II svetski rat 1941-1943

• Ujesen 1940.god. počele su pripreme Nemačke za napad na SSSR, operacija Barbarosa

• Nemačka je napala SSSR, bez objave rata 22.juna 1941.god., čime je otvoren istočni front

• Za SSSR to je bio početak “Velikog otadžbinskog rata”• Nemci su na istočnom frontu angažovali najveći deo

svojih snaga• Cilj operacije Barbarosa bio je zauzimanje čitavog

evropskog dela SSSR-a; na istočnom frontu vodjene su najbrutalnije borbe u II svetskom ratu

• Nemačka armija bila je podeljena u tri grupe:

• Grupa armija Sever-cilj osvajanje Lenjingrada

• Grupa armija Centar-cilj osvajanje Moskve• Grupa armija Jug-cilj osvajanje Ukrajine i

naftonosnih polja na Kavkazu

• U kratkom vremenu Nemci su osvojili pribaltičke republike, Belorusiju, deo Ukrajine

• Na severu Nemci su se približili Lenjingradu, a u jesen 1941.god. Lenjingrad je bio opkoljen, grad je bio pod opsadom skoro 900 dana (početak 1944.god.)

• Na centralnom pravcu Nemci su zaustavljeni neposredno pred Moskvom

• Krajem 1941.god. sovjetska pojačanja, dovedena sa Dalekog istoka, prešla su u kontraofanzivu kod Moskve, tako da su Nemci odbačeni od grada

• Sovjeti su brojna industrijska postrojenja, kao i naučne institute prebacili u azijski deo SSSR-a

• Georgij Konstantinovič Žukov

• Georgij Konstantinovič Žukov (1896-1974)

• Sovjetski maršal i komandant

• U ranu zoru 7.decembra 1941.god. Japan je napao američku pomorsku bazu Perl Harbor na Havajima

• To je bio japanski odgovor na zabranu izvoza nafte iz SAD u Japan i zahtev da se Japanci povuku iz Kine i Indokine

• Napad je izveden pod komandom admirala Jamamota, jednog od najsposobnijih japanskih komandanata

Napad na Perl Harbor

• Admiral Isoroku Jamamoto (1884-1943)

• Američka pacifička flota doživela je ozbiljne gubitke i nije mogla da zaustavi japansku ekspanziju na Dalekom istoku u prvoj polovini 1942.god.

• Japanci su zauzeli: Filipine, Singapur, Hong Kong, jugoistočnu Aziju

Severna Afrika• Nemci i Italijani su potiskivali Britance u nameri da

zauzmu Suecki kanal• Vodjeno je nekoliko bitaka u pustinji, od kojih je

najpoznatija za luku Tobruk, koju su Nemci zauzeli 1942.god.

• Komandu nad 8.britanskom armijom, koja se borila u sev.Africi preuzeo je general Montgomeri

• Pod njegovom komandom Britanci su zaustavili nemačko napredovanje u jesen 1942.god. u bici kod El Alamejna, nakon čega su prešli u kontraofanzivu i potisnuli Nemce prema Tunisu

• Tu su ih opkolili i prinudili na predaju u proleće 1943.god. • Osvajanjem severne Afrike zapadni saveznici stekli su

mogućnost napada na Siciliju i Italiju

• General Bernard Lo Montgomeri (1887-1976)

Saveznički komandanti u Berlinu 1945.god. (Montgomeri, Ajzenhauer, Žukov, De

Tasinji)

• Američke i britanske trupe su se tokom jula 1943.god. iskrcale na Siciliji

• Posebno teške borbe sa Nemcima vodjene su kod Salerna

• Septembra 1943.god. Nemci su se povukli sa Sicilije

• Kralj Vitorio Emanuel je smenio Musolinija, a Italija je kapitulirala 8.septembra 1943.god.

• Nemci su okupirali severnu i srednju Italiju

Istočni front 1942-1943• Tokom 1942.god. Nemci su pokrenuli veliku

ofanzivu na južnom delu istočnog fronta• Zauzeli su Krim, izbili su na severni Kavkaz,

pretivši da zauzmu naftonosna polja• U leto 1942.god. oni su stigli do reke Volge, do

grada Staljingrada• Od jula 1942.god. do februara 1943.god. kod

Staljingrada je vodjena bitka, koja se smatra prekretnicom II svetskog rata i koja je završena pobedom sovjetske vojske i predajom nemačke 6.armije

Staljingradska bitka

• Vasilij Zajcev • Najpoznatiji ruski

snajperista• Ubio je 149 nemačkih

vojnika u Staljingradu

• Spomenik braniocima Staljingrada (“Domovina majka zove”)

• Nalazi se na Mamajev Kurganu, brdu iznad Staljingrada, na kojem su vodjene žestoke borbe

• Nakon pobede kod Staljingrada, sovjetske trupe preuzimaju inicijativu

• U leto 1943.god. došlo je do najveće tenkovske bitke u istoriji, poznate i kao “bitka čelika”

• Bitka je vodjena kod grada Kurska i završena je velikom pobedom sovjetske vojske

• Glavnu sovjetsku snagu činili su tenkovi T-34, dok su Nemci koristili takodje nove tenkove Tigar i Panter

T-34

Panter