İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_4366977… · web viewavukat sözlerine...

Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüMayıs 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti İfade ve Basın Özgürlüğü Mayıs 2018 Raporu Özgürlük için Basın

Gazeteciler CemiyetiYönetim KuruluBaşkan Nazmi BilginBaşkan VekiliSavaş KıratlıBaşkan YardımcılarıErtürk Yöndem, Ayhan Aydemir, Yusuf KanlıGenel SekreterÜmit GürtunaMali SekreterMustafa YoldaşÜyelerGüray Soysal, Ali Şimşek, Ali Oruç, Hande Fırat, Önder Yılmaz, Önder Sürenkök, Olgunay Köse

* * *Bu Rapor “Press For Freedom / Özgürlük İçin Basın” Çalışma Grubu Tarafından Hazırlanmıştır.

* * *İfade ve Basın ÖzgürlüğüUlusal KomitesiBaşkanProf. Dr. Korkmaz AlemdarHukukçu ÜyeAv. Tuncay AlemdaroğluKıdemli GazetecilerAli Şımşek ve Sedat BozkurtStk Temsilcisi (Kıdemli Gazeteci, Parlamento Muhabirleri Derneği Başkanı)Göksel Bozkurt

* * *

Özgürlük İçin BasınÇalışma Grubu KoordinatörüYusuf KanlıKoordinatör Yardımcısı ve EditörSeva Ülman ErtenAraştırmacılarYıldız Yazıcıoğlu, Naz Akman, Sultan Yavuz, Tuğçe Yılmaz, Dicle Kavak, Umut Çomak, İzel Aydın, Hazal Özcan

* * *Telefon: +90 (312) 427 15 22Faks: +90 (312) 468 23 84E-Posta:[email protected] Adresi: www.gazetecilercemiyeti.org.trwww.pressforfreedom.orgAdres: Üsküp Caddesi (Çevre Sk.) No:35, Çankaya, Ankara

Kapak fotoğrafı: Cosmic Creative Reklam sektörü için bir prestij olarak kabul edilen 13’üncü “Kırmızı Reklam Ödülleri”nin 13’üncüsü 26 Mayıs 2016’da gerçekleştirildi. Kırmızı Jüri Özel Ödülünü Cosmic Creative’in hazırladığı “Gazeteciler Cemiyeti - Bir gazeteci neredeyse, aydınlık oradadır” adlı çalışma hak kazandı.Gazeteciler Cemiyeti hakkında

Zamanın Ankara Valisi Nevzat Tandoğan‘ın makamında yürekleri

meslek ve vatan sevgisi ile dolu gazeteci 7 genç, 10 Ocak 1946 günü heyecanla isteklerini iletirler. “Bizler Mekki Sait Esen, Niyazi Acun, Aka Gündüz, Bilal Akba, Adil Akba, Sebahattin Sönmez ve Muvaffak Menemencioğlu’yuz. Ankara’da “Gazeteciler Cemiyeti“ kurmak istiyoruz…”

“Peki” der Vali… “Hangi amaçla?”“Basın organlarındaki gazetecileri

bir araya toplamak, mesleki ve sosyal haklarımızı geliştirmek, mesleğin mecbur kıldığı hak ve özgürlükleri savunmak, tüm üyelerimizle birlikte Cumhuriyet ve demokrasiyi kollamak ve ülkenin bölünmez bütünlüğünün sonuna kadar yanında olmak için” sözleriyle cevaplar kurucu heyet üyeleri Vali Tandoğan’ın sorusunu ve eklerler “Bu söylediklerimizi taahhüt olarak kabul edin.”

Yine “Peki” der Vali Nevzat Tandoğan “Vatan için hayırlı olsun…” 7 gazeteci heyecanla girdikleri Ankaravalisinin bu kez daha büyük heyecan ve coşku ile çıkarlar; “Gazeteciler Cemiyeti“ kurulmuştur.

Türkiye‘nin çok partili siyasi hayata geçişiyle, daha açık bir deyimle, çoğulcu demokrasiye geçişle yaşıt ve koşut olan Cemiyetimiz, bu taahhütten yola çıkarak o günlerde, Mithatpaşa Caddesindeki mütevazı bir binanın zemin katında Mekki Sait Esenbaşkanlığında bir avuç gazeteci üye ile çıktığı yolu, sevgi ve dayanışma ile pekiştirmiş, 2000’i aşkın üye sayısı, ve bağımsız mali gücü ile bugün, Türkiye’nin en eski, en büyük ve saygın meslek kuruluşlarından ve sivil toplum örgütlerinden biri olmuştur.

Cemiyetimiz, kuruluşundan bu yana geçen yetmiş yıl boyunca devletinin yanında yer alarak, cumhuriyet, çoğulcu demokrasi, ifade ve basın özgürlüğü başta olmak üzere özgürlüklerin yılmaz bekçisi olmuştur. Gazeteciler Cemiyeti aşıladığı bu güvenle ülkemizin mesleki ve diğer önemli kurumlarında hak ettiği yeri almıştır.

Basın Kartları Komisyonu, Basın İlan Kurumu

Mesleğe yeni başlayanların belirli bir süre bekledikten sonra almaya hak kazandıkları, “Sarı Basın Kartı” gazeteciler için vazgeçilmezler arasındadır.

Mesleğinde dürüst olmak, kalemini satmamak, basın ahlak yasalarına uymak ve gazetecilik dışında hiçbir iş yapmamak gibi koşulları irdeleyerek süresini dolduranlara “Basın Kartı” veren komisyonda ve Türk medyası için önemini koruyan Basın İlan Kurumu‘nda Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin tarafından temsil edilmektedir.18 yıl aralıksız Basın İlan Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği sonrasında Cemiyetimiz temsilcisinin halen Genel Kurul üyeliği

devam etmektedir. Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Bilgin bu dönem bir kez daha Basın Kartları Komisyonu başkanlığına seçilmiştir.

Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu

Cemiyetimiz uzun süren çabalar sonucu, Türkiye‘deki 75 adet Gazeteciler Cemiyetini bir araya getirmiş, maddi ve manevi desteği ile Türkiye Gazeteciler Federasyonu‘nun kuruluşunda, en büyük pay sahibi olmuştur. Federasyonun başkanlığını Nazmi Bilgin 12 yıl aralıksız olarak yerine getirmiştir. Cemiyetimiz daha sonra kurulan Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu‘nun da üyesidir.

Türk Silahlı Kuvvetleri Elele VakfıGazeteciler Cemiyeti, 1995 yılında

Cumhuriyet tarihimizin en kapsamlı ve anlamlı “Haydi Türkiye Mehmetçikle Elele” kampanyasını, ulusumuzun inanılmaz duyarlılığı ve güveni ile gerçekleştirerek 65 milyon dolar bağışı “Mehmetçik Vakfına” devretti. Kurulan “Türk Silahlı Kuvvetleri Elele vakfı kadir bilirlik örneği göstererek, o dönem Genel Kurmay Başkanı Orgeneral İsmail Hakkı Karadayı‘nın başkanı olduğu vakfa tek sivil kuruluş olarak cemiyetimizi aldı. Başkan Nazmi Bilgin tarafından temsil edildiğimiz vakıf, gazilerimiz için “TSK Rehabilitasyon ve Bakım Merkezi” adlı dev eseri oluşturdu. 1999 yılında hizmete giren bu merkez Türk ulusunun şehit ve gazilerine bir “Şükran Anıtı”dır.

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için

Basın Çalışma Grubu, medya çalışanları ve sivil toplum temsilcilerinden oluşan bağımsız bir platform aracılığıyla özgür basın için politika yapıcılara ulaşmayı; ifade ve basın özgürlüğü konusunda yasal durumu ve devam eden ihlalleri göstererek bu konuda farkındalık yaratmayı, atölyeler ve konferanslar düzenleyerek gazetecilik pratikleri ile ilgili medya çalışanlarını ve sivil toplum temsilcilerinin kapasitesini geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Gazeteciler Cemiyeti’nin Özgürlük için Basın ifade ve basın hürriyetleri ihlalleri raporları Mart 2014’den bu yana düzenli yayınlanmaktadır.

Açık kaynaklardan, medya taramalarından, proje ofisine çeşitli şekilde yapılan başvuru ve ihbarlardan hazırlanan bu raporlardaki her türlü içeriğin sorumluluğu tamamıyla Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir, atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

2

http://www.pressforfreedom.org/

Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü Mayıs 2018 Raporu Gazeteciler Cemiyeti

İfade ve Basın ÖzgürlüğüMayıs 2018 Raporu

Gazeteciler Cemiyeti Yayınıdır

Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın Çalışma Grubu tarafından hazırlanmıştır. Bu rapor Gazeteciler Cemiyeti’ne aittir.

Atıf verilerek kısmen veya tamamen çoğaltılabilir, bilimsel yayınlarda kullanılabilir.

3


İçindekiler

Giriş...............................................................................................................................................5

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı......................................................................................6

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale.....................................14

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler...........18

RTÜK cezaları.............................................................................................................................25

Diğer gelişmeler..........................................................................................................................26

Olumlu gelişmeler.......................................................................................................................39

4


GirişTürkiye, Mayıs ayında olağanüstü hal (OHAL) koşulları altında 24 Haziran’da

gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı birinci tur seçimi ve Genel Seçimler için geri sayım sürecine girdi. Bu süreçte, ifade özgürlüğü açısından muhalefet partileri seçim kampanyası çalışmalarına yönelik engelleme, saldırı gibi olaylara ilişkin haberler izlendi. Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra’ad el Hüseyin de OHAL şartlarında seçime gidilmesini ve muhaliflere yönelik yargılamaları eleştirerek Türkiye’ye güvenilir seçim koşullarını sağlama çağrısı yaptı. Bu arada muhalefet partilerince seçim bildirgelerinde, tutuklu gazetecilere ve yaklaşık 1.5 yıldır yasaklı ansiklopedik bilgi sitesi Wikipedia’ya özgürlük gibi mesajlar verildi.

Kamu yayıncılığı yapmakla sorumlu ve görevli TRT de muhalefet partileri ve adaylarına ekranlarında iktidar cephesine kıyasla çok az yer vermesi, bir partiye ise hiç yer vermemesi nedeniyle eleştirildi. RTÜK’ün CHP’li üyeleri, TRT hakkında “eşit ve adil seçim” yayıncılığı yapmadığı gerekçesiyle Yüksek Seçim Kurulu’na şikayetçi oldu. CHP’nin Cumhurbaşkanlığı adayı Muharrem İnce, TRT’de mitingleri canlı yayınlanmazsa Ankara’daki genel müdürlük binası önünde protestolarda bulunacağını açıkladı. İYİ Parti’nin Cumhurbaşkanlığı adayı Meral Akşener de, 24 Haziran sonrasında kamusal değil taraflı yayıncılık yaptığı için TRT’yi satacağını duyurdu. HDP’nin Cumhurbaşkanlığı adayı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğunun devam etmesi dolayısıyla TRT ekranları başta olmak üzere medya kuruluşlarında seçim propagandası yapamaması da tartışıldı. Muhalefet cephesi, ayrıca hükümet yanlısı yayıncılıkla suçladığı bazı özel radyo ve televizyon kuruluşları hakkında ise “Kapat Gitsin” sloganıyla halka izlememe çağrısı yaptı.

Hürriyet, CNNTürk gibi çok sayıda medya kuruluşunu bünyesinde barındıran Doğan Medya Grubu’nun, Demirören Holding’e satılması ardından Mayıs ayı boyunca ilgili kuruluşlarda çok sayıda işten çıkarmalar oldu. Yönetici düzeyinde değişiklikler yapılması yanı sıra muhabir, kameraman ve idari personel düzeyinde de işten çıkarmalar yapıldı. Sansür iddiaları ve Hürriyet Gazetesi’nde Muharrem İnce röportajına ve bazı muhalif görüşlü haberlere yer verilmediği iddialarıgündeme geldi.

Doğan Holding’in Turkuvaz Medya Grubu’na sattığı D&R mağaza zinciri hakkında ise Turan Dursun, İbrahim Kaboğlu, Zeynep Altınok gibi muhalif görüşlü yazarlara ait bazı kitapların raflardan kaldırılması tartışıldı.

Gazeteciler aleyhine yürütülen dava süreçlerinde tutuklu yargılamalar yapılması ve gazetecilere hapis cezası hükümleri verilmesi Türkiye’nin uluslararası ilişkilerinde gündem maddesi olmaya devam etti. Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu AB Komiseri Johannes Hahn gibi isimler, basın ve ifade özgürlüğü kapsamındaki dava süreçleri için tutuksuz yargılama çağrısını yineledi. Bu arada Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), 31 Mayıs itibariyle tutuklu gazeteci sayısını 145 olarak duyurdu. FETÖ bağlantısı gerekçesiyle yürütülen Zaman Gazetesi davasında Ali Bulaç ve Mehmet Özdemir’in tahliye edildiler.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret edildiği gerekçesiyle ülke genelinde çok sayıda soruşturma ve dava süreçleri olduğu görüldü. Bunun yanı sıra Erdoğan’ın isteğiyle Muğla-Marmaris’teki Okluk Koyu’nda inşaatı devam eden “yazlık saray” için ağaç kesimi yapılmasıyla ilgili haberlere sansür uygulandığı ve protestolara da sert müdahalede bulunulduğu iddiası gündemdeydi. Fransa’da Erdoğan’ın “Diktatör” ifadesiyle kapak konusu yapıldığı Le Point’in satış noktalarına Türk kökenlilerce yapılan saldırılar nedeniyle gazete/dergi satış bayileri jandarma koruması altına alınırken; konu Avrupa’da tartışma yarattı.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun Mayıs ayında 37 kadın cinayeti işlendiğini duyurması yanı sıra kadın hakları bakımından cezaevlerine ilişkin “çıplak arama

5


uygulaması” iddiası da konuşuldu.

İletişim araçlarına ve iletişimcilere baskı1 Mayıs 2018 KHK ile kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri Mehmet Sıddık Damar, sosyal medya

paylaşımları gerekçe gösterilerek tutuklandı.1

Kanal D Haber Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Sarılar yönetim değişikliğinin ardından görevinden ayrıldı. Kısa bir süre önce de Kanal D Haber Dairesi Başkanı ve Ana Haber Sunucusu Ahmet Hakan’ın işine son verilmesi üzerine sunuculuk görevine Buket Aydın, haber merkezine ise Ramazan Kurnaz getirildi.2

4 Mayıs 2018 Doğan Grubu’nun Demirören Holding’e satılmasının ardından CNN Türk Genel

Müdürü Erdoğan Aktaş görevinden ayrıldı. 2015 yılından bu yana genel müdürlük görevini yürüten Aktaş’ın yerine uluslararası ilişkiler uzmanı Yrd. Doç. Dr. Bora Bayraktar atandı. Bayraktar, bir Twitter mesajında, “Buseyra Dağı’nda öldürülen ‘eski ABD Özel Kuvvetler mensubunu terörist’ olarak niteleyerek Hollywood aktörlerinden Bradley Cooper’e ait bir fotoğrafı paylaşmıştı.3

5 Mayıs 2018 Denizli’de gözaltına alınan Dihaber muhabiri Gökhan Öner, “örgüt üyeliği” iddiasıyla

çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. Öner’in dihaber’de çalışırken takip ettiği haberler ve hakkında yapılan ihbar gerekçesiyle gözaltına alındığı belirtildi.4

Hürriyet’te bir muhabirin CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce ile röportaj yapmak için girişimde bulunduğu ancak gazete yönetiminin önce izin verdiği ardından söyleşinin iptal edildiği iddia edildi. İnce ile röportaj yapacak olan muhabire röportajın iptal edildiği ve yapılması halinde gazetede yer almayacağının söylendiği bildirildi.5

7 Mayıs 2018 CNN Türk ve Kanal D Ankara Temsilcisi Hakan Çelik görevinden alınırken, CNN

Türk Ankara Temsilciği’ne, Ankara’da haber müdürlüğünü görevini yürüten Dicle Canova, Kanal D Ankara Temsilciliği’ne ise Ercan Gürses getirildi. Yönetim değişikliği nedeniyle yapılan yeni uygulama konusunda görevinden ayrılması ile ilgili olarak Çelik, bundan böyle CNN Türk ve Kanal D’nin Ankara temsilciliklerinin birbirlerinden tamamen ayrılacağını söyledi. Posta’daki yazılarına ve CNN Türk’teki programına devam edeceğini bildiren Çelik, “CNN Türk’te katıldığı yayınlara daha fazla konsantre olacağını” da ifade etti. 6

8 Mayıs 2018 KHK ile kapatılan Özgür Gündem’in “nöbetçi genel yayın yönetmenliği”

kampanyasına katılan 12 kişi hakkında “Örgüt propagandası” gerekçesiyle hapis cezaları istendi. Dokuzu gazeteci olan 12 ismin gazetenin “nöbetçi genel yayın yönetmenliği” kampanyasına katılmaları nedeniyle yargılandıkları davada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, gazeteci Hüseyin Aykol için “zincirleme biçimde örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla 13 yıla kadar hapis cezası istendi. Ayrıca Celal Başlangıç, Öncü Akgül, Faruk Eren, Ertuğrul Mavioğlu, İhsan Çaralan, Fehim Işık, Celaleddin Can, Ömer Ağın, Veysel Kemer, Dilşah Karakaya ve Yüksel Oğuz’a da “örgüt propagandası” gerekçesiyle yedi yıl altı aya kadar hapis cezası talep edildi. Halen cezaevinde bulunan gazeteci Mehmet

1 https://www.evrensel.net/haber/351371/gazeteci-mehmet-siddik-damar-tutuklandi

2 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/967498/Kanal_D_de_bir_ayrilik_daha.html

3http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/969148/Hollywood_yildizini__YPG_li_terorist__diye_paylasan_gazeteci_CNN_Turk_un_basina_atandi.html

4 http://gazetekarinca.com/2018/05/gazeteci-gokhan-oner-tutuklandi/

5 https://odatv.com/hurriyette-ince-krizi-05051846.html

6http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/970523/CNN_Turk_te_deprem__Hakan_Celik_gorevden_alindi.html

6


Şirin Taşdemir için ise “cezai sorumluluğu bulunmadığından ceza verilmesine yer olmadığı”na hükmedildi. Avukatların savunma için ilave süre talebini kabul eden mahkeme, duruşmayı 16 Temmuz’a erteledi.7

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Milletimiz tamam derse kenara çekiliriz” sözlerinin ardından İstanbul Kadıköy’de bazı yurttaşlar sokağa çıkarak tamam dedi. Kadıköy’de “Tamam” diyerek sokağa çıkan ve herkesi bu çağrıya davet eden gruba polis müdahale etti. Gruba sahip çıkan esnafla polis arasında gerginlik yaşandığı belirtildi.8

10 Mayıs 2018 KHK ile kapatılan Özgür Gündem’in Yazı İşleri Müdürü Reyhan Çapan, Artvin’in

Hopa ilçesinde gözaltına alındı.9 11 Mayıs 2018 Zaman’ın eski yazarları Mümtazer Türköne ve Ali Bulaç’ın da aralarında bulunduğu

altısı tutuklu 11 sanığın yargılandığı davada, Bulaç ve Mehmet Özdemir’in tahliyesine karar verildi. Gazeteci Şahin Alpay hakkında daha önce verilmiş olan ev hapsi de kaldırıldı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmaya tutuklu sanıklar gazeteci Ahmet Turan Alkan, Ali Bulaç, Mümtazer Türköne, İbrahim Karayeğen ve Mustafa Ünal, Mehmet Özdemir ile tutuksuz sanıklar Şahin Alpay, Lale Sarıibrahimoğlu, Nuriye Ural Akman, Orhan Kemal Cengiz ve İhsan Dağı katıldı. Mahkemede, sanıklardan İbrahim Karayeğen, Ahmet Turan Alkan ve Mustafa Ünal ve Türköne’nin tutukluluk hallerinin devamına karar verildi. Tutuksuz sanık Şahin Alpay’ın konutu terk etmemek şeklindeki adli kontrol tedbirinin kaldırılmasına karar verilirken, haftada bir gün ikametine en yakın karakola giderek imza atması şeklinde adli kontrol tedbirine de hükmedildi.10

14 Mayıs 2018 Aydın’da yerel gazete ve internet sitelerinde köşe yazarlığı yapan Serhan Seyhan,

yazdığı bir haber nedeniyle darp edildiğini öne sürdü. Seyhan, sokak ortasında dakikalarca dövüldüğünü ifade ederek, “ABD’li papaz Andrew Brunson ile ilgili yaptığım önemli açıklamalar ya da önemli soruların birilerini rahatsız ettiğini düşünüyorum. Bu sebepten dolayı bu konularda ciddi bir rahatsızlık var. İki kişi tarafından saldırıya uğradım, darp raporu aldım. Kamera kayıtları incelendikten sonra gerekli işlemleri başlatacağım” dedi.11

Kapatılan Özgür Gündem’in eski yazı işleri müdürü Reyhan Çapan, kesinleşmiş bir yıl üç ay hapis cezası nedeniyle gözaltına alındığı Artvin’de tutuklandı. Çapan’a yazı işleri müdürü olduğu dönemde İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla bir yıl üç ay hapis cezası verilmişti. Öte yandan farklı davalardan aldığı para cezalarının da hapse çevrildiği belirtilmişti.12

Cumhuriyet, “Erdoğan’ın ‘yazlık sarayı’ için 40 bin ağaç katledilmesini protesto edenlere jandarmadan ‘damperli’ engel” başlıklı habere erişim engeli getirildiğini duyurdu. Söz konusu haberde, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Muğla’nın Marmaris ilçesindeki Okluk Koyu’nda yapımı devam eden ‘yazlık sarayı’ için 40 bine yakın sığla ile çam ağacının katledildiği ve 24 sivil toplum kuruluşunun yaşanan ağaç katliamını protesto etmek istediği ancak jandarma müdahalesi ile karşılaştıklarına” değinilmişti.13

15 Mayıs 2018 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Artı TV Ankara Temsilcisi Sibel Hürtaş ile

Mezopotamya Ajansı muhabiri Hayri Demir’in Afrin operasyonu sırasında yaptıkları yayınlar 7 http://haber.sol.org.tr/medya/savcilik-mutalaasi-gazetecilere-95-yil-alti-ay-hapis-istemi-236970

8 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/971209/_TAMAM__diyen_yurttaslar_istanbul_da_sokaga_cikti.html

9 https://www.evrensel.net/haber/352191/ozgur-gundem-gazetesinin-yaziisleri-muduru-capan-gozaltina-alindi

10 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/973129/Zaman_gazetesi_davasinda_tahliyeler.html

11 http://www.haberturk.com/tv/burasi-turkiye/video/aydinda-gazeteci-evinin-onunde-saldiriya-ugradi-yaptigim-bir-haber-yuzunden-darp-edildim-dedi/485814

12 https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/197117-gazeteci-reyhan-capan-tutuklandi

13http://www.cumhuriyet.com.tr/amp/haber/cevre/975315/_Erdogan_in_yazlik_sarayi_icin_40_bin_agac_kesildi__haberimize_erisim_engeli.html?

__twitter_impression=true

7


ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle Başsavcılıkça hazırlanan iddianamede, Hürtaş’ın “Halkı kin ve düşmanlığa sevk etmek” ve “Terör örgütü propagandasını basın yoluyla yapma” suçlarından cezalandırılması, istenirken, Demir hakkında da Afrin konusunda yaptığı sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle “Terör örgütü propagandasını basın yoluyla yapma” suçundan cezalandırılması istendi. İddianame kapsamında, 10 kişiye de ayrıca dava açıldığı bildirildi. Hürtaş, yaptığı açıklamada, “Savcı’nın tutumunun basın ve ifade özgürlüğüne yönelik önemli bir darbe olduğunu” söyleyerek, “Basın meslek ahlakı ve etiği çerçevesinde gazetecilik yapmaya devam edeceğim” dedi. Öte yandan Hürtaş’a destek için Uluslararası Af Örgütü’nün de bir kampanya başlattığı belirtildi.14

17 Mayıs 2018 Azadiya Welat eski Yazı İşleri Müdürü Aydın Atar’a, gazetenin 2012-2013 yıllarında

yayınlanan dokuz sayısında yer alan haberlerde basın yayın yoluyla “örgüt propagandası yaptığı” iddiasıyla, altı yıl dört ay hapis cezası verildi. Atar’ın avukatı Resul Tamur, Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, gazetede suçlamaya dayanak yapılan haberlerin, gazetenin ve gazetecilerin benimsediği dil üzerinden yapılan haberler olduğunu, değer yargısı taşıyan ancak herhangi bir fiil taşımayan haberlerin düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmesi gerektiğine işaret ederek suçlamanın düşürülmesini talep etti.15

Gazeteci Levent Gültekin hakkında internet üzerinden yayın yapan Medyascope.tv isimli web sitesindeki konuşmasında “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlaması gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. Gazeteci olarak siyaseti ve siyasetçileri denetleme adına kamusal bir görev yaptığını söyleyen Gültekin, “Cumhurbaşkanının üstlendiği her iş, aldığı her karar, o ülkedeki herkesin hayatını etkiler. Hayatlarımızı etkileyecek uygulamalarla ilgili eleştiri yapmak bizlerin temel hakkıdır. Güçlü bir iktidarın karşısına bir gün birisinin çıkıp onu siyaseten yeneceğini anlatmaya çalıştım” dedi.16

19 Mayıs 2018 Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na devredilmesinin ardından Kanal D’de

Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Sarılar ile Haber Daire Başkanı ve ana haber sunucusu Ahmet Hakan’dan sonra 13 kişinin işine daha görevine son verildi. İşten çıkarılanlar arasında, Ekonomi Müdürü ve Parametre sunucusu Ebru Baki, Afiş programını hazırlayıp sunan Aslı Öymen, Haber Programları Müdürü Cansel Poyraz, Haber Müdürü Ali Obuz, Editör Hüseyin Tahmaz, Alişer Delek ile Batuhan Pozut, Güne Merhaba programı spikeri Gülay Özdem, haber spikeri Saynur Tezel ve cnnturk.com.tr Genel Yayın Yönetmeni Umut Alphan’ın da yer aldığı belirtildi.17

21 Mayıs 2018 Hürriyet, verdiği bir söyleşide “YÖK kalkmalı” diyen Cambridge Üniversitesi’nde

fizik profesörü olan Mete Atatüre’nin sözlerini sansürledi. Atatüre, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, Hürriyet’in Pazar ekinde yayımlanan “Gençler nasıl kurtulur?” başlıklı bir yazı için kendisinden görüş alındığını ancak “YÖK kalkmalı, üniversite yönetimi, rektör/mütevelli heyeti mutlakıyetinden, akademik senatolara kaymalı” görüşünün gazetede yer verilmediğini söyledi.18

İyi Parti’nin sosyal medya sorumlusu olduğu iddia edilen ve “Twitter’da FETÖ propagandası yaptığı” iddiasıyla gözaltına alınan Kerim Çoraklık, ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçlaması nedeniyle tutuklandı.19

22 Mayıs 2018

14http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/975589/Gazeteci_Hayri_Demir_ve_Sibel_Hurtas_hakkinda_10_5_yil_hapis_istemi.html

15 http://sendika62.org/2018/05/azadiya-welat-gazetesi-eski-yazi-isleri-muduru-atara-6-yil-4-ay-hapis-492850/

16 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/levent-gultekin-cumhurbaskanina-hakaret-sorusturmasinda-ifade-verdi-40840181

17 https://www.demokrathaber.org/medya/cnn-turkte-10dan-fazla-gazeteci-isten-cikarildi-h101959.html

18 https://www.gercekgundem.com/medya/15948/demirorenli-hurriyette-sansur-devam-ediyor

19 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/979908/Kerim_Coraklik_tutuklandi.html

8


Kapatılan Dihaber muhabiri Erdoğan Alayumat’ın, “örgüte üye olma” gerekçesiyle 10 aydır yargılandığı davada, tutukluluk durumunu etkileyecek belgenin üç ay geçmesine rağmen Genelkurmay Başkanlığı tarafından gönderilmediği bildirilerek tahliyesine karar verildi. Hatay 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin tahliye kararını değerlendiren Alayumat’ın avukatı Tugay Bek, dışarıdan fotoğrafı çekilen Toprak Mahsulleri Ofisi’ne ait buğday silolarının askeri bölge olup olmadığına ilişkin yazının Mahkeme’ye gönderilmediğini ve müvekkilinin gazetecilik faaliyetlerinden dolayı tutuklu bulunduğunu belirtti. Avukat sözlerine devamla, “Çekilen fotoğraf herkesçe bilinen bir yerin dışarıdan çekilmiş fotoğrafı. Bu fotoğrafların benzerleri başka yayın organları tarafından da çekildi ancak burada konu fotoğraf değil fotoğrafla ilgili nasıl bir yorumda bulunulduğu. Gerçekte böyle bir şey olmadığı için genelkurmay uzun süredir mahkemeye yanıt veremiyor” dedi. Alayumat, “Devletin gizli kalması gereken bilgilerini siyasal veya askeri casusluk amacıyla temin etme” suçundan da yargılandığı davada geçtiğimiz yıl Temmuz ayında tutuklanmıştı.20 Alayumat fotoğrafını çektiği TMO silolarının bulunduğu alanın devletin gizli kalması gereken askeri bölge olup olmadığına dair Genelkurmay’dan istenen yazı gelmeyince tahliye edildi.21

Haberleri ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle bir yıl iki ay tutuklu kalan gazeteci Ahmet Şık’ın, yeni mesajları nedeniyle açılan dava Eylül ayına ertelendi. Anadolu Ajansı muhabiri Kerem Kocalar’ın “Allah rızası için inceleyin” diyerek ihbar ettiği Twitter paylaşımları nedeniyle hakkında dava açılan Şık, tweet’lerinin ifade ve basın özgürlüğü kapsamında olduğunu belirterek, suçlama konusu yapılamayacağını ifade etti.22

Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık’a, Cumhuriyet’de yayımlanan “Türkiye’yi kanser eden ürünleri devlet gizledi, biz açıklıyoruz! İşte zehir listesi” başlıklı yazı dizisi nedeniyle soruşturma açıldı. Sağlık Bakanlığı’nın şikâyeti üzerine başlatılan soruşturmanın gerekçesi ise “Göreve ilişkin sırrın açıklanması”, “Yasaklanan bilgileri temin” ve “Yasaklanan bilgileri açıklama” olarak gösterildi.23

Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanı İbrahim Seydioğulları, “Sosyal medya hesaplarında uyuşturucuyu işaret eden simgelerin kullanılması ile ilgili fotoğrafların paylaşılması suçtur, tespiti halinde en az beş yılla yargılanırsınız. Bu sadece yayın yoluyla değil, giyim kuşamda da geçerli, esrar rozeti takarsanız hakkınızda işlem başlatılır” diyerek uyarıda bulundu.24

23 Mayıs 2018 Kapatılan Dicle Haber Ajansı muhabiri İdris Sayılğan, ses ve görüntülü bilişim

sisteminde yaşanan arıza nedeniyle duruşmaya katılamadı. 19 aydır tutuklu yargılanan Sayılğan’ın üçüncü duruşmasında mahkeme heyetinin tutukluluk halinin devamına karar vererek, duruşmayı Ekim ayına ertelediği belirtildi. 2016 yılında tutuklanan Sayılğan hakkında “örgüt üyeliği” iddiasıyla hapis cezası isteniyor.25

Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na devredilmesinin ardından Kanal D Haber Müdürü Haluk Parlakdemir, Murat Aygan ve muhabir Seçil Özer’in işine son verildi. Kanal D Ankara Temsilciliği görevine getirilen Ercan Gürses’in belirlenen üç kişiyi arayarak kendilerinin kanalla ilişkilerinin kesildiği haberini verdiği bildirildi. Yaz döneminde Kanal D sabah haberlerini de sunan Özer’in sekiz yıldır, Parlakdemir’in ise 12 yıldır kanalda görev yaptığı belirtildi.26

Karşı Gazete’nin 12 çalışanlarından bazılarının ‘‘silahlı terör örgütüne üye olmak’’, bazılarının ise ‘‘örgüte üye olmamakla birlikte örgüte bilerek isteyerek yardım etme’’

20 https://www.evrensel.net/haber/353112/gazeteci-alayumat-googledan-bulunan-fotograflardan-10-aydir-tutuklu

21 https://www.evrensel.net/haber/353192/gazeteci-erdogan-alayumat-tahliye-oldu

22 https://www.evrensel.net/haber/353100/ahmet-sik-301den-hakim-karsisina-cikti

23 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/980811/Zehirli_gidalari_yazan_Bulent_Sik_a_sorusturma.html

24 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/980122/_Esrar_rozeti_takarsaniz_hakkinizda_islem_baslatilir_.html

25 http://gazetekarinca.com/2018/05/segbis-arizasi-nedeniyle-durusmaya-katilamadi-gazeteci-sayilgana-yine-tahliye-yok/

26 http://www.gazeteciler.com/haber/kanal-d-haberdeki-tenkisat-ankaraya-sicradi-kimlerle-yollar-ayrildi/318745

9


suçlarından hazırlanan iddianame, İstanbul Ağır Ceza Mahkemesi’nce iade edildi. Savcılığa gönderilen iade gerekçesinde “eksik hususların giderilmesi” gerektiği belirtildi.27

Kayyum atanan Özgürlükçü Demokrasi, hakkında altısı tutuklu olan 14 çalışanı hakkında hazırlanan iddianamede, “Silahlı Terör Örgütüne Üye Olmak”, “Terör Örgütü Propagandası Yapmak”, “Terör Örgütlerinin Yayınlarını Basmak veya Yayınlamak” suçlamaları yöneltildi. Aralarında gazetenin imtiyaz sahibi İhsan Yaşar ve gazetenin yazı işleri müdürü İshak Yasul’un da bulunduğu 14 gazeteciden altısı için yakalama kararı alındı. Beş çalışan hakkında “Kavuşturmaya yer olmadığına” karar verildi.28

24 Mayıs 2018 Yeni Asya editörü Nur Ener Kılınç’a, “örgüt üyeliği” gerekçesiyle yedi yıl altı ay hapis

cezası verildi. Kılınç, ByLock kullandığı iddiasıyla “FETÖ soruşturması” kapsamında tutuklanmış, ardından ev hapsine çarptırılmıştı.29

Akit TV’de sarf ettiği ve “iç savaş tehdidi” olarak yorumlanan ifadeleri nedeniyle tepki çeken Dr. Ahmet Maranki hakkında soruşturma başlatıldı. İstanbul Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan yapılan açıklamada Maranki hakkında “basın yoluyla halkı kin- ve düşmanlığa tahrik” suçundan soruşturma başlatıldığı belirtildi. Savcılık, Maranki’nin “şüpheli” sıfatıyla ifade vermeye çağrıldığını da vurguladı. Maranki, Akit TV’de katıldığı canlı yayında "Umudum 25 Haziran'da olmadı artık Belgrad Ormanı’nda bir ağacın altında, talim şeyimizi oraya gömdük. Çıkaracağız sokağa artık…” ifadeleri kullanmıştı. Maranki hakkında CHP Milletvekili Tur Yıldız Biçer suç duyurusunda bulunacağını açıklamış, CHP Milletvekilleri Ahmet Akın30 ile Atila Sertel31 de konuyla ilgili Akit TV’yi RTÜK’e şikayet ettiler. Maranki’nin ifadelerinin “tehdit” niteliğinde olduğunu savunanlar adaleti harekete geçmeye çağırmıştı.32 Bu arada Maranki, tıp alanına ilişkin şifalı bitkiler gibi konular ile gündeme gelmekle birlikte endüstri mühendisliği mezunu ve akademik uzmanlığı ise çalışma ekonomisi alanında.33

Maranki'nin "Umudum 25 Haziran'da olmadı artık Belgrad Ormanı’nda bir ağacın al-tında talim şeyimizi oraya gömdük. Çıkaracağız sokağa artık… Bismillahirrahmanirrahim deyip…..” ifadelerine sosyal medyada tepki

İYİ Parti lideri ve Cumhurbaşkanı adayı Meral Akşener’in Kırşehir’de gerçekleşen mitingine bağlanan TRT, Akşener’in mitingde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirmesi üzerine yayını kesti. Akşener’in Kırşehir mitingi TRT’de yalnızca 49 saniye yayınlandı. 34

Kapatılan mizah dergisi Gırgır’ın çizeri Seyfi Şahin’e, “Musa Kızıldeniz’i ayırır ve Yahudileri kurtarır” karikatürü nedeniyle yargılandığı davada bir yıl 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Cezanın gerekçesi olarak “Halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılama” gösterildi. 35

Odatv Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan’ın, hakkında açılan bir davada iki yıl hapis talebiyle yargılanacağı bildirildi. Pehlivan 2011 yılında yargılama sonucu beş ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Cemaat lideri Fettullah Gülen’in şikayetçi olduğu davada, 2012’de İstanbul 12. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından Pehlivan’a, hapis cezası verilmiş ancak “hükmün açıklanmasının geri bırakılması” kararlaştırılmıştı. Pehlivan, daha sonra Amerika da yayınlanan

27 http://www.medyaradar.com/karsi-gazetesi-calisanlari-hakkindaki-iddianame-iade-edildi-haberi-1138305

28 https://www.evrensel.net/haber/353174/ozgurlukcu-demokrasi-davasi-14-gazeteci-suclaniyor

29 https://www.evrensel.net/haber/353301/gazeteci-nur-ener-kilinca-7-5-yil-hapis-cezasi

30 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/akit-tv-rtuke-sikayet-edildi-2427755/

31 http://www.abcgazetesi.com/chpli-sertel-ahmet-maranki-ve-akit-tvyi-rtuke-sikayet-etti-87723h.htm

32 http://www.dw.com/tr/maranki-hakk%C4%B1nda-soru%C5%9Fturma-ba%C5%9Flat%C4%B1ld%C4%B1/a-43918081

33 http://www.maranki.com/tr-tr/alt-sayfalar/2290/ahmet-maranki

34 http://www.gazete2023.com/siyaset/aksener-e-trt-sansuru-h76604.html

35 http://t24.com.tr/haber/girgir-cizerine-dini-degerleri-asagilamadan-hapis-cezasi,635916

10


bir televizyon programı sunucusunun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilgili bir şakasını haber haline getirmesi üzerine “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla yeni bir dava ile suçlanmıştı. Pehlivan, geçen yıl 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırılmış ancak ceza ertelenerek iki yıl adli denetim süresi konulmuştu. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açtığı dava sonucu, Pehlivan hakkında, daha önce başlayan davanın yeniden açıldığı ifade edildi. Pehlivan, Ocak 2019’da İstanbul 18. Asliye Ceza Mahkemesi’nce yargılanacak.36

25 Mayıs 2018 Cumhuriyet yazarı Çiğdem Toker’e “Şenbay Madencilik” hakkında geçtiğimiz Ekim

ayında yazmış olduğu “Tasarruf Arıyorsanız Metro İhalelerine Bakın” başlıklı yazısı nedeniyle bir buçuk milyon TL’lik manevi tazminat davası açıldı. Bayburt Grup tarafından açılan davaya ilişkin açıklama yapan Toker, “Bu hakkımda açılan ikinci bir buçuk milyon TL’lik dava. Gazetecilik, halkın parasının kamu kaynaklarını kullanan ve dağıtanları, bizlerden bunun için oy isteyen iktidarları denetleme işidir. Dünyanın her yerinde böyledir. Bu davalar açıldı diye kamu kaynaklarının nasıl harcandığını kimlere aktarıldığını gazetecilik ve hukuk dairesinde sorgulamaktan vazgeçecek değiliz” dedi. Toker hakkında daha önce de Bayburt Grup bünyesindeki Agrobay Seracılık tarafından bir buçuk milyonluk tazminat davası açılmıştı.37

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, 24 Haziran’daki seçimde “anormal” olarak nitelendirdiği yayınların engelleneceğini açıkladı. Bakanlık Müsteşar yardımcısı konuya ilişkin açıklamasında “Seçimde herkes görev başında olacak. Sosyal medyada bir şeyler olma ihtimaline karşı takip edilecek. Seçim gecesi Bilgi Teknolojileri Kurumu bünyesindeki Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi’nde (USOM), Emniyet, MİT ve siber güvenlik uzmanlarının ortak şekilde çalışacak, seçim güvenliği bu merkezden takip edilecek.” dedi.38

İzmir’de CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin mitingini takip eden TRT aracına, bir grup partilinin saldırdığı bildirildi. TRT aracının önünü kesen gruba çevredeki kalabalığın müdahale ettiği de ifade edildi.39 Menderes Cumhuriyet Başsavcılığının saldırıya ilişkin soruşturma başlattığı ve soruşturma kapsamında olaya ilişkin kamera görüntülerinin inceleneceği, TRT çalışanlarının ve görgü tanıklarının ifadelerine başvurulacağı kaydedildi.40

Sendika.Org editörü Ali Ergin Demirhan, “Diktatörlüğü durdurabiliriz” başlıklı haberi ile karikatürist Carlos Latuff’un karikatürlerinin de yer aldığı Afrin savaşıyla ilgili içeriklerine yer verdiği sosyal medya paylaşımlarında “terör örgütü propagandası” yaptığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Demirhan, savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.41

Yeni Akit, internet sitesi Deutche Welle’de muhabirlik ve sunuculuk yapan Nevşin Mengü’nün, Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce ile yaptığı bir söyleşiyi aktarırken, Mengü’yü kıyafetinden dolayı sansürledi. Gazete, Mengü’nün İnce’yle yaptığı röportajı sitede haber olarak sunarken programcının yüz kısmının dışında kalan noktalarını “mozaiklediği” gözlendi. Söz konusu röportaj haberi, “Muharrem İnce canlı yayında Nevşin Mengü’yü rezil etti!” başlığıyla yayınlandı. 42

Atatürkçü Düşünce Derneği’nin (ADD) sosyal medya hesabından 27 Mayıs 1960 darbesiyle ilgili paylaşımı nedeniyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatıldı. ADD yaptığı açıklamada, paylaşımın Yönetimin bilgisi ve onayı dışında yapıldığı belirtildi. Yönetimin açıklamasında “Söz konusu tweet, dönem hassasiyeti dikkate alınarak ve siyaseten seçim arifesinde algı operasyonlarına malzeme olmaması için derhal kaldırılmış ve konu ile ilgili olarak ADD iç disiplin hükümleri gereği Hukuk Müşavirliğince soruşturma

36 https://odatv.com/7-yil-sonra-erdogan-sayesinde-gulenin-sikayetiyle-odatv-yargilaniyor-24051806.html

37http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/982692/Cigdem_Toker_e_bir_1.5_milyon_TL_lik_dava_daha.html

38 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/982488/iktidarin_24_Haziran_korkusu___Anormal__engelleme_aciklamasi.html

39 https://www.aksam.com.tr/guncel/chpliler-izmirde-trt-aracina-saldirdi/haber-739622

40 http://www.milliyet.com.tr/izmir-de-trt-aracina-saldiriya-sorusturma-izmir-yerelhaber-2829204/

41 http://sendika62.org/2018/05/gozaltina-alinan-editorumuz-ali-ergin-demirhan-serbest-birakildi-494602/

42 https://www.yeniakit.com.tr/haber/muharrem-ince-canli-yayinda-nevsin-menguyu-rezil-etti-472135.html

11


başlatılmıştır” ifadelerine yer verildi.43

Başbakanlık OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu, kapatılan kurum ve kuruluşlardan altısına yapılan başvuruların kabul edilmesine karar verdi. Yeniden açılmasına izin verilen bu dernekler, Çine Sağlık Hizmetleri Derneği, Çine Sanayici ve İşadamları Derneği, Balıkesir Sivil Güçler Birliği Derneği, Umut Işığı Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Alternatif Hayat Derneği, Gençlik ve Spor Uzmanları Derneği, olarak açıklandı.44

LGBTİ hak savunucusu Hasan Atik, SODAP’ı (Sosyalist Dayanışma Platformu) temsilen HDP Edirne Milletvekili adayı oldu. Atik, “HDP tüm renkleriyle mecliste en güçlü şekilde var olma iddiasını, seçim startını verdiği Edirne’den çok güçlü bir şekilde ortaya koydu. Çok renkli bir listeyle seçime gidiyoruz. Bu liste Türkiye’nin bir fotoğrafıdır. Edirne listesinde benim haricimde bir kadın, bir Kürt ve bir Roman arkadaşımız bulunmaktadır bu bile HDP’nin ne kadar renkli bir parti olduğunu göstermektedir. Nefret suçunun tanımlanması ve uygulanması için mücadele edeceğim.” dedi.45

28 Mayıs 2018 THY’nin, uçak içi eğlence sisteminde gösterilen “Blade Runner 2049” isimli filmde,

sahne içerisinde yer alan dev kadın heykellerinin göğüslerinin, mozaiklendiği iddia edildi. Bu duruma yolcuların tepki gösterdiği anların da fotoğrafladığı bildirildi. THY, daha önce de muhalif gazeteleri uçakta bulundurmamakla eleştirilmişti.46

RTÜK’ün CHP’li üyeleri İsmet Demirdöğen ve İlhan Taşçı tarafından hazırlanan Cumhurbaşkanı adaylarına televizyon kanallarında ayrılan süre konusundaki araştırmasında yer verilen istatistiklere göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP’nin televizyonlardaki görüntülerinin diğer partilerin sayısının çok üstünde olduğu açıklandı. Buna göre, Erdoğan ve AKP’ye verilen yerin CHP’den 10, HDP, İYİ Parti ve Saadet Partisinden de yaklaşık 30 kat fazla olduğu vurgulandı.47

29 Mayıs 2018 Ankara Valiliği, Ankara Barosu İnsan Hakları Merkezi’nin yapacağı LGBTİ+ film

seçkisi gösterimini “toplumun hassasiyetleri sebebiyle uygun görülmemesi” biçiminde bir gerekçe göstererek, yasakladı. Valilik açıklamasında yasaklamanın bir başka nedeninin de gösterim sırasında saldırı olabileceği ihtimaline değinildi. Bazı avukatlar, baro önünde yasaklanan etkinlik filmlerini cep telefonlarından izledi.48

Mezopotamya Haber Ajansı muhabiri Hayri Demir’e, sosyal medyada kendi haberini paylaşarak “örgüt propagandası yapma” gerekçesiyle bir yıl altı ay 22 gün hapis cezası verildi. Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, 1990’lı yıllarda öldürülen gazetecileri anmak amacıyla verilen bir gazete ilanını sosyal medya platformu Facebook hesabından paylaşan Demir’in “propaganda” yaptığını belirterek, verilen cezanın, hükmünün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdiği bildirildi. Demir ayrıca Artı TV Ankara temsilcisi Sibel Hürtaş ile birlikte Afrin harekatına ilişkin sosyal medya paylaşımları ve yayınları nedeniyle de hapis cezası istemiyle yargılanıyor. 49

30 Mayıs 2018 Sözcü sahibi Burak Akbay ile üç sanığın yargılandığı davada, iki sanık hakkındaki adli

kontrol kararının kaldırılması talebi reddedilerek, Akbay hakkındaki yakalama kararının devamına karar verildi. İstanbul 37. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada, Avukat Celal Ülgen, “Müvekkilimiz Akbay hakkında verilen yakalama kararı usulen hatalı olmuştur.

43 https://www.evrensel.net/haber/353543/ataturkcu-dusunce-dernegine-27-mayis-sorusturmasi

44 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/984445/KHK_ile_kapatilan_6_dernek_yeniden_acilacak.html

45 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/984541/_Yasam_hakki_en_acil_talebimizdir_.html

46 https://www.gercekgundem.com/guncel/17085/thyden-film-sansuru

47 https://www.evrensel.net/haber/353491/televizyonda-tek-adam-donemi

48 http://sendika62.org/2018/05/ankara-valiliginden-lgbti-film-gosterimine-toplumsal-hassasiyetler-yasagi-494907/

49https://www.birgun.net/haber-detay/gazeteci-hayri-demir-e-hapis-cezasi-217709.html

12


Müvekkil tutuklama baskısı altında yurtdışında bulunmaktadır. Bu nedenle hakkındaki yakalama emrinin kaldırılmasını talep ederim” dedi. Akbay’ın “Silahlı terör örgütünü yönetme” ve “Silahlı terör örgütü propagandası yapmak” suçlarından hapsi isteniyor.50

31 Mayıs 2018 Doğan Medya Grubu’nun Turkuvaz Grup’a sattığı D&R mağaza zinciri, ana

muhalefet partisi CHP Milletvekili Zeynep Altıok’un kitabını satıştan kaldırdı. Altıok, konuya ilişkin “Sanata, kültüre ve yazarlara olan baskıyı ve sansürü de anlattığım kitabım da sansüre uğramış oldu! Siyasal ve ideolojik olarak tükenmiş AKP iktidarı ve uzantısı olan yandaş sermaye sadece ömrünü biraz daha uzatmaya çalışmaktadır. Fakat ne olursa olsun 25 Haziran sabahı bu durum son bulacak, bilim, sanat ve düşünceyi özgür kılacak yeni bir anlayış Türkiye’yi kucaklayacaktır” dedi.51 Bu arada Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, D&R mağazalarında bazı kitapların raflardan kaldırıldığını iddia etti. Kocatürk yazar Turan Dursun’un “Din Bu” kitabının raflardan çekildiğini de belirtti. Tekin Yayınevi de muhalif isimlerin kitaplarının ısrarlı görüşmelere rağmen mağazalara alınmadığını bildirdi. Kocatürk, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “yazarlar İbrahim Kaboğlu, Zeynep Altıok ve Orhan Gökdemir’in Nisan ayında raflarda yer alan bu kitapları ısrarla yürüttüğümüz görüşmelere rağmen @DRdunyasi mağazalarına alınmadı. D&R mağazalarında Turkuaz Gruba devrinden sonra kültürel çeşitliliğin devam edeceğini söylediler ancak bugün Turan Dursun’un ‘Din Bu’ kitabının raflardan çekilip depoya kaldırılmış” ifadelerini yazdı. Kitabı D&R tarafından satılmayan yazar Orhan Gökdemir de Twitter üzerinden tepki göstererek, “Bizim kitapları neden almıyorsunuz? Tehdit mi ediyorlar sizi? Nedir?”52

İfade özgürlüğüne ve gösteri hakkını kullanmak isteyenlere müdahale 1 Mayıs 2018 Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) üyeleri, Beşiktaş Meydanı’nda toplanarak Taksim’e

yürümek isterken gözaltına alındılar. Göstericiler, bir süre sonra serbest bırakılınca, yeniden toplanarak Taksim’e doğru yürüyüşe geçmeye çalıştılar. Ancak polisin yeniden müdahalesi sonucunda yakalanarak emniyete götürüldüler. Polis müdahalesiyle gözaltına alınanların 16’sının HKP’li oldukları bildirildi.53

1 Mayıs Emek Bayramı etkinliklerinde İstanbul’un çeşitli ilçelerinde gözaltına alınan göstericilerin sayısının 84 olduğu kaydedildi. Emniyet kaynaklarından alınan bilgiye göre, Beşiktaş’ta 60 kişi, Beyoğlu’nda 16 kişi, Şişli’de iki kişi ve Maltepe’de altı kişi olmak üzere toplam 84 gösterici polis ekiplerince yakalanarak emniyete götürüldüler.54 Taksim Meydanı ve çevresinde önlem alan polis, hareketlerinden şüphelendiği bir kadını durdurarak, kimlik kontrolü yapmak istedi. Bunun üzerine sakladığı pankartı çıkararak, slogan atmaya çalışan kadın, polis tarafından yere yatırılarak gözaltına alındı. Yerde elleri kelepçelenen kadın, polislerce alandan alınıp emniyete götürüldü.55

Ankara Yüksel Caddesi’nde devam eden “İşimizi geri istiyoruz’“ eyleminde polis, basın açıklaması yapmak isteyen gruba TOMA ve biber gazı ile müdahale etti. Eylemde altı kişi gözaltına alındı.56

2 Mayıs 2018 Hakkari Valiliği, kentte yapılacak basın açıklamaları, çadır kurma, stant açma, oturma

50http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/986113/Sozcu_davasinda_avukattan_tartisma_yaratacak_iddia.html

51 https://www.birgun.net/haber-detay/chp-li-altiok-tan-kitabini-sansurleyen-d-r-a-tepki-sansuru-anlattigim-kitabim-sansure-ugradi-217949.html

52 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805311033668809-turkuaz-dogan-d-r-sansur-iddiasi/

53 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/967025/Besiktas_ta_polis_mudahalesi.html

54 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/967303/istanbul_da_84_kisiye_1_Mayis_gozaltisi.html

55 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/967291/Taksim_de_1_Mayis_gozaltisi.html

56 http://www.cumhuriyet.com.tr/zaman_tuneli/967485

13


eylemi ve benzeri türdeki tüm eylem ve etkinliklerin 30 gün boyunca yasaklandığını, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu kapsamında yapılacak olan seçim çalışmaları dışında yapılacak miting, kapalı ve açık yer toplantıları ile gösteri yürüyüşlerinin de 30 gün süreyle Valilik iznine bağlandığını açıkladı.57

8 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Milletimiz ‘tamam’ derse kenara çekiliriz”

sözlerinin ardından Kadıköy’de yapılan TAMAM isimli yürüyüşte polis yedi kişiyi gözaltına aldı. Ayrıca Şırnak – Uludere’de sosyal medya paylaşımları ve basına yaptığı açıklamalar nedeniyle “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ve “örgüt propagandası” iddiasıyla hakkında soruşturma başlatılan Nadir Alma isimli bir vatandaş, tutuklama istemiyle mahkemeye sevk edildi. Alma, adli kontrol şartı ve yurt dışı yasağı konularak serbest bırakıldı.58

14 Mayıs 2018 Hürriyet okur temsilcisi Faruk Bildirici, Aralık 2017 tarihinden bugüne kadar 99 bin

952 İnternet adresin engellendiğini belirterek, 2017 yılında bakanlık ve kurumlardan 382 erişimin engellenmesi kararı verildiğini dolayısıyla Hurriyet.com.tr’deki haber ve yazılara gelen erişim engelleme kararlarının “ürkütücü boyutta” olduğunu yazdı. Bildirici, “Çoğu yeterli incelemeye dayanmayan, dayanaksız, tutarsız ve de savunma bile alınmadan uygulanan yaptırımlar bunlar. Engelleme kararlarıyla sadece yasaklanan linkler karartılmış olmuyor, dijital mecradaki basın ve ifade özgürlüğüne müdahale bir dilekçe verme kolaylığına indirgeniyor” dedi. “Maalesef bu durum medya tarafından da sessizce kabulleniliyor, sürekli artan engelleme kararları da giderek sıradanlaşıyor” diyerek sözlerini sürdüren Bildirici, “Her hafta, ‘Haftanın engellenenleri’ bölümünü hazırlamamın amacı da bu sıradanlaşmaya itiraz etmek, medya ve okurların dikkatini çekmek. Hürriyet dışındaki medyaya gönderilen kararlara ulaşamadığım için yazamıyordum” ifadelerini kullandı. Bildirici, “Bu yılın sayıları eklenmeden bile yüz bini aşan içerik kaldırma ve erişim engellemeleri, internet ve dijital haberciliğin ne denli ciddi yasaklarla karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor” diye görüşlerine yer verdi.59

Eskişehir’de sosyal medya hesabından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında hakaret içerikli paylaşımlarda bulunduğu öne sürülen 54 yaşındaki Berrin S. isimli bir kişi tutuklandı. Eskişehir Emniyet Müdürlüğü Güvenlik ve Siber Suçlarla Mücadele Şubesi ekipleri tarafından gözaltına alınan şüpheli, daha sonra çıkarıldığı mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderildi.60

15 Mayıs 2018 Ses sanatçısı Pınar Aydınlar, “örgüt propagandası yapmak” suçundan kesinleşen 10

aylık hapis cezası nedeniyle İstanbul Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’ne gönderildi. Aydınlar’ın 2015 genel seçimlerinde HDP’den İzmir milletvekili olarak seçim çalışmaları kapsamında yaptığı konuşmalardan dolayı aldığı cezanın, onanması nedeniyle İstanbul’da gözaltına alındığı öğrenilmişti. Aydınlar’ın yedi buçuk ay hapis yatacağı öğrenildi.61

16 Mayıs 2018 Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımlar gerekçe gösterilerek gözaltına alınan ve

aynı gün adliyeye sevk edilen oyuncu Barış Atay’ın avukatı, gözaltı gerekçesinin belirtilmediğini söyledi. Atay, 301 madencinin hayatını kaybettiği Soma’da bir madenci yakınına tekme atan, dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın müşaviri Yusuf Yerkel’in özür mesajının ardından Twitter’da “Hepiniz ağlayarak özür dileyeceksiniz. O gün geldiğinde, affedeni, acıyanı, yargılamaktan vazgeçeni de unutmayacağız! Yok öyle ‘torunlarla emeklilik, hepimiz kardeşiz, kavga istemiyoruz’ falan. Her şey yeni başlıyor. Bu ülkeye, insanına

57 http://www.hurriyet.com.tr/hakkaride-basin-aciklamasi-ve-eylemler-1-ay-ya-40823355

58http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/970591/Roboskili_Alma_ya_Cumhurbaskanina_hakaret_gozaltisi.html

59 http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/faruk-bildirici/99-952-adres-engellenmis-40835544

60 http://www.milliyet.com.tr/sosyal-medyadan-cumhurbaskani-na-hakaret-eskisehir-yerelhaber-2795673/

61 http://www.hurriyet.com.tr/pinar-aydinlar-tutuklandi-40837737

14


yaptıklarınızın hesabını vereceksiniz!” paylaşımını yapmıştı. Hürriyet yazarı Ahmet Hakan da kaleme aldığı “Lütfen bu adama haddini bildiriniz” başlıklı yazısında “Barış Atay adlı bir adam” diye bahsettiği Atay ile ilgili olarak cumhurbaşkanı adayları Muharrem İnce ve Meral Akşener’e seslenmiş ve “Bu adam, bir zihniyeti temsil ediyor! Adamın şahıs olarak hiçbir önemi tabii ki yok. Ama onun şahsında bu ilkel zihniyete haddini bildirmek şart!” ifadelerini kullanmıştı.62

15 Temmuz darbe girişimi gecesi sosyal paylaşım sitesinden attığı mesajlar nedeniyle gözaltına alınan avukat Sibel Sevinç Deveci, “FETÖ propagandası yaptığı” gerekçesiyle Nöbetçi İstanbul Sulh Ceza Hakimliği’nce tutuklandı. Deveci hakkında hazırlanan sevk yazısında, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “terör örgütünün cebir ve şiddet kullanarak mevcut anayasal düzeni ortadan kaldırma eylemlerini övdüğü”, darbe girişimini gerçekleştiren unsurları “Mehmetçik” olarak dile getirmek suretiyle meşru ve haklı göstermeye çalıştığı öne sürüldü. Ayrıca Deveci’nin, FETÖ mensubu ve örgütün gizli haberleşme programı ByLock kullanıcısı pek çok şahısla telefon irtibatının tespit edildiği de öne sürülerek, “terör örgütü propagandası yapmak” suçunu işlediği ifade edildi ve tutuklanması talep edildi. Deveci’nin, “Sokakta işimiz yok. Mehmetçik bizimdir, Mehmetçik ne yaparsa güzel yapar, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyla Mehmetçiği karşı karşıya getirmeye çalışıyorlar, Sakın sokağa çıkmayın” şeklinde ifadeler kullanmıştı.63

17 Mayıs 2018 HDP üyesi ve halk müziği sanatçısı Pınar Aydın’ın “örgüt propagandası” iddiasıyla

yargılanıp hapis cezasını çekmek üzere götürüldüğü İstanbul Bakırköy Cezaevi’nde çıplak aramaya tabi tutulduğu öne sürüldü. İzmir’de yaptığı bir konuşma nedeniyle on ay hapis cezasına çarptırılan Aydın’ın İstanbul Bakırköy Cezaevi’ne girişte kendisine dayatılan çıplak aramayı kabul etmediği için darp edildiği de bildirildi.64 Aydınlar’ın avukatının, müvekkilinin cezaevine girerken zorla çıplak arandığını vurgulayarak cezaevi personeli hakkında suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.65

19 Mayıs 2018 HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’a, annesinin demecinin ve

fotoğrafının yayınlandığı Cumhuriyet eki ile Birgün’de yer alan kendi demecinin “sakıncalı bulunması” nedeniyle verilmediği bildirildi. “Demirtaş Neşesi” başlığıyla Cumhuriyet’in Pazar ekinde çıkan demecin yer aldığı gazetenin yasaklanmasına ilişkin sosyal medyadan açıklama yapan Demirtaş, “Sanırım annemin sözlerinden etkilenerek benim kendime oy vermemden çekiniliyor. Annem ne demiş acaba? Annelerin mesajından değil terliğinden korkun bence” diyerek, cezaevinde kendisine Cumhuriyet, Birgün ve Evrensel gibi gazetelerin de zaten bir gün sonra verildiğini duyurdu. Cezaevi eğitim kurulunun verdiği kararda, “Cumhuriyet’in ekinde yapılan incelemede kurum güvenliğini tehlikeye düşürmediği veya müstehcen haber, yazı ve fotoğraf ve yorumların bulunmadığı tespit edildiği ve dolayısıyla ekin, ‘sakıncalı olmadığı’ notu” düşüldü. Kararın ardından gazete eklerinin, Demirtaş’a bir gün sonra verildiği bildirildi.66

20 Mayıs 2018 İstanbul Bakırköy’deki HDP standına, dört kişi tarafından saldırı düzenlendi. Saldırıda

yaralanma olmazken, stant görevlilerinin karakola giderek şikâyetçi oldukları öğrenildi.67 23 Mayıs 2018 Ankara’daki Türkkonut İlkokulu’nda düzenlenen 19 Mayıs etkinliğinde konuşma

yapacak bir öğretmene okul müdürü tarafından Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nde yer alan

62 http://www.dw.com/tr/tiyatrocu-barış-atay-gözaltına-alındı/a-43801329

63 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/976561/Avukat_Sibel_Deveci_tutuklandi.html

64http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/977999/Pinar_Aydinlar_ciplak_aramayi_kabul_etmedigi_icin_darp_edildi.html

65 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/pinar-aydinlardan-ciplak-arama-icin-suc-duyurusu-40842220

66 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/979189/Demirtas_a_Demirtas_yasaklari.html

67 http://sendika62.org/2018/05/bakirkoyde-hdp-standina-fasist-saldiri-493286/

15


“Harici ve dahili bedhahların” yerine “FETÖ, PKK, PYD gibi terör örgütleri” denilmesi için müdahale edildi. Müdürün söz konusu isteğini yerine getirmeyen öğretmenin kürsüye çağrılmasının engellendiği de bildirildi. Eğitim-Sen Ankara Şube Başkanı Gülhan Şimşek, olayın takipçisi olacaklarını ifade ederek, “Okul yöneticileri gölgesinden korkar, inisiyatifsiz, her adımında ‘Yukarısı ne der’ diye düşünür, ona göre hareket eder hale gelmiştir. Öğretmenimiz laiklik, özgürlük, barış gibi evrensel değerlere dikkat çekmiş, Atatürk’ün bu konuda gençliğe yaptığı uyarıyı hatırlatmıştır. Okul müdürü de öğretmendir. Bir öğretmenin bundan rahatsız olması son derece üzücü ve düşündürücüdür” dedi.68

Sosyal medya aracılığıyla “örgüt propagandası” yaptığı iddia edilen vatandaş Recep Özdemir’e üst sınırdan dört yıl altı ay hapis cezası verildi. 12 Şubat 2018’de gözaltına alınan ve üç aydır tutuklu yargılanan Özdemir’e üst sınırdan ceza verilmesinin gerekçesi, sosyal medya paylaşımlarının operasyon süresince devam etmesi, olarak gösterildi. Özdemir’in avukatı bu kararın herhangi bir dayanağı olmadığını ve kararı bölge istinaf mahkemesine taşıyacaklarını bildirdi.69

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nde dört akademisyenin öldürülmesinin ardından kampüste protesto eylemi gerçekleştiren öğrencilere, açılan soruşturma sonucunda 914’er lira para cezası kesildi. Osmangazi Üniversitesi’nde, Nisan ayında Volkan Bayar isimli araştırma görevlisi, eğitim fakültesinde çalışan dört akademisyeni silahla öldürmüş, olay Türkiye’nin birçok yerinde protesto gösterilerine neden olmuştu. Meşelik Kampüsü içerisinde bulunan yemekhanede konuşma yapıp bildiri dağıtan öğrenciler gözaltına alınmıştı.70

24 Mayıs 2018 İstanbul’un Esenyurt ilçesindeki Cumhuriyet Meydanı’nda seçim çalışmaları için stant

açan HDP’liler ve AKP’liler arasında çıkan kavgada dokuz HDP’li gözaltına alındı. “Devletin egemenlik alametlerini alenen aşağılama” suçundan dava açılan HDP’liler, adli kontrol uygulamasıyla serbest bırakıldı. Gözaltına alınanlardan İdris Dinar, polisin kendilerini darp ederek, küfürlü sözler sarf ettiğini söyledi.71

Diyarbakır’ın Lice ve Hani ilçelerine bağlı 23 köy ve 42 mezrada sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Yasağa ilişkin Valilikten yapılan açıklamada, “Operasyon icra edilen bölgelerde halkın can ve mal güvenliğinin sağlanması, sivil vatandaşların zarar görmemesi amacıyla ikinci bir duyuruya kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildiği” ifade edildi.72,73

27 Mayıs 2018 İstanbul Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin konusunda yaşanan gerginliğin ardından

haklarında dava açılan 13’ü tutuklu, 21 öğrenciye “terör örgütü propagandası yaptıkları” iddiasıyla bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası istendi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca hazırlanan iddianamede, üniversitelilerin “barışçıl bir şekilde etkinlik yapan öğrencilere saldırdıkları” öne sürüldü. Öğrencilerin, “İşgalin, katliamın lokumu olmaz” yazılı pankart açtıkları, “Okulumuzda ÖSOCU istemiyoruz” ve “Kürdistan faşizme mezar olacak” yazılı afiş astıkları, “Saray savaş, halklar barış istiyor”, “Savaşa hayır, barış hemen şimdi”, “AKP hesap verecek” sloganları attıkları belirtildi. Eylemin düşünce ve ifade özgürlüğü hakkı kapsamında değerlendirilemeyeceği savunulan iddianamede, öğrencilerin terör örgütü propagandası suçundan cezalandırılması istendi. Davanın Haziran’da görülmesine karar verildi.74

28 Mayıs 2018 Ankara Batıkent’te HDP’nin seçim standına yapılan saldırıda meydana gelen

68 https://www.evrensel.net/haber/353113/19-mayista-genclige-hitabeye-sansur

69 https://www.evrensel.net/haber/353202/sosyal-medyada-afrin-tepkisine-4-yil-6-ay-hapis-cezasi

70 http://sendika62.org/2018/05/katliamin-hesabini-soran-universitelilere-once-sorusturma-sonra-para-cezasi-493791/

71 https://www.evrensel.net/haber/353209/hdplilere-karakolda-iskence

72 https://www.sabah.com.tr/gundem/2018/05/24/23-koy-ve-42-mezrada-sokaga-cikma-yasagi

73 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/diyarbakirda-65-koy-ve-mezrada-sokaga-cikma-yasagi-40847484

74 http://sendika62.org/2018/05/katliamin-lokumu-olmaz-diyen-bogazicili-ogrencilere-5-yila-kadar-hapis-istemi-494492/

16


yaralanmalar üzerine saldırganların gözaltına alındıkları bildirildi. HDP standına yöneltilen saldırının altı kişi tarafından yapıldığı öğrenildi.75 Hatay da ise Arsuz ilçesine bağlı Karaağaç Mahallesi’ndeki HDP’nin seçim irtibat bürosuna da, kimliği belirlenemeyen kişilerce saldırı düzenlendi. Saldırıda maddi hasar meydana geldi.76 Diyarbakır’da düzenlenen ev operasyonlarında, HDP’nin seçim çalışmalarında aktif olarak yer alan altı isim gözaltına alındı. Aralarında DBP Bağlar İlçe Eşbaşkanı Hasret Akay, Bağcılar Seçim Bürosu sorumlularından beş kişinin gözaltı gerekçeleri konusunda bilgi edinilemediği belirtildi.77

31 Mayıs 2018 Kocaeli - Gebze’de İYİ Parti standına beş kişilik bir grup tarafından bıçakla

saldırıldığı bildirildi. Partinin poster ve pankartlarının iplerinin kesildiği ve saldırganların ayrıca kendilerine müdahale etmek isteyen parti görevlilerini tehdit ettiği iddia edildi. Stant görevlisi, yaptığı açıklamada, “Dört beş kişi gelerek afişlerin asılı olduğu ipleri kesiyor, resimleri parçalıyor. Arkadaşımız müdahale etmeye kalkıyor. Bıçakla saldırıyorlar. Yaralanan kimse olmadı, olası saldırı tehlikesiyle standı topladık” dedi.78

Tarsus kadın cezaevindeki koşulları ve çıplak arama uygulamasını “FEMEN tarzı” eylemle protesto eden 13 kadın mahkûma hücre cezası verilerek, üç gün boyunca su ve kadın bağı verilmediği bildirildi. Tahliye edilen eylemcilerden Cansu Esenli ve Gamze Taşçı, tutuklu ve hükümlülerin fiziksel şiddete maruz kaldığını, çıplak aramaya dayatılmalarını protesto amacıyla “FEMEN tarzı” denilen göğüslerini açık bırakarak “eylem yapan kadınların cezalandırıldıklarını belirtti. Taşçı, “ Yaşlı ve çocuklu kadınlar da çıplak aramadan geçirilmek isteniyor. Direnenler darp ediliyor. Sıkça yapılan koğuş aramalarına bazen erkek gardiyanlar da katılıyor. Tutuklu ve hükümlüler sıkça fiziksel şiddete maruz kalıyor. Koğuşlarda kapasite dokuz kişilik olmasına rağmen mevcutlar 18’i buluyor” diye şikayetlerini dile getirdi.79

İfade ve basın özgürlüğüne yönelik müdahaleye yurtiçi ve yurtdışından gelen tepkiler

2 Mayıs 2018 Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, Alman Yayıncılar Birliği ve Uluslararası

Yazarlar Birliği PEN Almanya, yayınladıkları ortak açıklamada, Türkiye’ye cezaevinde bulunan gazeteci, yazar ve sanatçılara yapılan “baskılara son verilmesi ve cezaevindeki meslektaşların derhal serbest bırakılmasını” talep etti. Almanya’da gazeteci ve yazarların meslek kuruluşları ile Uluslararası Af Örgütü tarafından da 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yapılan başka açıklamalarda da Türkiye’de medya çalışanlarının durumuna ve basın özgürlüğü ihlallerine dikkat çekilerek, “Son aylarda çok sayıda yeni tutuklamalar, verilen hükümler ile siyasi gelişmeler Türkiye’de ifade ve basın özgürlüğünü tehdit etmeyi sürdürüyor” açıklamasında bulunuldu. Alman Hükümeti ve Avrupa Birliği Komisyonu’na da çağrıda bulunulan açıklamada, “Devletin keyfi tutumu nedeniyle mağdurlar için çaba gösterilmesi ve ifade özgürlüğü için kararlı bir tutum izlenmesi” istendi. Uluslararası Af Örgütü’nün Almanya Şubesi’nce yapılan bir açıklamada ise Türkiye’de basın özgürlüğünün “zincire vurulduğuna” işaret edildi.80 Uluslararası Af Örgütü’nün Avrupa ve Orta Asya Uzmanı Janine Uhlmannsiek de, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminden bu yana “Türkiye’de hükümet tarafından 180’den fazla yayın kuruluşunun kapatıldığı, 120’den fazla gazetecinin cezaevinde olduğu ve binlerce medya çalışanının işini kaybettiği”ne işaret edildi. Uhlmannsiek, “Türkiye’de basın özgürlüğü yaklaşık iki yıldır zincire vuruldu. Türk hükümeti OHAL sayesinde elde ettiği yetkileri suiistimal ederek sivil toplumu baskı altına almak ve muhalif 75

https://www.toplumsal.com.tr/gundem/hdp-standina-saldirdi-h24116.html76

http://sendika62.org/2018/05/hatayda-hdp-secim-burosuna-saldiri-495006/77

http://sendika62.org/2018/05/diyarbakirda-hdplilere-secim-operasyonu-495025/78

https://www.kocaeligazetesi.com.tr/haber/1555005/iyi-parti-stantina-bicakli-saldiri79

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/987126/Cezaevindeki__FEMEN__eylemine_hucre_cezasi.html80

http://www.dw.com/tr/t%C3%BCrk-h%C3%BCk%C3%BCmetine-cezaevindeki-gazeteciler-i%C3%A7in-%C3%A7a%C4%9Fr%C4%B1/a-43621684

17


sesleri susturmak için kullanıyor. Türkiye’de sivil toplum ve özgür basın ayakta kalma mücadelesi veriyor. Uluslararası toplum tarafından yalnız bırakılmamaları gerekiyor” dedi. Temel hakların ihlal edildiğine işaret eden Uhlmannsiek, Alman hükümeti ve uluslararası toplumun Türk hükümetine baskıyı sürdürmesi gerektiğini ifade ederek, Türk hükümetine “insan haklarına ilişkin yükümlülüklerinin hatırlatılması” gerektiğini bildirdi.81

Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin konusunda yaşanan gerginliğin ardından tutuklanan ve yaklaşık bir aydır İstanbul Silivri Cezaevi”nde tutuklu, Boğaziçi Üniversitesi’nden dokuz erkek öğrenci, yazdıkları ortak bir mektupta cezaevi koşullarından, kitap ve kaynaklara ulaşmakta zorluk yaşadıklarından bahsettiler. Yaşananların ve yaptırımların akademinin evrensel değerlerine, özgür düşünme, tartışma ve bilimsel üretim yapmaya bir saldırı niteliğinde olduğunu düşündüklerini ifade eden öğrenciler, “Üç haftadan uzun bir süredir kitap ve defterlerimize erişemememizin, gözaltı ve cezaevinin zorlayıcı koşullarının ve belki de en önemlisi üniversite ortamından alıkonulmamızın bu saldırının pratikteki yansımaları olduğunu söyleyebiliriz. Buradan açık çağrımızdır: Düşünme ve üretmemiz için gerekli kitap ve kaynaklara ulaşmakta zorluk yaşıyoruz ve bu konuda da dayanışmanızı eksik etmeyeceğinizi biliyoruz” ifadelerine yer verdiler.82

4 Mayıs 2018 Avrupa Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu AB Komiseri

Johannes Hahn, Türkiye’de hükümetin 15 Temmuz darbe girişimine karşı verdiği “orantılı karşılığı” hiçbir zaman sorgulamadıklarını söyleyerek, “Daha sonra sert önlemler, gazeteciler üzerinde devam etti. Halen yaklaşık 500 dava sürüyor” dedi. Hahn, “Suçlamaların ne kadar zayıf unsurlara dayandığını gördükçe tepkimiz artıyor. Özellikle evrensel bir hukuk kuralı olan masumiyet karinesinin mutlaka uygulanması gerekiyor. İfade özgürlüğünün garantisi bağımsız yargıdır. Türkiye’deki ifade özgürlüğündeki gerileme, tüm mesajlara ve raporlara rağmen devam ediyor. Gazetecilerin yeri cezaevi değil, yazı işleridir. Biz bu hakları savunmaya devam edeceğiz” dedi.83

5 Mayıs 2018 CHP’nin İstanbul milletvekilleri Barış Yarkadaş, Eren Erdem ve Sezgin Tanrıkulu,

kişisel Twitter hesaplarında yaptıkları paylaşımlarda HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerektiğini belirttiler. Yarkadaş, “Cumhurbaşkanı adayları belli oldu. Adaylar alanlara çıkacak ve oy isteyecek. HDP’nin adayı Demirtaş ise hukuksuz bir biçimde cezaevinde tutuluyor. Bu yüzden propaganda yapabilme imkanı yok. Bu ayıba ve haksızlığa son verilmeli, Demirtaş derhal tahliye edilmelidir” mesajını paylaşırken; Erdem, “Demirtaş’ın mahkemede kesilmiş cezası ve hükmü yok ancak halen tutuklu. Bir adayın, hem de tüm yükümlülükleri tamamlayıp Cumhurun başına aday olmuş bir siyasetçinin tutukluluğu, seçim adaletine gölge düşürecektir. Serbest kalmalıdır” diye yazarken Tanrıkulu da, “HDP tarafından resmen Cumhurbaşkanı adayı gösterilen Demirtaş’ın kesinleşmiş bir mahkumiyet kararı bulunmadığına işaret ederek “Tutuklu olması haksız, hukuka ve seçimlerin eşit koşullarda yapılması ilkesine aykırıdır. Demirtaş derhal tahliye edilmelidir” notunu paylaştı. Demirtaş, Kasım 2016’dan bu yana, Edirne F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunuyor.84

6 Mayıs 2018 CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce memleketi Yalova’daki ilk mitingine

yer vermeyen ana akım medya için “AKP’nin ilçe kongrelerini bile canlı yayınlayan televizyon kanalları dün Yalova’daki muhteşem mitingimizi canlı yayınlamadı. Bu medya düzeniyle de çarpışa çarpışa geleceğiz” dedi. Saray talimatıyla muhalefete medya ambargosu devam ederse mitingleri TV kanallarının önünde yapacaklarını söyleyen İnce85 “Türkiye’nin en büyük 81

http://www.dw.com/tr/türk-hükümetine-cezaevindeki-gazeteciler-için-çağrı/a-4362168482

https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/196722-bogazici-nin-tutuklu-erkek-ogrencilerinden-mektup-var83

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/969288/AB_Komiseri_Hahn__Gazetecinin_yeri_cezaevi_degil.html84

http://t24.com.tr/haber/chpli-vekillerden-cagri-selahattin-demirtas-tahliye-edilmeli,62116185

https://www.reuters.com/article/us-turkey-election-media/turkeys-main-opposition-candidate-demands-more-media-coverage-idUSKBN1I70DY

18


gazetesi altta ufak bir yerde bu haberi yazıyor. Ben beni manşete alın demiyorum, sizin vicdanınıza bırakıyorum” ifadelerini kullandı.86

7 Mayıs 2018 İstanbul Zeytinburnu’nda “dünyanın ilk kadın AVM’si” ve “içinde ezan okunan

AVM” olarak tanıtılan Zeruj Port isimli alışveriş merkezine sosyal medyadan “ayrımcı uygulama” başlığıyla tepki gösterildi. İçerisinde 126 mağaza barındırması planlanan alışveriş merkezisinde sadece kadın ve çocuk ürünlerinin yer alacağı, erkek giyimi ile ihtiyacına yönelik hiçbir şey bulunmayacağı belirtildi.87 Sosyal medya kullanıcıları söz konusu uygulamanın “ayrımcı ve kadını aşağılayıcı nitelikte olduğunu” savunarak, “kadınlara özel otobüs, taksi derken şimdi de alışveriş merkezi çıktı. Kadınların bu kadar aşağılandığı bir dönem yok”, “Böyle şeyleri şirin göstermeye çalışmayın. Bunların tek amacının kadınları toplumdan ayırmak olduğunu biliyoruz. Umarım korktuğunuz başınıza gelir ve içerde lezbiyen ilişkiler başlar. Kadınların izole edilmesine destek veren mağazalara harcayacak bir kuruşumuz bile yok” gibi paylaşımlar yapıldı.88

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, İstanbul’daki parti standına düzenlenen saldırıyı kınayarak, “Biz gerilimin yanında değil, barışın, kardeşliğin yanındayız” ifadelerini kullandı. MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın ise yaptığı yazılı açıklamada, “İstanbul’daki saldırı düpedüz provokasyondur, bunu fırsat bilenler MHP ve ülkücü camiayı suçlamaya çalışmışlardır. Bu bir tezgahtır, ipi göğüsleyemeyeceklerini anlayanlar daha başından çamur atmaya başlamıştır” dedi.89

8 Mayıs 2018 Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü, Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in avukatı

Veysel Ok hakkında “devlet organlarını aşağılamak” suçundan açılan davaya tepki göstererek, Ok’un beraatini talep etti. Sosyal medya hesabından açıklama yapan örgüt, Ok’a yönelik suçlamaların “anlamsız” olduğunu belirterek, “Basın özgürlüğünün savunucularını yıldırma çabaları son bulmak zorundadır” dedi. Ok ise hakkındaki suçlamaları ret ederek, “Türkiye’de mahkemelerin sınırsız bir tutuklama mekanizmasına dönüşmesini eleştirdim. Hiç kimseye hakaret etmedim ya da aşağılamadım. Tam tersine. Tarafsız ve bağımsız yargı talep ettim. Doğal olarak beraatimi talep ediyorum” dedi. Yücel’in yanı sıra Türkiye’de tutuklu yargılanan pek çok gazetecinin avukatlığını yapan Ok hakkında 25 Aralık 2015 tarihinde Özgür Düşünce’ye verdiği bir demeç nedeniyle dava açılmış, iki yıla kadar hapis cezası talep edilmişti.90

10 Mayıs 2018 “ODTÜ LGBTİ+ Dayanışması”nın çağrısıyla bir araya gelen binlerce öğrenci,

cinsiyetçiliğe, homofobiye, transfobiye karşı protesto yürüyüşü düzenledi. Öğrenciler adına yapılan açıklamada, “Aşklarımızdan, varoluşumuzdan rahatsız olanlar bizleri iliklerine kadar hissedip bizle yaşamayı öğrenecekler” dedi. Öğrenciler adına konuşan Özgür Gür üniversite yönetiminin yasakçı tutumuna karşı öğrencileri bir arada durmaya ve mücadeleyi büyütmeye çağırdı. Etkinlik, daha önce valilik tarafından yasaklanmıştı.91

Boğaziçi Üniversitesi’nde Afrin Operasyonu’nu konusunda çıkan tartışma ardından tutuklanan öğrencilerin aileleri BirGün’ü ziyaret ederek, çocuklarının serbest bırakılmasını istedi. Tutuklu bir öğrencinin babası Bülent Yılmaz, “Bizim çocuklarımız başarılı öğrenciler. Her üniversite öğrencisinde olması gerektiği gibi bu toplumun sorunlarına son derece duyarlılar. Bu çocukların eğitim hakları ellerinden alınıyor. Bu çocuklar her türlü şiddete karşı olduklarını her seferinde dile getiriyorlar. Barış istemenin nesi suç olabilir? Barış için bir bedel 86

http://www.yurtgazetesi.com.tr/gundem/muharrem-ince-ana-akim-medyaya-isyan-etti-h91499.html87

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805071033326704-turkiye-kadin-ozel-ilk-avm-istanbul-acilacak/88

https://listelist.com/kadinlara-ozel-avm/89

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805071033337252-mhp-iyi-parti-saldiri-provokasyon/90

http://www.dw.com/tr/sınır-tanımayan-gazetecilerden-veysel-oka-destek/a-4369606091

https://www.birgun.net/haber-detay/odtu-de-8-onur-yuruyusu-yasaga-ragmen-gerceklestirildi-215550.html

19


ödenmesi gerekiyorsa herkes ödesin. Biz, çocukların eğitim ve öğrenim haklarının bir an önce onlara verilmesini istiyoruz” dedi. Yılmaz, devamla, “Âleme ibret olsun diye bu çocukları cezaevine koydular. Devleti yönetenlerin öğrencileri hedef almasını bir yanıyla trajikomik görüyoruz. Bu çocuklardan bu kadar korkmasınlar” diye konuştu.92

14 Mayıs 2018 İstanbul Beyoğlu’nda toplanan yüzlerce kişi, ABD’nin Tel Aviv’de bulunan

büyükelçiliğini Kudüs’e taşımasını protesto etti. Aralarında İHH, Anadolu Gençlik Derneği, Memur-Sen üyelerinin bulunduğu bir grup, “Kudüs Müslümanlarındır” yazılı pankart açarak Galatasaray Meydanı’na doğru yürüyüşe geçti. Tekbirler getirerek, sık sık İsrail ve ABD aleyhinde sloganlar atan grup Konsolosluğun derhal kapatılmasını talep etti. İHH Genel Başkanı Bülent Yıldırım, “Bütün İslam ülkeleri İsrail’in Büyükelçiliklerini, Konsolosluklarını topraklarından kovmalıdır. Müslümanlar ölürken uyumak bize yakışır mı? Eğer yarın da böyle öldürmeye devam ederlerse bizden haber bekleyin. İstanbul’daki İsrail Konsolosluğunu kuşatacağız,” dedi.93

15 Mayıs 2018 Aralarında sendika, STK ve CHP yöneticilerinin yer aldığı bir grup, Filistinlilere

yönelik saldırıları protesto etmek amacıyla Ankara Sakarya Caddesi’nde yaptıkları açıklamada, AKP hükümetinin Ortadoğu’daki her fırsatı körüklediğini ve partinin ABD’nin taşeronu olduğu ileri sürüldü. Hükümetin “bir emperyalistten diğerine, kendini beğendirmeye çalıştığını ifade eden KESK üyesi Aysun Gezen, “Filistin halkının yanındayız. Tam bağımsız bir ülke istiyoruz. Ortadoğu’da emperyalistlerin kovulduğu, barışın inşa edildiği bir coğrafya istiyoruz” şeklinde konuştu.94

16 Mayıs 2018 Sosyal medyadan attığı mesaj sonucunda gözaltına alınan oyuncu Barış Atay hakkında

CHP’nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce tepki göstererek, “Barış Atay’ın gözaltına alınması yanlış onu söyleyeyim. Bu ülkede herkes özgürce görüşlerini dile getirebilmeli. İnsanların tweet attılar diye apar topar gözaltına alınmaları, demokrasi iddiasındaki bir ülkeye yakışmıyor” ifadelerini kullandı.95

Hürriyet yazarı Ahmet Hakan’ın köşe yazısında oyuncu Barış Atay hakkında “Lütfen bu adama haddini bildiriniz” demesi üzerine Basın Konseyi, Hakan’a tepki göstererek “Gazetecilerin ihbarcı konumunda olmasını kabul edemeyiz. Çünkü gazeteci, öncelikle düşünce özgürlüğüne sahip çıkar, onun yaşamasını savunur” dedi.96

Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri’nden üç ödül alan “Bir Baba Hamlet” adlı oyunun ev sahibi Baba Sahne’nin kurucusu ve oyuncu Şevket Çoruh, ödül töreninde, toplumsal baskılara ve uygulanan sansüre karşı tepkisini “Kahrolsun istibdat, yaşasın hürriyet! Baskıya karşı özgür tiyatro yaşasın özgür tiyatro” dedi. Bu yıl 22’ncisi düzenlenen Yapı Kredi Afife Tiyatro Ödülleri’nde, “Bir Baba Hamlet” ile üç ödül alan sanatçı ayrıca Muammer Karaca Tiyatrosu’na talip olduklarını, o tiyatroyu korumak için her şeyi göze aldıklarını belirtti. 97

17 Mayıs 2018 Cumhuriyet davasında tutuklu bulunan avukatlar için başlatılan ve daha sonra tutuklu

tüm meslektaşları için, cezaevi önündeki Adalet Nöbeti’nin 59’uncu haftasında tanınmış yazar ve sanatçılar eylemlerini sürdürerek adalet çağrısında bulundular. Aralarında yazar avukat Eşber Yağmurdereli ve sanatçı Edip Akbayram, Suavi, Menderes Samancılar, Hüseyin Turan’ın, katıldığı eylemde “Güzel Günler Göreceğiz Çocuklar” şarkısı söylenerek tutuklulara

92 https://www.birgun.net/haber-detay/tutuklu-bogazicililerin-aileleri-birgun-u-ziyaret-etti-215473.html

93 http://www.hurriyet.com.tr/genis-beyoglunda-kudus-protestosu-40836697

94 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/976232/Ankara_da_Filistin_protestosu.html

95 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/977018/Muharrem_ince_den_Baris_Atay_aciklamasi.html

96 http://ilerihaber.org/icerik/basin-konseyinden-ahmet-hakana-sert-tepki-gazeteci-ihbarci-olamaz-85442.html

97 https://www.birgun.net/haber-detay/baba-sahne-nin-kurucusu-sevket-coruh-baskiya-ve-sansure-karsi-ozgur-tiyatro-216111.html

20


“yalnız değilsiniz” mesajı verildiği ifade edildi. Basın açıklaması yapan avukat Yağmurdereli, Türkiye’nin önde gelen aydınlarının, politikacılarının ve tavırlarını ortaya koyanların hapishanelerde olduğunu söyleyerek ülkenin ciddi bir biçimde “demokrasi ihtiyacı” içinde olduğunu ifade etti. Yağmurdereli, demokrasi mücadelesinin şartlara bakılmaksızın herkesin ortaya koyması gereken bir mücadele olduğunu söyleyerek, “Adalet talep ediyoruz. Eşitlikçi ve adil bir gelecek için mücadelemizi yükseltmeliyiz” dedi.98

21 Mayıs 2018 Özgürlükçü Hukukçular Platformu Hapishane Komisyonu üyesi avukatlar, son iki

ayda ziyaret ettikleri Marmara Bölgesi’nde yer alan cezaevlerine ilişkin hazırladıkları raporda hapishanelerde işkencenin devam ettiğine dikkat çekti. Raporda, hapishanede “çok sayıda mahpusun tecritte tutulduğu, koğuşlarda yapılan aramaların baskın şeklinde olduğu, hasta mahpusların ise hastaneye götürülmediği” izlenimleri aktarıldı. Hücre ve koğuşların sağlıklı yaşam sürdürmeye elverişli olmadığının altının çizildiği raporda, mahpusların temizlik, hava alma, güneş alma, ısınma gibi ihtiyaçlardan uzak tutulduğu belirtildi. Sınırlı sayıda kişiyle, çok küçük boyuttaki hücrelerde yaşayan mahpusların psikolojik ve fiziksel olarak sorunlar yaşamalarının kaçınılmaz olduğunun da vurgulandığı raporda, mahpusların kendi aralarındaki 10 saatlik görüşme hakkının ciddi oranda engellendiği, kaydedildi. Raporda, ayrıca hapishanelerdeki kitap ve gazete sınırlamasının devam ettiği Evrensel, Birgün, Özgürlükçü Demokrasi gibi gazetelerin içeriye sokulmadıklarına dikkat çekildi.99

23 Mayıs 2018 Demirören Grubu’nun satın aldığı Doğan Medya’da yaşanan işten çıkarmalar

konusunda Yeni Şafak yazarı Yusuf Kaplan sosyal medya hesabından “Önce Nevzat Çiçek ve İsmail Saymaz, şimdi de Ahu Özyurt CNN’den uzaklaştırıldı. Yeter artık! Bizden farklı düşünüyor diye insanların üstünü çizmek ilkelliktir. Özyurt dürüst, vicdanlı bir gazetecidir. 28 Şubat cehenneminde ne kadar yürekli biri olduğunu göstermiştir” diyerek tepki gösterdi. 100

DHKP/C üyesi ve yöneticisi olmak suçlamasıyla beş yıl önce açılan bir soruşturma kapsamında yargılanan ve KHK ile kapatılan Çağdaş Hukukçular Derneği ile Halkın Hukuk Bürosu yönetici ve üyesi avukatlar, “Suçluyorsunuz ancak belgeler nerede” şeklinde tepkilerini gösterdiler. İstanbul 18. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki duruşmada savunma yapan avukat Serhan Arıkanoğlu iddianamedeki suçlamalara ilişkin Cumhuriyet Savcılığı’nda ifade verdiğini söyleyerek, “Hollanda ve Belçika belgelerinin asıllarının istenip, incelenmesi gerektiğini” söyledi. “Bu belgelerle ilgili hiçbir suçlamayı kabul etmiyorum. Suçlamalar asılsız ve mesnetsizdir” diye konuştu. Sanık avukat Efkan Bolaç da dosyadaki materyaller ile Hollanda ve Belçika’dan getirildiği öne sürülen belgeleri 2013 yılından beri görmeyi talep ettiklerini, bu konuyla ilgili defalarca kez emniyete yazı yazıldığını ancak üzerinden geçen beş yıla rağmen bu belgeleri göremediklerini söyledi.101

24 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı

“Diktatör” olarak niteleyerek derginin kapağına taşıyan Le Point’a, “Türkiye’nin sizden talimat aldığı günler geride kaldı. ‘Diktatör’ diyerek o günleri geri getiremezsiniz” sözleriyle tepki gösterdi. Sosyal medya üzerinden açıklama yapan Kalın, “Bu saldırıları biliyoruz. Amaçlarının ne olduğunu biliyoruz. Millet ve mazlum halklar olup biteni görüyor” diye yazdı.102

HDP’nin tutuklu bulunan cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş, CNN Türk’ün kendisine ilişkin haberlere yer vermemesini eleştirerek, “Medyaya yönelik ağır bir baskı olduğu zaten görülüyor” dedi. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Demirtaş, seçim kampanyası iyiden iyiye adaletsiz hale geldiğini ifade ederek, “HDP ve Demirtaş haberlerine 98

https://www.haberler.com/59-adalet-nobeti-ne-sanatcilardan-destek-10860928-haberi/99

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/979932/8_kisilik_kogusta_23_kisi.html100

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/980869/CNN_Turk_teki_tasfiyeye_hukumet_yanlisi_isimdenlerden_tepki.html101

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/981608/Avukatlar_sordu___Sucluyorsunuz_belge_nerede__.html102

https://www.cnnturk.com/turkiye/ibrahim-kalindan-erdogana-diktator-diyen-fransiz-dergisine-tepki

21


de yer vermeyi düşünüyor musunuz?” diye sordu. Demirtaş yazısında devamla, “Seçmenlerimizin vergilerini tek bir partinin propagandası için kullanmanız hem günah hem de suçtur. TRT’yi iktidarın borazanı haline getirip, kul hakkı yiyen yöneticilere hakkımızı helal etmiyoruz. Yaptığınızın suç kısmıyla da, adil yargının bir gün ilgileneceğine inanıyorum” açıklamasında bulundu. Demirtaş, bir buçuk yılı aşkın bir süredir cezaevinde bulunuyor.103

Demirören Holding’e satılan Doğan Medya Grubu’nda son zamanlarda işten çıkarılan gazeteci sayısının 50’yi aştığı ileri sürüldü. TGS Başkanı Gökhan Durmuş “Demirörenlerin iktidara yakın bir grup olduğunu ifade ederek, işlerine son verilenlerin, yönetici kadrosunda olduklarını ve ekran önündeki birçok isimi kapsadığını belirtti. İşlerinden ayrılanların durumunu, “Kıyım” olarak nitelendirilen Durmuş bilançonun seçim sonrası daha da ağırlaşacağı, Milliyet ve Vatan gazetelerinin kapanabileceğini de ileri sürdü.104

The Economist, Türkiye’de internete sansür uygulanacağını iddia etti. Yazıda sansüre ilişkin yasanın Mart sonunda yürürlüğe girdiğine dikkat çekilerek, Netflix ve benzeri internet sayfaları hakkında henüz bir işlem yapılmadığına işaret edildi. Yazıda Türkiye’deki çoğu televizyon programının ahlaka aykırı yayın yaptığı gerekçesiyle RTÜK’ten ceza aldığı ifade edilerek, hükümetin Twitter, Facebook ve Youtube’a çoğu zaman erişimi engellediği görüşüne de yer verildi. Yazıda, Wikipedia’nın da Türkiye’nin Suriye’deki cihatçıları desteklediğine ilişkin haberi sebebiyle bir yılı aşkın süredir yasaklandığı hatırlatıldı.105

25 Mayıs 2018 Feministler tarafından kurulan, sivil toplum örgütü, “Kadın Savunma Ağı”, sendikalı

oldukları için işten atılan kozmetik zinciri bir işyerinin, işçilerine destek için, İstanbul Kadıköy’deki firmanın önünde eylem yaptı. Kadınlar mağazanın camlarına “Güzellik ürünleri değil, mücadele güzelleştirir” ve “Kadın emeğini sömüren Flormar’ı kullanmıyoruz” yazılı dövizler astı. Flormar’da, sendikalaşan işçiler Mayıs ayının başından itibaren işten atılmaya başlanmış ve 95 işçi işten çıkarılmıştı.106

Halkevleri üyeleri, İstanbul Kadıköy iskelesindeki bir araya geldikleri bir toplantıda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iktidarına son vermek üzere, seçimlerde “her türlü ayak oyunlarına karşı halkın iradesine sahip çıkacaklarını” ifade ettiler. Eylem sırasında açıklama yapan Halkevleri sözcüsü Özge Ozan, ülkenin içine sürüklendiği kriz atmosferinin kaynağının AKP olduğunu söyleyerek, izlenen neo-liberal politikaların yol açtığı krizin ve yıkımın faturasının halka yıkılamayacağını belirtti.107

Sosyal medyada hükümete yakın radyo ve televizyon kanalarına tepki olarak başlatılan “Kapat Gitsin” etkinlikleri çerçevesinde Beşiktaş Abbasağa Parkı’nda düzenlenmesi planlanan buluşmanın, Kaymakamlık tarafından yasaklanması protesto edilerek, “Yasaklar sizin, parklar bizim” çağrısı yapıldı. Birleşik Haziran Hareketi’nin başlattığı protesto eylemi için bir araya gelen yurttaşlar, “Kapat Gitsin” yazılı pankart açtı. CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, Evrensel Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat ile TGS Genel Merkez yöneticisi ve BirGün Yayın Kurulu üyesi Can Uğur da eyleme destek verdi. “Asla ve asla bu yasakçı düzene teslim olmayacağız” denilen açıklamada, “Her yerde, parklarda ve sokaklarda, özgürlüğümüz için, kardeşlik ve eşitlik için, emeğin hakkını almak için var olmaya devam edeceğiz” denildi.108

Bir grup akademisyen ve sanatçı, Vatan Partisi cumhurbaşkanı adayı Doğu Perinçek’in medyada yer bulamadığı gerekçesiyle FOX, CNN Türk, NTV, Sözcü, Halk TV, A haber ve TRT Haberi uyardı. Perinçek’e uygulanan sansürün kabul edilemeyeceğini vurgulayan grup, “sansüre sessiz kalmayın” çağrısında bulundu.109

103http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/982391/Demirtas_tan_cok_sert_TRT_ve_CNN_Turk_aciklamasi.html

104 http://www.dw.com/tr/satılan-doğan-grubundaki-tasfiyelerin-perde-arkası/a-43909723

105 https://www.economist.com/europe/2018/05/26/turkeys-government-takes-new-powers-to-censor-the-internet

106 http://sendika62.org/2018/05/kadinlar-flormar-onunde-kadin-emeginin-somuren-flormari-kullanmiyoruz-494238/

107 http://sendika62.org/2018/05/halkevlerinden-kadikoyde-eylem-tamam-buraya-kadar-duble-yolun-sonu-gorundu-494448/

108 http://sendika62.org/2018/05/istanbulda-kapat-gitsin-bulusmasinin-yasaklanmasi-protesto-edildi-494441/

109 https://www.ulusal.com.tr/gundem/sanatcilardan-medyaya-perincek-tepkisi-sansur-kabul-edilemez-h202519.html

22


Gazeteci Uğur Dündar TRT hakkında yaptığı açıklamada, “Milletin vergileriyle yayın yapıyor ama milletin gerçekleri öğrenmesi için değil iktidara yaranmak için yayın yapıyor.” dedi. Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin TRT açıklamaları sonrası Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, İnce’nin TRT’yi tehdit ettiğini ve TRT’nin yayınları kesmediğini iddia etmişti. Dündar ise İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in konuşmasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan bahsettiği sırada TRT’nin yayını kestiğini hatırlattı.110

26 Mayıs 2018 Fransız dergisi Le Point “Diktatör” başlığıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’ı kapak sayfası yapmasının ardından Avignon şehrinin merkezinde derginin tanıtım afişinin sergilenmesini protesto etmek üzere, Fransa’da yaşayan bazı Türk vatandaşları bir yürüyüş düzenledi. Yetkililerin afişi ifade özgürlüğü sebebiyle kaldıramayacaklarını söylemesi üzerine tartışmaların gergin noktaya ulaştığı ve jandarmanın olaya müdahale ettiği bildirildi.111 La Provence gazetesi jandarmanın hafta sonu boyunca olası olayları önleyebilmek amacıyla olay yerinde konuşlanacağını yazdı.112

27 Mayıs 2018 Birgün yazarı Ümit Alan “Bir mimik gazeteciliğimiz eksikti” başlıklı köşe yazısında

CNN TÜRK’te Başak Şengül moderatörlüğünde gazeteciler Hande Fırat, Hakan Çelik ve Murat Çelik’in katıldığı “Seçime Doğru” programındaki gazetecilerin tavırlarını değerlendirdi. Gazetecilerin tamamının gergin olduğunu söyleyen Alan, bu gerginliğin sebebinin “muhalif kesimlere karşı suçluluk hissetmek”, “Muharrem İnce’nin işine yarayacak bir program akışı yaratıp birilerinin tepkisini çekmemek” ve son olarak da “Muharrem İnce’ye katılır bir mimik vermemek” olduğunu dile getirdi. Medya okur yazarlığı pratiğine bir de gazetecinin mimiklerinden eğilimini okuma eşiği eklendiğini söyleyen Alan, “Türkiye’nin son 16 yıllık macerasında gazeteciliğin ardına bir sürü sıfat eklendi” dedi.113

28 Mayıs 2018 Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, İzmir’de CHP’li bir grubun TRT aracına

saldırmasına, “Bu ifade özgürlüğüne yapılan bir saldırıdır” sözleriyle tepki gösterdi. Bozdağ, “Biz gelirsek medya daha özgür olur diyorlar ama görüyorsunuz daha gelmeden medyanın sesini kısmak için kaba kuvvete başvuruyorlar. Savcılık bunlarla ilgi gerekli adli işlemleri anayasa ve yasa gereği yapmak zorundadır. Bu suça karışanları Muharrem İnce de kurtaramaz. İnce konuşmalarına devam ederse onun konuşmalarından gazlanan bazı kendini bilmezlerin daha büyük bir suça karışmaları söz konusu olabilir” dedi.114

30 Mayıs 2018 CHP Genel Başkan Yardımcısı Tuncay Özkan, CNN Türk’te konuk olduğu “Ne

Oluyor” programı devam ederken yayının kesilip Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mitingine yer verilmesine tepki gösterdi. Özkan, “Benim seyircimin arasına Recep Tayyip Erdoğan reklamı aldınız. 20 yıl kadar televizyonculuk yaptım, böyle bir şeye ilk defa tanık oluyorum. Sadece size saygım nedeniyle burada oturdum” ifadelerini kullandı. Özkan devamla, “Televizyon kurumları, özellikle siyasiler arasında bu tür rekabetlere çok dikkat ederler.” dedi. Özkan, “CHP Genel Başkan Yardımcısı konuşurken araya Adalet ve Kalkınma Partisi’nin genel başkanını reklam olarak koymak yanlıştır” diye konuştu.115

Le Temps gazetesi, Türkiye’de başkanlık seçimleri öncesi muhalefet adaylarına ekranlarda yer verilmediğini, bu yüzden vatandaşın #KapatGitsin etiketiyle hükümet propagandası yapan kanalları artık takip etmediğini bildirdi. Yazıda, Türkiye’nin dünyadaki en

110 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/usta-gazeteci-dundardan-trt-cikisi-2430179/

111 http://www.lefigaro.fr/flash-eco/2018/05/26/97002-20180526FILWWW00126-le-pontet-des-pro-erdogan-font-retirer-une-affiche-du-point.php

112 https://www.laprovence.com/actu/en-direct/4990663/le-pontet-situation-tendue-la-une-du-point-remise-en-place.html

113 https://www.birgun.net/haber-detay/bir-mimik-gazeteciligimiz-eksikti-217409.html

114 http://www.trthaber.com/haber/gundem/bekir-bozdagdan-trt-aracina-saldiriya-tepki-bu-suca-karisanlari-muharrem-ince-de-kurtaramaz-367413.html

115 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805301033646922-tuncay-ozkan-sirin-payzin-cnn-turk-erdogan/

23


çok tutuklu gazetecisine sahip olduğu ifade edilerek, 2016’da işlerine son verilen akademisyenlerin sokaklarda eğitim verdiğine işaret edildi. Yazıda ayrıca söz konusu protestoların amacının otoriter güçler tarafından susturulamayacaklarını göstermek olduğu ifade edildi.116

Halkevleri, her yurttaşın elektrik faturasından kesilen yüzde ikilik TRT payının geri ödenmesi için kampanya başlattı. Halkevleri Hukuk Dairesi tarafından hazırlanan dilekçe örneklerini yayımlayan Halkevleri, tüm yurttaşları dilekçe vermeye, TRT Genel Müdürlüğü’ne iletmeye çağırdı. Bu kapsamda TRT İstanbul İl Müdürlüğü önünde, “bizim vergilerimizle, bize yalanlar dinletemezler, tek adamın tek sesi olamazlar” diyerek, dilekçeleri verdiler. Halkevleri, aynı zamanda change.org sitesi üzerinden de bir kampanya başlatarak, herkesi imza atmaya çağırdı. Cumhurbaşkanı seçimlerine katılacak olan adayların, bir kişinin dışında, kanalda yer verilmemesi nedeniyle TRT’nin tarafsız davranmadığı görüşü, sosyal medyada tepkiye yol açmıştı.117

31 Mayıs 2018 The Guardian’ın, gazeteci Özgür Mumcu’yla “Barış Makinesi” kitabına ilişkin

yaptığı röportajda, Türkiye’de yazarlığın tehlikeli bir meslek olduğuna işaret edilerek Türkiye’nin Dünya Basın Özgürlüğü endeksinde 180 ülke arasından 157’nci sırada olduğu hatırlatıldı. Muhabir James Reith, Mumcu’yu gazeteci, akademisyen, ifade özgürlüğü aktivisti, yazar ve cesur bir bilge olarak tanımladığı söyleşide, Mumcu’nun korkusuzca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a karşı geldiğini belirtti. Komplo teorileri ve popülizmin demokratik tartışmaları zehirlediğini iddia eden Mumcu, babasının cinayetinden sonra, herkes için barış nasıl elde edilebilir sorusunun cevabını araştırmaya yöneldiğini belirtti.118

RTÜK cezaları15 Mayıs 2018 RTÜK, İsrail’in Filistin’de yaptığı saldırıları kınama kararı aldı. Oybirliğiyle alındığı

öğrenilen kararda, “İsrail devletinin tüm uluslararası hukuk kurallarına aykırı olarak, sivil Filistin halkına ramazan ayı öncesinde ve dünyanın gözü önünde orantısız şiddet kullanmak suretiyle 60 Filistinli sivili katletmesine ve binlerce sivilin yaralanmasına neden olan, ayrıca Ortadoğu’da barışı temelinden sarsan bu eylemini Radyo ve Televizyon Üst Kurulu olarak en güçlü bir şekilde kınıyoruz” denildi. “İşlenen bu insanlık suçuna karşı bölgede kalıcı barışın tesis edilmesi için gerekli adımların ivedilikle atılmasını ve tüm ulusal ve uluslararası medyanın bu konuda en üst seviyede duyarlı olmasının beklendiği” de kararda yer aldı.”119

16 Mayıs 2018 Planet Çocuk kanalında yayımlanan “Spirit” isimli yabancı çizgi filmde öpüşme

sahnesini sansürleyen RTÜK, “Çocukların ahlak ve ruhsal gelişimlerini olumsuz etkileyebilecek içerik” filtresinin takılmasına karar verdi. Üst kurulun verdiği kararda, 12 yaşındaki bir kız çocuğunun “dişi karakter” olarak nitelendirildiği belirtilerek, “Söz konusu yapımda, dişi karakterin erkek karaktere duygusal yakınlık hissetmesi sonucu yalandan hal ve hareketlerin tasvir edildiği görülmektedir. Kadın-erkek ilişkilerine yönelik tasvirler sırasında, çocuk dünyasının saflığına tezat niteliğindeki öğelerin, çizgi filmlere konu edilmesi, çocukların ahlaki ve zihinsel gelişimlerini olumsuz etkilemesine neden olabileceği değerlendirilmiştir” denildi.120

21 Mayıs 2018 RTÜK, Show TV’de yayınlanan “Çukur” adlı dizi konusunda yayın durdurma cezası

116 https://www.letemps.ch/opinions/turquie-revolte-lecran-noir

117http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/986208/Halkevleri_TRT_onunde__Paramizi_geri_istiyoruz.html

118 https://www.theguardian.com/books/2018/may/31/ozgur-mumcu-the-peace-machine-interview

119 https://www.timeturk.com/rtuk-ten-israil-e-kinama/haber-898317

120 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/977216/RTUK_boyle_tanimladi___12_yas_disi_karakter_.html

24


verdi. Geçtiğimiz Şubat ayında dizide yer alan öpüşme sahnesi nedeniyle “Çukur” dizisine bir milyon tl para cezası verilmişti. RTÜK’ün kararında, “28 Mayıs Pazartesi saat 21.00’da söz konusu dizinin yayınlanmayacağına” hükmedildiği bildirildi.121

31 Mayıs 2018 İsim değişikliği ile yayına çıkmaya hazırlanan ve İYİ Parti’ye yakın olduğu iddia

edilen TR Haber kanalına RTÜK yayın izni vermedi. Kanalın kurucusu Recep Canpolat kanalın İYİ Parti ile ilişkisini reddederek, “Biz bir haber kanalı kuruyoruz. Herhangi bir partiye yakın veya uzak olmamız söz konusu olamaz” dedi. Daha önce Akdeniz TV ismi ile lisans alan kanalın haber formatında yayın değişikliği talebinin RTÜK tarafından onaylanmadığı ve kanalda çalışması planlanan 160 kişinin işe alınamayacağı açıklandı. 122

Diğer gelişmeler1 Mayıs 2018 Anayasa Mahkemesi, gazetede yayınlanan bir yazı nedeniyle yapılan bir başvuruyu ret

kararında, “Mahkemelerin, gazetecilik mesleğinin nasıl yapılması gerektiğine ve gazetecilerin haber verme tekniğine karar veremeyeceğine” hükmetti. AYM, “Çok sayıda gazetecinin yargılandığı, tutuklandığı, hapis cezalarına çarptırıldığı bir dönemde, Basın Kanunu’nun “Basın özgürdür” diye başlayan hükmünü anımsattığı kararında “AYM veya derece mahkemelerinin, gazetecilik mesleğinin nasıl yapılması gerektiğini belirleyemeyeceğini” ifade etti. Amirallere suikast davası sanıklarından Mehmet Orhan Yücel bir gazetede hakkında çıkan haberler nedeniyle şeref ve itibarın korunması talebi ve hakkının ihlal edildiği iddiasıyla AYM’ye başvurmuştu. AYM, yaptığı bu açıklamanın ardından başvuruyu reddetti. 123

Dışarıdaki Gazeteciler, Maltepe’deki 1 Mayıs alanına, “Gazetecilere Özgürlük” pankartını sokmaya çalışırken engellendi. Cumhuriyet muhabiri Ahmet Şık, gazeteciler Ertuğrul Mavioğlu, Elif Ilgaz ve DİSK Basın-İş Başkanı Faruk Eren’in taşıdığı pankart yarım saat süren ikna çabalarının ardından alana alındı.124

2 Mayıs 2018 Bursa merkezli beş ilde, FETÖ/PDY’ye yönelik düzenlenen operasyonda,

görevlerinden ihraç edilen ve açığa alınan, aralarında komiser ve komiser yardımcılarının da bulunduğu 27 emniyet mensubu gözaltına alındı. Hakkında gözaltı kararı bulunan üç şüphelinin yakalanması için çalışmaların sürdüğü bildirildi.125

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen FETÖ soruşturması kapsamında, Ankara ve İzmir’de düzenlenen eşzamanlı operasyonda dokuzu eski Hazine Müsteşarlığı çalışanı olan 10 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Şüphelilerden dördü gözaltına alındı.126

CHP Medya Komisyonu üyesi Atila Sertel, 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Türkiye’de basın özgürlüğünden söz edilemeyeceğini ancak iktidar borazanlığı yapan, tek tip manşetlerle çıkan yandaş basının varlığından ve artan sayısından rahatlıkla söz edilebileceğini” söyledi. Sertel, “150’ye yakın gazeteci cezaevinde. Paris merkezli Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün açıklamasına göre, Türkiye profesyonel gazeteciler için ‘en büyük hapishane’. Dünya basın özgürlüğü sıralamasında 180 ülke arasında 155’nci sıradayız. Özgürüz demekle özgür olunmuyor maalesef. Bu utanç bizim mi yoksa son 16 yıldır baskıyla, cezalandırmayla basın ve ifade özgürlüğüne müdahale ederek basını kontrol altına almaya çalışanların mı? Bu utanç tamamen iktidara aittir. Bugün gelinen nokta, ‘hangi manşeti atalım’, ‘hangi gazetecileri ekrana çıkaralım’, ‘ne yazalım, ne soralım’

121 http://www.milliyet.com.tr/Cukur-dizisine-7-yillik-ceza--molatik-8038/

122 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/986881/Yeni_kurulan_kanala_RTUK_vetosu.html

123 https://www.birgun.net/haber-detay/aym-den-basin-ozgurlugu-karari-mahkemeler-gazeteciligin-kriterlerini-belirleyemez-214197.html

124http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/967192/_Gazetecilere_Ozgurluk__pankartina_engelleme_girisimi.html

125 https://aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/bursa-merkezli-5-ilde-feto-operasyonu-27-gozalti/1133049

126 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805021033274040-hazine-mustesarligi-feto-operasyonu/

25


dan ibarettir” diye konuştu.127

TRT için çekilmekte olan “Bir Hadis Bir Film” isimli dizinin setinde 10-12 yaşlarında bir çocuğun yanarak ağır yaralandığı iddia edildi. Oyuncular Sendikası ve Sinema Televizyon Sendikası tarafından ortak yapılan basın açıklamasında, bir çocuğun yanarak ağır yaralandığı bir figüranın ise hafif yara aldığı bilgisi tarafımıza ulaşmıştır” denildi.128

3 Mayıs 2018 Ankara Kızılay’da, Saadet Partisi Çankaya İlçe Başkanlığı’nca Temel

Karamollaoğlu’nun Cumhurbaşkanı adaylığı için yürütülen ön imza kampanyasının bulunduğu standa, kendilerini “reisçi” olarak adlandıran bir grup tarafından saldırı düzenlendi. Saldırganların, güvenlik güçlerinin müdahalesiyle emniyete götürülerek gözaltına alındıkları bildirildi.129

İzmir’de Buca Kent Konseyi ve Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi İnsan Hakları Topluluğu’nun üniversite içerisinde yapmak istediği “LGBTİ+ Temel Kavramlar” etkinliği iptal edildi. Etkinliğin iptaline gerekçe olarak gelen şikayet telefonları ve e-postalar gösterildi. Sivil saldırı olabileceği yönünde tehdit bilgilerinin geldiğini de dile getiren rektörlük, etkinliği iptal etti. Konuyla ilgili açıklamada bulunan bir öğrenci, “Bize ayrıntılı bir açıklama yapılmadı ama Yeni Akit’in haberi üzerine iptal edildiğini düşünüyoruz. Bizlerin güvenliğini sağlayamayacaklarını dile getirdiler. Bizim yapmayı önemsediğimiz bir etkinlikti” dedi.130

CHP’li Sezgin Tanrıkulu, 2002 ve 2017 yılları arasında Türkiye’de basın özgürlüğü ihlallerine ilişkin raporunda, “15 yılda 535 gazetecinin tutuklandığını kaydederek, Türkiye’yi “gazeteciler için dünyanın en büyük hapishanesi” olarak nitelendirdi. Binlerce kişinin düşünce ve ifade özgürlüklerinin müdahaleye uğradığına dikkat çekilen raporda Anayasa Mahkemesi’nin Ocak ayında tutuklu gazeteciler Mehmet Altan ve Şahin Alpay’ın serbest bırakılmasına karar vermesine rağmen alt mahkemelerin bu kararı uygulamadığı hatırlatıldı. Raporda Türkiye’nin iki basamak gerileyerek 157. sırada yer aldığına işaret edilerek, “Bu ülkede ‘basın fobisi’ o kadar belirgin ki gazeteciler düzenli olarak terör suçlamasıyla karşılaşıyor ve iktidara bağlılık göstermeyenler keyfi olarak hapsediliyor. Basın özgürlüğü sıralamasında her geçen yıl daha da aşağılara inen Türkiye, AKP iktidarının baskıları sonucu dünyanın en özgür olmayan ülkeler sıralamasında adeta birincilik yarışı içindedir” denildi.131

Alman Gazete Yayımcıları Birliği’nin Cumhuriyet’e destek amacıyla başlatılan bağış kampanyası ile ilgili olarak, genel müdür Dietmar Wolff, sadece basın özgürlüğünden bahsetmenin yeterli olmadığını, somut olarak bir dayanışma sergileyip Cumhuriyet’e ekonomik destek sağlayabileceklerine karar verildiğini söyledi. Wolff, “3 Mayıs Basın Özgürlüğü Günü’nde de bağış kampanyasına start vermek istedik. Dünya Gazeteler ve Haber Yayımcıları Birliği ve Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün de desteğiyle yola çıktık. Üyemiz olan tüm yayımcıları kampanyadan haberdar ettik. Cumhuriyet’e destek olabilmek amacıyla bir bağış kampanyası başlattığımıza dair, herkese bir mektup gönderdik” diye konuştu. Wolff devamla, “Amacımız dayanışma. Zaman zaman gazetecilerinin çoğunluğunun ofiste değil de hapiste olduğu hissine kapıldığımız bir yayım evi zor durumda ve biz yayımcılar olarak yardım etmek istiyoruz” diye konuştu.132

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesi, HDP Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan’ın, “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüte yardım etmek” ve “terör örgütü propagandası yapmak” suçundan çarptırıldığı sekiz yıl bir ay 15 gün hapis cezasını onadı. Daire, Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, tutukluluğun devamına ilişkin

127 https://www.evrensel.net/haber/351485/chpden-basin-ozgurlugu-gunu-aciklamasi-soz-edemiyoruz

128 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/trtnin-dizisinde-bir-cocugu-yaktilar-iddiasi-2384162/

129http://www.cumhuriyet.com.tr/foto/foto_galeri/968632/1/Ankara_da_Saadet_Partisi_nin_standina_saldiri.html

130 https://www.birgun.net/haber-detay/yeni-akit-in-hedef-gosterdigi-lgbti-etkinligi-iptal-edildi-214559.html

131http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/968345/AKP_iktidarinin_15_yilinda_535_gazeteci_tutuklandi.html

132 http://www.dw.com/tr/almanyada-cumhuriyete-ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F-kampanyas%C4%B1/a-43645279

26


gerekçesi, sanığa verilen ceza miktarı ve tutuklulukta geçirdiği süre göz önüne alınarak, tahliye taleplerinin reddine karar verildi.133

Aralarında HDP İstanbul İl Eş Başkanı Cengiz Çiçek’in de bulunduğu 10 kişi tutuklandı. Sanıkların, 28 Nisan’da İstanbul Güngören’de polis operasyonuyla gözaltına alındıkları kaydedildi.134

4 Mayıs 2018 Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu (ADEF) ve Dersim Dernekleri

Federasyonu’nun (DEDEF) İstanbul Galatasaray Meydanı’nda yapmak istediği “Dersim Katliamı anması” olarak isimlendirdikleri eyleme polis izin vermedi. Yasağa rağmen yöresel kıyafetiyle meydana gelen iki kadın ve bir kaç kişi, bir süre alandan ayrılmadı. DEDEF üyesi Kadir Koç, “Biz soykırıma maruz kalmış Dersimliler olarak demokratik, insani, hukuksal taleplerimiz için mücadele ediyoruz. 21. yüzyılda bu taleplere duyarsız kalan ve gündemine almayanlar durup düşünmelidirler. Türkiye Cumhuriyeti devleti ve hükümetleri Dersim Tertelâ’siyle bir an önce zaman kaybetmeden durup yüzleşmelidirler. Türkiye toplumu Dersim travmasından kurtulmalıdır” diye konuştu.135

Ankara’da TEM polisleri tarafından gözaltına alınan Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu Eş Başkanı Ceren Çoban tutuklandı. Çoban’ın, beş ay önce cezaevinden tahliye olduğu belirtildi.136

ODTÜ Rektörlüğü, Ankara Valiliği’nin Kasım 2017 tarihli kararını gerekçe göstererek, 7-12 Mayıs tarihleri arasındaki tüm LGBTİ+ etkinliklerini yasakladı. Uluslararası Af Örgütü, yasağa ilişkin acil eylem çağrısında bulundu. ODTÜ LGBTİ Dayanışması adına konuşan bir öğrenci, “Uluslararası standartlarda, modern ve ODTÜ’nün geleneğine de uygun bir üniversiteyi sürdüreceğini iddia eden üniversite yönetimi ne yazık ki öğrencilerinin, akademisyenlerinin, işçilerinin, yani her bileşeninin sahiplendiği bir mücadeleyi marjinalize etmeye çalışıyor, öğrencilerine sahip çıkmayacağını ilan ediyor. Ancak ODTÜ Onur Yürüyüşü bir var oluş mücadelesi olan LGBTİ+ mücadelesi için kritik anlam taşıyan ve ODTÜ’nün geleneği haline gelmiş bir yürüyüş. Yasağın acilen kaldırılmasını talep ediyoruz” diye konuştu.137

Basın İlan Kurumu’nun (BİK) 84 gazeteci derneğine toplam bir milyon Türk Lirası tutarında yardım yaptığı bildirildi. BİK’in söz konusu yardım çağrısına Türkiye genelinde 80 ilden toplam 96 gazeteci derneğinin başvuruda bulunduğu belirtildi. Kamuya yararlı ihtisas gazeteci derneği statüsünde bulunan iki derneğe ve bulundukları ilde en fazla sayıda basın kartı veya basın kartı almak için bekleme süresine tabi tutulmuş üyeye sahip toplam 84 gazeteci derneğine ödemenin yapıldığı bildirildi. Böylece BİK’in 2012 yılında 34, 2013 yılında 35, 2014 yılında 38, 2015 yılında 77, 2016 yılında 84, 2017 yılında 79 ve 2018 yılında 84 gazeteci derneğine yardım yaptığı kaydedildi.138

Dünya Basın Özgürlüğü Günü için Nişantaşı’ndaki Abdi İpekçi Anıtı önünde bir araya gelen Basın Konseyi üyeleri beyaz güvercinler uçurarak,”Özgür basın susturulamaz” yazılı pankart açtı. Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, tutuklu bütün gazeteciler için özgürlük talep ettiklerini belirterek “Bugün 3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü. Bu çok anlamlı noktada, İpekçi’nin anıtı önünden seslenmek istiyoruz. 1 Şubat 1979 günü bu köşede şehit edilen Milliyet Genel Yayın Yönetmeni İpekçi’nin anıtı önünde onlarca yıl sonra yine ‘basın özgürlüğü’ diye haykırıyoruz” diye konuştu.139

Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) Avrupa ve Orta Asya Programları Koordinatörü

133http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/968235/HDP_li_Abdullah_Zeydan_in_hapis_cezasi_onandi.html

134 http://t24.com.tr/haber/istanbulda-il-es-baskaninin-da-aralarinda-bulundugu-10-hdpli-yonetici-tutuklandi,620217

135 https://www.evrensel.net/haber/351712/istanbuldaki-dersim-katliami-anmasina-izin-verilmedi

136 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/968768/SGDF_Es_Baskani_Ceren_Coban_tutuklandi.html

137 http://gazetekarinca.com/2018/05/odtu-rektorlugunden-onur-haftasi-ve-yuruyusune-engel/

138 http://www.haberturk.com/sivas-haberleri/60587050-bik-gazeteci-derneklerine-1-milyon-lira-yardim-yapti

139 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/basin-ozgurlugu-icin-kanat-cirptilar-40825392

27


Nina Ognianova, Türkiye’nin basın özgürlüğü konusunda dünya sıralamasında alt sıralara düşmesi ile ilgili açıklamasında, “Bağımsız gazetecilik ve hassas bazı konular konusundaki haberlere yönelik olarak baskının arttığını ve medyada adeta bir temizlik kampanyası başlatıldığını görüyoruz” diye konuştu. Ognianova, iki yılı aşkın bir süredir günlük olarak Türkiye’de baskılar, basın özgürlüğü ve basınla karşı yapılan saldırılarla ilgili bülten yayınladıklarını ve CPJ’nin iki yıl öncesine kadar Türkiye’de hükümet yetkilileriyle sorunlar hakkında diyalog kurabildiklerini, ancak bugün o kanalın da kapandığını söyledi. Avrupa Birliği Türkiye Zirvesi’nde de basın özgürlüğü konusunun gündeme gelmesi için çaba harcadıklarını vurgulayan Ognianova, “Avrupa Birliği Türkiye zirvesini organize eden kişilere yazdık ve basın özgürlüğü konusunun da Türkiye’yle konuşulacak konular arasına dahil edilmesini talep ettik. Tüm gazetecilerin serbest bırakılması çağrısı yaptık, Türk yetkilileri basın üzerindeki baskılara son vermeleri konusunda uyardık ve çok sayıda gazetecinin suçlandığı terör yasalarında değişiklikler yapmaya davet ettik. Ancak herhangi bir geri dönüş alamadık. Biz bu çabalarımızdan vazgeçmedik ve Türk hükümetine özgür basın kampanyamızla ilgili olarak ulaşmak için çalışamaya devam ediyoruz” diye konuştu. Doğan Grubu ve Özgürlükçü Demokrasi ile ilgili yaşanan gelişmelerle mevcut durumun alarm verme seviyesine ulaştığını söyleyen Ognianova, “Bunları geri dönüşü olmayan ve zarar verici adımlar olarak görüyoruz. Hükümet buna son vermeli ve çok geç olmadan bu uygulamalardan vazgeçmeli. Şu an Türkiye için tüm medyanın kritik bir şekilde kontrol altına alınmasını ve otoriter bir anlayışın hakim olmasını önlemek adına en yüksek seviyede alarma geçme zamanı gelmiş durumda” dedi.

5 Mayıs 2018 İstanbul’da yapılan ev operasyonlarında, aralarında eski HDP Bursa milletvekili ve

parti meclisi üyesi Asiye Kolçak’ın da bulunduğu yedi kişi gözaltına alındı. Gözaltı gerekçesi öğrenilemeyen yedi kişi, Vatan Caddesi’nde bulunan İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldü.140

Mersin merkezinde başlatılan beş ayrı ili kapsayan FETÖ/PDY’e yönelik yürütülen soruşturmada, dört askeri öğrenci ve beş muvazzaf asker gözaltına alındı. Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan yapılan açıklamaya göre, örgütün eylem ve faaliyetlerinin deşifre edilmesine yönelik başlatılan soruşturma doğrultusunda ankesörlü telefonlardan haberleştikleri tespit edilen 11 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıkarılmıştı, zanlılardan ikisinin yakalanması için çalışmaların sürdürüldüğü bildirildi.141

Seçim çalışmaları kapsamında yurt dışına gitmek için İstanbul Atatürk Havalimanı’na gelen, HDP Eş Genel Başkanı Sezai Temelli’nin pasaportuna el konuldu. Pasaport kontrol sırasında polis ekiplerinin “Temelli’nin pasaportunun iptal olduğunu ve bu nedenle yurt dışına çıkamayacağının” kendisine bildirdiği kaydedildi.142

6 Mayıs 2018 İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü FETÖ soruşturması kapsamında, örgütün

“gaybubet evi” olarak adlandırılan 118 hücre evine yapılan eş zamanlı operasyonlarda “İzmir il imamı” ile emniyet ve TSK’nın “mahrem imamlarının” da bulunduğu 72 şüpheli yakalandı. Evlerde yapılan aramalarda, lira, dolar ve Euro cinsinden paralar ile çok sayıda örgütsel doküman, dijital malzeme ele geçirildi. Ele geçirilen dokümanlarda, polis ekiplerince yapılacak operasyon sırasında örgüt mensuplarının nasıl davranması gerektiği yönünde yazılı talimatların da bulunduğu bildirildi. 143

7 Mayıs 2018 KESK Basın Bürosu’nun, işlerine son verilen kadınlara yönelik yayımladığı bir

raporda, “16 Kadın gazeteci ile, 35 Kadın Belediye başkanı ve beş kadın milletvekilinin 140

http://sendika62.org/2018/05/istanbulda-hdplilerin-evlerine-polis-baskini-7-kisi-gozaltina-alindi-490489/141

https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/mersin-merkezli-5-ilde-feto-operasyonu-9-gozalti/1136218142

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/sezai-temellinin-pasaportuna-el-konuldu-40826925143

https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805061033321123-izmir-ev-feto-operasyon-gozalti/

28


tutuklandığı ayrıca kadın ve çocuk hakları savunuculuğu yapan 11 derneğin kapatıldığı” belirtildi. Raporda, kadın ve çocuk haklarına ilişkin yasal değişikliklerle, gerici bir saldırı başlatıldığına işaret edilerek, “İhraç politikası toplumsal cinsiyet boyutuyla değerlendirildiğinde kadın emeğine yönelik bir saldırı olarak nitelendirmek ve AKP’nin kadına biçtiği geleneksel rolleri, OHAL ve KHK’lar eliyle hayata geçirmeye çalıştığını ifade etmek doğru olacaktır. OHAL döneminde KESK’e bağlı sendikalardan ihraç edilen sayı 4.218 kişidir. Bu ihraçların yüzde 25.3 ‘ü (1.069’u) kadın emekçilerdendir. Raporda KESK’in kadın emeği mücadelesindeki sözlerine tahammül göstermeyen siyasal iktidar OHAL fırsatçılığı kapsamında KESK’li kadınlara daha çok saldırmıştır” görüşlerine yer verildi.144

İstanbul’da, İYİ Parti’nin cumhurbaşkanı adayı Meral Akşener’e imza toplamak için kurulan standa yapılan bıçaklı saldırıda, yedi kişinin yaralandığı bildirildi. İYİ Parti sözcüsü Aytun Çıray, sosyal medyada, “Kötüler, demokratik bir yarışı, gençlerimiz arasında tehlikeli bir sürtüşme alanına taşıyorlar” sözleriyle tepki gösterdi.145

ABD Başkanı Donald Trump’ın serbest bırakılmasını talep ettiği Türkiye’de tutuklu bulunan papaz Andrew Brunson, 35 yıl istemiyle yargılandığı davada, hakkındaki suçlamalar için “utanç verici ve iğrenç” açıklamasında bulundu. İzmir’in Aliağa İlçesi’nde görülen ikinci duruşmada bir gizli tanık Brunson’ın “Hristiyan bir Kürt devleti” kurmaya çalıştığını iddia ederek, Brunson’ı ABD Ordusu’nun Suriye’de YPG’ye silah yardımı yapması için de koordinat vermekle suçladı. Brunson bu iddiaları “Ben Suriyeli mültecilere yardım ediyorum, onlar ‘PKK’ya yardım ediyorsun’ diyor. Bir kilise kuruyorum, hemen ‘Gülen’den yardım alıyorsun’ diyorlar” sözleriyle reddetti.146 Brunson’a yönelik suçlamaların hukuki dayanağı olmadığını söyleyen avukatı İsmail Cem Halavurt, “Bu gizli tanık olayı tam bir garabet. Sadece bizim davamızla ilgili değil, bu gizli tanık ile ilgili çok ciddi bir sorun var” dedi. Halavurt, “davanın fazlasıyla siyasileştiğini” de sözlerine ekledi.147

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Silivri Emniyet Müdürü Hakan Çalışkan’ın yaklaşık bir yıl önce makam odasında intiharına ilişkin haberi yazan Cumhuriyet gazetesi ile haberi yapan muhabir Ahmet Şık hakkında suç duyurusunda bulundu.148

Rekabet Kurulu, Doğan Holding bünyesinde bulunan medya kuruluşlarının tam kontrolünün Demirören Medya Yatırımları Ticaret AŞ üzerinden dolaylı ve nihai olarak Erdoğan Demirören tarafından devralınması işlemine izin verdiği kaydedildi. 149

Ankara’da Gazi Üniversitesi öğrencileri ve öğretim üyeleri, okul bahçesinde yaptıkları eylemle üniversitelerin bölünmesini öngören kanun tasarısına tepki gösterdi. Grup adına açıklama yapan öğretim görevlisi Prof. Dr. Mustafa Alkan, “Böyle bir kurumun bir gün içinde adının değiştirilerek başka isim adı verilmesini doğru bulmuyoruz. Bu fakülteler 40 yıllık marka. On binlerce makale yazdık. Bu makalelerin altında Gazi yazıyor. Fakat bir gün geliyor adınız değişiyor. Üniversitemizin bölünmesine karşıyız. Biz kurumlarımızı sürdürebilseydik bugün en az 700 yıllık üniversitelerimiz olacaktı. Tıpkı Harvard gibi kimlikli üniversitelerimiz olacaktı. Dünyada ilk 350 sıradayız, yapmayın” diye konuştu.150

8 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Türkiye ‘Tamam’ derse görevi

bırakacağım” sözüne Twitter üzerinden bir milyondan fazla kişi tarafından “Tamam” etiketi ile mesaj paylaşıldı, “Tamam” mesajı uluslararası düzeyde “trend topik” (artış eğilimindeki konu) haline geldi. The Guardian, “Muhaliflerin, Türkiye’de Erdoğan’ın görevi bırakması için Twitter’daki çabası” başlıklı haberinde AKP’nin seçimlere kendinden emin girdiği aktarılırken,

144 https://www.pirha.net/keskten-ihrac-edilen-kadinlarla-ilgili-rapor-on-binlerce-kadin-emekci-issiz-120937.html/07/05/2018/

145 https://www.ntv.com.tr/turkiye/iyi-parti-standina-saldiri-1i-agir-7-kisi-yaralandi,nbRAmFdj7E2ezfxfH6rbyA

146 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security-usa/u-s-pastor-denies-terrorism-charges-in-turkish-court-idUSKBN1I81IR

147 http://www.dw.com/tr/brunson%C4%B1n-avukat%C4%B1-gizli-tan%C4%B1k-olay%C4%B1-tam-bir-garabet/a-43693385

148 http://www.diken.com.tr/soyludan-ahmet-sik-ve-cumhuriyete-suc-duyurusu-belirli-cevrelerden-kurgulaniyor/

149 https://www.dunya.com/gundem/dogan-medyanin-satisina-rekabetten-onay-haberi-414599

150 http://www.hurriyet.com.tr/gazi-universitesinde-bolunme-eylemi-40828946

29


Türkiye’nin kutuplaştığı yorumu yapıldı. Cumhurbaşkanlığı adaylarından CHP’den Muharrem İnce ile İYİ Partiden Meral Akşener’in Twitter üzerinden “Tamam” mesajı attığı vurgulandı. Kanada haber kanalı CBC ise “Erdoğan’ın Türkiye’deki konuşması geri tepti, çok sayıda “Tamam” etiketinin yazılmasına sebep oldu” başlıklı haberinde “Türkiye’nin muhalefet partileri, Erdoğan’ın bir dönem daha seçilmesini engellemek için bütün birleşme fırsatlarını değerlendiriyor” yorumu yapıldı.151152

İstanbul’da İYİ Parti’nin kurucu üyelerinden Mehmet Aslan’ın evi kimliği belirsiz kişiler tarafından kurşunlandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca incelenen kamera kayıtlarında Aslan’ın oturduğu eve yüzü maskeli iki kişinin, plakası kapatılmış motosikletle ve üzerine poşet geçirilmiş silahlarla ateş ettiği bildirildi. Polise ifade vermesinin ardından açıklama yapan Aslan, “Emniyetten arkadaşlarımız geldiler gerekli tahkikatı başlattılar. Bunu kim yaptıysa elbet açığa çıkarılacaktır. Ölümden öte köy yok. Biz ne korkuyoruz, ne yılıyoruz, ne de vazgeçiyoruz” dedi.153

Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, 24 Haziran’da yapılacak erken seçime ilişkin “Özgür seçimler için basın ve ifade özgürlüğüne ihtiyaç vardır” dedi. Bilgin, “Maalesef ülkemizde seçim arifesinde Doğan Medya Grubu’nun satışının ardından bu medya kuruluşlarının kadrolarında değişimler başladı. Bütün bunlara ek olarak Cumhuriyet Davası’nda verilen hapis cezalarına ilişkin kararlar da endişelerimizi arttırıyor” diye konuştu. Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın (ÖiB) programı kapsamında Nisan 2018 dönemi raporunun yayınlanması nedeniyle yaptığı açıklamada Bilgin, “Sadece Cumhuriyet’teki meslektaşlarımız aleyhine alınmış olan kararların yanı sıra, ülke genelinde gazeteciler ve hatta matbaa çalışanları hakkında tutuklama kararları alındığını da gözlemliyoruz. Bu vesileyle adil, hızlı ve tutuksuz yargılama süreçleri yaşanmasına ilişkin taleplerimizi yineliyoruz. Gazeteciler Cemiyeti olarak gazeteciler arasında ayrımcılık yapılmaması gerektiğinin altını çiziyoruz. Bizler elbette bağımsız yargı gücüne saygı duyuyoruz, aynı zamanda basın ve ifade özgürlüklerinde ihlallere yol açacak şekilde tutuklu yargılamalardan kaçınılmasını da bekliyoruz. İfade özgürlüğü açısından Türk Ceza Kanunu’ndaki ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçlaması düzenlemesi nedeniyle yürütülen soruşturmalarda tutuklu yargılama kararları verilmesinden de endişe duyuyoruz. Raporumuzda aktarıldığı üzere maalesef bu suçlamalarla ilgili davalarda artış görüyoruz” ifadelerine yer verdi. Nisan ayı raporunda akademisyenler aleyhine hapis cezaları kararlarının da yer aldığını hatırlatan Bilgin, OHAL gerekçesiyle ülke genelinde toplumsal eylemlere hatta festival niteliğindeki etkinliklere kadar yasaklamalar getirildiğini kaydetti. OHAL’in devam etmesi halinde, gelecek Temmuz ayında bu kararın tam iki yıldır uygulanmış olacağını belirten Bilgin, Türkiye’nin üyelik müzakeresi aşamasında Avrupa Birliği başta olmak üzere OHAL nedeniyle yurtdışı kaynaklı ciddi eleştiriler almaya devam ettiğini de kaydetti. Bilgin, Gazeteciler Cemiyeti olarak mesleki örgütlenme faaliyetleri yürütmenin yanı sıra, “kamu yararı” niteliğine sahip bir dernek olarak Türkiye’nin demokrasisi için eleştirel ve denetleyici görüşleri paylaşarak, siyasi iktidara katkı vermeyi de amaçladıklarını dile getirdi. Bu nedenle Özgürlük için Basın (ÖiB) programıyla Türkiye’ye hizmet vermeyi ve gelecek için demokrasi zeminini pekiştirmeyi istediklerini belirten Bilgin, Nisan ayı raporunda da ülkedeki basın ve ifade özgürlüğüne ilişkin tüm gelişmeleri derli toplu şekilde kamuoyuna tarafsızlık ilkesine bağlı kalarak sunduklarını ifade etti.154

Ankara Yüksel direnişi aktivistlerinden Veli Saçılık, HDP milletvekili aday adayı olduğunu açıkladı. Saçılık, ”Tek adam diktatörlüğüne karşı, bir taraf belirtmeyi doğru buldum. Neticede insanların evlerinin duvarına ‘Kurdun dişine kan değdi’ yazanlara karşı bir tepki vermek gerekiyordu” dedi. Saçılık, devamla, “Esas kazanımlarımızı sokakta elde ederiz. Ben sokağı önemseyen bir vekil olmayı tercih ederim” ifadelerini kullandı.155

151 https://www.reuters.com/article/us-turkey-election-socialmedia/more-than-a-million-turks-say-enough-to-erdogan-on-social-media-idUSKBN1I92A1

152 https://www.theguardian.com/world/2018/may/08/tamam-opponents-top-twitter-in-bid-to-topple-turkeys-erdogan

153 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805081033357766-iyi-parti-silahli-saldiri/

154 http://www.24saatgazetesi.com/bilgin-ozgurce-secimler-icin-basin-ve-ifade-ozgurlugune-ihtiyac-vardir/

155 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/971109/Veli_Sacilik_milletvekili_aday_adayi_oldu.html

30

https://www.reuters.com/article/us-turkey-election-socialmedia/more-than-a-million-turks-say-enough-to-erdogan-on-social-media-idUSKBN1I92A1


İstanbul Bağcılar’da İYİ Parti standına yapılan saldırıya ilişkin gözaltına alınan sekiz kişiden ikisi tutuklanırken altısı, emniyetteki sorgularının ardından serbest bırakıldı. İYİ Parti standında görev yapan partililere bir grup tarafından silahlı saldırı düzenlenmiş, saldırıda sekiz kişi yaralanmıştı. Saldırıyla ilgili operasyonda aralarında bıçaklı saldırganın da bulunduğu sekiz kişi gözaltına alınmıştı.156

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeid Ra’ad el Hüseyin, Türkiye’de güvenilir bir seçim yapılabilmesi için olağanüstü hal’in derhal kaldırması çağrısında bulundu. Zeid Ra’ad El Hüseyin tarafından yapılan yazılı açıklamada Türkiye’de hükümetin erken seçimlerin yapılacağını ilan etmesinden bir gün sonra OHAL’i yedinci kez uzattığı ve böylece Uluslararası Medeni ve Siyasi Haklar Sözleşmesi’nin, üç maddesinin askıya alındığına dikkat çekti. Yüksek Komiser, açıklamasında “Muhalif görüşlerin ve iktidar partisine meydan okumaların böyle ağır bir şekilde cezalandırıldığı bir ortamda, güvenilir bir seçimin nasıl yapılabileceğini düşünmek zor” ifadelerine yer verdi.157

Almanya’daki en büyük yayın kuruluşu olan Axel Springer’in, Doğan TV’deki hisselerini planlanandan daha önce satmak için anlaşmaya vardığı açıklandı. Axel Springer CEO’su Mathias Döpfner, Berlin’de yaptığı açıklamada, Doğan TV hisselerinin yüzde yedisini önceden 160 milyon Euro’ya satma konusunda anlaştıklarını belirtti. Sahip oldukları hisseleri satmanın ekonomik açıdan büyük memnuniyet yarattığını ifade eden Döpfner, ancak bu satışı “Türkiye’deki bağımsız gazetecilik açısından son derece üzücü bir gelişme” olarak niteledi. Döpfner, “Türkiye’deki endişe verici gelişmeler ve medya özgürlüklerinin kısıtlanmasını” gerekçe göstererek, Türk piyasasından çekilme kararı aldıklarını Kasım 2016’da duyurmuştu.158

Yunanistan İltica Dairesi, darbe girişiminin ardından helikopterle Yunanistan’a kaçan sekiz firari askerden biri olan eski Binbaşı Ahmet Güzel’in iltica talebini onayladı. Yunan haber ajansı AMNA’ya göre; kararda “askerin Türkiye’ye gönderilmesi halinde ciddi risklerle karşılaşacağı, yargılanacağı mahkemenin bağımsız ve tarafsız olmayacağı” gerekçe olarak gösterildi. Yunanistan’da Danıştay, daha önce iltica talebi kabul edilen eski Yüzbaşı Süleyman Özkaynakçı’nın, adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasını kararlaştırmıştı.159

İYİ Parti sosyal medya ekibinden Kerim Çoraklık’ın Gülen yapılanmasıyla ilgili soruşturma çerçevesinde gözaltına alındığı bildirildi. Çoraklık’ın Ankara Emniyeti’ndeki işlemlerinin tamamlanmasının ardından İstanbul’a gönderileceği belirtildi. Twitter’da paylaşımlar yaptığı belirtilen Kerim Çoraklık’ın, “Gülen yapılanmasının propagandası mahiyetinde mesajları bulunduğu” iddia edildi.160

Çağdaş Gazeteciler Derneği Ankara Şubesi’nin yayımladığı ‘Medya Raporu’nda “Siyasi güç odaklarının medyadaki sermaye örgütlenmesi ile beraberindeki tekelleşmeyi iktidarları için halkı manipüle etmede vazgeçilmez bir araç gördüğü” ileri sürüldü. Ocak - Şubat - Mart aylarını kapsayan raporda, Afrin olaylarında yapılan yayınlar, RTÜK’ün interneti denetlemesi ile Die Welt muhabiri Deniz Yücel’in siyasi pazarlık doğrultusunda tutuklanıp ardından serbest bırakılması” konuları irdelenerek “siyasi güç odaklarının bu yolda gerekli yasal düzenleme ve satışlarla basın özgürlüğünü dört duvar arasına hapsetmeyi hedeflemiş, büyük oranda da başarmıştır” denildi. Raporda devamla, “Bir anlamıyla medyadaki tekelleşme, halka karşı kirli çıkar ortaklığından başka bir şey değildir. Düşünce ve ifade özgürlüğü ile basın ve yayın özgürlüğü düşmanlarına karşı OHAL’in medyasına da, savaşın medyasına da, satışın medyasına da yüksek sesle hayır diyoruz” denilerek, Afrin operasyonuyla birlikte ‘savaş medyası’ pozisyonuna geçilerek, ‘Şimdi zafer zamanı’, ‘İnlerinde vurduk’ gibi benzeri manşetlerle savaş borazanlığı yapıldığına da işaret edildi.161

156 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/iyi-parti-standina-saldiranlar-hakim-karsisinda-2395021/

157 https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-44052409

158 http://www.dw.com/tr/axel-springer-do%C4%9Fan-tvdeki-hisselerin-sat%C4%B1%C5%9F%C4%B1n%C4%B1-h%C4%B1zland%C4%B1rd%C4%B1/a-

43702876159

http://tr.euronews.com/2018/05/08/yunanistan-dan-firari-askerlerden-birine-daha-iltica-hakk-160

http://www.dw.com/tr/iyi-parti-medya-ekibinden-%C3%A7orakl%C4%B1k-g%C3%B6zalt%C4%B1na-al%C4%B1nd%C4%B1/a-43696745161

https://www.birgun.net/haber-detay/cgd-3-aylik-medya-raporunu-yayinladi-215141.html

31


HDP Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir’e “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla bir yıl sekiz ay hapis cezası verildi, hükmün açıklanması geri bırakıldı.162

9 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Şayet bir gün milletimiz tamam derse,

ancak o zaman biz kenara çekiliriz” sözlerine, Öğrenci Kolektifleri hazırladıkları “Tamam” videosu ile yanıt verdi. Şarkıcı Yıldız Tilbe’nin “Kandıramazsın beni” şarkısının sözlerini “Kandıramazsın bizi, susturamazsın bizi, durduramazsın bizi, biz kötüyüz sen iyi mi? Bir, iki, üç tamam, daha da katlanamam, hayatımı ülkemi diktatöre bırakamam” ifadeleriyle değiştirdikleri video sosyal medyada yayınlandı.163

Başbakan Yardımcısı Hakan Çavuşoğlu, OHAL KHK’ları ile altı haber ajansı, 18 televizyon, 22 radyo, 50 gazete ve 20 dergi olmak üzere toplam 116 basın-yayın kuruluşunun kapatıldığını açıkladı. CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu’nun yöneltmiş olduğu soru önergesini yanıtlayan Çavuşoğlu ayrıca birbirinin devamı niteliğindeki bazı kuruluşların da iki kez kapatıldığını belirtti.164

Cumhurbaşkanı adayı, tutuklu HDP Milletvekili Selahattin Demirtaş, CHP adayı Muharrem İnce’nin cezaevine yaptığı ziyaretini, “seçmenlerimize yönelik siyasi bir mesajdan öte siyasi zarafet içeren insani bir dayanışma örneği” olduğunu söyledi. Demirtaş, ilettiği mesajında, “Ben ve arkadaşlarım, cezaevinde siyasi rehine olarak tutuluyoruz. Ama maalesef ki, dışarısı da yarı açık bir cezaevinden çok farklı değil. OHAL koşulları, tek sesli medya, işten atılma ve tutuklanma tehdidi, devletin bütün imkânlarının tek bir Cumhurbaşkanı adayı için seferber edilmesi, muhaliflerin fişlenmesi gibi adaletsizlikler seçim yarışının eşitlik çerçevesinde yapılmasını imkansız kılmıştır” dedi.165

Avukat Gonca Aytaş, TRT’ye gönderdiği ihtarname dilekçesinde, “TRT’nin eşit ve tarafsız yayın yapılması için tahsis edilen payları amacına uygun kullanmadığını ve kanunları ihlal ettiğini” öne sürdü. Aytaş, “TRT’nin yansız ve eşit olmadığını” ifade ederek, “siyasi partilere eşit yer verilmediği için bunun ‘suç teşkil ettiği açıktır” dedi. TRT’nin yasaları ihlal ettiğinin öne sürüldüğü dilekçede, “bugüne kadar ki TRT paylarının vatandaşlara iade edilmesi ve görevi kötüye kullandığı iddiasıyla TRT Genel Müdürü İbrahim Eren, Haber Dairesi Başkanı Yaşar Taşkın Koç ve diğer sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunacağını” bildiren Aytaş, “CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce’nin mitinglerini yayınlamayan TRT’ye, seçimde adil ve tarafsız yayın yapması konusunda ihtarname gönderdim! Aksi halde suç duyurusunda bulunup katkı paylarımın iadesi için dava açacağım. TRT, AKP’nin seçim propaganda aracı değildir!” diye konuştu.166

10 Mayıs 2018 Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nce düzenlenen kitap fuarında “Arafta Sorular” isimli

söyleşiye katılacak olan sunucu Esra Elönü’nün programı, gelen tepkiler üzerine iptal edildi. Atatürk karşıtı olarak bilinen Elönü’nün, kitap Fuarı’na katılacak olmasına, başta CHP’liler olmak üzere birçok kesim tepki gösterdi. Elönü, 2012 yılında katıldığı bir televizyon programında Atatürk’ü eleştirmiş ve “Atatürk’ten nefret ettiğini” söylemişti.167

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü FETÖ/PDY’nin Hava Kuvvetleri Komutanlığı yapılanmasına yönelik düzenlenen eş zamanlı operasyonlarda, haklarında yakalama kararı verilen 96 kişiden 65’i yakalandı.168

Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde yaklaşık 200 öğrenci, üniversitelerinin bölünmesi kararını protesto etti. Öğrencilerin hazırladığı basın açıklamasında, “Bir gece yarısı önerge

162 http://gazetekarinca.com/2018/05/hdp-milletvekili-dilan-dirayet-tasdemire-1-yil-8-ay-hapis-cezasi/

163http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video_haber/971425/Universitelilerden_Erdogan_a_T_A_M_A_M_sarkisi.html

164 https://odatv.com/116-medya-kurulusu-kapatildi-09051817.html

165 http://www.abcgazetesi.com/demirtastan-ince-aciklamasi-86319h.htm

166 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/971366/TRT_ye__Muharrem_ince__ihtarnamesi.html

167 https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2018/05/10/esra-elonu-10-kocaeli-kitap-fuarina-alinmadi/

168 https://www.reuters.com/article/us-turkey-security/turkey-detains-dozens-of-air-force-personnel-over-gulen-links-anadolu-idUSKBN1IB0UB

32


sunulup komisyonda kabul edilen ve içinde üniversitemizin de bulunduğu 20 üniversitenin kurulması yönünde hazırlanan ve 16 üniversitenin bölünmesini içeren yasa, Mecliste de onaylandı. Akademik anlamda ve biz öğrenciler için herhangi bir faydası bulunmayan, sözde üniversite sayısını artırıp, aslında eğitimin içini boşaltan, öğrencilere ve akademisyenlere dayatılan kararın karşısındayız. Büyük emeklerle kazandığımız üniversitemizin, siyasi çıkarlar ve imara açılacak alanlar için peşkeş çekilmesine izin vermeyeceğiz” denildi. Bu kararın meclisten geçmesine rağmen üniversitelerden, öğrencilerden geçmeyeceğine işaret edilen basın bildirisinde, “Kazanmış olduğumuz haklarımızı elimizden almaya çalışanlara karşı direnmeye, bilimsel ve özgür akademiyi savunmaya devam edeceğiz” ifadelerine yer veridi.169

11 Mayıs 2018 İnsan hakları ve basın özgürlüğü örgütleri İngiltere Başbakanı Theresa May’i

“Türkiye’deki korku iklimini sona erdirmesi için” Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a baskı yapmaya çağırdı. Uluslararası Af Örgütü İngiltere Direktörü Kate Allen “Ziyaret, Theresa May’in Türkiye’de insan hakları ve sivil toplumun gelişiminin Birleşik Krallık açısından bir öncelik olduğunu Cumhurbaşkanı’na göstermesi için bir fırsattır” diye konuştu. Allen devamla, “Türk Makamları, Olağanüstü Hal örtüsü altında, kasten sivil toplumu parçalamaya, insan hakları savunucularını hapse atmaya, organizasyonları kapatmaya ve boğucu bir korku iklimi yaratmaya çalışıyorlar” dedi. Medya özgürlüğünü savunan bir başka kuruluş olan Editörler Derneği (Society of Editors) May’e hitaben gönderdikleri mektupta Başbakandan, “Türkiye’de basın özgürlüğünün durumuyla ilgili olarak rapor edilen endişeleri” dile getirmesini talep ettiler. Editörler Derneği üyesi “Türkiye’de medya özgürlüğünün bozulması ve olağanüstü hal yetkilerinin gazetecileri tutuklamak için kullanılması ülkenin hiç olmadığı kadar özgür basına ihtiyacı olduğu bir dönemde son derece rahatsız edicidir” açıklamasında bulundu.170 Uluslararası Yazarlar Birliği PEN İngiltere’nin Londra’da “Türkiye Medyası’na Özgürlük” sloganıyla bir protesto düzenleyeceği bildirildi. Kurumun Twitter hesabından yapılan açıklamada yürüyüşün, “dünyada en çok gazeteciyi tutuklayan Türkiye’de risk altında olan yazarlarla dayanışma” amacıyla yapılacağı belirtildi.171

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Twitter’da gerçekleştirilen “TAMAM” , “SIKILDIK” kampanyalarının ardından İstanbul’da gerçekleşen Seçim Bölge Güvenlik Toplantısı’nda “sosyal medya takipleri” yapacaklarını açıkladı. Soylu, “Dijital ortamdaki güvenliği tesis etmek maksadıyla, özellikle sosyal medyada terör örgütü propagandası veya başka türlü provokasyonların izlenmesi, dijital seçim çalışmalarını engellemeye yönelik siber suçların takibini yapmak maksadıyla da, ilgili birimlerimiz görevleri başında olacaktır” diye konuştu. Soylu, “Esas olan özgürlüğü temin etmektir. Güvenlik, özgür bir ifade ve tercih ortamını sağlamak için vardır. Bu itibarla bizim temel sorumluluğumuz, birilerinin başkalarının özgürlük alanına müdahil olamayacağı, tercihlerin özgürce yapılabileceği güvenli bir ortamı tesis etmektir” dedi.172

12 Mayıs 2018 İnternet medyasının 20 yılı aşkın süredir bir yasa beklediğini belirten CHP Milletvekili

aday adayı Av. Remzi Kazmaz, 2014 yılında TBMM’de alt komisyonlardan geçen internet medyası tasarısının bir an evvel kanunlaşması gerektiğini söyledi. Kazmaz, açıklamasında, bu tasarının yasalaşmadığı için 20 binden fazla internet sitesinde 100 bini aşkın habercinin kayıt dışı çalıştığına dikkati çekti. Türkiye’de 14-15 bin dolayında basın kartlı gazetecinin bulunduğunu, bu sayıya dahil olanların en az yarısının emekli olduğunu belirten Kazmaz, ”Ne yazık ki internet medyasında aktif gazetecilik yapan 10 binlerce haberci gazeteci bile sayılmıyor” dedi.173

169 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/972212/Eskisehir_Universitesi_nde_bolunme_protestosu.html

170 http://www.dw.com/tr/insan-haklar%C4%B1-%C3%B6rg%C3%BCtlerinden-maye-t%C3%BCrkiye-%C3%A7a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1/a-43746247

171 https://stockholmcf.org/hrw-calls-on-may-to-speak-out-on-human-rights-during-erdogans-visit/

172 https://tr.sputniknews.com/turkiye/201805111033411421-soylu-tamam-sikildik-sosyal-medya-provokasyon/

173 http://www.yeniasya.com.tr/ekonomi/acil-cozum-bekleniyor-internet-medyasinda-100-bin-gazeteci-kayit-disi-calisiyor_461718

33


Sözcü yazarı Emin Çölaşan, köşe yazısında TRT’yi ve diğer ulusal kanalları eleştirirken TRT’yi “Tayyip Radyo Televizyonu” olarak isimlendirdi. TRT’yi tarafsız olmamakla eleştiren Çölaşan, diğer bazı haber kanallarının iktidara “yalakalık yaptığını” öne sürdü. Yazısında gazeteleri de değerlendiren Çölaşan, Hürriyet’in Erdoğan Demirören’e satılmasının ardından satış rakamlarının düştüğüne dikkat çekti. Satışların ücretsiz dağıtımlarla şişirildiğini iddia eden Çölaşan, pek çok gazeteyi “yandaş” olarak nitelendirdi.174

13 Mayıs 2018 Aralarında Gazetecileri Koruma Komitesi, Uluslararası PEN, Çağdaş Gazeteciler

Derneği, Özgür Gazeteciler İnisiyatifi, Sınır Tanımayan Gazeteciler, Basın Konseyi ve Article 19 kurumlarının yer aldığı “Türkiye’de gazetecilik ve basın özgürlüğü” panelinde gazetecilerin direnmeye devam edeceği mesajı verildi. Panelde konuşan gazeteci Ahmet Şık, basına yönelik baskıların ve gazetecilerin tutuklanmasının Türkiye’de yeni bir şey olmadığını söyleyerek, “Kürt medyasında çalışan 30 meslektaşımız öldürüldü. Bugün gazetecilerin yaşadığı şiddet sıklıkla tartışılıyor olsa da aslında geçmişten gelen bir şiddet söz konusudur. İşten çıkarılma, öldürme, susturma, gazetelerin bombalanması bunların hepsini yaşadık. En son Hrant Dink cinayeti yaşandı. 80 milyon nüfus var ve binlerce gazeteci var. 100’ün üzerinde gazeteci tutuklu ama alternatif olarak sayacağımız çok az medya kuruluşu var. Bu vahim bir tablo” dedi. Son dört yılda Türkiye’de gazetecilik anlamında karanlık bir dönemin yaşandığını belirten Posta’dan Timur Soykan da “Önceden de sansür vardı ama bu geldiğimiz aşama bambaşka bir şey. Bir manşet attığımızda hoşlarına gitmediyse ‘Beyefendi (Erdoğan) rahatsız oldu’ deniliyor. İşte medya iktidara göre şekillendiği vakit komik duruma düşüyor” sözlerine yer verdi.175

14 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Londra’daki Türk öğrencilerle yaptığı bir

toplantıda, “sözde gazeteci” diye nitelendirdiği bazı medya mensuplarını terör örgütleri ile ilişkilendirerek, “ bunlar gazeteci falan değil” dedi. Erdoğan, “sözde gazeteci bir kişinin çıkıp 254 gazetecinin Türkiye’de tutuklu olduğunu ifade ettiğini” söylediği konuşmasında, “Terör örgütü bunların eline bir basın kartı tutuşturmuş ve bunlar terörist, bunlar bankamatik soyguncusu, affedersiniz silah bulundurmaktan yakalanmış vesaire” diyerek sözlerini sürdürdü. Erdoğan devamla yabancıların ülkemizle ilgili değerlendirmelerinde bile en azından bazı ilkelere saygı gösterdiğini söyleyerek “Bu tetikçiler her türlü yalanı ve iftirayı fütursuzca kullanıyorlar, buldukları her fırsatta milletimiz hakkında hakaretamiz cümleler kurmayı maharet sanıyorlar, başka ülkelerin lejyoneri olmayı, bize gazetecilik, akademisyenlik, ilericilik diye yutturmaya çalışıyorlar” diye konuştu.176

15 Mayıs 2018 HDP, cumhurbaşkanlığına aday gösterdiği Selahattin Demirtaş’ın tutuklu bulunduğu

Edirne Cezaevi’nden tahliyesi için Ankara 19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuruda bulundu. Başvurunun ardından açıklama yapan İnsan Haklarından Sorumlu Eş Genel Başkan yardımcısı Ayşe Acar Başaran, Demirtaş’ın serbest bırakılmasının sadece HDP’nin değil, “HDP’ye oy vermiş milyonlarca yurttaşın talebi” olduğunu söyledi.177 Sözcü yazarı Rahmi Turan, Tarafsız olması gereken TRT’nin tüm gücü ile AKP adayına destek olduğunu bütün bunlar olurken adaylarda Demirtaş, dört duvar arasında sesini nasıl duyuracak” diye sorarak, Demirtaş’a özgürlük kampanyasına katıldığını söyledi. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin change.org’da başlattığı imza kampanyasına tahliye konusunda bu tarihe kadar 1.492 kişinin imza verdiği bildirildi.

Aralarında PEN İngiltere, Sınır Tanımayan Gazeteciler ve Londra’da yaşayan Türklerin bulunduğu bir grup, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İngiltere Başbakanı Theresa May ile yapacağı görüşme öncesinde “Free Turkey Media” dövizleri taşıyarak, 174

https://www.sozcu.com.tr/2018/yazarlar/emin-colasan/medya-buyuk-baski-altinda-2402390/175

https://www.evrensel.net/haber/352373/af-orgutunden-basin-ozgurlugu-paneli-gazeteci-direnmeye-devam-edecek176

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/975457/Erdogan__Bunlar_gazeteci_degil_terorist__bankamatik_soyguncusu.html177

http://www.dw.com/tr/hdpden-demirtaşın-tahliyesi-için-başvuru/a-43795059

34


Erdoğan’ı protesto etti. İngiliz polisinin müdahale ettiği eylemciler, “Türkiye’de 100’den fazla gazetecinin tutuklu bulunduğunu, 140 yayın organının kapatıldığını ve en az 889 basın kartının iptal edildiğini” hatırlattı. RSF İngiltere Direktörü Rebecca Vincent, Türkiye’ye tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması çağrısı yaparak, “İngiltere’de Erdoğan’a kırmızı halı seriliyor bu utanç verici. OHAL rejimi altında insanlar bağımsız bilgiye ulaşamıyor, bu koşullar altında ve bu kadar kısa bir kampanya süreciyle insanlar resmin tamamını göremeden oy kullanacak” dedi. 178

Hamburg Mahkemesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Alman komedyen Jan Böhmermann’ın kendisi ile ilgili yazdığı şiire açtığı temyiz davasında, şiirin yasaklanması yönündeki talebi “ifade özgürlüğünün çok önemli olduğu” gerekçesiyle ret etti. Mahkeme “hakaret içeren bazı bölümlerin” yasaklanmasına da hükmetti. Duruşma Hâkimi, “Hiciv sanat olabilir, ancak olmak zorunda da değil” diyerek “Sanat olmayan hiciv ise ifade özgürlüğü kapsamına girer” ifadesini kullandı. Söz konusu şiirin, anayasanın sanat tanımına uyup uymadığı konusunda şüpheleri olduğunu söyleyen hâkim, Erdoğan hükümetine yönelik eleştirinin, hatta ağır olsa bile kabul edilebilir olduğunu ve Erdoğan’ın bu eleştirilere katlanmak zorunda olduğunu da belirtti.179 Böhmermann’ın 2016 tarihinde Alman televizyon kanalı ZDF’deki Neo Magazin Royale programında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilgili okuduğu şiir sonrasında Erdoğan’ın avukatları komedyen hakkında dava açmış, konu Almanya ile Türkiye arasında diplomatik gerginliğe neden olmuştu.180

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, FETÖ ile irtibatları tespit edilen, Deniz Kuvvetleri’nden 31’i muvazzaf 34 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Bir başka FETÖ operasyonunda da dördü albay 54 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. Gözaltına alınan muvazzaf subaylar arasında albay, yarbay, binbaşı ve yüzbaşı rütbesindeki askerler de bulunduğu bildirildi. 181

Hürriyet yazarı Taha Akyol’un CNN Türk’te hazırlayıp sunduğu “Eğrisi Doğrusu” programı yayından kaldırıldı. Doğan Medya Grubu’nun, Demirören’e satılmasının ardından CNN Türk ve Kanal D’de çok sayıda gazetecinin işine son verilmişti. Yazar Ahmet Hakan’ın CNN Türk’teki “Tarafsız Bölge” programı sona erdirilirken, CNN Türk’te “Gece Görüşü” programı icra edenlerden İsmail Saymaz ve Nevzat Çiçek’in de görevlerine de son verilmişti. Ayrıca geçtiğimiz günlerde CNN Türk Ankara Temsilcisi Hakan Çelik de görevinden alınmıştı.182

Kamu yayıncılığı yapmakla yükümlü olan TRT’nin, yaklaşmakta olan seçim sürecinde muhalefete az, AKP-MHP ittifakına daha çok zaman ayrıldığı ifade edildi. AKP-MHP ittifakına 37 saat 40 dakika iki saniye ayıran TRT’nin, CHP’ye üç saat, İyi Parti’ye 9.5 dakika ayırırken Saadet Partisi ve HDP’ye yayın akışında yer vermediği belirtildi.183 RTÜK üyesi İlhan Taşçı bu konu hakkında yaptığı yorumda “RTÜK’ün eşit yayıncılık yapılmasını denetleten yetkisi elinden alındı. Önceden yaptırımda bulunabiliyordu. Maalesef AKP iktidarı bunu kaldırdı. RTÜK’ün sadece ismi kaldı” diye konuştu. Tablonun aslında çok net olduğunu ifade eden Taşçı, vergilerle ayakta duran TRT’nin “Türkiye’nin değil, sanki bir partinin hatta tek bir kişinin televizyonu” gibi davrandığını iddia etti.184 CHP milletvekili Utku Çakırözer ise konuyu Meclis gündemine taşıyarak, Başbakan Binalı Yıldırım’ın yanıtlaması talebiyle verdiği soru önergesinde, “TRT’nin siyasi partiler için ayırdığı bu sürelerin adaletli olduğunu düşünüyor musunuz? Kamu yayıncılığı açısından, tüm gelirlerini halkın vergisinden alan TRT’nin tüm yurttaşların haklarını koruyacak şekilde yayın yapması gerekmez mi?” ibarelerini

178http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/976342/Londra_da_Erdogan_a_ifade_ozgurlugu_protestosu.html

179 https://www.reuters.com/article/us-germany-turkey-erdogan/german-court-dismisses-erdogans-appeal-to-ban-mocking-poem-outright-idUSKCN1IG2GP

180 http://www.dw.com/tr/b%C3%B6hmermann%C4%B1n-erdo%C4%9Fan-%C5%9Fiiri-hakk%C4%B1ndaki-k%C4%B1smi-yasak-onand%C4%B1/a-43798708

181 http://www.haberturk.com/son-dakika-ankara-da-feto-operasyonu-54-gozalti-1966317

182 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/976147/CNN_Turk_te_bir_program_daha_kaldirildi.html

183http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/975504/TRT_80_milyonun_parasiyla_tek_adamin_yayinciligini_yapiyor.html

184 https://www.birgun.net/haber-detay/trt-tarafsiz-degil-bir-kisi-icin-yayin-yapiyor-215900.html

35


kullandı. 185

16 Mayıs 2018 İstanbul’da Ezilenlerin Sosyalist Partisi üyelerinin evlerine yapılan polis

operasyonunda, bir kişinin gözaltına alındığı, hakkında gözaltı kararı bulunan diğer kişilerin ise evlerinde bulunmadığı öğrenildi.186

20 Mayıs 2018 Ankara’da polis tarafından yapılan ev operasyonlarında beş öğrencinin gözaltına

alındığı öğrenildi. Ankara Üniversitesi’nde okuyan Şaban Çoban, Uğur Çelik, Ayşe Teke, Fevzi Taş ve Atakan Ata isimli beş öğrencinin İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü bildirildi.187

21 Mayıs 2018 HDP Diyarbakır Milletvekili İdris Baluken hakkında “terör örgütü propagandası

yapmak” ve “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etme” suçlarından tutuklu yargılandığı davada, yerel mahkemece verilen dokuz yıl iki aylık hapis cezası, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi tarafından onandı. Ceza Dairesi, ayrıca sanık avukatlarının tahliye talebini de reddederek, Baluken’in tutukluluk halinin devamına hükmetti.188

25 Mayıs 2018 Sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek Kocaeli’de yapılan ev

operasyonlarında beş kişi yakalandı. HDP Darıca ilçe üyesi iki kişi, DBP Darıca ilçe yöneticilerinden bir kişi ile ismi öğrenilemeyen iki kişi de operasyon sonucu gözaltına alındı.189

CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, CNN Türk’te katıldığı Seçime Doğru Özel programında, Doğan Medya Grubu’nun Demirören Grubu’na satışında Ziraat Bankası kredisi kullanılmasını eleştirerek kendi iktidarında “Ziraat Bankası tarıma, hayvancılığa, tarıma dayalı sanayiye kredi verecek. Medya alım satımına kredi vermeyecek” ifadelerini kullandı. Demirören Grubu, Doğan Medya’nın alımında Ziraat Bankası’ndan 675 milyon dolar kredi kullandığı ileri sürülmüştü.190 Ayrıca İnce, kendisine çok az yer verdiğini söylediği medya kuruluşlarının, seçildiği zaman kendisinin “borazanlığını” yapacağını ileri sürerek, “O yalaka takımına kendime borazanlık yaptırmayacağım” dedi. Ziraat Bankası’nın Doğan Medya’nın satın alan Demirören grubuna kredi vermesini eleştiren İnce, “100 bin çiftçiye 45’er bin lira vereceğine bir kişiye bir milyar dolar vermeye utanmadın mı?” diye sordu. Konuşmasında TRT’ye de eleştiren İnce, “Şimdi bakalım bu mitingi hangi kanal gösterecek. Biz medya derken medya emekçilerini kastetmiyoruz. Patronları ve kuklaları kastediyoruz” dedi.191,192

28 Mayıs 2018 Almanya Türkiye’deki siyasi partiler için uyguladığı seçim kampanyası yasağına

rağmen HDP’nin Köln’de miting düzenlemesine izin verdiği belirtildi. Alman Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Adebahr bu durumun yerel yönetimlerin onayına bağlı olduğunu ifade ederken 193 Türk Dışişleri Bakanlığı, “Almanya’nın terör örgütü PKK’nın sembolleri ve ülkedeki uzantılarının katılımıyla gerçekleşen mitinge izin vermesi, çifte standardın en son örneğidir” açıklamasıyla tepki göstermişti.194,195 185

https://www.evrensel.net/haber/352433/trt-sansuru-meclise-tasindi-halkin-televizyonu-adil-ve-esit-olmali186

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/976436/istanbul_da_ESP_lilere_operasyon.html187

https://gazeteyolculuk.net/ankara-universitesi-ogrencilerine-yonelik-ev-baskinlari-5-ogrenci-gozaltinda188

http://www.hurriyet.com.tr/hdpli-balukenin-9-yil-2-aylik-hapis-cezasi-on-40846162189

https://www.evrensel.net/haber/353333/kocaelide-ev-baskini-5-kisi-gozaltina-alindi190

http://www.medyaradar.com/muharrem-ince-cnn-turk-ekraninda-elestirdi-ziraat-bankasi-medya-satisina-kredi-saglamayacak-haberi-1142360191

https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/yalaka-basin-bunu-da-yazin-2429468/192

https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/muharrem-incenin-kaynak-gosterdigi-nasuhi-gungor-yazdiklarim-yalandi-2439600/193

https://www.sozcu.com.tr/2018/dunya/almanyadan-hdpnin-secim-kampanyasina-savunma-2435407/194

http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/983640/Disisleri_nden_Almanya_ya_HDP_tepkisi.html195

https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/muharrem-incenin-kaynak-gosterdigi-nasuhi-gungor-yazdiklarim-yalandi-2439600/

36


31 Mayıs 2018 Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın

FETÖ bağlantısı iddiası ile ilgili olarak kaynak gösterdiği bir kitabın yazarının “Hiçbir bilgiye ve belgeye dayalı değildi.” açıklamasına tepki göstererek, böyle bir kişiyi TRT genel müdürü yapıyorlar” dedi. TRT eski Haber Dairesi Başkanı Nasuhi Güngör’ün “Yenilikçi Hareket” isimli kitabında söz konusu iddialara yer verdiğini ifade eden İnce “Nasuhi Güngör kitabında Nisan’da görüştüler diyor, şimdi kıvırıyor. Bu adam TRT’nin ne hale düştüğünü, bu adamın neyine inanacaksın.” diye konuştu.196 Söz konusu kitapta, 2000 yılında Erdoğan’ın parti kurma aşamasında, cemaat lideri Fethullah Gülen ile görüşmesinin detayları yer almıştı.197

Marmaris’te HDP’liler, partilerinin cezaevindeki cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş için destek standı açtı. HDP amblemli tişörtler giyen partililer, destek sloganları attı, el ilanları ve genel başkanlarının fotoğraflarını dağıttı. HDP Muğla eski yönetim kurulu üyesi Bülent Özel, “HDP , her iki ittifakın dışında, baraja maruz kalan partidir. HDP olarak, kendi gücümüzle baraj sorunu yaşamadan seçimlerde iyi bir milletvekili sayısı ile meclise girmeyi planlıyoruz. Doğu şehirlerimizde oylarımızın çalınmasına karşı telafi olarak batı kentlerinde sosyal demokrat, devrimci ve vicdanı olan herkese çağrı yapıyoruz. Bütün hesaplar partimizin baraj altında kalması hesaplarıdır. Bizler, cumhurbaşkanı adayımıza da destek olmak için mücadelemizi başlattık ve ikinci tura taşıyacağız” dedi.198,199

Olumlu gelişmeler2 Mayıs 2018 İzmir’de yedi gün önce gözaltına alınan ÖDP üyelerinden Onur Kılıç, adli kontrol

olmaksızın serbest bırakılırken, Necati Özdemir ise tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi. Denizli meclis üyesi ÖDP üyesi Cihangir Köroğlu ise adli kontrol şartı ve yurtdışı yasağıyla serbest bırakıldı.200

3 Mayıs 2018 Cumhuriyet davasında yargılanarak, üç yıl dokuz ay hapis cezası alan ve dokuz ay

cezaevinde tutulan çizer Musa Kart, Barış için Karikatür (Cartooning for Peace) Vakfı’nın iki yılda bir verdiği Uluslararası Editoryal Karikatür Ödülü’ne layık görüldü. Yurt dışına çıkış yasağı nedeniyle törene katılamayan Kart’ın ödülünü, eşi Sevinç Kart aldı. Kart, eşi vasıtasıyla gönderdiği mesajında, “Ödülümü, önümüzdeki aylarda tekrar cezaevine konmak istenen cesur, onurlu ve dürüst yol arkadaşlarımla paylaşmak istiyorum” dedi.201

4 Mayıs 2018 Bir televizyon programında “çocuklar ölmesin” dediği için, hakkında “terör örgütü

propagandası yapmak” gerekçesiyle dava açılan ve bir yıl üç ay hapis cezası onanan öğretmen Ayşe Çelik tahliye edildi.202

Aydın’da, 1 Mayıs öncesi gözaltına alınan 10 kişi, savcılık tarafından serbest bırakıldı. Serbest bırakılanlardan İsmail Doğan, “Nazilli’de Uğur işçileri sendikal örgütlülüğünü büyütüyor, işçi ve emekçiler, uzun yıllar sonra ilk defa Nazilli’de 1 Mayıs’ı kutlamaya hazırlanıyordu. Bunu hazmedemeyenler engellemek için harekete geçtiler. 1 Mayıs’ı terörize etmek istediler ama başaramadılar ve başaramayacaklar da. Nazilli işçi sınıfı, Uğur dondurucu işçileri, sendikal örgütlülüğünü büyütmek için mücadelesine devam ediyor ve bu mücadeleyi

196 http://www.haberturk.com/muharrem-ince-den-nasuhi-gungor-e-bu-adamin-neyine-inanacaksin-1993018

197 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/muharrem-incenin-kaynak-gosterdigi-nasuhi-gungor-yazdiklarim-yalandi-2439600/

198 http://www.hurriyet.com.tr/marmariste-hdplilerden-demirtasa-destek-stan-40853248

199 https://www.sozcu.com.tr/2018/gundem/muharrem-incenin-kaynak-gosterdigi-nasuhi-gungor-yazdiklarim-yalandi-2439600/

200http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/967964/izmir_de_gozaltina_alinan_ODP_uyeleri_serbest_birakildi.html

201 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/968180/Cizerimiz_Musa_Kart_a_buyuk_odul_.html

202 https://www.evrensel.net/haber/351698/6-aylik-bebegiyle-birlikte-tutuklanan-ayse-ogretmen-tahliye-edildi

37


engelleyemezler” dedi.203

8 Mayıs 2018 Afrin operasyonuna ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle hakkında dava açılan

gazeteci İshak Karakaş’ın da aralarında bulunduğu dokuzu tutuklu olmak üzere 10 sanığın mahkemesinde, tutukluların tahliyesine karar verildi. Dört aydır cezaevinde bulunan Karakaş, savunmasında suçsuz olduğunu belirterek, “Ben gazeteciyim. Sarı basın kartı sahibiyim. Halkın Nabzı gazetesi genel yayın yönetmeni ve imtiyaz sahibiyim. Bir parti adına veya propaganda amaçlı paylaşım yapmadığım apaçık ortada. Gazetecilik ve etik habercilik kurallarının ihlal edildiğine dikkat çektim. Bir barışsever ve hümanist olarak (Afrin’de) sorunun savaş dışında demokratik yollarla çözülmesinin daha insani olduğunu düşünüyorum. Afrin’de zarar gören siviller olduğuna ilişkin haberler yapıldı. Kaldı ki haber paylaşmak suç değildir” dedi.204

9 Mayıs 2018 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin (TGC) 59’uncusunu düzenlediği “Türkiye

Gazetecilik Başarı Ödülleri” töreninde aralarında Cumhuriyet, Habertürk, Hürriyet ve CNN Türk gibi medya kuruluşlarında çalışan 24 gazeteciye ödül verildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan TGC Başkanı Turgay Olcayto, “Türkiye’nin zor bir dönemden geçtiğine tanıklık ediyoruz. Bütün bu güçlükler, zorluklar içinde en çok örselenen kurumlardan biri basın mesleği oldu. Siyaset, sermaye, medya sarmalında çalışan gazeteciler sendikal haklarına sahip olamamış, örgütlenme haklarından yoksun bırakılmışlardır. Darbeler, darbe girişimleri, sıkıyönetimler, koalisyonlar ve OHAL’le sürüp giden siyasi hayatımızda evrensel gazetecilik ilkelerine uygun nesnel habercilik yapmak pek de mümkün olmamıştır. Özellikle 2007’den bu yana gazetecilik iktidarın gözünde suç olarak kabul edilmiş, eleştirel gazetecilik yapan, halkın bilgilenme kanallarını açık tutmaya çalışan gazetecilerin pek çoğu cezaevlerini boylamıştır. Elde ettiğimiz verilere göre günümüzde halen 149 meslektaşımız tutuklu ya da hükümlü olarak cezaevinde bulunmaktadır. Gazeteci halkın sesidir. Halen türlü vesilelerle cezaevinde tutulan gazetecilerin bir an önce serbest bırakılmalarını istiyoruz” dedi. Cumhuriyet’ten Demet Yalçın Güneş, Habertürk’ten Ercan Arıkan, Mehmet Deniz Özkök, Atilla Türker, Yusuf Doğan ve Murat Ağca, Hürriyet’ten Mesude Erşan, Ömer Erbil, Gülistan Alagöz ve Selahattin Sönmez, CNN Türk’ten Cüneyt Özdemir ödül alan isimler arasında yer aldı.205

11 Mayıs 2018 Beşiktaş-Konyaspor arasında geçen yıl oynanan Süper Kupa finalinde “Nuriye-Semih

yaşasın” pankartı açtıkları için “terör örgütü propagandası” suçundan yargılanan 15 taraftar beraat etti. Samsun 4. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmalarına başlayan 16 taraftardan 15’i suçun unsuru oluşmadığı gerekçesiyle beraat etti. Duruşmaya katılamadığı için savunması alınmayan bir taraftarın dosyası ise ayrıldı. Nuriye Gülmen ve Semih Özakça isimli eğitmenler, işlerinden ihraç edilen ve açlık grevi sonucu tutuklu olarak yargılanmışlardı. 206

Emek Partisi Balıkesir İl Yönetim Kurulu Üyesi Fatma Özüpak “sosyal medya yolu ile terör örgütünü övdüğü” gerekçesi ile yargılandığı davanın ilk duruşmasında beraat etti. Ocak ayında gözaltına alınan Özüpak, sadece barışı savunduğunu ve barıştan yana olduğunu belirterek, beraatını istemişti.207

12 Mayıs 2018 FETÖ yayın organı olduğu gerekçesiyle kayyuma devredildikten sonra kapatılan

Zaman’ın eski yazarlarından Ali Bulaç, hakkında verilen tahliye kararının ardından serbest kaldı. Silivri Cezaevi’ndeki tutukluluk dönemi sonrası Bulaç, “22 ay yattık. Mahkeme bizim

203 https://www.evrensel.net/haber/351668/aydinda-1-mayis-oncesi-gozaltina-alinanlar-serbest-birakildi

204http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/971024/Sosyal_medya_paylasimlari_nedeniyle_tutuklanan_gazeteci_hakkinda_karar_verildi.html

205 http://www.hurriyet.com.tr/tgc-turkiye-gazetecilik-basari-odulleri-verildi-40830812

206 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/spor/972739/Yargi_karari__Nuriye_Semih_yasasin__demek_suc_degil.html

207 https://www.evrensel.net/haber/352159/emep-balikesir-il-yoneticisi-fatma-ozupaka-beraat

38


masumiyetimize inandı. Şu anda birlik ve beraberlik içinde olmaya ihtiyacımız var” dedi.208 16 Mayıs 2018 Gaziemir Belediyesi ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti işbirliği ile açılan “Gazeteciler

Parkı ve Basın Özgürlüğü Anıtı” töreninde konuşan İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, “Gazetecileri mahpus etmek özgürlük ateşini söndüremez” dedi. Dikmen devamla, 100 yıllık süreçte Türkiye’de onlarca gazeteci ve yazarın sıkılan kurşunlarla, patlayan bombalarla öldürüldüğünü ifade ederek “Yüzlercesi cezaevine gönderildi. Güzel ülkemiz ne yazık ki dünyanın en büyük gazeteci hapishanesi olarak nitelendiriliyor” diye konuştu. CHP İzmir milletvekilleri Atila Sertel, Tacettin Bayır, Dikmen, Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Emek Partisi İzmir İl Başkanı ve çok sayıda gazetecinin katıldığı törende, “Basın Özgürlüğü Anıtı” gökyüzüne güvercinler uçurularak açıldı.209

17 Mayıs 2018 Gözaltına alınan Özgürlükçü Demokrasi eski editörü Gülşen Koçuk serbest bırakıldı.

Koçuk, iş başvurusu yapmaya gittiği sırada gözaltına alınmıştı. Darıca Adliyesi’ne getirilen Koçuk, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na SEGBİS ile bağlandı ve ifadesinin ardından serbest bırakıldı.210

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) Türkiye Temsilcisi ve bianet’in Medya Gözlem Raporları’nı hazırlayan Erol Önderoğlu, Roosevelt Vakfı tarafından verilen “2018 İfade Özgürlüğü Ödülü”ne layık görüldü. Kurumun Genel Sekreteri Christophe Deloire “Önderoğlu’nun böyle bir ödül alması, tüm RSF için onur ve cesaret verici” olduğunu söyleyerek, “Kendisinin, Türkiye’de basın özgürlüğünü ve çoğulculuğu savunmaya adanmışlığından gurur duyuyoruz. O, dünyadaki gazeteciler ve hak savunucuları için öncü bir figür. Türk yetkililere, gazetecilere yönelik hukuksuz yargı prosedürlerine son verme çağrısında bulunuyoruz” dedi.211

18 Mayıs 2018 KHK ile ihraç edilen ve Ankara Yüksel Caddesi’nde Kasım 2016’dan bu yana “İşimi

Geri İstiyorum” eylemi yapan öğretmen Acun Karadağ’ın yargılandığı davada, “Örgüt üyeliği” ile suçlanan Karadağ, beraat etti. Karadağ, 2013 yılında örgüt üyeliği ile suçlandığı dosyadan altı ay tutuklu kalmıştı.212

21 Mayıs 2018 Referandum sonuçlarını protesto ederek İstanbul’dan Ankara’daki YSK merkezine

yürüyen ve hakkında idari soruşturma açılmasının ardından görevinden uzaklaştırılan 25 yıllık doktor Hülya Şen, Zonguldak Alaplı Toplum Sağlığı Merkezi’ndeki görevine iade edildi.213

22 Mayıs 2018 İstanbul Kadıköy’de Afrin operasyonuna karşı barış istemiyle yapılan basın açıklaması

sırasında gözaltına alındıktan sonra “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama” iddiasından tutuklanan 11 kişi, yurtdışına çıkış yasağı ile tahliye edildi. Mahkeme sanıklar hakkındaki sosyal medya incelemesini de durdurdu.214

Sosyal medya paylaşımları nedeniyle “terör örgütüne destek” iddiasıyla yargılanan EMEP üyeleri Fatma Gün ve Erdinç Kırova ilk duruşmada beraat etti. Ocak 2018 tarihinde Balıkesir’de sosyal medya operasyonlarında gözaltına alınan Kırova ve Gün, Balıkesir 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “terör örgütüne destek” iddiasıyla yargılanmışlardı.215

208 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/973326/Ali_Bulac_cezaevinden_cikti.html

209 https://www.evrensel.net/haber/352615/gaziemirde-gazeteciler-parki-ve-basin-ozgurlugu-aniti-acildi

210 http://www.abcgazetesi.com/gozaltina-alinan-gazeteci-gulsen-kocuk-serbest-birakildi-87068h.htm

211 https://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/197234-erol-onderoglu-roosevelt-vakfi-ifade-ozgurlugu-odulunu-aldi

212http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/978930/ihrac_edilen_ogretmen_Acun_Karadag_a_beraat_karari.html

213 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/saglik/979931/Referandumda_protesto_etti__hala_yakasini_kurtaramadi.html

214 https://www.evrensel.net/haber/353096/kadikoyde-baris-dedikleri-icin-tutuklanan-11-kisi-tahliye-edildi

215 https://www.evrensel.net/haber/353068/balikesirde-emep-yonetici-ve-uyeleri-beraat-etti

39


23 Mayıs 2018 Gaziantep’te, Temmuz ayında sınır hattında takip ettikleri haberler gerekçe

gösterilerek muhabir arkadaşı Nuri Akman ile birlikte gözaltına alınan ve tutuklanan dihaber muhabiri Erdoğan Alayumat’ın tahliyesine karar verildi. Tutuksuz yargılanan Akman hakkındaki “adli kontrol” uygulamasının ise devamına karar veren Mahkeme, bir sonraki duruşmayı Ekim ayına erteledi.216

İstanbul Tabip Odası’nın Sevinç Özgüner’in anısına düzenlediği “İnsan Hakları, Barış ve Demokrasi Ödülü”, tutuklu gazeteciler adına HDP İstanbul Milletvekili Adayı Ahmet Şık’a verildi. 1980 yılında evinde katledilen dönemin Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi Üyesi Diş hekimi Özgüner’in anısına düzenlenen törende ödülünü alan Şık, “Bu ödülün omuzlarıma yüklediği ağırlığın farkındayım. Bu ödüle layık görüldüğümde ben cezaevindeydim. Şimdi de HDP adayı olarak karşınızdayım. Özellikle bu ödülü şuan cezaevinde bulunan tüm meslektaşlarım için, savaşın bir halk sağlığı sorunu olduğunu söyleyen kardeşlerim için ve AKP tarafından hedef alınan herkes için alıyorum” dedi.217

29 Mayıs 2018 RTÜK tarafından “Cumhurbaşkanı’na hakaret ve terör örgütü propagandası”

gerekçesiyle iki yıl önce TÜRKSAT’taki yayını durdurulan YOL TV, yayın hayatına devam edeceğini açıkladı. Kanal tarafından yapılan açıklamada, “Sessizliği, karanlığı geride bırakıyoruz. Tüm yüzler ve tüm sesler ile özgür ve dinamik bir medyayı yeniden açıyoruz” denildi.218

216 http://sendika62.org/2018/05/gazeteci-erdogan-alayumat-tahliye-edildi-493786/

217 https://www.demokrathaber.org/guncel/insan-haklari-baris-ve-demokrasi-odulu-ahmet-sika-verildi-h102187.html

218 https://www.demokrathaber.org/medya/yol-tv-yola-yeniden-devam-edecek-h102465.html

40

İçindekilermedia4democracy.org/public/uploads/reports_4366977… · web viewavukat sözlerine...

Documents