inlichtingenwerk vlaams brabant basis
TRANSCRIPT
Digitaal inlichtingenwerk openbare bibliotheken (basis)
Jan Van [email protected]
Digitaal inlichtingenwerk
Intro
Kennismaking
Verwachtingen
Wat willen jullie bereiken ?
Wat zijn de knelpunten in de huidige beroepsuitoefening ?
Gebruikte materialen :
Slides
Oefeningen
Website : www.maarifa.be
Inhoud
Belang van het inlichtingenwerk
Het zoekproces
Bronnen
Kwaliteitscontrole
Vooraf : openingsvraag
Wat doet de bibliotheek ?
Wat moet de bibliotheek doen ?
Wat is volgens jou de kerntaak van de bibliotheek ?
Wat is de missie van de bibliotheek ?
Vooraf : het belang van inlichtingenwerk
Wat is het ?
Wat omvat het ?
Gradaties
Belang
Speciaal : introductie en instructie
Het belang van inlichtingenwerk
Wat leren onderstaande verhalen ons over het inlichtingenwerk ?
Nathan Rothschild
Introductie & instructie
Introductie : algemene inleiding
Instructie : gebruik v/bib & bronnen
Catalogus
Internet
Databanken
Aandacht voor :
Doel & niveau (school, priv, werk, )
Vorm :
Uiteenzetting
Presentatie (o/website, cd-rom, )
Folder, instructieblad,
Wat zijn jullie ervaringen ?
Het Zoekproces
Het zoekproces : de fasen
Orintatie : vraaganalyse
Interview :
Vraagverduidelijking
Vraagcontext
Zoekstrategie
Zoekwerk
Verwerking
Feedback
Het zoekproces
Typologie
Welk soort vragen bestaan er ?
Orintatie
Ondersteuning
Onderzoek
Welk soort gebruikers bestaan er ?
Doelgroepen
Profielen
Gradatie in de dienstverlening
Begeleiding
Informatie op maat
Het zoekproces : de uitdagingen
Niet concrete vragen :
Opzettelijk vaag :
Gevoelige materie
Onzekerheid of angst
Niet opzettelijk vaag
hebt u iets over , hebt u een goed boek,
Valse vragen :
Aanleiding tot een babbel
Grappenmakers
Belangrijk :
Durf vragen stellen
Privacy
VRAAGANALYSE
Waar staan de gemakkelijke boeken ?
versus
Mijn zoontje van 10 is geen vlotte lezer. Hij heeft een lichte vorm van dyslexie. Hij kreeg op school de opdracht om een boek te lezen en daar een korte bespreking van te maken. Het moet bovendien een waar gebeurd verhaal zijn. Ik ben nu op zoek naar een boek dat hij toch zelfstandig kan lezen. Kunt u me verder helpen?
Het zoekproces : het interview 1/2
Verkennen van de noden van de klant.
Wat :
Context van de vraag
Werk, studie, priv,
Soort informatie
Hoeveelheid
Vorm
Taal/niveau
Kosten
Tijd
Geld
Aandachtspunten :
Overleg
Aanpassen regels
Bijeenklitten personeel
Voorkeursbehandeling
Overlast
Voorstellen
Permanente vorming
Het zoekproces : het interview 2/2
Aandachtspunten :
Luisterbereidheid tonen
Op gemak stellen
Privacy in acht nemen
Actief luisteren
VERDUIDELIJKING V/D VRAAG
Versta ik de vraag?
Heb ik bijkomende informatie nodig?
Hoe krijg ik bijkomende informatie?
Ik herformuleer de vraag:
Bedoelt u misschien.?
Gaat het om?
Ik geef verschillende mogelijkheden
Vraagcontext
Dan breng je de context in kaart die van belang is voor de gestelde vraag.
Vragen in hun context
Cfr. Edwin Van Troostenberghe
Context = achtergrond
van waaruit de klant vraagt
Voorbeelden :
De klant
Is sportbeoefenaar
Gaat een auto kopen
Gaat trouwen/ scheiden
Heeft een huisdier
Gaat op reis
Is ziek/heeft een kwaal
Is (ver)huurder
Zoekt een job
Moet een schooltaak maken
Binnen elke context :
concrete typevragen
Voorbeeld :
De klant gaat op reis
Orintatie :
Naar welk land ?
Wanneer ?
Planning :
Interessantse weg ?
Goed logement ?
Wat zien/beleven ?
Visum nodig ?
Inentingen nodig ?
...
Vragen in hun context
Een vraagcontext slaat op de omstandigheid die aanleiding geeft tot de vragen van de klant. In essentie kan de vraag van een klant te maken hebben met vijf soorten contexten:
Studie
Werk
Vrijetijdsbesteding, hobby
Zelfredzaamheid
Algemene ontwikkeling
Vragen in hun context
De vraagcontext duidt de relatie aan tussen het onderwerp en de klant.
Doel van de vraag ?
Voorbeelden:
De klant wil zijn rijbewijs halen.
De klant heeft een conflict met zijn buurman.
De klant heeft een ziekte.
De klant zoekt werk.
De klant gaat op reis.
Vraagcontexten & vragen
cfr. Edwin Van Troostenberghe
Stelling : Elke vraag wordt gesteld in een context =>
Contexten en vragen in kaart brengen
Bronnen & informatiebemiddelaars in kaart
Zoektrajecten uitschrijven
Aangepast plaatsingssysteem
Voorwaarden infobalie
Bronnenwijzer voor basisvragen
De Bronnenwijzer
Vraaggestuurd en vraagontwikkelend
Empowerment van de gebruiker !
Zorgen dat iedere gebruiker aan zijn/haar trekken komt.
Dit slaat op :
Opstelling
Collectie
Inlichtingenwerk en dienstverlening
Het zoekproces : gebruikersprofielen
cfr. Koen Temmerman
Individuele klanten / (doel)groepen
Klanten met voorkennis
Klanten met nood aan hulp/advies
Hulpeloos (info-overload)
Zappers
Gedwongen gebruikers (school)
Sociale gebruikers (ontmoeting)
en de niet-gebruikers !
Kan zowel i.v.m. :
Inhoud
Zoektechnieken
Internet
Profielen en profielsoftware
Het zoekproces : de zoekstrategie
DoorverwijzeninternexternZelf oplossen
?
Extern doorverwijzen
Andere bibliotheken
Openbaar
Wetenschappelijk
Archief
Documentatie
Andere infoverstrekkers ifv vraagcontext
Voorbeelden :
Jobinfo
VDAB
Vakbonden
Onderwijs
CLB
Juridische info
Notarissen
JAC
Doorverwijzen naar een gespecialiseerde dienst
In Vlaanderen zijn ca. 1500 bibliotheken, documentatiecentra, archieven actief.
In de Vlabidoc, een gids van VVBAD zijn ze opgenomen.
Op de site van VVBAD vind je beperkte adresgegevens Vlabidoc
Voor uitgebreide gegevens moet je betalen.
Oefening
Zoek via de beperkte toegang van Vlabidoc de contactgegevens van
het Letterenhuis
Naar welke gespecialiseerde informatiediensten heb jij al doorverwezen?
Het zoekproces : vereisten aan het personeel
Kennis en vaardigheden:
Bronnen en opzoeken
Communicatie
Attitudes :
Enthousiasme
Uitnodigend
Servicebereidheid
Tact en discretie
Inventiviteit
Het zoekproces : vereisten aan het management
Visie !
Collectiemanagement
Ontsluiting
Organisatie :
routinevragen overbodig maken
Bewegwijzering
Teamwork
Bovenlokale taken
Ondersteuning door :
Catalogi
Vlacc (Winob, Ovinob, ) & Vlacc II
Lokale netwerken (gemeente)
Internet portal
Webwijzer samenwerkingsverband
Werkgroep (?) Bronwijzer voor basisvragen
Plaatsing & ontsluiting
ZIZO-werkgroep (VCOB)
Werkgroep alternatieve plaatsing non-fiction
E-infobalie
Plannen e-infobalie VCOB (Vlaanderen) ?
De bronnen
Digitale bronnen : een beperkt overzicht (naar vorm)
Zoekmachines :
Case : Google
Case : webdetective
Weboverzichten :
Yahoo
Webwijzer
Google directory
Databanken
Literatuurplein (vrij)
Mediargus (log in)
Biblion (log in)
Digitale vraagbaken
Case : Aladin
Automatische gebruikersprofielen
Muziekweb
Roman advies
Documentatiewijzers
Bronnenwijzer
Balen
Catalogi
Digitale bronnen : een beperkt overzicht (naar inhoud)
Encyclopedien
Wikipedia
Witte en gele gidsen
Infobel, 1207, Gouden gids
Juridische informatie
Staatsblad, advocaat.be, notaris.be
Sociale informatie
Rechtenverkenner, sociale kaart,
Overheden
Nieuws
Openbaar vervoer
Routeplanners
Bevat > 750.000 titelbeschrijvingen
Boeken, artikels, strips, dvds, videos, cd-roms, websites, grote letterboeken, tijdschriften en bladmuziek.
6 grote bibliotheken leveren die beschrijvingen (Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Hasselt, en Leuven
Zoeken.bibliotheek.be
Er is een koppeling naar de Biblion bestanden.
Als er een recensie opgenomen is, over het materiaal dat je zoekt, dan merk je dat aan het icoontje in de rechterkolom met de cover van het boek of de strip
Vanuit de uitgebreide beschrijving kan je doorklikken naar de recensie via het icoontje meer informatie
zoeken.bibliotheek.be
muziek.zoeken.be
Je doorzoekt er de catalogus van de grootste muziekcollectie van Europa.
van de centrale discotheek Rotterdam, met aquabrowser. (achtergrondbestand)
>300.000 cds, 10.000 muziekdvd, 300.000 lps
Bib.belgium.be
Databanken
In databanken zijn gegevens van een bepaald type digitaal en systematisch opgeslagen.
Verwijzingen of volledige tekst
Gratis of betalend (licentiekost)
Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren
De IMDB
Mediargus
Archief van Vlaamse kranten en tijdschriften (+ Le Vif en Tendances)
Artikels zijn doorzoekbaar met zoekterm
Persmappen rond onderwerpen waar veel vraag naar is
Niet vrij te consulteren
Bib moet licentie hebben
Mediargus (1)
Persmappen
Redactie : < Vlaamse OB-medewerkers
Onderwerpen : meest gevraagde items (100+)
Mogelijkheden en beperkingen :
+ : actueel (laatste jaar)
+ : verwerking makkelijk
+ : eigen mappen samenstellen
- : beperkt aantal onderwerpen
- : deelmappen ?
+/- : prijs (?)
Mediargus (2)
Mediasearch (Full-text zoeken)
Vlaamse (& Nederlandse) kranten 1998-
Roularta tijdschriften (ook Franstalig)
Belga persberichten
Ruime selectiemogelijkheden (geavanceerd)
Zoekmogelijkheden & beperkingen
+ : n zoekactie i/verschillende bronnen
+ : eigen mappen maken
+ : verwerking makkelijk
+ : booleaans zoeken (and/or/*/)
- : ontsluiting : full-text => zoektermen !
- : geen fotos
Biblion-databanken
Biblion-databanken
Actuele documentatiebank
Inhoud : selectie krantenartikels
Opvolger v/d Actuele Documentatiemappen
Context : onderwijs Nederland
Mogelijkheden & beperkingen
+ : zoeken op schoolvak
+ : fotos
+ : links naar internet
- : Nederlandse context
- : actualiteit ?
Biblion-databanken
LiteRom & JeugdLiteRom
Recensies Nederlandstalige literatuur 1900-
+ : ruime periode
+ : uitgebreide zoekmogelijkheden
- : verhouding Vlaamse kranten
UittrekselBank & UittrekselBank Jeugd
Auteursinfo (portret/orientatietekst)
Boekbesprekingen (uittreksel/snuffeltekst)
+ heel uitgebreid & up-to-date
FictieRom
Inhoud : fiction thematisch, met annotatie
Wat was het laatste krantenartikel over de uw eigen bibliotheek ? In welke krant was dat ?
Zoek via Mediargus de initiatiefnemer van het Leuvense Bib-date-project.
Zoek een roman die handelt over de Duitse nmaking ? Wie zijn de hoofdpersonages ?
Wat zeggen Nederlandse historici over 175 jaar Belgi ?
Zoek recensies over Staf Schoeters.
Zoek recensies over Marita De Sterck.
Zoek een boekbespreking van Het verdriet van Belgi van Hugo Claus.
Zoek een boekbespreking van Blauwe plekken van Anke de Vries.
Oefeningen
Elektronische vraagbaak
Aladin is een elektronische infobalie voor de nederlandse openbare bibs die landelijk georganiseerd is
Een georganiseerd netwerk van baliewerkers en informatiespecialisten bezorgt je het antwoord in enkele dagen
Soort vragen zijn afgebakend
Kwaliteitscontrole op het web
Wie of welke organisatie publiceert de informatie ?
Waarom is de informatie gepubliceerd ?
Op wat voor site wordt de informatie gepubliceerd ?
Wordt deze site regelmatig onderhouden en is men zorgvuldig ?
Is de informatie controleerbaar ?
Kwaliteitscontrole op het web
Bron van de informatie: auteur, functie, referenties
Andere publicaties checken
Commercieel of niet?
Propaganda of niet?
Identiteit van de website-exploitant?
Datum van de website? Actualisering?
Verwijzingen van en naar andere sites?
Opbouw en toegankelijkheid?
http://www.webdetective.nl/
Overzicht van vrije digitale bronnen
www.maarifa.be
webwijzer.bibliotheek.be
Oefeningen !
Zelfevaluatie
Welk sterk punt van jezelf is een aanwinst voor het inlichtingenwerk van de bibliotheek ? Wat ga/kun je doen om je sterk punt tenvolle in te zetten ?
Welke punten aan jezelf vind je nodig om de komende weken/maanden bij te schaven ? Hoe ga je dit doen ?
Wat heb je in deze training opgestoken en wat kun je uit deze training gebruiken voor je taak in de bib ?
Wat is er volgens jou een gemis in deze training ?
Andere opmerkingen.
Klik om de opmaak van de overzichtstekst te bewerken
Tweede overzichtsniveau
Derde overzichtsniveau
Vierde overzichtsniveau
Vijfde overzichtsniveau
Zesde overzichtsniveau
Zevende overzichtsniveau
Achtste overzichtsniveau
Negende overzichtsniveau
Klik om de opmaak van de titeltekst te bewerken
inlichtingenwerk-vlbrabant-basis-1213470848667746-9