i̇sg temel eği̇ti̇m
TRANSCRIPT
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ
EĞİTİMİ
Eğitmen: Ahmet Serdar ÖZEL
MAKSEMA YÖNETİM DANIŞMANLIĞI
İş Sağlığının Tanımı
• Çalışma koşullarını ve üretim araçlarını sağlığa uygun hale
getirmek, işin ve çalışanın birbirine
uyumunu sağlamaktır.
İş Güvenliğinin Tanımı
• İşyerlerinde işin yürütülmesi sırasında çalışma şartları ve teknik ekipmanların
yarattığı tehlikelerin sağlığa verebileceği
etkilerden korunmak
• daha iyi bir çalışma ortamı gerçekleştirebilmek
için yapılan sistemli çalışmalardır.
İş güvenliği; çalışanların yanı sıra, işletme güvenliğini ve üretim güvenliğini de sağlar.
İş güvenliğinin amacı;
Kaza ve hastalık şeklinde ortaya çıkan tehlikelerden çalışanları korumak,
zarar verici etkileri asgariye indirmek, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam iyilik
halini hedefleyipçalışanların mutlu olmalarını
gerçekleştirmektir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AÇISINDAN YAPILMASI
GEREKENLER
1. İŞ YERİ DÜZENİ2. ORGANİZASYON3. İŞE ALIM4. İŞE YERLEŞTİRME5. EĞİTİM6. DENETLEME
FABRİKA İÇİ YERLEŞTİRME
ELEKTRİK TESİSATI:Yangın ve patlamaya tehlikesi yaratmayacak şekilde dizayn edilecek ve çalışanların direkt temas etmeleri engellenecek şekilde yapılacaktır.
FABRİKA İÇİ YERLEŞTİRME
ACİL ÇIKIŞ YOLLARI VE KAPILARI: Acil çıkış kapıları sürekli dışa
açılacak Acil kaçış yolları sürekli açık olacak İşaretler yönetmeliğine göre
işaretlenecek Acil çıkış yolları gerekli şekilde
aydınlatılacaktır.
FABRİKA İÇİ YERLEŞTİRME
HAVALANDIRMA:Yeterli havalandırma
ORTAM SICAKLIĞI: 15-30 CAYDINLATMA:Öncelikle gün ışığıİŞYERİ TABANI TAVAN VE ÇATILAR:Kuru
düz, kaymaz.Isı yağmur
KAPILAR VE GİRİŞLER:Yaya yolları,Forklift
DİNLENME YERLERİ VE SOYUNMA YERİ:
ORGANİZASYON
İSİG KURULU İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI İŞ YERİ HEKİMİ
NOT: Her büyüklükteki tüm inşaat şirketleri veya firmaları sağlık ve güvenlik konusunda bir ya da birkaç kişiyi istihdam etmek zorundadır.
İŞE ALIM
İşe giriş muayeneleri Sağlık raporları Odyo testleri Akciğer grafileri İşe uygun eleman seçimi
İŞE YERLEŞTİRME&EĞİTİM
İSİG eğitimi Oryantasyon eğitimi İş başı eğitimi Denetim ve sürekli izleme
İSG eğitimlerinin amacı: İşyerlerinde sağlıklı ve güvenli bir ortamı
temin etmek iş kazaları ve meslek hastalıklarını
azaltmak, çalışanları hak ve sorumlulukları
konusunda bilgilendirmek, onların karşı karşıya bulundukları mesleki
riskler ile bu risklere karşı alınması gerekli tedbirleri öğretmek
ve iş sağlığı ve güvenliği bilinci oluşturarak uygun davranış kazandırmaktır.
Çalışanların eğitimli olması,işyeri ortamında;yangın,patlama,iş kazası,hastalık vb.olayların en az düzeyde olmasını sağlayacağı gibi işverenin maddi,manevi kayıplarının da en az düzeyde olmasını sağlar.
DENETLEME
Düzenliği akciğer grafileri, odyo testleri, portör ve işe devam muayeneleri yaptırılmalı
Basınçlı kaplar, kompresörler, taşıyıcı ekipmanlar ve araçların kontrolleri düzenli yapılmalı
Düzenli bakım onarım faaliyetleri gerçekleştirilmeli.
Kaza kayıtları düzenli tutulmalı ve takip edilmeli.
Devamsızlıklar takip edilmeli.
İş Kazası ve Meslek Hastalığı
Kaza nedir? Önceden planlanmayan,bilinmeyen veya kontrol dışına
çıkan,çevresine zarar verebilecek nitelikteki olaylara KAZA denir.
İş kazası nedir? Planlanmamış ve beklenmeyen bir olay sonucunda zarara,
sakatlanmaya veya ölüme neden olan durumdur.
İş güvenliği ile uğraşanlar kaza olmadan kaza ihtimallerini ortadan kaldırmaya, ya da alınacak önlemlerle, riskleri kabul edilebilir seviyeye çekmeye yönelik çalışmalar yapar.
İş kazasının yasal tanımı: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu’nun 13.maddesine göre;a) Sigortalının iş yerinde bulunduğu sırada,b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya
görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında,
c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak iş yeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d) Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır.
Meslek hastalığı nedir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 14.maddesine göre;
Sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.
İş Kazalarının Nedenleri
a)Çevresel Faktörler
b)Kişiye Bağlı Faktörler c)Eğitim Yetersizliği
Kazaların ; %78’i Emniyetsiz Çalışmalardan,
%20’si Emniyetsiz Durumlardan,
%2’si Doğal Olaylardan kaynaklanmaktadır.
Bu oranlardan da görülüyor ki, iş kazalarının %98’inin nedeni insanlardır.
PERSONEL KAYNAKLI KAZALAR• İşi basite indirgeme• Kişisel sorunlar• İçki sigara alışkanlığı• Tecrübe eksikliği• İş güvenliği
prensiplerine uymama• Uygun olmayan giyim
veya koruyucu malzeme kullanma
Firma-Şirket Kaynaklı Kazalar
• Emniyetsiz şartlar
• Kusurlu araçlar
• Uygun olmayan çalışma zemini
• Uygun olmayan iş ortamı, gazlı gürültülü ortamlar
Teknik Hatadan Dolayı Oluşan Kazalar
• Teknik arızalar- ani arızalar- kopan hat, düşen vinç, devrilen makine
• Kusurlu alet araç kullanma
• Doğru göstermeyen ölçü aletleri
İşverenin genel yükümlülüğüİşverenin genel yükümlülüğü
MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle MADDE 4 – (1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;yükümlü olup bu çerçevede;
a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, gerekli araç ve gereçlerin alınması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması ve mevcut durumun sağlanması ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği
tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır. ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık
ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alırönüne alır
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.
Acil Çıkış ve İlkyardım İşaretleriAcil Çıkış ve İlkyardım İşaretleri
Acil çıkış ve kaçış yolu
İlk Yardım
112
Yönler (Yardımcı bilgi işareti)
Yangınla Mücadele İşaretleriYangınla Mücadele İşaretleri
Yangın Hortumu
Yangın Söndürme Cihazı
Acil Yangın Telefonu
Yangın Merdiveni
Yanıcı maddenin ısı ve oksijenle
birleşmesi sonucu oluşan kimyasal bir olaydır.
Yanma olayının oluşabilmesi için; yanıcı
madde, ısı ve oksijenin bir arada bulunması
gerekir.
YANMA
Katı madde (tahta, kağıt, pamuk vs.) yangınlarıdır.
Katı yangınlar : Su ve sulu çözeltiler - Kimyasal Toz – KöpükKullanılarak söndürülebilir.
A Sınıfı Yangınlar
Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin, benzol, yağlar, yağlı boyalar, katran vs. yangınlarıdır.
Dikkat : B Sınıfı Yangınların Üzerine Su atmayın. Atılan sular, yanıcı maddelerin çevreye akmasına ve yayılmasına neden olur.Sıvı yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz – Köpük kullanılabilir.
B Sınıfı Yangınlar
Likit petrol gazı, havagazı, hidrojen gibi yanabilen çeşitli gazların
yanmasıyla oluşan yangınlardır.
Gaz yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz – Köpük
Kullanılarak söndürülebilir.
C Sınıfı Yangınlar
Yanabilen metaller yangını; Sodyum, Potasyum, Titanyum, Alüminyum, Magnezyum vb. gibi metallerin ve alaşımların yanması ile oluşan yangınlardır.
D Sınıfı Yangınlar
Elektrik akım kaçağının etrafa yayılması ve elektrik çarpması kazalarının meydana gelmesine neden olan yangınlardır.
Çok Önemli: Elektrik yangınlarında asla SU kullanılmaz.
Elektrik yangınlar : Karbondioksit- Kimyasal Toz Kullanılarak söndürülebilir.
Elektrik Sebepli Yangınlar
BAKIM-ONARIM İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE BAKIM-ONARIM İŞLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİGÜVENLİĞİ
Bakım-onarım Bakım-onarım sadece yetkili kişilerce sadece yetkili kişilerce yapılır.yapılır.
Çalışan makine üzerinde hiç bir surette Çalışan makine üzerinde hiç bir surette bakım yapılmamalıdır. bakım yapılmamalıdır.
Bakıma alınan makinenin Bakıma alınan makinenin elektrik devresinin elektrik devresinin akımı kesilmeli, kilitlenmeli akımı kesilmeli, kilitlenmeli ve üzerine ve üzerine ikaz ikaz levhası levhası asılmalıdır.asılmalıdır.
İş Güvenliği yetkililerin öngördüğü önlemler İş Güvenliği yetkililerin öngördüğü önlemler alınmadan çalışmaya başlanmamalıdır.alınmadan çalışmaya başlanmamalıdır.
Çalışma alanının ortasında bırakılmış bir cihaz, işçilerinçalışırken kordonlara takılıp düşme riskini arttırır.
Elektrik kaçağına neden olabilecek güvensiz bir priz yanıcımaddelerle yakın şekilde konumlandırılmış.
Kapağı açık bırakılmış bir sigorta kutusu her zaman tehlikeyaratabilir.
Çivileri çıkık durumda bırakılan tahtalar her zaman kazayasebebiyet verebilir.
"Kaza geliyorum demez" yazılı levhanın altında yerdebulunan ve her an takılıp düşme riski bulunan parçalarla
dolu bir zemin
Raflara sistematik olmayan bir şekilde sıralanmış aletedevat iş kazası riskini arttırır.
Basınçlı tüplerin bulunduğu yerde bir uyarıcı levhanınbulunmaması ve bunların ısı kaynağına olan yakınlığı iş
kazalarına neden olabilir.
Çalışma ortamında yerde bulunan hurdalar ve koruyucusuz
durumdaki raylar tehlike arz etmektedir.
Yüksekte aşağı düşecek şekilde bırakılan demir çubuk vehurdalar her an iş kazalarına yol açabilir.
Duvarda açıktan geçen elektrik kabloları kazalara neden olabilir.
Motorin dolum yerinde uyarı levhaları mutlaka bulundurulmalıdır.
Hatalı dizilmiş ufak bir sarsıntıda düşme riski bulunankimyasal madde kutuları tehlike arz eder.
Hatalı dizilmiş düşme riski bulunan dolu yağ varilleri tehlikearz eder.