De Nieuwe GHOR

Joost Bernsen

GHOR Nederland

Directeur GGD/GHOR Hollands Midden

Twee verhaallijnen

Mexicaanse griep

• voorbereiding• operationele uitvoering• evaluatie

Nieuwe GHOR

• 4 veranderende wetten• nieuwe verdeling

verantwoordelijkheden• hoe vullen we dat in?• regionaal crisisplan

Grieppandemie• 2004: brief van 2 ministers aan GGD- en GHOR-bestuur• draaiboek met 7 processen:

• medewerking witte partners niet overal vanzelfsprekend

Voorbereiding 1

- vaccinatie- antivirale middelen &

distributie- hygiëne- triage

- zorg 1ste lijn (zorgmeldpunten)

- zorg 2de lijn (beddenbureau)

- communicatie

GrieppandemieDe context in 2005

• modeldraaiboek dateert van 2004

• een tijd waarin er nog geen ROAZ is

• huisartsenposten net ontstaan zijn

• nog weinig Zirops en geen Harop’s

• rol van de minister van VWS richting veld beperkt

• antivirale middelen nog zeer schaars

Voorbereiding 2

GrieppandemieBij 4 van de 7 processen worden verantwoordelijkheden naar de GHOR toegeschreven:

• triage

• distributie antivirale middelen

• zorgmeldpunten (coördinatie zorg 1ste lijn)

• beddenbureau (coördinatie zorg 2de lijn)

Bij gebrek aan een logisch alternatief?

Voorbereiding 3

GrieppandemieVoorbeeld zorgmeldpunten

• 1 per gemeente

• 4 functies:

• “Indien …..….is de GHOR ervoor verantwoordelijk dat de zorgstructuur wordt aangepast” ?

Voorbereiding 4

- huisartsenpost- noodopvang (3 indicaties)

1 bed/1000 inwoners

- callcenter- disease monitoring

Grieppandemie

Uitbraak 1

maart 2009

29 april 2009

30 april 2009

zorgelijke meldingen uit Mexico

Nieuwe Influenza A (H1N1) wordt A-ziekte

eerste (?) patiënt in Nederland

GrieppandemieContext 2009

• Wet publieke gezondheid van kracht (2008)

• vervangt quarantainewet, infectieziektenwet en Wet Collectieve preventie

• minister kan sturing geven aan bestrijding A-ziekten

• bijzondere bevoegdheden burgemeesters

• Beleidsregels WTZi

• regionale overleggen acute zorg dienen afspraken te maken over acute zorgketens in alle omstandigheden

Uitbraak 2

GrieppandemieBijzondere bevoegdheden burgemeester bij A-ziekten

• gedwongen opname ter isolatie (OvJ na 24 u verzoek tot machtiging tot voortzetting rechter)

• gedwongen onderzoek• gedwongen invasief

onderzoek (met rechterlijke machtiging)

• quarantaine (evt in eigen woning, OvJ)

• weren uit werk of beroep• controle gebouwen,

goederen, vervoermiddelen• bemonsteren• voorschriften van technisch

hygiënische aard• ontsmetten, vernietigen• informatie opeisen

Uitbraak 3

Grieppandemie• in veel regio’s worden draaiboeken geactualiseerd

• VWS levert distributieplan AVM op

• zorgsector ziet kans om nieuwe protocollen/richtlijnen vast te stellen

• alleen triagerichtlijn voor IC-bedden wordt uiteindelijk niet meer vastgesteld

• Nieuwe Influenza blijkt mild; ondanks WHO fase nergens GRIP 4

• gezien de overlappende rollen richting openbaar bestuur trekken GGD en GHOR samen op.

• RIVM ontwikkelt inzichtelijk model om opnames en overlijden te monitoren

• veel bedrijven en overheden ronden hun continuïteitsplannen af

Uitbraak 4

Grieppandemie• rapport Berenschot

- gericht op bestuurlijke besluitvormingsprocessen

• rapport IGZ en IOOV

- gericht op de rol van de Ghor

• verschenen in maart 2011

• reactie kabinet april 2011

Evaluatie

De nieuwe GHOR‘Nieuwe’ verhouding tussen GHOR en zorg

• Wet toelating zorginstellingen (Wtzi)

• Wet veiligheidsregio’s (Wvr)

• Wet publieke gezondheid II (Wpg II)

• Wet ambulancezorg (Waz)/ Tijdelijke wet ambulancezorg

• Referentiekader Regionaal Crisisplan (RRCP)

De nieuwe GHOR

Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi)Beleidsregels ex art. 4

• deelname aan ROAZ

• binding aan gemaakte afspraken

• verantwoording via jaarverslag

• voorbereiding op opgeschaalde zorg, Zirop

De nieuwe GHOR

Wet Veiligheidsregio’s• veel verantwoordelijkheden verplicht op schaal regio

• één regionaal crisiplan (vervangt gem. rampenplannen)

• bij gemeentegrensoverschrijdend incident wordt voorzitter veiligheidsregio verantwoordelijk

• eisen aan crisisstructuur en informatievoorziening

• schriftelijke afspraken met zorginstellingen, gezondheidsdiensten

De nieuwe GHOR

Wet publieke gezondheid II• nog in behandeling bij 1ste kamer

• wijzigt Wet veiligheidsregio (Net als WVR de WPG I gewijzigd heeft)

• GGD –regio’s congruent aan veiligheidsregio’s

• directeur publieke gezondheid vervangt zowel directeur GGD als directeur GHOR

• benoemd door bestuur GGD in overeenstemming met bestuur VR

• is direct onder het openbaar bestuur verantwoordelijk voor de afspraken met instellingen voor zowel reguliere omstandigheden als voor opgeschaalde situatie

• bestuur veiligheidsregio verantwoordelijk voor voorbereiding bestrijding A-ziekten

De nieuwe GHOR

De nieuwe GHOR

Waarvoor is de GHOR wettelijk verantwoordelijk (Wvr)?

• coördinatie, aansturing en regie van de geneeskundige hulpverlening

• advisering van overheden en organisaties op dat gebied

De nieuwe GHOR

De nieuwe GHORNog steeds drie processen:

• spoedeisende medische hulpverlening (SMH)

• publieke gezondheidszorg (infectieziekten, gezondheidsonderzoek, advisering gevaarlijke stoffen)

• psychosociale hulpverlening bij ongevallen en rampen (PSHOR)

De nieuwe GHOR

De nieuwe GHORWie is verantwoordelijk voor de geneeskundige hulpverlening?

• zorginstellingen en zorgverleners zijn verantwoordelijk voor het leveren van verantwoorde zorg (Wtzi en Wet BIG)

• dat geldt ook voor opgeschaalde situaties en voor de voorbereiding op opgeschaalde situaties

• de reguliere zorgcapaciteit is de basis voor de grootschalige hulpverlening

• de GHOR kan geen eisen stellen aan het operationeel presterend vermogen van de zorgverleners

De nieuwe GHOR

Vergelijking GHOR – reguliere zorgReguliere zorg GHOR

Wetgeving Waz, Wpg, Wgbo, Wtzi Wvr

Departement Ministerie van VWS Ministerie van VenJ

Sturing driehoek patiënt, aanbieder, zorgverzekering

publieke verantwoordelijkheid

Bepalende thema’s ketenzorg, versterkte rol eerste lijn, Diagnose Behandel Combinaties

crisisbeheersing, multidisciplinaire samenwerking, risicokaarten

Financiering zorgverzekering gemeentelijke bijdrage, BDUR

11 traumacentra 25 GHOR-regio’s

7x24 uurs zorg alleen bij opschaling

De nieuwe GHOR

De nieuwe GHORWat is dan de taak van de GHOR?

Koude fase

• planvorming (advisering en afstemming)

• opleiding, training en oefening (100 x 1 en 1 x 100)

Warme fase

• coördinerende processen

• informatievoorziening

• resourcemanagement (logistiek)

De nieuwe GHOR

Balans in de veiligheidsregio

De GHOR

• gezondheidszorg

• veiligheid

• openbaar bestuur

De nieuwe GHOR

Balans in de veiligheidsregioVersterking witte ketensamenwerking:

• GGD

• ziekenhuizen en traumacentra

• ambulancedienst

• huisartsenzorg

• Nederlandse Rode Kruis

• psychosociale hulpverleners

• RIVM

De nieuwe GHOR

Balans in de veiligheidsregio• interdisciplinaire samenwerking veiligheid

• veiligheidsregio’s (brandweer, gemeenten en GHOR)

• samenwerking met politie en Defensie

• meldkamer(s)

• regionaal crisisplan

De nieuwe GHOR

Balans in de veiligheidsregio

Versterking advisering openbaar bestuur

• integrale advisering veiligheid

• directeur Publieke Gezondheid

• congruentie GGD

De nieuwe GHOR

GHOR Nederland en de nieuwe GHOR• de wettelijke taken staan op een rij (‘notitie de nieuwe GHOR’)

• niet alle consequenties zijn meteen duidelijk en geregeld

• met landelijke partners in overleg over de consequenties, gezamenlijk beeld en modelconvenanten met belangrijkste partners in 2011

De nieuwe GHOR

Niet alle consequenties meteen geregeld

• het principe: proces, regie en aansturing bij de GHOR; inhoud aansluiten bij dagelijkse zorg conform knoppenmodel

• wie is straks verantwoordelijk voor de GNK?• wie gaat eigenlijk over de OvDG?• wat doet de GHOR nog met PSH?• hoe adviseren we het openbaar bestuur over evenementen?• hoe adviseren we het bestuur over voorbereiding instellingen?• 5 nieuwe processen (GROP+SMH) komen niet overeen met

besluit personeel VR en Referentiekader Crisisplan.

De nieuwe GHOR

Nieuwe GHOR op hoofdlijnen• rampenprocessen sluiten aan bij reguliere zorgprocessen

• zorginstellingen (waaronder GGD) dragen verantwoordelijkheid voor deze zorg

• GHOR gaat voor (proces)sturing, coördinatie, informatievoorziening, aansluiting van witte kolom met openbaar bestuur en veiligheidsketen

• er is straks nog één directeur PG, die afspraken maakt namens openbaar bestuur met zorginstellingen over reguliere en opgeschaalde publieke zorg

De nieuwe GHOR

Regionaal Crisisplan• beschrijft de multidisciplinaire organisatiestructuur van de

veiligheidsregio voor de respons op incidenten, die grootschalige of bijzondere inzet verlangen van gemeente(n), brandweer, politie en GHOR. Vervangt gemeentelijke rampenplan.

• de afspraken met de zorginstellingen dienen hierin te zijn opgenomen (BR WTZi).

De nieuwe GHOR

vaccinerenzorg 1ste lijn

zorg 2e lijn

communicatie

triage

hygiëne

antivirale m.

ZORG/GGDC

on

tin

uït

eit

vaccineren

zorg 1ste lijn

zorg 2e lijn

communicatie

triage

hygiëne

antivirale m.

de processen uit het draaiboekpandemie

coördinatie

Vragen?