h$zm©q>h$àemgz‘² g§ñh¥$vapí‘…-3 published - karktbs.kar.nic.in/new/website...
TRANSCRIPT
i
g§ñH¥$Vapí‘…-3V¥Vr¶^mfm - g§ñH¥$V‘²
Aï>_r H$ú`m
SAMSKRITHA RASHMI-3EIGHTH STANDARD
THIRD LANGUAGE - SANSKRIT
KARNATAKA TEXTBOOK SOCIETY (R)100 Feet Ring Road, Banashankari 3rd stage,
Bengaluru- 560 085.
(Revised)
8
H$Zm©Q>H$àemgZ‘²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
ii
AÜ`j…
S>m. E_²>.Ho$.lrYa:, Hw$bg{Md…, H$Zm©Q>H$g§ñH¥$V{díd{dÚmb`…, Mm_amOnoQ>o, ~o“byé
gXñ`m:
S>m. EZ²>. Eg²>. gwaoe…, g§ñH¥$VmonÝ`mgH$…, {gpÝY_hm{dÚmb`…, ~o“byé &
{dÛmZ² {O. E_²>. Jwé_y{V©…, g§ñH¥$VmÜ`mnH$…,nX{dnyd©{dÚmb`…, _„m{S>hp„, {MÌXwJ©…&
lr_Vr `emoXm, g§ñH¥$VmÜ`m{nH$m, g.~m.n.ny. {dÚmb`…, MÞnÎm>Z_², am_ZJa_² &
lr_Vr _yH$mpå~H$m hoJS>o, g§ñH¥$VmÜ`m{nH$m, g.n.ny. {dÚmb`…, _mJ{S>, am_ZJa_² &
lr_mZ² gVre… {n. {~amXma², {MÌH$bm{ejH$…, {~.B©.Eb² àm¡T>embm, Ombhp„, ~o“byé &
n[aerbH$:
{dÛmZ² E_². e‘>a^Å>…, {Zd¥Îm… g§ñH¥$VmÜ`mnH$…, Hw$_ma nmH©$ àm¡T>embm, ~o“byé> &
gånmXH$$…
S>m. H$moQ>o_Zo am_MÝÐ^Å>…, {ZX©oeH$…, doX{dkmZemoYg§ñWmZ_²>, ~o“byé &
à_wIg§`moOH$…
àmo. {O. Eg²>. _wSå~{S>Îmm`, >H$.n.nw.g”…, ~o“byé &
_mJ©Xe©H$m¡
lr ZmJ|ÐHw$_ma…, ì`dñWmnH${ZX©oeH$…, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &
lr_Vr {g. ZmJ_Ur, Cn[ZX©oeH$m, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &
g§`mo{OH$m
lr_Vr Eg². EZ². brbmdVr, Á`oð> ghm`H${ZX}[eH$m, H$.n.nw.g”…, ([a) ~o“byé &
nmR²>`nwñVH$aMZmg{_{V…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
iii
PREFACE The Textbook Society, Karnataka has been engaged in producing new textbooks according to the new syllabi prepared which in turn are designed based on NCF – 2005 since June 2010. Textbooks are prepared in 11 languages; seven of them serve as the media of instruction. From standard 1 to 4 there is the EVS and 5th to 10th there are three core subjects namely mathematics, science and social science.NCF – 2005 has a number of special features and they are:• Connecting knowledge to life activities • Learning to shift from rote methods• Enriching the curriculum beyond textbooks• Learning experiences for the construction of knowledge• Making examinations flexible and integrating them with classroom experiences• Caring concerns within the democratic policy of the country• Make education relevant to the present and future needs.• Softening the subject boundaries integrated knowledge and the joy of learning.• The child is the constructor of knowledge The new books are produced based on three fundamental approaches namely, Constructive approach, Spiral approach and Integrated approach. The learner is encouraged to think, engage in activities, masters skills and competencies. The materials presented in these books are integrated with values. The new books are not examination oriented in their nature. On the other hand they help the learner in the total development of his/her personality, thus help him/her become a healthy member of a healthy society and a productive citizen of this great country India. Language textbooks are designed to help learners master communicative competencies, excellent comprehension, meaningful expression and efficient reference skills. Schools in Karnataka offer seven languages as media of instruction and eight as first languages and ten languages are offered as third language. The objective is to help the learners to use these languages efficiently at the communicative level. It is hoped that at least a cross section of learners achieve competencies to use these languages at the creative level. Teachers are expected to adapt their teaching methods not to make these textbooks just feed materials for examinations, but help learners master language competencies such as communication, comprehension, expression in writing and necessary reference skills. The Textbook Society expresses grateful thanks to the chairpersons, writers, scrutinisers, artists, staff of DIETs and CTEs and the members of the Editorial Board and printers in helping the Text Book Society in producing these textbooks. Prof.G. S. Mudambadithaya Nagendra Kumar Co-ordinator Managing Director Curriculum Revision Karnataka Textbook Society and Textbook Preparation Bengaluru. Karnataka Textbook Society Bengaluru.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
iv
g§ñH¥$V^mfm AË`ÝV§ gwÝXa^mfm b{bVm ^mfm _Ywam ^mfm B{V M à{gÕm ApñVŸ& {doe^mfmgw g§ñH¥$V_²> Ed àmMrZ ^mfmŸ& ^mfm`m… H$m¡eb§ ldU^mfUnRZboIZÛmam ^{dî`{V B{V ^mfm{dkm{ZZ… dXpÝVŸ& AV Ed eãXê$nmUm§ {H«$`mnXê$nmUm§ gw^m{fVmZm§ M H$ÊR>nmR>mW©²> AÌ AdH$me… XÎm…Ÿ& {ejH$m… H$ú`mgw {dÚm{W©[^… _m¡{IH$mä`mg§ H$ma`o`w… B{V Añ_mH$_² Anojm dV©VoŸ&
2005 am{ï´>`nmR²>`H«$_{Z`_mZwgma§ (NCF - 2005) nR²>`nwñVH${_X§ {da{MV_² ApñVŸ& AV … {ejH$m… ^mfm`m… MVwa… A§emZ² n[aJUæ` N>mÌmZ² ~moY`ÝVw B{V Amemñ_hoŸ&
nwñVH$aMZm`m§ H¥$Vgmhmæ`oä`… H$Zm©Q>H$nR²>`nwñVH$g”ñ` A{YH$m[aä`… _wÐU{MÌboIZm{XH$m`}fw àË`jnamojénoU H¥$V^y[an[al_oä`…
YÝ`dmXm…Ÿ&
~o“byé S>m. E_²>.Ho$. lrYa: AÜ`j… nR²>`nwñVH$aMZmg{_{V…
AÜ`mnHo$ä`… gyMZm1. AdYo`m§e… {H«$`mH$bmn… B{V {d^mJV… narjm`m§ àíZm… Z ^do`w…Ÿ&2. H¥$n`m AmH$aJ«ÝWmZm§ n[aerbZ§ Hw$`©w…Ÿ &3. JÚnmR>mÝVJ©Vm… H$ÊR>nmR>mWª {Z{X©ï>míM ûcmoH$m… VmËn`©boIZmWª àíZê$noU Z ^do`w…Ÿ&4. nyaH$nmR>oä`: XrKm}ÎmaàíZm… Ed narjm`m§ ^do`w…&5. nmR>`nwñVH$ñ`mXm¡ XÎm§ ñVmo̧ N>mÌmUm§ JmZmW©od Z Vw narjmW©² &
àm¸$WZ_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
v
About the Revision of TextbooksHonourable Chief Minister Sri Siddaramaiah who is also the Finance Minister of
Karnataka, in his response to the public opinion about the New Textbooks from standard one to ten, announced, in his 2014-15 budget speech of constituting an expert-committee, to look into the matter. He also spoke of the basic expectations there in, which the Textbook experts should follow: “ The Textbooks should aim at inculcating social equality, moral values, development of personality, scientific temper, critical acumen, secularism and the sense of national commitment”, he said.
Later, for the production of the Textbooks from class one to tenth, the Department of Education constituted twenty seven committees and passed an order on 24-11-2014. The committees so constituted were subject and class-wise and were in accordance with the standards prescribed. Teachers who are experts in matters of subjects and syllabi were in the committees.
There were already many complaints, and analyses about the Textbooks. So, a freehand was given in the order dated 24-11-2014 to the responsible committees to examine and review text and even to prepare new text and review if necessary. Afterwards, a new order was passed on 19-9-2015 which also give freedom even to re-write the Textbooks if necessary. In the same order, it was said that the completely reviewed Textbooks could be put to force from 2017-18 instead of 2016-17.
Many self inspired individuals and institutions, listing out the wrong information and mistakes there in the text, had send them to the Education Minister and to the ‘ Textbook Society’. They were rectified. Before rectification we had exchanged ideas by arranging debates. Discussions had taken place with Primary and Secondary Education ‘ Teacher Associations’. Questionnaires were administered among teachers to pool up opinions. Separate meeting were held with teachers, subject inspectors and DIET Principals. Analytical opinions had been collected. To the subject experts of science, social science, mathematics and languages, textbooks were sent in advance and later meeting were held for discussions. Women associations and science related organistation were also invited for discussions. Thus, on the basis of all inputs received from various sources, the textbooks have been reviewed where ever necessary.
Another very important thing has to be shared here. We constituted three expert committees. They were constituted to make suggestions after making a critical study of the text of science, mathematics and social science subjects of central schools (N.C.E.R.T), along with state textbooks. Thus, the state text books have been enriched basing on the critical analysis and suggestions made by the experts. The state textbooks have been guarded not to go lower in standards than the textbooks of central school. Besides, these textbooks have been examined along side with the textbooks of Andhra, Kerala, Tamil Nadu and Maharashtra states.
Another clarification has to be given here. Whatever we have done in the committees is only review, it is not the total preparation of the textbooks. Therefore, the structure of already prepared textbooks have in no way been affected or distorted. They have only been reviewed in the background of gender equality, regional representation, national integrity, equality and social harmony. While doing so, the curriculum frames of both central and state have not been transgressed. Besides, the aspirations of the constitution are incorporated carefully. Further, the reviews of the committees were once given to higher expert committees for examination and their opinions have been effected into the textbooks.
Finally, we express our grateful thanks to those who strived in all those 27 committees with complete dedication and also to those who served in higher committees. At the same time, we thank all the supervising officers of the ‘Textbook Society’ who sincerely worked hard in forming the committees and managed to see the task reach it’s logical completion. We thank all the members of the staff who co-operated in this venture. Our thanks are also due to the subject experts and to the associations who gave valuable suggestions.
H.N. GopalakrishnaMangaging Director
Karnataka Textbook SocietyBengaluru.
Prof. Baraguru RamachandrappaChairman-in-Chief
State Textbook Revision CommitteeBengaluru.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
vi
n[aîH$aUg[_[V:
1. àmo. ~aJyé am_MÝÐßn, gdm©Ü`j…, amÁ`nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, ~o“byé&
2. lr. Ho$.Eb². kmZàgmX amd², AÜ`j…, nR>çnwñVH$n[aîH$aUg{_{V…, g§ñH¥$VmonÝ`mgH$…, [dÚmdY©H$g”>: Á`y[Z`a² H$mboO², amOm[OZJa_², ~o“byé&
gXñ`m…1. lr lrYa^Å>: EoZH¡$, [ZX}eH$…, doXmÝV^maVrg§emoYZg§ñWm, Ho$.Ama². ZJa_²,
_¡gyé [O„m&
2. S>m. g§Vmof h>mZJb², Cn{ZX}eH$…, H$Zm©Q>H$g§ñH¥$V[dœ[dÚmb`:, ~o“byé&
3. S>m. Eg². à^w[b“> Xodé, à^mar àmÜ`mnH$…, gd©H$mar`lrMm_amOoÝÐg§ñH¥$V H$mboO², ~o“byé&
4. lr_Vr gw_“>bm ho>JSo>, g§ñH¥$V[e{jH$m, gd©H$mar`~[bH$m n.ny.H$mboO², 13 H«$mg², _„oœa§, ~o“byé&
5. lr h>OaV² Abr. `w, CnÝ`mgH$…, b[bVH$bm[d^mJ. Vw_Hy$é [dœ[dÚmb`:, Vw_Hy$é&
n[aîH$aUmoÞVg[_[V:
1. S>m.EM².[d.doUwJmonmb…, [Zd¥Îmàm§ewnmb…, g§ñH¥$VàmÜ`mnH$…, Ý`mfZb² H$mboO² ~gdZJw[S>, ~o“byé&
2. S>m. Oo.lr[Zdmg_y[V©…, [Zd¥Îmàm§ewnmb… E_².B.Eg².H$mboO², _„oœa§, ~o“byé&à_wI_mJ©Xe©H$m¡-lr hoM².EZ². JmonmbH¥$îU…, ì`dñWmnH${ZX}eH$:, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&lr Eg².{O. ZmJoe…, Cn{ZX}eH$:, H$.n.nw. g”: ([a) ~o“byé&g§`mo{OH$mlr_Vr Eg².EZ².brbmdVr, Á`oð>>ghm`H${ZX}{eH$m, H$.n.nw.g”:([a), ~o“byé&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
vii
nmR>mZwH«$_{UH$m
H«$.g§. nmR>… {df`… n¥ð>g§»`m
01. àW_… nmR>… àmW©Zm (nÚ_²>) (H$ÊR>nmR>… H$aUr`…) 1
02. {ÛVr`… nmR>… Ajam{U 5
03. V¥Vr`… nmR>… n[aM`… - {eï>>mMma… 14
04. MVwW©… nmR>… Zm_nX_² 16
05. n#m_… nmR>… F$Vwndm©{U 38
06. fð>… nmR>… g§»`m 45
07. gá_… nmR>… J{VñËd§ ^dm{Z 52
08. Aï>_… nmR>… gpÝY… 56
09. Zd_… nmR>… A{V{WXodmo ^d 60
10. Xe_… nmR>… {H«$`mnXàH$aU_² (AmË_Zon[X) 66
11. EH$mXe… nmR>… CngJm©… Aì``m{Z M 71
12. ÛmXe… nmR>… AmXe©… A_mË`… 76
13. Ì`moXe… nmR>… g_mg… 79
14. MVwX©e… nmR>… gw^m{fVm{Z 83
15. n#m>Xe… nmR>… nwéfmoÎm_… 87
16. fmoS>e… nmR>… ~w{Û… g“mZwgm[aUr 94
17. gáXe… nmR>… Yra… Jwé^º$… 106
18. Aï>mXe… nmR>… AZwdmX… 111
19. ZdXe… nmR>… nÌm{U 113
20. qde… nmR>… à~ÝYm… 115
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
viii
nyaH$nmR>m…
01. àW_… nmR>… _h{f©… nm{U{Z… 116
02. {ÛVr`… nmR>… Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo 118
n[a{eï>_²
01. {MÌH$Wm 120
02. JÚmdJmhZ_² 122
03. nXH$mof… 123
04. AmH$aJ«ÝWm… 128
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
ix
AYa§ _Ywa§ dXZ§ _Ywa§Z`Z§ _Ywa§ h{gV§ _Ywa§ &öX`§ _Ywa§ J_Z§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&1&&
dMZ§ _Ywa§ M[aV§ _Ywa§dgZ§ _Ywa§ d{bV§ _Ywa§&M{bV§ _Ywa§ ^«{_V§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&2&&
doUw_©Ywamo aoUw_©Ywa…nm{U_©Ywa… nmXm¡ _Ywam¡&Z¥Ë`§ _Ywa§ g»`§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&3&&
JrV§ _Ywa§ nrV§ _Ywa§^wº§$ _Ywa§ gw᧠_Ywa§ &ê$n§ _Ywa§ {VbH§$ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&4&&
H$aU§ _Ywa§ MaU§ _Ywa§haU§ _Ywa§ ñ_aU§ _Ywa§&d{_V§ _Ywa§ e{_V§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&5&&
JwÄOm _Ywam _mbm _Ywam`_wZm _Ywam drMr _Ywam &g{bb§ _Ywa§ H$_b§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&6&&
Jmonr _Ywam brbm _Ywam`wº§$ _Ywa§ ^wº§$ _Ywa§ &Ñï>§ _Ywa§ {eï>§ _Ywa§_Ywam{YnVo{Ib§ _Ywa_² &&7&&
Jmonm _Ywam Jmdmo _Ywam`{ï>_©Ywam g¥{ï>_©Ywam &X{bV§ _Ywa§ \${bV§ _Ywa§_Ywam{YnVoa{Ib§ _Ywa_² &&8&&
_Ywamï>H$_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
x
nmR>`moOZm
_mgm: nmR>m:OyZ² goVwnmR>… & àmW©Zm & Ajam{U &Owb¡ n[aM`… & Zm_nX_²& G$Vwndm©{U&AmJñQ²> gL²>»`m & J{VñËd§ ^dm{Z& gpÝY…&goßQ>oå~a² A{V{WXodmo ^d & CngJm©… Aì``m{Z M& _h{f©…nm{U{Z…&AŠQ>mo~a² à~ÝYm… & AZwdmX…&Zdoå~a² g_mg… & AmXe©… A_mË`…& gw^m{fVm{Z&[S>goå~a² {H«$`mnX_²& nwéfmoÎm_…& ~w{Õ… g“mZwgm[aUr&OZd[a Yra… Jwé^º$…& nÌm{U& Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo&\o$~«d[a {MÌH$Wm & JÚmdJmhZ_²&_mM©² nwZamdV©Z_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
1
àW_… nmR>…
àmW©Zm(H$ÊR>nmR>… H$aUr`…)
^maVr`m… XodVmàmW©Z`m {dZm {H$_{n H$m`ª Z àma^ÝVoŸ& àmW©Z`m Z
Ho$db§ XodVmZm§ n[aVmof… {H$ÝVw Añ_mH§$ _Zg… empÝV… A{n bä`VoŸ&
àmW©ZnÚmZm§ gwðw JmZoZ AmZÝX: Om`Vo&
2. gm _o dgVw {Oˆm`m§ drUmnwñVH$Ym[aUrŸ& {d[a{#md„^m Xodr gd©ewŠbm gañdVr &&
3. H¥$îUm` dmgwXodm` XodH$sZÝXZm` MŸ& ZÝXJmonHw$_mam` Jmo{dÝXm` Z_mo Z_…Ÿ&&
1. àUå` {eagm Xod§ Jm¡arnw̧ {dZm`H$_²>Ÿ& ^ŠVmdmg§ ñ_ao{ÞË`_² Am`wîH$m_mW©{gÕ`oŸ&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
2
4. _¥Ë`wÄO`m` éÐm`
ZrbH$ÊR>m` eå^doŸ&
A_¥Voem` edm©`
_hmXodm` Vo Z_…Ÿ&&
5. Jwéam{XaZm{XíM
Jwé: na_X>¡dV_²Ÿ &
Jwamo: naVa§ Zm[ñVŸ
Vñ_¡ lrJwado Z_…Ÿ&&
*********
AÝd`mW©…
1. ^ŠVmdmg_² = ^ŠVmZm§ öX`o pñWV_², Jm¡arnwÌ_² = C_m`m… nwÌ_², {dZm`H$_²=JUoe§ Xod_², {eagm àUå` = _ñVHo$Z ZËdm, Am`wîH$mW©{gÕ`o = Am`wfo BÀN>mnyaUm` M, {ZË`_² = à{V{XZ_², ñ_aoV² = ^OoV²Ÿ&VmËn`©_² - ^ŠVmZm§ öX`o pñWV_² C_m`m… gwV§ JUoe§ ^ŠË`m ZËdm Añ_mH$_² Am`wfo A^rï>{gÜ`Wª M à{V{XZ§ ñ_aoV²Ÿ&2. drUmnwñVH$Ym[aUr = hñV`mo: drUm§ nwñVH§$ M Y¥VdVr, {d[a{#md„^m = ~«÷U: nËZr, gd©ewŠbm = œoVdgZm gm, gañdVr Xodr = emaXmXodr, _o = __, {Oˆm`m_² = agZm`m_² (dm{M), dgVw = {ZdgVwŸ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
3
VmËn`©_² - hñVo drUm§ nwñVH§$ M Y¥VdVr gañdVr Xodr ~«÷U:{à`nËZr M ApñVŸ& œoVdgZm gm emaXm Xodr __ {Oˆm`m§ {ZdgVwŸ&3. dmgwXodm` = dgwXodñ` nwÌm`, XodH$sZÝXZm` = XodH$sn[aVmofUm` gwVm`, ZÝXJmonHw$_mam` = ZÝXJmonñ` gwVm`, Jmo{dÝXm` = Jmonmbm` (H¥$îUm`) Z_ñH$ma…Ÿ&VmËn`©_² - lrH¥$îUm` dgwXod nwÌm` XodH$sn[aVmofUm` ZÝXJmonVZ`m` Jmonmbm` Z_… &4. _¥Ë`wÄO`m` = {edm`, éÐm` = e‘>am`, ZrbH$ÊR>m` = {dfH$ÊR>m`, eå^do = ham`, A_¥Voem` = XodVmZm_²> B©em`, edm©` = B©œam`, _hmXodm` = Xodl>oîR>m`, Z_… = Z_ñH$ma…&VmËn`©_² - _¥Ë`wÄO`§ éЧ {dfH$ÊR>_² A_amUm_²> B©e§ _hmXod§ {ed§ eå^w_² Ah§ Z_m{_Ÿ& 5. Jwé… = AmMm`©…, Am{X… = OJXm{XH$maU…, AZm{X… M = OZZa{hV… ({ZË`…), Jwé… = CnmÜ`m`…, na_X>¡dV_²Ÿ = Ÿl>oîR>X>¡dV_²Ÿ, Jwamo… = AmMm`m©V², naVa_² = l>oîRVa§ ZŸ ApñV, Vñ_>¡>= VmÑem` (na_mË_ñdê$nm`), lrJwado = AmMm`m©`, Z_… = Z_ñH$ma… &VmËn`©_² - Jwé… OJXm{XH$maU… OZZa{hV… l>oîR>X>¡dV_² & Vñ` Anoj`m l>oîRVa§ ZŸ ApñV & Vñ_>¡> na_mË_ñdê$nm` AmMm`m©`
Z_ñH$ma… &
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&
1. Jm¡arnwÌ… H$… ?
2. {Oˆm`m§ H$m dg{V?
3. ZÝXHw$_ma… H$… ?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
4
4. _¥Ë`wÄO`… H$…?
5. H$: Am{X: ?
2. EVofm§ nXmZm§ AÝ`{b“ê$n§ nmR>mV² {MËdm {bIVŸ&
1. Xodr - .............. 2. nwÌ…- ............
3. Hw$_mar - ............ 4. g… - .............
3. _ÄOyfm`m§ XÎmm{Z nXm{Z Cn`wÁ` [aŠVñWmZ§ nya`V &
(ñ_aoV², dmgwXodm`, l>rJwado, naVa_²Ÿ)
1. H¥$îUm` .............. XodH$sZÝXZm` M Z_…Ÿ&
2. ^ŠVmdmg§ ............................. {ZË`_²Ÿ&
3. Jwamo: ................................... ZmpñV &
4. Vñ_¡ ..................................... Z_: &
4. EVofm§ nXmZm§ n`m©`nXm{Z {bIV &
1. {dZm`H$… ............ 2. {Oˆm ..............
3. Jmo{dÝX… ............ 4. Jwé… ..............
5. g§`moÁ` {bIV &
A Am
1. Jm¡arnwÌ… gañdVr
2. dmgwXod… {ed…
3. ed©… H¥$îU…
4. drUmYm[aUr JUoe…
*********
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
5
{ÛVr`… nmR>…
Ajam{U
^mfm`m… bKwV_… KQ>H$… Aja_² & AjamUm§ dUm©… BË`{n Zm_ dV©Vo& Vofw Ajaofw ñdam… ì`ÄOZm{Z A`moJdmhm… B{V àYmZV`m Ì`… ^oXm… dV©ÝVo& g§ñH¥$V^mfm`m§ bmoH$ì`dhmao Aï>MËdm[a¨eV² Ajam{U gpÝV &
AÌ Vofm§ n[aM`… àXÎm… &
g§ñH¥$V^mfm`m… {b{n… XodZmJar& Añ`m§ ^mfm`m_² Aï>MËdm[a¨eV²
(48) Ajam{U ì`dhmao dV©ÝVo& Vm{Z Ajam{U ÌoYm {d^º$m{Z & `Wm-
Ajam{U48
ñdam…13
A`moJdmhm¡ 02
ì`ÄOZm{Z33
s ñdam… - ñd`§ amOÝVo B{V ñdam… & ñdVÝÌV`m Cƒm`©_mUm… dUm©… Ed
ñdam…& Vo AmhË` Ì`moXe (13) gpÝV & `Wm-
ñdam… - 13 A Am B B© C D$ F$ G$ b¥ E Eo Amo Am¡ g
s ñda^oXm… - ñdamUm_² CƒmaUH$mb_² AZwg¥Ë` ñdam… ÛoYm {d^º$m…& `Wm-
ñdam…
öñdñdam… - 05 XrK©ñdam… - 08A B C F$ b¥ Am B© D$ G$ E Eo Amo Am¡
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
6
s A`moJdmhm¡ - _mhoœagyÌofw `moJ§ Z àmám¡ {H$ÝVw ì`dhmao à`wº$m¡ AV
Ed A`moJdmhm¡ & Vm¡ Ûm¡ ñV… &
`Wm-
A`moJdmhm¡ - 02
AZwñdma… =
{dgJ©… =
s ì`ÄOZm{Z - AY©_mÌmH$mboZ Cƒm`©_mUm… dUm©… Ed ì`ÄOmZm{Z&
Vm{Z AmhË` Ì`qóeV² (33) gpÝV & Vm{Z M àmYmÝ`oZ ÛoYm
{d^º$m{Z & `Wm-
ì`ÄOZm{Z - 33
dJu`ì`ÄOZm{Z - 25
AdJu`ì`ÄOZm{Z-08
H²$ I² J² K² L>²
M² N²> O² P² Äm²
Q²> R²> S²> T²> U²
V² W² X² Y² Z²
n² \²$ ~² ^² _²
`² a² b² d² e² f² g² h²
s ì`ÄOZ^oXm… - ì`ÄOZmZm_² CƒmaUà`ËZ_² AZwg¥Ë` ì`ÄOZm{Z
nwZ… ÌoYm {d^º$m{Z & VWm -
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
7
ì`ÄOZm{Z
AënàmUm… - 14 _hmàmUm… - 14 AZwZm{gH$m… - 05 H²$ J² I² K² L²> M² O² N²> P² Äm² Q²> S²> R²> T²> U² V² X² W² Y² Z² n² ~² \²$ ^² _² `² a² b² d² e² f² g² h²
Jw{UVmjam{U
s Jw{UVmjam{U - ñdaì`ÄOZ`mo… g§`moJoZ CËnÞm{Z Ajam{U Jw{UVmjam{U B{V CÀ`ÝVo & `Wm -
ì`ÄOZ_² ñda… Jw{UVmja_² {M•_²H²$ + A H$H²$ + Am H$m mH²$ + B {H$ {H²$ + B© H$s sH²$ + C Hw$ mwH²$ + D$ Hy$ myH²$ + F$ H¥$ m¥H²$ + G$ H¦$ m¦H²$ + b¥ Šb¥ b¥H²$ + E Ho$ oH²$ + Eo H¡$ ¡H²$ + Amo H$mo moH²$ + Am¡ H$m¡ m¡
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
8
Ed_² BVam{U Jw{UVmjam{U ^dpÝV & `Wm -
I Im {I Ir Iw Iy I¥ I¦ »b¥ Io I¡ Imo Im¡
J Jm {J Jr Jw Jy J¥ J¦ ½b¥ Jo J¡ Jmo Jm¡
K Km [K Kr Kw Ky K¥ K¦ ¿b¥ Ko K¡ Kmo Km¡
L> L>m [L> L>r L>w L>y L>¥ L>¦ L²>b¥ L>o L>¡ L>mo L>m¡
VW¡d A`moJdmhì`ÄOZ`mo… g§`moJoZ A{n Jw{UVmjam{U ^dpÝV & VWm -
ì`ÄOZ_² A`moJdmh… Jw{UVmja_² {M•_² ì`ÄOZ_² A`moJdmh… Jw{UVmja_² {M•_²
H²$ + A§ H§$ § H²$ + A… H$… :
H²$ + Am§ H$m§ m§ H²$ + Am… H$m… m:H²$ + B§ qH$ { § H²$ + B… {H$… { :H²$ + Bª H$s¨ s§ H²$ + B©… H$s… s:H²$ + C§ Hw§$ m§w H²$ + C… Hw$… mw:H²$ + D§$ Hy§$ m§y H²$ + D$… Hy$… my:H²$ + F§$ H¥§$ m§¥ H²$ + F$… H¥$… m¥: H²$ + G§$ H¦§$ m§¦ H²$ + G$… H¦$… m¦:H²$ + b¥§ Šb¥§ b¥§ H²$ + b¥… Šb¦… b¥:H²$ + E§ H| §o H²$ + E… Ho$… o:H²$ + E| H¡$§ ¢ H²$ + Eo… H¡$… ¡: H²$ + Am| H$m| mo§ H²$ + Amo… H$mo… mo:H²$ + Am¢ H$m¢ m¡§ H²$ + Am¡… H$m¡… m¡:
AYwZm H$m{ZMZ g§ñH¥$VnXm{Z aM{`Vw§ eŠ`ÝVo& `Wm-AJ…, AmIw…, B^…,
B©e… BË`mXr{Z&sg§`wº$mjam{U - `Xm ì`ÄOZ_² AÝ`oZ ì`ÄOZoZ gh g§`wÁ`Vo VXm
g§`wº$mjam{U ^dpÝV& `Wm-
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
9
1. H²$ + `² - Š`² - dmŠ`_² 2. a² + _² = _²© - Y_©…
sdU©g§`moJ… sA+Y²+`²+Am+n²+A+H²$+A… = AÜ`mnH$…sb²+B+I²+A+V²+B={bI{V
sdU©{Z^mJ… sàm¡T>embm = n²+a²+Am¡+T²>+A+e²+Am+b²+Am
sgwYmIÊS>… = g²+C+Y²+Am+I²+A+U²+S²>+A…
AdYo`m§e…g§`wº$mjam{U
g§`wº$mjagÝX^©o ì`ÄOZmZm§ g§`moJ… MVw{^©… àH$ma¡… ^d{V& `Wm-1. àW_… - A{YH$V`m g§`wº$mjaofw àW_§ AYm©ja§ {ÛVr`§ M nyUm©ja§ ^d{V& CXm - Š` = H²$+`, J²+Z²=¾² n²+g = ßg, _²+b = åbdmŠ`§, b¾…, ßgm{V Amåb… MoË`mXr{Z&2. {ÛVr`… - `Ì g§`moJo àW__² AYm©ja§ ^{dVw§ Zmh©{V VÌ àW_§ nyUm©ja§ {ÛVr`§ M Vñ`mYmo^mJo ^d{V&CXm - L²>+H$ = >L²>H$ X + d = Û Q²>+Q> = Å> S²>+J =S²>J AL²>H$, D$Ûm, AÅ>…, IS²>J… MoË`mXr{Z &
3. V¥Vr`… - aH$mag§`moJ{df`o àH$maÛ>`§ {dÚVo& 2. a Aja§ g§`moJo àW_§ ^d{V MoV² [ÛVr`mja§ nyU©V`m {d{b»` VXþn[a "�©'B{V {M•§ {b»`Vo& CXm : a + n = n©, a²+H$ = H©$ a² + J = J©…, a²=_ = _© An©`{V, AH©$:, dJ©:, Y_©:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
10
4. "a²' Aja§ g§`moJo {ÛVr`§ ^d{V MoV² àW_mja§ nyU©V`m {d{b»` {M•§ {b»`Vo `Wm n² + a = à, J² + a = J« O² + a = O«, _² + a = _« {dà…, ì`J«…, dO«_², Am_«_²
5. ¹${MV² g§`wº$mja§ ZyVZ_² Aja{_d ê$n§ àmßZmo{V& `Wm- H²$ + f = j, V² + a = Ì, O² + Äm = k X² + ` = Ú, X² + _ = Ù nj…, N>mÌ…, àmk…, AÚ, nÙ_² ^d{V & `Wm Ed_od AZoH$ì`ÄOZg§`moJmo@{n V² + g² + Z² + `² = ËñÝ`, J² + a² + ` = ½Œ` H$mËñÝ`©_², EoH$m½Œ`_² MoË`mXr{Z &
{H«$`mH$bmn…
Jw{UVmja§ V{Û^mJ`wV_ÄOyf`m gh aÁÁdm `moO`V :
H$m¡ {H$ H$… H¥$Hy$ H¡$
H²$+A… H²$+Eo H$²+Am¡ H²$+F$ H²$+B H²$+D$
ì`ÄOZm{Z g§`moÁ` VËg§`wº$mja`wV_ÄOyf`m aoI`m `moO`V& H$² + f² nÌ_² n² + a nd© V² + a² àH$me… X² + d² {dÚm X² + `² Aj… a² + d² gÛm
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
11
B_m{Z Ajam{U VËgå~ÕH$ÊS>mobo ñWmn`V& A, j, nm¡, _², é, B, C, H¡$, »`, _©, Zr, G$, Eo, Û Jw{UVmjam{U ì`ÄOZm{Z g§`wº$mjam{U ñdam…
Aä`mg:1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&
1. g§ñH¥$V^mfm`m§ H${V dUm©… gpÝV ? 2. dUm©… H${V àH$mam… gpÝV ? 3. Jw{UVmja§ H$W§ ^d{V ? 4. g§`wŠVmja§ H$W§ ^d{V ?
2. g§`moÁ` {bIV & A Am 1. n²> \$² ~² ^² _² H$ÊR>Vmby 2. Äm² _² L>² U² Z² XÝVm… 3. E Eo A`moJdmhm¡ 4. V² W² X² Y² Z² Amoð>m¡
5. A§ A… Zm{gH$m
3. nXmZm§ dU©{d^mJ§ Hw$éVŸ& 1. A_aH$mof… = ............................................
2. AOw©Z… = ................................................
3. _ÊS>moXar = ..............................................
4. H¡$Ho$`r = ................................................
5. OZmX©Z… = ...............................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
12
.
4. dU©g§`moOZoZ nX§ aM`V &
1. H$²> + C + _² + Am + a² + A + d² >+ `² + Am + g² + A…
= ......................................................................
2. ^$²> + Am + g² + H$²> + A + a²> + Am >+ M² + Am + a² + ² +
>A… = ..................................................................
5. AYmo{Z{X©ï>dUm©Z²> `Wm`mo½`§ dJuH¥$Ë` {bIVŸ&
A, B©, G$, C, d, `, V, \$, I, O, _, g, E, Am¡
ñdam… dJu`ì`ÄOZm{Z AdJu`ì`ÄOZm{Z
6. XodZmJar{bß`m {bIVŸ&
1. ÓÜÊÜìgn@ 2. ÍÜñÜáÅZ°@
Sarvajnaha Shatrughnah
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
13
3. ÆPÜÒ$¾|@ 4. ÍÝÓÜ÷ÊÜå…
Lakshmanah Shastram Aä`mg§ Hw$éVŸ
H$ H$m {H$ H$s Hw$ Hy$ H¥$ H¦$ Šb¥ Ho$ H¡$ H$mo H$m¡ H§$ H$…
I Im [I$ ... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ....
J Jm .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ....
K .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .....
...
AdJÀN>VZ¥ÎmmdgmZo ZQ>amOamOmo ZZmX T>¸$m§ Zdn#mdma_²>Ÿ&
CÕVw©H$m_… gZH$m{X{gÕmZ²> EV{Û_e} {edgyÌOmb_²Ÿ&&
_mhoídagyÌm{U
ABCU²>Ÿ& F$b¥H$²>Ÿ& EAmoL>²Ÿ& EoAm¡M²Ÿ&
h`daQ>²Ÿ& bU²Ÿ& Äm_L>UZ_²Ÿ& P^Äm²Ÿ& KT>Yf²Ÿ&
O~JS>Xe²Ÿ& I\$N>R>WMQ>Vd²Ÿ& H$n`²Ÿ& efga²Ÿ&
hb²Ÿ&
*********
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
14
V¥Vr` nmR>…
n[aM`…
^mfmà`moJo gå^mfU§ à_wI_² & gå^mfUo àýmoÎmam{U A{n
^dpÝV& g§ñH¥$Vo àýH$aUm` H$H$mam{XeãXm… A{YH$V`m à`wÁ`ÝVo&
CXmhaUê$noU EH$_² AmYw{ZH§$ g§ñH¥$Vgå^mfU_² AÌ àXÎm_² &
àýmW©H$eãXm…H$… Hw$Ì {H$_W©_² Hw$V…{H$_² H${V H$W_² {H$`V²
(embmn[agao JUoe: YraOoZ {_b{V)
JUoe… - A{` ^mo… ! ew^moX`… &
YraO… - A{` ^mo… ! ew^moX`… & ^dmZ² H$…?
JUoe… - Ah_² AÚ ZyVZV`m embm§ à{dï>…& ^dV… Zm_ {H$_²?
YraO… - __ Zm_ YraO… & ^dV… Zm_?
JUoe… - __ Zm_ JUoe…&
YraO… - ^dmZ² Hw$V… AmJVdmZ²?
JUoe… - Ah§ _¡gyéZJamV² AmJVdmZ² & ^dmZ² AÌ N>mÌ… dm?
YraO… - A_²! Ah_² AÌ N>mÌ… & AÌ ZJao ^dV… J¥h§ Hw$Ì A[ñV?
JUoe… - __ J¥h§ O`ZJao ApñV& ^dmZ² H$Xm embm§ à{dï>dmZ²?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
15
YraO… - Ah§ JVdËgao à{dï>dmZ²& {H$_Wª ^dmZ² ZJa_² AmJVdmZ²?
JUoe… - __ {nVm AÌ CÚmoJ§ àmádmZ²& AV… Ah_² AÌ AmJV…&
YraO… - ^dV… J¥ho H${V OZm… gpÝV?
JUoe… - __ J¥ho MËdma OZm… gpÝV& ^dV…?
YraO… - __ J¥ho Ah§ ^{JZr AZwO… {nVam¡ Mo{V nÄM OZm… ñ_…&
JUoe… - H$W_² ApñV Efm embm?
YraO… - CÎm_m ApñV& AÜ`mnH$m… gwðw> nmR> pÝV&
JUoe… - {H$`ÝV… N>mÌm… AÜ`mnH$m… M gpÝV?
YraO… - embm m_² AmhË {ÌeV§ N>mÌm… gpÝV& Xe AÜ mnH$m… M gpÝV&
JUoe… - nmR>çnwñVH$mZm§ _yë § {H$`V² ApñV?
YraO… - AÌ nR>çnwñVH$m{Z {ZíewëH$ê$noU Xr`ÝVo&
JUoe… - Ed§ dm? ^dV… n[aM`mV² gÝVmof… OmV… & qH$ _m§ {_ÌËdoZ
ñdrH$amo{V?
YraO… - Adí`_²& AÚ Amaä` ^dmZ² A{n __ {_Ì_² & AmJÀN>Vw
embm§ JÀN>m_…
JUoe… - Am_² & JÀN>m_… & YÝ`dmX… &
(C^m¡ J{_î`V…)
* * * *
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
16
MVwW©… nmR>…
Zm_nX_²AW© wVoZ Ajag_yhoZ nXm{Z Om`ÝVo & nXm{Z H$ñ`{MV² dñVwZ…, Or{dZ…, JwU{deofñ` dm A{^YmZ§ Hw$d©pÝV& AV… Vm{Z Zm_nXm{Z BË wÀ`ÝVo & Zm_nXm{Z Ed ^mfm`m… _yb yVm{Z à_wIm{Z KQ>H$m{Z& ^mfmÜ``Zñ` AmXm¡ Zm_nXm{Z kmVì`m{Z B{V {Y`m Vofm§ bKw… n[aM`… AÌ àXÎm…&
Zm_~moYH$m{Z nX{Z Zm_nXm{Z& g§ñH¥$Vo {ÛdMZ_{n dV©Vo& AV… Zm_nXm{Z {Ìfw dMZofw gágw {d^{º$fw M ^dpÝV& EVm{Z {Ìfw {b“ofw nwZ… {d^º$m{Z& Zm_nXmZm§ _ybê$n§ àm{Vn{XH$_² B{V H$Ï`Vo& `Wm- am_…BË`ñ` am_, a{d… BË`ñ` a{d, {nVm BË`ñ` {nV¥ MoË`mXr{Z àm{Vn{XH$m{Z& àË oH§$ àm{Vn{XH$ñ` {d^ŠË`ZwgmaoU dMZmZwgmaoU M {d{^Þê$nm{U ^dpÝV& VW¡d àm{Vn{XH$ñ` AÝË o `Xja§ ^d{V VXÝVËdoZ Vñ` nXñ` ì`dhma… {H«$`Vo& `Wm - am_ BË oVV² AH$mamÝV§ nX_²& a{d BË oVV² BH$mamÝV§ nX_² BË`mXr{Z& H$m{ZMZ CXmhaUm{Z {XL²>_mÌm{U Bh X{e©Vm{Z&
AH$maÝV… nw§{b“… “am‘” eãX…
{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²
PÀ£ÀßqÀzÀ°è
«¨sÀQÛ
¥ÀævÀåAiÀÄUÀ¼ÀÄ
CxÀð Meaning
àW_m am_… am_m¡ am_m… G gÁªÀÄ£ÀÄ Rama
{ÛVr`m am__² am_m¡ am_mZ² C£ÀÄß gÁªÀÄ£À£ÀÄß To Rama
V¥Vr`m am_oU am_mä`m_² am_¡… EAzÀ gÁªÀĤAzÀ By/with Rama
MVwWu am_m` am_mä`m_² am_oä`… UÉ gÁªÀĤUÉ For Rama
n#m_r am_mV² am_mä`m_² am_oä`… zɸɬÄAzÀ gÁªÀÄ£À
zɸɬÄAzÀFrom Rama
fð>r am_ñ` am_`mo… am_mUm_² C gÁªÀÄ£À Of Rama
gá_r am_o am_`mo… am_ofw C°è gÁªÀÄ£À°è In/on Rama
g§.à ho! am_ ho! am_m¡ ho! am_m… J¯ÉÊ J¯ÉÊ gÁªÀÄ£Éà O! Rama
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
17
Ed_² Ed AÝ`o gmo_^r_ewH$JOd¥jJmo{dÝXmX`… AH$mamÝVm… nw§{b“eãXm…
ko`m… &
AmH$mamÝV… ór{b‹“… "JrVm' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m JrVm JrVo JrVm…{ÛVr`m JrVm_² JrVo JrVm…V¥Vr`m JrV`m JrVmä`m_² JrVm{^…MVwWu JrVm`¡ JrVmä`m_² JrVmä`…
nÄM_r JrVm`m… JrVmä`m_² JrVmä`…fîR>r JrVm`m… JrV`mo… JrVmZm_²gá_r JrVm`m_² JrV`mo… JrVmgwgå~moYZ_² ho JrVo! ho JrVo! ho JrVm…!
Ed_² Ed _mbmbVmgrVma_m_{hbmX`… AmH$mamÝVm… ór{b“eãXm… ko m…&
AH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "dZ' eãX…{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m dZ_² dZo dZm{Z{ÛVr`m dZ_² dZo dZm{ZV¥Vr`m dZoZ dZmä`m_² dZ¡…MVwWu dZm` dZmä`m_² dZoä`…nÄM_r dZmV² dZmä`m_² dZoä`…fð>r dZñ` dZ`mo… dZmZm_²gá_r dZo dZ`mo… dZofwgå~moYZ_² ho dZ! ho dZo ! ho dZm{Z!
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
18
Ed_² Ed kmZ\$bZJaObH$_bmX`: AH$mamÝVm… Znw§gH${b“eãXm… ko m…&
BH$mamÝV… nw§{b‹“… "H${d' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m H${d… H$dr H$d`…{ÛVr`m H${d_² H$dr H$drZ²V¥Vr`m H${dZm H${dä`m_² H${d{^…MVwWu H$d`o H${dä`m_² H${dä`…nÄM_r H$do… H${dä`m_² H${dä`…fð>r H$do… H$ì`mo… H$drZm_²gá_r H$dm¡ H$ì`mo… H${dfwgå~moYZ_² ho H$do! ho H$dr! ho H$d`…!Ed_² Ed a{de{eH$ß`mX`… BH$mamÝVm… nw{b“eãXm… ko`m…&
BH$mamÝV… ór{b‹“… "_{V' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ‘² {ÛdMZ‘² ~hþdMZ‘²àW_m _{V… _Vr _V`…{ÛVr`m _{V_² _Vr _Vr…V¥Vr`m _Ë`m _{Vä`m_² _{V{^…MVwWu _Ë`¡/_V`o _{Vä`m_² _{Vä`…nÄM_r _Ë`m…/_Vo… _{Vä`m_² _{Vä`…fð>r _Ë`m…/_Vo… _Ë`mo… _VrZm_²gá_r _Ë`m_²/_Vm¡ _Ë`mo… _{Vfwgå~moYZ_² ho _Vo! ho _Vr! ho _V`…!
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
19
Ed_² Ed H$mpÝV~w{Õ{gÜÚmX`… BH$mamÝVm… ór{b“eãXm… ko`m…&
BH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "dm[a' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m dm[a dm[aUr dmar{U{ÛVr`m dm[a dm[aUr dmarUrV¥Vr`m d[aUm dm[aä`m_² dm[a{^…MVwWu dm[aUo dm[aä`m_² dm[aä`…nÄM_r dm[aU… dm{aä`m_² dm[aä`…fð>r dm[aU… dm[aUmo… dmarUm_²gá_r dm[a{U dm[aUmo… dm[afwgå~moYZ_² ho dm[a! ho dmao ho dm[aUr! ho dmar{U!Ed_² Ed A{jXÜ`mX`… BH$mamÝVm… Znw§gH${b“eãXm… ko`m…&
CH$mamÝV… nw§{b‹“… "Jwé' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Jwé… Jwê$ Jwad…{ÛVr`m Jwé_² Jwê$ Jwê$Z²V¥Vr`m JwéUm Jwéä`m_² Jwé{^…MVwWu Jwado Jwéä`m_² Jwéä`…nÄM_r Jwamo… Jwéä`m_² Jwéä`…fð>r Jwamo… Jwdmo©… Jwê$Um_²
gá_r Jwam¡ Jwdm}… Jwéfwgå~moYZ_² ho Jwamo! ho Jwê$! ho Jwad…!Ed_od ^mZweå^w_ZwgmYwYmËdmX`… CH$mamÝVm… nw§{ëm“e×m… ko`m…&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
20
CH$mamÝV… ór{b‹“… "YoZw' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m YoZw… YoZy YoZd…{ÛVr`m YoZw_² YoZy YoZy…V¥Vr`m YoÝdm YoZwä`m_² YoZw{^…MVwWu YoÝd¡/YoZdo YoZwä`m_² YoZwä`…nÄM_r YoÝdm…/YoZmo… YoZwä`m_² YoZwä`…fð>r YoÝdm…/YoZmo… YoÝdmo… YoZyZm_²gá_r YoÝdm_²/YoZm¡ YoÝdmo… YoZwfwgå~moYZ_² ho YoZmo! ho YoZy! ho YoZd…!
Ed_od VZwH$aoÊdmX`… CH$mamÝVm… ór{ëm“eãXm… ko`m…&
CH$mamÝV… Znw§gH${b‹“… "_Yw' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²
àW_m _Yw _YwZr _Yy{Z{ÛVr`m _Yw _YwZr _Yy{ZV¥Vr`m _YwZm _Ywä`m_² _Yw{^…MVwWu _YwZo _Ywä`m_² _Ywä`…nÄM_r _YwZ… _Ywä`m_² _Ywä`…fð>r _YwZ… _YwZmo… _YyZm_²gá_r _Yw{Z _YwZmo… _Ywfwgå~moYZ_² ho _Ymo! ho _Yw ho _YwZr! ho _Yy{Z!
Ed_od Aå~wí_lw BË`mX`… CH$mamÝVm… Znw§gH${ëm“eãXm… ko`m…&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
21
_H$mamÝV… {Ì{b‹“H$… "{H$_²' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²
{b“_² nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§
àW_m H$…/H$m/{H$_² H$m¡/Ho$/Ho$ Ho$/H$m…/H$m{Z
{ÛVr`m H$_²/H$m_²/{H$_² H$m¡/Ho$/Ho$ H$mZ²/H$m…/H$m{Z
V¥Vr`m Ho$Z/H$`m/Ho$Z H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² H¡$…/H$m{^…/H¡$…
MVwWu H$ñ_¡/H$ñ`¡/H$ñ_¡ H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² Ho$ä`…/H$mä`…/Ho$ä`…
nÄM_r H$ñ_mV²/H$ñ`m…/H$ñ_mV² H$mä`m_²/H$mä`m_²/H$mä`m_² Ho$ä`…/H$mä`…/Ho$ä`
fð>r H$ñ`/H$ñ`m…/H$ñ` H$`mo…/H$`mo…/H$`mo… Ho$fm_²/H$mgm_²/Ho$fm_²
gá_r H$pñ_Z²/H$ñ`m_²/H$pñ_Z² H$`mo…/H$`mo…/H$`mo… Ho$fw/H$mgw/Ho$fw
gd©Zm_ {Ì{b‹“H$… VH$mamÝV…"VV²' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²
{b“_² nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§ nw/ór/Znw§
àW_m g…/gm/VV² Vm¡/Vo/Vo Vo/Vm…/Vm{Z
{ÛVr`m V_²/Vm_²/VV² Vm¡/Vo/Vo VmZ²/Vm…/Vm{Z
V¥Vr`m VoZ/V`m/VoZ Vmä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² V¡$…/Vm{^…/V¡$…
MVwWu Vñ_¡/Vñ`¡/Vñ_¡ V$mä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² Voä`…/Vmä`…/Voä`…
nÄM_r Vñ_mV²/Vñ`m…/Vñ_mV² Vmä`m_²/Vmä`m_²/Vmä`m_² Voo$ä`…/Vmä`…/Vo$ä`
fð>r Vñ`/Vñ`m…/Vñ` V`mo…/V`mo…/V`mo… Vofm_²/Vmgm_²/Vo$fm_²
gá_r Vpñ_Z²/Vñ`m_²/Vpñ_Z² V`mo…/V`mo…/V`mo… Vo$fw/Vmgw/Vofw
Ed_od `V² EVV² eãXm¡ ^dV…&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
22
XH$mamÝV… {Ìfw {b“ofw g_mZ… "Añ_X²' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Ah_² Amdm_² d`_²{ÛVr`m _m_²/_m Adm_²/Zm¡ Añ_mZ²/Z…V¥Vr`m _`m Admä`m_² Añ_m{^…MVwWu _ø_²/_o Admä`m_²/Zm¡ Añ_ä`_²/Z…nÄM_r _V² Admä`m_² Añ_V²fð>r __/_o Amd`mo…/Zm¡ Añ_mH$_²/Z…gá_r _{` Amd`mo… Añ_mgw
XH$mamÝV… {Ìfw {b“ofw g_mZ… "`wî_X²' eãX…
{d^{º$… EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_²àW_m Ëd_² `wdm_² `y`_²{ÛVr`m Ëdm_²/Ëdm `wdm_²/dm_² `wî_mZ²/d…V¥Vr`m Ëd`m `wdmä`m_² `wî_m{^…MVwWu Vwä`_²/Vo `wdmä`m_²/dm_² `wî_ä`_²/d…nÄM_r ËdV² `wdmä`m_² `wî_V²fð>r Vd/Vo `wd`mo…/dm_² `wî_mH$_²/d…gá_r Ëd{` `wd`mo… `wî_mgw
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
23
{H«$`mH$bmn…àW_m{d^{º$…
CXmhaU_² - (ì`mY)..................... Omb§ àgma`{V&(ì`mY… Omb§ àgma`{V&)
1) (dmë_r{H$) .................................. am_m`U§ a{MVdmZ²&
2) (_w{Z) .................................... Aml__² AmJÀN>{V&
3) (bVm) ......................................... àdmg§ JÀN>{V&
4) (Jm¡ar) .......................................... nm`g§ H$amo{V&
5) (\$b§) ......................................... é{MH$a§ ^d{V&
6) (ZQ>) ..........................................A{^Z`§ H$amo{V&
7) (grVm) ............................................JrV§ Jm`{V&
8) (H${n) .........................................d¥j_² Amamoh{V&
9) (JO) .......................................BjwXÊS>mZ² ImX{V&
{Zññmmañ` nXmW©ñ` àm`oUmS>å~amo _hmZ² &
Z {h ñdU} Üd{ZñVmÔH²$ H§$go `mÔH$² àOm`Vo &&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
24
{ÛVr`m{d^{º$…
CXmhaU_² - AmMm`©… .................. (embm) JÀN>{V&
(AmMm`©… embm§ JÀN>{V&)
1) ^º$… ........................................(Jm¡arnwÌ…) Z_{V&
2) gañdVr hñVo ................................... (drUm) Ya{V&
3) {eî`… Jwamo… ................................. (dMZ_²) lwUmo{V&
4) àVmnqgh… ............................ (^`moËnmXH$m…) A_ma`Z²&
5) H$nmoVm ................................... (n{V…) Cº$dVr&
6) VoOpñdZr ................................. (ZJa) JÀN>{V&
7) ndZ… .................................... ({dÚmb`…) JÀN>{V&
8) aoIm ............................. (nwîn_m{bH$m) a_m`¡ `ÀN>{V&
9) nmMH$… ................................... (nmH$…) H$amo{V&
10) {eew… .................................. (no{Q>H$m) CX²KmQ>`{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
25
V¥Vr`m{d^{º$…
CXmhaU_² - AmajH$… .............. (XÊS>…) VmS>`{V&
(AmajH$… XÊS>oZ VmS>`{V&)
1) Cn_Ý`w… Ym¡å`ñ` ......................(AZwJ«h…) kmZr A^dV²&
2) g¡{ZH$… ................................ (Am`wY_²) `wÕ§ H$amo{V&
3) ^maVXoe… .............................. (Aqhgm) {dœ§ O`{V&
4) CÚmZ§ ............................ (\$bnwînm{U) emo^Vo&
5) am_m`U§ .................................. (dmë_r{H$…) a{MV_²&
6) Ah_² ................................ (CîUOb§) ñZmZ§ H$amo{_&
7) ~m{bH$m… ................................... (H$ÝXþH§$) H«$sS>pÝV&
8) a_m ......................................... (boIZr) {bI{V&
9) {dZ`… .................................. (MfH$…) jra§ {n~{V&
10) nwîn§ .................................. (gwJÝY…) emo^Vo&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
26
MVwWu{d^{º$…
CXmhaU_² - Cn_Ý`w… ........ (Ym¡å`…) {^jmÞ§ g_n©`{V&
(Cn_Ý`w… Ym¡å`m` {^jmÞ§ g_n©`{V&)
1) H$nmoV… ......................(ì`mY…) ñd_m§g§ `ÀN>{V&
2) Vmngr ........................... (gd©X_Z…) H«$sS>ZH§$ `ÀN>{V&
3) gmYw… .......................... ({H$amV…) Xeê$ß`H$m{U XXm{V&
4) .............. (AmYw{ZH${dkmZ§) G$frUm§ `moJXmZ_² An[a{_V_²&
5) Aa{dÝX…................................. (godH$…) YZ§ `ÀN>{V&
6) _mVm .................................... (nwÌr) nwñVH§$ XXm{V&
7) ~m{bH$m ............................ (_{hbm) H$L²>H$U§ Xmñ`{V&
8) {MXmZÝX… ............................... ({_̧) boIZt XXm{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
27
n#m_r{d^{º$…
CXmhaU_² - ì`mY… H$nmoVm§ ....... (nÄOa) {d_mo{MVdmZ²&
(ì`mY… H$nmoVm§ nÄOamV²-{d_mo{MVdmZ²&)
1) N>mÌm… ......................(J¥h…) H«$sS>m“U§ JÀN>mpÝV&
2) Cn_Ý`w…................................ (dZ§) Z AmJVdmZ²&
3) A{œZrHw$_mam¡ ......................... (XodbmoH$…) AmJVdÝVm¡&
4) nUª ............................ (d¥j…) nV{V&
5) ^`moËnmXH$m… ............................ ({dXoe…) AmJÀN>pÝV&
6) N>mÌm… .............................. ({dÚmb`…) J¥h§ JÀN>pÝV&
7) godH$… ............................. (dm{Q>H$m) nwîn_² AmZ`{V&
8) Jm`Ìr ...................... (ZXr) Ob_² AmZr` nmH§$ H$amo{V&
9) __ {_̧ ................................... (Jm«_…) AmJÀN>{V&
10) Ëd_² ................................ (_pÝXa§) erK«_² AmJÀN>&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
28
fð>>r{d^{º$…
CXmhaU_² - Amé{U….............. (Ym¡å`…) {eî`…&
(Amé{U… Ym¡å`ñ` {eî`…&)
1) ................................(àVmnqgh…) _mVwb… Xoe^º$… &
2) ............................... (M¡Ì_mg…) AZÝVa§ d¡emI_mg…&
3) bVm .......................................... (gwOmVm) gIr&
4) ì`mYoZ ................................ (H$nmoVm) n{V… J¥hrV…&
5) am_ñ` AmXe©JwUm… .............. (am_m`U_²) ~mbH$mÊS>o gpÝV&
6) am_ñ`.................................. (OZZr) Zm_ H$m¡gë`m&
7) __ ({_Ì_²) ...................................... Zm_ gwaoe…&
8) __ (AL²>H$Zr) ................................... Zm_ Aßgam&
9) ............................ (g§ñH¥$V_²) AZwam{JU… gd©Ì gpÝV&
10) .................................... (a_m) n{V… ^JdmZ² {dîUw&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
29
gá_r{d^{º$…
CXmhaU_² - Cn_Ý`w… ................ (Hy$n…) nV{V&
(Cn_Ý`w… Hy$no nV{V&)
1) am_Zd_r ................................(M¡Ì_mg…) ^{dî`{V&
2) H$nmoV… ...................................... (Omb_²) n{VV…&
3) _rZ… ............................................ (ZXr) ApñV&
4) XeaW… .......................... (A`moÜ`m) emgZ§ H$amo{V ñ_&
5) {eî`… ................................. (Jwé…) ^{º$§ àXe©`{V&
6) gwYmIÊS>… ................................. (CËnr{R>H$m) ApñV&
7) nwñVH§$ .......................................... (ñ`yV…) dV©Vo&
8) ^«_a… ....................................... (nwîn§) Cn{de{V&
9) AÜ`mnH$… ............................... (H¥$îU\$bH§$) {bI{V&
10) N>mÌm… ........................................ (embm) gpÝV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
30
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV&
1. Zm_nX§ Zm_ {H$_²?
2. Zm_nXñ` _ybê$n§ {H$_²?
3. am_… BË`ñ` àm{Vn{XH§$ {H$_²?
4. Jwé… BË`oVV² nX_² H$pñ_Z² {b“o dV©Vo?
2. BVadMZê$nm{U {bIV&
1. am_… _________ _________ 2. ad`o _________ _________ 3. H$ñ` _________ _________ 4. Ah_² _________ _________3. {b“{d^{º$dMZm{Z {bIV&
1. am_o 2. bVm`¡ 3. \$bofw 4. Jwéä`: 5. H$`m o:
6. _Vr
4. MVwWª nX§ {bIV &
1. _Yw - Znw§gH${b“: $ YoZw… - ________ 2. _`m - Añ_m{^… $ H$`m - ________ 3. Ëdm_² - {ÛVr`m{d^{º$… $ _{` - ________ 5. Vmä`m_² - [ÛdMZ_² $ Vofw - ________
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
31
g_w{MVnXoZ [aº$ñWmZ§ nya`V&
1. nX_² àm{Vn{XH$_² AÝV: Cn_Ý`w: Cn_Ý`w CH$mamÝV: àmW©Zm Jm¡ar{eî`: ^`moËnmXH$: H${d:Jwé: >_{V: am_ñ`
2. nX_² dMZ_²
N>mÌ¡: ~hþdMZ_² ZmaX: AaÊ`_² G$Vd:
H${dä`m_² Jm¡ar:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
32
3. nX_² {d^{º$: {eî`ñ` fð>r {d^{ŠV:N>mÌofwJmo{dÝXm`Vñ_¡
H$nmoVm`m: nmR>embm_²
4. EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:
Vofm_² {eî`¡:
H$do: ì`mYmä`m_²
gd©X_Zñ`
AdYo`m§e:
gd©Zm_eãXm:
XH$maÝV: nw§{b“: "VX²' eãX: _H$maÝV: nw§{b“:
"{H$_²' eãX: {d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m g: Vm¡ Vo H$: H$m¡ Ho$ {ÛVr`m V_² Vm¡ VmZ² H$_² H$m¡ H$mZ²V¥Vr`m VoZ Vmä`m_² V¡: Ho$Z H$mä`m_² H¡$:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
33
MVwWu Vñ_¡ Vmä`m_² Voä`: H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`: n#m_r Vñ_mV² Vmä`m_² Voä`: H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:fð>r Vñ` V`mo: Vofm_² H$ñ` H$`mo: Ho$fm_² gá_r Vpñ_Z² V`mo: Vofw H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw
XH$maÝV: ór{b“ "VX²' eãX: _H$maÝV: ór{b“ "{H$_²' eãX:
{d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m gm Vo Vm: H$m Ho$ H$m: {ÛVr`m Vm_² Vo Vm: H$m_² Ho$ H$m: V¥Vr`m V`m Vmä`m_² Vm{^: H$`m H$mä`m_² H$m{^: MVwW©r Vñ`¡ Vmä`m_² Vmä`: H$ñ`¡ H$mä`m_² H$mä`: n#m_r Vñ`m: Vmä`m_² Vmä`: H$ñ`m: H$mä`m_² H$mä`:fð>r Vñ`m: V`mo: Vmgm_² H$ñ`m: H$`mo: H$mgm_² gá_r Vñ`m_² V`mo: Vmgw H$ñ`m_² H$`mo: H$mgw
XH$maÝV: Znw§gH${b“: "VX²'eãX: _H$maÝV: Znw§gH${b“: "{H$_²' eãX:
{d^{º$: EH$ {Û ~hþ EH$ {Û ~hþ àW_m VV² Vo Vm{Z [H$_² Ho$ H$m{Z{ÛVr`m VV² Vo Vm{Z [H$_² Ho$ H$m{ZV¥Vr`m VoZ Vmä`m_² V¡: Ho$Z H$mä`m_² H¡$: MVwW©r Vñ_¡ Vmä`m_² Voä`: H$ñ_¡ H$mä`m_² Ho$ä`:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
34
n#m_r Vñ_mV² Vmä`m_² Voä`: H$ñ_mV² H$mä`m_² Ho$ä`:fð>r Vñ` V`mo: Vofm_² H$ñ` H$`mo: Ho$fm_² gá_r Vpñ_Z² V`mo: Vofw H$pñ_Z² H$`mo: Ho$fw
XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "Añ_X²' eãX:
EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² Ah_² £Á£ÀÄ I
Amdm_² £Á«§âgÀÄ we both
d`_² £ÁªÀÅ we all
_m_² (_m) £À£ÀߣÀÄß me
Amdm_², (Zm¡) £À«Ää§âgÀ£ÀÄß we both
Ag_mZ² (Z:)£ÀªÀÄä£ÀÄß we all
_`m£À¤ßAzÀ By me
Amdmä`m_² £À«Ää§âjAzÀ By both of
us
Añ_m{^: £À«ÄäAzÀ By us
_ø_² (_o) £À£ÀUÉ For me
Amdmä`m_² (Zm¡) £À«Ää§âjUÉ For both of
us
Añ_ä`_² (Z:) £ÀªÀÄUÉ For all of us
_V² £À£Àß zɸɬÄAzÀ From me
Amdmä`m_² £À«Ää§âgÀ zɸɬÄAzÀ
From both of us
Añ_V² £ÀªÀÄä zɸɬÄAzÀ
From all of us
__², (_o) £À£Àß of me/mine/my
Amd`mo:, (Zm¡) £À«Ää§âgÀ of both of us
Añ_mH$_² (Z:) £ÀªÀÄä ours
_{` £À£Àß°è in me
Amd`mo: £À«Ää§âgÀ°è in both of us
Añ_mgw £ÀªÀÄä°è in all of us
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
35
XH$mamÝV: {Ìfw {b“ofw g_mZ: "`wî_X²' eãX:
EH$dMZ_² {ÛdMZ_² ~hþdMZ_² Ëd_²
¤Ã£ÀÄ You`wdm_²
¤Ã«§âgÀÄ You both`y`_²
¤ÃªÀÅ you all
Ëdm_², (Ëdm) ¤£ÀߣÀÄß You
`wdm_², (dm_²) ¤«Ää§âgÀ£ÀÄß You both
`wî_mZ² (d:)¤ªÀÄä£ÀÄß You all
Ëd`m¤¤ßAzÀ By You
`wdmä`m_² ¤«Ää§âjAzÀ By You
both
`wî_m{^:¤«ÄäAzÀ By You all
Vwä`_² (Vo) ¤£ÀUÉ For You
`wdmä`m_² (dm_²) ¤«Ää§âjUÉ For both of
You
`wî_ä`_², (d:) ¤ªÀÄUÉ For You all
ËdV² ¤£Àß zɸɬÄAzÀ From You
`wdmä`m_² ¤«Ää§âgÀ zɸɬÄAzÀ
From both of You
`î_V² ¤ªÀÄä zɸɬÄAzÀ
From all of You Vd, (Vo) ¤£Àß of You
(Yours)
`wd`mo: (dm_²) ¤«Ää§âgÀ of You both
`wî_mH$_² (d:) ¤ªÀÄä You all
(Yours)
Ëd{` ¤£Àß°è in You
`wd`mo: ¤«Ää§âgÀ°è in both of
You
`wî_mgw ¤ªÀÄä°è in You all
* AmdaUo XÎm§ nX_² Cn`wÁ` dmŠ`§ Hw$d©ÝVw &
1. Ah§ Z_m{_ & (Jwé…)
2. {H$aUm: àIam: & (^mZw:)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
36
3. jra§ _Ywa_² ApñV & (YoZw:)
4. Ah§ ñdrH$amo{_ & (_Yw)
5. H$m`ª {H«$`Vo & (Ah_²)
6. Zm_ Jmonmb: & (Ah_²)
7. Jwé: bmoIZt XXm{V ? ({H$_²)
8. Zm_ {H$_²? (Ëd_²)
9. ñdgm J¥h§ JÀN>{V & (_mVm)
10. g: YZ§ `ÀN>{V & ({nVm)
* CXmhaUmZwgma§ dmŠ`m{Z {bIÝVw &
1. Ah§ N>mÌ: Apñ_ & Amdm§ N>mÌm¡ ñd: & d`§ N>mÌm: ñ_: &
2. Ah§ ~m{bH$m Apñ_ &
................................................................&
................................................................&
3. Ah§ Jwé: Apñ_ &
................................................................&
................................................................&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
37
4. Ah§ ^«mVm Apñ_ &
...............................................................&
................................................................&
* `mo½`{d^{º$ê$nmUm§ `moOZoZ dmŠ`m{Z aM{`Ëdm, [aº$ñWmZo {bIVw &
`Wm- __ YZ§ ñdrH$amoVw &
1. .........................................................&
2. ........................................................>Ÿ&
3. .....................................................>....&
4. .....................................................>....&
5. .....................................................>....&
6. .....................................................>....&
7. .....................................................>....&
G$Vwì`©VrV: n[adV©Vo nwZ:
j`§ à`mVm nwZao{V MÝÐ_m&
JV§ JV§ Z¡d Vw g§{ZdV©Vo
Ob§ ZXrZm§ M Z¥Um§M `m¡dZ_²&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
38
n#m_… nmR>… F$Vwndm©{U
^maVr`H$mbJUZm`m§ AmhË` ÛmXe _mgm… gpÝV& àË oH§$ _mgÛ`ñ`
EH$… G$Vw… d{V& Vofw F$Vwfw AmM`©_mUmZm§ à_wInd©{XZmZm§ n[aM`…
AÌ àXÎm…&
(AÜ`m{nH$m H$ú`m§ à{de{V& N>mÌm… gd} C{Îmð>pÝV&)
N>mÌm… - gwà^mV§ _hmoX`o&
AÜ`m{nH$m - gwà^mV_²& Cn{deÝVw& AÚ Ah§ ZdrZ{df`_² EH§$
nmR>`m{_& ^dV… gdm©Z² CÚmZ§ Z`m{_& VÌ àH¥$Vo…
emo^m§ Xe©`m{_&
N>mÌm… - ^dVw _hmoX`o! d`_² A{n ~{h… JÝVw_² BÀN>m_…&
AÜ`m{nH$m - gd} AmJÀN>ÝVw&
(gd} CÚmZ§ JÀN>pÝV)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
39
amOoe… - ní`! ní` ! VÌ dU©am{ÄOVm{Z nwînm{U gpÝV&
g_ra… - Am_²& dm`w… A{n _ÝX§ _ÝX§ dm{V&
Hw$_ma… - Ah§ {MÝV`m{_ gm`L²>H$mbo d¥{ï>… ^{dî`{V B{V&
Omogo\²$ - BXmZt df©V©w… {H$_² ?
AÜ`m{nH$m - Z, Z& BXmZt dgÝVVw©…& qH$ ^dmZ² G$VyZm§ {df`o Z
OmZm{V?
~mXb² - Am_² _hmoX`o! BXmZt ñ_am{_& __ _mVm Cº$dVr
AmgrV²&
bVm - _hmoX`o! EVofm_² G$VyZm§ {df`o kmVw_² BÀN>m{_&
N>mÌm… - d`_² A{n BÀN>m_…&
AÜ`m{nH$m - AñVw H«$_e… dXm{_& gd©ñ`mXm¡ ^d{V dgÝVVw©…&
Ef… F$$VyZm§ amOm B{V H$Ï`Vo& Añ` AmJ_ZoZ
àH¥${V… \$bnwîn¡… emo^Vo& JJZ§ {Z_©b§ ^d{V&
VQ>mHo$fw ewÕ§ Ob§ {damOVo& AV… A`_² G$Vw…
loð>V_…& ^maVr`mZm_² EVV² ZyVZdfm©aå^{XZ_²&
gbr_² - AV… Ed EVV² CÚmZ§ emo^Vo Ibw?
AÜ`m{nH$m - qH$ {dñ_¥V§ dm? A{J«_… F$$Vw… J«rî_…& J«rî_o
AmVn… àIa… ^d{V& A`§§ K_©H$mb…& J«rî_Vm}…
AÝË`g_`o AmH$meo _oKm… ^dpÝV& Apñ_Z² G$Vm¡
{deofnd©{XZm{Z Z gpÝV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
40
bVm - Am_²& VXm K_©H$mb{dam_… ^d{V&
AÜ`m{nH$m - ho N>mÌm…! A{J«_… F$Vw… H$…?
Hw$_ma… - Ah§ dXm{_& df©V©w… {H$b&
AÜ`m{nH$m - Am_²& J«rî_mZÝVa§ df©V©w…& EVpñ_Z² F$Vm¡ _oKm…
JO©pÝV df©pÝV M& d¥îQ>çm gd©Ì Ob§ Ñí`Vo& ZÚ…
ObnyUm©… àdhpÝV M& df©Vm£ {deof… dV©Vo& OmZpÝV
dm?
N>mÌm… - Z, Z& dXVw _hmoX`o&
AÜ`m{nH$m - lmdUny{U©_m`m§ g§ñH¥$V{XZ§ gd©Ì AmM`©Vo&
N>mÌm… - _hmZ² gÝVmof…& d`_² A{n embm`m§ g§ñH¥$V{XZ_² AmMam_…&
AÜ`m{nH$m - A{J«_… F$Vw… eaV²& Apñ_Z² d¥{ï>H$mb… g_má… ^d{V& gdÌ h[aVdU©gñ`m{Z Ñí`ÝVo& amÌm¡ MÝÐ… gå`H²$ àH$meVo&
eaÑVmo… g_ÝVa§ ho_ÝVV©w… ^d{V& A`§ e¡Ë`H$mb…& àmV… amÌm¡ M AË`{YH§$ e¡Ë`§ ^d{V& VW¡d Apñ_Z² G$Vm¡ _H$agL²>H«$mpÝV… AmM`©Vo&
g_ra… - _H$agL²>H«$_U_² Añ_mH§$ J«m_o AË`ÝV§ d¡^doZ AmMapÝV& ApÝV_… {e{ea… Ibw?
AÜ`m{nH$m - gË`_²& A`§ e¡Ë`ñ` AÝË`H$mb…& d¥jm… nU©{dhrZm… Ñí`ÝVo& dm`w… _hVm doJoZ dm{V& Apñ_Z² {edam{Ìnd© AmM`©Vo&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
41
à{V_m - Ed§ dm? ^maVo G$VyZm_² AmYmaoU nd©{XZm{Z AmMapÝV dm?
AÜ`m{nH$m - gË`_²& Bñbm§ Y_u`m… H«¡$ñVY_u`m… A{n H$mbmZwgmaoU Vofm§ ndm©{U AmMapÝV&
N>mÌm… - AÚ d`_² F$VyZ² M kmVdÝV…& YÝ`dmXm…&
AÜ`m{nH$m - AñVw& g_`… AVrV…& embm§ JÀN>m_…&
({ZîH«$mÝVm… gd})
eãXmWm©…
emo^m - H$mpÝV…, Úw{V… VQ>mH$_²> - H$mgma…CÚmZ_²> - CndZ_²> ga… - gamoda…nwîn_²> - gw__²>, Hw$gw__²> Ob_²> - Vmo`_²>, CXH$_²>, g{bb_²>g_ra… - dm`w… ^«_a… - ^¥“…, fQ²>nX…df©_²> - d¥{ï>… Am_«d¥j… - ghH$mad¥j…BXmZr_²> - AYwZm {nH$… - H$mo{H$b…, na^¥V²>loð>… - CÎm_… Aä`“ñZmZ_²>- V¡bñZmZ_²>
{Z_©b_²> - ewÕ_²>, ñdÀN>_²> ñdm{Xï>_²> - é{MH$a_²>
AmH$me… - JJZ_²> à{V`mo{JVm - ñnYm©
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV Ÿ&
1. N>mÌm… gd} Hw$Ì JÀN>pÝV ? 2. F$Vd… H${V ^dpÝV ?
3. F$VyZm§ amOm H$… ?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
42
2. H$moï>Ho$ XÎm§ nX§ {MËdm [aŠVñWmZm{Z nya`VŸ&
(\$bnwîn¡…, dmVm©bmn…, _ÝX§ _ÝX§)
1. nañna§ ................................. Ed gå^mfU_²Ÿ&
2. CÚmZo dm`w: ............................ dm{V&
3. dgÝVVm}… AmJ_ZoZ àH¥${V… ......................emo^VoŸ&
3. {dbmo_nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV & `Wm - àmMrZ_² X ZdrZ_²
1. AÝV… X ...............
2. Xw…I_² >X ...............
3. {ZéËgmh… X ...............
4. AnÏ`_²> X ...............
5. AgË`_²> X ...............
4. gpÝY¨ {d^Á` Zm_ {bIVŸ&
`Wm - df©V©w… = dfm© + F$Vw… = JwUgpÝY…Ÿ&
1. àdmgmW©_²> = ............ + ............ = ............Ÿ&
2. gdm}Îm_… = ............. + ............. = .............Ÿ&
3. dgÝVVw©… = .............. + ............. = ............Ÿ&
4. {d^mJmo@pñV = ........... + ............ = ............Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
43
6. `Wm{ZX}e§ {bIVŸ&
1. dm`w… A{n _ÝX§ _ÝX§ dm{VŸ&
H$: nmR>: ? H$: dX{V? H§$ dX{V?
2. _ø§ df©Vw©… amoMVoŸ&
H$: nmR>: ? H$: dX{V? H$m§ dX{V?
3. ^maVr`mZm_²> EVV²> ZyVZdf©maå^{XZ_²>&
H$: nmR>: ? H$m dX{V? H§$ dX{V?
4. d`_{n embm`m§ g§ñH¥$V{XZ_² AmMam_:&
H$: nmR>: ? H$Xm g§ñH¥$V{XZ§ ^d{V?
7. Am_²> dm Z B{V {bIVŸ&
CXm- F$Vd… gá gpÝVŸ& Z 1. gd©ñ`mXm¡ ^d{V dg§VV©w:Ÿ&
2. J«rî_mZÝVa§ eaÑVw: ^d{VŸ&
3. eaX¥Vmo g_ZÝVa§ ho_ÝVV©w: ^d{V&
4. {e{ea F$Vm¡ d¥jm: nU©{dhrZm Ñí`ÝVo&
8. Xe{ … dmŠ ¡… CÎma§ H$Um©Q>H$ mf m Am“²>b mf m dm {bIVŸ& 1. fS²> F$Vd… Ho$ ? dgÝV>F$Vw§ dU©`VŸ&
*******
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
44
{H«$`mH$bmn…`Wm- M¡Ìd¡emIm¡-dgÝVV©w…
_mgm¡ F$Vw…
1) Á`oðmfmT>m¡ .........................
2) lmdU^mÐnXm¡ .........................
3) Amœ`wOH$m{V©H$m¡ .........................
4) _mJ©{eanwî`m¡ .........................
5) _mK\$mëJwUm¡ .........................
nX~ÝY§ nya`V &
2 _ {Ì:_
1
5 Ì_²34
nm6 n #m
1) lram_ñ` OÝ_{XZ_²>Ÿ& 2) Efm am[Ì: {edñ` AmamYZm` ApñVŸ& 3) dU©a{ÄOV§ nd© EVV²>Ÿ& 4) XrnmZm_²>Ÿ Amd{b…Ÿ& 5) BX§ nd© Zd{XZn`©ÝV§ àMb{VŸ& 6) M¡Ì_mgñ` n#må`m§ {VWm¡ EVV²> nd© ^d{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
45
fð>… nmR>…g§»`m
^mfmà`moJo gL²>»`meãXmZm§ ñWmZ§ à_wI_²& g§ñH¥$V^mfm`m§ gL²>»`m… nÄMYm à wÁ`ÝVo& Vo gL²>»`màH$mam… AÌ àXÎmm…&
01. g§»`mdmMH$m…
`o M eãXm… g§»`m§ dXpÝV Vo g§»`mdmMH$m…&
1. EH$_²
2. Ûo
3. Ìr{U
4. MËdm[a
5. n#m
6. fQ²>
7. gá
8. Aï>/Aï>m¡
9. Zd
10. Xe
11. EH$mXe
12. ÛmXe
13. Ì`moXe
14. MVwX©e
15. n#mXe
16. fmoS>e
17. gáXe
18. Aï>mXe
19. ZdXe/EH$moZqde{V:
20. qde{V…
21. EH$qde{V:
22. Ûmqde{V:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
46
23. Ì`moqde{V:
24. MVw{dªe{V:
25. n#mqde{V:
26. fS²>qde{V:
27. gáqde{V:
28. Aï>mqde{V:
29. Zdqde{V:/EH$moZqÌeV²
30. qÌeV²
31. EH$qÌeV²
32. ÛmqÌeV²
33. Ì`qóeV²
34. MVwqóeV²
35. n#mqÌeV²
36. fQ²>qÌeV²
37. gáqÌeV²
38. Aï>mqÌeV²
39. ZdqÌeV²/EH$moZMËdm[a¨eV²
40.MËdm[a¨eV²
41. EH$MËdm[aeV²
42. {ÛMËdm[a¨eV²
43. {ÌMËdm[a¨eV²
44. MVwíMËdm[a¨eV²
45. n#mMËdm[a¨eV²
56. fQ²>MËdm[a¨eV²
47. gáMËdm[a¨eV²
48. Aï>MËdm[a¨eV²
49. ZdMËdm[a¨eV²/EH$moZn#mmeV²
50. n#mmeV²
60. f{ð>:
70. gá{V:
80. Aer{V:
90. Zd{V:
100. eV_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
47
02. g§»`o`dmMH$m…
`o M g§»`mdmMH$m… H$_{n dñVw{deof§ dXpÝV Vo g§»`o`dmMH$m…& EVo {Ìfw {b“ofw ^dpÝV&
nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…EH$… EH$m EH$_²Ûm¡ Ûo ÛoÌ`… {Vó… ÌrUrMËMma… MVò… MËdm[a
VXZÝVa§ {b“ ^oX… ZmpñV
nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…n#m n#m n#mfQ²> fQ²> fQ²>gá gá gá
CXmhaUdmŠ`m{Z
nw§{b“… ór{b“… Znw§gH${b“…
01. EH$… ~mbH$: ApñV& EH$m ~m{bH$m ApñV& EH§$ \$b_² ApñV
02. Ûm¡ ~mbH$m¡ ñV…& Ûo ~m{bHo$ ñV…& Ûo \$bo ñV…&
03. Ì`… ~mbmH$m: gpÝV& {Vó: ~m{bH$m… gpÝV& Ìr{U \$bm{Z gpÝV&
04. MËdma… ~mbH$m… gpÝV& MVó… ~m{bH$m…gpÝV& MËdm[a \$bm{Z gpÝV&
AV… na§ {b“^oX… ZmpñV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
48
03. H«$_dmMH$m…
- `o M eãXm… g§»`mZwgma§ H«$_§ dXpÝV Vo H«$_dmMH$m…& EVo@{n {Ìfw {b“ofw ^dpÝV&
nw§{b“o ór{b“o Znw§gH${b“o1. àW_: àW_m àW__² 2. {ÛVr`: {ÛVr`m {ÛVr`_² 3. V¥Vr`: V¥Vr`m V¥Vr`_² 4. MVwW©: MVwWu MVwW©_² 5. n#m_: n#m_r n#m__² 6. fð>: fð>r fð>_²7. gá_: gá_r gá__² 8. Aï>_: Aï>_r Aï>__² 9. Zd_: Zd_r Zd__² 10. Xe_: Xe_r Xe__² 11. EH$mXe: EH$mXer EH$mXe_² 12. ÛmXe: ÛmXer ÛmXe_² 13. Ì`moXe: Ì`moXer Ì`moXe_² 14. MVwX©e: MVwX©er MVwX©e_² 15. n#mXe: n#mXer n#mXe_² 16. fmoS>e: fmoS>er fmoS>e_² 17. gáXe: gáXer gáXe_² 18. Aï>mXe: Aï>mXer Aï>mXe_² 19. ZdXe: ZdXer ZdXe_² 20. qde{VV_: qde{VV_r qde{VV__²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
49
04. g_`dmMH$m:
`o M g§»`meãXm… g_`§ {Z{X©epÝV Vo g_`dmMH$m… & CXm
01. n#mdmXZ_² - 5.00
02. gnmXn#mdmXZ_² - 05.15
03. gmY©n#mdmXZ_² - 05.30
04. nmXmoZ fQ²>dmXZ_² - 04-45
05. n#m-D$Z n#mdmXZ_² - 05-55
06. n#m-A{YH$-n#mdmXZ_² - 05-05
Ed_od EH$dmXZ{ÛdmXZ{ÌdmXZmX`… kmVì`m…&
05.n[a_mUdmMH$m…
`o g§»`m… dñVw{deofñ` n[a_mU§ dXpÝV Vo n[a_mUdmMH$m…
01. AY©_² = 12
02. nyU©_² = 01
01. nmX_² =14 02. nmXmoZmEH$_² =
34
{H«$`mH$bmn…
EVm{Z g§»`mdmMH$m{Z nXê$noU {bIV&
`Wm - 15 g n#mXe &
1. 40 ........................ 2. 48 ........................
3. 35 ........................ 4. 21 ........................
5. 18 ........................ 6. 08 ........................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
50
7. 27 ........................ 8. 39 ........................
9. 12 ........................ 10. 43 ........................
CXmhaUmZwJwU§ g_`_² Aja¡… {bIÝVw &
CXmhaU_² - {ÌdmXZ_² ................... ...................
CXmhaU_² - gnmX{ÌdmXZ_² ................... ...................
CXmhaU_² - gmY©{ÌdmXZ_² ................... ...................
{MÌmZwJwU§ g_`_² Aja¡… {bIÝVw&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
51
Aä`mg§ Hw$éV Ÿ
ànaø… f naø… f ø… f AÚ g œ…g naœ…g ànaœ…
AÚ gmo_dmga…ø… ^mZwdmga…
naø… .....ànaø… .....
œ… _“bdmga:naœ… .....
ànaœ… .....
* * * *
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
52
gá_… nmR>…
J{VñËd§ ^dm{Zg§ñH¥$V^mfm`m§ JmZ`mo½`m{Z ñVmoÌm{U ~hÿ{Z gpÝV& gabm ^mfm e¡br M
EVofm§ d¡{eîQ>ç_²& EVmÑemZm§ ñVmoÌmUm§ Jm`ZoZ {MÎmew[Õ… ^JdØ{º$…
H$Um©ZÝX… _Zmo„mg… M bä`ÝVo& Vofw ñVmoÌofw à{gÕ_² EH§$ ñVmoÌmï>H$_²
AÌ àXÎm_²&
Z VmVmo Z _mVm Z ~ÝYwZ© XmVmZ nwÌmo Z nwÌr Z ¥Ë`mo Z ^Vm© &Z Om`m Z {dÚm Z d¥{Îm_©_¡d
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&1&&
^dmãYmdnmao _hmXþ…I^ré… ànmV… àH$m_r àbmo r à_Îm…&
Hw$g§gmanmeà~ÕñgXmh§J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&2&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
53
àOoe§ a_oe§ _hoe§ gwaoe§{XZoe§ {ZerWoœa§ dm H$Xm{MV² &Z OmZm{_ MmÝ`V² gXmh§ eaÊ o
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&3&&
Hw$H$_u Hw$g“r Hw$~w{Õ… Hw$Xmg…Hw$bmMmahrZ… H$XmMmabrZ… &Hw$Ñ{ï>… Hw$dmŠ`à~ÝYñgXmh§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&4&&
Z OmZm{_ XmZ§ Z M Ü`mZ`moJ§Z OmZm{_ VÝ̧ Z M ñVmoÌ_Ý̧&Z OmZm{_ nyOm§ Z g§Ý`mg`moJ§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&5&&
Z OmZm{_ nwÊ § Z OmZm{_ VrWªZ OmZm{_ _w{º$… b § dm H$Xm{MV² &Z OmZm{_ ^qº$ d«V§ dm{n _mV…
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&6&&
{ddmXo {dfmXo à_mXo àdmgoObo MmZbo nd©Vo eÌw_Ü o &AaÊ o eaÊ o gXm _m§ ànm{h
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&7&&
AZmWmo X{aÐmo OamamoJ wº$mo_hm{IÞXrZñgXmOmS>çdŠÌ$: &{dnÎmm¡ à{dï>… àUï>ñgXmh§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&8&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
54
Aä`mg…
1. [aŠVñWmZm{Z nya`VŸ&
1. ànmV: àH$m_r ................... à_Îm: &
2. Z nwÌmo Z nwÌr ................... Z ^Vm©
3. Z ................... MmÝ`V² gXmh§ eaÊ`o &
4. Z OmZm{_ ................... d«V§ dm{n _mV: &
5. J{VñËd§ J{VñËd§ ................... ^dm{Z &
2. n`m©`nX§ {bIVm &
1. ApãY… 2. {ZerWoída… 3. Ob_² 4. AaÊ`_² 5. AZb…
3. {déÕnX§ {bIV & 1. ^ré… 2. à_Îm… 3. Hw$~w{Õ… 4. eÌw… 5. {dn{Îm…
4. ñÌr{b“én§ {bIV & 1. nwÌ… 2. ^Vm© 3. VmV… 4. XmVm5. g§`moO`V & A Am 1. nwÌ… A) {ÛVr`m {d^{º$ 2. gwaoe_² Am) àW_m {d^{º$: 3. {dnVm¡ B) gä~moYZ àW_m {d^{º$… 4. ^dm{Z B©) gá_r {d^{º$…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
55
6. íbmoH$mZm§ VmËn ª H$ÞS> mf`m AmL²>½b^mf`m dm {bIV &
^dmãYmdnmao _hmXþ…I^ré…
ànmV… àH$m_r àbmo r à_Îm…&
Hw$g§gmanmeà~ÕñgXmh§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&
Hw$H$_u Hw$g“r Hw$~w{Õ… Hw$Xmg…
Hw$bmMmahrZ… H$XmMmabrZ… &
Hw$Ñ{ï>… Hw$dmŠ`à~ÝYñgXmh§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&
AZmWmo X{aÐmo OamamoJ wº$mo
_hm{IÞXrZñgXmOmS>çdŠÌ$: &
{dnÎmm¡ à{dï>… àUï>ñgXmh§
J{VñËd§ J{VñËd§ Ëd_oH$m ^dm{Z &&
1.
2.
3.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
56
Aï>_… nmR>…
gpÝY…
dUm©Zm_² AË`ÝV§ gm_rß § gpÝY… BË wÀ`Vo & gÝYm¡ ¹${MV²
dU©ì`Ë`mg… dU©bmon… dm Om`Vo& gpÝYJVdUm©Zm_² AmYmaoU gÝY`… {ÌYm
{d^º$m…&
gpÝY…
ñdagpÝY… ì`ÄOZgpÝY… {dgJ©gpÝY…
ñdagpÝY…
Apñ_Z² df} nmR>mWª ñdagÝY`… àXÎmm… & ñdadUm©Zm§ ñWmZo Om`_mZ… ì`Ë`mg… bmonmo dm ñdagpÝY… B{V H$Ï`Vo&
ñdagpÝY…
gdU©XrK©gpÝY… JwUgpÝY… d¥{ÕgÝpÝY… `U²gpÝY…
01. gdU©XrK©gpÝY… : A, B, C, F$, EVofm§ dUm©Zm§ g_mZdU©o nao XrK©… EH$mXoe… ^d{V& Ef… gdU©XrK©gpÝY…&
A/Am + A/Am = Am
B/B© + B/B© = B©
C/D$ + C/D$ = D$
F$/G$ + F$/G$ = G
CXm- ~mb + AnamY… = ~mbmnamY…
A + A = Am
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
57
{dÚm+Amb`… = [dÚmb`… _w{Z+BÝÐ… = _wZrÝÐ…
Jm¡ar+B©e… = Jm¡are… Jwé+CnXoe… = Jwê$nXoe…
gmYw+CdmM = gmYydmM _mV¥+F$U_² = _mV¦U_²
02. JwUgpÝY… - A. Am BË oV`mo… dU© mo… B/B©, C/D$, F$/G$ BË oVofw naofw H«$_mV², E, Amo, Aa² Mo{V dUm©… EH$mXoem ^dpÝV& Ef… JwUgpÝY…&
B/B©=E
A/Am + C/D$=Amo
F$/G$=Aa²
CXm : Xod + BÝÐ… = XodoÝÐ…
A + B = E
JU+B©e… = JUoe… gy © + CX`… = gy m}X`…
Mbm + D${_©… = Mbmo{_©… gá+F$f`… = gáf© …
_hm + F${f… = _h{f©…
03. d¥{ÕgpÝY… -
A/Am BË oV`mo… dU© mo… E/Eo, Amo/Am¡ MoË ofw dU}fw naofw H«$_mV² Eoo, Am¡ dUm¡ © AmXoem¡ ^dV… Ef… d¥{ÕgpÝY… &
E / Eo = EoA/Am +
Amo+Am¡ = Am¡
CXm… - EH$ + EH$_² = EH¡$H$_²
A + E = Eo
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
58
^md + EoŠ`_² = ^md¡Š`_² {dÚm + EH$m = {dÚ¡H$m
{Xd + AmoH$g… = {Xdm¡H$g… ~mbm + Amoð>… = ~mbm¡ð>…
{Xì` + Am¡fY_² = {Xì`m¡fY_²
04. `U² gpÝY…-
B/B©, C/D$ F$/G$, b¥ M¡Vofm§ dUm©Zm§ Ag_mZdU©o nao H«$_mV² ², d², a², b² dUm©… AmXoem… ^dpÝV& Ef… `Êm²gpÝY…&
B / B© = ²
C/D$ =d²
+ } Ag_mZdU©…
F$/G$ =a²
b¥ =b²
CXm - A{V + Aën… = AË`ën… B + A ²1. dmUr + EH$m = dmÊ oH$m 2. _Zw + AÝVa_² = _ÝdÝVa_²3. dYw + AbL²>H$ma… = dÜdbL²>H$ma… 4. {nV¥ + Amkm ={nÌmkm5. b¥ + AmH¥${V… = bmH¥${V…
AdYo m§e…`mÝVmXoedmÝVmXoegpÝY…
E, Eo, Amo, Am¡ EVofm§ dUm©Zm§ ñdaZUm©Zm§ ñdadU} nao A ², Am ², Ad², Amd² EVo AmXoem… H«$_e… ^dpÝV& A`_od `mÝVmXoe - dmÝVmXoegpÝY…& `Wm - E + ñdadU©… = A ² g hao + E = ha² + Am ² + E = ha o &Eo + ñdadU©… = Am ² g Z¡ + AH$… = Z²+ A ² + AH$… = Zm`H$… &Amo + ñdadU©… = Ad² g {dîUmo+ E = {dîU²+ Ad² + E = {dîUdo&
Am¡ + ñdadU©… = Amd² g nm¡ + AH$… = n² + Amd² + AH$…= nmdH$…&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
59
nyd©ê$ngpÝY…
nXmÝVñ` E H$mañ` Amo H$maañ` M õñdo AH$mao nao nyd©ê$n… EH$mXoe…
^d{V& A`_od nyd©ê$ngpÝY… & `Wm -
E + A = E g am_o + A{n = am_o@{n&
Amo + A = Amo g H$mo + A{n = H$mo@{n&
* * * *
Aä`mg…
1. EH$dmŠ oZ CÎma§ {bIV &
1. gpÝY… Zm_ H$…?
2. gÝYo… H${V àH$mam… gpÝV?
3. ñdagÝYo… {Z`_… H$…?
2. AYmo{b{IVmZm§ eãXmZm§ gpÝY {d^Á` gpÝYZm_ {bIV&
H«$.g§. nXm{Z g[ÝY{d^mJ… g{ÝYZm_
1. MamMa_²
2. ^`moËnmXH$m…
3. EH¡$H$_²
4. AË`ën…
3. gpÝY§ H¥$Ëdm gpÝYZm_ {bIV &
1. Mbm + D${_©: , 2. _w{Z+BÝÐ, 3. {dÚm+EH$m, 4. _Zw+AÝVa_²
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
60
Zd_… nmR>…
A{V{WXodmo ^d
‹
g§ñH¥$Vgm{hË`o {eewH$WmàH$mao n#mVÝ̧ gwà{gÕ_²>Ÿ& n#mVÝÌñ`
aM{`Vm {dîUwe_m©Ÿ& _{hbmamoß`ZJam{Ynñ` A_aeŠVo… _yI©nwÌmZ²>
amOVÝÌ{ZnwUmZ²> H$Vªw {dîUwe_m© àm{Un{jU… gå^mfUê$noU EVV²>
H$WmJwÀN>§ a{MVdmZ²>Ÿ& AÌ n#mVÝÌñ` H$m{MV² gabm H$Wm àXÎmmŸ&
n#mVÝÌñ` H$Wm§ gab`m ^mf`m {Zê${nVdmZ²> S>m. EM². Ama². {dœmg…Ÿ&
H${dH¥${Vn[aM`…Ÿ
H${d… - {dîUwe_m© &
H¥${V… - n#mVÝÌ_²²> &
H$mb… - {H«$.e. {ÛVr`eVH$_² &
Xoe… - X{jUmnW… &
Aml`XmVm - _{hbmamoß`m[Yn… A_ae{ŠV…&
n#mVÝÌñ` n[aM`…
Apñ_Z²> H$WmJ«ÝWo n#mVÝÌm{U gpÝVŸ&
* {_Ìbm^… & * bãYàUme… &
* {_Ì^oX… & * Anar{jVH$maH$_²> &
* H$mH$mobyH$s`_²> &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
61
H$íMZ ì`mY… AmgrV²Ÿ& g… AVrd Xwï>… {ZîH$éU… MŸ& EH$Xm g… dZ§ JVdmZ²Ÿ& VÌ Omb§ àgm[aVdmZ²Ÿ& EH$m H$nmoVm Ombo n{VVmŸ& Vm§ H$nmoVm§ nÄOao ñWmn{`Ëdm ì`mY… AJo« JVdmZ²Ÿ& VXm AH$ñ_mV² _hVr d¥{ï>… AmaãYmŸ& _hVm doJoZ dm`w… A{nŸ dm{V ñ_& ^rV… ì`mY… Aml`_² ApÝdî`Z² H$ñ`{MV² _hmd¥jñ` AY… AmJVdmZ²Ÿ& g… CŠVdmZ² ""^mo… AÌ `… dg{V V_h§ eaU§ JV… Apñ_Ÿ& g… _m§ ajVw'' B{VŸ& Vpñ_Z² d¥jo H$íMZ H$nmoV… dmg§ H$amo{V ñ_Ÿ& g… Ed ì`mYoZ J¥hrVm`m… H$nmoVm`m… n{V… AmgrV²Ÿ& H$nmoV… ì`mYñ` nÄOao pñWVm§ nËZt Ñï>dmZ²>Ÿ& VXm gm H$nmoVm n{V_² CŠVdVr ""^mo…, H$mÝVŸ! BXmZr_² Ef… ì`mY… erVmV©… jwYmV©… M gZ² Añ_mH§$ J¥h_² AmJVdmZ² & ì`mY… _m§ ~ÕdmZ² B{V ^dmZ² _m {MÝV`VwŸŸ& EVñ` gËH$ma§ H$amoVw'' B{VŸ& nËÝ`m… dMZ§ H$nmoV… A“rH¥$VdmZ²Ÿ& g… A“maH$_² AmZr` ewîH¡$… nU£… Aq¾ Ádm{bVdmZ²Ÿ& ì`mY_² CŠVdmZ² ""^mo… ì`mY! EVoZ A{¾Zm ^dmZ² ñdñ` erV~mYm§ XyarH$amoVw'' B{VŸ& AZÝVa§ H$nmoV… {MÝV`{V ""Ef… ì`mY… __ A{V{W… ApñVŸ& Ef… BXmZt ~w^w{jV… & EVñ_¡ XmVw§ H$mo@{n Amhma… AÌ ZmpñVŸ& qH$ H$amo{_?'' B{VŸ& Ed§ {MÝV{`Ëdm g… ì`mY_²> CŠVdmZ²Ÿ& ""^mo… A{V{W_hme` ! ^dmZ² EH§$ jU§ {Vð>VwŸ& BXmZt ^dVo Amhma§ {gÕ§ H¥$Ëdm XXm{_ & __ _m§g_² Ed ImXVw '' B{V CŠËdm ñd`§ Aq¾ à{dï>dmZ²Ÿ& H$nmoVñ` Ë`mJ§ ÑîQ‰>m ì`mYñ` bÁOm OmVmŸ& g… H$éU`m H$nmoVm§ nÄOaV… ~ÝY{d_wŠVm§ H¥$VdmZ²Ÿ& VXm n{V{dahnr{S>Vm gm H$nmoVm A{n Aq¾ à{dï>dVrŸ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
62
EVV²> ÑîQ‰>m ì`mYñ` _Zg… n[adV©Z§ OmV_²Ÿ& ""EVmÑem… n{jU… A{n
Y_m©MaU§ Hw$d©pÝVŸ& Ah§ Vw AÝ`ofm§ àm{UZm§ àmUmZm_nhaU§ Hw$d©Z² AY_}U
Ordm{_Ÿ& EVV² AZw{MV_²'' B{V {MpÝVVdmZ²Ÿ&
Ed§ g… ì`mY… H«y$aH$_m©{U n[aË`ŠVdmZ²>Ÿ& VXmaä` g… ì`mY… eof§ Or{dV_²
AmZÝXoZ Aqhg`m M `m{nVdmZ²Ÿ&
*********
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
63
eãXmWm©…
ì`mY… = {H$amV…, e~a… = bwãYH$…, {ZîH$éU… = H«y$ar, dZ_²
= H$mZZ_², {d{nZ_², H$nmoV… = nmamdV…, d¥{ï>… = df©_², n{V… =
^Vm©, nËZr = ^m`m©, gVr, Om`m, jwV²> = ~w^wjm, nU©_² = nÌ_²,
A{¾… = AZb…, d{•…, bÁOm = d«rS>m, n[adV©Z_² = n[aXmZ_²
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV &
1. ì`mY… H$sÑe… AmgrV² ?
2. ì`mY… H$nmoVm§ Hw$Ì ñWm{nVdmZ² ?
3. H$nmoV… {H$_² AmZr` Aq¾ Ádm{bVdmZ² ?
4. ì`mY…$ H$ñ` A{V{W…?
6. H$nmoV`mo… _aU§ ÑîQ²>dm ì`mY… qH$ H¥$VdmZ² ?
2. _ÄOyfmV… g_mZmW©H$nXm{Z {MËdm {bIVŸ&
(e~a…, d¥{ï>…, dmV…, nU©_², A{¾…)
1. dm`w… = ..................................
2. nÌ_² = ..................................
3. ì`mY… = ..................................
4. AZb… = ..................................
5. dfm© = ..................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
64
3. EVofm§ eãXmZm§ BVaénm{U {bIV &
EH$dMZ_² {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
ì`mY… ì`mYm¡ ì`mYm…
H$nmoVm
nU©_²>
Ombo
AY_}U
4. `Wm{ZX}e§ {bIV &
1. EVñ` gËH$ma§ H$amoVw&
H$… nmR>… ? H$m dX[V ? H§$$ dX[V ?
2. Ef… ì`mY… __ A{V{W… ApñV&
H$… nmR>… ? H$: dX{V? H$ñ` A{V{W… ì`mY…?
3. EVmÑem… n{jU… A{n Y_m©MaU§ Hw$d©pÝV&
H$… nmR>… ? H$… Ed§ {MÝV`{V? Ho$ Y_m©MaU§ Hw$d©pÝV?
5. KQ>ZmZwH«$_oU {bIV &
1. H$nmoV… nÄOao pñWVm§ nËZt Ñï>dmZ²>Ÿ &
2. AZÝVa§ H$nmoV… ñd`_² Aq¾ à{dï>dmZ²Ÿ &
3. ì`mY… Omb§ àgm[aVdmZ²Ÿ &
4. H$nmoVm A{n Aq¾ à{dï>dVr &
5. ì`mYñ` _Zg… n[adV©Z§ OmV_²Ÿ &
6. EH$m H$nmoVm Ombo n{VVm &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
65
6. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ H$Um©Q>H$^mf`m Am“²b^mf`m dm {bIVŸ&
1. H$nmoVñ` A{V{WgËH$ma§ {dd¥UwVŸ&
******
{H«$`mH$bmn…
H$moï>H$ñ` gmhmæ`oZ XedmŠ`{Z aM`VŸ&
CXmhaU_² - g… MVwa… AmgrV²> &
{ZîH$éU…
g… erVmV©… AmgrV²>
ì`mY… jwYmV©…
Xwï>…
^rV…
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
66
Xe_… nmR>…
{H«$`mnX_²
{H«$`mnXñ` {VL>ÝV_²> BË`{n ì`dhma… ApñVŸ& {VL²> àË``mÝV§ nX§
{VL>ÝV_²Ÿ& {H«$`mnXñ` _ybê$n§ "YmVw…' B{V H$Ï`VoŸ& YmVw…- nR²>, J_²>
BË`mX`…&
YmVw… + {dH$aUàË``… + {VL²>àË``… = {H«$`mnX_²Ÿ&
nR>² + A + {V = nR>{VŸ&
g§ñH¥$V^mfm`m§ àm`… 2000 YmVd… gpÝVŸ& Vo XeJUofw {d^ŠVm… gpÝVŸ& {H«$`m`m… H$mbmZwgma_² AWm©Zwgma§ M XebH$mam… gpÝVŸ& bQ>² dV©_mZo boQ>² doXo ^yVo bL²> bwL²> {bQ>ñVWmŸ& {dÜ`m{efmoíM {bL²>bmoQ>m¡ bwQ²> b¥Q>² b¥L²> M ^{dî`{VŸ&& 1. bQ>² 4. b¥Q>² 7. bL²> 2. {bQ>² 5. boQ>² 8. {bL²> ({d{Y, Amer…) 3. bwQ>² 6. bmoQ>² 9. bwL²> 10. b¥L²>YmVd… {ÌYm {d^ŠVm… &
1. nañ_¡n{XZ…g nR>{V, {bI{V BË`mX`… & 2. AmË_Zon{XZ…g b^Vo, dY©Vo BË`mX`… & 3. C^`n{XZ…g `mM{V / `mMVo H$amo{V / Hw$éVo BË`mX`… &Ì`… nwéfm… ^dpÝV & 1. àW_nwéf… g dX{V 2. _Ü`_nwéf… g dX{g
3. CÎm_nwéf… g dXm{_
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
67
Ìr{U dMZm{Z ^dpÝV &
1. EH$dMZ_²> - dX{V
2. {ÛdMZ_² - dXV…
3. ~hþdMZ_²> - dXpÝV
dV©_mZH$mb…
nR>{V - nR>²> YmVw… bQ²> bH$ma… nañ_¡nXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
àW_nwéf… nR>{V nR>V… nR>pÝV
_Ü`_nwéf… nR>{g nR>W… nR>W
CÎm_nwéf… nR>m{_ nR>md… nR>m_…
dV©Vo - d¥Vw YmVw:> bQ²> bH$ma… AmË_ZonXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
àW_nwéf… dV©Vo dV©oVo dV©ÝVo
_Ü`_nwéf… dV©go> dV©oWo dV©Üdo
CÎm_nwéf… dV©o dV©mdho dV©m_ho
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
68
^yV>H$mb…
AnR>V²> - nR>²> YmVw… bL²> bH$ma… nañ_¡nXr &
nwéf… EH$dMZ_² {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
àW_nwéf… AnR>>V²> AnRVm_²> AnRZ²>
_Ü`_nwéf… AnR>… AnR>V_²> AnR>V
CÎm_nwéf… AnR_²> AnR>md AnRm_
AdV©V> - d¥Vw YmVw: bL²> bH$ma… AmË_ZonXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
àW_nwéf… AdV©V AdV©oVm_² AdV©ÝV
_Ü`_nwéf… AdV©Wm: AdV©oWm_²> AdV©Üd_²
CÎm_nwéf… AdV©o AdV©md[h AdV©m_[h
^{dî`ËH$mb…
n[R>î`{V - nR>²> YmVw… b¥Q²> bH$ma… nañ_¡nXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>
àW_nwéf… n[R>î`{V n[R>î`V… n[R>î`pÝV
_Ü`_nwéf… n[R>î`{g n[R>î`W… n[R>î`W
CÎm_nwéf… n[R>î`m{_ n[R>î`md… n[R>î`m_…
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
69
d{V©î`Vo - d¥V² YmVw: b¥Q²> bH$ma… AmË_ZonXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… d{V©î`Vo d{V©î`oVo d{V©î`ÝVo_Ü`_nwéf… d{V©î`go d{V©î`oWo d{V©î`ÜdoCÎm_nwéf… d{V©î`o d{V©î`mdho d{V©î`m_ho
*********
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&
1. {H«$`mnXñ` _ybê$n§ {H$_²> ?
2. g§ñH¥$V^mfm`m§ H${V YmVd… gpÝV ?
3. YmVd… H${V JUofw {d^ŠVm… ?
4. bQ²> bH$ma… H§$ H$mb§ gyM`{V ?
5. H${V bH$mam… gpÝV ?
2. g_w[MVnXoZ [aº$ñWmZ§ nya`V &
{H«$`mnX_²> bH$ma… nwéf… dMZ_²>Z`m{_ bQ²> CÎm_nwéf… EH$dMZ_²>{n~{g
AnR>_²>
_o{bî`{V
AJÀN>Z²>Ÿ
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
70
AdJÀN>V
ädmÚXmXr OwhmoË`mXr {Xdm{Xññdm{Xaod MŸ&
éYm{XíM VwXm{XíM VZŠ«`m{XMwamX`…Ÿ&&
1. ädm{X… 6. éYm{X…
2. AXm{X… 7. VwXm{X…
3. OwhmoË`m{X… 8. VZm{X…
4. {Xdm{X… 9. Š«`m{X…
5. ñdm{X… 10. Mwam{X…
nR>Vw - nR>²> YmVw… bmoQ²> bH$ma… nañ_¡nXr>Ÿ&
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… nR>Vw/nR>VmV²> nR>Vm_²> nR>ÝVw_Ü`_nwéf… nR>/ nR>VmV²> nR>V_²> nR>V
CÎm_nwéf… nR>m{Z nR>md nR>m_
dV©Vm_²> - d¥Vw YmVw: bmoQ²> bH$ma… AmË_ZonXr &
nwéf… EH$dMZ_²> {ÛdMZ_²> ~hþdMZ_²>àW_nwéf… dV©Vm_²> dV©oVm_²> dV©ÝVm_²>
_Ü`_nwéf… dV©ñd> dV©oWm_²> dV©Üd_²>CÎm_nwéf… dV©¡> dV©mdh¡> dV©m_h¡>
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
71
EH$mXe… nmR>…
CngJm©… Aì``m{Z M ^mfmà`moJkmZm` ^mfmKQ>H$kmZ_² AË`mdí`H$_²& CngJm©…
Aì``m{Z M g§ñH¥$V^mfmKQ>Ho$fw àYmZV`m AÝV^©dpÝV& EVofm§
^mfmà`moJ…& AV… AÌ CngJm©Zm_² Aì``mZm§ M n[aM`… àXÎm…&
CngJm©…
{H«$`mnXmZm_² AmXm¡ V¡… gh¡d à`wÁ`_mZm… eãXm… CngJm©… BË`wÀ`ÝVo&
Vo M CngJm©… Ûm{de§{V: (22) gpÝV & `Wm-
CngJm©… - 22
01. à 07. {Zg² 13. {Z 19. A{^02. nam 08. {Za 14. A{Y 20. à{V03. An 09. Xþg² 15. A{n 21. n[a04. g_² 10. Xþa² 16. A{V 22. Cn05. AZw 11. {d 17. gw
06. Ad 12. AmL² 18. CV²
CngJ©J{V…YmËdWª ~mYVo H$píMV² H$píMV² V_ZwdV©Vo&
V_od {d{eZîQ>çÝ`… CngJ©J{V{óYm &&
CngJ}U {H«$`mnXñ` AW©… ¹${MV² VW¡d {Vð>{V ¹${MV² ñdënV`m
n[adV©Vo ¹${MV² nyU©V`m n[adV©Vo&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
72
01. {H«$`mnXmW©n[adV©H$m… {H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²
JÀN>{V CV² CÒÀN>{V
ha{V g_² g§ha{V
Z`{V An AnZ`{V
Añ`{V {Za² {Zañ`{V
^d{V nam nam^d{V
^O{V {d {d^O{V
02. {H«$`mnXmW©nmofH$m… {H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²
Ymd{V à àYmd{V emå`{V Cn Cnemå`{V dY©Vo g§ g§dY©Vo
Z`{V gw gwZ`{V
ní`{V à àní`{V
03. {H«$`mnXmW©{damoYH$m…
{H«$`mnX_² CngJ©… {H«$`mnXê$n_²
JÀN>{V AmL²> AmJÀN>{V
Z`{V AmL²> AmZ`{V
`m{V AL²> Am`m{V
XXm{V AmL²> AmXXm{V
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
73
Aì``m{Z
Zm_nXofw Aì``m{Z A{n AÝ`V_m{Z& {H$ÝVw gd©{b“{d^{º$dMZofw
EVofm§ ê$nm{U g_mZm{Z& VXþº$_² -
gÑe§ {Ìfw {b“ofw gdm©gw M {d^{º$fw &
dMZofw M gd}fw `Þì`o{V VXì``_² &&
Aì``m{Z
gm_mÝ`mì``m{Z H¥$XÝVmì``m{Z V{ÕVmÝVmì``m{Z
Apñ_Z² df} gm_mÝ`mì``m{Z nmR>mWª XÎmm{Z&
gm_mÝ`mì``m{Z :- g§ñH¥$V^mfmà`moJo {d{dYmW©ofw ~hÿ{Z Aì``m{Z
Cn`wÁ`ÝVo& EVm{Z {dZm ^mfmà`moJ… XþîH$a… & à{gÕm{Z B_m{Z -
M, Ed, Ed§, A{n, B{V, AW, {H$ÝVw, AWdm, CV, {H$ÝVw, Ibw, gwðw>,
AmhmopñdV², na§, gH¥$V², Cƒo…, ZrM¡…, AY…, Cn[a, gß`H²$, C^`V…,
gd©V… -
EVofw Ho$fm#mZ à`moJ… AÌ àXÎm…&
Aì``_² CXmhaUdmŠ`_²
M am_… H¥$îU… M nR>{V&
A{n JUoe… CÎm_…& a_oe… A{n CÎm_…&
Cƒ¡… JrVm Cƒ¡… Jm`{V&
AY… d¥jñ` AY… _yb_pñV&
Cn[a nd©Vñ` Cn[a Xodmb` ApñV&
gå`H²$ AÜ`mnH$… gå`H²$ nmR>`{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
74
gH¥$V² gd}@{n OrdZo gH$¥V² g§ñH¥$V§ nR>ÝVw&
gwðw> g{MZ… gwðw> H«$sS>{V&
Ed am_… Ed eya…&
Ibw g§ñH¥$V§ gwÝXa§ Ibw&
AÌ H$m{ZMZ gm_mÝ`mì``m{Z àXÎmm{Z
M (and, ÊÜáñÜá¤), B{V (thus, Gí¨Üá), gH¥$V² (once, JÊæá¾),
Cƒ¡… (Loudly, hæãàÃÝX), Cn[a (top, ÊæáàÇæ), AYwZm (now, DWÜ),
AY… (down, PæÙÜWæ)
Aä`mg…
C{MVoZ Aì``oZ [aº$ñWmZ§ nya`V&
1. {edñ` _ñVH$ñ` ................................ J§Jm {damOVoŸ&
2. am_… bú_U… grVm ...................... A`moÜ`m_²> AmJÀN>Z²>Ÿ&
3. {eew… ........................................ amoXZ_² >AH$amoV²>Ÿ&
4. Ah§ embm§ JÀN>m{_ .................. nwÌr OZZr_²> AdXV²>Ÿ&
5. Ah§ ........................................... AmnU§ JÀN>m{_Ÿ&
6. XodXÎm… à{V{XZ§ ................................ ^moOZ§ H$amo{VŸ&
7. CËnr{R>H$m`m… ......................... {~S>mb… Cn{dï>… ApñVŸ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
75
{H«$`mH$bmn…
Aì``m{Z Cn`wÁ` dmŠ`m[Z aM`V Ÿ&
`Wm - AmgÝXñ` Cn[a ì`OZ_² ApñVŸ&
nwaV…, n¥ð>V…, dm_V…, X{jUV…, Cn[a, AY…
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
76
ÛmXe… nmR>…
AmXe©… A_mË`:
B`§ ^aV^y{_… nwÊ`^y[_… B{V à{gÕm& AÌ Z¡H$m… _w{Znw“dm…
Xme©{ZH$m… M AdV©ÝV& Vofw AÝ`V_ñ` _hmnwéfñ` OrdZo >àd¥Îmm EH$m
KQ>Zm àñVwVm ApñV&
lr_Z²! Ah§ H$íMZ d¡Xo{eH$…& àdmgmW©_² AÌmJV…& Xoeñ`mñ` àYmZm_mË`… gÒþUgånÞ… B{V _`m lwV_²& AV… V§ Ðïw>_² BÀN>m{_& H¥$n`m V§ Xe©`Vw B{V H$ÄMZ d¥Õ§ d¡Xo{eH$… An¥ÀN>V²& AñVw! Adí`§ Xe©{`î`m{_& _m_² AZwgaVw ^dmZ² B{V dXÝV§ d¥Õ§ d¡Xo{eH$… AÝdgaV²&
J“mVra_² àpñWVm¡ Vm¡ ZJa^mJ_² A{VH«$å` CndZ§ àm{deVm_²& VXm d¡Xo{eH$ñ` _Z{g gÝXoh… g_wËnÞ…& Ef… _m§ Hw$Ì dm Zoî`{V? B{V& AWm{n VyîUr_² AÝdgaV²& A{MamXod C^md{n EH$ñ` Hw$Q>rañ` g_rn§ JVm¡& d¥Õ… Ûma_² CÕmQ>ç AÝV… àm{deV²& d¡Xo{eH$ñVw CQ>OmV² ~{haod A{Vð>V²& {MamXZmJVo Vpñ_Z² d¥Õo ^mo…! qH$ __ àmW©Zm {dñ_¥Vm? BË`wƒ¡… An¥ÀN>V²&
VXm d¥Õ… ~{hamJË` AdXV² - ~ÝYwd`©! Z _`m {dñ_¥Vm àmW©Zm& MmUŠ`mo@h§& Ah_od _m¡`©gm_«mÁ`ñ` àYmZm_mË`…& ñdmJV§ ^dVo& H¥$n`m à{deVw B{V&
d¡Xo{eH$… gH$m¡VwH§$ à{dí` n[aV… ní`Z² {MÝV`{V - H¥$îUdU©…, H¥$eH$m`…, {eImYmar M Ef… d¥Õ…& Hw$Q>rao VmdV² EH$Ì ObH$be…, AnaÌ g{_Y…, H$mð>m{Z M, AÝ`Ì H$Q>…, boIZgmåJ«`…, J«ÝWm… M Ñí`ÝVo& A`_² AmË_mZ_² A_mË`… B{V H$W`{V& na_² A_mË`{d^dm… Z bú`ÝVo& Ahmo! {H$_oVV² AmíM`©_² B{V&
V[ñ_Þod g_`o _JYXoeñ` Z¥n… MÝÐJwá… g_mJV…& V§ ÑîQ‰>m A_mË`… AdXV² - dËg! Ef… Añ_mH$_² A{V{W…& d¡Xo{eH$ñ` EVñ` dmgm{X
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
77
ì`dñWm H$ëß`Vm_²& œ… dmVm©bmn§ H$[aî`m_… B{V&
naoÚw… gm`§ MÝÐJwáoZ gh d¡Xo{eH$… Hw$Q>ra_² AmJÀN>V²& A_mË`… boIZo {Z_¾… AmgrV²& V`moamJ_Z§ {dkm` nwaV… pñWV§ Xrn§ {Zdm©ß` Ana§ Xrn_² AÁdmb`V²& VV… d¡Xo{eH$_² An¥ÀN>V² - {_Ìda! Hw$V… AmJV…? B{V& MrZmXoemV² AmJV…& B{V g… àË`dXV²& A_mË`… nwZan¥ÀN>V² - Añ_mH§$ Xoeñ` {df`o dV… A{^àm`… H$…? B{V AÌ gdª {d{M̧, {dbjU§ M Ñí`Vo BË`H$W`V²& qH$ {d{M̧, qH$ {dbjUÄM Ñï>_² B{V gH$m¡VwH$_² A_mË`… An¥ÀN>V²&
""_hV… Xoeñ` àYmZm_mË`ñ` OrdZnÕ{V… gabm BË`oVV² {d{MÌ_²? ÁdbÝV§ Xrn§ {Zdm©ß` XrnmÝVaÁdmbZ_² BË`oVV² {dbjU_²& ñ`mÞm_ gab§ OrdZ_²& XrnmÝVaÁdmbZ§ H$m¡VwH§$ OZ`{V'' B{V d¡Xo{eH$… AdXV²&
pñ_VdXZ… A_mË`… àmh - ""_hmoX`! {H$_Ì d¡bjÊ`_²? gdª Ý`m`mo{MV_²& amOH$m`©g_`o amOH$moeYZoZ H«$sV§ V¡b_² Cn`wÁ` Xrn… àÁdmë`Vo& ñdr`o H$m`} _Xr`… Xrn… Ádmë`Vo& ^dVm gh gå^mfU§ ñdr`§ H$m`©_²''B{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
78
Ahmo àYmZm_mË`ñ` MmUŠ`ñ` OrdZ{dYmZ_², gyú_X{e©Vm M& ^aVIÊS>o@pñ_Z² EVmÑem… _hmÝV… {H$`ÝV… ñ`w… YÝ`o`§ nwÊ`^y{_…& AÌmJVmo@h_² AmË_mZ§ YÝ`§ _Ý`o& Ahmo __ gm¡^m½`_²& d¡Xo{eH$… MmUŠ`§ gmï>m“_² AZ_V²&
Aä`mg…1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV& 1. d¡Xo{eH$… H$_² AÝdgaV²? 2. _JYXoeñ` Z¥n… H$…? 3. CQ>OmV² ~{h… H$… A{Vð>V²? 4. A_mË`ñ` Zm_ {H$_²?
2. [aº$ñWmZ§ nya`V& 1. Xoeñ`mñ` àYmZm_mË`…____________ B{V lwV_²& 2. Ah_od ____________ gm_«mÁ`ñ` àYmZm_mË`…& 3. àYmZm_mË`ñ` OrdZnÕ{V… ____________ & 4. ñdr`o H$m`© ____________ Xrn… àÁdmë`Vo&
3. g_mZmW©H$nX§ {bIV&1. ZJa_² 2. CndZ_² 3. gÝXoh… 4. Hw$Q>ra…
4. {déÕmW©H$nX§ {bIV &1. H¥$îU… 2. H¥$e… 3. gab_² 4. {_Ì_²
5. {ZX}emZwgma_² CÎma§ {bIV &
1. qH$ __ àmW©Zm {dñ_¥Vm? 1. H$… nmR>…? 2. H$… AdXV²? 3. H$_² AdXV²?2. na_² A_mË`{d^dm… Z bú`ÝVo 1. H$… nmR>…? 2. H$… AdXV²? 3. H$_² AdXV²?
******
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
79
Ì`moXe… nmR>…
g_mg…
g_mg… Zm_ g¬on…& g_mgo AWm©ZwJwU§ nXmZm§ g§`moOZoZ EH§$ nX_² CËnÚVo& g_mgH$aUoZ Aën¡… nX¡… Ed ~hd… {df`m… g§ñH¥$V^mf`m dºw§$ eŠ`ÝVo& AÌ Û§Ûg_mgñ` n[aM`… {H«$`Vo&
g_mgo {dJ«hdmŠ`§ g_ñVnX_² B{V A§eÛ`§ ^d{V& nXmZm§ `moOZoZ `V² EH§$ nX_² CËnÚVo VV² g_ñVnX_² BË`wÀ`Vo& g_ñVnXñ` AW©~moYH§$ dmŠ`§ {dJ«hdmŠ`_² BË`wÀ`Vo& VW¡d g_ñVnXo {dJ«hdmŠ`o dm AmXm¡ {dÚ_mZ§ nX§ nyd©nX_² B{V VËnümV² {dÚ_mZ§ nX_² CÎmanX_² B{V M H$Ï`Vo&
g_mg…
{dJ«hdmŠ`_² d¥jñ` _yb_²
i i nyd©nX_² CÎmanX_²
g_ñVnX_²i
d¥j_yb_²
g_mgo MËdma… ^oXm… gpÝV&g_mg…
ÛÝÛ… VËnwéf… Aì``r^md… ~hþd«r{h… àm`… àm`… àm`… àm`…
C^`nXmW©àYmZ… CÎmanXmW©àYmZ… nyd©nXmW©àYmZ… AÝ`nXmW©àYmZ…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
80
C^`nXmW©àYmZ… ÛÝÛg_mg…
`pñ_Z² g_mgo g_mgK{Q>VnXmZm_² AW©… n¥WH²$V`m g_yhê$noU dm
{dd{jV… g… ÛÝÛg_mg… B{V H$Ï`Vo& AÌ àH$maÛ`_² ApñV&ÛÝÛg_mg…
BVaoVa… g_mhma…
01. BVaoVaÛÝÛ… - ÛÝÛg_mgo g_ñVnXo pñWVmZm_² AW©… `Xm n¥WH²$V`m
{d{d{jV… ^d{V VXm BVaoVaÛÝÛ… B{V H$Ï`Vo& AÌ g_ñVnX§ {ÛdMZo
~hþdMZo dm ^d{V& VW¡d CÎmanXñ` `{„“§ VXod g_ñVnXñ`m{n ^d{V&
CXm:- am_íM H¥$îUíM am_H¥$îUm¡
am_H¥$îUm¡ embm§ JÀN>V…&
{dJ«hdmŠ`_² g_ñVnX_² dmŠ`_²
ho_ÝVíM {e{eaü dgÝVíM
ho_ÝV{e{eadgÝVm… ho_ÝV{e{eadgÝVm… Añ_mH$_² F$Vd…&
Hw$¸w$Q>íM _`yaíM Hw$¸w$Q>_`yam¡ Hw$¸w$Q>_`yam¡ dZo dgV…&
ņ M nwîn§ M \$b§ M nÌnwîn\$bm{Z Ah§ Xodm` nÌnwîn\$bm{Z An©`m{_ &
02. g_mhmaÛÝÛ… - g_ñVnXo pñWVmZm§ nXmZm§ g_yhmW©: `Xm {dd{jV:
VXm g_mhmaÛÝÛ… ^d{V AÌ g_ñVnX§ Znw§gH${b“o, EH$dMZo M ^d{V&
CXm - nmUr M nXm¡ M EVofm§ g_mhma… = nm{UnmX_²
Ah§ nm{UnmX§ àjmb`m{_&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
81
{dJ«hdmŠ`_² g_ñVnX_² dmŠ`_²
nwÌíM nm¡ÌíM AZ`mo g_mhma…
nwÌnm¡Ì_² J¥hñ` `O_mZ… nwÌnm¡Ì§ aj{V &
a{WH$míM AœmamohmíM EVofm§ g_mhma…
a{WH$mídmamoh>_² a{WH$mídamoh§ goZm `m A“§ ^d{V &
Aä`mg…1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV&
1. g_mg… Zm_ {H$_²?
2. {dJ«hdmŠ`§ Zm_ {H$_²?
3. g_ñVnX§ Zm_ {H$_²?
4. ÛÝÛg_mg… H${V{dY…?
5. ÛÝÛg_mgñ` Ûm¡ àH$mam¡ H$m¡?
2. [aº$ñWmZ§ nya`V&
1. g_mgo ____________ B{V A§eÛ`§ ^d{V&
2. g_mgo ____________ ^oXm… gpÝV&
3. g_mgo AmXm¡ {dÚ_mZ§ nX§ __________ B{V CÀ`Vo&
4. g_mgo AÝVo {dÚ_mZ§ nX§ ___________ B{V H$Ï`Voo&
4. Û§Û�g_mgo ___________ B{V àH$maÛ`§ ApñV&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
82
3. g_ñVnXmZm§ {dJ«hdmŠ`§ {d{b»` g_mgZm_ {bIV&
H«$.g§. g_ñVnX§ {dJ«hdmŠ`_² g_mg…
1. Hw$¸w$Q>_`yam¡
2. nwÌnm¡Ì_²
3. nÌnwîn\$bm{Z
4. a{WH$mídmamoh_²
5. ho_ÝV{e{eadgÝVm…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
83
MVwX©e… nmR>…
gw^m{fVm{ZH$ÊR>nmR>… H$aUr`…
g§ñH¥$Vgm{hË o gw m{fVmZm§ _hÎdnyUª ñWmZ§ dV©VoŸ& ‘gw m{fV_²>’ BË`ñ` AW©… ‘gwðw> ^m{fV_²>’, ‘emo Z§ ^m{fV_²’, ‘gå`H$² ^m{fV_²‘ B{VŸ& Añ` gwdMZ_², gXw{º$… BË`mXr{Z Zm_mÝVam{U A{n dV©ÝVoŸ&
gw m{fVaËZ^mÊS>mJma_², gy{º$_wº$md{b…, gXw{ŠVH$Um©_¥V_² BË`mX`… gw m{fVg“«hm… Cnbä`ÝVoŸ& gw m{fVofw g‚mZXwO©ZJwUm…, kmZñ` _hÎd§,
bm¡{H$H$ì`dhma… BË`m{X{df`m… {Zê${nVm… & gw m{fVm{Z gÝ_mJª ~moY`pÝVŸ&
1. gd©VrW©_`r _mVm gd©Xod_`… {nVmŸ&
_mVa§ {nVa§ Vñ_mV² gd©`ËZoZ nyO`oV² Ÿ&&1Ÿ&&
2. gË`§ ~«y`mV² {à`§ ~«y`mV² Z ~«y`mV² gË`_{à`_²Ÿ&
{à`§ M ZmZ¥V§ ~«y`mV² Ef Y_©… gZmVZ… Ÿ&&2Ÿ&&
3. j_m eņ̃ H$ao `ñ` XwO©Z… qH$ H$[aî`{VŸ&
AV¥Uo n{VVmo d{•… ñd`_odmonemå`VoŸ&&3Ÿ&&
4. Ñ{ï>nyV§ Ý`goV² nmX§ dñÌnyV§ {n~o‚mb_²Ÿ&
gË`nyVm§ dXoÛmM§ _Z…nyV§ g_mMaoV² Ÿ&&4Ÿ&&
5. H$m_YoZwJwUm {dÚm gd©Xm \$bXm{`ZrŸ&
àdmgo _mV¥gÑer {dÚm Jw᧠YZ§ ñ_¥V_²Ÿ&&5Ÿ&&
*********
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
84
AÝd`mW©…
1) gd©VrW©_`r = gd©VrW©dVr, _mVm = OZZr, Aå~m, gd©Xod_`… = gd©Xodg_mZ…, {nVm = OZH$…, Vñ_mV² = AV…, _mVa§ {nVa§ M = OZZt OZH§$ M, gd©`ËZoZ = gd©à`ËZoZ, nyO`oV² = AM©`oV²Ÿ &
VmËn`©_² - _mVm{nVam¡ XodgÑem¡Ÿ& AV… d`§ gd} Vm¡ nyÁ`^mdoZ ní`o_Ÿ&
2) gË`_² = VÏ`_²>², {à`_²> = [hVH$a_², ~«y`mV² = H$W`oV²², gË`_{à`_²= gË`§ MoX{n A[hVH$a§ dMZ§ Z dXoV²², {à`§ M AZ¥V§ = [hVH$a§ MoX{n AgË`_²², Z ~«y`mV² = Z dXoV²², Ef… gZmVZ… Y_©… = ŸàMrZna§nam &
VmËn`©_² - gXm gË`§ H$W`oV² {à`§ M H$W`oV² gË`§ MoX{n A{à`§ Z H$W`oV² {à`§ MoX{n AgË`§ Z dXoV² Ef… gZmVZ… Y_©…Ÿ&
3. `ñ` = `ñ` _mZdñ`, H$ao = hñVo, j_m = j_mJwU…, eñÌ_² = Am wY_², ApñV = {dÚVo, XwO©Z… = Xwï>OZ…, qH$ H$[aî`{V = qH$ H$Vªw eŠZmo{V, AV¥Uo = V¥Ua{hVñWbo, n{VV… = pñWV…, d{•… = A{¾…, ñd`_od = ñd`_², Cnemå`Vo = CnemÝV… ^d{VŸ&
VmËn`©_² - `Wm V¥Ua{hVñWbo n{VV… A{¾… ñd`_od CnemÝV… ^d{V VWm ñd^mdV… ghZerb§ XwO©Z… {H$_{n H$Vªw Z eŠZmo{VŸ&
4. _mZd… = _Zwî`…, Za…, nmX_² = MaU_², Ñ{ï>nyV_² = gå`H$² AdbmoŠ`, {dMm`©, Ý`goV²> = ñWmn`oV², dñÌnyV§ => dñÌoU g§emoÜ`, ewÕrH¥$Ë`, Ob_² = Zra_², {n~oV²= ñdrHw$`m©V², gË`nyVm_² = gË`ewÕm_², dmM_² = dMZ_², dXoV² = H$W`oV², _Z…nyV_² = _Z{g gå`H$² {dMm`©, glÕ_²², g_mMaoV² = H$m`ª Hw$`m©V²Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
85
VmËn`©_² - _mZd… gå`H$² AdbmoŠ` MaU§ ñWmn`oV²Ÿ& ewÕrH¥$V§ Ob§ {n~oV²Ÿ& gË`ewÕm§ dmM§ dXoV²Ÿ& _Z{g gw{dMm`© H$m`ª Hw$`m©V²Ÿ& àË`oH$_{n H$m`ª n{ḑ ^doV²&
5. H$m_YoZwJwUm{dÚm = H$m_YoZwdV² {dÚm Bï>mWª nya {V,Ÿgd©Xm = gXm, \$bXm{`Zr = \$bXmÌr, _Z…H$m_Zm§ nya`{V, àdmgo = `mÌmàg“o, _mV¥gÑer = OZZrg_mZm, Jwá_² = àÀN>Þ_², YZ_² = {dÎm_²Ÿ, ñ_¥V_² = {dkmV_² &
VmËn`©_ -{dÚm H$m_YoZwdV² gXm CÎm_\$bXm{`Zr àdmgo _mVm Bd
aj{VŸ& Efm {dÚm Jw᧠YZ_²Ÿ B{V {dkmV_² &
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ& 1. gw^m{fVñ` Zm_mÝVa§ {H$_² ?
2. gd©Xm \$bXm{`Zr H$m ?
3. qH$ Z ~«y`mV² ?
4. gd©VrW©_`r H$m ?
5. qH$ g_mMaoV²?
2. g§`moÁ` {bIVŸ& A Am 1. H$m_YoZwJwUm _mVm
2. gZmVZ… eó_²
3. Ñ{ï>nyV§ {dÚm
4. j_m Y_©…
5. gd©VrW©_`r nmX>§
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
86
3. g_mZmW©H$nX§ {bIVŸ&
CXmhaU_²> - {dÎm_² = YZ_² Ÿ&
1. Mjw: = ............. 2. _mVm = .............
3. gË`_²> = ............. 4. nmX… = .............
4. {déÕmW©H$nX§ {bIVŸ&
1. g_¥V_² x 2. gË`_²> x
3. A{à`_² >x 4. XwO©Z… x
5. [aŠVñWmZ§ nya`VŸ&
1. Ñ{ï>nyV§ ......................... nmX_²>Ÿ &
2. dñÌnyV§ ......................... {n~oV²Ÿ &
3. _mVa§ {nVa§ Vñ_mV² ............. nyO`oV²Ÿ &
4. Ef Y_©…..........................Ÿ &
6. Xe{^… dmŠ ¡…> CÎma§ H$Um©Q>H$ mf`m Am“²b^mf`m dm {bIVŸ&
1. {dÚm_² A{YH¥$Ë` {bIVŸ&
2. _mVm{nVam¡ A{YH¥$Ë` {bIVŸ&
*******
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
87
n#mXe… nmR>…
nwéfmoÎm_…lr_Ðm_m`U_² Am{XH$mì`_² B{V à{gÕ_² & Añ` H$Vm© Am{XH${d… dmë_r{H$…Ÿ& am_m`Uo gy`©d§eñ` H$Wm MVw{dªe{VghòíbmoH¡$… d{U©VmŸ& am_m`Uñ` ~mbH$mÊS>ñ` àW_gJm©V² Ho$MZ íbmoH$m… AÌ CÕ¥Vm… gpÝVŸ& EH$Xm dmë_r{H$… ZmaX_² An¥ÀN>V² ""Apñ_Z² bmoHo$ H$mo@{n AmXe©JwUmonoV… nwéf… dV©Vo {H$_²>? Vñ` bjUm{Z H$m{Z?'' B{VŸ& VXm ZmaX… BúdmHw$d§eñ` XeaWH$m¡gë``mo… nwÌñ` lram_ñ` AmXe©JwUmZ² dU©`{VŸ&
H${dH$mì`n[aM`…Ÿ
H${d… - dmë_r{H$…Ÿ&
H$mb… - n#mghòdf}ä`… nyd©_²Ÿ&
Xoe… - ^maVXoe… V_gmZXrVrao &
H¥${V… - am_m`U_² &
íbmoH$m…
VnññdmÜ`m`{ZaV§ Vnñdr dmp½dXm§ da_²Ÿ&
ZmaX§ n[anàÀN> dmë_r{H$_©w{Znw“d_² Ÿ&&1Ÿ&&
H$mo@Ýdpñ_Z² gmåàV§ bmoHo$ JwUdmZ² H$íM dr`©dmZ²Ÿ&
Y_©©kíM H¥$VkíM gË`dmŠ`mo ÑT>d«V…Ÿ&&2Ÿ&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
88
Mm[aÌoU M H$mo `wŠÎm… gd©^yVofw H$mo {hV…Ÿ&{dÛmZ² H$… H$ñg_W©íM H$íM¡H${à`Xe©Z… &&3Ÿ&&
AmË_dmZ² H$mo {OVH«$moYmo Úw{V_mZ² H$mo@Zgy`H$…Ÿ&H$ñ` {~ä`{V XodmíM OmVamofñ` g§`wJo Ÿ&&4Ÿ&&
lwËdm M¡VpËÌbmoH$kmo dmë_rHo$Zm©aXmo dM…Ÿ&ly`Vm{_{V Mm_ÝÍ` àöï>mo dmŠ`_~«drV² Ÿ&&5Ÿ&&
BúdmHw$d§eà^dmo am_mo Zm_ OZ¡… lwV…&{Z`VmË_m _hmdr`m} Úw{V_mZ² Y¥{V_mZ² der &&6Ÿ&&
~w{Õ_mZ² Zr{V_mZ² dm½_r lr_mÄN>Ìw{Z~h©U…Ÿ&{dnwbm§gmo _hm~mhþ… H$å~wJ«rdmo _hmhZw… Ÿ&&7Ÿ&&
_hmoañH$mo _hoîdmgmo JyT>OÌwa[aÝX_…Ÿ&AmOmZw~mhþ… gw{eam… gwbbmQ>… gw{dH«$_… Ÿ&&8Ÿ&&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
89
Y_©k… gË`gÝYíM àOmZm§ M {hVo aV…Ÿ&
`eñdr kmZgånÞ… ew{Md©í`… g_m{Y_mZ² Ÿ&&9Ÿ&&
àOmn{Vg_… lr_mZ² YmVm [anw{ZfyXZ…Ÿ&
a{jVm OrdbmoH$ñ` Y_©ñ` n[aa{jVm &&10Ÿ&&
*******
AÝd`mW©…
1. Vnñdr = _w{Z… dmë_r{H$… Vn… = X¡{hH$_mZgd«VñW_²> ;
ñdmÜ`m`{ZaV_²> = ñdmÜ``Zo _½Z_²; dmp½dXm§ da_² = km{ZZm§ loð>_²;
_ww{Znw“d_²> = _w{Zloð>_²> = ZmaX§ ; n[anàÀN> = n¥ï>dmZ²>>&
VmËn`©_² - Vnñdr dmpë_{H$_w{Z… Vn… ñdmÜ`m`{ZaV§ _w{Zloð>§ {dÛ‚mZofw
CÎm_§ ZmaX§ n¥ï>dmZ²>Ÿ&
2. gmåàV§ = AYwZm ; Apñ_Z² bmoHo$ = EVpñ_Z² OJ{V ; H$… JwUdmZ²
= gÒþUr ; dr`©dmZ² = em¡`©dmZ² ; Y_©k… = Y_©{df`o npÊS>V… ;
H¥$Vk… = CnH$mañ_aUerb… ; gË`dmH$² = gË`^mfr ; ÑT>d«V… =
{ZíMbà{Vk…; ApñV = dV©VoŸ&
VmËn`©_² - EVpñ_Z² OJ{V H$… nwéf… gÒþUdmZ², em¡`©dmZ², Y_©{dV²,
CnH$mar, gË`dMZo {Zð>…, {ZíMbà{Vk… M dV©VoŸ?
3. H$… = H$… nwéf… ; Mm[aÌoU = gXmMmaoU ; `wŠV… = gånÞ… ;
gd©^yVofw = g_ñVàm{Ufw ; {hV… = lo`ñgmYH$… ; {dÛmZ² = npÊS>V…;
{à`Xe©Z… = gwÝXa… ApñV &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
90
VmËn`©_² - gXmMmagånÞ…, g_ñVàm{UZm§ {hVgmYH$…, _hmZ² npÊS>V…,
gwÝXam“… M H$mo@{n nwéf… ApñV dm?
4. H$… = H$… nwéf… ; AmË_dmZ² = ñdmË_{Z ÑT>…, {OVH«$moY… =
H«$moYñ` {dOoVm ; Úw{V_mZ² = H$mpÝV_mZ², AZgy`H$… = _mËg`©a{hV…
; g§`wJo = `wÕo ; OmVamofñ` = OmVH«$moYñ` ; Xodm… = gwam… A{n;
{~ä`{V = ^rVm… ^dpÝVŸ&
VmËn`©_² - ñdmË_{Z ÑT>{ZíM`…, {OVH$mon…, H$mpÝV_mZ², _mËg`©a{hV…,
`wÕo Hw${nV… MoV² Xodm… A{n ^`^rVm… ^dpÝV VmÑe… Za… H$… ApñVŸ?
5. dmë_rHo$… dM… lwËdm = dmë_rHo$… dMZ§ lwËdm; Am_ÝÍ`
= {d{MÝË`; àöï>… = gÝVwï>… ; {ÌbmoH$k… = {ÌbmoH${df`o A{n
kmZdmZ²>…, ZmaX…; ly`Vm§ = lwUmoVw ; EVX² = B_§ {df`_² ; A~«drV²
= B{V AdXV²Ÿ&
VmËn`©_² - {ÌbmoH$gÄMmar ZmaX… dmë_rHo$… dMZ§ lwËdm {d{MÝË`
_Z{g AmZÝX_² AZw^y` EVpñ_Z² {df`o dXm{_ lwUmoVw B{V
AdXV²Ÿ&
6. BúdmHw$d§eà^d… = BúdmHw$d§eo OmV…; {Z`VmË_m = {OVopÝÐ`…;
_hmdr`©… = _hme{ŠVembr; Úw{V_mZ² = H$mpÝV_mZ²; Y¥{V_mZ² =
Y¡`©dmZ²; der = g§`_r; B{V M OZ¡… = àOm{^…; lwV… = {d{XV…;
am_mo Zm_ = am_… B{V nwéf… ApñVŸ&
VmËn`©_² - BúdmHw$d§eo OmV… {OVopÝÐ`… e{ŠV_mZ² H$mpÝV_mZ² g§`_r
B{V M OZ¡… {d{XV… am_mo Zm_ _hmnwéf… ApñVŸ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
91
7. am_… ~w{Õ_mZ²> = ~w{Õembr ; Zr{V_mZ²> = Zr{V{dV²> ; dm½_r = MVwa… dŠVm ; lr_mZ²> = gÒþUdmZ²> ; eÌw{Z~h©U… = [anyUm§ {dZmeH$… ; {dnwbm§g… = {dembñH$ÝX… ; _hm~mhw… = {demb^wO`wV…; H$å~wJ«rd… = e’_²> Bd Üd{Z`wŠVH$ÊR>… ; _hmhZw… = _hmH$nmobdmZ²>Ÿ&
VmËn`©_² - lram_… ~w{Õ_mZ²> Zr{V_mZ²> MVwadŠVm gÒþUgånÞ… eÌyUm§ ZmeH$… {dembñH$ÝY`wŠV… e’Üd{Z[ad H$ÊR>`wŠV… M ApñVŸ&
8. lram_… _hmoañH$… = {dembdjñWb`wŠV… ; _hoîdmg… = loð>… YZwY©a…; JyT>OÌw… = Amd¥Îmm§g…; A[aÝX_… = eÌwX_ZH$mar ; AmOmZw~mhþ… = XrK©~mhþ`wŠV…; gw{eam… = gwÝXa_ñVH$`wŠV… ; gwbbmQ>… = gwÝXabbmQ>`wŠV…; gw{dH«$_… = namH«$_rŸ&
VmËn`©_² - lram_… {dembdjñWb`wŠV… loð>YZwY©a… gwÝXa_ñVH$`wŠV… gwÝXa bbmQ>`wŠV… _hmnamH«$_embr eÌwg§hmao _hmZ²> g_W©… M ApñVŸ&
9. am_… Y_©©k… = Y_©{dV²> ; gË`gÝY… = gË`à{Vk…; àOmZm§ {hVo aV… = àOmZm§ {hVo {ZaV…; `eñdr = H$s{V©_mZ²> ; kmZgånÞ… = kmZr ; ew{M… = n{dÌmË_m ; dí`… = {OVopÝÐ`…; g_m{Y_mZ²> = EH$mJ«{MÎm…Ÿ&
VmËn`©_² - lram_… Y_©{dV²> gË`à{Vk… pñWa_ZñH$… àOm{hVo {ZaV… H$s{V©_mZ²> kmZr n{dÌmË_m {OVopÝÐ`… EH$mJ«{MÎm… M ApñVŸ&
10. lram_… àOmn{Vg_… = {d[a{#mgÑe… ; lr_mZ²> = bú_r`wV… ; YmVm = nmofH$… ; [anw{ZfyXZ… = eÌw{dZmeH$… ; OrdbmoH$ñ` = g_ñVàm{UdJ©ñ` a{jVm = ajH$… ; Y_©ñ` = gZmVZ Y_©ñ`;
n[aa{jVm = ajUo {ZaV… &
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
92
VmËn`©_² - lram_… àOmn{Vg_… Eoœ`©dmZ²> gd}fm§ nmofH$…
g_ñVàm{UdJ©ñ` ajH$… eÌwZmeH$… gZmVZY_©ñ` ajUo gXm {ZaV… M
ApñVŸ&
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIVŸ&
1. Am{XH$mì`§ {H$_²> ?
2. “am_m`U§” {H$_²> B{V à{gÕ_²>?
3. lram_… H$`mo… nwÌ… ?
4. bmoHo$ H$… JwUdmZ²> AmgrV²> ?
5. lram_… j_`m H$`m g_… AmgrV²> ?
2. [aº$ñWmZ§ nya`VŸ&
1. ZmaX§ .............. dmë_r{H$_©w{Znw“d_²>Ÿ&
2. Y_©kíM H¥$VkíM .............. ÑT>d«V…Ÿ&
3. {dnwbm§gmo _hm~mhþ… ........................ _hmhZw…Ÿ&
4. a[jVm … ............................ Y_©ñ` n[aa{jVmŸ&
3. n`m©`nXm{Z {bIVŸ&
1. Vnñdr 2. {dÛmZ²> 3. Xodm… 4. àOmn{V… 5. OZ…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
93
4. nw§{b“ - ñÌr{b“ - Znw§gH${b“ - nXm{Z n¥WH$²> H¥$Ëdm {bIVŸ&
Y_©k…, dM…, gmåàV_²>, g§ñH¥${V…, am_m`U_², dmë_r{H$…, ZmQ>H$m{ZŸ&
5. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ H$Um©Q>H$^mf`m AmL²>½b^mf`m dm {bIVŸ&
1. am_m`U{df`o {bIVŸ&
2. am_ñ` AmXe©JwUmZ²> dU©`VŸ&
{H«$`mH$bmn…
am_ñ` AmXe©JwUofw H${Vn`JwUmZ²> {bIV&
1. ~w{Õ
_mZ²>
2.
3.4. 5.
6.
7.
am_ñ`JwUm…
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
94
fmoS>e… nmR>…
~w{Õ: g“mZwgm[aUr
H${íMV²> {H$amV… ewH$emdH$Û`§ {dH«o$Vw§ {dn{U_²> AmJÀN>{VŸ& VXm EH$…
gmYw… VÌ AmJÀN>{VŸ& EH$… gm¡{ZH$… A{n VÌ AmJÀN>{VŸ&
ho {H$amV, EH$ñ` ewH$ñ`
{H$`V²> _yë`_²> ?
^mo… gmYmo,EH$ñ` ewH$ñ` Xe ê$ß`H$m{U&
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
95
gmYw… ewH§$ ñdrH$amo{V, Aml_§ à{V JÀN>{V MŸ&
ho nwéf, EH$ñ`
ewH$ñ` Xe ê$ß`H$m{UŸ&
Xeê$ß`H$m{U ñdrH$amoVw ^dmZ²>Ÿ& EH§$ ewH§$ `ÀN>VwŸ&
ho {H$amV, _ø_²> A{n EH§$ ewH§$ `ÀN>Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
96
Xeê$ß`H$m{U ñdrHw$éŸ&
gm¡{ZH$… ewH§$ ñdrH$amo{V, ñdJ¥h§ à{V JÀN>{V MŸ&
gm¡{ZH$ñ` J¥ho -
Amhag§ha
H$ÊR>§ {^ÚoV
_m§g§^jm_
aº§$ {n~m_
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
97
gmYmo… Aml_o -
EH$Xm EH$… lmÝV… n{WH$…
\$bm{Z ^j`Vw
AmJÀN>Vw, Cn{deVw
Ob§ {n~Vw {dlmpÝV¨ ñdrH$amoVw&
hm hm hm ! AVrd Vmn…Ÿ& H$ñ`m{n J¥h_²> Bd ApñVŸ& VÌ {H${#mV²> H$mb§ Cn{dem{_Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
98
g… n{WH$… gm¡{ZH$J¥hñ` g_rn_²> AmJÀN>{VŸ&
^rV… n{WH$… VV… Ymd{VŸ&
Amha g§ha......
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
99
lmÝV… n{WH$… {H${#mV²> Xya§ JËdm gmYmo… Aml_§ à{de{VŸ&
VÌ -
AmJÀN>Vw, Cn{deVw, Ob§ {n~Vw,
\$bm{Z ^j`Vw, {dlmpÝV¨H$amoVw ^dmZ²>Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
100
lmÝV… AmíM`©M{H$V… M n{WH$…
VÌ¡d {dlmpÝV¨ H$amo{VŸ&
gmYw… Aml__²> AmJÀN>{VŸ&
nyÁ` ! VÌ EH$… ewH$… _m§ ÑîQ‰>m ‘àha’, g§ha, aŠV§$ {n~m_ B{V
H$Qw>dMZm{Z AdXV²>Ÿ& naÝVw AÌ Ef… ewH$… _¥XwdMZm{Z dX{VŸ& {H$_W©_²> Ed_²>?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
101
{à`m… N>mÌm…Ÿ& gmYw… {H$_²> CÎma§ XXm{V ?
B{V {dMma§ Hw$_©…Ÿ&
AZÝVa§ [aº$ñWmZm{Z C{MVnX¡… nya{`Ëdm H$Wm`m… g_mqá Hw$_©…Ÿ&
g… ewH$…........ J¥ho qhò§ H$_© Aní`V²&.......................dMZm{Z M Al¥UmoV²>Ÿ& AV… Ed_²> AdXV²>Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
102
A ` § ewH$… AÌ ........ gmYw H$_© ní`{VŸ&........ dMZm{Z e¥Umo{V MŸ& AV… Ed§ dX{VŸ&
g“mZwgm[aUr ~w{Õ… ^d{VŸ& AV… ...... ghdmg… Amdí`H$…Ÿ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
103
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎmaV &
1. EH$ñ` ewH$ñ` {H$`V²> _m¡ë`_²?
2. ewH$… gm¡{ZH$ñ` J¥ho H$sÑe§ H$_© Aní`V² ? 3. ewH$… H$ñ` J¥ho _¥XwdMZm{Z l¥Umo{V ? 4. g“mZwgm[aUr H$m ^d{V ? 5. H$ñ` ghdmg… Amdí`H$… ?2. `Wm{ZX©oe§ {bIV &
1. ‘EH$ñ` ewH$ñ` Xeê$ß`H$m{U’ & H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 2. ‘{dlmpÝV¨ ñdrH$amoVw’& H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 3. ‘g… ewH$… qhò§ H$_© Aní`V²’& H$: nmR>: ? H$: dX{V ? H§$ dX{V ? 3. BVadMZÛ`§ {bIV &
1. ................... ................... ê$ß`H$m{U 2. ewH$ñ` ................... ................... 3. Aml__²> ................... ................... 4. ................... ................... g‚mZmZm_²>4. EVofm§ nXmZm§ g_mZmW©H$nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV &
1. e~a…> = .............. 2. ApÝVH$_²> = .............. 3. H$m`©_²> = .............. 4. gmYw: = .................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
104
5. EVofm§ nXmZm§ {déÕmW©H$nX§ nmR>mV²> {MËdm {bIV &
1. XwO©Z… x ........... 2. _¥Xw x ............
3. gmYwH$_© x ........... 4. lmÝV: x ...........
6. gpÝYnX§ {d^Á` g§`moÁ` dm {bIV &
1. VÌ¡d = ............. + ......................
2. H$ñ`m{n = ............. + ......................
3. A{n + EH$_²> = .................................
4. g“ + AZwgma_²> = ...........................
7. AZ`mo… nX`mo… {deofU§ {deoî`§ M {MËdm {bIVŸ&
{deofU_² > {deoî`_²>
CXmhaU_² - gwÝXa… ~mbH$… - gwÝXa… ~mbH$…
1. EH$ñ` ewH$ñ` -
2. lmÝV… n{WH$… -
3. _¥Xy{Z dMZm{Z -
4. qhò§ H$_© -
5. ^rV… n{WH$… -
********
AdYo`m§e…
ì`mH$aU{deof… - ‘^dÚmoJo Z _Ü`_…’ B{V gyÌoU ^dV²> AWdm ^dVr
B{V eãXñ` `moJo {H«$`mnX§ àW_nwéfo Ed ^d{VŸ Z Vw _Ü`_nwéfo&
CXmhaU_² - ^dmZ²> nmR>§ nR>VwŸ& ^dVr JrV§ Jm`VwŸ&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
105
gyº${H«$`mnXê$noU [aº$ñWmZ§ nya`VŸ&
1. ^dVr _ø§ nwñVH§$ ................................. & (Xm) Ÿ
2. ^dmZ²> íbmoH§$ ...................................... &({bI²>)Ÿ
3. ^dVr _`m gh ................................... & (H«$sS²>)Ÿ
4. ^dmZ²> nmR>§ ....................................... & (nR²>)Ÿ
{H«$`mH$bmn…
AYmo{b{IV§ ícmoH§$ n{R>Ëdm BpÝÐ`§ gyŠVH$_©Um gh _ob`VŸ&
{Oˆo H$sV©` Ho$ed§ _wa[anw§ MoVmo ^O lrYa_²>
nm{UÛÝÛ g_M©`mÀ`wVH$Wm… lmoÌÛ` Ëd§ lwUwŸ&
H¥$îU§ bmoH$` bmoMZÛ` haoJ©ÀN>m{”« `w½_mb`§
{OK« K«mU _wHw$ÝXnmXVwbgt _yY©Þ_mYmojO_²>Ÿ&&
(lrdoXmÝVXo{eH${da{MV§ _wHw$ÝX_mbmñVmoÌ_²>)
1. {Oˆm`m… AÀ`wVH$WmZm§ ldU_²> .......................
2. MoVg… H¥$îUmdbmoH$Z_²> ......................
3. nm{UÛÝÛñ` _wHw$ÝXnmXVwbgrK«mUZ_²> ......................
4. lmoÌÛ`ñ` Ho$edñ` H$sV©Z_²> ......................
5. bmoMZÛ`ñ` AYmojOZ_Z_²> ......................
6. K«mUñ` _wa[anmo… ^OZ_²> ......................
7. _yÜZ©… lrYañ` g_M©Z_²> ......................
********
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
106
gáXe… nmR>…
Yra… Jwé^º$…àmMrZH$mbo JwéHw$bo AYr`mZm… Jwé^º$m… Yram… M {eî`m…
AmgZ²& VmÑeofw Amé{U… A{n AÝ`V_…& _hm^maVo {dÚ_mZ_² AméÊ`wnm»`mZ_² AméUo… Jwé^{º$§ Y¡Wª M Xe©`{V& VXþnm»`mZ_² AÌ g“¥ø àXÎm_²&
Ym¡å`mo Zm_ à{gÕ… Jwé… AmgrV²& Vñ`ml_… ZÚm… ñdÀN>o gwÝXao Vrao AmgrV²& AZoHo$ N>mÌm… AÜ``ZmWª V_² Aml__² AmJÀN>pÝV ñ_& VoîdÝ`V_… Amé{U…& Ym¡å`… Voä`… AeZ-dg{V-dóm{XH§$ XËdm ~moYZH$m`ª H$amo{V ñ_&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
107
Aml_o à{V{XZ§ empÝVnmR>nyd©H§$ AÜ``Z§ àmaä`Vo& gd} N>mÌm… Aml_{Z`_mZwgmaoU H$m`©nam… ^dpÝV& H«$sS>m `moJmä`mgm{X nmR>çoVa {df`oîd{n Amgº$m… ^dpÝV& EH$pñ_Z² {Xdgo {ZerWo _hVr d¥{ï>… A^dV²& {dÚwVm§ àIaàH$meoZ, OÄPmdmVoZ M gmH§$ Kmoa§ JO©ÝV… _oKm… Adf©Z²& Aml_mV² AZ{VXÿao Ym¡å`ñ` em{bjoÌmÊ`mgZ²& Vm{Z M A{Vd¥îQ>çm Obny[aVmÝ`mgZ²& ObàdmhoZ Ho$XmaIÊS>§ H${#mV² ^¾_²& ^¾mV² IÊS>mV² Obàdmh… doJoZ ~{h… {ZJ©V…& gd} N>mÌm… gwám… AmgZ²& gwá… Ym¡å`… CËWm` JdmjoU ~{h… Aní`V²& _hË`m d¥îQ>çm gd©Ì Obàdmh… AmgrV²& àdmhñ` eãX§ lwËdm {MÝVm_¾… Jwé… Ym¡å`… qH$H$V©ì`Vm_yT>… A^dV²& VXmZr_od Amé{U: OmJ¥V… Jwég_rn§ AmJÀN>V²& Jwé… AdXV² - AméUo, ní` ~{h… A{Vd¥îQ>çm Ho$XmaIÊS>§ ^¾_² Bd ^m{V& Aml_§ n[aV… Obàdmh… Ñí`Vo& qH$ H$amo{_? B{V& Amé{UadXV² AmMm`© _mñVw {MÝVm& ~{hJ©Ëdm ní`m{_ qH$ OmV_²? B{V&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
108
Ym¡å`ñ` Amé{U{df`o _hmZ² AmXa… AmgrV²& `V… g… Jwégodm§
lÕ`m H$amo{V ñ_& AÜ``Zo@{n {ZnwU… AmgrV²&
AW Amé{U… Aml_Ûma§ CÕmQ>ç ~{haJÀN>V²& JËdm M Ho$XmaIÊS>§
^¾§ ÑîQ‰>m A[MÝV`V² qH$ H$m`ª BXmZr_²? B{V& VÌ Z B[ï>H$m… AmgZ² Z
dm {ebmü& {H$#mV² {dMm`© Amé{U… ^¾ñ` Ho$XmaIÊS>ñ` _Ü`o AñdnV²&
VoZ Obàdmh… AdéÕ…& H«$_oU d¥{ï>a{n emÝVm&
à^mVo gÄOmVo@{n Amé{U_² AZmJV§ drú` Jwé… gVrÏ`m©ü gå^«mÝVm…
A^dZ²& gd} {_{bËdm AméqU AÝdoïw>§ àd¥Îmm…& `Xm Vo em{bjoÌñ`
g_rn_² AmJVm… VXm Ho$XmaIÊS>_Ü`o e`mZ_² AméqU ÑîQ²>dm M{H$Vm…
A^dZ²& Jwé… gå^«mÝV… dËg AméUo, dËg AméUo B{V Amˆ`V²& VV² lwËdm
Amé{U… Ho$XmaIÊS>mV² CX{Vï>V²& g M e¡Ë`m{YŠ`mV² OS>… AmgrV²&
Jwé… gIm`ü V§ _ÝX§ _ÝX_² Aml__² AZ`Z²& Am¡fYmonMmaoU M
ñdñW_² AHw$d©Z²&
AW Ym¡å`… Amé{U_² Amqb½`, {eañ`mK«m` Am{efmo XÎmdmZ²& dËg
Vd Jwégod`m Ah§ gÝVwï>mo@pñ_& Vwä`§ gd} doXm… ñd`§ ñ\w$aÝVw B{V&
Jwd©ZwJ«hoU Amé{U… A{MaoU¡d H$mboZ gd©kmo@^dV²& AZoZ¡d Amé{U…
CÔmbH$ B{V à{gÕ…& VXþº$_²-
A{^dmXZerbñ` {ZË`§ d¥Õmongo{dZ…&
MËdm[a Vñ` dY©ÝVo Am`w{d©Úm `emo ~b_²&&
* * * *
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed
109
Aä`mg…
1. EH$dmŠ`oZ CÎma§ {bIV&
1. Ym¡å`ñ` Aml_… Hw$Ì AmgrV²?
2. N>mÌm… {H$_Wª Ym¡å`ñ` Aml__² AmJÀN>pÝV ñ_?
3. H$`m em{bjoÌmUr Obny[aVmÝ`mgZ²?
4. H$ñ` AZwJ«hoU Amê${U… gd©kmo@^º$?
2. [aº$ñWmZ§ nya`V&
1. Aml_mV² ....... Ym¡å`ñ` em{bjoÌmÊ`mgZ²&
2. Aê${U… OmJ¥V… .... g_rn_² AmJÀN>V²&
3. Ym¡å`ñ` Amê${U{df`o _hmZ² ..... AmgrV²&
4. H«$_oU .... emÝVm&
3. g_mZmW©H$nX§ {bIV&
1. d¥{ï>… 2. Jwé… 3. N>mÌ… 4. à^mV…4. {déÕmW©H$nX§ {bIV&
1. OmJ¥V… 2. AmXa… 3. _ÝX§-_ÝX_² 4. e¡Ë`_²5. {ZX}emZwgma_² CÎma§ {bIV&
1. AmMm`©, _mñVw {MÝVm& H$… nmR>…? H$… AdXV²? H$_² AdXV²?2. dËg, Vd god`m Ah§ gÝVwï>mo@pñ_& H$… nmR>…? H$… AdXV²? H$_² AdXV²?
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
110
6. gpÝY§ {d^Á` Zm_ {bIV&
1. VoîdÝ`V_… 2. em{bjoÌmÊ`mgZ²
3. Am¡fYmonMmaoU 4. Jwd©ZwJ«hoU
7. Xe{^… dmŠ`¡… CÎma§ _mV¥^mf`m {bIVŸ&
1. Cn_Ý`mo… Jwé^{ŠV§ {dd¥UwVŸ&
2. Ym¡å`_h{f©… H$W_²> Cn_Ý`mo… Jwé^{ŠV§ narjVo?
* * * *
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
111
Aï>mXe… nmR>…
AZwdmX…
D PæÙÜX®Ü ÊÝPÜÂWÜÙÜ®Üá° ÓÜíÓÜ¢ñÜ »ÝÐæWæ A®ÜáÊÝ©ÔÄ.
Translate the following Sentences into Samskrit.1. ÖÜÓÜáÊÜâ ±Üäg¯à¿áÊÝX¨æ.A¨Üá ®ÜÊÜáWæ ÖÝÆ®Üá° PæãvÜáñܤ¨æ.
ñÝÀá¿áíñæ®ÜÊÜá¾®Üá°±ÝÈÓÜáñܤ¨æ.
The Cow is a sacred animal. It gives milk to us. It protects us like a mother.
2. ®Ü®Ü° ±ÜâÓܤPÜ¨Ü ÖæÓÜÃÜá “ÓÜíÓÜ¢ñÜ ÃÜξ”. C¨ÜÃÜÈÉ JÙæÛ¿á PÜ¥æWÜÚÊæ.
ÊÜá«ÜáÃÜÊݨܱܨÜÂWÜÙÜãCÊæ.
The name of my book is ‘Samskrita Rashmi’. It contains very good stories and lovely poems also.
3. ©à±ÝÊÜÚÖÜŸºÊÜ®Üá°BÍÜÌ¿áágÊÜÞÓܨÜÈÉBaÜÄÓÜÇÝWÜáñܤ¨æ. ÝÆPÜ
¸ÝÆQ¿áÃÜá®ÜãñÜ®ÜÊÜÓÜ÷WÜÙÜ®Üá°«ÜÄÓÜáñݤÃæ.
Deepavali festival is celabrated in Aashwayuja month. Boys and girls wear new clothes.
4. ÓÜíÓÜ¢ñÜ ¨sÁµÉAiÀÄÄAñÜÂíñÜÓÜÃÜÙÜÊÜä,ÓÜáÆ»ÜÊÜäÊÜáñÜá¤ÊÜá«ÜáÃÜÊÜä
BVzÉ.®ÝÊæÆÉÃÜãD»ÝÐæ¿á®Üá°PÜÈñÜáA»ÜÂÔÓæãà|.
Samskrit is very simple, easy and pleasant language. Let us learn and practise this language.
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
112
DPæÙÜX®ÜÊÝPÜÂWÜÙÜ®Üá°PܮܰvÜA¥ÜÊÝBíWÜÉ»ÝÐæWæA®ÜáÊÝ©ÔÄ.
Translate the following Sentences into Kannada or English
1. gd}fw YZofw {dÚmYZ_²> Ed CÎm_§ YZ_²Ÿ B{V _Ý`VoŸ& {dÚm Ed
Añ_mZ² gÝ_mJ} ñWmn`{VŸ&
2. dgÝV… G$VyZm§ amOm ApñVŸ& Apñ_Z²> Ed G$Vm¡ `wJmaå^… ^d{VŸ&
gd©Ì d¥jm… bVmíM nwpînVm… ^dpÝVŸ& àH¥${V… AË`ÝV_Zmohm[aUr
^d{VŸ&
3. ^mo… N>mÌm…! _mVm{nVam¡ Jwé§ M Z_VŸ& gËàOm… ^yËdm ^maVñ`
A{^d¥Õ`o à`ËZerbm… ^dVŸ&
4. Añ_mH§$ embm`m… N>mÌm… _¥Jmb`§ Ðïw>§ _¡gyé ZJa_²Ÿ AJÀN>Z²Ÿ& Vo VÌ
JOmZ², ì`mK«mZ², ^„ÿH$mZ², _`yamZ², gnm©Z², h§gmZ² M Aní`Z²Ÿ&
*****
g§ñH¥$V^mfmgå~ÝYr{Z OmbñWmZm{Z
a www.jnu.ac.ina www.sanskritjagat.coma http://www.speaksanskrit.orga http://sudharma.epapertoday.coma http://www.sanskritvartmanpatram.coma http://www.bookbox.coma http://www.sambhashanasandesha.ina http://www.spokensanskrit.dea http://www.sanskrit.safire.com
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
113
ZdXe… nmR>…
nÌm{U{dam_nÌ_²
gH$memV²> - ..................am{ï´>`àm¡T>embm,{ZÅz>éŸ&g{dYo - ..................am{ï´>`àm¡T>embm,{ZÅz>é &
_mÝ`m…, {df`… - {dam_ñ` àmW©Zm Ah§................{Z{_Îm§..................{dam__² BÀN>m{_& AV… H¥$n`m XXVw B{V àmW©`m{_&
dÝXZm{ZñWb_² : ^dV N>mÌ…& N>mÌm{XZm‘:
g{dYo
dJm}nmÜ`m`…H$ú`monmÜ`m`… _w»`monmÜ`m`…
{Z{_Îmm{ZAZmamo½`{Z{_Îm_²J«m_J_Z{Z{_Îm_² XodXe©Z{Z{_Îm_²CËgd{Z{_Îm_² nd©{Z{_Îm_²
{XZm{ZEH§$ {XZ_²{XZÛ`_²{XZÌ`_²{XZMVwï>`_²{XZn#mH$_²
nÌo [aº$ñWmZofw _ÄOyfmñWm{Z nXm{Z `Wmo{MV_² Cn`moÁ`{Z&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
114
{_̧ à{V nÌ_²
&& lr… &&
jo__² _¡gyé
14-10-2018
{à` {_Ì! Z_ñVo &
AÌmh§ Hw$eb/Hw$e{bZr & Ëd_{n Hw$ebr / Hw$e{bZr{V ^md`m{_ &
Añ_mH§$ embm`m… dm{f©H$moËgd… 20-11-2018 {XZo àM{bî`{V& VXm
gm§ñH¥${VH$H$m`©H«$_m… ^{dî`pÝV& Vpñ_Z² H$m`©H«$_o Ah_{n ^mJ§ dhm{_&
^dmZ²/^dVr A{n H$m`©H«$_mW©_² Adí`_² AmJMN>Vw & AÝ`… {deof…
ZmpñV& ņ {bIVw &
B{V ^dXr`/`m {à`gI…/gIr
na_oe/n{dÌm
nÌg‘>oV…
gH$memV²,
––––––––––––––––––––––––––––––––––––
g{dYo,
––––––––––––––––––––––––––––––––––––
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
115
qde… nmR>…
n«~ÝYm…
JUamÁ`moËgd…
^maVo n#mmeX{YH$ZdXeeVV_o (1950) df} àOmà wËdarË`m àemgZ_²> AmaãY_²>& à{Vdfª OZd[a _mgñ` 26 V_o {XZmL²>Ho$ JUamÁ`moËgd… am[ï> _hmoËgdê$noU AmM ©VoŸ& Apñ_Z²> {XZo ñdVÝÌ^maVñ` ZyVZg§{dYmZ_² AZwð>mZnW_² AmJV_²Ÿ& Vñ` ñ_aUmWª gd} {_{bËdm AmZÝXoZ CËgd_²> AmMapÝVŸ& à{VamÁ § amOYmÝ`m§ ~¥hV² JUamÁ`moËgdnWg#mbZ_² AmH$f©H$V`m àMb{VŸ& {d{dYjoÌofw {d{eï>godm§ H¥$VdX²ä`… JÊ oä`… àepñV… àXr`VoŸ& gd©Ì ÜdOmamohU§ H¥$Ëdm ÜdOdÝXZ§ gJm¡ad§ Hw$d©pÝVŸ& AZoZ gd}fm§ _Z{g d § gd} maVr`m… B{V ^mdZm CËnÚVoŸ&
ór{ejU_² {ejU§ VmdV² gd}fm§ _mZdmZm§ _yb yV… A{YH$ma…& nwéfm… `Wm CÞVmÜ``Z§ Hw$d©pÝV VW¡d _{hbm… A{n AÜ oVw_² Ah©pÝV& àmMrZH$mbo A{n {ó`… {deofmÜ`m`Z§ Hw$d©pÝV ñ_& doXH$mbo JmJu, _¡Ìo r, dmMŠZdr BË`mÚm… {ó`… ñdofm§ kmZd¡ doZ {dÛËg^mgw {damOÝVo ñ_& EVV² gd©_{n {ejUñ ¡d à^md…& gw{e{jVm ór AÝ`mZ² A{n {ejUmWª àoa`{V& H$mbmÝVao d¡Xo{eH¡$… Añ_mH§$ Xoe… AmH«$mÝV…& VXm órUm§ {ejU§ ñW{JVàm § gÄOmV_²& AYwZm gd©Ì _{hbmZm§ {ejUmoËgmh§ ní`m_… {d{^ÞjoÌofw A{n gm ñdgm_Ï ª àXe© {V& gm {d_mZMmbZo, Yy_eH$Q>MmbZo, AmajH$joÌo, VÝÌkmZo, amOZr{VjoÌo A{n nX§ ñWm{nVdVr& gd©H$mamo@{n _{hbmä`m… {ZíewëH${dÚmä`mg…, CÚmoJmdH$meo AmajU_² BË`m{Xê$noU àmoËgmh§ XXm{V& `Ì Zm ©ñVw nyÁ`ÝVo a_ÝVo VÌ XodVm… BË w{º$_² AZwg¥Ë` gdm©… _{hbm… `mo½`{ejU§ g§ñH$ma§ M àmß` ^maVñ` J[a_mU§ dY© o w…&
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
116
nyaH$nmR>: - 1
_h{f©: nm{U{Z:
AmgrV² {h_mb`gmZm¡ EH§$ JwéHw$b_² & Vpñ_Z² dfm}nmÜ`m`: Zm_ AmMm`©: AmgrV² & daéÀ`mX`: ~w{Õ_ÝV: N>mÌm: VÌ Aä`ñ`pÝV ñ_ & Vofw {eî`ofw H${üV² OS>~w{Õa{n AmgrV² & EV_² AÝ`o N>mÌm: VXm VXm AnhgpÝV ñ_& EVoZ gmd_mZ: Ef: {ZVam§ pIÞ: &
AV: {dÚ`m Ed `e: Jm¡ad#m B{V {d{Z{üË` g: {dÚmH$m_: Vw{hZmMb_² AJÀN>V² & VÌ {Züb_Zgm AVnV²& Vngm gÝVwîQ>>: {ed: H¡$bmgo ñdT>¸$m§ dmX`Z² AZ¥Ë`V² & T>¸$m{ZJ©Vmo _“b_`mo ZmX: EVñ` kmZmo×moYH$: A^dV² & dU©Ombm{^ì`ÄOH$mo@`§ ZmX: ì`mH$aUgyÌJ«WZo H$maU_^dV² &
VXZw gmo@ § N>mÌ: à»`mV: d¡æ`mH$aU: A^dV² & g: Ed Að>mÜ`m`ràUoVm nm{U{Z:& "n{UZ²' B{V JmoÌo CËnÞ: B{V H$maUmV² nm{U{Z:
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
117
B{V Vñ` Zm_ A^dV² & "AmhrH$:' B{V nm{UZo: _yb§ Zm_Yo _² & Vñ` _mVm Xmjr {nVm ebL²>Iw: & Vñ` J«m_: ebmVwa: & g: {H«$ñVmãXmV² àmH²$ MVwW©eVHo$ AmgrV² &
nm{U{ZZm {da{MVñ` Að>mÜ`m`rZm_H$ñ` ì`mH$aUgyÌJ«ÝWñ` _ybm{Z _mhoœam{U gyÌm{U & EVm{Z _hoœamV² AmJVm{Z BË`V: _mhoœam{U gyÌm{U B{V kmVm{Z & Að>mÜ`mæ`m_² Að>m¡ AÜ`m`m: gpÝV & àË`Ü`m § MËdma: nmXm: gpÝV & àË oH$_{n nmXo ~hy{Z gyÌm{U dV©ÝVo & AmhË` CnMVwñghògyÌm{U {dbgpÝV & B©œamZwJ«hoU ì`mH$aUJ«ÝW§ àUrVdÝV§ nm{U{Z_od§ ñ_a{V bmoH$:&
`oZmjag_måZm`_² A{YJå` _hoœamV² &H¥$ËñZ§ ì`mH$aU§ àmoº§$ Vñ_¡ nm{UZ`o Z_: &&
Z¥ÎmmdgmZo ZQ>amOamOmo ZZmX T>¸$m§ Zdn#mdma_² &CÕVw©H$m_ñgZH$m{X{gÕmZoV{Û_e} {edgyÌOmb_² &&
ñdm{YJ_narjU§ ñdV… Hw$éV
1.nm{UZo: JwéHw$b§ Hw$Ì AmgrV² ? .....................................
2.nm{UZo: JwéHw$bñ` AmMm`©: H$: ? ..................................
3.{ed: Hw$Ì AZ¥Ë`V² ? ..............................................
4.nm{U{ZàUrV: J«ÝW: H$: ? .........................................
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
118
nyaH$nmR>… - 2
g§ñH¥$Vgm{hË`o H$Wmgm{hË`ñ` d¡{eîQ>ç_² ApñV& `V… H$WmÛmam
OrdZZrqV ~moY{`Vw§ eŠ`Vo& n#mVÝ̧ {hVmonXoe… H$Wmg{aËgmJa…
BË`mX`… à»`mVm… Zr{VH$WmJ«ÝWm… dV©ÝVo& AÌ Ë`mJñ` _hÎd~mo{YH$m
AmYw{ZH$s H$Wm àXÎmm dV©Vo&
H$üZ {eënr AmgrV²& g… `m§ `m§ {eënm§ ní`{V ñ_ V`m {eb`m gwÝXat _y{Vª {Z_m©` {dH«$sUrVo ñ_& EH$Xm g… H$m{#mV² _hVt {ebm§ Ñï²>dm - Ahmo Efm {ebm AVrd CÎm_m ApñV& EV`m CÎm_§ {dJ«h§ H$Vªw eŠZmo{_ B{V {MÝV{`Ëdm Vm§ {ebm§ IÊS>{`Ëdm ^mJÛ § H¥$VdmZ²& V`mo… EH§$ ^mJ§ ñdrH¥$Ë` VÌ {dJ«h{Z_m©Uo CÚwº$… A^dV²& na§ g… {ebm^mJ… {epënZ… àhma§ Z ghVo ñ_& VV… Xÿa§ JÝVw§ à`ËZ§ H$amo{V ñ_& {eënr ~hþYm à`ËZ§ H¥$VdmZ²& AÝVo M {Zame… ^yËdm
Ë`mJm‚mJ{V nyÁ`ÝVo
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
119
g… V§ n{aË`Á` AÝ`§ ^mJ§ ñdrH¥$VdmZ² & _hVm n{al_oU VÌ {dJ«h {Z_m©UH$m`ª H¥$VdmZ² & AZoH$m{Z {XZm{Z JVm{Z& Vñ`m§ {ebm`m§ gwÝXa… JUoe{dJ«h… {Z{_©V…& g M JUoe{dJ«h… Xodmb`o à{Vð>m{nV… A^dV²& nydª [dJ«h§ H$Vªw VoZ `m {ebm Cn`wº$m gm Xodmb`ñ` ~{h^m©Jo {Zn{VVm AmgrV²& OZm… Vm_² AÝV… AmZr` Zm[aHo$b\$bñ` ^ÄOZmWª Vñ`m… Cn`moJ§ Hw$d©pÝV ñ_& EH$Xm gm {ebm Xodmb o _y{V©ê$noU pñWVm§ {ebm_² AdXV² - ""^dVr Ed ^m½`em{bZr& Ho$ä`{üV² {XZoä`… nyd©_² Amdm_² A{n EH$ñ`m… Ed _hm{ebm`m… ^mJ yVo Amñd na§ ^dVr AYwZm Xodmb`ñ` AÝV… _y{V©ê$noU {dbg{V& à{V{XZ§ ^dË`m… Ed A{^foH$… ^d{V& hmam… A{n ^dË`m… H$ÊR>o {damOÝVo& na§ __ J{V… B©Ñer& àmV… Ed _Xw>n[a Zm[aHo$b^ÄOZ_² Ama^ÝVo OZm…& EVm§ doXZm_² AZw dÝVr A{VH$ï>oZ Ah§ {XZ§ `mn`m{_'' B{V& VXm _y{V©ê$noU pñWVm {ebm AdXV² - ""g{I! {eënr nydª _y{Vª H$Vªw ^dVr_od J¥hrVdmZ²& V{ÔZo Vñ` àhma_² ^dVr Agh_mZm B{V {ZpíMË` g {eënr ^dVt n[aË`Á` _m§ J¥hrVdmZ²& Ah§ Vw doXZm§ gh_mZm {V{Vj`m VyîUr_² A{Vð>_²& Vm… doXZm… __ {hVm` Ed B{V A{MÝV`_²& AV… AYwZm EVmÑe_² AÑï>§ àmnV_²& __ Ë`mJñ` \$b_oVV²'' B{V& Vñ`m… dMZ§ lwËdm gm {ebm kmVdVr `V² OrdZo VmÑe_² AÑï>§ àmáì`§ MoV² VXWª H$üZ Ë`mJ… H$aUr`… Ed ^d{V B{V& ñdñ` _yI©Vm`m… {df`o gm b{‚mVm A^dV² &
ñdm{YJ_narjU§ ñdV… Hw$éV
1. JUoe{dJ«h… {epënZm H$`m {Z{_©V…?2. H$ñ_mV² OJ{V nyÁ`ÝVo ?
*****
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
120
n[a{eï>_² {MÌH$Wm
embm
* {M̧ Ñï²>dm dmŠ`m{Z aM`V &
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
121
Xrnmd{b:
* {M̧ Ñï²>dm dmŠ`m{Z aM`V &
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
____________________________________
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
122
JÚmdJmhZ_²
_hm^maVñ` H$Vm© doXì`mg…& _hm^maVo Aï>mXendm©{U gpÝV& EH$moÎmaeV§ H$m¡adm… n#mnmÊS>dm… à{gÕm…& nmÊS>dmZm§ {nVm nmÊSw>_hmamO… AmgrV²& Hw$ÝVr nmÊS>dmZm§ _mVm AmgrV²& H$m¡admUm§ OZH$… Y¥Vamï´>… hpñVZmnwañ` MH«$dVu AmgrV²&
Aä`mg…
1. _hm^maVñ` H$Vm© H$…? 2. _hm^maVo H${V ndm©{U gpÝV? 3. nmÊS>dmZm§ {nVm H$…? 4. Y¥Vamï´>… Ho$fm§ OZH$…?
*****
AmÄOZo`… lram_ñ` ^º$… AmgrV²& amdU… EH$Xm grVm`m… AnhaU§ H¥$VdmZ²& VXm AmÄOZo`… grVm`m… AÝdofU§ H¥$VdmZ²& lram_oU XÎm_² A“xbr`H§$ grVm`¡ XÎmdmZ²& VXm grVm AVrd gÝVwï>m& AmÄOZo`ñ` _mé{V… B{V Zm_mÝVa_{n ApñV&
Aä`mg…
1. AmÄOZo`… H$ñ` ^º$… AmgrV²? 2. EH$Xm amdU… H$ñ`m… AnhaU§ H¥$VdmZ²? 3. AmÄOZo`… grVm`¡ qH$ XÎmdmZ²? 4. AmÄOZo`ñ` qH$ Zm_mÝVa_² ApñV?
*****
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
123
nXH$mof…
A“ma… PæívÜ Charcoal
AnX… PÝÈÆÉ¨Ü feet less
A~w©XamoJ… AŸáì¨ÜÃæãàWÜ Cancer
Aä`mg… ÃÜã{ practice, exercise
A_wI… ¸ÝÀáÆÉ¨Ü mouthless
Ag{hîUwVm AÓÜÖÜ®æ intolerance
Aqhgm A×íÓæ non-injury
AdJå`Vo £Ú¿áƳvÜáñܤ¨æ being known
AmË_dV² Ed ñܮܰíñæÁáà like oneself
AmH«$mÝV_² BÊÜÄÓÜƳqrñÜᤠfilled
Am{dîH$mam… ÖæãÓܨÝX PÜívÜá×w¨Ü inventions
AmgÝX… BÓÜ®Ü chair
Amha ñæWæ¨ÜáPæãívÜá¸Ý bring
BpÝÐ`{ZJ«h… Cí©Å¿áWÜÙÜ ¯¿áíñÜÅ| control of sencess
C{ŠV: ÊÜÞñÜá, ÊÜaÜ®Ü saying, statement
D${_©… AÇæ, ñÜÃÜíWÜ, wave
D${_©H$m EíWÜáÃÜ finger-ring
H$Qw> JÃÜoá, TÝÃÜ harsh, hot
H$m_YwH$² ¨æàÊÜÖÜÓÜá, PÝÊÜá«æà®Üá divine cow,
{H$amV… ¸æàpæWÝÃÜ hunter
Hw$ë`m… PÝÆáÊæ¿á of a canal
H¥$frdb… ÃæçñÜ farmer
{H$`V²> GÐÜár how much
MH«$`wŠV… AmgÝX… WÝÈPÜábì wheel chair
{M{H$ËgH$: Êæç¨Ü doctor
{Oˆm ®ÝÈWæ tongue
OoÌr Wæ¨ÜªÊÜÙÜá victorious (f)
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
124
X_… ÓÜí¿áÊÜá control of the mind
X`m PÜÃÜáOæ compassion
{Û{Oˆm GÃÜvÜá ®ÝÈWæ¿ááÙÜÛ two tongued
Üd{Zno{Q>H$m «Ü̯ ±æqrWæ sound box
{Z…ewëH$_²> ÍÜáÆRËÆɨæ without fee
{Z…ewëH$_² EbñÜÊÝX ree of cost
n{WH$… ¨ÝÄÖæãàPÜ traveller
na… ÊæçÄ, ¨ÜãÃÜ, A®Ü enemy, far, other
n¥ð>a‚mw… ¸æ®Üá°ÖÜáÄ Spinal cord
àH$moð>… PæãàOæ room
àMmo{XVm ±ÜÅaæãà©ÓÜƳor motivated
àha Öæãw beat
n[anmë` ±ÜıÝÈÔ having followed
{^Îdm ÔX¨Üá, PÜñܤÄÔ having slit
_mOm©ar Öæ|ᡸæPÜáR female cat
_mVwb… Óæãà¨ÜÃÜÊÜÞÊÜ maternal uncle
{_ÌVm WæÙæñÜ®Ü friendship
`moJXmZ_² PæãvÜáWæ contribution
ê$ß`H$_²> ÃÜá±ÝÀá rupee
bÁOm ®ÝbPæ sense of shame
bmo^… ¨ÜáÃÝÓæ greed
dM… ÊÜÞñÜá speech
dËg… ÊÜáWÜá, PÜÃÜá child, calf
dV©wbmH$ma_²> WæãàÙÝPÝÃÜ circular
d¡ê$ß`_² ËÃÜã±Üñæ disfigurement
{dH«o$Vw_² ÊÜÞÃÜÆá to sell
d{•… ¸æíQ fire
dmVmQ>… WÝÚ±Üo kite
{dÎm_²> ÖÜ|, «Ü®Ü wealth
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
125
{dn{U… AíWÜw shop
erV… ñÜí±Üâ cool
ewîH$… J|X¨Ü dried
emoH$_²> ÍæãàQÓÜáÊÜâ¨Üá feel sad
emo^m PÝí£, PÜÙæ splendour
eë`{M{H$Ëgm ÍÜÓÜ÷ bQñæÕ surgery
íbmKZr`_² ±ÜÅÍÜíÓÝÖÜì praiseworthy
gm¡{ZH$… PÜoáPÜ butcher
g{n©Ur Öæ|á¡ÖÝÊÜâ female snake
gå^y` JqrWæ ÓæàÄ having united
ñ`yV… bàÆ bag
òwV_²> ÓæãàĨÜ, ÓÜáÄ¨Ü Oozing, exuding
ghdmg… ÓÜÖÜÊÝÓÜ company
g§ha PæãÆáÉ kill
g_¥Õ… ÓÜÊÜáê¨ÜœÊÝ¨Ü prosperous
qhò_²> PÜãÅÃÜ cruel
jwYm ÖÜÔÊÜâ hunger
lmÝV… B¿ÞÓÜWæãívÜ exhausted
©KTBS
Not to
be re
publi
shed
126
AmH$aJ«ÝWm…
1. S>m. {dœmg… - n#mVÝÌH$Wm…, g§ñH¥$V^maVr, ~o“byé Aï>_§
_wÐU_²>-2010, ISBN 978-81, 88220-22-1, nwQ> 72-77.
2. M._y. H¥$îUemór - n[adV©Z_²>, g§ñH¥$V^maVr, ~o“byé, àW_
_wÐU_²> 2003. ISBN 81-88220 - 44 - 2 nwQ> 32-34.
3. {O. _hm~boœa^Å>… - gpÝY… g_mg… & g§ñH¥$V^maVr ~o“byé -2010
ISBN 978-81-88220-19-1
1. ¨ÜáWÜìÔíÖÜ - ±ÜíaÜñÜíñÜÅÊÜå…
2. ˨ÝÌ®… G®…. ÃÜíWÜ®Ý¥Ü ÍÜÊÜáì - AÊÜáÃÜÔíÖÜ®Ü "®ÝÊÜáÈíWÝ®Üá ÍÝÓÜ®ÜÊÜå…'
A¥ÜÊÝ AÊÜáÃÜPæãàÍÜ, PÝÊÝÂÆ¿á, ±ÜÅPÝÍÜPÜÃÜá, g¿á®ÜWÜÃÜ, ÊæáçÓÜãÃÜá, Êæã¨ÜÆ
ÊÜáá¨ÜÅ| 1975.
1. Timmannachar G.K., Kalidasa’s Abhijanana Shakuntalam, Bangalore Press, Bangalore, 1935.
2. Pride of India, Samskrit Bharathi, New Delhi 2006 ISBN 81-87276-27-4.
3. APTE V.S. Samskrit - English Dictonary, Motilal Banarasidas, New Delhi.
©
KTBS
Not to
be re
publi
shed