UJIAN TOPIKAL 4 : PENGAWETAN MAKANAN Bahagian AKertas soalan ini mengandungi 25 soalan. Jawab semua soalan. Setiap soalan diikuti oleh empat pilihan jawapan iaitu A, B, C, dan D. Pilih jawapan yang betul.

1 Rajah 1 menunjukkan empat jenis makanan yang diwakili oleh P, Q, R, dan S.

P R

Q S

Rajah 1

Jika makanan tersebut dibiarkan di atas meja, manakah akan paling cepat rosak?A P C RB Q D S

2 Antara makanan yang berikut, manakah tidak mudah rosak?I RotiII BiskutIII Ikan segar IV Kerepek pisangA I dan IIB I dan III C II dan III D II dan IV

3 Rajah 2 menunjukkan sekotak susu yang dibiarkan terbuka di atas meja selama dua hari.

Rajah 2

Antara yang berikut, manakah ciri-ciri susu yang rosak?I Rasa manisII Rasa masamIII Menjadi dadihIV Menjadi tidak berwarna A I dan IIIB II dan IIIC II dan IV D III dan IV

4 Antara yang berikut, manakah menyebabkan makanan rosak?A LalatB BakteriaC Suhu D Lipas

5 Berikut adalah tanda-tanda menunjukkan makanan X telah rosak.

Makanan X kemungkinan besar ialahA nasi C dagingB susu D bayam

6 Rajah 3 menunjukkan tompok-tompok hitam yang muncul di atas roti selepas satu minggu.

Rajah 3

Antara keadaan yang berikut, manakah menyebabkan tompok-tompok hitam pada roti itu?A Panas dan cerahB Cerah dan keringC Sejuk dan lembabD Agak panas dan lembab

7 Antara makanan yang berikut, manakah akan berkulat apabila sudah rosak?A Ikan B SusuC Daging D Roti

8 Mikroorganisma memerlukan semua keadaan berikut untuk tumbuh dan membiak kecualiA nutrienB airC cahaya matahariD udara

9 Antara yang berikut, manakah ciri-ciri nasi yang sudah basi?A LayuB Rasa masamC Menjadi berlendirD Warna bertukar kecoklatan

10 Antara makanan yang berikut, manakah akan bertukar menjadi kekuningan dan layu apabila sudah rosak?

A C

B D

© PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H) 15

• Kekuningan • Layu• Lembik

11 Rajah 4 menunjukkan sepinggan daging.

Rajah 4

Antara cara yang berikut, manakah membolehkan daging itu dikekalkan kesegarannya?A Daging itu disimpan pada suhu yang sangat rendah

di dalam peti sejuk.B Daging itu disimpan pada suhu yang tinggi.C Daging itu dibalut dengan beg plastik.D Daging itu ditinkan.

12 Rajah 5 menunjukkan langkah-langkah untuk menyimpan mangga bagi satu tempoh yang lebih lama.P R

Q S

Rajah 5

Antara turutan yang berikut, manakah betul untuk proses tersebut?A P Q R SB R P Q SC S Q R PD S Q P R

13 Rajah 6 menunjukkan sepinggan daging yang diletakkan dalam sebuah almari.

Rajah 6

Kenapa daging itu berbau busuk selepas beberapa hari?A Daging itu kehilangan air.B Daging itu terdedah kepada udara.C Daging itu telah dirosakkan oleh mikroorganisma.D Daging itu tidak benar-benar masak.

14 Antara proses dan kaedahnya, manakah tidak dipadankan dengan betul?

Proses Kaedah

A Pengeringan Air disingkirkan

B Penjerukan Rendamkan dalam larutan gula atau garam

C Pengetinan Didihkan pada suhu tinggi

D Penyejukbekuan Simpan pada suhu rendah (0°C hingga 5°C)

15 Rajah 7 menunjukkan dua jenis makanan.

Rajah 7

Antara kaedah yang berikut, manakah boleh digunakan untuk mengawet makanan?A Penjerukan C PenyejukbekuanB Pembungkusan D Pengeringan vakum

16 Antara yang berikut, manakah menunjukkan cara yang betul untuk mengawet makanan?I Rendamkan roti dalam satu bekas berisi cukaII Keringkan ikan di bawah cahaya matahariIII Letakkan telur di dalam airIV Rendamkan mangga dalam larutan gulaA I dan II C II dan IIIB I dan IV D II dan IV

17 Antara yang berikut, manakah keburukan pengetinan?A Ianya murah.B Makanan itu telah dimasak.C Ia memusnahkan nutrien dalam makanan.D Makanan itu boleh disimpan bertahun-tahun.

18 Antara yang berikut, manakah diawetkan secara pengasinan?A C

B D

19 Rajah 8 menunjukkan sejenis makanan laut.

Rajah 8

Antara makanan yang berikut, manakah mempunyai cara pengawetan sama seperti makanan laut itu?A Bawang C DagingB Mentega D Kerepek kentang

20 Rajah 9 menunjukkan satu kaedah pengawetan makanan.

16

Rajah 9

Kaedah pengawetan itu dikenali sebagai?A PembungkusanB PembotolanC Pembungkusan vakum D Pengeringan

21 Rajah 10 menunjukkan seekor ikan.

Rajah 10

Antara kaedah yang berikut, manakah boleh menghalang ikan daripada rosak selepas satu minggu?I Keringkan ikan di bawah cahaya matahari.II Balut ikan dengan beg plastik.III Simpan ikan dalam peti sejuk.IV Simpan ikan dalam bekas kedap udara.A I dan IIB II dan IVC I dan III D III dan IV

22 Antara yang berikut, manakah boleh diawetkan secara penyejukbekuan dan pengeringan?A C

B D

23 Rajah 11 menunjukkan empat jenis makanan, J, K, L, dan M.

Rajah 11

Antara makanan yang berikut, manakah paling sesuai dijerukkan?A J dan K C K dan MB K dan L D L dan M

24 Berikut adalah kaedah-kaedah pengawetan makanan.

Antara kaedah-kaedah itu, manakah mampu mengawet makanan selama beberapa bulan?A P dan Q C P dan RB R dan S D Q dan S

25 Antara makanan yang berikut, manakah dipadankan betul kaedah pengawetannya?

Makanan Kaedah

A Betik Penyejukbekuan

B Sotong Pengeringan

C Ikan bilis Pempasteuran

D Susu Pengasinan

Bahagian B Jawab semua soalan. Tuliskan jawapan anda pada ruang yang disediakan.

1 Rajah 1 menunjukkan dua pinggan roti, P dan Q yang disimpan di tempat yang berlainan. Roti P disimpan dalam almari dan roti Q disimpan dalam peti sejuk. Kedua-dua pinggan dikeluarkan untuk pemerhatian selepas satu minggu.

Rajah 1

© PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H) 15

P : Penjerukan R : Pengeringan

Q : Pendinginan S : Pempasteuran

(a) Ramalkan apa yang akan berlaku pada roti P selepas satu minggu.

_______________________________________ [1 markah]

(b) Nyatakan satu inferens berdasarkan jawapan kamu di (a).

_______________________________________ [1 markah]

(c) Ramalkan apa yang akan berlaku pada roti Q selepas satu minggu.

_______________________________________ [1 markah]

(d) Nyatakan satu inferens untuk jawapan kamu di (c).

_______________________________________ [1 markah]

(e) Nyatakan dua faktor yang menyebabkan pertumbuhan bakteria dan kulat.

1. ____________________________________

2. ____________________________________ [2 markah]

(f) Nyatakan dua pemboleh ubah yang dimalarkan dalam penyiasatan itu.

1. ____________________________________

2. ____________________________________ [2 markah]

2 Tiga ekor sotong X, Y, dan Z ditempatkan di tiga tempat yang berbeza seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 1. Setiap ekor sotong itu kemudiannya dihidu dan diperhatikan oleh seorang murid perempuan selepas satu minggu.

Sotong Tempat

X Dalam bekas berisi ketulan ais

Y Dalam bekas berisi air paip

Z Di bawah cahaya matahari

Jadual 1

(a) Sotong manakah akan berbau selepas satu minggu?

_______________________________________ [1 markah]

(b) Nyatakan satu inferens berdasarkan jawapan kamu di (a).

_______________________________________ [1 markah]

(c) Susun semula dalam turutan yang betul bermula daripada sotong yang paling cepat berbau hingga yang paling lambat.

_______________________________________ [1 markah]

(d) Nyatakan dua kaedah pengawetan makanan yang digunakan untuk sotong X, Y, dan Z.

1. ____________________________________

2. ____________________________________ [2 markah]

(e) Nyatakan apa yang diubah (pemboleh ubah dimanipulasi) dalam penyiasatan itu.

_______________________________________ [1 markah]

3 Rajah 2 menunjukkan bilangan sudu teh gula yang

ditambahkan ke dalam 100 ml air dalam tiga bekas

yang berlainan, R, S, dan T. Kemudian, sepotong mangga dimasukkan ke dalam setiap bekas. Rasa setiap potong mangga direkodkan selepas empat hari.

Rajah 2

(a) Apakah tujuan penyiasatan itu?

_______________________________________

_______________________________________ [1 markah]

(b) Ramalkan apa yang akan terjadi kepada potongan mangga dalam setiap bekas itu selepas empat hari.

_______________________________________

_______________________________________ [1 markah]

(c) Nyatakan pemboleh-pemboleh ubah berikut.

18

(i) Apa yang diubah (pemboleh ubah dimanipulasi):

____________________________________

(ii) Apa yang diperhatikan (pemboleh ubah bergerak balas):

____________________________________

(iii)Apa yang dimalarkan (pemboleh ubah dimalarkan):

____________________________________[3 markah]

(d) Nyatakan hubungan (hipotesis) antara apa yang berubah (pemboleh ubah dimanipulasi) dan apa yang diperhatikan (pemboleh ubah bergerak balas).

_______________________________________

_______________________________________ [1 markah]

© PNI Neuron (M) Sdn. Bhd. (554690-H) 15