Impact van klimaatverandering

op hydrologie en de gevolgen

voor overstromingen en

watertekorten

Katrijn Holvoet, Thomas Vansteenkiste,

Wouter Vanneuville, Patrick Willems

09-03-2010

Gent

Inhoud

• Situering

• Studiegebied

• Resultaten

• Conclusies

• En wat verder?

Situering

• Klimaatopwarming veroorzaakt verandering in:

• jaarlijkse gemiddelde temperatuur

• jaarlijkse gemiddelde neerslag

⇒⇒⇒⇒ invloed op totale schade bij overstromingen maar ook op watertekorten

Titel van de dia

• Niveau 1

• Niveau 2 item 1

• Niveau 3

• Niveau 4

• Niveau 5 item 1

• Niveau 5 item 2

• Niveau 2 item 2

Bron: Groenboek

COM(2007)354

Aanpassing aan

klimaatverandering

in Europa:

mogelijkheden voor

EU-actie

Titel van de dia

• Niveau 1

• Niveau 2 item 1

• Niveau 3

• Niveau 4

• Niveau 5 item 1

• Niveau 5 item 2

• Niveau 2 item 2

Bron: Groenboek

COM(2007)354

Aanpassing aan

klimaatverandering in

Europa:

mogelijkheden voor

EU-actie

Situering

• Toename neerslag Ukkel (RCM) : toename in winter: afname in zomer

winter:tot +60%

zomer:tot -70%

aantal nattedagen zomer:

tot -50%

(minder kleine regenbuien)

(extreme zomerbuien wel intenser)

0.95

1

1.05

1.1

1.15

1.2

1.25

1.3

1.35

1.4

1.45

1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 2040 2050 2060 2070 2080 2090 2100

Pe

rtu

rba

tio

n f

ac

tor

SHMI-MPI-A2

SHMI-MPI-B2

DMI-ecsc-A2/B2

HC-adhfa

CNRM-DC9

DMI-HS1 / ETHSHMI-B2 / UCM-A2 / MPI-3006

CNRM-DE6SHMI-HC-22

GKSS-SN / GKSS / CNRM-DE5

METNO-B2 / UCM-B2SHMI-A2 / METNO-A2 / HC-adhfd-B2 / MPI-3005 / CNRM-DE7

KNMI / DMI-S25

Referentieperiode

1961-1990

Tot tijdshorizon

2071-2100

Resultaten regionale klimaatmodellen

Historische trend

Historische trend,

na aftrekking van de

klimaatoscillatie

HC-adhff

HC-adhfe

HS3HS2

% v

era

nd

erin

gin

extr

em

en

-5%

0%

+5%

+10%

+15%

+20%

+25%

+30%

+35%

+40%

Hoog = Nat

Midden

Laag = Droog

Huidig

% v

eran

der

ing i

n e

xtr

eme

nee

rsla

g

• Klimaatscenario’s:

Perturbatie

tool

Studiegebied LBS

Resultaten hoogwater LBS

→ veranderingen in hoog water

zijn sterk onzeker→ regionale verschillen

Nat scenario

Droog scenario

Mild scenario

Nat scenario

Mild scenario

Droog scenario

Resultaten laagwater LBS

→ toename in laagwater

extremen onder alle scenario’s

maximale

schadekaart

overstromings-

kaarten

schadekaarten risicokaart

digitaal hoogte-

model

hydraulisch

model

hydrologisch

model

bodemgebruik-

kaarten

socio-

economische

data

+

risico = ∑ (werkelijke schade * kans

van voorkomen)

Resultaten schade & risico analyse: LATISResultaten schade & risico analyse: LATIS

• Schade en risico berekeningen voor de potentiële overstromingsgebieden met

• de terugkeerperioden: T=1, 10, 50, 100 jaar

• voor de huidige condities en de 3 klimaatscenario’s

• Schade in een overstroomd gebied

• grotere terugkeerperiode → grotere schade

• voor eenzelfde terugkeerperiode: toename in schade onder het Nat scenario, afname onder het Droog scenario

• relatieve verandering in schade onder de klimaatscenario’s is onafhankelijk van de terugkeerperiode

• Risico = product van de kans en de schade van een overstroming

• onder het hoog scenario kan het risico tot 3x toenemen (LBS)

Resultaten schade & risico LBS

Resultaten voor Vlaanderen

HOOGWATER

LAAGWATER

Resultaten voor Vlaanderen

Conclusies• De invloed van klimaatverandering op hydrologie is voor de

subbekkens van de Schelde en van de Maas vergelijkbaar

• De impact op hoogwater debieten is onzeker

• toename onder het Nat scenario & afname onder het Droog scenario

• het Mild scenario varieert rond de huidige condities→ toename/afname/stagnatie van overstromingskansen en risico’s

• Significante afname van de laagwater debieten onder alle scenario’s (Nat, Mild, Droog)

• Consequenties voor drinkwatervoorziening, scheepvaart, ...?

• Er zijn regionale verschillen

En wat verder?

• Communicatie naar beleid en beheer

• Presentatie op alle ABO’s

• Brochures voor waterbeheerders

• Communicatie met de beleidsmakers

• Verder onderzoek:

• Laagwater: modellering met MIKE SHE en Wetspa

• Laagwaterstrategieën

• Gecombineerd effect van klimaatverandering op hydrologie en zeespiegelstijging / getijdeninvloed

• Klimaatbestendige (?) overstromingsrisicobeheerplannen voor de Europese Overstromingsrichtlijn (2007/60/EC)

• Waterbouwkundig Laboratorium

• Berchemlei 115

• 2140 Borgerhout

• 03/224.60.35

• hic@vlaanderen.be

• www.waterstanden.be

Vragen ?