1

Kod ucznia

KURATORIUM OŚWIATY W GDAŃSKU

KONKURS Z HISTORII DLA UCZNIÓW GIMNAZJM

II STOPIEŃ ELIMINACJI

2013/2014

Instrukcja dla ucznia: Zapoznaj się uważnie z zadaniami i wykonaj polecenia. Na wykonanie zadań masz 60 min.

Łączna suma punktów do zdobycia wynosi 50.

Powodzenia życzy Ci Wojewódzka Komisja Konkursowa.

1. Przeczytaj tekst źródłowy i wykonaj polecenia.

Leży na wysokiej równinie i tworzy czworobok, którego każdy front wynosi 120 stadiów [tj. ok

21600 m] – to czyni w całości obwód miasta o czterystu osiemdziesięciu stadiach. […] A

zbudowane było tak porządnie, jak żadne inne ze znanych nam miast. Naprzód biegnie dokoła

niego głęboki i szeroki rów pełen wody a potem idzie szeroki na pięćdziesiąt królewskich

łokci, a wyskoki na dwieście łokci mur. […] Ponad murem, po obu jego brzegach, wznieśli

jednopiętrowe wieże, jedną naprzeciw drugiej, a między wieżami zostawili miejsce jako drogę

objazdową, po której mogła przejechać czwórka koni. Dokoła muru było sto bram, a

wszystkie ze spiżu, a tak samo ze spiżu były słupce i nadedrzwia. […] Miasto składa się z

dwóch części, bo dzieli je rzeka, która zwie się Eufrat. Źródło: Herodot, Dzieje, [w;] T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w źródłach – nie tylko pisanych, Starożytność i średniowiecze, Toruń 2004, s.

11.

A. Podaj nazwę opisanego miasta.

………………………………………………..

B. Podaj, w którym wieku żył autor tego opisu.

………………………………………………..

C. Wyjaśnij, jakie znaczenie ma dla nauki jaką jest historia autor tekstu.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

3/ ….

2. Zapoznaj się z wizerunkami greckich bogów i na podstawie atrybutów podaj ich

imiona.

Źródło: http://www.hellokids.com/c_27466/coloring-pages/countries-coloring-pages/greece-coloring-pages/greek-mythology-coloring-

pages/greek-gods-coloring-pages/

A. ………………… B. ……………… C. ………………….

1/ ….

2

3. Zapoznaj się z mapką i wykonaj polecenia.

A. Podaj nazwy krain zajętych przez Rzym oznaczonych cyframi rzymskimi:

I - ………………………..

II - ……………………….

III - ………………………

B. Podaj, jak nazywał się akwen wodny, wokół którego Rzymianie zbudowali swoje państwo.

…………………………………………………….

C. Która z linii podziału oznacza podział imperium rzymskiego na wschodnie i zachodnie?

Zakreśl właściwą cyfrę.

1. 2. 3. 4.

3/ ….

4. Uzupełnij tabelę dotyczącą bitew toczących się w Rzymie w schyłkowym okresie

republiki.

Przeciwnik Bitwa Data Przeciwnik

Gajusz Juliusz Cezar 1. ……………… 52 r. p.n.e. 2. …………………………….

3. …………………….. Farsalos 4. ………… Pompejusz

Oktawian August 5. ……………… 31 r. p.n.e. Marek Antoniusz i 6…………

3/ ….

5. Przyporządkuj władcom odpowiednie dynastie i wstaw cyfry w puste miejsca.

A Chlodwig

B Władysław I Herman

C Otton I

D Jan Bez Ziemi

A - …. B - …. C - …. D - …...

1/ ….

1 dynastia saska (Ludolfingów)

2 dynastia Plantagenetów

3 dynastia Karolingów

4 dynastia Merowingów

5 dynastia Piastów

1

2 3

4

III

II

I

3

6. Spośród podanych władców wskaż numerem 1 tego, który przyjął chrzest

najwcześniej a numerem 5 tego, który przyjął chrzest najpóźniej.

Mieszko I ……

Włodzimierz Wielki ……

Władysław Jagiełło ……

Mendog I ……

Stefan Wielki ……

2/ …

7. Zapoznaj się z panoramą Krakowa.

Źródło: http://www.wawel.net/images/750-lat_lokacji/lokacja.htm

A. Z jakiego okresu może być prezentowany drzeworyt? Podkreśl prawidłową odpowiedź.

a) wczesne średniowiecze

b) późne średniowiecze

c) epoka oświecenia

d) schyłek XIX wieku

B. Uzasadnij prawidłową odpowiedź oraz uzasadnij wykluczenie błędnych odpowiedzi .

Dokończ zdania:

Wybieram odpowiedź ………… ponieważ …….………………………………………

………………………………………………………………………………………….

wykluczam odpowiedź …………ponieważ….. ………………………………………

………………………………………………………………………………………….

wykluczam odpowiedź ………… ponieważ….. ………………………………………

………………………………………………………………………………………….

wykluczam odpowiedź ……….….ponieważ…. ………………………………………

………………………………………………………………………………………….

5/ ….

8. Uzupełnij tabele dotyczącą koronacji władców z dynastii Piastów na królów Polski. Data koronacji Monarcha (imię i przydomek lub numer władcy)

1025 r.

Mieszko II

1076 r.

Przemysł II

1320 r.

Kazimierz III Wielki

6/ ….

4

9. Zapoznaj się z tabelą i uzupełnij ją. Pogrupuj wymienione wydarzenia w skutki

dwóch innych wydarzeń historycznych. Nazwij je i podaj daty.

najazdy Turków osmańskich, najazdy Hunów, najazdy Gotów,

przegrana bitwa pod Warną

Przyczyny wydarzenia 1. Przyczyny wydarzenia 2.

…………………………………..

…………………………………..

………………………………...

………………………………...

Nazwa wydarzenia 1. Nazwa wydarzenia 2.

………………………………………… ………………………………………..

Data wydarzenia 1. Data wydarzania 2.

476 r. 1453 r.

2/ ….

10. Przyporządkuj przedstawicielom epoki renesansu wykonane przez nich dzieła i

wstaw cyfry w puste miejsca.

A Michał Anioł Buonarotti

B Leonardo da Vinci

C Erazm z Roterdamu

D Rafael Santi

A - …. B - …. C - …. D - …... 1/ ….

11. Zapoznaj się z obrazem i wykonaj polecenia.

Źródło: http://www.magazynsztuki.pl/[...]/

A. Podaj datę i nazwę wydarzenia historycznego przedstawionego na obrazie.

………………………………………………………..

B. Podaj imiona i nazwiska (przydomki) postaci oznaczonych cyframi:

1 - …………………………………………….

2 - …………………………………………….

C. Podaj autora obrazu i wiek w którym został on namalowany.

……………………………………………………….. 3/ ….

12. Zapoznaj się z mapą i wykonaj polecenia.

1 traktat Pochwała głupoty

2 obraz Dama z łasiczką

3 traktat O obrotach sfer niebieskich

4 fresk Stworzenie Adama

5 fresk Szkoła ateńska

1 2

5

A. Zaznacz kółkiem stolicę Polski w I poł. XVI w.

B. Obrysuj granice Wielkiego Księstwa Litewskiego po zawarciu unii lubelskiej

wykorzystując istniejące na mapie linie

C. Dopisz do następujących nazw państw odpowiadające im numery na mapie (sytuacja ok.

1590):

Prusy Książęce - ….

Chanat Krymski - ….

Królestwo Szwecji - ….

Hospodarstwo Mołdawii - ….. 3/ ….

13. Zapoznaj się z tekstem źródłowym i na podstawie tekstu wykonaj polecenia.

Roku 1652 sejm dnia 26 januara [stycznia] zaczął się, a według propozycji króla Jmci,

materią bezpieczeństwa […]. Więc berestecka wojna koło pospolitego ruszenia, że Kozacy

uszli nie rozgromieni, że sami obywatele straże, utarczki, a lud niemiecki [piechota

autornamentu cudzoziemskiego (niemiecka)] tylko stojąc w szyku nic nie odprawował z

ciężarów wojennych i bardzo prywatne rzeczy bawiły wszystek czas izbę poselską […].

Pozwolona była prolongacja [przedłużenie] i już rzeczy ku dobrem końcowi się miały, aliści

na trzecim dniu prolongowanego sejmu, niejakiś Siciński z Upity poseł, mając za uciążliwy

dekret sejmowy, względem podymnego szesnaściorga, które król Jmć słusznie z ekonomii

swojej szawelskiej [Szawle – miejscowość w powiecie upickim] i innych być aprobował, a

Upita poborami wydając, wielu do skarbu winna została; zaniósł protestacyją, że dekret

skasowany nie był przeciwko wszystkiemu sejmowi i zaraz z izby zniknął, za Wisłę się

przewiózł. I tak pod pretekstem wolności, że za jednego kontradykcją [sprzeciwem] nic się nie

ustanowi na sejmie, sejm się rozerwał. Źródło: K. Obuchowicz, Diariusz, [w:] Wiek XVI-XVIII w źródłach, opr. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 278-279.

6

A. Nazwij prawo, z jakiego skorzystał poseł Siciński.

…………………………………………………………………………………………………

B. Wyjaśnij, jaki był tego powód.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

C. Określ, jaki był stosunek autora tekstu do postępku posła Sicińskiego.

………………………………………………………………………………………………….

D. Napisz, kto był w tym czasie królem Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

…………………………………………………………………………………………………

E. Podaj, jakie wydarzenie historyczne zostało określone mianem „wojny beresteckiej”.

…………………………………………………………………………………………………

5/ ….

14. Podkreśl prawidłową odpowiedź.

Piesza formacja wojskowa na wyposażeniu wojsk tureckich od XV do XIX w.

A. husaria B. grenadierzy C. legioniści D. janczarzy

1/ ….

15. Zacytuj tę zwrotkę hymnu narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (w aktualnym

brzmieniu), która odwołuje się do wydarzeń z tzw. potopu szwedzkiego.

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………....

…………………………………………………………………………………………………

1/ .....

16. Zapoznaj się ze zdjęciem i podkreśl prawidłową odpowiedź.

Źródło: http://pl.123rf.com/photo_3563872_piekny-palac-zwinger-w-dreznie-sachsen-niemcy-czarno-biale.html

Przedstawiony na zdjęciu pałac wybudowano w stylu:

A. renesansowym

B. klasycystycznym

C. rokoko

D. modernistycznym 1/….

7

17. Podkreśl właściwą kolejność kształtowania się ustroju Francji w okresie rewolucji na

przełomie XVIII i XIX w.

A.

monarchia absolutna > monarchia konstytucyjna > republika > dyrektoriat > konsulat >

cesarstwo

B.

monarchia konstytucyjna > monarchia absolutna >republika > cesarstwo > dyrektoriat >

konsulat

C.

monarchia absolutna > monarchia konstytucyjna > republika > cesarstwo > dyrektoriat >

konsulat

D.

monarchia konstytucyjna > monarchia absolutna > republika > dyrektoriat > konsulat >

cesarstwo

1/ ….

18. Spośród wymienionych państw podkreśl te, które nie weszły w skład Świętego

Przymierza.

Hiszpania, Watykan, Rosja, Turcja, Austria,

Francja, Wielka Brytania Prusy, Portugalia,

1/ ….

19. Nazwij opisane ideologie. A

……………………..

Ideologia krytykująca kapitalizm jako system niesprawiedliwy

społeczne. Propagująca stworzenie na drodze rewolucji społeczeństwa

bezklasowego.

B

……………………..

Ideologia głosząca potrzebę tworzenia państw jednolitych narodowo

oraz potrzebę jednoczenia się mniejszych państw narodowych w jedno

większe.

C

……………………..

Ideologia głosząca, że wolność jednostki jest najwyższą wartością.

Jedynym ograniczeniem wolności człowieka powinna być wolność

drugiego.

D

……………………...

Ideologia krytykująca rewolucję i wszelkie gwałtowne zmiany.

Różnice społeczne są naturalne a każdy człowiek ma swoje określone

miejsce w hierarchii.

4/ ….

20. Wyjaśnij określenia (podając istotę zjawiska a także jego czas i miejsce):

A. rabacja galicyjska

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

B. rugi pruskie

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

C. noc apuchtinowska

…………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………

3 /….