İleri seviye plc komutlar

T.C.

KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ

TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİELEKTRİK ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ

PROJE B

İLERİ SEVİYE PLC KOMUTLARI

HAZIRLAYAN:

AD, SOYAD : ADNAN YAŞASINNO : 980302041

DANIŞMAN:

YRD. DOÇ. DR. ENGİN ÖZDEMİR

2002

1

ÖNSÖZ

Günümüzde, en iyi , en hızlı ve en verimliği üretimi sağlamanın temel çözümü olan endüstriyel otomasyon , bütün dünyada büyük bir hızla gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Bu durum, bu konuda her geçen gün yetişmiş insan gücüne olan gereksinimi arttırmaktadır. Ülkemizde de üretimi dünyadaki gelişmiş ülkeler seviyesine yükseltmek için endüstriyel otomasyona önem verilmeli ve üretim nasıl arttırılmalı? Sorusuna cevap aranmalıdır. İşte bu soruya verilen cevaplardan birisi de seri üretim ve seri üretim bantlarının kontrolüdür. Bant sistemlerinin yerinden ve yeni gelişen teknoloji sayesinde internet aracılığı ile bir merkezden kontrolü ve bu işlem için hangi yöntemin kullanılacağının tespitidir. İşte PLC bize bu isteklerimize cevap verebilecek bir otomasyon cihazıdır.

Günümüzde endüstriyel otomasyon cihazları denilince ilk akla gelen cihaz PLC’ dir. Bunun yanında SCADA sistemleri ve daha dar kapsamlı bilgisayar tabanlı kontrol sistemleridir.

Teknolojinin gelişmesine bağlı olarak da PLC’ ler de gelişmiş ve ilk PLC’ lere göre epey gelişmeye uğramıştır.

Teknik gelişmeler ile PLC’ lere gelen yeni özellikle ise; PID denetin kontrolünü yapabilmesi , Denetim yerinden farklı mesafelerden PLC’ lere internet aracılığı ile

kontrol verileri nin üretici firma tarafından belirlenen belirli protokoller aracılığı ile aktarılabiliyor olması,

Step motor denetiminin ayrı sürücü sistemlerine ihtiyaç duyulmada PLC’ configrasyonuna ilave edilecek ilave modüller aracılığıyla direkt olarak yapılabiliyor olması,

Termokupul gibi sıcaklık trasdüzerlerinin ilave modüller aracılığıyla PLC’ tarafından kontrol edilebilmesi,

Hızlı darbe üreten sensörlerin bunlar proksi switchler v.b. gibi cihazların ürettikleri darbelerin algılamak için geliştirilen modüler,

Ve en önemlisi ise PLC’ nin endüstriyel otomasyonda yaygınlığının arması için firmalar tarafından hazırlanan paket yazılım programlarının teknik elemanların daha kolay anlayabileceği ve kullanabileceği hale getirilmesi.

Ve daha bir çok gelişmeler bulunmaktadır.İşte bu gelişmeler sayesinde PLC’ ler otomasyon sistemlerinde diğer

sistemlere karşı ciddi bir rakip olarak, teknolojik evrimini sürdürmektedirler.

Bu projenin temel amacı ilk olarak PLC denilince ilk akla gelen Türkiye ve Dünya piyasasını elinde bulunduran Siemens’ in Simatic S-7 200 ( CPU 212 ) Programlanabilir Mantıksal Denetleyicisinin ileri yardım komutlarının kavranmasının sağlanmasıdır.

İZMİT

2

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ..........................................................................................................................................................02

BÖLÜM 1 MATEMATİK/PID (STL)1.1 TAM SAYI TOPLAMA (+I) ................................................................................................. 041.2 TAM SAYI ÇIKARMA (-I) ................................................................................................. 041.3 TAM SAYI ÇARPMA (MUL) ................................................................................................. 051.4 TAM SAYI BÖLME (DIV) ................................................................................................. 051.5 KAREKÖK ALMA (SQRT) ................................................................................................. 061.6 DOUBLE TAM SAYI TOPLAMA (+D) ........................................................................................ 071.7 DOUBLE TAM SAYI ÇIKARMA (-D) ........................................................................................ 071.8 GERÇEL SAYI TOPLAMA (+R) ................................................................................................. 081.9 GERÇEL SAYI ÇIKARMA (-R) ................................................................................................. 091.10 GERÇEL SAYI ÇARPMA (*R) ................................................................................................. 091.11 GERÇEL SAYI BÖLME (/R) ................................................................................................. 101.12 CPU HAFIZA TİPLERİ VE ARALIKLARI................................................................................. 101.13 PID KOMUTU ................................................................................................. 121.13.1 PID DÖNGÜSÜ ÇALIŞTIRMA ................................................................................................. 121.14 MATEMATİK/PID ÖRNEKLERİ ................................................................................................. 12

BÖLÜM 2NETWORK2.1 NETR/NETW KOMUTU ................................................................................................. 16 2.2 İLETİŞİM AĞIVERİ TABLOSUNUN KULLANIMI.................................................................. 172.3 HATALARIN ELE ALINMASI ................................................................................................. 18

BÖLÜM 3ÖZEL HAFIZA BİTLERİ ................................................................................................. 18

BÖLÜM 44.1 HIZLI SAYICI TANIMLAMA ( STL ) ..................................................................... 184.2 LADDER HIZLI SAYICI KOMUT ÖRNEKLERİ ..................................................................... 204.3 LADDER ZAMAN SAATİ KOMUT ÖRNEKLERİ ..................................................................... 21BÖLÜM 55.1 GERÇEK ZAMAN SAATİNİ OKU ..................................................................... 235.2 GERÇEK ZAMAN SAATİNİ AYARLA ..................................................................... 245.3 GERÇEK ZAMAN SAATİ ÖRNEKLERİ ..................................................................... 25

BÖLÜM 6İLETİŞİM6.1 İLETİŞİM KONFİGRASYONU ................................................................................................. 276.2 İNTERRUPT/İLETİŞİM ................................................................................................. 296.2.1 İNTERRUPT ALTPROGRAMI ................................................................................................. 306.2.2 İNTERRUPTTAN DÖNÜŞ ................................................................................................. 316.2.3 İLETİŞİM AĞINDAN OKU ................................................................................................. 326.2.4 İLETİŞİM AĞINA YAZ ................................................................................................. 326.2.5 İNTERRUPT OLGULARI ÖNCELİK TABLOSU..................................................................... 336.2.6 İNTERRUPT OLGULARI VERİ PAYLAŞIMI ..................................................................... 346.2.7 VERİ PAYLAŞIMI İÇİN PROGRAMLAMA TEKNİKLERİ ....................................... 346.3 LADDER INTERRUPT/İLETİŞİM ÖRNEKLERİ ..................................................................... 35

3

1. BÖLÜM : MATEMATİK/PID

1.1 TAM SAYI TOPLAMA (STL)

NOT: CPU 210 tarafından desteklenmez.

FORMAT:

+I IN1, IN2

OPERANDLAR:

IN1 (WORD): VW, T, C, IW, QW, MW, SMW, SW, AC, AIW, SABİT, *VD, *ACIN2 (WORD): VW, T, C, IW, QW, MW, SMW, SW, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 16-bit tam sayıyı (IN1, IN2), toplar ve sonucu 16 bit olarak IN2'ye yazar, yani: IN1 + IN2 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0+I AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.2 TAM SAYI ÇIKARMA (STL)


FORMAT:

-I IN1, IN2

OPERANDLAR:

IN1 (WORD): VW, T, C, IW, QW, MW, SMW, SW, AC, AIW, SABİT, *VD, *AC

IN2 (WORD): VW, T, C, IW, QW, MW, SMW, SW, AC, *VD, *AC

4

ADD_IEN

IN1

IN2 OUT

SUB_IEN

IN1

IN2 OUT

AÇIKLAMA:Bu komut, iki tane 16-bit tam sayıyı (IN1, IN2), çıkarır ve sonucu 16 bit

olarak IN2'ye yazar, yani: IN2 - IN1 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0-I AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.3 TAM SAYI ÇARPMA (STL)


OPERANDLAR:


OUT (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:

Bu komut, 16 bitlik bir tamsayıyla (IN1), 32 bitlik bir tam sayının (IN2) küçük wordüyle (ilk 16 bitiyle) çarpar ve 32 bitlik sonucu IN2'ye yazar. Yani, IN1 * IN2 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0+D AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.4 TAM SAYI BÖLME (STL)

NOT: CPU 210 tarafından desteklenmez.OPERANDLAR:

5

MULEN

IN1

IN2 OUT

DIVEN

IN1

IN2 OUT


OUT (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:Bu komut, 32 bitlik bir tam sayının (IN2) küçük wordünü (ilk 16 bitini)

16 bitlik bir tamsaya (IN1) böler, ve 32 bitlik sonucu IN2'ye, IN2'nin küçük word'ü bölümü, büyük word'ü kalanı içerecek şekilde yazar. Yani, IN2 / IN1 = IN2

ÖRNEK:


1.5 KAREKÖK ALMA (STL)

NOT: Sadece CPU 214, 215, ve 216 için

OPERANDLAR:

IN (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, SABİT, *VD, *ACOUT (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:

Bu komut, 32 bit gerçel sayının karekökünü alır ve sonucu OUT'a yazar. Yani,

ÖRNEK:

LD I4.0SQRT AC1, AC0MUL AC1, VD100

6

1.6 DOUBLE TAM SAYI TOPLAMA (STL)


OPERANDLAR:

IN1 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, HC, SABİT, *VD, *AC

IN2 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit tam sayıyı (IN1, IN2), toplar ve sonucu 32 bit olarak IN2'ye yazar, yani: IN1 + IN2 = IN2

ÖRNEK:


1.7 DOUBLE TAM SAYI ÇIKARMA (STL)


OPERANDLAR:

IN1 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, HC, SABİT, *VD,*AC

IN2 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

7

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit tam sayıyı (IN1, IN2), çıkarır ve sonucu 32 bit olarak IN2'ye yazar, yani: IN2 - IN1 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0-D AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.8 GERÇEL SAYI TOPLAMA (STL)


OPERANDLAR:

IN1 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, SABİT, *VD, *ACOUT (DWORD): VD, ID, QD, SMD, AC, MD, SD, *VD, *AC,

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit gerçel sayıyı (IN1, IN2), toplar ve sonucu 32 bit gerçel sayı olarak olarak IN2'ye yazar, yani: IN1 + IN2 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0+R AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

8

1.9 GERÇEL SAYI ÇIKARMA (STL)


OPERANDLAR:

IN1 (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, SABİT, *VD, *ACOUT (DWORD): VD, ID, QD, MD, SMD, SD, AC, *VD, *AC

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit gerçel sayıyı (IN1, IN2), çıkarır ve sonucu 32 bit gerçel sayı olarak IN2'ye yazar, yani: IN2 - IN1 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0-R AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.10 GERÇEL SAYI ÇARPMA (STL)


OPERANDLAR:


9

AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit gerçel sayıyı (IN1, IN2) çarpar ve sonucu 32 bit gerçel sayı olarak IN2'ye yazar, yani: IN1 * IN2 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0*R AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.11 GERÇEL SAYI BÖLME (STL)


OPERANDLAR:


AÇIKLAMA:

Bu komut, iki tane 32-bit gerçel sayıyı (IN1, IN2) böler ve sonucu 32 bit gerçel sayı olarak IN2'ye yazar, yani: IN1 / IN2 = IN2

ÖRNEK:

LD I4.0/R AC1, AC0MUL AC1, VD100DIV VW10, VD200

1.12 CPU HAFIZA TİPLERİ VE ARALIKLARISTEP 7-Micro/WIN, CPU'yla iletişim kurmayı gerektiren bir işlem

olduğu zaman CPU modelini belirler. Programınızı oluştururken, giriş/çıkış sayılarının ve hafızanın kullanılan CPU'ya uygun olduğundan emin olmalısınız.

10

Erişim tipi: Hafıza tipi CPU 212 Aralıklar

CPU 214 Aralıklar

CPU 215 Aralıklar

CPU 216 Aralıklar

Bit (Bayt.bit)

VIQM

SMTCS

0.0 - 1023.70.0 - 7.71.0 - 7.7

0.0 - 15.70.0 - 45.7

0 – 63 0 – 63 0.0 -7.7

2.0 - 4095.70.0 - 7.71.0 - 7.7

0.0 - 31.70.0 - 85.7

0 – 1270 – 127

0.0 - 15.7

2.0 - 5119.70.0 - 7.71.0 - 7.7

0.0 - 31.70.0 - 199.7

0 – 2550 – 255

0.0 - 31.7

2.0 - 5119.70.0 - 7.7

0.0 - 31.70.0 - 7.7

0.0 – 1990 – 2550 – 255

0.0 - 31.7

Bayt VBIBQBMB

SMBAC

Sabit SB

0 – 10230 – 70 – 7

0 – 150 – 450 - 30 - 7

0 – 40950 – 7

0 - 70 – 310 – 850 - 30 - 15

0 – 51190 – 70 – 7

0 – 310 – 1990 - 30 - 31

0 – 51190 – 7

0 - 70 – 31

0 – 1990 – 3

0 - 31

Word VWTC

IVVQVVMVV

SMVVAC

AIVVAQVV

Sabit SVV

0-10220-630-630-60-6

0-140-440-3

0-300-300-6

0-40940-1270-127

0-60-6

0-300-840-3

0-300-300-14

0-51180-2550-255

0-60-6

0-300-198

0-30-300-300-30

0-51180-2550-255

0-60-6

0-300-198

0-30-300-300-30

Double Word

VDIDQDMD

SMDACHC

Sabit SD

0-10200-40-4

0-120-420-3

00-4

0-40920-40-4

0-280-820-30-20-4

0-51160-40-4

0-280-196

0-30-2

0-28

0-51160-40-4

0-280-196

0-30-2

0-28

11

1.13 PID

1.13.1 PID Döngüsü Çalıştırma :

Not: sadece CPU 214, 215, 216 için Sembol:

Operandlar:

Table : VBLOOP: CPU 214: 0 – 3

CPU 215/216: 0 – 7Açıklama: Bu kutu belirtilen PID döngüsü ( loop) işlemini başlatır. PID Döngüsü Tanımlama Tablosu (TABLE)nda tanımlanan giriş ve konfigürasyon baz alınır.

1.14 Matematik / PID Örnekleri: Matematik/PID Örnekleri

Devre 1 İlk taramada, başlatma altprogramını çağır.

Devre 2 Ana program sonu.

Devre 3 Altprogramın başlangıcı.

12

Devre 4: SM0.0 varsa, 0.75 değeri (75%) VD104desaklanıyor (döngü istenen değeri). Döngü kazancı VD112de saklanıyor. Döngüörnekleme zamanı 0.1 saniye, VD116da saklanıyor. İntegral süresi 30 dk, VD120de saklanıyor. Türevsel terim (VD124) yok. Zaman kontrollu interrupt 0(SMB34) için zaman aralığı 100 ms. Bu interrupt, altprogram 0 ileilişkilendiriliyor. Interruptlara izin veriliyor.

13

Devre 5 Altprogramdan dönüş.

Devre 6 PID hesaplama interrupt altprogramı.

Devre 7 Proses değişkenini (PV) normalize edilmiş gerçel sayıya dönüştür. PV unipolar bir giriştir ve negatif olamaz. SM0.0 varsa, akümülatör sıfırlanır (AC0). Analog değer (AIW0) AC0da saklanır. DI_REAL 32 bitlik tam sayıyı gerçel sayıya dönüştürür. DIV_R değeri AC0da normalize eder. MOV_R sayıyı

14

tablodaki yerine (VD100) aktarır.

Devre 8 Otomatik konumuna alınca döngüyü çalıştır. I0.0 varsa, PID çalışsın (VB100).

Devre 9 Mn i ölçeklendirilmiş 16 bit tam sayıya dönüştür; Mn unipolar bir değerdir ve negatif olamaz. SM0.0 varsa, döngü çıkışı (VD108) ölçeklendirilir ve akümülatörde (AC0) saklanır. Gerçel sayı 32 bit tam sayıya dönüştürülür (TRUNC) ve 16 bitlik tam sayı olarak analog çıkışa yazılır (AQW0).

Devre 10 Interrupt altprogramından dönüş.

15

2.BÖLÜM : NETWORK

2.1 NETR/NETW KOMUTU

S7-200, bir iletişim ağındaki CPUlarla iletişimi sağlamak için, hem ladder da hem STL de İletişim Ağından Oku (NETR) ve İletişim Ağına Yaz (NETW) komutları sağlamaktadır. NETR komutu, uzak CPU’dan belirli bir sayıda veriyi okur, NETW ise yazar. NETR ve NETW komutları 7 baytlık bir veri tablosu tarafından kontrol edilir. Bu tablodaki bilgilerden biri okunacak/yazılacak verinin uzunluğudur (1 ila 16 bayt arasında). Bu da toplam data tablosunun 23 bayt olacağı anlamına gelir.

NETR/NETW yardımcı aracı, İletişim Ağı işlemlerini kolayca konfigüre etmenizi sağlar. Yardımcı araç size başlangıç seçeneklerini soracak, seçiminize uygun kodları oluşturacaktır. Yardımcı araç 24 ayrı iletişim ağı işlemini konfigüre etmenize izin verir ve bu işlemler arasındaki koordinasyonu sağlayacak kodu da oluşturur. Birinci ekrandan NETR/NETWi seçtikten sonra aşağıdaki bilgileri girmeniz istenecektir:

Ekran 2Kaç iletişim ağı işlemi konfigüre etmek istiyorsunuz?

Ekran 3

1. Hangi CPU portu iletişim için kullanılacak? PPI/Master modunu ayarlamak için bu gereklidir. Aşağıdaki açıklamaya bakınız.

2. İletişim ağı data tablolarını başlatmak için hangi altprogram kullanılsın?

Ekran 4Her iletişim ağı işlemi için aşağıdaki bilgileri girmeniz gereklidir:

1. Bu işlem NETR (oku) mu NETW (yaz) mı?

2. İletişim kurulacak CPUnun ağ adresi kaçtır?

3. Yerel CPUda veri tablosunun adresi nedir? Bu tablo, başlatma altprogramında sizin için tanımlanacak olan veri tablosudur.

4. Uzak CPUdaki veri alanının adresi kaçtır? Bu okunacak veya yazılacak verinin karşı CPUda bukunduğu yerdir.

16

5. Okunacak/yazılacak verinin uzunluğu kaç bayttır?

6. Veri düzenlemesini sağlamak için hangi altprogram kullanılacak? Detaylı olarak aşağıda açıklanmıştır.

Ekran 5Oluşturulan program kodu nereye yerleştirilecek?

Bütün bu soruları yanıtlandıktan ve Bitti butonunu tıkladıktan sonra yardımcı araç, program ve data kod bloklarını oluşturacaktır.Birden çok NETR/NETW işleminin koordinasyonu

Bir NETR veya NETW işlemi başlatıldıktan sonra, okunan veya yazılan veriler kullanılmadan önce işlemin tamamlanmasını beklemek gereklidir. Bu nedenle yardımcı araç, başka bir işlemi başlatmadan önce o anki işlemin bittiğinden emin olunmasını sağlayacak bir kod oluşturur. Bunu sağlamak için her ağ işlemi bir dizi SCR segmenti olarak kodlanmıştır. Bu kod, 3 SCR segmenti içerir: İcra, Bekleme, Hata.

1. İcra segmenti ağ işlemini başlatır ve Bekleme segmentine geçiş yapar.

2. Bekleme segmenti durum bitlerini kontrol eder. Eğer bitler işlemin hata olmadan bittiğini gösteriyorsa, bir sonraki ağ işlemine izin verilir. Eğer hata oluştuysa, Hata segmentine geçiş yapılır.

3. Hata segmenti (başlangıç ayarı gereği) bir sonraki işleme geçiş yapacaktır. Hatanın ele alınması konusu aşağıda incelenmiştir.

2.2 İletişim Ağı Veri Tablosunun Kullanımı

Yardımcı aracın oluşturduğu program kodu, çakışan ağ işlemlerine karşı koruma sağlar ve programınızın okunan veriyi doğru zamanda okuyup/yazması için bir yol oluşturur. Oluşturulan kod herbir ağ işlemi için bir altprogram içerir. Bu altprogramın amacı işlemin NETR veya NETW olmasına göre farklılaşır.NETRde, veri kullanımı altprogramı, okuma işleminin hatasız olarak sonuçlandığı her defada çağrılacaktır. Bu altprograma, veriyi tablodan dışarı taşımak veya programınıza uygun olarak kullanmak için gereken kodu siz yazacaksınız.NETWda, veri kullanımı altprogramı, işlem başlamadan önce çağrılacaktır. Bu altprograma, veriyi tabloya taşımak için gerekli kodu siz yazacaksınız.

17

Her veri kullanımı altprogramı, programın ilk taramasında da çağrılacak, böylece veri tabloları herhangi bir iletişim ağı işlemi başlamadan önce düzenlenmiş olacaktır.

2.3 Hataların Ele Alınması:

Hem NETR, hem de NETW komutu eğer işlem başarıyla sonuçlanmadıysa bir hata biti set eder ve hata kodu belirtir. Yardımcı araç, her işlem sonunda hataları kontrol edecek bir kod oluşturmaktadır. Eğer hata varsa, o işlem için Hata SCR segmenti başlatılacaktır. Bu segmente kod yazarak hata sonucunda yapılacakları programlayabilirsiniz. Yardımcı araç, hata oluştuktan sonra diğer ağ işlemine geçmek üzere kod oluşturur, ancak bunu değiştirmeniz mümkündür. Hatalı işlemi tekrarlatacak, bütün ağ işlemlerini durduracak veya veri tablosunu tekrar başlatacak şekilde program değişikliği yapabilirsiniz.

PPI/Master Modu

NETR ve NETW komutları ile iletişim sağlamak için, CPU iletişim portunun PPI/Master modu olarak ayarlanmış olması gereklidir. Yardımcı araç, bu kodu da sizin için oluşturmaktadır.PPI Master modu, programın ilk taramasında çağrılan bir altprogramda ayarlanmaktadır. İkinci taramaya kadar bir iletişim işlemine izin verilmemektedir.

3. BÖLÜM : ÖZEL HAFIZA BİTLERİ

Özel hafıza bitleri, CPU ile programınız arasında iletişim sağlayarak çeşitli kontrol fonksiyonlarını gerçekleştirmenizi sağlar. Her ne kadar bunlar özel hafıza 'bitleri' olarak adlandırılsa da bit, bayt, word ve double word erişimi mümkündür. Yani kullanım açısında M bitlerinden farkı yoktur.

Salt oku bitler programınızın çeşitli alanları için bilgi sağlar. Oku /yaz bitleri freeport modu, iletişim gibi bazı fonksiyonları çalıştırmanızı sağlar.

4. BÖLÜM : HIZLI SAYICI

4.1 Hızlı Sayıcı Tanımlama (STL)

Not: CPU 210 tarafından desteklenmez.

18

Format:

HDEF HSC, MOD

Operandlar:

HSC (byte) : CPU 212: 0CPU 214/215/216: 0-2MODE (byte): CPU 212: 0CPU 214/215/216: 0 (HSC0); 0-11 (HSC1-2)

Açıklama:

Bu komut, ilgili Hızlı Sayıcı (HSC) değişik çalışma konumlarından (MODE) birine göre tanımlanmasını sağlar. Her Hızlı Sayıcı için sadece bir tanımlama kutusu kullanılabilir.

Temelde dört değişik çalışma konumu vardır.

§ Tek faz (tek sayma girişi) yukarı/aşağı sayıcı, dahili yön kontrollu

§ Tek faz (tek sayma girişi) yukarı/aşağı sayıcı, harici yön kontrollu

§ Iki faz yukarı/aşağı sayıcı, ayrı ayrı yukarı say aşağı say girişleri ile

§ A/B sinyalli enkoder sayıcısı

HSC0 hariç diğer hızlı sayıcılar reset ve start girişleri ile, reset ve start girişleri olmadan veya reset girişi ile, fakat start girişi olmadan kullanılabilir.

Reset girişi aktive edilirse, o anki sayma değeri sıfırlanır ve reset kaldırılmadan tekrar saymaya başlamaz. Start kaldırıldığında ise sayma durur, fakat sayıcı sıfırlanmaz. Eğer start yokken reset aktive edilirse, reset ihmal edilir. Reset varken start aktive edilirse, sıfırlama gerçekleştirilir.

19

4.2 Ladder Hızlı Sayıcı Komut Örnekleri

Devre 1 İlk taramada sayıcıya izin verilir. Başlangıç sayma yönü yukarıdır. Start ve reset girişleri aktif yüksek, sayma modu 4x olarak ayarlanır.

Devre 2 I0.2 geldiğinde, HSC1 anlık değeri silinir ve ayar değeri 50 yapılır.

20

Devre 3 I0.1 geldiğinde, darbe dizisi çıkışı kontrol baytı ayarlanır ve PTO işlemi başlatılır: çevrim süresi 500ms, darbe sayısı 4, PLS 0 --> Q0.0.


4.3 Ladder Zaman Rölesi/Sayıcı Örnekleri

Devre 1 I0.0 sürekli varsa zaman rölesi sayar. 3 sn (30 X 100ms) sonra T37 biti ON olur.

21

Devre 2 T37 varsa Q0.0 ON olsun.

Devre 3 SM0.5 (1 snlik flaşör, 0.5 sn. ON ve 0.5 sn. OFF) var olduğu sürece, zaman rölesi sayar. 6 sn (30x100x2 msn) sonra T5 biti ON olacaktır.

Devre 4 T5 ON olursa Q0.1 de ON olsun.

Devre 5 SM0.5 (1 snlik flaşör) ile sayıcı sayacak ve C0 biti 10 sayma sonunda (yani 10 sn sonra) 1 olacaktır. I0.0 sayıcıyı sıfırlar. Bu örnekten de görüleceği gibi zaman röleleri ve sayıcılar birbirlerine çok benzer.

Devre 6 C0 ON olduğunda Q0.2 da ON olsun.


22

5. BÖLÜM : GERÇEK ZAMAN SAATİ

5.1 Gerçek Zaman Saatini Oku (STL)

Not:Sadece CPU 214, 215, ve 216 için

Format:

TODR T

Operandlar:

T (byte): VB, IB, QB, MB, SMB, SB, *VD, *AC

Açıklama:

Bu komu, gerçek zaman saatinden o anki saat ve tarihi okur. 8 baytlık okuma değeri T ile tanımlanan adresle başlayan hafıza bölgesine yazılır.Tarih ve zaman değerleri BCD formatındadır (Sadece Heksadesimal 0-9 rakamları kullanarak 4 bit).

Yıl/Ay yyaa yy - 0 ila 99 aa - 1 ila 12Gün/Saat ggss gg - 1 ila 31 ss - 0 ila 23Dakika/Saniye ddnn dd - 0 ila 59 nn - 0 ila 59Haftanın Günü 000g g - 1 ila 7 1 = Pazarg - 0 Haftanın günü 0 olarak kalır

Örnek: VB400den başlayan 8 baytlık hafıza alanı

READ RTC (Saat Okuma)

23

VBD00 95 Yıl

VBD01 03 Ay

VBD02 24 Gün

VBD03 08 Saat

VBD04 00 Dakika

VBD05 00 Saniye

VBD06 00

VBD07 06 Haftanın Günü

5.2 Gerçek Zaman Saatini Ayarla

Not:Sadece CPU 214, 215, ve 216 için

Operandlar:

T (byte): VB, IB, QB, MB, SMB, SB, *VD, *AC

Açıklama:Bu kutu, 8 baytlık bir hafıza bölgesindeki (T) tarih ve saat bilgilerini

CPU'daki saate yazar. Bilgiler BCD formatında ve komut işletilmeden önce belirtilen hafıza alanına yazılmış olmalıdır.

Yıl/Ay yyaa yy - 0 ila 99 aa - 1 ila 12Gün/Saat ggss gg - 1 ila 31 ss - 0 ila 23Dakika/Saniye ddnn dd - 0 ila 59 nn - 0 ila 59Haftanın Günü 000g g - 1 ila 7 1 = Pazar

24

24-Mar-028.00.00Cuma

g - 0 Haftanın günü 0 olarak kalır

Örnek: VB400den başlayan 8 baytlık hafıza alanı

READ RTC (Saat Okuma)

VBD00 95 Yıl

VBD01 03 Ay

VBD02 24 Gün

VBD03 08 Saat

VBD04 00 Dakika

VBD05 00 Saniye

VBD06 00

VBD07 06 Haftanın Günü

Uzun süreli elektrik kesintileri:Uzun süreli elektrik kesintilerinden ya da hafıza silindikten sonra saat,

aşağıdaki değerlere döner:

Gün: 01-Ocak-90Saat: 00:00:00Haftanın Günü Pazar

Saat yeniden ayarlanıncaya kadar bu değerde durur ve çalışmaz.

5.3 Gerçek Zaman Saati Örnekleri

Devre 1 I0.0 varsa, saat okunur ve VB400den başlayan alana yazılır.

25

24-Mar-028.00.00Cuma

Devre 2 I0.1 varsa, yıl değeri (bu örnekte 95) AC0a taşınır.

Devre 3 I0.2 varsa, AC0daki yıl değeri 1 arttırılır.

Devre 4 I0.3 varsa, yeni değer (96) VB400e yazılır.

Devre 5 I0.4 varsa, yeni değer saate aktarılır.


26

6. BÖLÜM : İLETİŞİM

6.1 İletişim Konfigrasyonu

STEP 7-Micro/WIN ve S7-200 CPU iletişim konfigürasyonu, kullanılan donanım ve yazılım kombinasyonuna göre değişir. Aşağıdaki tablo, STEP 7-Micro/WIN 2.1 tarafından desteklenen donanım/yazılım kombinasyonlarını özetlemektedir:

CPU Tipi Micro/WIN kurulumu

Desteklenen donanım

Desteklenen hız

İşletim sistemi

Ağ protokolü

CPU212CPU214CPU216CPU 215 port 0

Microw

in16

PC/PPI kablosu,MPI ISA kartı

9.6 KB veya19.2 KB

Window

s 3.1W

indows 95

PPI,PPI multimaster

CPU 215 port 1(DP portu)

Microw

in32PC/PPI kablosu,MPI ISA kartı MPI ISA on board CP5411, CP5511, CP5611

9.6 KB veya19.2 KB

Window

s 95 W

indows N

T

4.0 PPI,PPI multimaster

Microw

in16

Desteklenmez Desteklenmez Window

s 3.1W

indows 95

Window

s NT

4.0 Desteklenmez

Microw

in32

MPI ISA kartı MPI ISA on board CP5411, CP5511, CP5611

9.6 KB veya12 MB

Window

s 95W

indows N

T

4.0 MPI

Birden çok CPUdan oluşan bir iletişim ağı kuruyorsanız, öncelikle her bir CPUyla direkt bağlantı kurmalısınız. Önce her CPUya ayrı bir adres vermek

27

üzere basit direk bağlantı kurun. Eğer aynı adresi taşıyan birden çok CPU varsa ağ doğru çalışmayacaktır. S7-200 Programmable Controller System Manual (S7-200 Programlanabilir Otomasyon Cihazı Kullanma Kılavuzu) nda yer alan aşağıdaki bölümler size daha detaylı bilgi sağlayacaktır.

· Bölüm 3: Installing and using the Micro/WIN Software

· Bölüm 4: Network Communications and the S7-200 CPU

İşletim sisteminize bağlı olarak iletişim ayarlarını aşağıdaki noktalardan yapabilirsiniz:

· Windows 3.1 ile- Sadece STEP-7 Micro/WIN yoluyla· Windows 95 veya Windows NT 4.0 ile- Kurulumun son aşamasında- Windows kontrol panelinde yer alan PG/PC interface ikonuyla - STEP-7 Micro/WIN yoluylaSTEP7-Micro/WIN Yoluyla İletişim Ayarlarını Yapmak STEP-7 Micro/WIN içersinde bir iletişim diyalog kutusu yer almaktadır. Bu kutuya aşağıdaki şekillerde ulaşabilirsiniz:

· Kurulum > İletişim menüsünü seçerek

· Yeni bir proje oluştururken çıkan CPU Tipi diyalog kutusunda İletişimi seçerek

· Açılmış bir projeyle çalışırken, CPU > Tip menusunden İletişim butonunu tıklayarak.

Not :STEP 7-Micro/WIN ve STEP 7 yazılımları, modülleri (Windows

sürücüleri) yüklemek, ayarlamak veya kaldırmak için aynı arayüzeyi kullanır. İletişim diyalog kutusu yüklü sürücüyü gösterirken aslında gerçek yükleme ve ayarlamaları yapan Setting the PG/PC Interface diyalog kutusudur. İletişim diyalog kutusunda "PG/PC Arayüzey" butonunu tıklayarak buna ulaşabilirsiniz. "Setting the PG/PC Interface" diyalog kutusu görüntülendiğinde F1 tuşuna basarak ya da yardım butonunu tıklayarak yardım alabilirsiniz.

STEP 7-Micro/WIN 16, Micro/WIN 32 - STEP 7 işlevlerinden sadece bir kısmını kullanabilir. Eğer herhangi bir imkan mümkün değilse, ilgili diyalog kutusunda gri olarak görülecektir.

28

6.2İNTERRUPT/İLETİŞİM

Interrupt İlişkilendir

Sembol:

Operandlar:

INT (bayt): CPU 212: 0-31CPU 214/215/216: 0-127

EVENT (bayt): CPU 212: 0, 1, 8-10, 12CPU 214: 0-20CPU 215: 0-23CPU 216: 0-26

Açıklama:

Bu kutu, bir interrupt olgusunu (EVENT) bir interrupt altprogramıyla (INT) ilişkilendirir ve interrupt olgusuna izin verir.Interruptlar öncelik grubuna göre CPU tarafından “ilk gelen ilk hizmet alır” prensibiyle işlenir. Bir anda sadece bir interrupt aktif olabilir. Bir interrupt çalışırken başka biri oluşursa (önceliği olsa bile) sonraki sıraya alınır (kaybolmaz).

Eğer sistemin taşıyacağından daha fazla sayıda interrupt oluşursa, interrupt görevi taşma özel hafıza biti set edilir. Görev alanı boşalınca ve program akış kontrolu ana programa dönünce bu bit resetlenir.

Bir taşma oluşmadan, görev için aşağıdaki sayıda interrupt bekleyebilir.

Interrupt Tipi CPU 212 CPU 214 CPU 215 CPU 216İletişim 4 4 4 8Giriş/Çıkış 4 16 16 16Zaman kontrollu 2 4 8 8

29

ATCHEN

INT

EVEN

Interrupt İlişkisini Kaldır

Sembol:

Operandlar:

EVENT (bayt): CPU 212: 0, 1, 8-10, 12CPU 214: 0-20CPU 215: 0-23CPU 216: 0-26

Açıklama:

Bu kutu, bir interrupt olgusunun (EVENT) bütün interrupt altprogramlarıyla ilişkisini keser ve interrupt olgusunu engeller.

6.2.1 Interrupt Altprogramı

Sembol:

Operandlar:

n (word): CPU 212: 0-31CPU 214/215/216: 0-127

Açıklama:

Interrupt altprogramı (n) başlangıcını gösterir.

30

DTCHEN

EVEN

INT

n

Interruptlara İzin Ver

Sembol:

Bu bobin, ilişkilendirilmiş bütün interrupt olgularının işlenmesine izin verir.

Interrupt İznini Kaldır

Sembol:

Açıklama:

Bütün interruptların işlenmesini engeller.

6.2.2 Interrupttan Dönüş

Sembol:

Açıklama:

Koşullu dön bobini, öncesindeki mantık 1 ise interrupt altprogramını sona erdirir. (CPU 210 tarafından desteklenmez.)Koşulsuz geri dön bobini her interrupt programının son devresi olarak bulunmalıdır.

31

ENI

RETI

RETI

Koşullu Geri Dön

Koşulsuz Geri Dön

DENI

6.2.3 İletişim Ağından Oku

Sembol:

Açıklama:

Bu kutu, tablodaki açıklamalara göre, belirli bir port'u (PORT) kullanarak bir iletişim ağındaki cihazdan bilgi okur.

NETR kutusuyla okunabilecek, NETW ile yazılabilecek veri 16 bayttır.Bir seferde toplam en fazla 8 NETR ve NETW kutusu çalıştırılabilir. Örneğin, 2

NETR ve 6 NETW ya da 4 NETR ve 4 NETW gibi.

6.2.4 İletişim Ağına Yaz

Sembol:

Açıklama:Bu kutu, tablodaki açıklamalara göre, belirli bir port'u (PORT) kullanarak

bir iletişim ağındaki cihaza veri aktarır.NETR komutuyla okunabilecek, NETW ile yazılabilecek veri 16 bayttır.Bir seferde toplam en fazla 8 NETR ve NETW komutu çalıştırılabilir. Örneğin, 2

NETR ve 6 NETW ya da 4 NETR ve 4 NETW gibi.

Sembol:

Açıklama:

32

NETR

EN

TABLO

PORT

NETWEN

TABLO

PORT

XMTEN

TABLO

PORT

Bu kutu tablodaki (TABLE) verileri tanımlanan PORT'u kullanarak gönderir. Tablonun ilk girdisi gönderilecek veri uzunluğunu içermelidir.

2

33

6.2.5 Interrupt Olguları Öncelik Tablosu

Olgu Öncelik GruptakiDestekleyen CPU

No Interrupt Açıklaması Grubu Önceliği 212 214 215 2168 Port 0: karakter alımı İletişim 0 E E E E9 Port 0: Iletildi (XMT) (En 0* E E E E23 Port 0: mesaj alındı (RCV) yüksek) 0* E E24 Port 1: mesaj alındı (RCV) 1 E25 Port 1: karakter alımı 1* E26 Port 1: iletildi (XMT) 1* E0 Yükselen kenar, I0.0** Dijital 0 E E E E2 Yükselen kenar, I0.1 (Orta) 1 E E E4 Yükselen kenar, I0.2 2 E E E6 Yükselen kenar, I0.3 3 E E E1 Düşen kenar, I0.0** 4 E E E E3 Düşen kenar, I0.1 5 E E E5 Düşen kenar, I0.2 6 E E E7 Düşen kenar, I0.3 7 E E E12 HSC0 Sayma=Ayar ** 0 E E E E13 HSC1 Sayma=Ayar 8 E E E14 HSC1 yön değişti 9 E E E15 HSC1 harici reset 10 E E E16 HSC2 Sayma=Ayar 11 E E E17 HSC2 yön değişti 13 E E E19 PLS0 darbe sayısı 14 E E E20 PLS1 darbe sayısı 15 E E E10 Zaman kontrollu interrupt 0 Zaman 0 E E E E11 Zaman kontrollu interrupt 1 Kontrollu 1 E E E21 Zaman rölesi T32 anlık değer=ayar değeri(endüşük) 2 E E22 Zaman rölesi T96 anlık

değer=ayar değeri 3 E E* İletişim çift yönlü (half-duplex) olduğundan, hem iletme hem alma aynı önceliğe sahiptir.

**Eğer olgu 12 (HSC0 sayma değeri=ayar değeri) bir interruptla ilişkilendirilmişse, olgu 1 ve olgu 0 kullanılamaz. Tersi de doğrudur.

Interruptlar için yukarda belirtilen öncelikler geçerli olmakla beraber ilk gelenin işlemi bitmedikçe diğerine geçilmez. Yani aynı anda sadece bir interrupt olgusu gerçeklenir. Örneğin, zaman kontrollu bir interrupt çalışıyorsa, sona ermeden iletişim ya da dijital interruptlar işlenmez, ama kaybolmaz da; sırada bekletilir.

6.2.6 Interrupt Olgularında Veri Paylaşımı

Interrupt olguları kullanıcı ana programıyla senkron olmadığından, programın çalışmasının herhangi bir aşamasında gerçekleşebilir. Ana programla interrupt altprogramının aynı veriyi paylaştığı durumlarda, veri paylaşımının yaratabileceği problemlerden sakınmak için dikkatli bir programlama yapmak gerekir.

Veri paylaşımında ortaya çıkabilecek problemler daha çok tamamlanmamış bir program akışı sırasında gelecek interrupt olgusunun geçersiz (henüz olması gereken değere ulaşmamış) bir veriyi kullanması ya da interrupt altprogramının ana program tarafından kullanılacak bir veriyi zamansız olarak değiştirmesi şeklinde görülebilir (çünkü interrupt geldiği zaman ana programın hangi aşamada olduğuna bakılmaksızın ilgili altprograma sıçrama yapılır).

Yukarda anlatılan durumlar programınızı STL veya Ladder olarak yazdığınızda ortaya çıkabilir. Ladder programlamada ise, başka bir konuya daha dikkat edilmelidir. Ladder komutlarının bir çoğu, bir dizi STL komutu oluşturur. Ladder komutu ana programda ise ve paylaşılan bir veri alanı üzerinde işlem yapıyorsa, tam bu sırada oluşacak interrupt sözü edilen bölgedeki değerleri değiştirebilir ve sonuçta ladder komutu yanlış sonuç verebilir.

6.2.7 Veri Paylaşımı İçin Programlama Teknikleri

Burada anlatılan programlama teknikleri ana programla interrupt altprogramları arasında veri paylaşımı olduğu durumlarda karşılaşılabilecek problemleri giderecektir. Bu yöntemler, paylaşılan verilere erişimi kısıtlama ya da paylaşılan verinin işlendiği sırada olabilecek interruptlara izin vermeme prensibine dayanmaktadır. Uygun teknik, paylaşılan verinin büyüklüğüne (basit elemanlar, örneğin bayt, word gibi; ya da karmaşık elemanlar, örneğin bir tablo ya da birbiriyle ilişkili 2 ayrı word) ve kullanılan programlama yöntemine bağlıdır.

Paylaşılan veri tek bir bayt, word ya da double word ise ve program komut listesinde yazılmışsa, ara değerlerin paylaşılan veri içersinde yer almadığından emin olunuz. Paylaşılan veri, ana programda sadece nihai sonuç olarak yazılmalıdır. Örneğin, bir motorun hızını hızlı sayıcı üzerinden ölçtüğümüzü ve motorun sürdüğü konveyörün hızıyla ilgilendiğimizi düşünelim. Motorun hızından konveyörün hızına ulaşmak için redüksiyon oranını göz önüne alarak bir çarpma/bölme işlemi yapmamız gerekir. Işte bu örnekte paylaşılan veri motor hızı değil, konveyör hızı olmalıdır.

34

Paylaşılan veri tek bir bayt, word yada double word ise ve program ladder olarak yazılmışsa, paylaşılan veri alanına erişim (yani yazma) taşı (MOVE) komutuyla yapılmalıdır. Eğer ana program interrupt altprogramı tarafından oluşturulan bir veriyi kullanacaksa, Taşı komutuyla veriyi paylaşılmayan bir veri alanına ya da akümülatöre iletip komutlarınızda bu hafıza alanını kullanın.Paylaşılan verinin büyüklüğü, ve programın yazılış şekli (ladder ya da komut listesi) ne olursa olsun, eğer ana program interrupt altprogramı tarafından oluşturulan bir veriyi ya da verileri kullanıyorsa, önce veriyi paylaşılmayan bir alana ya da akümülatöre yükleyin, ana programda işlemlerinizi yapın, en sonunda paylaşılan veri alanına taşıyın.

Son olarak, eğer paylaşılan veriler birbiriyle ilgili değerlerse, interruptlara izin ver/kaldır (DISI, ENI) komutlarının kullanımı gerekebilir. Yukardaki örnekte hem motor hızı, hem de konveyör hızıyla ilgilendiğimizi düşünelim. Hesaplamadan önce DISI komutunu kullanın, bitince ENI ile interruptlara izin verin. Aksi taktirde tam hesaplama sırasında gelecek bir interrupt, yeni motor hızıyla eski konveyör hızının kullanılması gibi çelişkili bir duruma yol açabilir.

6.3 Ladder Interrupt/İletişim Örnekleri

Devre 1 İlk taramada, iletilecek veriye bir pointer oluştur. Freeport modu, 9600 baud, parite yok, 8 bit/karakteri seç. SMB30 freeport kontrol baytıdır.

Devre 2 I0.0 ve SM4.5 varsa, VD100 tarafından gösterilen bufferdaki mesaj iletilir. SM4.5 iletim yokken vardır.

35

Devre 3 Alım interrupt olgusu 8i interrupt altprogramı 0 ile ilişkilendir ve interrupta izin ver.


Devre 5 Interrupt altprogramı 0.

Devre 6 SMB2de alınan karaktere bak. Bu bir "A" mı? Eğer öyle ise Q0.1i set et.

Devre 7 Altprogramdan ana programa dönüş.

36

İleri seviye plc komutlar

Documents