iso 45001 İŞ saĞliĞi ve gÜvenlİĞİ bİlgİlendİrme...

22
ISO 45001 :2018 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE KUMRAL İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI(A)

Upload: others

Post on 28-Feb-2020

25 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

ISO 45001 :2018İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Bilgilendirme Eğitimi

HURİYE KUMRALİŞ GÜVENLİĞİ UZMANI(A)

Page 2: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

OHSAS 18001 ve ISO 45001 Tarihçe

1996 yılında BS 8800 "İSG Yönetim Sistemleri için Rehber" bir İngiliz standardı olarak yayınlanmış fakat bir belgelendirme standardı olarak planlanmamıştır.Ulusal standart ve belgelendirme kuruluşları ile bağımsız gruplar, BSI ile beraber hareket ederek OHSAS 18001’i bir belgelendirme standardı olarak 1999 Nisan ayında geliştirmiş OHSAS 18002 Nisan 2001 de yayınlanmıştır.

OHSAS 18001 yerine ISO 45001 çalışması ( 2014)

ISO 45001- İlk taslak (2015)

ISO 45001 –Kabul (12.03.2018)

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 2

Page 3: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Giriş

• ILO’ya göre, her yıl 2.2 milyon çalışan iş kazası veya meslekHastalığı nedeniyle ölmektedir.• İş nedeniyle yılda 270 milyon kaza ve 160 milyon hastalık vakası• Küresel GSYİH nın %4 ü kaybediliyor.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 3

Page 4: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

İş Kazaları Dünya SıralamasıTürkiye ölümlü iş kazalarında El Salvador ve Cezayir’in ardından

dünya üçüncüsü, Avrupa’da ise başı çekiyor.En iyi üç ülke:

Türkiye'de ölümle sonuçlanan iş kazaları, 100 binde 20.5, bu rakam Norveç,İsveç ve Danimarka gibi ülkelerde 100 binde 2.

1-İsviçre 3-Norveç2-Avusturalya,

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 4

Page 5: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

2016 Türkiye İş Kazaları Not: SGK verilerinden alınmıştır.

• 2016yılında 2015 yılına göre yaklaşık %18'lik bir artışla 286.068 iş kazası meydana gelmiştir. Kaza geçirenlerden 44.953'ü kadın, 241.115'i erkektir.

• İş kazası sonucu ölüm sayısı da %12'lik bir atışla 1405 sayısına ulaşmıştır.(İSİG Meclisi 1970 açıkladı)

• İş kazası sonucu hayatını kaybeden kadın sayısı 36 olmuştur.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 5

Page 6: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Niçin yeni bir standart gereksinimine ihtiyaç duyuldu?• Gelecek 10 yıl için iş sağlığı ve güvenliği gereksinimlerini stabilize

etmek• Bütün iş tipleri için anlamlı bir sistem yaratmak• Teknolojik avantajları uyarlama• Diğer yönetim sistemlerine adaptasyon sağlama (ISO 14001 gibi)

ISO 45001-12 Mart 2018 ‘de yayımlandı

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 6

Page 7: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Yüksek Seviye Yapı & Annex SL ne demektir ?

• Birçok kuruluş uygulamak ve belgelendirmek için birden fazla yönetim sistemine sahiptir. Bu standartları ayrı ayrı uygulamak/işletmek, fazladan zaman ve kaynak kullanımı demektir. Bu nedenle, standartları en iyi şekilde bütünleştirme ve birleştirmenin bir yolunu bulmanın bir ihtiyaç olduğu açıktır.

• ISO, bu problem ile başa çıkmak için Annex SL’yi geliştirmiştir. Geleceğin tüm yönetim sistemi standartları, ortak terimler ve tanımların yanı sıra aynı yüksek seviye yapısına, özdeş çekirdek metne sahip olacaklardır. Yüksek seviye yapı değiştirilemezken alt başlıklar ve ilgili disipline özel metinler eklenebilir.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 7

Page 8: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

ISO 45001: 2018 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

• 1.Amaç• 2.Referanslar• 3.TerimlerveTanımlar• 4.Kuruluş Kapsamı• 5.Liderlik• 6.Planlama• 7.Destek• 8.Operasyon(İşletme)• 9.PerformansDeğerlendirme• 10.İyileştirme

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 8

Page 9: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Planla- Uygula- Kontrol et- Önlem al (PUKÖ)

• Planla: riskleri ve fırsatları belirlenmek, kuruluşun İSG politikası uyarınca gerekli olan İSG hedefleri ve süreçleri oluşturmak;

• Uygula : Süreçlerin planlandığı şekilde uygulanması.

• Kontrol et: İSG politikası ve hedefleri ile ilgili faaliyetleri ve süreçleri izlemek ölçmek ve sonuçları raporlamak;

• Önlem al: Amaçlanan sonuçlara ulaşmak için İSG performansını sürekli geliştirmek adına faaliyetler gerçekleştirmek.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 9

Page 10: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Standarttaki Bazı Önemli Terimler

• İlgili taraf (tercih edilen dönem) /Paydaş (kabul edilen dönem): Bir karar veya faaliyeti etkileyebilen veya bunlardan etkilenebilen ya da bunlardan kendinin etkilenebileceğini düşünen kişi veya kuruluş

• Çalışan :Kuruluşun kontrolü altındaki iş veya işle ilgili faaliyetleri gerçekleştiren kişi

• Üst yönetim :Bir kuruluşu en üst düzeyde yönlendiren ve denetleyen kişi veya grup.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 10

Page 11: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

Standarttaki Bazı Önemli Terimler

• Yaralanma ve/veya sağlık bozulmaları :Bir kişinin fiziksel, zihinsel veya ruhsal durumu üzerinde olumsuz etkisi

• Tehlike :Yaralanma ve / veya sağlık bozulmalarına yol açabilecek bir kaynak

• İSG riski :İşle ilgili tehlikeli bir olayın olma olasılığı ile olayın (etkisinin) neden olduğu yaralanma ve/veya sağlık bozulmasının şiddetinin birleşimidir

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 11

Page 12: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

4.Kuruluşun Bağlamı

• Kuruluşun İS&G amacı• Amaçlanan İS&G yönetim sistemlerinin

ulaşabilme yeteneğini etkileyen, dış ve iç hususlar

4.2 Çalışanlar ve ilgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaşılması• Çalışanların beklentileri• İlgili tarafların beklentileri(alt işveren, çevre

komşular, ilgili kamu kuruluşları)• Yasal şartlar• Uluslararası gereksinimler

4.3 İS&G yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi • İç hususlar• Diş hususlar• Yasal ve diğer şartlar

4.4 İS&G yönetim sistemi• Planlanmalı• Kurulmalı• Uygulanmalı• Sürdürülmeli• Sürekli iyileştirlmeli

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 12

Page 13: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

5 .Liderlik ve çalışan katılımı 5.1 Liderlik ve taahhüt• Sorumluluk, hesap verebilirlik• Hedef oluşturulması• Kaynak sağlanması• Liderliğin desteklenmesi• Katılım ve danışmanın sağlanması• İyileştirmenin teşvik edilmesi• İSG Kurulların kurulması

5.2 İS&G politikası• Amaç ve risk/fırsata uygun• Yasal şartlara uyum taahhüdü• İSG risklerini kontrol taahhüdü• Sürekli iyileştirme taahhüdü• Gözden geçirilmeli• Politika, dokümante edilmeli ve ilgili taraflara

açık olmalı5.3 Kurumsal görev, yetki ve sorumluluklar • Kuruluşun her seviyesinde İSG

kapsamında görev, yetki ve sorumluluklar tanımlanmalı, iletilmeli ve muhafaza edilmeli

• İSG YS şartlarına uyum raporlanmalı• Performans üst seviyede raporlanmalı• Performans için rapor hazırlanmalı

5.4 Danışma ve çalışan katılımı • Kaynak, eğitim ve zaman sağlanması• Danışma (Politika, yasal şartlar uygunluğu, amaçların

oluşturulması, kontrollerin belirlenmesi, nelerin ölçülmesi gerektiği, tetkiklerin oluşturulması, iyileştirmenin güvenceye alınması

• Katılım: (Tehlike ve risk çalışmaları, risk azaltılması, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, kontrol önlemleri ve uygulanması, olay ve uygunsuzlukları araştırma )ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 13

Page 14: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

6 .Planlama• 6.1 Risk ve fırsatları belirleme faaliyetleri• 6.1.2.1 Tehlike tanımlaması(sosyal, yapı,

altyapı, ekipman, malzeme, insan faktörü, faaliyetler, acil durum)

• 6.1.2.2 İS&G risklerinin ve İS&G yönetim sistemine olan diğer risklerin değerlendirilmesi

• 6.1.2.3 İS&G fırsatlarının ve İS&G yönetim sistemine olan diğer fırsatların değerlendirilmesi

• 6.1.3 Yasal şartlar ve diğer şartları belirleme

• 6.1.4 Planlama faaliyeti

• 6.2 İS&G amaçları ve bunlara erişmek için planlama

• 6.2.1 İS&G amaçları• Politika ile uyumlu• Ölçülebilir• Uygulanabilir olmalı,• İzlenmeli, iletilmeli, güncellenmeli

• 6.2.2 İS&G amaçlarına ulaşmak için planlama

• Ne yapılacak?• Kaynaklar nelerdir?• Sorumlu kim?• Ne zaman biter?• Nasıl izlenecek?

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 14

Page 15: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

7. DESTEK

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 15

7.1 KaynaklarİS&G Yönetim sisteminin oluşturulması, uygulanması, geliştirilmesi, izlenmesi ve iyileştirilmesi için kaynaklar belirlenmelidir.

7.2 YetkinlikYetkinlik kriterleri ( Uygun eğitim, öğretim, tecrübe, beceri, yetkinlik için uygulama)Yetkinlik; işe başlama, görev değişikliklerini kapsamalı

7.3 Farkındalık• Politika ve hedefler• YS etkinliği ve performansına katkı• Uygunsuzluğun sonuçları• Olay ve araştırmalar• Risk ve fırsatlar• Öğrenilen dersler

7.4 İletişim: Kuruluş iç ve dış iletimi belirlemelidir:• Neyle ilgili iletişim kuracağını• Ne zaman iletişim kuracağını• Kiminle iletişim kuracağını• Nasıl iletişim kuracağını• Kimin iletişim kuracağını bilmelidir.

Page 16: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

7. DESTEK

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 16

• 7.5 Dokümante edilmiş bilgi• Standart ve kuruluş gereksinimleri• Doküman oluşturma ve güncelleme• Dokümante edilmiş bilginin kontrolü• İhtiyaç olan yer ve zamanda kullanım• Uygun şekilde korunma• Dağıtım, erişim, kullanma, değişim, muhafaza, elden çıkarma• Dış kaynaklı doküman

Page 17: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

8. Operasyon8.1 Operasyonel planlama ve kontrol

8.1.1 Genel :Kuruluş, İS&G yönetim sisteminin şartlarını karşılamak için ihtiyaç duyulan prosesleri aşağıdakiler yoluyla planlamalı, uygulamalı, kontrol etmeli ve sürekliliğini sağlamalıdır.Prosesler için kriter oluşturmakProses kontrolü sağlanmasıGerekirse dokümantasyon yoluyla bilginin sürekliliğini temin etmekÇalışanlara iş uyarlamak

8.1.2 Tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İS&G risklerini azaltma Risk azaltma hiyerarşisi uygulama• Kaynakta azaltma• İkame etme• Mühendislik yöntemleri• İdari yöntemler• KKD

8.1.3 Değişim Yönetimi (MOC)• Ürün, hizmet ve süreçler, İşyeri, ekipman, işorganizasyonu, çalışma şartları, çalışan, vb.• Satın alma• Alt yükleniciler• Dışarıdan hizmet alımı

8.1.4 Satın alma • 8.1.4.2 Yükleniciler• 8.1.4.3 Dışarıya yaptırma

17

Page 18: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

• 8.2 Acil duruma hazırlık ve müdahale• Acil durum süreci oluşturulmalı, uygulanmalı ve sürekliliği sağlanmalıdır.• Planlar, acil durumlara yanıt vermeli• Eğitim• A.D Müdahale yeteneği (periyodik tatbikat)• Performans değerlendirme• Acil durum ekipleri görevlerinin oluşturulması• Çalışanların acil durum görev ve sorumluluklar hakkında bilgilendirilmesi• Yüklenici, ziyaretçi, dış ekiplerle iletişim

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 18

8. Operasyon8.2 Acil duruma hazırlık ve müdahale

Page 19: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

9. Performans değerlendirme

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 19

9.1 İzleme, ölçme, analiz ve performansdeğerlendirme İzleme ölçme analiz yöntemi, ne zamanyapılacağı, nasıl değerlendirileceğibelirlenmelidir.• Yasal gereklilikler• Riskler / fırsatlar• İSG hedefleri• Süreçler ve diğer kontroller• Ölçüm ekipmanının bakımı,

kalibrasyonuveya doğrulanması

9.2 İç tetkikPlanlamalı, uygulamalı ve sürekliliğinisağlamalı• Sıklık, Yöntem, Sorumluluk,

Raporlama• Tetkik kriter ve kapsamı• Tetkikçi seçimi ve tetkik

gerçekleştirilmesi• Raporlanması• Düzeltici faaliyet• Uygulama

Page 20: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

9. Performans değerlendirme9.3 Yönetimin gözden geçirmesi

• 9.3 Yönetimin gözden geçirmesi• Üst yönetim, uygunluk, yeterlilik ve etkinlik için planlı aralıklara gözden

geçirmelidir.• Bir önceki YGG kararları• İç/dış konulardaki değişiklikler (İlgili taraflar, risk ve fırsatlar, yasal şartlar …)• Politika ve Hedefler• Olaylar, uygunsuzluklar, düzeltici faaliyetler• İzleme ve ölçme sonuçları• Denetim sonuçları• Çalışanların katılımı ….

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 20

Page 21: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

10.İyileştirme

• 10.2 Olay, uygunsuzluk ve düzeltici faaliyet

• Uygunsuzluk kontrol edilmeli• Düzeltici faaliyetler gerçekleşmeli• Uygunsuzluk analiz edilmeli• Uygunsuzluğun nedenleri araştırılmalı• Benzer uygunsuzluk tespit edilmeli• Düzeltici faaliyetlerin etkinliği gözden

geçirilmeli• Dökümante edilmeli

• 10.3 Sürekli iyileşme• İSG yönetim sisteminin uygunluğunu,

yeterliliğini ve etkinliğini sürekli iyileştirmelidir;

• İSG performansını artırmak• İSG kültürünün teşvik edilmesi;• Aksiyonların gerçekleştirilmesindeçalışanların katılımının teşvik edilmesiİyileşme sonucu çalışan temsilcilerine iletilmeli ve dokümante edilmelidir.

ISO 45001 İS&G YÖNETİM SİSTEMİ-H.Kumral 21

Page 22: ISO 45001 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ BİLGİLENDİRME EĞİTİMİhelikonisg.com/files/ISO-45001.pdfİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ Bilgilendirme Eğitimi HURİYE

TEŞEKKÜRLER