A contorna

Traballo realizado polo alumnado de 1º de ESO con fotos propias e do profesorado feitas nas diferentes saídas.IES FRANCISCO ASOREY, XUÑO 2009

Areal do Serrido

Esteiro do Umia

Monte do Rei

Monte da Pastora

Porto de San Tomé

San Tomé

INSTITUTO

Enseada do Umia-O Grove

cult ivos

Ruínas de Santa Mariña

INSTITUTO

Situado no concello de Cambados a 800 m do Instituto. Desde o cume vese a Ría de Arousa, o esteiro do Umia e parte de Cambados e o val do Salnés.

ALTITUDE: 58 m

PROPIEDADE: municipal e particular

USOS: a maioría é parque público e está axardinado, a zona particular está cultivada. Ten un pequeno parque infantil, un miradoiro, unha capela dedicada á Virxe Pastora e un centro da terceira idade. É lugar tradicional de romería e paseo para a xente de Cambados.

HISTORIA: Hai restos de valados castrexos e documentación que indica que estivo poboado no neolítico. Consérvanse lendas e contos.Antigamente chamábase castro de Santa Mariña.

Vista da zona da capela

Zona do castro

O Calvario (miradoiro)

LENDAS-Contan que no monte da Pastora viviron os mouros e desde alí dirixían as manobras que se facían na Torre de San Sadurniño.

-Din que hai unha cova que vai desde o Monte da Pastora ata a Toxa pasando por debaixo da Torre, pero que rompeu o túnel e agora está anegado.

-Hai un túnel que chega ata América, pero non se pode pasar por el porque nas covas que hai viven os mouros.

-Contan que cando o Demo tentou a Xesús subeuno ó Calvario (parte alta da Pastora, cuns cons moi grandes) e ao ver a riqueza da zona díxolle: "Todo esto te daré, menos Fefiñans, Cambados e San Tomé".

Vista da Ría de Arousa, co Grove ao fondo.

Vista do Instituto.

Cambados e o porto de Tragove.

ERMIDA DA PASTORAConstruída a finais do século XVI por María d’Alegría. Foi adicada ao Bo Pastor e á Virxe das Neves, ata que no século XVIII o ermitán Sr Luaces cambiouna pola Virxe Pastora.

Imaxes de comezosdo século XX

A Virxe Pastora o día da festa.

plátanos robinias e carballos

carballos piñeiros bravos

Piñeiros mansos

Tuias, alcipreste e sabinasTollemerendas

sobreira

cogomelos

VIÑAS

MILLO

CEBOLASPEMENTOS

PATACAS

FABAS

FABÓNS

XUDÍASCHÍCHAROS

TOMATES

LEITUGASREMOLACHA

VERDURA

INVERNADOIROS

Chamado tamén Pinal do NorteSituado ao sur do concello de Cambados, nas proximidades do río Umia e a 400 m de instituto.

SUPERFICIE: 14 haALTITUDE MÁXIMA: 33 mPROPIEDADE: particular

É un pequeno monte arborado con algúns cultivos. A maior pendente dase cara ao sur onde está rodeado por un muro de pedra.Hai varios afloramentos graníticos en forma de laxes e cons e noutros tempos foron explotados en varias canteiras.Está atravesado polo camiño que vai de Uso da Torre á Barca e por el pasa un sendeiro natural.

INSTITUTO

MONTE DO REI

RÍO UMIA

Vista sobre o Umia, coa ponte da Barca.

HISTORIAConta a lenda que foi un castro, o que pode ter algo de fundamento dado que hai unha área que semella conservar unha forma en terraplén con muros. No medio hai varios cons con pías.

HÁBITATS E ESPECIES

Os eucaliptos ocupan un 70% da superficie arborada, cunha idade aproximada de 30 anos e unha altura media de 15 metros.Están pouco coidados e só de cando en vez se fai algunha corta para aproveitar a madeira.

PLANTACIÓNS FORESTAIS

Piñeiros bravos. Ocupan un 25% da superficie forestal.

Acacias mesturadas con piñeiros e eucaliptos.

flores de acacia

As mimosas invadiron unha zona do monte situada ao norte.

RESTOS DE BOSQUE NATURALA especie máis abundante é o carballo (Quercus robur)

Tamén se atopan algúns castiñeiros, salgueiros, pereiras bravas e sobreiras.

Distintos tipos de bugallos dos carballos

sobreiras

castiñeiros

Pereira brava

chinches

cochinilla

chasco

escleroderma

clatrus

MONTE BAIXOMato de toxo, xesta, carrascas e breixos.

Carrascos

carrascas

xesta

toxo

Breixo (Erica cinerea)

SOTOBOSQUE

fentos

gramíneas

xilbarbeira

hedras

BEIRAISAs beiras das fincas, dos camiños e do bosque son unhas zonas cunha gran biodiversidade de plantas e animais. Ás veces son o único refuxio de especies autóctonas.

Herba de San Xoán, chuchameles

Abella en estalotes

Celidonia, herba das espullas

Andriala

abellón

Couselos

Bolboreta da verdura (Pieris brassicae)

Bolboreta (Iphyclites podalirius)

LAXES, CONS E PENEDOSNa superficie das rochas atopamos diversos tipos de liques e brións. Nas zonas onde se comeza a formar solo aparecen as uvas de lagarto e os couselos e nas fendas e pozas plantas de pequeno porte como toxos, abrodias e gramíneas varias...

Uvas de lagarto (Sedum album)

Lagartiña galega

CAÑOTAS DE ÁRBORESAparecen brións, fungos, insectos, cempés, milpés, cochinillas...

Stemonites splendens

armillaria

CULTIVOSPlantacións de albariño e variedades de tinto

(catalán, espadeiro e negrón).

CANTEIRAS CON ENTULLOSon zonas onde se atopan mesturadas plantas dos beirais, con plantas de sotobosque e especies invasoras que veñen no lixo e nas terras que se verten

PROBLEMAS -Falta de ordenación dos usos.-Falta total e limpeza e tratamentos forestais.

AGRESIÓNS-Vertedeiros incontrolados de lixo-Canteiras abandoadas-Construcións agresivas-Incendios

Esteiro do río Umia

O Umia co Castrove ao fondo

O río Umia nace na Reigosa, a 640 m de altitude, na ladeira do Couto Albariza (serra do Candán) e despois de 70 km desemboca na Ría de Arousa (Cambados) formando un amplo esteiro.

O esteiro coa marea baixa

O esteiro coa marea chea

Xuncos e gramíneas

espartina

Garza real

Garzota e gaivotas

Lavanco real

picapeixes

chasco

carriza

problemas

Vertidos de lixo e entullo

Contaminación da auga e dos fondos

TIPO DE PROTECIÓN

-Espazo Natural en Réxime de Protección Xeral (DOG 5/6/1995)

-Zona especial de conservación (ZEC)

LIC ONS O GROVE (7490 ha)

-(ZEPA) ZONA DE ESPECIAL PROTECIÓN PARA A AS

AVESComplexo intermareal Umia-O

Grove, A Lanzada, Lagoa Bodeira

e punta do Carreirón.

-Zona Húmida de Importancia Internacional

-HUMIDAL RAMSAR

A ENSEADA DO UMIA-O GROVE é a zona comprendida entre o istmo da Lanzada e a desembocadura do Río Umia en Cambados. Abrangue unha superficie aproximada de 2.561 ha, cunha costa recortada e protexida con augas pouco profundas e mornas

Recibe as achegas do río Umia e outros máis pequenos (A Chanca, Francón, rego dos Mouros...)

Esteiro do río da Chanca e pozas de Roxique

Areais na desembocadura do Umia en Cambados.

Zona intermareal

O Serrido e a Illeira

A enseada coa marea baixa

Seba

Heba coral

Spartina

Triglochin

xuncos

Xuncos

Lique: Lichina…

Alga: Pelvetia

Bochos

Verdello (Enteromorpha…)

caracolas

ameixas

berberecho

mexillóns

cagón

acedíacangrexo

sollacabalo de mar

Limícolas e parrulos no Bao

bilurico

cullereiros

gaivotón

Areal do Serrido

Vila de San Tomé

Óleo de Lorenzo Leiro que representa a vila de San Tomé en 1913.

Vista desde o Pantalán.

A vila de San Tomé é un dos núcleos máis antigos de Cambados, chamada antigamente Vila Vella.

Praia artificial

Vista desde A Torre de San Sadurniño.

Paseo marítimo

Pazo de Montesacro. Construído a comezos do século XVIII. Desde 1939 é o Asilo de Anciáns.

Casa na rúa Narciso Pérez.

Casa na Alameda.

A Torre desde o peirao.

A torre de San Sadurniño foi unha antiga fortaleza que servía de vixía para defender a entrada da Ría de Arousa cara a Santiago, xunto coas da Lanzada e Catoira. Foi construída arredor do século X.

A Torre: marea baixa. A Torre: marea chea.

Praia da Torre

Porto de San ToméINSTITUTO

San Tomé nun cadro de 1919, de J. Sánchez.

O peirao de San Tomé é un dos máis antigos de Cambados.

Foi ampliado varias veces en 1926/30, en 1951 e en 1960.

O pantalán novo con San Tomé ao fondo.

Barcos varados na praia.

Ruínas de Santa Mariña

Situadas a carón do monte da Pastora, no lugar de Santa Mariña Dozo.

Son os restos da que foi igrexa parroquial ata 1838.

Construída a comezos do século XV por Lope Sánchez de Ulloa sobre os restos dunha primitiva capela do século XII, e restaurada entre 1475 e 1502 por María Ulloa.

No terremoto de 1815 quedou afectada e máis adiante foi destellada e abandoada.

Na actualidade é cemiterio parroquial de Cambados.