İLEM İHTİSAS PROGRAMI

BAHAR 2012

Son Başvuru Tarihi8 Şubat 2012

Uzunca bir süreden beri Türkiye’de sahih bir ilim ve düşünce geleneği nin tesis edilemediğine şahit olmak tayız. Yaşa nan bu buhranın sebebi medeniyetin köklerinden yaşanan ko-puştur.

İlmi geleneğimizi sürdüren ilim adamlarının yetişmesine ze-min oluşturarak insanlığın sorunlarına çözüm üreten ilmi ça-lışmalar yapmak gayesiyle çalışmalarına yön veren İlmi Etüd-ler Derneği (İLEM) 2002 yılında kurul muştur. Hem çağın ru-hunu hem de kendi medeniyetinin esaslarını kav rayacak di-rayet ve feraset sahibi ilim adamının yetişmesi için İLEM bün-yesindeki çalışmalar çok yönlü ve mukayeseli bir yaklaşımla yapılandırılmıştır.

Bu kitapçıkta 2012 Bahar İhtisas Programı’nın detayları yer almaktadır. Programdaki derslere ve okuma gruplarına tüm araştırmacı ve ilim adamlarını beklemekteyiz.

İLMİ ETÜDLER DERNEĞİ

İlmi geleneğimizi sürdüren ilim adamlarının yetişmesi-ne zemin oluşturarak insanlığın sorunlarına çözüm üre-ten ilmi çalışmalar yapmak gayesiyle 10 yıldır ilmi çalış-malar yapan İLEM’de ihtisas çalışmaları dersler, okuma grupları, atölyeler ve eğitimlerle genişliyor.

2012 Bahar döneminden itibaren başlayacak olan ihti-sas programı ile katılımcıların alanlarındaki ilmî birikim ve tecrübelerini olgunlaştırmaları hedeflemektedir. Bu çerçevede 2012 Bahar İhtisas programında dokuz semi-ner, dokuz okuma grubu yer almaktadır.

İhtisas seminerlerinde çeşitli alanlarda ilmi konular ele alınacaktır. Bu alanlarda çalışmalar yapan kişilerin de-vam edeceği bu seminerlerde eleştirel bir bakışın ve bi-rikimin oluşturulması hedeflenmektedir. Alanında uz-man isimlerin yürüteceği okuma gruplarında ise klasik isimler ve eserler çerçevesinde temel bir ilmi birikimin oluşturulması amaçlanmaktadır.

Diğer taraftan programda sunumlar ve eğitimler de bu-lunmaktadır. Özgün ve nitelikli eserlerin akademik do-laşıma sokulmasına katkıda bulunmak, araştırmacı-nın edindiği tecrübe ve bilgiyi paylaşmak ve tartışmak amacıyla sunumlar düzenlemektedir.

2012 Bahar döneminden itibaren çalışmalarına yeni formatıyla devam edecek olan ihtisas programına lisan-süstü düzeydeki öğrencilerin katılımı beklenmektedir.

İLEM İHTİSAS PROGRAMI

Bu ihtisas dersi/semineri; İslam Siyaset Düşüncesinin kaynaklarından hare-ketle Müslüman filozof ve düşünürlerin inşa ettikleri teori ve modelleri de-ğerlendirerek günümüz yönetim anlayışlarıyla karşılaştırmak suretiyle yeni-den okuma ve anlamayı hedeflemektedir.

Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya Lisans, yüksek lisans ve doktora derece-

lerini Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden alan Prof. Dr. Bayram

Ali Çetinkaya sırasıyla “Şemsettin Günaltay ve Fikriyatı” ve “İsmail Hak-

kı İzmirli ve Felsefe” başlıklı tezleri bitirmiştir. 1997 yılında öğretim gö-

revlisi olarak Cumhuriyet Üniversitesi’nde başladığı akademik serüveni,

Cumhuriyet Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi deneyimlerin-

den sonra bugün hala İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde İslam

Felsefesi ABD Başkanı olarak devam etmektedir. Yayınlanan bazı eserleri,

İzmirli İsmail Hakkı Hayatı, Eserleri, Görüşleri, Türkiye’nin Modernleş-

me Sürecinde Şemseddin Günaltay, İhvân-ı Safâ’nın Dinî ve İdeolojik Söy-

lemi, Şems-Mevlânâ Dostluğu Benlik Duvarından Kerpiç Koparmak, Sayı-

ların Gizemi ve Tasavvufun Dinamikleri –İhvân-ı Safâ Modeli-, İlkçağ Fel-

sefesi Tarihi’dir.

Katılım Şartları: Derste okunacak kitap ve makalelerin önceden okunup gelinmesi ve aktif katılım olması. Devam konusunda hassas ve istikrarlı olunması. Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

8 Hafta / 1 Mart – 15 Mayıs / Perşembe, 18:00 – 19:30

Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya

Doç. Dr. Recep Alpyağıl6 Hafta / 11 Şubat – 17 Mart / Cumartesi, 14:30-16:00

Türkiye’deki felsefe faaliyetlerine gelen-ek meselesi etrafında bir yaklaşım ge-tirmek. Türkiye’de uzun zamandır neden bir filozof çıkmadığı, neden felsefi bir gelenek bulunmadığı sorusu zaman zaman sorulagelmiştir. Bu soruya ce-vap vermek öncelikle geçmişle yüzleşmeyi, geçmişin felsefi birikimini orta-ya koymayı gerektirir. Bu dersin amacı geçmişin birikimiyle tanışmak ve yüz-leşmektir.

Doç. Dr. Recep Alpyağıl İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesinde öğ-retim üyesidir. Yayımlanan bazı kitap çalışmaları, Gelen-Eksel ve Çağ-daş Metinlerle Din Felsefesine Dair Okumalar I, Türkiye’de Bir Felsefe Gelen-ek-i Kurmaya Çalışmak -Feylesof Simalardan Seçme Metinler I-II, Türkiye’de Otantik Felsefe Yapabilmenin İmkanı ve Din Felsefesi, Anlama Yolunda Felsefi Denemeler I-II, Derrida’dan Caputo’ya Dekonstrüksiyon ve Din’dir.

Katılım Şartları: Ders kapsamındaki okumaları yapıp, aktif bir biçimde katılmak. Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

Akıl; İslamî ilimlerin ve İslâm düşüncesinin her sahasını ilgilendiren en temel kavramlardan birisidir. İnsanın hem anlayıp idrak etmesinin, hem de eyleme-sinin temel ilkesi olarak akıl etrafında farklı perspektiflerden zengin bir biriki-min oluşturulmuş olması tabiidir. Akıl bir yandan insanı diğer canlılardan ayır-ması ve onu ilâhî hitaba ve şer’î mükellefiyetlere ehil kılması yönüyle dinî ilim-lerin üzerinde önemle durduğu bir kavram olmuş, diğer yandan İslâm önce-si düşünce geleneklerinde ve bu meyanda antik Yunan düşüncesinde yoğun bir tefekkürün konusu olmuş ve bu birikim İslâm düşüncesini çeşitli yönleriy-le etkilemiştir. Aklın İslâm ilim ve düşünce geleneklerinde farklı disiplinler ve ekoller arasında karşılaştırmalı bir şekilde incelenmesi bu seminerin amacı-nı oluşturmaktadır.

Dr. A. Cüneyt Köksal 1976’da Ankara’da doğdu. 1999’da Marmara Üni-versitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Hanefî Usûlcülerinin Elfaz Taksimindeki Metodları isimli yüksek lisans tezini 2001’de, Usûlü’l-Fıkh’ın Mahiyeti ve Gayesi isimli doktora tezini 2007’de tamamladı. Çeşitli ya-yınevlerinde editörlük ve genel yayın yönetmenliği yaptı. Halen İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı bünyesinde akademik ve idarî çalışmalarını sür-düren A. Cüneyd Köksal’ın müellif, mütercim ve yayına hazırlayan sıfat-larıyla neşrettiği bazı eserleri yanında çeşitli dergilerde yayımlanmış ya-zıları ve akademik makaleleri bulunmaktadır. Bazı eserleri, Meşrutiyetten Cumhuriyete Makaleler, Osmanlı Şiiri Tarihine Giriş, Mustafa Âsım Kök-sal: Hayatı ve Hatıraları, Fıkıh usulünün Mahiyeti ve Gayesi’dir.

Katılım Şartları: İslam düşüncesi konularında okumalar yapmış olmak. Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

6 Hafta / 16 Şubat – 22 Mart / Perşembe, 18:00-19:30

Dr. A. Cüneyt Köksal

Doç. Dr. Teyfur Erdoğdu10 Hafta / 17 Şubat-20 Nisan / Cuma, 18:00–20:00

Katılım Şartları: İngilizce, Almanca veya Fransızcadan en az birini biliyor olmak.Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

Tarih yönteminde dünya üzerinde vaki olan yeni tartışmaları yakalamak, an-lamak ve açıklamak.

Doç. Dr. Teyfur Erdoğdu Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık ve İstanbul

Üniversitesi Kamu Yönetimi’nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi’nde Si-

yaset Bilimi yüksek lisansı ve Hacettepe Üniversitesi’nde Tarih doktora-

sı yaptı. 1993–1999 arası Mülkiye’de (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgi-

ler Fakültesi) öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1999-2000 yıllarında Alman

devlet bursu ile 2 sene Otto-Friedrich Bamberg Üniversitesi’nde (Almanya);

2001 Hazel E. Heughan bursu ile 1 sene Edinburgh Üniversitesi’nde (İskoç-

ya) ve 2000–2006 yıllarında Aix-Marseille I Üniversitesi’nde (Fransa) mi-

safir olarak akademik ve bilimsel faaliyetlerde bulundu. 2006 yılından bu

yana Yıldız Teknik Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nde öğ-

retim üyesi olarak çalışmaktadır. Fransızca’dan çevirdiği 5 çizgi romanı

Yapı Kredi Yayımlarından yayımlandı. Türk devlet yapısı, devlet-toplum

ve birey ilişkileri, tarihyazıcılığı, mimarlık ve estetiğe yönelik monografik,

etimolojik, alfabetik ve kavramsal çalışmalar yaptı. Tarih ve siyaset bilimi-

ne dair birçok bilimsel ve popüler çalışması muhtelif yerlerde yayımlandı.

Katılım Şartları: Osmanlıca ve İngilizce okuma becerisi tercih sebebidir. Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

Osmanlı toplumunda kitap, yazı ve okumayla kurulan ilişkinin irdeleneceği bu çalışmada okuma ve yazma pratiklerinin entelektüel boyutunun yanı sıra maddi boyutu da ele alınacaktır. Kağıt, kalem, mürekkep gibi yazmayla ilgi-li temel maddi unsurlarla birlikte meclis gibi metinlerin okunduğu alanlar da incelenecektir. Dolayısıyla çalışmada metinlerin üretilme ve tüketilme koşul-ları ve koşulların Osmanlı zihniyetinden hem etkilenen yönleri hem de söz konusu zihniyeti etkileme biçimleri ortaya konmaya çalışılacaktır.

Yrd. Doç. Dr. Berat Açıl lisans, yüksek lisans ve doktora çalışmalarını

Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde tamamlayan Yrd.

Doç. Dr. Berat Açıl, 2010 yılında doktora tezini savunarak doktor unvanı-

nı aldı. 2003-2007 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Ede-

biyatı Bölümü’nde araştırma görevlisi, 2007-2009 yılları arasında İstan-

bul Bilgi Üniversitesi’nde Türk Dili okutmanı olarak çalışan Açıl, 2009’dan

bu yana İstanbul Şehir Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde gö-

rev yapmaktadır. Açıl, İstanbul Şehir Üniversitesi’nin kuruluş çalışmaları-

na katkıda bulundu. Osmanlı edebiyatının değişik alanlarında araştırma-

lar yapmış ve yapmakta olan Berat Açıl; nazım ve nesir, mesnevi, alegori,

anlatıbilim, roman kuramı, Osmanlı okuma ve yazma kültürü gibi alanla-

ra ilgi duymakta ve bu konularda araştırmalar yapmaktadır. Açıl’ın yazı-

ları Varlık, Virgül, Kitap-lık, Parşömen, Türkiye Araştırmaları Literatür

Dergisi, Kritik, İnsan ve Toplum gibi dergilerde ve değişik derlemelerde çık-

mıştır. Daha önce Kritik dergisinin yayın kurulu üyesi olan Açıl, İnsan ve

Toplum Dergisi’nin yayın kurulu üyeliğini devam ettirmektedir.  Berat Açıl,

World History Association üyesidir.  

8 Hafta / 16 Şubat – 5 Nisan / Perşembe 18:00–19:30

Yrd. Doç. Dr. Berat Açıl

Katılım Şartları: İslam fıkıh tarihi ve Osmanlı tarihi hakkında genel bir bilgiye sahip olmak.

Osmanlı hukuk tarihi detaylı bir biçimde incelenmemiştir. Bunda kaynakla-rın henüz tam anlamıyla ortaya çıkarılamamış olmasının etkisi kadar, mese-lenin ele alındığı çerçevenin sorunlu olması da önemli bir etkendir. İslam fık-hı Osmanlı’da süreklilik arz edecek bir biçimde uygulanmıştır. Dolayısıyla Os-manlı hukukunun fıkıh tarihi içerisinde ele alınması zaruridir. Diğer taraftan bu hukukun oluşturucuları ve uygulama mekanizmalarının anlaşılması da Osmanlı hukukunun incelenmesi bakımından önem arz etmektedir. Bu çer-çevede seminerde Osmanlı hukukunda şeriatın ve örfü yeri, nişancılar, kazas-kerler ve şeyhülislamlar gibi Osmanlı hukukçularının konumu ele alınacak ve fıkhın, fetvanın, kanunun hukuk sistemindeki yeri incelenecektir. Böylece Os-manlı hukuk külliyatının bugünkü durumu ve problemlerinin ortaya konul-ması ve derse devam edenlerin çalışmalarında temel alacakları bir yaklaşımın oluşturulması amaçlanmaktadır.

Dr. Pehlül Düzenli 1967 Erzurum Tortum’da doğdu. 1992 Mısır el-Ezher

Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun oldu. 1995 yılında Marmara

Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, İslam Huku-

ku Anabilim dalında, Prof. Dr. İbrahim Kafi DÖNMEZ’in danışmanlı ğında

“İstanbul Müftülüğü Kütüphanesinde Bulunan Meşihat Fetvaları” teziyle

yüksek lisansını tamamladı. 2007 yılında Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bi-

limler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, İslam Hukuku Ana bilim dalında

Prof. Dr. Ahmet Yaman danışmanlığında “Osmanlı Hukukçusu Şeyhülislam

Ebussuud Efendi ve Fetvaları” teziyle doktorasını tamamladı. Fatih Müftü-

lüğü, Laleli Camii’nde imam-hatiplik yapmaktadır.

8 Hafta / 11 Şubat – 31 Mart / Cumartesi 15:00–16:30 - Ders Vefa Vakfında yapılacaktır.

Dr. Pehlül Düzenli

Katılım Şartları: Okuma düzeyinde İngilizce bilmek.Katılım 20 kişi ile sınırlıdır.

Orta Doğu ülkelerinin dış siyasetinin ele alınacağı bu seminerde Orta Doğu-yu anlamak için detaylı bir giriş verilerek ana konular genel hatlarıyla ele alı-nacaktır. Bu sayede derse katılanların bilgeye dayalı analitik düşünme kabili-yetlerini geliştirmek hedeflenmektedir. Ardından Orta Doğu dış politikası’nın ana konularından olan, etnik ve dinsel ve ide olojik çatışmaların ana nedenle-ri irdelenecek ve çatışma çözümüne dair katılımcıların kendine ait özgün gö-rüşlerini sunma becerisi geliştirilecektir. Seminerde bölgesel güvenlik sorun-larının iç ve dış dinamikleri, uluslararası sistem açı sından ele alınacaktır. Orta-doğu ile ilgili çalışan araştırmacılar için temel bir donanım ve perspektifin ve-rileceği seminerin önümüzdeki dönemlerde atölye çalışmaları ile sürdürül-mesi amaçlanmaktadır.

Yrd. Doç. Dr. Süleyman Elik, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesin-den 1997 yılında mezun oldu. 2011 yılında Durham University School of Government and International Affairs’de yazdığı Iran –Turkey Relations 1979-2011: Conventionalizing the Dynamics of Politics, Religion and Security in Middle-Power State başlıklı doktora teziyle doktor oldu. Orta-doğu siyaseti, ekonomi politik ve enerji konularında çalışmaları olan Elik, halen İstanbul Medeniyet Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmalarına devam etmektedir.

10 Hafta / 11 Şubat – 14 Nisan / Cumartesi, 14:30 – 16:00

Yrd. Doç. Dr. Süleyman Elik

Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar8 Hafta / 11 Şubat – 31 Mart / Cumartesi, 16:30 – 18:00

Batı’nın kendisini Doğu üzerinden tanımlaması Antik Yunan’dan beri sürege-len bir durumdur. Bu bağlamda Aydınlanma döneminden itibaren Batı’da or-taya çıkmaya başlayan yeni toplum biçiminin de Doğu toplumları ile muka-yeseli bir şekilde açıklanmaya çalışıldığını görmekteyiz. Bu bağlamda sosyo-loji bir ölçüde karşılaştırmalı bir bilim olarak ortaya çıkmıştır. Modern toplu-mun açıklanmasında tarihsel olarak model olabilecek konumdaki Batı dışı toplumlarla karşılaştırmalar yapmak ve modern toplum biçimini onun kar-şısında konumlandırmak önemlidir. Bu süreçte sosyoloji şarkiyatçılığın bil-gilerini derleyerek Avrupa toplumuna dair yeni açıklamalara temel oluştur-muştur Dolayısıyla şarkiyatçılığın gelişimi ve dönüşümü sosyolojinin de dö-nüşümünü sağlamıştır. Bu seminerde Aydınlanma düşüncesinden başlaya-rak Montesquieu, Smith, Hegel, Comte, Marx, Durkheim ve Weber gibi isimler üzerinden klasik sosyal teoride ötekinin konumu ele alınacaktır.

Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar, lisans eğitimini 2002 yılında İstanbul Bilgi

Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Ekonomi bölümlerinde tamamladı.

Yüksek lisan sını 2004 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi

ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalında Emperyalizmi Anlamak: Te-

orik Yaklaşımlar başlıklı teziyle tamamladı. Doktorasını ise 2010 yılın-

da İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Karl Marx ve Max Weber’in

Doğu Toplumlarına Yaklaşımları başlıklı teziyle tamamladı. Sosyolojik te-

ori, sosyoloji tarihi, şarkiyatçılık alanın da çalışmalarda bulunan Lütfi Su-

nar, hâlen İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak

çalışmaktadır.

Katılım Şartları: Ders için gereken okumaları yaparak aktif bir biçimde katılmak. Katılım 20 kişiyle sınırlıdır.

Öğr. Gör. M. Owais Khan8 Hafta / 11 Şubat – 31 Mart / Cumartesi, 16:30 – 18:00

Katılım Şartları: Ders İngilizce yapılacaktır. Dersi takip edebilecek düzeyde akademik İngilizce bilmek. Katılım 20 kişiyle sınırlıdır.

In this course we will introduce Political Theology. Political theology is an in-terdisciplinary subfield between the study of Political theory and Theology. During the course we will read, in English, some foundational texts and thin-kers associated with the movement: Asad, De Vries, Schmitt, Lloyd, Cavana-ugh, Milbank, Rose, Strauss, Lilla and others. We will explore, topic by topic, what resources Political Theology, as a new theoretical approach towards po-litics and the study of religion, has for Muslims thinking about the post-Arab Spring future. This discussion is timely becuase of the growing dissatisfacti-on with unwelcomed status quo—e.g the secular-liberal nation-state. Is this really the only option? Can we think beyond these limits? If so, how do we begin that conversation? It is the idea of this course that one way to start is to critically and closely read Political theologians.

M. Owais Khan, North Carolina Üniversitesi Felsefe bölümünden mezun

oldu. Yüksek lisansını Atlanta’da Georgia Devlet Üniversitesi’nde Felsefe

alanında “Secular Foundations of Liberal Multiculturalism” başlıklı tezi

ile tamamladı. Bir yıl Şam Üniversite’sinde Arapça eğitimi aldı ve bu süre

zarfında İslam Dünyası’nda tanınmış alimlerden klasik İslami ilimler ala-

nında dersler aldı. Yüksek Lisans döneminde Emory Üniversitesi Hukuk

Bölümü’nde İslam Hukuku alanında araştırmalarda bulundu. Son 8 yıldır,

özellikle siyaset ve hukuk felsefesi alanında uzmanlaştı. Owais Khan’ın se-

küler liberalizm, kolonyalizm, liberal siyaset ahlakı, dinî şiddet ve islam

hukuku vs. gibi konularda çeşitli tebliğleri vardır. M. Owais Khan halen

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nde Felsefe hocalığı yapmaktadır.

Batı düşüncesinde önemli bir yere sahip olan Hegel’in bu konumu, onun mo-dernitenin temellendirilebileceği bir düşünce sistemi oluşturmasından kay-naklanmaktadır. Hegel, Aydınlanmacıların düşünsel ve felsefi mirasını sistem-leştirerek modernitenin anlamlandırılabileceği bütüncül bir tarih felsefesi kurmuştur. Bu bakımdan modern düşünce Hegel’in olumlu ve olumsuz mira-sı tarafından şekillenmiştir. Tinin Fenomenolojisi onun düşüncelerini sistemli bir biçimde ortaya koyduğu en temel eseridir. Eserin Önsöz’ü, birçok otorite tarafından Hegel’i anlamanın anahtarı olarak nitelenmektedir. Bu okuma gru-bun amacı Tinin Fenomenolojisi aracılığıyla, Hegel düşüncesini anlamaya yö-nelik bir girişimde bulunmaktır.

Prof. Dr. Tahsin Görgün lisans eğitimini 1984 yılında Ankara Üniversi-

tesi İlahiyat Fakültesinde Elmalılı Hamdi Yazır’ın Görüşleri ve İlim Felse-

fesi başlıklı bitirme teziyle tamamladı. Freie Universität Berlin’de Sprac-

he, Handlung und Norm (Dil, Davranış ve Hüküm) başlıklı tezi ile fıkıh

usulü ve felsefe doktorası yaptı. 1995 yılında Türkiye’ye dönerek İSAM (İs-

lam Araştırmaları Merkezi)’da araştırmacı olarak çalışmaya başladı. Ar-

dından bir süre Almanya’da Frankfurt Goethe Üniversitesinde misafir hoca

olarak bulundu. Temel ilgi alanları arasında fıkıh usulü, Osmanlı döne-

mi ve Meverâünnehir ağırlıklı olmak üzere İslam düşüncesi tarihi; felse-

fenin dil, bilgi, ahlak, tarih, siyaset, bilim, toplum gibi muhtelif konuları;

Kur’an araştırmaları; Osmanlı-Batı ilişkileri ve Osmanlı’nın Batı’ya tesiri;

Alman idealist felsefesi ve hermeneutik gibi konular yer almaktadır. Tah-

sin Görgün hâlen İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felse-

fe Bölümü’nde öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı olarak görev yapmaktadır.

Katılım Şartları: Eseri takip edebilecek düzeyde İngilizce bilmek. Katılım 15 kişiyle sınırlıdır.

10 Hafta / 11 Şubat – 14 Nisan 2012 / Gün ve saat daha sonra belirlenecektir.

Prof. Dr. Tahsin Görgün

İbn Arabî’nin Fusûsu’l-hikem’i nazarî tasavvuf geleneğinin kurucu metnidir. Vahdet-i vücûd öğretisini sistemleştirdiği bu eseriyle İbn Arabî, Anadolu coğ-rafyasında varlık kazanan son büyük metafizik geleneğin kuruluşuna öncülük etmiştir. Sadruddîn Konevî, Davud el-Kayserî, İsmail Ankaravî, Abdurrezzâk Kâşânî, Abdurrahman Câmi, Abdullah Bosnevî, Abdulgani Nablûsi gibi bir-çok düşünür Fusûs metni etrafında, günümüze kadar süren güçlü bir metin geleneği kurmuştur. Tercüme ve telif ettiği metinlerle, nazarî tasavvuf gele-neğinin Türkçe’de yorumlanması ve tartışılmasına önemli katkılarda bulunan Ekrem Demirli nezaretinde yapılacak  Fusûs okumaları, tasavvuf talebeleri-ni, Fusûsu’l-hikem’le  tanıştırma ve nazarî tasavvufun temel meselelerini bu metin etrafında tartışmayı amaçlamaktadır. 

Doç. Dr. Ekrem Demirli 1969’da Rize-İkidere’de doğdu. 1988’de Üskü-

dar İmam-Hatip Lisesi’ni, 1993 yılında ise Marmara Üniversitesi İlahi-

yat Fakültesi’ni bitirdi. Aynı üniversitede 2003 yılında Sadreddin Konevi’de

Bilgi ve Varlık başlıklı teziyle tasavvuf alanında doktorasını tamamlayan

Demirli halen İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde görev yapmak-

tadır.

Katılım Şartları: Eseri takip edebilecek düzeyde Arapça bilmek. Katılım 15 kişiyle sınırlıdır.

12 Hafta / 14 Şubat – 1 Mayıs 2012 / Salı, 18:00-19:30

Doç. Dr. Ekrem Demirli

Dr. Ömer Türker12 Hafta / 15 Şubat – 2 Mayıs 2012 / Çarşamba, 18:00 -19:30

İbn Sînâ’nın el-İşârât ve’t-tenbîhât adlı eseri, mantık, fizik ve metafizik bölüm-leriyle, İbn Sînâ külliyatının en veciz ve etkili ifadesini sunar. Bu yönüyle, son-raki asırlarda güçlü bir şerh geleneğinin oluşumuna kaynaklık ederek bir kla-sik haline gelmiştir. Mes’ûdî, Fahreddîn er-Râzî, Nasiruddîn et-Tûsî, Âmidî, Semerkandî, Kutbuddîn er-Râzî, Kemal Paşazade gibi düşünürlerin bu ese-re yazdıkları şerhler, İşârât’a, İslam dünyasındaki nazarî etkinliğin asırlar bo-yunca odağını oluşturan bir metin hüviyeti kazandırmıştır. İbn Sînâ metinleri-nin Türkçe’ye aktarılması ve yorumlanması noktasında gösterdiği önemli ça-balarla bilinen Ömer Türker nezaretinde yapılacak İşârât okumaları, İslam fel-sefesi talebelelerini bu geleneğin en temel metniyle tanıştırma ve nazarî dü-şüncenin temel meselelerini metin odaklı bir şekilde tartışmayı amaçlamak-tadır.   

Dr. Ömer Türker, 1997 yılında Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden

mezun oldu. Aynı yıl Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi-

nin (İSAM) burslusu olarak bu merkezde göreve başladı. 1999’da Muka-

til b. Süleyman’ın Tevil Anlayışı başlıklı teziyle Sakarya Üniversitesi Sos-

yal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalında tamamla-

dı. Doktorasını ise Seyyid Şerif Cürcani’nin Tevil Anlayışı: Yorumun Me-

tafizik, Mantıkî ve Dilbilimsel Temelleri başlıklı teziyle 2006’da Marma-

ra Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel Bilimleri Ana Bilim Da-

lında tamamladı. Halen İSAM’da araştırmacı olarak çalışmalarını sürdür-

mektedir.

Katılım Şartları: Eseri takip edebilecek düzeyde Arapça bilmek. Katılım 15 kişiyle sınırlıdır..

Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar8 Hafta / 11 Şubat – 31 Mart / Cumartesi, 14.30-16.00

Katılım Şartları: Ders için gereken okumaları yaparak aktif bir biçimde katılmak. Katılım 15 kişiyle sınırlıdır.

Karl Heinrich Marx (5 Mayıs 1818 Trier - 14 Mart 1883 Londra) sadece döne-minde değil bugün de önemli etkilere sahip bir düşünürdür. Her ne kadar bir ideolojinin kurucusu ve isim babası olsa da Marx moderniteye dair açıklama-ları ile kalıcı hale gelmiştir. Bugün pek çok bilimsel disiplinde onun ya da on-dan türeyen görüşlerin yaygın bir etkisi mevcuttur. Marx’ın kaynaklarını, me-todolojisini, temel fikir ve kavramlarını onun metinleri üzerinden tartışmayı amaçlayan bu okuma grubu önümüzdeki dönemlerde başka isimlerle devam ettirilecektir. Böylece sosyal teorinin kurucu isimlerinin doğrudan kendi eser-leri üzerinden tanınması ve sorgulanması amaçlanmaktadır.

Yrd. Doç. Dr. Lütfi Sunar, lisans eğitimini 2002 yılında İstanbul Bilgi

Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Ekonomi bölümlerinde tamamladı.

Yüksek lisan sını 2004 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi

ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalında Emperyalizmi Anlamak: Te-

orik Yaklaşımlar başlıklı teziyle tamamladı. Doktorasını ise 2010 yılın-

da İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Karl Marx ve Max Weber’in

Doğu Toplumlarına Yaklaşımları başlıklı teziyle tamamladı. Sosyolojik te-

ori, sosyoloji tarihi, şarkiyatçılık alanın da çalışmalarda bulunan Lütfi Su-

nar, hâlen İstanbul Üniversite si Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi ola-

rak çalışmaktadır.

Katılım Şartları: Kente, mekâna ve insanın mekânla olan ilişkisine ilgi duyan herkes okuma grubuna katılabilir. Ka-tılım 11 kişiyle sınırlıdır.

Türkiye’de şehir mekânında bir hareketlilik olduğu görülmektedir. Bu hareket-liliğe rağmen şehre ilişkin tasavvurların, araştırmaların yeterli olmadığı söyle-nebilir. Şehir Çalışmaları grubu, insanoğlunun meydana getirdiği en önemli fiziksel ve sosyal mekânlardan biri olan ve iktisadi, siyasal, sosyal ve kültürel yaşamı doğrudan etkileyebilen şehir ve şehrin yaşadığı değişimleri bu ihti-yaçtan hareketle kendine konu edinmektedir. Mimar Turgut Cansever’in ken-te ve mekâna ilişkin yaklaşımları şehir tasavvuru açısından önemli imkânlara sahiptir. Bu çerçevede Şehir Çalışmaları grubu 2012 yılında, kent, konut, mi-mari gibi birçok alanda önemli bir birikimi bizlere bırakan Mimar Turgut Cansever’in kent düşüncesinin izini sürmeyi planlamaktadır.

Yrd. Doç. Dr. Murat Şentürk 1983 Bayburt doğumludur. İlk, orta ve yük-

seköğrenimini İstanbul’da tamamladı. 2011 yılında İstanbul Üniversitesi

Sosyoloji Bölümünde tamamladığı Kentsel Müdahaleler Açısından İstan-

bul başlıklı teziyle doktor oldu. Hâlen Kırklareli Üniversitesi Fen Edebi-

yat Fakültesi Sosyoloji Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmalarını yü-

rütmektedir.

10 Ay / Şubat – Kasım 2012 / İki Haftada Bir Cuma, 18:00 – 20:00

Yrd. Doç. Dr. Murat Şentürk

Yusuf Ziya Gökçek5 Ay / Şubat – Haziran 2012 / İki haftada bir Çarşamba 19:00 - 21:00

İletişim Atelyesi öğretilegelen bir kuramsal çerçeveyi sorun haline getirip ku-ramsalın düşünceyi, pratiği belirleyen ya da etki eden kavramlarla ilişki düze-yini yeniden sorgulanması gerçeğini öncelemektedir. Bu bağlamda medya-iletişim alanında kuramsal olarak bir çığır açan ve takipçileri tarafından sür-dürülebilir bir teori imkanı sunan düşünürlerin üretimlerinin ilkelerini, çerçe-velerini, kullanılabilirliklerini tartışacağımız bir zemin oluşturmaya çabalaya-cağız. Kitap tahlillerinin ve belirlenen süre içerisinde yazacağımız çıktıların te-melde gözettiği hedef ise modern dünyada iletişim okumalarının nasıl bir sa-hih bir boyuta nasıl evrileceğini bulgulamaktır.

Yusuf Ziya Gökçek, 1984 yılında İstanbul’da doğdu. Ortaöğrenimini Esat-

paşa İHL ve Burhan Felek Lisesi’nde gördü. 2006 yılında Marmara Üni-

versitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü’nü ‘Propa-

ganda ve Kitle Toplumu’ başlıklı bitirme teziyle, Yüksek Lisansını ise Bey-

kent Üniversitesi Sinema-TV Anabilimdalını ‘Postkolonyal Afrika Sinema-

sı’ başlıklı teziyle bitirdi. Doktora çalışmalarını ise Marmara Üniversite-

si İletişim Fakültesi İletişim Bilimleri Anabilimdalı Sinema-TV bölümün-

de sürdümektedir.

Katılım Şartları: İletişim Fakültelerinde lisansüstü çalışmalar yapanlar katılabilir. Katılım 12 kişiyle sınırlıdır.

İmam Buhârî’nin el-Câmiu’s-sahîh’i islam kültür ve düşünce dünyasının iki te-mel kaynağından biri olan hadis külliyatının en temel metnidir. Zebîdî’nin et-Tecrîdu’s-sarîh li-ehâdîsi câmii’s-sahîh adıyla ihtisar ettiği bu eser, Babanzâde Ahmet Nâim Efendi ve daha sonra Kamil Miras tarafından Tecrîd-i Sarîh Terce-mesi ve Şerhi adıyla Türkçe’ye tercüme edilmiştir. Tecrîd-i Sarîh okumaları der-si, İslam kültür ve düşünce geleneğinin vahiyle birlikte en temel kurucu un-surlarından biri olan hadis külliyatı Babanzâde Ahmet Nâim Efendi’nin tercü-mesi eşliğinde takip edilecektir.

İLEM İslam Düşüncesi Çalışma Grubu, ilim geleneğimizin mirası ve

dili ile temas kurmak için çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu amaçla daha

önce dört yıl boyunca Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır’ın Hak Dini Ku-

ran Dili adlı tefsirini okuyarak tahlil eden grup şimdi de Tecrîd-i sarîh

tercemesi üzerinden özelde hadis ilminin, genelde ise dînî ilimlerin diliy-

le ilişki kurma imkânı araştıracaktır. Ayrıca grubun bir diğer amacı da ter-

cüme ve şerh, hadislerin farklı yorum katmanları dâhilinde düşünce ge-

leneğini ve Müslüman’ın gündelik hayatını inşa eden yönünü incelemek-

tir. Okumalar Hamdi Çilingir ve İbrahim Halil Üçer’in moderatörlüğün-

de yürütülecektir.

Katılım Şartları: Lisansüstü düzeyde çalışmalar yapan kişiler katılabilir. Katılım 20 kişiyle sı nırlıdır.

16 Hafta / 15 Şubat – 30 Mayıs 2012 / Çarşamba, 19:30-20:30

İslam Düşüncesi Çalışma Grubu

Bu grubun temel amacı, modern dönemde hukuk alanı ile ilgili olarak çok te-mel bir mesele haline gelmiş olan kanunlaştırma olgusunu genel olarak hu-kuk teorisi özel olarak da İslam hukuku açısından ele almak ve bu çerçevede konu ile ilgili teorik okumalar yapmaktır.

Hamdi Çilingir, lisans eğitimini 2006 Yılında Marmara Üniversitesi İla-

hiyat Fakültesi’nde tamamladı. Aynı üniversitenin Sosyal Bilimler Ensti-

tüsü Hadis Anabilim Dalı’nda hazırladığı “Hadis Rivayetinde Fakih Ravi-

nin Rolü” başlıklı yüksek lisans tezi ile “Hadis ve Siret Araştırmaları Ödü-

lü” kazandı. Halen Marmara Üniversitesi’nde İslam Hukuku alanında dok-

tora çalışmasını sürdürmekte olan Çilingir’in ilgi alanları arasında Hane-

fi Vakıf Hukuku ve Modernleşme Dönemi İslam Hukuku gibi konular bu-

lunmaktadır.

Katılım Şartları: Genel olarak modern dönem özel olarak da Tanzimat döneminde gerçekleşen hukuk ve İslam huku-ku alanındaki gelişmelere ilgi duymak. Tercihen hukuk, sosyolo ji, tarih veya İslam hukuku alanlarında lisansüstü dü-zeyde çalışıyor olmak. Katılım 12 kişi ile sınırlıdır.

7 Ay / Aralık 2011 – Haziran 2012 / İki haftada bir Cuma, 19:00-20:30

Hamdi Çilingir

Politik Edebiyat Çalışma Grubu10 Ay / Şubat – Kasım 2012 / İki Haftada Bir Cumartesi, 20:00-21:30

Bu okuma grubunda Türkiye modernleşmesi sürecinde yaşanan sosyal ve si-yasal dönüşümü roman ve hatırat gibi edebi eserler üzerinden tahlil etmek hedeflenmektedir. Böylece vakıanın farklı siyasi cephelerden hangi psikolojik saiklerle ilişkili olarak açıklandığına da vakıf olmak amaçlanmaktadır.

Politik edebiyat kaynakları ve ortaya çıkışı itibariyle, politik görüşleri herke-sin anlayabileceği bir şekilde geniş halk kitlelerine anlatmayı amaçlayan ede-biyat, özellikle roman türü olarak ortaya çıkmıştır. Edebi eserin yani roma-nın salt bir edebiyat uğraşı değil, mevzusunun ve yazarının belli bir toplum-sallık ve ideolojiyi yansıttığı fikri etrafında oluşturulan bu okuma grubunda “Türk Modernleşmesi” teması etrafında toplumsal ve tarihsel bir düzlemde roman lar okunmaktadır. Katılım konusunda belirli alanlara yönelik bir kısıtla-ma yok tur. Grubun işleyişi Kırklareli Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim görev-lisi H. İb rahim Erol’un moderatörlüğünde tahlil usulü ile gerçekleştirilecektir.

Katılım Şartları: Türk modernleşmesi ve edebiyata ilgi duyan lisansüstü ve lisans son sınıf öğrencileri katılabilir. Ka-tılım 15 kişiyle sınırlıdır.

01 Şubat 2012, 19:00

Hanefî Mezhebinde Kavâ‘id İlmi ve Gelişimi

Necmettin Kızılkaya

27 Şubat 2012, 19:00

İslam Miras Hukukunda Asabe Yoluyla Mirasçılık

Abdurrahman Yazıcı

07 Mart 2012, 19:00

Türk ve Yunan Tarih Ders Kitaplarında Karşılaştırmalı ‘Öteki’ Algısı

Betül Ayanoğlu

24 Mart 2012, 19:00

Post-Kolonyal Afrika Sineması

Yusuf Ziya Gökçek

07 Nisan 2012, 19:00

1990’lı Yıllarda Türkiye’de Siyasal Liberalizm

Ahmet Köroğlu

28 Nisan 2012, 19:00

Osmanlı Siyasetname Geleneği İçerisinde Dede Cöngi’nin Yeri (Siyaset-i

Şeriyye Risalesi/Geleneği)

A.Sabit Tuna

12 Mayıs 2012, 19:00

Yeni Gerçekçilik ve Türk Sinemasında Gerçekçilik

H.Ramazan Yılmaz

1. Başvurular dernek merkezinden veya www.ilmietudler.org adresinden yapılacaktır.

2. Son başvuru tarihi 8 Şubat 2012’dir.

3. Programa katılım için herhangi bir ücret talep edilme-mektedir.

4. Başvurular lisans, lisansüstü öğrencilerine ve mezunla-ra açıktır. Ancak kontenjanlar ve ilgili programın katılım koşulları gözetilerek lisansüstü öğrencilerine öncelik ta-nınacaktır.

5. Başvuruda bulunan aday, seçtiği programın özel katılım şartlarını taşıyor olmalıdır.

6. Bir kişi programların çakışmaması koşuluyla birden fazla programa başvurabilir.

7. Her programa yapılan başvuru ayrı değerlendirilecektir.

8. Başvurunun neticesi mail ve mesaj yoluyla iletilecektir.

Başvurular Hakkında

İLMİ ETÜDLER DERNEĞİHalk Cad. Türbe Kapısı Sk. Hektaş İş Merkezi No:13/4 Üsküdar - İstanbul

Tel: 0216 310 43 18 • www.ilmietudler.org • bilgi@ilmietudler.org