İmmünyetmezlikli konakta viral enfeksiyonlar

29
İmmünyetmezlikli İmmünyetmezlikli Konakta Konakta Viral Viral Enfeksiyonlar Enfeksiyonlar Dr. Dilek Çolak

Upload: others

Post on 10-Jul-2022

12 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

İmmünyetmezlikliİmmünyetmezlikli KonaktaKonaktaViralViral EnfeksiyonlarEnfeksiyonlar

Dr. Dilek Çolak

İmmünyetmezlikliİmmünyetmezlikli KonaktaKonaktaViralViral EnfeksiyonlarEnfeksiyonlar

Dr. Dilek Çolak

Page 2: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 10 y, erkek hasta Sistinozis Böbrek transplantasyonu

• Canlı akraba verici• HLA 2 antijen uyumsuz

10 y, erkek hasta Sistinozis Böbrek transplantasyonu

• Canlı akraba verici• HLA 2 antijen uyumsuz

2

Page 3: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Transplantasyon öncesi viral seroloji:

• CMV IgM (-), IgG (-)V+/A-

• EBV VCA IgM (-), VCA IgG (-)V+/A-

• HAV total Ab +• HBsAg (-), anti-HBc total (-), anti-HBs: 16.6 IU/L

• Rubella IgG (+), VZV IgG (-)

Transplantasyon öncesi viral seroloji:• CMV IgM (-), IgG (-)

V+/A-• EBV VCA IgM (-), VCA IgG (-)

V+/A-• HAV total Ab +• HBsAg (-), anti-HBc total (-), anti-HBs: 16.6 IU/L

• Rubella IgG (+), VZV IgG (-)

3

Page 4: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1

Posttransplant asiklovir profilaksisi Posttransplant immünsüpresif tedavi

• Takrolimus+mikofenolik asit+prednizolon

Posttransplant asiklovir profilaksisi Posttransplant immünsüpresif tedavi

• Takrolimus+mikofenolik asit+prednizolon

4

Page 5: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Posttransplant 3.5 ay:

• BUN: 31 mg/dL (4-18),• Serum kreatinin: 1.0 mg/dL (0.2-0.87)

Posttransplant 3.5 ay:• BUN: 31 mg/dL (4-18),• Serum kreatinin: 1.0 mg/dL (0.2-0.87)

RejeksiyonRejeksiyon

Metilprednizolon

5

Page 6: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Posttransplant 5.5 ay:

• Ateş, boğaz ağrısı, halsizlik FM:

• Hasta görünümlü• 38.5oC ateş• Hepatosplenomegali

Posttransplant 5.5 ay:• Ateş, boğaz ağrısı, halsizlik

FM:• Hasta görünümlü• 38.5oC ateş• Hepatosplenomegali

6

Page 7: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Lab bulguları:

• Sedimentasyon hızı 72 mm/saat• BK: 4900/mm3 (Monosit %33)• BUN: 21 mg/dL• Kreatinin: 1.14 mg/dL• AST: 47 U/L (0-40)• ALT: 51 U/L (0-41)

Lab bulguları:• Sedimentasyon hızı 72 mm/saat• BK: 4900/mm3 (Monosit %33)• BUN: 21 mg/dL• Kreatinin: 1.14 mg/dL• AST: 47 U/L (0-40)• ALT: 51 U/L (0-41)

7

Page 8: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Soru 1Soru 1 Viral enfeksiyon??

Ön tanınız nedir?1. CMV enfeksiyonu2. EBV enfeksiyonu3. BK virus enfeksiyonu4. Influenza virus enfeksiyonu

Viral enfeksiyon??Ön tanınız nedir?1. CMV enfeksiyonu2. EBV enfeksiyonu3. BK virus enfeksiyonu4. Influenza virus enfeksiyonu

8

Page 9: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Soru 2Soru 2 Viral enf. tanısına yönelik hangi testler

istenmeli?1. CMV IgM, EBV VCA IgM, influenza virus PCR

2. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA

3. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA,idrarda kant-BKV DNA

4. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA,idrarda kant-BKV DNA, influenza virus PCR

Viral enf. tanısına yönelik hangi testleristenmeli?1. CMV IgM, EBV VCA IgM, influenza virus PCR

2. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA

3. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA,idrarda kant-BKV DNA

4. Plazmada kant-CMV DNA, kant-EBV DNA,idrarda kant-BKV DNA, influenza virus PCR

9

Page 10: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 CMV DNA plazma

EBV DNA plazma

BKV DNA idrar

Influenza v. PCR

: (-): 5528 kopya/mL: (-): (-)

CMV DNA plazma

EBV DNA plazma

BKV DNA idrar

Influenza v. PCR

: (-): 5528 kopya/mL: (-): (-)

PrimerPrimer EBV enfeksiyonuEBV enfeksiyonu

10

Page 11: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1

Primer EBV enfeksiyonu nedeni ile:• Hastaneye yatış yapılıyor• Mikofenolik asit kesiliyor• 5 gün sonra EBV DNA: 37802 kopya/mL• 10 gün sonra klinik düzelme ile taburcu ediliyor

EBV DNA: 1069 kopya/mL

Primer EBV enfeksiyonu nedeni ile:• Hastaneye yatış yapılıyor• Mikofenolik asit kesiliyor• 5 gün sonra EBV DNA: 37802 kopya/mL• 10 gün sonra klinik düzelme ile taburcu ediliyor

EBV DNA: 1069 kopya/mL

11

Page 12: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Primer EBV enfeksiyonundan 1 ay sonra:

• Serum kreatinin: 1.5 mg/dL

++ MikofenolikMikofenolik asitasit

Primer EBV enfeksiyonundan 1 ay sonra:• Serum kreatinin: 1.5 mg/dL

12

++ MikofenolikMikofenolik asitasit

Primer EBV enfeksiyonundan 3 ay sonrahasta yeniden başvuruyor:• İştahsızlık,• Kilo kaybı (2kg/ay)

Page 13: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Primer EBV enfeksiyonundan 3 ay sonra

hasta yeniden başvuruyor:• Serum kreatinin: 1.0 mg/dL• BUN : 21 mg/dL• ALT : 81 U/L• AST : 89 U/L

Primer EBV enfeksiyonundan 3 ay sonrahasta yeniden başvuruyor:• Serum kreatinin: 1.0 mg/dL• BUN : 21 mg/dL• ALT : 81 U/L• AST : 89 U/L

13

Page 14: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Abdominal US:

• KC sol lobunda hipoekoik kitle• KC ve dalakta çok sayıda milimetrik hipoekoik lezyonlar• Paraaortik ve parahilar bölgelerde çok sayıda lenf nodu

Abdominal BT:• KC’de hipodens lezyon• İnteraortakaval lenf nodu

PET:• KC’de hipermetabolik lezyon

Abdominal US:• KC sol lobunda hipoekoik kitle• KC ve dalakta çok sayıda milimetrik hipoekoik lezyonlar• Paraaortik ve parahilar bölgelerde çok sayıda lenf nodu

Abdominal BT:• KC’de hipodens lezyon• İnteraortakaval lenf nodu

PET:• KC’de hipermetabolik lezyon

14

Page 15: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Soru 3Soru 3 Ön tanınız nedir?

1. CMV enfeksiyonu2. EBV-Posttransplant lenfoproliferatif hst.3. BKV enfeksiyonu4. Rejeksiyon5. Lenfoma

Ön tanınız nedir?1. CMV enfeksiyonu2. EBV-Posttransplant lenfoproliferatif hst.3. BKV enfeksiyonu4. Rejeksiyon5. Lenfoma

15

Page 16: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 CMV DNA plazma: (-) BKV DNA idrar: (-) EBV DNA plazma: 7820 kopya/mL

289242 kopya/mL (3 hafta sonra)

CMV DNA plazma: (-) BKV DNA idrar: (-) EBV DNA plazma: 7820 kopya/mL

289242 kopya/mL (3 hafta sonra)

16

Page 17: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 KC biyopsisi:

Kİ biyopsisi:N

CD20(+) difüz büyük B lenfositler

KC biyopsisi:

Kİ biyopsisi:N

17

PosttransplantPosttransplantLenfoproliferatifLenfoproliferatif HastalıkHastalık

“PTLH”“PTLH”

Page 18: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1

Prednizolon + siklosporin + mikofenolik asit

PTLHPTLH

Prednizolon + siklosporin + mikofenolik asit

18

Page 19: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1 Kemoterapi başlandı:

• Siklofosfamid• Vinkristin• Adriamisin• Rituksimab (anti-CD20)

2 ay sonra;• KC’deki lezyon yok oldu• EBV DNA: (-)

18 ay sonra;• EBV DNA: (-)• Prednizolon ile immünsüpresyon yapılıyor

Kemoterapi başlandı:• Siklofosfamid• Vinkristin• Adriamisin• Rituksimab (anti-CD20)

2 ay sonra;• KC’deki lezyon yok oldu• EBV DNA: (-)

18 ay sonra;• EBV DNA: (-)• Prednizolon ile immünsüpresyon yapılıyor

19

Page 20: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

Olgu 1Olgu 1

250000

300000

350000

EBV DNA (kopya/mL)

20

0

50000

100000

150000

200000

1 5 90 105 135 370 520Günler

PTLHPrimerEBV enf

Page 21: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

EBVEBV--PTLHPTLH Risk faktörleri

• Pediatrik yaş• Transplantasyon öncesi alıcının EBV seronegatif olması

(risk x10-50 ) V+/A- seroloji

• Posttransplant erken dönemde primer EBV enfeksiyonu(ilk 3-6 ayda)– İmmünsüpresyon nedeni ile sitotoksik T lenfosit yanıtı gecikir ve

EBV, kontrolsüz B lenfosit proliferasyonuna yol açar• Akut rejeksiyon atakları– Daha yoğun immünsüpresyon gerektirir

• CMV enfeksiyonu– İmmünsüpresyon artar

Risk faktörleri• Pediatrik yaş• Transplantasyon öncesi alıcının EBV seronegatif olması

(risk x10-50 ) V+/A- seroloji

• Posttransplant erken dönemde primer EBV enfeksiyonu(ilk 3-6 ayda)– İmmünsüpresyon nedeni ile sitotoksik T lenfosit yanıtı gecikir ve

EBV, kontrolsüz B lenfosit proliferasyonuna yol açar• Akut rejeksiyon atakları– Daha yoğun immünsüpresyon gerektirir

• CMV enfeksiyonu– İmmünsüpresyon artar

21

KDIGO 2009. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 3): S1–S157Allen U, et al. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 4): S87–S96

Page 22: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVenfeksiyonuenfeksiyonu

EBV seronegatif alıcıda EBV viral yüküartmaya başlarsa;• Primer EBV enf +• EBV hastalığı ve PTLH riski artar– PTLH’den 4-16 hafta öncesinde EBV viral yük +

• PTLH riskini azaltmak için immünsüpresyonazaltılmalı

• Asemptomatik de olabilir

EBV seronegatif alıcıda EBV viral yüküartmaya başlarsa;• Primer EBV enf +• EBV hastalığı ve PTLH riski artar– PTLH’den 4-16 hafta öncesinde EBV viral yük +

• PTLH riskini azaltmak için immünsüpresyonazaltılmalı

• Asemptomatik de olabilir

22KDIGO 2009. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 3): S1–S157

Page 23: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVhastalığıhastalığı

Ateşli hastalık Lenf bezlerinde büyüme Kusma, bulantı, kilo kaybı Gece terlemesi Gastroenterit GIS kanaması Barsak perforasyonu Hepatit Fokal nörolojik bozukluklar Allograft tutulumu (AC, barsak, KC, böbrek)

Ateşli hastalık Lenf bezlerinde büyüme Kusma, bulantı, kilo kaybı Gece terlemesi Gastroenterit GIS kanaması Barsak perforasyonu Hepatit Fokal nörolojik bozukluklar Allograft tutulumu (AC, barsak, KC, böbrek)

23

Page 24: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVhastalığıhastalığı

Tanı:• Dokuda EBV gösterilmesi altın standart ancak her zaman mümkün değil!

• İlişkili klinik semptom varlığı + EBV viral yüksaptanması tanıya çok yardımcı ancak asemptomatik yükselme olabilir!

• Eş zamanlı başka bir patojen saptanması EBVviral yük pozitifliğinin asemptomatik olduğunudüşündürtebilir! PTLH gelişimi açısından dikkat!

Tanı:• Dokuda EBV gösterilmesi altın standart ancak her zaman mümkün değil!

• İlişkili klinik semptom varlığı + EBV viral yüksaptanması tanıya çok yardımcı ancak asemptomatik yükselme olabilir!

• Eş zamanlı başka bir patojen saptanması EBVviral yük pozitifliğinin asemptomatik olduğunudüşündürtebilir! PTLH gelişimi açısından dikkat!

24

Page 25: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVenfeksiyonuenfeksiyonu

Serolojik testler kullanımı transplantasyonöncesi serolojik durumun belirlenmesi ile sınırlı Yüksek riskli grup transplantasyon sonrasında

nükleik asit tayinine yönelik bir testle monitörizeedilebilir:• İlk hafta içinde ilk ölçüm• İlk 3-6 ay en azından ayda bir• İlk yılın sonuna dek 3 ayda bir• Akut rejeksiyon atağı tedavisinin ardından• Plazma en uygun örnek gibi gözüküyor

Serolojik testler kullanımı transplantasyonöncesi serolojik durumun belirlenmesi ile sınırlı Yüksek riskli grup transplantasyon sonrasında

nükleik asit tayinine yönelik bir testle monitörizeedilebilir:• İlk hafta içinde ilk ölçüm• İlk 3-6 ay en azından ayda bir• İlk yılın sonuna dek 3 ayda bir• Akut rejeksiyon atağı tedavisinin ardından• Plazma en uygun örnek gibi gözüküyor

25KDIGO 2009. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 3): S1–S157

Page 26: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVenfeksiyonuenfeksiyonu

Nükleik asit tayinine yönelik testlerdestandardizasyon yok:• Laboratuvarlar arası sonuç karşılaştırmak pek

mümkün değil• Kantitatif testlerde eşik değer belli değil

Nükleik asit tayinine yönelik testlerdestandardizasyon yok:• Laboratuvarlar arası sonuç karşılaştırmak pek

mümkün değil• Kantitatif testlerde eşik değer belli değil

26

KDIGO 2009. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 3): S1–S157Allen U, et al. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 4): S87–S96

Page 27: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVenfeksiyonuenfeksiyonu

27

1.30 log101.30 log100.00 log100.00 log10 –– 4.30 log10 kopya/mL4.30 log10 kopya/mL

Page 28: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

TransplantTransplant alıcılarında EBValıcılarında EBVenfeksiyonuenfeksiyonu

EBV seronegatif alıcılarda EBV viral yükü artmayabaşladığında immünsüpresif tedavi azaltılmalı PTLH gibi klinik hastalık saptandığında

immünsüpresif tedavi kesilmeli/azaltılmalı Preemptif tedavi yaklaşımı tartışmalı Posttransplant dönemde geçici ya da ısrar eden

asemptomatik EBV viral yük pozitifliğinin önemihenüz bilinmiyor

EBV seronegatif alıcılarda EBV viral yükü artmayabaşladığında immünsüpresif tedavi azaltılmalı PTLH gibi klinik hastalık saptandığında

immünsüpresif tedavi kesilmeli/azaltılmalı Preemptif tedavi yaklaşımı tartışmalı Posttransplant dönemde geçici ya da ısrar eden

asemptomatik EBV viral yük pozitifliğinin önemihenüz bilinmiyor

28

KDIGO 2009. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 3): S1–S157Allen U, et al. Am J Transplant 2009; 9 (Suppl 4): S87–S96

Page 29: İmmünyetmezlikli Konakta Viral Enfeksiyonlar

T. Çolak’ın albümünden alınmıştır