TAKIMI I SHTATË VJETOR I INSTITUTIT ALB-SHKENCA7TH ANNUAL MEETING OF INSTITUTE ALB-SHKENCA

1

Konferenca e Shkencave Inxhinierike dhe e Teknologjisë së Informacionit

Conference of Engineering Sciences and Information Technology

Shkup, 29 - 31 gusht 2012Shkup, August, 29-31, 2012

Zgjedhja optimale e materialit plotësues përregjenerim të detaleve

Hysni Osmani, Bajrush Bytyçi, Hakif Zeqiri, Avdi Salihu

– Përparësitë e përdorimit të saldimit për regjenerim të detaleve :

� Rritet prodhueshmëria

� Lehtësohet konstruksioni për 15-20 % sepse në të shumtën e rasteve zhduket dyfishmi i llamarinave – detaleve

� Zvogëlohet nevoja për profile të ndërlikuara; sepse ato tani mund të krijohen me saldim

� Lehtësohet transporti

� Pajisjet janë relativisht të lira

� Mirëmbajtja e thjeshtë

� Përgatitja e saldatorit e shpejtë

� Saldimi është shumë ekonomik, etj

� Saldimi dhe regjenerimi

Saldimi - bashkimi i dy e më shumë detaleve ...Regjenerimi - mbushja me material e vendit të përgatitur ..

Saldimi RegjenerimiRiparimi

2

3

REGJENERIMI

• QËLLIMI – riparimi dhe kthimi në eksploatim

• ÇMIMI – më i ulët se i detaleve të reja

• AFATI I SHËRBIMIT – i kënaqshëm

• I ARSYESHËM – zbatimi i riparimit

DETALET QË RIPAROHEN ME SALDIM (PALAJ-KASTRIOT)

Nr. Detali që riparohet Vërejtje

1 Tamburi kthyes Ф1000X2000 mmI përfunduar me sukses

2 Shtëpiza e reduktorit të transportit 30 kW, SRs - 1300I përfunduar me sukses

3 Shtëpiza e kushinetës radiale 23056I përfunduar me sukses

4 Boshti i dhëmbëzuar i cilindrik i reduktorit SRs - 1300I përfunduar me sukses

5 Akset për lëkundëse të vogël Φ210X770 mm I përfunduar me sukses

6 Boshti i elektromotorit 315 kW I përfunduar me sukses

7 Tamburi veprues Φ800X2100 mm I përfunduar me sukses

4

Shkaqet e dëmtimit të detaleve (në mihjet sipërfaqësore në Bardh të Madh dhe Mirash)

� koha e gjatë e përdorimit të detaleve

� shfaqja e lodhjes së detalit,

� riparimi i shpeshtë i detaleve të njëjta (sidomos i boshteve tëtamburëve dhe i boshteve të reduktorëve të rrotës punuese të mihjes),

� cilësia e riparimit jo e kënaqshme për shkak të urgjencës së prodhimit,

� lubrifikimi jo adekuat dhe jo cilësor i pjesëve të caktuara,

5

� konsumimi natyral dhe i dhunshëm,

� ndikimet atmosferike dhe kimike–shfaqja e korrozionit,

� gabimet konstruktive që bëhen sidomos pas riparimit të detaleve

� montimi jo i drejtë

� mungesa e kontrollit të cilësisë së vazhdueshme të detaleve qëriparohen

6

Shkaqet e dëmtimit të detaleve (në mihjet sipërfaqësore në Bardh të Madh dhe Mirash)

MËNYRAT E RIPARIMIT TË DETALEVE

• Të gjitha detalet që konsumohen apo dëmtohen mekanikisht në një apo formë tjetër

riparohen nëse dëmtimi nuk i ka kaluar kufijtë e tillë që detali të mos jetë i aftë të

kryej funksionin që e ka kryer deri në atë kohë

• Riparimi i detaleve të dëmtuara bëhet varësisht prej natyrës së dëmtimit të tij.

Dallohen:

• Riparimi i detaleve të konsumuara;

• Riparimi i detaleve me dëmtime mekanike;

• Riparimi i detaleve me dëmtime kimiko-termike;

• Riparimi i detaleve që kanë të dëmtuar shtresën antikorrozive.

7

• mekanizmi i sjelljes së materiali plotësues në zonën e saldimit

• intensiteti i rrymës për saldim

• tensioni i harkut

• Shpejtësia e saldimit dmth. shpejtësia e lëvizjes së harkut elektrik

• gjatësia e skajit të lirë të telit – elektrodës

• distanca e kokës salduese nga detali që riparohet

Gjatë procesit të riparimit me saldim duhet të kontrollohet :

KONTROLLI I PARAMETRAVE TËRIPARIMIT ME SALDIM

8

• sasia e gazit mbrojtës për mbrojtjen e tegelit.

• pozita e kokës salduese dhe drejtimi i saldimit

• numri i rrotullimeve të boshtit të makinës riparuese.

• Herë pas here me mjete matëse – matës noniusi, mikrometër etj kontrollohet diametri i shtresës që riparohet …

9

KONTROLLI I PARAMETRAVE TËRIPARIMIT ME SALDIM

Gjatë procesit të riparimit me saldim duhet të kontrollohet :

Matja e fortësisë së detaleve pas riparimit me saldim dhe pas përpunimit termik

Lloji i detalitLloji i detalitLloji i detalitLloji i detalit MaterialiMaterialiMaterialiMateriali

FortFortFortFortëëëësiasiasiasia

Para riparimitPara riparimitPara riparimitPara riparimit Pas riparimitPas riparimitPas riparimitPas riparimitPas pPas pPas pPas pëëëërpunimit rpunimit rpunimit rpunimit

termiktermiktermiktermik

1111

Boshti i dhBoshti i dhBoshti i dhBoshti i dhëëëëmbmbmbmbëëëëzuar konikozuar konikozuar konikozuar koniko----spiral spiral spiral spiral Ф 247 247 247 247

x 1097 mm i reduktorit tx 1097 mm i reduktorit tx 1097 mm i reduktorit tx 1097 mm i reduktorit tëëëë shiritit I shiritit I shiritit I shiritit I

dhe II tdhe II tdhe II tdhe II tëëëë reduktorit SRs 400 reduktorit SRs 400 reduktorit SRs 400 reduktorit SRs 400

42CrMoS442CrMoS442CrMoS442CrMoS4 22 HR22 HR22 HR22 HRCCCC 25 HR25 HR25 HR25 HRCCCC 30 HRC

2222ShtShtShtShtëëëëpiza e kushinetpiza e kushinetpiza e kushinetpiza e kushinetëëëës ss ss ss sëëëë tamburit tamburit tamburit tamburit

veprues veprues veprues veprues Ф800 x 2100 mm800 x 2100 mm800 x 2100 mm800 x 2100 mm42CrMo442CrMo442CrMo442CrMo4 19 HR19 HR19 HR19 HRCCCC 22 HR22 HR22 HR22 HRCCCC

Nuk përpunohrttermikisht

3333

Boshti i xhuntBoshti i xhuntBoshti i xhuntBoshti i xhuntëëëës siguruese ts siguruese ts siguruese ts siguruese tëëëë rrotrrotrrotrrotëëëës s s s

punuese punuese punuese punuese Ф215x1560 mm t215x1560 mm t215x1560 mm t215x1560 mm tëëëë

reduktorit SRs 315reduktorit SRs 315reduktorit SRs 315reduktorit SRs 315

Ck60Ck60Ck60Ck60 23 HR23 HR23 HR23 HRCCCC 28 HR28 HR28 HR28 HRCCCC 38 HRC

4444 Boshti i elektromotorit 315 KWBoshti i elektromotorit 315 KWBoshti i elektromotorit 315 KWBoshti i elektromotorit 315 KW Ck45Ck45Ck45Ck45 18 HR18 HR18 HR18 HRCCCC 23 HR23 HR23 HR23 HRCCCCNuk përpunohrttermikisht

10

Detalet e riparuara me saldim mund të përdoren:

--TTëë ppëërpunuararpunuara termikishttermikisht dhe

--TTëë pappapëërpunuararpunuara termikishttermikisht

11

Materiali bazë për regjenerim eksperimental(për dhëmbë të lugës)

12

PËRBËRJA KIMIKE E ELEKTRODAVE TË PËRDORURA DHE FORTËSIA E PRITUR E SHTRESAVE TË REGJENERUARA

ELEKTRODAC %

Cr%

Mn%

FORTËSIA

E DUR 400 DIN 8555: E 1-UM-400

0.22 1.5 1.4 (350-450) HB

E DUR 600DIN 8555: E 6-UM-60

0.5 7.5 0 (57-62 HRC)

13

Radhitja e shtresave të regjenerimit - eksp.2

Kahja e tegelave të regjenerimit - eksp.2

14

I - shtresa e parë e regjenerimit

II - shtresa e dytë e regjenerimit

III – shtresa e tretë e regjenerimit

Radhitja e shtresave të regjenerimit

Shtresa I E DUR 400

Shtresa II E DUR 400

Shtresa III E DUR 400

Materiali bazë

Fig. 7.18. Skema e shtresave në gjatësi

15

PIKAT E MATJES SË FORTËSISË NËSIPËRFAQEN E FEZUAR

DHE ATE TË RETIFIKUAR PAS FREZIMIT

1 2 3 4 5 6 7 8

Radhitja e matjeve të fortësisë në sipërfaqen e frezuar – eksp. nr.2

16

VLERAT E FORTËSISË PAS PËRPUNIMIT ME PRERJE

PARA FILLIMIT TË REGJENERIMIT

Matjet

Eksp. nr.21 2 3 4 5 6 7 8 HRC

mesatare Ndryshimi

HRCFortësia pas

frezimit44 42 43 44 44 43 42 48 43.8

Fortësia pas

retifikimit36 35 37 38 38 37 37 38 37 6.8

17

FORTËSIA PAS FREZIMIT DHE RETIFIKIMIT (PARA REGJENERIMIT)

0

10

20

30

40

50

60

1 2 3 4 5 6 7 8m

esat

arja

MATJET

Fo

rtësi

a H

RC

fortësia pas frezimit fortësia pas retifikimit

18

43.1

35.5

7.6

43.8

37

6.8

49

37.9

11.1

49.448.9

0.5

20.1 19.5

0.6

45

37.8

7.3

41.3

21.320

43.342.4

0.9

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

1 2 3 4 5 6 7 8

HRC mesatare pas frezimit HRC mesatare pas retifikimit Ndryshimi HRC

PËRMBLEDHJA E REZULTATEVE TËFORTËSISË PAS PËRPUNIMIT ME PRERJE

19

EKSPERIMENTI nr.5

EKSPERIMENTI nr.7 EKSPERIMENTI nr.8

20

FORTËSIA E SHTRESAVE TË REGJENERUARA TËEKSPERIMENTIT NR.2

0

37

1.0

52

1.4

53.6

1.1

56.5

Materiali bazë I-E DUR 400 II-E DUR 400 III-E DUR 600

Trashësia e shtresës së regjeneruar (mm)

Fortësia mesatare HRC

21

Ndryshimi i fortësisë varsisht nga trashësia e shtresës së regjeneruar

0

10

20

30

40

50

60

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 1.6

Trashësia e shtresave të regjeneruara (mm)

Fo

rtë

sia

me

sa

tare

HR

C

IIII II

22

REZULTATET PËRMBLEDHËSE TËREGJENERIMIT

54.9

35.5

19.4

57

37

20

56

37.9

18.1

60

38.9

11.1

0

10

20

30

40

50

60

Eksp.1 Eksp.2 Eksp.3 Eksp.4

HRC mes. pas regjenerimit HRC mes. e marerialit bazë Rritja e fortësisë

23

PËRFUNDIM

• fortësia e detaleve (në eksperimentin tonë: dhëmbët e eskavatorit ) të regjeneruara është dukshëm më e madhe se te materiali bazë

•• FortFortëësia mesatare e sia mesatare e shtresaveshtresave ëështshtëë::

• para regjenerimit 35,5HRC deri 49HRC

• pas regjenerimit 55 HRC deri 60 HRC

• rritja minimale 11,1 HRC te eksp.nr.4

• rritja maksimale 20,4 HRC te eksp. nr.1.

24

• me zbatimin e regjenerimit me E DUR 600 te detalet e konsumuar apo te detalet e reja zgjatet dukshëm koha e eksploatimit të tyre në kushte reale të përdorimit (mihjes).

PËRFUNDIM

• Detalet e regjeneruara nr.5, 6 dhe 7 në kushte reale të mihjesdo të konsumoheshin shumë më ngadalë se dhëmbët e rinjë

• do të arrihej kursim i shpenzimeve për sigurimin e dhëmbëve të rinjë

• do të pakësoheshin ndërprerjet e procesit të prodhimit

25

Ju faleminderit për vëmendje