ~Jan<1a

olduğu gıbı, TIyatro alanında da.vabanc, h""yranhi!' b\\ k..nlliil~ıka pl~n~ ı(en bır ~I<L;~ su.mk­leuJ1mJşlJr

Türk tı~~t'G~"Jlmllııl&ı'nk\\

d,m'm" ve g'\":~~1 konu~",ı" ~a

i,eıen hir 1ill'lHlliıda. ~öyı~ biı

konu atıldı o..ıal'~.

Buna ek olarak, yenı bir sayıanın gonmwienmesısayfa çe\'1rme süresınden

çok daha uzun sürer. Bu sebepten dolayı ukurlar sayfalar arası dolaşarak

dakümanınız1okuyamaz, kendilerine faydah bilgiyi hemen isterler.

Önemli bilgiye hızlı ulaşım için Web dokümanlan farltlı bir yapıyasahiptir. Bir haber gazetesi ilk sayfasmda bir ya da iki makalenin yanmda

Web dokümanmm (jörüntüsü

Web biraz daha farklıdır. Web'de bütün sayfa aynı anda görülmez. bununyerine Rayfanınyatay bir diltmi ekrana gelir. çoğu zaman 8.5xll boyutundabır sayfa yayınladığınız:zaman bunun sadece yarısı yani aşagı Ylıkan

8.5xS'lik bir kısmı görülür. Okuyucular bir sütunun devamını okumak içinsayfayı kaycilrmak zorunda kalırlar. Şekil 4-3'ü 1nceleyin. Herşey

okuyucunun sabnna bağlı.

:1..;0. .... [)\., B~ck _,.j __ Slop

i~

Tiyatroda Türk Kimliği

şekalh1

MMninslitunlarhalindeyazıldığı

dokümanlarZOf okunlif.

62 Bölüm i: GeRe! Bakış: Tasanmdan Paza~amaya

ve Tasarım

Rich Teonan!

Web Pazarlaması

Bölüm ii

@~t-WJ\'

iş te Web sayfanKripto, ancak banasoracak olursan birazfazla ıŞ ıklı ...cisimve dönen spiral var.Sayfaya.•• bakarken...bütün konsantrasyonu...kay be...di. ..yor...sun.

S. Dalga

r

LI' Bir reslm eoitörüyle düzenlendiklt'n sl)nra kaydedtlmişresim dosyalan(AduLıe Pholu::;hup)

tl' Logolar veya bölüm semböUeri (Adobe U1uıstHtorl

LI Shapewarc'ın V1s10'811 giL1 programlzu'da yarattıgınız iş grafikleri

W('"u sayfajan için Shockwavc'k yaratılmış animasyon dosyalan ve hatt3SoundBlaster'la yarattığınl.zses do::,yalan.

..... Kelime i~ıCın programlanııduyarattıgıııızdosY8lar (Örnek CorelWordlJerfeçt veya MS Word)

..... Ta.r.cı.yıclHı.zla gelen yuzılımJa. ya.r«ttıg1l1Iz resim dosyalnn

tl TaLlolama programlarıylayaptıgımz şemalar ve grafikler (MS, Excel)

Eğer bu dosyalan saLit diskinizin her tarafına dagılırsanızmuhtemelenihliyacıl1lz uldugunda onıan bulmakta güçlük çekersiniz. Daha IyI Lif yulhangi programla yaratılmış olursa olsun bütün programlan aynı klasürdetoplamaktır. Pnıje dosyatannuıbir arada tutarak gerel~tigiJlde kolaycayeniden kullanırsımz.

MC"<ıjIIlIZIWeb'den kagıl Laskıya (ya da tam tersine] ge<,;irirken bir dosyala­ma sistemi yaratmak son derece faydalı olur zaten eninde sonunda bunuyapınak zorunda kalacaksınız.

..... TD.Z~ bk yazı:,n alıpı;), Web l"<ıyfasında ktdlRnmak başka birdakiinıundanlwpyalanan yazı)'J kullanmaktan çül~ daha ImIayche

Baskıda ve Web'de lm]],mriığınızmesajlan etkin şekilde yamtubnmek içindosya yönetimini iyi bHmciisİnlz. ÇO~l1 zaman üs!.ünkörü geçilen bu a..'.?amastandart paragıaf1annve imajınıza uygwı gör:'lel efektlerin kolaycakullanılııw.sııılsağlar. Tipik bir h::ı.skı veya Web dakümanı aşağıdaki

progranılarla yarattıgımz dosyaları içerir:

Duslja ljönetiminde ustalaşmak

ÇU~ll ilı:::ıaLl Wçb :'H.l.ji"ası veya HilYfo. yapısı hazırlanıH ılrop;ramla.rll1da t,:okfazla yazı yazma hölasJnü. düş~T. Bu da ortamlaı- ara~ı geçişi iyice zorlaştırır.

r

Bu konuda bir Web sitesi hazırlamayı gerçekten üıteylp istemediğiniZi

anlamanız için yelerli bilgi swıacagım, Eğer Web ve Internet haklo.ndaaynntıh bılgi istiyorsanız,bu konuda piyasada varolan bir çok benzerikitaptan yararlanabilirsiniz.

-, c••

Konu 5

Web'deki Gerçek

lıısanların Web konusundaki bu bllgisİ7.liği gereklı planlama becerilerinesahip olmamalanndan kaynaklanmaktadır.Bir şirket Web tasanmı üzerineeğilip Internet'te yayınlayaeağısayfalann hangi hedef kitlelere uıaşaca~mı

araştırsa ve bu kitlelerin lstedi§;t imajı yakalarsa başarısızolamaz.

i , ~b'in herşeyint öğrenmek için zamanınızı harcayabiUrsiniz ancak WebW ~edlğ1miZın aslında birbırine modemlerler bagh bilgisayarlaroldugunu bilmeniz yeterlidir, İnsanlar çoğu zaman Web'den yapabildiğinin

çok daha fazlasmı bekliyor, Du yanılgı sonucunda uluslararası alandaçalışmayanve bu yüzden Web'1 tam anlamıyla kullanamayan pek çok şirket

beklediklerinden çok daha az kar elde etti.

••• .:·,~,'O'"

Bu Konud.po Web sizin için neler yapabilir?

~ Web nasıl çalışıyor?

.. Web sayfası oluştururken atılacak adımlar nelerdir?

.. Web sayfası yaratmak için program cı olmaya gerek var mı?

.... Y~I1ımlan nasıl seçehilinsuıu?

... Web'de pazarJamanın iyi Ye kötü yanlan nelerdir?

Bu bölümde...D ugünlerde saIlki herkes We?'de adın~ dt\YL~r~lyor. BuD bölCımde rı::ı.zarlamanızı en Iyi yapabılmekıçın .kullana.bileceğiniz metodla.r anlatılıyor. Wf"n stztn ıçın neyapabilir? Web'j kullanarak ne yapmak tstiyors~nuz?Du konula.ı· Web savfanım bIraz sihir eklemenlzı

sağlayacakbilgiyi V'e daha fazlasını içeriyor.

66 Bölüm R: web Paıarlaması ve Tasanm__

Web/den Beklenmesi GerekenlerWeb sHen.i;>;den gerçekçi sonuçlar beklemeniz önemlidir. Web siZ(" bir gecedeulu:;;lararasıbir başan getirmez. Web'in yaptıgı geniş kitlelere ucuz bİr

şekiJde uJaşm<ınlZl sağlamaklu.

Bazı ürünler Vf' hizmetler Web üzerinde gerçek anlamda ahcı bulsa da Webçoğu zaman aşağıda açıklanan amaçlarda kullanılır:

..... Yeni müşterilere tanıtım: Web sayesinde biç k<ı.rşılaşmadığıııız

insanlô3ra üı"ün1crin:izi tmıılabilirslniz. iyi bır Web sitesi güveniJirli.ğinlzi

ve proresyonclliginizi okuyuculara gösterir.

..... Müşteriyle iletişim kurulması: İyi müşleri 1Uşk.ileri iyi salışlara ve yenimü:,?lerllcrc sebep olur. Yapılan araştırmalar ~ösleriyorki eskimı1şteıilerinizeHlaşmakyeni müşteri kalalımaktan 6 kal daha ucuz.Web'i kullanarak eski müş1erilerinizindikkatini kolayca çekebilirslnlz,

..... Popülerllği korumak: Web'i özellikle de postayı kullanarak eskimiişlerilerlnizeözel salışlcu' ve promosyonlar yapabilirsiniz. Bu damüşleri 1l1şkilerilıi geliştidr.

KolJU 5: Web'deki Gerçek

if" Büyük etki: Web'de pazarlanınyı Lhf.?~\I1.Iı kılan uns:ır1arc1;m biri de renkkul!anımıııınharcama gerektirmemesıair.Henkl:l baskı (özelliklı: dC' 4renksc) son derece LaımlLl alıcı ve pahalı olabılir. Bu yüzden renklibaskıyı ancal{ onbinlerce broşür basan büyük reklamcılar kullanabilirama Web'de rcnk bedava.

Ne yazık ki hcr zaman olduğu gibi bu özelligın de kötü yanlanbulunmakta, Bir ınsanıncı renklcr uasıl olsa bedava düşünccRilLe

k<:ıIJIlıp her rengi kullanarak ~oz yoran ve hılarlıhktan uzak sayfalaryaratabilir. Web üzcrinde renkleri kullanırken kendinizi dlzginlell1eyibihııelisiniz.

..... Bilgi derinliği: Bir broşürde veya haber gazetesinde vcrebilC'('eğlIli;;bü.'~ı

kağıt. baskı ve dagilım harcaıualan yüzünden kısıl1ıdır. Öteki taraftaWcu'e hemen hemen 1ıİl;uir el{ uereı'ödeıııcden yent sayrillarckJeyebiHrsini:r~.çoğıı Dilııan InterneL Servis Sağlayacınızm{lssı sizesagladığı disk alanı gereğindcııkaL kat ı:'lzla olacaktır, Yeni bir koııuda

müşterIy! aydullalmak ını istiyorsunuz? Hemen bir llTML sayfası

hazırlayarak lSS'tnize yükleyin ve gerekli linkJeıi sa.g;laya.rak siteyiguneelleştirhl. ISS'nızdun dısk ahuIJ Için gerekli ü(~ı-eli znl{',u ödemiş

oldıığ;urılLl:clan bu şekılde sitenile yeni konu eklentel{ ın::tsran~uınızı

etkilenıeyecekıir.

Web pazarlamasından bir örnek

..... çevre dostu: Web'de bilgi :;unmak ağ;aç kesıueyl gcrektirıucz. ÖLekitarafla çoğu kagıt baskı çevreye ?ar.oırlı(\ır. iş gazclekri ve bwşıirler kısa

süre sonra işleıi bitincc alılırkıx.

..... Müşterinin fikrinin alınması:Web'in c-posta foniu;iyonu sayesindemüşterileıinitlebag-Iantı kurar!:'ilIuz. Ürünleriniz hak.kındaki tyı w kötüdüşüncelerindenhaberiniz olur.

Konl-rol eksıkllgi yüzünden Web :;ayfalanndaki tasanınlannızaynı şekilde

okuyulaıınızagHl1lese de hemcn ulumsuz düşünmeyebaşlamaynı. Her alan­da oldu,i:!;u gibi Web'd~ de bi:lZl Liezava.ııJajlurm yanında çq;illi avanlHjlm dabulunmaktadır. İşte Web pazarlamacılığını giiçlü kılan sebeplerden bazılan:

..... Ekonomi: K..'1g-lı baskıdaki fuetim, baskı ve dağıtım masrananııuı

htçbiıi Web'de geçerli değiL.

..... Çabukluk: Web sayfanız.ı hazırlar hazırlamaz ya da yeniler yenllemel.lC'krar müşleriye sUTli:lbilirsiniz. Yenı bir promosyonun ya da hizmelinhabel'i Web'de hemen verilcbilir.

tk!

rL~;

/fL

Demiryollanyla ilgili bir örnek Web'in ne kadarfaydalı olabileceğini gösteriyor, Ülke çapında

bazı yerler zevke göre boyanmış pirinç lokomo­üf/er satıyorlar.

Kağıt baskı yüksek harcamaları ve gecikmeleryüzünden bu pazara uygulanarnal. Kataloglarmüşterinin eline geçtiğinde muhtemelenenvanter deyişmiş ve çoğu ürün sı:ıtılmrş

olacaktır.

Web bu soruna pratik ve ueuz bir çözüm getiri­yor. Saııerlar envanter listenni Web'e koyup ge­rektiğinde kısa zamanda değiştirebilirler, Ziya­retçiler uygun fiyata istedikleri ürünü gördükle­rinde sıpariş verebilirler (Daha iyi bir örnek için17. konuyu okuyun).

Bu özelliider her pazarda olmasa da yine de ör- i

ııek, Web 'in kağıt baskı üzerindeki üstünlüğüııü igösteriyor.

Bölüm ii: Web Pazaı1aması ve Tasanm

Web en çok potansiyele sahip pazarlama aracınızolsa da bu alandaki tekolmamalıdır. işte bunun sebeplerinden birkaçı:

tl ma!fılabllirlik:Web'in popülerliği leleviZyon izleme oranlanmdeğiştirecekhale gelse de hala herkes Internet'e ba~lı degll. Bütünmiiştcıı adaylannızInWe.b sitenit:e ulaşmak için gerekli bilgisayan,mudem1 ve yaz1lım] olmayahiUı (Yeni çıkan 200 Dolar'ın altındakiWeb'jtelevizyanda gÖRteren setler bu kuralı da zorluyor).

tl GtzlUik: Rakipleriniz mektup listenize girmektense Web sayfanıza

bakabilirler ve reklam stratejinizi öğLenebilirler [Tabi aynı şeyi sizdeyapabilirsiniz).

...... Somutluk: Kagıda basılan yayınlaruzun ömürlüdür. Broşürlervehaber ~azcteıeri ihtiyaç kalmayıncayakadar tutulurlar. Dosyalanıptekrar okunabilir ve başkalanyınpaylaşılabillder.Web sitenizi görmektse ancak Internet'e hagıaıımaklaolur rrabi nadiren olsa da, siteziyaretçilerinin sayfalann çıkışını alıp aralannda dolaştırma

ihtimali de var).

...... Taşınabilirılk: Web sayfaılIZI okumak için bir bılgısayar gerecktiğind~n

m~sajmızıyatakh'l, küvette veya arabada veremezsiniz.

tl Kontrol: Kagıt baskıda yazıyIa ve kagıtla ilgili hecr türlü özellikkontrolünüz altındadır fakat ne yazıkkiWeb sayfanızın görüntüsüziyardç1nin monitörüne ve Web tarayıcH~ına göre degişebilir. KullanıeıIar

yazıtipini ve büyüklüğünü kendllcıi ayarlayabllirler.

Yukanda yazılanlara ragrnecn Web'in avantajlan hala dezavantajlanna gör!"daha baskın. Web çok harcama gerektirmeden bol miktard.a bilgıyı

müştertleıinizepaylaşmanızı sağlayan tek araç. Daha şımdiden Amerika'dakiher LO küçük şirkettenbiri Internet'te ve bu rakamın önümü.-:deki yıl üçekal1anaeağ:1düşünülüyor.

f.

_____________ Konu 5: Web'deki Gerçek

Web'e Adımzı Yazmanm YoltarıBir Web sitesi belirli bir sunucuya yerleşttrilmişdosyalar cUzisidlr. Websttenize gelen ziyaretçiler link'1er yardımıyla istt'rhk1ert yel'e giderler. Bulinkler renkli yazı vcya grafik olabilir.

Web sitelertnin çok azı evlereten hizmet verir. Bunun yerine çogu 155'lerinsundugu Internet hizmetinden faydalaıurlar.Bu flmıalarWeb siteniziInternet'e baglamak için yüksek kapasiteli bilgisayarlar ve çok sayıda telefoIlhattı kullanır.

çogu Web sitesi domain isimleriyle vcya URL'leriyle belirlenirler. KendiLTRl;nize sahip olmak Web sitenizin isminin daha kısa ve aynı zamandaprofesyonel olmasını sa~lar. Daha da önemlisi kendi URL'niz IS5'trtlZideğiştirsenızde, başka ülkeye yerleşseniz de aynı kalır. Belirli bir URL'insahibinin olup olmadığını anlamak iÇin araştırma yapılmalıdır. URL'lereörnek olarak http://www.maeworld.eom.tr verilebilir.

Kendi domain adınıza sahip olmak yerine, Superon11ne, Turk Nokla Net ~biyerel Internet Sems Sağlayıdlanüzerinden Web sayfalannızı

yayınlayabiHrsiniz. Böyle bir adrese örnek olarak bttp) jabone.turk.netjmgermen verilebilir. Bu tür bir adresin hir öneekine göre biraz daha kanşık

oldu~l1nu umanm farkctm1şslnizdir.

ZiyaretçiIer sıtenize modernlert; Web sitenizdekJ bilgiyi grafik ve yazıya

dönüştüren W{'.b tarayıcılan ve IS5'Jer sayeSinde ulaşabilirler.Webtarayıcınız çogı.ı kez JSS'niz tarafından verileeeğinden çok ucuz veyaüeretsizdir.

Türkiye'deki ISS'lere ôrnek olarak Superonline, Turk Nokta Net Comnet veİhlas Net verilebilir. Bu JSS'ler size Internere bagladık1angibi çoğu zamanbir e-posta adresi ve bir kullanıcı klasön} sağımlar. Gerekli k1ştıerle temaskurarak kendi sayfanızıya ücrets:Lz olarak ya da çok ucuza bu klasörekoyabilirsiniz, Bunun tek kötü yanı ISS'iniz değiştiğinde ya da başka birülkeyc taşındığınızda Internet adresinizin de cteğlşmesidir.

69

70 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasarım

Web YaıJlnctfl91 ProfJrammm Seçimi

____ Konu 5: Web'deki Gerçel<

Kod kullanan programlar ise siLe i ITML koduna ulaşım ımkanı süğlarlar.

Bu programlar çalışmanı7.3 esneklik kazandınr.

İyi haber Web yayıncılığımIl pahalı ve özelleşmiş Y<lZılımlar gerektinneıııcsi.

Aslına bakarsanız. Windows 95'in Not Defleri gibi basit bir edilörle bile Websayfası tasarlayabiIirsİniz. Bu Web sayfanız için yazı editörü kullanın demekdeğil ancak bu işjn ne kadar ucuz ulabileceğinigöstermek için çok güzelbir örnek.

KöLü haberde -her zaman olduğ:u gıbl- iyi bir programa sahIp olmanız için paraödemeniz gerektigi ve iyi programlarınpek çok ;;ı,vantajla beraber geldikIeıi.

Bu yüzden, işe basit prograrnl::Jrla uaşlasaıuzda nerde büyük olasılıkladahagelişmiş Lir yazılıma geçmek zorunda kalaeaksınlZ.

HTML kullanmak IJa da kullanmamakWeb HTML (Hypcr Texl Markup Language) yazılmış dosyalarIzı' çalışır.

Kodlama işlemi yazıyı başlıklar, altbaşlıklar. y<ulI1lil gövdesl ve !isklerşekJindc düzenler, Bu işlem bcllrli yerlere y~Ullll özeııiğini göslereıı işaretler

koyularak yapılır

Arka plan ve grafikler bu dosyalan belirL~rı satıdann kodlarımasıyla

ohıştunılur.

Artık etkin biı' Web sa}1'ası yaratmak için HTML bIlmenize değil hedefltitlenizL, mesajınızı vc heden~ıinİZi iıi bel1rlemcniz;e ger~k vardır.

Bülün burılanWYSIWYG (Wlıat Yoıı See Is What You Gel - Ne gürüyorsan onualırsm) ortamıııda yapamazsınız.WYSrwYG ortammda ekrzında ne görürsenizelinizede o geçer. 21 Bold kullamrsanız aynısını kagılta da göıürsünüz, ekranakoyduğııııuzbİT çiçek resmi a:~men kagıUa çıkar,

Kod kullanan (/e kullanmaljan prolJramları rrML bilmck Işinize yarayabilse de hiç HTML bilmeden Wcb sayfa~:''iL

lasarlamak ta mümkündür. Bunun sebebi günümüz programlannınçoğunun

kod kuIlanmaınasıdır.

Kod kullanmayan programlarda HTML arka pbnda gizlidir. Siı, bütünişlerinIzi WYSIWYG ortamında yiinltürken HTh[L arka planda oluşur. Kodkullanmayan programlara örnek olarak MS Word 97 ve MS Publisher 97veıiıCbilir.

t,

Hcl' iki tasanm prograrııı tüıiiniin de keııdine has avantajlan vardır. Eğer

HTML konusunda ustaysaıuzve en küı,:ük a}11ntısma kadar mükemmel birsayfa hazırlamak i~Liyorsaıuzkod kullanan programları lwl1,uıarak

vdeneklerinizi kuUaııab1Ursiııi7;.Eger II1ML bilmiyursanızve elinizeldu tek~ilah görsel ügelerin et.kJl! kullanıIIlı ise, sIzi agır işlerden uzaklaşLıracak kodkullanmayan programları kullaımıaıuzltavsiye edeıim.

Kod kullcuımayaıı programlar HTML'i ::ırka planda tutarak Web sayfamzakonsantre olmanm sagh:ıı. H:od kullanan programlar ise, ırrML kodunukııllamp daha csnek ulmanıza Iziıı vcrir.

Kelime işlem prolJramlartMS Word 97 gibi bugünün kelime işlem programlan Web lasarımı alanında

dJ. çalışmanıLI saglar. Bu programlar WYSIWYG urlamı sunmakla kalmayıp

aylll zamanda bul miktarda Web tasanmı uygulaması da içeıirler. Örneğin

MS Word'de Furnıat~Backgruund ve IllSer!~l:Iyperıınk konnıllanylv, Websayfası lasammm kolaylaı;;;lmr. Bu programlar ayııea bitirilrne.ve hazır Webşablunlan dv, içcrirler.

Bu prugramlarhı. t;alıı;;maıwı bazı belidi dezavanlajlan şunlmdır:

..... Çahşmamzı görmek için dosyayı kaydedip Web lanıyıcıııızı a~~nıak

zorunda kalırsJllIZ.

..... Kelime işlem programlannda ysızLyl vc resimleri sayfaya yerleştirrnek

daha zordur. Örnettin bir Web ta.sanm programı olan l-'ublislıer 9Tııiıı

tersine Word 97 çok sülunlu ortamda çalIşilla imkam saglaıııaz, buyüzden de sayfa alanının elkin kuııanımı lusıllanabmr (Word'ün tabloeditörü bu kurahn ı.h:,;ında kalıyor -ayrınlılı bilgıyi 9. kUJludablılabmr~illi/) .

..... Du programlann en kötü yanı koyduğunuzlinkjeıin do,gru olupulmadı~mı lconlrul eden bIr fonksiyunlarımnolmaması.

Basit Web tasartm paketteri

? Bölüm Il: Web Pazaı1aması ve Tasanm

Kelime işlem programları daha çok çalışanlanmzInkullaIla(~ağı, yazı agırlıklı

siteler olan Intranet 'if'-rtn oluştumlması için idealelir. İŞçi sag;lıg\ veya izinlerteilgili duyurulan broşürebastırm::ıktansabu tür bir Web sayfasına koyıTI<l.k

çok daha <ı1cıl1lf'a olur.

Sayfalar Webtarayıcısı tarafında1

görüntülenmeden___. __~. ~~aydedilmeli

Konu 5: Web'deki Gerçek 73, Ürün Katagorisi timek/er Avantaj/an Dezavantajları

~ Kod kullanmayan MS Publisher 97, WYsıVVVG ortamında HTMLe ulaşıp ALT,Web prograrnlan Adobe PageMili, şablonlarla aşama aşama özelliğinin

V, Claris Home Page çalışma kullanıla moması~ (resimlerden önce!' Genelolarak indirilen resmin,." buluoan link kontrol sistemi açıklaması)

(Publisher 97 Design Checkerüstüste geçeo veya linkleringösterilmeleri uzun s(Jrecek tam anlamıyla kontrol

~ grafikleri de kontrol ediyor) edilmemesi~

tSadece Websayfası tasarımı

için kullanılabilir

1 olması

Kod klıllanRfl Web sitesi MS FrontPagc 97, Sayfaları ve linklı:ıri Web dokümanı

yönetim programları Adobe Si'eMill kQlltro~ etmek iç in yaratmakIii sınırlı

tasarlanmış

Çok sayfah sitelerinkontrolü için ideal

+ ince ayar için

tHTML kullanımı

Öğrenme kolaylığı

'f Profesyonel sayfa Adobe Web sayfası ve linklerin kontrolünde

itasanm programları PageMaker 6.5. normal kağn baskı zayıflık

QUi:lrk XPress tasarımı içinkullanılabilir Öğrenme

zorluğu ve eğitim

tÇok sayıda harcamaları

tip ve düzen seçeneği

f· ayrıca resimlerin

ı iyi kullanılmasıResimlerı

düzenlemedeyeterli esneklik yok

linkler kentroledilemiyor

Heceleme kontroiiiyok.

~a.va.nlaj/an

HTML kodu hakkında

bilgi ve sabır istiyor

Çalışma sırasında neyaptığınız! görebiliyorsunuz

Eğitim harcaması yok,

Ava'!!.aj/8rt _

Ücretsiz

Kod kuJlanarak(eğer sabrımz varsa)herşeyi yapabilirsiniz.

Windows 'unNot Defteri

Du paketlerin ('n önemli avantajı kullanım kolaylıi!ıdır. çoğu zaman aşama

aşama sayfa ıHsarlayan yardım içe.rirler. Tablo 5- ı bunlann en popülerolanlannı karşılaştınyuL

Web Sayfası Tasarım Programları ve Özellikleri

Web tasanın paketlen çok basit ya da çok aynntılı olabilir, Yeni işe başlüyan

çoğu kişi basit Ve anlaşılır olanlan tercih edecekttr. Bu programlara örnekolarak Adabe PageMili, Claris HomePage Ve MS Publisher O"{ vcrtlebilir.Adobe PageMill ve Claris HomePage sadece sayfa taSalımı yaparken,MS Publisher 97 ile reklam, broşür ve iş gazetesi de hazırlayabilirsiniz.

Kelime işlem programları MS Word 97,Corol WordPerfect,lotus WordPewer

Tablo 5-1----f!!Ün Ksreg0!is.i 0_"_"'_k_19_'

Yazı editörleri

Arka plana koymak içinşablonlar ve Web komutlaniçeriyer ayrıca linktekoyabilirsiniz

Sayfalar Webtarayıcts! tarafından

görüntülenmedenönce kaydedilmeli

Web sitesi IJönetim paketter;Adobe SİteMill ve MS FrontPage 97 gibi Web yönetim paketlert sayfadüzenlemeye oldugu kadar linklere de önem verir. (Şekil 5-I'j inceleyin).Bu programlar ço~ zaman silenızlııgörsel bir haritasınıda oluşturabilirler.

__ Konu 5: Web'deki Gerçek

~C/~v:Q)) ~~~ ~ ~~~ ~~ ~ ~~ ~ ~..

Şimdi başlayın sonra geliştirin

74 Böliim ii: Web Pazarlaması ve Tasarım

Böylece lhık ekleıne ve silme tşJr:rini l{olayea yapabilirsiniz. MS FrontPage 97aynca. siıe oJuştururkenyapılacak i.~){';ri İçeren bir listl:' dc. Ruııuyor.

SaIJ.{a tasarım pr09ram{arı

Adobı:' PageMall:er 0.5 ve Quark.XPn:ss gibi sayfa tasarım programları

doküıııaıılannuıkolayca düzcnlp.Tllenlzl ve link.ler koymanızi saglarlar. iluprogramlarınavantajları l<tsarıının en ince ayrıntılarına hakirıı olmaları ve 4renk aynnn yapabilmderidır.Profesyonel yayın, gazeLe ve dergi üretimiııde

InılIamlmak iÇtil tasarlarrnuş oları bu programlar harf arası b()~lukıannı

O.QOl oranda ayarlamanızı, resimleri d;izenlemeni;r.i ve 4 renk ayrımı

yapmanm sağkır (AynııWı bilgi için 18. konuyu inceleyin).

BUnıın Ydnmda bu programlar ÇO,!1;ll zaman standaıt kullamuyagerekUgindcn daha fazla kuntrol sagld.Jlar,

Gelişmiş yazıııınıarda ustalaşıncaya kadar Webtasarrmlanflflf erte!tlmel<.tense işe WordPerfeetBveya Word 97 gibi bir kelime işlem programıyla

başınmak en iyisidir,

işte bundan sonra yavaş yavaş kendinizigeliştirmeye başlayııbilirsiııiz.

Sanat pro9ram{an

MS Pub\isher 97 ve Word 97 ile varatılmış

dosyalar MS frontpage tararıııdan yönetilensitelere, Adobe PageMili ile yaratılanlar daAdoba $/lp.MjJ) tarafından yönelilenlare entegreedilebiJil.

ilerleme ancak ilk adımdan sonra olur!

Ş.kil5-ı:

MSFrontPage 97Web sitenizi

oluş/uran

lirıkleri

9örselolarakgösteriyor.

Diğer larafk'U) bu tür b1r prugr,unda u5t~(laşınur.ı..ı.zWeb siteniZin geleceği i,;jrı

son o~rece yararlı olabilir. Döylelikle iletişim ihtiyaçlarınız ve Web siteniziny~pısı ı;!.eliştiğinde pek sOflın yaşcı.maz:3'll1lz. i ler zamınl olduğu gibi hlrya;t.llllll satın almadan önce oturup düşünmek en iyisidir.

- - ;::;ı-;;;; -- --- -'D ~j''''~ !r~Dıl"l [jJ:i!,-ı;;i'\i"~itıi~?

Ai H!ı'P~liokS' H.I'petlinks Im '8lush <>'ıd YardWaw.'

mllJ .,"," JGl ALA GI,"oce

L+J ~ Aya;lable ~e"'oıLi, !jı G"G,·ar..,j'<Jr<l

l±l @ 1'i,Ih L,,:,liIıcale

i,~_, ~ hUD.![~~. §ı Bu\t~rI,~ı<:ıGyn,1+; i]) ChiloJ,,,,,', Roolf

1+: Gl City li~,k

[+1 [ll nyCI~lk'3011"

[+J i] C.tl' Ci~ı,:s mr"fE' i] CI'1 [,I r'"",,, i,(j:. l] Ci}' oi Dov~'. f,

(LJ r~ Dtyof[ıove,.N

~ t!J '.•'"', "~,, irti [';ı Lommuni(y 3~1,

+ LJJ Conı"'''n,ty SifJ'"

~' ,. ;""",.0.-.,'. ,

._-- ,._------_.

Anık çoğu kelime işlem programı .I[elimdeli [{'siıııkl'in lçil1{' y<"rle:,;;tirnıellİzi,

ôıd ckkıler yaratmanızı ve yazıyı deği.c,lill ş.'killere sokmanızı sağlaymı

WordArl veya MacP::ı.inl gibi sanal prognıııılanda içeriyoriar.

Y:myı bil' sanat programıyladÜ7;l'nky(".n~k yazıtipI. yazılipi büYÜll.1ügü Vf'

h;:ırf arası boşluklan ü;t,erinde t;:ı,m kontrole sallip olul'sllIm..!:. Bunl.ı..n \V('fı

sil~uiıde gösterm~k siz;iıı için büyiik zevk olacaktır (İşin kötü yanı

gürüııttilenl11czamınıının artması ıabi).

i\dobe Illustrator. Adobe Photoshop. Fraclal Design Pcı.iııter. CorclDraw vePainter Albi progranıtar sizc daha fazla yaratıcılık gücü sağlar, Bulanıkhk

kabartma ve gölgdendirmc gibi dekller yunı.tabiJirsiniz, Bu progr;:ımlar

ayrıca yazıyı resimlerle bir(eştirmenizide 5<:)~adar Bunlaıln Yilnilıda

Slıapewcar'oanVlsio gibllş grafiği programlarını da kullanabilirsiniz;, Visioakış şenıası gibi djy<ı):!.ramlankolayca oluşturmaıliz;ı~<ığlaYd..n !)ir Jazl!ıll1.

Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm__

Diger profJramlar

r

_ Konu 5: Web'deki Gerçek

Sitenizin planlanması

77

Bugün hemen hemen hütün yenİ çıkan yazılımlarWeb dokümanı yaratmakiçin kullamlabiliyor. MS PowcrPoin( vf' F'reel8Jlce Graphics gihİ prezanta~y()n

programlarıylaWeb sitesi yaratabiliyor ve hatta Excel 97 gibi tablolamaprogramlanyta ve A{'('ess 97 gibı veritabanı programlarıylaWeb sayfamzatablo ve veıitabanı ekleyebitiyorsunuz. Ancak bu programlar çogu zamantüm ürt'.t1m hattuuzdaki c:;altşanlara ulaşmak Istediğiniz özel dummlaı"dakullanılıyor. Çalışanlannız ürün ve ürün kategorisine göre bu tabloya veyaveritabanma bakabilirler.

Macromcdia FreeHand dosyalan kayrlederken sıkıştırmave platformlar Masıuyum özellikleri sayesinde Web tasanmeılan arasında popülerlik kazandı.

Un pro&Tamındosyalan Apple Macinlosh ve MS Windows ~iı;temlel"i arasında

kolayca taşınabiliyarlar.

Başanlı Web tasanmcl1ığl yazılımdan bağımsızdır. Mes~ınızı planlama.oluşturmaw' doıifu lmajt yakalama beceriniz uygun yazılımı

kullanmanızdançok daha önemııdir. En pahalı yazılımlarlaüretiei olmayansayfalar yaratab1keeğinlzgibi fOn basitleriyle de son dereee etkin sayfalaryaratabilirsiniz. tabi planlamak. lest. dmel{. ilgilenmf'k, izlemek ve ~unmak

k·tn yeteıinee emek harearsanız,

Planıamakbilgısayanmzıkapatıp da bazı konular üzerinde düşünmeniz

antamma gelir. RHolar:

ıl Pazar: Hf'.def kitleniz kim? Sitenizi kimleIin Ziyaret etmesiniistiyonlUnlız'?ihtiyaçlarıneler'? Neyle ilgileniyorlar ve neleri merakediyorlar? Ne bekliyorlar?

Bu sorulara cevap verirken llk olarak en karlı olan \'12' en basİt şekilde

bulunan prototip müşterileridüşünün. Bu müşteıilerinizeb1r arıket

formu gönderip fOOderini alabilirsiniz.

ıl Hedefler: Sitenize gelenlerin ne yapmasını istiyorsunuz? Sizden ayrıntılı

hHgi istemelerini mi yoksa iş yeıinizi ziyaret etmelerini mi'? Buzlyaretçilerirrlzin karar ya da satm alma aşaınasmdaolnıalanna bağıı?

tl Kanıt: Mü~Leri1erlııizimutlu edeblleceğinizigöstermek ıçın ne türkanıtlannıl.var? Çeşitli örnekler, yazdığınlz makaleler, öncekimüşterilerinizin tavsiyeleri sizin için Iyi" birer referans olahlltr. Kendiniziuzman olarak tanıtıp müşterilerinizinihtiyaçlannı şimdi ve gelecektek..u-şdayabiltyormusunuz?

iıji Bir Web Sitesi için Altı AdımBir Web sitc_"inln kuruluşu 6 tf'mel adımdan oluşur, Siteniz ve pazarlamaeforlannız ancak bu altı adımı uygııladığınızdereeede başarılı olur. HU,ı;!;ünün

yazılımları bir Web sttesinin oluşnımlmasınıkolaylaşursada iyi birpazarlama stratejisine sahip olmadan başanh olamazsınız. Bu stratejiaş..'lğıda sıraladıgıın Şll 6 ögeyi i<,:e.T1r:

tl Planlama

ıl Yaratma

ıl Test etme

ıl Dakım

tl İıleme

ıl Sunma

Web pazarıamacıh~ı eforlanmzıo başarılı olması için bütün bu adımlan

tamamlarnahsını?.

ı/ Hız: Silenizi ne sıklıkla yenileyip sizi tekrar Ziyaret edenlerin tlgtsiniçekebiliyorsunuz? Ziyaretçilenn IstedikleIi bilı:tiler stzde var mı'? Nekadar zamanda getlecbilirsiniz? Dir sonraki ziyaretkrine kadar hangibilgileri kaçırabllirler'?

ı/ Rekabet: Rekabet gücünüz nedir? Rak1plerinizin sitelerint kontrol edipgüçlerini öğrenin. Stratejileri sizinkine benziyor mu? Sizi farklı kılan

nedir?

Sİtenizi yarattığınızzaman dikkat etmeniz gereken en önemli unsur siziraktplerinizde-O farklı kılmasıdır.

Tablo 5-2'deki planlamayı Web sitenizl kurarken kullanın.

78 Bölüm Y: Web Pazarlaması ve Tasanm _____ "._ Konlı5:Web'deki Gerçek i

Kimler?--Kaç vaşındalar? _

Ne tür imajdan etk~e~ırler? _

Satın almanın hangi aşamasındalar?

Pazarınız zsmana baWı

ne tür bilgileri istiyur?--'-----

ZiyaretçHerinizden e:ı.

Iıızlı şekilde sonuç almakiçin ne yapabilirsiniz?

Tablo 5-2HedefPazar

Royer C. Parker';n Web Sitesi Planlama Kağıdı

Sita"iz; Ziyaret EdecekIns8n/arın Özellik/eri

H6defPlfl8r Siteniz; Ziyaret EdecekInsan/ann Özellikleri

Ürününüı veya hımetiniz hakkında

ne kadar çok şey biliyorlar? .

Ne tür bilgi istiyorlar?. ·_---_0-----Hsdefler

"'--

Site ziyeretçilerinizin~ıe yapnı~~ını istiyorsunuz7_. _

Rek.abet

Rakipleriniz kimleı?

Sizi onlardan farkli yapan n8?

Siteleıi na sı! görünüyor?

Kamt

Öne sürdüklarfilizi ispatlamakiçin ne yapabilirsiniz?

Hız

Sitenizi taze tutmak içinnc yapabilirsiniz?

Yenı üruııler sunuyor ve~aolanları daha iyı kullanmanın

----.i~llarınl açıklıyormu!>urllJl 7

Rakiplerinilden ayrılmanız

--'---

Satış öncesi rfıkabetdekigörünıünüz

HflyecBIl yaratmaııın yolları~;,ii

i:

Sitenizin varatifması

Web silcnIz 1stedigırıiz kadar basit ya da karmaşık olahilir. mr Web sitesiyaratnıAlt için ilgili planlama k:1gıdındaki <uııud,u'a uyg"UTI :;,;ekilde yMıyı veresimleri kullaıımalısımz.Bu dmıyalan saLii disklniZin ayIll yerinde luluı!.

Eğcr ayrınlılı bilgi istiyorsml1Z G. kolJuyu inceleyJn.

Web sitenizi yaratırken (4. Iwnuda cullatıldığı gihi) bii imaj oluşüırmakla

başl::ıyaLUil'silliz,

fti' çoğu yazılım amaçlannıza uygun şablonfar içerir. MS Publişlıcl' 97bunun da ötesine sihiibazlar sunar. Bu sihiibazlar size hasil sorular:'>orardk düliÜmanml7.1 oluştururlar,

Mac'te ise dumm pek faı-klı degildir. Mac'ele ele Cl-'1lisWnrks gibi}Jrugnımlar aynı amaca yönelik asistanlar sunarlar.

..... çoğu bağ1msız tasanuıcı şablon üretiyDL Bunlan ücrct lI:al".';;>ıhgı

Web'den lndlrelıiHr::;iniz.

...... Ayrıca cn (f'melden başlayarak l{{"mliıtiz de çalışabilirsinlz. NetObjects~-usion ve MS FrontPage gib1 prograLlllar ::;lze yük~ek uranda esnekliksag;ıarlar.

Nasıl başlarsanızbaşlayın btr Web sitesi oluştunırken kelIme Işlem, siiyfı:ı

yapı."ll ve 1\t1obe 1lJusirator gibi grafıl~ progranılanndanya d;) Pllotoı:ılıop gilıi

görünlü i:şlemc pro&ır:mılarınuanyanu-IaıımalıSIrılz.

',O Bölüm H: Web Pazaı1amasl ve Tasanm _ __ Konu 5: Web'deki Gerçek 81

Ziyaretçilerin izlenmesi sıtenizin tam anlamıylakullanılmasıdemeklir.Ziyaretçilertnize e-posta, telefon veya kişisel olarnk ulaşabil1rsiniZ.

..... VerdiğIniz ürün ve hi7,IJletleri ya na bu ürünlerden faydalanmamn yeniyollannı anlatarak

ZiIJaretçi/erin izlenmesi

Hızın korunması

çogu yazılım s1terı.izin aynı anda tek sayfasını güneelleştirmenize1Z.Inveriyor. Bu da siterı.tzinyenilenme zamanını (daha dognısu ZiyaretçUerekapalı oldugu zamaru) azaltıyor.

..... Konferans vcya toplant.ı gibi yaklaşan olaylan dııynraı·ak.

Yeni bır ürünü mü piyasaya sundunuz? Hemen ilgili ürünler sayfHsını

rSS'len ;ı.lın. Gerekli değIşiklikleriyapıp yeniden :vükleyin. Bu modülerl1kbüyiik sJte günr-ellemelerini parçalara bölerek çok daha kolay yapmanızı

saglayaealdıT.

..... Paı:annızın karşılaştığı sorunlan belirterek; eğer başarılı kullamhrsapaı:arda güvenIltr ve sorunlan çözen biıisİ olarak görev yaparsınız.

Herkes pazaı'lık etmeyf sever. Bu yüzden sayfanızı dinamik kılmanm birbaşka yolu da ücretBiz hizmet sunmak ya da baı:en indirime gitmektir. [şi

ağırdan almak başan11 pazarlamanındüşmanıdır. Eğer müşteri adaylanrrıza

hemen harekete geçmek ıçin sebep göstermezseniz onlan kaybedersiniz.Sadece silt'; ztyaretçilerintze özel indirim günleri düzenlemek size yenimüşterilerkazandırabilir.

Ziyaretçilerinize s1z1 iekrar ziyaret eLmeleri 1çın bir sebep gösterin. Sitenizesürekli yenilik katın. Sürekli degtşerr bilgiler ya da gr<Jfiklerle bunusaj:tlayabllirsiniz. Arşivleri başka yerlere alıp onlara bir link koyun.

Tutarlılıkhir Web sitesinin en önemli unsuru d::ı. oLsa bu hiçbir zamansitenizi degiştirmeyın demek değildir. Başarılı olması lÇin sitenizin hiçbirzanım 8taLik k..'l1maması gerekir. İyi sHeler sürekli bir değişim içindedir.

Sitenizi sürekli yenilemek ona dinarnizinıkazandınr.Bunu aşagıdakileri

uygulayarak başarabilirs1niZ:

-----~--

Wlıat slyle do lDU want?

~I-~ii~~- ~ilB ~ ii"o'.mli~ [!J i

______ c''':::J ~~ıl

-"1

.,...­~­,..-..-.0'­,..-­0'-1

Test gerçekten önemlidir. Asla boşvermeyin! Linklcrin çalıştığındaneminolun. Eger hedef kitlenizi sinirlendirirseniz kıs;ı. süre sonra sitenizİ kimseZiyaret etmez.

-----------

Tes!, Web sitesi oluşturmanınönemli bir aşamasıdır. Çeşitli parçalanbirbirine bağln.dığ:ınızda linklerin çalıştı~ındanemin olma1lsıOlZ. Dahadaönemlisi başka sayfalara olan Hnlderin rk kesinlikle hatasız ~>::ı.hşması

gerekir. Yanlış girilen tek bıl' harf bile 7,iyaretçlleıiniz arasınd;ı. büyük birkızgınhga sebep olur.

Linklerin test edilmesi

Web sitenlzİ ilk olarak kişisel bilgisayannızdaolu~tllmmsunuz.Gereklik]asör yapısını oluştunıp. ilgili dosyaları kopyalayıp linklerı oluşturduktan

sonra bütün siknin genel bir kontrolüne giderseniz. Ancak herşeyin

mükemmel çahşLıgınd:m emin olduktan sonra rSS'inizden gelen yazılım ilesİten1zı yükleyip aktif dııruma getirebilirsiniz.

Şel<iIS-l

MSPııblisher 97

bır şsblon

seçip bir dirisorll

sonucundasayfanızı

oluşturur.

'l".~. '.

82 Böliin ii: Web Pazarlaması ve Tasanm__~.

Eger sile zlyarelçileıi..nizce-posta adreslerini sorarsanız onlar yaklaşan !'iatıf?

\'tC promnsyoııl;:u-daı1 hauerdttr edebilirsiniz. Her zammı istenilen bilgıyi hlL.1ı

LJü- şekilde gÖ1Hleıin.

Sitenizi sunuşSon aşama olarak hedef killenİZe silenizin yeri ve yapabileeekleri hakkındabilgi vermelisinİ2. BııTlll yapmak için iş kartvİz;itlerinlzc. mektuplannıza,

r~k1amJdJLIlJLa, bro~üderİııiic ve haber ~azdeni.Ze adresini">İyilZa!JilirsilliZ(Aıtık yavaş yavaş televizyon reklamlarının da Web adresi içerdigine(\ikkat edin).

Sitenizİ yarattıktan sonra Ynlıoo veya AHavista gibi arama sikleıiIle

kaydoJu~l. böyb.:e onlrum listelerinde adınız göı:ünür.

Son olarak ba~ka snyfalard<ı..n sizinkilere linkler edinmeye Çılı:,?lIl. ÖrnegiTl:

Konu 6

Web Tasarlmmm Yapısı

Bu KonudaR" Web sayfasmm elemankul.

f" Neyin kontrolünüz; aJtında oldugunun kararlaştınlması

~ ZiyareLçileıini7jnsiLeni.ıdt: dol;:ı.~m()sınınsagla.llması

~ Grafik yazı ile gerçek yazı arasındaki farklann bulunması

V Eğer sahcıysanız !'<at!ığll1lz malları üretenlerin sayfalannda adresiniztmhınsun.

V AyTll z;amanda Y<:ırdımlaşarakpazarlamada yapahilirsiniz, Mesela kaynlttnkınılan satıyorsalınçevredeki kayak pisLlerinin sayfalarınua

link]erinizin buluıınıası Iyi olur.

Web"de aLlınızl uuyuı'duktan sonra adres{nizi gizlerneyin, Adınızın lıulundligu

her yere -kartı.iziLlerinize,broı;ıürleIinize, mektuplannıza,iş ı:;azelenlze vs,­adresinizl mutlaka yazın,

ifr:

;

f'

,t;,,r,

",t__

r Wn Web s3yfası Lasanuu dinizdeki maLe.ry~ıli ve aradan bilmenizeı;; bağlıdır. Materyaller mesajanzı insanlara veren etmenlerdir, Araçlar :isegörüni'ışü kontrol eLme araçlandır,

Parcalarmızm Birlestiritmesi, ,Web siteleıi hangi türden olurlarsa olsun aynı parçalardan oluf?ur1ar.BüLün Web siteleri aşağıdaki parçalan içerir:

V ArJm plan

v l{elimclcl' (yına)

v Görsel efektler

...... Linkler \'e gez;inme araçlan

v Logolar

v Ceri besleme ve CCWlp anı.çları

İJcrkyen bölümlerde bu parçalar telrer teker i~ıeniyor nIlcak Web sıten/ıl

oluştururken bütün parçalar birlikte yapıımalıdır.

Bölüm ii: Web Pazarlall13Sl ve Tasanm . _ _ Konu 6: Web Tasarımının Yapısı 85

Doluca Şarapları'nın Sponsorluğunda

Modern Dans Gösterisi

-ı

_____cl

RIbe] Kııtıııa:'1\n, Iş dunyasındakl lıaşaniı ç3J'~nıalannın ıarunda tiyatro saıı~lıMakI

tutkusun" d... ortay;} tıkanın oyun. Wanhul<'!a gün b~I",'or. Istanbul karmaş...... :l'lanhurda rennel V~ cehennem; l.ı""burun cl...nı,ı"lH'" >il: l~ı;ınbu\"ılm k~o;ı~

l""lS lanrıı lşllvor.

-~·----rll-\.eıIJ'ıl,"ıB_

Dol,,"" A.Ş.'l'lln spcmswlu~ınu yaptıg, güeıeııl'" katılan ""-nalçılar da Iteıı<lJ

alanlaroıııı eU ıyılen Sibel Kutınan. Fransız d'ns sanatçı" Dpmel F'dlouhe. MımarSh'"rı Ünlvef'9ltesl dIon8Ç~M Ane Vumak v. O%ge Bah..ıı""dan olu",," c'klbln gostensı temd olamk ıataııh"l aşkını ve aşıgm ial1IJlburun son halıne doyananıavarıık

MçışlIU anlllLıyur.

noı""" ~=pla.ıııl1J1 '''''lici$! Doluca A,ş:nırı sanata ve lslanbul'3, katkılan sanata'v­erler tar"f,,~l;ın bay1lk Ugı g(orfıyoı. l~tanbul'''n gld"rclr IlIIInl:ı.ş,klaşan gılnhlk

J""~amından bunaları a-,cak Ona b~y'ik bir 'Uk.lo;. hagh ImanlMn dü~iı"celerln.lmooj·em dans ar;ı.ıııgıyla anlatmaya ç;ılı~an "Dsr- IslmU eser Ak"lIar Külh1r MerkeziL!l~ı" olmak ,ı~'rp hln;ok s""",l "'erl<...lnd.. ır~~te'11"rtn.d.." ...." e>JC<'Ck, Amerıka'damodern dan!> ve lşl..-tor .. egtUml 3Jan DuI"C8 AŞ.'nln p&lJlrlama ve H.ıJllla lllşlı.Uer

MM.L'lnı Sibel Kulnıan'ln da rnllllrlığlgÖiSten.kJlreograf Berrak Yedel tarafındansahneye konUldu.

lii)l)on.-----

Şakil6-~

Parlak ya ciakaranlık arka

planları

yazının azolduğu

sayfalarasaklayın.

ŞelUıı;.t

Web sitezivaretçilerı

gri Ile sıkıcı

ekranlarlakarşılaştıkla­

rında büyükihtimallebaşka bir

sayfayageçerler.

ı

ıf!

v' Çok düz olup hiçblrşeyin dikkat çekmemesi

v' Parlak ve karanlık renkler: Aşırı açık ya da koyu arka plan rt:rıgı

seçmeyin. Parlak renkler heyf'f';:m yaratsa da U7.un süreli oKumalcırda.

s1rese sebep olur. Karanlık rerrkler de bunun gibi uzun vadedeumutsuzlu~asf'bep olur. Bazı durunılardCl uygun olsa dEl bu tür renklerhirkaç panıgraftanuzun yazılarda kötü etki yara.tırlar. işte bu yüzdendaha <ıZ yazının oldugı.ı ve dikkat çekmesi gereken yerlerdekullanılmalılar(Şekil 6-2). Beyazın da bir renk olup okuyucunungözünü yorahi.1e.eeğlniunutmayın.En ideal arka plan parlayıp renklertokuyucuyu rahatsızeLmedikleri için hafif gölgeli olan san ve heyazdır.

tl Çok kanşık olup herşeyindikkat çekmesi

il" Düz arka planlar: çogıı zamarı arka planda soldan saga ufakdt":g\şiklUtier olmasını istersiniz. eğer bu olmazsa okııyucıı slKılıp

sayfanızı terk edebilir. Şekil 6-3 bunu engellemenin güzel bir yolunuj:1,österlyor -sayf;mm soluna dik olarak aşagı inen açık veya kuyu re.nktebır parrel eklenmesİ.-

LI' Çok k.aranlık olup me~ajı göstermemesi tayn~a uınut~nızlHkduygusuuyandırınasıl

V Orijinal gri: Asla Web tarayıcılannın uyguladıgı gIi rengi seçmeyin.Grt renk ~ık.ıntı yanttığı gihi siyah ywnnın okunmasını d3 zorla:?tırır.

Web'deki b~afLk gücüyle griyi kullanma.k veıirrı~jzltk olur.

v" Çok parlak ulup ve mcs3ji bastJnnası

Arka planla ilgili en çok k:uşıbşılan sonınlar şunlardır;

Aşağ"ıda da arka planla ilAili bazı konulardan bahsediliyor:

Arka planArka plan yazı ve resimlennizin arkasındaklyüzeydir. Düz, şekilH "eya de­senli arka planlar seçebi.lirsiniz. Eğer firmanızın lDgosu dijitalortamda hulu­nuyorsa {ve yazıya olan dikkaLi d;:ığıtmayacnk kadar basitse.! onu da kullana"bHirsiniz,

86 Bölüm ii: Web Pazarlarnası ve Tasannı_ __ Konu 6: Web Tasanınının Yapısı

Balık Y"mekleriDe{liz Ürünleri Mutfağı

"

Kılıç balığı auıfinat, lcvrek belvü, mantar so9lıidlI balığı, ruben soduketal fIleto, levre pinİsidon, lüfer ktiı}lt ebabı,a!lma yapuğındııaardalya, !iomonfiletosu, florantin,ahtapotlu çeşitler, yengeç vekarIdeııle yapılan yemeltıctın yanı ,ıra lloll tarıner!. pıitlıılclO'gul>llônıde anlatılıyor,

Rahk yemekleri ltalundş,TlmurtaşONA,N', fahir TELLt Etdal, YAZıCıvee Hahık:ÖZOZLY' nun 'iştahaçıcı fotoğrananre,rilhrkeıı Dönenceyayınlannın !IundQ~u,kltabıneditödü.ğü Kemal Ö1:l>EMİR. kıtpıtk

düzeni IscFatih Dtlrmn~'a ait,

M<ıl1ak ŞdITah:tTELl.J lal':ıfımı~"1,'...:ır\.m:ırı kilo_pt", kı.hk1>ır hatmdn'geneluJl;i'kr,">aim.aiıreıı dıa' ~<likçd' hlı3u.le,,- D'lJI11. ~a~,')l~. hazııhııa W pl~lr"'e_ }"~nlcıııl~rı

~lbJ rQld, b'ilıı,,'der b"l"rmyor. """,,(or "~yıı proleSj"Gll~111.,d":s,,,(ayOı;:ıJaf\~b~ecet:ı

;I"-pta, JG Ç'~ll b"h~", u"__dlllde". "" 113 b~hk y~,,'eg' Imm 'y~r "Iıyoc_ '

\\11>1, bal~) ~l<I"''''t. Ip'1'f·~ helm, 'n",ııM 5051'_' ~hll''''Jij" nü~ıı '''''''u kd~ll'ikt", Icvrt'phılsldon, 1;1:0' l"'~L.,.~"tıı. ~sma .v"p,'ag''''\a snr<l:ı..lI'J.. somu" melosu, lIor:uıJn.

"h~;,l'lıtıU ç"~111~r, ypn~~\' "l> k",.lde~le V'lpıla"- yenl"klcr;" \"aın ~ı~a soo ("rili,'''':,nlate":;="ı",,ıde anlalılıyor" " " • _

::ıalık Y'''1e~kıl llaLmda Till1urt"-l ONAN. FHI,I .. l'ELLL :l;r<ı:::ı YAZıcı w Hal"l,~17.ÔZLÜ·"Qr,ısbı> açı" r~l"gnıJl.rıver ~j'rl'm Il;Jn~ı,,",' v""ınl,,-rJl~l~nndııgı' kil~111l1.JılOrııı~lı )(rıı~:1 IjZOE:M'f{. kavC\k liİlzn,; Lı.<' Fmılı D\~'jn"ş'a "ll,

.Oi'inence .I'"ymhn 'a,.rın,l,,-Jl Fahır Tl~LLl'nl" 1o"""'I~dı;ı ·Sn~uk Muırak', ""~hk,X~mckkn"Jcll~tIrO 7.ı.."uk 'ı'en",klr'''''' Blmll "çeıneu k1ı~lo, yıl ~",ıımda ,ıkacak

Mutfak Şefi Tahir TELLi tarafından ha:ındanarıkltapta,bıılıklat

hakınd.a genel bilgiler, satlno.hren di at ",dilecek hususlar. bum,~uıkJııma" haılrlama ve pl~lrme Y-Dntetnleri gibi çE.'~iIH höliiml~r

bulunuyor, .'\mıı~ot ,'cya profUyoMl herkesin faydalanabllecegı

HIilPta, 36,çt~it b,.tığın özellikleri Yeı43-bııhkyem",ğltarlflyualıyor.

BalıkYemekıleri

Deniz Ürünleri'Mutfağı

ı

büyüıJüğünü, stilini. kelimelerin yerleştirilmesini ve sayfa düzenini<'lyarlayaral{ yapar.

Ş.~I&4:

Kmşık birarka pliln

her zamaniçi:\ yazının

okunmasını

zortaşllrır.

Şekilı!t: ..kiyazıyı

kolaycaohyabiliyor

mU3wwz?

$e1til6-!iDesenli arkaplanlar yaıı·

flm stilıyle

uyum haHn·~~ olmalıdır.

::ı

,illi!

Sıhd KUtm:m'lfi, ,~dur.yaSIJıda~' i'a~ı ,al:~ın~!~runn ,anıml" lIva(.ro sanalLlH..IakLt..ıU<usnnu <La ort:ıy" çık",,,,, oyıJn. Islanbu1"da gun b",~'"y" .. , lslooıh,,] k~ı'llla~,\sı. isı",,"

hul'da ceııııel ve ccllen."1!Tıı, jsl""lml'uı. Jdldl",,,-," ve ı.'~rıl'ur.ı ....ı k<.Çl~ le",~I"nru

"lıyor.

J),·.I"r~ _:ır~~J ...tr'.:ı,,,, lıro~,ı.o; ['"Il"".] -'\.S:ııb\ '"n~!'·, ','" b1!""'I" "II11lnn """",ı~",,~,.l~r

[",aruıdarı boy"k Jlgl gön.ı)"". ls!anbul'un gtd''fek k'IJ""'"'ıtk1aşan@unluk.yaşanımd'lll

ı,""alfl.ll ....'~ok 0,,,, buyuk bır a~\oJ~ baılı Iı'~.'nı~"rı duş'-'nc~leıif]1modern daD~

","cılıg'yl~ ""latm.w"- "lı"", "D",- ,,"Iml! n;e: 1IJ<.1U:ır ı;oıIIU'" M_rlm;1 lı~.~la o);ıı:llt '-'rrrrt.j;-t;uk sanat nıerk'=<ıı,d"gösteı1.lel~"f deVOlm "'!e{'~\<,, Amerika'da n,,,,lern d~1l8 ve ı~ldıııe

eil.itinll a1~n :ıoıu'O~ A,Ş.'nln P~J.:ıı'lam" ve Handa lli~kHer M("liııii ,'SIbel [{"""an'U! da roj",hi!' 1l"~leri. k"'r"ı!mfBcrr:ıkYI'<Jrk Laı;:,Jından a~ı."ey" ~.onulrlıı.

Uol",'" A,Ş."lıh\ sr'on""rlu~unuY3?lı~ göstenye kaı,l"n ,,,,,..ıçılar ,I" kendı o.Janl"n,,1Il'''' Iyiler'I.. Sll'el ",,(nıooı, ı"rnıı~'z dölIIi S'lIl"Iç',~, Dy""'1 rdı""ııc, M"n..'U" g;""" Univer­!'tesl <\lulSçılaıı AHe Yu",ııl,ve u.ge Aabatı.,.ıı"d.m<)l"~~l\ ,ltibln ~il~lcrISj 1.en,,) ol"rııl,

ı'[Eınbul "şin", Vi: "'ijil.ı~ Istanu"run .on hal",,, d",,'an:u~ayarak"""ı;~U)i ill~,,-lıyoı.

lıiC;~J~~ Doluca Şarapları'mn SponsorluğundaI 'ıa·'! M d D G" .•ITi"?" ' i: ,i1 o ern ans osterısı

f?:;~::-'~~",::: ~J~

Irı' _~ __~~~_!io !:~Y"""~lJ,elr

, ~ '/) t'J r;,f'ı 'eif~~ ,i~: f,-·,"",J ;10(1 A.".~_ tl(."" S~a,:!ı ~evoıt"'

...... Kanşık arke. planlar: Büyük resimli ve güçlü arka planlar kullanmayın,

Ku tür arka planlar Y8.ZI)'l bastınp okunma kolaylığını bozarlar(Şekil 6-4). çoğu zaman Web lasarım yazılunlaııyla gelen arka planlar~uk parlaktır.

Şeltilô-~

Tamamendüz bir arka

plandansasayfanın

soluna dikolHak

yerleştirilmiş

bir parıe-I

kullanın.

Arka planlarla ilgili unutmamanız gereken en önemU gerçek onlann "arkaplan" olduğudur. Önündeki yazınııı OKUnmaSJm güçJcı;;tiren bir arka plandüşünülmesigereken bir sürundur. Arka planlarıııızı basit ve en önemlisiarkada lutıın,

Kelimeler (I)azı)

Eğer şablun kullanmaktan hüşlaıuyon;<inlZuygun arka plaııı alıp şablon

olarak kaydedebilirsin1z, A}Tlca kendi arka planlarınızı da AdobcPhotoshop glbt programlaula yaratabilirsini.:,

Yazılar Web sitelerinin en önemli parçalamhr, başarılı bir Web sitesinin enonemli üzelllğ! kulay ukuııur olmasıdır. Anlnşıllrlıkyaıann ve editön'jn işleıır.

kelimelerin kolay okunması ise tasanmellTIn. Tasarııncı bu işi yazıJJpiııi,

...... Şekiıli arka planlar: Egcr :;;ekHH arka plan kullanmak istiyorsanu Webtasanm programlarıylabirlikte gelenleri dUlliBlli kullaııuı ya da hiçkullanmayın. Bu şekillergenelde çok kanşık olup üstümleki yazırıııı

okıınmasınızorlaştırabllıyorlar.

BöıÜm ii: Web Pazartaması ve Tasanm _. _ Konu 6; Web TasarımınınYapısı 89

i

___~L

"".", '"}l ..""~><., ""., ''''',....-'I~"'·>' ..--.«ıOı."m"''''.''.''loI..,....I,,·..-''''e'"''''''..I..~''_,O,b...·;_oıı''k<hı"" bıı,..... ,""", C-,~I~.. ç........, "'.I."" y.n',",I"", ,,~ıt.. ıı;..~."...ı•. ~"'t~ <""" b",...... p .-ı <h"""",y. b'ıl'o'~o..iıü""'......, T....,lo;~'~,"', ..-"..'" bıı boık*O~~nuO~~'v'",.,....""..

PAAG'E~l TErll,ÜlllJl G[)NlERI SEMP02Y11~-ıu

.....' ...n ,,,....~.,,,,.. ,,-"..........~ •• ''''''' l\l,.,," .1'" o".,."

:::;:~;'~::-::.;;~;~~,~:~~~~~ı~'·;~:'''~~:''O;;'~~~~"..,'"'' ,,.,.''"....,.,'''''' iıoJı",.",

M.",*" ı.., o"" <Iov i"""'.. ,~ ........ do, "" .01"0" o..llo~ bI"m_,,, ...~...,_o,ı~t.hol,.;.,...,,,-',,,,,,-"'-..;" ,,~, o.ı.. .. """'.d," ~""",jHn""'" doM. oM'. d....,~., .. d.l,. J~" ".""J..." '»i,,,, ~"",'_ kod.. "k'" .""..~",,,,~ ,,,,k ""g",," ,,,,g,,,,lu~u- '0'"' ""'~*'''hııol"",.. "',~

'"''Y'\'''

U. h".>~ ~"",... bılıo b.lu b. ,~. ~""6'd, LO. 0010111<> "0.,1, ""'""''''''''' bo"'''''V''''' H~. '" ..""",~, bo --",,,.1<- 01 ..,". "~" d,"d"•.. nı.,y",,","'llyO~NTO'""' kull~••_ ...~ t.ı<oo>ol~,'""'09""kl.ı.",."~..-,u"d_"""""","I,""'","""',,,,,,I.

lJl...."l ·' ~Ui,,__ .....ı..-, .'M,n,j'''''''.~~,"'";ii'~"

....~'" r~~ k""" <,,'.nm ", ....~ "'..,..... ~~.",I.c"'m._. <O,dy,"' ..... '-"0/', Du Ka> ."".,·u., ""......,;.,ı"""",,"O"""Çoldı

BSA Ti'ıKKİVE'NiN M1Al'18ll TI\.ıdplERI SORUYOR

hı•.,;,.; ',,j,'o,.'<l.' .~,,,,,, ım'........" 0"AY ";"",.. VOCo."v'.'; ...... >ol\,~I~,.... _I\.,,"."."',........ ,uI>.1..-..ımO .. """, ... ,,,,,...-,,pıI""II"':"-Ar""""''''"dŞII',,,"'.'."omR. :...P, Aoob••• Auh,," Y""'" ......lo.-.... ~I " .",'"",,,,,,y_ı,,,,ı_,,.bcy.,~"""""""'o-~,,.d""".'...., m dol do.......1".~i,,~"_. ""'~ ,~,., .."..,.••"'' ,.,,,,I.n U>~O'J'.' c.",~'d, ... """o'o~ v,,'''''.'' .,...,,.;.> 6,N'~. o.,.*,": <"~~'\''''''''''''''. ,_ .."'._,....

U....I.., ~ul......d, ..........."""".1 y'""""'~"'m"""""'I<'" I'n"'"' ~.,"k~,tn'vl' vo''''"i,,,,,, ......' ",ı... ~.w.,," '"'-"'.••_ ,......." vo d.~, ...;Ito I.•nulı.l, '- ,,1<1"""" ouH,n'O',' .. ,~_,bOo;oio"""'"" """_." ..... !."'Y" ....... w," ,', .~U,~.",~ ,u, .,'. ~.....,',"Onlo,."'U 'Ol;' _",. "",>ıoı..~_""m.,.,."l .....~,Y10"...... b.d< """_'-...,_~"o"'I<"n"~......,oo".,,,d""""' ••,,"-' ~k."" .."''''''''''e"'"', h.d,'",....",,,,, ,,',,',.,,,..lIın~,.. b'-""'I'''''''''''''''''''''''''",''''''.uDın''',o,ol ....1t~ .. .ıı",..~"'" I.'" ""' .... A'.K •••.m "c<li"",~i" ..,~~."., ,..... ,oIf h."". ~ nh', "'M' '.OftU<U"Oi> ...., ., .1 '"•••m""d,".I.O;~",.

•

yEN

B1\ElEil.LEil.

Qb"" (.t:;'~ ı;;on.""· iı :.J :J_~ :~~.~i;:;~j~~~"lo~,<~,~\,~.I~~ __::.1"-İşte Bilgisayar dOnyasındanyeni derlenıniş LHaberler••• Unutmayın! Bu haberler günlük ve hergÜn siz ziya.-etçilerini bekliyor.

-, .

Görsel efektler

ŞekjIH

Daha ~üçük

bir vazıtipi iYibir alternatif

sunuyor.

i

Şekil 6" Tdeki gibi bir başlık düzenini HTML'de ohışLunnalt son derecezordur (HTML hakkında aynntılı b:llgi için 5. konuya dönıin), ancak bugünHTML yr.pı::;ı.-.d:ı1c.i dcgf~ildfld~, ve ycrü nc~;~ sayfz.. tas;>",..,. progr<;.ı-nla,. br. işi

son derece kolaylaşhrmışdummda. Uzun vadede düşünüldüğündebu işın

daha da kolaylaşacagıgöıüıüyor.

İşte Bilgisayar dünyasındanyeni derlenmişHaberler...Unutmayın!Bu haberler gOnlük ve her gün sizziyaretçilerini bekliyor.

Ortalanmış başlıklarkullanmaıpnB;~şhklannı:ıı saj1aııuı ortasına asla ycrle~tirrnemclisiniz.Yazının sayfanın

ortasına kolayca yerle:;;tirilmesi mutlalm yerleştirmelisiniZdemek değildir!

Ortalanmıı;; yazı başIuklann sağa ve sola aynImasınasebep olur, yazıyıortalayarak bo.~luk1arınbir yerde toplanıp okunur\u~u ko1aylaş\lrmasına

engel 'olursunuz. Şekil 6-6 ve 6-Tyi karşılaştırın.

Tamamen bÜljük harften oluşan başltklar kullanmaljlnOrtalanmış başlıklar ı:.fibi kaçınmanız gereken bir hata da başlıklarda

tamamen büyük harf kullanımıdır.Tamamen büyük harften oluşan

ba.~lıltlarküç,ük harf kullanılan başlıklardandaha fazla yer kaplar (Bunukltabm geri kalan 'bölümünde birkaç kez daha göreceksiniz).

YENİ HABERLERBSA TdRKİvE'NiN Aı"lANSE TAKiPLERf SCRÜVQR

-

Çok az Web sitesi tRmamen yazıdM) oluşur. çogn fotoğraf, şekil, şcma vegrafik gibi görsel etkiler kullanırlar. Aslına bakarsanızWeb ilc Internetarasındaki fark Web'tn görsel etkilert desteklemeSidir.

1.L<ılo.d Kadıköy'de 7 A~tn. 1998 t.3rhrıde N-AY Bı~osayar ~e Cm......tılr C8ıter adlı bl~ı>.yar f~maı..-ro 5a>'clll< '" M.. ı, >;wet.or.frrl;vı arama'e "(el~"~e-Yifl'lml~tıı'- Ol-AY B'~r83':ar Ltd Ştı'rdi! M>:rosoft. (orel, Aınbs ,.~ A'_ıtodesk ım,hm ~wke\la,"... ,,~

24 iıdııp I's""sız va:,lm ı...pu ••,toIml~ 'e b\ı ya'ılıml.. ., b<"krldl1l)J 2 ""'" PC, 5 .... p CD ,e19 adBt J,.kels ei 'OI'I."mui~Jr o.ı-ı.

;.;oTa .t~'"".e rre~mcler YifI.lorı i orrp.~r Co.n1E!r'd. II,", 1·1,mı;o" ~'''''~Prıl'''''' ~erfrl19adel ddet 0118 ~.>n1mış ''t' '"",,,,,",,,,",Orore zotııl ..It,,,,, "I~,'nl~lr,

ŞekillHi:

Sayfanın

büyükkısmını

kaplayacakşekilde

yerleştirilmiş

\ısrller ;ısıI

yazıya yerbırakmıvorlar.

Lı....."" v","ılımK'JIl.Ylman... !ıslB" ~akkrm;;O<1 Kuıı.".,,,wn 5atlcl\'a H..'~es' Egılnı~k 'o'e <QPya Kl1ll"'ılm (Iran...' Az~ltm<ıl'AA'«".'\~ y.loj..........."'~"" {lS"" Iı~l.,.. B<.ı ~a1 ~~rl1'("i'n..;> ~lkJ"2ı" Sa(""'nn "~""'iÇ$:I1

Uy","",,", Kulalt: tvdo Etmeyin!••OrJJ"~1Y""II'" kIJlbl,";W-,'" ..... 'VlJla'l, II'r.ni$" ra'~ım 'ul-..ıım"la .elqon" l""""lam~a-'ol1. ~j,';o\'I\,;>c~ ,,.J,e: ~""I,n\

Y"""I""''''' rnne~m' 'llJ' kCl"ı,ı..-dd heı s"kll)'d8n '"Ilanı:ıf' 'ıe satıc,ları MJılero:l~""'fl amôı; OO I'SA Tu'~-ıye, IJYOf",ıc.- ...1.,-nI.J..tll'J' B~ Tl'r>rye G2nel KcıordımlQıj Zafer 5ovıro;. lan'oc' btoşcxloır grn:ı..-rrei:, Ç~~I' u.... V"Pm<t.e b.l;ı;"ıc.-

lillenlem.tlSkl am;o;arll"l,", k'm.~y, ~lı d~uma W;LJJlf' ro-estlJlerhi! ı.t" .... m.,ı.· olmadı~nın: hOOfI~nn ya~'= sat.:, veIJJII""L'ı.., wı'Jıı~"j • ...-....e Uf....iI' irsan..'z y.aıII'Prı kı.I~'mtn' o~Iı::rWJhı:e ..,.Um.ıl< oJd<4.rı\ll a~ ...,ç"'.,... Avrıı;a, 'iimkuII....ıı;'ı.rI ... ""1:1:1"" yaıd,m lelıft..ıc",,,,,.'ldI'\ıp çl<ffiil'cn,.lfll~ 8SA Ile el ele....-mi!I)'fI G3'fet Eld~Cl"

Oem f..,labIIgIl;II"I: ~.,t:

~18,! c--- -"- ---

Görsel etldler yazıchill ayn bir dosya oJarnk bulunur. Bu aynm saye5lnd~

görüntülenmc zamanını azaltmak için resimleri <l<;'p açmamayt seç.ebHlrsiniz.Rcsim ne kadar büyük ve kannaşıksa görüntülenme z,'l.manıdao kadar uzar.

Wf'h tasarımcılan ışlerinde ustalaştıkça bilglyl yazıdelll (1aha hızlı anlatan,küçük ve indirilmeSi kolay resimleri kullanmaya başladar.

SiteniZe görsel efektler ekkrken ve sitenizi değerlendirirkenkendinize şu

sorulan sorun:

V Bu görsel efekt gerekli mi? Yazının veremeyeceğibir imajı mı veriyor?

V Bu görsel efekl dkin olabilmes! ıçın yeterince küçük mü?

Büyük ve yavaş yüklenen bir logo, amatör tasanmeılannen sık yaptıklan

hatalardan biridir.

90 Bölüm ii: Web Pazarlanıası ve Tasarım _ Konu 6: Web Tasarımım" Yapısı

Unutmaymki logo sadece kişisel egoııuzu tatmin eder ve ziyarelçilere bir[ayda sağlamaz. Ziya.retçilcriniz.e [ayda sağlamayanözellikler ise, siteniZ içineksi puandır.

...... Yazı

...... Linkler

...... Zi.yaret ediln:ı.i.~ lin kler

Linkler ıle gezinme araçlartWeb siLeleri sÜTekli gezinmek için tasarlaıııııışlardır.Ziyaretçllcriniz cnazından ilk. seferinde bütün sitenizi dolaşmazlar. Önc-e kendneriniilgilendiren lmn:..:;:a sonra d.:ı. nltb::ı.:,;l:ğı...'1a geçerler. D:Jyl~çe istedilden lı.:8n~1:,':::.

lı ızlı bir şf'kilde ulaşırlar,

Silelerin1zin dergi ve kitaplar gibi baştan soııa sıralı ohnamam önemlidir{Belki dikkatinizi çekmiştirAmatörler Için serisi de butün kitabı okumalm~ı

gcrcktinnekslzınpan;a parça düzenlenmişlir).

İyi bir prensip olarak linklerde mümkün olCıugunca al. kelim{' luılla.nın.

Bülün cümleyi degil sadeee önemli kelimeleri lhık yapill. "Buraya tıkıcıyın"

gibi jfadelerden de kurlulun. aıtıll: herkes renkli yazının Iink anlamıııa

geldiğini biliyor.

Linklerden önee ~Buraya uklaym" İfadesinİ kuUanınal{ kitap sayfalanııın

sonuna "Sayfayı çevirin" yazın3.kla aynı 'dnlaındadır. Bunn yapmayu!.

Linkler bu konudaki en önemli araC1l111'..dır. Linkler basH veya aynnltl!olabilirler. Başanh sitelerde ltnkler sayfanm bır parçası haline gehni:;ılerdir.

diğerlerinde iBe sayfadan l{olayea aynlabilirler. çogu zaman bazı linIdeıin

çok büyük olduklarun göıih"};ünCLz. Bu linkler gezinmeye yardırııeı olmaklcın

çok diklü-ıJ dağııırlar.

Logolar genellikle şüketinizin semholü Vt~ yazıdan oluşurkır. LugOIluL w-kaplan ve yazmın desteginde istediginiz iım:ljl verebilir. Örnek ularakM(~Dunald's'ınsembolü v('rilebilir. LogonUJ"u sayısalortamda küçük birl!ubya ulw'ak saklayınki geıektiğinde kolayc8 VP. hızlı bir şekilde

kullaııabllcsiniz.

. __._-- ,

$ W€ got the Eyes!

ıL ""-.., 1/11& /5 vour,.,.. /lew cômpultH.T/ri~;;s VUlI/

•~~ ~ new mouse.

-------

Q"," ec"•• ,~"., '". '; :. J-ıı G~' ...~~,c;.~;c:;_..• M"".••,,'''"'"';;,-__~]'T~

_~Ifb~ .ııii!I'Pı~~i'~;_~~~~ ",~Ji~a~~

ilJlli!!Jlt~

ŞekillHI;

Her zamanresımli

linkiermyanına aynı

yere girlenyazılı linkler

koyun.

Bir başka hata da linkle,ri sayfarlUl ortasına koymaktır. Unulmayın,

amacınız ziyaretçllerin sayfanızııı [çerigine dikkat etın(~kriuil'. linklere değiL.

Eğer linkleriniz gereğinden [azla dikkat çekici olursa \\le.b sitesizlyaretçilerinizin bu linkleriıı büyüsüne kapılıp sayfanın it.;eriğüıi

incelemeden başka hir sayfaya atlayabilir.

Uııutımıyıııl..l sayfada ziyaret edilen linkler renl{ degiştirir. Bu temel bİr

sayfanın en az üç melin rengindeu oluşacagı anlamınageliyor:

Linkkr yazı, simge, düğme ve üzerine basıldığındaçalışan resim olabillr.çoğ.u tas.U1m programı bu t.ür simgeler ve küçük resimlerle gdir. AyrıcabaşkaWeb sitelerinde gördügüılÜZ,değişjk aninıasyonlal1, resimleri,graflklerI ve simgeleri da sabit diskiniZe kaydedip kendi sayfanız,ua

kullanabilirsiniz. Bunu yaparken dikkat etmeniz, gereken tek şey başka

insanlill'm tasarınılarımkopyalamaıuak,sadp.l'e gereken yerleri kendi özgüntasanıntnll'..akalma1i:tır.

İyi bir tasarım telmiği. resim linklerinin yanma aynı yere gülen yazı linkleride koymaklir (Şekil G-HI. nunlar hızlı yüklendiği içiıı ziyarelçi hızlı birşclölde amacına ulaşabilir.

12 Bölüm ii: Web Pazarlanıası ve Tasanm _r

_ .__ Konu 6: Web Tasanmının Yapısı 93Geri besleme ıle ceılap

Internet intt'raktifbir ortamdır. Dro.~ürünüzüve ış gazelenizi alan bazı

insaıılar size Web yoluyla ulaşmayı deneyeceklr:rdir. Bu kişilelin sizeverdikleri tepkiye göre yeni bir ün"in politikası belirleyebilirsiniz.

çogu Web tasnnın programı sayfamza e-posla llnklert koymanızısag-lar.Bazı programlarda ise, bir yazıyı renklendırtp e-posta prograrmmza Hnkkoymamz gerekir. Dah(). gelişmiş programlar ise, sanı farınlan içerebilir.Du metot 1ji l1lüŞlcıi Illşkiled kurmak mesaJuıuve ürihıkı"inudekihatalangörmek için son derece ıdealdir. HTML formatında bugün Windows gıbi

görsel arayüzlerde bulunan bütün özellikleri kullanabilirsiniz. Dımlarmarasında metin h:ululan, listeler, radyo kululan ve memolar sayılabilir.

Web tasanın1 yapan hl."r p-r('lgramla e-maillink'i yapabilirsiniz. Tekyapacağınız "Benimle baglantı kurmak ıçın buraya tıklayın~ yazdıktan !'mnra,yazıyı renklendirip e-po::;la adresinize l1nk koymak.

FrontPage 97 gibi programlar ise içine seçim kutulan ve menülerkoyabtleceginiz fonnlu. y::ı.pn1anLZı sagıarlar.

mr c-posta link'i sadece ziyaretçlnizle baglantı kurmanııı sağlar. Bir formdaise istediğiniz sanılan yönelleblUrsiniz.

Fi:

t-

L

Küçük düşünün

çoğ;u tasarımcı f1ayfa.lanm normal bir baskı kagıdı gibi 2L.5x29 em olarakdüşunür. Bu dikey tasanmda okumay, guçleştiı1rve sayfayı lmydınp

gözleri yorar. Normal kagıt baskıda bu tür sayfa yapısına uyan ve çabukba.<;ılan fotograf ve resL.m gibi ,görse1 ö~C1cr Web ıızerinde tam bİr kabus olur.DIkey yapıdaki sorun ekran kaymasınasebep olmasıdır. 21.5x29 cmyapısına uygun sayfalan Web'e koyarsanız s1te ziyaretçlleriniz dtkkatlerinisay1aı11ll iç~ri~1nden <ıyınp ekranı kaydınnak znnınna kalırlar.

Ziyaretçileriniz sayfayı kaydırmadan bir baloşta en fazla bIlgiyi isterler. Sizdegereklı bilgileri alıp, yeni sayfalan ziyaret etmelerini istersiniz. İki İstegı

birkşUrmek için sayfanın kaydınlmamasıgereklr. Eğ;er ztyaretçiler süreklisay1ayı. kaydırmak zorunda kahrlarsa mesajınızıhızlı bir şekIlde alamazlar.

Büyük reslmler, hele önemli bilgi içernüyorlarsa, son derece sıkıcı olabilirler,çoğu zaman ziyareiçiler fırmanın buyük bir logosunu görüntüleyebilmekıçin dakikalarea hek1emek zonında kalabllİr. Logonuzun ziyaretçileraçısından hiçbir önemi yoktur, humı unutmayın. Daha da kötüsü okuyucu­lann asıl sayfalara ulaşmadanönce birkaç 11n1{ daha atlamak zonında

kalmalandır. Bu problem küçuk düşünüp grafık1erin1ziona göre ayarlayarakçözülebilir. Bu metotla sayfanın kaydınımasınagerek kalmadan onemli hilgt­leri verecek yer açabilirsiniZ.

E-post'l linklerinin yanına her zaman adresinlzi, telefon ve ül.ks numaramz)da koyun. Böylelikle daha gelişmiş metotlarla bağlantılarkurabilirsiniz. Websayfanızda ne kadar önemli noktalardan bahı:ıederseniz,7.iyaretçilerini7.incevabıda n kadar çabuk gelir.

rfnutınayuı ki bir Web sitesi oluştunırkcn amacınız, kemlinizt tanıtmak

kadar müşieril{'liniziIldüşüncelerinide toplamak olmalıdır.

Temel Web Tasartm KurallarıBu iki yöntem çuk daha ctltln tasanm yapmanızı saglayacaktır:

...... Küçük düı;;ünün

...... Yatay ı1ü;ıünii.n

Bu hkirleri benimseyip sörfyapürken dığer siteleri analiz etmekte kullanın.

Görüntülenmesi uzun süren büyük resim dosyalanm kullanmayın. Görünüş

ve hız arasındaki deııgeyi bulmaya çalışın. Unutmayınki s1Zi.n sayfayı

yaratırken kullandıgınız bilgIsayar standartlardan çol{ daha neri seviyedeolacaktır. En iyisi 28.8 Kbps modemle baglı 486 işlemeilibir bilgısayaragöreplan yapmaktır.

MS PtıbHsher 97 gı.bi çoğu yazılım ~örünt111enmesiuzun sürecek resimlerikontrol etmek için Design Checker'lar sunuyorlar. Genel h1r ktlr::ı.( olarakSOK'dan büyük resimleri Web sayfalanmza koymayın. Site Ziyaretçiniz ografik ögeyi indirme işkencesi sonucunda sinirlenebilir. Arka plan içln busının daha da düşürün, hatta mümkünse arka plan ku!1anmayın.Küçükresimleıi dôşeyerek güzel arka planlar yaratabilirs1niz.

9II Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm _f;

-~--_._--- Konu 6: Web Tasarıımmn Yapısı

Web üzerinde ise bu sistem şaueec uikkat dağılmasınaseuep olur. Yukandabahsedcdildigi giui ziyaretçileriniz sayfayı okulUak iç.in iki ya ua üç l{('fcekranı kaydırabilirlcr. Ekranın bir kere kaydınıması bik ı.;ogu zaınan

kaçınılacak uir dunımkenbu işlp.H1irı iki ya da üç kez yapılınası

çekilmez olur.

Blr tablo MS Word 97 ı;ıibi kf"lime i~lem programlanııda yar3tıllIll,ş rlosyalariçiniyi bir arka pla.n oluşlurabilir. ŞeklL 6-10'daki doküman üç hü('ı-~ içerentck sıralı bir tablodan olu::;;uyoL

Wcb sileniLe kesinlikle uzun sütul1lu yazılar ekleıneyin. Bu sütunlarokuyucunun sayfayı yukan ve aşağı kayuınnasıııa şehep 01111' ve laLi bu dasıklıltıya.

ZiyaretçUeriniz sayfanızı bu şekilde okumazlcu! Büyük ihtimalle sütunlaı'

araSi geçlşlerrlp. cn son ne okuduklannıbile uııutacaklardır.

Uzun sütunlar kağıt Laskıda çok daha iyidir ı,;ünkü okuyucu basilçe gözünükaydırnrakbir sonraki sütuna geçebilir.

Bu kuralın uişmda kalan tek durum kısa, sıralanmamışklasörleri ya dflkaynak listelerini içeren sayfalaruır. Bu tür sayfak'lrda okuyucuııunyazıyı

soldan sağa okuması sonucu pek fazla değiştirmez.

tlk hücrede gezinıne araçlan toplanmış. Orta hü('reye isf" yazı y~rle::;;lirilıniş.Son hücre sayfanın yapısını bozmamak: için bu~ bırakılmış. Bu laHoyu birwdJ laı-ayıcısında {arlık çogu, tcrblolan oknrııa özelliğine .'3ahip) açtığınıda

sonuı,; Şekil 6-II'deki gibi oldu.

Web tasarımmdaki onemlı sonUlkndan biıi u~ sayfayı kimLn konlTol eUlğidif

lasanl11cı mı? okuyucu ıııU? Web'lJ1 şu anki yapısı yüzünden la1':>arlauığınız

sayfa farklı uilgisayarlarda farklı görünebilir. Kağıt baskıdan rarkb olarakWeb sayfahnm islediğiniz şekikk ya)'1rılayamazsll1ızancak son gelişmeler

sayesinde konLrol olanakları (\a glder~k iyileşiyoL

Uzun sütunlart kuttanmavm

Neler Kontrolünüz AItmdaJ

fti

ri[.fı:ı,

ı\,,ı,

MS Publisher t17 gibı programlar sayfaya çizgiler koyup sİZi yataydüşünmeye teşvik eder (Şekil 6-9). bunları 8. konuua daha aynnlılı

inccleyecegim.

Yatav düşünün

ŞekiI6-~

MS Publisher97 sütunlar

halindeçalışarak aynı

arıda hemsatırları

ayarlLlylphem de

boşluklar

yaratmanızı

sağlıyor.

Web'de başarının yolu dikey sayfayı yatay bölgelere bölüp kul1anmaktangeçer. Bu bölümlerden banları gö.ıleıi dinlendirmek için boş bırakılauilir.

Bazılan dı:ı. gezinme araçlarınıya da d~gişik yazılan tutmak için ayrılabilider.

Son zamanlara kadar Web sayfasını ya!:..,y olarak kullarunak son derecezordu. Profesyonel grafik tasarımcılarmmdokümanlar üzerinde saatlerceuğraşması gerekJyordu. Bugünün Web msaJım programlan sayrayı

istedig;lniz biçil11d~ yalay olarak kullanmamza olanak sağlıyor.

Yatay yapmın uygulanması için tablolardan ua faydalanabilirsiniz.Unutmayınkisiz lablolan kullanırken ı;ıörüneıı çizgilerin asıl doküman uagörünmesi gerekmez: Bu çizgiler size yardımcı olmak için oradadırlar.

t_.jik.

6 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm_~ __~ _ Konu 6: Web Tasarımının Yapısı 97

Günümüzde Otomotiv Teknolojisi

Şekil&-lll

Bu sayfanın

yapısında tekbır sıralı

hiicreleriçeren tablo

kullanıldı.

Otomobil­

Rehberi

YiıkBek Mak!,,!' Miılımd!,,! And Y13ce tarafından ılu iYtJ ~il.H 'mın bır ~llren ve kıŞ!""! bu ~.. Iı~",,, ve 20yıllık bır bn~j bırıkımı """,,,,umı.. mqd41l~!ieblilen ~ 17 'ayfalık· GQnilrr.üzde OtO'''''IIV1'eko"ol"II" - 41Islkl0l""lIainrle "t"mobll.motol111\<ian Ja"uklenııe. mehııılilC k;;<1M bırçok

yönMit ~e !.arlı, ""ı1"mdek1l(eUşımlylebırlıkk dealımyo>' Yaklaşık JSo. adet ıe~I"\. grııllk vi'

tolıı~d,ill ohı'l"" rımeklerlc a~\ldamaıaruıh"lıınd"gu 1II'1otldopedı. ge<;'lJthurı.yıl Sh~11

$(r~lınln "poııa,>cı"!!""d.. 2000 adet haatlrlı Vigofllüj/Ü !"aAbel üzerm. kı,,, <.ılın/mda n,kendı. Bnönemlı kaywık, y,h yılı 'tion bir süred" 1u.."I..hlrllkte v:ırelaıı ~lou,ebllın lar1h'0~iye başlı)">T.

Tanh ıçel'lslllri" oıomobllln ~elJıımu. geçmi~t"n

!>(",llmOze kilometre lsşlan,

Herşe'l ijörüş aç/mza bağlı

Kontrol edemediğintz ancak sitenizin görünüşünu etkileyen faktörler a~agıda

sıralanmıştır:

v' Monitör: Ziyaretçtnlzin monitörünün bilyüklügftnü ve özellikleıini aslabilemezsiniz. Bu faktörler resimlerin hüyüklü,ııiinü,yazıyı vedesteklenen renk sayısını etkileyebilir.

v' Yazı: Aynı şekilde mesajınm oluşturan yazının hiiy'iikliif:i:tı. tipi stili Vf'

rengine kontrolünüz altında değildir. Bu soruna bazı çözümlergetirilebilse de sonuçta göruntülenme zamandındanfeda&.l.rhk yapmakzonında kalıyorsunuz.

Sonuçla 20 inç monitörde güzel görünen bir sayfa 14 veya 15 1nç birmonitörde sıkıcı olabilir, aynca standart olan renkler dışında renkkullanırsanızbazı sayfalarınız rallatsız edici gri renk alabilir.

Aşağıdaki bölümler bu sorunlan nasıl ı"'özebileceğinizlanlatıyor.

Grafik halinde ,1azl daha i'li kontrol sağlar

c:,-iel:l-~ (J~i~~.!. S.~cI, ~_~""'" H_"_ı"'l' ı

Sayfanızın kontrol probleminin çözümlerinden büi de grafik yazı ile gerçekyazı arasındaki farklan anlayıp gereken yerlere göre btrini kullanmaktır:

v' Grafik yazı: Tamamen bir resim olarak kaydedilen lve öylegöıiintülf:'nme) yazılardır. Grafik yazı tipi. stil, büyüklük kontrolü vesatır sonu sorunlannıı! çözer (Şekil 6-12).

Bu tür yazı başlıklar. altbaşlıklarve sayfanın ortasındald ufak yazılar

için idealdir. Graük yazıyı. sayfanızın imajını belırlemekiçın kullanın.

Grafik yazı aneak yazılınunızlakısıtlanan ô7..elIıkler sunar. MS WordArt,Adobe Photoshop ve Carel PhotoPaint programlan sunduklar görselefektler sayesinde grafik yazı için kullanılırlar. Bu efektler arasında

üst üste geçen harfler. doldurrılmuş karakterler, gölgelendirmeler, dış

hal çizgtleıi ve eğilmiş yazıda bulunuyor. Bu yazıla.ra arka plan olarakgrafıkleıi ve resimleri koyabilirsiniz, labi kı görüntülenme zamanının

uzaması karşılıııında.

Mavi arka plana sahip bır sayfa yarattıgmız] ancak başlığın arkaplanının da fildişi renginde olmasını istediglnlzi düşünelim.

----'"

iG~nümÜZde .?tomotiv Telm~IOjiSi

YukBe\< M:ılıJ"e Mı'ıhendlsl A"d Yüce l:ırafUldan ıkı yıl

, gıbı """" bır "ilren ve kişisel bir çslı~rna ve 20 yıllıJ< bır

" l:ıU~1 blıilwn! sonucım<ls meydana g~ilı11en 217 sayf.lık .."'-.I GiJlliınuıuleOlDlnoUv Tekonolojlsı • ""sık1<>pe<!l.ınde

otaıııDbll. mDtDn,,,dom lasllklerlne. Ilrelimlne I<addrbm;_,,); yönüyle ve carth lçensındrkl ~dlşlmJyJc blrllk!e elealınlytlr. YakJu!jık 350 adel ",.110, gnıJlk ve ,abloclannlu'l'lll orneklerle a~ıklama\al1nbulundullu anslk1epedl.geoçuıtıruzJ"l Shdl şlrketlnin spensorlu~unda:2000 "deı

basıld, ye gIIrdagil ragbd il""'rlne kısa zamanda (ilkendI.~',,,,,. ." .'._" ~ Uu Onenıli kaynak, yıi~ yılı aşkın bır suredir ıı...",da blr-

..

' , _ 'oj "...... _ lıkı. y"",lan olom<>billn tanhçe.>ly' b",~lıy<>r. Tat1n

o':' J: ri) lçerhmde otoınnl,,!'n gelJıılm1. .ı:eoçmJşten gunilmii ..... !<JI".~ıu"l" (aşlan, gönilm"":!e olomobıllngeld\lllllO!tla veotomobilin ıı~lı-cei:tııe all OlloOmll bılglleı Ve ynrı1m!ar

yeralıyor. D(lİla sonra ot"ln,,~llın ta~anm aş:ııııalarııı1

dıkkalk Ve rlertntemeslne inceıeııd\~ı l8s~nm bolOmtlnilnanlındaı>. a:ıa.ıl1a1m\lUıı ~ı:v,," lle nlan \Uş\dsııundeınce-

~-

Şekil6-1t

Birtablaııun

üzerinekurulan

silyfamnoluşturulması.

98 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm __

r,

Ha::,;1ı~1 1-~11Oto.9hop'La fıklişl arka plan (lZerine ohışlurabilfrsiniz_Sayfanız

yüklendi,ginde genel arka plan mavi, ba~lıgın arka planı ise fildiş! olur.

Grafik )T;:ı7,ı logolar, Web sj{es[ başlıklan, ana başlıklarve kategOlileregöre bölünen altbaşlıklar için idealdir, Grafik y<.ı:lljl silellİ.Ge bir imajvermek için kulimııı. .

V Gerçek yazı: I3u tür yazı görünlülenirke;n başlıklw-. altbaşlıklarve asıl

yazı olarak duzenlenir. Gerçek yazının görüntüleıımcsikolaydır ancakbu serer de sayfa üzerindeki kontrolünüz zayınar. Sayfaııız çeşitli

bılgısayariarda tamalIlen [arklı görünehilır.

Gerçek yazının düzenlenır: işleri sizin iJilgisaya.rınızdayapıIdlgı i.çinhızlldu ancak satır sanlan kullanılan manitörün hoyuna göredegişebilir.

Gr:rçek yazıyla ilgili en büyük problem ise okuyucunun gözlerini yoranuzun satırlar yaratmasıdırançak bu problemi de bir önceki konudaanlatıldığı gibi "yaLay düşünerek" çö%elıilirsiniz,

i(

Konu 7

Web Sayfamzla iyi Bir EtkiBlrakmanm Yolları

8u Kunuda,.. Atm sayfamza neler koyma:uz gerekli?

~" ilir Spl<l':ih sayCasıyla ana sayfa arasındaki farltl~u nelerdir?

Baş_ın!ı bir ana sayfa LLe Spbsh say1asının özelliklr;-li nderdir?

Yazırnzı kontrol r:lmek için yeni meLotlan ıg.konu'da bııla'c:ıilirsiniz, ~yaretçil~rin sitenize bağlanıiıklamıda ilk gördükleri sayf<ı olan aw]"-~aYfanız ayııı ı::amanda Web'tle başarı)'a doğru ilk arlıııuıuzdır. Anasayfanız bjr kitabın k::ıpagı ~jbidir. ~il.eni/.üı içerdIkleri konusundalmllanıc:ıyı hazırlar.

All Rıı:a Bfeııd! i'" ,;ııCrıye l'esln1JkJ~ kar~ı çıkıyor w l<endıs1nin h"""c oıkın"_ve JlKÖUr olmad,gıı". ,,"rg'

Aşağ:ıda a<,'ıklananlannana sayfanııda bulunmas:ı gr:fcklr. Bu listey! kendisa)ian,zıve diğer sayfalaıı degerlendirirktl1 kullanm. Ana sayf,ı plan

...... İyi bir izlr:niın bırakır.

...... Uygun bir imaj yaralır.

...... Ziyaret~i1eri siteyi gC7:mek için teşvik edcL

Diger bir deyişle Iyi bir aııa suyfa sizi ve i:şil1Jıi h,nıtır, iyi bir hava yaratırveı:;itcniıı geri kalanına linkler içelir.

iyi bir ana 53.Y(<I.:

Ana SaIJ(amzda Neler Olmal,J

----'-,----- ,--

Bahası All R,z~ Frcndi bir sOl'" sonra bin'w. dal", lazla par<ı kazan~ı"b'~k Için gOIJll'\i1<lc\l.1 Iiih" bırakıp. bır

ark~ı1~~,yıa borlilde kereoı~ I,,'''ıcline biı~l;unış

Işler çlık.yI gl<lI.l'Or. All RlU! Er"lldl du", g~ç~n [,.c p',my' .""&ıU ~-'i) ZObe.l'de MıllılMa venycr. paralar hırlkly_

ol VC I>on'~T\d... ;.1'" "v! ~~lııl ~lınj.l'''r VP ~ıle IM'ıııl'", evin e'/ wibI oluy""

BIlı:ı:ııı, Aıatilrk Muıes) "I~n bu [iç k.ılli e" SejMıllı kkl Tiırk [(oııoolo'lugu'naçok yakın, balıçe ,çlJ1l:le. pemb~boy.ıJı flemen bıllş~u,dt lJtL odalı k,,\,,:\I. bir e~ daha mr.

Alatürk lillli yılında Selô,llIk'te llo));du Unğduğu evııı buıı0!\kO "def'SI Aya Dlnılb1ya Malı~l\"~ı. Ap~.tolu

l-'~vlıı r~ddesl. 75 nunıamı:lır Onı:ları <:ınce nıahilllenuı~,lı.Ahmel Sub~~, ImIş: "",Jan öncekJ ,~,h ıse

l(ocEill.1~ım "1ii.l,ii.lk~1.

Atatıırk'ün Doğuuğu Ev

.., '.i3 i'~j""h',ı"J Slöp n.ı'"h

~_ ~~ F~yo!.ı~, ""I'---_.~-

Ama çoı;u kez okl"/;l' 1:11>1 ILU do1nya.::la ı~ier 1ı,,~i",l,gı :ııçlmde yOrOnıuy"r, ı;:cI'c$ldell -ApoL:.o Orııı~nl'lId çoltyllkın blr ycnJ,' lı"",u'latouı Alı Hı:ıa ~;("Tı<1I111ıı k.ıı~ısına ~(\IlQn lılrlıı<ıe. luç beklemedlgı hlr ..... , Llll çıkJ"m HUlıı

çclelerinueIl blrlm" 2 ""aını bır gun karşısına '\;kıiı". "Bu"~d:ı. kazandıgm 1''''''<1aıı bıze l"".r3~ "dmı"ye

mntursun" dı.\'~ onU t~lıdlt edlyıırl~r

Şekıl6-~

Başlık olarakkullanılan bugrafik yazı netür morıitorde

olursa oLsunhep aynı

gö,ülecektir.____ '.ı'~;-----

'0 Bölüm ii: Web Pazaı1aması ve Tasanm

kağ'ldmı ve kontrolllstesini çoğaltıp gerektiğiyerde kullannı. A(;ık1anan

öğelerin sayfayı kaydırıııamzagerek kt:ılmadan görünmesine dıkk;:ıt edin.

V Logo (ya da başka LamtrnR aracı)

LI Pozis'ı!on açıklaması

tl' Linkler

tl' Haberler

LI' Da~lantı bilgisi

tl' i lak1annızm kanınınası

İlerleyen bölümlerde bu parçalan teker teker işUyomm:

TemaDaha önce 2 konuda da açıklandığı gibi başanh bir Web sayfası

kullanıcılara kar sağlayan bir anafikil' üzerine kıırulmalldır. Yazı, grafik vesayfanızın gend yapısı bu fikri destcklemeliı:lir.

Du Ilkrln verilmrosi en önemli işiniZ olmalıdır. Bu fikir sayesindeziyal"etçilerinize kendiniz hakkmda çok daha etkin bir şekilde bilgiverebilir~lniz. İşte size birkaç fikIr:

V Renkli yazıcı ürettıgınizi düşünün. "Gerçek renk it~in" gibi bir baı;ılık

"Hiperhol teknol(~inin sayfasıM gibi bir başlıktan çok daha fazla ilgiçeker. ~Gerçek renk içtnM

başlIgı ztyaretçilerin1z1n aklında kalır ve dahasonraki kararlanm ctkller, aynca sayfanın sadece yazıcı özelliklerindendaha fazlasım içen:lig:tni belirtir. Saf bilgi faydalıdır aneak ilgi çekme:/..

Hiperbol tcknolojinin sayfası başlığının hitap ettiği tek yer sizın

egonuzdur. SUe ziyaretçileıiniz çoğu zanıan sizi. htç tanımayanve sizehoreu olmayan Insanlar olacaklardır. Bu Insanlar sayfadan bir faydaçıkaramayacaklannıanladıkl<u"ıanda onu terkeder. Onları suçlamavııı,

insan ps~kolojislbui .

al tthal lüks anıbalar sattı~mzı düşünelim,Kendinizi ôVI1ıekteuse

"Ekonmik lüks arabalar" gibi bir fikir üzeıinde odaklanırsanız çok dahaetkileyici olabilirsinız. Bütün sıtenizin ana fikri desteklediğindenmutJaka emin olun.

__Konu 7: Web Sayfanızla iYi Bir Etki Bırakmanın Yollan

tl' Yapay katkı maddest knllanmadan meyve suyu üreten btr şirketin

teması "Hiperbol meyve sulan" yerine ~Doğa1 yaşam için" olabilir.

Kendi Web sitemi oluştururkendünyanın yazarlarla dolu olduğunu

biliyordum ve ona göre davrandım. R.e Parker isminin pek ilgi çekmeyeeeği­ni düşünüp başlığ.uru. "Anlamlı içerik" olarak değiştirdım. Bu şekilde sitemiziyaret edenler Içeriğin anlamlı oldu~unu göriinee bana hak verecekler.Bu sayede de "Anlamlı içerik" kaVTamını R.e. Parker'la bütünleştirecekler.

Aynea temamı belli ettikten sonra içerik üzerinede konsantre olabilirim.

Tamtım

Sayranın yaratıeısı olarak kimliğinizin temaya uyması son dereee önemlidir.Ziyaretçiler klmin sayfasını ziyaret ettiklerini bilmek isterler ancak buziyaret sehepleri kadar önemU değildir.

Her zaman broşürve kartlannıznakJ. şirket logonuzu sayfanı:ıa da koyun.İşin ilginç yanı bazı şirketler Web'de reklamlarda kullandıklanndanfarklı birlogo kullanıyor. Logomızdaki en ufak deı;işiklikımaJınızıbozar vemhplerinizin logonuzu "çalmasma~ sebep olabilir. Unutmayın ki rekabetteen önemli silah imajdır: Onca çaba harearayak oluşturdugunuzdoku.man­lannıza ayn logoyu koymazsanızmiişterilerıniz sizi tanımayamazım.

İyi hlr etki bırakmak için logonuzun çok büyük olmaama gerek yok.Şu gerçeği kabul edin: Logolar ziyaretçllere tanıt1mınızdanbaşka birşey

vermezler. Logomızun çok büyük olması sayfanın görüntülenmestniyavaşlatır.

Eger insanlann O güzelim logonuzu gördüğündenemin olmak istiyorsanız

onu içeren resim dosyasını mümkün olduğunroa küçültün ve arka planadöşeyin. Hafif hır renk açılınast sayesinde ön planı bozmnyilll bu yak1a~ım

sayesinde hem görüntülenme zamanını uzatıııarnış oJursunuz, hem deinsanlara logonuzu gösterırsiniz.

PozislJon açıklaması

Sayfanız siZi veya şirketinız1 açıklarken çalışma alanınımz hakkındada bilgivennelidtr. Hazırladıgmızsayfada "Ne iş yapıyorsunuz?" somsuna en kısa

şekilde cevap vermeye çalı~m.

101

102 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm __ . ____.__Konu 7: Web SayfanıZla iyi Bir Edti Bıral<maııın Yolları 11Pozisyon açıklarken aynı zamanda şirkeliniz haklanda kısa hir bngi veripfelsefenizi de açıklamahdlf.Örnegin ithaloto satıyorsunuzkendinizi yerli otoRaLarıtardan ayırmak için "Sadece ve sadece ithal atalar" gibi bir ifadekullanabilirsiniz. Temanız ve pozis.von açıklamanız birbirlerinidesteklemelldir.

EguIlLIZU tatmin etmek için iddalı ifadeler kutlanmaynı. "Amacımız siziherşeyden haberdar elll1ektir~ demek "Haftada bir çıkan ve çeşitli babedelisize ulaştıran bir gazeLe yayınlıyonız~ demekten daba az bilgi verir.

Aslına bakarsanız ziyaı"C'tçiler iLC yaptığınızIa değll onlar i(,~irı ne yapablleC"cği­

ııizle Hgilenir. Pozisyon açıklamanızı bu yönde gelişiınneye Jikkat edin.

LinklerI(endinizi t<.uııttıktan sonra siLenizdeki bilgilerin hangi alanlara dagıldıklarım

açıklaym. Bilgi kakgorilerine linkler koymak iyi bir fikir olabilir. Bu liııkleri

münıkihı oldugun<.:a geniş ve açıklayıcı olması müştertlcrtnj'ljn gerekli bilgiyeulaşmasıııı Iwlaylaştınr.

Tekrar, kendinizi Web sLtes1 ziyaretçisinin yerine koyun. "Uiz kimizT,~Ne satıyoruz'!"'ve "Taıihçemiz" gibi linkler yeıine aynı fikri ve.re111akat aynı

zamanda ziyaretçiyi siteyi gezmcye leşYik eden cümleler kuHumn. Doğal gıda

örncgini ele aklıgmuzda:

V "I3Iz kiıniz?" sorusunu "Mışveriş bilgisi" veya "Doğal neden cn iyisidirTcümlelerine çeviriıl.

V "Ne satıyoruz?" sorusuilli "En iyisi karşınızda" ya da "Favori lcuetinlzbizdc" cümlelerine çeviliıı.

V 'Taıihçemiz" ifadesini ~GeıCnckselkalitemiz" ya da ~G~çrniştell

günümüze 1ezzet" lfadelerine çcvirhI.

Linkler düğme yo da yazınm Drlasmda bulıınfu'1 kelimeler olurak tckbaşlanna durabillrlcr. Linklerin rengi normal yazıdan farklı Oldugundanokuyucunun gözlerini çelunemcsİ için aynı paragrafta çok sayıda lInkbulundurmayın."Dumya bkIayın" gibi gereksiz ifadeleri kullanrnayın. aı·tık

herkes renkli yazılann tlnk olduğunu biliyor.

ı

ft:

[

t

fLef't:,.

fır't~.t

ı..§L

çuğu yazılınıla h~rauer gelen şablonlar linkler için renl,,- seçrııcklcri deiçC'riyorlaL Uuna ek olaı'ak çoğu programda linklerin rengi için scçliğiııiz

arka phııı rengine göre bir öneride bulwl<.tca.kdır. çogıı WIllalı kendikonıuiııııs)'onunUZlIl1ycıine uu hazır renkleri kullanıııak i~iııize yarayabilir.

Ziyaret edilmi? lJnkkrin ziyarel edilmemiş olanlara göre daJıa belirginohullIllasUlu dikkat cdin. Ziyarctçilerinizin HgIsi daha öııce lıulundukları

liııklere dcgil yeni bilgi vaaueuen linklere yönelınclidiL

Liııkler sadcce siteniz ü,:iude kUllOllıınıak zorunda dC'ğildiL Web sikni...ziyuretçııerinizin faydalı bulabileC'ckleıi sallı'dann, uevlet d::ı..irc1cl-irıirı ya uamedyanın s,~yfalarırıa da linkler içermelidiL Önıeğin clenHıyollanyla

ilgileniyorsanız çeşil11 elemüyolu dcrgilf'rinc, kuı umlanna vc ~irkeLleriııc

lI11klf'[ koyabilirsInİZ.

YeniliklerAııa sayfanızııı statik olıllasırll hiçbir 7.aman iSlf'nıezsiniz, Aıw sayfanız.

dü.zenh olarak dt:gi~meliclir. ZiymetçlıClinilgisini l;t'1uneııiıı ve linldı:-r

kOyın:uıııı y;mıııda ~ileniziıı üri'ın bılgilerinizi kul1aıı.:ırak ··bir~ey!er~

anlatmasını saglayııı. Son ürüniıııüzlı yCL ua müşteri başanlarınızıcUllatara.kba;;;layabilirsinu:

V ÖrnegiH renldl yazıcı ürcticisiyseniL son modcHnizin uf'dentliğerleı-ındeııdaha iyi oluugurıu belirtebillrsini;; (~MUllel 240: Daha ndrenlder, daha yüksek hız")

V Eğer y:u;arsanız yeIli bir kitabınızı tfu'1.ltın ya da yaldaşmı bir senıimTi

duyurun

Bütün hikayeyi arııatIllamza gerek yok. 7-iyaretçinin ilglleıınIcsiıü saglayııı

yeter. Hikayenin devamma bir Imk kOy'Un V~ işte! Web'dc başarı yulunua ilkadımlannızı atmaya haşl2dımz bile.

IIer zamaıı sitc ziy::ırdl,:ilerillil.ilIsizinle baglanLı kıınııasuı! kol<.:ıylaşlınn vee-pusla, telefon, faks vc lııı:-kL.up adresinizl ('kleııı('yi ul1lılmayııı, Egerinsmıların işyerinizi ziyareL. elmesini istJyorsnmz Cldresinil,j gösleren birharituyı sıtc:nizc kuyun, aynea oraya ulaştıklarında ncyi araınahngerektJ~il1i göstcnnı:-lt iı.;inde bir resim ekleyin,

105

Web sitesinin amacau/aşma başan"

-"----

Açıklama/Anıaç

Site ziyaretçilerineden incelemeye

__--""Cevam etsinler

. _ Konu 7: Web Sayfanızla iyi Bir Etki Bırakmanın Yolları

Ana Sayfa Kontrol Listesi

------ ------Tema

Tablo 7-1Öğe

T!fMtı.'}teri listesi olli~lurınanmbir yolu da imıanlan kayıt formunu

doldurmalan kar1?ılığında ödül vrermf'ktir. Örneğin be ücretsiz mahale1er vebir i1? gazetesinin esld sayılarrmveriyomm.

çoğu ziyaretçinin size isimlerini ve e-mail adreslerini verme korkularını

onların isimleIinl gürJi tutacagmtzı söyleyerek a~abilirslrl1z.

Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Yasanm'04

Hakiarmızin korunması

Her zaman için kopyalama haklanyla ilgili bir Ifadeyi sayfanıza ekleyin(örneğin. (CL 1997 Roger C. Parker). Bu, sitenizin izinsiz şekilde

kopyalarımasınaengelolarak içindeki bilgileri konır. Bu iüule- Ryneasayfanızdakibilglleıin sahibinin siz olduğunuzu da belirtir. hinsız kullanımı

engellemese de bazı durumlarda haklanmzıkorumanızayardımcı olur.

Ep;er inlianların sayfanızdaki fHdrleri kopyalayıp dagttmalarmı istiyorsanız ozaman aynntılarJ açıklayuı. Örnek olarak ben, ögretmenlcre veya semıner

d(ızenleyenlerebenden izin alıp, adresimi ve adunı broşürlerfne ba",arlarsafikirlerimi kııl1anmalanna ızin veriyonun. Bu bana yeni arkadaşlar

kazandınyar, mektup listemı büyütüyol' ve aynea adıını ve site adresimiyayıyor.

Tanımlama logonuı

Pozisyun Diğerleriilden farklı

olmam21 sağlayan

sunduğUnlll özellikler

linkıer Sitenizi organize edenkelime yada resim halindekı,

diğer sayfaları temsil eden ö"ğe~l~e~r__

Yeniliklar Yeni bir ürün veya hizmetin tanıtımı

gibi sayfanızın sürekli değişmesinisağlayan yenilikler

Ba~lant1lıilgisi e'mail, ad~~s, ıelefon ve fax bilgisi. _

Haklarını: Kopyalama ve çoğaltma hakları

A Dc'lI" C".-' !i~,'iıu.. G~ [1<10 !iIÇO'" &~i'" r.~ F...ı~e :r~'<lIrn ~ lo:

~~!ıIJ""'N"'A~""'" :.:ıı AA" K r A ;ffii'~. ,.Ij::: :=\ji'i~',

D-~ ~ :8 D.! oV J~~~-~ ., ., i §--ımı 'QJ" "," ;:~:;!;r1f i ~l-Ii'm p ~-"

Tablo 7 -1 ana sayfanıZl oluştururken size yardımeı olacak iyi bır kontrolHstfCsi içeriyor. Tablo normal btr ana sayfada olması gerektiginden çok dahaüı.zla parça içeriyor aneak hepsini sayfamza dahil ederseniZ Ziyaretçileıin

sltenizi gezme olasılıgını yükselttrsiniz. Figür 7-1 ve Firür 7-2 bu kurallaruygulanmadan önce ve uygulandıktan sonra bir Web sites1nin durumunugösteriyor. SIz hallgifiint tercih ederstniz?

$ayaçlar (Le "Son deijişikliklerlJhakkında

bil9içoğu ana sayfa belirli bir Larihten itibaren kc.1.ç kez ziyaret edildiğ;ini gösterenbir sayaç tçeriyor. Sayaçlann hem iyi hf:m de kötü yanları olabilir. Eğer

siteniz yeterince ziyaret edilmem1şsebu ziyaretçilerin i1g1sini engelleyebilir.Sonuçt:ı Oeak t996'dan beri 133 kere ziyaret edilen bir site ne kadaı' Iyiolabilir kı?

Şekil]-':

Yavaş

indirlen veiçerik

hakkındıı pekbilgi

vermeyen birana sayfa.

QuickTime aı-td.Apl'le'a kar getiı'ecek

Bu h~ber1~ ılgılı açıldaımilar 1QULckl:ım~. multımedya"~ ~8Y':.ıJ vıd~o \..ehrnın~f en çok l'-'-ı~ıu:ı.ıJa[J J",,,lımLvdanbm, a.~CWt

I prograın son ~arnaıilaıa kadar J1rkete ııerçt.k aıılaın~a br saglamadı Şırııdı AppJe'ıny~m ÇıkllCdı,gı

Q\uckTune ~ Ode kull,,",,'~1ir bır feçım :npmak mruoda kalıy"rlar Lıı8m panıim "'deyecekler ya

~da Apple'ırı ABD fiyaby)a 30 i<>lM'llk Q,~,k.Tun~ J'T" yaylDCilik ,1l.Dbı,ıın.ı kUU"'''OC.''''

_ p(~YU K~Jll=ak !,p~te'lll ?'eb ~ıtemden Qud.Tun~ 3 _0'1 ındir~de ~yru.~_~:".I:l>l. _ J___, . '5.;,....,_.'ö~

106 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasarım __.. _ ___Konu 7: Web Sayfanızla iyi Bir Eıki Bırakmanın Yolları

Massachuselts

-"~':'~ ,~

_~~;r,h~

~1... ;P.· ·-,-."!·o",,S'l""'''

IAti;r~~~:j~~:/ ---~~.,2;,;:::" W,,,(,,,,I,,,,11'"

B"",],

11",'"J S~" ...· ı"",'', i ...';.......

"I..... )"'".,,,',"'(."'(;;.,J~l(;n',,;.Ic' ~

" w../ ~nı

("~",h.".~n./ ..=.J

_~t"', ... _"._,, _

Eğer ziyaretçinizin durum çubugu aktif dnnınıdaysa ilgiı: ııuktayu larcgeldiğinde bag;lflnı!aeaksayfayla ilgili bir aç.ıklama burada belirir, Örneğinfare bir tekfonun üzerine: geldigıııdc ehırılm çubuğunda 'Telefon I'\ıımarala­

n" yazabilir. Eğer bir saatin üzerinde durursa "ICalkış Saatlerı" yflZaLilir.

Resim haritalarmm aflantai'an

v' Etkileyici görünüm: Resim haritalan güzel göruntükri sayesinde:sayfaıun proresyonelce tasarlandığı tmajını bmıkır. Bu profesyoncllikbütün !7irlcetinize 1yi bir referans olur.

Resim haritalarmm iUi fle kötü uanlan

Resim harilalan ştı avantajlan sağlar:

çoğu ana s<ı.yfa sitedeki di.ğer bütün sayfalara linkler ic;enncktcns(J, Llr resim~taıitiJ.5I kuEarımayıycgıiyur. (Şekıl 7-:"'1)

Bir rC8İ1l1 haritası, sitenizde yollıar:ltası giLi çalışan ve tck bir dosyadanoluşan bir n.~sinıdir. Bu reSİIll siledcki diğer sayfalara linkler Içeren bazı

noktalar içerir. Bu noktaları fareni.n üLerlertııdcn geçerken şekil

de~işıirınesjndcn:va da durum cuLuguııun ü7,crinde ilgili adresinyazmasındananlayabilirsiniz.

SerViçes ::i8 p- C D E E" U ! ! K i

U Li O E a 8S 1 u v w x, Z

,(\..çupurıcture

,Jo!Jeph A. I(ay. Lle. Ae.

Lke/lsed Acupunwr!st

(617) '.;47-7119

872 Mass A"'"

t...ı<ı~' H-3

Şe~17-~J0~,'ph Ka',' iS il racul~ıl}lc'mb'O!l" eJI tr,e Ne....

Bir resim [rı..:ıland Scrcl(ll ofAcupııncturp and has ~

haritası. i .,Ja __' .

lPro'yuKull>lIUıı!lkApple'ul Weh ıttesuıd~n Q\llclTıme ~ Cı

~ldı!"dıgııııı:,Je ayıu ."'narıda Qıııckr~nc Pr,,'nun ,ndemmı bır

C1Jıumu",u d~ a1ı,{'n,-,,,,.ı;; Il" lirU... l:ilıaleıı tilllL d:randa l'j,teııuc iEilflllen k,,,,ı' yal'ı;urırıa ı;;ıb, çok daha ıyı oı:dllk:eı lI;~rıyor

1)'lıo:kTıme Pr,,'yı.: çalıştınnilk. l'iın AN·le', """yıp 3 D"bı v~nyc.,' j"" ,ıfi"eyı <I1ıYdSUllllZ

O\ııd,T'ınp ') Odan ';'nce mulamedya Y'll·~tjCıhUl Q"'ckTUl'.e'j\lc.reti'll: "[,,,ilk d~~I~I.·ıLJvrl'lldı Artık Ja:;;ı~cılar C::lW:kTırnr'ı;.

r·, '<M,"'" .,·'n 1 1',_,1" "cI"",c'~I~r"~ ,"~ ,-",-r\,T, ....,. h,- •

~,~.~".~''''-- ~~-_._--

çogu ana sayf;:ıl;:ır <ıriık "Son degişililikler"bilgisi içeriyor. Eğer sayfayı sıkça

degişlimıiyorsanız bu bölümü eklememeniz çok daha iyi olur çünkü eski birtarihe ait olan bir bilgi halen geçerl1 olsa da okuyucuya geçerlı gözükıııeyebi­

liL Silenizi ilk kez ziyaret edenler Için sayfanızdaki her bilgi yenidir ancillt:daha ôneckİ ziyaretç1lcrinize de ilgi (,:ekici bü-şeyltr sunnıak için sayf:ınızJ

düzenli değiştirnıelisiniz.Böylelikle eski müşterilerinizide kaybetmezsiniı;.

Hf'f Tarnan site ziyarelçisiılin ıstekleriıliön planda mtun. Bu açıdan hakmeasayfanızın "I-Ian~i browser·la en iyi görüntülerür?"' yada "Hangi progrümlaüretildi?'· gibi sanılan gereksiz kalıyor. Aynı şekilde sizinle dindi. Ol"lr<lkll~isi bulunmayan sayfalara da linkler koymadan önee düşüııınellsiııiz.

Bulün Iiııkleıi "KaYIlaltl<.u··· sayf(i:-;ında toplamak en iyisi.

Bnna ek olarak: Bir sayaç ziy;Jretçilf're nC' a.nlanı ifade eder? Bü s::ıyaı.; siziilgilemHrebihr arıcak ztyareLçHere para kaza.ııdınyoryada dalıa iyi karill'vennelcIil1i sağiıyor mu? Ayrıea sayaçlar pek kesin >ionuçlar da vermezlcr;her defasında kendi silenizi açtıgını:r.dazaten sayacı bir }'üksdliyorsıırıw~.

(Tabi bu yolla istcdİginiz kadar ylikseltebillrSiI1lz. ancak neden böyle birşey

yapasınız ki?)

ı_f!€!;~i!;::!!~fW~~ :,~:~ ı~~_!_~;:~,~ r,:~~~-:~"'~::.ı lTme,No~_'A~',"'nlu< -..::i ıA"': i( T. fo J:!i ~. ~ \::::: ~~ tl'

Şekıl/-l

Az öncekisayfilnın

geliştirilmiş

~,illj. Aynı bilçidaha ilgi

çekici şekle

sokulmuş.

8 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm ~ _

V Görsel çabukluk: çoğu Z<.-unarı okumaktan çolt izlemeyi yeg1cyenzİyaretçilerinizİn bir bakışta siteni;!:df' nc olduğunu anlamalannı sağlar.

al' Alandan tasarruf: Tek bır resim haritası çok sayıda siteye link'i tck hiryerde toptar.

v' zamandan tasarrof: Tek hir resim h.aritası ayn ayn görüntülenecekkü<,~ük link reSimlerden çok daha hızlı görünıü]cnlr.

Hesim hanlalan iyi kuIJaıuldıkl.anzaman daha çok gôrse:lliklerden hoşlanan

z1yaretçilerio ilgisini çekerler. Teknolojik bir Imaj yarattıktan için antiImdüıclranlanyerint> yüksek teknoloji kullanan şirlietlere çok daha uygundurlar.

Resim haritalarmm aezaflanta;lanNe yazık id resim hafitalannm da lı;:ötü yanIan olabilir. işte btınlmdan bazılan:

al Esneklik kaybı: Dir resin) llantası yarahldıktan sonra yeni linklerinek\e:nme:~1 son dt"rece zordur. çogu zaman harHa)'1 başlan oluşturmak

çok daha iyi olur.

Tr

r,

_-------Konu 7: Web Sayfanızla iyi Bir Etki Bırakmanın Yollan

Giriş saııfalan ile ana saııfalar

Şekil 7-4'te de gördüğünüzgiriş sayfalan ana sayfalardan daha hasit olupdaha az öii,e içerir. Tipik bir giriş sayfası imaj oluşturmak amacındadır vegenelde -daha derin bölümlere giden- tek bir link içerir. çoii,u zamarı birgiriş sayfası bir logo ve Wcb sitesinin amaçImını arılatan ufak biraçıklamaiçertr,

Blr giriş say[asıyla bir ana sayfa arasmdaki tarklar lıir romanın kapağıyla

bir katalogunun kapağının arasındaki farka henzer. BİT romanın kapagı

çog;u zaman başlıgı, yazann adını ve kitabın içenginl anlatan bİr res[m içerir(Giriş sayfası). Bir kataloğlUlun kapağı ise lema, pozisyon, özel ürünler (çoğu

zaman kataloğun içindeki en iyi üTÜn) ve SipariŞ formu gibi çok daha fazlasayıda öge içerir (Ana sayfa).

Genel oiıırak bir giriŞ sayfasının amacı çok fazla bilgi vermeden ziyarelçiyietkilemek oldugundan profesyonel bir tasanmcı tutmak siz1ıı için iy1 olur.Kötü bir giriş sayfası hazırlayıp imajımzı zedeıeınektenseçok daha az öğe

kul1anan:ık Iyi hjr arıa sayfa hazırltlyabi1irsinlz,

109

LI Alan kaybı: Gerektiğındenbüyük resim \ıarimlan şirketinizinlogosunaya da temasınil ayıracak sayfa alanı bırakmaz. çoğu zaman bu haıilalar

haber degeri taşıyan bilgileıi koyaeak ycrde bn;:ı.kmazlar.

LI Ücret: Birinci sınıf bir resim haritası için profesyonel bir {asanmcıhıtmak zorunda kalabllfrsiniz. Bu da masr?ı11;:ı.nnızıbir aJıda yükseltir.

LI Kalite: Resim harilHI;;ın yaratıldıklanplatform dışında başka plal farmIaaçılusa (Örneğin AppIc Macintosh, Windows tabanh PC) yaplbmdabozulmalar olabilir. Madntosh'da kullaınlan renk paletı, daha karanlık

renkler kullanan PC'lerden biraz daha farkiıdır. Ege:r renk seçiminedikkııt edilmezse sonu(;; üıücü olabmr.

LI Göruntülenme zamanı: Tck bh' resim link oiaCHk çok saV1c1a resimdençok d::ı.hH hızlı gôriintülenmesinc karşın yine de zamHn aİır.GÖn}nıüle:nirkcngeçirilen her saniye sabırsız ziyardçinizin s1zi terk etmeşansım daha d;;ı arttınr. Aynea beklemeler insanlann silt~nizi ikinci kezZiyaret etmesini engelleyebilir.

Basıt her zaman çok daha Iyidir. Eğer bir resim bartttlsına ayıracak holmıktarda zamanınız yoksa küçük ve ayn Iinklerle sitenizi yönelmeniz çokdah<'l. iyi olacal\;:tır.

Eger iyi tasanın gerektiren bir yerdeyseniz ve ziyaretçilert gerçekten etkilemekisliyorsamz yüzde yüz elkin bir resim haritası tasarlayabnirsiniz. Ancakunutmayınki çogu kiŞi Web'de sörf yaparken resimleri yüklemiyor ve ayneayüklendiği zaman bu haritalar uzun zaman alıyorlar.

Şekiıı...Minimum

sayıda kelimeve resim

kullanrlarClkhaıırlanan bugiriş sayfası

iyi bir imajyaratıp

ziyaretçilerinincelemeye

devametmesinisağlıyor.

110 Bölüm ii: Web Pazarlaması ve Tasanm _

Domain adı seçmenin püfleri

SIt.enizin 3t:iıl sayfaları (ana sayIadan linkler sayesinde ulaşılan sayfalar) :masayfall1zda oluştumlan imajı devam ellirecek niLelikte olnw.lıdır (tabi ki :masayfanın aynısı olmak zoıuoda değiJler). Tıılarsu.:1ll1.. sayfanıza profesyonellikyf'ıine gelişigüzellikgetirdiğI gibi aynı zamaııua ziyaretçilerl111zln site dışına

çıkLıktarım sanınalannaSCbqı olur.

,(> '.'

-rı:ıtarhbk, kolay ukunan ve iyi yapılandmlnuş sİ1clC'rül en önde gelen, ~,wllikleı'inde büidir. TutClrlıhk. sllf:niule ani ve gereksIz değişiklikler

yaparak ziyart'tçiyi ş&;;lrlmamillllZ deuıekUr. Tutarhhk ralıallık sağlar vet:iileni:dn lıirlilcteliğlni destekler, lıoylelikle sörf boyunca ka.rşıhışılaıı.onlarLasiteden ayırtdcuHirsiniz.

Dunlann yanınua. tutarlılık can sıkıcı olıııal{ demek değHdir. Eger işı

lıa~ından sıkı tutup sitenizin pi:lr(,:alanıııJlyerlerine oturmalarınısaglar:::;arıız.

asıl içeriguı -yazı ve resimler- sayfaııızdaçeşitlilil{ yaratmasını l'laglayaLilirsi­niL. Bu bölümde sitenizin birligini bozmadan ~örsel efeld ve yazıyı

kullanarak çeşitlilik nasıl yarala1ıi1eceğiTli7.anlatılıyor.

Konu 8-----

Sitenizde Devamlılık ve SürekliDeğişikliğin Sağlanması

'" ,', ,

Bu Konudall-- Tutarlılığın sağ1<U1ması

~ Siteııiz;de birliğin oluşhııulnıaşı

... Arka plan sC(,:İini

~ Yön bulma araı;larımnkuUamnn

~ Satır uzunhığuTlunve yazının kontrolü

~ Grafiklerin, bölüm lıa::şlıklanmnve CJayfa ortasındaki yazıların kontrolü

~ Değişim Ihtiyacına karar verilmeSi

.,ı~f.r

Bir diğer örnek te sadece Mercedes satan birotomobil galerisinden. Eski isim olanwww.smithmotor5.com·dan www.onfy­mefcedes.com (sadece Mercedes) adresinegeçiş ga/erinin işini belirginleştirdi.

Favori isimlerimden biri American TransportServices (Amerikan taşıma hizmetleri) i~irnli birfirmaya ait. Bu uzun ismi ATe olarak kısaltsalar­

dı çoğu insan hiçbir şey anlamazdı. Neyseki şir­

ket, işi bilen birisinin de yardımıyla, kendine birisim buldu. Sonuç şirketin ne iş yaptığını anlatanwww.car5hip.com (araba taşımacılığı)

adresi.

Başlama noktası olarak kısaltmaları kullanabilir­siniz. Eğerfirmanın ya da kuruluşun adı zaten bi·liniyorsa (lDG kitapları gibi) adreside (idgbo­oks. com. lr) hemen bir fikir oluşturur.

Bazen ısminizin tamamını kullanmakta sorunuçözer (www.ı·cparkeı.com gibi), tabi bubaşka bir Royer e. Parker daha önce bu ismi al­madıysa mümkün olur. çoğu firma ismide tıpkı

insan isimleri gibi çoktan kayıtlarını yaptırmış

durumdalar. Bu da kısi:l ve belirgin isim bulmanı­

zı iyice zorlaştırıyor.

Açıklayıcı domain isimleri

isminizi bir URL'e sıkıştırmak yerine firmanızın yada sizin aktiviteletinizi belirten bir domain ismi deseçebilirsiniz.

Sitenize domain ismi almanın iki yolu vardır:

Domain isimlerinden sorumlu ODTÜ'ye (ayrıntılı

bilgi için dns.metu.edu.lr adresine bakın)

gerekli ücreti ödeyerek ya da daha önce doma­in ismi almış bir lııternM Servis Sa!jl;ıyıcı'dan on­ların verdiği uygun bir ismi alarak.

Mümkün olduğunca (aslında paranıı yettiğincel

Internet Servis Sağlayıcı'nızm size ayırdığı alanasitenizi koyup bir onların sunucusuna muhtfıç

olmak yerine kendi domain isıninizi almayı

yegleyin.

www.rcparker.com gibi adresler gördü­

ğünüzde bu firmallin kendi domairı ismini aldığı

<ınıumlıla geliyor. URL'iniz lUnifornı Resoun;e lo­cator • Internet adresi) caddenin karşınada,

başka bir şehrede ya da yurt dışınada taşınsaııız

hep aynı kalacaktır.

iyi bir domain adının özellikleri

iyi bir domain adı idgbooks.com.tr örneğinde ol­duğu gibi kısa ve belirgindir. Adresin kısa olması

insanların yazacağı harf sayısını ve böyleliklehata yapma olasılığını aıaltır.

Belirgin olması iyidir çünkü böylece ziyaretçileradresinizle işinizi birlikte düşünebilirler . az ön­ceki gibi lOG kitaplarına uygun bir adres olarak

I

idgbooks.com.tr kullanılmış. insanlar ufak birreklam la ya da broşürdQ de bu isimle karşılaşsa­

i lar hamen adresiniz! hatırlayacaklard".

2 lIöliim ii: Web Pazaı1aması ve Tasanm _ _ __ Konu 8: Sitenizde Devamlilik ve Sürekli Değişikliğin Sağlanması 113

,@limg u, ~OU' toppi"hfor g"n'Io'S.fe(~"moe

enlertaınme"l,olo

i\f"""""ki'.'·,."nt~ tokn"'" )'OLJr r"",nleCO·ROM (,u... r~r

QU' ~nnual hdid"ı'

C(J·FlOMguıde

Send a quıcr nol~

'"

_____ :t~'lnlor""'",,-

MacworldMagazine

prJl~- • And)! GM.. Mmd tlııtı oo€' word~. or Stı""'le Jobs' Sevt:ıold ke~'f1ot..

3ddreSS Po,,'sfBocks -ô:h'IJI

Apple's ~ ..wpon,,!)la ImElIJp,8nti

The Seybold prQlessltlnalpublısiıiııg 3how LS ın full w..ıngilt SdnFrmclsço's M(ls;Grıe

Centernııı or run lhıngs to , ..e

-, -••. Hı powE!rfuJ,aw<ırd~winningsoftwarE!~l\ii:,;;i.Ll for Ixııldıng effe<:tlVe,

Sitenin tutarlıhğınınen önemli ikinci par<;ası yazıdaki tutarlılıktır. Herz:·tman sayfanızın benzer parçal.an içın aynı yazıtipini, büyüklüğünü. stilini.rengtni, düzenini ve sütun kalınhgmı kullanın.

EVet, yazıtipini. bt:ıyüklüğ,ünü ve stilini kontrol edemezsınizdedim ancakbunu bag:ıl anlamda söyledim. Demek istediğim şu, yazıtipini, bü)'Üklügünüve stilini kontrol edemezsiniz aneak bu öğelerin birbirleriyle olanhağlantılannıtanımlayabilirsini"-.Örnegln ana başlıklar ıçin ~.uaşlık 1"yazıtiplerini kullanın, alt başlıklar için ~Başhk 2"yi. yazının kendisi için de"Metin Yazıtipkr1~ni kullanın. Böylelikle ziyaretçiniz hangi Web tar3y1cısını

lmllanırsa kullansın sayfanız tam bir Uytım içinele gön·inecektir. Sayfanın

görunü?ü Web Larayıcılannın "Başlık i ~, "Başlık 2~ ve ~Metin Yazıtiptni

gösterme şekli bunlar zaten uyumlu olacağı için önemli değildir.

Yazı

Şekil8-1:

Arka planı

aynı reııgi

tiim gücüyleku\\ıınm3k

yoluylabölebilirsin:z.

Sayfayı parçalara hölmenİn en kolay yollanndan biri de tüm arka plan ıçın

tek bir rengi seçip onu s8yfanın solunda bütün gücüyle 1%100 çözünürlük)kullarup sağa dogru gıtttkçe %10 ya da %20 renk açılması saglamaktır, Burent{ seçeneklerini birden çok monitörde deneyerek hangisinin en iyı

olduğuna karar verebilirsiniz. Bu metot beklediğinizdençok daha etkiliolabilir.

AmatörWeb to.sarımcılannınen çok yaptıg-ı hatalanjan biri de bülünsayfalarda ayn ayn renklerde arka planlar kullanmaktır.Bu, sayfalararasındakibtrliktcUğ) bozdu~u gibi aynı zamanda gerekli uyumluIuğusağlayamayan yazı yüzünden okunaklıIığıda bozar (Bütün arka planrenkleriyle uyacak yazı rengini bulamazsInız- öze11llde de linkleridüşününce).

Bu konunun ilerleyen kısımlanrıua çeşltU baı;,;lıklan belli etmek ıç1I1 rengInnasıl kullanılabileeeğ1I1igöreceksiniz.

ÇalışmnlanmzdakullanabUcccğinizbir arka plan yaratmarılIl Uk adımı yataydüşünüp sütunlan ya da tablolan kullanarak sayfayı Şekil B-I'de degösteriIdig! gıbi parçalara bölmektır (6. konuda da anlatıldığı gibi). Buparçalar ayrıca g"ezınme ardçlannı kolayca sayfanızınbir tarafına

toplamanızadayardımcı otur. Aynca dikey de düşünerek sayfanızı bunagöre ayarIayabll1rslIllz.

Sıtenlzin arka plam sayfalar Bl'asında tutarlı olmalıdır. Bunu ancakSitenizdeki bütün arka planlarda aynı rengı ve yapıyı kullanarak eldeedebilirsiniz. Eger ana sayfanızda logonuzun açık renkli hir halibulunuyorsa bütün sayfalarda da öyle olmalıdır.

Arka plan

TuLarlılığın gerektirdikleıi arasında arka plan rengi ve yapısı, yazıtipi,

Hnlderin yapısı, ayrıca boyut ve yerle:;;lirme bulunur.

TutarltfıijmGerektirdikleri

114 Bölüm lt Web Pazarlaması ve Tasanm _ Konu 8: Siıenizde Devamlılılı ve Sürekli Değişikliğin Sağlanması J

Olij.""ıı"r"rn'.\ıon

'''ı - ~ -__ , _

Web sitenize bi:ı.ıünlfık kazandırınanmen kolay yollarından biıi de (,,:ol~

bcışhklm-. bölüm snıırl~ın ve aııbaşlıklar gibi tekrarlanan hülümlcr ilflrl Aranı~

y::m (6. Konu'yu im:eleyüı) kullanmakhr. Bu parlf~ıJannda yazılipJt'rL

büyi.iklükleri ve stjlIen genel ularak kullandığmızyazıtipine. büyüklügüne vestiline ııyma1ıdır.

Tema, başlık rle bölüm başlıklart

Bd renkli bir arka plan kullaıuyorsanızııygulanacaken iyi yöntem. Şekil

8-3·te de görüldügü gibi gezinIIle dügınelerini ya da ikunlanm sayfa sınır

çizgisine vCJ'~ başka hiryere degillemiz bir arka pl~llLn önüne It0Y1l1aktır.

",:"::-::'·::l~~:::~'--'·i'""'" "'"0,"''''''','' _',"'"" C"" """ ""'_'''~~"".c~" •.••,,"'''"'''' """,,,,, oc :'lo<hnology(loIll) FO! oll\ti~lınfornısllon ab""t i'IIlT ,AS Iha lirıkç o.i"w orVl'·'I:M oı:!imll\ılır hor,.,ep.oe ~I"'~~~

OfllMte;t • !ı!ITP"[lyiEy.!',:ıtJ.!ıUlliı

.tkw~1llii

E",J!l".,,,"~t., J~~l, ~ i~" \ı

j

Aynı şekilde gezinl1lc araçlarını da sayfalann aynı yCline koyarak da birbütünlük sağlayabilirsiniz.Bu aynı zamanda ıiyarctçilerinİsl-pdikleri

sayfaya kolayca gltmelerinl de sağlaya(~aktır.Bu linkler! sayfaılUl sag:ında,

sulunda. 'Cıslündp veya altmda gr1,lplayabJllrsinit:. Alnaeımz site "Iayfalannızııı

ziyarelifiye L.'Uudık gelmesini sağlamak. böylelilde istedikleri sa}.-fayaulaşmalanIIlla yardımcı olmaktır.

Şekil 8-3:Gezinme

araçlarıilin

d(lzenlcnmesibulunmalarını

Kolaylaştırır

r.t,

jif~ri,ir,

ı~lt,c~-':'-~.'-}r"-'I'_'":,r."''Oclı_,ı,,;..ı,,,1o.1

~ )--")'W'i~ <;....' ';'CS'o, l= ı"'··,f:t-:, i ..

'''''''--,..... " ....r'V"GI'''''' i

. ~.I_':<' 1..1 i'

Çeı;;Hli sayfalann bLr bütün oluşturmasınısaglamanill bir yoluda l(lgonuzı~

aynı boyut ve şekilde bütıjn sayfalann aynı yeriııe IwyrnaklıL Lo~oııuzım

boyutu Sayfanın her zaman aynı yerinde ı;ıklllası kadar önemli degildiL

l<:ğer sitenizin arka planı için \~ift renk kullanıyorsanızyazınu.ın ilgi<,:eiunesiııı saglamaru..n bır yolu da altbaşlıklan iki rengin birleştiği yeıin hafirü8Lüne koymakLıl'.

LO(jonun rle (jezinme araçlarmmuV(jun verleşimi

Bütün sayfalannızı birbirine bcnzetrnek ve yazı sütunla.nnızın OkUIUlk'l.Sını

kolaylaştırmak ekranın sağında Ve solunda bırakılan boşluklan ayarlaına.k

kadar kolayolabilir. Bu teknik hiçbjr alan kaybına sebep olmadan kolayakunıır sayfalar gibi yararlcu saglar. E::3u etkiyj, tablolan veya sütunları

dr-stckleyen yazılımlarla sağlayabilirsiniz (Sütunlar ve tablolar)" ilgili aynııtılı

bllgiyi 7. konuda bulabilirsiniı). Bu Leluük Şeklı 8-2'de de görüldüğü gibiözellikle arka planla koordine olan ycuıda son derece i:,;e yarar.

Şekil8-~

Darsütunlardaki

yazının

arkaplandaki

değişikliklere

uymasını

saglayaraketkileyiciolmasını

sağlayın.

r1 Bölüm ii: Web Pazaı1amaSl ve Tasanm ---------

,.-­ri

_____Konu 8: Sitenizde Devamlılık ve Sürekli Değişikliğin Sağlanması 11iGrCl[ik yazının en büyük avantajı it: sayfalarda küçük -böylece hızlı dagörünlülenlrler- olarak kııllanılabilmeletidir.Küçük olarak kulhmı!sada buyazılar ziyaretçinin bilgisayarındakiyem şeçeneklerinebakınal~Sı:lIn arkaplandan kolayca ayınlt'dilipokuyucunun !lgisini çeker. Buna ek olarakgörünüş üze.rinde daha fazla kontrolunüz olm. Böylelikle ziyaretçi yazıtiplntTimes New Roman'dan Ariara da çevirse başlıklar ve grafik yazııım

kul1anıldıgı diğer bölümler aynı göıiihir.

Sadece bir ya da iki değişmeyen götürıtü bir Imaj oluşlurmaya yeter.

Gürsel efektlerSayfalanmza büıünlük kazandımıanınson bir yolu da grafikleri vefotoğraflan sayfalann a}ııı yerine yerleştirmekve aynı şekilde olmalanmsaglamaktır.

Örnegin, fotoğra11an tamamen aynı yere yerleştirmeyebir alternatif dekıtoğraflannarka planlarını hep aynı tutmaktır. Bu konuda örnek olarakŞekil 8-4'ü inceleyebilirsiniz.

A}TIı şekilde sayül.lamuza koyduğunuz fotogra11ann bir bütünlükolıışturmasımaynı çerçeve yapılarını ya da gölge etkilerini kullanarak dasaglayabilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken tek şey bir fotoğrafı eklediktenSflnra çerçeveyi ya da gölgelendirmcy1 uygun ı;ıekilde ayarlamayı

1ınutmanıaldır.

Dir standart oluşturduktansonra dna uyun!

Sayfamza Çeşitlilik KazandırmakSiknize göı·sel çeşitlilik kazandırmak için birkaç yolu deneyebilirsiniz. Çeşitli

sayfalarda renkli resimler kulllınaraleveya ya7-lnın şeklini bütünlüğü

bozmayacak şekilde değiştirerek bu aUlaeımza ulaşabilirsiniz.

Sitenizde renfjin kullamlması

Sitenizl renklerıdirmeninen lwlay yolu sabit bİr arka plan rengi ü7-erindefarklı bölümleri farklı ve uygun renklcre boyamaktır. Bu ilgili sayfalar onlaragiden ana sayfadaki linkleI'le aynı renkte olursa en i); etk1yi bırakır.

ŞekiS<t

Foto~raflarırı

tutarliyerleştiril­

mesi çeşitli

sayfalarabütürım~

~azandırır.

·:::.{=~-;:;::.::::::=:~.., ::.::<,:.~-:::;-... --.-~••~-........

."'1"'."....• ...~ ~."", ,._,....... ' .....O~•• _ ._.....·_.-. ~..~,~·....-~~--,.-.-_ -.......-....".,........._- .

· ' .._-_....~,,-_.,......."_..--~~~....,

<''V'"'" ...,,.,........_,,,.. ~-....,~_ .... '-".~ ...._..,---· "'~".__ _..."_'''"'~M_...~, ....--

-==='----'-"=.=--c~.,_,.,~~__~

Renklerin dilekat dağıtıcı degil ilgi çekiei olmasına dikkat edin. Renklerbiltün dikkati kendi -üzerlerinde odaklamadan sadece ilgi çekmelülir.

Az önce anlattıklanmınkısaca özetlersek: Ana sayfanızdakibütün linkdüğmeleri için farklı renkler kullanın. Sonra bu linklerin bağlandıgı i."sayfalann arka planlanm veya başlıktanm ona giden lınk'ın renginde Yap~.

Böylelikle sitenizin bütüıılüğiinübozmadan ona çeşitlilik kazandırabillrs1hiZ.

F.'!Site zıyaretçilerınizbu renk ilişkisini hemen beninıseyeceklerdir.Sonuç;olarak bütünlüğübozulmadan ziyaretçIlerin ilgisini çekebilecek kadar; ~.degtş1kl1ğe sahip bır site olacaktır. Bu metodun kullanılmasıçok basittir~e

özellikle bir renk paletinden iyi seçimler yaparsanlZ son derece yaratıcı 'folmanızı saglar. ' '.

118 Bölüm ii: Web Pazarlarnası ve Tasanm __----Konıı 8: Sitenizde Devamlilik ve Sürekli Değişikliğin Sağlanması )

---~

."0'"H,,,"..,··••"",'Ph... ",'"T.,...",..,,,,,,,,h.•

U,,, o.,nııl'"" ,"",ı",,,,",,,,dıll' wo,:d o.",'W",ofrl"'·'''",,,,,,,[:t''·'LI',,,,,,.lı,,,

YOU c"" ~"~"""'ı ~"""'" "yı,,, J'.~"Q'O~"'''.Jil.,'"o ı","""",",,"", "",j\h< '. " ."n"'-"\ '.,-! Md Uıl.l_'''' ,"'-l"t: "", "LO,

1,""..,"",0'" ""vl,"",h~"'"i.. i,,,p"OI'"I".""'.. IiI<'A,"!''' il",~". CO"'!. O'Jpj·"f:d,,"''''', ı,~"," r:l(fle< ~'~"'I'Vr'''ı, }i,,,',fiıdeilı>' "4.1' ];."".I"fi·"'''''''''~ ;-""'-'''''''fi,FU;I"'h, l'''''""ı".-'''~m', .v'''·''''U<rDmen .",jd,.•,g.'~'

Fo' I'l.'g'" ': f~,.l;-o,.', ''''i'"~ oH,;,,,, ".,ntI~·".'<,.'

,-

Uunun yanındabütün başlıklar. a1tba:şlıklar, yOlLl ve yan barlar (ziyard­çilerin takdir mektuplzmnınbulunduğuyeder) için aynı yazıLipi. büyüklüğii

ve stilinin kullanıldığınadikkal edin. Başlıklar ve rutbaş1ıklar kalın SanaSeriİ tipiyle. ana yazı ve yan barlar ise normal Sans Serifle yazıldı.

Sltemdc ycni bir konudan bahsedileceğizaman beş sütundarı dördünı;

hapsnyan tek bir sütun kullaIlllıyor-Bu örnekle sütunlan soldan sagaokumak zorunlu olmadığı içiıı yapı bu şekllde ktlllanılabiHyor.

Daha da öııemlisi, içindekiler bôlümünün bulundugu sayfanın yapısı diğer

sayfalara genelolarak benziyor. Örneğin:

v' "Writer" (yazar) başlıklı sayf:Lnın sol sınırı mıa sayfanın ~Writer" yazankısmınm sol sırıınyla aynı (ŞekilB-6),

Ayrıca aynı yazıtipi. büyüklüğü \'e sCiliııin bütün sayfalarda iuıllamldıgıııa

da dLld\:at edjn. Yerle*tirme ·bu örnekte sola yapışı!\:- hep ;;ıynı. Egerherhangi bir yerde ylU! veya başlıklar ortalanmış ol:saydı sitc bÜl.üıııügü

ciddi ~dtllc1e zanır göreceldL

v' "Speaker" (konuşın<ıcı) başhkh sayfanııı sol sının an;;ı sayfalUn"Speaker~ yaY,.an kısmının sol suıırıyla a)111.

ŞelallHl

"Writer"(yalıır)

başlıklı

sayfanın solsınırı anasaytilnııı

"Wrıter"

yazankısmının sol

sınıfıyla aynı

v' "Ad man" (reklamcı) ha~lıklı sa)1i:uıın sol :sının ana sayfaımı ~Ad man"yazan kısıııııun so! slIıınyla aynı (ŞekilB·7),

v' Tatalyst'· [yardımrı - geliştiriCI) ba.ş!Ik1ı sayümm sol sının alla sayfanın

"Calalyst" yazan kısmının sol sımnyla aynı.

-

......-.II.nl'''tIi.

Conla<:t !HO ~·yo,. ....ant

all ımpMtl:ı1 cl1lıque of)"lU current ne""le".r"f Ln",ketıngpr'_g1",n

Atı Duın

Hol.\'~~ tel Roger C P",ker"",.I Y"'m-j-",·,.p~t Roger ('''''>X ~ ı~,l!

C P..-k.eI·.m"'I<"~\Il l':!.':.i~.!!'::.~toYQ\l!

b"!<çO'1I1J t~ ....ork. mor'.emı.g problem.

Learn h".... ı '.•nhelr j'>U

!'.!'l'l ,"e "'UJ '-,IIıI,L'ltO',

JeSL2Li ,kılıs

I.ctmo ",~Imo",""ı;rlıl

conter,! t" y~"ı: lıeXl

V'''VHdl',-Il··:l.''U", ,,,",.';",,.

P,.e.-ı tour, foı Mocl'o,oftaıı;,! Softw"", !'IJblı,1ung

.hv.... I,O'.. i L,"' hdı, ·.•,:.,_I.,H'.'."" ;t·,·-,...GJl·,"P":'··

is Roger C. Parker?

(":er 01111 !mllr",ı U(L,jU&

~'~n copıe, of rm":'::t .. ·.h:

FıO'l out how i can L.t!Li:.~

.·ldmear"'\~t>"!'..:,:ı,ıJ':i!LI"

'{our pnnt lIlld w~b<Oll111lU!Jjca~o"". ClıentJ

",dııdo lb.e ı<ııd Hewlell­hck.:ıd

lıi1ilP3

«tWho

SileniZin bütünlüğünü boımadan ona çeşit kazandırabileceginizbir yol daı.,:eşiUi sayfalanıı içeıiklelinegöre sütun kalınlığını ve yerleşiıninideğiştınnektir.

Deijişken sütun kalmlıijı Ile yerleşimi

Örneğ1n benim Web sitem beş sütlIldu bir yapı kullanıyor (www.rcpar­kcr.com) ve hiçbir zaman bu beş sütundan dördünden fazlası kullanılmıyor(Şekil 8-51. Genelde boş bırakılan beşinci sütwı okuyucunun gözünündinJcnmesini sagiıyor ve gerektiğinde ana sayfaya. sa)1anın başına (ya da birsonraki sayfaya) liIlk koymak i<;in yer oluşturuyor. MS Publlsher 97 vePageMaker 6.5 gibi sayfa yapısı programlan sayfalann bu şekilde

yaralılma:sıIll kolaylaştıl1yorlar.

Duğıııeler ve grafikler Için renk seçimi sınısında birbiriyle uyumlu renklerseçerek hem stteni7.in hütünlüğünü korur hem de bir imaj oluştunırsunuz.

Sayfanıxa renk kaLmaum birbaşka yolu da grafik ve fotoğraflann eırafındakiçerçevelerin renklerini uygUJl biçimde değiştirmektil".Bu metodun Ilasıl i~e

yaradığ:IIll görünce şaş1racaksııılZ.

Check. olJt rej'rlm, "fmy1ll0llLlılyS"'"",iAdYlce""I"n"" tlıa~ ~l'l-'e~,."d ""

i..;~:'~':~1h". :M!cro,,,.ft', ,,~.

Şekil~

Siteminklasör

sayfası beş

sütunlu biryapıya sahip.

Bölüm ii: Web Piızaı1anıası ve Tasanm __

Bölüm III

Rich Tennant

Yüzyılımııda Kağıt

Baskı Tasarımı

5. Dalga

~.,,,,, c P,",~ "'''''' ~"'" '''''','','',''"''.",.-.1o"'.~·,ın·'

&d"ıııı

10.0,•• ,': t"I,_,hdp'd~ı>I!"""H..F,."J\f,,"o

s, ..... "'·.·,·••. """""',>."ho_'d,,,,.,,,,,,,,,,~

"""""'''''''''~<''''''"'''''''''''''''''''''''"oI'";,~"'',''''' ,,,,",0"".1<> ~"..ı"""f,~ r,,,f.~

F",,, ': 1'.k·,'"h.ıL·•.j~,",hh'.J ".~' h~""'''''<o'lf'",,,...,t,,,,

11,,,,1,"_r., ',"_~ 1,""'.... OM .y",". _. i~", ",,"

",,,,,-,,,,"''''',,,",_I''"m,''''~''''<N

Ro..," "".'."b'Ip'HoIlot"" ....~". .-,."''' i•.,"'"'IlA.-·"~'~""" '''',1:1,"'.''''' ~,~" .".~ k'

~ı _

Şek;I8-7:

"Ad man"(rek!amcı)

başlıklı

sayfanın solsınırı ana

sayfanın "Adman" yazankısmınııı 5[\1

sınırıyla

aynı.

Ana sayfadan bağlarıılan Bayfalann hepsinde tek bir sütunun zlyarel\~i

takdir mekluplanno ayrıldığına dikkat edin. Bu sütun kalın sütundan ı;in

s(]hınla aynImış durumda. Van bar yazıtipi de onu asıl Ya7.ldan ayırmak içinküçük tutuldu

Standardln Tekrartİyi diişi.inülmüş basitlik Web sıtenizin çeşitH sayfalanna bütünlükItazandınr, siteyi degişik konulara göre höler ve her sayfaya ayrı birgörünüm kazandım.

Arka plan, yazı ve- görsel efekUerdc minimum dcglşiklikyaparak sitenizdetekrarlanan bir standardın oluşmasını sağlarsınlZ. Bu sayfalan renkler ileçe-şitli kılınamza yardımcı olur. Sonuç ziyaretçilelin hatırlayacagı bir Websiıesi olacaktır.

"BiLGiSAYARlNDA 256 RENK OLMASıNıTAKDiR EDiYORUM EDDY, ANCAK HEPsi

AYNI SAYFADA KULLANıLMAlı MI SENCE."

Bu bölümde...D ir u?kiirnanı hazırlark:~. ilk olarak metnin kf:ndisiniD ulu~LlIrursunıız, bu bolumde- anlalacahlanmsayesınde i5e bu ~rıeLnin çok daha etkili olmasını

sağlayacakslJilz. ULiinıinü;-,ü (uoküll1am11lz), pGZanıuzı

(okuyuclIlanııızl ve rakipleriııiıi (okuyuellllım ilgisi İ<;ir~ isiziııle yarışan Cıigt'r Yemlar) incf'.lf'rken pd..üırlal11ümantığıyla yaklaşırsalllL külü filçjrkrj daha çabıık

farl(.cd.iı~ iYi.leri lı~'l..hl?ir biyinıdC' !ıf:'ııiıııscyerek UkU~'I1('Uıa-rm ılgısını ç(~kdJılırsl1ıi:ı. Işte oncl811 sonra unları Hle~gul

c!rııf:k ü;iıı bu bölümde veıilf'll iplH.,:la.nndanfaydalanabılirsiniz.

I(onu 9

Etkin Kağıt Baskmm Temelleri

8u Kuımda

Sayfa .v<l.pısının temel ögelf'ri

DuŞ alanın önrmi

HaUann önemi

Dügnı sÜllln sayısının sC'(;imİ

Y,uLlipinin seı.;imi ve kullaıııIl11

Ll aha önce 2. konuda ua a1l1~ttığlIn .!~ibi kağıl b~skı sınısırıda k~d~anılmıaraçlar Çiıgu yönleriyle Wd> ue kuBauılaıı araçlara benzerk\". I\.agıt

baslu özellikle yüZıtipi ve renk konwJunda (,'ok uaha fazl;:ı k(lıılrole sahipolnıamzı sağlar.

KaglL ba<;kı ik yazılipi. büyükhıgü ve sLili. harf. saLır ve paragmf yapısınınen Ince aynnhlanrıakadar hcr tü.rlu paı"l,'<:uun lanı lwnlrolü ;,;jZif<- olur. İlerde

13. komu.la da açıklayaeağun gibi kağıt ve nıürcll:kep sel;iml11izlf'. baHılanuoküm<uıınlzuı ııasıl göıünecf'p,ini ve dalıa da örıcmlbi okuyucunun isl.cl\.le­riLıe uygunlugunu ayarlayabilirsIniı.Bunun ycuııııda bütı'ı.n okuyucuların

aynı doımlIlanl okuyaeağınuanelUin almanııı zevkini çıkar..hilirsiııiı,

Somut ultluk.lanııdan-okuyucular yanj;:;ınnua laşıyıp birbirleri.ykjxıylaşabilider- kağıt baslu dokümanlarda göz gezdirlllf'k (sayfalaı an'1sı

ilerlemek) \Veb·(1P.n daha kolaydır. DiltülI doküman giiık'riııiııôJlümk olduğu

i~:iıı okuyucular aradıklarını kolayea bulabilirler. Web s:lyfaslIllla ııkl8nıak vesayfH.'yl kayuırıuak çok dilim uzun zaman ahr, Buna ek old.ral\. kağıl baskıda

okuYl.lcuJ;:u: aynı anda iki sayfaya ve sayhınııı altma ve üstüne aynı and"ı bakabilidcr. Bu soıııutlul\.yeni sCl.,:elıeklcr \'erercl\. uaha esnekplmanızı sağlar ancak uYrLL z:;"manı1a Web'de kar?lla~HlayacağI1lJzyenitasarım sonuıla.rınada sebep olur,

Knowingwhen fostop is

importand

Bölüm iii: YÜlyllımlZda Kağıt lIaSN Tasanmı _

Ka9-'t Baskı SaIJfasmm Ana ParçalaYıi~ter broşür ister uzun hir yazı luv:ırlaym kağıt baskıda dokümanınon temelözellIği vardır. Bu bölümü n amacı hazırladığınız doküman tipincten bagımsız

ola-mk tasarım aşaın..'1sında uğraşacağ"mlz yaptlan size tanıtmaktır.

Degiş!k tip dokümanlan daha sonraki konularda inedeyip sayfalan değişik

elkiler vermek için nasıl ayarlamanız gerektiğiui anlataeağını. Bo konuların

hangi parçalaı'la ilgilendiğini anlamak için Şekil 9-1 'c hir göı atın.

ÜstbittJi (Le AltbilfJiÜstbilgi ve aItbilgiler her sayfanın üstündeki ve altındaki yazı veyagra11kierdir. Üstbilgiler ~~ogu zaman sadece dokümanınbaşhgını ve/veya ilg:llialtbaşlığr jçerirler. (Eğer bu kitabın sa~rfalarırun üst kısmını ineelerseniz LOGkitaplarında kııııanılan şekli görürsünüz. Sol sayfa bölüm numarasını veadını, sag sayfa ise konu numarasınıve adını içeriyor. Aynea hcl' iki sayf;ıda

da sayfa numarasıbulunuyor). İş gazetelerinde I,:ugu zaman şirketin logosuya da gazetenin ba~lığı bulunur. Üstbilgiler özellikler geniş dokümanlardaokuYlIC'llıınnyerini hulmasını sa~ıarlar.

iı

iı\

_ Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Teınelhıri

~- ------~---------,

Üst bilgı - =f§Ü~t bilgi See/ıon 3 Managing unru/y employees . _

çizgisi

Düşme ı----- Terminating users ofs"'.n i---"" ransom note fonts

.n.b.,h' 1111-~~-8a,langıç __---j-----~ ~büyük harfi _ Anolher

subhesd

Metin _------t-----~Idenlltying___---f-;:=::::==-:::; culprltsAlt Ba"lık - ~ --

Hudgoeshere

125

.-/ -+-----t--_t__-

Üstbilgilerin çoğu zaman altlannda onları sayfanın kendisinden ayırtın blrÇizgi hulunul'.

Üstbilgilerde kullandığınızyazıtipleri ana metinle- genelde uyumlu olmalı

ancak onlan sayfanın genel havasındandeğişik kılmak için de ufakfarklılıklar içermelidir.

SHyfa numaralan. cHt sayısı ve tarihi gibi diger bilgiler Ise sayfanın altkısmındaki aitbilgilerde bulunur. ÜstbilgiJu gibi altbilgiler de dikkatIdagıLmadan ilgi çekmeltdll'. AUbilgllel"in yanma çekilen çizg:llerüstJıilgileıinkilerle beraber bir simetr! havası oluştururlar.

Genelde mektup, öneıi ve eğitim eL ltitaplan gibi dokümanlarda ilk sayfalaraüstbilgi ya da alibilg] düzeni bozmamak için koyulmaz. Aynı şekilde yeni bİr

bölümiin veya parçanın :Ilk sayfasına da üslbilgi ya da altl?ıilgı

koyulmayablHl'.

Şekil 9-1Kağıt baskı

sayfasının

ana tıısarım

unsurlarının

gösterildiği

örnek sayfa

Alt bilgi çizgisl ->t... 'Sayfa numarası

De!ıişen sayfa Bltı

LofJolar (Le başltklar

Sayfa içi bilgiSütun arası

bo,luğu

Kavmı, yazı

iLogolar ve başlıklar okunmak için değil de tanınmak için kullanıldıklarından

birbirlerine benzer. Logonuzun okunaklı olması gibi bir kısıtlarnanız

olmadı~ı için de yazıtipi seçiminiZde çok daha yaratıcı olabmrsiniz. Metninasıl yazısı için uygun olmayan yazıtipIertni logolar ve başlıklar içın

126 Bölüm lll: VÜIydımızıla Kağıt Baslo Tasaııou _ ..__Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri 1kuııanabilirsiniz. wı:(odaki harfleri gererek. yapıkırıııı bozarak. üst üslegeçirerek yeni biçimler geliştirin. Arnı şekilde harfleri desenkrle duldurupdegişik arka planlarm önüne koyabilirshı1ı. (Şekil 9-2)

l..Qgoiar genelde şirketin grafiksel bır semhoJı:inü içerdikleıindenbaşlıklardan

daha farkJıdırlar.

LcıgoTIUZU veya başlığınızı ayn bir dosya olarak kaydec1ip sürekli bu do.syayı

kullanar:~k her zaman loganıın ya da başlığın tÜm yayınlarda ayııı göıiiııdü­

ğündcıı emin ulursunuz. Öneri mektuplarıya da raporlar gibi resmidokümanlarda genel b8.şhk ve all bdŞ1ıkku-y3ymın )'alısıyla aynı tipteolmalıdır ancak farklı görümnesi için daha büyük olarak ayarlanır,

Okuııaklı ana başlıklar okuyucu)'U takLp eden yazıyı okuma konusundateşvik eder. Okunması zor oları mla başlıklar ise. sadece okuyucununcanının sıkılmasına sebep olup onu sayfayı t.;evirmeye wrlar.

Özellikler rcklmn hazırlarken ana başlıkların ya.zıliplerillc, yazıtipi

büyüklügüne ve stilinC' çok dikkat etmelisiniz çünkü ana başlıkım teli:başlarına çok şey ifade eder.

Ana başlıklar sunduklan 8.Jl<l metin ile güçlü bir gürsel z1thk oluşlunııu1ıdır.

Bu zıtlıgı ana başlığı genel mcLin ile aym olmayan fakat benzer bir yazıtipin­

den seçerck. ana başlıgm agırlıgınlyükselterek (örneğin LO - 12 punloagırlıgıııdabir yazı üzerine 18 - 24 punlT' agırlıgında bir ana başlık) ya daana h;ı~lığı kalın ve a[;,1'11- bir yazıtipinden01nşluraraksaglayabilirsiniz.Genelde bu etkiyi yukarıJ.alü tekTIikkrin bir kombinasyonunu kullanaraksagj"yabilirsiniz (24 punto ağırlığında Univers lmlın bir aııa ba;;lık ve 12punto ağırlığındaTimes New Roman meliıı). Du daha çok ana başlığın

sundugu metne ve ba~lıklann hiyerarşisine bağlıdır.

Ana başlıklar normal başlıklardaııokuıımak için ıasarlandıklarındaııfarklı

olurlar; bu ytlwen ana başlıklm' okl1yU(~alara hatırlamalangereken birimajdan çok faydalı bir bilgi yemıetidirler. Ayrıca ana başiLklnr lçJn seçtiğiHİZ

yazılipi son derece okunaklı olmalı ve aııa başhğ;a vcrdiginiz öneml ağırlığıylu

yansılmalıdır. Diğer bir deyişle şirkP.lini7..deki çok önemli bir geıışmeyi

anlatan ve tüm sayfüYl kaplayan bir makale için 14 puııto ağırh~ında

normalitalik yazı kullanmayın. Bu tür bır başlık verilen örnektc hiç işe

yaramayabtlir' çiinkü okuyuculann bu tur bİr baş!ıgı gördüklerindedikkatlerinin başka bir yöne kayma şansı çok yükHcklir.

Büyük ölçüde ana başlıklarmyazıtiplerini, yazıtipi bCı.yi.ikıüklerinivestill('rini ayarlamanızsizin masaüstü yayıncısı olarak ba~annızı etkileyc(:eil..­tir. l\.olay okunur ana başlıklar okuyucuyu devam elrrıeye teşvik edcr; zorokunan ana ha'ihklm' ise genelde okuıunazl<ubile

Ana başlıklar

f~.

i,

Adobe lllustratar ya da CorelDrawl gibi prugramları kullanarak kendiniZe birlogo veya başlık gelişLirip ayrı bir grafik dosyası olarak kaydedebilirsinjz vedaha sonra kullaııabi\irsiniz.

1 ..~

r--------------------------·-------~-----'~;--'(::i'J,t~

i!,

ŞekiI9-Z

Logoları veyabaşlıkları

oluştururken

harflerigererek,Osl

ustebindirerek.,yapılarını

bozarak ya diLfarklı ark.aplanların

önünekoyarak.

dBğişik etkileryapabilırsiniz.

Yapmi:lımmız gereken üç şey vardır:

[JNYIELDINGI

~ Bölüm iii: Yiizyılımızıla K~ Baskı Tasanmı _

ıl Asla ana başlıktann tamamını büyük. hartle yazmaym, Genelde iseyeni başlayanlarana baş1Jklannokunmasınıkolaylaştırmak içiJJ t.ümh::ı.şlıgı büyük harfde yazsalar da aslında bunun tersi daha doğrudur.

Tnm'lnıf'n büyük harfe ayarLınm\ş rum baqlıklar harflertkki uirDlrinctenfarklı olan etkileri içermediklennden dola)'l zor okunur ve dıkkat

çekmezler.

-..."U~~feldı~gıOkuyucular

değişik

kelimeleretömrken

şekillerinden

faydalanırlar.

al Asla ana başlıktann altlarını çizmeyin. Ana başlıklann altının

çizilmcs! sizin tasanm işine yen1 ,girdiğiniztn kesin bir k3nıtıdır. Amı

lJa~hklann altlannın çizilmesi harflerin satır altlanna kaçankısımlarınıngörülmesini engeller ve okunmayı güçleştirir.

LI Asla gereksiz yett ana başilklsn ortalamayın.Masaüstü yaytncı\d.,

program1anmn yazının ortalarırnasınıkolaylaştımmsıbu lekn1ğın !ıer

zaman etkin oldugu anlamınagelmez. Genelde sola yaptşık anabaşlıklar sağda biriken boşluk sayesinde ortalanmış ana başlıklardan

daha etkin olurlar.

Altbaşlıklar

Altbaşlıklaryayın tasarımındaen az dikkat edilen hususlardan hir1cUr.Altbaşhklan hüyük yazılan yutulabilir küçük parçalara bölerken kullanın.

Altbaşlıklar sunduklan yazlIIm reklamını yaparlar. H~r altbaşlık metniniçeri~i konusunda bir ıpucudur ve sadece göz gezdiren insanların okuyucuhaline gelmelerini saglar.

_ Kono 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri

Başanh olmalan için altbaşlıkların da ana başlıklar g1bJ. sunduklan metinlegôrsel bir zıtlık oluşturmalangerekmektcdir: okuyucular sunduklan yazıyıa

kanşan altbaşlıklangeçebilir. çoğu zamAn tasanıncı b:ı.rafmdan surırluk1an

metnin yazıtipinIn kalın haliyle yazılan altbaşlıklarg~reklt zıtlığı oluşhırama­

nıklan için haşanh olamazlar.

htc s1z1 yönetmesi ıçJn birkaç öneri:

tıi Zıtlık içeren yazıtipi kullanın. Altbaşlıklar farklL bir y;:ı.71tlplnde

oJuşturulduklanndaen iyi şekilde amaçlanna ulaşır. Metin yazıtipinin

kalın halini kullanmaktarısaana başlığm yazıttplni kullanın.

LI Altbaşlıldan belirginleştirmek için fazladan boşluk kuııanın.

Altbaşlıklarmüst kısnıına fazladan boşluk koyun. Bu boşluk altbaşlığı

üstündcki yazıdan ayınp sundugıı yazıyla bütünleşttrir,

LI Altbaşlıktarı belirginleştirmek için grafiksel vurgutan kullanın.

Altbaşlıkjandaha bellrgin hale getirmck için üstlerine veya yanlannayatay çizgiler yerleştirtn.

LI Sarkan altbaşlıklarkullanın. Sarkan ba:şlıklar sunduklan yazınııı sulslI1umCıan daha solda bulunur. Bu tür bir altbaş1Lk özelWue önerinıektubu ya da rapor gibi tek sütunlu yazılarda eıkindir.

LI Renkleri dikkatıl kullanın. Genel kanınııı aksine renkll yazı normalyazıdan daha a7: dikkat çekicldİL Yalınızda renkleri kullandı.!4IIlızda

çekiciHği artırmak Için daha kalın ve ağır yazıtipleri kullanın.

LI Altbaşlıklan gereksiz yeı-e ortalamayın.Sola kaydınımış altbaşlıklar

gt"nel ol<'lrak orlalaı:ımış olanlara göre daha ctkili olurlar.

Metin IJazlslMetninizdeki paragraflar doklimanınızdavermek istediğiniz mesajıiçerir. Duyüzden masaıistü Yflyıncılıkdabaşan İç1n genel metninizin kolayokunu!"olması şarttır. İşte kolayokunur metin iç[n birkaç ipucu:

LI Yazıyı sayfaya doğru yerleıftirin.Bu konuda en popüler seçeneklersola kaydınımışve ayarlanmış metin seçenekleridir. Sula kaydınImış

yerleştirrnedesağ sınır tam o.n1amıylabelirgin cteglldir. Her satınn

kendine has bır uzunlu~u vardır ve kcltmeler satır sonuna uydunılmak

zorunda olmadıklan için kesllmezler. Bu yerleştirme şeklInde başımnın

ana11tan bütÜn satırlan inct'"Jeyip hiçuirinln üstündekine göre çok kıs~

ya da çok uzun olmadığındanemin olmaktır. Sağ taraftaki düzensizyapının okuyueuyu rahatsıı etmemesi gerekir. Şu an okuduğunuzyaıı

sola kaydınımışyapıdadır.

12~

,30 Bölüm iii: YiizyllımlZda Kağıt Baskı Tasanmı __ ------ _ Konu 9: Etkin Kağıt Baskııı1ןI Temelleri ,.Ayarlanmış yapıda bütün saLıdar Lamamen a'ı'lll uzunluktadır. Buk.iL:iptakl ek yazılar ayarlanmış )'crleşlirmeyapısındadıL Kchnıc i~le01yazılunınız im ayarkunayıharf arası boşluklanııı kulh.uıar::ikyapill", Bulür ayarlamalarda çoğu zamarı kelimelerin garip görünü-?ünüengellemek iC;iıı satır sonunda kelimeler kesilır. Ayarlanmışyapı

dol"üınana geleneksel ve resmi bir hava vermek için kullanılır. Gnzc:ldersatır bi'tşına maksimum kdinıeyl so.i{ladıg:ı için ayarlanlUlş yapı

kullanırlar.

ii' Doğru yazıtipin! seçin. Y<uıtlpkrt şekilleriııde olduğıı .giLıi

yoğunluklarıııdada farklılık gösterirler. yogunluk Ycrilen satır

lIzlUlluguna sığdırılabilen kelime sayısıdıl". Bazı yazıLİplerinin anabaşlıklar ic,:in uygun olması gibi bazılan da genel meLin için l1Yf:.rımdur.

Başarı duğru yerde dogru yazıtIpini kull<ulIp gereksi~ yere ilgı çekenyazıLipleündenkaçlUmaktan geçer.

..... Doğru ya~ıtİpi büyüklüğüyle satu arası boşluklarım seçin. Küçükyazılı uzun satırlardan kaçının çünkü bu tür ya~ılal" tam anianııyla

okuyucu katilleıidir. Kolayakııııu!'metln yazmamil yolu dognı yazıiipi

Lüyüklügünürı kullaıulmaslIlllan ve satır arası boşluklarının iyiayarlanma:-ıından geçer.

..... Kelimeleri kesin. Kelimelerin kesilmesi salır sonuna sıgmayan

kelImelerin bölünmel:ıj demektir. Hem sola kaydınlmışyapıda hem deayurlanmışyapıda kelime kesimi kullanılırancak bunlardan Ulundekullannu daha azelır

..... Uzun yazıları bölmek için madde imlertyle veya nwnaralarlaaynlnuş U8teler kullanın. Listelerin sırası önemsulten madde imleriLıi,

önemliyken numaralan lmHanın.

Metin sonu sembo//eriKüçük metin sonu sembolleıi iş gazeteleri gibi y"yınlara karakter kazandınr­

lur. Bu senıbollerokuyueubra meLnin sonuna geldiklerini gösterir. En iyiseınboUer metinleriyle ilgili olaııJarelır. Hergün yenilen çıkan rcsim yazıtipi

denilen yazıHpleri harlleı· yerine bu seınbollerih;ermektedirlcr Şekil 9-4'iebunlardan bir örnek görüyon,unuz. .

BaşlanlJıç bÜIJük harfleriBu Lür harller la:-;arnneı!8.nnönemli bir yazının La::;;hı.ngıeııııya da önemlibölümleri göstermek için kullanclıldan aşın büyük ilk lıurllerdir. (İstediğiniz

meLodu kullanın ama tutarlı olun). Bazcn bu harflerin küçük halleri makHle

Ş.kil~

Bol mikı~fda

ynııtıpi

harflerderı

değıl d~ ~üçük

sembollerdenoluşur. Burd<ır

meiili sonuseıııhollefl

ularak idcnldır.

*~!~~~:~O*O.O.**16

O T * O • I".. .;i~ .:. * ll. O~i:\ !fJ t 'll' :?< ~ ~ @ 'li" + (l) ırE bH

"tr O ... tt t ... ~., ~ "" ~ -:- ~>.. ... ~. .,. .. .,. ~ *' * ~ -~ *bölümleıini bclirtmek için lmllamlabllir. Başlangı\,: büyük harneriokuyucunun gözleıini çeken 111ıkna\l:::>lar gibidir. Ayrıca OU tt'ır harfleri Ilzunyazıları bölüp görsel rahatlama saglanıak İçiu de kull<-ıı ıabilirsiniz.

Bu lür harflerde birkaç seçim hakkına satıipsiHiz:

..... Yükseltilmiş büyük harfler: Bu tür harfler yazının ilk saLınnd;m dahayukarı uzanırlarbu yüzden bir üst yazı grubuyla bir boşluğunoluşmasını saglarla.r.

..... Alçaltılnıış büyük barfler: Yazı paragralüun içine doğru uzanıdar. Butür h<ırneıin büyüklügü normal melin yazısmın en aT. üç katı olmalıdır

ve tabanı aşağısındaki satırlardan birine uymalıdır.

..... Komşu büyük barfler: Sayfa sırıınna yapışık olarak bulunurlar. Bu türLek ya da çift sütunlu yazılarda son dcreec etklndir. Büyük harfinLabanı s:ilırlardanbiriyle uyumlu olmalıdır.

Sal1aLs<ı.l veya klasilt bir imaj veren bu tür harflerI çogu yazıtipinde

bulalıilu·sini7.. Du tür yazlUpleıindenbilini sc(,:erken a:;;ağıdak.i scçenf'kJ~r{"

-',a1üpsiniz'

..... En basit seçenek metin yazısı için kullalıdıgınız yazıUpInin büyük halinIkullanmaktır. Pıncak çoğll basit seçünde oldugu gibi bu seçim de gcreklietkiyi yapmııay'1p okuyucunun sıkılInasına !:iebep olabilir.

2 Bölüm iii: VÜlyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı _

ı/ Aynca ana başlıklarve altbaşhldar için kullandığlIlızyantırini dekullanabilirsiniz. Bu dokümanınızadaha çok görsellik saglar ve dahaçagctaş bir hava vr.nr.

V Sadece bu tÜr yazı için tasarlanmış pekçok yazıtip1 bulabilin'inıZ.Buyazıtipleıi insanlann büyük emek harcayarak çizdikleri harnerebenzeyerek klasik blr imaj venrler.

Görsel öijeler (/e açıklamalar

Görsd ög;r.1er bilgi aktarmak için pabta dilimi, akıı:;; şema.hm, graf1kler,örnekler, or~anizasyonşemaları, tablolar ve taranmış resimler gibi grafIkleriIçerirler.

Mümkün olduğunca yazıyı bu grafıklerle değiştirin. Görsel ögeler hir bakışta

bilgiyi ve bağ.lantılan aktarmanızı sağlarlar. çoğu Zaman yazıda kayholanbilgiler görsel öğelerle helirgin hak ~elirler. J4. bölüm bu konuyu aynntılı

inceliyor. 18. bölüm ise fotoğraflarve öğeler konusuna değiniyor.

Örncltler ve fotoğraflar içeniderini bdtrtmek için açıklamalara Ihtiyaçduyar. Bu açıklamalareger metin yazısından aynlaıı küçük yazıtiplerinde

ya7.llırsa etkili olur. İşte size birkaç ipuf'u:

V Açıklamalan gereksiz yere itaUk yapmayın. Metin yazısının itaHkhaltni kullanma1ctansa zıthk yaratan bir baı;ıka yazıtipi kullanın. İtalik

ya da kalın yazı kısa süre: için dikkat çeker. Ou stillerle yazılmış uzunsMırlar okuyueunun gözlerini yararak çabuk Hıkılmasınasebep olabilir.

V Küçük yazıtipinde uzun satırlardankaçının. Gözlertn hareketln!gerektirecek çok uzun açıklamalankullanmayın.Okuyucular tembel veacelecidir. Küçük yazıtiplerlndek1uzun Ratular tarafından kolaylılda

uzaklaştınhrlar.Sayfa sınırlan ve boşluklan kullanarak buna engelolabilirsiniz.

V Açıklamaları bölmeyin. Açıklanıalardakikellmelerin hölünmesiniengellemek için sola kaydınlmış yazı kullanın.

V Açıklamaları renklendırmeyin. Zaten küçük yazıtipinde oLanaçıklamalann renklendirilmesi okunmayı iyice zorlaştmr.

i

f

______________Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri

Ek IJazllarEk yazııar tahmin etti~niz gibi melnin ana konusundan uzaklaşıp ikincilve yardımcı konulan işleyen ana metnin yanına yerleştirilenküçükyazılardır. Ek yazılar ayrıea ana metni anlaşılırküçük parç.alara bölmekteyardımeı olabilir. Ek yazılan ana metnin akışını bozacak konulannanlatımındakullanın.

Ek yazılan degiştk şekillerde kullanabilirsiniz:

V Ek yazılan kutulann içine koyun. Bu teknigin (bu kJtapta bununörnekleıinigöriıyonıunuz)son dereee popüler olmasının yanıııda aşınsıradan olma tehlikeHi de vardır. Daha yaratıcı olasılıklardeneyin ancakbu seçenek her zaman ~üvenlidir.

V Ek yazının ıırka planmı farklı yapın. Arka planın farklı hale getirilme­si de popüler bir tekniklir (yine bu kitapta örneklerinl görüyorsunuz).Bu yüzden dikkatli kullanın. Arka planın rarklılaştınIması(gölgelendir­me ya da başka bir yolla) ön plan arka plan zıtlığını bozup okunmakolaylığını kötü etkileyebilir.

V Farklı bir yazıtipi kullanın. Daha yaratıcı bir teknikte ek yazılan

metin yazısına zıt bir yazıtipinde ayarlamaktır.Bu sıradan kutularmkullanımınıengelleyip daha çağdaş bir imaj oluştunır (bu kitapta butüriın de örneklerini göıiiyorsunuz).

Sa'lfa sonu notlan (/e doküman sonu notlanSayfa sonu notlan ve doküman sonu noUan genelolarak raporlarda ve önerimektuplanııdabazen de broşürlerdekullanılır. Bu öğeleri daha çok yazının

içine uymayan ve/veya gülünç ifadeleıi eklemek için kullanırsmız.Dureferanslan normal metin yazısındandaha küçük yazıtipillde

kullanmalısınız.Sayfa sonu notlan referans olduklan yazıyla aynı sayradabulunurlar: doküman sonu nollan ise hep birlikte dokümanın sonundabulunurlar.

SaIJfa IJaplsmm öi.eleriBir baskı sayfasının degişik parçalannı anladıktan sonra bunlan aynı

sayfada kullanmanızı sag;layacak araçların ineelenmesine geçebilirslniz.

133

,3II Bölüm iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı _

Boşluk: Gizli silahmızSayfalardaki boşluk yazı ya da graOk içennemesine fagmen eli1lizdeki engüçlü silahLıf. Tasarım işine yeııi bal;ilayanlarm çoğu sayfadaki boşluklarıyr:rkaybı olarak görüp doldurma hal:asında bulunurlar. Boşluk sayfadaki yerle­şimine göre degişik işlevlerde bulunabilir. Boşluk kullaımmnm işe

yararlıgıyerler aşağıcia sıralarıınıştır:

tl" Sayfa sınırlan: Sayfanın üst, alt saıı ve 8ol1nsmım.1ak.i boşluklar ya1.1yı

çevreleyerek bir tampon oluştururlar. Pratikle bu boşluldar

okuyuculann parmaklarınınyazıyı engellemesine de engel olurlar.

tl Taşmalar: Sayfayı çevreleyen boşlukların olmadlg! yerlerde taşmalar

bulunur. Taşma fotoğrafgibi bir grafıksel ögenill sayfa sınının

aşmasıyıa oluşur. DikkaLli kullanıldıklarınela taşmalar duygu veüııenı1i1ik katar. Normalue boş 01010151 gereken bölgeye laşıp özel biranlam ifade ederler. Daha hüyük boy kağıt kullarumı gerektirdikleri içintaı;;malar baskı masraOanııızl arttırab1llrler.

tl çerçeveler: Boşluk bir lınlrnatls gibi okuyucunun gözleıini çeker. Anabaşlıklarınçevresine yeterli miktarda boşluk koyarak henı bir dinlenmearalığı oluştumrsunuzhem de bu başhklann etkisini artınrsınız.

tl Sütun ara.sı boşluklan: Sütıuı arası bo~luklan savfanızrlaki sütunlamı

arasında bulunur. Bu boşluklarokuyucunun yanlışlıkla sütunlararasuıda atla.ınasını eııgeJlcrkr.

tl Düşmeler:Bir sayfanın üst sınırı ile yazının başladıgı yer arasmdakibelirgin miktardaki boşluga düşme denir. Bu boşluklan belirgin biçimdekullanarak hem ana başhkJann etkiSini artınr hem ue sayü:ılar arası

uyum sağla1"slnız.

BoşlukJann kuııanımı konusunda unutulmamasıgereken tek şeyasla

sayfayı boş gösterecek kadar çok boşluk kullanılnıamasıdır.

Sütunlarİş gazeteleıinde ve hroşürlerdeld yazılar nadiren sayfamn en solundanbaı;;layıp en saj!;m::ı katlar gider. Eumlll yerine çogu- zaman yazı sütunlarabölünür. Sütun/ann kullaımmnınbirkaç sebebi vardıl".

______Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri

tl Uzun satırlann okwıması .zordur. Okuyucunun gözleıi Jki ya da üçlükelime gnıplanIllokurken soldan .>ağa uzun hctreketler yapmakzonında kalLrlarsa yamlalıJ1ider. (Okuyuı..:u kelimelereleki tüm harlkriteker teker incekmc..:. Kelimeleıin kendilerinE' has şekillerinden tanır.

Uzun satırlaı' bol miklarda göz hareketi gerektlreeeginıleııyonıe'u

olabilir. Bunun yanmda ukuyuculann satır sonuııda kaybolupyanh~lıkla ayl1l satıra dönmeleri ya da iki satır atlamaları Qlasıdır.

tl Sütunlar sayfa başına kelime yoğunluğ"unuartırır. Yazılipi büyüklüğü

ile satır uzunlugu oranWı oldugu için küçük yaZılipleriylesütunlankulüU1arak sayfa başına daha çuk kelime koyabilirsiniz.

Tek sütun halinde yazı içeren bir sayfa dah;ı büyük yazıtipinin kullanıldığı

iki sühınlu bir sayfadan daba çuk kelime ıçeri!".

SaIJfa bölen hatla.rSayfalan bölen hatlar sülunlanil ve boşlultlann kullanımnıda temel ögr'yioIıışturuİ"lal". Bu hatlar baskıda göıiinmeyenve sayfayı: eıııne ve boyunabölen çizgIlerd("n oluşur. Bu hatlar ~ayfa sınırlanmn. sütun araSiboşluklanl1ln ve yazı sütunlannın yC'rleşlirilmesindc Lıüyük roloynar.Ayın zülll3.ncla yaamn ycrle;ıtirilırıesindedaha yaralıcı olımUlızı da ::;ağlarla.r,

tl S,.-ıyfa bölümleri sayfalar arası uyunnın korunmasındason dereceönemlidir. Bu hatlan sayfa slIlırlarının uyumlu oImasmda ve aııa

başliklarm çevresine ller zamaıı aynı miktarda boşluk koyulım'lsmdrı

kullanabilirsiniz. Aynı..:3 bu bölümlen kullamırak fotograOM gibi sny[aelemanlarınm düzgün yerleştiıilmesinitle sağlayabilirsim;.

tl Sayfalarıbu şC'kilde bölmenin sizi kıs,tlayacüğınt düşünseıılz de aslıııda

bu bölümler sizi dalm yaratıcı hale gelirebilır çünkü sayfabüıümlelindekisütun sayısıyla glC'rçek yazı sCıt\lnlan anısında birebirilişki olmak wrunda değildir. Yazının ve görsel ögelerinyerleştirilnıesiııdedegişiklik yapabillrs1niz,. Örııeğin dikeyolarak allı

sütuna a)Tllmjş bir dokümantla bu sütunlann sadece eıÇ taolC':iiııi birsütun gibi kuııruıarak değişik el.1üler yal"alahiliı~iııiz,

En esnek düzenlerden biri d{~ be~ sütunlu yapıdır. İşte bu dÜzF.ııi

kullanabilc[:eginiz farklı yollar:

1

Böliim iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı __ . _ __Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Teınelleri 137...... Bütün bu beş sütunu kaplayan tek bir sütun kullanahilirsiniz. (Ancak

bu zur okuııur dokümanlam sebep olabilir\. Tek bir sütun yerine beş

sütunlu bu yapıyı kullanırkenşemalann sayfaya yerleştirilmesi

konusunda kolaylık sağlanabilir.

Grafikse( r!urfJ.u(arGörsel tasanmın parçalan olarak bazı grafiksel vurgulan kuııanıp sayi'a1arı­

nıZUl etkinliğini artırabilirsiniz.Bnnlar:

v Sütunlan iklşer illişer kullanıp son sütunu bir grafik öğcsine

ayırabilirsiniz. (ŞeklI 9-51

...... Beş siilund:m dördünü birlikte kullanıp geri kalan tek sütuna ek ya71

koyabilir ya da gratıksel bir ög;e yerleştirebilirsiniz. Boşluğun sayfayaeklediğ! hava sizi şaşırtacak kadar etkitey1ej olabilir. Tek yüzlüdokiim::ı.n1ardabu sutunu her zaman sayfanın soluna .yerleştirebilirsl­

niz. iki yüzlü dokümanlann sağ sayfalannda ise bu hoşluk sağda yeralalımr ve böylelikle okuyucunun dikkatini sayfanın ortasına

kaydırahilir.

1'11:

Photo bledto edgeof page

...... Başlık çizgileri: Yazıdaki bölünmelert daha belirgin hale geUmıek iÇinbaşlıklann üstlertne ya da altıanna çlzgBer çekebilirsinİz. Kuponl:1I1göstermek için is[~ kesik çizgileri kullanabilirsiniz.

Ters renkler ya da perdeleme dikkatli kullanıldıklansüreee son derece~üçlü tasanm araçlan olabilirler. Genel olarak Serif !;ieklinde küçültyazıtipleıindeters r~nkleıi lmllanmaym. Genış. kalın SaIls Serif yazıtiplerinde ters etikler çok daha iyi olabilir. Son bir öneri olarakdayazınızı parlak tutmalısınız..en fazla °ıb 20. yoksa slyalı arka planüzerinde yazınızı göremezsiniz.

...... Ters renklerin ya da perdelemenin kullanımı:Ters renkler yazı siyaharka plan üzerine yazı1dlgındaoluşur. Perdelf'me Ise yazının gri bir arkaplan üzerine leoyulmasıyla sağlanır. Grinin ayanm 1stediğiniz şekilde

yapabilirsiniz (İşin gerçegi gri s1yahın tonlanyla oluşturrılurl. BukiLaplaki ek yazılar perdelenmiştır.

...... Sınırlar: Sınırlar sayfanın üstündeki, altındaki, sağındaki ve solundakiçizgiı~rden oluşur. Eşit kalınlıkta çizgiler kullanarak bır sayfa yazıyı

kutu içine alab1lirsiniz. Aynca sayfaıun yanındaki çizgileri kaldınp alt veüst çizgileri kalınlaştırarak sayfaya ağ\rhk ekleyebilirslniz.

...... Düşük. gölgelerne: Bu tur gölgeleme ile fotogranann alt ve sağ

kısımlannı naha kalın çer~~eveteyeı"ekonlara bir derinlik havası

verebilirsiniz.

Boşluktan sonra en önemlı tasanm araeınız yazıdır. Do~ı yazıtıptnin seçimive kullanımı hem bir sanat hem de bir bilimdir. Bu işle ugraşanlareskideniyi yazıtipi seçimİni ögrcnmek için yıllanm harearlard.ı. Artık herkeSin çoksayıda yazıttpİ kullanma olanağı var ve insanlar tasanmcılardansanki buişle 20 yıldır uğraşıyormuşçasınabaşarı bekliyorlar.

Yazı: Mesaiımzm ortamı

! '111111111111111 iiLiiii I1II

11,1 ıi III111111

i i

iii i 1 1 Iİi i

i 1IIIII1

1II111111111I i 1III1111 'ııIIII1 IIII1

Headline dominatestwo-page spread

, ii 1I1I111 ' 11111111

ŞeIUI%

Her sayfayaiki sülllounayarlandığı

bir çift sayfadliıeni.

...... Üç sütunluk bir gratlk öğe ile iki sütunluk yazıp heraberkullanabilirsiniz. Burda doğnı yazılıpinin seçımi ve kullammı konusunda biraz bilgi

alac.aksıııız (Daha aynnhlı bilgiyi 19. konuda bnl-1bilirsiniz.)...... Kısa lusa ya7.lların bulundugu dokümanlarda dart ya da beş siHunu

ayn ayn kullanabilirsiniz.

Du konular hakkında aynntıh bilgiyi iş gaz~teleri hakkındaki ıo. konudahu labilirs1nlz.

138 Bölüm IIt Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı __ ~ Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri 1

Tasarım

Yazllipi karakterlerin şekilleriyle ilgilidir. Yazılipiyle ilgili iki konuda hassasalmalısınız: Okunurluk ve açıklık.

akıınurIuk yazılann ne kadar kolay okuoduldanyla 1lg1l1diL". I-hz ve etkiLlllğin

bir ölçüsü olan okunurluk uzun yazı p;::ısajlarııunne kadar kolayukurlduğunugösteıir.

Açıldık Ise ayn cıyrı hafİlerin ne kadar kolay belli olduklanyla ilgilidir.Açıklık daha çok başlık ve alla başlıklarınlZlllne kadar etkin olduklannı

gösterir. Açıklık okuyucunun ayrı ayrı harfleıi okurken aynı zamandakelimeyi nasıl anladığımn da bir üı<;üsüctür.

...... Serif yazıUplerindeher harrın bitiş noktalarındaküçük yalay çizgilervanlır. Bu çizgiler her harfin şeklini ayn Lultugu gibi harller arası geçişi

de kolaylaştınLSerif yazıtipleri \~oğ;u za.ııımı kalınhk bakııııından

degişiklik gösterirler; dikey çizgileri yaLay çlzgilerinderı lla1ı.:ı. kalınctır.

Serif yazıtipleri ince ya da kalın, eşil kaluılıkta. incelerı şekilde veyayuvarlak olabilir. Times New Romaıı ve Century Old Style popüler Serifyazıtipleridir.Serif yazılipi ı,~oğu zaman gend melin için cn iyi seçimelir.

v' Sans Serif yazıtipleri daha basittir ve Serif yazıtiplerlndcki bil.iriş

çizgilerini içerınczIer_ Sam; Serif Y<.lZıtlplcri her zaman olmasa da çoğu

zaman eşit agırJıkla (,;izgilenIen oluşur. Arial, HelveticH ve Universha~hklarda sık sık kullanılaıı pupükr yazılipleridlr.Sans Seril ya;;ıtiplcri

size çocukken ögrelileıı yazılara benzer.

Binierı.:e yazıtipi tasarlanmış olmasına ragIIıen lemelde dört tip yazıL.ipi

vardır. Bunlar Şe1dl 9-6'da da gön)ldüğü gibi: Serif, Sans SerIf, Scripl veDeı.:oratiftir.

v' Script yazıtipleri elyuzısınabenzer ve resmi olmayan sanlimi bir havayaratırlar. Bazı harflerin birleşligi gilJi bazılaıı da birbirine dokunma,dar.Scripl yaZıLİpleri davetiyeler gibi az .yazı gerektiren samimi yazışmaIanlakullanıİlr.

A~~ Abcdefghijklmnopı~XIfl l!stavwxy~__~~

PANOSE

Abcdefgh~klmnopqrstuv

Stil

v' Decoratif yazıtipleriözel bir imuj vermek için lasarlanıııışlanlır.

Bazılan 1920'Ierin Liyatro yazılanııa bazıları da paketleıin üzerindduyaz:ılara benzer. Bazılan ü,e, ilk. bllgisayarlann kullaııdıklarıharflereb(~nzeyebilir. Dekoralifyazllipieıigenckle melin için degil haşlılllur

iç.in lmllanılırlar.

Zıtltk bir yazıLipimleki ince vc kahn çizgiler arasındaki farka denir. Zıtlık

görsel ilgi s.Qg;layarak ve her harfi farklı lulaı-ak okunakhlığıarünr,

Geneılle Serif yazıtipleri okunurluk açısından iyidir, San.'l Serif yazıtlpleri iseaçılllq:;ı okulltırluğa lercih ederler. (Bu yüzden çogıı pano Saıı5 Serifüıründedir:yazıya ayrılan yer az ve yazılaniaı' da belirli bir uza1llıklan ı,:;;ılmk

okuI1mulllm)

Stil bir yazlLipinde farklı yerlere vurgu yapmak için yapılan değ,işildiklcrdlr,

ICa1ın ya.z;ı nonnal ya/mlan daha kalııı çizgilere sahiptir. Kalın ya/;ılipinin çokkullanımı harf başına düşen boşluğu azalLıp okuyucumm gö/;Ierini yorabllir.Kalın yazıtipinln kullanımını aııa başlıklara. başlıklaı"a. altbaşhIllaravenaLlara Mullayın.

l

PAfiOSE

wxyz

Sam Serif (Librel

Decorative IHevue)Scrıpt (Brush Script)

iSerif (Bookmanı

iPANOSE

Abcdefghijklmnopqırstuvwxyz

Şekil!Hl

Dört yazıtipi

kategorisindenörnekler,

Böliim iii: YüzyıllmlZda K~ Baskı Tasanmı __

Gerçek bir italik yazıtipi elyazısınabenzemesİ için tekrar tasarlaıııp

eğilmişLir. Aynntılıbir inedeme çogtı harCın gerçek yazıUpindek1ııdenfarklı

oldugunu göstermIştir. Aynı şrkllde italik karakterlerin de dikkatlikullanılmasıgereklidir. lla1ik yazı karakterlerin tııceligi ve açı yüzündenokunuklılığı az bir yazıtipidir.

Egik yazıtipi İse bJlgisayann basitçe eğdiği normal yazıctır.

insanlar çogu zaman kalm-it<ıli/cyazıyı fazla kuııanırlar. Kalm-ita1ik yazı eğik

kanikterlert ve kalın çizgileıiyie okunması ZDr bir yazıdır. Bu stili altbaşlıklar

ve bazı ek yazılar gibi yerlerde kullanın.

Kellmrlerin altlarının çizHmeshıİ de bir stil olarak kullanabilirsiniz ancale bustili hil,' kullanmamak en iyi.sI(1\r. Altçizgi g, p ve y gibi alt kısma uzruıan

harOerlr çakışır.

Aijır/ık

Ço~u yazıtipi normal ve kalıncian daha \:ok altanatif sunarlar. Sana Seıif

yazıların büyiik l{lsmı hafif ve agır seçenekleri de içelider. Bu tür yazılar

daha iyi etki için yeniden tasarhmrruşlardır.çogıı zaman genel metinyazısında kul\;:mılm.ayauygun olmayan hu tür yazılar başlıklarınızı

"seslendirmenizi" 5ağlarlar (Ş~kil 9-7).

Al sayıda Serif yazıtipi ağırlık seçenekleli 8unLlr. Times New Roman gibibazıhıll. paragrnflô:lIda bazı kısımlara önem kazandırmakveya güçlü başlıklar

yaratmak içtn yanın-kalınve ekstra-kalıngibi seçenekler sunarlar.

T

Şekil9-ı

Değişik

a~ırlığa sahipyazltipleri

görselgl"ızellik

yaratmak içinyeni

seçeneklersunuyonar.

__ Konu 9: Etkin Kağıt Baskının Temelleri

Frutiger Light

Frutiger Regular

Fruliger SaidFruliger Ullra Black

for imoact,Contrast Light with Ultra Black

141

Ka/mlikçoğu Sans Serif yazı yoğunlaştınlmışhalleriyle de kullanılabilir.Yoğunlaş­

lınlmış yazıtipleri çok yer harcamadan başllltlarınızaetki kazandırmanız!sağlar.

Yoğunlaştırılnliş;sıkıştınlmışya da bozulmuş demek degildir. Bu yazıtipleri

maksimum etki için özellikle yeniden tasarlarnmşlardır.Her karakteriniçindeki boşluğun artması için x-YÖk.seklikleı1 artınımıştır. Bu da yazıya

açıklık saglar.

,

f

ii,

I:X-yüksekliği: Xnesli için yazıtipi tasarımı

H.er yazltipinin kendine has x.~yüksek1\ği Düşük x-yüksekliğine sahip yazıtiplerine örnekvardır. a, e, i, o ve u gibi küçük ünlülerin olarak Garamond ve Minion verilebilir. TImesyLikseklikleri anlamına gelen x-yükseklği New Roman'm ortalama bir x-yüksekli~i vardır.

önemli bir tasarım karakteristiğidir. Aynı Bookman ve Sabon yazıtipleri çok x·yüksek-

I

büyüldü~e ayar\andıklarında az x~yüksekı- liğine sahip Serif yazıtiplcrine örnek olarakğine sahip olan yazıtipleri çok x.-yüksek- gösterilebilır. iliğine sahip olan yazıtiplerine oranla dahaaı yer tutarlar. Düşük x·yüksekliğine sahip çoğu Sans Serif yazıtipinin Serif yazıtiplerin·

olan yazıtipleri satır başına ve tabiki sayfa den daha çok x-yüksekliği vardır. 12 puntolukbaşına daha çok kelime sığdırarak yoğun~ bir TImes New Roman (Serif! 9 puntoluk bir~u artırırlar. Arial'le (Sans Serifl aynı boydadır.

142 Bölüm iii: yüzyııımııda Kağıt Baskı Tasal1ml_~ _ . I<onu 9: Etilin I<ağıt Baskının Temelleri 1

.• I~~;V~~g1fIJ1(L

1;M1I[OPQ

ffoffencefi

~~nal

flush

i-m-~ ffi----+----jiofficia! officia!. 11\S'T'U0/Jffi ili wxyz i

amuent amuentL _L_J

Iff-offensefifinalfl·flushŞekil !ij)

Çıft

k~rnklcrler

çarpışan

harfleryüıünden

oluşan

prOblemleriengeller.

Swashkarakisrleri

ise resmidavetlerde ya

da şıirlerde

kullanılan

başlıklara

gösteriş

ekler.

..... Swash kuakterler! bir kelimedeki ilk ve ~on hade önemlilikkazandırarakyayıııiannızdabelirgin bir mesaj vermenizi s<ığlarlar.

...... Görüntü ya da başlık yazıtipleri özellikle büyuk yazılar ıçin

lasarlalııııışlardıL)Ju Lür yazılar normal yazıtiplerini 12 puntodanbuyCık olarak ayarlauığlIlızdakaybolan bütu.nıüğükorurlar.

...... Çift karakterler f f veya [ i giuİ kombinasyonlarna (,:arpışmalan

cngdleyerek metnin görünü~üııügüzelleştiıirler.Çift. karalüerler ikiveya daha çok &'Uakteri dalm güzel görünen tek hir kanıktcrde

birle1;iLİrir.

...... Had arası boşluklan hem okunurlugu hem d~ açıklığı eikiler. Hemmelinde henı de- başlıklarda harf arası boşluklannı ayarlayarakdokü1ll<ınlarınızdabüyük değişildikleryapabilirsüıiz_

v" iki terim ha.kkında bilgili olmanız gerekir: İzleme ve ayadanıa. İzleme

bülün dokümandaki harf arası lxışluktannU! ayııı olması demckLir.çoğu yazılım hıı oranı sıkı ve ayrıl\: olarak düzenler. Ayarlama da ise,belirlJ çIft karakterlerin aratzmndaki bu~luluan daha viiksek bir oralıda

ayarlnmanızgerek.ir. .

Harfı satır (,le para(jra( arası boşluklart

Özel karakterlerBir önceki bölüm sadece basılı yayınh:ırcıa keHıııeleıin göıünü~leriIli nasıl

daha iyi hale gelirebileceğiniz!anlallı. Şek.il 9-8 lasarım ve haberleşmede

kl111al1abileceginit birkaç amcı daha gbsteriyor:

DeneyimH ve deneyimsiz (ya da özensiz) tasanıncı arasuıctaki en büyük farkhad, satır V~ paragraf arası boşluklannaverilen önemden belli oıur~ Yazıyıaugr<t~ırkcıı dil,kdl edilmesi gereken hususlar aşa~ıda

~malDJımıştır: -

Baskıdaki ima;mızStaııdart baskı site yazıtipI. renk, boyul. kağıt ve katlınna etkilerinde iyikontn~l sagladıgı i~iıı (L3, konu) iınajlJlıZlIl verdiği mesajı iyi ayarlayabilir­sinIz. Imajınuı genç, samiınl, muhafın:;a.kar, klasik veya popüler olarakayarlaynbilirsiniz. Bu tür karakterisUkler baskıdaki imajınızı belirllr:

..... Yazıtipi: Serif yazıtipleriSans Serif yazıtiplerIndend;.ılıa mu1ıafazakarhir hava verir.

..... Yazıtipi büyüklüğü: Udirgin yazıtipi uüyüklügü değü;ıikli[;iııe sahipdokümanIm standart büyül,lüge sa111p ohmlara göre dalıa ça,ğdaş birhava verlrler.

Bölüm lU: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı

LI X·YÜksek1iği: Az x-yüksckliğine sahip dokümanlar çok x-yüksekllğıne

sahip olanlara göre daha muhafazakar bir hava verir.

LI Ayarlama: çogu klŞi sola kaydınınuşyazının ayarlanmış yazıdarı dahaaz resmi bir hava verdiğini düşünür.

...... Denge: Asİmetlik sayfalar den~eli sayralara göre dah:::ı az resmigön"inür.

LI Renkler: Kırmızı ve yeşil gibi paTlak renkler, mavi ve mor gibi zenginrenklerden daha genç bir hava verir.

Elinizin altında bol miktarda seçenek oldugu lçin bir imaj yaratmak yonıcu

gibi gön"ınebilir. Bunun yarımda iyi bir genel mantıkla başan çok uzaktaolmayablltr.

İşte sir-f' birkaç ipucll:

V Dengeyi sağlamaya çalışın. Denge kelimesi sanatsal ve içerikli gibigörünebilir ancak vermek istediglniz imajı tasarladıktan sonraugraşması kolaynır. ik anım olarak ıkı tür denge vardır: Sime-tıik veasimetIik.

• Simetri dengeli parçalar, dengeli sayfalar ve aşağı Ylıkan aynı

boyda üst, alt, sağ ve sol boşluklar demektir.

• Asimetrf lse büyük yazının ya da büyük görsel ögelenn küçükyazıj,] ezroesi ancak sayfanın bir bütün olarak götiinmesi demektir.

Konu 10•

Iş Gazeteleri:Yakm ve Kişisel

(, .~ .;'

8u KonudaNeden iŞ gazeteleri?

Bir iş gazetesinde neler bulunmalı?

İsim plakalan, mastheads ve diğerleri

Pmçalı sayfa yaplSı~{la nder yapabilimin1z?

'.' ~,

CAk sayıda kuruluş için iş gazeteleri hede~' kitleye ulaşmanın en güvenilir.i yolu oldugu ıçin tek yayın aracı olabilir. Iş gazeteleri meSajınızı

oluşturmak ve güneelleştirmek için Son derece etkili yaratıcı ve pazarlamacı

araçlar sunarlar. Küçük gazete ilanlanndan ve 30 ya da 60 san1yelik radyoreklamlanndan farklı olarak iş gazeteleri sizc mesajınızı vennenlz ıçin bolmiktarda alan t.anırlar.

Simetti ve asimctri sizinle dost veya size düşmom olabilirler.Muhafazakar ve sakın bir imaj için simetriyi seçın. Çağdaş ve genç birimaj için ise asimctnk bir yapı daha uygundur.

V Hiyerarşlye dıkkat edin. Bir metne ya da görsel ögeye verdiğiniz önemiçerdiği bl1ginin önemiyle doğru orantılı oımalıdır. Önemli fikirleri yazıyı

daha kalın, ağıı' ve farklı yaparak verebilirsiniz_ Daha az öneme sahlpparçalar ise ince, bafıfve daha az dikkat çekici olmalıdır.

Bütün hunlar şu demektir: Tasanm mantık işidir. Vermek istedlğiniz mesajı

ne kadar Iyi anlayıp araçlan ona göre kullanırsanız inıajınızı tasarlamak dao l<adar Icolay olur.

Bu konunun sonunda iş gazeteleıiyleilgili bir tasanm örne~i bulabillrsiniz.

Neden iş (jazeteleriJiş gazeteleri rpesajılllZl verebileceğlniz düzenli bir artanı sağlarlar. İnsanlann

çogu zaman okumadan geçtiklen reklamlar haber değeri laşı}'an makaleler­de göründüklerinde de~er kazanırlar. İş gazeteleri)'le bulunduğunuz sektörve firmanızla ilgili yenilikleri müşterinize aktararak aradaki etkileşimi

sıcaklaştmr, kuvvetlendinrslniz. Son olarak iş gazetelen reklamlarda vebroşürlerde gön1lmeyecek bllgJleri muşt.erilertnizle paylaşmanızı sağlarlar.

,46 Bölüm iii: Yiizyılımızıla Kağıt Baskı Tasanmı,__

İş gazeLeleri aynı zamanda ekonomikt.irler. iş gazetelerini sadece size olanilgilerini gösteren müşLeri adaylanna ya da C'üzdanlarıylaoy vermiş eskjmüşterilertnızeJagıtarak hem lasaruf edip hem de bu jusanlann da sizin(anıtımınızıyapmasını saglayabilirsiniz. İş gM.cleieri dört renkli broşürlerde

bulunmayan bir yakınlık duygusuna sahiptir. İş gazeteleri şirkeliniz.

[elseıeniz vf> sizinle çalışan insanlar hakkında aynntıh bilgi verirler. i~

gazeteleri kişiselolmayanbu dünyada kişisel bir dokunuş yapabilir.

Bir Iş gazelesi hazırlamak en başta kolay görünebiUr ancak i~in içinegirdikçe wrluguııu anlarsınız. tipik bır iş gazelesi dikkatli bir biçimde~asarJayıp yerleştircf':r:ğin iş çok sayıda yazıdan ve grafik ögelenı~n oluşur.Işin kütüsü çoğu zamaıı bu değL<~iklikleri bir Z<.1.ınan limilinin baskısı

allında yaparsınız.

En ucuz, kolay ve tııZlı bir şekilde iş gazetesi üretmenin yolu mümkünolduğunca baııil ve pratik olmaklır - böylece nc siz nede müşıerileriniz

plal11nıııngerisinde k..'l1..ırsınız. Eğer iş gazetesinin zamanlamasını iyiayaı·layamıyorsaııız hiç çıkarınd.ınanızdah<ı iyidir. Eğer zaman konusundasıkıntınız varsa yeni etkiler yerine eski imajııııza sauık luı.lın.

Başaramayaı..:agJ.ııızişlere kalkışmayın.

Hepsi Bir Zamanlama SorunuGerçeklen başanh bir i:ş gazetesinIn özelHklerini düşündügünüzdezamanlaımı ve bütünlüğünsayfa şayısı ve yapısından çok daha önemliolduğwıu göreceksiniz.

,

t

_____ . Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

Mükemmeli aramak iş gazetesi hazırlamayolunda dikkM etmeniz gerekentuzaklardan b1ı1dir. Unutmayın, amacınIZ bütün ödiillerI toplamak llcgOmüşterilerinize, müşleıi adaylannıza. arkadaşıarmıza, meslektaşlannl:Gu vedesıekçilcıinize iş ile il.gm haberler içeren bir gazetc gönllerınekiir. Egermükemmelligi ararken planınızdruı~cıi kalırsaııız haberleriniz tazeliklerin}kaybedebilir.

Bir iş Gazetesinin Parçalarıiş gazeteleri sİzİ şaşırlaeak derecede krumaşıklırlar.Her gazete değişen

oranlarda yazı ve grafik öğe içermek zomndadır. Bülün hunlara ragıneıı heriş gazet.esinde orlak özellJ.klcr bulunabilir.

Ba:şanh ış gazelelerinde sayfalar arası uyum son derece iyidir. Bu daokuyucunun btediği bilgiye ulaşmak için nereye bakması gerekligiııi dalıa

kolay bilmesini sağlar. Bu bütüu!ı1ğ;ü saglaırıak ıçın ii; saytalan ua önsayfayla aynı sülun ve sayra yapısmda /l{uşturmfllı'ilIllz.Şekil lO-i veŞekil 10-2 ilk sayfadaki yapının taşınmasungösteriyor.

isim plakasıİsim plakası ya da iş gazetesI başlığı bir iş gazetesinin en önemliözeIHklerinden biridir. Firınaru;.:lIl veya kunıluşuI1lızun logosu gibi isimplakaruz da tanınmatuzısag;lar. Büyük bir koııser salonundaki tanıdık bir)'Üı.1e aynı anlama geliı-.

J

İş gazeteniztn iyi planlaınp müşterinin ilgisini çckeeegiıti düşündügümüzde

her aydu bir gelen iki sayfalık bir gazele iki ayda hir gelen dört sayfahkgazeleden daha iyi. MevsImde hir gelen sekiz sayfahk bir gazeteden ise çokçok daha iyillif. Başarılı bir iş gazetesinin aman nıüşterilertnizinve ınüşteıi

adaylaıııuzm önünde sürekli ve llüzeılli olarak ismirınfn bulunmasıdır.

Mesajınızposla kutusunda ne kadar sık bulunursa o kadar başanh ohır.

Bütünlük ve kalite başanh bir iş gazctesine giden yollardandır. Tek sayfanın

iki tarafına basılmış, her ay çıkaıı vc taınamiyle okuyucunun isıeklerinegöredüzenlenmişbir gazete. belirsiz zamanlarda çıkan ve daha çok doldurmayazılar içeren bir gazeteden çok daha iyidir. Eğer hedef kltieniz için gerçekhaberleriniz yoksa iş gazetesi çıkarmayın.

İsim plaka.ları iş gazetenizin ön sayfasmm %2Q'sinden fazlasıııı

kaplamamalıdır.Norm..llde sayfililll1 üSLünde bulunan isim plakalansayl~ll1Ul yanmdilil dikeyolarak aşağıya uoğru inebilirler.

İş gazetelerJndeki en önemli sorun adınm duyurmakLır.Başanh i~

gazeteleıinegiden yol1::ı.r aşağıda sıralRruıuştır:

..... İş ga,.-.elelerinın isim plalı;:aları bir kazanç vaadelmelidir. Hangisiniokursunuz: ··Roger C. Parker'ın i:;; gazelesrni mi yoksa ·'MasaÜstüYayıncılık İş ga7.eles('nı mı? İlki gereksiz bllgiler içelip okuyucuyahiı,;:bir şey vaatelmezken lkiılcü:ii okuyucunun gazeteyt okurken nelerlekarşılaşacağıkonusunda ilkirler veriyor.

Bölüm iii: Yüzyılımızda K$ Baskı Tasanmı__ ~ _ _ ~ __ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

Yöneticiler listesiSayfa içi yazı~ı

İş gazetelerinde is:lm plakalanna hiyerarşikbir yaklaşım amaçlanmZl hedefkitleye anlatan anahtar kelimeyi ön plana çıkanr. Bu kelime ya da cümleetrafındaki onu destekleyen finnanm adı veya spansorun adı gibikellınelerden belirg1n biçimde farklı olınahdır (Şekil 10-3),

çoğu zaman iş gazctl".1ert başlıklannın ilkokulda ö~retlldıgıgibi gereksiz yereortalandığ:ını görürsünüz. Başlıgı sola veya sa~a kaydınp yapıya göreayarlayarak çok daha etkin bir görüntüye sahip olabillrsinlZ. Bu metodukullanarak başh~ınlZlnkaybolmasınıengelleyip onu bir kenara baglarsınız.

Bu metod ayrıca okuyueun gözleri için dinlenme yeri de açar.

GAROMOND NEWS -ıGAımMOND NEWS

--

Grunge version of Gar-.amond Alternative Faces in thea bit in Seattle and 8ellevue characters, new'

,

COflılflued from p ı

IIPI-

~I've never lIeen ------atlythlııg Ilke it! -

IIPI-

IIPI-~'MONDN~I -

i, ;

''''''

Şekil lO-4'te degişik yapılann, başlıklaki elemanlanIl farklıl:ıştırıJmasunııvesayfa bütünlüğünün,bir iş gazetesinde ne kadar da büyük bir etkiyapabileceğinigörüyorsunuz.

ŞekillD-2:

ilk sayfadakistil iç

sayfalardada devam

ediyor.

--------------~-- ~-

kas.-GARAMÜND NEWS

ılık-___ FOR USill.S OF AMER1CA"S PAVORIT.ıi T\'1'EFACr.

ki--""'" \':oluJ1lı" 2, N\lJl}'lı.,r 3 J"i}'. !<ı--)t\

Typc supersto.rcs offers "disedunt.priced

-~

eontemporary version f~

anBy Rogrl" C.l'arlıo<r

~--

Bonus: ahrenative-maraeters fol' poets

!C,E & fiik LOl'f!T Ctut' opJiOllol i" f m

a

i

• A!lel'lltlllw ch(lrtldpı,at/d sPIC1' LoJı""ı alıd la" lellım of 1I\,rd.l"

-~

~- -

mil/III/MI Ol! p<ıge 3

kVOJtle1.l' e:rlro ! Table of contenis

i .ij, =~ L-

I.r

...... Iş gazetdeıi yapısal zıtlıklar içenneHdlder. Bütün başlıktaki kelimeleriaynı yazıtlpin~ ayarlamaktansa önemlileri bastınp önemsizIen geri çekin.

...... Kısa olan her zaman daha iyidir. En iyi iş gazeteleri son derece kısa

başlıklara sahiptir. Bıı başlıklar içeriklerini anlatmalaansa özetler- Enönemlisi kısa başlıklarla ilgi çekeeek büyük yazıtiplerinikullanabilirsinIz.

Isim pla

Ana ba

Baş.lık e

Folya

Birincilbaş.lık

Tarafınd

satırları

Metin

Ikincil ~başlık

Görselöğe ~

Altbaşlı

Açıklam

Atlamasatırı

Sayfa açiıgisi

Altba~h

Içindekibölümü

ŞekillD-l :TIpik bir iş

gazetesininön sayfa~ı

pek çokgörsel

öğeyi deiçermelidir.

...... Gert~ks1z grafik ögdennden kaçının. çoğu zaman iş gazdelennİn isimplakalannın çerçevelendlğiniya da koyu arka plan üzerine koyuldu,[tUIlUgörı1rsünü7.. Kendinize şu soruyu sonın: "Bu grafik öğesi mesajımı

destekliyor mıı?"

50 Bölüm iii: VÜlyıiıllllZda Kağıt Baslıı Tasanmı .~. ___ I{onu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 1

9. Doğru sıralamayı seçin.

Özellikle başliğın ilk satln ikincisinden daha kı­

saysa sağa doğru kaydırmayı deneyin. Bu azkuııal1llan metod sol tarafta boşluk biriktirerok il·ginç bir etki sağlar.

10. Gereksiz kelimeleri. sembolleri vegrafik öğelerini kaldırın.

Başlığlnlza "iş gazetesi'" ya da "bülten" gibi ke­limeleri koymak zorunda değilsiniz. Okuyucula­rınız zaten yayınınızin bir iş gazetesi oldugunu ve

broşür ya ~a reklam olmadığını anlar. Belirgin Jolanı yinelemeyin.

isim pl<ıkamzm olduğundan daha büyük görün­mesini sağlamak ıçin arka planı ya da yazıyı nor­mal beyutlanndan daha büyük tutun. Bu isten­meyen ve isim plakasını küçük gösteren beyazçerçeveyi engeller.

7. Isim plakasını yazı sütunlarından birinegöre ayarlayın.

Ortalanmış bir isim plakası sayfaya yapışacağı

yerde sanki onun üstünde yüzüyoımuş gibi gö·rünür. Çok önemli bir tasarım nedeniniz yoksaisim plakasını mutlaka so!d<ı sULunlardan birinegöre ayarlayın.

8. Harfler arası eşit boşluk kullanın.

çoğu sayfa tasrım ve kelime işlem program­ları harfler arası eşit boşluğu ayarlayanfonksiyonlar içeriyorlar. Harflerin böyleayarlanması bÜlÜn sayfada görsel bir etkiy<ıratıyor. Çok fazla dikkat çekici olmaması

şartıyla bu fonksiyonları uygulamayı ihmaletmeyin.

5, Seçilen bazı harflerin birbirine değmesine yada üst üste binmesino izin verin.

4. Uzun başlıklardan kaçının.

Küçük kelimelere etkinlik kazandırmak çok dahakolayolacağı için büyük gereksiz başlıkları dahaIwlay kontrol edilebilir küçük başlıklara bölün.

2. Smrları ekleyin.

Büyük kelimolertek başlarına sanki sayfada yü­züyormuş gibi görünebilirler. Kelimeleri çerçe­velemek ve isim plakasını sayfaya bağlamak

için yatay çizgileri kullanın. Çok bilindik oldukla­rı için dört taraflı kutuları kullanmayın.

3. Arka plan ekleyin.

Birkaç kelimenin arka planını siyah ya da başka

bir renk yapın ancak bu bütün kelimeleri buşekilde düzenlı:ıyiıı demok değildir. Bu etkiyisadece en önemli, en uzun ya da en kıs<ı kelime·de yapmaya çalışın. Yaratıcı olun. Baıı kelimele­ri gölgelenm'ış arka pl<ının önüne koymayı

deneyin.

çoğu zaman bazı kelimeler d'ığerlerinden çokdaha önemlidir. Önemli kelimeleri daha kalın yada ağır yaparak diğerlerinden ayırın. Örneğin

önemli kelimelerde aynı yaz/tipinin kalın halinikullanırken daha ön13msizlerde normal halinikullanabilirsiniz. Ayrıca Serif/S<ıns Serif kombi­nasyonunu da kullanabilirsiniz-kelimelerden bi·rinde italik yazıtipi kullanın.

iş gazetesine isim pl~kası yaratmak için~1. En önemli kelimeyi farklı hale getirin. 6. Arka planları ve grafiksel vurguları '

sınırlardan taşınn.

Seri halindeki farklı harflere de{iişik bir görüntüvermek için bit çiıim programı ile harf arası bu ş­

luklarını ayarlayın. Eğer bir yalitipi düzenleyiciniz

L

varsa Serif yazltipler'ıni eklerneyi ya da çıkarma­yı düşünUn ya da dikkat çekici grafikler ekleyin.

,Western Montana

I

CelebrityVisitorWatch the starts gather to see the stars! J

GazeLe sayısını farkedilebilir ancak çokta dikkat çekmeyen bir hale getirin.Folyo bilgisinde kullanılan yazıyı çok büyük tutmayın. çoğu iş gazetesindefulyu bilgileri gerek<;iz şekilde büyük olur ve ba~lığın etkisıni azaltır.

Fo/IJO bi/(j.isi

Aynı şekilde başlığın çevresini Jogolarla ve kunım mühürleriykkalabalıklaştırmayın.Bunlar sayfanın sonunda daha etkin olup başlıgın

etltisini azaltınazlar. Eger ıogonuzun isim plakanızın bir parçası olmaoo;ını

istiyorsanızkuçük bir boyuta ayarlayıp başlıgınızın etkisini azaltmayacakşekilde yerleştilin.Amaç İsim plaka.nızınbir logo ilan panosu halinegelmeslııi engellemektir.

Folyo bilgiSi isim plakasına koyulan sayı, tarih, mümkünse cilt ve diğer

benzeri bilgilerdir (Folyo bilgiı:;i bir kitaptaki sayfa sayısı ve benzeri bilgilerekarşılık gelir). Folyo bilgileri bilgiye aç ve l,:.ıkarcı Olalı okuyuculara yayının

aralıgı dışında gerekli bir bilgi içermez.

Şekil 1114:Üstteki sıkıcı

ve etkisiı isimplakası na

yapılan

birkaç ufakdeğişiklik

yandaki gibieLkili ve ilgi

çekici bir etkiyaratlyor.

ŞekiI1a-3:

En önemli vekısa kelimeyi

belirginleştino.

Bölüm ii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı,_~~__~~ ~~~

içindekiler bölümüİş gazetelerinIzde isim plakasından sonra okuyucunun 1stediğini bulmasını

sagladıgı için içindekiler bölümü en çok farkedilen eleman olmalıdır.

İçjndekilerbölümünü ha:zırlnrkt"n çok eski, bH1ndik ve herkes tarafından

kullanılan yapıları kullanıp okuyııeuyusıkmayın. Ru bilindHe öğeler aşağıda

sıralanmıştır:

V Gereksiz çerçeveler: Içindekiler bölümünüzi't bir çerçevenln içinekoymak zümnda degiIsın1z. A1tf':matif olarak bölürnün üst ve altkısmınayatay çizgiler yerleştirebilir ya da sınırlan tamamen boşverip

f:ukıı bir ya71tlp1ıü kullanabilirsinb:. Mutlaka arada yelerlııee boşluk

bırakın (en az 12 punto) böylelikle okuyucular bu bÖıümü ayırtedebilirler.

_____________ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

2. Fotoğraflanekleyin.

Egcr geniş bir iş gazetesi planlıyorsanızmakalelere fotoğraflar koyun.İçindek1.ler bölümüne ek olarak fotoğraflarkoyabilirsiniz.

3. Uygun boşluklar için tablolama metodunu tullanın.

Sınır çizgileri olmayan bir tablo güzel bir içindekiler bölümü için iyiolabilir. Tablo kullanarak sayfa numaralanm büyük yazıtipine ayarlayıp

sayfa numaralarının tam olarak konu isimlerine karşılık gelmesinisa,glayabilirsıniZ.

Düzljün sütunlar rle bölüm başlıklart

153

al' Noktalar: Genelolarak konu başlıklanndan.sonra bir dizi nokta vesonra sayfa sayısı gelir. Bu nokt..1.lar görselolarak dikkat dağllU'ldır. hibir alternatif sayfa sayısını büyük yazıtipinidekonunun yanına

koymaktır. Bir ba~ka alterrıaUf [se sa)'llan sayfalann sınırlannakoyupyazıy~ yaslanmamalanıusaglanıaklır.

v' Taranmış arka planlar; Arka planm farklı nir renkLe olması genelolarak içindekiler bölümünün okunmasım güçleştirtr.

V Gizli içindekller bölümü: çogıı zaman içindekiler bölümü sayfanın altyarısıııda bulunur. Daha Iyi bir seçim olarak bu ldtaptaki gibi beşsütunıu yapılarda yazıyı ROl iki süüına yerleştirmekolabilir.

V Sayfa sayılanmn çok ku11anımı: Ço~u zn.man bütün maImIe1erin sayfasayılannın içindekIler bölümünde oldugunu görürsünüz. Sizce dörtsayfalık bir iş gazeteSinde hütün bu sayfa sayılanna Ihtiyaç var mı?

Aşagıda sıkıcı hır içindekiler bölümıinü nasıl ilgi çekici bir haleget:irebileceginiz konusunda ipuçlan bulacaksınız:

ı. Makale içeriklerinizin özetini koyun.

Makale başlıldamıInyeıine bunlann önemlerini ve içeriklerinin birözetini koyun, Bunun yanında makale başlıklan için k:1lm y'a:ııtipi

kullanıp altlanna normal yazıyla içeriklerini yazabillrsiniz.

LJ

f

Lıi

BüHenintz1 organize etmenin bir yolu da bir dizi standart bölüm tanımlayıp

herbirine belirli başlıklar koymaktır. Örnegin, işletinde degişiklik olankişiler hakkında düzenli bilgi veren ve her 7.;:ım:'lTI <1ynı h::ı.şhğı kullanan'"Gündemdeki Kişiler" gıbi bir bölüm eklenebilir. Bu tutarlı başlık ve yapı

sayesinde insanlar böhimünüzü tamyacaktır.

Ru bölümler en çok isim plakanızIa aynı yazıtipi ve stilini kullanıp aynı arkaplana sahip olduklannda başanh olurlar.

Ana başlıklar

tnsanlcınn gazeteni7j okuyup okumamasıana başlıklara nasıl davraııdıgınıza

bağlıdır. İşte etkin başlıklannkarakteristikleri:

V Ana başlıklan kısa ve öz tutun. Gereksiz kelimelerden k3çının.

Konuyu özne, nesne ya da yükJem kullanarak: açıklayın, Rıfat ve ıamir

gibi gereksiz kelimelerden kaçının. Şu ikisini karşılaştınn '"Adam köpegiısırdı", "Şişman adam büyük kahverengi köpe,it[ ısırdı". Fazladankelimeler etkiyi 1lZalbr.

V Farklı bir yazıtipi kullanın.Ana başlığınızın kolay okımması gerekirancak bunun yanında göze hoş gelen bır farklılık d::! içermelidir.Standart emın yol başhklan Sans Serifyaparken ana metni Senfyapmaktır.

v Yoğun bir yazıtipi kullanın. Yoğun kalın yazılipi kullanan anabaşlıklar az yer kaplarıar. Aıı da çevrelcrtndeki boşluğu artınr ve kalın

yogun çizgiler ana metınden iyice aynlırlar, bu da ana başlığa farklı birkarakter katar.

'54 Bölüm iii: Yüzydımızda Kağıt Baskı Tasanmı _ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 1:

...... Anıı başlıklann tamamını büyiik harete yazmayın. Du tür ba~lılJar

~Q30 daha [;:ızla yer harcadıkl:'ln için büyük-küçük harfkombiııasyuJluylayazılanlardaııdalm wl' okuntırlaro

ŞelUll111X

Sağdaki ıma

başlık kalın

yazıldığında

etkisindekideğişiklik

hemenfarkediliyor.

Büyük harflerinadiren kullanınBaşııktaki kelimelerin lık hart1erinibüyük yapmJ.ikt~uı k..'1Ç'1l1111. Hıı

isimle-rle sıfaLlar ara,<,;ındak1 f... rklıh­ğın <'lnlaşılrnasillı gilçleştiıir. Ua11<ı

iyi bir alternatif olarak sadece ilkkelimenin ve uygun isimlerin ilkhadlerini büyük yapmaktu", Bu mc­toda altstil denir.

Büyük harflerinadiren kullanınBaşlıktak! keıımelerin ilk tıarllerüü

hiiyük yapmaktan kaçının. DuiRimlerk sıfatIm arasınd<ıki farkUı­

gııı arıla~11masııugüçJcşlirir. Dahaiyı bir alternatif olarak sadece tlkkelimenin ve uygun isirn;erin ill,haı·tlcıini büyı."J.k-yapmaktır. Bu me­toda attstil denir.

sayesinde çok daba iyidir. Ortalammş bcışlıklarcla !ıoşlukJ<1Y

bölündügündeli belirgin olmazlar.

...... Asla ana batlıklann sonlUla nokta koymayın. Çalı~ıııa1arllokim~m.

işin laınamlanıuasıııı.biLişini slnıgdediğ;i içİıı oImyucu sayısını behrgın

hiı,~iTTlde azaltlıgım göstermiştir.Ana başlığınız mesajın başlangıcıdır.

açık bJ.rakın.

l\na başlıkları lıız1andırma1{için sU!lcri kullanın. Stiller sayeSinde isteuigüıil

değişiklikleribir fare tıklarnasıyla yapabilirsiniz.

ipucu: İki tür stil gdiştüin,biri bütün dokümanuakl en önemlİ ana Lıaşlık

için digcıi dalıa az öneme sah1p ana uaşlıklar için. Bu ~ckildc iki tür sUlesillıjp olarak okuyucunun mC'.tni g6Lleı-iyle tararkcn ba~hklan görmesinisagıarsıIllz.

...... Büyük harfleri nadiren kullanın. I3aı:?lılduki kelimelerin ilk harfierinibüyük yapmalüan kaçının. Bu işinılerIe sıfatlar arasındaki farklılıgm

anlaşılmasmıgüçleştilir. Daha iyi bir alternatif olarak sadece iikkelimenin ve uygun isimlerln ilk harJ1eıini büyük yapmMt,r. rıU metodaalt.sUl denir.

.... Başlıkların altlarını çizmeyin. Alttaki yatay çizgi okuyucunundikkatmi dagılacdğındanuna lJaı;;hk.la.ı:III illllill-Ull ç:lzl11cktea kaçının.

Aynca a1l.çi7.gi g.p ve y gibı alt kıl'iımlan ohuı bartlerle çakışıp f;örülltüyübozar. Ana ba~lığlIlönemini zaten yazıtipi seçimlerinizle belirttinll,bu;;ka birşcy yapmaııLZahiç gerek yok.

...... Başlıkların karakter arası boşluklarını azaltın. Başlıklarmkarakteraral'iı boşluklannı araltınak [çüı yazılımınızıngerekli komutlannıya dafonksyonlanm kullanın. Nurmal ve sıltışık düzenlemeleri karşılaşLırarak

sıkışıI>: olanda nasıl da boşlukların biıiktiginigürün.

...... Başlıklarm satır arası boşluklannı azaltın. Salır arası boşluklanıu

azaltmak Için kelime işlem programınızın Format menüsünün allındaki

Paragraph seçeneğlni kullanın. Normal ayarlaıda programınız

başlıklardagr:rektiğü-ınençok daha fazla sal.ır arası boşlugu

hlllanacakLIr.

...... Gereksi~ yere başlıklan ortalamayın. Oıtalanmış iJa:;;lıklaroJZell etkiliolsa da çogu zamaıı sola kaydmInnı:? başlıklar sagkumda biıiken boşluk

Açıkltlljfctlar f/e abartdı ilanlarBir açıklay:r:ı ana başlıgm üsLü;1e koyulan küçük ve itnllk yazılaıı yazılaruır.

Hunlar ane baı:?lığl sunar, etkisini yükseltırvc okuyucunun ilgisini çeker.

AUdrtılı Hanlar ise açıklaYICltara beJlzerler a."lC'ak a1ıa b;ı~llktan sonragörli.nfirler

Bütürilük önemlidir. Dir ana ba~lıl< için aı,;üdayıcılarve abmtılı ilalılar k\i\­laınrsanız dl?;crkr:i için de kullaııll1. Unlan iş gazetenizi diğcrl(~riııde)layıran

bir özellik haline getiıin

Baıen arıklayıcılarve abartılı Hanlann sayfada izole olarak bulunduğunu

göriirsiiı~iu.'Ben bu metodu itiei ve dil<kat dağıucı buluyorum, Sayfanıngenel düzenini bozuyor. Oku)-I.\eularnı dikknliIü dağıınrak bu tür biruygulamadan kaçının.

Tarafindan satırtanTarafından satırlan aynen duyulduklan gibi makalenin kiıllin tarafından

yazıldıkımınıgö...,Lerlr. Bu satırlar çogıı zammı ya7,<inn tek ödülüdür. ~uı:ıl1n

y~ııında taraIındaıı satırlan yazan tanıtıp onun özellikleıi lıaklundabılgı

vererek makalenill içerigini etkin kılarlar. Bütün r\iğer ögeler gibi taraımfiımt:)ntırlarlIlı da bülüıı dokümanda ayıu yapmalısınız.

çogu kiŞ! bu satırlan genel metin yRZISınln kalın halinde yap:oır. Sayli~ııırj

basıııda ortalanabiUrler. sola kaydınlabilirlt'r. tirr:IJin arkasnıua olabilırler yada 'dokümanın sonuna eklenebiljrjer. Önemli olan tek şey tarafımlaıı

Bölüm iii: Vüzyılnmıda Kağıt Baskı Tasanmı

salırlannm metinden çok farklı olup djk!f.<.'1t dagıtmamasıdır. BHZl yayınlarbu satırlan standart metin yazısının küçük halinde hasarlar, böylelikleyaz.arlanmzıbilirS)oiz. Aynca yine büyük ve küçük hartler burada düzenliçalışır. ancak yine de tamaıın bü:vi.\k harf 0:311 tarafından satırlanda

görebilirsiniz. -

AlthaşlıklarITer zaman uzun makaleleri altbdşlıklankullanarak küçük bölümlere ayınn.

ller yenl fikir verdiginizde yeni bir ahbaşlık kullanın. işte altbaşlıklan

kullanırkendikkat edeceğiniz on kural:

ı/ Farklı bir yazıtipi k.ullanın: Genel metin yazısının kalın halulikullanmaktansa ana başlıklannküçük hallertni kullanın.

ıl' Uygun altbaşlık yapısını kullanın: Eğ:er ana başlıklardave metindesola kaydınımışbir yapı kullanıyorsanızo zaman altbaşlıldardada buyapıya uyrnahsınız. Altbaşlıklannsolundaki hoşluk onu beıırglnleştirir

ve sayfanın biitünlügünc uyarak profesyonel ve uzman bir bava katar.Ort.alanmış altbaşlıkları resmi yazışmalardakiortalanmışana başlıklarla

ve huna ayarlanmışyazıy1:.ı kullanın.

..... Altba~ııkıarı bölmeyin: Altbaşlıklanayarlarken kelime kesiminikapaım.

..... Kısa altba~lıklar kullanın: Unutmayın. kısa olan her zaman daha1y1dir. Altbaşlıklar kısa ve öz ifadeler olmalıdır. tam cümle olmakzamnda degildir. Mümklin oldıığunea altbaşlıklan tek satırla sınırbym,

iki satırlık allhaşhlardan çok daha etkin görünürler.

..... Altbaşlıklann üst kısımlanna fazladan boşluk ekleyin: Bu boşluk

yeni bir konunun habercisi oldultu gibi aynı zamanda :~lthRşlı~ da ilgiliDll'Jne yakın göstertr.

..... Renkleri dikkatli kullanın: Renkli altbaşlıklar çogu zaman siyalı

altbaşlıklardançok daha zor akunıır ve heyıu boşluğun içindekaybolma eglllmi göstertrler. Eğ:er renkleri kullanırsanızo zaman"eşilliı1i" bozmamak için yazılipini büyütün.

Genel metinHü!tf'nlnizin çollu genel metloden oluşacağındanbu bölümün ılıkkatle elealınması gerekir. Işte on önemli Ipucu:

Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

..... Yapıya ters düşen yazıtiplerinikullanmaktan kaçının: Verme)..istediginiz imaj ve onu ba~Lığınız kagıdm kalitesi yazıtıpi seçiminizletkilemelidir (Kağıtla ilgili 13. konuyu ineeley1n).

insanlann okumasım istediginiz bir yazı için kolayokunur bir yazltipi::;e<,;meHslnJz. Souvenir veya Korinna gibi kendilerine çok fazla dikkatçeken yazıtiplerini kullanmakLan kaÇııun. Biitün bu dikkat gözleriyarabilir. Bunlann yerine kolay okıınur Serif yazıtiplerinikullanın{unutmayınSans Serif yazıtıpleri kalın çtzglleri yüzünden zorokunurj.

Times New Roman glbi her zaman kullamlan yazıtiplerindenkaçının,

bilindtk yazıtipleriyleyeni bir mesaj veremezsiniz. Bookman, CentnryNew Styte, Garamond, Minion ve Sabon gibi alternatıtleri düşünün.

..... Doğru yazıtipi büyüklüğünü seçin: Küçük yazılı uzun satırlardan vebüyük yazılı kısa satırlardan k.açmmahsınız.Büyük yaZllı kısa satırlar

kabarık gÜnlnür ve okuyucuyu yavaşlabr, okuyucunun gözlerinintaraması için yeterli kelime yoktur. Küçük yazılı uzun satırlarda iseokuyucu kolaylıkla kaybolabilir.

SütunlannızIngenişltgıne göre 9 ya da 12 puntoluk yazılar uygım

olabilir. SütWlunuz ne kadar genişse o kadar büyük yazı kullanın. Egerlcüçlik yazıtipi kullanıyorsanızo zamM mutlaka dar sütunlan kullanın.

tl Boşluklanyazıtipineve yazıtipi büyüklüğ,begöre ayarlayın:

Yazılımınızınotomatik ayannt kullaıımayın.Bunun yerine boşluğu boşa

harcamadan göze ferah gelen ayarlamalan deneyin. Sans Sertfkullanıyorsanızsatır arası boşlııklannı artıno, Adübe Garamond gibix~yılksekliği az bir yazıtıpi kullanıyorsMızo zaman satır ara"il

boşlugunu azaltın.

tl Dojru metin yapısını seçin: Metin yapınız vermek istediı5iniz imajladoğrudan ilişkilidirve okurımasını zorlaştınr ya da kolaylaştırır.

Seçenekler arasında sola yapışık, saga yapışıkve ayarlanmış yazı

bulunmaktadır .

• Sola kaydınlmışyazıda kelime ve satır arası boşluklan sabitka1dı~ için resmi olmayan ve okunması kolay bir hava vertr.

• Muhafazakm" ve klasik bir imaj oluştıınııaki~li'yonıanız

ayarlanmışyapıyı seçin - yazının sabit bloklara yerleşt1rildl~t.

(Eger merak ediyorsanız,yazının sağa yapıştırılmasıgözler için birkabııstıır. Bir sonraki satınn nerden IJaşlayaeagınıbilemezsin1Z ve kısa

sürede de yorulursunuz. Saga kaydınlmışyazı özel biI' etki 1ç1nkullanılmalı ve asla okunması gereken yazılarda kullamlmamalıdır.)

15i

158 Bölüm ııt Yüzyılınuıda Kağıt BasIıı Tasanım Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 1ii Yeni paragraflan swımak içın sadece bir yol kullanın: 88.7.1 kiı;;i1er

yeni bir pamgrilla geçtiklerinde onu sunmak için ellerinden gelen hermetodu deniyor. Bütün bu sadece sayfa alanını bİr h1ç uğruna

harcamaya yanyar. Hem paragrafıannilk cümleslne çcntik koyup hr:mde paragraflar arası fazladan boşluk koymayın. İkisimJeıı birini seçin.Bir kııralolarakayarlanmış yazılarda ilk salın centikleyehilir ve solakaydınlmı& paragrafianla fazladan boşluk ekleyebillrsiniz.

v" Paragrailar ara8ına ıki satır koymayın:Her paragrartan sonra iki kez~Enter~ tuşuna basmaktansa yazılıımmzin~SpaceAnn" komutunukullanın (Format menüsünün Paragraf diyalog kutusunda bu komutubulabilirSiniz). Böylelikle iki paragraf arasına normal satımı 1.5 katı birboşluk koyanmuz. Bu yazıda yeru bir paragrafa geçildiğinigÖ1;termekiçin yeLerli ama yazıda delikler yaratmak için yetersizdir.

Şekillll'<

Kelimeleringerektiğinde

bülünmemesiçogu zaman

kBlimearasındaki

başlultlamı

garipgörLJnmesirıe

sebep olur.

[Büyük ha~f1eriinadiren kullanın

\

Başlıklakl kelimelerin ilk harilerinibüyük yapm~ktan kaçımn. Buisimlerle sıfallar arasındaki

I

[arldılıgm anlaşılmasını gllçle.ştirir.

Daha iyi bir alternaur olarak. sadeeeiik kelıınen1n ve uyguıı is:lmkrinilk harllerini büyült yapmakür. Bumetoda altstil denir.

Büyük harfleri lınadiren kullanın

Baı;ılıktaki kelimelerin ılk lıarfieriııi \'büyükyarımaktan kaçının. Du isim­

lerle sıfatlar arasındaki farklılığın

aniaşılınasııu güçle:;;tlrir. Daha iyibir alternatif olarak sadece ilk keli­

menin ve uygun iSİmleıin Hk lıarile- irini büyük yapmaktır. Du metodaaIttitil dcnir.

ı,i Noktalardan sonra iki kez bo~ıuk. çubuğunabasmaym: Özellikleayarlanmı:;; yazıda her cümleıun sonuna iki boşluk koymak yazının

gcnel görünüşünü çok kötü etklkr. Eğer başka çalışanlann

dosyaJannda da bu sorunla karşılaşıyorsaı.ıız.kelime işlem

programınızın "Bul ve değiştir" komutlarından faydalanm ve yanyanabulunan ı;iIt boşluklan tek boşlukla dcğiştirin.

ı,i Kelimeleri dikkatli bölün: Kelimelerin bölünmesi ayarlanmış ya;ı;ıda

olduğu gibi sola yapı.ştınlmışyazıda da unemlidir_ Bu özellikkullanılmadan sola y<J_pışlınlııl1oŞyazıda (;ok kısa ve çok u;ı;urı cümlebitişIeıi olabilir,

Ayarlanmış yazıda kelIme bölünmesi olmazsa bazı l~eliuıeler çok büyükya;ı;ılabi!ir; az sayıda kısa kelimeılin oldugu satırlarda yazılar genlşlcyip

harner arasında buyük boşluklar oluı;;ur (Şekil 10-6). Ne yazıl{ kiokuyucular bölünmeyen kcl1meleri tercih ederler ve arka aı"kaya gelenüç kcl1ıne kesİnıl tam bir sorundur. Kelimelerin doğru ycrleşimi içinkendi gözler:ln1zi ve ınantıgunu kuJJanın.

ı,i izlemeyi ayarlayın: Yazılımınuın izleme scçcneğiııi normale getirin(Bazılannda başlangıçtı,) izleme yoktur}. Genelde silu izleme en iyisidır.

Kendi programımzm izlemeyle nasıl ilgilendiğini inceleyin.

ı,i Kelime kaydınlmalannıdikkatli kqJlanın: Kelimelerin kaydınlma:sı

.şeidilerin veya [otoğraJlann normalde ındine ait satırlara girerek (diğer

bir deyişle mctin ile foıügrafla.r aynı satın payla.şırlar) .satır uzunluğunu

azaltmasıyla olur. Salır uzun1ugunu degiştirenbu tür kaydırınalar

okuyucunun ritrnik göz hareketlerini kötü etkJlcr. Özellikle ayarlanmıı;;

yazıda boşluklann iyice ortaya çıkmasun sagtayan kelime kaydırılmasuli

kullanırken dikkatli olun.

Eger ,';()la yapışık yazılarda çentiklert kullanıyorsanızbunu ba;;lıklardan

sonra yapmayın. Çcntiklenıeninamacı yeni bir paragrafı göstermektir.Ba~ııktan sonra gelen yazı zatcn yeni paragraftır.

Atlama satırlart ıle makale atlamalartBir makale btr sayfada ba~layıp hir başka sayfada blterse bu makale iı;irı

"atlanuş" denir ve makalenin diğer sayfadaki devamı bır atlama başlıl1ı

gercktirir. böylelikle okuyıll'nlar bu makaleyi kolaylıkla bulurlar. Makaleatlamalarını dikkatli kuJJanın. İlk sayfada okuyuculanmza sunaeağ'Ulı;ı;

makale sa)1sını (ne Itadaı- çok makale o kadaı" çok okuyucu) bu makaleIninbir saylad<ı bitmesi için gerekti özelliklerle dengekyüı.

Atlamalar bazı problemlere :sebep olablllrkr:

ı,i Her atlamada okuyueu kaybetlebiıü·s1ııJz.

ı,i Araşunualarbir makaleyi okumak için ilk sayfayı terkedenokuyuculann bir daha buraya geri dönmedikkrİni gösterlyor.

ı,i Okuyucular genelde makaleyi bölen sayfaya geri dönmezler.

Eger bir at1'1Il1anm bütün bu rtsk1ere değdiğint dü~ünı1'y(JrsanlZ o zammı

makalen1n diğer :sayfada devam etligini göstermek için mutlaka bil" aL1aıııa

satın ya da diğer bil" adıyla devam satın ekleyin. Uu satırlar sayfa yapll11Zlnson satırıyIa a)nı llizmla olmak. zoll.ındarlır. Du yüzden rle aılarııa sattrıarım

HaiJik yapıp sağa yapışlLral'ak. y::ı da parantez içine alarak diger weLindenayımı. Makalenin geri kalanını göstermek için digf'l" sayfatıJl1 başına biraı;ıklayıcı koyun ve bu açıklayıcıdaurijinal başlıgı kııllaıuıı. R:.ınşıkhg.

engellemek j(,'in bu satıdan metin yazısındandaha küçük yapın.

Makale atlamalan ba;ı;ı sayfa yapısı p1"Oblenılcrinesebep olabilmektf'dir.Hf'ın yeni başlayan hem de devam eden mall.i:.ueleri içf'rcn saytillardaldöncelik sırasını nasıl ayarlarsınız?Bütün devaın edf'lI makaleler aynı

sayfada mı toplanmalı?En arka sayfanın bulunması kolayoldugu için buişe ıni ayı"ılınalı? Aynea cn arka sayfa ne kadar önemli? Tekrar saylu

Bölüm III: VÜ1yıhmlZda Kağıt lIaSIU Tasanmı

bütünlügü siz(' yardım edecektir. Devam eden ve yeni başlayan makaleletinasıl ele aldığımza dikkat eder ve her seferinde aynı yapıyı kullanınıanız

okuyuculannızbir Süre sonra bu yapıya alışacaklardır.Atlamalan hersefetinde farklı yaparsanız eğer okuyuculanmz da farklı yayınlara

atlayacaktır.

Görsel ögelerÖrneklemeler ve fotoğraflar bir bakışla bUgiyi aktarır. Aynı zamanda sa~eee

kelimeleri kullanarak zor ımlatılacakögeleri de kolayca açıklayabilirler. Işte

hazırlayacagımıbültene fotoğraflanve örneklemeleri eklerken dikkatedik('ek on altın kural:

II' Örneğin veya fotoğrafınbüyüklüğünüönemine göre ayarlayın:

Önemli Iotograflann daha az önemlI olanlardan belirgin biçimde dahabüyük olması gerekir. Tamamen aynı boyutta iki fotoğrafı kullanmaktankaçının çünkü bIrbirlerinin etkilenni yok edebilirler. Bunun yerinebirinin kendisini belli etmesi için onu. belirgin biçimde bü)"Ük yapın

(Görsel öğeler üzerine oLan 18. konuyu inceleyin).

t/ Yüzen fotograf1an engellemek için bütün fotoğraflansütunlanniçlerine yerleştirln: Komşu sütunlann kenarlanyla aynı düzende olanfoto~ra{largereksiz kelime kaydınlmalanm engeller ve profesyoneı biretki bırakır. Aynı şekilde komşu sütunların sınır böıgeleriyle aynı

düzeyde olan fotograflar da onlara çarpmamak. için kesilen kelimesayısını azaltarak iyi etkıyi artırabilir.

t/ Fotoğraflardakigereksiz kısımlardankurtulun: Gereksiz bilgilerdenkurtulmak için fotoğratlann üsi, alt, sağ ve sol kısımlannıkırpabmrsiniz.Du kırpnıa işlemiyle kullanıcınıngözlerinin fotoğrafın enönemli noktasında odaldaıımasını sagıarsını:ı.

t/ Gerektiği yerlerde örneklemeleri ya da fotoğraflançerçeve içinealın: E.i'!;er gerekl1ysc fotoğraflan arka plan olarak bulutlar ya dagökyüzü gibi beyaz bır gön1ntüyü seçen bir çerçevenın içine alın. Eğer

bu sınırlar bülteninizin arka plamna kanşıyorsa~henü'7. bltmemiş"

imajı verehilirler.

t/ Yazılan fotoğraflarınUstüne çıkarmaktankaçının: Eğer metin yazısı

fotogratin üstüne çıkarsa hem foiograf hem de yazı kaybedecektir.Fotoğraflarınüstüne çıkan yazı kolayokuma için gereken ön plan/arkaplan farklılığmı azaltır. Ayrıca fotoğrafokuyucunun gözünün metnianlama kabiliyetini de azaltır.

t/ Gereksiz sınırlan kullanmayın:Kalın sıyah sınırlar bir "ölüm haberi ft

havası yaratır. Çok gerekmediği sürece düşme gölgeleri kullanmayın ­aslında çok gerektiğindebile size kazaııdırdık1anndançok şeyi

k..'lybettirlrler.

Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

AçıklamalarHer zaman fotograflann, örneklendtrmelerin ve tablolarm içerikleriniaçıklamak için yazı ekleytn. Dikkat etmenIZ gereken üç nokta vardır:

t/ Yazıtipi: ÇO@! zaman sözü edilen bu açıklamalannormal metinyazısıyla aynı yazıtipindegön1rsünüz ancak bu pek de iyi bir seçimdegildir çünkü açıklama satırlan metIn yazısıyla kanşabilir. En iyi seçimbu açıklamalanSens Sertf tipinde ancak daha büyıık satır aralı.!lıyla

oluştunnaktır,böylelikle kendi başlanna görünürler.

t/ yazıtipi büyüklüğü: Tamaıniylekendi başlarına gözükmelen ve metinyazısıyla kanşmama1aniçin onlan komşu yazıdan daha küçük biryazıtipiyleyczın ve gerekti~i kadar boşlukla ayınn.

t/ Yazıtipi still: Genelde insanlar açıklamalan italik yazıda yazarlar ancakbu en iyi çözüm değiınir. çoğu okuyucu normal yazıyı italık yazıdan

daha kolayokur, özellikle küçük yazılarda bu doğrudur.

SaIJfa içi IJazdanBir sayfa içi yazısı komşu paragraflann reklamını yapar ve en önemli fIktrlentekrar belirterek anlamlanm güçlendirir. Kısa ve daha büyük yazıda

yazıldıklanndantnsanlar ne okuyacaklanna ona bakarak karar verir. Egeryeterince iyiyse OkııyUCUYU kendine çeker ve makaleyi okutur. Dikkatedilmesi gereken dört nokta vardır:

t/ Yer, yer. yer: Sayfa içi yazılanm paragratlann. aralanna değil desayfanın içine yanı paragraf sütunlarının tam ortasma koyun, böyleliklemetinle kanştınhnazlar.

t/ Büyüklük önemlidir: Kısa olan daha iyidir. Sayfa içi yazılannın kısa

olması gereklidir. Üç satırdan daha uzun olan yazılardanokuyucunundikkatin1 dağıtmamakve gözünü yormamak için .kaçının.

t/ Sayfa içinde yerleşim:Sayfa iÇi yazılanm sayfanın üst ya da altsınmnın çok yakınına yerleştirmektenkaçının. En iyi seçim sayfanmüçte ikillk bölümüne yerleştirilmcleridir.

t/ KeUmelerin kesilmesi: Asla, tekrar ediyorum, asla sayfa içiyazılanndaki kelfmeleri bölmeyin. Önernit bır yazının etkısln1 da1ıa kötıJ

bir şeklIde etkileyecek bu önemde başka bir hata yoktur.

16J

162 Bölüm iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı

Lot}.oFirmanızın ya da organizasyonunuzun logo!'nınu büllenin ayn bir kısmınakoyun. Logonuzu mullaka ön sayfaya koymak zonuıda değilsiniz. Daha iyibir seçim olarak logonuzu sayfanın alt bölgesine yerleştirebilirsiniz,

böylelikle isim plakası alanında da kalabalık oluşmayacaldır.

Uirbaşka alternatif olarak: dL! logaTIuw isim plakarnzda çalışanlanHızın

yazıldıgı bölgeye (bir somaki bölgeye göz atın) yerleştirebilir. Ya da logonuzu1çlndekiler lJölürnünilzün bir parçası haline ~et1rcbilirsiniz. Örneğin ~Siz;in

Için ... taraflılctm hazırlanmıştırW cümlesIni kullanabilirsiniz.

Yöneticiler listesiYöneticiler bilgisi işyerirıizcle gazetenin çıkanlmasıyla ilgilencn herkesinadını ve pozisyonunu içerdiği gibi adres. Lelefon. fax, c-posta gibi irtibatbngllcrini içerir.

ÇOğLl zaman iş gazeLesinin ön sayfasına lwyuian yöneticiler lislesi aslında

daha iyi bir yere sahip olabilir. Ön sayfanın daha çok okuyucularm Işine

yarayan bilgiler içermesi gerektiğindenyönetici listcsinin ikinci sayfayakoyu/masıdaha etkili olabilir. Bazen de yöneticiler lislesi son say1ayapostalanıa alanının yanına koyulabillr.

Adres etiketi alamBir iş gazetesi çıkarınadaıı önce vermeniz gereken ilk. kararlardan biri degazetenln tek başına mi postalanacağı veya mektuplar içinde midağıtllacagıdır. ller iki şeklin de avantajlarıve dezavant.ajlan vardır.

PosLahaneden her iki tür hakkında bilgi alabilirsiniz illıeak çogu zamaıı

postalillna metodu aşÜ@d<ık:i avantajlara sahiptir:

..... Düşük ücret: Mektuplar hazırlayarakiçIcıine g<UeteleriniZi koymakzorunda degilsiniz.

..... Kolaylık: Sadece etiketi yapıştınnve gönderirı.

..... Dü,ük postalama masrafian: GazetenizI üçtc biri boyutundakatlayarak ve LO numanılı iş zarfı. boyutuna indirerek masraflannızı

azaltabilirs1nl7..

______ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

Hu melodun dezavantajl<ınbe :;ill şe1tllde sıralanahWr:

..... Zarar görme tehıtkest: Gazdeler yırtılnıa ve su glbi tehlikelerea(,:ıktır. Böyle btr zarar görünüşü olduğu gibi lç.cıif,1"i <.le etkileyebilir.

..... Azalan alan: Ga:teLertin postalama alnnı mümkün olan ycrin °j,)20'sinikaplayabnir. Bu da vereccğinız bil!:,'"İ miktd.fıIl1 kötü etkiler.

..... Kupon ya da ek ürünleriD eklenmesinin zorluğu: Gazeteye kupun veek ün"ın1C'r ekleyemezsiniz çünkü çogn zaman bu Lür parç.alar uüşmetehlikesiyle karşı kJJşıyadır.

Bülteninizde Kullamlacak Yatav (/eDikeV Hatlar

KullanuıgınlZ yazıtipi gibi yab)' ve uikey yapı da iş gazetenizin görünüşünde

ve verece~i imajda hüyük rul uynar. Her lamarı biL seçimleri iŞ gazetenizııı

içeriğjne ve vcrdiği imaja göre yapın. Bu bölüm iı;erigin ve lmajın

seçimlerinihi ııusıl etklleyecegJı1i anIah)'or.

Gazetenizin sayfa yapısındakisüLun sayısıyla okuyucunun göreceği LLLC'I insütunu sayısının ayUl olmalı.. zorunda ulmadıgmı bilmelisiniz. Bunun ~ebebi

çoğu zaman mcLin süluıılannm, say1"a yapısı siltunlarından nd ya ıla uaJ:ıa

fazlasını aynı anda kullanmasıdır.

Do4ru sütun ljapısmm seçimiGenelde muhafazakaı've güvcnilir bir imaj yaratıııak istiyorsanızeger ozaman iki ya da üç süt.unlu bir sayfa yapısı seçin. Bu Lür bir yapı özelliklefotoğraflaun ve resimlerin ueğil de daha çok ya7;lmn hakim olduğu

gazetelerde idealdir. Tipik parag;ı:al'uZllnlugu ua seçilIliılizI etk11cyttcklir:İki sülunlu yapılar uzun paragmllarda iyi iken (Şekil 10-7). üç süluJılu

Ylipılarda ise uzun pamgraOI ),<t:Zllar daha iyi olur.

Sa)fadaki sütun ve yatay bölümler konusundaki seçimlerinlz dığer

seçinılerinizide etkileyecektır. örneğln:

..... İki süturılu iŞ gazeteleri üç Riitunlulardan daha uzun mcLiniçerecek.lerinden, bu tür dokümanlarda daha büyük yazı ltul1aııılına!ıuır.

, Bölüm iii: Yiizyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı __. Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 165

Comparative Anatamyfor Oummıes Newsletter

i

şekiııo-ı

Uzun yazılı,

muhafazakar iş

gaıeteleri içinen uygun yapı

ikisınunun

kullanılmasıdır.

~Cf Accrediıed Memba," Onyl

Neııı ftndlngs(;btılleııge

p~ı"ous research

1998 World

Convention

update

M!!y '~9B

Şekıl1lHl:

Be~ slitunlubir yapı

fotoğraflar

gibi görselögelerin

yerleşliril­

mesinde vebiıyüklük·

lerininayarlanma­

sında

çok dahaesnek

olmanızı

sağlar.

..... En önemlisi beş süturılu yapıdaki sayfalar değişik fatoılfanangözerahatsızlık verecek der~cedeyerleştirmedendokümana kolayeaeklemenizi saglar.

Şekil lO-8'de de göründü~ gibi beş sütunlu yapıya istedi~iıliz kadarçoklukta ve degışik şekillerde fotoğraflar ekleyebiJlrstniz. İki sütunlu bİr

yapıda kaybolaeak olan bir fotografin ve onunla ilgliI açıklamanın bu yapıda

ne kadar güzel dUTdugunu farkettiniz mf?

Eating Out & Dıetıng

il Dover Nr. i Hı' p,hı e

n Fn!e .feco"d:tlream orreali .,

ıl

tl' İkl ya da üç sütun yapılı iş gazeteleri ana başlıkları. sayfa içi yazılan vegörsel ögelert yerleştirmek i<,.;n daha az seçenek sunarlar. Ayrıcafolowaflan komşu sütunlarınalanlanna da taşıramazsuuz. çoğu zamanltehme kaydırmaya engelolmak. için rotowafın boyutunıı bütün sayfayaçıkarmakzorunda kalırsınız.

..... İki ya da üç sütunIu yapılar genel olarak sayfa içi yazılan ve fotoğraflar

glbi metin ve görsel ögelerin dokümana eklenmesini zorla~tınr.

Beş sütnnlu yapı ise Iki sütunIu yapının daha sotlstike bir kuzenidir. yedisütunIu yapı ise sİ7.e metni ve görsel ö~e1eri yerleştirecek daha değışik

alanlar vererek çok daha fazla yarateılık imkanı larur:

- ..... Bu yapılarla içindekiler bölümü, sayfa ıçi yazılan gibi küçük metinparçaelldanru 1ki çiftli sütun grubunun tam ortasına yerleştirebilirsiniz.

..... Beş sütunlu yapıdaki çiftli gruplann ortasında kalan boşluk gözler içindinlenme alanı sağlayarakokunaklılıgı artınr ve sayfanın metnindenfarklılık saı'?;lar.

.~

Belirli bir sayfadaki boşluk miktarının bülteninizin vereeeğl1m<ı,iüzerindeson derete büyiik bir etkisi vardır. Yo~un, tamamiyle yazı dolu Iş gazetelerimuhafazakar ve dolduruştan uzak bır imaj verir. Şekil ıo-g'da da göri'tldüğü

gibi bol mikL.o.rda restmIl ve foto~raflı b1r iş gazetesi ise çaı'?;daş ve dahacanayakın bir fm<ı,i verir.

Sınırlaı' gibi grafiksel vurgular da önemli bir roloynar. Dört bir yanı kalın

sayfa sınır çizgilerlyle çevr1lmiş sayfalar muhafazakar bir lmaj verirken, enaz sayıda graf\ksel vurgulama kullanan ~ayfaıanndaha çag:daş birgörüntüsü vardır.

l>09ru IJazltipinin seçilmesiİş gazetenizde kullanmak için seçtiğiniz yazıtip1n1nveya yazıtiplerininokuyueulannızlIlfikirleri üzerinde direk etkiSi vardır.

Unutmayın. tek başına iş gazetesinin imajını bel1rlemediğindenyazıtipi

seç1mleri ~abil deg:tIdlr {elbette bu sayıdan sayıya yazıtıpini değiştirin demekdeğildir). Imajınızı sayfa yapısı ve diger seçeneklerle yazıtipini kullanarak

166 Bölüm iii: Yiizyıhmızda Kağıt Baskı Tasanmı. .~~ .~__ _ ~_

ContemporaryShelter 8- Design

______________ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

COOPERLATE ANTiKA aiR iMAJ OLUŞTURUR.

1

~., "..Cnmpendium güveni simgeler.

ŞekillD-9:

Bol miktardaboşluk

kullanılan vecl~ğişik

boyuttatctüğraflar

içerengaz[ltelerçagdaş

bir hilvaverir.

D ".,-,,-,-.,,-,".,,-,,-,-,,-,,-.,-,'-;----"inlıı dresI/! home

D

Şekill01~

Ket Serif Hiı üyazı tipinin

kendi:'!!!has bir imajı

vardır.

Palatina ile okıımanm güzelIigini görürsünüz.

Times Roman saıııinüyctdemeklir.

Goudy bilgedir.

Bodonİ z<ll'iftir.

Century Schoolbook'un okuıuna.-.:nkolaydır.

verirsiniz. Uu seçimler yazının ayarlanması ve sayfadaki boşluk miktanylailgilidir. işle size hayallnmıı geri killarom adanıanıı için harika bir konu ..

,,; Eleetrn ya da Photina gibi son derece farklı (harf çizgiler; arasındaki sonderece be1irgilı 1arklılıklar) modern Serifyazıtipleriwrifbir İmaj verir.

",. Düşük x"yüksckligine sallip Adobe Uaramond veya Adube Cu::;lun gibieski stil Seıif yazıtipleri anlika eşyalar gibi klasik bır imaja sahiptir.

",. Monatype Aınassis gıbi kalııı Serif yazıtipler! ~Son haberler" havası

ya da daktiloyla yazılmış lm..'ljl verir.

",. Avaııt Garde ve Futura gibi geometıik Sarıs Serif yazıtipleri ınadcm vepopüler bir iıuaja sahiplir.

",. Ma:!andnı gibj yüksek lk....raktcrli degişen harf çizgi k,;'1..lınhklarınu sahipSans Serif yazılipleri dası c<ııılısı ve samimi bir imaj verir.

",. Smudgc gibi bozuk yapıda karakterlere sahip yazılipleriGrunge \'eyaGeneratian X imajı verir.

Şek1110-ıo ile lO~ll'i inceleyin. YazıtipinlZln imajınızı nasıl da el..k.1leyc­bileccg-ini [arkettiniz mi?

İmajınızı ne sadece yazıtipiyle ne de sadece sayfa yapısıyla belirlersinlz dahaçok bu ild değşken vc diger pekçok tasanm seçlm~ sizin okuyucularüzerindeki etkinizi belirler.

,-Helvetica LAdver

ŞekiIlOt1: Arial Libre

Aynı şekilde Comrrı,erce OptimaSans Seril Trade Gothic

yazıtipleri ~[l Formatadeğişik Futura Universim<i)lar

GiII Sans Vag Roundedsunarlar.

Ekonomik fle ZamanlamaS1 jıji Olan ÜretimBir iş .gazetesi ürettrken karşılaşaea~ı:len büyük zorluk gal.clr-yizamanında vetiştirmeye çalışırken aynı 7.aıııanda masraflanıuz! da eLi İy:J

şekilde ay~larnaktır. İşle bülçenlzl aşmadan gazdeyi &ımanındayelişlinnckiçin birkaç harika ipucu:

..... Renkleri dikkatli kullanın: İkine:! bir renk iş gazeteniziIi görünüşündehaıika degişikJiklcre sebep olnbiUr ancak üç ya da dört renkli baskınınayarlanmasıda sorı derece ıcrdur. Tutarlıılk bir iı,;; gazeslnin eli aına cnönemli ögesidir, I~lc bu yüzden bülün pa.ranızı ilk sayımnmukemnıf'!

olması için han'ayıp da daha sonralu sayılarda ister istemezlutarlılığınlZl zedeleıııcyin!

Bölüm iii: YÜZ)1llmızda Kağıt Baskı Tasanmı

tl' Önceden basılmış ikinci renk vurgulan kullanın: Harcamalannızı

kısınanın bir yolu da ikinci rengi tutarlı olarak gazetenizin her zamanaynı yerinde kullanmaktır,

Örneğin renkleri isim plakanızdaya da her sayfanın alt sınır bölgesindekullanabtl1rsiniz. Tek bır renk blle gazetenizi çekici hale getirtp onakarakter ve kişilik kazandırmayayeterlidir. Bu tÜr bir ren kuygulamasını birkaç sayıda arka arkaya tekrarlamaruz yeterli.

ıl' SUUeri mümkün olduğunca etkili kullanın: Stiller zamandan tasarrufyapar ve tularhhgı destekler. Stll menüsunü açıp ardan bır stilHeçeceğ1nize sözu edilen fonksiyonun kısayol lw;mnu kullanın. Ayncastilinizı öyle ayarlayın ki metin de başlık ve altba~lıklannızauysun.

ıl' İşleri paylaşın: Bütün işleri kendiniz yapaeagımzaçalışanlarınızıeğiterek işlerin bir kısmını onlara devredin.

Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

AMATÖRLERiçiN

İÇı GAZETEôİ

HAzıRLAMA

169

ı/ Şüpheleniyorsanız yapmayın: Eger gazeten1Z1n amacı bir haberinta1lL.'Ullımvermek degiise boşu boşuna bütün hikaycy1 anlatmayın. Eğer

gazetenlzin aınaeı müşlerileı1nlz1meraldandırarakya da kışkırtarak

Web sHenizt veya şirketinizi 7iyaret etmelerini sa~ıamak ise, haberlerinsadece bir kısmını basın ve I!,eri kalanını merak etmelerini sağlayın.

Unutmayın amacınız sadeee tanıtım yapmaktır,bir haber devi olmakdf'ğ,il. Son olarak şunu bilin k1iş gazeteleri sadece birkaç fikreodaklanan haberlerden çok naha popüler olan kısa ipuçlan ve tekniklerde içerir. Ne kadar çok çeşit varsa bunlardan birinin müşteri

adaylarınız) ilgilendirme şansı da o kadar yüksek olur,

ı/ Uyumıuz büyüklükteki kağ:ıtıan kullanIllayın: Amaeınız tekerleği

tekrar keşfetmekdegil, basitçe bir hikayeyi anlatmaktır. Degişik

boyutlardakI kağ;ıtlar kullanarak yaratıcı tas:ınmlaryapabilir veönüller kazanabilirsinlz ancak bu stil masraflar göz önüne alındığında

üretimi baltalar. Küçük iş gazetelert kolayea kaybolur. tablobüyi.lklüğo.ndebüyük tş gazeteleri [34x.27 cm büyüklügünde) iseokuma~l1 ve saklaması zordur. Mümkün olduğuncastandart 19.5x27.2cın büyükıügündekistandarta sadık kalın. Bu standartlara sadık

kalarak her zaman yeterli kağıt bulmayı ve uygun yazıcılan

kullanabilıneyigarantilersiniz. Kağıt seçimi konusunda aynntılı bilgiiçi.n 13. konuyu inceleyin.

ı/ Bir çalışma planı hazıılayın ve ona sadık kalın: İlk iş gazetesibilmeden ikinclshıe ve eııer mumkünse üçüncüsüne başlayın. Birazyonıcu olabilir ama bu da işin bir parçasıdır. Başanh iş gazeteleri sabitdeğil sürekli bir çahşmanın ürünüdür.

Asla ama asla ış gazetesinin temel anlamını uııutnwyın: İş hakkında haberiçeren gazete. Gazeteniz basit. tutarlı ve kolayanlaşılır oldugu sürecebaşanh olur; sürekli zamanında çıkmalı ve okuyuculanmza gerekli bilgikrilasa ve öz bir biç1mde aktannalıdır.

Roger c. Parker

Bir editör başanh bir iş gazetesini çıkarmadan önce bazı temel sorulancevaplamalınlf.Bu aşamana ne kadar iyi. plan yaparsanız iş gazetenizin hersayısında gereklı imajı verecek tasanmının yapııması o kadar kolayolur.

iş Gazetenizin Tammlanmasıİşe gazetenizin amacını mümkün olduğuncaaçık bir biçimde tanımlayarak

başlayın. En açık ve herk~s tarafindan benimsenen hedener bellrl1 bir güvenduygusu oluşturmakve müşterininakıından htç çıkmamaktır. Müşten

adaylarınızıngüvenini ve takdirini satın alamazsınızaneak konu hakkında

yazılar yayınlayarakonlann güvenini kazanabilirsiniz. Bir iş gazetesi güvenoluşturmak için en etkin araçlardan biridir.

Müşteriyibilinçli tutmak da bir iş gazeteSi çıkarmak için en popülersebeplerden biridir. Coca-Cola ve McDonald's gıbi pazar devlert her yıl

reklam için milyonlarca Dolar harcıyar. mr iş gazetesiyle müştef1lertnizin

duşuneelerinlnbir kısmım satın alabilirsiniz.

170 Böıüm iii: YÜIyıhmrzda Kağıt Baskı Tasanmı__

Her saıpda neler olmalı?İş gazetenize neleri eklemeniz gerekir? Her sayıyı ayn bir konuya mı

ayıracaksın1zya da berbiri müşterileıinizikışkırtmak için degtşik konulaı" nliiçerecek?

Sayıdan ~ay(ya ne tür özellikler tekrar edilmeli? Olay takvimi. yeni ÜTÜnbilgileri veya stok ve envanter bilglsi gibi her sayıda mutlaka uulunıııası

gereken ögeler var mı? Iş gazetenizde ilanlara yer var mı?

Gazete ne kadar görsel öge içerecek? Bunlar ne kadar önemU?Örneklemelerin. fotograOann ve şemalann sayı~ı ne olacak?

Her saıpda kaç saIJ{a olma"?Unuımaym ki ış gazetesi çıkarırken temel hedefıııiz müşteride güven vebilinç oluşturmaklır. Bu hedcOere ulaşmak tutarlılık gerektirir ve tutarlıhkta

pratikliğcve gazetenin ürelim masraflarınabağlıdır.

İki sayfalık bır iş gazelesini zamanındave bütçenize uygun o[aruk çıkarmak

son dereec kolaydır. Dört sayfalık bir gazeteyi çıkarmak ise iki sayfalık

olrından iki degil sekiz kat daha zordur. Sekiz sayfalık bir gazeteninçıkarlılınasılseçol{ daha wrdur. Ne kadar çok sayfa olursa çözmenizgereken o kadar çok sayfa yapısı problemi. yerle~tinnel1izgereken o kadarçok. fotoğraf ve düzenlemeniz. gereken o kadar çok yazı olur. Kısaca işiniz

iyice zorlaşII" ve labi ki işLnLz ne kadar wı'sa program1ntzdan geri kalmaya da progrwIllnızl iptal etme olasılığı o kadar aıiar.

çoğu zaman ~yfa sayınızı dördün kaUarı olarak seçin. Allı sayfalık iş

gazetelerinin çıkarılması zor olabilir. Orta sayfaya tck bir yapral\.koyabilirsiniz {ancak. bu yaprak. çoğu zaman taşıma sırasında düşer veyaokunma sırasında gazeteden aynlırJ ya da alLı panellik geniş bir düzenlemekuUill1abilirsiniz. Allı paneııık hir düzen bütün yazıcılara uygun olmadığıveuu boyutta ka,g1t zor bulundugıı için çok daha masraflı olur. Buna ek olarakaltı panellik düzenin kendine has tasanm zorluklan vardır. İki sayfalık biryapı yerine okuyııeulannızgazeteyi açtıklannda okunması zor paralel üçsayfa ile karşılaşacakh.u·. Bu da lek bir bikayede odaklanmayı

güçleştirecektir.AHı pal1cl1ik yapı aynca birbiriyle uyuın içinde olacaksayfalanıı tasarlal1ll1USl111 da güçleştiıir.

_______ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve I<işisel

Yapı IJataIJ mi dikeIJ mi olacak?iş gazett:nuın içeriği sütun yapısını belirlemelidir. BirkLu,: uzun ve kısa

sütundan ve değişlk. bayııtta fotoğ:raOardanoluşan bi.r iş gazetesi sadeC'(" ikjbasıt sütund:m uluşan bir iş gazelesiııdeLiçok daha basH hil" yapı gerektirir.

Eger p;azeteIliLdt:k.i malmleleıin boyutları dcgişiyorsa () zaman yatay v(' dikeymakale yerleşinıi arasında bir seı.;im yapnıak zorundasınız.Genelocmakaleler dik olarak yerle~tirjlir arlC'ali.. okuyucularınız yatay biryerleştirmeyide destekleyebilir. Yili} Yillıa yazılmış kısa pan:ıgraOaralt altaslnl\<:ıIlnş uzun yazılardau dalıa okul1aklıchr, bu Jii~ı..len gazeLeler bu lür biryapıyı tereih ederler.

Planlama Üretimden Önce GelirPlanlama her gazeteuin içeriğiHin ayrıntılı olarak helidenmf'si oeınekLir

hangi özetlikler ekJeııınelive bu özelliklere ne kadar yer ayırmalı? Pimılama

.ıı;ereksiz kayıpları engeller ve daha etkIn olarak ı,:aJışmanlZl sağlayu.rak

gazetenizin 111ee ilyannın yapılmasına zaman tamr. İş gazelenIzi iki şekilrle

planlayabilirsiniz:

..... i ler sayı içIn bir ana fikir belirleyin. Ana Ilkri belirledikleıı sonra Lıı nk.ıi

güLetedeki bölümleric ya da başlıklarla ilişkilendil'in (Bu temayı

destekleyen her bölüm için bir mali..ale oluştuıun). Örnek olarak, egerkoııunuz üretim ise üretim müdürünüzle bir röportaj yapııı ve dahaelkili prosedürleıi ögrenln. eıı çok üretim gen.;ekleşlirenbölümlerle J.lglllbir makalC:" yayınlayın ya da kendine has {ıretim sonmlan olanüıünlerle ilgili bir yazı yazın.

LI Mümkün olan bütün makale başlıklannı~malayııı ve sadece en çokbcğendiklcIiııizkalıncaya dek bu ıml.kalelcıibir bir deyin. Aynnıöncelik sıralarına göre de bir ayarliuna yapabilirsiniz. Bu aynmda enhızlı şekilde okuyuculara ulaştırılırk,sıgerekeııler ile her zaman.yayınlanabilenleriayır;;ıbilirsiJ.1iz.

Planlamaya ne kadar l.,~ok zaman iıarearsanızdaha sonra y::ıZ1)'1 ve görselögeleri sayfaya yerleştirmek için o kadlli' bol zamanmız olur. Ayrıca y<uıhuı

her nıalmle-yi ynleşlirmek için sayfa alammzIn yclınelUesigibi deneyiınIeryaşamazsmız.

ıyi bir pratik Iş ğ:udenizi allı aydan bir yıla kadar planlamakllr. Her Z3maniçin son haberleri gaze-teye koyarak deglşiklikleryapabilirsiniz ve hiçuir;r..W"nan planınam geıisinde J~aJınaZSll1lz.

1

Bölüm LU: Yüzyılıımzda KağıllIasIo Tasanım __~~~__~~~_

Ön planller sayının içerigine k.."l.rar verdikten sonra her konuya ne kadRr yerayıracagınızakarar vermel1slnlZ. Bunu yapmanıu en ıyı yolu daha makaleleryazılmadanmakale uzunluklanua karar vermektir. Gazetenizin küçültülmüş

hir modelini aşağıdaki şekilde oluşturun:

..... Eger dört sayfalık bır gazete çıkaraeaksanız21x29.7 cm'lik bir kağ,ıdı

Ikiye katlayın ve alt kısmı bükün, böylcllkle küçük bir dört sayfalık

gazete elde edeeeksinlz.

..... Eğer sekiz sayfalık bir gazete çıkaraeaksanızkağıdı tekrar kat1ayarak busefer üst tasını bükün. Böylece aşağı )'ukan doğnı aTana sahip sekizsayfalık bir iş gazeteni;>: olacak.

Birkaç boş gazete yaratın ve sivri bir kurşun kalemle ıyı bır silgiyi elinizealaralt işe başlayın. Sayfa sınırlanıuve numaralarını belirterek başlayın vemakale sütunlannınkoyulacaklan yerleri hdirleyerek aralanndaki çizgileriçi7-ln. Daha sonra isim plakasını ve içindekiler höltlmünü belirtin, ikincisayfaya yöneticIler ve ecutörler listesini koyun ve son sayfaya da postalamabHgilerini ekleytn. Eğer beHrli bölümlerin haşlıklan her 7.aman aynı yerdegöıünüyorsaonlan da çizin

o sayıya ekleyeceııiniz fotoğraflan Ile makaleleri göz kararına göre yerleştlıin.

Bu noktada çok kesIn sonuçlar elde e.ımeye çabalamayın: Çabuk çalışın vegenel manııgınızıkullanın. Yazı satırlarını helirtmek için sadece: çızgiler çizinvt". İçleri çaq.ıı işaretU çerçevelerle fotoğraflan bel1rleyin. Başlıklan da tahminelliginiz boyullannda yazın.

Eğer ilk dent"menizde tum istediklerinizi plana yerleştiremez5cntzsalanhemen panige kapılmayın - zaten bu modelin amacı budur. Hedefiniz dahamakalelf'r yazılmadanve fotoğraflar çekilıneden gazetenin neyebenzeye(~eğlnt görmektir.

SaIJfa(arm UIJduru(maslDaha iyt bir IŞ gazetesi edttörü olmanın yolu uzunluklan yazımık veçalışanlann da uzunluklan yazmasını sagiamaktır. Yazılan ve fotoğraflan

elinizdeki alana sıkıştırmaktansabu öğeleri oluşturmadanelinizdeki alanlasınırlayın. ~Geçen haftaki toplantı hakkındauzun bir makale istiyorum ft

diye<Tginize ~Geçen haftakl toplantı hakkında 2,000 karakterlik bU" makaleistiyorum" deyin.

ii

i

~_~ ~ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

Sayfaların uydurulması deneyimle çabucak kazanaeağınlZbir becerirlir. Eni)'; yol yazıtipi, Ya7.ltipi büyuklü~ü ve stili ayarlandıktan sonra sütun başına

gelen kel1me sayısını bulmaktır. Daha sonra sayfanın yansın! kaplayan bır

sütun için bu sayıyı bulun (Böyleee fotograflan da işin içine katarsmız).

Bu sayılan elde ettikten sonra kelime işlem progranundan gelen yazı ıle

sayfanızı U)'uşturrnaya çalışın. Du sizI yazılmış makalelerı düzenlemektenkurtardı~ içın zamandan tasarruf yapmanızı saı::tlar.

MakaMerin ve IJazar(arm atanması

İş gazeteuizin üretim aşaması yazarlann ve makalelerinin mümkün olanalanlara atanmasımda Içerir. Fiiili cümlelerden mümkün olduğUnca

kaçının. Kendi yazdıg,ınız bir makale dahi olsa her makale Için bir istekkağıdı hazırlayın. Bu kagıda makale uzunluğunu, teslim tarihIni vefaydalanılabilecek kaynakları yazın.

Bu kagıtlaıı müınkün olduğunca çabuk verin ki çahşanlannızda işlerin1

planın öncesinde bitirebilsinler. Bu metodla makaleleriniz çok daha iyiişlenecektir. Eğer dışardan çalışanlarınız çoksa herbirinden nekrbeklediğinizi açık açık belirtin.

Gazetenin gene( IJaplslEger :yüksek verimli bir ortamda çalışıyorsanızüretim etkinligini artırnıanm

en iyi yollanndan biri de gazetenin genel modelinin belirlenmesidir.

Bu Işlem asıl haskıda çıkmayacakolan belirli yapılann plana eklenmesiyleolur. Bu yapılar yazı gazeteye eklendiğinde otomaHlanan belirlenen st\1leribu yazılara uygular. Çogu stil (baskı dÜ7.ent) sık sık degişse deçalışanlanmz:danalacağınız bütün makalt'lertn daha önce belirlenen birdüzenlemede olması {en basitinden birinci paragrafm önüne (PARll eklemekgibi) size zaman kamndıracakve iş etkinliğinizi artıracaktır.

Gazetenizin sayfa yapısını ve bu sayfadaki parçalann düzenlerini tam olarakbelIrledikten sonra bütün bu işlemlertn uygulanmasınınve çalışanlar

tarafından benims~nmesinjn size nasıl da zaman kazandırdı~si7-işaşırtaeaktır. Daha da ileri giderek bütün yazarlann kullanması için stilşablonlan hazırlayabilirve bunlan dagıtabil1rsiniz.

173

174 Böıüm iii: Yüzyıbrnızda Kağıt Baskı Tasanmı _

iş Gazetenizin ince Auarmm Yapılmasıçoğu zaman daha elkin bir g-örünlü, kolayokuııur 5ayralar ve ilgi çekici biryayınlçin kFlimderin gözden gec.;iıilınesl gerekir. Aynı şekilde bütün buay..u·laınalaT da daha önceden planlanıp zaman lıarcam<ıyı gerektirirler. Buplanı yaparak kaçınıIm<:!:/.olan son dakika degişiklikleıineyeterince zaU1alı

ayırauilirsiniz.

Ana başltkıann tekrar IJaıtimaslBaşlıklarınız ne "kallar iyi yazılırsa yazılsın ~azetede nasıl göriineceklerinidokümanmızbasılırradanbilemezsiniL ldogru yA:r.ıtipi V~ büyüklüğü

ayarl311dıgındaL. Sola kaydınıan başlıklardabir saLır digerletinden belirginderecede büyük olacaktır. Ortalanmış başlıklarcıa uzun satırlar bir yığUlll1

::;onundaymışgibi görünebilir. Çok salıl'lı başlıklar ise garip bir görüntüyesebep olabilir.

Bu prolıleııılere en iy1 çözüm eski değerlerdende faydalanarak bu başlıkhuı

yeniden yazmaktır. Çok az başlık aynnlı[ı bir düzenlemeden sagtaın çL1(aLilif.Duş ifadeler lıuIunabiHr. uzun ve gereksiz kelimelerin yerlerillf~ yenilenkoyulabilir.

Dullarm, IJetimlerin r/e satır sonlarmmaIJarlanmaslDullar (~ütunıın sonunda terI\: edilmiş şekilde görülen kelim(~lerya da satınil

üçte biıimIeH daha azım kaplayan keııme gruplan) ve yetimler (sayfanın

üstünde sıkı.'~ıp kalmı~ kelimelcr ya da satırın üçte birinden daha azını

k..'1playan kelime gı:uplan) gazelenizln say1"alanna yeterince profesyonelolmayan bir görünüş kazandınr. Aynı şekilde birlroç uzun salın izleyen kısa

satır sonları da sayfaııızın profesyonelligini kötü etkilcyebilir veya gaıip

görünüşlere sebep olabilir.

Bazı programlar yetim ve c1LL1 yazl}'1 engellemelerine rağmen yazı taJafmdanoluşturulan~arip şckillen:~ engelolamazlar. Du problemlere en iyi çözumdeneme yanılma metoduyla galip şekillere engelolmaktır.Aşağıdaki

teknikleri deneyin:

..... Bazen paragraflara yeni kelimelerin eklenmesi safır sonlarını akıtarak

yeni bir yapı oluşturur. bu da problemleıiçözchiBr.

..... Gerekli yerlere kelime" kesiınlerinin koyulması cümlelerin satırliııa

uymaslI1ı kolaylaştml"ve garIp şekillere engel olu i'.

_ KORU 10: iş Gazeteleri: Yalı," ve Kişisel

..... Bölünmeyen kelime ke5inıleriııi kullanarak zaten kesi.lmiş olan birkelimenin tıcrhaugi bir ek sonucunda kayınası ::;onucu tekrarhölünınesine en,ı:(el olursunuz. .

..... Çogu zama.ll paragrafm eu başındaki tck bir cümleııin ayadannıa"'ı ileparagrafın gcri kalanıııdalti cümlelerln s::ıfır sonları/Il <.tY<1rlayabilirsiııiz.

Bu tc:knik ne yazık ki dikhatli kullaLJılıııalulırc.,:Cıııkü tek bil" eümlellinsürekli izinlInesi ~al"ip hu· göıiinü:.,;e sebep olabilir.

Çok fazla IJaımm düzenlenmesiideal bir dünyada hiçbir zaman çok fazla yazı olnıaz ancak bazen olan olurve bol miktarda yazıyla ba~a çıkmak zOHmda kalahilirsirıiz. Yazının çok fazlaolması ince ve aynnlılı ayarlamayı imkansız kılar. Böyle bIr durumdabaşanya giden yol genel ayarlamalar yapmakLır. Dokünıaııınızıngenelyapısındalu bu ayarlamalan öyle yapın ki hiçbir yazı tek başına c1i1ui..at çekIpdiğerlerini gölgede bırakmasUl. Aşağıc1aki seçeneklere sahipsiniz:

..... O sayıda kullamian yazıtipi büyüklügüuü dörlte bir oranında azaltmak.,Cogu okuyucu aradald [arkı aniaıııaı.:aktır ve sonuçta gerekli yeresahip oh."ıbilirslniz.

..... Sa}1aınl1 üstündeklo altuıdaki, başlıldann. altbaşlıklanııüstündeki.altındaki bo:;; alam belirli ve düzgün bir şekilde azaltarak eUııi;ı;de

oları alaııa yazıyı. sıkıştırabilirsinizaneak bL\ değişIkliklerden sorıra

başhklarm ve altbaşlıklarm yazıtiplerini ve yazıtipi Luyüklük!crlni tekı·ar

ayarlamanızgerekir.

.... Ana lıaşlık bü.yükıüğünübir buçuk punıo aza1tabilirslniz.

..... Sayfa altı \'c sayfa uslü yazılanııdakiboşluklan hafif azallabiHrsiniz.

..... Bazı çok gerekli olmayan folografları çıkamb1l:lr. büyük fotograilanMyfaya uydurmak için küçüItebilirsiniz.

..... Sa}1"d içi yaL.ıbmıdan kurtulabilirsiniz.

.... Poslalaına lmponunun büyüklügünü azallabilirslniz.

..... Paragraf ara~ı lıoşluklannıhaOJçe aza[tabilirsini/..

Elhett.eki bu balisedilen metodlar çok Lercih eıliten düzenleme seçenekleridegilc1ir. Bu tekl1ikIcli kullanarak oluşturmak için uğraşlığuıı;ı; gazetebütünlüğünezarar verme ıisıdrıi de göze ,dıyorsunuz demekliı".

1

Bölim iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı

Çok az IJazlIJI düzenlemekÇok fazla yazı düzenlenirkm kullanılanmetodlann tersleri - başlık

sa\ırlannın aHlanna ve üstlerine az miktanin boşluk eklenmesi, sayfa içibilgilt'-rin1n koyulması gibi· kullanılabilir. Aşağıdaki mdndlandeneyebilirsIniz:

Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel

Basit(eştirin fle baskıda (arkftfık(ar

uaratm

ın

...... Sütunlann bütününü yaııyın doldurmaktansa, düzgün olmayan sütunyapısını kullamn.

..... Içindekiler bölümünün üstüne ve altma daha [azla boşluk koyun ve bubölümde daha büyük yazı kullanınya da bu bölümdeki Ustelere dahaçok boşluk ekleyin.

V Önemli edıtörlerinve yazarlann küçük birer fotoğrafım say[aya ekleyin.

Du metodlardaki amaç eldeki fazla boşlugun sayfanın içine düı.~n lıiçimde.

yayılmasınısag1amaktlf.

Bundan sonraki sayfalar bir lş gazelesindekl değişikliklı:-riadını adım

gösleriyor. -p," ....' ..' ..m'_"'i......_~"' ..._ ...." .._~__ .. t"b.....,__ ~ '"' u

.... _ .. ' ........,~,,"' o

~i~ • -·~_ i ~_ -

'- -"'......- ,.."" _""'''''<ıIt>I1_,....., ı-.,""""" ......._-~"'..

Bu isim plaKasının soldaki şeKli bütün yazılar ay·nı şekilde aldı/ğu için yeterli etkiyiveremiyor. Ar­ka planın gölgelendirilmesi ile de gerekli ön plan- arka plan zıtlığına zarar verilmiş.

Ikinci şekild9 "Desidop Publishing" farklı bir ya-

Desktop{)..!.ublishlngDEOOGN

NEWTYPEFACE

znipine geçirilip "Design'" kelimesinin sayfa ge­nişliğine tam oturtulması ve & sembomnOn ek~

!enmesi sayfaya ilgi çekici bir yapı kazandırmış.

Isim plak!lsı gereksiz ~NewsIEltter" kelimesisilinerek ve folyo bilgisi sayfanın alt kısmına

alınarak b!lsitleştirilmiş. -

178 Böliim LU: Yiizyılıımzda KağılIl;ısIıı Tasanmı _ ------ ----- --_.---_. Konu 10: iş Gazeteleri: Yalıın ve Kişisel

Belirti bir başttft stili uYlJulalJln Altbaşlık rle ana başlık yazılarma

bütünlük kazandırın

'"'.'"'''~''"''"'~'~''~''''',... _,,,........~~ .~,'~m

...~"""~"'."'''"''.,i" .. ,,""'<"'," ~.•" ~-'"~.'",....",~""I" ,,~"'-

Sağdaki örnekte ise altbaşlıklar sola yııpıştırıhp

farklı bir yazıtipine geçirilmişler, ana başlıklarla

uyumlu olan Helvetica Black. Satır arası boşluk~

ları ve harf arası boşlukları da değiştirilmiş. Oriji~

nal satır arası boşlukları daha sıklaştınlmış veiz­leme normal hale getirilmiş, bu da haıf arası

boşluklarını sıklaşlırmış.

--

~,~"" ......,.""."".....~ ,'"".'~"'",~"-".,,,,,,, ,;~::,:: ~";~~""~~::~~~':;;,o",...,,,,.,,"_..,,.~,,,,

Soldaki örnt:kıe altbaşlıklar norına! metin yıızıti­

piyle aynı yapıldıkları için pek farkedilmiyor. Ka­lın, italik ve altçizgm oldukları için okunurluklanazalmış ve ortalanmış olduklarından gerekli etki·yi vererniyor. Sonuç olarak her altbaşilgın başla~

dığı yer değişmiş. Satırın sol kısmıncan farklılık

gösteriyor.

Desktopl'.,fublishingDEOOGN

,New typefacedeslgns appeıır

"",", '" _. ~~"''''' ",' "~" ""ı'~m.'~ ~

dırılmış, böylelikle başlıklar arası bir bütünlüksağlanmış. Ana başlık ikinci.l başlıklardan dahabüyük y<ızltipine geçirilmiş. Içindekiler bölümü·nün başlığı ise daha da küçük hale getirilmiş.

Condensed Heavy Sans Serif yantipinin sayfa­yı kalabalıkıaştırmadan ne güzel durduğunu

farkettiniz mi? Ayrıca sağ sütundaki başııına

"New!" kelimesinin italik ve küçük yezı/ması et­kiyi artırmış (Bir kez bütünlüğü yakaladıgınızda

bolirli yerlere istodiğiniz değişiklikleri ek­leyebilirsiniz!.

Sağdaki örnekte ise bütün başlıklar HelveticaCondensed Black yazıtipine geçirilip sofa kay-

Gazetenin soldaki hali bütün ortalanmış başlıkla­rm farklı yazıtipinde ve stilinde yazılması sebe·biyle birliktelikten uzak. çogu başlığın artfarının

çizilmiş olması okunaklılığını azaltıyor. Bütünbunların yanında sayfada belirli bir b8~lık hiye­rarşisi de görülmüyor, sol üstköşedek] başlık ye­rinde çok büyük duran orta sütundaki başlıkla

aynı bo~'da.

DesktopQ.,fublishingDEOOGN

, Bölüm iii: Yiizyılımwla Kağıt Baslu Tasanmı _ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 181

ParafJ.raf arası boşluklarmı azaltm Genel metnin bOIJunu tle boşluklarmı

aIJarlalJm

_.1-v ' ..• 1 .... ,".

~ """ i_-"'~0«M0 ,.....*- .•....... or ..-'_.,..._', ~, '-.., .

R_" _,.....'......1_"'-.--~.~ "'.".,,,.- ,., \I'.~,.."" ........ -

'- ' :.:.:::;-=:-.:::.."""-Haw to dıDOSe ~''''7:,~0«.....~ ...~..8 laser PrinIa"~~t .....~........_

:'.::::.~:.:.~:-.='''''"'' _....~,."",u, "' .. ",..,.,_.q~,-"".....,."'"'"

.."""""" 't"""""', ..""""" ,,~ ""'......".".,~_ ..L< , "".. ,.-,..,-~~[;,-,~ ...""-,'_.."''''-"......~.,.......... ~..--""~""

--_.."',,-..... _, ..,-"'""',...............,,, ,',.,,_~' -ı ..,,"&.... "l<.. '~, ,..., ...........,--,,~"' '~~."''" ..,''_ .~r..•.....h t '""_ ~'_." ~f..;."'

L_~."'""""."""._."......~"'~. "'.-'---""'....­................__...~....""'-..,,-~ ..---_.._-,..;~"' ,".....,..~.,.-- ..

~ ...~_i ".,."-_· ,"'iii.~

:~7..::~'::::~~~~,':,~

I".."·.......·..· ,.,,....

.. ~'i ..' ~....~,." ...~ ~..-~"......,...."~~,"""..~ ..,..~.... ,.......~...._-

'_"",,,,_J

" ..~'..." ......"_."~-"'",, ..,.."'''...,

Soldaki sayfada paragraftarm uygunsuı başlan­

gıçlarıve aralarındaki boşlukların ayarlanmema­sı etkiyi azaltmış. Her paragraf arasında iki boş­luk satırı olması, sayfada dikkat daMan yatayboş alanlar oluşturmuş. Daha da kötüsü pareg-

Urafların jik cOrnialerinde yazılımın orijinal satırbaşı boşlukları kullanılmış, bu boşluklarm uzun­lukları da dar sütunlu bu gazete içın biraz fazla.

Sağdaki örnekte ise, bu boşluklar kaldırılmış veparagraf arası boşlukları da normalde kullanılan

satırların birbuçuk katına indiriimiş. Sonuç dahafazla sanr yerleştirebileceğiniz ve metinleri sar­mak için kullanacagınlz boşluklar ve daha bütünbir sayfa. '

ıti

Başarılı masaüstü yayınc'lıöı çoğu zaman küçükve etkili değişikliklerin yapılmasını gerektirir.

Soldaki örnekte 12 punto yazıtipi biraz büyük gö­rllnOyor. Satır arası boşlukları da biraz fazla tu­tulmuş. Sonuç biraz fazla "açık" bir sayfa.

Sağda ise aynı sayfanın yarım punto küçültül­müş halini görüyorsunuz. Böylesi göze çok'dahahoş geliyor ve kalabalık durmuyor. Ayrıca sanrarası boşlukiarı da 13.8 olan orjinal boyutt'8q ,1:4'eçıkarılmış durumda. Bu deÖişiklikierin sorlı:ı,~,lin- 'da daha açık ancak boşlukla,mn çok daha"ve,rim~'ii kullanıldığı bir sayfa oluşmuş. ,~', -

182 Bölüm DI: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Iasanmı. __ ________ Konu 10: iş Gazeteleri: Yakın ve Kişisel 1,

Gereksiz kelime kaydıymalarma en(jel olun Gereksiz (jrafiksel rlurt)uları eleyin

"~".'~"M,,,,.,,,,I,m .....""'~"""" ....""..",-,-~""","."".,.,,",..,,, .."'__ "~.....,, """'~.'M

"'I~'"~""_I""_.-

',"I, W'~~'"~ '0_' ~,,~ ~..,..,,,.~~_,,,i,,.-:::,:":;::::;:'::,,::,;~',::'::~"::"""",,,,,~~,,,,,,,,,,,~,,~

.~~-"'~~"~

~--------------

," ."".~~ "'m'.'~,.rn.m, ...._'~i"'~,"",,""~''''''''''''

R'''''''_'''~''''~''''''''''fflm~",",,,,,,~,,""

""' ..,,"'~'" '-,,~ ....,,' ~ ' .-. m••~

~~-,,~~i..'."

t.~".,,'",""~~.,...,,'_,~,_oJ'._, .••r,'.......~ ~"'i- ,~, ~I_

:-'''''''''-''~''OJ,.'''' ,,~,,_~,~"'

"'.. ","_"" ~~i.,..,

...."'M~."".'""" ..'~,"',,' _., ,~,- ~"'--' ._,"'"_..".~~.,..."""

i DesktopQ.l.ublishingDE(OO.GN

New typefacedeslgns appear

Sütunlann arasına değişik nesneler yerleştire·

rek kelimeleri kaydırmada ne kadar usta olduğu­

nuzu göstermek hoşunuza gidebilir ancak solda­ki örnekte gördüğünüz gibi böyle bir durumdaher iki sütun da zarar görüyor. Kısa satır uzunluk·ları kelime kesimlerinin sıklaşmasına sebep olur,h~ıe burdaki gibi ayarlanmış yazı kullanıyorsanızgarip slklaşmalara! EOor ayarlanmış yazıyı birkenara bırakıp sola yapışık yazı kullanırsamı ozaman da satır sonlarındaki değişik uzunluktakicümle bitişIeri okuyucunun dikkatini dağıtır.

Sütunların arasındaki örneği kaldınp gereksizkehma kaydınımalarına engelolarak hem sözüedilen gereksiz kelime kaydırmalarına engelolursunuz hem de sayfaya dört satır ekleyecekkadar yer açarsmız. Gereksiz sözcük kaydml~

malanna engelolmak aynı zamanda yerleşimi dekolaylaştırarak üretimi hızlandım ve etkinleştirir.

Bunu açık biçimde örnekte görüyorsunuz.

Ji,

f·

i

Soldaki örnekte bir sürü gereksiz çizgi ve kutubulunuyor. Bu öğeler sayfayı kalabafıklaştırmak­

tan başka hiçbir işe yaramıyor. ikinci örnektegörüldüğü gibi bu öğelerin kaldırılması sayfayı

açıyor ve sayfaya birliktelik kazandırıyor.

Sol sütunda bulunan örneğin etrafındaki kutukaldırılıp üstüne ve altına yatay çizgiler eklen­mış. Boşluk tanırından yutulan isim plakası

etkinlik kazanmış. Burada kullanılan çizgininkalınllOının isim plakasında kullanılan yazıyla

aynı kahnlıkta olduğu dikkatinizi çekti mi? Buçizgiyi isim plakasıyla bütünleştırip sayfanın gerikalanından koparıyor.

Sayfayı daha da basitleştirmek için icindekilerbölümünü saran kutu ve dikey hatlar dakaldırılmış durumda.

. J

, Bölüm iii: Yüzyılımııda Kağıt Baskı Tasaıımı__

..... çözüm üretUmes!: Müşterilerinizinproblemlerine getirdiginiz çözümler,kafalarda sanı bırakmayacakaçıklıkla anlatılır. Hedef ItldenizinhoşlanaCağı noktalar üzerinde durulması faydalıdır.

..... Sorunun b~ıirıenmesi:Öncelikle muhtemel müşterilerinb:ınşikayetettikleri problemin belirlenmesi gereklidir. Sonraki adımda problemgenel hatlarıyla çizlUr -örnegin satılamayan evler. stresli tatiller, artanev veya işyeri giderleri, mutsuz çalışanlar. Çoğunlukla bir tek problemingenel hatlanyla vurgulanması. pekı,.:ok problernin ardardalislelenmesinden daha elkilidtr.

..... KlU"Şl seslere hazırlıklı olun: Broşürüntizsizın önerdig;inlz çözümün eniyist olduguna karşınızdaklleriikna etmelidir. Broşür okunurkenkafalarda oluşahUecekkar!?\ düşüncelere önceden hazırlıklı olunmalıveolası hütün ltir.ız1ar cevapbınmalıdır,Unutmayınki broşürler sadeceürün satışını kolayla!?hrma amacıyla değil. şirketin imaj vegüventlirl1ginin bir göstergesi olarak tasarlanmalıdır.

Konu 11

Konuşan Broşür ve ilanlar

Başanh bır broşürden beklenenler şöyle sıralanabilir:

Pekçok kurum ve İşyeri hızmet ve ümnlerinin reklamınıyapmak için\-"eşıtlt lıroşürlere ihtiyaç duyar. lld-üç sayfalık tck renkli olanlanndan.

kalın kagıl1ara basılı çok renkli olanlanna kadar pekçok broşür çeşidi

piyasada mevcuttur.

8u Konuda~ Başanh bir broşünln temel ög-e1er1

aı. Ön ve iÇ sayfanın lasarlanmas~

r> iki/üç sayfalık broşı1rlere çekicilik katılınası

l<' Göze çarpan ilanlar

_01 __

...... N f hı.. , ..,· -."' ..._..• '._••m._.._,·,.._"' ..- "'"7 ""' ,~·'''' ..

Oesktopl'..fublishingDEOOGN

~~","k.,....,......,,.,~'-"'-~~-'-~'"_""',~....

oıdu~unu anlayacağı için "sayfa" (page) kelime·si koyulmamış. Sayfa numaraları başlıklara vealtbaşlıklara uyan Helvetica Black yazıtipiilde

yaratılmış, böylelikle metin yazısıyla da görselfarklılık oluşturuyor. Farklılı~ı pekinleştirmek içinsayfa numaraları makale başlıklarından yarım

nokta daha büyük yazıımış. Bütün bunhH sayfabütünlüğünü bozmadan onlara gerekli önemiveriyor.

::::-:.=::i'::':"- ~..""'""'~"" ......, ..,;' ....'..~__.... "'_.....<O~••, ..,~,_""•• __

.-~'._-~......'"''''''''-~'''''''''~''':~':':.~ı::,,"'" ...-~ ,..,.,

.......m ..i ~.. ""'_,",., " ,,"', ,,_".,.1 .~, ~••,,".t..,.",., ..,,-,..."_ ,.-'''''- ..--" .•. ~.~ .. ,.~- ....-........,..--,-~ .•.~._,w~"",,,,,~.~~_,,,,

=.'::'"='::"~ ..-....~......,Low-cılorIeedlhle toneru_'.....'~" _,,~"'.., ..~_ ," ..-_ ...- ~--~..\ ,,.,.,,...'__~__"_" "~_,,,"m'_.'_

_.""" 'm .. _"" ...."""~., ..." ...

..1"-! "7~:., ~-2=:E~':~=t..IIowtochDose .............. ~,'''.,~''"" .•~~~~!! _ .._~,:::=~':.:::"":,,,,"';"=' ~~.~ ,..,____~_......__r -..

J'''.h._....._ w _ ..... _ - , .... '

......Q~--" ........' ~ ".""".."' ._"'"_"~."""'p"u "'_01 ,. _.""......._" ,-",-,.- '-,....,... .

=:::.':.'='~........_.. ~,~..-.."-....""~,_.. Ki,"••" ..._..~ ~_.-

"-~_ _~-...~- _ı _~"::::,= i ~',-

içindekiler bölümünü orljanize edin

Sonraki örne~e ise, içindekiler bölümü daha ilgiçekici ve organize bir yapıya kavuşmuş. Sayfanumaraları sal tarafa yerleştirilmiş ve yanların·

daki makale başlıkları sola yapıştınımış. Okuyu­cu kolayca numaraların sayfa numaraları

Soldaki örnekteki içindekiler bölümü yeterinceilgi çekici de~il ve belirli bir düzen yok. Tekgörsel farklılık sayfa numaralarını belirten kalın

Serif yazıtipi.

[C;'r~Ubı~h;~New typefacedesigns appear"""' _"'_ t ...~_,,_",.,_......~'.i" '•.m'_'_ ,__ "',..m,~".~'

,-~.-."~'''.'''',,~... .~...."..- """" '....~:~:~;:::= :~':'~":':::,-'''-'''''_''~''_ ,,_..._ ......".cll

••••

------ ::":;:':=.ICaM ~.::::::.-:.":'"-=-..ABCabc =~,,":..-,:;::','~':=

~""-"'!""'-""",DBC,bc: ~;~:';:;;:~"- ......"dI..1OC·b•

186 Böliimlll: Yüzyılumzda Kağıt Baskı Tasanmı _

...... Hemen harekete geçmeye zorlayın: Mü~teıilerinjZlJerllal harekdegeçiremezseniz belki bir daha hiÇ başaramayabilirsinlz. Bu nedenleürürıün alımını çekici kılarak, mü~terilerinİZi~U anda hareket ettirmeyisağbyabilirsiulz-örneğin sipariş talinıat1arl. ücretsiz telefonlar. bedavakupunim" vs.

Broşıirler ilan panoları değildir. Bir hizmet veya ümnün sunulmasındaıı

çok. HıLiyaçlara nasıl cevap veıildiğinin gösteıilıne~i şarttır. Daha öneınlisi,

etkili olabilmesi için alıma kışkırtmalıdır -şimdi veya daha 8on,a. Elletuıuınhilir ÖLeliikleri sayesinde saklaııabilir, tekrar okunabilir. yakındrıl,j

kişilere verilebilir. ÖylelU, iyi hazırlaııııliş bir broı;;ür okumhıktan çok surı!"a

bile etkili olabılır.

DoiJru Biçimin SeçilmesiBroşürlcr çeşilli boy ve şekillerde karşıılUza çıkarlar. I<.:n yaygın olanlan ikikıwıınlı (ünlü arkalı uç sayfa) ve üç kıvrımlı (önlü arkalı dört sayfa)tasarlamnış obnlandlL Bu şekildeklkrinen buyük avantajı ekonomikolmalarıdır; çünkü birer tane 21.5;0;:-28 yeya 21.5x35.5 em;lik kağıda

basllabi1ir. müşterilere zarf içinde gönderilebilir ve karşıiıkl.ı sayfaresimleri ile daha çekici görüııürler.

İki/üç kıvrımlı broşürlelin yazıını kolaydır: çünkü sayfalar Gkirleriniziorganize etmenizi kolaylaştırır. Her bİr fikri ayn bir sayfada ifade ettig:inizidüşününce, broşürü oluşturmak hı..:clauaeaktır. Daha karıııaştk fakatstandart boyda olmayan broşür biçimleri oluşlurmanın en büyükdezavantaj i basım maliyetleridir.

Her zaman olduğu gibi bjçimde de vermek istediginiz imaja uygun 8r.çimleryapmak zorundasınız. Geniş kitlelere tüaşmak için bol miktarda basacağırl1z

broşürlerdekaliteli bir yapı kunanmak boşa harcanan para anhunına gClir.Aynı şekllde sadece özel müşterik.rc dagıtılacak bU- broşüre gerekli özengösterilmezse islenilen güven duygusu yaratılaınayabilir.

Dagılını sisteminde müşleriye yakınlastıl;:çabroşürün içcriginde dedegişikliklerolur. Şöyleki:

...... Fikir veren broşürler: Bu tür broşu.rlerİuarlarda veya Internetü;r;erindeki elektronik poslu listeleıinde dagılılır. Satış noktasında

mü~teriye ddgıtılan lürlerinden daha az: bilgi Içerir. Amaçlanan,müşterinin ilgisini çekerek daha fazla bilgi için Cirmayla temasageçmesini saglamak ve tırmanın ismini geniş kitlclere duyurmaktır.

;

iii

i

ı,i

t--~-

__Konu 11: Konuşan Broşür ve ilanlar

...... Müşteri amaçh bro~ürıer: Bu tür broşür/ertanıtımı yapılan ün-ınün

sabşlIll arttırmak i(,;iIı hazırlanır. Daha fazla sayfcı içermesi dol:oı.yısıyla

az sayıda kitapçık şeklinde de lasarlunubHlr (Bu lÜr uir tasarım içiıı 14.konuyu int:eleyin). Satış noklasında dağıtıldıgından hareketle tl<ıha

delaylı bilg). ve daha çekici bir yüz içennelidir. Bu tür uroşürlerckdahada ileri giderek renkleri eôıncrt olarak kullanabilirsiniz. Bunun sr.bt:'ui,dokümanın küçük ıniktarl:oı.nla ba:;.Liıp sadcce anahtar müşterilere

gidecck o1ıuasıdıL

Yapılan araştırnwJaragöre belirgin bir toplu pazarlamacılıkkurallbelirlenmiştir_ Bu kural<ı göre bCıirli bir broşürü hazırlamak içjn harcananzaman ve para <uttıkça. müşterinino hlzmd veya ürünü alma egilimi deaynı oraııda m-tmaktadır. Buradan hareketle kaynaklannızıpotanSiyelmüşlerileriniz için haz:rlayacağ1Ulzbroşürlerc ayırmanızdaha ~ıkııııca

olacaktıı·. Çok fazla saYJda ancak anahlar oımayan insanlara dagıtacaguıız

broşürlere çok p<U"a hareama)'ıp sadece beıırli anahtar k:Jşikre vereceğiniz

broşürleri geliştirerek g;üış başarııuzıda <ırlmıbillı-sinlz_Örrıeğln çok f<ızla

s,~yı.da insanın eline ge<,:e~ek ancak bu insanıanndcg:er vernıeyeeegi

broşürler için renk kuUaıuııazken,anahlar broşürlrnlehedellnı"ıc en iyiulaşacak şekillle renkleri kullanabilirsiniz. İkinci lür broşürkr zalen azsayı.da basılaeah:lannc1an(çuk sayıda hasılsular da ulaşaC'aldarı insunlarmasrallanıuzıeüzri;:ınlanylaIwrşılayacalLlarındaıılsizin içiıı büyük birsorun oluşturın:oı.z.

Sayfa TasarımıYeıikcek mesajın or~anizasyoIlu için baZi belirli seçenekleriııi;; vaı-dır. Bıı

seçenekler şöyle sıralanabiHr:

...... Sayfa temelli plan: Her mesajın ay11 bir sayfada verilmesi en popülertdıniklerden biridir. Her sayfa bir başlık altında unu destekkyen azsayıda paragraftan ainşur. Du paragraflar ven.lildeıi Ukirlerle aHaparagraftan a~TI alınamalıdır. Eşit uzunluktaki birkaç koııu

vurgulanacak ise bu leluı.ik tercih edilılıeBdir.

...... Sıralı plan: Bu tekniğin temcl bir yapısı yoktur, Bu lür teluıikIe

hazırlanm1şbir sayfada [ıkider, daha doğrusu sözü edilen bu fikirleriaçıklayan y<uılar, tıpkı bır yılan gibi bir bütün halinde sayfalarasıralanır_ Çeşitli fikirleri ayırl etmek içjn ana başlıklarmycrinealtbaşlıklanı başvunılur. Açıldanıa gcrekliren koııulardahu ~ekilde

ayrınııya inilebilir.

...... Numaralı plan: Belli say:ıda özelliğin sıralanması ve abadılı

büyUldükıclti rakamlarlu ta.nılılmnsıııdanoluşur. Ürünüzü tamtmal,i<,:İlı sıraylrı bütün maddeleri yazannmL Örneğin, "Bl1 ürünü se~~m('rıiıı

altı necleml" cümlesiyle başlayan bir yaVı verilebJl1r. Bı.! metod CiL çukzamamn kısıllı olup göJ'~el ögelerin kolay bulunmadıgı dUnıınlö.n.J'ı

uygundur. BliyCıli. biçimde basılan mımaralargörsel öğcleıüı yerinegeçebilir.

J

----- ------- ------------------------------------------

Bölüm iii: YüzyılımlZda Kağıt Baslu Tasanmı

Ön sayfaBroşürünüzün ön Rayfası mesajımza girlş kapısıdır, bu yüzden bu öğenin

düzgün tasanmıbaşanya giden emin bir adımdır. çogtI insanın ön sayfayı

İ.1.sannı ögelertyle aşın şekilde süslemesine rağmen ben klasik yaklaşımı

tercih ediyanını - ön sayfayı mümkün oldugunca basit ve sade yapın.

En 1)'"1 broşür kapaklan bir başlık ve verilecek mtsajm içeriğiyle ilgil1 görselbtr öğeden oluşur. Görsel öge bahsedilen problemi ya da müşterinin buprobleınin ç.özümünden naRII ta}'dalanacagınıbeliıtebilir. Hangisinin öne(,,~lkması isteniyorsa uygun bir plan seçilir. Şirket ismi veya logosıı da sayfayaeklenebilir.

Okuyucunun hangisini görmesıni istiyonmnuz: Başlık mı, görsel öğe ıni'?

çoğu gözler önce görsel öğeye lakı[acaktır. bu y-üzden eğer okuyuculannızın

önce başlığı görmesini istiyorsam?: görsel ögeyi dikkati kendi üzerindetoplayacak şekilde degtl de başlığı destekleyecek şekildc tasarlarnalısınız,

hem büyüklükte hem de agırlıklo..... çogu tasanmcılogoyııekleyebilir ancakRiz y1ne de planımza nasıl uygun gelıyorsa öyle yapmalısınız. Hedefinizokuyucunun dikkatini çekmektir. Ru dikleati sagladıktan sonra ana fikirleşirketiniz özdcşleştiri1ebil1r.

Her zamanki gibi basitlik müı;ıter1 üzertnde kanşıklıktançok daha iyi bir elkibırakır. Ne kadar az sözcük kullanılırsa, bu sözcükler müşteri üzerindeelkiyi artırmak için o kadar büyük basılabilir. Kışkırtıcı ve yüreklendiricisloganlar ve yazılar okuyucuyu sayfayı çevtrmeye davet eder. Bu sıoganlar

ö'l.eIHkle okuyucuyu yakından ilgilendIriyorsa o zaman en etkin biçimdekullanılabIlir,

Kural olarak fotoğrafüstü yazıları lrullanmayın, Fotograf üstü yazılarımn

kullanılması iki ıınsurun da okunabilirligini düşürür. Fotograf kullanılacakise, blr tek büyük fotoğ:rafyerine bir kOI4i çalışma~ı tereih edilmelidir.

Kabul edilmiş teknilderden birt de. önce okuyucunun dikkatini çekip dahasonra probleınin ani bir sloganla belirtilmesidir: "Köpek sevenler!Körıcgin1zin ağırlığından mı şikayetçisiniz'?" - "Emckli ml olacaksınız?İştctaseımıtlannızıdeğerlendirnıekiçin bilmeniz gerekenleri". Görüldüğü gibimüşteriler her ıki durumda da belirgin biçimde gösteriliyor. Köpeksevenler ve emeklner, müşteriler dikkatlerini size verdiklerinde isegörmezden gelemeyecekleri bir soru}'la kaı'Şı1ıyor.

Konu agırhgıIl1Z daha çok bir sorunun belirlenmesi ise, firma isminiZinarkada bulunma~nnı tercih edebiUrs:lniz. Bu firmanın sözü edilen sonın ileözdeşleşUriluıeı-ini önler.

__Konu 11: Konuşan Broşür ve ilanlar

Ön sayfa içiÖn sayfa içi broşürün içeriği hakkında bir fikir vermek ve ön sayfadabeItrtllen problemden di~er konulara ge~işi sağlamak için hazırlanır. Bugeçişi okuyuculara belli etmek lçin ön sayfadaki sıoganı tekrarlamayan aynbır başlık kullanılır: Bu ayrı başlık öne sürdüğü sorunları da çözmelidi...

Örnegln, "Köpeginiz;1n akUfliğine göre diyetlnl aynntılı biçimdeayarlayabUiriz" ya da "Gelin, değişen vergi oranlan ışığında şirketinizin

performansınıkontrol edelim''', Bu elimleler ön sayfanın devamlılıgmı

sağlıyor ancak başlıktaki kelimeleri aynen tekrar etmiyor. Bunu başardıktıın

sonra okuyucunun dıkkatini çekmek için büyük ve süslü ilk harf kullanmakgibi bır metoda başvurahilirsln1z.

OkullInaaı kolay ve dokümanın geri kalanuıı açıklayan ikı/üç paragrafeklenebilir veya okuyucuya onu yakından ilgilendiren sorular sonılabilir:

Y Köpeğiniz uzun zamandır gerekli eğilimi alıyor mu?

Y Körıf'giniz eskisi kadar aktif mı?

Y Kaynaklannızı en son ne zanıan diğerleriyle karşılaştırdınız?

Y İşletmeye, pazarlameıya ve gelecek hedeflerinize ne kadarkaynak ayırdınız?

Sorular tlgi)'i eanlı tutmaya yönellk olmalıdır. Yukandaki sorulann gücünüve hızını hissediyor musunuz? Sözü edllenlerin hepsi okuyucuyu yakından

ilgilendiriyor, Geçiş sayfajanndaki yazıyı belirgin hale getirmek için dahabüyük bir yazıtipi, fazladan satır arası başıugu, renkli maddc imlert veyaitaUk harfler kullanın.

iç sayfalarBroşürünüzün ıÇ sayfaları kısa metinler halinde hizmet ve üıünlerinizin

yararlanın okuyucuya anlatmalıdır. Diğer kağıt baslo dokümanlarda olduğU

p;ibi burada da boşluklann etkin ve yerinde kullanılınasıyayınmızmbaşansı

için son derece önemlidir. Sayfa kenan boşluklan kullanılırkencömertolmaktan korkmayın, böylelikle göze çok daha hoş gelen broşürle.r

hazırlarabilirsiniz:unutmayınki her sayfayı baştan aşagt doldurmakzorunda degilsiniz.

Sıralı planı takıp ediyorsanız, yeni konuya başlayan paragraflan sayfanın alttarafından başlatmayın, bir sonraki sayfaya geçerek yeni konuya ardangirerseniz okuyucunun bütünlük duygusunu da zedelememişolursuTIl12."Her sayfaya bir konu" prensibini benimseyip sayfa temelli planı

kullanıyorsanız, az miktarda yazı içeren sayfadaki boşluklan doldunnamayıtercih etmelisiz. Boşluklan kull.anarak dekoratif görsel ögelerinyapamayaea,ııt sayfanın genel yapısındabir zlthk oluşturursunuz.

189

190 Bölüm iii: YÜlyllımızda Kağıt Baskı Tasanmı _

Arka saIJfaBroşürün arka kısmı anlatılan temel noldaIm tekrar edlp müşteri adayına

bir sonraki adım için yardımcı olmalıdır. Bu adım bir formun doldurulmusı,

bir işyerinin ~lyaret edilmesi ya da en basiLinden belirli bir t.ele1onnUlTIi:~.rasınlıı aı"anınası olab1Jir. Arka sayfa şirketinizinadresinin ve telefonmJmarilSUUn mutlaka bulumoaı;ı gereken bir sa)faı;ıdır.

Az Masraflı Broşür Hazırlama YoUaYıAşagıdaki yollaı"ta broşürleI1niz1n maliyelini belirgin bir oraııda

düşörebilirsiniz:

...... Doğru ıniktarda hazırlamak: VcrilccC'k mcsajın güm:elligüıi koruyacağı

zanıarı dilimi göz önüne alınarak. dogru miktarda broı;;ür

hazırlanmalıdır.Eğer 500 kopya bastınp daha sonra 500 kopyrı.ya dah8.ihtiyacınız olursa bu işlemler size en başta 1,000 kopya bas1.mnakLançok ,hıtla palıalıya malolur. Dlğcr yandan gidip Le 1,000 kupya bastınp

500 [,mesiui kııllanmazsanızhu hroşüder için bu~a para h,U'cadll1lZuemeklir. En iyi sunuç broşürünü:tüu raf ömrünü ve kaç k1ı;;iyc.

dagıtacağuuzıbaşanyla ön,gürdügüuü.zde olur,

..... Griyi ve gölgelendlrmelerl diger renklerin yerine yaratıcı biçimdekullanmak.: Siyah ve tonlannm yamnda seı,:ilebilecekbir ekstra renk:,başka iki renkten daba iyi etki verecegi gibi dalıa ucuza malolacaktır"

..... Doğ:ru ağırlıkta kağıdı seçmek: Kitabın llcıisindc kagIt hakkıuda çokdah~ aynnhh bilglleı"e sah1p olacaksınız (13. konuyu inceleyin). Ağırkağıtlar (örneğ1n 40 kg) daha hafif kagıtlara (örneğin 30 kg) göre pahalı

olur. Çeşitli kağ)t türleıı ulması Yillııııda bazı hafif kağıtlcu" diğcr agır

kağıtlardon da1ıa iyi suilu(,: verebilir ancak kağıt türü seçilirken dikkatliolunmasıÖlll'mlidir: dayonıksız kağıt çahuk yıpranaeagı gibiokuyucunun firma hakkındaki fikirleriııı de olumsuz etkileyebilir.Müreklccbjn sayfanın bir tarafındanöbürüne geç1p broşürunüzü

buzmasım lstcr misiniz?

..... Kendi ticari yazıcınızı kuI1anarak hazırladığınızbüyük boyuttakiçıktıları katlayarak daha küçük broşürler elde edebilirsiniz: Birkagıda basılacakbirden çok broşür daha soma aynlabllir, Yazıcınız

20(40(60 inçl1k kagItlara baskı yapabiliyorsa, daha sonra ayı:ılmak

üzere bınten fazla 20 cm'lik broşür bir tek kağıda bası];ıbHir ve dahasonra kesilebilir.

...... Suudı dağıhmın uygulanması: .En etkin dagllılIl için sadece gerektığl

kadar broşür bashnn. Bu broşürlerlıederkillenizde anahtar k1şilerc

uıa~sın. Bu melodıa baskı harcamalarınıdÜşü1"ebilirsiniz.

I(onu 11: Konuşan Broşür ve ilanlar

Az sayıda (1,000 lçadar/ broşür basacak isenumürekkep püskür[ııudiya dalaser yazıcınuı tercih etmel1sln17.. Aynı zamanda eger renkli broşür

düzeneklerine sahipseniz ofis fotokupinizi de ku!laıı::ıbiljrsiniz.Tasarımda

salıjp olduğunuz seçenekler şôyle slralanabiI1l':

..... Kesimler: Kağıt üzerinde belu"U bôlge:lcri kesip çıkartMak kesimleroluşlurabilirsiniı..tv. sayıda IJygulamJlgıııda pahalı ola11 bu teknik d.-ıha

önceden bu metod içiu hazırlaıırm:,; k<.lgıtbr kulla.nıldığında

ueuzlayabiliyor.

..... Delinmiş bölgeler: Kolayea yırLılıp çıkartılabilecek kııponl::ı.r eklemekGmaeıyla istenebiiiI". Bunlar da kesimler gibi az sayıda ııygulandığıııda

pahalı oluyOl" ancak daha önceden bu metod için hazırlanrrıı~ kağıtlm'

piyasada mevcut vc bu kagılan kullanarak ına.sraflarmuı

az..1..ltabUirslniz.

..... Eklemeler: Sayfaya deftişik boyıJLlafda paneller ekJcınl'nizle olur. Tüııı

başlıklun ayıa anda görmek için tasarlanmıştır.

Mükemmel Broşürler Yaratmanm Üç YvluSıralanacak. teknikler ayn ayrı ya dü birlil.{c kultanılabilir. Göze hoo;; gelen vekolay Okl.tmlr broşürlcr yaratmak i(,:iıı üç yoluntlz Y;:U". Bu yolları ayı"! ayrı

veya birlikü~ kul1anabilir~il1iı::

SaIJfa kenarına kadar basım

Sayfa sınırlanm görmezden gelerek kağıdın kemmna kadar miirekkrbikullanahilirsiniz. Yazlılın sayfaya sığmayıp ı;ayt";:-ı kenarında bo~l{]k kalma­ması durumu, yaratıcı alternaUncr sunar.

Bu taşmatan kullanmanınen etkili yollarından bhi df' başhğml7,1çerçevelcmckLir. Daha ho~ görünen bir başlık için, başlığı çerçeve: içiTl(' alıı-ı

yazı rengini arka [ou rengi olarak. değiştircbll1rslnlz (Şekil Il-ll .

Aynca taşmaları ha7.ı harOerin ön panelden (,:ıkımı.lanııı sağlaY<t.rak

broşüri'ınüzcgörsel ilginçli}ç l~atrnak iı;in de kul1aııabiliı"siııiz.

J

2 Bölüm iii: Yüzyılımızıla K~ Baskı Tasaımı Konu 11: Konuşan Broşür ve ilanlar 193

AIIIIIIDI

Preventativemaintenance

--._-

----------

-----

Financingalternatives

H=.dDlivery _=====

=-=-=

StDre ==-=pick·ııp ===="

OptillDDIserup

Delivery andinstallation

,,

____ ---c ~__

Çok daha etkin bir yapı olarak sayfayı. bölebilirsiniz ya da baskıda çıkmayan

yardllU çizgilerini kullanab1UrsinıZ. Bu bölme çizgne.riyle sayfayı. büi dar btrtgeni:;; olan 1k1 sütuna ayınn. Dar olan bölüm sayfanın yaklaşık %15 veya20'sini kaplar ve okuyucunun gözlen için bir dinlenme alanı oluşturur.

Sayfanın soluna dayanan bu boşluk ayrıca görsel öğeler için de yerohıshır~hilir.

Görsel öğelerinizi altyapılanmoluşturan sütunlann düzenine göreyerleştirin. Geniş vc yatay fotngrafları geniş sütuna, uzun ve ince fotogra:flandar sütuna yerleştirin. Altermıtirolarak geniş toto~ranargeniş gütunda.başlayıp dar sütuna taşa.bilirler.

Genel melni vc a1tbaşlıklansayfamn sağına yerleştirilengeniş parı~ıe

koyabilirsiniz, aııcak genel altbaşlıkIm yazıdan uzaklaştmp ı:ı::ıyfaınn

solundaki dar bölgeye koymalısınız (Diger bU' deyişle bu ge.nel altbaşlıklan

yazının akışına kanştırmamalısınızl, Bu teknil{ SıluCl broşürlere sebep oları

baştan aşagı. yaııyla dolu sütunlara engelolur.

Şekil"-~

Yazıya

boşluk

ekleneninbaşka bir

yolu da,yazıyı içeriye

alıp

başlıklarr

yOZlnmsDlunde ilgili

satırlara

yerleştirmektir.

Advertisements

Hrochures

Newsletters

Presentations

Training

Web sites

by

Roger C. Parker

Aduertisements

Bmcbures

Newsletters

Prf'sentations

Training

Web sites

by

Roger C. Parker

ilir haşka teknikte, yazı metnine bir paragraf kadar içeriden başlanırvealtbaşlıklar bu boşluga serplştlrtHr,

Boşluk cklclJinBroşüre etkı k..1.tmak için kulanılan kolay yollardan hiri rif' RoByfanın tepesineve yanlanna bir miktar boşluk eklemeklir. Bu alanı daha 1y1 beUıtIDek içinyatay bir çizgi de kuılanılabilir.

Icopywriting a~ddesign services

Şekil1-1:

Sayfakenarına

kadar uilskı

tekniği ileyaratılan

Iltky!! dikkatedin. Başlık

için daha~eniş yazı

tipiseçilmesi

etk~ı amınr.

1911 Bölüm \II; Yüzyıllıilııda Kağıt Baskı Tasanmı __~ .

Listeler eklelJinBlrbaşka işe yarayan ınetod da metıünizı kolay yuL.ıtlabllir kü~ük parçalarabölmekUr, Yazıyı kı:içük parçalara ayımrak llli:ıddele.şıiıinya da sıra

önemliyse yanlanııa n:.ımaralannıyazın:

ı,/ Maddeler eşit önemde ise. küçük Loplu liste ögelerini kullanın.

tl' Maddeler arası sıra önemli ise. en önemli fıkirden başlayarak (ya dalersi) maddeleri nwııaralandlfll1ve lisleııizi bu rakamlam göre basın.

Bu teknik uzellıklc vernıek istedigina rtki.. için belirli maddeler ya da delillersunuyorSallll işe yarar. Yazı miklarını azaltarak ve maddeleştirerek.

okuyueulann dikkatlerini çekmek mÜmkün olduğu gibi, yazının ortasında

okuyucıınun terketmesi de el1gdknnıi~ olur. Aym z:ımand::ı. yazıdan tasarrufedilen bölgeleı'e 11gi çekici graftkler eklenebUlr. İnsan yedi maddeden ÜÇÜııÜ

okuyup geri kalanını nasıl bırakabilirki!

Bir lasanmcı olarak beltrgin Illaılıle Inılcri ya da numaralarıkullanın. Buimlere )'a da nuınaralard görsel öge göz;üyle bakın. Küçük numaralar dahaaz bellrgiLıdirve çok daha wl' okunurlar. Fiklrlcrinii:i sunmak için gereksizalan harcamazsanızLasarruf r:ltiğ,iııiz <ılan Lk görsel ö~elcri kolaycabelirginleştirebilirsiniı. (Şekil 1L-3)

iltJi Çekici ReklamlarReklamlar elde dağıtılan organıze Hanlardan, gazetelerdeki editörun insafı.na

kalmış karmaşık reklanıla!" yı!!;ınlanna. tieari ve böl~esel yayınlardaki resmillanlara kadar gp.niş bir alanı kapsar. Reklamlar genelde bir müşteriadayının ürünle ilk tanışması olabileeeğ;i gibi. daha öner: aldığınız birürünün dogru seçim olduğ,u konusunda onu güvenceye alan bir reklamdao];ıUlllr. S6z.ün kısası. siz ürünleıinizi ne kadar kaliteH üretIrseniz üretın

eğer bu bilgiyle müşleri adaylanmza gerektigi gibi ulaşnuyorsa o zamansatı'71arınızdanhak ettlğiniz başarıyı.bekleyemezsiniz.

Tanıtıında çok değerli OlmalarıyamudM. ıekI~lınlar çeşilli problemlcli deyanlannda getilir1er. Genelde bir gazete sayfasında dikkat çekmek için onuıı

gibi pekçok kaliteli ya da kalitesu, renklI ya da renksız, büyük ya da küçükdig;er reklamlarla bir rekabet söz; konusudur. En iyi tasarlanmış şeklinde bilesınırlı bir alanda müştCrinin lI~ishı1 çck~eek ve ürünü lanıt...'1cak bilginln ver­ilmesi gerekmekledir, Bu nedenle her kelimenin müt;;lerinin dikkatini en iyibiçimde çekebilrnek için ayrı bir değeri vardır.

Renk reklamdaki önemli bir unsurdur ancak ayın zamanda önemli birsorundurda. Renklerin dikkatsiz kullaınlınasıhem yayımruzıngörselbütünlügünü bozar bem de masraflan artırır. Pahalı olınası sebebiyle

ı,i\

Şe~l1n

listenizde enönemli

Iloktaluı

belirtin ve endikkatçeken

rakamları

kullann.

~__...__Konu 11: Konuşan Broşür ve ilanlar

~~~ ._~===~'

ilgi ÇekiciReklamlar

He.r zamaıı okuyucularmilanlannıza cevap v~rebilm~siııi

sagl'llnahslıilZ.

1PerformansT~ıefonla sdıı,~ yapıyorsanız,

telefon numaranız için bÜyUkrdk~uılJ;<r kullmıHl. Varsa Webadresiniz! ekleyin.

ılan yeteri kadar büyük..,-;e, kü­çük bir harita ekleyebilirsiniz.

2Nediaı'\.uponlanyeten kadar bilyUkyapın ve 'j;'lyfa kcnaruı;'l rakııı

bır y~n' yerleşlhilıne!;illl saAla­yın. Birden fazJa liıiln lamlllJlI)'"pıyon,anız,

Benzer ürünleri bir arada grup­layın. Örnegln bilgisayar ürün

leri satıyor iseniz, cionanıııı, Y'J-I;:ılııIl, digerLeri şeklinde birgrlJPb~.a y;ıpabllirsll"1.iz. Ölçülü iolUıı. Urelicinln ıogasıı eklene'

,gazelelerde ya kullanılması ınümkiJn değilcHr ya da onu sadece büyük i1an­lamuzda kul1anınak wruncla kaJabiHrsJIli7.. DirIne1 Sııııf kağıda basılan hikalite dergilerde gör:-;el öğeleri eklerken r('nkleri cömertçe kuJlanabillr:siu"izancak kalitesiz kağıda basılan gazete ve dergilerde genelde eklediginiz lıer

yeni r~nk için masrallannız.a isteır.eyeceginlz mikLarlaı' ektenecekUr.

Başka bir sorun da. küçıık ilanlann diğerleri arasındakaybolmasıdır,Büyükbir ~azCıt: sayfasındiliküçük bOYcttıaki ilanlar' dlııC'ı reklam ....e ilaıılarl;ı.,

metinle vc görsel öğderlc çcvrelendiklc.riııdekolaylıkla kaybolabilirler. Bunedenle sözü edilen bu tür küçük ilanlara dikkat (,:'ekmek için bolca buşluk

kuLlanabilirsiniz.

1

'6 Bölüm iii: Yiizyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı_

Her zaman okuyucularınilanlannızacevap verebilmesini sağlamalısınız:

..... Telefonla sMış yapıyorsanız, teleton numaranız için büyük rakamlarkullanın.

..... Varsa Web adresinjzi ekleyin.

..... ilan ~reteri kadar büyükse. küçük bir hartta ekleycbiHrsiniz.

..... Kupanlan yeteri kadar büyük yapın ve sayfa kenanna yakın uir yereyerleştirilmesinisagIayın.

Birden fa.zla ünin tanıtımı }'apıyorsanız:

tl' BenLer ürünleri bir arada gn.ıplayın - Örnegin bilgisayar ürünleri satıyorisenız, donanım, yazılım, digerleri şeklinde bir gmplama yapabilirsiniz.

..... Fazla sözden kaçınııl. Benzer ürünler için bir tek açıklamayeterlidir.

..... En önernH ürününüzü görsel ola.rak sunun.

..... Ölçülü olun. Üreticinin lO,!{osu eklenecek 1se, her satıcının logosu eşiLbüyüklükte olmalıdır.

..... İlanlar minyatür sayfalarclır. Okuyueular sayfayı Z şeklin.de okumaegUlınindedtrler;yani üst sağ köşeden sol alt köşcye doğru btr yolrtderler. Bu nedenle degişik teknikler kullanırken bunu hesaba katın;

örne~in başlığı ortaya koyarsanlZ, başlıgm fizerine koyaeağınız metninokunnıasınıbeklemeyin,

Konu 12

Rapor, Teklif ve Diğer Form Çeşitleri

,"- ."

Bu KonudaKelime işlemcinin verimli kullanımı

Görsel tasannı

Özel kapalt ve sayfa ayıraçlanrım kullanımı

:;. GÖ7;C hoş gelen ve kullarumi kolay uygulama ve tamllar yaratmakl<::~tim u}'gulamalannıntasanmı

Ofıs çalışanlan çogu zaman yenl ve degişik ı~rzda ,doküman hazırlamayavakit ayırmazlar (belki de nasıl hazır1anacagınıbılmezler). Bunun

yerine. genelde dl~erlerinin kullandığı benzer tür raporlan kullanmayı

tercih ederler.

Eğer şirket tarafından benim~cnmiş ya da zaten önceden düzenlenmiş

degil ise, bu tür raporlan tercih etmek akıllıca değUdir. R'lpor ve teklifler.gelirleriniZi (kendi işinizi yapıyor iseniz) ya da ilerlemenizi (başkalannınonayına sunuyor iseniz) etkileyen önemli faktörlerdir. Müşterilerimzin

sallip olduğu genel kanı, rapor vc teklitlere ,!{österilen özenin, işe vemüşterilere göstertlen özenle paralel olduğudw·. Bu düşünceninsizinlehiIlize olması gerekir.

Günlük normal yazışmalar (ofts prosedürlerini açıklayan) bile tasarlanırken

ve üreUlirken özen ,!{österilmeyi gerektirir. Günlük yazışmalarmüşten

adaylanna öneri mektuplan. diger çalışanlara notlar ~e ~fis pr?~e~~rlerini

açıklayan kag,tlar gıbi dokümanlan içerirler. Bir broşunm çekicılig~nevegüzelliğine sahip olmasalar da, bu dokümanlar karar aşamasındaki

müşterilerinellerinde bulunabtleeeklennden son derece dikkatlibiçimde hazırlanmalıdır.Boşa giden i1eUştm olmamalı, her tür iletişim

başan}'a ulaşmaııdır,

,<

198 Bölüm ii~ Yiizyıhmızda Kağıt Baskı TasanDl

Kelime islemeinin Verimli Kullanımıi

Genelde rapor Vf' teklifler. bir sayfa lasarım programındançok bir kcl1mcişlemci LLe yazılır. Bu bölünıue kelime i~ıeıııcilerdekl altı öneınli özellik vebunlann eu verinıli biçimde nasıl kull<uıılacağtüz('..rtndc duracagız: Kenarbo::,;luklan. satır arası boşluklan, harfler arası boşluklar, zıtlıklar, sayfa üstve alt yazılan. Bu özellikleri kullanarak o,;ekici. kOlayokunan ve kolay takipedUebilen metinler yaratmak mümkündür - sayfa tasarım progranılanııııı

cklcyccegi özelliklı:-rtlerı yokswı olsanız ua.

Sa'lfa kenan boşluklarmı kullanarak 'Iazı

uzunlu(junu kısaltmak

çogu raporun ve önerinin okuıım<ını.:tslılLusebeb!, metnin çok knnı?ık vekalabalık -sayfanın bir kenanndan digcrine dolu- gÖlÜnmesü..lir. Gerçekteu oh.adar yazıya ihtiyacınız var mı ya da [üm yazı gerçekten çok önemli bir:,;eyanlatılıyor mu? Bir satın bir kenardan ölıür Kenara kadar doldurmak yerinesayfa kenan bo:;;lukJarlOı ayarlamak yazıyı okunur hale getirmenin enkolay yoludur.

Saurmaubo~uk~na'larlamakHer paragraf ve salır arasında yeterli miktarda boşluk oldugunu kontroletmelisiuiz. Genelde kelime işlemcina satır arası boşluklannı ayarlarkengerekliği kadar cömeıi değildir. Bu dımıin özellikle m:un melinler içerendokümanlarda yazının kalabalıkgörünmesine sebep oluI".

Boşluk gerekip gerekmediğiılianlamanın en kolay yolu, sayfanın genelyapısmdakigriliğ:e göz atmaktır. Sayfanın griligini belirleyen etkenler,yazıtipi büyükJüğii, karakter kalıulıgı, alt başlık eksikliği, satır ve paragrafarası boşluklandır.Gerekirse yazıyı tekrar okuyaral\. satırlan atlamaegUiminiz olup Olmadığını anlaınalısınız.Siz zorL.'UUyorsamz, okuyan kişi dezorlanacakiır.

Yazıııın kalabalık görünüp görünmedigiııianlamaIlm bn'başkayolu da,okurken satır atlaması ya da aynı satınn iki kez okuııması gibi durumlanuolup olmadığımkontrol etnıektir. Eğ:er siZ dokümam okurken buproblemlerle karşılaşırsaımokuyuculanmz da zorlaoacakLır.

Değişik alternatiflert denemekten kaçınmayın. En iyi okunabilirliğ:i sağ:layaııdegerleri, deneyerek bulalıilirsiniz. Dokümanınızı iki ya da üç farklı satır

arası boşluk değerini kullanarak bastıno (ŞckilI2-11. Yazıcı çıktıtanm

karşılaştırmakda işinizi kolaylaştıraCaktıraııcak yazıcının kendi sabr arası

boşluklan değerlerini kullanmasınaen,ı::ı;cl olun.

ki

---~

Şekil 12-1:çoğu ıeklif

ve rapor,satır arası

boşluklarının

ayarlai1masıyla

daha iyigörünümkazanır.

Alt formdakidl!ğişikliği

gördünüzmü?

___Konu 12: Rapor, Teklif ve Diğer Fonn Çeşitleri

Teklif Raporu

Cevap için Bo,luk Miktarı

Hıç pe~çol' ~Iigl)i ,:~"cı~ 1-'" bı",," ",k,,('mı" problem!}'le ~~'~ll~st\m"

mf' !lu, ü;ocrjmk L'"~u,,uln,ed~nacel'yI, 1o'T,'"1~1l",' rmmlı",la çokr"'II""",, lm .oru"dur işleri ~~h~ .1. k''''-'\c,'I.IITn, Im fun"I"""bl:~'.~),.,."''''Le ~"kl,IO Ilc ıı.,.Jrlanm", oli"""jdır !lu problem'",,,~.,,, Inrmlann <.Jikev oo~I~I<.Jardan d"ha i""k ",'1")' tıo~ı"kl~ra V•.r"'m"c~"IIf"}mcgm leleron "UmMM'"e "~"I;I"n\"'." 'ç'" BY'" ""k,;mj""'r <ı""I"",malıdu

....nı'" IJu...ni

["QU ~,k',~ 'a.lla"'m bır ~rotıl.nı 101'1""an bJl~'m" ~"'U'I""U,.,;"d~

Y• ..,JHf ç"i" kez f,m"l~rd", ."I.mIL~" b,l~ı ,ı".o'" buluno""

Sal.. arası bo,luk...'ını a~a"""ıak

Heı ....ra~raf"• ...,1..- ~ra"n~. ,..Icrl, m,kl""~b uu,luk ol<ltl~u"u

konl,ol"",eli,lnı7 1;"""loJc kcl",," 1;:~Ulc"'lı satır "cMIl:ıo:Pıltlklarını

"y~rlarkmı u kbdaf ,~m.J1 d.~;:dif D<>şI1\1; ge,...k'r ~~"kmc(lLb~manla",,,,,,,, <1\ kvl"',' )'01" "yl"n'n bc~d ppl5"''' gü~ aımakıu

• AU Qrııi'I""~lIl"Llla.v' ,"',,,~[,'i 151m, aMes Llp 7g'tlm, deneyım ve,dc'"!l,ı",,,, L" ,li" ..:" ""1'''''0""'

• A~", ~"1) '~Jl ,,' ."ızı b,'V"ı.-!üı'illl~ 'In2'[an b'lg~€I': Isim, suMk.leldoıı nu;mr~" \'h

· '~C'f,~ı kan}....I"'- 1("1~,,,.m kllltt ,... çizglicnn 'lıl"17"~

y.,leşluıhr",sl

T.kl'[' C'"""r kın B<ı~'tt~ Mlkl.nıll"j,,,,,, I~B

~,'~i"- ~

Teklif Raporu

Cevap için Bo,luk MiktanIllç rc~r'.-,k ~lI~m J",.,';).. ı..u Oıaııa sıkıştırma prol\leır.lvl~ .~r.~'I~~I""L

ın'? [Lu "",,, ..1. ~'I~"ı"ıl'n",kıı acdeyle lı".wla~a~ [om\la[~., <t'k

la"II"""" b" 'ofun<lm 1,1.:1 (Iall' n" Kül'-l!"~llfCl\, "LL ['-'Hill"""

bllw ...y"ı YUU'. d~k<ılo ıle h""ı,-)"mn'~ al:n""dıc, Hu prnbk"""

"'~e"l, l'dfULl"",,, ~'i"ı ~".IHklmdHn daha (ol< play h"'lluk:ara YOl

.....n"sldır.""'(·~ln LdduLL 'ıLlmal~"j VO ~çıklamOıM 1\'ln a}'''L mıı<""h

yer nyoUIro"'MIJdır

Mant1kl)Ü:z.,...ı

Dıg.r ~'l<ça m,.llamlJl bı< pjul..Jc", l'>~'I;ın~n ~,Iı!'run ~(lU1'1.nmesi\ld~

ya~"n'r. ÇO~tL ket, inrnıl"nl;, a"ı"".ı, tm bl4:ı ~'''"'U bulunmaz

ıı.c J"l"r~r,'ar"c ,,,LLr "r","'.~~ y... rl, m.lr.tırda "n~l\ll< Ol<lll~Llnu

l<onl.ol eln,.IL.lnlz, Ge'."i~c !..d!:LL" tiı~OLO"\L': ,~,,, M"", lı'>'}ltol<larm1

.,'"' ö<: 'n' o ;,.,doir ,6;nccl Gegildi' lı",luk ~crcl<ı;ı f!UC',,,.Ji~~L\L

al\l.m.n',n en ~wlm yolu sa)'f~UJn ı:cnd y~pL51nn ~~, ~:n,"klLr,

• -liılı,,,,,l<uı<ı"'molwlll ~ko,!d0c 1'101. ~M7s Ile ~ii.HI~" ~UOH"" ,'c

reı'.",,,,ı,,,,,, ~ır "fa~a bell'mm".,

· ,~~n' 'ı"" ("" c't: ~""L ~uqu!,rihj~ ıle Yal'I"U\ 1)!I~ri~r' "'ll'. "Qk;,l<

l<;<lMn"""'a" "lı

_ (;"r~e[ ~un~''''I", K"Uan,lan kulU '''' ('Iıgll'"'' 1I~""n

yoriqlu1lmoal.

[okll[ C,.,'"I' r;:J;'B'Z";J;ili C"CC"C"Cc ----------­1 Hazıran 19m;5,.'yla ,]

1

Bölüm iii: Yüzyılımııda Kağıt Basiil Tasanmı ~--"------- Konu 12: Rapor, Teklif ve Diğer Fonn Çeşitleri 201Sayfayı normal degeriyle bastn. sonra satır arası boşluklanm 1.5 kalmaçıkanp telaar l,,:ıktı alın ve ıkJ dokümanı kaT~lıaştınn.

Degişik saİLr arası boşluklanyla oluşturulmuş dokümanlan karşılaştırmak

en iyi karan vermenlze yardımcı olacaktır.

Harf arası boşluk/arını aljarlamakGenelde kelime işlemciniz harf arası boşluklan kullanırken oldukçacömerttir. Bu miktan azaltarale dokümaIllo genel görünüşünü lyileştireceği­

niz gibl kelime yoğunlugunu da yükseltebilirsiniz (aynca sayfa kenanboşluklannıarttınrkenkaybettiginiz genel görünüşü geri lrnzanabilirninizl,

Harf arası boşluklanndayaptığınız bu ufak df'gişlkltklertoplanıncahemenhodjslni gösterecektir. Degişikllklertyapmadan öuce ve yaptıktan sonraçıktl1ar ahrsanız andaki farkı hemen anlarsınız.

IIarf arası boşluklanmkelime işlemcikrdekl harf anısı seçenekleri ileayarlayabilirsiniz. Bu konudaki ayarlar genelde Format menüRü altındadır.

Microsoft Word için yazltipi altındaki Karakter boşlukları seçeue~ne girin.çoğu kelime işlem programında ise format menüsü izlemenin ltracking)altında bulunur. Aşagıdaki işlemler ile barf arası boşluklanm

düzenleyebilirsiniz:

ı. Değiştireceğinizmetni seçin ve ı puntoluk indirlmdenbaşlayarak değı,ik alternatifleri deneyin.

Yazıcı çıktısmdaki farklan ltarşılaştırm.

2. Sayfayı tekrar açıp metni seçin, daha sonra barf arası

boşluklannı 1.5 punto azaltm.

Bu ışlemden sonra sayfayı tekrar basın.

Belirli bir noktadan sonra harfler birbirlerine yaklaştıklan için kelimelerintanımnası kolaylaşaF.aktır·ancak harfleri gereğinden fazla btrblrlerlneyaklaştınp çarpışlırmayın.

Fark/ılık/ar

Farklılıklan kullamm~k ana başlık ve alt başlıklan mümkün olduğunea

olumabiBr hale getirebilirsinlz. Aşağıdaki listeden yer alan bir ya da ikiscçeneği deneyin:

ii

ıli'.

fi

",", ;

h -'

tl Yazı tipleri arasındaki farklan kullanın: Yazı metninl Serif yazılipindeyazdıysanız, alt başhklar için Sans Serif yazıtipinI seçmelisiniz. İki

yazıtipi arasındaki uyumlu farklar, alt başlıktan farketmenizikolaylaşlJOL En popüler bilcşimlerArial He Times New Roman, Helveticaile Ttmes New Roman veya F'nıtiger ile Minton arasındadır.

Uzman bir tasanmcı deği1Hf:ntz, ıki. Serif ya da iki Sana Serlf yazılipini

birlikte kullarunayın; yazının göri\ntüsünde kötü etkiler oluşabilir. Serifyazıliplerindekiharf bitişieri fazla kullanım sonucunda gereksiz dikkat.çekebilir ve okuyucunun gözünü yorablUr. Aynı şektlde Sarıs &rtfyazıtiplerindebu harr biLişlerlnInhiç Dlmaması, harflert birbirinebenzetir ve kelimelerin birbirinden aynlmas10l güçleştirir. Sonuçta yineokuyucunun gözleri yonılur.

tl Büyüklük farkı: AlL başlıklar için zaylJ etkilerelen çok kuvvetli etktleritercih edin. Amaçlanan göriintüsünden uzak, ka7..ara yazılmış etkistvr:rtr. Eğer alL başlık metinden çok önernl1 değil ise, zayıf etkileri dekullanabUirsıniz.

Başlık ve metin için aynı yazıtipin! kullanıyorsanız,başlıktar için daha ibüyük Y:'l7.ltipi kullanın -12'lik yazıtlp! için 14 veya 16, Il'lik metiniçin 12 veya I4'lük yazıliplf:rlniseçebilirstnız.

tl Stil farkı: AIt başlıklan daha fazla vurgtılarnak için, daha kalın veyaitalik etkileri kullanabilirsiniz; fakat asla altlanru çizmeyin,okunabnirliği düşürür. En etkili görüntü için, daha büyük yazıtipi vebaşlık altında daha fazla boşluk kullanabilirsimz.

tl Büyük/küçük haıf aynmı: Tamamıylabüyu.k veya küçük hartlcyazılan başhklanokumak daha zordur. Bu tÜr başlıklann kelimelcrtbirbtrtnden kolayca aynlmazlar. ikisini birlikte kullanmayı tercih edin.

tl Yerini de.ğiştirln:Alt başlığı metnin biraz soluna veya sağına çekmt"yideneyin. Iki şekilde dc boşluk mikt:an başhgtn görCmürlügtinüarttıracaktır. Aynea başlıktan öncc boşluk eklemf:k. önce gelen paragrafı

başlıktan ayırmayı kolaylaştım.

tl Grafik yardımı: Kenar çizgtleri başhgın üstüne veya altına ~etirtHrse,

başlıktaklvurgu daha fazla olacaktır. Bunu çoğu kelim{' Işlemprogramının Paragraph diyalog kutusundaki Borders komutundansağlayabiltrsiniz(Paragraf->Sımrlar).

Burada sayılan yollardarı iki veya daha fazıasını kuııanmakbile raporıanru-,:!za ycni bir görünüm kazandıracaktır.Degişik türde bileşimlerkullanarak "dokUOlana bir hiyerarşİ kazandırmakda mümkündür. Böyleee okuyucuya ,başlıklann önem derecesi hakkındabir fikir verilir. Stilieri kullanmaktan ,kaçınmayın. çoğu kullanıcı bilgileri eksik oldugu içm stIlIeri kullanmıyar.

Genel düşüneenin akstne kelime işlemeinizinsUl özelligini kullanmak son .dereCt" kolaydır. Omegin Mierosoft Word'de çalışırken Ctrl+- ı tuşlanna

basnıanız stiH Heading 1 (Başlık I) durumuna getireccktir. böyle birdurumda hem yazıtipi değişir hem de büyüklük artar.

202 Bölüm iii: VÜlyllımwla Kağıt Baskı Tasaıınu

[=======-===================== --===ı

.Konu 12: Rapor, Teklif ve Diğer Form Çeşitleri

SaIJfa üst Ile alt IJazdan (Header· Footer)

2

Şekiıın

Değj~ik karşıt

etkiler,başlıkların

görünillesinive örıem

derecesınin

belirtilmesinikolaylaştırır.

Teklif Raporu:

Cevap içinBoşluk Miktarı

HIç pekçok l.>ı1giy! <laracık bır alana sıkı.şlırııla \Jroblcımyl!' k;ır'}lı~ştmLZmı? Bu, üzenno!'.

duşuııiıl111cocıı lIçeleyle h=-laıı<uı funıılanlıı çok rastlanan wir 5ufl..ı<,dm. i.~leI1 daha da kölD.kştjn:n,

biL form],ll1n bllgiı;ayal" yerine ıhıJmlo lle hazırı"-lırı~ oJma"ıctır. Hu prolılemm Dcl1eilL kırm.larm dU,ey

lı..,~lııklardan daha çok yak1Y boşltıkl<\Ia yer vennesitiir,<.ırm:guıtelefon numarası ve açıklwn.:ı..l,u i,in

aynı miktarda yer ayrılwwııalıdır.

Mantık DüzeniDığn f:;ıkça Hıs(lanan bır prol.ıkııı tuplanan bJlglnlıı dÜ7.eıı1erlJllc!li,w.1o.:ya~"ııır. çogu kez fornıianla

anlamlı bır bılgı tl,lZ"IU bLJlıınmaı.

Satır arası boşluk/arını ayarlamakH~r po:ıragnıfV~ ilatil anı"ında yeterli nukwda boşluk (,:rlugunL: konlro! ~llıldiBıniı (;rn~lcte kclı:ııe

işkl:Jtl.ıli'. 5\1lır aram bG~ld':d.nHı ay::ırJark~l\o hall;!r ~0ııı~rl degildu BO'71ıı1i gad,,-,ıı gcrekı.).ıedi.~:JlI

lI"laınanın en kolay yok ;ı":ffn:ıın Benel y;ıJ:.'I~'n' ;:i;z ,'<lın'lıdır.

- AU yrupimı<l'rnlıı!onn eksıld'ğl' Yfi.i.ly.J resim eklerken. aliıl metıurı ~\:J1ı. fazı.. höıünmeıru:~in~ ctıldı:"t

dmelislnlı. Ra6lgdt yerleşliri:I'1ı re~lmler. liatır uzuıılllki....nnı ve eklenen bOı>lı.ıl' aya.l'larl.a.nııı boı;ır.

Dr,yle lou' dW1.1mrl:'ı hlr ~alum u;:unlugıına alışmış Bözlertn dıJ.'Gelıı louztıhıı ve oJmma Buçleşlr (Ohıı·

yucıılarlJl her bakı~l.d. bdidı bir sayıda kelime olı.U(.JI~tınu "e bııli:eHlJ1~1~11n şekillermdencünıl"_;1

anladıgmıIJllıfor,~lın'IJ.J. Normalde kelıınt' i~leıııoirnz sa.yfo. Qsıü "e ;illl yazılarını slll1KI hlr kitabın ı';

kısml.yIılIŞ I',IIJi otomallkrnaıı bLit,'lJ) dokümnna uygular. Kullaıulına~UlınI',~r~kmedj~ıyerlenk bu

yazıları, keIJme l/ileıneinizln -Suıııı~ss- özellig; tlayealııd<: IptaJ eıl~bıllrslnJz: LıIllt:il,Uı y,,~ı \'('. nıjlorla)'­

)a1111 ön sayfalarıııda kulLanılmayanıkbaşlıklarlı y~!" açılırve görseltıllıilwılayd'lllılııIır.

• G<ir,ş",ı karışıld,)" KuUarulan kuLu v~ çiı;~iler1n J1glsızce yerleştııilılltsiKull"nılan kutu ve çı~ikl'lll

ilgisiz<;e y~rJeştirilım:~i. Sonı ve cevapıann yerkı,tınilIlcsıkdını<:' uzıınlugu ıle d("gil. sayta Cızcıinclekl

po:>:lsyorıu ilc bdirIenm~lldlr. GöJBe/endııııı_c ve ç<:rçevel~r .:ıneml! Doklalanı ıl,gı ("kııı"l( lçJn tercih

cdıllloilic

Td,..]lf. C"~r kin IJoıılu~ M'U"",,1 ıl~«f"J1 ı9~~

$oy". 3

Aynı etki. kelime işlemcinin başlıklara vereceği numaralandırmaderecesi llede saglanır. çoğu kelime işlem progranu altbaşlıklan olomatiknıannl1m~ra­

luyan sislemlere sahiptir. Bu Leknik dokümanıruza gi';r~el ilginçIlk C'kler veokuyucularuıızın dokümaudaki hiyerarşıyikolayca alılamalaımı sağlar.

ti

i•i

L!iLt.

Sayüı üst ve alt yazılan dokürrıaıılaruıkolayca belirlenmcsini ve taramayapılmasını saglar. E3u nedenle, doğru bıçimlendirilmesiasıl metin kad,u'önemlidir. Yazı büyüklüğünılno13bildiğince küçük seçilmesi, asıl metinleoluşabilecek'göz kalabalıgmı önler.

{:ıst ve alt yazılann önernh bir ö<::-clliği asıl Lnetnl. güçlendirki elkilerilljl)olmasıdır. Yazı ile aynı yazıtipi seçilerek ve ayuı huaya çekilerek busağlanabilir. Bu tür yazılan dokümanınızınuışındaynuşgibi degerlendjrme~

yİn, pek çolt insan bu yazılan sonradau ekleuigi için bu tür bir yanılgıyadüşmektedlr.Gerçekte sayfa üsLü ve altı yazılan dokümana k:ınşmalıuır.

Normalde kelime işlemcinız 88yf::ı iisıü ve altı yazılarını sanki bir kıtalım içkısmıyınış gibi otomatikman büıün dokünı,uıa uygular, KullanılınasllLHl

,gerekınedtgi y~'rlerde bu yazıları. kelime işlemcinizin -Suppress~ özelligi.sayeSinde ipLal edebilirsiniZ; orneğfn sayfa üstü. ve alt yazılar. yazı veraporlarların ön sayralannda kullanılmayarakbaşlıklara yer açılır ve göı"sel

zlLlıktaıı faydalaı1llıl'.

Ali ve üst YaLılan kullarurkC'n kelimc i~ıernciIlizin lıazır yazıtipi de~erlcrinin

hcr zamilli sizin istedığiniz olınayacagıııa cıa dikkat edin. Kclimc. işlemciniziny<.uJtipi sizin dokümanda vamek istediginiz imaja ters dü!;!üyol" olabiiir.

Giriş; s\Ji1UÇ t/e özetlerYazımzııı görsel olarali: geli~tirilmesinjn başka bIr yolu. yazı şekli ara~lJ)dakL

farklan kullanaral.. giriş, gelişme vey" özetı~re dikkal ç~lunektir. Belirlibölgelere degişik etkilcrl kullanarak odaklarıınanızokuyucutannızı

dokümanınjçind~ yönelmeHdir. Okuyucuyu SLL}1~U1ll1 içinde b<ışJLıo~

bırakrna:yın, o kendi istediği yere ,gldee~ğlne sizIn istediğinizyere gitsin.

Unutmayın, özen ,göstermeniz gcrekr:n nokla, okuyucuya yazıda IThherlikederek ona sıkıcı sayfalar suıırrıaıIları.ud1r.Bunun en kolay yolu, şekil

farkıııı kullanarak yazının farkedllmesln1n sağlanmasıdır.

V Stil: Yazı, kısa girişler ve/veya sonuç bölümleri içeriyaTha. italik seçin.Şckil IZ-S·te bunun aynıııılı bir biçimde uygUlOluşmıgön·jyorsunuL.

V Satır arası boşluklar: halil\: yazı. Roman veya normal türdeki yazıdandaha wr okunduğu için, satır arası boşluklan arllırabilirsiıül,. Uuiıısunlaı·JIl gözkrJlçin "diıılenme alanları" olu~Lurnıaılızlsaglar.

..... Yerleştirme: Özd yazılara uikkat çekınek il,~iJ), sol tarafındaki bo~lugLl

ayarlayın.

Bölüm iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı ~~~~_

Teklif Raporu:

Cevap içinBoşluk Miktarı

_ Konu 12: Rapor. Teklif ve Diğer Fonn Çeşiıleri

Görsel ötjelerin IJerleştirilmesi

Yazıya resim eklerken, asıl metnin çok fazla bölünmemeSine dikkat etmelisi­niz. Rastl{ele yerleşUrilen resimler. satır uzunluklannı ve eklenen boşluk

ayarlarlanm bozar. Böyle bir durumda bir satmn uzunluğunaalışnuş

gözlertn düzeni bozulm ve okuma güçleştr (Okuyuculann her bakışta belirlibir sayıda kelime okuduğunuve bu kel1melenn şekillerinden cümleyianlad@l1l biliyorsunuz).

Runu engellemek için şunlan yapabilirstniz:

205

Ş«<"U

Giriş yazılarını

itank. ve fazlasatır arası

boşlukları (Ley<ızmak, daha

çok. dikkatçeker.

Hiç pek~-,r,/ı; I.ıılgi1JI daro~\ı.: tır oluna ı;ık\snrl\lo pn:ıb!er;I.(!:Ilc karş\{aş~\m.lmı? Bıı. ilı:erı'ld", düş:ıniilmederı

aceleyle hazırlananformlardaçok rastlanan bir sonmduı: işleri daha da kötüleştirE'n, bıtJurmlann

l>llgtso'Jlll' !)t'rhe dr;ılctilrı üi' tınzırlwımış Il!mflsırhr. Bu prob~minııedenLjormlano<iike~J looşWk!an:lnn

&ıha çok UnUı;! boşluklam \ler vermesfdlr-Ilmeğ'nııdefon nl1nıamstve açılelanınlnr irin. aynı miktarria Her

"yrılmıımalwlf

Mantık DüzeniDıger sıkça ra.~llanan bır problMn topla.mm bılglnln dillenknmesIne,", :n.şamr. Çuğıı Iç,.". form­

larda fUılaınlı bır bılgı düzenı belunmaz.

Satıraras. boşluk'."",ayarl.makH,.,r parafira! ve satır Olra"mda yderl! mtktarda boşluk oldugunn kontwl etmeııslnız Genelde

kellllJ< ışlemrlnlı S3tır arası hoŞlııklarınJ ayarlarktn o k~":'ar eoml'rt (k~ilıJh, Boş.\u11 ıı/rdtip

gl'fı;\uneuigim anlamanın en kolay yolu sayfanın genel yapısına gôı atmaktır

" Ale !l~l'lanrlrrmalann ekMkliğl' Yazıya resim eklerkerı, asıl mttnln çok fazla bdh1nml'mer:ıııll'

uikltal eımellslııfz, Ra~tgele yerleştlrllt:rı resımltr, satır uzurıluklannıve eklenen boşluk ayar·

l"rlanm bo;t;l!:. l1öyle hll durumda blı ""tırın u:ı:unlugLJni'ı alı:;ıııııo;ı göLlenn d<1ı~nı b<Jıu!ur ve

okuma g(ıç.II'~lr (Okuyuculann tıer bakışla bl'hrli bır sayıda kellme okııdugunu ve bu kdiıııele­

rln o;ıekiller1ndl"Ji cümleyı a"I;ı<llğını hiııynrsunu"1.Normalde l<elime L~I<'1ndııı:l ",ayfa üstı'l vI' al"

tı yltZllamu >;oıııkı hlr kııabili J~ kısmıymış gibi utomatil(m~n büıün dokümanlı uygul<l,J". Kul1a­

mlmasımn g<'Te1unedlı± yerlerde bu yazılan, k..linıe lşlemcın1zln ·Snppnss- öıelllğl sayesinde

iptal edeuillr"'lnIY.; önıe!1tll y;lZ\ V~ rapQrhuların ön ~yfaı...nııda kullanı1rnııylU">Ul ba"llklara yer

açılır Ve gön,d ıJllılctan faydalaıııhr.

. Görsel Itwı$ık!ık: "uUilIllIM ku'.u w çl4ı'kruı ligts17= yerl,~tıctlmesl.Kul1arııl;ın kutu ve çızgı

1er1/l l1gl~lıcl' ycrle~tirilme~ı. Smu ve LTYapıann yerleştirilmesi kellIDe uı:unlugu Ile dl'~lı. sayfa

ilzerindı:kJ pozlsyotill ilc belirlenmeııdir. Gölgelendlrmc Ve rerçeveler IInemli nolctalara ilgı çek

rnek I~iıı lenıh edl1~hIl1r,

~',~~:",~~~~~'" ll,,~lu~ lıllk'.n

s.yl" 3

tr

t/ Resim başlık1annı resimlerin yakı.mna yerle,tirln: Res1mle ilgiliyazılar içın genelde resimlerin üst tarafı seçilir. Yazı için dogru yer ilgiliresmin all kısmıdır. Resimlerin alt kısmına yazacağınızyazılarda küçükyazıtiplerini tercih edin.

Daha fazla etki için. dikkat çeltlCı başlıklan resuıin yanına dayerleştirebil1I'siniz.Normalde görsel öğeler ve bunların açıklamalan

genel bir başlığın aHında gruplanarak "liderinizj iZleyin" politika.CH1ılenir. Ne yaz\k ki bu dumm çogu zaman kelime kaydırmaya sebepolur. Okuyucunun göz düzeninin bozulmasınabaşlıkJan. resmi ve buresimlerin açıklamalarınıyanyana koyarak engelolabilirsiniz.

t/ Bir araya toplayın: Yazıda birden fazla fotoğrafveya grafik yer alıyorsa,

bunlan birlikte gmplayarak metnin fazlaca bölünmesini önleyin.Okuyueular genelde b1r araya toplanan resimleri, degişikyerlerednğılmış resimlere göre daha fazla farkeder.

t/ Resimleri sayfa solundaki boşluğa ekleyin: Görsel ögelert yazının içinegömmek yerine boşlukL.1.nn içine yerleştirin. Böylece sayfa daha iyitasarlanmış ve daha az bölünmüş olacaktır. Kullanacagınız resimlerküçük boyutta ise, bu yolu seçin.

Kapak ve saIJfa aIJtraçlart kullanmakKapak ve sayfa ayrraçlanmn kullanımı, yazı ve raporlanmza daha 7~ngin birgôrCınümkazandınr. Bu konuda daha aynnlılı bir inci"kme ıçin 13. konuyuokuyun. Bunun yanında ön ve arka kapaklan kalın kağıda basmak, raporunönemini vurguladığıgibi, çabuk yıpranmasını da ônler. Kalın kağıda basmakiçin lazer ya da mürekkep püskürimf'lt yazıcınızınel kitabın3 bir göz atın

(el kitaplannı atmadın12 degil mi?).

206 Bölüm iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı TilSilnml __

=======-::=====_==ıÇoğunhıkJa kalın kağ:(. kullanırkm. bİr seferde blr tel" J..:.:ığına

baslırcıoil1rsinlz ya da varsa yaZlcınu;ınchıkiözeL g\rişi kuUanabilirsüliz. I3udaha düzgün \'c basit bir baskı sağku:.

_ Konu 12: Rapor. Tekli! ve Diğer Form Çeşitleri

Verilcn etkiyi arLLmnanm bir yolu da, [arklı kategorilere' giren bilgileriAyırmak h;in özel kağıt kullanmakıır. Örneğin fu'1pak ve ilk sayfa umsına

zade bir saydillll olmayan kagıl yerle';iHrebilirslniz. (Bu yöntem nlkahdavetiyelennde kabartmalıbölümü konımak için kullamlan ince tahakaylaayı11 nı,mtıg;a sahip).

L.'---ııL 11_

1--

J!iç tJekç{lk bilgiyi daracıl, bır ;:ılaııa 5ılu:;ıtıl"ma probl~mıyıe karşıla:;ıtuıız niL? iiıı. lizenm.le

dÜŞlı.llfllıııcrlen aCeleyle iıa<lırl,uıan ıormltırda çok ra~Uouıaı' bil ,>onındur tşlen daha da

I<ötül~.ştlren. bu furııı]ıuı)) bilgisayar yerin'" l1akWo ik h.v."larulliş olmaaıdır. Bn pmbı~min

1l~<JenL JonıılRnn dikey boşlı\klanhuıdaha çok yalar boşıukı~.n\yer vermesıdiı·orue';ln tekron

lLıunan'a) v,", açıld.unala,r j~'iıı aynı mll:\l:üda yer ayıı.lmaınalıdır.

Şekil A: Açık bır alana91kıştırma problemivlekar~ı1..,tınl.z mı?

'ekil B: BoŞlUk gerekipgel'8kmediğinianlama­nın en kolay volu.

'eki! C: Başlangıç

nok.tanız için toplama­nız. gereken bilgi.

Aynı yöntemi. raponın bülümlerini ayırmak içinde uygulayabilir veokuyucunun örnegin ikinci, üçüncü veya fiyatlandırIIla önelileri bölümlerinikobycil bulmasını sağlayabilirsiniz. Bu şekllde kulbmlan birkaç kağıt bileöneriniLin ya da rupanımızıınele alımlığ;ında nasıl hissedileceğini ve Hasıl

okunacağınıdeıinden etkiler -ö:ren gösterilmiş ya da baştan savma.

Form rJe BaşrJurulardaki Problemler

ŞekiııZ-\:

Resimleri biraraya

toplamak,önemlerini

vurguiayacağı

gibi yazınınbölünmesini

önler.

Sarır arası boşluklarını ayarlamakHer paragr..r ve şatır anısında y~Lerli ııtiıı..ta.nll'l tı().~lul' oldugunu koııtrol "11I1..]).-;jll12. Genelde

kelime l~ı('lııciııJı .'lalır arıısı buı,luk.lwıllJ ",yarlarken o kauo.u- cComcrt deltJldır. Doşluk gnd;lp

!!:er"kıııedi.~inianlamaııuı en kolay Y0:U ~ayfaııın gtlld yapısma ';1\7. almaktır.

- All gnil'1andırnıuianlı eksikl'!J;: Yaııya re:;lm eklcrıı..<:ıı. MJ] mf'.!.nin çı>k [azla tıQıiJnmem~si­

llf' djk.k",ı elnıdi"iııi>;. Ra"tgele ynlqtinleıı r~şiJlllcr. satır uzunlukl"nıuve ekl",nen buşluk

"'yo.u-lou-ı>ı_l"I.ru t:ıoıar_ Btiyle bir l111nıılıda blr satınu uzunlugUW\ lılıŞil1JŞ gtızlen..-ı uutcııı bo­

zulur ~ cıkuma g,:u,:leşlr (Okuyıı('ulaıın her bakı~t" belirli bir ~ayıda kdw\<: okudugunu y(;

bu kelimeleiin şdullrrlndcneunıleyi aııl"dıgını bilIyorsunuz). NurıımMr k"'lime lşleım;I.lı1L

5ayra iJslü ve alu yaz:ılanıu oil<ı.nki bir kıtabm Iç kısınıynıı" gılıi olorıu\(Jkman bulcm dokü­

mana uygulM. KullBJııJnı;ı.~mın gereluııedigl ynle.rdp. bu yazılan. kelime i'i'krn~lnızlu -SuJ!P'

re~ş· ötclli.~i ~ayesındc iptal edetıılI15in.iI.: örnegın yazı ve rapurlarlann oıı sayralarıml" .. \11­

louullll<i.yarak b;:ı:r!üiliJra yer ilçılır w gÖl"!.el ı.ıL1ıUaı, faydalanılır.

- Görsd kf1n.,~lklık: l{uilslUlaıı kııhı ve çlzgllerln ılgllıizee ycı-le.-;;L.lı1jmcs1.Rl1llaUıhmkutu ve

çızgılenn ılgisizce yerleştlrllıneBi. Sı>ru vc erviıplann yerle$L1ıilineı;1 kdlrı,,,, uzunlugu il"

ucgl!. sayra uzemıdekı PQZısyOnil Ile bcltrlernnelıı.ljr Gôlgdenriırnı~ ve çen;o:vtlcr öneml;

lJUktalnra ılgi çekıııek içiıı terrıh edılebılır

T,'lil: (","OP !'.:'" "",-,lu. M,I"""3 [.[,,.I'.n ı\J'AI

'.wl.' ~

i

ı,i

TeklIf ve raporlarda olduğu gibi baş\'ull..l furmları hazırlanırken .'ıra da satış

sonrası müşteri destek üninleri sunulıu-ken,bu prosedürkr uzun birlasanındançok aceleyle tamaııılanır.

Bu yaklaşım son derece yanlıştır. Unutmayınki bulunduğunm. iıılclme veya.şirkelin İm~l. üzeıinde logosunun bulunduğu her türlü dokümaıılIl

uluştı.u·duğu toplam elkiyle şekillenir.

Önemsiz doküman yoktm. her türlü ıÇ ve dW yazışımuun şirketinizin

müşterilerin gözünde oluşturdug:u imaj üzerinde öneml! bir cLkisi vardır.

Başlangıç noktanız toplamanız gereken bilginin belirlemnesi ve nc kadardetaya yer verileceginin kararlaştmlması ulmalıdır. Deneme lçln kullaJia.cağı­

mz tipik birkaç kullanıcı. formun bölümlerinde kullanmanız gereken boşluk

mlklan hakkında hlr fiklr vCTeceklir. Eğeı' münıkünse ve fazla seçenekyuksa. işaretlemek için birbiline pm'aJel uzanan eve!, hayır seçenekleriyeıin'" küçük kululan Lercih edin. Taldp (~dcn bölümkrde formlardarastlanan yaygın problemleri anlatmayı surdu..receginı.

OS Bölüm HI: Y~ımızda Kağıt Baskı Tasanmı _

Ceflap için Boşfuk MiktarmıAljarfalJlnH1ç pekçok bilgiyi daraeık bir alana sıkıştırma problemiyle k:uşılaştıI1lz nLL?Bu, üzerinde düşunü]medenaeeleyle ve ciddiyetsiz bir biçimde hazırlanan

formlarda çok rastlanan htr sorundur. İ~leri daha da kötüleştiren, buforınlann hugün çoğu on~in vazgeçllmez. bir parça~n haline gelen bilgisayaryerine dakU[o ile hazırlanmış olmasıdır.

Bu prohlemln nedenı' formlann dlkey boşluklardan daha çalı yatayboşluklamyer vermesidir. Ömegin telefon numarası ve aç.ıklamalar için aynı

miktarda yer aynlmaıIk'llıdır.nlr telefon numarasını yazmak için dikeyolarak 2,5 cm'Jik yer aynlması "Bu fonn hakkında ne düşünüyorsunu7.T

sorusuna cevap vermek için kCıçük bir alan bırakaeaktlr-

Dığer bir seçenek lse, formun genişligini azaltıp. satırlar arası daha fazlaboşluk bırakmaktır. Aynca, kısa cevaplan aynı satıra toplayıp, dikeyayarlarda değişiklik yapmadan boşluklar akıllıca kullanılabilir.

Formlannızınve uygulamalarınızm görünüşlerini geliştirirken at;ı.eağınız ilkadım, cevap yazmak için gerekli yerin ayarlanması olmalıdır. Biliyorsunuz kiteldon ya da faks numaralan yorum sorulan kadar yere ihtiyaç duymaz.Dokümanınızıtasarladıktansonra bu boşluklankoymak bütündüzenlerinizıaltüst edebilır.

Mantık DüzeniDiğer sıkça rastlanan bir problem toplanan bllginin düzenlenmesindeyaşanır. çoğu kez formlarda an]amh bir bilgi düzenİ bulunmaz.

tl' Alt gnıplandınnaların eksikliği: İsim, adres ile egitim. deneyim vereferanslann bir arada bulunması.

tl' Aynı yazıtipi ve yazı büyüklüğü ile yazılan bilgiler: İsim, sokak,telefon numarası vb.

al Görsel kanşıkhk~ Kullanılan kutu ve ~.izg1lerJn ilgisizce yerleştirilmesi.

Soru ve cevaplann yerleştirilmesi.kelime uzunluğu ile değiL. sayfaiizenndeki pozisyonu ile beıirlenmelidir. Göıgelendlrme ve çerçevelerönemli no!ttalara ilgi çekmek Için tercih edilebilir.

i

ı.i,i

_ ._ Konu 12: Rapor, Teklif ve Diğer Form Çeşitleri

Unutma)m. en iyi tasarlanmış formlar, bilgilerin altbaşlıklarla bölumlereayrıldığı, yazıtipi ve büyiiklügü. farkı kullanılarak kolayca takip edilebnen veiAtenem net bİr şekilde ortaya koyan formlardır.

Anfamfı Başfıkfar fle Ek Açıkfamafar

Formlar genelde bir anıamdan yoksun ve boş laf içeren başlıklar taşrr.

Örneğin 'İş Başvuru Formu'. Eğer başvuran kişi sorulann doğasından

formurı amacını söyleyebiliyorsa. neden iş aradıklan bir daha tekrarlansın,

Bu tür gereksiz başlıkları kullanmak hem son derece degerIi olan gizlisilahınız boşluğu gerekstz yere harcamak olur hem de okuyucuların zekaseviyelerinden şüphe ettiginiz anlamınagelir.

'İş başvuru formu' yerine daha yumuşakve naztk başlıklar seçilebilir-'Şirkdimlze hoşgeldiniz' gibi- ve anlamı güçlendiren bir alt başhkla devamedilebilir. Örneğin 'Size daha iy:i yardımeı olabilmek için sIzi daha iyitanımak istiyoruz'.

Daima formun en altına yorum ve açıklamalar için birkaç boş satır

yerleştirin. Örnegin dergilerin düzenli olarak yapmak zorunda olduguokuyucu anketlerinde çok miktarda çoktan seçmeli som bulunur. Fakatgenellikle, anketin sonlarındaokuyucu yorumlanyla ilgili bir tki satır

boşlug;a yer verilir. Bıraktığınız boşluk miktarının i1gllj kişiyi çekecek kadaryeterli olduııundan emin olun.

Ku((anma Ktfafluzu HatafartBII' bilgi hiyerarjisinden yoksun, çok fazla alt başlıklarlagöz kahıbalıgı

yaratan ve gereksiz bilgilerle dolu kılavuz ve egitim materyalleri, yardımcıolmaktan çok sorun yaratırlar.

tl' Birbirini andıran çok fazla sayıda görsel öge kullanılarak hazırlanmış

kılavuzlar. okunaeak gerekıt bölümleri ayırt etmekte 7.orlul{ çıkanr.

tl' Aynı sorun, çok fazla bllgi kalabahgı için de geçerltdtr. BÖli.ımıere

ayırma, gerekli bIlgiyi daha çabuk bulma konusunda yararlıdır; fakatçok sayıda bölüm. bilgi akışını engeııer.

20~

21O Bölüm iii: VüzyıllmlZda ~ Baskı Tasanmı

tl' Fa~da sayıdaki numaralarınınImışalı başlıklar, kılavuza karma~ık birı!':örüntü verir. Bir Uoeiııg 747 kurma tarill vcrm:~dıf;inızsürece, üçtenfazla alt başlık seviyesine uuuemcmzi tavsiye ede'iL; kaldı ki çoğuzaman Iluımı.rnlandırınakzorundL:. tla değl1siniz.

Tahmin edeceğlnizgibi. kılavuz ve cttiUm materyallert de, anlalLİan diğer

yayınlar gibi okunabilirlik ve kolay kullanılabilirlikkonusunda süıunlar

yaşar. Unutmaym ki, genel İRsanın becerileri.n.Ui geliştirdigintz sürece,yayımıuzıııgöıünümünüde geli::;;lireceksiniz.

Konu 13

Kağıt Mürekkep veKatlamalarm Kullammı

Bu Konuda~ Kağıdı seçerken nelere dikkat edilmeli

~ Katlama ve kesünler tasarım araçları olarak nasıl kullanılır

~ MesajınıLlll başansınaözeL mürekkeplcr nasıl katkıda bulunur

~ FoLog:ral1ann ğeızel göıünmesinin sırlan

Ilayınınızın basıldığı kağıt, katlanma şekilleri ve kullandığınız mıirekkep~.5eş1tlcri mesajınızı tasarlarken dikkat etmeniz gereken önemliozdliklerdir. Btınlann dikkatli kullanımı yayınlarıtuzLlabaşarıya ctoğnı

ataçağıııız en onemli adımlardan biridir.

Kağıt ve mürekkep yayınınızın elle lululur kısııulanrl.ıl". Kagıl üzenııe

mürekkeple basılmadıldansürece yayınlaruuzbllwsayannızınek.ranında

kalır ve yapabileeegiIlİZ lt::k ~ey tasm"um lakdir etmektir. iJo,ıını mürdı:kcp vekağ:ıl kul1amml iyi tasarımı harika tasanma dönüşıürür.Tabi i.lyın şekilde

köLü mürekkep ve kağıt seçimi e.il iyi Lasarıınlanbile bozabilir.

Önemli Ka91t KarakteristikleriKa~ıctll1 oil Lemel özelliği vardır:

tl Boyut

tl !~enk

tl Yapı

tl K..'1plaına

tl Graınaj

tl yogunluk

tıi SerUik

tl Şeffaflık

tıi Su yolu

tl SLok

Konunun ilerleyen bölümlerinde bu on özelligi ayn ayn u(,:ıltlayaçağmı.

2 Bölüm iii: Yüzyılımııda Kağıt Baskı Tasanmı

Bo~ut: Başlan91çtan bitişeBoyutta iki önemli konu vardır, bitİrmiş olduğunuzyayınınhoyutu veyayınınızı basmak için kullanılaeak olan kağıdın hoyutu.

Yayınnuzm fiztksel boyutları -boyu Vf' genişligi- okunur1ugunu, kul1anılabilir­

liginL, saklanma süresini ve postalanmasını derinden etkiler. Boyut aynızamanda dokümanınne kadar dikkat çekeceğini ve nasıl tululupokunacag:ımda elkiler.

llnyut baslu ve postalama masrafiannm belirlenmesInde çok önemli bir roLoynar. Ayarlanması gereken standart olmayan kagttlann yarllUda bıldiğimiz

standart hoyutlu kag:ıtlar çok daha ueuza malülm. Aynı şekilde postalam..'\masraflan standartlann dışına çıkıldığındabeklenmedik hiçimde yükselir.Eger dokümanımz!standart olmayan kagıtlara basıyorsanızmutlakaposlatama üeretleri hakkında bilgi sahibi olun. Bu tur kağıtlarda masraflarçok yüksek olabilir hatta postaneniz bu tür kagıtlan hiç kabul etmeyebiltr.En iytsi bütün planlan üretime geçmeden önee yapmak ve gerekli yerlereyapaC'ağuıızgönderileriıı ücretlerini ögrenmektir.

iF

~ Konu 13: Kağıt, Mürekkep ve Kıvnmlarm Etkisi

güzel gön1nmesi için son derece önemlidir. Renkli kagJ.t.lar r~.n~ aı'~'l

planlar olarak kullanılabııifve tek renkli basırnda çift renklı bır elkı

ılyandırabiHr.

BütÜn beyaz kağıtların eşit olmadıgını bllmelisinİZ. Du tür kagıtlar tanı

beyazdan griye kadar pekçok tonda bulunmaktadır.Tam anlamıyla beyazolmayan kağıtlann kullanınubelirgin avanl:ajlar sağlamaktadır. Saf beyazrengin arka plan olarak kullanılması bazı belirli koşullar~a kullanıcının

gözlerini belirgin oranda etkileyebilmektedir. Bu renkte bır .kagıdınyansıttıgı

ışığın çokluğu okuyueunun gözlerini kama~t1Tmakta ve kelımelerekonsantreolmasını engellemekledir. Arka plandaki tam beyaz renkte harnerın

(muht.emelen siyah) koyu renkleri gereginden fazla bir zıtlık oluşturmalctaveokuyucuyu kötü etkllemektedir (Böyle bir durumda arka plan rengini hafifgrtleşt1ı-erekhem uyumlu btr arka plana hem de gözleri yormadan okunanhir dokümana sahip olabilirsiniz).

Kağıtlar baştan aşağı ayı1l renkte olmak zamnda değildir. B.~ı kag:ıtlann

degışik yerlerinde degişik rt':nk1endirmeler bulunabnır. Bu tur kagıtlan

(asanmınızIauyumlu kullanırsaruzyayınınız çok daha etkili olur.

Mtıtlaka kağıt boyu! lanna göre postalama ileretleıinigösteren bir fıyat ilstesiedinin. Daha da Heri giderek örnek bir dokünıanı postaneye götüıüp ücretlerhakkındabilgi alabilirsiniz.

YayınınıZl tasarl<uken nasıl bir hedef kitleye yöneldiğinizi göz önündehııhtnclunın. R:'lZ1 dummlarda standart 21.Sx2D cm'lik kagıtlar yerineküçuk boy ka~ıtlar kullanmak daha etkili olur. Bu tilr küçük, davetiyeboyutundaki kagıtlar zaıifbir imaj oluştumr. Diğer taraftan büyük vcstandart dikdörtgenden farklı (21.5x29 dikdörtgeniyle orantılı olmayan)kağıtlar da değişik olmalan sayesinde d1kkat çeker.

Kagtdm boyutunu düşünürkenyayınınızın ~hayat süres1ni" de göz önündebulumJurun. Anormal boyutıu dokümanlarm saklanmasızordur. Omegin,ünİnünüz bir kahve a1thgtysa, iyi bir t.asannılakolay kolay atılmamasını.

garip bir boyutla da bir yere koyulup unutulmamasını sağlayabilirsiniz.

Böylece ürününüz sürekli müşterinizinmasasında bulunur.

Seçtlginu kağıdın boyu etkln basıma elverişli olmalıdır. Gen'ış boyutlardakikagttlara iki\[ ya da daha çok sayıda dokümanı basıp daha sonra keserekkullanabilirsiniz. Bu yöntemle hem baskı masraflan hem de baskı zamanıbelirgin b1çimde azalır.

Renk: Sahnenin hazırlanmasıPiyasada mürekkep renkleri bulunduğu kadar kağıt renkleri debulunmakt.adır.Dogru kağıt rengi mesajınızIa bütünleşipharika bir arkaplan oluşturabilir.Arka plan hem mdnin yerleştirilmesihem d~ fotoğrafların

Kağıt rengi mürekkebın kağıt üzerinde nasıl duraeagınıderinden etkiler.KoYu renkli kağıtlar normalde yansımasıgereken renkleri yutarak açıkrenkli yazılann etkisini azalt.abibr. Açık renkli kagıtlar 1se koyu renkliyazılann etkısinI artırabilir.

çift renkli kağıtlar da piyasada bulunmaktadır.Bu tür kağıtlar .~ki fa:klı

renkLe sayfanın arka arkaya yapıştınlmasıylaoluştunılur. Bu tur ka~tlara

desen geniş metal silindirler yardımıylavetilir. Kağıdın iki yüzünün farklı

renklerde olmasının oluşturduğu zıthk son dereee etkili bir tasanmaracı olabilir.

Yapı: Kai'tlı hissetlinKag:ıdın elde nasıl bir his bıraktığı onun yapısıyla ilg1l1d1r. Yapı baskı

aı;;amasında metal silindirler tarafından kağıda verilir. En popüler yapıseçenekteri aşagı.da verilmiştir:

al Yatmlmış kağıt.lar: Bu tür kağıtlar yatay veya dIkey çızgiler içerir.Bu çizgıler sayesinde zarif bir Imaj uyandıran bu tür kagJ.tlar en uygunbiçimde davetiyelerde kullanılabilir. Yatınlmış kağıtların lazeryazıcılarda kullanılması uygun degildir.

al HL~sedilen kagıtlar: Hissedilen kağıtlar yatınlmış kagı.tlara oranla dahagl1ze1 bir yapı gösterir. Bu yapı kağ:ıtta hem yukardan a~ağ:ıy~.hemdesağdan sola (ya da aşagıdanyukanya ve soldan saga) hıssedılır.

214 Bölüm ın: Yiizyılımızda Kajt ilaslıı Tasanmı _

Kağıt seçimi yazıtiplerinizi de eıkHt:rIıelidir(Yazıti~lerininseçimi konusundaaynntılı bilgi için 19, konuyu medeyin). Yapılı. kuvvetli ka~ıtlar kalın Çi7.giliyazılipleriniLl kullanılın<:ıslIll gerektirir. Selii" türü yazItjplcrindeki ince harfbitiş çizgileri kolayca bu tür kagıt nzerinde kaybolabilir. Aym şekilde bazı

yazıtlpleıinin Ince çizgileri de yapılı ı~ıgı yansıtan kağıtlarda kaybalabnırler.

Böyle bir durumda ya kagıdırı rengini koyulaşl.Irara.k.yansıyan ışığa engelalmalısınızya da yazılipi olarak daha kalın Çizglli bir tür seçmellsiniz. Hiçparlak bir kağıda basılmış bir broşürü. okumak için göıgeye (,:ekildiginiz oldumu? Bazı durumlarda gölgeye çekilmek bile dokümanııı kolay akwlinasını

sağlamaz. Bunu okllyll(~unuzayapmayın, onu sJ.kabilirsiniz.

Yazıcı!annızda kullandığ;ıillZ teknoloji de kağıt yapısı seçiminizde etkiliolmalıdır. Güçlü yapıya sahIp olan kagıtlar lazer yazıcılardabasılmaya

uygun değildIr. Daha da önemlisi yapılı kagıll<.ır okuyucunun elindekaygan ve yumuşak bir his yaratsa da okuyueunun eline yapışaeakgücesahip değildir. Okuyucunun eline yapışmayan bu yapı aynı şekilde

mürekkebi de kağıda yapıştırmaz, akma ve laşmalara sebep olabllir.

Kaplama: Mürekkep için bir kuIJuKaplama kağıdın ne kadar mürekkep tutaeağını ve ne kadar ıŞığı

ymısıtacaglJllbelirler. Kaplanmış kagıtlar mürekkebin kağıdın içineyerle.şmesincengelolur. Bu da daha çok mürekkebin Ingıdınyüzeyindekalıp ışıgı yarısılıtla:;ını sağlar. Kaplaıuııarınşkağıtlar ise, mürekkebi içlerineçekerek yüzeyde az mürekkep bırakırve yazı renklerini zayınatıdar. Bu türkağıtlarday<l.nslma daha az olur. Kaplanmamış kağ"ıllar ayrıca mürekkebinkağıt içinde dagılmasınada engel olanıaılLklan için harılerin yapılmının

bozulmasınasebep olurlar.

Kaplama o kadaı: öncmlidir ki, Pantone Color Matching Sys~e:rn (16. konudaaynntılı b1çimde açıklanıyor) değişik kaplamalı kağıtlar üzerinde degişik

renklerin nasıl durdugunu gösteren kataloglar sunuyor. Bu katilloglaninceleyerek tasanmınlZdakulland.ığı.ıuzkagıı ve mürekkep seçimlerininbirbirleriyle 1ıas11 göıüneee!4i.ni inecleyeb1l1rs1n1z.

Kağıdın parlaklığt üzerinde bulunan metnin ve foL.oğrallann nasıl

gönlnecegini de eU\lIer. Kaplamalı ve ışıgL yansıtan kağıda basılmış olanfot.ogranar kaplanmc:uruş ve ışığı yııtan kağıda basılmış olanlara göre çokdaha etkili bir görüntü sunar. Blr tattı köyünÜll güzelinı havuz fotoğrailamu

g37..ele kağıduıa bastığınızı düştInseıme. Bazı dummJarda d20 kagıll.aki

parlaklık olnıaSL gerektlgi seviyeleri aşıp yazdann okunmaslIll güçleştirkBöyle bır durumda Serif yazıLİplerindebulunllil ince harf bitişi çizgHeıi

yansıyan ışığın içinde kaybolur ve kolay görünmez.

Genelde parlak, kaplamillı kağıtlar pahalı ve lüks bir Imaj bırakır.

Kaplanmamış ve donuk renkli kağıtlar ise, daha geleneksel ve sıradan birgörünüme sahiptirler.

j,

t!

Konu 13: Kağıt Mürekkep ve Kıvrımlarm Etkisi

Gramai: Kaijıdm hammaddesinebaijlı bir özettikKaglt gramajı postalama ve dagıtım ınasral1annı olduğu gibi dokünıanuuzaverilen önemi de etkiler. Kagıt agırhg,. arttıkça yayınınız kalınlaşırveserlleı;;ir. böylece eldc tuıulurken değeri artar.

İkl tür kag;ıl bulunnıakt..1.dır:Mctin kag:ıt/an ve kaplama kağıtim,

tl Metıiı kagll/ı:.ın broşürler ve i~ gazeteif'J"j iI..in kul1aııı1ıl".

tl Kaplama kağıLl(lrl ciddi broşürlerve direkt posLalama için ltullanılır.

Kagıt gran.ı.ajı ÖzeL.likle postalanacak i.ş gazeteleri ve broşürler için son dereceöneınlidir. Genı~l olarak daha ağır kagıllarmürekkebi iyi lutarlar (böyleceayrıntılar daha iyi belli olur). Hallf kağıtlar ise. mürekkebi tanı olarakiçlertne çekerneliiluerinden taşmalarave sızmalara sebep olabilir.

Geri dönüştüıülmüşkagıtlar da bir başka ka~t tlin*ıdör. Geri liünüştüru!­

ııı.üş kağıtlar atık kagıtlardandegişik metodlarla iirclilllliıştir. Bazı

dummlarda ı"jy.erine baskı yapmak zor olsa da şirkeUnize çevrcci hir imajvereeeginden bu tür kağıtlan kullanmak size faydalı olabllir.

Yoijunluk: Aijırfık haricindeki bOIJutYoğunluk kağıt liflerinin ne kadar sıkıştığm! gösterir. Yoğun kagll1ar ı-;crtlik

ya da agırlık eklemeden kagıdı kalınla!;itlrabillr:bu yüzden yognn sa'yfak1.flu"a kilapIarda daha çok kullanılır. Sayfa sayısı az olmasma ragıııeJl kaluı

oları bu kilapıardaha pahalıya satılabilir. .

Ağırlık kalınlıkla ilişkilidir ancak tam anlamıyla eşit (!ei'!;lldir. Kalm rakathafif kiıaplarya da ince bkat agır kiL;·IIJlaı· bulabilirsiniz. MıJlIaka faı"l\

ellHI~sinizdir. bazı durum1aı-da iki kitabın sayfa savı.:"'ı <:ı.ynı olnwsına r<ıgmcn

kalınlıkları farlllıdır. Aradaki bu fark her sayfaımı killııılıgıylailgilidir.

Kagıl kalınlığı yayınınızm verdigi iımyı derinden elkiler. Yoğ.uııluk ise,genelde diger faklürlerle birleşerek bir inırıj yaratır. Örnegiıl. [nce kaplarınuş

kağıtlar üsl düzey bir görünüm verirler. Aı;ır, cidI:. hissedilcn, donuk vekarlansu kagıtlar ise. ucuz bir havaya sahiptir. Örneğin. gazete kağıtlan

hcm kaplanmamışolduklarmdan hem de i)i kalilt~ kağıttaıı ıirf'lIiLlIedikleriIl­

den dolayı kaliteLlin deg;ll miktann önemli olduğu yayınlarda kullanılıdar.

Bölüm iii: Yüzyılımııda Kağıt Baskı Tasanmı __ . _

Sert/ik: Dik duruljor mu}Sertlik kağıdın bükülmeye karşı dayanıklılıgınadenir. Örnegtn. ince ve hafjfkağıtlar hro!iürlerde kullanılmayauygun degild1r çünkü okuyucunun elindedururken bükülebilider. Aynı şeklIde yan1ı~ tür kagıda basılmış postakartlan da postanC".n1n makinesini kitleyebilecekleri için kabul edilmeyehiı:ır

ya da istenilen yere ulaştıklarındaı.;ok kötü durumda olablllrkr. Özenebezene yazdığınızkartın arkadaşınızlneline berbat bir şekilde ulaşmasını

istemezsiniz. degil mi?

Şeffaf/ık: Kaijıdm arkaslntfJörebililjor musunuz}Şeffafiık sayfanın arkasını ne kadHr görebild!ginİzJc:. ııgilidir. Okuyucu bır

gazetenin, iş gazetesinin ya da broı;;ün1narka kısmını görüp ardald harOeriokuyabillyorsa bu yayma açıkça ~şeIfaf' diyebilirsinız. Gazetelerde kullanılan

geniş ana başlıklar şeffaf kağıtlarda ark~ planda gölgelere ya da "hayaletyazılara" sebep olabilir. Ka1ileli kagttlar ise, ışıga tııtulsillar bile çok a7.

g~çlrgenlik gösterip arkalanndaki harflcrt belli etmezl~r. Şeffaf olmayanka~IUar kaliteli baskıya izIn veıir, kalitesiz şeffaf kağıtlar ise hayalet yazılara

sebep olurlar.

Vellum ka~ılar yıllık rapor ve broşürler gibi pahalı ünınler için tasarlanmış

kagıtlardır. Vellum kagıtla-l' hir sonraki sayfadaki şekli gösterebilmek içinözelolarak tasarlanmışlardır.Vellum sayfalar çoğu zaman kitapların

Impak1an il~ ilk sayfaları arasında ya da önemli sayfalara koyulurlar.

Su IJo/u: Kendini akmtlIJa bırakBı'oşürler, kitap kapaklan ve paketlenıe için kagıt seçerken kağıdın

yapısındaki liflerin yönü kağıdın katlanaeağıyönle paralelolmalıdır.Eg-er bnparalelltk ~ağlanrnaz8akağıt kaUanan yerlerde ezilebilir ve deformasyonsonucıı müreklı;:epdökülc:hUlr.

Tasanmlanmzda kullanabilecegini7. bir başka araç da düz kesi1mi~ya dadüz katlanmış kenarlar yeıine düzensiz katlanmışkenarlar kullanmaktır.

Bu yapı, resmi olmayan davetlyelerde ya da bir dergiden kesilmIş havası

vennek istediğinizmakalelerde daha çok işt': yarar.

Stok: SaltlJa hazır o/ur mu}Herşeyin idealolduğu bİr dünyada kağıt da isLenildlgt an istenilen renkte,boyutta ve miktarda bulunabilirdi. Aneak ışler ne yazık ki böyle yÜlÜmüyor.

\i

Konu 13: Kağıt. Mürekkep ve Kıvnmların Etkisi

K..1.ğıt hem uluslararasıpiyasada hem de ülke iÇ1nde belirli miktarlardatophln satılıyor. Eger satıcınızda istediğiniz tip ve boyutta kagtt kalmadıysave en yakın dağıtıeıdada yoksa o Z3D1illl ya planlarınızı ertelernek zorundakalırsınız ya da tasanmlarınızıfarklı boyutta ve tipte kagıda aktanrsıruz.

Buna ek olardk eğer kağıt stoğu varsa normalden daha ueuz bir masrafyaparak kağıdı bulabilirs1niz, hatta kağıt fazlası varsa çok ucuza bile maledebilirsiniz.

Stok, üretim daha sonrada satınalma sorumlunuzIa en kısa süredekonuşmanızıgerektiren en önemli konulardan biridir. Bu sayede istediginizkağıL1anrı kolay bulunup hulunmadığınıgüvenilir bir kaynaktanöğrenebilirsiniz.Daha da önemlisl dokümanınızıİkIıı ya da daha çoklubasarak daha sonra bu yapıları kesip tasarruf edebilmenin yollarını iyibiçimde öğrenebilirsiniz.

Gerçekten de cğ~r geniş ka~ıtlara [ş kartları ya da postalama karllan gibiküçük belgeler basıyorsanızişinizi çok daha ucuza bıtlrebHirsiniz.Normaldekesilip atılaeak olan kagıdın geıi kalanını değerlendirip hem çevreyt korurhem de masratlanruzıazaltıT5ı01Z. Herhangi bir ışe başlamadanönee bilgilikişilerle konuşup onlann fikirlertnt almak en iyisidir.

Eğer bütün şirket çalışanlannızInhep beraber kullana.cağı bir kağıt

seçecekseniıbu kağıt türunün bütün boyut vc şekıllerde, kalmhkta.ağırlıkta, renkte ve sertl1kte boL miktarda kolayca bulunmasınadikkat edin.İş kartlannın, iş gazetelertntn, raportann ve resmi yazışmalannyapııaea~hu kartlan beklerken işIniZi aksatmayın.Bütün şirkeLin aynı tür kağıdı

kullanması aym zamanda bir bütünlük havası yaratıp insaniann sLzi kolaytanımalanna sebep olur.

Bu !IazlıJl Okumadan KatlamaIJmtle BükmeIJin

Kağıdı bir tasanm aracı olarak düşünürken katlamaları, geniş kesimleri vedelikli kesimleri unutmayın.

Kat/ama/arKatınmalar okuyueunuzun nıt"sajınızı hangi sırayla okuyaeağmıbelirler.Genelde fazladan bir katlarna yeni bir konu hakkında bilgi vereeef\:inden yenimüıştertler ve satışlar sagıayabilir. Bir broşürde ön sayfalann sag kenannmhafif kıvnlması ark..'ldaki sayfayı göstereee~inden, yeni konulara müşterilert

çekeblllr. tık sayfanın bir kısmını bükerken arka sayfanın llgt çekeeek kadargöriinmestne dikkat edin.

217

218 Böliim iii: Vüzyılınıuda Kağıt Basiu Tasanmı _

Örneğin :'mIlUŞ katlamcılan gencldr: kallamp tekrar sayfaya yapışlırılabilir.

Böylere fırınaIm: lıUklUIHÜ\ bilgileri ya da önerl1cıibu ceplere koyabilirsiniz.Ayıu ş~kilcJe sık sık dcğişp.n bilgileri yada haıiıalargibi ek dokümanlariçeren llitapçı..'Uan bu ceplere koyabilirsiniz. çoğu .laman ek katlamalar yada kesimler baskı nıasraflar1.l1lZ1 artıma da (basludaıı sorumlu kişİ bunları

gercldi kalkımalarve delihler için farklı bir şirkete gönderebilir) bu telftas<.u1ınlar önemli yayınlannı7.1B~ıkisini mtırabilir.

Geniş kesimlerKaUamalan okluğu gibi geniş kesimleri de kullanarak bır sayfada pencereleroluşturup bir sonraki sayfanın içeriğini göstenbiHrsiniz -örneğinbir sonrakisayfada bulunan önemli bir fDtoğrafın küçük bir kısmını belll ederek ilgiçekebilirsinjz. ilk sayfada genış kesimler yaparak bir broşün'in içsayfalannında okuyucular t.arafımlan açılmasım s8glayabüirsiniz. Bukesimler değişik şekil ve boyuUaı"da bulunabllmckt.edir, tatiller içın yılbaşı

ağaçlan. yıldızlar. kareler ya da dügünler için mutln bir I.,:ift. aklımza (ve tabiki cüzdanmıza)ne gelirse...

Geniş kesimler kağıda üç boyutlu bir etki kazandınr. Geniş keSimleri aynr.aönemli bir öneriye ya da broşüre ış kartınızı pklerken kullanabilirsiniz.

____ I(onu 13: Ka!jıt, Mürelıltep ve Kıvrımların Etkisi

Yaldızlı kaijıt(ar

'{aldızlı kagıLlar yayınınızda müreld...cp kullanmadan güç katacaközdliklerden bhidir. '{alcJı:dl kağıthu Jlrmanı;ı:ll1 logaslı gibi önemli 'yMılannçeHöinc yapışt.ırabikcegini7.kağıLlar ya da ince metaller olabilir. Odndakiı~ığı yaltalayıp geri yansıttıklan jçin yaJdlZlı kağıthu· C'tral1nd"l. kullaıu\dıkları

metne dikkaLi ı;eker ve .sayüıy' "ydmlaLırlar.

Mürekkeple tasartmMürekkcbin kullarunu s.ırasında en az renk kadar dildml etmeniz gerekenbü.şka özellikler de vaı·dır. Mürekkep seçiıııiniz mc! ne verilen genel degeri vesayfaıllIl belirli yerierine verilen vurguları derirıden etkiler.

Sayfalara etki kazandırmalı::için birkaç tür özel ınürekkej.> kullanabilin,iniz.:

...- Cila şn aııda lı::ullanabileceğiniz en elkin tasarım araçlan.ndan biridir.E.Q;er bir ana başlıgın etkisini aıtırmakya da bir faLoğrafin güzelgön111111(',sini istiyorsanlZ, o bölgeyi cilalayabilirsiniz. Cilalama daha çokışık yansıLacağından mürekkebi daha parlak güslenr.

2

ilham mı arıyorsunuz?

...- Daha da ileri gidr.rck "matte bitlşi" eUdsini kulh:uıabilirsirıiz. Bu etkiykbir fatagralİn etraIlIldaki alanın ya da metnin daha ;;ız: ıı;nk y<uısıtmaSltll

~ağlayarak fotoğrafındaha iyi görürllIıesitli sağlayabilirsiniz.Delikli kesimlerDelikli kesimler çoğu wman müşterilerdencevap ahnak için broşür!ere

eklenir. Delikli kesimler bir kupanun ya da ISIIl<1Ilama kağıdınIn

doldunılduktan sonra kolayca yırtılıp gönderilmesini sağlar.

çoğu 7..aman delikli kesimlerin arkasında blr "Posta ücreli ödenmj;-Urfl

damgası ve broşüni gönderenin adresi bulunur (Bunu nasıl uygulayacağıruz

konu~uuda postanenizle görüşün). Sözü edilen bu "kendini post.alayan"parçaiaı' müşterilen.len eevap alma işinizi kolaylaştınr. Eğer müşteriden

eevap dcgil de çek alacaksanızo zaman post.1.la.ll1a üereLini ödeytp ek masrafyapmanızagerek yok çünkü muşteıinLz7.aten bİr mektupla gönderecelelif.

Geniş katlamalarI'i:ağıda bl1glı son bir tAsanm seçeneği de geniş katlarnalardır. Geniş katlamabir sayfallin ekstradan bir ya da iki kez daha kaLlanarak açılması dC'meklir.Geni~ katlamalar dokümul1km1TIzda çok daha geniş bir böıgeye ve böyleliklede dalm 1)'1 bir saLı~ gücüne sahip olmanız! sağlar. Örneğin rla.rboydergisinin orta katlaması klasik bir geniş kaUa."1ıadır. Açıldı&,ında yanyana üçsa:yfaıun genişliğine sallİp olur. Bu örnekte olduğu gibi geniş kutlamalanposterlerde kullanabilirsiniz.

i,

1!

iYeni ve görülmedik. tür kağıtlar, farklı katlarnalar,değişik goniş kesimler ve delikli kesimler arıyor­

sanız S.D. Warren IdeaExchange bak.manız ge­reken en ideal yer. S. D. Warren ıdeaExchange'e

225 Franklin St. Boston, MA 02110 adresindenyada 612-423-7300 telefonundan ulaşabilirsiniz.

i :~~. Warren dünyanın en büyük k.ağıt üreticisi~ağltıcısıdır. Eğer bağlantı kurarsanız yayınla~

nnızı basmak için yeni ve değişik yollar önere­ceklerdir. Aynca bu şirketteıı değişik. imajlar su­nan deQi~ik kayıtlara basılmış yayın ömekleri dealabilirsiniL

Bu ilginç hizmeti S. D. WDrren IdeaExchange'inWeb sitesinden (www.warren idea exc­hang," com/grophic/w/f.hımll 'ynntılıbir şekilde öğrenebilirsiniz.

, Bölüm iii: Vüzyılınıızda Kağıt Baskı Tasanmı_ _ __ Konu 13: Kağıt Mürekkep ve Kıvnmlarm Etkisi 221V Melalik ve florasan mürekkepler sayfalarınızmparlaklıgmı artırabilir.

Bu "aşın parlak" mürekkepler ış1ğı yakalayıp daha güçhi b1r yoğunlukt.ayansıtırh.\!".

V Saydam olmayarı mürekkepler kendilcrtni üzerine bastıdıluankalPtranizole ederek daha ,<;omarlan eklenen mürekkep tabakası ile kağıl

tabakası arasında bir bıniyer oluştumr. Bn teknikle parlakmürekkepleri koyu, donuk ve ışıgt emen kagıtlarda kullanabiltrnınız.

Bırakın fotoğraflanm?kendini göstersin.

Bir bro,?ürdekt ya da yılhk rapordaki belirli bir fotoğrafı güzel göstermenin('Il etkili yollanndan biri de folografınyapısında clla kullanıp sayfanın geıi

kalanına da matte tüıii mürekkep uygulamaktrr. Matte türü mürekkehinarka plan olarak kullanıldıg} bır sayfada cılalanmışbir fotografı basmakharika sonuçlar doğurabilir, okuyuculanmz fotoğrafı sayfadan kesipçıkarmak isteyeh1l1der.

Cilalı mürekkeple basılan bİr fotoğrafın matte türü mürekkeple çevrilmesi"günlük" bir fotografı "ilgi ~~eklet" hale getirebilir.

Fotoijraf/ara gerek/i önemin kazandlYl/maslMürekkebi kullanarak degişik fotoğraflaraönemlilik ka2andırabil1rslniz.

Mesela bir fotografı belirginleştirmekistiyorsunuz. Uygulaya,bileceğlnizenbasit yol, fatografı büyütmektir. Bu çözüm biraz bel1rgln oldugu için çoğu

laslinmeı tarafından sıkça uygulanır. Sayfanın ortasında duran orta boyuttabir fotografın sahip oldugu bir zartflik vardır, siz fotoğrafı buyüterek ozarifliğe engelolursunuz. Fotografa daha fazla tlgi çekmek için çevresinideğIşikbir renkle sarabilIrsiniz. Genelde bu renkli çerçevenin normal yazı

sımnnın dışına la1;\ması gerekIr, özellikle kullanılan renk fotoğrafın anarenklerinden biıiyse.

Taşma/armkullammıMürekkcbt kağıt üzerinde kullanmanındc~şlkbir yolu da beltrIi yerleretaşmalarkoymaktır. Metni, görsel öğeleri ya da grafikleri etkili ve göıiinür

hale getirmenin en iyi yollarından btrt de işte bu sözü edilen taşırma

tekniğldlr, Bu tekrıigin kullanıldığıbir sayfa rutinlikten çıkıp llg1çekmeye başlar.

iiii

i

i

i

,'. t

Say1anın her iki kenarına uzanan taşmalar sayfayı geniş gösterir. Sayfanın

sadeee bir kenannda olan taı;omalar tse, sayfanın o kısmını "agırlaştınr~

ve okuyucunun göıJerinl o kısma çeker. Ömeğin sag taraftaki sayfalannsağ kenarlannda bulunan laşmal<ır okuyucunun sayfayı c,'evirrnesinesebep olabilir.

Taşmalarm bu kadar güçlü olmasınm sebebi sayfayı saran dikkat dağıtıcı

sınırlan aşmalandır. Örnegin. ters renk takımının kullanıldıgıbir iŞ gazetesiisim plaltası, üst ve yan kısımlarındakiboşluktan etkilenir ve gücü azalahil:lr(ŞeklI 13-1). Şekil l3-2'de ise hoşlult kaldınldıktansonra aynı gazeteyigöıiiyorsunllZ.

Kısacası bu tür tasanmlar sayesınde norınalde kullan<lıgtnızsayfa sınır1annı

aştığınızdan, daha büyük yazıtiplerini kullanablllrsiniz.

Çifte ton/ama/arın kullammı

Bir başka yaratıcı basım seçenegl de fotoğraflım çifte tonlama metoduylatekrltr yaratmaktır.Siyah-beyaz bir resim, siyah ve ikinei bir renkle -geneldekoyu mavi veya gri- basıldığında çifte tonlama etkisi görülür.

Bu yöntemin amacı, resmin karşıtlık alanını arttırmakve başka türlükaybolacak usta detaylan ön plana çıkarmaktır. İki renkli baskıda. standartmürekkep rengi olan siyah resınin bütününü oluı;itururken, ikinci bir renkdetaylan vurgular.

Sonuç. değişik derinlige sahip bir fotoğraftır - orijinal siyah beyaY. rrsminkarımlık odada biraz daha fazla kalmış şekli gibi. iki tonlu resimler, siyahbeyaz resimlerin dört renklt resimlerin gücüne sahip şeklini anımsalır.

Ma/ilJet hesabıTasanın öğesi olarak ınürekkebinkullamlmasıdoğal olarak mal:lyetleıi

arttınr. Bu özellikle, vemik. mat mürekkepler ve :ik1 tonlu resimlerkullanırkengeçerıldir. Doğru etkiji yaratabilmek IÇin basımeviniz dahadikkatli ve yağtm çalışaeaktır.

Eger vernikli mürekkep kullanımı kusurlu ise. kasıtlı bir sebebi olmaksızın,

resmin bir tarafı diı!:ertndendaha soluk görüneeektir.

Tekrar etmekte (ayda var. bu tür problemlert halletmeIlin en kolay yolu,tasanmın başından Itibaren bir basımevi ile iletişim kurmaklır.

222 Böliim iii: Yüzyılımızda Kağıt Baskı Tasanmı__ ___ Konu 13: Kağıt, Mürekkep ve Kıvrımlarm Etkisi 2

i . LIiıIiıJıi

What's aheadfor '98?

What's aheadfor '98?

Oil firmspoul softdollars

---_.. _----------------- _... __ .._-

---------------------

-" -'----------------- ~ .,-,_.-----

.--=-=-=-=-=.=-=,.- .'._------- .. _-----------_..._-- -

-----_.~--isim

ŞelU113-2

Ayrıı

g,mıtede

plakBSlf1daki

sıı;ırlar

kaldlrliip üstbölge kımara

dayandırıl·

dığında

etki azaluyor. ~1IIIIII1IIIIIl•••IIIlIIIIIIiIllllliIlllIlIlllIlll••IIlIIIIII.IIIIIIIIII••1IIII1II

J _

i;

---_._-~.-

-----"'-- -

------~ =.-----

Şekil13-1:Bu iş

gazetesindeisim

plakasının

yan veüstündeki

beyazalanlar etkiyi

azaltıyor. Ll•••••••••••••••••••••••

-------

~-_._-­--_.,--

------ --

Oil firmspool softdollars

"Tamam Eddy anlıyorum grafikler projende önemliama solucan kolleksiyonunun bir fotoğrafını tarasan

daha iyi olmaz mı?"

Bölüm iV

Elektronik Çağda

Renkler ve Grafikler

Rich Tennant@Prn1fNN4I-l-1

III

5. Dalga

rr

migısayar monitöründen kal!ıUarn geçtIkçe. yaratıcı yönleıiniZ çabukgelişecek. Basımev1crt lle çalışmaya başlayıp dokunulablltr. üç boyullutasanmlar ortaya çıktıkça daha fazla tecrübe kazanacaksınız.

Aynı şekilde yaratılan pencereden arka sayfadaki vemiklt fotografgörünebilir- Mat yazı Ile birleştiriten böyle bir fotograf çarpıcı bir görüntükazanacaktır.

Yaratıcılığı arttırmak ıçin, karşıt etkıler. akıcı etkiler ve özel mürekkeplerbırarada kullanılabilir. Ömeı:tin. tek tip yaıı ile yazılmış bir bl"Oşür

sayfasmdakI pencered~n. arka sayfadaki karşıt etkili yazıtipi görünebilir.

Yöntemleri Birleştirmek

~ Ilölüm nt. YüzylllmlZm Kağıt Baskı Tasanmı, _

..... Organizasyon şemalan; hiyerarşik dunrnılannaktanlması

tl' G:rafl.k1er ve şemalar; resimler haliJlJ~ bIlginin aktanlması

tl' Zaman çizeıgelerij zam<.U1sal ilişkilerin aktarılması içiıı kullanılır.

Cöıiildüğü gibi herbirinin farklı kullanıın aJanlan ~'ardır, Öneııdi olanneredc ve ne 7.aman kullanılması gcrcktiı},.i1lin uiliıımesjdir. İşLe bu konudabunu öğ:reneceksiııiz.

•

I şsel ,grafikler önemlidir; aym zamanda bunlaıın okuyuculannınve Webgezgmlerinin genelde acelesl vardır. Uu kişiler bilgiyi hemen isterler

Vf' çabuk sılahrıar. Sayfalarca arka arkaya metin görmek nnlan sıkar,

izleme kahiliyetlerini azalbr ve dikkatlcrini dağıtır. Bu )ilizden 1,000kelimeye cşit resimler göz alıcı olabilir vc ukuyucunun dikkatininakledilene taparlarlar. Etkin kullanılan i::ş grafıklcri de eLI karmaşık

bUginin dahi ç.abuk ve basit bır .şekilde n<lkledilnıesinisağlar.

Konu 14

tl' Tablolar; sayıııal ve metinsel bilgilerin satır ve :;ülun halindeaktanlması

İL;! gndlklerirıi dört ana gruIJıa toplayabiliriz:

işsel Bilgilerin GörselOlarakNakledilmesi

13u Konuda:~- Doğıu iş grafiklerinin sc.çimi

1':- Çizelge halindeki bilginin gö~,teıilmesi ve ayarlanması

?- Kolay anlaşılabil1r tablu ve grafıklerin yaratılması

~. Organizaı:;yon şemalan kullanarak biyerarşinin göslerihnesİ

i

1"';'Ji",', ·1" )

,J~ 1

'" fi •

Bu bölümde...

Dördüncü konu sizı ı-enklerin ve grafikJerin parlak vebüyülü dünyasına götürr.rck bunlan kullanırken.

tuwklanndan kaçmanızı sağlayacak. Bn sayede renkle­rin iki ucu k~skin bir kılıç olduğunu anlaya(~aksınlZ;

mesajınızı iyileştirebilerıama aynı zamanda da mesajınız]

bozabilen. Bu bölüm. renkleıin dikkatle ele alınmadığıdurumlarda yanlış anlaşılabileceğini<ınıatıyor.

Bölüm LV: Elektrooik Çağda Renkler ve Grafikler _ _ Konu 14: işsel Bilgilerin GörselOlarak Nakledilmesi 229

F---------------i

Finansal Planlama SempozyumuTab/om Hazır MılTablolar en etlctli aktann1 araçlanndan birisidir. Bunun sebebi çokkarmaşık bilglnin tek bir bakışta ko[ayea aktanlmasınısaglamalandır.

Cuma Cumartesi Pazar

İşe başlamadanönce, yarataeağınıztablonun h~define kendinizi alıştınn.

Kmdi kendtn1ze "Bu tablo ile hangı btlgı ve yorumu aklarmak tstiyorumrsorusunu sorun. Hedefiniz seçeceginiz yazılımı değiştirebilir. Elinizdeki ağve sayfa düzeni yönetimi programlan en iyi çözüm olamayabtlir ve onunyerine tablonuzu başka bir tıp programla yaratıp, baskımzaveya Webgjtenlze ihraç etmeyi {veya kopyalayıp yapıştırmayı) tereth edebilirsiniz.

yazılıma karar "errne

ŞeldI14-1:

Metin içinegömülmüş

rahrnsalbilgiler

insanı pekheyecan­

landırmıyor.

Şddl 14-1 ve 14-2 de aynı bilgi metinsel ve tablosal olarak verllruiştir.

i langisi tek bakışta anlaşılabilirdUlumda? Hangisi daha iyi bir naklediş

sag-lıyor? Hangisi bilgiy1 daha iyi organize edip karşılaştırma imkanı

sağlıyor?

i s,mpo'Yum Plam ----- -~

I(atıhmcılannçoğu Cuma Kıllın oğlcden sonra geliyor Zıyardçller ıÇın lY']O'da

bır koklry[ olacak Cum.ırtesl sabahı kahvaltı saat 8 aO'da başlayacak A{:ı1ış

ıse yıne Cumartesi gunu saat 9:00 da. Cumartesıgünu saat 10:00 daki finansal iertşkInlik t.oplantısını saat II :OO'dekI emeklilik planlan izley~cek. Öğle yemegi

ııaat 12:00'de, Saat 1.3:00'de Ise kıııa hlr ara verileeek. Saat 14:00'de taUl

kapılan programı b<ışlayacak. Uçak mı gemı mi? Ohınırnu saat 15:00. Özgün

kuraııar is~ IG:OO'tc, Dans I'>aal ı0:00'da başlayacak. ve gün böyle sona erecek,

Pazar günü kavaltı saat 9:00'da ve Ilaat 1o..00'da başlayacak, Saat II :OO'de golf

lıüfe saat 12:00'dl:' de açık hava büfe başlayacak,Tenis kurallan i!.-.e saat

13:00'dc. KarşılaşmalarH:OO'de düzenlenecek ve saat l!i:OO'deki kapanışa

kadar sürecek. Son otobils saat 17:00'de,

Tahlo kel1nıes.iIli anladığınız zaman daha iyi tablolar yaratabilir halegelecel~siniz:

V Tablolar satır ve sütunlardan oluşur.

V Oaşlık, sütlmlann üstüne ve satırlann soluııa yazılan bilgidir.

v Bilgi, satır ve sütunlann keslşim noktası olan hücreler~ yazılır.

v lzgara çizgileri. hüereleri ayıran yatay ve dikey çızgUcre verilen addır.

V Doldurmalar, seçilmiş satır ve sütunlan vurgulamak için yapılmış

gölgeli arka pl<uılardır.

Tablolarda gösterim amacıyla seçilmiş vertIeri izole ve organize ed~r~k,

cümle ve paragraflarda saklı olan bilgiy1 okuyueuya kolayca ulaşılabilir

hal~ getirebilirsiniz.

Şekil14->Tablo

yapısrnda

sunuldu~unda

aynı

bilgınin

okunmas\ vekarşılaştırıl­

ması

kolaylaşıyor.

8:00

9:00

10:00

11:00

12:00

13:00

14:00

15:00

16:00

17:00

19:00 KokteyI

Kahva1t1

Açılış

Finansal Ertşk1nHk

Emf'kHlik Planlan

Ögle Yemegi

Taın Kapılan

Uçak mı Gemi mi?

Özgün Kurallar

Akşam Yemegı

Dans

Kahvaltı

Kavhvalt! (devamı

GoU' Süfe

Açık Hava SüCe

Tenis Kurallan

Karşılaşmalar

Kapanış

Kayıtıann Kapatılması

Son Otobüs

230 Bölüm iv: Elektronik Çağda RenAler ve Grafikler ___Konu 14: işsel Bilgilerin GörselOlaral< Nakledilmesi

Bır sonraki aşama, okuyucunun satır ve sütunlardaki bilgiyle nasıl

karşılaşmasına karar verıuenizctir.

...... Sıra önemli değilse rassal sıra uygundur.

...... Eg~r nkuyur:ulann İ1'ifenen bilgiye kolayca ulaşma:;ını bliyor:saııu,

alfavetik :;ıra kullanu!.

...... Eğer bilgiyi man veya azalan bır önem ıç1nde -örncgin ligdc en fazlagol atan takımlar. en az hırsızıık olan böıgclcr- vemıck l.sliyorsanız

saYJsal sıra kullanın.

Yazılımdaki kopyala ve yapıştır komutlanyta bir tablo yer1cştirmekyerine.programınızayazı işlem pro&llarnian veya "preadsheet programlanndayaratılmış tablolara baglantı kurun. Bu snyede bilginin güncelleştiıilmesı

-eğer gerekliyse- Imiaylaşır.

Mansetlerin rle basliklarm ku((anltm, ,Başlık tablo için odaksal bIr nokta oluştururve hedelini belirler. Durumuyeniden ı<ımmlayan bir başlık aLacağınıza, bilgiyi önceden sal.an [yanisalın allIlTIl<llilIll te~vik eden) bir ba~lıl( alın.

ManşeIler, tablodaki bilginin önemini ve ulaşmak istediğiniz sonucudestekler. Çünkü tablolann altına vcya yanına konulmuş manşetler,

sayfanm cn iyi okunan yerleridie bunun için maıışeti vermek istediğiniz

en önemli fikI'in özeti ularttk kullanın.

Boş başlıklilil kullannıo.klan kaçının. Örneğin 'Tablo 3: Müzikseltereilılcr" yerine "Onivesite ögrenei1eri Springs!Cen'i Sehuberfe lercihediyor"

Tabloları çekici bir şekilde biçimlemekTablolarınızIn sadece iyi organize edilmesı yeterli değildir; üzerlerindekibilginin çekici ve kolayokunur ohııasındauda emin olnıalısınız. İşte

birkaç ip ucu:

..... Doğru yazıtipi ve yazı boyutunu seçin: Mümkün oldugu zaman,yazıtipi basımı komşu başlıklara \i-e all başlıklara uymalıdır. Genelolarak küçük boyutlarda, Sans Serif yazıtipleri Sans yazıtiplerine

göre dalıa kolay okunulabilir. Bu yüzden hücre içlerhıde kUlliliıılıııak

için idealdirler. Örneğin, ıo'luk Fıutiger, karmaşık bilginin aktanmı

,j

için 12'llk Miniuıı'dan daha uygundur. YogunlaştmlJlllşSamı Scıif tsedaha da iyidir, çCmkü haş1ıklan..la.ki ve heLerelerdeki yazıların dal ıafazla beyaz boşlulda "'anImasımı imkan tanır.

Eğer b1r slin} bilgiyle dolu bır dokümaIı hazırlıyorsamz,UellCentcnnia! gibi küçük hoyutta yüksek okunulabilirligi olan yazı

tiplerini ıercilı edin.

..... Satır ve sütun başlıklannabasım zıtlıklan ekleyin: DuşlIklarda vehücrelerde uulunan bilgiler görsel olarak birhirindeıı ayırı edilebilirolmalııLL Seıif yazıtipini gri arka zcnıink zıtlık yaratarakkullmımaktankaçının, kalın Saııs Serif yazIlipleri ile dalm knlay r.ıUık

ym·aWabllir.

..... Sınırları ve ızgara çizgilerini bas:tUeı;tirin:Tablolar etrafinda gerek"siz; sımrıJr kullanmaktali kar;ınııı: çiinlı;:ü bunlar oluıyııc11ııun

dikkatini da~ur. Benzer şekilde satır ve sütunlar <ırasında mümkünoldugunca az Slll.ll' çizgisi kullaımı. Mümkün oldugunca az ızg~ra

çizgisi kUlliliunak, okuyucuııun dildmtini (;izgilerce ayrılan -dagıtılan

değ.il- bilgiye çeker.

Basit Lablolı"u" için sütun bdşlıklarıııı hücrelerelen ayıran basit bir çizt,'İ

ile sütun başlıklarım hücrelt:rden ayırmak için basıııı "ıtlıklnrım

kullanın - italik yazı gibi.

..... Doğru hizalamayı kullanın: Sdtır başlıltlanııı ial1lttıkkm bilglY~ .~kiUenıek~ için sags dayalı lıizaluLU<ıyı scçin. ,sayılan lıizalamak ıçııı

urıluk hizalamayı kullanııı.

BJlgtkri ortahunal\tan.lı::açının. Sola dayalı hizalama dü:ı..enli birgörünüm saglarkcIl, ortalama oluıyueunııııyazıyı ",dgzag"lar yaparakokumasımıyol avı-r ki bu bazen dikkat cugıl1cı şekillerin oluşmllimıa

yol açabılir.

..... Knmaş:ı..k. bilgneri düzenlemek için arka planı kullanın: Değlşkcn

düz ve gölgeli arka plan kullanarak satır va sütunları ~üzenlcyin. Her.sülun veva satır {veva lıer beş satır vc suluıı içinllıanı ::ırka plaı! rcıı.,qı

ton değişimi kullarıın.

En önemli bllgilcri vurgulamak için farklı bir arka phuı rengi kullanıIl

-ünıeğin günler, üretim ntiktarlan, dönemler gibi.

..... Gereksh boı;luk kullanımındankaçının: Diğer gn.ıllkscl araçların

tersine tablolarda boşluk kuUanm<tk istenilen bir dumm degildir; bllgiakışımn kopmasına yol açar.

..... Sütunları mÜInkün olduğunca dar tutun: Uur sutunlar tabloIlunuzunluğunu azaltır; bu da bilginin d:üla kolay ıuukaycse cdilıııeshıi

sağlar. Tablolarda bazı hücre!crin diğerleriııegöre çok daha UZun

Bölüm LV: Elektroaik Çağda Renkler ve Gıa1ilder _____._Konu 14: işsel Bilgilerin GörselOlarak Nakledilmesi 233..... Alçak yüksek şemalan: Belirli bir zaman diliminde verilerin

deltişimini giiMf'rmf'k ıçin kullanılır (değişioı aralığını vurguV:ı.ll'\l.\k içinalan seçeğini kullanın). Not çoğu yazdım başlangıç ve bitiş degerleıini

göstermentzl sağlayan çubuklar eklemenize olanak sağlamaktadır.

Verlleal column ch,r!

i Firsl-quarter attendance trendsw ~__~s~,,~.~g~w~~~" ,

MRIIOfdf"r(13.4%

Pie charl

i Income source~~i Coml.ibutions conUnue LLL decllne

Other

''''

olmı:ı.sındandolayı oluşan boşluklardilll k::ıçının. Çünkü, unutmayınki hir sütunun genişliği en ·uzun hücrenin gf'.nlşliği kad;wdır; birhücre doLu gözükeeek diye. digerleıinin eksik gözükrnesine sebepolmamalıs1nlZ.Sülunlann yal<:l::ışıkeşil genişlikle olması

ckuyucunun hl7,lı bil" şekilde algılamasını saglar.

Hücre içeriklerini en temel hallerine döndünjn ve programın satır ve­"ütunla." genişletmesine izin veTrnek yerine. istedigjniz salı; vesütun genişligini tanımlayın.

V Metin genlşUgi ve hizalanıaslnlayarlayın: Her zaman mettn vesınırları arasmda bir dlnlenme aralığı bırakın. Sınırlannadayanan vehatta diğer hücrelere taşan metinlerden mutlaka kaçının. Za'ten çoguyazıltm. metin ile sınırl....tn ::ırH~ında istenilen boşluğu tanımlamanıza

izin verir.

Hücre bilgilf'ıini dikeyolarak hizalamaktan kaçının; bu metninbaşlangıç çizg1sini hizalama dışına. komşu hücrelere taşır.

Şema (Le (jrafikterin kullanımıSayılan daima görselleştirin. Genellikle, aynı sayılar, farklı tip şerna ileaktanldıgmda farklı kararlar verdirtirler.

VerdiğiniZ bilginin tipi, ulaşmak isledlğ1niZyonım seçecegıniZ grafıgin veşemanın da tıpini etkiler. (Şekil 14.3) İ!;;te size karanmzı vermenizdeyardımcı olacak her lipın kendinc Gzgü tercIh sebeplel1:

..... Pasta dillmi şemalan: Böıüm·bü.tünilişkilerinigöstennek amacıyla

kullanılır. Günümüz yazılımlan sayıları oranlara kolayca değiştirebiıir

haldedir.

..... DIkey sütun şemalan: Zamanla değişken olM bilgileri göstermekamacıyla kullanılır.

Slocks characıerizedbyextrerne range of selling pricess

,OO~----

"g~-I150 I--I----+_iwgL_~__~__

Jan-Mar Apnl-June July·Sepl

High-IDW charl

Gidgets continue to outperformGadgets and Widgets

-------Board\ng trends, busiest airport

Cheago and AUanıa. ıeed, Inderıapohs growınQ

p"",molllh _ ~rdı._n~

Line charl

..... Yatay çubuk ,emaları: Zamanla ilgili olunmadıgı Z<.1.man kııllanılır.

Her bir çııbu,ğun gösterdiği sayının tam rleğerini göstermek önemliolduğu zaman, sayılan çııbuklannyanında yazmak yerine bilginintamamını bir tabloda gösterin.

..... Çizgi ,emBlan: Egil1mleri göstennek iştediğiniz zaman kullanılır.

Okuyuculannam bir makarna karmaşası ile k..'\rş~ıaşmasım

istf'miynr~anız. çizgi sayınızı altının üzerine çıkcı.nnayl1lve dahaönemli olan çizgileri daha kalın yapın.

..... D~dım nokta ,eınB1an: Dir küme ver! ardsındaki tl1şkiyi göstermekveya bir şablonu tanımlamak için kullanılır.

ŞeIoll~l

En çok(ullanılan iş

grafiklerin:ntürleri.

Staeked ehart

ı-G<dg@1l!CJGortı''''

_WiW"

2311 Bölüm LV: Elektrooi. Çağda Renkler ve Grafikler Ko~u 14: işsel Bilgilerin GörselOlarak Nakledilmesi•

Quality TeamsEveryone's contribution counts!

tl' Sırayı belli etmek içiıı. neyin ne 2~maıı olacagını göstermek için

Aluş şemalannın üç leıııel uygnlamasıvardır:

Diğer seçenekler arasında üstüste binmiş çubuk şemalan -ki bunlarsayestnde hem yt:r luU,WW·S1l11Z, aym =I1ü.nda Cıeği~irnı görsel birimolarak gorebilirsiııiZ-ve yıgm veya yüzdelik şemalan -bunlar genellikleher veri serisinin katkısını görmek istediğinizde kullanılır· vardır.

çoğu yazılım şema tiplelini bil<:şik kullalllll<ılııza imkan saglar. ÖrneğinkullanclıglIlupasta dllimi şemasının y<ılllH<ı., bu şcm::1:da yer alan··digerleri" bölümünü açıklaYLIn bir yllzdeiik şcması J.ullanabiHr, eğIlimleri

göstermek için de bir çizgi şeması ekleyebilirsina.

En önemlisi, üç bOY'1.ltlu şemalan kullanırken dikkatli olun çünkü hımlar

görünüş açısından çok Hgi çek..id olabilirken mesajını dağıtmaktada bir okadar başanlı olabilirler.

Pasta şenlası kullonrrkcn, gruplanIlJ21Jl sayısı en fazla alLı olsun. Dahaf~la ollU'sa bunların bir kısmilli "dJ~erleri~ altında kullal1lll ve~diğerleıi"ni ikinci bir pasta diliminde açıklayın.

Or9tmizasljon şematart sorumtutu9u9öster;rOrganizasyon şemalannı şekil 14-4'de de oldugu gibi, sorumlultığı] velıiyerm-şıyi göstermek için kullanın. Organi7Alsyon şeıııa1a.ıı, bir baJiJşla

kimin kIme rapor verdiğilll gÖ!'ıtcrir. Organizasyon şcmalanyapısı

karmaşık orgı:ı..nizasyonlaıınaklelmek için idealcı.ır. Yal;;ıy ve dikeyhiyerarşileri. blreyler ve gruplar iu·a:;ıııda.ki ilişkileıi lwLıylılda

gösterebilirsiniz.

Yer ımzanmak ve aktaıımı kolayla$lırınak için, organizasyon şemasının

en ailınd.-ı..k.i elemanl::ın ko(u içi yer:ne 1iste:1P.Yf':l"ek verin.

Şekil144:DIYilııild~~OIJ

şl:!ınalan

Iııyerarşi~ V~

sorurnlııhıkla

',lgilibaglantılan

kolayanlatır.

Lad Parlrur,Produelion

tLater Parker

Busy Parkar

Undo Parker

Oops Parker

Roger Parker,President

[Ietsy Parker,Rnance

Fingers Parker

Enforeer Parker

ln-the-Mail Parker

Slippery Parker

WUD Me Parker

Revenue Parker

Freedam Parker

~urphy Parker,Canine Alfa)rs

LOixie Parker

Lballey Parker

i_______--.1

Zamam rle sıraljl 9östermekÜı.,: tip grmlk miklardan çok zaman göst.erimi ü;in kul1;;uıılır. Bunlar:

V Akt~ ::ı~ımı.lan

V Za.iuaıı t,l:Gelgekri

v Takvimlerdir.

t/ Seyirciye seçenekleri daha iyi göstermek ü.;in. Akış :;;cıualan si/.(' "evel"ve "hayır" allernatillerini ve diğer benzer hilrekel leri mıldetmenizi

saglar.

.... Hareketlere ve karadara nc :alınan ihliya<; olaeağınııı zaımın1anıasınl

gösleıir.

Zaman çizgileri size ojayl:~nn btrbiliyk o/an iHşkisini gösterir. 7.aıIlJ.ıı

şeıııalannı okuyucuya oJilylann öncelikkıııı! ve ib;;kilerinl anIdlmak içinkullanın. Ola} lan zaman akışı içinde izleme s::ıyesiııde okııym:u1<.ı.r, l1l'Yİll

ne znman olduğunu görüp geçmiş UlaYlcH· ıi:ıerimie dalıı-ı iyi bir pefRpekUresal1ip olurIm. Zaman şerıı:t1:-ırı uk'.lym:ıılanıı olaylt,n gÖl'~el oJnHık

i1i!;:ikileIldjrıııCı~rinive tarihsel udglclllll içinJe algıt:uııalarım snğlal".

Bölüm iv: E1eldronik Çağda Renkler ve Grafikler

Konu 15..Web Uzerinde Renk Kullammı

8u KonudaWeb üzerinde renk kullanımmmönemini anlamak

Gezdıgınız \\ieb s1teleIinin analiz1

Rahatlatıcı ortam ve odaklam111ş renk kullanımı

Doğru ark..1. plan Vf' metin renklerinin kullanımı

!'to Ayarlanmış ve desenli arka planlarla çalışma

r;' Odaklanmış renk kullanımı lle ilgili problernJerin önlenmesi

Kendize özgü arka plan yaratın:'!k

İşte size işsCı grafiklerinİZ' iyileştirmeııin dört yolu:

..... Grafik ve ş:emalannızabedef değ:ert ekleyin: Eğer amaç.hedeflenen degerlerle gerçekleşen değerleri karşılaştırmak ise,OkU:\'11cunun hedeftn karşılanıp karşllanamadı!!Laşıldıi!:ı vevagerisinde kalındığmı tek bakışta görmesi için hedel degeri ckıey1n.

Eg~r kendiniz! gelen olayları tarif ederken bulursanız, olaylan listelemek,türihler:! melinsel paragral1ar halinde vermek yerine, öuemU olaylangösteren btr takvim yapın. Takv1nı. okııyıır:lIların larihle olayı tek bakışta

görmesini sağlayacaklır. Hatla takvinıi kesip buıdolaplannabileYHplIjltırabiHrler.

Tilkvlmln1z1 etkili yapmak isliyorsarıu, önemli tarihlertn arka planlanmkoyu siyah renk yapıp, değiştirilmiş cııka plan üzerine değiştirilIIliş olayı

açıklayıct metin ekleyin. En iyi akunınluk için, kalın Sans Seıifyazıtipi

kullanın

işsel Grafiklerinizi Geliştirme

'" Sayılan yuvarlayın:X ve Y eksenleri, gem~lJe çok kanşık de~erler

içerdig1nden, okunması ıordur. Örne~in hedefiniz, bir cğ:l11m

göstermekse, gerçekleşen degerlenn grafikte gözükınesi gereksizdir.Veri başlıklannm çıkartılması, ve basitleştirme X ekseninin daha iyianlaşılmasını sağlar. Gf'J"çf'kleşen sayılan göstermek yerine, ıoo,

10,000. 100,OOQ'lik veya bir mllyonluk hinnılereyuvarlayın.

"enklerin etkin kullanımınınWeb sayfalanmn başansınınüzerinde kritik1\bir rolü vardır. Web sayfası mimarisinin dört temel elemaın -arka plan,metin, grafik ve ağ tarama araçları- birbirleriyle uyurnhı olarak çalışmalı.

aynı zamaııua g~rekUglndegerekli ilgiyi çekecek kadar ayırtedilebilir

olmalıdırlar.

..... V-ekseni bilgisini döndürün: Yalay metin okunması eu kolayınelindlr. Genelde, yine de, Y-ekseni bilgisınin yatay olara1{ yazılması

için yer kalmaz. Bunun için de ufak yazı tipleriyle metin sığdırılmaya

çalışılır. YanlıımnamY-ekseni bilgtsini nasıl döndürdügünü öğrenin.

Sonuç daha okunulabilir ve daha rahat bİr yazı büyüklüğü olacaktır.

Çok az Web sitesi renkleri yeterince iyi kuılanabilmektedir. çogu rcngedayalı problemler aşağıdaki sebeplerden dolayı oluşmakt.'ldır:

v Web üzerinde renk serbest1iği. Basılmış dokümanlann aksine, Webüzerinde renk eklemek ekstra maliyet yaratmaz. Sonuç. olarak y;mlış

olan mümkün olduğunca çok renk kullanma eğilimi oluşur.

..... Sınırlar yerine arka plan doldurmalan: Genelde ızgara çizgileriyleayrılmış bir bilgi. "hapis hücresinden bir gon'intüye" bf'n7er.çözümse. gölgeli arka planlar ve yazı hiz.:'11aınalan kullruımakhr.

Diger altemalincrse, yazılan onluk sekmelerle veya ekstraboşluklarla ayırmaklır,

MesaJınızmçerçevesini oluşturoıak için minimum gratlk vurgulankuııanın.

t/ Web renkleri odaklanDU' renklerdir. Kagıl üzerindeki mürekkebinyansıması sonucu oluşan renklerin aksine Web üzeıindeki renkler,monitörden okuyuel.!nun gözleıine dug:rudan ranSıT. Parlak renklerinaşın kullanımı, Web sitesi ziyaretçisinin. gözlerIni Vf: s(lhnnı 7.orlar. Gözyorgunluğu özellikle, Web sitesi metninin okunmasımzorl::ıştıranbeyazveya parlak renkli arka plan kullanımı sonucu oluşur.

------'-

238 Bölüm iv: Bektronik Çağda Renkler ve Grafikler _

~ Web sitelerinİn kıyaslanması .zordur. E.ger . .liyaret ettiğiniz WebsUderinden çıktı alama;;:samz, renklerin daha etkin hangisindekullanıldığı konusunuu Imıfu'l.Ycsc yoluyla bir anali..l yapmanız çokgüçleştr. Ziyaret ettiğiıüz Web sitelerinin kullandığı renklerihatırlamakta sıkliltı çekcbilirsiniz.

Bu bölümde. Web'in r:n iyi hammaddesi olan -bcdava- renk kulhUl1mmın eneLkln nasıl yapılacagUlı göreceğiz.

Web Renklerinin AnaliziWeb renkleri üzerinue uzmanlaşmanınen iyi yolu. çeşitu Web sileleün!dikkatlice incelemektir. İşe Web site/erinin renkleri nasıl kullandığı

incelemekle başlayııı. Ekrmı yakalama {capture) programları kullanaraksiıeterin fotoğraflanm çekiıı. çıktılanl11 alarak sonuc;lan kaı-şılaştınn. l::3irekran capture programı, ekranda gözüken her şeyi bir resim olarakkaydctın~nizi sağlar.

Haftada sadece bir kaç saatlik disiplinli bir inceleme, sizi kısa zaımında,

hazırlama teknikleri, renk kullamm) konusuI1ua iyi bir analist yapacaktır.

Web sitelerini ziljaret ederken baktlacaknoktalarişte .size Web site1crini ziyaı'et ederken arayacağınızbir kaç nokta. Bir Web.sitesine gil-diginiz Zillnall şu sonılan sorun:

~ Etki: Hengiıı gcncl kulJamlııı, .siteye katkıda mı bulunuyor yoksa tamtersi mi? Renk şenıası okunw'luğu tck rcnk ekrana veya siyah-beyazbaskıya oranla daha mı iyi?

~ Uyum: Web .sitesinde kulJamlan renkler birlikte iyi gidiyorlar nu, yoksabirbirleriyle çatışıyorlar nu?

~ Arka plan rengi seçimi: Arka plana bakmak hoş ııııı, yoksa başlıklall

ve metni okuLuıayacakkadar parlak ını?

~ Metin rengi seçimi: Mdni okumak kolay mı, yoksa melni arka planclanayırmak için ınüeaue1e mi veriyorsunuz'?

~ Kodlama: Sitedeki her renk belirli bir amal;la ım kullanılmış? Et:il~şen

renkler, çeşitli bölümleıi ayınym mu, birleştiriyormu?

~ Tekllk: Sitenin özenle :-icçi1ıniş renkleri siteye tek bir imaj veriyor mu?

___ Konu 15: Web Üzerinde Renk Kullannııı

~ İmaj: Web sitcsiı:iı: imajı içenğiyk ı ıj'llşuyor mu'?

~ Hatalı renk: Bir baglaıılı var diyerek farc:yle tıkladığınızda. asImda onunsadece vurgulcmmışbir kelime oldugunu gördünüz mü'?

Uyarı: En sık yapılaııhat..'llanlabinHİ de, vurgulamış kelimelerle bağlaıılı

kelimelerinin biIbinnc kanşmasıuır. Bunun kendi siteni.lde ohışmasına izinvermeyin; renkleıin amaçlanııı iyice beııı ve ayırl edin. Web siteSiziya.retçilertniz altı çizili ve renkli bir kelinıenin üzerine !:UT işarelr;isiui

götürdüklerinde işaretçinin cl şekllne dünüşmediğinigörıİnce ~ize

kızabilirler.

Ekran Ijakalıljlcı pro9ramla çalışmak

Ekran yakalayıcı programlar, Weh sitelerinin istedJğiniz gibi resminiçekrnenizi ve onlada istediginiz gibi oynamınızi saglar. Eğer böyle Girprogramınız yoksa bemen eUinınenizi tavsiye ederim- Örnegin Macintosiı'lar

için SnapzP'ro (www.ombıo~toSW com/Pf0dlıds/SııUPzPro hlml adresindençekehHirsiniz). PC'ler içilı Inner Merlia\lan Collage

Skran yakalayıcı programlano. 'lg araştıncı programda.n çıktı almaya güreen azından bir avantajı varuır: Arka plan da Lıasılır. Bu yüzden, Websitenizin arka planı Liyaret sırasında gözültürilen ve de ctkileyici olabilirıçen,

basıldığı zaman artık size bir referans olarnayacilktır.

Bir Web sitesini analiz etmek içİn tüm sayfalan basmak mrunda degilsiniz.Sadeee başlangır; sayfasını, ana sayfayı v~ bunların yanında hil'lmç temsilisayfayı basmak yelerlidu' - Örneğin, çeşitli bölümleri tanıtmı w'ya ULllıı

metin içcren sayfaları.

Eger Web'le gerçcktcn ilgileniyorSalH'L, büyük obsılıkla bir ıııı::ırekkcp

püskürtmeH yazıcıya yatırım yapınanu gerckc:cck. Bu yazıcıyla, Websiteleıindekl re~iınlerin çıktısım alabmr V~ sayfayı başanh yapmalanndakikatkılannı inceleyebiHrsJniz (İşte size kenui yazıcımza sahip olmak için birsebep daha: Kendi hazrrladıgmız sayflliann çıktısuıı alıp inceleınc

yapabilirsiniZ: hat....la.ı: çıktıda, ekrana uralıla daha kolay görüleccktil""

Eger yazıcınızyoksa veya alabilecek mali durumda değilseniz, çıktı alınan

flrm3.lardan fayualanabilirsil1iz, veya arkadaşlarınız yazıcılanndan (Tabikarşılığında iyi bir yemek ısnınrlayarakya da arhadaşuuZl11doktil11anlarllUnt.1.Sanml1lı yapaJ:ak).

2

() Bölüm LV: Elektronik çağda Renkler ve Grafikler _

WE"b sitenizi basarken kargaşadankaçının. Çıktısını aldıgmız Websayfalarını. klasörler içinde saklayın ve ilgilileri gmplayill. Sı.mlar sizin"umut" ve "umutsuzluk" kayndk.lanmz olacaktır.

Eğer [avari silelennizi işaretlemiş, birindf'n dlgel1ne kolayca u1a~abnıyor

olsanız bile, bu şekilde mukayese zordur. Bunun yCline bu sayfalannçıklı sını alın ve bu şekilde mukayese edin.

Web Renkleriıjle ÇalışmakBasırnda renk kullanımıyla i]g111 başan anahtarlan, Web sayfaları İç.ınde

geçerIıdtr. İki durumda da başarıya ulaşmanın yolu, iyi seçilmiş. tularh.uyuşan renkleri lwllanmaktır.

DiZfJinlemeIJi ö4reninKendinIzi dIzginlernek, renklerle haşanlı çalışmanın anahtarıdır.

Dizginlemek, nkelig! nlteııkle de~iştinnek, az da olsa bir renk repertuanbeı!rlemekve iki renk dahl olsa, bun1an en etkin şekilde kullanmakdemektir,

Çok f3.7.la siyah, beyaz ve parlak renkleri kullanmakian kaçının. Bir safheyaz arka plan, çok zarif, dikkat çekiei ve okunabilirdir; ancak gözü çabukyorar. Bu "beyazhk" elkisi, yıımuşak ve sakin rcnklertn kullanılmasıyla

ayarlanablllr.

Benzer şekilde, .~af siyah bir arka planın kullanımıbüyük parlak renklialanlarla süslenmem1şse,dram<ı.Uk olabilir. Açığa çıkan zıtlık o kadar fazlaolahHtr ki, site tarayıcılanbuna katlanacaklanna sıteden ::ı.yniLııayl tereihederler.

Do4ru renkleri seçinHazırladığınız We.b sitesinde dogru renklert seçebılmeninyolu, teknik vehissel açılardan irdelemelerden geçer.

Hissel açıdan, projenize uygun imajı sağlayacak renkler seçmellsmiz. İşte

bazı örnekler:

..... Zarif renkler arasında albn sansı, gümüş rengi, çikolata rengi,kestane rengi ve derıiz mavisi yer alır,

..... Taze, saghklı renkler arasında san, açık mavi ve yeşil yer alır,

_ __ Konu 15: Web Üzerinde Renk Kullanımı

..... Sinirıı, gün:i1lülü renkler arasındr:ı kırnu21, san, mavi, portakal rengi vemor yer alır,

..... Doğal renkler arasında. kahverengi, bronz rengi, koyu tunıneu vesakin yer alır.

Seçti~niz renklcr, çogu Web araştıncdanmn kullanabildiği yazılım vedonanımla uyumlu olmalıdır. Eğer tercihinizi ço~ yazılım ve donanımın

desteklemediği renklerden yana yap<ırsanı2 sonuç hayal kınklığı olaeaktır.

Bu yüzden tercihiniZi çoğu Süper VGA ekranın ve video kartlaımmdestekle­di~ 256 renk seçeneğindenyana kullanın.

Renk seçimlerinde platform farklılıklan da önemli roloynar; MierosoftWindows seçenekleıinİ2ioldukça s1OlTlar. Eğer tereihlerinizi Windows'un 256renkli paletinden yapıyorsanlZgüvendesirriz. Bu renkler düzgün olarak.lilremeden oluşacaktır.Titreşim, ekranın dogrudan üretemediğ1 renklertkarıştırarakoluşturması sonueu açığa çıkar. Kanşım renkler dört renkbasım İçin kabul edilebilir olmasına ragmen, ekran illerinde çok büyük.Wrek alanlar, alacalı-bulaeillı,benekli bir göruntü vertr; bu yüzden titrekrenkler Web üzeı1nde kabul edilebilir degildir.

Çoğu Web tasarım programlannın başlangıç paletleri zaten uyumlurenklerden oluşur. Diğer programlar da kendi uyumlu paletin1zi yaratmanaaizin verir. Bu da olmazsa paletinizi, Internerten indlreblllrs1n1z.

Kendinizi birkaç belirli "imza" ren(JiIJ'eslmrlaIJm1\.ıt.ar!ı ve seçilmiş birkaç "imza" rengi, Web sitenizin mükemmelolmasının

olmazsa oIma2 btr karakteristlgidir. Düzlneleree renk kullanaea~mıza, iyiseçilmiş, uyumlu birkaç renkten oluşan bir palet kullanın.

Bu imza renklerini, bir uçta -genelde sol- dikey paneller olarak kullanın vebu sayede sayfanızın çeşitli bölümlert için bir renk kodlaması yapın. Herbölümde, renk kodıamanızı.metin başlıklanmveya grafik vurgularını solpanelde kullanılmış olan renkleri kullanarak yapabilirsintz.

Aynca bu panelleri. ana sayfanızda kullanılan simgelerle ve a~ taramaaraçlanyla uygun bir renk yapabilirsiniz.

241

21/2 Bölüm iv: E1ektrooik Çağda Renkler ve emikler

Renk kodlamasuun üç ~unaC'1 vardır: Bölümdeki sayfa kopyasunn çizgiuzunluğunu azaltmak. Web silenize görsel ilgi sağlamak. Web sitenizin farklı

böıi.!mıeıi Için ayıraç olmaı.... -

Konu 15: Web Üzerinde Renk Kullamını

Resim bilgisi ne kadar razlayso:ı., gôrünli'ıII:'Illllesio kadaı" uzun sür<"r.GÖrüntülel1lll('.si ne kadar uzun siirerse IlH:ışterllcrinİzde u lw(\ar\'abuk kaçar.

Arka pfan renkferi konusunda seçici ofunWeb sHç:n1zin arka plam çuk az belirgin olmalıdır; sitç; zi'y'drd.çileıiniz undaneLkilenmdi aneak onun farkında olmamalıdır.Arka pları fazla ilgi çekıned('ndevaınhlığı saglamalıdır,

Web siteniz.ln t..'1.mamında aynı w"ka phııU kUlleullnakta kar;.ırh olul1, (,:ok <H;ık

bİr sebebiniz olmadığı sürece al"1<;:a plan renginizi dcg;iştirmeyin.

Dazı siteler, "kodlama" amacıyla çrşHli bölümlerin arka planlarını

değiştirmektedir.Bu bazı durumlarda mantıklı olabilirken, çogu zamansıtenin uyumluIuguIlu bozmakt.'ldlf. Ziyarctçiler. başka bir bölümegeçtiklerinde başka bir Web sitesine geçtiklerini 7.annelmekletlir.

Daha iyi bır seçim olarak be, hafif veya doğal bir arka plan kU1l8nın ve birveya daha fazla grafik vurgusLl kullanıldığında arka plan rengini ha1Hçcdegiştiı;n. Bu tekııik sItenjn dev<ımlılığını saglarkcn g~l"~k1i yerlerde vmgLlyapmanızı da sağlar. Konuya bu bölümde ycr alan "doğru arta plaııı seçme"lnsmıııda tekrar değineceğiz.

ihraç etti9iniz tjrafikferin renkderinfi9ini azaftmWeb sayfalUza resimler veya taı'<uımıı;; ImaJlar ihraç eltiğiniL zaman,gereginden fazla renkli olmasını ('ngdleyirı. çog;u resim yönetiıli programı.

örnegin Adobe Photoshop. bu rc.simlerin renk deriımp,ini azaltmanıza imkanverir. Ayrıca bu programlar, resiınıeri uegişken ff'l1k deıinliğiyle saklarıui'..a

izin verir ki bu da dusyada saklanan gereğinden fazla rcsim bilgisiııi

azall.abileceğinizarılanuna gelir.

Genelde taramış oldugunuz ve pctrlak kaAıcla basacağınız resimlr.r 256 renkiçenr. Ancak Web üzerinde bu kadar re,o,:irn derinligine gcrek yoklur.çoı;;unhıkla 36 ile 64 bit cuası deı-inlik yeterlIdir. Tam deg~ıi derıenıe

yaıuJına yöntemiyle bulabilirsiniz.

Web Siteniz için Doqru Renklerin SeçimiWeb siteniz için dog;ru relıl'Jeri Ciç şekilde oluşturaJJilirsiııiJ::

..... Kendi yazılımınızınkendi hazır paletini kullaum. ÇOğıı yanluıı sizeha7.ır ön ve arka plan renkleri sunar. Profesyuııdbsanmcılann

s~çlikleri bu rcnklcıi kullanahBirslniz.

..... Kendinize özgü bir renk paleti yaratın. Bu işlemin başlangwı geııelJe,

yazıcıdan sevdiğinizW~b sHelerine alt çıktılar alınakla başl;ıT. Ikndihoşunuza giden ön ve arka plan reıık1cıini bulduğWlllZ zal1ml1, i.-;;ckuyulabilirsiniz. i~in tek kötü yanı diger Wcb sitckrinİIı ~'Lktılarını renklialabilmek için mürekkep püskürLnıelibir yazıcıya ihtiyacuu/. olmasıuır.

Alt başlık la ki 'kenuinize özgü" kısınıııın aHıTlJ l,~izi.y·urunı. Başk8.

iasanl1lcıların yapllanm kopyalamayın, onları kendi yapınıLa kanşlınn.

..... Kendi arka planınızı oluşturun. Yazılın1İa blrlikte hazır arka planları

kullanmak verine, Ihraç ettiğiniz ve.ya kendi yanı! L1ğınız arka planlankııllanı::ı. S~nralu aşama ist\ arka planı bölümlere ~lyırınaktır

Hazır renkferfe çaftşmakGüvenli renklcrle çalışmanınen emin yolu yr:ı.zıhımnızla hazır gck.n reıılderi

kull~umıakIJr. çoğu yazılım :-;jze renklcli scç:chiln:eg;iniz bir kayan bar veseçiminizi ün izlemenIzi saglayan bir penc~re sumu·. Gcnddc. bu paketikullaıılHal\en emin yoluur .mcak bununla kenuillizL sımrlallı<ıyııı.

çuğu durumlarda yazılmumz. Fornıal/I3i~~iınlckısmmı eıçıp dc.ğiŞik arka veön plan renkieri veya mctin r{'ıüderinı seçtığiniz zaııı<U1, IJl'raberirıue ue.e)şik

palct seçenelderi de sunar.

İncelediğ1niz (',n. <trku plan vc me lin reııkleıindcn biı;ni 1.>eğelHliğlniz ;i;i.lınün

saclece "tamam" JügıllE::siııe basın veya pak! i'ı7.:crine çifl tııüayın. Se~tiginiz

arka plan rengi Wcb sitenizirı laımul1l11ı kapl'lyacaklır.

E,ğcr çci;:ici 1.>11' kumbin:isyoıı bulanwJ:samz, kendi palelinizi yar:ü1l1.

İşte özgün paletinizi Y8ratırken mutlale göz I'"!nünde bulundurmanız gerekenbir kaç yöntem:

Özgün paletinizi yaratmak için biçimle bölümünden arka. ön plan veyamdin renklerini fieçerek. çıkan d[yalog kutusunda özgün düitmesini tıklayın.

Böylece Web sitenizi hazırlarken bagı.msız olarak metin ve a.rb. plan renkleıi

seçebilmeniz mümkün olaeak.

tl' Maksimum zıtlık için uı}raşın. Sitc ztyaretçinizin, metin. baglantı. ve7jyaret edilmiş metin renklerini arka plandan kolayca ayırt etmesinisaglayın. .Arka planın varoluş amacı, meUn ve gra.fikJcrıC zıtlık

yaratmaktır. Eğer ön plan ve arka plan zıtlı,gı azsa çok az okuyucuyubuna katlanacaktır.

~ Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Gralikler _

(E'Jı~======================~Yazılımlar ve renkli arka planlar

245Konu 15: Web Üzerinde Renk Kullanımı

tl' Küçük, dar grafikle:r ekran boyunea sık sık tekrar eder.

tl' Tek düze. monoton arka planlardan kaçının. Yazılnn1arlabirliktegönderilen arka planları. kul1andıgı.nızda.g<':ncldc devamlı, ekranın birucundan diğer ucuna a)1lı görünümde olurıar. nu da sıkıeı bir siteizleııimi bırakır: bunun yerine en azından sol tarafı basit birçizgiyle ayınn.

tl' Kademell arka planlan kuılanın. Genelde soldan sa~a dognı aynı

rengin giderek açıldığı kademeli arka planları. kullanırken dikkatli olun;çünkü özellikle rengin en açık oldu~u noktalarda zıtlık Iylceazalmaktadır ki buralarda metin rengi arka plan rengineyaklaşmaktadır.

tl' Daha geniş grafikle:r ekran boyunca daha az tekrar eder,

tl' Daha uzun ve daha genl, grafikle:r yatay ve dikeyolarak daba aztekrar eder.

Yarattığınız grafigin yükı:ıcklig:i ve genlşllği. ekranda yatay ve dikeyolaraknasıl tekrar edilecegini. kiremit misal! nasıl dizileeeğini belirler. Aşag;ıdakl

faktörleri göz önünde bulundurun:

Eger isterseniz hazır veya Adobe Pbotosl1op. CorelDraw. Microsoft ImageComposer gibi bir programı kullanarak ôzenle yarattığınız bir grafiği arkaplan olarak ekleyebilirsiniz.

Kendi öZfJ.ün arka planlarınızı yaratmak"eya eklemek

J

niz arka planı tüm Web sayfasında kullanmak ZO~

nmda kalırsınız. Bu da istediğiniz renk kodlama­sını yapmanızı engeller.

Daha ileri seviye programlar, örneğin MicrosoftFrontpage, farklı arka plan kullanmanıza ve buşekilde renk kadlıısı yapmanıza imkan vererekseçenek şansınızı arttırır.

ÖZfJ.ün paletinizi yaratmak

ilk seçtiğiniz yazılımı kısa zamanda terketmenizisağlayacak sebeplerden biıisi de farklı arka plankullanma isteğidir.

çoğu başlangıç seviyes'ı yazılım (örneğin Micro­soft Publisher), Web sayfası yaratma işini olduk­ça kolaylaştırmasma rağmen, biraz macerape­rest olduğunuz zaman yetersiz kalmaktadır. Ör­neğin Microsoft Publisher programında seçtiği-

tl' Parlak renkli arka planlardan kaçının. Eger mevcut ark.."1 planla mcttnarasında çok fazla zıtlık varsı:l.. oluşan göz yorgunlugu ziyaretçınin

eesaretini kırar ve onıı yavaşlatır. Parlak arka planlar başlangıçtol.ilgiçeltiei olmasına ragmen zamanla yorucu olabilir. Daha yumuşakgölgelirenkler. site ziyaretçilerinin gözlerini daha az yorar.

tl' Çok desenli arka planlardan kaçının. Arka plan ne kadar belirginolursa ön planla o kadar ctkileşir ve özellikle küçük metinlerle iyicekanşır. Bir d~ desen olarak yazı. kullandıysanız.küçfik karakterlerinolduğu yerlerde rlunım iyice sıkıeı olabilir.

Arka plan Için bir gra:fl.k eklemek istediginiz durumlarda, çoğu zaman. önceözgün se<,:eneğini seçin, araştır düğmesine basın. Daha sonra da grafiginbulunduğ'u sürücü ve dizine geçip, grafıği seçin. çoğu durumlarda gı-dflğ'i

anizleme [mkanına sahip olaeaksınız.

işte size özgün bir arka plan yamtmak için iyi bir yönlem. Firmanızın

logosunu taratıp, arka plandan çok az daha koyu bir renk verin, Bu sanki~su altında" gibi bir görunuş saglayaeak ve çok zarif duraeaktır, ı

1Eger isterseniz s1tenJzın farklı içerikli bölümlerini ark;::ı planı bö(me~sayesinde ayırabtl1rs1niZ.Bunun için. dar uzun bir arka plan scçin ~e arkaplanm sol tarafını zıt bır renkIe ayınn. Yar~ttığınızgra.figin boyunun ekrarukaplayacak boyutta olmasınadikkat cdin. Isterseniz arka plamn so! vurgukısmını ve arka planın geri kalanını basit bir çizgiyle isterseniz de dahakarmaşık e.i!ri ve benzeri şekillerde ayırabilirsinİZ. ı

i

Bölüm iV; Elektronik Çağda Renkler ve Grafikler _ _ Konu 15: Web Üzerinde Renk Kullanımı

...... Başlıklan, alt başlıklan, tırnak Işaretlerinirenkll yapın. Bu tekniksayfamza ilgi d<ıgıtınadcuı renk ka1:=lr. Ua:,;hklar [çin aynı rengiklılJ;mmak, p,1letinİzl daraltırken c,:c~itli bölümleli birbiıine bağlar.

Ürünler

Satınalma

Nakliye

v Ağ tarayıcı simgeleri için tutarlı bir renk kullanın ve onları yinetutarlı bir arka plan üzerıne oturtun. Bu yöntem. bir yandan ağ

t.rmuııa simgelerinin yeterince aynk nıırrnasını sağla.rken bir yarıllan da,ilginin dağılmasıIll engeller. Yine bu simgeleri ve bıın1<ıra ail mt'linlE'li,ana metinle üym renk yapıp biraz ayrı tutarak <ıyırlt'uilmesiıü~ilglaınak,

Web sitenizi daha da bülünleştirenbir tekniktir.

Depolama

ŞelôI15-t

Sol taraftaııı bir panel

içerenorijinaldosya

Sigortacılık

E-mail

..-._'..-

Metin için renk seçimiEger a~ağıdaki üç farklı metin türü için üç fa.rklı renk seçilirse, web sitcnİz

derhal bir renk kanml.$asıhaline dönüşmesi olasıuır:

V Normal metin temel bir renk olarak seçilir.

V Bağlantıh metin için kullcuulan renk Iktnci bil" r~Ilh. olarak kullanılır.

V Ziyaret edihniş metin bağlantılan i~·in üçüne'ü blr [('nk seçilir.

Web Siteniz için Renk SeçimiDaha da önce bellttigim gibı, kendinize' bir kaç ~imza" rcngi seçin Ve'sitenizin çeşitll bölümkrini bu renkleri kullanarak bC'iirginJcştirin. Örneğin,

bölüm başlıklannı belirginlqlimıekiçin farklı renkli panellerin üzerine farklırenklerle yazın.

İşte size renkleri kullanarak beHrginlcştirmeve renkle kodlama için birkaçönemli ipucu:

v Böıüm başlıklannı renkli grafikler olarak oluşturun. En ctkıli

yöntemlerden biris:l. bölüm başlık1annı metnin ham gölgesinde'ıı oluşan

bir arka plan üzerine yazmaktır. Bu yaklaşım. degişimi en azlar, çokfazla renk kullanmadan Web silenize renk kalar.

Öı·neğin siteniz, arka plan, kullanıcılar. porUÖv ve basm sürümü adlıdört bölümden oluşuyorsa. her bölümün başl~,ğını farklı renkte' yapın yp

ba!:ihklan grafik olarak ekleyin.

Bu üç renge daha önec seçmiş oldugUIlUZ <1ğ hU\1.m(l simgesi. başlık vs.renklerini ekleyince bir renk kaosunun oluşmama;;;ımsağlamak kesinliklec,:aba, ustalık ve en örıemlbi diklrnt isteyen bir i;;;lir.

GCnelde seçmiş oldu,!{unuz arka plan. bL! renklerin doğru seçimini bl:'lirleyenbir faktördür.

Doğru arka plan renii seçimiParlak arka plan renklerini dikhallice kullaıun. 811nlar vermek isıediğini?;

mes<:ı:jla kolaylıkla yarışa girip, Web sıtenizi bakılması zor ve yOrlıclI bil" hale,getirebilir. Şunu unutmayın: okuyucularm gözleruıe dikilıniş parlak ren.l:c.k..1.ğıt üzerinde yansıyan parlak renklerden ,,'ok daha yomeııdur.

Saf beyaz bir arka plan da yorucu olabilir. Beyaz arka plan birçok reııkk

zıtlık oluştıınıp renk seçeııegfnizlarttınnaHı açısındiıngüve'nH bir ;;;e(,;iın

olmasına ragıııen, çok fazln beyaz da, oJmyucu aslcıı bir amplile llakıyor

oldugıından, yorueu olabılir.

UeIlı-cr şeltilde, de"cnli ve meliı~sd ark.."l. planları rı" dikkalle kullanın.

Metinsel arl~a planlar, göze hoş gelen bir desen ohışlurup görsd bır iadkatarak, tc!( renk vı~ya Loıızıjlı arka plaılların s<eitldığını ortaclmı k.aldırır.

Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Grafilder_

Konu 16

Renk. aynı yazı ve boşluk gibi, basımı gelişt.irecek bir araçtır. Renkdokümanlannızdaoldukça onemıı bir rol oynayabWr. Etkili kullamldıg,.

zaman, mesajınızInetkisini arUmp. nakli destekkr; firmanızın veya ilgiliprojenin iınaJlIll dahi geliştırır. Ancak düzgün olmayan bır şeklIde

kul1amldığındaise mesajını bulanıklaştınpgereksiz maliyetlere yol açar.

~sanmyapanlar genelde renklert bir iletişim aracından çok bir lüksi ~larak göriırler, Sonuç olarak, tasarımeılargeneUtk1e renkleri tam

kapasiteleriyle kullanamazlar - renklerin okuyııeummgözlerini bir mıknatıs

,ı:(ibi döküman üzeline çekme özelliklerine rağmen.

,.-, .:

BasılmışRenklerin Kullammı

811 Konııda

Renklere amaç vermek

t', Tek-renk basıınla çift-renk basım etklsine ulaşmak

~., Önceden basılmış renklerle çalışmak

[., Çıft-renk basımı cn iyileştirmek

Spot ve normal renkleıin farklannı ayırdetmek

tc· Önemli tasarıın etklilerini göz önünde bulundurmal\.

Metinsel arka planlann bir çok kaynağı olabiHr. Bunlar. yazılımlarıa birliktevcya ayrı grafikler olarak verilmektedir. İstemeniz yazıınıı ~irketlerinden

metinsel arka planlar satın alabilirsiniz -Örneg1n Adobe Image Cluh- Ayncafirmanızın logosunu taratarak ve logoyıı sayfa boyum~a tekrar ederek birnıetin~eı arka plillı yara1.abilirsiniz.

rara/pCI ba9,tantrfarr için renk seçimi

Web sıtenizin ziyaretçiJeri iyi hazırlanmış arka planctan yalın hazır gri renginhıılundugu sayfalara gelmek i~lemczıer. Bu yilzdt':n hazır gri arka planüzerinde biraz çalışın ve onu da hoş bIr hale gelirin.

Web sHenlZde kuııandığınız renklerin tamamı aynı palet üzcıinde olmalıdır.

Raslanlısal renkleri seçmf'ktcn kaçının. En güzel gözüken. oktıması kola)-'sitelerin hepsi tyi s"çUmi~ birbç renkten oh.J~ur. FiI diŞi ve bronz renktekiarka planı, hemen hemen her renkle hlrlikte okunahilirlllden taviz vermedenrahatlılda InıllanabiIirsiniz.

Eg-er Weh sitenizde renkli paneller. renkle vurgular. renkle kodlamakullanıyorsanız.bunlara olan bağlantılanda aynı renkle vurgulayın.

Örneğin sitenizin profll kısım yeşil renkle vurgulanmışsa,bu kısma olanhaglantıyıda yeşil yapın. Benzer şekilde sitenizin kullanıcılar kısmı. ömeginaçık mavtyse buraya otan bağlantı da ycşll renkte olmalıdır.

Weh sitenizde daima aynı arka plan rengini kull:ındığınızdanemin alım.

Ö7.dlikle güneelleşttıilen bH~inin bUııındu~u dunım\:wda hazır gri arkaplanlardan kaçının.

Patetle ilişkili renkterin seçimi

Renklerin etkin olması için bunlann çok fazla kuııanılmasınada gerekyok. Örneğin silt>nizin ayın bölümline oLan bağlantılann imlerinin aynı

renkte olması yeterlidir. Sayfa içinde ise. bölümün devamlılıgınıdikey bannrengini aynı tutarak saglayab1llrsiniz: bu siten1n devamhlı~m sağlamak içinyeterli olacaktır. i

Amaçli RenklerRengin elkısi. dokümanmızıniçinde nasıl ve ne kadar amaçlı bir biçimdekullanıldığınabaghdır. Eger renk amacına ulaşırsa. oldukça etkili olabilir.İşte h1r rcnge yükleyebileeegtnızişlerin bazııan:

tl Renk dokümanlan bütünleştirebilir:Tekrar telcrar kullanılan tek renkveya bir renk topıulu~ (palet) dokümanlan birleştilip etkilerini arttmrvc belirli bir imaj oluşturmanız için tutarlı olmanızayardımcı olur. AynırenkleIi Web sitesinde, broşürlerde. mektuplaşmalarda,gazeteilanlannda kullanarak firmanızın imajını görsel olaTakdestekleyebt JirsiniZ.

l

250 Bölüm iv: Elektronik çağda Renkler ve Grafiider_..

...... Renkleri kullanarak dokümanlannız!kodlayabilirsiniz: Renk,dokiıınanlannuınistenilen kt!'lımJarınadikkali adaklayıp, bölümlereayırıp. bilgileri daha kolayanlaşılır1ı;;ue getiriı:. Haber gazeknizinsaydamu birbiı;ndeıı far1dı renkleri kullanarak aV1rabilirsiniz. Uzunreferans veya eğilim dokünıanlannın i,:eşiLli böıü;n.lcrilli farklı rcnkl~rkullananık 3ylfabilirsiniz. Bunun en güzel örneği. telefon rehberinde iş

yerlerini belirten telefonlann arka pldIllanıılI1san olup, dokümanlanngeri halillUndan belirgiIl lıi<;imde farklı ohuasıdn".

tl' Renk seçici vurgu verir: Renk okuyucunun ilgisini dakümanınızınbclırli bölümlerine çekınenizc yardım edebilir. Örneğin okuyucunundikkalini lLyancı ifadelere ("Bu bilgileıi kaybetmeyirı" gibi) veya tehlikeuyanlarına renkleri (san rengi uyaneı1.1l" için lurmızı rr:ngi de ıehlikeli

dunmüm' iç.in) cJldn bi<;iıııde kullanaral... çekebilirainiz rUaha ilerigttmeden güç kilblosunu çıkann." gibi).

...... Renk bil" ruh hali yaratabilir: Her ı'enk ve renk palcU kendine 1ıas

belirli bir duygusal (epki yaralır. Hengi do~nı kullanarak, heyecan veyarahatlık n~snıi çizebilir, bir latil temasını dcslcldeyebilir. hatta pahalı

veya ucuz imajı y;:ıratabilirsiniz.

...... Renk mesajımza deger katabUJI": H.enk mesajınızın anla:,;ı1ahilirligini

arttınr. bulunmasını kolaylaştırır, daha kcılııy halırlannıasmı sağlar.

Renk mesajınızIn luıvra.nmasını kolaylaşünr. Araştırmalar göstermiştir

ki, reukleri doğru kullanan sunUl'ular, sadece s-lyah ve beyaz kullanan~unw:l1laı'i?ı göre mesajını daha kolay kavralnuştır.

Renklerin daima bir duygusaJ !C'.pki (zcvk, üzüntü, heyeccuı. merak vs.)yarattığını unutmayın. Rcnk okuyucunun, nıe:sajı okumadan öncemcsajmmı nasıl yak1aşacagınıdahi elkiler.

Renk Kullamrken Dikkatli OlunRenk. basım dünyasımn problemlerinin tümüne deva bir ilaç değildir.

Renklcri kullanmadan önce göz önündc bulundurulmasıgereken bır kaçönemli faktör:

v" Renk maliyetleri arttırır: Basmnmza Lkinci bir renk eklemekmaliyetiniz.i ortülama yüzdc yirmi oranındaveya daha fazla arttınr.

Renk sayınızı daha da arttırdığınlZdamaliyeller iyice artar. Ayrıca rengikullanını şekliniz de maliyctlen aıitırabili]". Me:sda bir renk ç.ok fazladoldurma amacıyla kuııanılmll,;\:sa, bu müreld\.ep tüketim maliyetinioldukça arttmr. Maliyeller, eğer dört renk kulla.nan fotogranan daeklers-eniz çok daha [azla aı'tacaktıl'. Aynca renk kullanımının

aıtmasıyla basıma hazırlama maliyetleıi dc yükselecektir. Bu yüzdenmcs.ajmız. o rengin kullanımını gamnliliyor mu, ona bakın: rengimutlaka belirtl bir amaç için kullanm, sırf canınız istcdigi içindekorasyon aITıac1yla degil.

r!

,

\

i!

i

L

. Konu 16: Basılmış Renkleriıı Kııllıımmı

v" Renk iyi bir tasarımın yerini tutamaz: Renk sınırlann. beyazalanlanIl yokluğunu. tııtarlı bir arka plan kullanılnıilnıaSJlll.veya yanhş

yazılipi kullam]nı;::ısını ikame edemez. Rengin elkin kullanıını. Riyalı·

beyaz hazırlannıı~ iyi bir diza);11ın etkisini i.uttınf. Rcngi tasanmdakihatalan kapatma aracı olarcık kullanmayın.

...... Renkler vurgwayıpnetleştirmekyerine bulanıklaştınp

karıştırabllir:Yaıılış rcuk kullanımı nıes8Jırıızınokunıııasmı

zurlaştırabilir.Örnegin, geıeğindeıı f~ula parlak reııkte ycızllııılŞ

ba:;lıklar. dikkati diger bölümlerderı kendi ül':{~rine çekebılir. Y;:nılı:;; rCHklersayfayı o kadar doLu ve meşgul göstercbilir ıü. okuyucular sayfayı

geçmc}i (r:reih edebilir.

...... Renkler baskı sayısı arttıkça ekonomikleşir:TLcari b<JRırıılarda. birdokümanı n:n1.Ji b;:ışarkcn atılması gereken adıınl'll' yiızüm.len. renltlnıllaıumı ancak büyük ıııikcar1aı-dabasını yaparken ekonomikl il'.SeçeJ1ekleri taI1ı~arak. maliyeti göz önüIHle buluııuurarak. o reııgüı

kullanımının olumlu olup olmadığına karar venneniz gerekir.

Y;mb~ lmllanılınış renkler, o!myucııya yanlış meRCljl verebiliı Vf'ya yanlış

hatırlatuk"l)'l y:ıpabilir. Önıe,(2;in. sürikülcrin çogıı lmınlZı ışık t,(ördi"ıklel'i

zaman içgüdii~d olarak (hıntl'lar; ancak :.ıçık mavi yapıınıış bir dur işaretini

çok azı fırle edecektir.

Dogru renkler, gcrekli arka-ön plan ııtlığını saglamada yardııııcı olıır.

Öfnegill. ormanlar!a kaplı bir da~ yolunda bulunüıı ye~n bir geç işareti

muhtcmcicn arka plalıdnJti çalilanı, agaçlara l\.arışi\caJ'-ve sünicü (araljnda.nzor farkedilecek ya Cıa göıii!meyeceh.tir. Zltll.~ı uygun yerlerde kullaııal'ak

cth:iııii':l artınnl

Renkleri Kullamrken Tasarruf YapmakYül~sek etkili renk kul1ammı her zaman yük~ek malIyet aı.-ılaımna gelmez.Renklcrle çalı~ıı'ken dokümanmızinmasruI1anm azaltmak için daJhl ucuzçalışma lelu1ikleri vardır. Bunlar. tek renk çalışarak iki renk elektiyaratıııal\., iki renk çalışırken gölgeleıi kullanarak iki rengi. en etkinkullanmak. önceden ba~ılrnış kağıtlarla çalışmaletır.

Önceden bastımış renkli saYfalarla çaftşmakTasamır yöntemleıinden en kolay 012.111 belk1 de öneeden basılmış renkl1kağ:ıt üzeüne baskı y::ıparak çaLışaw.ktır. Örnegin, bülteninizin isim plakası

lıer Lalnan a)-'ıı yere uasıhY0fsabu bölümlerin hazırlanını~ oldugu kagıl.lal"l

kullaııabilırsiniz.Böylelilue renk ma.;;ır(lf1anndabüyük bir düşüşsağlarsınız. Önceden basılmış ka~Uan parayla t-:i.1tJl1 alabilceegiııu gibi,kcndiniz de yaratabilirsir.b:. Hel' iki dUJ'uınd.-ı da, o!cuyucu E.U tek renkbcıstığınız halde iki renk gön:ceklir.

j

J1j;

Bölüm iv: Elektronik Çağda Renider ve Grafikler ~.. _ _ Konu 16: Basılmış Renklerin Kullanımı 253

i

ı~.. dayfo, ."o,o.r",Chr1~tmasF""I •.rı.rember 2~. 18f1ll

Ju". 3 U,""'llh B.1900. MilO"ConfCleoc.!rI i...oe"-MIIlIII18 tlnlvenlty...._ ..c ı,ıo""

110"( Progr.....

Standart tek renk

Vol"m~ 3 Number O;

""'''Olbor !9QB

3 ~~~,~:~; ~L<Lc~rl'''g re,puııımlo"

4 typ"g,"pho, tiLthe Vearo.nnounct:d

5 FCC lııvo.ugales

pa"'ll"phspa<'ııı,o;

6 San.5/'r1l' lo,,'.ouu~ ...<d

~ ------ ~---

Design News-------~~

UpcomingEvent...

~------ ~-

~ignNews

Önceden basılmış ikincil renk

."'111",*,1+

Şekilı""Çift renk

kullandığınız

iı

gazetelerindeeğer

renklerdenbin her

zaman aynı

yere Lbfısilıyorsa 4 ...-.....",bu bölümü ==-- ~

5~-'"önceden ~<"

__.ba.sı_n. . -=8==:"""'=.='..;'=:=::::::=..... __K_o_m_b_in_e_e_t_ki _

Önceden basılmış saIJfa 'laratmak

Önceden basılını!? sayfalar, boş 8ayfalara göre daha pahalıdır, ancak çokrenk basım kullaruldıgındakayda değer maliyet düşüşleri oluşacaktır. Bumaliyel düşüşleri genellikle daha küç.ük miktarlardaki basımıardaoluşur.

Örneğin. ~irket içi 50 He 100 kişi arası bültenler veya 200'den az basın

süıümleri için.

İkinci bir renk eklcyip tasarruf etme yöntemlerinden bir !.anesi de, her iş

gazetesinde aynı yerdc olan lasınılan önceden basmaktır. Örnegin iş

gazetentzin ismini her zaman aynı yerde basıyorsaımbu kısmı öneedenrenkli baı:>abUlrsinizya da renkli arka plan üzerine beyaz karakterleryerleşlirerek ters b1r etkı oluşturabilirsln1z. Bu kısımlar aynca sayfanumarası. arka plan. firmanızın logosu da olabilir. Bültenlerinizin her sayısı

için bır renk seçlp. önceden basılmış ka~ıt üzerine basıp iki renk etkisiyaratabilirsiniz. (ŞekH 16.1)

Bültenleriniz için ikinci rengi basmadan önee. basaca~ınız sayfalan ncredeı:>aklayacağınızıda tasarlayın. Saklayacagımzyerin kağıtlara zarar veripdegerlerini düşürmemesiiçin temiz ve kuru olmalıdır.

Du tür firmaların bir diger özclltğ1 de, ka~ıtlan çeşitli biçimlerde sunmalan­dır ki siz aynı biçtmdeki kağıtlan mektuplar, bültenler. broşürlerdekııllanırsanızfinnanız Için bir bileşik imaj oluşacaktır. çogu dokümanlardarenkli kısımlar (ki bu kısımlarda çoğu zaman isim plakası olur) her zamanaynı yere basılır.

Miktarsal tndirtmlerden faydalanmayıunutmayın.Önceden basılı kaftıt

alırken bu alımı büyı-ık miktarlarda yaparsanızkayda deger indirimlerdenfaydalanabilirsiniz. ~Ne gcreğL var" diye ıJuşiinüp sadece ihtiyacınız

oldugunda kağıt salın almayın. Zaten pahalı olan bu tür kağıtlarda her türııi

indirim fırsatını değ,erlendinnelisiııtz.

Faaliyet amacı bu tür Işler olan bazı tlrmalar, size önceden basılmış bültensayfalan, broşürler sunar. Bunlar basılmaya, kopyalanmaya hazır durum­dadır. Çeşitll. desenlerde basılmış bu sayfalan ineeleyerek size en uygunolanı seçebilirsiniz. Aralarından en az bir tanesİ sİZİn iş gazeteniZde kullan­manız Için uygundur. Bu metodla baskı zamanınıda hızlandırabUirSinJz.

2511 Bölüm LV: Elektronik Çağda Renkler ve Graflider_

Renkli savfa üzerine basım

Renkleıi etkin bir şekilde kullanınanın diğer bir yolu da belirgin bir T~nk

seçip. bu rcnk1~ sayfanın çoğuuluğumı kaplayıp. sayfamn renginin ikinci hirrenk oiarak görünmesini sağlamaktır (~ekil 16·2'de görüldüğü gihi/. Bu ayIllzamanda \..ıir ~Pencere" etkisi yaraLıl" ve pencerenin lçindeki metni veyagrafiği vurgulamaya yarar. Özellikle broşürlcr kapaklarında kullanmak içinbu yönkm ideaklir.

_ Koııu 16: Basılm,ş Roııldoriıı Kullaıııını

SiVah Ile bevaz kullanarak {{renkler"varatmakRenk her zaman klasik mürekkep renkieli olan siyah. kırmızı ve yeşilın

kanşımı demek değildir; SiY<.ı1ı. heyar. ve gıinin tonları da olabilir. Zll1ıklan,

ekranlan, beyaz alanları, su izi etkilerini en etltin şekilde kullanarak [ekrenk bütçenizi en iyi :;;ekilde han.:ayabilirsiniz.

Zıtlıklar, siyah veya Iıaşka reıılele bir arka plan üzerlncldd heyaz metin veyagrafiklenliı'.

2~

Şokill"",

Sayfanın

lamaınlnı

mü,ükeplekaplamaksayfaııın

yapısmda

"pencerelerin"ollJşmasma

sebep olur.

Ekrillı.larda mclin '1'bLOO doygul1lukLa ulmayan siyah veya reııkl1 ;ırka planüzeıine basılır. Örneğin (~'iJ50 duygunluktald bir a1'1\.<.\ plan, gri. bir renlcoluşturur. Örneğin, haışlığı, loguyu syırmak \'eya bir örneği vurgulamak iı;in

bu yöntem kullanılabilir.

KaYlstlrmak Ile üzerine basmak,Üç rC"Hk dkisı yaratmailm rliğer hir yulu da bir rengi digerinin i;zcl"inebasmak yanİ, üzeüne bDsım leluıii!;idlr. Dilzgün bir şekilde basıllhglııc1a ik1rengin k.ıflşımı üçüncü bir rengi verebilir. Örneğin san ve lmmızı renklf'rbirbiri üzeıine basıldığı ~aıııan kırmız~-Lıırı.llH:llbir renk IOLll! verir. çog-umasaüştü bmım: progı-dli.~Iarı bu şelcılde renklcıi kıınşlınnanıza jzinvermekLediL

Basım e::;nasnda hoş olmayan s~ü"pıi7:ıel"le karşılaşın<tk iskııüyorsanız,busırada matbaanız:laçok yulnn çalışılı. Du ekstn] ön basını, kaJite kontrol gibIbütçcnizi zorlayabilecek maliyetlerden kaçınnıaı~lZJ 5ağ1ayabilir.

Spot Renkter Normal Dört Renr;e KarşıSpot renk ııe normal dört renk, ba5lm renklerinın iki türüdür. Seçimi.nlzLbüLçeni~e, istenUcn etkiye, projenizin tasanıu çeşidine dayawJml1. Spot \'cIlonna} renkleri aynı projede i;:uHmıabili}"<;iıuz.

Spot renkSpoL renk kUll811mak. sayfaımı belirgin yerlerInde ikinci (veva üÇıJl1Cü) bil"renk mürcl~kebi kulb.mnak delllf'kliL ~jJot renk kııilamHaIlUl avaıılajı,

bastığınız parçada k~lllandlgınız renILlerin kcsin göjge ve- derjnlikleriIlibelir1cyf'lıilnıenizdir. Rcııklf'ri %100 güı;tf' kuli<-ı.nabilirken,%10 OI'aııuıua

__________Konu 16: Basılmış Renklerin Kullanımı

Ekran üzerindeki renklere karşı basılı renkler

257

zorluklarından biri de her ekranda gözüken aynı

rengin bile farklılaşmasıdır. Ayrıca aynı ekranısındığı ve eskidiği sürece farklı sonuçlar vere­cektir. Ayrıca odanın aydınlatması bile ekranüzerinde oluşan renkleri etkiler.

Bu yüzden renkleri asla bilgisayarınızdan seç­meyin. Bunun yerine bir renk eş[eşme sitemi kul·lanın; mesela renkleri hazır renk katalo~lindan

seçin. Bu RGB ve CMYK renkleri arasındaki

uyum sorununu çözer,

Ekran üzerindeki renklerin bir başka sorunu da,okuyucunun gözlerini kağıt baskı dokümanlaraoranla çok daha hızlı yormalarıdır. Yukarıda

anlatıldığı gibi ekran üzerindeki renkler temelrenklerin karıştırılması ve katod ışım tüpüneyansıtılmasıyla oluşturulur. Üzerine vuran ışığıyansıtarak görüntü oluşturan ka~ıt dokümanlar­la karşılaştırıldığında ekran daha çok ışığa

sebep olur ve gözü de çabuk yorar.

işte bu yüzden ekrandan görüntülenecek olanWeb sayfalarında küçük yazıtipi uzun sanrıarın

kullanılması son derece yanlıştır. Bu hatayadüşerseniz müşterileriniz sayganızı okurkennazlamr.

Renklerle çalışmanın en büyük problemlerindenbirtanesi de, ekran üzerindeki ve basılı renklerinuyuşmazlığıdır. Bu uyuşmazlığın sebebi, renk·terin ekran üzerinde basılırken farklı şekilde

yaratılıyor olmasıdır.

RGB renkleri odaklanmış renklerdir -ekrandagördük!eriniz-. Ekranınıza bakarken gözünüzaslında bir slayt odaklayıcısının merceğine

bakıyor, Çeşitli miktarlarda kırmızı, Sarı vesiyah renk karışımı tek tek renkleri oluşturur.

AGB renkleri, bileşik renklerdir; eşit miktardasiyah, kırmızı ve yeşil karıştırarak beyaz eldeedersiniz.

Normal renk ise, yansıyan veya yansıtılan renk­tir. Normal renk, basılmış kağıt üzerinde ışığın

yansımasıyla oluşur. çoğu dalga boyu elenir,çıkartılır; göz geri kalanı görür. Teoride, eşit mik­tarda siyan (cyan), magenta ve sarı karışımı

siyahı verir; ancak garantilernek için bunların

karışımına siyah da ek\enir- "Siyah-siyah".

E~er ekran üzerinde yaratt\~ınız odaklanmış

renge güvenirseniz problemler açı~a çıkar.

Ekran ve çık:tr renkleri arasında %100 ba~hhk

derecesi beklerseniz hata edersiniz. Bu uyurnunNormal renklerle bir çalışma yaptıgınız zaman masaüstü basım programınız

sIZe dört adet çıktı verir. Cyan, magenta, yellow ve black.

Normal renk, dört temel rengi -eyan, magenta, yel1ow, black- basılacak kağıt

üzerinde kanştırarakelde edilir. işle bu dört rengi belirli miktarlardakarıştırarak. gö:.ı:ün görebileeeğ,iher rengi yaratmak mümkündür (Teknikolarak siyah renge ihiiyaç yoletur ama di~er üç rengin kanşımı koyukahverengi oluşturdugtından,ltçünün karışımı yerine siyah kullanılır).

renk aynmlan kullanabilirsiniz. Örneğin. pembe ve ma....i nokta renkler birhastanede anndik içın hazırlanmışbir bülten iÇin uygun renklerdir.

Nonnal rengi (CMYK olarak da geçer) dokümanınıza renkli fotografek1e(Hgıniz zaman kullanın. Bunun yanında renklerde düzgün geç1şler.

dereceler kullanllk'lk. istedıgmiz zaman normal renk kullanabilirsiniz.

çogu masaüstü yönetim programlan, spüt renklerin aynmınıyapmanıza izinverir ki, bu sayede hangi renklerin nerede kullanıldıgı belirlenmiş olur.Benzer şekilde kullandığınızbütün renkler -siyah da dahil· için aynmlaryapmanız gerekir. Bu yüzden. spüt renk kullandıgımzzaman aynı sayfadaniki adet çıktı almanız gerekecektir. Eger üç spot renk kull:mıyorsanız-siyahartı iki renk- çıktısını alacağınız her sayfa için üç adet çıktı almanız

geı"ekeceklir.

Normal renk (CMYK)

Spot renk normal ı-enklere göre daha 3Z maliyetlidir. Siyah beyaz fotografIçeren, metin agırhkh dokümanlannıziçin ideal bır seçimdir, Ayrıca,sayfanın belirli bir kısmmdagöıge veya belirti bir renk kullanmak.istiyorsanız, spot renk en uygun seçımdir.

, Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Grafilder _

Normal (Le nokta renıji birlikte kullanmak DizaIJnda Gözönüne AlmacaklarNormal ve nokta rengı, bir rengin gölgesi üzerinde özel bir kontrol istediğiniz

zaman birlikte kullanabilirsiniz. Örneğin. şirketinizin çagıa yeşU! logosu içinözel bır gölge yaratmak istediniz. CMYK renklerini kanşlırarak elde etmekyerine bu rengi beşinci bir renk olarak ilave edin ve kullanılaca@. yerleribelirleyin.

Renklerle çalışırken göz önüne alınması gereken bır kaç nokta vardır:

.... Zıt1ık

.... Uyum

.... Rek.:.'1bet

.... Okunurluk

258 Bölüm LV: Elektronik Çağda Renider ve Grnfikler ----------- ___ _ _1{oi1u 16: Basılmış Renlderin Kullanımı 2.

Göz önüne alınması gereken bir nokta da, metnin kolayca okunabileceğibirreukLe bası1maşJ.~ır. Metn1 ik1nr:i bir renkle de basıııalt okunurlu~ıı da1makolaylaştırmaz.Omegtn başlıkları, alt başlıklan farklı renklerde basmak lekbaşına (tıkkati onlann (Uel'ine çekmeye, onL.'U1 daha akunııryapmayayetmeyebilir.

Hatta, çelişkiselolarak, ikinci bir renk kullaıııualı;:, metnin etkisini geneldeazaltır. KırmI7,}. mavi, ye~il renkte yazılaıı başlıklann siyah yaz1lanlara göreokunma::>ıdaha wrdur.

Maksiınuııızıtlık, metni siyah olarak san veya beyaz bir arka plan üzerineyazıneo. elde cdilir.

İkinci renk genelde metni zayıtlattığmdan. renk kullanmak yerine bunlankullanın:

tl' Ya?,ı tipini kalın olarelli: kullall1n

tl' Yazı lip1 büyüklüğünü yanın punLo veya daha fazla arttınu

tl' Farklı yazı tipi kul1aııln (mesela Serif yazıtipi için Sans Serif yazıtipi ­bunlar n. kOIluda tartışılıuıştı.)

Logolanmzın. başlıklannızm eL.k.isiııi aıttınnalı;: istiyorsanız. ikinci bir renkyeriı1c rengt zlt~.aştırın. çoğu zaman, sadece yazı yerine zıtla~tırılmış y;:ıxı çokdaha etkilidir. Orneğin 1urmızı renkte ya7Jlmı~ bir "Uyan" y<:ı..zLsma görek.ırffilZı arka planda yazılmış bey<:ı..z bir "Uyarı" yazısı dalıa etk1lldlr.

Başlıkları renkli yazarken ba~1ıguı geleeek metinden il~yi çekceck kadarparlak olmasından kaçLrıuı. Araştırmalargöstermiştir ki. parlak başlıklar ilgiçekmesine rağmeu, parlak olmalanndilll ölürü başlığı oldukları metni dahazor okuııur kılarlar.

"Vilililyo. reugi" metni, beyaz arka plan üzerinde okumak ne kadar zorsa,yazılan mavi. yeşiL. lunuLZI .~ibi ik1nci bir renkle yazmak. okunurluğuazalıır.

Bunun yerine siyah metni. göıgelendirilmişveya renkli bır arka planlakullanın. Mesela hafıf mavi bir ekran üzerlııe siyah metin. Bu renklimetinlere göre daha okunabilirdir. Aneak ŞIU1U unutma)'ln. siyalı-beyaz

çiftinden uzaklaştığıııızsürece okunurlugunuz azalacalüır.

Siyah nıeLni, renkli bir arka planla kullanırken. azaları arka - ön planzıthğmı telafı için yazıtipini büyüllün veya kalın kullanın.

D09ru Renklerin SeçimiRenkleri, ~Ben klTIDızıyı seveıiru~ gibi kişisel sebeplerle izole {llarakseçt:ceğinize, çok renk seçin çünkü önemli olan renklerin birbiriyle nasıl

gitLigidir. Hed~fıniL. uyumlu ve zıt renklenlerı oluşan bir palet seçmekolmalıdtr, birbiriyle ÇaılJ1ş3Iı renkler rtegiL.

Bir r!"nk paleti, renkleri seçerkm gereklidir. Bu sayede renkleri seçerkenbirbir1yle zıtlıklarIIlı ve uyumlarım görme imkaııın<ı sahip obbilLrsiniL İşte,size renk paleline bakınea bir bakışt.a görülmesi gerekeli önemli noktalar:

tl' Tamamlayıcı renkler birbirinin tam karşısına yerleştirilmeUdir. llurenkler hirbiıiyle tamamen zıt olmalıdır.

tl' Anaıog renIder bir dllim1e ayrılmalıdır. Bunlar bırbirine çok yakın

olduğunda. uyumlu renklerdir.

tl' Sıcak renkler renk paletinin sol tarafında olmalıdır. Bu r(·.rık1er

okuyucunun dikkatini çeker çünkü gözün farklı bölümlerini uyanr.Bunla.r ön plan için idealdir.

tl' Soğuk renkler l'enk paletinin sağ: tıırafında olmalıdır. Bu renkler dearka plan Imllanınll için idealt.Hr, çüııkü sıcak renklerle zıLiık yaratırlar.

Etkili Lasarınılar yapabilmck için lle lı;:adar ve hangi renkleri kuH;:ıumak

gerektiğini biluıek gerekmektedir. Rcnkler eşit ıllİklarda kUll<1l1lld1gllldaralıatsız cdici ol<ıbllir. mesela bmuzı ve yeşil, bu yüzden biri ba::>kuı rerık

olarak. diğ.eri de vurgu rengi olarak kul1aıulınalıdır.

Renkler f/e arka planlarRenkler asla tek başına kullaıulmaz. insanlar renkleri üzerındeoltluk11..rıarka plarıla birlikte 'algılar. Örneğin. renklcr aç1k arka plaııla kullanıldığ.1zamarı daha karanlık. koyu arka pl;ınla kullanıldığı zanıan daha ayduıhk

güzükili. Bronz arka plantla kulhuulan açık mavıyle. yosun yeşili arkaplanda kullanılan aı;ık mavi farklı güı:ükür,

Bu algılama farklıiLgını kullanaral\.. iki reıık basınıda inanılınaz sayıda

yaratıcı olasılık eltle edebilirsiniz. Örnegin. arka plmnn tonumı farklı

bölümlerde degi:~tLrerek far)dı bir algı elde edebilir ve bunu mulinnım

ııwHyelle sağ;Lrrsmız.

} Bölüm iv: Elektronik Çağda Renider ve Crafikler _

Renkler r/e fototjraflar Konu 17İki renk basım yaparken siyah beyaz foto~rallan1kinci bir renkte basmaktankaçının. Başka bir deyişle, gazetenizt siyah ve yeşH renkte basıyorsanız,

insanlann siyah beyaz fotoğraflarını yeşU renkte basmayın. Sonuçokuyucularınızışaşbıtıp kızdırabilir.

Dört renk fotoğraflaçalışrrken de, fotoğraf üzerindeki baskın rengi alıp,

sayfamzınbaşlığı veya grafik vurgusunu ayru renkte yapın. Bu fotografıruzın

vurgusunu arttırdığı gibi. sayfayta fotoğrafınızı birbirine bağlar.

Renk paletinizi kaudedinHer seferinde yeni palet iC'at etmek yerine, kullandığınız renkleri, gölgeleribir bilgisayar dosyasınakaydederek zaman ka7.anabllirsiniz. Bu ipuC'uözellikle özenle seçilmiş, uyan renklerden oluşan bir paletiniz varsa işe

yarar. Aynca firmanızdafarklı kişiler, farklı projelerde aym paletikullanırlarsa, firmanızın dokümanlan arasında tutarlılık oluşur vellrmamzm tmaJım destekler.

..Web Uzerinde Yapabileceğiniz

Çılgm Şeyler -Ama Yapmalı mısınız?

.O~ •• " •••••••• "Cl ••••••••••••••••••••••••••••••••••Bu Konuda

iııo Web sitenize hareket ve ses eklemek

.. Daha iyi gezinrnek için frameleri kullanmak

.. Yazıtip! üzerinde daha iyi hakimiyet sag-Iamak

.. Kesin yazıtipinı belirlemek ve bağWıgt biçimlernek

.. Ziyaretçi geri beslemeSini sağlamak için (yani onlann BkırleIini almak iÇin)tomılan kullanmak

iııo Veri tabanlan basmak

iııo Smıumlar için Web'j kullanmak

iııo Intr-ınet'leIi keşfetmek

............ cl ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

Web sitenİzt güzelce tasarladlIllZ. Fakat lştn1Z henüz bıtmedi!

V Internet bilgisayar tabanlı bır artanı oldugundan, sadece metin veresimden, hareket ve sese geçiş yapabilirsiniz

V Yazıtipi ve düzentn1Z üzerinde daha fazla kontrol sahibi olup, karŞı

taraftaki bilgisayarda da sızın istediginiz gibi gözükmesİnisağlayabilirsiniz, Biliyorsunuz ki metinleriniz sizin Istegin1z dışında ağ

tarayıeılan arasında hiç de küçümsenemeyecek farklılıklargösteriyor.

V Ziyaretçilertnizle daha yakın ilişkiler, etkileşimlerkurmanın yollanmkeşfedebillrstn1Z.Bu ziyaretçileri müşteri adaylanna, miişteri adaylarnuda ziyaretçilere çevirebilir,

işte bu bölümde bu yönelmeler üzerinde durup, Web basımı üzerindehakimiyetimm arttırmaya çalışaea~1Z:

262 Bölüm LV: Elektronik çağda Renkler ve Grafikler_

Web Sitenize Hareket Ve Ses KatmWeb ~iteniLe bareket kaLmanın çeşitli yollan va.rdır. I:;.te bunlardan birkaçlanesı:

..... Animasyon grafik veya metinsel bileşeıııere hareket eklemektir.~lİına~~onu mizahla kullanınc3. çok eglencei sonuçlar çıkabilir. Benimt~vorllenmden bir tanesi. bir araba simgesini ekran boyunca geç/rtenLır araba kiralama şlrkcli ürHeğkl1r. Aynca uzun metlnlcri ekrandany~l~y olarak geçin~bilir (Windows"tald ~MarQLıee~ ekran kuruyuLusu~lblJ, ,kısa ı~ıe.linle,ri~ıpmidamasım sag.layabilirsiniz. Diğer bir seçeııeksekemlı kendıııı be:lırlı aralıklarıcı yenileypn. nıc<;cla blr tur gezisiıtitanıt.3n, tanınmış tmoğrallM olabltir.

tl Video klipler Web sitenize harekd eden reslnıler eklemenizi sağlar.Ka~leraıllZı alıp onsinizde bir mü:;,;leriyle yapılan röponaj sırasındaçekim yaptıgJ.ıuzl düşünün, Tanesini 300-400 Dolar'dan daba u("ııza

ala.bi1~ecgill.iz ?il%ısayarbağlantbJ olan kameralar çekiminizi dijitalo.rlanıa yanı bıigumyar orÜlJ1una aktannaıuzı :'oağlar. Du sayede sitezıym-et"ileı·üıiz.kendini sizin kar~ınızda bıılur. Kamera11lzıiı

p(~ncerc.den dışarı bakınasıııı sağlayıp. ufIsiniz manzarasını bel' besd.akıkad;;:ı hir güncc1j("ştirip sitenize gi:'ınclerebihsiniz. Uu savede 'zıyaretçileriniz ya da müşte.ileıiılizatsinizin manzarasınırı'ne ;~adar

nıük.emruel oldugunu göreceklerdir (tabi eğcr gerçekten öyleyse!).

..... Ses kU~leri görsel !lı.ı~ınlZl sesle zenginleştinııeniziBaglar. t<.;ger sonteknol~J1YI':-~aranız; ıyıyBc Web sitenize müzikal bir arka plaıı ekleyebilirveya bJ:.du.gı~ıe.~e l.ıklayarak. metnln önceden kaydedilmiş ~esiniOIHıt.<lbilır~ınız.Hatta önceden kaydedilmiş ses dosyaları yerine o anclauluşturdugunuzgüncel ses dosyillan yayımlayabilirsinlz.·

tl 3. boyutlu ve görsel gerçeklik sayesinde örneQin bazı araba salımsıteleri, belirli arabalaı In. bc([rli modellerini çeşitli iç ve dış renkk.ornbin~ı:;yonlan'ylagörcbihncnizi sağlayabiliyor. Ayıll zamanda busıteler, zJyaretçileri sÜrücü kulluğundaoturmalanna. kadranı

incclemdC"rine. eamda.ıı dı,'şan bakmalanııa iziu verıllt::kıt::ı.llr

Zi~üTetçinin açısı ve odagı ekran kenarındakioklara tıklruı;alt

deş~ştirile.bilrnekledir.Bu da ;lgili kameraııın açısı ve oclağınıııdegışn.ıesıy:: ol~ıaktadır. Bütün bu t.eknolojinin bir Ziyaretçi üzeıindeyapabılceegı mUltemıııel etkiyi dü~ünebjliyor musunuz?

i1

_ __ Kım" 11: Web Üzerinde Yapabileceğiniz Çılgııı Şeyler

AıJantajlart

8ütCıf;. bu hareket, SCH gdl,:;;;ırıdni şiındiye kadar olandan çok daha elkin,renkli, dolu bil' l1akledim ortamı sağlall1,,-kt::ıdn-. Gü den kişisel hilgisayarınızı

Vf' ona eh..leııcbilen nispeten da]m ucuz iki e!i.ipn:anı - mesela bil~isayannl2a

bağlı video vc mlkmjonıı+ lnlllanarGk bir klt.:1.bın kalı renksiz urLanundansİnema ve televizyonun (~apc<utlı düny<ı~l11a dönü~ıürebllin;iııiz.

Ziyart'lçileriniıin iyice başmı döndCırmek İçin bir knç ilave araç dahakullanabilirsiniz. Biraz dikkatlt, ses Ve hareket aral.:!w HLI .':iaglauıgllUJ;

sen,cisleıi veya sattığın:zmallar: daha iyi tarU etmek için kullanabilirsiIlİı:.

Biraz hayal gücünüzü kullanarrlk, çoğu hlzme:li metinseı DlarM nakildenllaha iyi nakledebilirsiniz.

tl Mesela bir sunum yupıyorsanız. duha öncf' sunum yapilğlnız kişikriıı

görüntülerınİbir klip olarak ekleyeb1lirsiniz (Tabi ki, görünl ülcıuek içinilin istell1eyi unutmayın).

tl Eğer bir cv satıyorsmuz. Ziyaretçilere evin çeşitli udalarının

rCslJnlcıiııden oluşau bır h~rııa veıebilir. bu ha.ri/n arm'ı1lğt)la;;.iy<-u·etçi\Crin f"vi ~eznıCıeJ'iui sagla'yabilir~;iniz.

tl E~el' bir lııüzisyCllSl"Tli/,. soıı kanserinizden veya çıkardı.~lIuz son CIYdeıı

parçalar koyabilirsüliz.

Au araçları kullanarak hilgi:-;ayann size verdiği imkanları sununa fu'1darkullmıabi1irsiniz, Aynea bu <-U'açlan sitenize nasıl tkleye("('.giIllzl ui'ı.şiiııeı-d~

eglenccli anlar ya.şayabiHrsin:iZ,

/)eıaıJantajlart

Ses ve harel~et 1k1 ucu keöl:Wı bir kılıç olabilir. l!:ğcr hareketi <ıma.;,'!'>ız.

gereksiz bir şeklldl" kul1aııırsanız. getirdi,ğindcnçok göı-.ürt~bilir. Harekdliw·ya pınltılı metinler ilgi çekebihr aııcak aynı zamanda gereğlndeıı fazladikkqt çekip (ligerkdilin okunmasmıda engclkyebiUr. Ziyaretçi lı<U·clH'tli

metni Jıutırlayabilil'aııeak eğer sitenile gireıııcden aynldıysa, bu kaybedilmi!7IJir etkidir.

Bu lekılOlojilr:ıinblr dezavantaj ı da göıüntütenınezanı<ımclır. \Veb sitenizingöruntülenffie zamaın animasyoIl, ses ve video gibi unsurlanrı kullall1mıyla

!üç beklemediğinızbir biçimde artabilir. Ses ve video dusyalan en büyülı.

grafik dOHyal<ı.nlH.laıı bile fazla yer tutıuaktadır. Ziyaretçiniz buııhrın

ğelmesini bekkye:cal, haclar sabırlı olınaynbilir

~ Bölüm iv: E1eklroııik Çağda Renkler ve Grafikler _

-,..i

!_______Konu 17: Web Üzerinde Yapabileceğiniz Çılgm Şeyler 265

•~n'o~',""." ..•~••"p."1 0",,'00"" If,""'••.... ".~••L"."u'•••••""'.~o.,."'.

/lıMM TMıe.. ın g' 'fmmpmeııt'

i ! • \ ı ', . - ,

',,1 r, :

,r----~~--,

;;::,t;NN i c,,,.' ""1 '11-'",";)f...,. rOrAlCf) ,,;," ",~~i'>\:",,';' MuSIC,Movlç-s 8. Mo"",' -:.i..~i.

.-_!i~~~~&~1----~~

Kendinize her zaman şu sonıyu sorun: HBu özel efekt dekoratif mi, yoksanakIl amaçlı rnı?"

Frameler sayesinde Web site zlyaretçiniz!n bilgisayannda aynı anda birdenfazla dosyayı görmesi mümkün olmaktadır. Ekranı, basitçe ikiye bölerekziyaretçi için gezmeyi kolaylaştırabilirsJ.niZ.SiteniZln ana konularaba~lantılan olan gezgın çubugıt, da!ma sıtenin en üstünde bulunabilir,Aynca ekranınızın sol tarafına kayabilir peneereler içinde rrame simgeleriniyerleştir~btllrsin.i2. Frame simgelert sayesinde ziyaref,çinız. içindekilersayfasından aynlmadan 1stedigi yere ulaşabilir [Şekil 17-1't ınceleyin).

Sesle ve harekelle i1gllL en büyük Sorun ise, ziyaretçllerinizin sizden kötü birdonanıma sahip olma olasllıı1;ıdrr. Bu tÜr bir danarııma sahip ziyarc:tçlyikendi üstün konfigürasyanlu bilgisayannızdayarattıgınızmüzik ya da v1deodosyalanyla kolayca kJtleyebill.rslniz. Hala çoğu kişi 486 bilgisayarlan venispeten düşük bilgi aktanm hızına sahip 28.8 Kbps modemlerle Internel'ebagıanıyor. Hatta, sadece grafikleri gösterip hareket ve sesi iletmeyen Weblarayıcılan kuııanıyor olabilirler. Bu sorunun çözümü için ne yazık kiyapabHeceginiz tek şey, bu tür bir donanımın zor da olsa kaldırabilecegıbirsayfa hazırlamaktır, tabt teknolojinin hlT.ıyla bu tür bIlgisayannyavaşlığıru uyuşturmanızgerekir.

Daha iIJi Gezinim için Frame Kullanm

: get the full ::;coop vı

in-depth e, ~ 1/<..;

Sırf bu iş Jçin özelolarak tasarlanmışWeb yönetim prograrnlan- FrontPageve Adobe PageMHl gibi - sitenize kolaylıkla [rameler ilave etmenizi saglar.Başlangıç seviyesi programlarda ise bu özellik bulunmayabilir,

Eger popüler bir Web siteniz varsa, site ziyeretçlleri için reklam imkanlanmaraştırmak isteyebilirsiniz, Kendi hizmetleriniz veya üıünlerinizden birininrekl::ımını kolaylıklayapabilirsiniZ. Eger yılk.sek tratlği ayarlayabilirseniz,diger size rakip olmayan firmalardan da reklam alabilirsiniz (Örnegln bir turaeentası, yerel bir restorarnıı reklamımyapabilir). Reklamlar ekranın üsttarajinda ya da yatay bir bantta ve manşet içerisinde olabilir. Bu manşetiniçerlgi aynı olabileeeg:i gibi deg:işken de olabılir.

Şunu asla unutmayın: Manşetler eklemek sitenizin içindekıler kısmınıküçültür ve sayfada ilgiyi dagıtır. Aynca manşetler sHellizden d1ğerlerineh-dglantılar saglar. Bu b~lantılaryüzünden ziyaretç1leıinizisommza dekkaybedebilirsiniz.

ı

i~

i,

i'

ŞokillH:

framelersayesinde

siteniziniçindekiler

bölümü herzaman

sayfanın 501

kısmında

bulunabilir.

11.E"< E~ ,'l["" .e,o Fj'YOIıleo ...,

"~_i~

ii) m ~ L~ c.ı f3 "tIBl ii ii ~ ~ .... ~~ F"',."" '" "ri ii Bac>. F""""d "- ".. "- S~?' .~~!••- """"

W;;W~rJ'W~[

T."",,,,,,,,",,,,~,,,,.,,"ı.,, .•..••f"'.:~.n~:~~.;::" ""mm.lm. -••" .,," i.... >." world c11les'"""" __,,, "'"',,0••••'. O _._.... "u~"o."~ o.~~t.. TO" t••••I m"••,.m".~".".<on".I..o"d••O~••, .••_, ••~ , ••.,..•"'01' "00" 'o, ~~.,'",."O,~"""..,.,,'."'•• ".'o.Om."

266 Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Grafikler _

Yazltipi Üzerinde Kontrol KazanmWeb sitesi tasarımında Ilerledikçe, gelişmiş tasarımlar yapmaya başJ~yıl1cakullanabilF.eeğlnizya7.ltipleıiIliıısadece kullameııunbilgisayanııdayüklüyazıtipleriylekısıtlı olmasını lsterniycceksİlıiz.YazıLIpi üzerinde kontrolüçeşiUi şekillerde elde edebilirsiniz.

ttı' Tipi indirtme. Web sJtenLıin görwıtüsünü kontrol etmrniıı bir yolu,ziyaretçinizin kullandıgınız yazı tiplerini kendi bilgisayaruıa l11din[lesincizin vermenizdir. Örnegin, Microsoft web sitesinde birkaç gerçek tİpfont suıuııaktadır (www microsofı com/truelype). Sadece ziyarclçilerirıizinkullandığınuyazıtıplerinibilmesini saglaym ve arılan Microsoft sitesiniziyarel edip yazıtiplerini indinndeıi için eesaretlendiIin. Bu YalıtipleriMacintosh. Microsoft Windows ve Windows ~15. Unix i:;:;letim sistemioıiamlanndahiçbir degişiklik olmadem kullanılabilir.

...... Dizilim stili sayfalar. Bunlar yazıtipleri, yazı büyüklügü, satırboşlugu gibi Web sayfası munarisinİn elemanlarını tanımlamaıllza izinvermektedir. Eğer yazıtipi kullanıcınınbilgisayanııdayoksa, yazıhillbiIg1sayardaki fontla.r arasından en uygununu yükler.

...... Açık döküman. Adnbe ve Microsoft, Web sitelerine yazıtipleıinisıkıştırmave yerleşlirmek standardı geliştirmek için bırliktr

ı,:alışm<ıktadır. Bu yerle:;;Urnıeya tüm kümeyi indirme (downioad) veyaen çok kullanılanjan indinne şeldinde olabilir (sayıbn, az kullanılankantlüerlcI1 ihmal ederek ve böylece bunlarm indililme zonuıluluklannıortadan kaldırarak). Bunun sayesinde \VdJ sitenizin görunüşü üzerindedaha iyi bir kontrol saglamış olacaltsırıız. İ:;;in bir başka taı·afı da,görüntülenme lıv:ı dü:;;ük v(~ daha eski teknoloji kullanOllI ziyantçilerlt'olu:;:;abilccek sorunlarla ilgilidir. Eğer ziyaretçillizin araştırıcısı,yazıtiplerinl açıp yerleştirmeyi desıeklemiyorsa, sİtenizİ sonınsLlZ Oldrakyaratmayı başara.ınayabi1.irsiniz.

...... Fontfaee komutu, Bu komut sayesindc kullandığınızyazılipininbüyüklüğünüdiger programlar gibi nispi olarak dı:gil tam oIaı·alı;:belirleme inı.k..l1ulıa sahıp olacaksınız,Yani makalenizin ana kısmı içinLL puntoluk Times New Roman'la başlıklan ve yan Çııbuklan

10 puntoluk Timcs New Roman'la yazabiHrsüıiz. Şu anda zaten çogı.ı

kod kullanma yardımcı yazılım bu komut:u seçtiğiniz yazıtipi ve yazltipibüyüklügıll1edayanarak otomatik oLarak uygulu'-yor.

ri ____ Konu 11: Web Üzerinde Yapabileceğiniz Çılgın Şeyler

Aerobafla Kesin Yazıtipin;

Belirlemek rle Baijlılıijı BiçimlemekAdobe ALTobat teknolojisi size tam biçimlenmiş nol<ümanlann Web üzcrindenakli il,:in en ileri ve en zengtn seçenekleri sunmakLadır...Adobe Ac~obal ..DJst Iller, tamamen biçimlenmiş bilç;i içeren bır Web dokumaııı olu~Lun.LI.

Sınırlar çok sütunlu biçimler, yazıııpleı;, harf arası boşlukları, satır arası

boşlukı~ı=ı. paragraf arası boşluklan vc rcıılı;: karakleıistikleri.

Yuzıtiplerini bir Adobc AeroIJat dosyası i'Tinde saldayabilir ya ~a . . .yerleştirebilirsiniz. Bu sayede, okuyucular bilgisayarla~·ı.ndabır ya,llLıpl

yüklü olmasa bile bir dokünıa.ıu doğru ş:~ild(' okuyabılır. Acro.-lJa.ıl.Ll bukabiliyeti t;ayesinde, şu an bilgisayarlar ıçııı mevcut 10,000 yazıtıpınden

istediğinizherhangi birini kullanabilirSiniz.

Adobe bir Web tasamu ya da yönetim prograrnı dcğildir. AemlmL dalıa çokdiger yazılımlardahuzırlanıllJş dokümanlan ~lıp ..bı~ dokümaııların

yapılarındakullanılan yazıtipleriyle birlikLe bıçıınını fuô.Ydcd:l1 bir d.o~y~

bı ·mldir. PDF -Portable Ooeumeııt Format (Taşınabılirdokuman bı~~ınıı)­

do~ya uzanıısıyla ifade edilen Acı-oual dosyalar.ı, i~l~mnf"den ÖIlC: tamamcnindirilırıiş olmalıdır (tüm closya IJilgls<ıy::mmza ll1chrılmeuen bu tur dosyalanokuya.n1azSl11lz).

Bir Adobc Acrubal dokı:.inıamııı İZlemek için Web sitesi zlyarclçisinin .bilgisayarınıla Adobe Acrobat Rcader progr::unı~ıırıyü~l..1ü Ollll~1S1 gen·kl.ichr.Du yükleme sonuı degildir çünkü Adobe, bıı lur Jokuıııa111al1okuyabılcn

Adobc Re;ı.der programınınbedava lwpyahınmWeb sitesinden (wwwuej,)·he com) kullanınumzasunuyor, Aerobaı, diğer y<:ızılırn pr~)gr~ııılanyla

dagıLıldığı için, büyük bir UıtimalkWdı sil('uızin ziyaı-ctçı1erıııdePDFbiçimini açacak tcknoloji bulunacakLır.

Web sitenizin tamamınıAdobe Aerobana yaratabilir, ve)'a Adobe Acrubatdosvalarını indirlınek için Hııkler ta.ıllmlayab1lirsiniz. Web siLet;!ziy~retçileriniz bu linklere bağlandıktan sonra dos~aları iıııljr~bi~lrveInterneT bağlantısım kestikten ~Ol1l'a da dosyaları ııleeleyebJlJıkl.

At101>e ..\crobat programınındığer bir avantajı ise, PUF uzaıılllı dm;~ra1<l~ı

taralcın bir lıiperlink aracı olmasıdır. Bi] ..;;:ıyedı' sadece yllhk mporlm· gıbı

mükemmel ~ekilde düzenlenmişdosyal:-il"l iHdınoi;: olmazsıııu, aymzamanda doküman Içinde renIdi liııklenkıı faydalanaral;;: ~ıklaıııalar '..eya.ba,B,lantıları seçme yoluyla gezebiliL'-'ilıiı. Ul'.uyucLllar, sayiiI kenarları,nılakı

linlderi tıldayar:ık sayfadan sa.}'l~ıya geçebilir veya ",-ı~·gulaı~nı~ş.IIlelnı ,tıklayarak bcı:;:ıka yerlere b<ığlanabiJir. Tıkpı (ııten~ct Jınkler,l. gı.bı ~do.b~ ..Acrobal'La da renkli linIdcr bir ancla bamb,cışk:-ı. bır yere aLlctlIldııuı sagl,ı ı.

Bölüm IV: Elektronik çağda Renider ve Grafikler _ ~~__~ Konu 17: Web Üzerinde Yapabileceğiniz Çılgın Şeyler 269--

Bedava! Microsofl'tan?Microsoft TrueType Web sitesinde size bir sörübedava gerçek yazltipi öneriyar. Siz ve dolayısıy­

la sitenizin gezginleri buradan çeşitli, özellikleekran üzerindo kolayokunan, dünyaca ünlü ya·zıtipi t85anmcıları tarafından yaratılmış yazrtiple­rini indirme imkanına sahipsiniz.

Yazı tiplerine bakmayı ve onlan okurnayı kolay­laştıran şey çıtlatrnadır. Çrtlatma (Hinting), herkarakterin ne kadar büyük veya küçük göster"ll­diğine bağlı olarak ufak boyut ayarlamalarıdır.

Çıllatma, Microsoft'un yazıtiplerinin her karakte­rinin ekranın çözünürlüğüne bağ!ı olarak çeşitli

büyüklüklere ayarlanması ve bu saYEıde daha iyiokunmasına izin verir,

Apple Macintosh, Microsoft, Unix sistemleri içinbedava indirilebilecek yazıtipleri arayın. Sonuçdaha temiz, keskin, kolayokunur biryazı olacak·tır. Eğer çıılernaIı ve çrtlatmasız yazıları karşılaş­

tırırsanız, farkı görmek kolayolacaktır.

Microsoft bu yazı tiplerini kendi sitenizden dedağıtmamza imkan veriyor, Daha detaylı bilgi içinMicrosoft'un Tn.ıeType yazıtipi sitesini(hltp://www.microsott.com/truety­pe ı ziyaret edın.

FrontPage ve PageMill gibi alanlannda en iyi olan özelleşmişWeb sitesiyönetim programları, ve Microsoft Word gibi bazı kelime işlem programlanform yaratma kabilıyetine sahipler. Sadece istediğiniz aracı seçip. sayfaüzerine sürüklemeniz ve amacını açıklamanız yeıerli olacaktır.

Formlar ziyaretçilerinizin eevap vermes:lnl ltolaylaştınr (Muşterinin sözüedilen formu dolduruıasıne kadar kolay tse formun doldurulmasıolasılığı.

da o kadar yükseklir) Daha da önemlısi. bu formlara girilen bilgiler yenidenbilgIsayara girmek ıorunda kalmadan derlenip doğrudan velitabanınıza

aktanlabilir.

Eğer popüler bir Web siteniz varsa işler tıkınnda demektir! Yeni gelenmüşterilerin elektronik adresleri, teldonlan, fakslan otomatik olarak veritabanınıza yazı1mış olacak ve onlara elektronik ulaşım imkaruna kavuşmuşolaeaksınız.

Veritabam Basımı

Web silenizin ziyaretçllert Adobe AcrobaL Rcader'ın odak aracı sayesinde,sayfanın çeşilli yerlerini hl"ıyüıtüp küçülterek izleyehilir. Dalıa daönemlisi, yazıtipleline sahip olmadan blll" 58.yfaııın çıklısını alRbilirle.r.

ZiIJaretçilerinizi Cesaretlendirrnek içinFormlar Kullanm

Okuym'ulard:m geıi hesleme elde etmenin ("n genel yolu, lrendi elektronikposta adresinizi sayfaya eklemek, b-u sayede si1.e adlarını, telefonnumanılannı, fakslannı, posta adreslerini göndermelelin1. ete bilgiistcmeleıini sağhunakLır, Normalolarak, ad ve adresleri alınea bu ekstrabilginin vcri tabannıa girilmesi gerekmektedir. Tekrar girme zamankaybelliıirve ya:r.mı hatalanna açıklır.

Formları kullanarak hem kendiniz zaman l~"llanabilirhem ek ziyaretçllcrini­ze zaman kazandırabilirsiniz.F'ormlar, ziyaretçinin bilgi girebilecegi metinkululan, tercihleli, bilgi isteklerini belirlebileceği seçenek düğmelerivekontrol kululan olan Web sitcsi sayfalandır.

Internet işlemleri arasında en heyecan verici işlemlerden biri olan veri tabanıbasımı, ziyaretçinizi doğrudan veri tabammza girerek aradığı bilgiyeulaşmaSıDı saglar. Bunun tahmin ettiğinizden de fazla avantajı vardır:

tl ABD'deki çoğu enılakçı veri tabanı basını olayının ilk kul1anıcılanndan­

dır. Eğer ülkede belirli bir yere laşınmak isterseniz, aradığınız tümözelliklere-oda sayısı, fiyat. şehir merkeZine uzaklIgı, kaç banyosuolduğu vs.- uyuşan emlaklar bulabtllr ve zamanınızı tüm şehri

gezmek yerıne, sadece bunlar arasından seçim y:ı.pmak içinharcayabilirsintz.

tl ABD'de oLomobil saheılan. kullanılmış araba demirbaş listelerini he.rpazar kendi Web sitelenne koyar. Bıınlann yayımlanmasıyla

aradıg-ınız model. renk. motor arabanın olup olmadığınabalmbilirsiniz.

..... Özeıındi mal pazarlayıcılan-antlkacıL.v- ellerindeki limllli mallanntamamının listesini koyar. Bu listenin günlük ya da haftalık günceııe~­

tılilmesiylebu tür pazarlayıellarmüşterilerine sipaı1.ş verip de alamamış

olma hayal kınkhgmıyaşatmax.

270 Bölüm iv: Elektronik Çağda Renider ve Grafilder_ _ __

Mlerason YnmIPa.ge, Mkrü~urt Access ,gibI prognmılar, veıi tahmlUliZI7.lyarclçilerin incel~ycbllccegj suLiL bir dosya ol~vak Web sitenizegÖ~1(lcnn~.llizi s.ağlar. Ya da sadece siz.in ziyaretçilerln görmesin; istediğinizkı~mını gonderır. Yalnız unutmayın lu, bu olay bır süre sonra baş ağnsıyarataiJilir. karmaşık bir hal alabiJtr.

Diijer Web Sunum MedIJaslGünümüzde çoğu kişi Web sitelelerini sayfa yerleşim veya kelime işlemprogramları olarak görseler dahi, bu böyle olnıak zorunda değildir. Bugün.hemen her tip dosyayı Web üzerine gönderebilirSiniz.

II' Sunumlar: Web sitenizin bir kısmını veya t~llIlamml, Lotus Freek'lneeGraphJcs veya Microsoft PowerPoinL programhuuıda lıazırladıgıl1lz

sıınumlannızdan oluşlurabihrsiniı. Web üzerinde sımum yapmalL içini~.~eçeneginizvar; HTML dosyaları olarak gö~terer~k vC'ya izleyicininOHjHlal program versiyonu ile indirmesiıu sağlayarak. İkincİ seçenek,Web site~i ziyarctçllerinizin sunum programlanmn, atamalik i1p.rleyeııslaytlar, zammı aralıklı gelişler gibi bağlanlı özelliklerini kullanmalanmsağlar. Program dosyalarını İndirerek. slaytlar arasında gt':ZOlC' iınkaılilıasahip olurlaT.

v' TabJolar: Loıus 1-2-3 veya MicrosofL Excel programları, ha:tırladıg:ımi;finansal rapodm'ı Web'de göstermenize imkan sağlar. SprC'adslıeel'ler

rmnanızın o anki stok durumu ve benzeri bilgileri uzaktakl yatıoıııeıhu'aveya üsl düzey yönetkilere sunmanızı sağlar, Bazı yazılımlar, Webuzeıine erişim özelligi olnıayruı tablolama yazılımlan için, bunlardahazırlanmışbelgeleri Web üzerinde göstermek için gerekli HTML kodunuyan.ı Labilmektedİr.

çoğu sunulJl ve lablolama programhın. dosya komııt menüsunün altında

"HTML olarak kaydeL" komutuna sahiptir. Bunun vanındaMicrosofl Websitesinde. PowerPoinL kullanıcılan lçJn sunumlan;ı Web üzeıine

göndermelerini sağlayacakPublish to Web sihirbazını bedava indjrınerıizeınıkan sağlıyor.

i

i'"

,

__' ' Konu 17: Web Üzerinde Yapabileceğiniz Çılgın Şeyler

IntraneelerBu kitabın çoğu ınüşterlkrve olası mü.~tertlcr ü.;in Web sitesi düzenlemeüLerine olsa dahi. daJıa ve daha fazla firma ~ifre korumalı InLrarır:l'lcn ~Öl

önünde bulundurmaktadır.IntraneL'ler fiyaL listeleıi, jzin prosedı:irlerLnd~ki

değlşimler, harcama hesabı pOlllikaları, şirket çalışanlarının ucuz tedaviolabilecekleri merkezler gibi bilgilerin paylaşımını saglar.

On bın işçjsi olan uir firmadaki iletişim sorununu düşünün. Yönetiın bilgisikitaplan yüzlp.rce sayfa tutabilir Ye bunu her de/asında güncelleşUrmc1eıi

gerekmekLedir. Basım etkin ve ekonomik olmayarı bir lercihtir. Şırket

çalı~anlanrıU1 ulaşması için hazırlanan bilgiler Intranet'te saklanmak içinideal bilgi1crdIr.

Hatta on lane işÇisi olan bir firmada dahi adını adım llilerne amaçlı

ınekLuplaşma ve çıktı almak yerine Intranel'ler çok daha uygundur.

Şunu. da unutmamak gerekir kl, Intranet'ler de Web sitderinin yazıldığı WcbyöneUm yazılımlamıda yaratılmaktadır. Araclalü tck fark, çalışanlara veönemli müştetilere şifreler verilerek. bu kişilenn islenilen bdl14c:lereulaşmn.l::mna izin verınektiı", Sayfalar Lek başına ke-linıe işlem

programlannda yaratılabileceğihalde, {nlfaııenerinyaratılması Ve' yönelimiiç'in en ideal progreun, şiİi:e koymamza izin veren Mir.fOSofl FronLPage'dir.

2

? Bölüm N: Elektronik çağda Renider ve Gralilder _

Konu 18 ..Görselleri Seçip Web Uzerinde ve

Web Dışmda Kullanmak

8u KonudaDogru görselleıi seçmek

FoLagrailan yeniden boyutlandınp, şekillendirmek

Özel efektJer eklemek

r Dosyalan kuçük ve düzenli tutmakSınırlarla ve başlıklarla çalışmak

,..•

I nsanlar Testmleri sever. Görseller -fotagrafIar. örneklemeler, şemalar hattagrafikkr vs.- basım ve çıktılarda önemli roloynar. Görseller çoğu formda

boy göstermeye başlamaktadır; teknolojinin ilerlemesi ve bıze yenı

seçenekler sunmaya başlamasıylayaratıcı seçeneklerimiz giderekartmaktadır. Web Sa)13J1IZ veya basılmak için hazırlanan dokümanınıza

birçok çeşit görsel ekleyebilirsiniz:

..... Fotograflar

ı/ Örnekler

ı/ Ustalıkla hazırlanmışmetinler

ii Resim yazıtipleri

Dikkatli ve tcmkinli davnınınakgörselleri etkin olarak kullanmanın

analıt:ındır. Çalışmaktaolduğunuz proje için mevcut olan veya eklerneyidüşündüğünüz görsel ôğeleriniz varsa seçiei olun; sadece el101Zde oldu~için onlan eklemeyin. Eger bır görsel ög,e uygun degilse, uygun olanını

bulmak ıÇın blraz zaman harcayın. Hikayenize uygun, katkısı olan görselögeleri seçtiğinizden emin olun.

Bir görseIt seçtiginiz zaman sadece doğru tip görseli seçmeytn, aynı zamandaen iyi hikayey1 anlatanını seçmelisiniz.

2711 Bölüm iv: Elektronik Çağda Renider ve Grafilder __

Fotoijraffal': Gerçe4in ta Kendisi

_ Konu 18: Görselleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak

yararl~U1ır. GC\~rni~Le .slok fotoğraflAr ç.ok pahalıydı nuıa adık Lnırılan

CD-ROM'lania alarak -film haskı masrallanw eliıııine cdcwl(- I,'uk dahaUCUJ:CI Illal edebilirsini..:.

FoLograilar mesü.iulIzın en kolay anla.şıllllClsı için en uygun göreselyaı'duncılardır. Örncgin başkaıılardansöz ederken bir fotograf kullamn,tyııı

ama Başk<ıl1 Jim Sınith derken bir foloğrafını kullanabilirsininiz vey;).duygıılaıı cn ince deL...yırıa kadLlT al<lannnk istcdiginizde foLoğraf

kulla.rıa1JiHrsinınz.

Web sltenlzr: koymak veya basılı olarak yayınlama1\: için pd{ ı.;ok kaynaktanfotoğrafbulabilin;iniz:

Eger "tok fotograflurdan broşür k:ıJ1agı yapacaksaııızyazı YaY..abilecekkadar ü"lürıde yer olması ve [n!ogr<..ıfll1 amacımı ııJ;l~ırıasına {'ngelolmadaıı harfleri (ızeıine ekleyebilmeniz son rkrece önemlidir.

Düşük ücretli dijital kameralann düşük çüzüııi.üıügüneaıd,ınınayın. buçüzünür]ük sanaL şaheseri resimleıin bası1ması için yeterli olamasa daWeb'de yayınlayacağuıızsayfalar it,:iıı suil dcreee yeterlidiı:

..... Taranmış görüntüler: Son zamanlara kadar elektronik olaı-:'l.I< folografcide' etmenin Lek yolu fotograf kattıdına hasılmış resimleri (ister siyah­beyaz, isLer renklı olsun) bIr göıiintü tarayıcıslIlua işlemekti. Filmintürü yoılay tabanlı bir tarayıcınız olduğu sürece hiç fDSketll1iyoniıı.Sonzamanlarda çıkan yeni tarayıular sayesinde 35mm mm makaralaruıı

direkt olarak tarama iıııkun uoğdu. Özel ol<:u:ak fotoğraf filmleıinden

göıiintü alabilerı bu şeflaf tarayıcıl:ır. lotoğrar kagıdına basılı görüntüg('rektirJTIecliğiıldensize zaman ve para kazandırabilir.

..... Dlj!tal fotoğrafçdık: Dijiıal ya da h1msiz foloğraJçıhk. folügr<>.llarırı

direkt olarak dijital dosyalar haliııe getirilmesi demeleUr. Dijital foıograf

mak.ind('ıi hem perforılıans hem dı' Hyat olarak çok çe~iUi biçünlerdeç~~illidir (Fiyatlar SOO Dolar'dan 10,000 Uolar'a kadar de,~jşebilJyor).

Dijital fotograf1amaııın erı önemli özelliği. {otoğratları çd;tiklen lıernen

sonra bılgısayanmzayükleyebiliyorsunuz ki bu da baskı vs. gibi birçokuıasfardan ka,:ımnarıızCllılamma geliyor. H('f ne kadar dijilallolog.afçıük uugıuı biraz palıa!ı görünüyo]"sa da. fiyal-performans orClnlhcı- .~ün iyileşmektc. [.lu dal zalen bilg.isay,-u- görı:"uıtüıCme~inde .~eleceh.

olarak kabul ediliyur. .

..... Kodak PhotoCD: Bu tekIl0jiyk nijH;]! Cotograf1am;;lnın ulrçok avanl;ı.\ma

eski mak.lna[;:u:ıl11Z1kullanarak sahip olabilirsiniz. Fotoğnulanmzı

basmak yeıine ulusal ya da uluslararasıHrmalClm gönder('rek çekliğil1lz

resimlert Kodak PhotoCD'ler üzerine yazdırahWrsıniz.Bö:.'lece hembaskı ücretlerinden kUliııImuş obcak hem ue CD'ler üzerindençalışa.rakgerçekjen değerli olan sabit dIsk yerinizden lasarruf etmişolac2\.ksmız. çog;u ;~aınan CD ile uerauer başka amaç.lardakLlllanabıın~ekiçin lotoğraJnegatillerinizi de alahilirsiniz (Daha fazlabilgi için www.scafilmworks.com adresinde olan SeaLUe Fihrrworks\i.nV/eb sa.yfas111l ziyaret edin).

..... Stok fotoğrafçılık: Profesyonel fLlıugrafçı1;;u"Lnherhangi bir sipaıiş

üzerİne degil de stoklayıp uaha sonra satmak için lotograf çelunderinestok fotograIçılık denmektedir. Genelde reklam ajanslan bir şehIr

göıiintüsü veya doğal manzara gerektiğindebu Up fotograflardmı

Örnekfemefer: Dokunusfardaki stifi

lter ne kadar fotograflar direkt g:örscl ın~ılzenıe olsalar da örnddeırıck:rdahageneldir. Böylel't:' :,;iL\:' daha ya.ratwı ve duygusalolma iıııkaııı verir. Ayrıcakendi örneklemelerinizi yapmak i<..~in çizim programlan kuUaııa1Jilir<;iniz.CHpnrt'lar ise, var olan örneklemeleri kullanmak Için çok geniş bir kayııaldır

(Bin,:ok program düzineleree dip ar!.'ı \)cd:ı.va olarak vermektedir. [.lüykt't:' buresimleri kullanmak için ayrıca bir 'Ü(:rcl ödemeniz gcrcknıı~zl.

Özet atjadamafarEğer dalıa ön('c uir t;iL;im pro~ramıyJa t.;alı~ııysanız (Adabc ıllustralor,

Corc10HAW, Macromedia FreeBanıl veya Mierosofl Draw ~ilJi) kencliörncklemeicrinizi kendiniz olu~lurrııah. Jstcyebıliı·siııiz. eüy1ece hem uluygı"iIl m{'s:ljı veren simgelerk sayfalarınızı hazırlarsınızhem d(' ~r8üldn"üzeıindeki hüLlin kont.rolü alarak tum yaYlIJlamıızclaknllanalıileeeğiniz

kesintisiz bir sUl elde ctInl$ olursunuz. Ayrıca dah.'l. önce yapılU.';> olduğımu;;

illIJslrasyon!an ek bir ücret ödemeden tekral' degb;ılirebilir, re,'izceUebiUrsiniz.

İki tıirlü çilim progrmm buhl11m<lkt.adır:Vektör bi1Zu Ve' Resim bazlı.

..... Vektör bazlı: Bu lip programlard3 6rrıeklerne1erinll';1rliiı ve egri çizgilerkul1(1nara\{ ve J~c~işinııcrinin içkrirıi dt:ğişik renklerle Quldufarak eleleedersiniz. Bu tip programlnr ı~ı<:ıkmati!lselbazlıdıl', nııınerik dcgcderıC

çalışır ve hesaplamalar için cşil1ikler kullaeıf. Böylece ba.';>hını.ı)t,' vebiLiş iloktrJanm hııldugu yerlere birleştirici egrileri çizericr. Vektör badıprogrmula.r gerçek ~~ı"·ı\:l~riıll imgeJeıi degiştiıirh.ei:gosterii'. Bununsebeuı bu tür pro~r:.ımıanl1 resmi dct;j.~Urirkenbütün resmi göz (ıııüne

alması degil sat1e(;e belirli hazı çizgiler iı)n denklemler çözmesisayesinuedir. Böylece re~jmıeıi uzalmak veya yeniden ~eltil1endirınck

Bölüm LV: Elekironik Çağda Renkler ve Grafikler __.

kolayiaı;ıır. Adobe llhı<;taı-ator. CorclDRAW, Macrümedia FreeH::ı.nd gibiprogramlar vektör bazlıdır.

..... Resim bazlı: Bu tip programlar çtzgiler yerine noktalar kullanır. Çizgilerkullanmak ve kesişimieıinin içlerint değişik renklerle doldurmak veıine

çeşitli büyüklükteki noktalan yine çeşltlt büyüklükteki fırça ve ­kalemlerle bayayarak örneklemeler elde edtltr. Bu tip programlarla<,~ahşırken iyi gönlntüler elde etmek içiıı reRimleri orijinal boyııtlanylakullanın ve büyütüp uzatınaylIl. Bu tür programlann kötü yanı

resimlere baJaş açısı degiştlğlndeor:1aya çıkar. Vektör bazlı programlargibi birkaç denkiem çözüp rl":sm:l ekranda göstermek yerine bu türprogramlar herşeyi başL.uı yaparlar. Bir arabanın üstten çekilmiş

[otografı Ile yandan çekllmiş [otografı arasındahiçbir ilişki yoldur.Corel PhotoPoint veya F'rada) Design Paınter bu programlara örnekgösterilebilir.

imgeleri kendınıZ yapmak ycrıne bir bilgisayar grafik uzmanı kullanmakisteyebilirsiniz. Böylece diğer işlere daha çok zamanınız kalır ve gerçeklenişinin uzmanı olan biı1siyle çalışırsınız. Eger masraflar konusundaendişeHysenlzve daha ucuza birini bulmak iSliyorsanız, saIlat okullanndaokuyanlar size daba ueun malolabilir.

e/ip artYüz binleree daha önce yapılmış ilIuslrasyon ve elip artlar kııl1annmmz içinRizi beldiyor. Birçok cHp art aldıg-ınız yazılımlarlabirlikte geliyor, pek ço~unu

ise CD-ROM'larda satın alınabilir. Clip art'lar Ö'..:dlikle duygulan ifade ehnekistediginlzde, ortam ohıştıırınadaçok yardımcı olan resjmlerdiL

Daha öneeleri elip art denilince akla birkaç baalİçe çizilmiş resim gel:lrdı vent': kadar öderseniz o kadarını alıyordumız. Bütun h11 kölü tarallan elipart'lann insanların kafasında "Etrafında lambalar dönen insan fıgürü~ gibibasit resimler şeklinde canlanmasınısaglıyordu, artık elip anlarda:

..... Şehir. ülke ve kıb hanlalanın

..... Kaliteli lıbhi, mimari ve diger alanlarla ilgili ilhıstrasyonlan

..... Dcrgi kalitesindc kaıikatürleri

görebiliyoruz.

Ayıca satm aldıgınız cHp art'lan kutudan çıkıığı gibl kullanmak zonında dadegnsiniz. Kullandıglnızçizım programıylabazı yerIcI' alabilir, birkaçtanesindeki bazı özellikleri birleştirebilirya da belirli yerlere isteğinize göredoldurmalar uygulayabılirsin1z.Kısacası, elip artlarımzı ihiiyaemıza görede~lştirebillrsiniz.

____Konu 18: Görselleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak

Yazdarı JeijiştirmekResim programlarıyazılardan grafik elemaular olştumlmasınadegişikteknikler lrullanılarak Iz[n vamektedir. Yapabileceginiz şeyler:

..... Renkli arka planlar üzeline yazı oturtmak.

..... Yazı ile imgeleri bIrleştirmek.

..... Harneri bIrleştirmek.

..... Bazı harOerin boyutlanm değIştirmek.

..... Yazı çizgisinin yerini değiştirmek.

..... Bazı özel karakterlen yazdıgmız yazıya eklemek.

Her ne kadar çizim programları kullarınıadan temel degişiklikleryaratamasanızda. harnerin boyutlarıylaoynayarak tasanmda amacııuzauygun farklılıklaryaratabtUrs1n:tz. Gerektiginizde şirket logonuzu küçültüpkartvizitlnizin üzerine basar, gerekirsc dt': büyüttip bir servis otobüsününüzeline yapıştınrsınız.

Aynca resim-yazıl<U"(yazıyı grafIksel bir resim dosyasıbiçiminde kaydetmekile oluşan dokümanlar) yüklenildigi bilgisayarınkonfig1irasyonu ya da agtarayıcısımn ayarlan nasılolursaolsun her zaman degtşmcden kalacaktır,Adohe Photoshop bu konuda ilan edilmemiş standart haline gelmlşse deprofesyoneller Core1X..'U"a, Corel photoPaint ve Microsoft Image Composer gibiprogramlan da kullanmaktadır.

Resim IJazltipleriBen her zaman Carta gibi harner yerine değişik işaretlerya da haritalariçeren sembol yazıtipleri kullanınışınıdır.Böyleee çeşUIi harita sembolleıineveya oklara ulaşmak kolayoluyor (Şekil 18-1'1 inceleyin). Fakat son zamanakadar yazıtipleri alfanumerik karakterlerle sınırlı idi. Yeni nesil fontlarda isebu ekSiklik gidenImiş durumda.

Resim fontlar tek bir haraketle metne yerleştirebilcceginizillustrasyonlardır.Bunlan dolgu malzemesi olarak veya metin sonu amblemlerinde, hikayeleriayırmadakullanabilirsiniZ. Birçok resim yazıtipleribelirli bir analUrreba.gIıdırveya bir duygu bütünlügünu simgeler. .restorant mönüleri veyabilgısayar dokümatasyonu gibi.

277

78 Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Grafikler

Bazı Resimli Yazı Fontları

§Slll]ı.n11\.1' '),~ ifer&::;_O_OCOel+•••:. -lE] 13J:ll: ,g;fJAlmanac

§Slll]ı~ 11\.1''),~ ifer&::;_O-OCDel+. + .:. -1E]13J:ll:Bon Apetit MT

abcdefghijklmnopqrstuvwxyzCritter

§ Slll]ı,fl, 11\.1' '),::z::Her&::;-O-OCOO+•••:. -IE]E'Ol:ll:Directions

§Slll]ı,fl,11\.1' ':lo~ ifer&::;_o_D DDO'. + .:. -lE] 13J:ll:Holidays MT

§Slll}ı,fl,I1\.:l''),~Her·&::;.O-OCOel+.+.:._IE]I3J:ll:Keystrokes MT

_____Konu 18: Görselleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak

Fiyat artarken hem kaUte ;ırlar hem de aynı reMni birçok fornıaHa

bltlabilirsiniz. Image Clıılı [JlıoloGeaı- veya DigilalVislon scrilrri gilJi :'.ıerHer

aynı totografı birkaç çözüııüdı.1ktcsunar: Düşük çözünürlük (ün kopyalarhazırlamak için veya Web yayıncıltgında) ve orta veya yüksek <,:ôzünürhik(üem; Lif ~'azlC1dan çııüı almak için).

Stok foloğrafIar alırken sözleşmemaddesini iyi okuyun ki bir satın nlmadabn foloğraflann siZ1n tüm istedlginiz işlerde kullanılmaküzere haklanıu

versin. Ödemeyi yapıüttalı sonra parillarınızın boı;;a gilliğini görmck hiÇ dehoş olmasa gerek. Bu Up haklar fotografın kullan.ııdıgı dokümanm kUllillumsebebine ve kopya sayısına görc degişmektedlr.

Görsel Öijeleri DeijiştirmeNasıl yazarken ilk nÜ8hi:l.~71 kullanrnıyorsak, buna işlenılerden geçilipgercksizlikleri atıyor, ince ayarıilli il;in Lir sürü zaman harcıyorsakVf' eLi

sonunda basılacakdoküman sihirli bir biçimde lya da acılı Lir biçimde)karşıIlllX<\. çıkıyorsa, aynı işlemleri gürı::ıntıiler Için de uygulamamız:gerekir,

Genelde fotoğraflaı've örneklemeler daba cUöli olmak. için değiı;ikliklere

uğrar. Nadiren bir fotOı1;rafta istediğinizi ilk rleneınede alabilirsiniz. ç.oğu za­mruı. degişik ayaılaıım yazılımlarınıkullanarak Lu fotoğraflan

güzeUeşlirmekve bozulmalardan anndırmakzorunda kalırSılıız. Bu bölü)mkbıı degişikliklerinne.ler oldugu illılatılacakl.ır.

Budamak

Resim Kalitesi} çözünürlük (LeKopIJalama Haklart

Şel<ı118-1,

Resimyaııtiplerıni

pekçokkaynaktan

bu!abilirsiniz.

ABCDEFfiHWKLMNOPQRSTUVWXYSMinion Ornament

§02l1}ı,fl,nt :l''),~Her&::;.OIlilDDOO+.+.:. 'lSlE'Ol:ll:Parties MT

Herk~s. ödediği. kad~ııı ~r. E.ğer bir şirket bazı resimleli çok UCLlza

sata~ilryorsa oy1c ki bu şırketın Lu re!'iimlert nasılolup da bu kadar UCuzasattıgına hayrel edj~'orsanız, bwıun sebebi çoğü zaman düşıik fu'l.lite olabilir.

Uudamak fotüğt'aIdald gereksiz bilginin yok edilmesidir. Eğer üslle:: altta ':eyakenarlarda dikkatin asıl konuya od2..klaıımasını eniS~lleyici şeyler varsa(Şekil 18-2'}i inceleyin) bunlan budayurak olmyueunu gözle::'üıin ilgilialillıd::uı başka Lir yere kaymasılU engellcnıeliı:ıiniz.

Budama işlel1lkıini mutlaka Adobc Photoshop gibi bir görüntü. işleme

programıylayapm~ıı:--;ınız, bu iş için sayfa hazırlama progranuııı

kuHaıınwyın.Çünkü görüntü işlcme progr<J.Ulıylabudanan görüııtükrin

dosya boyutl~ın küçülür. bu da daha kısa yüldeme sürc~;i ve u~lha hızlı

eDllim demektir.

Budamak göı-üntününboyutlanm degiştirir, fakat görünlu yine kare veyadikdöı1geıı şeklindedir.Yapılan budaIlm işlemi sonunda görüntünun boyuveya eni losalsa bile program ınlıllakı göıı.\ntüyü dikdörtgen haline getirir.Foıoğraflan budi'lnıadilll önce kııl1anacağlııızyeri kararlaştınn ve burt:ıma

iiliemini buna göre yapnı.

Bölüm iv: Bektronik Çağda Renkler ve Grafikler _ ____ Konu 18: GÖlSelleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak 281

Ş.kiıııı-2

Dikkatidağıtan ön

planalınmadan

önce vealındıktan

sonra aynı

fotoğraf.

ş.kiıııı-ı

Silüetlemeokuyucunuıun

ya da Websitesi

ziyaretçiniztngaılerinin

resmin enönemli

yerindeodaklanmasını

sağlar.

SilüetlemeSilüetleıne budamaya benzer çünkü ikisinde de ger~k'3ız bilgi resimden atllır.

Fakat Silüetleme arka planı elimine eder böylece fotogra f bıl' dıkdörtgen

olmaktan çıkar ve si1üetlenen eismin sınırlanmn şeklini alır. Silüetlemeişleminden sonra resmİ dlkdörtgen şeklini veren arka plan kalktığı içinresim düzensiz bir şekle sahıp olur. Du teknik sayesinde resimdeki gereksizaynntılar atılarak ortaya en önemli bilgiyi taşıyan kısım kalır (Şekil 18-3'üinceleyin).

snüctleme en çok parlak bir arka planda duran insanlann resimleri içingerekli olur.

mr fotoğrafı si1üetlcmek için,

ttı r:ger şirketinjzde emriniz altında gerekli donanımınız varsa ve tararımı!?

rcsimleı1 kullamyorsanızo zaman Adobe Photoshop'u (ya da benzeri birresim işleme programını) kullanın ve fotoR,r"afm gerekli yerini ayarlayıp

geri kalanım atarak bir maskelerne uygulayın. Geri kalan silüetlenmiş

folografı başka bir isimle sabH diskinize kaydedin ve gerekti~[ yerdekullanın,

Yeniden boyutlandırmakBu telmikle- resminizin boyutunu arttırahılirveya azaltabmrs1niz. Bıı lşL

yaparken resmi direkt alıp sayfa yapısı programındaboyutunudeğiştirmektenseAdobe Photoshop gibi göriintü işleme programınızı

kullanınve boyutlandırmayıorada yapın.

Bir rcsim işleme programıylaçalışmadanbudama, sniieııemeve yenidenboyııtlandırmaişlemlertyleneler yaratabilecef!;inizi bilemezsiniz. Budama.si1üetleme ve yeniden boyutlandırmaişlemleri uygulandıktansonra en kötüçekilmiş bir fotograf hile harika bir etki kazanabilir.

JŞıijl Ile renk ayarlarmı deijiştirmek

Geçmişte fotoğrafçılar saatlerce karanlık odalarda uğraşır, gölgede kaldığı

için ışık veya flaş etkisi alamayan karanlık kısırnlara ışık vemıeye veya fazlaışık ya da flaş ışığ"ı alarak parlamış birkaç yeri rötuşlar yaparak soldurmayauğraşırlardı. Artık bu işlemleıi saatlerinizi ziyan etmeden ve bütün o zararlı

maddelere elinizi bile sürmeden (ve bu sayede sag:lıgmlZlda koruyarak)birkaç dakikada yapabilirsiniz.

Fotograflann renk ayarL.1n Ile oynayarak kullanılmayacakdnrumda olanbirçok fotoğrafı kurtarabilirsiniz.

Bazen de fotografın renk ayarlanndan memnun olmayabilirsiniz, bazenuygun olmayan film türleri kullanılarakçekilen foto~raflann renk dengeleribozuk olabilir. Bu tür koşullarda renkler kayarak beyaz ya da açık renklialanlara girerek. yeşll görüntülerin ortaya çıkmasına sebep olabilirler.

82 Bölüm LV: Elektronik çağda Renkler ve Grafikler.. _ _ __ Komı18:GÖlSelleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmalı •Bir gön-jnlü işleme programı kulh-ınarak bir fotografıll istediglniz etkiyi tRmolarak yaralması için renklerlni değiştIrebilirsiniz.Örneğin gökyüzunünrengini değiştirerekgün doguşn ya da gün batışı etkileri Y8.rat.abılirsinil..

En çok yararlnnabHcceginiz noktahrrd?.ıı bir tanesi de kırmızı gözlerdir.Fotoğraf flaşınııı insan gözünün reLina~ındakikan cl::umu'lar:ndanyansunasından dolayı olan bu göııjnlü güıüıılü, i:.?leme programları

aracıJıgı}~ıa kolayca dozeltilebilir.

Diğer özet ereletlerAl:iagı:":'a gürüntü işleme pnıgraımylayapabileceğinizb::ızı öı:e1 efektleruulunuyür:

~i Şeffafl:k etkisi: CJzerine yazı yazdığınız fotografın bazı yerlerini geribırB,karak Vt'Y3 zayıflatarak s·;'"zln.lZl1l akıınOlasınl kuvvetlendirir, Geribırakılan fotogruf bülgeleıinln k~sıcinligindebir (kgiŞiklik olmaz sadecefuloğrafın diğer kısımlan Imdar parlalt görüıunezkr.

..... PosterleştJrme: FotoğraUardaki orta (onları kahlırarak bir kararlamaoluşlmur. Böylece sadece üç renk ....<.. gölge L1etayları kalır. Degi~ik

eLldler için kullanılabilir.

V Çifte toulama (mümkün olduğ.wıda üçlü tonlama): Bu tekıııği

kullanaral" biı- siyah-beyaz resiıni iki renk kullanarak basaısıııız.

Böylece orijinal loiografın gölgelerlnde kaybolacak birçok dclaygö;:i.'tniükncbiliı-.

ı/ Perdetemeler: Bu özellik büyük fotoğrafianpm-alel çizgil{~ri ya danokıaJarl kullaııarakdüz çizimlere dÖOl'.'Lştünnektlr. DikkClllikulhuursaııLZ pekçok kaynaklw:ıgelen totoğra11an ô7..ellikll:':rinikaybetıırmedcn tck bir yertle birleşUrcbiliı-slni". Aynca büyı1k

fotoğra1lan pui boyutlarına kadar bulanıklaştınnauanindtrgeycbilirsiniz[sevdiginiz futbol takımının pul üzerindeki görüntüsünü gözünüzdecanlandınn).

ii Bu tnknikleri uygularken entellektüel güvenilir­i liği de a~la elden bırakmamaıısmız,. Firmanızın

'f..'f,ı\T~./--;::jl",

C~J'=E~nt~e~lI~ek~t~üe~l~gU~"v~e"'ni~lir~li~k~ve"'b"'i"'rle~Ş~ik""f~ot~O~ğr""a~f1a~r=~i \otoğraf biçimlerne yazılımları sayesinde iki ya genel müdürünün ülkenin başbakanlYıLı ei

da daha çok sayıda fotoğrafı tek bir resimde bü- sıkışırken (ya da kafayı çekerken 11) göıfıntü-

tünleştirebilirsiniz. Bu lür bir değişiklik uygun 01- tenillesi hoş olabilir ancak resmin öıel teltnilt-duğu zaman normal şartlarda yapılması son de- ıede yaratılıp gerçek olmadığını duyurmilzsanıı

rece zor olan etkileri kolayca elde edebilirsiniz, istemediğinız olLıylara sebep olabilirsiııiz. HerÖrneğin büyük annenizi Kurtuluş Savaşı sonun- ne kadar mimarlar ve inşaat mÜhendisieri rek-da Mustafa Kemal Atatürk ve 'silah arkadaşlany- lamlarını yapacakları evin yanındaki ıehirlilu birlikte görüntüleyebilirsiniz. madde deposunu ya da fabrikayı evin fo­

toğrafından çıkarsalar da, siz bu tekniği kul­laııırken temkinli olun, insanları kandırmak ıçin

kullanmayın.

Adobe Photoshop gibi birçok görüntü eşleıne prognımı renk derinllginin,fatağı"afın içereılgi renk bllgısinin dc~ştir11mcsincizin yenl", Eger bir fotoğrafı

hem baskı hem de Web için kullanmayı ctüşünuyor.sanıziki kopyasını

tutmak yararlı olur: Yüksek çözünürlüklü ve dosya büyüklügü fazla olan birtane baskılar için ve ycl~r1i çözünürlüklu dosya büyüklüğü az olan bir taneWeb ıçin. Birincisi taranmak ve basılmak ü.;in diğeri ise Web (\;::ı. yayımlamak

için idealdir.

Bu işi tek başına yapmak zonlnda da değilsiniz, görüntü işleme programmmyapabileceklerini ögre:nincc bu işi yapan kişileri kiralayıp folograflaruıızı

gel1ştlrebHlrslnİz,Bu CL;) h~m işinizi nıükemmeHeşlirir henı de zamandantasarruf edersinjı:,

Resiın bazlı çalışan göremtü Işleme programları fotoğral1an, yeniden işleOL~,k

Için harikadır, Esklden fotoğrat1anycniden işlemck için çuk paraharcamalUz gerekirdir ve bu işi ancak çok az sayıda insan yapıyordu, fakatartık fotoğraflanruzıniçcrigini dcgiştirrnek için böyle bir ~eyt: gerek yok, Ençok yapılan İşlem fotoğrafdanbir nesneyi çıkartmakdır. Örneğin evinizinarkasl1lda çirkin göıünen teldon ıetIerini birkaç haraketle yokedebilirsininiz. Aynı işlem, topluca çekilen bil" l'esll11nizden sevmediğinlz

arkada~lannızı çıkartmak için de geçerli. Tabi onlann haberi olmadan]Her ne kadar bu rutujlaınalarçok zaman alsa da çıkan sonuç buna mntlakadeg-er oluyor.

Renk derinlüp

Yeniden dokunmak

Bölüm iv: Elektronik çağda Renkler ve Grafikler Konu 18: Görselleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak--- 285

Çevirme genelde çizimler 1çl kullanılan bir tekniklerdir. Böylece ilglrıt.;

slnıetl'ner veya boş grafikler oıuştl1rabi1ir~iniz.Örneğin sayfanın dışına

bakau ınsanları kolayca sayfanın içine bakar hale getirebilirsiniz. Resimlerebu teknikler uygulanırkenbazı detaylar (yanlış tarafa bakan ceket düğmelerigibi) lUmLulmadan düzeltilmeııdir. İşte bu yüzden çevirme tekniği en iyibiçimde örneklemeler için kullanılabilir. Du teknik uygulandıgında

muhteşem simetri etkileri oııı~turan lcüçük grafıksel öğeler bulahmrsiniZ.

Görsel Malzemeyi Baskıda YerleştirmekGörsel malzemeniZin yerleşme- rtüzeni hangi görüntüleri seçtiglniz kadaröneml1rl'... Aşaı;ıda sayfamza eluediginiz görsel malzemenınyerleştirilmesindedikkate almanız gereken noktalardan birk.-9.çı var:

Yas/amaHer zaman görsel malzemenizin köşelerini sütıın sınırlanna yaslayın.

Böylece daha düzgün sayfalar yaratır ve sözcük kaydırmalannaengelolursunuz. Yazı büklimleri bir fotograrın çevre sütunlardan birine la~l1g;ıncta

olur. Yazı bükülmeleri ile ilg:lll daha detaylı bilgi 2. konuda verilmiştir.

atmg Out & Dietmgın Oove~ New H:Y'ıpshıre

Ş.ıall&4'

fotoğraflar

metninyanında

olmastna

rağmen L~aü~:~:iZ~~~ L~~~~~~~--~~~~-~~~~var.

l i!.

Eatmg Out & Dıetmglll Dover New Hampshı ,

ı-.!

i c._,._..."'"

lıl~~~l~le~~"d.realıt ?

Iİ ~

DŞekil 18-5::Fotoğrafların

yerleşimleri­

nin tutarlı

olması

sayfayadüzen

katıyor.

Baskm tjörüntüimkan oldugunea tek sayfa ya da ıkı sayfalık açılım bir baskın görsel öğeyesahip olmalıdır. Sadeee bır görüntü okuyucunun dikkatini çcker ve sayfayadoğru bir gtr1Ş yapılmasınısağlar. En kolay baskın görüntü yaratma yolubüYÜklükıür.Sayfaya iki fotograf koyduğunuzdadaha önemlisini seçin veonu diğer fotografdan daha büyük yapın. Şekil ı8~6 herhangi bir baskıngörsel öge içermeyen bir sayfamn yapısını göstertyor. Farkedeceğiniz gibisayfada insanın gözünü kendine çekecek hiçbir özellik yok. Şimdi de Şekil

ı 8-7'ye bakm. Bir görsel öğenin digcrtne göre belirgın biÇimde baskın halegettrtImcsi sayfaya görsel çekicilik kazandırmış.

Sayfaya yerleştirece.~inizfotoğraflar dağınlk değil tek bir tarafa dönükolsun. MCimkün olduğunca Şekil 18-4'tcki gibi metnin içine daglIlık biç1mdeyerleştırmeyin. Şekil IS-5'teki sayfa hem güzel hem de düzgün görünüyor.Aynı sayfaya yerleşti.reeeğinizaynı boyuttaki resimler için tek bir düzenseçin ve hep onu uygulayın.

Yazı bükümleri özellikle ortalanan fotoğra11ardasonm yaratmaktadır, ç.ünküsütıınu sağ ve sololarak ikiye böler. Sütun eğer soldan saga akan bir yazı

içeriyorsa tüm kelime aşagı ineceğindenkenarlarda bir düzensizlikyaratır. Soldaki keHmelerin düzensiz bitişleriyle sağdaki kelimelerin düzgünba~ıangıçlangöze ho!? gelmeyen bir yapı oluşturur.

286 Bötüm iv: Elektronik çağda Renkler ve Grafikler _ ____Konu 18: Görselleri Seçip Web Üzerinde ve Web Dışında Kullanmak 2

şekiıılı';:

Aynı boyulLaiki fotoğraf

okuyucununilgisini

çekmek içintiJrışıyorlar.

Şekil 18-7:Bır fotoğrafı

diğerine görebelirginbıçimde

büylikyapmak hem

sayfayagörsel

ilginçlikkatıyor hem

de fotoğraflar

arası

hiyerarşiyi

belirliyor.

üe,'ll\j~l" I"")~""

L.'llaroıo;ıllcmob·

,-~"ı,;( oJalaıdo "~

,~~" ~~~O<l' kaldı-

no, .Ik,"' al~m~­

""" ..","nlık kı­"'ll\lor~ oo\k ' .. rn'.ye ......., i~"i~ '1'~

y.d. na. '~'~' ~IR'

n,lI ~'''I"L'''~ I'"h, ym ml"ıl.ır

Y"'p.."k ""1'"'''0'''ya u~'"~" Ir.uli,Arl" ı,...,lem1en

"""10,"""" "l"ntl"".,.]'" vo Lu'"''u ,..""I, ",,,.ıJel","

.!on.." bHo .urm<

i ::; (v~ hu .."y~'I.~lıg"L1zı,Ii, koru-

(;e~"",,, 10(~~""1

çılar ..alkr"e Lı

raıılıl, odoJardu u~'

rM,r.g(lj:od.k<ıI(lL­

g' ıçın ı~,k "","Ila:, eıkı" alama­yaıı karanlık kı

.",ılara I~Lk "em'.·ye -"o,va fazla '~Lk

v~da fl~E ).'~ı alQrak Jl~rl~":"'; 1,lr_~"\' yort rOtaı',,-r

;.:r~~:~~~~~~ı"ııa-Nllk lı" ışlenıle,.,

"'Atlerl'*I',Lpn,·(",,,ıleıı "o bulu~

ydukl I"r~"'.. ,ı.;u­

~,d.\ /"r~hlll"",

nı". Folor.rall~nnm

~'çlı!,ını" verlerdekı reJlk "\'mi~rı ,leuYll"l'anık l\u\l.mLIInaya""I' du"""daolalL ~"wk r"i"~

rol', kllrloıobıh,sl

ııL!;

&ueııde [u(()~",rııı

m,k Rvarlarııı<laıı

memnu" ()I"'aya~'

lıtsıı",', lJ""cll"J'.~Ull olmtlyannimlurieı1lwli.1Il1

"'''k \"k"i\ folo~loJl""" ,,~k den­~'I"" ~o'."k Ill,'b''I' Hıı LLL' ko""I­Lo,~. ,"\\Ider k-yA.,~k ocY"" \'ada".;ıkl\·,,~iırtJ'ml"r"

~I"o"k -"e;,11 ~"r"ıı­

Lule,,,, '>rıaya ~,k

H'a:,,,ı~ >;eUOI' ",,,1,,1''1« Bı< ~"ıun

Lıı 'ikııı. pro~m,,\1

kullanarak bır fo

u ',~r~rh macldelen'elinm bıle 5u'nıe­

~.n I". I1Ll '"yedeS"",ll,lI.ılıı" da kum­yarokı b"l(aç daki~..<i., Y.'r,ı'ill,"1

ni' ~·~'ntr~~.rmııı

"''I''I~''\I' ~<"Ic"kkı "n~ ay"I." 11,­nVT\"ya"~ .1.II,nıi

ılı~".c"l, <lUI\L""],,~I~LL ~""",. ["LC'~,,,i, ~'ltl""~~j[,,,,1

nı'

"""'''ı' I,ol"~''',n'~nk "}~r1",,JL(lw

memnun o!m~J'"b,

\(J~'~IL1l 1"ll'di~imı:

.Ikly' lanı~IA,al<

YW.lllld" ı\'!n

",,,klen;,, d.~ıoLl

1l'1'11I",lıılz.Öm._

~Il\ ~".'·u,uıı\ın

i"<"~i'" 'le;:L~l',",'I\

~rı~ d~~ı,"" ~'~ U~

~'"', "~".,, '·Lkı!....,",.,,,LıllI"''�l<.

En ,.-"ı.. v.t"d~"d

bLIo'eıl1IH< LL'.I'",,,,I-\n ~i[ "Ine"M 1;"nlL" " .....1".Jı(, f~ıotiJ••.fLı ..,1

Dmr: Ll1S~Il ~f>zı:ınün

rolm"smdalıi iı""

d~m~rlnnn~""

y~tl",m"5Ll1dan dll­lAy' ~1",1 hıı ~.~"IIl.

(Ci g""'mlti c~lt,,,"

pr'~nn,lnnane

-11'<101'. ~,,!"~c;,·~"-,,, ol"ı~y""

Lll", 'ull~" hı:"",

I""ak çe),,'n L(\(~~_

mnarın r<nk den.

~c1"n bvi"l' ul~biI" Bu LUL ko<;uli~"i" ren\<kr hpmil Iıcy'''y"da

,,"ık renkh alalJiamgir",,,,, )'esil ~örtln

1,lleıın oMa,vn çı\<

ma.ma "ebep 012'blllıJı-ı [lı, gLlI'mlIII 151""'. progr,m.

Dkull<,~"ra~ ı.Ir fu­(ALdiLlLı>II'lı,gım<

,"'k,ı'; \.101 "i",nkY~'<L·.'M"t'cın

"0".1,'<11\1 ne.tt.ıı.

'''''II,,>ım'''.OIlle­

~ın ~~k)'u>unıU1

Sayfaya bakmakOkuyucunun gözleıi bilinçsiz bir .~ekiJdc resimdeki insanııı baklığı yere yada resimdeki cıslmlerin harcket elligi doğruHuyu doğru kayar. Bu yüz.densayfalannızı tasarlarken in~anian[\ sa)'farun dışııu1. degil dc içine bakmasıııa

"C' harckel cden cisilIıleriiI (örneğin bir araba) 8::ıyfa içiIlC' hard;,.eı etll1ı:~i!ır:'

dikkal edin.

çerçe"elerBazen fotoğr<illJraçerçcve eklemek dikkal çekil:i Uldbilir, bu koııuda dikkalealm8mz gereken iki ana nukla vardır. A:;;agıuı:ı.k.i ~ünılardan f::ıyda\anarak

lasanmınrzıyapabilirsiniz:

..... Fotog:rafınızm arka planı ne tür ve nasıl bır yapıya sahip? Eg;crfoıoğrafınızll1 net bir arka planı yuksa bilmemiş ya da kesilıILiş gibigörülebilir. Bu yüzden çerçeve eklemenizde yarar olur,

..... Daha önceki bcnzer durumlarda fotoğrafların etrafına çerçeveyerleştirdinizmi? Eg\'.r daha önce fologral1arda çerçevekullanmcıdıysanız lıu kurallI1ı:lı:ı. uyun. Unutmayıntut;ırhlık r:ıı i"mr:ınli

kuraldır. Eger bir fotoğrafıııızdaçerçcvcler var digeıinJ(~yoksaokuyucularınız"neden yok?" diye soracaldardır.

Çok zorda kalmadıkçafotoğraflaru kalııı çerçeveler eklemeyin

Resim altf açıklamalanResIm allı açıklamaları yerıe~Lirrtlek resimleri yerleşlirmekkadar öncmlidirve rcsimlerin yerle~liIilnıesj)'le eşit zamanınlZl almalıdır. Geneldc bu 19 sondakikaya bırakılır ve görüntüleıi pek iyi olmaz. Kötü rcsim alllan özenlehazırlanmış tasannılanıı görsclligıne zarar verebilir. Aşa~ıda bu konudabirlmç ipucu bulacaksınız:

..... Tutazlı yerleşim: Her zaman fotognıJ altlarını foıogr-<:ıl1anııaym yelineyerieştil"ln. Bir kıtClğnfın altma diğcr bir foLugrafuı ıhlL"ıne yazı

yazıııaym. Bir t.:1.l"~:.ft;ı, karar kılm, yani bir a\\khm~ayı Sola dayayıp

diğerini ortalamayın ya eta sağa dayamay-ın ve bunda ısrareı olun.

..... Tutarlı yazı: [-ler resim aHlığınd<1 kull<:tlli.ıcağll1ızyazıtlpr, yazilipibüyüklüğü ve paragraf şekli hep <ıyııı olsun. Normal yaLınızırı yalık \'t"yailaIik ~ekli ya da ona yabn anıa ("arklı bir yazıtipi iyi alLernatinerulabilir.

S Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Grafikler _

.... Sayfa içi düzen ve yazı şekli: Genelde sağa ya da soLa yaslanmış

yazılar ıkl ta.rafa e~il!enmjş yazılardan daha :Iyi göıünür.

tl' Kısa tutun: (ok uzun resim altlan kuııanmaktan kaçının bunlaı­

sayfada gri nesnder olarak görünecektir. Resim altlan kısa ve özlüolmalıdır.

Gölgeler koyarak [otagrallanmza sayfaıllIı üstündeym:lşgibi bir havaverebilirsiniz fakat ışığın nereden geldiglne dikkat edin. gölgelerneler hepaynI yöne yapılmalıdır. Unutmayındünyanın sadece bir tane güneşi var.

Aijda Görsel Malzeme KullanmakBaskıda görsd malzeme kullanmak konusundaki birçok nokta burada daeşit bir biçimde geçerli. Fakat bazı noktalarda ufak. röluşlar gercldt:

Konu 19

Web ve Ekranda Metinseliyileştirme

",8u Konuda. Hang1 yazıtiplerini alıp kullanmalısınız

Baskıda meLnin en iyi biçimde kullanımı

L,. I30şluklann ayarlanması

" Doğru noktalama işaretleri

Para~atlann ilk harfleriTutarlılıkve hız :ıçın stHlenn yaratılması

V Yasısına: Mutlaka foLografm kenarlarını yazı ile uyumlu hale getirin.Yazı bükümlerinden kaçının, okuyucunun gözü sayfanızda di'ız birşekilde kaymalıdır.

V Büyüklük: Unutmayın, biiyük foto~ranardaha uzun bekleme zamanlandemektir. En iyi yapahileceginiz şey. okııyueulannızaön gösterimfotoğraflan sunmaktır. Bunlara basıldığında okuyucu asıl büyükfotografı görebIlmelidir. Böylece sadece büyük resmi görmeı" isLeyenlerbunun için bekler,

V Resim Altı Açıklamalan:Resim altlannı resinı dosyasının içinde tutunböylece kayınalaryaşamazsIluz.

v Gölgelemeler ve Kenarlıklar: Bunları mutlaka resim dosyasına

yerle~Lirin.

Örnek fotoğraflarWeb sitesi ziyaretçtlerinize yapabilef'f'ğlnizen büyükİyiliklerdenbiridir. Bu l{üçük örneklere bakan site ziya.retçilerinlz hangiresmi görüntüleyip hangtlerini görilnt.üleycmeyeeeklerine karar ver1r.Agda sörf yaparken en önemli şey hızdır!

•

I ster Web üze,rinde olsun ister k~ğıtta.ins~nlara verı:ıek istediğiniz mesajmetin ile iletilir, Her ne kadaı' bır resım bınleree kelımeye bedel de olsa

çogtı baskı binlerce veya onbinlerce kelime içermektedir. Ya:ıi Lletişlm.dekl. .başannın önemli bir kısmı da dokümanlannızdakuIlanacagınızyazıtıplennı

ve özelliklerini seçmenize kalıyor.

Bu konudaki seçimIniz Hetmek Istediğiniz mesajın imajını da belirlemektedir.Kullandığınızyazıtipleri mesaJınızdanönee algllandığı için mesajınız

insanların kafasındakibu imaja uydurolur.

Doğnt yazıtiplerini seçmek kadar bu yazıtiplerini doğru uygulamak da okadar önemlidir. Satır ve karakter aralıkları, paragraf düzenleıi, buparagrafların içerdigi yazılar gibi detaylar hedef kitlenize uL.'l.71Pulaşamayaeağınızı belir1eyecegl. gibi aynı zamanda bu kitlenin mesajınızı

anlayıp anlayamayaeağınınıve hatta nasıl anlayacağınıdahi belirler.

290 Bölüm IV: Elektronik çağda Renkler ve Crnfilder _

Doğru yazıtipleri nereden bulunabilir? iTipleri birçok kaynaktan elds edebilirsiniz. Aşa- Yazıtiplerine para harcamayı üşünüyorsanız i

ğıdakiler bu kaynaklardan Ucretsiz olanlarıdır: aşağıdaki I(aynaklar size yardımcı olacaktır:

"Bilgisayaranızın işıerim sisıemiIıOI:!ll. v' Biıı;uir. (iIJ üıeliı.;i:;i [irrIId ,Adlıut:, Ayfa, i'v1ü-..... Yazılımlardan -özellikle sayfa yapısı ve ör- notype vs,) kilitli CD-ROM'lar dağrtmaktadır.

neklerne yazılımlarından-. Gördüğünüz ve beğendiğiniz bazı fantlarıkredi kartınızia ödeme yaparak Intern!:!t

..... Bazı yardımcı programlardan (Örneğin Ado- özerindsn satın alabiliyorsunuz.be Type Manager. Bu program hem INindows

I

tabanlı PC'lerde hem de Macintosh'larda ..... Bazı firmalar bu konuda ilgili msslek dergileri-mutlaka bulunması gereken bir yazılım) ne rekl~m verir. Bu yayınlardan takip edebilir-

siniz (Orrıeğin Türkiye'ds yayLnlarıan Mac-

L..... Bazı Web sitelerinden indirerek (ömeğin world Türkiye dergisi).

www.microsoff.com)..... Birçok küçük satıcı ise derledikleri yazıtipleri-

ni satmaktadır.

Özellikle günümüzün görsel dünyasında yazıtipi seçimi çok önemlidir.Okumak izlenıeklendaha zor oldugundan ulaşUlü.1I.. istediğiniz kitleokunması Wl' bir yayını hemen cezalarıdıracal{tıf.Metin ve yazıt.ipi slC'çillliInıgün her zaman oldugundan ı..laha önemli.

Tipiere Karar VermekTipleri gösleren diizineleree kitap ve kat.alog bulunmaktadır. Bunlardadcgiljik yazıtiplerinİlı değlşik stilleıi ile yazılmış alfabeler siZe yardımcı

olacaktır (Şekil 19-1). Buradaki problem be. tek başına gösteıilctigindeherlip ve font çok güzel duruyor.

PANOSE kurafı

Sadece bazı büyük ve küçük harflere bakarak bir tipin (örü.ntt1sünün nasıl

olaeagmı tahnıirı etmemiz işınıizl olc1ultça kolaylaşlınr: PANOSEkelimesindeki lıarfler büyük harUer konusunda biZe birer örnekolu.<;;tıırabiHr. Du keli11ledeld harfler s8yesinde bülüll büyCık hartleıin nasıl

gözükeeeğinıbulabiliriz.

__ Koııu 19: Web ve Ekraııda Metinsel iyileştirme

PANOSEThc pourpose of setiing a f('w key leUers at large

size Is so you can visualize how headlines and

$ekiI19-t: titlı;-." v.ill appear. The renson fo set the saıne

En iyi yazıtipi •typeıaee aL a signigica.nt1y smaIler siZe is so that

örneklerimetni hem i yau can see how the typcfaee looks when set in

büy[ik hem de colums of running text. One vicw Withaut the

küçükboyda Liother doest't give you a true idea or how the lype

_..;,go.·s.te.ri.r. ~_·l_l_lo_o~~l u~~. _

..... P hartI B ve Rlerin tasanmlannı

..... N harfinin dikey çizgileri AL W gibi harflerin tlikey çızglleıini

..... E harfi ise F, L, T gibi ha.rl1crin şeklinI bi:.:e göstcrmekledir.

Aynı !;iekiltle en belirgin küc:.Tik h"ırfler ele a,b,e,q,m.o.q,s ve edır. Bunlannarasında ise en önemlileri a,g ve il harlleridir. Yalıtipleıi aragmuaki en bü­yük farklılıklar bu harfler arasında oluşur.

Bir sonraki awın olarak metninizden aldığınız bir kısmı bu şekillerI"göre birparagra[ halinde biçimlendirin, II ve 12 punto büyüklüğündeyapacağBlız

bIl prolotip size asıl metnin nasıl göıünecl'gi lıakkıııda bir ipueu verir. Kolayukutluyor gib1 görünen bazı tiplerin aslında ne kadar zor OkUııılugUlHl

görLiIH'e çuk ~aşımcak'.l11l1z.

Taban çizt}isi, X ljüksekfiiji, aft kısımfar, üstkısımfar Ile diijer tip öze((;kferiİşte size tipler: st:\erken w analiz edl:'rken diklmt f'tmeni;;: ı:;(>ıd,en birkaçönemli özellik: Harf ucu bükTimleri, bb;;uı çizgt'li. x yüksekli,lJ,1' boyıızunlll~~u. kuyrui\. lIzunllığu. ürça kaJm1ığı. zıılık. k~ırakter geniş1igi V8. IIarfucu bükümleri, Serifyazıliplerialtınua Böliım !:rı..la ele alıııılliş1ı.

Taban çizglsi. karakterlerin üzrr!ıırk dl1lllu~u p;öri.inıncycn çizgidir. /\na ÇiZbr;.karakterlerin bülünsel ~fırı:"ınli~iiıırle \.;ük ünemli bir roL oynar. çLinkü lterti[.lin görünüşü ve boyu. x yük:;ek.liği gibi diğer ö:ı::l3 llikleriyle direkt nlardkb8ğlanlı.hc1ıL

2

'2 Bölüm IV: Elektronik Çağda Renkler ve Gralifder 1 , .Konu 19: Web ve Ekranda Metinsel ivileştione 293

Yazltiplerini analiz etmenizin en iyi yo!u, kendi ör­neklerinizi o!uşturmanızdır. Aşağıdaki adımlarla

bıınu h;ı~;:ırı:ıbmrs!rıiı:

X uzıınlugu küçük harflerin sesli boyuclur (a, e, f, o) ve aynı zamandakuynıklu haı:fler İçin ele kullamlır (g. p, y gibL) Genelde X uzunlugu arttıkça

ltarakıerlr:rdaha kolay görülür (daha dogrusu tammr) hale gelir...... Sıklşlınlmış yazıtipleri daha da.r olduklanudan hem d~~ a::- yer

kaplar hem de bütünleı;ıik göründükletinden hızı ve gueu sımgeler.Yol kenan panolannda, yani az alanda çok şey vermeniz gerekenböıgelerde idealdirIer,

..... Genişletilmiş v~rsiyonlar ise daha çok başlıklarve alt başlıklar içinuygundur.

Yazıopleri aym zamanda her bir çizginin yatay ve dIkeyoıarak kapladığı

kalınlıklarla da birbirlerinden aynlır.

..... Bazı yazıtipleıinin k..'I.1ın bazılannm is~ ince kalmhklan (çizgi enleri)

vardır.

..... Bazı yazıtıplertnde karakterin bütün çızgıleri aynI kalınlılctaelır ve harfinhlÇbir yerinde degişmezler.

..... Birçok yazıtlplertnde Ise, harf kalıruıklanhem harfler arasında hem deharf içinde değişebiUr. Genelde yat.:1.Y hatlar dikey hatlardan daha ka1~olma.kt<ıdır, bu kalınlıklargörsel ilgiyi ayakta tular ve alfabe harflelimnayırt edilmesini kolayL:ıştmr.

Yuvarlaklar, sayaçlar ve gözler karakterler içinde bırakılan boşluklanı..velilenisimlerdir {Örneğin O. g, d vs. gibi harfletin ortalanndaki boş~,uklar~. BuboşluklarokL1yueunun harfleri tanımasındaönemli bir görev ustlenır.Elirıize bir metin alıp bir kısmının harf içi boşluklarını doldunın. Okumanınnasıl da wrlaşacağınıgöreeeksinİZ. En önemli boşluk birimi gözlerdir bu ave fo"lerdeki ynvarlak1ardaki boşluğun boyutudur.

Okuyucular her harfi tek tek algılayarak okumazlar. okumak keli.meninşeklini kavrayıp kelimeyi t.ahmin ederek olmaktadır. Okumak. aklı bir ugraşolmaktan çok reflekslere dayalıdır. Yani kel1meler daha koıay anlaşıldıkça

okuma da daha kolaylaşır.

Tip tRsarımlarl genişl1ğe ve her karakterin kapladıgıyat.ay bölge uzunluğuna

göre değişir. Geneldc tipler hem sıkıştmImışhem de geniş şekillerde

bulunur.

blrblrlerine olan yakınlıklanbu tipi kü"ük boylarda akımınası zor birhale getirir,

..... X tızunlugu orta diİzeyde olan tipler en kolayokunan tiplerdir. ~e~karakteder arası aralık yeterli oldUğundan harfler kolaylıkla seçılebılir,hem de orta uzunhıktak!boy ve kuyruldar sayesinde yazımn tipibeilı olur.

i

L

it

iiı\',~

Yazıtiplerinin analiz edilmesi i6. Sol sütundaki bütün yazıyı seçin. ı7. Bu yazıyı kopyala ve yapıştır komutrarıyla sağ

sütuna kopyalayın

8. Dosyayı şablon olarak kaydedin.

9. Soldaki sütunda bulunan bütün yazıyı seçerekTImes New Roman yazrtipinde ayarlayın.

la. Sağdaki sOtunda bulunan bütün yazıyı seçe·rek Helvetica veya Arial yaııtipinde ayarlayın.

Artık kütüphanenizdeki de~işik yazıtiplerıni kar­şılaştırmak için harika bir aracmıı var. Bilgisaya~

rmızda sandığınızdan da çok metne uygun yazrti­pinin olduğunu görmek sizi şaşırtacaktır.

..... X uzunluğu düşük olan tiplerde genelde uzun boy ve kuymklarolmaktadır. Bu isc yazıya şilrsrl klasik ve zarif bir imaj verir. Her nekadar karalderler için çok yer aynlmışsada x uzunluğu düşük,

boy vc kuyıuklar uzun olduğu için dikkat çekici olacak böylecekelimelerin şekilleri daha kolay algılanaeaktır. Ancak karakterlerin

Kııymklarve boylar karakter/erden çıkma uzantılardır. Boylar h. t, i gibiharflerin x boyu üzerine çllGın lasımlannı temsil ederken, kuyruklar g, y. pgibi harflerin ana c.'izginin altına inen lusımlanıunuzunluğunubelirtir.

Tip boyutu i!'w, boyun üzerinden kuyrugun altına kadar inen mes.."l.fedir. Tipboyu, punto/ar ile ölçuliır (72 punto bir inç yaparı. Tip boyutunun yukarıda

sayılan özelllkler ve yazının görüntüsü ilt" pek bir ilişkisi yoktur. Çünküyazının algılanmasındakien önemli rol x lIzunluğumındur. Birkaç uç örnekşöyle sıralanahilir;

..... X llzunlu.l~ü yüksek olan tiplerde boylar ve kuynıklar kısa kalmaktadır.

Bir noktaya kadar bu karalderlerin göriiJmesi açısından yararlı olsa daboylann ve ımynıklann kısa1ığl bunlann etkisini azaltır. Böyleyazıtipleri [örn. Al1tique Olive) ana metin için kullanmaya pek uygundegtldlr çünkCı sesl1 harfler ve kuyruklu harfler arasındakibem.erlikbu gibi tiplerin okunmaSım zorlaştmr.

1. Kelime işlem programınızia yen'ı bir dosyaaçın ve iki sütlJnhl bir sayfa oluşurun,

2, Sol sütundaki ilk satıra biiyük harflerle PANO­SE kelmesini, ikinci satıra ise abegmoqst keli·mesini yazın. Bu satırjan kalın ya da italik yap·mayın. normal metinde nasıl kullanıyorsanız ohale getirin.

3. Bu iki satırı 30 puntoluk boyuta çıkarın.

4. Bir sonraki satıra üç ya da dört cümleden olu­şan bir paragraf ekleyin.

5. Örnek paragrafı 12 puntoluk boyuta çıkarın.

'294 Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkler ve Gralikler__ ._Konu 19: Web ve Ekranda Metinsel iyileştirme 2

Sıklıgı çok tozla olan tipler zarif hlr im~j sağlarken özellikle küçükboyutlarda okuıımayı zorlaştınr. Harfleıinwten ince olan çizgileriküçüldüklerinde arka plana kanşabilir.

PANOSE PANOSE---~

nii~ iô a S!1uıple of Plt7,du fı'ct;lldnd ade:comUvc (ll' .\)(Ôl'ipl. tn,d;:ı«('s LL l,f, uselulfor ';;r).~(jill o.Yasiolıs, like mvit:3lioııs, orbr ~l(]cla8iıl?) OL' jql)o,~ wlı~re Lll' gı';\! i<'i

to COUlfUlIIIJCnle tl m('C'1

?h-:. U a~~ i€tqid4 ",;%r.e.e-;1i<:Ufd,

a.~ n <J.<!f'IJt 4fte(tUe.J. 1(. id.

U<J~i t/J'ı- qp«=i~~. W:~ ~ü­

~. "'f ItJ'f ~iI«f <1" ~. ~e- ı:4e

9<Mi id. U <:~(6:U'e dj. ..~IMd.

PAN08E'ITd.> is .ıs.ııııp(.e of~'V,zirk.r :Jra;l{aıu{, a

a~coraıivc or sı:.l"ipt typl'j;lCl'J lt is uSffiıI forspcriıı{ o{tllSivllS, CiK:! ilUıitati.(J1I.', or/Of

pad(Offir:.g or (ogO$ wflc.rt tlu goal is loWf1IlIL/l71icate a ii/('(',{.

Yııkandakibilgilere uyaıı onbınlcrce yazil.ipi me\l(~uL Başan1ı olmak içinharıgilcL"illi kııllanınalıS1l11z?

r-i PAN05EI

, ı~ "'. -+',,1~~ F>Uli.,J., •

~ -~~Ji"ı""" i'.,W+L ı­~i~i..:Ju~"'J,MtM

~J;.,..H tt'\. L.rc4 -4ı.~ lk Sl'd ~~ ic-~;l.~.

Şe~ll!>3:

Dekoriltıf veel yazısınabenıey~n

yaıııiplerine

örnekler.

Kulfandabilir Bir Yazltıpi KolfeksilJonuOluşturmak

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTLJVWAIZ

----.~

ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ

------- ---PA-tl-ÖSElPANOSEABCDEFGHIJKLMN ABCDEFGHIJKLMN

iOPQRSTUVWXYZ OPQRSTUVWXYZ

PANOSE PANOSE \

ii

ABCDEFGHIJKLMN ABCDEFGHIJKLMNii

DPQRSTUVWXYZ OPQRSTUVWXYZ

Şekil ~!l-2:.

Univeryazltipirıin

sıkışık,

normal vegenişletilmiş

b\~imlerinin

düşük 51khkile yükselc.

51khkşekilleri

Ilrasında

karşılaştırma.

Dekoratif rle elljazısı şeklindeki ljazltipleriNormal türlerin dışında iki tür yazılipine de alışık almalısınız: Dekoratif ve clyazısı tipleri (Şekil 19-3).

Kütüphanenizi dikey olarale geliştirmek yCI'ine -bin,:ok değişik yazılıpini

alarak Yalıtipleri hazinenizI genlşlctmck-yatay ularak -bir yazılipinındeğ;işile tipleıini (sıluştmlnıış, geniş v.s.)- alarale genişletmeyl tercih edin.Böylelikle hcm (~ok sayıdaki YilZıtiı:ıiyle aldınız Y.anşmaz hem de tutarlılığı

korumuş olursunuz.

Dekoratifyazıtipleribelirg.in bir mesajın verilmesi İı,:İn idcaldjr çünkü dikkatiçabuk çeker. Her ne kadar başlıklar için de kullandalıilir1erse dc. en iy1kullarlıılJ yerleri logolar ve paketlemedir. Art Deeo tarzı yazılardan en son"Grunge" yazıtiplerine kadar uzanan bu speklrumun ortak özelliiri resmihavayı fazla bozmadan samimi bir göıi'ı.l1tü yaratarak etkili ve kol~yea farkedilebilir bir etki yaratmaktadır.

Elyazısı şeklindeki yazıtipleri daha çok elyazısı taklitleridir. Gayriresmi birhava yaratmak ya da daveticrde l'i:ul1anılınak için idealdirle!".

Farzedelim bilgisayarınızda sadece HeheU('u (ya da Arial) vc Times Hoınan

(ya do. Ttmcs Ncw Roman) yazıUpleri yüklenıniş. Bambaşka yazılipleri

alacagınıza bu yazılipleL"inin bellZerleıini kütüphanenize ekleım:ni:.:: iyi. olur.Bu varyasyonku s<1hip olduğunuz bir ge8C "tonhı.malar" eklcmenizi sağlar.

Örneğin sadecc Hdvdka ve lldvetica Bold yazıtipleriyle ç~~lı~ıyorsanız,

dol,-ümanlanmza çeşitlilik ddeme imlw.ııl::ull\ız iyice kısıHannıış demekUr.Bu:;ıun so::beiJi IklveUca ilc Helvetiea Boıd yazıtipleri arasında gereklifarkMıgm buluIlInall12\sıdli·. Eğer buııun yerine Helvelica Ligbl \'e HelvC'HcaBlack yazıtiplerini kolick",iyonu!luza k..qtarsa:;:ıız, birbirlerinden farklı

Lonlamalarıkolayca yapabilirsiniz. f:i, önemdelli bölgeleri Helvetica Light ilcönem:[ bölümleri 'Tyd başlıklan ise Helvetica BJaek ile yapabilirsiniz.

Bölüm iv: Elektronik Çağda Renkfer ve Grafikler__..

Daha da ileri giderel~ Helvetica Condensed paketini de alırsanız

dokümanlannızdaçok daha belirgin bir esnekliğe sahip olursulluz. HelvelicaCondensed ya da Frutiger Conctensed lJllraBlaC'k gibi hem sıkışık hem dekalın olan btr yazıtipinin I-1elvetiC'a Said ya da fuıtiger BoId gibi sadece kalın

olan yazıtipleıindençok daha etki.n olduğunu ve daha az yer kapladığın!

tarkedeceksiniz.

Ihhıı az bilinse de Serif yazıtiplerininde pekçok çeşidi bulunmaktHdtr.Degişik kalınlık ve boyda olan bu yazıtipleri dokümanınızaçeşitlilik

getirirken stze yaı"dımcı olacaklar.

Basılı Malzemede Yazıtipleri ile ilgiliNoktalar

Basılı bir malzemene kullanılabilecek ı o hne temel araç ve teknikbulunmaktadır.Bunlar k..'lrakter boyu. satır uzunluğu, stil, büy-uk-küçükharf, yazıya giriş, sayfa içi düzen:!. kelime kesimi, karakter am::>ı verilenboşluklar, özel karakteder ve grafiksel vurgulardır.

Bunlardan bazılan 9. bölümde işlenmişti. aı;ıag:ıda Ise bu konular hakkındabirkaç Ipueu bulacaksınız.

ii İdeal bir yazı ge:nlşligl 26-43 karakter IçeıiI' böylece gözün metniniçeliğini kaybetmeden 2 veya 3 kere soldan sağa kaymasınaolanaksaglamr.

ii Sola yaslanmış sağ taı·atları düzensiz olan yazılar iki tanır. e~itlenmiş

yazılardan daha kolayokunur çünkü bu durumda kelimelerarasmdaki boşluklarhqı aynı kalır ve okuyucular düz bir ntimde

Multiple Master yazıtipleri hakkında

_______.Konu 19: Web ve Ekranda Metinsel iyileştirme

okuyabilirler. Hu sebeple sola yaslanmış sag UmıOan düzensiz y<ı.zılar

genel meHutle kullanmak için ldealdir. Kelime keı:;imi kurallanna uyumgüzel görünen sayfalar hazırlamak için çok önemlidir.

ii Ke:lime kesim seçenekleri güzel göriinüşlü sayfalann ymatılmasındaenönemli etkenlerden biridir. Birkaç noktayı şöyle sıralayabiliriz:

• Başlık ve alt başlık hazırlarkenkelime kesimini kapa1IU12.

• Bir sırada üç satırdan fazla tireleme kullanmayımzçü nkü böyle birdurumda merdiven etkisi ile karşılaşabmrsiniz.

o Kelime ke:simı ayarlaıımış yazıda oldugu kadar, sola yaslanmış vedüzensiz sağ: taraflı yazı ıÇın de önemlidir.

ii Basılmış ınillzemede ~~alışırken barf arası boşluklanm ayarlamak için ikimetodunuz vardır. İzleme ve yaklaştmna:

• İzleme ile bütÜn metindeki harf arası boşluklanm ayarhırsınız.

Harflelin arasındaki en ufak bir yanlış boşluk bütün dokümanın

görüntüsünü ve satır başına düşen harf sayısını etkileyebilir. çoğuprogramlarda otomatikman Reçllen "ızlemeyi kapat" ayan çoguzaman yanlıştır.

• Yaklaştırma ise. belirli harfler arasıdakiboşluluann ayarlanması­

dır. Yaklaştırrnayımetin için yapmak mantıksızdır. bu nıetodu

başlıklar için saklayın. \Va, Te ve Yo gibi belirli harf çiftleıineözengösterin. Yak1aşlırmametodu "'n iyı biçimde gözle yapılır.

ii Herzaman bir başlığın üstündeki boşluk altındakindenbüyı1k olsun.nöylece başhgın üstündeki yazıyla ilişkisini keserken alttaki yazıya dageçişi sağlarsınız.

ii Eğer paragraf başlan kullanıyorsanızbaşlıktan sonraki nk paragraf başıiçin bunu kullanmayın.Herkes onun yeni bir paragraf oldugunubileeeğ1nden, bunu yapınak gereksizdir.

Özel karakterler

297

Multiple Masteryazıtipleri harflerin değişik özel·liklerini ayarlayıp yazıtipini istediğiniz alanda ko­layca kullanmanızı sağlar. Multiple Master yazı­

tipleri de~iştiriHp tamamen değişik bir yazıtipi

olarak kaydedilebilir. Bu da istediğiniz karakte­ristiklere sahip yazıtipine ulaşmanızı sa~\ar.

Seçtiğiniz yazıtipine b8~1ı alerak

ii Harf uzantılannın boyutlarını ve şekillerini

ayarlayabilirsiniz.

ii Harf çizgilerinin kalınlı~ını ayarlayabilirsiniz.

ii Yazıtipinizinoptik boyutunu ayarlayabilirsiniz.

Multiple Master yazıtıpleri sayesinde gerektiği

kadar ince ayar yaparak istediğiniz yazıtipine

ulaşabilirsiniz.

Özel karakterleri kullanarak da dokümanlanmzıkolayokunur hale getirtpokuyueulannızüzerinde iyi bIr etki bıralmbilirsiniz. İşte degişikyazıtıplerin­

de bulunan özel karakter seçimleliniz:

ii Küçük boyutta büyük harfler x yükseklığine p,öre ayarlanmış büyükharOerdir. Yazılımlardabu tür harOeri kullandıg:ınızdanormal büyükharfler boyuta uydurmak için küçültüıür. Büyük harOerin boylanmnazaltılması aynı zamanda kalınlıgJ. da etkileyerek harOeri gereksiz yerehafifleştirir. Bunun yanında yazılırola ayarlanmış harller çoğu zamandoğru yüksekllgi bulamazlar.

298 Bölüm LV: Belıtronik Çağda Renkler ve Gralikler~~ ~__~~_

...... Eski s,UI figürler kuymklan oLan rakamlardır. Bu tür rabmlar ÇOg-ıı

zaman gereksiz yc:rc iLgi çeker. Eskı stiller en iyi nomwl mclin h;indetarih ve saat bildirirken kullanılır. Böylelikle tarib ve saatin metin ilekanşınası engellenir.

tl Eğ:ik ve genış büyük harfler özenikle büyük boy yazılar i<;in Lasarlan"mışlardır. çogu yazıtipi 12 ya da bu'az daha fazla puntolukyazı içintasurI'd..nrnı~. Bu yazılipleri 72 punlo boyutuna (,~\karıldık.1armdagaripbir görüntü veıir. Bu tür özel harfler ise, sadece 72 puniD ve dalı3

yukarısında kullanılmak üzere tasarımımışlardır.Normal ya:LlliIJle­rindeki garip havayı uyandırmaz ve rahatlıkla kuIlaıulabillrler.

tl Çoklu karakterler ÇO~l\ zaınan küçük boyutta büyük h;oırl1er ve eski stllngürkrle aynı karakter seriııde btlluIltlr1<U'_ Çuluu karakler tek birtuşla iki ya da daha fazla harfi aynı anda yazmanızı sağlar. Çoklukaraleterler sayesidef.l vefl gibi karahterlerin v~ya "fs" iki harfininarka arkaya gelmesindeki sorun çözüıür.

v' Kesirler sacle<:e eski stil figürler içeren yazıtipi tasannıl~wnda

bulunur. En çok kulhuulan baLı kesirleri normal yazıtipkıindedebulabilirsiniz. Dalıa fazlası için özelleşıııiş )'<uıtipkrini lıulmanız

gerekmektedir.

v' Başlama ve bitiş karakterleri üzellilde kelimelerin başında Vf' sonundakulianılınak üzere tasarlanmıştır. Bu karaklerlt:r sayesinde kelimeyezenginleştırilmişbir hava verebilirsiniz. Özelliklt: daveLiye, logo velıaşltklarda kullanılmak içİn idcaldir.

v' Süslü karakterler. metin sonu semlıoUeriya da paragraf arası işaretler

olarak kullaııılabilir. Özellikle bazı durumlarua paragrallar arasındakiekslra bo~luğu lıu karakterler kapayahIliL

Eslu stilllp;ürler ya da küçültülmüşlıüyük harlleı-, özel "Expcıt" setlerindebulunur_ Bunlar yazılımmızmyazıtipleri bölümünde ayn bir yazıtipi ularakgörü,ııürler_ Örneğin_ Minion yazıLİpine:: sahipscn1z ilgili y<:lZltipi wenüsündeMinion OSF (Old Sytle Figures - Eski SLiI FigürlfT), Mininn SC (SmaJl Caps ­Küçli1iülmüi' Büyük HaTtler), Minron Black (Kalın Miniün) Vt~ l\1inionCondensed (Sıkışık Minion) s<ıtıl"lannı görebiUrsiniz.

Dvijru no!ıtalnmavı (",((anmakApostroflar, tire vc tınıük işaretleri: Amatör masaüstü yayıncılık

dokümanlannda apostt"oflaı-yerine düşey işaretler kullauıJır ('ve" yerine 've').Ara cümle ve alıntılan açıp kapatmak için kıvnlIlh alaıılan kullaunıak endo~rusudur. f:3öylcce uku}'lıcuJar alıntıların bai'laııgıç ve bitimini daha kulayb1r şekilde algılal'.

v' Uzun tir'" (-) VC' tIre (-J çizgileıi, aJmtılar: bc.:lii"lınek içiIl yanyanakıılıanılan iki kC:l'iiın çizgisinden (--) çok dal la iyidir. Uzun tire çizgileriparantezlik bjr bilgjdn geldigini Ifade ederken tire, çizgisi ise bir

___ Konu 19: Web ve Ekranda Metinsel iyileştirme

kelime grubunun geldigini ifade eder. Bu i.7aretler hem anlamı

lwb.ylaştmrhcm tl~ sa.lır sanlann;'ı gc:kr:r:k kesme işan-tlerindeıı ;ıyırt

cdilmesini sağlar.

v' Değişile boylardaki oklann kullarıJImasıvcya ilgili iı;;al'et!t'riıı yer alına91

noktalann anlatılrnasımlaaslcrisk'den dahn J;ız;la elkili uluf.

Pnra(jraf baş, büVüfı harfleriParagraf baş harfleri özeL karaktf'rlerc girer fakat bunuıı icin ekslra b.ü­yazıtipi almale zonmda dC'glJsiniz. UU hanler başlıktan paragraf ınC.~lHne

geçilmesi için kullanılır_ l3u J~!t;;:pt.."l her konunun ilk par<ıgı<ıii bu tur harnebaşlar, dikkatinizi çekti nıi? Uç tiptirler:

v' Yükseltilmiş karakterler: Asıl yCUHllll üsıÜne çılmr ve sütuu<.ı beyazbİr bölge sokarlar.

v' Düşmüş karakterler: YazlIlm ana çizgisinin altun iııen bu np, tligersatıriarm çevresine sarılmasıııı sağlar.

..... Sınır ka:rakterleri: Du lipte de ilk b,rakkr soldaki sınırın (ltşma YMılır.

Aşagıda paragraf bUi'l büyük kırılerininHaMI etlein biçimde kıdlarnldığı

anlaLdm1i'tır:

v' Taban çizgisine göre ayarlama: Karakteriı! taullil çizgisi y;:.ı iJle salımı

laban çizgisine (yükseltilmiş) ya da ct.lt :;;atırlmdclll hilinin (m8.ljilıal vedüşlllüi') taban çizgisine göre eşitleniL

v' Boyut: Başanh olmalan için bu haı-nerin sunuuklarımetinde kulbııılaıı

harferden belirgin biçımde büyük alınalun geı-ekmektedlr. AŞlfl süslün; gereğindenbü}"Üle h:-ırılerden, dilekati dağıttıkları iGin lmçıııııı, Genelbir :c.unl.l olajalı b'J harfler biı" satınn üç katı boyda olabilir.

v' Kelime kaydirma.: Büyük ilk harllerle ı.;alışırkenmümkün olduğunca

sözcükleıi kayclmp melnin harCın çevTesIne sarılınasım sağlayın,

v' Küçültülmüşbüyük harflerln kuılanımı: Biiyük ilk hill'"lIn sözr:ügünübu tür harnerle yapa.,,;8..luz, paragrafa güzel bjr geçiş snğl;:ırsınIz.

v' Yazıtipi Çeşidi: Paragraf başı harHeri oluınmaklan çok tatllndığı içInbirçok yazılipi ve çeşidi arasımlan istcdiginizi sC',,-cbilirsiniz. Gcneldc> iyib!r başlangıç yeri ba>;,1tldaı·da kuUandıgımzyazılipiııi kullaıınıaktır

ancak yazılipini sCçerAf'll harfin bir süslemederı (,·01\. haı-fe benze::ınc~;iııe

dikkat edin. Okuyucunwıgözünü I,.-ckıııesini saglayın, kendisiııi e;;il­elmesi,ü değil. Böylcce hmaya yeterli dikkati toplanma~.;ııusaglayabiHr­siniz, aynca sadece paragmJ başı harli olarak kllllaıııııal~ iü:erehazır1anml.ş b~rçok yazıtipi de mevcutıur (Ş~kil 19-4).

2

Bölüm LV: Elektronik Çağda Renkler ve Grafikler ___ I<onu 19: Web ve Ekranda Metinsel iyileştinne 301V Renk ve arka plan: Au tiplerde, özellikle büyüksc, renk kuUanmak

yararlı olabilir, çok kullanılan diğcr lıir alternatif ise, renk skaıa~ım

tersinden yapmaktır (Siyah arka plana beyaz had gibi).

Boşluk Ile (}rafikselllur(}ularEğer üzerinde ça1ışacağınızdokünıan kağıJa basılacaksahaşlıklannvealtbaşlıklann üst ve alt kısımlanna fazlarlan boşluk koyarak çok daha etkiliolmalannı sağlayabilirsiniz. Du boşlukJann yanına yatay çizgiler deckleyehnlrsiniz.

Az önce bahsedilen çizgileri altçizgiyle: kanştırmayın. Sözü edilen çizgilerinkalınlığını. rengiııi ve metinden uzakhgını ayarlayabilirsiniz. Altçizgide ise,ne kalınlığı ne de çiZginin kelimelerden ne karlar uzak olacağtm

ayarlayabilirı;iniz.

Yatay ı..;izgiler çekerken hep mantığınızı kullanın rDu gereksiz hir öneri gihigörünebilir ancak en önemli olan ve uy~ularken en çok hata yapılanlar enbelir~in olanlandır). Örneğin bu çizgiler okuyucunun gözüne okumaengeıırri çıkanr, hu )'Uzden hıınlan alta koymak yerine üste koymayı tercihedebilirsiniz. Üst tarafa koyıılan çl7.giler okuyucunun gözlerini durdurur veyeni bir konuya girdiği için vurgu verir. Aşagı çekilmiş bir Çizgi ise, altkısımla üst kısmın birbirtnden ayn oldugunu helli bel1rs1z ifade cder (ancakgeneldt> haşlıkla paragralin ayn olması pek de istenmez, böyle hir duruınbaşlık paragraf ilişkisini kötü etkileyebilir).

Aynı şekilde bir altbaşlığınüst kısmına altına koyduğunuzdandaha fazlaboşluk koymalısınız. Bu altbaşlığı üst yazıdan ayınr ve altındaki yazıyla

birleştirir.

Para(}raf biçimlemeParagraJlan veya haşlıklan birh1rlerine "kilitıerne~ özelli~ çok işinize

yarayabilir. Birçok yazılırnda artık hu özellik var ve bir başlığın ardından

~Cıen paragrafa kitlenmesini saglıyor. Bildiğ1n1z gih1 Çift sütunlu sayfalardahazen b1r paragraf sağ sütuna geçerken baş1ıg:ı sol sütunda kalabiliyordu.Sözü edilen özcllik sayesinde sayfanm altında tek başına duran başlıklar

ve~'a sayfa sonudaki tek satırlık paragra11.'U' gibi uygunsuz durumları

önleyebilirsiniz.

Birçok yazılımda olan Format (I3içim) menüsünü açın ve Paragraph(Paragraf) sekmcs1nl tıklayın. Burada önünüze gelen kutudaki Keep \IrithNext (Ardındakiyle Devam Et) seçene~nl tıklayın, Böylece ne zaman birbaşlık yalnız olarall. sayfa sonuna gelse, ardındaki paragmfia bcraber birsonraki sayfaya atılacaktır,

ŞekillS'!:

ilk büyükharflerde

kullanılabi­

lecek sUsIUbir yazıtipi:

GoudyInitiBIs.

1[11]11111ii _-11l11 _Iıl1nllılı11._••-

Sözü edilen bu Paragraph [ParagraIl diyalog kutusu bazı önemli noktalariçermektedir, Bunlar Keep Lines Together (Satın Beraber lul) ve Number ofLtnes to Keep Together (Satırlan Beraber Tut) seçenekleridir:

ıl' Keep Lines Together (Satın Beraber Tut) seçenegi işaretlendigindeikisatırlık b1r arnbaşlığı bır satırının sayfa (veya sütun) sonunda di~er ,1salınmn sonraki sayfa (veya ."ütun) sonnnda olması engellentr_}

ii!,,1if~

3O2 Bölüm iv: BelitrOlıik çağda Renkler ve Crafilder _----- - ----- I{onu 19: Web ve ~kranda Metinsel iyileştirme

tl Number of Lines to Keep Together (Satırları Heraber Tut) seçeneğinde

ise, paragrafa başlandıktankaç satır sonra diğer sayfaya {sütunLlloLomalik olarak geç1JcI..JiI~ceğini lanımlarsmız. Örneğin buraya 3değeıin! verirseniz, paragraf başladıktanüç ,,,,atırdan önce sayfa (sütun)df'.gişir~e program, bu panıgnıfı diğer sayfaya olOlnaWI: olarak aLu.

Karakterlerin Deiji§tirilmesiEge!" logolar veya özel başlıklar yapıyorsanız kullandığınız çlz1m progranu(Adaue Illustrator. M:wroınediaFreeIland veya Mkmsoft Word Art gibi)birçok özel cfekle izin vereceldir. Bunların arasında:

...... Y~I7.ıyı u.,;alrııuk veya sıkıştıonak.

...... Açılı Lir şekilde yazmak.

tl Ana çizgl düzenini degişlinnek,

..... Harneri yapıştırmakveya üst üste bindirrnek.

..... Gölgeler ve 6zd d'ckllerle üç boyuLlu veya lW.bartma.lı ctkilFr saglanıak

sayılabilir.

Bu ö,-;cl dkileri istediğiniz g:ibi kullanabilirsiniz çünkü bunların kullanıldığı

yan olmIlmayaeak ~tanlI1a('aktır·'.Aynea sözü edileIl etkilerle oluşturulmuş

yazıyı bir grafik dosyası nlariik kaydedeceğiniz için. kelime işlemcinizde

kolayca yeniden boyutlayabilirsinİZ.

Web Üzerinde Yazıtiplerinin En iIJiBicimde Kullamlması,

K..1.g1t baskı dokümanlard" ça1Lşırken sahip oldugunuz yazıtipi hokkındaki

uzgürlüklcr. çoğu beıgenizi World Wide Web'e [W\\'W} geçirdiğinizde

kaybolur. Unutmayın:

..... Yazıtiplerini kontrol edemiyorsunuz: Iiger tersini belirtmediyseniz vekuılandığullZ yazıtipi sizin sitt'nizi ziyarel eden kişinin bilgisayanndaYOlisa, dokC;mamn metni normal ola.rnk belirlenmiş ya7;ıtipinde

gösterilir. Brush Script yazıtipinde hazırladıgınızbir sayJ<ıntn (örneğin

bir davel sayfası) Traffie yazılipindc çıktıgını düşünseni.2e.

..... Özel karakterler ve özel noktalarna işaretlerindenfaydalanamıyor­

sunuz: Yukanda belirlilen birçok özel karakteıi kııllanamay.sIIlız

ayııca "em~ ve "en" çL;;gileri, apostronar. açlk ve kapalı noklalamalşardleri gibi bir çok özel sembolü de sileııizde kullanma imkanınız

orLadan kalkıyor.

...... Tip büyüklüğüüzerinde kısıtlı kontrolünüz bulunuyor: Yapabllc­cegiııiz şey okuyuC'.unuzun ag larayH..:ısmdaki beljdeınııiş büyükiüğ;e

göre orantıh birer büyüklük ~eç11lek. ÖrneğJn. <Ule<.1.k altbaşhklamıızı

seçilmiş yazıtipinin "Large" (büyük boy) şeklinde yazılmasım

sağlayabiliyorsunuz.

..... Boşlukları kontrol edemezsiniz: HarL çizgi, paragraf ve kdimeleranunndaki boşlukları kontrol edemezsiniz. Paragrallar arası boşluklar

bıraluııak içinse, iki kere' Enter tuşuna basmarm; gereklidir. Bunun dayarattığı somnlam daha önce deginilmişLi.

...... Satır sonları ve kelime kesimi üzerindeki kootrolünüzü kaybedeısi­

niz: YusImıma şeklini kontrol edebilseni7- bile salıra sığarı kelime sayısı

sabr boyutu ve karakter büyüklügü gibi birçok ô,-;cllik fıllernet ayarl:ın

tarahndan belirlendigi il,:in salımı .sonları üzerindekl ctklnizikaybedersiııiz.

A)11ca başlıklarıve altbaşlıklan sundukları mctinle kilil1cme özelliğini dekullanamaz ve bil' sütundan dig('rine atlamadan öm'e bir paragrafa lmçkelime yazılması gfTekl igini de belirleyemez,siniz.

Yukarıda bahsedilen özellikleıinyamilCb W('b ü%erinde baL.ı özellikleri dekolayca kontrol edebilirsinız:

..... Yazıtipi Seçimi: Her nekadar birçok durumda Ganunond, Sahon vcyaPalalina gibi net bir yazıtıpi seçem~senizde, ag- t.anıyıcısırıın Serif veyaSans Seıif bir yazıtipi lcullanacagıntbeHrlebilirsiniL. ço.gu Webyayıncl1ığı yazılımı Sam; Seıi[ Lıa!;'lık1arı Serif metinle kul1anmanı7..a

olanak sagiar.

..... Yazıtip! btiyükıüğü: yazıtipi b'i.iyükıügünü tam {)larak ayaı:1ayam<1Zsa­

nız da, göreecli olarak ayarlayabilirsiniL. çoğu zaman File->PrcfercJl('es(Dr,f'jya->Seçenekler) ya da Edit->Preferences (Düzen->Seçenekler)menülerinin altında bulunduğu varsayılan seçeneklere güre başhklamu­

zm yd da altbaşlıklarımzınstillcıini ayarlayabilirsini:;;. Metninizin F!:erekliyellerini çok küçük, küı;ük, normal, büyük, çok büyük seçenekleıiyle

ayarlayabilirsiniz.

..... Satır Uzunluğ:u: Satır uzunlıı~ımı kontrol edebilmek i<,:ill lablolarkullanabilir veya sütunlarla benzer bir Ftki saglayabilirsl11iz. Bugenelde göı-:dcn kaçınırnı!;' bir noktadır. Hıçkimse çok uzun satırlar

okumak islemez, özellikle de yazıtipi küçül'l: puntoya ayarlannuşı;a.

Satırlanmzmboyunu kliçülterek dalkı okuması kolay sayfalarh<l.{;ırlayabilirsiniz.

...... Paragraf beşı büyük haı-fler: Du tür harfleri varagraf başlanndaboşluk oluşturmak i~'in kuııuııalıilil'siui:;;.Buııu sd.glamak için geneldeelinizde yazılipi aracı olmaz ~uııa o kanıkterin boyutunu büyülerek

LI Bölüm iv: ElelrtnHıik Çağda Renkler ve Gralikler____ _ _ Konu 19: Web ve Ekranda Metinsel ivileştirme 305benzer bir etki sağlayabiliThiniz.Bu dc@;1şiklik satır arası boşluklaıını

kötü yönde etkilese de, çogu zaman elde edılen sonuç buna değer.

tl Yazıtlpi rengi: Tip rengini kolayca belirliyebiltrsiniz.

Yazıtipi eşlcmesl genelde bilgisayarın. bünyesinde olmayan yazıtlpleıini

gö~termek için en yakın göreLılenleriseçip kullanmasına denir. GeneldeHelvetica ve Fnıtiger gibi Sans Serif yazıtipleri seçildiginde onlara benzeyenArial kullanılır. Eğer Garamond veya Palaııtina gıbı yazıtıpleri seçilirse vebunlar site ziyaretçisinin bilgtsayannda bulunmuyarsa o zaman nispetenonlara benzeyen Times New Roman varsayılan yazıtipi olarak kullanılacaktır.

Yukandaki kısıtlamalardoküman olarak görmek İstenıldJğındeyanimetindeki karakterler normal bır dosyada saklamyorsa orlaya çıkar. Böyleblr dunımda yazıtipi seçenekleri degil sadeec metin dosya ile iletilir.

Eger zlyaterçilerlniz yapıtlarınızı Orijinal haliyle görmesinI istiyorsanızonlan.Adohe Photoshop gibi btr resim programındanfaydalanarak grafiksel bır

dosyaya dönüştürebilirsiniz.Böylece Web üzerinde olmanın dezavantajl:1nn­dan da kurtulursunuz.

Ne yazık ki graflksel yaklaşımın kötü yanı biligisayara gön'intülenmcstn1nuzun zaman almaBıdır. Özellikle stz sayfiınızı son konfigürasyondahazırlannşsanızve ziyaretçiniz dp. 28.8 kbps'lik bir modemle bir 486'danbaf,lanıyorsa sonuç bilgisayarın killenmeRine kadar varabHir. Bu sebeptenana başlıklardaya da çok önemli metinlerde yanlış kelime kesimlerine engelolmak için uygulanan graflk metodu sayfanın genel metninde pek tcrcihedilmez. Web de hız herşeydir. insanlar sitenize girerken belderlersesıkılıp gidebilirler.

i:

[ Yazıtipi uyumluluğunun sağlanmasıişte size hem kağıt baskıda hem de Web üzerin- ya ayarlanmış olmasına rağmen belirgin biçimdede altbaşlıldan etkinleştirmenin yolu. Herşey bu büyük görünecektir. Yazıtiplerindeki değişiklik

konuda daha önce tartışılan Serif ve Sans Serif yeni metni üst taraftan koparıp başlığıyla birleş-

yazımplerinin kuııanılmasıyla ve x yüksekliğinin tirmesinin yanında, okuyucunun dikkatini deayarlanmasıyla ilgili. gereksiz yere dağıtmıyor. Aynı punto değerine

Altbaşlıkların x yüksekliğini sunduklan metne lörnek!e 12l ayarlanmaları sayesinde a~başlıkgöre ayarlarsanız, kağıt baskı ve Web doküman- sundugu metne yapışarak anlamı desteklıyar.

larınııda dramatik bir iyileşme sağlarsınız. Basit- Eğer Sans Serif altbaşlığın boyunu 9 puntoya in-çe kullandığınız metne ve onu sunan attbaşlıkla- dirirseniz 12 puntoluk metne çok daha yakı~Jğını

ra uyan x yüksekliğini deneme yanılma metoduy· göreceksiniz.La bu~un. Biitü~ ~u değ~şkenıer genelolarak kul- Web sayfası yaratmak için kullandığınız yazılı-landıgınıı yazıtipıne baglıdır. ma da bağlı olarak bu teknik çek daha güzelNormalolarak 12 puntoya ayarlanmış bir genel görünen dokümanlar yaratmanızı sağlayacak-

metni 12 puntoluk Sans Serif bir altbaşlıkla sun- tır. Okuyucularınız altbaşlıkların normal metneduğunuzu düşünün. Sans Seriftürü yazrtiplerinin göre daha küçük oldugunu farketmeyecek an-Serif türü yazıtiplerino oranla daha büyük x yük· cak sayfayı daha bütünleşmiş biçimde göre-sekliği olması sayesinde attbaşlığınız aynı punto' ceklerdir.

çogıı seıVis bürosu kendi geniş 1)rpeI yazıtipi kutüphanesini oluştunnllş­

lur. Daha da önemıısı indirilmesi ve ba;>;ı dunımlarda kullarulması zorolduğu için çogu büro Tnıc 1)rpe türundeki yazıtipleriyleçalışmak dahiistemez.

'''Tasanmcı miyoplug:u"ndan k..'lçımn. Siz tasanmınızı yaparken] 7 inçlikmonilörlerde çalışabilirsinizancak ziyaretçileıiniZçoğu zaman 14 inç ya daen fazla IS inçlik. monitörlerde sayfanızı inceleyecektir. Bu boyutların

yanında karşı bngisayardaki çözünürlük ve renk seçeneklerl de sayfalarınızı

kölü etkileyehilir.

Hant)i Yazltipi Biçimini Kuffanmaf"JlmlGenelde iki tür yazıtipi vardır. YazıtipI seçimlerinizi metni nerede kullana­caksanız ona göre yapmalısınız.

TlJpe IlJazltipiEğer dokümanlannız bir servis bürosunda yüksek çözünürlüktebasılacaksa.Type i türü yazıtipleriniseçmelisiniz. Grafiksel sanatlaralanındaAdobe Type1 tam anlamıylabİr standart haline gelmiştır.

TrueTIJPe 'Iazıtipi

. TmeType yazıtiplerinieger Web'de yayıncılık. yapacak~anız kullanın. Buyazıtipleri1)rpel türu Olanlar kadar geniş olmasa da. binlercesi bulunmaktave her geçen gün yeni TıueType lüru yazıtipleri piyasaya sürCtlmektedir. ButÜr yazıtiplerinin tek dezav::ı..ntajı. eski ~ıil figürlerde ve küçültülmüş büyükhurnerde gerekli karakterleli kolay bulamamanız.

TmeType türü yazıtiplennin tercih edilmesının sebebi. bilgisayann bunlanekrana yansıtırken üzerlerlnde minimal degişikltkteryapılmasına izinvermesidir. True1)'pe yazıtiplerl özelliklerde Serielerde ve ince çizgilerde eniy1 ayan yakalamak. Için bilgisayar tarafindan biraz değ1ştiriltrler. Egerdokümanınızçok yüksek çözünürIiikte basılmayacaksabu degişiklikter

okunaklılığ"ı1y1 yönde etkileyebilir.

Aynca şu anda birçok fırma ağ üzerindeki dokümanlarda TnıeType türüyantiplerinin sayfa ile beraber )'Üklenmesi konusu üzerinde çalışıyor.

306 Bölüm IV: Elektronik Ç;ığıla Renkler ve Grafikler _ I(onu 19: Web ve Ekranda Metinsel iyileştirnıe 3- --

lruelype ile lypelHer Typel türü yazıtipi bilgisayarımza yüklen­diğinde yanında üç tip dosya getirir; Yazıtipini bil­gisayarınızın ekranında göstermek için bir".PFM" dosyası, yazıtipinin kuHanlldlgl bir metinyazıcıya gönderildiğinde yazıcının harileritanımasını sağlayan bir ".PFB" dosyası VE! diYer·lerine göre daha az kullanılan esk.i (Windows ön­cesi) programlar için bir ".AFM" dosyası.

TrueType türü yazrtipleri ise biraz daha basittir.Bu tür yazrtipleri için hem ekranda hem deyazıcıda (.TIı dosyaları kullaııılır.

Buna ek olarak TrueType yazrtip!erincJe belirlidurumlarda bilgisayar ekranında en iyi verimisağlamak için küçük değişiklikler yapılabilir. Butüryazıtiplerinin Web sitelerinden kolayca görün~

tÜIEmmeleıi. için değişik yol:ar araştınlmaktadır.

...... Kelime kesimi - ilgili metın parçasmrla açık. vcya kapalı

...... Üst boşlukmiktan [ba:,,;1i.k ve altbaşlıkları ustteki metinden ayımn

boşluk)

...... Alt boşluk miktarı (sola yaslanmı~ sağ tarafı düzens1z yazılar i\'inparagraflar arası boşluk miktarı fazla olduğunda)

...... Paragraf kililleri, metne yapıştır ve satırlara yapıştır seçenekkri

...... Madde imleri ve paı-agrafın ne karlar içten başlayacağı

...... Numaralama (başlıkve seviye numaralan için)

...... Renk

...... fl.killin üstünde ya da altında bulunan yatay çiL;giler gibi gral)ksclvurgular.

Etkinlik ele TutarMık: Stifferin KullammıHangi yazı şeklini vr:y::ı. tipini kullanıyor olursamz olun stiliere Imnlaı:ı.

ad~ıpte etım::ııiz gerdur. SUller genelde "usLalar için" gibi görünse de, buhatalı bir dü.şüncedir. Bil' doküm~U1dabirden çok yazltipi veya .~eltil

kombinasyonu kullanan herkes. stıller belideyerdc zammı k..'l.ZanabiHr.Örneğin ana ha.şlık. altbaşlık ve gencl metninizi ayn ayrı stiııere

uydunırsanız, aralanndaki hem bü)'üklük hem de yazıtipi farklannı tek birtU:$la ayarlayabilirsiniz.

Stiller nelerdir?5tiller YaLıyla ilgili çeşitli bilgilerin (yazıtipi, büyüldüğü, ren/1), yaslanması,gibi) daha sonra tekrar kullanılmaküzere toplandıgı küçük rlosy<ıbrdır.

Başl<ıngıç ol<ırak sUnerinize anlamh isimler verin. Hangi tip yazılarda

kullanıyorsanız onunla ilgili bir isim en iyisidir. Örnek olarak seviye 1. baş­lık; seViye 2, altbaşlık, ana metin, lıste vs. gibi isbnler verilebilir. Bazı

eklenebil1neeek biçim bilgHeri ise şöyle sıralanabiUr:

...... Yazıtipi {Küçültülmüş büyük harfler ve eski stil figürkr 1\:1n ayrı sOllerdahil almak üzere)

...... Yazıtipi büyüklüğü

...... Satır arası boşluğu

...... Yaslanma

...... Harf arası boşluklan - Normal, sıkışık veya aynk

İki tip stil bulunur:

...... Karsktel' seviycsinde: Tip h(ıyıı. aralıklılık ve renk.

...... Paragraf sevlyesindc: ilk salır il;edelc YM1. sanr aTalıkiarı, paragrafkjlitleri. harner arası boşluklarve kesmeler gibi.

13u iki sul türü karakter seviyesinde blçimlemderi kısa metinlereuy,glıl:ml<ınızı sa;;tlar. Bımlara örnek olarall. küç(ıllülmüş büyük harller ya daeski gOl ngtirlel'le y:::ızılan aııa b<J~llklal" vcrikbil1r. Böyle hir durumdapamgrafıngeri kaL,m kiSLIll nonildı metin şeklinde bulunaçaktır. Degişik

yaziLİyinjn kull:1mld1j:!ıbellr;l .'lcçllıniş kclııneler dışmda bütün metıııııizde

harfve satır arası boşlukl«n lutarlı kol1aıuııayadikkat edin.

Stilieri ulJ9u(arken zaman kazanmakStiller sarleee duzeni garanti altına almakla kalıIkIZ, yazınızı yazarkt'IlyapahileeeginiL; kınCı ve çok kötü hatalardan sıyrılmanızıda sağlar. Böyleceyazınıza başladıglIllzda 10 alan yazıtipI hüyüklügünü yaLının ortasınrla 12'yeçevirip öyle bitirdiğinlzde \'eya kesme işarellerinikoymayı unuLup sonradanaçtığınızda oluşabilecekhatalan otamaLik olara1\. engellersİniz. Gem~ldp Stiluygularken kullanabileceginiz iki yol vardır.

...... Otomatik uygulama: uBir sonraki paragrafm stili" komutunuverdiğinizdedegişik stilleri ayarlayıp bunların belirli bir başlıktan sonrauygulanmasınısağlayabilirsiniz.çogu prognmıdCl başlıktan soııra EntertU'7una basmanız ydpcektir. 13u araeı kullanarak ~enel ındin stiJiııiıl

her altbaşlıkt..'ln sonra oLomaUkıIk1.UuygulanmaslJll sag:lcıyalJiliısiııiz.

Bölüm LV: Elektroııik Çağda Renider ve Gr.ıfilder _

.,i Klavye kısayattar.: çogu yazılırndaklavyeden kısayanar kııllanamk

sUlleri uygulayabilirsiniz. Command-Alt-Shift tuşlarını basılı tutarakba~mc'ağıl11zdığer tuşlarıa bu kısayoUan uygulayabiıırRln1Z.Örneğin

A1t+ 1 Başlık seviye l'i tfade ederken .Alt+N ana (normal) [annaimmuygulanmasınıgösterebilir. Birçok degişik programın bu konuda değişik

kombinasyonlan vardır.

StilIeri uygulamak pek çok şekllde zaman kazancınayol açar. En önemliolanı aynı stili birçok kişinin kullanabilmes1dir. Böylece bir şirket çalışanlan

ag üzetinden, disketlerIe veya Internet aracıhgıylahep aynı tür dokümanıkuııanahnır.Bu sayede heın gereksiz zaman kaybı önlenir, hem de ortak birşirket sıili oluşur. Aynea elemanlan gereksiz denenıelerdenkurtararak vakitve yaratıcılık israfını önler.

,,.i[

iit'ı,rı

t

Bölüm V

"ON"lann Bölümü

Rich Tennant

"S,ANA BiR MiLYON KERE SÖYLEDiM -'''EŞALEANIMASYONLARINI WEB SAYFANDA GOSTERME

DiYE!"

8u bölümde...t=ğer url' "on"a ihtiyacınızvarsa doğru ycnlesiniz~~ün araç, on gerçek, herşeyden on tane. Du iJölümkitaptaki konuların ufak hir özetini yaptlgı gibi <n'ncahiçLıi.r bölCunle tam olarak ilişkili olmayan bilgHe;"i eleiçeriyur. Du bölüm benim en çok sevdikIcıimdenvegenelde en önce bu bölümü yaz;:ınııı.

Konu lO

Denenmesi Gereken On Web Aracı

~: ,

8u Konuda" Web tasanm yazılımları

Ekr,uı yakalama programları

Renkli mürekkep püskürtmeli yazıcılar

:Resim editörleri

Örnekleme programlan ve dip art

~" Tarayıcılar

ıC Tablolar ve çerçevder

HarckeL ve ses

Adabe ıkroLıai

Aşağ"ıdaki araçlan kullanarak Web"de keııdinize kolayca bir yeredinebilirsiniz ve bir kez silermi oluşturdukıarısonra tasarıııı

bcccıilcrinizi geliştirmek çok Ilaha kolay olacaktlr.

..... Web tasanm yazılımları: Eğer ilk Web sitenizi oluştUrlıyorsanı?;

Microso1t Publisller (eğer Wındows Iml1amclsıysamz)vc 1\dobe PageMill(eğer Applc Maein~osh kullaıuelsıysanız) gibi prograınlan inecleyiıI. Uuprogramlar iyi sonuçlara giden eLi kolay yollaı-dır.

• r...hcrosoft Pı.ıblisher 97, Web sUenizin h:,:crtgine ~örc !'IIze sorularyörre!tcn ve verdiginiz cevaplara güre siLeni;;:i ohısllınlIl

sınirbazlara sahiptir. Bu programın en kmC'i aVi.llll~\il nlaıı

~ihirbazlar size, siLeniLin görünLiisü. iın;jjı ve veJ"ecegi me!ı[l.i

hakkında sonuar sorarak temiz bir şablon olııştllrıırl::ır. D;ıtıa

sonra bu şablonun gereken yerlerine bilg:lerinizi yapıştırıpsitenizioluşturabilirsiniz. Pııblisher 97 :'lynca Laranıııış

fotograOan gerekli resim biçilerine de dönü.';ilürul".

• Adobe PageMillIse. masaüstü yayıncılıkyazılımlany(;ı bir sayboluşturuyorgibi bir .site oluştunuanızı sağlar. Burada "negörüyorsan onıı ::ıtırsm" mantığı çalışır. Pub1isfH'1" 97 gibiPageMill [te: [:-ıranm!.'] foıo~r<ınarı gercidi biçime dünüı;;ıürür.

Bölüm v: "ON"lann Bölümü ---

• Netübjects FusİOIl da Ilpkı PageMaker gibi çalışan yeni bir Webtasanm progranudır. Pag~M::ık~r'daçalışıp da Web taBanınma

geçmek isteyen masaüstü yayıncılan için idealdir.

V Ekı:an yakalama programlan: Şu ana kadar farketmişsiniıdır,bir Websayfasını bastrgınızda genelde arka plan kagıtt.1. göıüı~ez. Daha da ötesieğer sayfa Frame'krdcn oluşuyorsa sadeee aktif olan Frame basılır vebütün pencerelerin birarada nasıl durJu~nu göremezsiniz. Bir ekranyalmlama progranu ise o anda ekrandaki bütün parçalan içeren statikbir resim oluşturur. Böylelikle bütüu Frame'leti arka planla berabergörursünüz.

"" Renkli mürekkep püskürtmeli yazıcılar: Siyah beyaz bir lazeryazıcınız oLsa da rcnkU mürekkep püskürtmeU bir yazıcı almayı

düşünmelisiniZ.Bu yazıcıyı kullanarak renkli dokümanlanıuzı kağıdabaRablltr ve böylece orılan ekran üzerinde oldu~undan çok daha etkilibiçinıde düzeltebillrstniz. Renkli bir yazıeı aynca rakiplerinizin sitelerinikağıda basıp kolayca özelliklerini öğrenmenlzi de sagıar. Onli:l.TInmetodlarından hangileıinin ışe yarayıp bangilerinln yaramadığınıçokdaha iyi biçimde <'Ullayabili~iniz.

v' Reslm editörü programlan: çoğu zamarı anneannenizi Bill Gates'inyanına koymak gibi ilginç işlerde kullanılsa da Adobe Photoshop veCore! PHOTO-PAINT gibi resim erlitörlerinin en önemli özellig1 metniayarlayıp grafik olarak saklayabilmeleridir. Metinlere arka planckleyeb1lir, kabartma yapabılirve gölge etkileıini kull::mabmrsiniz. Buteknlkleıin tutarlı kullanınıı siLenizi etkIn kılabilir.

v' Örnekleme programlan: Microsoft WordArt (Microsoft Word veMicrosoft Publisher ile beraber sahlan), Adobe mustratar, CorelDRAW veMacromcdia FreeHand gibi örnekk:me programları normal metni gererekya da bükerek ilginç etkiler oluşturmanızı sağlar. Bu programlarayrıca de~şik yazıtiplerinide beraberlerinde getirirler, böylelilde yazıtipi

kütüphaneniz daha da genişler.

v' elip art: CHp art uzun bir yol kalederek siyah beyaz basiL resimlerdenşaşıran yüzler ve sonı işaretleri tarafından sarılmış figürler gibi sondcrece karışık renkli resimlere dönüşmüş durumda. Bugünün elipart'lan LstediğiniZher türlü duyguyıı okuyuculannızla-ziyardçik:rin:lzle­kolayea paylaşmanızı sağlıyor. Clip art aynca Web sitenizde kuııanabil~­

ceğiniz dü~e ikonlan da jçeıiyor.

Konu 20: Denenmesi Gereken On Web Aracı

v' Tarayıedar: Bir resim tarayıcısı kendinizin, çalışanlarınızınveyaişyerinizin fotoğraflarını lararnamzı sağlayarakWeb sitenize kendinizdenbirşeylerkatmanızayardımcı olur. çogu tarayıcı düzgün yüzeyUolmasına rağmen 35mm ya da negatif filmleri tarayaıı türler debulımmaktadır.

Bunlann yanında tarayıcılar sayesinde ımzanlZl da dijitalortama geçiripsitenize kişiliğinizi daheı etkin biçimde katablHrslniz. Bir optik karaktertanıyıeı programa sahipseniz, kağıt üzerindeki yazılan dijitalortamageçirirken çok büyük bir kolaylı,ga sahıp olurswlUz. Bu yazılım klavyebaşında geçirilecek saatlerden sizi kurtarablUr,

v' Tablolar ve Frame'ler: Tablo ve Frame'ler sayesinde görselolarakçok daha hoş siteler yaratabilirsiniz. Ta blolar Microsoft Word ve CorclWordPerfect gibi kelime işlem programlanm kullanırkenyatay ve dikeyparçalann sayfaya yerleı?tirilmesindebüyük kolaylık saglar.

Fraıne'ler biraz daha gelişmiş parçalardır. Franıe'ler sayesindekullanıcının ekranında 1k1 veya daha fazla kaydınıabilir pencereoluşturab:lltrsiniz.Orneg,in şirketinizin logosunu ya da kendi adınızı

sayfaııın üst klsmma ayrı bir Frame olarak yerleştirebUirsiniz.

Böylelikle Web sitenizin ziyaı'etçisi ne kadar derine dalarsa dalsmşirkctin17jn logosunu ya da isminizi her zaman görecektir. Aynı metodugezinme araçlan için de kullanab1ltrsiniz. Bugün çogu sitede içsayfalara uzanan baglantılarher zaman sayfanın soluuda kalıyor.

İlk zamanlarda Microsoft Wom gibi kelime işleın v~ya Publlsher 97 gibibasit seviyeli ancak pekçok özellik içeren sayfa tasanm programlanylason derece güzel Web sayfalan tasarlayabi\{rsinlz aneak işte ilerledikçePageMili veya Fusion gibi daha geUşmiş programlara ihtiyaçduyaeaksln1z.

v' Hareket ve ses: Web sıtenize kolaylıkla hareket ve ses ekleyebilirsiniz.

Hareket yanıp sönen "İşte burada!" veya kendi etrafında dönen "Burayatıklayın" gibi yazılar halinde olabilir. Hareketli öğeler kullanıeının

dikkatini çekmekte en büyük önceliğe sahiptir.

Ancak btmlann yanındabaşanh olmak için son dere~e dikkatualmalısınız. Sitenlzde çok fazla hareket gereğindençok dikkat çekipziyaretçınin asıl önemli noktayı kaçırmasınasebep olabilir.

313

Bölümlı: "ON"lal1~ Bölümü _

Aynca harckelli dosyalar diğer dosyalara göre çok thıha büyükboyullura sahiptir. Eğer zLyarelçüeriniz son yazılım ve donanımı

kulh:u1ll1lyorlanıa bu hareketli ögeleri hem inctırlrken hem degöıiinlülerken zorluk yaşayacaklanlır.

Silenİze hareketin yanında ses de ekJeyebilirsiniz, Ses belirli bir C1rkapkın meIodlsi, bir "J-io:;ıgeldiniz!" sözü veya sitenİn içerigini 3t;lkLıyun

birka<,' cümle olabiliL $eşiniz mcsajınl7-;1 klşiliginizl kaLacakLu',

Silenize eklcdlğiniz sesleri duyabilmeleri İçin ziyaretçnetin1zin sörfprogramlanna RcalAudio gibi eklemeler yapnıalan gerekmektediı",Bu yüzden eğer silenize ses ek1ediyscniz. ReaIAudio veya benzeı1 blrprogranıIIl ücretsiz olarak indiIilcbilccegi sitelere lil,ık koymalısııuz,

...... Adobe Aerobat: Bazen okı.ıYl.leularımzlJ1gazetenin eski sayılan ya daeski belgeler gibi dalm önceden biçimlp.nmiş dosyaları indinnelerigerekebilir. İşte böyle bir durumda Adobe Acrobat yardımmuayetişiyor,

Bu programla kaydedtlmişdosyalar hangi tür olurlarsa olsunlar yazıtipi

ve benzeıi özell1kJerlp: beraber kaydedilider. Bu sıyede başka bir AdobeAerobat tarafmdan açılaıı dokümaıılarınızdaharf. saLır ve paı·agraf arası

boşlukJan veya yazıtipiyk ilgili. özellikler değişmez;.

Adobe Aerobat Rp:ader'ıW'WW_odobe.com adı'esİndeıı ücretsiz olarakindircbllir3iniz. Eger ziyaretçilerinızinişleıini kolaYI8.~tırmaki~iiyorsaııız

siz de siknize bu adrese giden bir link koyun.

Konu 21..Yapm~zı ve UretiminiziHızlandırmamn On Yolu

Bu KonudaStillerin, kısayoUannve şablonların kullanıını

Araç çubugunu"un düzenlenınesi

., Kelime işleme

Yararlı fonkSiyonların öğreıliıni

.. Ö:;;etlenn oluşturulması

Ttsarıııı tekrar gerektiren bir işlemdir. Ne kadar hızlı çalışırsınıız, dolCüınarııoızda ince ayarın yapılınası için o kaclaı' çok zamanınız olur.

Bu da calw_ slzt utandıracak haf.ı.lr.In engellemenizi sağ)u]". Bu konuda hemkağıi baskıda hem de Web üzennde ışe yarayacak güvenilir teluıikJel'

bulacaksınız.

Yazı Stifferini KullanmYazı sUllen tek bir fare tıklamasıyla mplnc (;uklu düzen seçenekleriniuygulamanuı saglar. Örneğin:

f/ Yazı stiHeri bazı temel düzen seçeneklcıinesahiptir. bıınlar: Yazıtipi,

yazıtipi büyüklüğü, yaZltipı stili, mp.tin nstü ya da aıl çizgilerI, harf arası

bo.'~luklan, keiimdcıin kesilm<:Bi.

f/ Altba~lıldamH:lLolomatik olaral{ nUlll<lJ·<.llayabHiL daha d<ı öııcınlisi

~IIletne yapıştı!"'· seçeneğiyle altbaşlıklarmsunduklan mctindeıı

aynllnama1.--ınmsağlayabilirsiniz.

f/ 8n' paragı·afın iki süLıma bölümneden önce sahip alına,";! p;erekcıı

miılimum sayıda satırı belirieyehllirsilliz. Böylece saylalann vcyasülnnlamı üstünde ya da altında izoll" satırlaı· uluşmasını

erıgel1eyebilirsiniz.

Bölüm V: "ON"lann Bölümü _

Stifferinizi OtomatikleştirinStilieriniZI ayarlayıp birbirlerini otomatik olarak izlemekrini sag-Iayabiliffiiniz.ÖrnebTin, altbaşlık stınerinizi ayarlayıp her altbaşııktan sonra Enter (Ya daReturn) tuşuna bastıgtnızda yazıtlpinın normal metin yazısına dönmesinisağlayabilirsiniz.Dir başka uygulama olarak da her nottan sonra açıklama

stlllerinin seçilmesi olabilir.

KısalJol Tuşlarmı KullanmKısayal tuşlannı kullanırsamz her stil de~işikligi için elinizi klavyedenkaldınp, btr menüyiı açıp ardan gerekli stili seçmenize gerek kalmaz.Örneğin btrind sev1ye başlıklar için Ctrl+1 (ya da Command+l -Mac'tekikontrol işareti) luşlannı kullanabilirsiniz.

KJavyedekl tuşları kullanarak metin seçimi yapmak (Ctrl, Shift ve ok luşlan

kombinasyonlanyla) fareyt kullanarak seçim yapmaktan çok daha kolay veluzlıdır.

Şablonlardan KorkmalJm

_ ,Konu 21: Yapınızı ve Üretiminizi Hızlandınnanın On Yolu

Araç Çubuiunuzu AlJarlalJmçoğu program menülerdeki çeşitli komutlann kısayol düğmeleriniaraççubuklanna koymanızı saglar, Bu şekilde zaten var olan araç çubuklarını

deg-iştirebillrya da yeni araç çubukian yaratabilirsiniz. Bu şekilde bır

komuta ulaşmak fare LLe ulaşmaktan çok daha pratik olacaktır.

ParaiJraf DilJaloiJ Kutusunu UnutmalJmMasaüstü yayıncılık yazılırnlanndak1paragraf diyalog kutusu saatlertniZİ

boşa harcamamza engelolur. Bu diyalog kutusundaki seçenekler sayesindedokümana uygulamak istediğiniz biçimleri metni yazarken uygularsınızvedaha sonra dÜ2eltnıeleryapmanızagerek kalmaz. Örnegin altbaşlıklarm

"metne yapışıır" seçenegıni işaretleyerekmetin ile altbaşlıklann aynlnıasına

engelolursunuz, böyle1Jkle yazma işlemi bittikten sonra aynk altbaşhklarnemetinleri arayıp düzeltmen1ze gerek kalmaz. Paragraf dıyalog kutusununsagladığı kolaylıklanbir ya da iki sayfalık bir dokümanda degtl yüz sayfanın

üzelindeki dokümanlarda daha iyi bissedersinIz.

YapiŞiırma Talıtasım Kullanm

317

Şablonlar sayfa sınırları, sütunlan ve yazıtipleri hazır "boş" dokümanlardır.

Du dokümanlan projelerinizdeki deglşjkl1klere göre ayarlayıp

kullanabıIlrslniz. Her işe başlamadanönce sayfa. sütUn ve yazı

ayarlamalannı yapmadan işe direk bu şablonlarla başlayabilirsiniz.

Örnegin, iş gazetesi şahlanlan nk sayfalannda isim plakasının ve içindekıler

bölümünün koyulacagt bölgeler içerir. Arka sayfalannda ise, postalamabnglsi bulunur. Bu şablonlan kullanarak sadeee elinizde olan bilgiyi ekleyipgazeteyi çıkarabilirs:ln1z.

Microsoft. Publisber gibi programlar kendi şablonlanm içerirler. Kendışablonlanııızı kolayca yaratabilir ya da başkalanndansalın alabilirsiniz.

Microsoft Publisher 97 ve Adobe PageMaker gibi sayfa yapısı pro/{ramlnıı.nı

normal kelime işlem programlanna tercih etmenizin temel sebeplerininbaşında yapıştırına tahtası gelmektedir. Yapıştlrına tahtası sayesinde, metnive grafikiert sayfa sınırlan dışında kalan ancak ekranda hala görülebilen birbölgeye taşıyabilirsiniz. Bu teknikle sık kullarıdığullZdegışik ögeler herzaman elin11.in altında olur ve uzun dokiiınanlanaramadan gerektiğiyerebu öğeleri yapıştırabUirsin1z.

Sık kullanılan grafiksel öğeleri ve metni yapıştırmatahtasına aktann,böylelikle her seferinde bütün dokümanınızıistediğInizibulmak içinaramak zorunda kalmazsınız. Bunlara örnek olarak firmanızın logosu,kredi kartı logosu, yazının deitişik parçalarını açıklayan bölüm başlıklan

gibi öğeler verilebilir.

Kelime islemeinizi Kullanmi

DÜşUneeleliniz1. b1r kelime işlem programında dile getirin ve bu dosyalansayfa yapısı ya da Web sayfası hazırlama programına aktann. Metin gözönüne alındığında kelime işlem programınız, sayfa yapısı ve Web sayfası

:18 Bölüm v: "ON"lann Bölümü

hazırlama programlanndım çok daha etkindir. Kelime işlem

progra.mlarınızda ç.ok daha güçlü bir kelime ve gramer konlrol etinefonksiyonu vardır. Ayrıca ı"eiLnıc sayımını ve laşı-bırak LÜl"Ü işlemleri dekelime işlem programlannda i;ok daha etkili biçimde yapabilirsiniz.

Kelime işlem programlarında kontrol tuşu ve [are lLklanıalanylabir kelimeyi,bir elimky; ya da bir paragrafı kolayc8. seçili hale getirebilirsiniz. çogu :::iayfayapı:::ı prugr~llllLtllll bu tür Özellih..h:ri yuktur.

Bunların yanında kelime işlem programlannda plan ya~ınak çok dahakolayCılL ı(üçük yazıtipinde iki sütundan oluşan bir dokümillll sayfa yapısı

ya da Web :sayfası programında oldugu gibi göıilp plan yapmak son derecezordur. Ayııı doküman! kelime işlem programlarındakolayca iııcdeyip

kağıtta nasıl duracağuu ayarlayabilirsiniz.

FaIJdal1 FonksilJonlart AraştIYmPrograınl~ua eklenen fonksivonlar değişik şekıllerde olabilir. Bazıları

programın üreticisi Olan fır{na tara1111dfl.n ~luşlurulmu:;?lLtr ancak bı.ınlanalmak için (~k ödeme yapmanız gerekjr. !:lazılan ise bllinen yazılıma ele olarakdiğer şirketler lmafmdan ha21rlaıımll;illI". ÖrrıeğinAdobe PagcMakcr içinhazırlamın ~pll1g-tn~ programlarıya da Quarkk"P:ress için ba7.ırları"l..n

"exteıısions" isimli programlar bazı özelleşmiş işleri kolayca yapmanıZl

sağlar. Sayfanın içeriğine göre değişen yazılar yara/ab ilir veya bütünsayfalarımzin lek bir büyük boyutlu sayfada çıkmasmı sağlayabllirsiniz.

Küçük Modeller HazırlalJtnCogu sayfa yapısı programı 2. 4,8 veya 16 sayfayı aynı 2L5x28 cm'lilckağıda basabileC'p.ğ;iniz küçük modelleri hazırlamamzaolanak tanır. Bnınodellerl kullanaralt ukuyueulanııızınsayfalan ı.;evirirken neleli g'~ırf'eegini

inceleyebilirSirJiz. Sayfalannızcia tUl.arlıh.guı sağlaıınıası ve görsel sıkıt:ılığm

engellenmesi çok daha kolayolur. Mudeller ayrıca sağ ve sol sayfaların

uyLlmluluğıınun<ı.yarla.rıınasınave ıkı sayfanın eşil görsel önCilıe sahipolmasının r:ngellerıınesindede işe yan\rlar.

Konu 22

Gözardı Edemeyeceğiniz

10 Tasanm Gerçeği

Bu KonudaHedcf kitleniZl asla unulmaym

Mesajmız kcndisini göstersin

i lerşeyi basit ve açık hillc gelirin

RekabeUe rakiplerinlzin önüne geçin

T'::an~ube~eıileriniz tnsanrnı pazarlaıııanmbir uzunlIsı olarak gönlıiğüııüı;, :urece gelışmeye devilllı ederler. Pazarlamak, iı:ıtcc\1ğlnlz malın -bu

dunj_nıda rrıesaJıııızın-onu satınak isledigiııiı kl~l j';in çekiciliğini llJüırıltün

oldugl1ne~.artınllakur. Aşagı.da nçık1;:ıy,lı'ağ;IIU pazarlama gen:~ıclcri Iıenı k8ğıt

baskı dokumaularda hem de Web lJ.zp.riııdr: gcçcrHdir.

insanlarm Zamanlartna SaIJ91 GösterinH1.Zlı olun. İşinizi çaL,uk ~i~irip ln5an1an fazla ıne:,;gul elmryin. Unutmayın.okuyucular ve Web ,sıtesı zıyaretçilerinin her Zamall acelesi vardır. irısanlnnn

zamanı ~crçelcten azetLl' ve siYjn yazıııız hakkında vereedueri birokuyııp-olcıınlflmak;:·IT2Jllll deslek!eyccek !lf"rşeyi hız.ll('a kafalannaçakmalısınız. böylece okunı::!)'a karzıı verenlerin daba çok zamanını atınayıgaranti edeb.ilir.siruz.

Okuyun.ıl~~ ~.ıcsaJınızl kaı-ışık anlaması <-Dr bulmamalıdır. noşlu,~u bulsayfalar. buyuk ba~lıkhjr, sık alt başlıh.lar ve sayfa h:! yazı1;ırı Okll\'ıwıı!ann

~onu~yu daha çabuk aniayıp size daha yak.ııı olmaJmlIll 5agl<'lr. iyl'kullmııhl1lş

ılk cıınıkleı ve alıntılar geıeldc okııyı.u.:ulann gözlt~riııj paragmfm gcri kalmunac10gm çeker. yani mesajımznı saklı olduğu yere.

c~;c, bL~yük ve ger~ks:z, reS!lI.ll:~·i~:siLenizde lmllanıııaYl11. Bunlar hcııı yiıvaş~lL~enır, ~.em de )c\ı.::nl bilgı sagl<ııııazlar. KocA.man kıgonıızu ş<:ty-ıanızın

ıısıuı13e gormek size gurur vereceği tesindir ama ziyarcrçl1clinizin ondarı eldeedecegı tek yara.!', uzun bir bck1eme sürc:ji ve lmnıınla heralın ar/an tCıefon

ve servis sağlayıcı Ücrelleridir. Pck çoğu da Lu konuda fazla sabırh ohuuyarlar.

Bölüm v: "ON"lann Bölümü -----------

Kime Seslenmek istedi9.inizi UnutmalJmHızlı, kolayokunan mesajlar her zaman daha çok okuııur ve hatırda kalır.

Bunun ıçln hep "Bunda beni ilgilendirecek ne var'?" sorusunu ziyaretçilerinizadına kendinize sorun ve olabildiIDnee cıkareı olun. Hedef kitlenizinisleklerinc saygı duyun; unutına);o onl~ sizinle kendi menfaatleri olduklansürece ilgileniyorlar. Kendinize hitap etmek istedığinız kitleye uygun bir imajseçIn ve uygulariıgınız stnde hep bunu gÖ7.etin. Kullandıgmız yazıtipi. yazıtipi

büyiikhigii ve stili, sayfa yaplnIZ ve hunlar gibi diğer özellIkler imajıı1lZI

derinden etkiler.

Şekli MesajmızBelirlesinMcsajınızın tçenği ve yapısı hem Web hem de kag,t üzerinde dokümanınızın

yapısınıve kullandıgınız renkleri belirlemelidir. Örneğin metninizdekiparagraf lIzunlugu, dokümandaki sütun genişliğinibelirlemelidir.

Mesaj aynca yayınınızınsundu~u imajı da içerir. DokümanmlZIn verdi~i

imajın sizin okuyucunuza ya da Web sitesi Ziyaretçisine sunmak istedtğinızle

tut.arlı olmasınadikkal edin. Mesajınızın karmaşıklığı -cümlelertn ıızunluğıı.

kelimelerin ve görsel öğelerin çeşltlm~l- en iyı yapıya karar vermcnizdeetkili olmahdır.

Rekabeti UnutmalJmRaktplennizın dokümanlan ya da Web sayfalan da sizin t.asanmınızda

önemli bir roloynamalıdır.Mesajınızınonlannkine kanşmasını

istemiyorsanızonlarınkiyleaynı yazıtıptni, büyüklügü, stiıı ve rcnklerikullanmamanızgerekir. Btr panide başkasıyla aynı kıyafeti giymekİstemezslnlz herhalde. Rakiplerinizin dokümanlanm inceleyerek onlardanfarklı yapıda kendinize has broşürler. iş gazeteleri ve Web sitelen oluşturun.

Sadece Önemli NoktalaYı VurlJulalJmFarkların çekiclliğ1rri İstedigIniz yen vurgulamak için kullanabilirsiniz. Buvurgunun mıktan o mesajın önemine bagıı olmalıdır:

..... Ana fikirler ona göre daha az öneme sahip yardımcı fIldrlerden dahabüyük. görünür ve parlak -yani ilgi çeklci- olmalı.

>: ..... Dolaylı venlen bilgiler daha küçük, hafif ve az dikkat çekiCi olmaIı.

--- Konu 22; Gözardı Edemeyeceğiniz 10 Tasarım Gerçeği

V Boyut, renk ve yerleşim, önemi vurgularnalı.

..... En önemli mesaj sayfadaki en dikkat çekici olan olmalı.

Tutarlı OlunHer zaman belirgin ve değlşmeyen bir düz çizgide 1lerlemeye çalışın: isteryazılı ister online olsun. Bütün basılı materyalıennızaynı [veya çok benzer)başlıklan, yazıtiplerini. sütun düzenlerini ve resimleniçermel1dir.

Her ne kadar online olarak daha az kontrolün üz varsa da göreceli olarakaynı yerleri veya aynı stilIen kullanmaya burada da çalışmalısınız.Ayrıca

anahtar cümleler, tekrarlar veya res:lm.lerin kullanılması dokfımanlanmza

ortak bir imaj sağlayabilir.

Mesajınızın İçeri~inin her hafta aynı kaJmasım sagladıktan sonra mesajmmngörüntüsünün de her hafta aynı olduğundan emın almalısınız. Bir başkadeyişle bir hafta lüks müşterilerinnglSin! çeltip daha sonraki haftaekonomik bir görünüm oluşturmayın.Tut.arlı olunl

Gürültüden Uzak DurunMümkün olan her yerde düz ve basit olmaya çalışın. Bunun tersi hızlı vedogru. ilet1ş:lm.e balt.a vurmak1a kalmaz ayııı zamanda profesyonelgörünümünüzü de zedeler. Masajlanmzdakl bütün gereksiz kelimeleri,renkleri. grafik ö~eleri kaldınn [Bunun için en ıyı yol bazı detaylan atıp

tekrar işinizi gözden geçirmektlr, atılnalann eksikHginı hissetmiyorsanız

asla gen koymayın). Kağıtta en az leke bırakarak mesajlnızıvermek endirekt ve dogru şcklidir.

İyı seçHen ve yerinde kullanılan tek bir kelinıe, yerinde kullanılmayanbeş

keıımeye değerdIr. Kısa ve tek kelimellk ana başlıklarve altbaşlıklar. uzun vebirden fazla kclimeden oluşan ana başlıklardanve altbaş1ık1ardan çok dahakolayokunur. Başlıklarda tek renk kullanımı hem gerek.o;;1Z "gürültüyü"engeller hem de tutarlılıgt destekler.

Unutmayınki okuyucular acelecidir. Kağıt dokümarunızdaya da Websitenizde işlerine gelmeyen gereksiz kısımlar gördükleri anda sizdensoğ;umaya başlar. Bu soguma devam ederse yazdıklanruzınbır kısmını

atlayabilir ya da daha kötüsü dokümarımızı tamamen okumadanbırakabil1rIer.Okuyuculara ne gerekiyorsa yayınlannızdaonu vennl

32i

22 Bölüm V: "ON"lann Bölümü _

Gereksiz tekrarlardan kaçmmHer bir sayfa tck hİr baskın eleman banmlıflııa1ıdu',Böylece göz buradanharekete baı;ılar. Birden fazla aynı boyutta ve de önemde eleman tck sayfayakullanılırsaokuyueunun gözü bu elemanlar arasında karar veremez ve buda karmaşaya sebep olur. Karrn<:ı,şa dernek okunmayan mesaj demektir,

Hedefiniz Kesin Olsun~Bcn bu slteyi ne amaçla hazırlıyorum?"sorusunu asla al(]ımzdan

çıkarmayın. Tasanın su'asında amaçlanan bedefte degişiklik yüpeı.rsaııız,

bu size çok pahalı düzeltmelere hatta dokünımmyeniden ba.şlamaya

malolabilir:

YI Kger insanlanıı belli bir numarayı aramalannısaglamayı isliyursanız,

bu numarayı görünen bir yere ym':ın.

ttı Kuponlarda boşluk kullanırken eömert olun. Kuponda boşluk ne kadarçok~a kupun o kadar belirgin olur ve dolrlurulması da o kadarkolaylaştL En iyi müşteıi geri beslt'mesil1( bu şekilde eldc edersiniz.

ttı Eğer bır e-posta adresi almayı bekliyorsanız,blUlun içinhazırlayacagınızfomm basit tutLlll.

ttı Ziyaretçilerden s.lze ulaşmayı isteyenler için kolay bir yol gösterin.

Tekrar, Kabul EtmeIJe Sebep Olurilk yayınlandıg:ındamesajınızı bjrkaç kişi farkerleeektir, siz yılrnayın mesajı

uurmauan tekrar edjıı. Böylece insanlara amacmlZI göstermiş olursUlluz.Unutmayınonlar mesajınızı sizin gün.lüğüııüzdendaha az görııyor.

Ünlü lokant.a, sinema, seyahat acentalarıya da benzeri kuruluşlar yıllanlır

aynı mesajı bıkmadanverdikleri için bugün imaj sorunu yaşanuyorlill".

Çabuk pes etmeyin.

Kanu23

Asla Yapmamamz Gereken10 Tasarım Hatası

8u "unuda'. GÜl,.-'iÜZ ilk büyük harfler

Uzun satırlar

1\ılarsızlıklar

i H(,,'bir işe yaramayan başlıklar

Başlıklann kullanılmaması

Boşluklannkullamlmaması

Aşağırlaki hatalar genelde başlangıçta lıer t.1sanmcl tarafıııclan yapılır,buıılar her ne kadar küçük de oh:ıa okuyul'unun metni kolay oklllllasını

engeller ve birçok dela mes::ıJıruzı okunıııar. hale getirirler. Her ne kada,. ILILkitabı okuyarah. bu hatalan yapınayat"akhale gduiyseııiz de yinc birlisLesini sunuyoıum:

Uçuşan başlan91ç bÜIJük harfleriBaşlangıç harfleri hcl' paragrarın başlangıcında kullanılan büyük tck harfdir.Bir önceki paragrafm başındald büyük "A" harfini görüyor llltI511TIlız? Bunlaryeni bir bölüm. konudaki ilk paragrafta ya da uzun bir makalerleki ilksatırda dikkat çekmek i(,'irı kullawIır. Bunu baş<ırm;>,k iı;üı dt.: aııa

metindcn büyük olmalıdırlar.

iii bir genel kural başlangıç lıartlerini sUIJduklan paragrafm metniııiıı en azüç satın büyuklüğiindt"yapmc:.ktır.

Gi',zün başiarıgıç hdrıır:uc:n kC'!ayea kaynıası ve düzgün bir görsel fArklılık

olusLumıuk içın bu haı"fln :1\tÇ13gl:ii ;'1i!.lııdaki, ıililı.rlaruall birinJn allçi.l,glsiylebir ~lımı.llChr (.;ıtÇizgl11arrL:rüı ü;ı.;rine ya~laııJık1<:mgörünmez çi:ıgidir).

Bölüm V: "ON"lann Bölümü ---------~-------

Küçük lJazltipinde uzun satırlarOkuyueularınızdan isteyceeginlz en son şey uzun satırları okumalanolmalıdır. Küçük yazılı uzun satırlar (geniş sütunlar) hem ekranda hem dekağıt üzerinde okunması gerçekten çok zor yazılardırve gözü çok çabukyanır. Bunun sebebi küçük yazılı uzun satırlann okuyucunun gözlerinindikkatini çekebilecek gerekli görsel zıtlıjta s::ıhip olmamalandır. Bütün busebeplerden dolayı bu tür yazılan okurken okuyuculanmz yavaş davranır,

yazının tamamını okumaz hatta tÜm yazıyı okumadan geçebilirler. Buyüzden yazıtanmzinuzunluguna çok dikkat etmelisiniz.

Cümleler arası çift boşlukHiçbir zaman iki cümle arasında iki kerc boşluk tuşuna basmayın. Bualışılmamışboşluk gereksiz yere dikkat çeker ve okuyucunun gözünü yorar,Metni ızdırap haline gettrebilir.

Yapabileeegtnlz en kötü şey ise, iki tane boşluktan sonra yazıyı ıkl tarafayaslama (ayarlanmışyazı) seçeneğini kullanmanızdır.Bu durumdakel1me1eri birbirine uydurmak için boşluklar iyice açılır ve yazınız iyiceokunmaz bır hal alır.

Alt başlık kullanmamakAltbaşlıklar bir paragrafıbelirten ve/veya özctlcyen küçük parçalardır.

Bunlar hem okuyuculann yazıya girebileeeklert yeni bir kapı oluşturur

hem de aşa~lanndak\konunun reklamını yaparak okuyucu sayısını

artınrlar. Çok zorda kalmadığınızsürece altbaşlık kullanmadan arka arkayaüç ya da c!ört paragraf kullanmayın. Bazı okuyucular sadece alt başlıklanokur, bazılan tse alt başlıklan ilgilerin! çeken bölümleri okurlar.

Aynca alt başlıklar satırlannmonotonlugunu kırarak kelimelerin etrafına birboşluk bölgesi ekler ve bu sayede sayfaya bir degişiklik getl.rtrlcr,

Anlaştlmaz başlıklar tle altbaşlıklarBaşanh olmak için başlık1anruzıngözle görülür ve anlaşılır olması

gerekmektedir, kImsenin anlayıp göremeyece~ibaşlıklı yazılar metinle gereklizıtlıktan yoksun olduklan için pek ilgi görmezler. FarkedilmenIn uk yolu

_______ Konu 23: Asla Yapmamanız Gereken 10Tasarım Hatası 32~

sayfada zıtlık yaratmaktır,bu yazılı dokümanlarda yazıtipi (Örne~ SansSerif yazıtipinde başlıklarve altlıaşlıklar ile Serif yazıtıptndegenel metinkullanarak), büyiiklük (başlıklanngenel metinden belirgin blÇ1mde büyükolması), başta ve sonda verilen aralıklar (başlıkların ve/veya altbaşlıklann

çevresine fazladan boşluk ekleyerek) ve sayfa üstü ve altı çizgileri gibielemanlarla olur.

Web üzennde kuUanabilecegin:iz bir başka eleman da renkUr. Arkaplanla vediğer kullandıgtnız renklere uyan bir palet size çok yarduncı olabilir.

Uzun lJaztlar için Sans Serif lJazl tiplerikullanmak

Sans Serif yazıtiplerihartıerin uçlarındaki ufak kıvnmlar (bu kıvnmlar

Times New Roman gibi yazıtıplerinde bulunur) olmadan tasarlanmış

yazıtipleridir.Arial bu tür yazıtiplertneıyi bir örnek olabilir. Serif tuniyazıliplerindebulunan bu ufak bitlıişler her karakterde ayn olduklarından

harflerin tanınmasınıkolaylaştırn.Kolay tanınan harfler de kolayokunanyazııara neden olurlar.

Sans Serifyazıtipleri (Artal ve Helvetiea yazıtipleri gibi) kolay okunurluk içingerekli olan bu kıvnmlara sahip olmadıklan için genel metin kullanımına

pek elverişli de~llerdir. Bu hem karakterlerin birbtrlerinden pek farklı

olmadıklarından,hem de bu tiplertn genelde büyük bir x ylikseklik1ertntnolmasındandır. Bu durum, yazılan sıkıştırarakkaranlıkve yoğun paragraflaryaratır ve okunmayı zorlaştnır.

Bu kuralın geçerli olmadıgt bir durum Sertf yazıtipleriyle, kafalan kanşan

çocuklara okuma yazma öwetildi~ durumlardır.Bu durumda harfler olmasıgerektiğindenbüyük yazılıp bitirme kıvnmlan atılabUlr.

Otomatik satır bosluklama,Satırıar arası dikey boşluklann ayan bir yazının okunurluğ;ıınunen önem.llparçalarından biridir, Siz başka bir ayarlama yapmazsanız,bugünkü kelimeişlem ve masaüstü yayıncılık programlan satırlaı' arasuıdakullanılan

yazıtipi büyüklügünün %2ü'sini ekliyor. Bu da 12 puntoluk yazı için 14puntoluk satır genişııgı demektir. Bazı kombinasyonlar Için otomatik 0/020'ltkyerleştirme uy@.lri olsa da çogu durum için bu "otomatik" boşluklar çok azya da çok fazladır. 1

~i

?" Bölüm v: "ON"lann Bölümü _

Sıkıştırılmış başlıklar rJe altbaşlıklarSözlük

Sıkıştırma bir başlıldaki veya altbm;ılıklal\iharflerin aralarındakiboşlukk-ütIl

bu har/leri yaklaşl.ırarakaynı boyuta getirilmesi demektlr. YazıtipI

büyüklügü artlıkçCl harflerin sıkıştırılmaS111111öneml de' artmaktadır.Sıkıştırma baLı karakter çiftlerInin (özellikle bili büyük diğcıi küçük harfolan çiftlerin -'1" ve ~o" veya "Vi" ve "a" gibi) baskıda yaııyana geldiğinde

anormal boşluklar olu~lurIllasıyüzünden önemlidir.

Düzendeki tutarsızlıkDüzenlemedeki tutarlı yaklaşım çok ön~ınlidir, yani kencı.r boşlukları ayın

olnıalı ve ayııı sütun boyutuna sahip ulmalıdır. Bu düzen sizin ka.mkteıinlzt

ve imajınızı da belirleyecektir. bunu unutmayın.Tutarlı bir yapı h~m Web dehem de kağıt baskıda önemlidir. Satır umnlugu, gezinme araç1anııııı tutarlı

yerleştirilıııeslve metinden önce ve sunra yerleştirilenboşluklannmiktarının

sabit olması en az kagıt basımlaki kadar örıemlldir.

Düt;eodeki tutarlıhk okuyue111arımzın sizi tanımasına ve işlerinize birrahatlıklayaklaşmasınasebep olur.

Sadece kÜIJük harf başlıklarCaps Lock'u hemen kapabn!

Hep büyük harf olan başlıklar sadece kelime başları büyük olanbaşlıklardanhem daha zor ukunur hem de dilia çok yer kaplarıar.

Başlıklann t..'1mamınıbüyük harfl~rle yazarsanız sadece kelime başlan

büyük olan başlıklardan%30 daha çok yer kaplar, hem de harflertayırtedici olan all uzanlılarındanve boy çizgilerinden (alt uzantılı harflereörnek olarak y, 9 ve P harfleri, boy çizgm h<ırn~re örnek olarak da ı. ive lı verilebilir) yoksun olurlar. Böylcee harflcıin lamnması ve deokunması zor olur.

Unutmayn okuyucular keliınCıeri billnçslzce onlan oluşturanher harfinuzantılarından tamı"lar.

çoğu zaman yenİ bir tdmolojiyiincelemenin en iyi yolu, omıntcrminolojtsinc iyi hakim olmG..ktır.

Aı;:3gıda AmRlörlcr için Web Tasarımı veMasaüstü Yayıncılık kitabını okurkenlmrşııaştı,öm~ :'iize yabann p;elcbllecekbazı sözelikleıin kısa açıklaı.naları yeralma.1I;tQclıf.

AğırJık: çogu yazıtiplerinin harnerinçizgileri kalm halde tasarlanmış sürümleripiyasada bulunnıaktac1ıL Seçeneluerd('giı;;ik kalınlıl,ta harfleri içermektedir. Buyazıtiplerini ı"uHanarakyazılannuda

görsel etkiler yaratabilirsiniz.

Alt baı'jilık~ Uzun makaleleı; anlaşılır.

kCı(,'ük bölümlere bölmek için kullanılan

tasanm aracı.

Alt metni: Grafik dosyası Web tarayıcınız

larafından indirilirkf'Jl ahmm mdindosyası. Eğer site, ziyaretı.:iniz ~rdfik

desteklemeyen bir tarayıeı ile büğlanıyorsa

bu dosyayı görünn:ikyccektir. Not: BülünWeb sayfası lasanm prugrarrılanAllınetnini desteklemez.

Alt özelliği: Bİr gratık dosyasının

özelliklerini anlatan metin dosyasl. Alı

özelligini kullanabilrneniz için sahipolduğunuzWeb tasanın yazıitnunın HTh1lkoduna direkt ulaşınu saglamasıgerekmcktedir"

AlternaU! karakterler: çoğu yazıtip!

degişik amaçlanla kullanabileceğiniz

büyük ya da kü~ük harner içerir.Uunlann araı"ıiHla küçültühnüşbüyükharıler. abaıtılı tasarım özelIlklerine sallipkmalüerler ve pal'a~mflan ayırmak ya uamnin sonunu belirlcmck için kutlanıjan

süslcmcler bulunur.

Altın ortalama: Görsel olarak in~cı.n içinen iyi olan 3'e 5 oranının y~lkalanll1asl,

Bu or~Ul genel ol~u;ık l.1oğada dabulunnwkt::ı..rtırve okuyucunun morallııi

olumlu ytindc etkiler.

Ana sayfa: Ana sayfa. çoğu z,lIuanziyaretçilerln bir siteye gircllk.leıinclı;­

karşılaşaeakl<ııı ilk sayfaliıI". Ana sayrasilf'nin iç~ıigi konusunda kıs;;:ı i'ızf'llf'r vefinııanın ürünleri kUlıusllndubilgileriçerir (Bakınız Splash sayfasıL.

Animasyon: Ekranda kayan melin ya dagrafikler gibi Web silelerine ekleııcıı ses yada hareket.

Arka pls.n: W~b s;;:ı~ıfasının arka planında

bulunan belirli bir resim ya da renkliuesen.

Arka plan doldurma: Belirli bir desendosyası il~ arka planın tamamının

kdp!<:Ulrnası.

Asimetrik.: Sayfa tasanını ,sırasında

melıı in ve görsel ögf'leıin bilerek ucugeliyerle:,;Lirilmeın~si. Bu leknik dilimçol" resmi olmayan ve çağdaş bir havav~rmek isteyen dokümantaı"dauygulamr.

Atlama satın: Ön sayfadaki ınakalı;-nln içsayfa181"daki rtevamını gösteren satır.

Ayarlama limitleri: Gereksiz biçimdedilumt çekici hale gelmeden sayfa sınırlan

ile satır lIznnhığımun ayarlanması.

Ayna: Çizikn resmin simetrik bh­görünlüsüııü ulıı~luraıı yambu ö7.ellil".Genelde Rorschneh çizimlerde işe yarar.