İSLAMDA KARDEŞLİK

-2-

1

Kardeşlikten söz ederken aklagelen İlk şey kardeşlik haklarıdır.Unutmayalım ki kardeşe yapılacaken büyük iyilik ona zarar vermemektir.Sonra yapılacak bir iyilik varsa yapılır.

2

3

Kardeşlik hukukunda titizlikle yapılması gereken durumlar şunlardır :1-Kareşin haklarını korumak.2-Kardeşleri kendi nefsi kadar sevmek.3-Kardeşler arasında selamı yaymak.4-kardeşler arasında eşitlik ilkesine dikkat etmek.5-ve kardeşlerle dayanışma içinde olmak.

4

Kardeşlık hukukunda yapılmaması gereken hususlar da şunlardır:1- Irkçılık.2- Ayrımcılık ve bölücük3- Zulüm ve tehakküm4- Nefret ve öfke5- Kin tutma6- kibirlenme.7- Gıbet ve Dedikodu8- Aldatmak, kandırmak ve hile yapmak.

Rasûlullah (s a v ) şöyle buyurmuştur:

5

“Müslümanın Müslüman üzerindealtı hakkı vardır 1-Karşılaştığında selam verir, 2-davetine icabet eder, 3-aksırdığı zaman elhamdülillah derse yerhamükallah der, (Dârimî, İstizan: 5; İbn Mâce, Cenaiz: 43)

4-hastalandığında ziyaret eder, 5-öldüğünde cenazesine katılır 6-kendisi için sevdiği şeyi onun için de sever , varlığında ve yokluğunda onun hakkında samimi olur iyiliğini İster ve nasihate devam eder ” (Dârimî, İstizan: 5; İbn Mâce, Cenaiz: 43)

6

Efendimiz şöyle buyurdu: Hiç şüphesiz Allah Teâlâ kıyâmet günü:

“Nerede benim rızâm içinbirbirlerini sevenler?Gölgemden başka gölgeninbulunmadığı bugün onları, kendi arşımıngölgesinde gölgelendireceğim”buyurur

7

Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellemşöyle buyurmuştur: “Adamın biri, bir başka köydeki (din) kardeşiniziyâret etmek için yola çıktı. Allah Teâlâ, adamın yolu üzerindebir meleği görevlendirdi. Adam meleğin yanına gelince,

8

melek: – Nereye gidiyorsun? dedi. Adam, – Şu (ileriki) köyde bir din kardeşim var, onu ziyârete gidiyorum, cevabını verdi.Melek: – O adamdan elde etmek istediğinbir menfaatin mi var? dedi

9

Adam: – Yok hayır, ben onu sırfAllah rızası için severim, onun için ziyâretinegidiyorum, dedi.

10

Bunun üzerine melek: – Sen onu nasıl seviyorsanAllah da seni öylece seviyor.

Ben, bu müjdeyi vermek içinAllah Teâlâ’nın sana gönderdiğielçisiyim, dedi. 11

Biz bu hadisin neresindeyiz ? Biz , Allah’tan başka hiç kimsedenkarşılık beklemeden Mü’min kardeşlerimizindurumlarını soruyor muyuz???

12

kardeşliği bozan ve dolayısıyla bireysel ve toplumsal ahengin zedelenmesine yol açan kötü hususlardan bazılarına şöyle değinebiliriz:

13

(el-Hucurat, 49/12).

14

"Ey iman edenler! Zannın birçoğundan sakının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. (el-Hucurat, 49/12).

15

Birbirinizin kusurlarını ve mahremiyetlerini araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı?" (el-Hucurat, 49/12). 16

Yüce Rabbimiz, mü'minleri açık bir şekilde suizandan, kardeşlerinin gizli yönlerini araştırmaktan, giybet ve dedikodu yapmaktan sakındırmaktadır.

17

Peygamberimiz (s.a.s) ise bu konuda şöyle buyurmaktadir: "Sebepsiz zandan sakınınız. Zira zan sözlerin, yalanı çok olanıdır. Birbirinizin ayibini görmeye ve duymaya çalışmayınız. Birbirinizin mahrem hayatını da araştırmayınız" (el-Lü'lü Ve'l Mercân, Kitabu'l Birr Ves-Sila Ve'l-Adab).

18

"(el-Hucurat, 49/11).

19

Başka bir âyet-i kerimede şu hususların altı çizilmektedir:

"Ey iman edenler, bir topluluk bir başka toplulukla alay etmesin, belki alay ettikleri kendilerinden daha hayırlıdırlar. Kadınlar da kadınlarla alay etmesinler, belki kendilerinden daha hayırlıdırlar. "(el-Hucurat, 49/11).

20

Kendi nefislerinizi yadırgayıp küçük düşürmeyin ve birbirinizi en olmadık kötü lakablarla çağırmayın. İmandan sonra fasıklık ne kötü bir isimdir. Kim tevbe etmezse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir"(el-Hucurat, 49/11).

21

Kin, haset ve hakaret de kardeşliği bozan hususlar arasındadır. Kıyamette kendilerinden övgüyle sözedilen,bu mü’min kardeşlerinher türlü kinden ve hasetten arındırılmaktadırlar:

22

(el-Hicr, 15/47).

23

"Onların göğüslerinde kinden ne varsa tümünü siyirip çektik, kardeşler olarak sedirler üzerinde karşı karşıyadırlar" (el-Hicr, 15/47).

24

Enes b. Mâlik'in rivâyet ettiği sahih bir hadiste ise Peygamberimiz (s.a.s) şu nasihatlerde bulunmaktadır: 25

"Birbirinizle kinleşmeyiniz hasetlesmeyiniz birbirinizden yüz çevirmeyiniz. Ey Allah'in kulları kardeş olunuz..." (Buhârî, Edeb, 57; feraiz 2; Müslim, birr, 23; Tirmizi, birr, 24),

26

"Bir kişiye, müslüman kardeşine hakaret etmesi kötülük olarak yeter" (Müslim, I, 32).

27

Mü'min kardeşinin ufak-tefek kusurlarına ve eksikliklerine bakarak ona kin ve düşmanlık besleyen kişi gerçekte insafsızca ve zalimce davranan kimsedir. 28

Grupçuluk,hizipçilik,bencillik vb. gibi kötü hasletler de kardeşliği bozan ve mü'minleri birbirine düşüren hususlardır.

29

Nitekim bir hadisi şerifte, şeytanın bu yönde daima bir umut beslediğine işaretle şöyle buyurulmaktadır:

30

“Şeytan, Kibleye dönen mü'minlerin artık kendisine ibadet etmesinden ümidini kesmiştir;fakat onları birbirine düşürmekte hala ümitlidir “(Tirmizi, Birr, 25; Müslim, Münafikun, 65).

31

Bütün bu hususlar veya hasletler, tıpkı birer mikrop gibi, sirayet ettiği vücudları hasta düşürmekte ve tahrip etmektedir.

32

Dinde kardeşlik ruhunu yeniden canlandırmak ve mü'minlere kaybettikleri gücü yeniden kazandırmak, ancak bu tür hasletlerin ortadan kaldırılmasıyla mümkün olabilir.

33

Kur‘an’ın öngördügü kardeşliğin tesis edilmesi demek, İslam ümmetinin yeniden dirim kazanması demektir.

34

" Kinleri, şahsî çıkarları ve taassububir kenara itip yok eden, Allah yolunda kardeşlik prensibinden başka hiçbir prensip kalpleri birleştiremez. Ancak bu kardeşlik prensibiyle saflar yüce Allah‘ın sancağı altında birleşebilir"

35

Bir zat Ebu Hüreyre’ye gelmişve ona demiş ki: Ben Allah için seninle kardeşolmak istiyorum.Ebu Hüreyre ona: Allah rızası için kardeşliğin hakkıne olduğunu biliyor musun? Diye sormuş.

36

O da hayır bilmiyorum, bana anlat lütfen, diye cevap vermiş.

37

Ebu Hüreyre: Allah rızası için edindiğin kardeşininhakkı senin Dirhem ve Dinarındakisenin hakkından daha az değildir.Adam: Vallahi ben henuzbu dereceye varamadım.Ebu Hüreyre: O zaman beni bırak git. Diye cevap vermiş.

38

Kardeşler, aralarında adalet, iyilik , dostluk ve bağışlama ilemuamele etmelidirler.

39

Yûsuf sûresinde de, Hz. Yûsuf'a kardeşlerinin yaptıkları kötülükler uzun uzun anlatılır. Sonunda her şey ortaya çıkınca kardeşlerinin ona:

40

(Yûsuf, 12/91)

41

Dediler ki: “Allah’a andolsun, gerçekten Allah seni bize üstün kıldı. Gerçekten biz suç işlemiştik.”(Yûsuf, 12/91)

(Yûsuf, 12/92) diyerek,

42

“Yûsuf dedi ki: Bugün size kınama yok. Allah sizi bağışlasın. O, merhametlilerin en merhametlisidir. (Yûsuf, 12/92) diyerek,

onları müsamaha ile karşıladığı haber verilmektedir.

43

44

Tekrar ve tekrar altını çizmek istediğimiz ve unutulmaması gerekennokta şudur: Kardeşler , kendi aralarındaki ilişkilerişu esaslara göre hareket etmelidir:

45

1- Kardeşler karşılıklı sevgi ve saygı beslemeli, küçükler büyüklere karşı saygısız davranışlardan sakınarak onları anne ve babaları gibi görmeli ve kendilerine itaat etmeli, büyük kardeşler de küçüklerin eksiklerini hoşgörü ile karşılamalıdır.

2- Kardeşler, anne ve babalarını üzmeyecek, para, servet ,Ve miras gibi maddi çıkarlar düşmanlık sebebi haline getirilmemeli ve birlik ruhu bozulmamalıdır.

46

3- Şan, şöhret, makam, servet gibi şeyler kıskançlık sebebi olmamalıdır. Maddî ve manevî bakımdan güçlü olan da diğerlerine hor bakmamalı, onlara her konuda yardım elini uzatmalıdır. 47

4- Aralarındaki işleri ve düşünce ayrılıklarını zora baş vurmadan, birbirlerinin düşüncelerine saygı duyarak ve konuşup anlaşarak tatlılıkla halletmenin yollarını aramalıdırlar.

48

49

Dersimizin Sonunda kardeş haklarını şöyle özetleyebiliriz 1.Müslüman kardeşinin kusurunu bağışlar ve suçunu affeder.2.Güçsüze merhamet eder.3.Avretini örter.4.Hatasını görmez.5.Özrünü kabul eder.

50

6.Kaybettiğini bulduğunda ona iade eder.7.Devamlı olarak ona nasihat eder.8.Hayvanlarını muhafaza eder.9.Zimmetine riayet eder.10.Hastasını ziyaret eder.

51

11.Cenazesinde bulunur.12.Davetine icabet eder.13.Hediyesini kabul eder.14.Birbirini ziyaret etmekte onunla eşit olur.15.Yaptığı iyiliğe teşekkür eder.

52

16.Ona yardımda kusur etmez.17. Hürmeti eksik etmez.18.Yardım isteğine icabet eder.19.Maksadını boşa çıkarmaz.20.Aksırınca: "YERHAMÜKELLÂH" yani "ALLAH SANA RAHMET ETSİN..." der.

53

21.İhtiyacını giderir.22.Selam verildiğinde selamını alır.23.Ona güzel söz söyler.24.Ona vereceğini ayırıp çıkarır.

54

25. Kendisi için istediği iyiliği onun için de ister, kendisi için istemediği kötülüğü onun için de istemez

55

26.Yaptıklarından övgü ile söz eder .27. Zalim olana ,

zulmüne engel olmak suretiyle yardım eder.28.Mazlum olana da

onu kurtarmakla yardım eder.

56

29.Mazlum olana iyilik edip, hakkına tecavüz etmez.Ona kötü söz söyleyip rezil etmez.

57

Allah'ım, bize hakkı olduğu gibi göster; hakikati kendi çerçevesiyle ruhumuza duyur. Bizi ona uymaya muvaffak kıl.

58

AllahımBâtılı da kendi çirkin çerçevesiyle olduğu gibi göster ve bizi ondan ictinâba muvaffak kıl.

59

Allah'ım, ya bizi kendimize getir veya bizi Kendine al."

60