İç kontrol sistemi ve kamu İç kontrol standartları
DESCRIPTION
İç Kontrol Sistemi ve Kamu İç Kontrol Standartları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı ARALIK - 2009. Sunum Planı. “İç Kontrol” Kavramı ve Türk Kamu Yönetimine Girişi Kamu Yönetiminde İç Kontrol - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
İç Kontrol İç Kontrol SistemiSistemi
ve Kamu İç ve Kamu İç Kontrol Kontrol
StandartlarıStandartlarıKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İç Kontrol Standartları Uyum Eylem
Planı
Strateji Geliştirme Daire BaşkanlığıARALIK - 2009
Sunum PlanıSunum Planı
- “İç Kontrol” Kavramı ve Türk Kamu Yönetimine Girişi
- Kamu Yönetiminde İç Kontrol
- İç Kontrolde rol ve sorumluluklar
- Kamu İç Kontrol Standartları
- İç Kontrolde Yanılgı ve Gerçekler
- Üniversitemizde İç Kontrol Eylem Planına Genel Bir Bakış
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 2
İç Kontrol Nereden İç Kontrol Nereden Çıktı?-1Çıktı?-1
Türkiye’de kamu kurum ve kuruluşlarında, uluslararası standartlara uygun olarak iç kontrol sisteminin kurulması konusu, Avrupa Birliği müzakere sürecinde Mali Kontrol başlıklı 32. fasıl kapsamında yer almıştır.
Bu fasıl kapsamında, 2003 yılı Aralık ayından itibaren tarama süreci içinde öncelikler listesinde yer alan yasal ve idarî düzenlemeler yürürlüğe konulmuştur.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 3
İç Kontrol Nereden İç Kontrol Nereden Çıktı?-1Çıktı?-1
Söz konusu yasal ve idarî düzenlemelerin yürürlüğe konulmasıyla 32. fasılda tarama süreci tamamlanmış ve 26 Haziran 2007 tarihinden itibaren de müzakere süreci başlamıştır. Bu fasılda müzakere süreci, öngörülen sistemin uluslararası standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesiyle tamamlanacaktır.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 4
İç Kontrol Nereden İç Kontrol Nereden Çıktı?-2Çıktı?-2
5018 sayılı Kanunla, her bir kamu idaresinde geleneksel kontrol mekanizmaları yerine iç kontrol alanında yaşanan çağdaş gelişme ve uygulamalardan ve uluslararası örgütlerce oluşturulan standart ve yöntemlerden yararlanılarak bir iç kontrol sisteminin oluşturulması öngörülmüştür.
Kanunun getirdiği yeniliklerin en önemlisi iç kontrol sisteminin kurulması ve uygulanması konusundaki yetki ve sorumluluğun her bir kamu idaresine verilmesidir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 5
Tanım (5018 S.K. 55. Tanım (5018 S.K. 55. madde)madde) İç Kontrol; idarenin amaçlarına, belirlenmiş
politikalara ve mevzuata uygun olarak; faaliyetlerin etkili, ekonomik ve verimli bir
şekilde yürütülmesini, varlık ve kaynakların korunmasını, muhasebe kayıtlarının doğru ve tam olarak
tutulmasını, mali bilgi ve yönetim bilgisinin zamanında ve
güvenilir olarak üretilmesini , sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan
organizasyon, yöntem ve süreçle iç denetimi kapsayan mali ve diğer kontroller bütünüdür.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 6
İç Kontrol Modelleriİç Kontrol Modelleri
COSO-Committee of Sponsoring Organisations (Amerika)
CoCo- Criteria of Control Objectives (Kanada)
Turnbull Report-(İngiltere)
INTOSAİ (Uluslar arası Sayıştay Birliği)
CoBit (Teknolojik Sistemler Denetimi Kontrol Standartları)
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 7
COSO- nedir?COSO- nedir?COSO-Committee of Sponsoring
Organisations (Destekleyici Kurumlar Komitesi)
Etkili iç kontroller aracılığıyla mali raporlamaların kalitesini artırmaya yönelik çalışalar yapmak üzere 1985 yılında Amerika’da kurulmuştur.
İş etiği, etkili iç kontroller ve kurumsal yönetim aracılığıyla mali raporlamaların kalitesini artırmaya yönelik çalışmalar yapan gönüllü bir organizasyondur.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 8
İç Kontrol - Birleştirilmiş İç Kontrol - Birleştirilmiş Çerçeve Nedir?Çerçeve Nedir?
COSO ‘ya göre;İç Kontrol, işle ilgili hedeflere ulaşmak için
kabul edilebilir güvence sağlamaya yönelik süreçlerdir.
• İç Kontrolün üç ana amacı vardır:– İşlemlerin etkinliğini ve verimliliğini artırmak– Finansal raporlamaların güvenirliliğini
sağlamak– Yürürlükteki kanun ve düzenlemelere
uygunluğu sağlamak
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 9
10
Yolsuzların önlenmesi, Varlıkların Korunması
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 10
COSO KübüCOSO Kübü
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 11
Sağlam bir iç kontrol sistemi için kontrol ortamı temelde uygun bir zemin sağlar. Risk değerlendirme sonuçlarına göre belirlenen kontrol faaliyetleri gerçekleştirilerek kurumun hedefleri önündeki engeller bertaraf edilir veya en aza indirilir. Bilgi ve iletişim kanalları kullanılarak elde edilen bilgilerle, iç kontrolün oluşturulması ve geliştirilmesinden sorumlu yönetimin iç kontrolün işleyişini izlemesi sağlanır.
Coso Piramidi Coso Piramidi
İç Kontrol Nedir?İç Kontrol Nedir?
İç Kontrol, bir süreçtir.İç Kontrol, kişilere bağımlıdır.İç Kontrol, makul güvence
sağlar.İç Kontrol, hedeflere ulaşmaya
yöneliktir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 12
İç Kontrole İlişkin Hukuki İç Kontrole İlişkin Hukuki DüzenlemelerDüzenlemeler
5018 sayılı Kanun 55,56,57,58,60. md.Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul
Ve Esasları Hakkında YönetmelikFaaliyet Raporları Hakkında Yönetmelikİç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve
EsaslarHarcama Yetkilileri Hakkında Genel TebliğKamu İç Kontrol Standartları Tebliğiİç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı
RehberiKMÜ İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 13
İç Kontrolün Amacıİç Kontrolün Amacı(5018 S.K. 56. Mad.)(5018 S.K. 56. Mad.)
Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,
Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini,
Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,
Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını,sağlamaktır.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 14
İç Kontrol- Nasıl?İç Kontrol- Nasıl?İşlemlerin etkinliği ve verimliliği
Standartlaşmış süreçler yardımıyla faaliyetlerin ekonomikliğini, verimliliğini ve etkinliğini artırır.
Kontrol faaliyetleri aracılığıyla varlıkların korunmasını sağlar
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 15
İç Kontrol- Nasıl?İç Kontrol- Nasıl?Mali raporlama sisteminin güvenilirliği
Kararlarda kullanılan verinin doğruluğunu artırır
Yolsuzluğun ve usulsüzlüğün önlenmesine ve tespitine yardımcı olur ve denetime kanıt sağlar
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 16
İç Kontrol- Nasıl?İç Kontrol- Nasıl?Mevzuata uyum
Periyodik ve süreç kontrolleri sayesinde kanunlara ve diğer düzenlemelere uygunluğun sağlanmasına yardımcı olur.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 17
İç Kontrolün Özellikleriİç Kontrolün Özellikleri İç kontrol, mali iş ve işlemlerle sınırlı değildir. En üst kademeden en alt kademeye tüm kurum
çalışanlarının sorumluluğundadır. İç kontrolün oluşturulması, işletilmesi, izlenmesi ve
geliştirilmesinden yönetim sorumludur. İç kontrol konusunda tüm çalışanların rol ve
sorumluluğu aynı değildir. İç kontrol, belli noktalarda, belli alanlarda ve belli
zamanlarda değil; tüm faaliyetleri kapsayan devamlılık esasına dayanan bir süreçtir.
Sadece yazılı dokümanlara dayanmaz. Güçlü ve pozitif bir ortamı da ifade eder.
İç Kontrol yönetime tam değil makul güvence sağlar.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
18
İç Kontrolün Temel İç Kontrolün Temel İlkeleriİlkeleri
Yönetim SorumluluğuRisk Esasına DayanmasıOrtak sorumluluk EsasıKapsamlılıkSürekli gözden geçirmeİyi mali yönetim ilkelerinin esas
alınması◦ Mevzuata uygunluk◦ Saydamlık◦ Hesap verebilirlik◦ Ekonomiklik, etkinlik ve etkililik.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 19
İç Kontrol Neden Tam Güvence İç Kontrol Neden Tam Güvence VermezVermez
(İç Kontrolün Sınırları)(İç Kontrolün Sınırları)Yanlış Kararlar: İyi kontrol edilen bir
kuruluşta yöneticiler kötü kararlar alabilirler. Aksaklıklar: Kontrol sorumluluğu olan kişiler,
görevlerini tam olarak yapmayabilirler.
İşbirlikleri: İki kişi, kontrolleri altüst etmek için işbirliği yapabilir.
Fayda-Maliyet karşılaştırması: Kaynaklar sınırlıdır. Yöneticiler düzenli olarak, kontrol maliyetlerinin faydayı aştığı durumlardaki riski kabul ederler.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 20
İç Kontrolde Rol ve İç Kontrolde Rol ve SorumluluklarSorumluluklar
İç Kontrolde İdarenin Sorumluluğu : Yeterli ve etkili bir iç kontrol sisteminin oluşturulması için gerekli önlemleri alma sorumluluğu, idarelerin üst yöneticilerine ve diğer yöneticilerine verilmiştir.
Üst Yönetici (Rektör): Harcama Yetkilileri Mali Hizmetler Birimi (Strateji Geliştirme Daire
Başkanlığı) Muhasebe Yetkilileri Gerçekleştirme Görevlileri İç Denetim Birimi
* 5018 Sayılı Kanunun 57., 60.,61., 63. ve 64. maddelerinde belirlenmiştir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 21
Rektörün SorumluluğuRektörün Sorumluluğu Rektör, Üniversitede yeterli ve etkili bir Mali Yönetim ve İç Kontrol Sisteminin;
◦Kurulması◦ İşleyişi◦Gözetilmesi◦ İzlenmesikonusunda Milli Eğitim Bakanına karşı sorumludur.
Rektör, bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, mali hizmetler birimi (SGDB) ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getirir.
* 5018 Sayılı Kanun Md.11, İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar Md.8
22.04.23
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 22
Harcama Birimlerinin Harcama Birimlerinin SorumluluğuSorumluluğu
Görev ve yetki alanları çerçevesinde; İdari ve malî karar ve işlemlere ilişkin olarak iç kontrol standartlarının belirlenmesi ve iç kontrolün işleyişinden, Mesleki değerlere ve dürüst yönetim anlayışına sahip olunmasından, Malî yetki ve sorumlulukların bilgili ve yeterli yöneticilerle personele verilmesinden, Belirlenmiş standartlara uyulmasının sağlanmasından, Mevzuata aykırı faaliyetlerin önlenmesinden sorumludurlar. Üst Yöneticiler ve Harcama Yetkilileri ayrıca her yıl, iş ve işlemlerinin amaçlara, iyi malî yönetim ilkelerine, kontrol düzenlemelerine ve mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirildiğini içeren iç kontrol güvence beyanını düzenler ve birim faaliyet raporlarına eklerler.
* * İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar Md.8
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 23
Strateji Geliştirme Daire Strateji Geliştirme Daire Başkanlığının SorumluluğuBaşkanlığının Sorumluluğu
İç Kontrol Sisteminin,
◦ Kurulması, standartlarının uygulanması ve geliştirilmesi konularında çalışmalar yapmak
◦ İç Kontrol ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması konusunda üst yöneticiye ve harcama yetkililerine gerekli bilgileri sağlamak ve danışmanlık yapmak
◦ Ön Mali kontrol hizmetlerini yürütmek*5018 Sayılı Kanun Md.60, İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar
Md. 8*Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
Md.5
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 24
Maliye Bakanlığının RolüMaliye Bakanlığının Rolü
İç Kontrol süreçlerine ilişkin standart ve yöntemler Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir, geliştirilir ve uyumlaştırılır.
Ayrıca iç kontrol sisteminin koordinasyonunu sağlar ve kamu idarelerine rehberlik hizmeti verir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 25
REKTÖR (Üst Yönetici)
Mali Hizmetler Birimi (Str. Gel. Dai. Bşk)
İç DenetimBirimi
Harcama Birimi
Ön Mali Kontrol Alanı
İÇ KONTROL SİSTEMİ
Harcama Birimi
Harcama Birimi
Muhasebe Birimi
İç Kontrol Sisteminin İç Kontrol Sisteminin YapısıYapısı
26
MİLLİ EĞİTİM BAKANI
Kamu İç Kontrol Kamu İç Kontrol StandartlarıStandartları
Kamu İç Kontrol Standartları, COSO modeli, INTOSAI Kamu Sektörü İç Kontrol Standartları Rehberi ve Avrupa Birliği İç Kontrol Standartları çerçevesinde Maliye Bakanlığı tarafından belirlenerek Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği 26.12.2007 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
Üniversitemizde iç kontrol sisteminin bu Standartlara uyumunu sağlamak üzere; ◦ Yapılması gereken çalışmaların belirlenmiş, ◦ Bu çalışmalar için Eylem Planı oluşturulmuş, ◦ Gerekli prosedürler ve ilgili düzenlemelerin hazırlanması
çalışmalarının yürütülmesine başlanmıştır.
İdarelerin ayrıntılı iç kontrol standartları belirleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak idarelerce gerek görülmesi halinde ayrıntılı iç kontrol standartları belirlenebilecektir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 27
KİKS’de KİKS’de İç Kontrolün İç Kontrolün BileşenleriBileşenleri
İzleme
Kontrol OrtamıRisk Değerlendirme
Kontrol Faaliyetleri
Bilgi ve İletişim
İç Kontrol
İç kontrol, birbirleriyle bağlantılı beş unsurdan meydana gelir:
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 28
KAMU İÇ KONTROL
STANDARTLARI
KONTROL ORTAMI
STANDARTLARI
RİSK DEĞERLENDİRMESTANDARTLARI
KONTROLFAALİYETLERİ
STANDARTLARI
BİLGİ VE İLETİŞİM
STANDARTLARI
İZLEMESTANDARTLARI
Etik Değerler veDürüstlük
Planlama veProgramlama
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
Bilgi veİletişim
İç KontrolünDeğerlendirilmesi
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
HiyerarşikKontroller
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Raporlama İç Denetim
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
Personelin Yeterliliğive Performansı
YetkiDevri
Etik Değerler veDürüstlük
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
Personelin Yeterliliğive Performansı
Etik Değerler veDürüstlük
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
YetkiDevri
Personelin Yeterliliğive Performansı
Etik Değerler veDürüstlük
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
Planlama veProgramlama
YetkiDevri
Personelin Yeterliliğive Performansı
Etik Değerler veDürüstlük
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
YetkiDevri
Personelin Yeterliliğive Performansı
Etik Değerler veDürüstlük
Misyon Organizasyon Yapısı ve Görevler
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Raporlama
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
Bilgi veİletişim
Raporlama
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
İç KontrolünDeğerlendirilmesi
Bilgi veİletişim
Raporlama
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
İç Denetim
İç KontrolünDeğerlendirilmesi
Bilgi veİletişim
Raporlama
Kayıt ve Dosyalama Sistemi
Hata, Usulsüzlük veYolsuzlukların
Bildirilmesi
Bilgi SistemleriKontrolleri
Faaliyetlerin Sürekliliği
GörevlerAyrılığı
HiyerarşikKontroller
ProsedürlerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Kontrol Stratejilerive Yönetimleri
RisklerinBelirlenmesi ve
Değerlendirilmesi
Planlama veProgramlama
A. Kontrol Ortamı 1A. Kontrol Ortamı 1 İç kontrol yapısının temeli iç kontrol
ortamı olarak isimlendirilmektedir. Bir kurumda iç kontrol sisteminin
oluşturulmasının kurum faaliyetlerinin nasıl yapılandırıldığı ve risklerin nasıl değerlendirildiği konularında belirleyici bir etkisi bulunmaktadır.
Kontrol ortamı tüm diğer iç kontrol bileşenleri için temel teşkil etmekte ve amaçlara ulaşmada ve tüm faaliyetlerde etkili olmaktadır.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 30
A. Kontrol Ortamı 2A. Kontrol Ortamı 2 İdarenin yöneticileri ve çalışanlarının iç
kontrole olumlu bir bakış sağlaması, etik değerlere ve dürüst bir yönetim anlayışına sahip olması esastır.
Performans esaslı yönetim anlayışı çerçevesinde görev, yetki ve sorumlulukların uzmanlığa önem verilerek bilgili ve yeterli kişilere verilmesi ve personelin performansının değerlendirilmesi sağlanır.
İdarenin organizasyon yapısı ile personelin görev, yetki ve sorumlulukları açık bir şekilde belirlenir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 31
A. Kontrol Ortamı A. Kontrol Ortamı StandartlarıStandartları
1. Etik Değerler ve Dürüstlük1.3. Etik kurallar bilinmeli ve tüm faaliyetlerde bu kurallara uyulmalıdır.◦ Mal bildirimi, Kamu Etik Sözleşmesi gibi prosedürler bu standarta yönelik uygulamalardır.
2. Misyon, organizasyon yapısı ve görevler◦ Birimlerin ve personelin görevleri◦ Teşkilat şeması ve fonksiyonel görev dağılımı
3. Personelin yeterliliği ve performansı◦ Personelin işe alınma ve görevde yükselme prosedürleri◦ Mesleki yeterlilik ve uzmanlık
4. Yetki Devriİdarelerde yetkiler ve yetki devrinin sınırları açıkça belirlenmeli ve yazılı olarak bildirilmelidir. Devredilen yetkinin önemi ve riski dikkate alınarak yetki devri yapılmalıdır.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 32
B.Risk Değerlendirmesi B.Risk Değerlendirmesi 11
Risk değerlendirmesi, mevcut koşullarda meydana gelen değişiklikler dikkate alınarak gerçekleştirilen ve süreklilik arz eden bir faaliyettir.
İdare, stratejik planında ve performans programında belirlenen amaç ve hedeflerine ulaşmak için iç ve dış nedenlerden kaynaklanan riskleri değerlendirir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 33
B.Risk Değerlendirmesi B.Risk Değerlendirmesi 2 2
Kontrol temelinin bir üst seviyesi veya katmanı risk değerlendirmedir.
COSO Modelinde Risk değerlendirme üç adımlı bir süreç olarak tanımlanmaktadır.
1 – Riskin öneminin tahmin edilmesi 2 – Riskin gerçekleşme ihtimalinin veya
sıklığının değerlendirilmesi 3 – Riskin nasıl yönetilmesi gerektiğinin
belirlenmesi ve ne gibi önlemler alınması gerektiğine karar verilmesi
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 34
B.Risk Değerlendirmesi B.Risk Değerlendirmesi StandartlarıStandartları1. Planlama ve Programlama
◦ Stratejik plan hazırlanması◦ Performans programı hazırlanması
2. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi
◦ Risklerin tanımlanmalıdır.◦ Risklerin gerçekleşme olasılığı ve
muhtemel etkileri analiz edilmelidir.◦ Risklere karşı alınacak önlemler
belirlenmelidir.22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 35
Risk Değerlendirmesi Risk Değerlendirmesi
.
RİSKİN ÖLÇÜLMESİ(Riskin Potansiyel Büyüklüğü Nedir?)
ANALİZ VE YÖNETİM (Riskler Hakkında Ne Yapılabilir?)
RİSKTEN KAÇINMA(Riskin Çok
Yüksek Olması)
KONTROL ETME(Etki ve Olasılığın
Azaltılması)
RİSKİ TRANSFER ETME(Riskin Transferi
Daha Ekonomikse)RİSKİ KABUL ETME(Riskin Düşük
Olması)
STRATEJİGELİŞTİRME
SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRME
ORGANİZASYON GELİŞTİRME
ÇALIŞANLARIN GELİŞİMİ
SÜREÇLERİ İYİLEŞTİRME
RİSKİN TANIMLANMASI(Tehditler ve Engeller Nelerdir?)
STRATEJİGELİŞTİRME
SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRME
SÜREÇLERİ İYİLEŞTİRME
STRATEJİGELİŞTİRME
SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRME
ÇALIŞANLARIN GELİŞİMİ
SÜREÇLERİ İYİLEŞTİRME
STRATEJİGELİŞTİRME
SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRME
ORGANİZASYON GELİŞTİRME
ÇALIŞANLARIN GELİŞİMİ
SÜREÇLERİ İYİLEŞTİRME
STRATEJİGELİŞTİRME
SİSTEMLERİ İYİLEŞTİRME
RİSKİ RİSKİ BELİRLEMEBELİRLEME
37
RİSKİ RİSKİ DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME
RİSKTEN RİSKTEN KAÇINMAKAÇINMA
C.Kontrol FaaliyetleriC.Kontrol Faaliyetleri
Önleyici, tespit edici ve düzeltici her türlü kontrol faaliyeti belirlenir ve uygulanır.
Kontrol faaliyetleri; tanımlanan ve değerlendirilen risklerin yönetilmesi amacıyla oluşturulan tüm prosedür, uygulama ve kararlardır. Her seviyede ve her faaliyet alanında bulunmalıdır.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 38
C.Kontrol Faaliyetleri C.Kontrol Faaliyetleri StandartlarıStandartları1. Kontrol stratejileri ve yöntemleri2. Prosedürlerin belirlenmesi ve
belgelendirilmesi3. Görevler ayrılığı4. Hiyerarşik kontroller5. Faaliyetlerin sürekliliği6. Bilgi sistemleri kontrolleri
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 39
D.Bilgi ve İletişimD.Bilgi ve İletişim
Bilgi ve iletişim: İdarenin ihtiyaç duyacağı her türlü bilgi uygun bir şekilde kaydedilir, tasnif edilir ve ilgililerin iç kontrol ile diğer sorumluluklarını yerine getirebilecekleri bir şekilde ve sürede iletilir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 40
D.Bilgi ve İletişim D.Bilgi ve İletişim StandartlarıStandartları1. Bilgi ve iletişim 2. Raporlama3. Kayıt ve dosyalama sistemi4. Hata, usulsüzlük ve
yolsuzlukların bildirilmesi
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 41
E.İzlemeE.İzleme
İzleme: İç kontrol sistem ve
faaliyetleri sürekli izlenir, gözden geçirilir ve değerlendirilir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 42
E.İzleme StandartlarıE.İzleme Standartları
1. İç Kontrolün Değerlendirilmesi
2. İç Denetim
22.04.2343
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçekler
Yanılgı 1:
İç Kontrol, yazılı prosedürlerle başlar.
Gerçek 1:
İç kontrol, güçlü ve pozitif bir iç kontrol ortamıyla başlar.
22.04.2344
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol Nerede Başlar?İç Kontrol Nerede Başlar?
Üniversite
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 45
BirimPersonel
Kişilik
• Personelin kişiliğinde (ruhunda) başlar ve tüm çevresine Personelin kişiliğinde (ruhunda) başlar ve tüm çevresine
halka halka yayılır.halka halka yayılır.
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçekler
Yanılgı 2:Yönetim iç kontrolü iç denetçiler
tarafından yapılması gereken bir iş olarak kabul eder.
Gerçek 2:Yönetim iç kontrol sisteminin
sahibidir.22.04.23
46 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçeklerYanılgı 3:İç kontrol sadece mali bir
konudur.
Gerçek 3:İç kontrol üniversitemizin tüm
fonksiyonlarını kapsamakta ve her alanını ilgilendirmektedir.
22.04.2347
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçeklerYanılgı 4:İç kontrol evrakların kontrolüdür.
Gerçek 4:İç kontrol, varmak istediğimiz
hedefe doğru gidip gitmediğimizi ve bu amaçla yapılan faaliyetlerde ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuz ile ilgili bir kavramdır.
22.04.2348
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçekler
Yanılgı 5:İç kontrol bürokrasi yaratır ve çalışanları
oyalar.
Gerçek 5:İç kontrol, süreçlere ilave yapılan işler
olarak düşünülmemeli, süreçlerin bir parçası olarak tasarlanmalıdır. İç kontrol sistemi yönetimin dışında bir sistem değildir. Yönetimin temel bir fonksiyonudur.
22.04.2349
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçeklerYanılgı 6:Küçülme ve yetkilendirme nedeniyle
kontrollerin bir kısmından vazgeçmeliyiz.
Gerçek 6:Küçülme ve yetkilendirme nedeniyle
farklı kontrollere ihtiyaç duymalıyız.
22.04.2350
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçeklerYanılgı 7:İç kontrol yeterince kuvvetli ise yolsuzluk
olmayacağından ve mali tabloların doğru olduğundan, kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanıldığından emin olabiliriz.
Gerçek 7:İç kontrol makul ancak kesin olmayan güvence
verir. İç kontrol insanlar tarafından uygulanır. İç kontrol insanların neden olacağı hata ve hileleri %100 öngören sihirli bir küre değildir.
22.04.2351
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçekler
Yanılgı 8:İç kontrolden sadece belli kişiler ve belli
birimler sorumludur.
Gerçek 8:İç kontrolden kurumda çalışan tüm personel
sorumludur. Her personel sonuçta iç kontrol sisteminde kullanılacak bilgileri üretir ya da kontrolleri etkileyen faaliyetlerde bulunur. Bu nedenle açık ya da zımni herkesin görev tanımında yer almalıdır.
22.04.2352
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol- Yanılgılar ve İç Kontrol- Yanılgılar ve GerçeklerGerçekler
Yanılgı 9:İç kontrol bir amaçtır.
Gerçek 9:İç kontrol amaca ulaşmak için
kullanılan bir araçtır. Kendisi bir amaç değildir.
22.04.23 53 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
Üniversitemiz İç Kontrol İzleme ve Üniversitemiz İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme KuruluYönlendirme Kurulu
Başkan Rek. Yard. Prof. Dr. Kemal ESENGÜNÜye Sos. Bil. Ens. Müdürü Prof. Dr. Bahadır
AKINÜye Kamu Yön. Böl. Bşk. Yrd. Doç. Dr. Hasan
GÜLÜye Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nuran
KOYUNCUÜye Ermenek MYO Müd. V. Yrd. Doç. Dr. Ercan
OKTAY’dan22.04.23 54
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
Üniversitemiz İç Kontrol Üniversitemiz İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı Standartları Uyum Eylem Planı
Hazırlama GrubuHazırlama GrubuBaşkan Genel Sekreter Ahmet TÜFEKCİÜye Str.Gel. Dai. Bşk. Vedat ERDOĞANÜye İd. Mal. İşl. Dai. Bşk. Hidayet AKMANÜye Öğr. İşl. Dai. Bşk. Mevlüt BALTAÜye Personel Dai. Bşk.Ömer DOĞANÜye Bil. İşl. Dai. Bşk. V. Yüksel ÇELİKÜye Yapı İşl. Tek. Dai. Bşk. V.Seyit YILDIRIMÜye Şube Müdürü (SGDB) Sami YENİELÜye Memur (SGDB) Güray AKGÖBEK
22.04.23 55 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
Üniversitemiz İç Kontrol Eylem Üniversitemiz İç Kontrol Eylem PlanıPlanı
Rektörlük Makamının 21/04/2009 tarihli onayı ile İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı Hazırlama Grubu ve İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulu oluşturularak, Üniversitemiz İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı hazırlık çalışmalarına başlanmış, hazırlanan taslak çalışma İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulunca inceleme ve değerlendirmesi yapılarak uygun görüldüğü 26/06/2009 tarih ve 280-1045 sayılı yazı ile bildirilmiştir.
Rektörlük Makamınca da uygun görülen eylem planımız Maliye Bakanlığına gönderilmiştir.
22.04.23 56 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi
İç Kontrol Kapsamında İç Kontrol Kapsamında İzlenmesi İzlenmesi
Gereken YolGereken Yol İç kontrol sistemlerinin oluşturulması, uygulanması,
izlenmesi, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi sırasında aşağıdaki temel ilkelerin dikkate alınması uygun olacaktır:
5018 sayılı Kanun yönetim sorumluluğunu esas aldığı için, iyi bir iç kontrol sistemi kurmak ve işleyişini sağlamak sorumluluğu kamu idarelerinin üst yöneticileri ile diğer yöneticilerine aittir. Üniversitemiz açısından rektör ve yardımcıları ile harcama yetkilileri öncelikle sorumludur.
İç kontrol sistemi, Üniversitemizin yasal ve idari yapısı ile personel ve mali durumları gibi her birimin kendine özgü koşulları dikkate alınarak katılımcı yöntemlerle belirlenmelidir.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 57
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 58
ÇALIŞMA İLKELERİMİZ-1
• Sistem kurma ve değişim çalışmaları uzunsüre alır. Hayal kırıklığına uğramadan
SİSTEMATİK ve SÜREKLİ bir şekildedevam etmek.
• Hedefleri çok iddialı koymamak.
• Yolun neresindeysek ve elimizde ne varsaonunla başlamak.
22.04.23 İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi 59
ÇALIŞMA İLKELERİMİZ-2
• Birlikte çalışacağımız kimselere yardımcı olma niyet ve arzumuzu tam olarak aktarmak. Kavga ederek sonuç alınmaz.
• Küçük ölçekli ya da pilot uygulamalarla sonuçlar almak ve küçük de olsa başarılı örnekleri yakalamak.
• Sorunlara başkalarının açısından da bakabilmek.
TEŞEKKÜRLER...TEŞEKKÜRLER...
22.04.2360
İç Kontrol Standartları Uygulama Projesi