ﻲﺘﻨﻳز يﺎﻫ ﻪﭽﺘﺧرد و نﺎﺘﺧرد coniferales... · ornamental trees and...

9
Ornamental Trees and Shrubs- Coniferales Pinaceae- Fall 1390 University of Guilan- Rasht ([email protected]) 1 زﻳﻨﺘﻲ ﻫﺎي درﺧﺘﭽﻪ و درﺧﺘﺎن زاده زﻛﻲOrnamental Trees and Shrubs ﭘﺎﻳﻴﺰ1390 ﻛﺎج ﺗﻴﺮه) ﺳﺪر و ﻧﺮاد ﻧﻮﺋﻞ، ﻛﺎج، ﺟﻨﺴﻬﺎي( Coniferales- Pinaceae 2 Araucariales Araucariaceae (Araucaria, Wollemia) Pinales Pinaceae (Pinus, Abies, Picea, Cedrus) Cupressales Cupressaceae (Cupressus, Juniperus, Chamaecyparis, Thuja) Taxodiaceae (Taxodium, Sequoia, Sequoiadendron, Cryptomeria) Taxales Taxaceae (Taxus) Cephalotaxaceae (Cephalotaxus, Amentotaxus) Podocarpales Podocarpaceae Coniferales- Pinaceae 3 ﻛﺎج ﺗﻴﺮه) Pinaceae ( ﺗﻴﺮه اﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﻣﺸﺨﺼﺎت از: ﺟﻨﺴﻬﺎ از ﺑﻌﻀﻲ در و داﺋﻤﻲ و اي دﺳﺘﻪ ﻳﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﺳﻮزﻧﻲ ﺑﺮﮔﻬﺎي داﺷﺘﻦ ﺑﺎ ﻛﻨﻨﺪه ﺧﺰان اي ﭼﺮﺧﻪ آراﻳﺶ. ﻗﺮار ﻣﺨﺮوط ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪه ﻓﻠﺴﻬﺎي ﻛﻨﺎر در داﻧﻪ و ﻣﺨﺮوﻃﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻴﻮه ﮔﺮﻓﺘﻪ. ﺧﺎﻧﻮاده اﻳﻦ9 ﺣﺪود و ﺟﻨﺲ165 دارد ﮔﻮﻧﻪ. Pinus (P. eldarica, P. longifolia, P. nigra, P. halepensis, P. canariensis) Cedrus (C. atlantica, C. deodara, C. libani, C. brevifolia) Abies (A. nordmaniana, A. concolor, A. pinsapo) Picea (P. pungens, P. abies) Larix (L. decidua) Pseudolarix Pseudotsuga (P. douglasi) Coniferales- Pinaceae 4 ﻛﺎج ﺟﻨﺲ) Pinus ( P. eldarica ( ﺗﻬﺮان ﻛﺎج- اﻟﺪار ﻛﺎج) P. longifolia ( ﻛﺎﺷﻔﻲﻛﺎج) P. nigra ( ﺳﻴﺎهﻛﺎج) P. halepensis ( ﺣﻠﺐﻛﺎج) P. taeda ( ﺗﺪاﻛﺎج) P. pinaster ( درﻳﺎﻳﻲﻛﺎج) P. pinea ( ﺳﻨﮕﻲ ﭼﺘﺮي،ﻛﺎج) P. sabiniana ( ﺣﻔﺎرﻛﺎج) P. pondrosa ( زردﻛﺎج) P. canariensis ( ﻗﻨﺎريﻛﺎج) P. radiata P. rigida P. brutia ( اﻳﺘﺎﻟﻴﺎﻳﻲﻛﺎج) ﺗﻴﺮه از را ﻛﺎج درﺧﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎن، ﮔﻴﺎه از ﺑﻌﻀﻲAbietaceae داﻧﻨﺪ ﻣﻲ. و اﺳﺖ ﻛﺎج آن ﻓﺎرﺳﻲ ﻧﺎم ﺑﺮده ﻧﺎم ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺟﻮ و ﻧﺎج ﻧﻮژ، ﻧﺎژ، ﺳﻴﺎه، ﺳﺮو ﺑﻨﺎﻣﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺘﺐ در اﺳﺖ ﺷﺪه. در آن ﻋﺮﺑﻲ ﻧﺎم ﺷﻮد ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﭼﻢ ﺗﺮﻛﻴﻪ در و ﺻﻨﻮﺑﺮ ﻋﺮب، ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ. Coniferales- Pinaceae 5 رﺳﻤﻲ ﻛﺎج ﻳﺎ ﺗﻬﺮان ﻛﺎج ﻳﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺎج) Pinus eldarica ( ﻳﺎ اﻳﺮاﻧﻲ ﻛﺎج ﺑﻨﺎم وﺟﻮد، اﻳﻦ ﺑﺎ و اﺳﺖ ﮔﺮﺟﺴﺘﺎن اﻟﺪار ﺑﻮﻣﻲ ﻛﺎج اﻳﻦ ﺷﻬﺮت ﺗﻬﺮان ﻛﺎج اﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ. ﮔﺬرد ﻣﻲ اﻳﺮان در آن ﻛﺸﺖ از ﻗﺮن ﭼﻨﺪ ﺣﺪود در. ﺑﻬﺎر در ﻧﻴﺰ آن ﺑﺬر1339 از ﻣﻘ ﺑﺮاي ﻧﻮﺷﻬﺮ اﻛﻮﻟﻮژي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﺰاﻧﻪ در و ﺷﺪه وارد ﮔﺮﺟﺴﺘﺎن درﺧﺘﺎن ﺑﺎ ﺎﻳﺴﻪ اﺳﺖ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﺸﺖ ﻣﺤﻠﻲ. و ﻣﺮﻃﻮب ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻘﺎط در و ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺳﺎزش ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺮاﺑﺮ در ﺑﻪ ﺧﺸﻚ ﻧﻴﻤﻪ ﻛﻨﺪ ﻣﻲ رﺷﺪ ﺧﻮﺑﻲ. ﻧﺴﺒﺘ و ﻋﻤﻴﻖ ﺧﺎﻛﻬﺎي ﺑﻪ زﻳﺎدي ﺗﻤﺎﻳﻞ وﻟﻲ ﻛﻨﺪ، ﻣﻲ رﺷﺪ ﺧﺎﻛﻬﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ در دارد ﺳﻨﮕﻴﻦ. ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﺤﻤﻞ را ﺧﺎك ﻛﻢ ﺷﻮري. اﺳﺖ ﻣﻘﺎوم ﻳﺨﺒﻨﺪان ﺑﺮاﺑﺮ در) ﺗﺎ ﺗﺤﻤﻞ15 - ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد درﺟﻪ.( Coniferales- Pinaceae 6 ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت: آن ارﺗﻔﺎع ﻛﺞ، ﻣﻌﻤﻮﻻ اي ﺗﻨﻪ ﺑﺎ اﺳﺖ درﺧﺘﻲ15 وﻟﻲ ﻣﺘﺮ، ﺗﺎ ﮔﺎﻫﻲ25 ﺗﺎ ﺣﺪاﻛﺜﺮ و رﺳﻴﺪه ﻣﺘﺮ70 ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﭘﻴﺪا ﻗﻄﺮ ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ. ﺗﺎج و ﻫﺎ ﺷﺎﺧﻪ: ﻳﺎ ﺧﻤﻴﺪه ﮔﺎﻫﻲ اﻓﻘﻲ، و ﮔﺴﺘﺮده ﺗﻨﻪ، اﺻﻠﻲ ﻫﺎي ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ آوﻳﺰان. اﺳﺖ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﻛﺮوي ﺗﺎ ﭘﻬﻦ ﻣﺮﻏﻲ ﺗﺨﻢ درﺧﺖ ﺗﺎج. ﺑﺮﮔﻬﺎ: ﺑﻪ رﻧﮓ، ﻛﻢ ﻏﺒﺎري ﺑﺎ ﺷﺪه ﭘﻮﺷﻴﺪه و ﺗﻴﺮه ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﺑﻪ ﺳﻮزﻧﻬﺎﻳﻲ ﻃﻮل8 ﺗﺎ15 ﻫﺎي دﺳﺘﻪ در و ﺑﻮده ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ2 ﺑﺮﮔﻲ ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻏﻼﻓﻬﺎي درون دارﻧﺪ ﻗﺮار ﺧﺎﻛﺴﺘﺮي ﺗﺎ روﺷﻦ اي ﻗﻬﻮه رﻧﮓ. ﻣﺪت ﺑﺮاي ﺳﻮزﻧﻬﺎ2 روي ﺳﺎل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﻗﻲ درﺧﺖ. ﻣﺨﺮوط: ﻧﻮك ﻗﺴﻤﺖ در ﮔﺎﻫﻲ و ﻧﺎﻣﺘﻘﺎرن واژﮔﻮن، ﻣﺮﻏﻲ ﺗﺨﻢ ﺷﻜﻞ ﺑﻪ اﺳﺖ ﺧﻤﻴﺪه ﻛﻤﻲ. 5 ﺗﺎ6 و ﻃﻮل ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ3 ﺗﺎ4 دارد ﭘﻬﻨﺎ ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ. ﻣﻌﻤﻮﻻ2 ﺗﺎ3 ﻛﻮﺗﺎه ﭘﺎﻳﻜﻲ روي ﺑﺮ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﺪد ﻗﺮار آوﻳﺰان ﮔﺎﻫﻲ و اﻓﻘﻲ راﺳﺖ، ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ، دارﻧﺪ.

Upload: others

Post on 11-Sep-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 1

Coniferales- Pinaceae 1

درختان و درختچه هاي زينتي

زكي زاده

Ornamental Trees and Shrubs

1390پاييز

) جنسهاي كاج، نوئل، نراد و سدر(تيره كاج

Coniferales- Pinaceae 2

AraucarialesAraucariaceae (Araucaria, Wollemia)

PinalesPinaceae (Pinus, Abies, Picea, Cedrus)

CupressalesCupressaceae (Cupressus, Juniperus, Chamaecyparis, Thuja)

Taxodiaceae (Taxodium, Sequoia, Sequoiadendron, Cryptomeria)

TaxalesTaxaceae (Taxus)

Cephalotaxaceae (Cephalotaxus, Amentotaxus)

PodocarpalesPodocarpaceae

Coniferales- Pinaceae 3

)Pinaceae( تيره كاج

: از مشخصات مهم اين تيره خزان كننده با داشتن برگهاي سوزني فراهم يا دسته اي و دائمي و در بعضي از جنسها ◄

ميوه معموال مخروطي و دانه در كنار فلسهاي پوشاننده مخروط قرار . آرايش چرخه اي. گرفته

. گونه دارد165 جنس و حدود 9 اين خانواده ◄Pinus (P. eldarica, P. longifolia, P. nigra, P. halepensis, P. canariensis) Cedrus (C. atlantica, C. deodara, C. libani, C. brevifolia)Abies (A. nordmaniana, A. concolor, A. pinsapo) Picea (P. pungens, P. abies) Larix (L. decidua) PseudolarixPseudotsuga (P. douglasi)

Coniferales- Pinaceae 4

)Pinus( جنس كاج

P. eldarica ( ( كاج الدار-كاج تهران

P. longifolia (كاج كاشفي )

P. nigra (كاج سياه)

P. halepensis (كاج حلب )

P. taeda (كاج تدا)

P. pinaster (كاج دريايي)

P. pinea (كاج چتري، سنگي)

P. sabiniana (كاج حفار)

P. pondrosa (كاج زرد)

P. canariensis (كاج قناري)

P. radiata

P. rigida P. brutia (كاج ايتاليايي )

نام فارسي آن كاج است و . مي دانند Abietaceaeبعضي از گياه شناسان، درخت كاج را از تيره نام عربي آن در . شده استدر كتب مختلف بنامهاي سرو سياه، ناژ، نوژ، ناج و ناجو نيز نام برده

. بيشتر كشورهاي عرب، صنوبر و در تركيه چم ناميده مي شود

Coniferales- Pinaceae 5

Pinus( كاج ايراني يا كاج تهران يا كاج رسمي eldarica (

كاج تهران شهرت اين كاج بومي الدار گرجستان است و با اين وجود، بنام كاج ايراني يا از 1339بذر آن نيز در بهار . در حدود چند قرن از كشت آن در ايران مي گذرد . يافته است

ايسه با درختان گرجستان وارد شده و در خزانه سازمان مطالعات اكولوژي نوشهر براي مق. محلي كشت گرديده است

نيمه خشك به در برابر شرايط نامساعد محيطي سازش يافته و در نقاط مختلف مرطوب و . خوبي رشد مي كند

. ا سنگين دارد در بيشتر خاكها رشد مي كند، ولي تمايل زيادي به خاكهاي عميق و نسبت . شوري كم خاك را تحمل مي كند

). درجه سانتيگراد-15تحمل تا (در برابر يخبندان مقاوم است

Coniferales- Pinaceae 6

متر، ولي 15 درختي است با تنه اي معموال كج، ارتفاع آن :خصوصيات گياهي . سانتيمتر قطر پيدا مي كند70 متر رسيده و حداكثر تا 25گاهي تا شاخه هاي اصلي تنه، گسترده و افقي، گاهي خميده يا :شاخه ها و تاج ◄

. تاج درخت تخم مرغي پهن تا كروي نامنظم است . آويزان هستند سوزنهايي به رنگ سبز تيره و پوشيده شده با غباري كم رنگ، به :برگها ◄

درون غالفهاي كوتاهي به برگي2 سانتيمتر بوده و در دسته هاي 15 تا 8طول سال روي 2سوزنها براي مدت . رنگ قهوه اي روشن تا خاكستري قرار دارند

. درخت باقي مي مانند به شكل تخم مرغي واژگون، نامتقارن و گاهي در قسمت نوك :مخروط ◄

تا 2معموال . سانتيمتر پهنا دارد4 تا 3 سانتيمتر طول و 6 تا 5. كمي خميده است، به حالت راست، افقي و گاهي آويزان قرار عدد با هم بر روي پايكي كوتاه 3

. دارند

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 2

Coniferales- Pinaceae 7

:موارد استفاده . چوب آن كيفيت ندارد و به طور محدود در صنايع چوب بكار مي رود ◄رين به دليل تطابق سريع با شرايط سخت محيطي مانند خشكي، يكي از مقاومت ◄

بنابراين در بيشتر مناطق خشك و كم . گونه هاي جنس كاج محسوب مي شود بلوارهاي باران ايران جهت احداث بادشكن و فضاي سبز حاشيه خيابانها، پاركها و

. شهري كاشته مي شود

Pinus(كاج تهران eldarica(

Coniferales- Pinaceae 8

Pinus(كاج تهران eldarica(

Coniferales- Pinaceae 9

Pinus( كاج كاشفي longifolia(

Pinus :نام علمي مشابه roxburghii

Chir : نامهاي انگليسي pine, Long-leaved Indian pine

نه آن را وارد ايران اين گياه بومي كوهستانهاي هيماليا است و ابتدا شادروان كاشف السلط ن رشد آن در سواحل درياي خزر بسيار رضايت بخش است و درختان قطور و كه . كرد

. سال آن در حوالي الهيجان ديده مي شود از الهيجان جمع آوري 1336 سازمان مطالعات اكولوژي نوشهر، بذر آن را در بهار سال

. نمود و مستقيما در جنگلهاي پشت نوشهر كشت كرد . زياد است ولي اقليم مناسب آن معتدل گرم است :مقاوت به سرما ◄. در اقليم مناسب، زياد است :سرعت رشد ◄

Coniferales- Pinaceae 10

. سانتيمتر رشد مي كند 70 تا 50 متر و قطر 50 اين درخت تا ارتفاع :خصوصيات گياهي درجه از تنه قرار دارند 90شاخه هاي اصلي تنه، كلفت و با زاويه :شاخه ها و تاج ◄

تاج درخت تخم مرغي و در درختان مسن . و گاهي نوك آنها خميده به طرف باالست . پهن مي گردد

سانتيمتر بوده و در 30 تا 15به طول سوزنهايي به رنگ سبز تيره تا روشن، : برگها◄. درون غالفهايي به رنگ خاكستري تا متمايل به قهوه اي قرار دارند تايي 3دسته هاي

. سال روي درخت باقي مي مانند3 تا 1سوزنها براي مدت بزرگ و نامتقارن، به شكل تخم مرغي تا مخروطي، نوك آن كمي :مخروط ◄

3 تا 2بطور منفرد يا . سانتيمتر پهنا دارد 8 تا 5 سانتيمتر طول و 15 تا 10. خميده است. ، به حالت آويزان قرار دارند عدد با هم بر روي پايكي كوتاه

قوي و عميق است و بيشتر در خاكهاي سبك شني لومي رشد مي :سيستم ريشه اي ◄نسبت به خاكهاي زياد مرطوب و خشك حساس است و در دوره هاي بي آبي . كند

. برگهاي خود را از دست مي دهد

Coniferales- Pinaceae 11

:موارد استفاده . چوب آن داراي استفاده هاي صنعتي و محلي فراواني است ◄الوار، بيشتر در احداث ساختمانهاي چوبي، روكش گيري، تهيه چوبهاي تيري و ◄

. نجاري و سوخت بكار مي رود ه خيابانها و به دليل فرم زيبا و آويزان برگها و تاج آن، در طراحي پاركها، حاشي ◄

. بلوارها، باغها و ويالها و پاركها مورد توجه مي باشد

Pinus( كاشفيكاج longifolia(

Coniferales- Pinaceae 12

Pinus( كاشفيكاج longifolia(

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 3

Coniferales- Pinaceae 13

Pinus(كاج چتري يا بادامي يا سنگي pinea(

Stone pine, Italian Stone pine : نامهاي انگليسي بومي نواحي . ندبه علت خوراكي بودن دانه هاي درشت آن، به آن كاج بادامي نيز مي گوي

در ايران، در شمال كشور وجود دارد . مديترانه است و در شنهاي سيليسي مديترانه مي رويد. و رشد آن رضايت بخش است

:آب و هوااز گونه . گرما و يخبندان سبك را تحمل مي كند. بهترين رشد را در نواحي معتدله دارد

تابش . مشاهده مي شودبر روي صخره ها و شيبهاي تند است كه بيشتر مقاوم به خشكي هاي .مستقيم آفتاب و همچنين باد را تحمل مي كند

ولي بهترين . عميق است و در خاكهاي آهكي به راحتي رشد مي كند :سيستم ريشه اي . رشد را در خاكهاي شني لومي با زهكشي خوب دارد

متوسط:سرعت رشد Coniferales- Pinaceae 14

متر 5/1و قطر ) متر15 تا 10معموال ( متر 25 اين درخت تا ارتفاع :خصوصيات گياهي . رشد مي كند

شاخه هاي اصلي و پايين تنه، افقي و گسترده، در حاليكه شاخه :شاخه ها و تاج ◄شكل تاج نيم كروي يا چتري زيباست . هاي بااليي كمي متمايل به نوك تاج مي باشند

.و عامل مهمي در شناسايي فوري آن از فواصل دور است سانتيمتر بوده و در 15 تا 10به طول سوزنهايي به رنگ سبز تيره تا روشن، : برگها◄

سال روي درخت 4 تا 3سوزنها براي مدت . تايي درون غالف قرار دارند 2دسته هاي . باقي مي مانند

، كروي تا تخم مرغي، و داراي فرورفتگي در قسمت بزرگ و متقارن :مخروط ◄پايك آن مستقيم . سانتيمتر پهنا دارد9 سانتيمتر طول و بيش از 15 تا 10. پايين آن است . سال روي درخت باقي مي ماند3 تا 2مخروط براي مدت . يا آويزان است

Coniferales- Pinaceae 15

:موارد استفاده . دانه هاي آن خوراكي است و در صنايع غذايي استفاده مي شود

. چوب آن در نجاري، ساختمان سازي و صنايع كشتي سازي استفاده مي شود ه فراواني كاشته به علت فرم بسيار زيبا و تاج چتري آن، در پاركها و بلوارهاي شهري ب

در طراحي به عنوان سايبان و همچنين به صورت تكدرخت بر سطح چمن، . مي شود. بكار مي رود

ير، گونه اي به دليل مقاومت زياد به خشكي، استقرار و رشد سريع آن در زمينهاي فق .مناسب براي جنگلكاري و احياء اراضي خشك جنگلي و غير جنگلي مي باشد

: نگهداري. نيازي به هرس ندارد:هرس. تغذيه خاصي نياز نيست :تغذيه

. توجه خاصي الزم نيست :آبياري. نسبتاً عاري از هر دو است:آفات و بيماريها

Coniferales- Pinaceae 16

Pinus(كاج چتري pinea(

Coniferales- Pinaceae 17

)Picea( جنس نوئل

. گونه درختي يا درختچه اي شناسايي و توصيف شده است 50 تا 40از اين جنس در حدود ارتفاعات كوهستاني اين گونه ها از مناطق سرد و معتدله نيمكره شمالي از ناحيه قطبي تا

. نواحي معتدله گرم گسترش يافته اند. و تك پايه هستند همه گونه ها هميشه سبز

. شاخه ها پيراموني، منظم و نسبتا كوتاهند. ا باقي مي مانند سوزنها بادوامند و پايك كوتاهي دارند كه هنگام سقوط، بر روي شاخه ه

. گوشه است4مقطع سوزنها پس . ين خم مي شود مخروط ماده ابتدا مستقيم بوده ولي در جريان گرده افشاني به سمت پاي

. ا باقي مي ماند از رسيدن و ريزش دانه ها، به همان حالت و بدون جدا شدن و ريزش فلسه . و در سال اول رشد مي رسدمخروط تخم مرغي كشيده تا تخم مرغي واژگون، آويزان

Coniferales- Pinaceae 18

)Spruce( گونه هاي نوئل

: همه گونه هاي نوئل خارجي هستند و به ايران وارد شده اند

Picea abies (P. excelsa) (درخت نوئل) Picea glauca (P. alba or P. canadensis) ( نوئل كانادايي)

Picea glauca ‘Conica’ (نوئل كونيكا )Picea orientalis ‘Aurea’ (نوئل طاليي قفقاز )Picea pungens (نوئل نقره اي )Picea pungens var. glauca (نوئل نقره اي آبي رنگ )

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 4

Coniferales- Pinaceae 19

) Picea abies( نوئل سبز يا درخت نوئل

Norway spruce, Christmas tree : نام انگليسي Picea excelsa :نام علمي مشابه

Pinus: نامهاي علمي قديمي abies, Abies excelsa, Abies picea مي رود و از اين رو نوئل سبز بومي اروپاست و در غالبا به عنوان درخت ايام كريسمس بكار

نام عربي آن تنوب يا صنوبر . نام فارسي درخت نوئل يا كاج نوئل به آن اطالق شده است . صغير مي باشد

و رطوبت فراوان در رويشگاههاي سرد با . دامنه اكولوژيكي نسبتا وسيعي را تحمل مي كندسيستم ريشه اي آن بشقابي . رشد مي كندخاكهاي اسيدي شني يا رسي سبك و نفوذپذير

. رخ مي دهد شكل و سطحي است و اغلب پديده طبيعي بادافتادگي در توده هاي آن زياد . در برابر هر نوع آلودگي و گازهاي سمي مقاوم است

. به يخبندان مقاوم استConiferales- Pinaceae 20

متر از اين درخت 2 متر و قطري معادل 50 متر و گاهي 40 ارتفاع :خصوصيات گياهي . به ثبت رسيده است

تا 80 عدد و با زاويه 6 تا 4شاخه هاي اصلي و پاييني تنه، به تعداد :شاخه ها و تاج ◄. درجه نسبت به تنه، به سمت باال، مي باشند 45 درجه و شاخه هاي بااليي با زاويه 90

تاج ). مشخصه جالب نوئل سبز (شاخه هاي فرعي از شاخه هاي اصلي آويزان هستند ). با گذشت زمان از حالت هرمي خارج مي شود ( و زيباست درخت متقارن و هرمي

سانتيمتر، داراي پاشنه 5/2 تا 1 به طول سوزنها باريك با نوك تيز و خميده : برگها◄سوزنها به . و به رنگ سبز تيره مي باشند مقطع آنها چهارگوشه و لوزي شكل كوتاه،

در شاخه هاي (صورت يك مقطع نيم دايره در سطح بااليي شاخه ها رديف شده اند ). انتهايي تاج، به صورت مارپيچي مي باشند

. سانتيمتر پهنا دارد4 تا 3 سانتيمتر طول و 16 تا 10، استوانه اي و آويزان :مخروط ◄. ابتدا سبز رنگ است، ولي موقع رسيدن قهوه اي مي شود

Coniferales- Pinaceae 21

درخت نوئل)Picea abies(

Coniferales- Pinaceae 22

: موارد استفاده باشد و سهم يكي از مهمترين و بهترين درختان چوبده و صنعتي در اروپا و جهان مي

از آن در تهيه چوبهاي . عمده اي از تجارت جهاني چوب به آن اختصاص يافته است زيادي در الواري و تيري، مصارف متنوع نجاري، ساختمان سازي و مبل سازي و حجم

. توليد خمير كاغذ استفاده مي شودرهاي به عنوان يكي از باسابقه ترين گونه ها در تزئين درخت كريسمس در كشو

. اروپايي است و ساالنه تعداد زيادي نهال بدين منظور توليد مي شودزيادي از اين كاشت اين درخت براي تزئين پاركها و باغها بسيار معمول است و ارقام

: گونه وجود داردPicea abies ( نوئل سبز بالشتكي ◄ ‘Nidiformis’ (

. متر2 متر و پهناي 1 فرم نيم كروي، كوتاه قد، ارتفاع Picea abies ( نوئل اولندورف ◄ ‘Ohlendorfii’ (

. متر 2 متر، قطر قاعده 3 تا 5/1 فرم هرمي فشرده، ارتفاع

Coniferales- Pinaceae 23

Picea abies( نوئل سبز بالشتكي ‘Nidiformis’(

رش پهناي تاج تا كوتاه قد و به شكل بالشتك، ارتفاع به ندرت به يك متر مي رسد، گست ◄ طول سال بيش متر، فرم نيم كروي و گاهي در وسط فرورفته، بسيار كند رشد است و در 2

. سانتيمتر رشد نمي كند 5 تا 3از . كاشت آن در باغهاي صخره اي و پاركها بسيار معمول است ◄

Coniferales- Pinaceae 24

Picea abies ‘Nidiformis’

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 5

Coniferales- Pinaceae 25

Picea abies( نوئل اولندورف ‘Ohlendorfii’ (

Coniferales- Pinaceae 26

)Picea glauca(نوئل كانادايي

Canadian spruce, White spruce : نام انگليسي Picea alba, Picea canadensis :نام علمي مشابه

Picea glauca( آن Conicaواريته ‘Conica’ ( فرم زيبايي دارد و در موطن اصلي خود ساله آن 60 و ارتفاع درختان نوئل كونيكا كند رشد است. يعني سرزمين كانادا رويش دارد

. متر مي رسد4به و بسيار زيبا دارد و به دليل تراكم و فشردگي سوزنها تاجي فشرده به شكل مخروطي باريك

. و شاخه هاي كوچك، سطح داخلي تاج نا معلوم است و يكي از گياهان ويژه و انحصاري در طراحي باغ و پارك بسيار مورد توجه استاين رقم

نمونه هايي از آن وارد ايران . پاركهاي جديد و كالسيك اروپا و آمريكا محسوب مي شود . شده و در برخي پاركهاي شهري و بخش خصوصي كاشته شده است

Coniferales- Pinaceae 27

نوئل كونيكا )Picea glauca

‘Conica’ (

Coniferales- Pinaceae 28

)Picea pungens( نوئل نقره اي يا آبي

Colorado spruce, Rocky mountain spruce : نام انگليسيي سوزنهاي آن، يكي از زيباترين گونه هاي سوزني برگ است كه به خاطر فرم و رنگ زيبا

اشته مي بيشتر از ديگر گونه هاي جنس نوئل، جهت فضاي سبز و محيط زيست شهري ك . زيستگاه اصلي آن اياالت متحده آمريكاست . شود

glaucaمي نامند و در برخي منابع واريته ) Blue spruce( در برخي منابع آن را نوئل آبي P. pungens( آن var. glauca ( را نوئل آبي يا نوئل نقره اي آبي رنگ مي نامند .

هاي اسيدي و در برابر خشكي خاك و محيط، باد و برفهاي سنگين مقاوم بوده و در خاك . سالي شروع به بذر دهي مي كند 30از حوالي . قليايي رشد خوبي دارد

: برخي ارقام مهم P. pungens( نوئل آبي كپه اي ‘Globosa’ (P. pungens( نوئل آبي كاستر ‘Koster’ (

Coniferales- Pinaceae 29

. متر از اين درخت به ثبت رسيده است 5/1 متر و قطر 50 ارتفاع :خصوصيات گياهي درجه و در حلقه ها و رديفهاي جدا 90شاخه هاي اصلي با زاويه :شاخه ها و تاج ◄

. شاخه هاي فرعي به صورت متقابل و افقي قرار دارند . از هم و شعاعي آرايش يافته اند . استتاج آن خوش فرم، مخروطي و متقارن

مقطع سانتيمتر، داراي پاشنه كوتاه، 3 تا 2، به طول نوك تيز سوزنها سخت و : برگها◄ و غباري كبود رنگ تمام سطح آنرا لوزي شكل و به رنگ سبز مايل به آبي مي باشند

. سوزنها به صورت شعاعي دور تا دور شاخه ها آرايش يافته اند . مي پوشاند سانتيمتر 3 تا 2 سانتيمتر طول و 11 تا 8، سيلندري يا گوشه دار و مستطيلي :مخروط ◄

. مي شوندآويزان معموال در انتهاي شاخه هاي سال قبل . پهنا دارد

Coniferales- Pinaceae 30

)Picea pungens( نوئل نقره اي

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 6

Coniferales- Pinaceae 31

)همچنين چوب آن كاربرد صنعتي دارد ( سطوح چمن، تكدرخت :كاربرد آن سطحي، داراي ريشه هاي جانبي افشان و باريك و بلند : سيستم ريشه اي

متوسط تا كند: سرعت رشد نواحي ماليم و . به گرماي مفرط حساس است. به يخبندان مقاوم است :آب و هوا

. در آفتاب يا سايه خوب رشد مي كند . مرطوب را تحمل مي كند:نگهداري

. نيازي به هرس ندارد:هرس. تغذيه خاصي نياز نيست :تغذيه

. زهكش خوب ضروري است . هرماه يك بار آبياري عميق :آبياريقارچهاي انگلي موجب فساد . سمپاشي با ماالتيون. عنكبوت قرمز:آفات و بيماريها

. درخت را ريشه كن كرده بسوزانيد. چوب آن مي شوند و درماني هم ندارند

Coniferales- Pinaceae 32

Picea pungens( نوئل آبي كپه اي ‘Globosa’ (

پهناي (و به صورت كروي گسترش مي يابد ) متر1بيشترين ارتفاع (كوتاه قد است اي در ابتداي رشد شاخه ها گسترده و نامنظم رشد مي كنند ولي در نمونه ه ). متر5/1

. مسن، فرمي فشرده و زيبا دارند P. pungensآن را ‘glauca’ ‘Globosa’ نيز مي نامند .

. از آن براي آرايش و طراحي در سبكهاي مختلف باغباني استفاده مي شود

Coniferales- Pinaceae 33

نوئل آبي كپه اي

Coniferales- Pinaceae 34

Picea pungens( نوئل آبي كاستر ‘Koster’(

بر طبق [ است اين رقم بهترين و مشهورترين فرم آبي رنگ در ميان سوزني برگان زينتي ارتفاع . به صورت طبيعي به فرم مخروطي يا هرمي زيبا آرايش مي يابد ]. منابع انتشار يافته

. سوزنها به رنگ سبز مايل به آبي مات مي باشند . متر مي رسد5/1آن تا P. pungensآن را ‘glauca’ ‘Koster’ نيز مي نامند .

. رقمي بسيار مناسب جهت تزئين باغهاي صخره اي استطراحان حرفه اي براي ايجاد مناظر رويايي در پاركهاي

باشكوه، از اين رقم همراه با ديگر گونه هاي پهن برگ مانند . افراي سرخ و گونه هاي خوش رنگ ديگر استفاده مي كنند

Coniferales- Pinaceae 35

P. pungens ‘glauca’ ‘Koster’

Coniferales- Pinaceae 36

) Abies( جنس نراد. رقم دارد150 گونه و بيش از 50اين جنس در حدود

د نيمكره شمالي هستند و از به غير از چند مورد استثنايي، همه گونه ها بومي مناطق معتدله تا سر. ا انتشار دارندشرق و شمال آسيا تا آمريكاي شمالي، قسمتهايي از اروپا و شمال آفريق

. همه گونه ها هميشه سبز و تك پايه اند و تاج آنها هرمي شكل است. شاخه ها شعاعي و منظم هستند

برخي گونه ها پيراموني سوزنها در بيشتر گونه ها مسطح و تخت بوده و به صورت شانه اي يا در نقره اي تا سبز روشن براق-سطح زيرين سوزنها اغلب به رنگ آبي. و برسي آرايش يافته اند

ي ماند كه در در اثر جدا شدن برگها، در سطح شاخه ها اثر گرد يا بيضي شكل بر جا ماست و .اين حالت سطح شاخه ها صاف و اثري از دمبرگ باقي نمي ماند

ور كامل از هم پاشيده و مخروط برافراشته و غير آويزان است و هنگامي كه دانه ها رسيدند به طمهمترين اختالف بين (فلسها فرو مي افتند و فقط محوري لخت بر روي شاخه ها باقي مي ماند

. )نوئل و نراد

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 7

Coniferales- Pinaceae 37

) Fir( نراد گونه هاي

به طور ) به جاي نوئل (برخي گونه ها و ارقام وابسته جنس نراد، به عنوان درخت كريسمس . انبوه در برخي كشورهاي اروپايي توليد و صادر مي شوند

گونه از آن فراوانتر بوده و در باغ گياهشناسي 7از اين جنس گونه هايي وارد ايران شده كه : نوشهر و ساير مناطق مشابه وجود دارند

Abies concolor (نراد سفيد آمريكا )Abies nordmanniana (نراد قفقاز)Abies pinsapo (نراد اسپانيا)Abies alba (نراد نقره اي اروپا) Abies balsamea (نراد بالزام)Abies bornmuelleriana (نراد برن مولر)Abies cilicica (نراد سيليسين)

Coniferales- Pinaceae 38

Abies( نراد قفقاز nordmanniana (

Caucasian fir, Nordmann : نام انگليسي fir توسط گياهشناسي به 1838اولين بار در سال . بومي قفقاز و جنوب شرقي درياي سياه است

شناسايي ومعرفي ) Kura(در قسمتهاي باالدست رودخانه كورا ) Nordmann( نام نردمان . شد

. نياز فراواني به رطوبت محيط دارد . بلند قامت است. ، ولي بهترين نتيجه را در خاكهاي رسي مي دهد به عناصر غذايي خاك كم توقع است

. سيستم ريشه اي قوي دارد و به راحتي توسعه مي يابد . را به راحتي تحمل مي كند -25 و تا در برابر باد و يخبندان مقاوم است. بهترين رشد را در نواحي سرد دارد

Coniferales- Pinaceae 39

. متر گزارش شده است2 متر و قطر تا 60 ارتفاع تا :خصوصيات گياهي 80 تا 75شاخه هاي اصلي تنه منظم و به صورت شعاعي با زاويه :شاخه ها و تاج ◄

شاخه هاي فرعي متقابل و عمود بر محور . درجه به اطراف و جوانب گسترده شده اندتاج درختان جوان و ميانسال هرمي و خوش فرم، ولي بعدا تقريبا . اصلي تنه هستند. كروي مي شود

نوك آنها گرد سوزنها نواري در قسمت قاعده پهن تر و :برگها ◄سطح روي سانتيمتر، 3 تا 5/1به طول . يا فرورفتگي كوچكي دارد

نوار پهن به رنگ نقره اي تا سفيد 2آن سبز تيره و صاف و زير آن سوزنها به صورت كماني دور تا دور شاخه هاي جوان . وجود دارد

. رديف شده اند 5 سانتيمتر طول و 22 تا 17، استوانه اي و بر افراشته :مخروط ◄

. داراي پايكي كوتاه است . سانتيمتر پهنا داردConiferales- Pinaceae 40

: موارد استفاده سلولزي درختي صنعتي است و استفاده هاي متعددي از آن در صنايع چوب و صنايع

. مي شود همين خاطر يك گونه زينتي مناسب است و به طرز جالبي آراسته و شكل مي گيرد و به

هنگامي كه تنها رشد كند تاج هرمي زيبايي با شاخه . در پاركها و باغها كاشته مي شود. هاي گسترده رو به پايين ايجاد مي كند

Coniferales- Pinaceae 41

نراد قفقاز )Abies nordmanniana (

Coniferales- Pinaceae 42

)Cedrus(جنس سدر

Cedrosاسم جنس آن برگرفته از نام قديمي و يوناني . از سوزني برگان زيباست)Kedros (است كه به درخت صمغي اطالغ مي شد .

: گونه است4بومي شمال افريقا و آسيا هستند و داراي Cedrus atlantica (سدر اطلس)

Cedrus deodara (سدر مقدس يا ديودار )

Cedrus libani (سدر لبناني)

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 8

Coniferales- Pinaceae 43

) Atlas Cedar( سدر اطلس

Cedrus :نام علمي atlantica) خانوادهPinaceae(: **** نامهاي علمي مشابه

حالت رشد، برگ :جنبه هاي زيبايي چمنزار، تك درخت:كاربرد

درختي است هرمي شكل، گسترده و منظم، با حالت رشد باز و شاخه :خصوصيات گياهي . پوست تنه خشن و به رنگ قهوه اي تيره است . هاي افراشته و افقي

2/ 5 تا 2به طول سبز مايل به آبي، كوتاه و سوزني شكل : برگها◄. برگهاي آبي روشن داردglaucaواريته . سانتيمتر هستند

سانتيمتر 7/ 5 تا 5 مخروطهايي بطول : ميوه◄) مسطح يا در قسمت فوقاني مقعر هستند( عمقي : سيستم ريشه اي◄ بسيار كند : سرعت رشد◄

Coniferales- Pinaceae 44

نيازهاي طبيعي همچنين . گرما و سرما و حتي انجماد طوالني مدت را تحمل مي كند:آب و هوا ◄

. تابش مستقيم آفتاب و باد را تحمل مي نمايد خاك مردابي را تحمل نمي ( ترجيحاً، خاك لومي يا رسي با زهكشي خوب : خاك◄

)كند

نگهداري . نيازي به هرس ندارد:هرس•. تغذيه خاصي نياز نيست :تغذيه•. زهكش خوب ضروري است . ماهي يكبار آبياري عمقي :آبياري•. نسبتاً عاري از هر دو است:آفات و بيماريها •

تكثير كاشت بذر •

Coniferales- Pinaceae 45

سدر اطلس

Coniferales- Pinaceae 46

Coniferales- Pinaceae 47

)Deodar Cedar( سدر هيماليا يا مقدس يا ديودار

Cedrus :نام علمي deodara) خانوادهPinaceae(. كر شده است نام آن در زبان اردو ديودار است و در عربي شجره الجن و صنوبرهندي ذ

حالت رشد :جنبه هاي زيبايي چمنزار، بادشكن، تك درخت:كاربرد

درختي است در جواني هرمي شكل، با حالت رشد متراكم و شاخه :خصوصيات گياهي با باال رفتن سن، شاخه ها چوبي تر . هاي افراشته و افقي كه در جواني انتهاي آنها آويخته است

ي رنگ پوست تنه قهوه اي، در درختان مسن شيار دار و در درختان جوان خاكستر. مي شوند. و صيقلي

. سانتيمتر5 تا 2/ 5به طول سبز درخشان، زرد يا سبز مايل به آبي، : برگها◄. ندسخت و سوزن مانند بوده و بطور متراكم بر روي شاخه ها آرايش يافته ا

. سانتيمتر طول دارند12/ 5 تا 7 مخروطهايي كه در قسمت باال مدور هستند و : ميوه◄ عمقي : سيستم ريشه اي◄ سريع : سرعت رشد◄

Coniferales- Pinaceae 48

نيازهاي طبيعي اما به سرماي زياد و يخبندان . گرما و تا حدي سرما را تحمل مي كند:آب و هوا ◄

. همچنين تابش مستقيم آفتاب و باد را تحمل مي نمايد . حساس استخاك مردابي را تحمل نمي ( ترجيحاً، خاك لومي يا رسي با زهكشي خوب : خاك◄

. به خشكي مقاوم است). كند

نگهداري . نيازي به هرس ندارد:هرس•. تغذيه خاصي نياز نيست :تغذيه•. زهكش خوب ضروري است . ماهي يكبار آبياري عمقي :آبياري•. نسبتاً عاري از هر دو است:آفات و بيماريها •

تكثير كاشت بذر•

Ornamental Trees and Shrubs-Coniferales

Pinaceae- Fall 1390

University of Guilan- Rasht ([email protected]) 9

Coniferales- Pinaceae 49

Cedrus deodara

Coniferales- Pinaceae 50