ivsw : ieiqhws klws : a`tvi aidawey nm - 15 aidawpk dw nw - sroj rwxi srkwri hwei skul aihmdpur...
TRANSCRIPT
ivSw : ieiqhws ivSw : ieiqhws
klws : A`TvIklws : A`TvI
AiDAwey nM - 15AiDAwey nM - 15
AiDAwpk dw nW - sroj rwxI AiDAwpk dw nW - sroj rwxI
srkwrI hweI skUl Aihmdpur srkwrI hweI skUl Aihmdpur
(mwnsw)(mwnsw)
ivSw : ieiqhws ivSw : ieiqhws
klws : A`TvIklws : A`TvI
AiDAwey nM - 15AiDAwey nM - 15
AiDAwpk dw nW - sroj rwxI AiDAwpk dw nW - sroj rwxI
srkwrI hweI skUl Aihmdpur srkwrI hweI skUl Aihmdpur
(mwnsw)(mwnsw)
1857 eIsvI dw 1857 eIsvI dw ivdrohivdroh
pUrv pUrv
igAwnigAwn
Bwrq iv`c AMgryzW ny sB qoN pihlw kI SurU kIqw?Bwrq iv`c AMgryzW ny sB qoN pihlw kI SurU kIqw? AMgryzW ny Bwrq iv`c sB qoN pihlw ikhVI kMpnI AMgryzW ny Bwrq iv`c sB qoN pihlw ikhVI kMpnI
KolHI?KolHI? ies kMpnI dw kI mksd sI?ies kMpnI dw kI mksd sI? Bwrq iv`c sB qoN pihlW ikhVw ivdroh hoieAw?Bwrq iv`c sB qoN pihlW ikhVw ivdroh hoieAw? 1857 eI: dy ivdroh dy bwry ivsQwr pUrvk d`so?1857 eI: dy ivdroh dy bwry ivsQwr pUrvk d`so?
1857 eI dw 1857 eI dw
ivdroh ivdroh 1857 eIN dy ivdroh Bwrq dy 1857 eIN dy ivdroh Bwrq dy
ieiqhws ivc m`hqvpUrn ieiqhws ivc m`hqvpUrn
sQwn r`Kdw hY[ sQwn r`Kdw hY[ ikauNik 1857 eI: Bwrq dy ikauNik 1857 eI: Bwrq dy
v`K v`K ih`isAW iv`c v`K v`K ih`isAW iv`c
AMgryzW dy ivr`uD ie`k AMgryzW dy ivr`uD ie`k
iBAwnk ivdroh hoieAw iBAwnk ivdroh hoieAw
BwvyN AMgryzW ies ivdroh BwvyN AMgryzW ies ivdroh
nMU dbwaux ivc sPl ho gey nMU dbwaux ivc sPl ho gey
sn[sn[ pRqMU iPr vI ies nMU Bwrq pRqMU iPr vI ies nMU Bwrq
dy ieiqhws ivc iek Xu`g dy ieiqhws ivc iek Xu`g
pltwaNU Gtnw mMinAW pltwaNU Gtnw mMinAW
jWdw hY ikauNik ies ny jWdw hY ikauNik ies ny
AwzwdI sMGrS nMU AwzwdI sMGrS nMU
auqSwihq kIqw [ auqSwihq kIqw [
1857 eI dw 1857 eI dw ivdrohivdroh
1857 eI dy ivdroh dw 1857 eI dy ivdroh dw
srUpsrUp
1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry ieiqswhkwrW dy 1857 eI dy ivdroh dy srUp bwry ieiqswhkwrW dy
v`K v`K ivcwr hn[v`K v`K ivcwr hn[ jwn lwrYNs, jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies jwn lwrYNs, jwn sIly Awid ieiqhwskwrW ny ies
ivdroh nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw jWdw ivdroh nMU “sYink ivdroh” dw nwm id~qw jWdw
hY[hY[ ikauNik ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy ikauNik ies dw AwrMB sYnw duAwrw hoieAw Aqy
sYinkW ny ies iv`c pRmu`K Xogdwn pwieAw[ sYinkW ny ies iv`c pRmu`K Xogdwn pwieAw[
1857 eI ivdroh dy 1857 eI ivdroh dy
kwrn kwrn
ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI ies iv`c koeI S`k nhI ik 1857 eI dw ivdroh crbI
vwly kwrqUsW dy mwmly qo SurU hoieAw[ vwly kwrqUsW dy mwmly qo SurU hoieAw[ pRqMU ies ivSwl ivdroh dy AnykW rwjnIiqk, pRqMU ies ivSwl ivdroh dy AnykW rwjnIiqk,
smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn[ smwijk, AwriQk, Dwrimk Aqy sYink kwrn sn[ ijhnW dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hY[ijhnW dw sMKyp vrnx A`gy ilKy Anuswr hY[
1857 eI dw ivdroh dy 1857 eI dw ivdroh dy kwrn kwrn
rwjnIiqk rwjnIiqk
kwrn kwrn
nwnw swihb dI pYnSn bMd nwnw swihb dI pYnSn bMd
krnw[ krnw[ mugl bwdSwh bhwdur mugl bwdSwh bhwdur
Swh nwl burw ivvhwr Swh nwl burw ivvhwr
krnw[krnw[ lwrf flhOjI duAwrw lYps dI lwrf flhOjI duAwrw lYps dI
nIqI Apnwauxw[nIqI Apnwauxw[ Av`D nMU AMgryzI smrwj Av`D nMU AMgryzI smrwj
ivc imlwauxw[ivc imlwauxw[
smwijk Aqy Dwrimk smwijk Aqy Dwrimk
kwrn kwrn
smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl smwijk qy Dwrimk rsmW iv`c dKl
AMdwzI[AMdwzI[ eIsweI Drm dw pRcwr[eIsweI Drm dw pRcwr[ BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[BwrqI lokW nwl BYVw vrqwE[
AwriQk AwriQk
kwrn kwrn
BwrqI audXog Aqy vpwr dw KwqmwBwrqI audXog Aqy vpwr dw Kwqmw:: Bwrq Bwrq
iv`c AMgryz vpwr krn leI Awey sn[ iv`c AMgryz vpwr krn leI Awey sn[ auh Bwrq iv`coN k`cw mwl kpwh, ptsn Awid auh Bwrq iv`coN k`cw mwl kpwh, ptsn Awid
ssqy BwA KrId ky ieMglYNf lY jWdy sn[ ssqy BwA KrId ky ieMglYNf lY jWdy sn[ auQo kwrKwinAW iv`c iqAwr hoieAw mwl Bwrq auQo kwrKwinAW iv`c iqAwr hoieAw mwl Bwrq
ilAw ky mihMgy BwA vycx l`gy[ilAw ky mihMgy BwA vycx l`gy[
nOkrIAW ivc nOkrIAW ivc
AsmwnqwAsmwnqw
AMgryzI rwj smyN pVyH ilKy BwrqIAW nUM AMgryzI rwj smyN pVyH ilKy BwrqIAW nUM
au~c Ah`uidAW qy nhI lgwieAw jWdw sI[ au~c Ah`uidAW qy nhI lgwieAw jWdw sI[ auhnW nMU kyvl Coty Ahu`idAW qy hI inXukq auhnW nMU kyvl Coty Ahu`idAW qy hI inXukq
kIqw jWdw sI Aqy qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[kIqw jWdw sI Aqy qnKwhW G`t id`qI jWdI sI[
lwrf ivlIAm bYitMk ny kr lwrf ivlIAm bYitMk ny kr
mukq zmInW qy muV kr mukq zmInW qy muV kr
lgw id`qw[ lgw id`qw[ ijhVIAW ik bwdSwhW ijhVIAW ik bwdSwhW
duAwrw rwj dy jgIrdwrW duAwrw rwj dy jgIrdwrW
nUM ienwm vjoN id`qIAW nUM ienwm vjoN id`qIAW
geIAW sn[geIAW sn[ lgwn dI dr iv`c vI pihlW lgwn dI dr iv`c vI pihlW
nwlo vwDw kIqw igAw[nwlo vwDw kIqw igAw[
izmIdwrW dI burI izmIdwrW dI burI
hwlqhwlq
sYink sYink
kwrnkwrn BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G`t qnKwh Aqy BwrqI sYinkW nUM AMgryjI sYinkW nwlo G`t qnKwh Aqy
v`D qo v`D sUbydwr dy Ahudy q`k hI qr`kI id~qI jWdI sI[v`D qo v`D sUbydwr dy Ahudy q`k hI qr`kI id~qI jWdI sI[ 1856 eI: iv`c lwrf kYinMg ny ie`k AYkt pws kIqw[ 1856 eI: iv`c lwrf kYinMg ny ie`k AYkt pws kIqw[ ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM X`uD iv`c Bwg lYx leI ijs Anuswr BwrqI sYinkW nUM X`uD iv`c Bwg lYx leI
smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy ByijAw jw skdw sI[ smuMdr pwr iksy vI sQwn auqy ByijAw jw skdw sI[ prMqU BwrqI sYink smuMdro pwr jwx nUM Awpxy Drm prMqU BwrqI sYink smuMdro pwr jwx nUM Awpxy Drm
dy ivru`D mMndy sn[dy ivru`D mMndy sn[ 1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW 1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW
id~qIAW[ id~qIAW[ iehnW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh iehnW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh
nwl iClxw pYdw sI[ nwl iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[
sYink ivdrohsYink ivdroh
q`qkwlIn q`qkwlIn
kwrnkwrn
1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id`qIAW[1857 eI: iv`c srkwr ny sYinkW nUM nvIAW rweIPlW id`qIAW[ ienHW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh nwl ienHW iv`c kwrqUs pwaux qo pihlW aunHW nUM mUMh nwl
iClxw pYdw sI[ iClxw pYdw sI[ iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[iehnW kwrqUsW auqy gW Aqy sUr dI crbI sI[ ihMdU Aqy muslmwn iehnW kwrqUsW nUM clwauxw nhI ihMdU Aqy muslmwn iehnW kwrqUsW nUM clwauxw nhI
cwhUMdy sn[cwhUMdy sn[ ikauik Aijhw krn nwl auhnW dIAW BwvnwvW nUM Tys phuMcdI sI[ ikauik Aijhw krn nwl auhnW dIAW BwvnwvW nUM Tys phuMcdI sI[ ies qrHW dy kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr krn vwlw pihlw ies qrHW dy kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr krn vwlw pihlw
sYink mMgl pwfyN sI[sYink mMgl pwfyN sI[ ies qrHW 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB hoieAw[ies qrHW 1857 eI: dI bgwvq dw AwrMB hoieAw[
ivdroh dIAW mu`K ivdroh dIAW mu`K
GtnwvWGtnwvW bYrkpurbYrkpur:: 1857 eI: dw ivdroh bYkrpur qo SurU hoieAw sI[ 1857 eI: dw ivdroh bYkrpur qo SurU hoieAw sI[ mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr mMgl pwfyN ny crbI vwly kwrqUsW nUM clwaux qo ienkwr
kr id~qw Aqy hor sYinkW nUM vI Aijhw krn leI ikhw[ kr id~qw Aqy hor sYinkW nUM vI Aijhw krn leI ikhw[ mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm id~qw igAw[mMgl pwfyN nUM bMdI bxwaux dw hukm id~qw igAw[ ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ausnUM &wsIN dI szw dy id~qI geI[ ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c ivdroh dI Bwvnw BVk ies Gtnw dI Kbr sux ky swry Bwrq iv`c ivdroh dI Bwvnw BVk
au`TI [au`TI [
myrT iv`c lgBg 85 BwrqI myrT iv`c lgBg 85 BwrqI
sYinkW ny crbI vwly sYinkW ny crbI vwly
kwrqUsW nMU clwaux qo kwrqUsW nMU clwaux qo
ienkwr kr id`qw[ienkwr kr id`qw[ ies krky auhnW nMU kYd ies krky auhnW nMU kYd
kr ilAw igAw[ kr ilAw igAw[ ies nwl BwrqI sYink BVk ies nwl BwrqI sYink BVk
au~Ty[au~Ty[ auhnW ny AMgryj APsrW auhnW ny AMgryj APsrW
Aqy auhnW dy pirvwrW Aqy auhnW dy pirvwrW
nUM kql kr id`qw[nUM kql kr id`qw[ auhnW dy GrW nUM swV auhnW dy GrW nUM swV
id`qw Aqy id`lI v`l cl pey[id`qw Aqy id`lI v`l cl pey[
myrT dI myrT dI GtnwGtnw
myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI myrT dI Gtnw qo bwAd 11 meI
1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI 1857 eI nUM BwrqI sYink id`lI
pu`jy[pu`jy[ BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl iklHy BwrqI sYinkW ny id`lI dy lwl iklHy
qy kbzw kr ilAw[ qy kbzw kr ilAw[ auhnW ny bwdSwh bhwdr Swh zPr auhnW ny bwdSwh bhwdr Swh zPr
nUM Awpxw bwdSwh AYlwn kIqw[nUM Awpxw bwdSwh AYlwn kIqw[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw
POz dI mdd nwl 14 sqMbr nUM POz dI mdd nwl 14 sqMbr nUM
id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ bwdSwh Swh zPr nUM kYdI bxw ky bwdSwh Swh zPr nUM kYdI bxw ky
rMgUn Byj id`qw igAw[ rMgUn Byj id`qw igAw[
id`lI dI id`lI dI
GtnwGtnw
lKnaU Av`D dI rwjDwnI sI[lKnaU Av`D dI rwjDwnI sI[ Av`D dy lokW ny ies Av`D dy lokW ny ies
ivdroh ivc v`D-cVH ky ivdroh ivc v`D-cVH ky
ih`sw ilAw[ih`sw ilAw[ iehnW ivdrohIAW ny iehnW ivdrohIAW ny
bhuq swry AMgryzW nUM bhuq swry AMgryzW nUM
mwr id`qw[ mwr id`qw[ AMq ivc jnrl kOiln kYpibl AMq ivc jnrl kOiln kYpibl
ie`k GmSwn lVweI krn dy ie`k GmSwn lVweI krn dy
bwAd lKnaU qy kbzw kr bwAd lKnaU qy kbzw kr
sikAw[sikAw[
lKnaU dI lKnaU dI
GtnwGtnw
JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc JWsI dI rwxI lkSmI bweI dy idl ivc
AMgryzW pRqI bVw ros sI[AMgryzW pRqI bVw ros sI[ ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god ikauNik AMgryzW ny rwxI dy god
ley pu`qr nUM vwrs mMnx qoN ley pu`qr nUM vwrs mMnx qoN
ienkwr kr id`qw sI[ienkwr kr id`qw sI[ AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr AMgryzW ny JWsI qy hmlw kr
id`qw[id`qw[ JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI JWsI dI rwxI AMgryzW ivru`D bVI
bhwdrI nwl lVI[bhwdrI nwl lVI[ pRqMU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI pRqMU auh bhwdrI nwl lVdI hoeI
vYrIAW h`QoN ShIdI pRwpq kr geI[vYrIAW h`QoN ShIdI pRwpq kr geI[
JWsI dI JWsI dI
GtnwGtnw
BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857 BwvyN pMjwb dIAW irAwsqW dy SwSkW ny 1857
eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI shwieqw kIqI sI[ eI: dy ivdroh iv`c AMgryzW dI shwieqw kIqI sI[ pRqMU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW pRqMU pMjwb iv`c AnykW sQwnW qy AMgryzW
ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[ivru`D ivdroh vI kIqy gey sn[ AMgryzW ny bhuq swry pMjwb dy nyqwvW nUM AMgryzW ny bhuq swry pMjwb dy nyqwvW nUM
igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[igRPqwr kr ilAw Aqy mwr id`qw[
pMjwb dI pMjwb dI
GtnwGtnw
ivdroh dy ivdroh dy
is`tyis`ty
eIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqI[eIst ieMfIAw kMpnI dy rwj dI smwpqI[ BwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlI[BwrqIAW rwijAW pRqI nIqI iv`c qbdIlI[ mugl smrwt dI pdvIN dw Kwqmw[mugl smrwt dI pdvIN dw Kwqmw[ BwrqI sYnw dw punrgTn[BwrqI sYnw dw punrgTn[ BwrqI lokW leI nOkrIAW[BwrqI lokW leI nOkrIAW[ Dwrimk suqMqrqw[Dwrimk suqMqrqw[ lokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn lokW iv`c nvIN cyqnqw auqpMn
hoxw[hoxw[
AiBAwAiBAw
ss
KwlI sQwn KwlI sQwn
BroBro
Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh ____________ nMU nMU
hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn ies ivdroh dw mu`K kwrn ____________ sn[ sn[ ies ivdroh nMU ies ivdroh nMU ____________ dw nwm id`qw jWdw hY[ dw nwm id`qw jWdw hY[ 1856 eI: iv~c 1856 eI: iv~c ____________ ny ie`k AYkt pws kIqw[ ny ie`k AYkt pws kIqw[ ies ivdroh dI AgvweI ies ivdroh dI AgvweI ____________ nwmk sYink ny kIqI sI[ nwmk sYink ny kIqI sI[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl
____________ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[
Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1857 eI:1857 eI: nMU nMU
hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUscrbI vwly kwrqUs sn[ sn[ ies ivdroh nMU ies ivdroh nMU sYink ivdrohsYink ivdroh dw nwm id~qw jWdw dw nwm id~qw jWdw
hY[hY[ 1856 eI: iv~c 1856 eI: iv~c lwrf kYinMglwrf kYinMg ny ie~k AYkt pws kIqw[ ny ie~k AYkt pws kIqw[ ies ivdroh dI AgvweI ies ivdroh dI AgvweI mMgl pwfyNmMgl pwfyN nwmk sYink ny nwmk sYink ny
kIqI sI[kIqI sI[ jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl jnrl inklsn ny is`K POz Aqy gorKw POz dI mdd nwl 14 14
sqMbrsqMbr nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[ nUM id`lI qy duAwrw kbzw kr ilAw[
KwlI sQwn KwlI sQwn
BroBro
shI jW glqshI jW glq
Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU
hoieAw[hoieAw[ ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[ bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw
igAw[ igAw[
Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU hoieAw[ Bwrq iv`c sB qoN pihlW ivdroh 1867 eI: nMU hoieAw[
(glq)(glq) ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[ies ivdroh dw mu`K kwrn crbI vwly kwrqUs sn[
(shI)(shI) AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ AMgryz Bwrq iv`c SwSn krn leI Awey sn[ (glq)(glq) lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[lgwn dI dr iv~c vI pihlW nwlo vwDw kIqw igAw[
(shI)(shI) bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw bwdSwh Swh jPr nUM kYdI bxw ky id`lI Byj id`qw
igAw[ igAw[
(glq)(glq)
shI jW glqshI jW glq
pRSnwpRSnw
vlIvlI
1857 dy ivdroh dy ikhVy mu`K kwrn sn ?1857 dy ivdroh dy ikhVy mu`K kwrn sn ? 1857 dy ivdroh dw q`qkwlIn kwrn kI sI ?1857 dy ivdroh dw q`qkwlIn kwrn kI sI ? mMgl pWfy kOx sI ?mMgl pWfy kOx sI ? myrT dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [myrT dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ JWsI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [JWsI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ id`lI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [id`lI dI Gtnw qy sMKyp not ilKo [ 1857 dy ivdroh dy kI is`ty inkly?1857 dy ivdroh dy kI is`ty inkly?
mu`K mu`K sRoqsRoq
pMjwb skUl is`iKAw borf dI A`TvIN klws dI pMjwb skUl is`iKAw borf dI A`TvIN klws dI
smwijk is`iKAw dI pwT pusqk iv`coN [smwijk is`iKAw dI pwT pusqk iv`coN [ http://www.scratchmysoul.com/imageshttp://www.scratchmysoul.com/images
%5Cblogimage%5C3660_1.gif%5Cblogimage%5C3660_1.gif http://www.outlookindia.com/images/http://www.outlookindia.com/images/
revolt_of_1857_20060710.jpgrevolt_of_1857_20060710.jpg http://www.hindujagruti.org/news/out/http://www.hindujagruti.org/news/out/
images/1178814484_Re_1857_a.gifimages/1178814484_Re_1857_a.gif
http://www.semp.us/images/Biot585PhotoL.jpghttp://www.semp.us/images/Biot585PhotoL.jpg http://pd.cpim.org/2007/0415/1857-2.gifhttp://pd.cpim.org/2007/0415/1857-2.gif http://dilipkumar.in/images/revolt.jpghttp://dilipkumar.in/images/revolt.jpg http://www.exploremyindia.com/Emi/India/Heros/http://www.exploremyindia.com/Emi/India/Heros/
Jhansi_Ki_Rani/Jhansi_Ki_Rani.gifJhansi_Ki_Rani/Jhansi_Ki_Rani.gif Video download on www.youtube.comVideo download on www.youtube.com
mu`K mu`K sRoqsRoq