huiswerk en huiswerkbegeleiding - st.-jozefschool zouaaf
TRANSCRIPT
VCOV
Vlaamse Confederatie van Ouders en
Ouderverenigingen
Ouderkoepel voor het vrij onderwijs
Ondersteunen ouderraden
Organiseren infoavonden voor ouders
Informatie, bijv. VCOV-mededeling over huiswerk
www.vcov.be
VCOV
Vanavond?
Stellingenspel
4 'sleutels'
Waarom huiswerk, hoeveel tijd
Wat verwachten leerkrachten van ouders
Differentiatie
Zelfstandig leren werken
Hoe motiveer je je kinderen?
Situaties
ENQUETE
Wat is huiswerk?
Taken (rekenen, woordjes,...)
Toetsen instuderen
Opzoekingswerk (prentjes, bos, internet,...)
Knutselen
Lezen, rekenkaartjes oefenen
VCOV
Akkoord of niet?
De meeste ouders hebben geen tijd om hun kind(eren) te helpen bij het huiswerk
VCOV
Schoolprestaties
zijn afhankelijk van:
Intelligentie (50%)
Andere factoren (50%) = plannen, studiemethode, motivatie, discipline...
VCOV
Geef ons heden ons dagelijks …
“Huiswerk legt bijna dagelijks beslag op vrije tijd”
Huiswerkpraktijk = doordachte aanpak
Zinvol en kwaliteitsvol
VCOV
Vier sleutels
1. Waarom huiswerk + hoeveel?
2. Wat verwachten de leerkrachten vande ouders?
Huiswerkbegeleiding: het ABC
3. Differentiatie
4. Zelfstandig leren werken
Enquête in de school
Enquête leerkrachten: alle lkn
Enquête ouders: 231/301= 77% respons
1e graad 65/104 = 62.5%
2e graad 70/88= 79.5%
3e graad 94/109= 86 %
Enquête leerlingen: 3e + 4e + 5e + 6e leerjaar = 197
leerlingen
Respons= 96
VCOV
Hoeveel huiswerk? Enquête
leerkrachten
1 leerjaar: 4 x (lezen, schriftelijk op ma)
2 leerjaar: 4 x (niet op woe!)3 leerjaar: 3 x (ma, di en do)4 leerjaar: 3 x (ma, di en do)5 leerjaar: 3 x (ma, di en do) zelf plannen6 leerjaar: 3- 4 x (zelf plannen)
VCOV
Hoeveel tijd? Enquête
leerkrachten
1 leerjaar: 10-20 min2 leerjaar: 10-20 min3 leerjaar: 20-30 min4 leerjaar: 20-40 min5 leerjaar: 30-50 min6 leerjaar: 20-30 min
VCOV
Hoeveel tijd?Enquête ouders
1ste graad (65) Hoe lang? Maximum?
-10min 8 7
10-20 min 20 21
20-30 min 28 27
30-40 min 6 6
40-50 min 1
50-60 min 2 1
+ 1uur 0 0
De meeste ouders (74%) vinden dat het huiswerk tussen de 10 en de 30 minuten zou mogen duren! Dit komt overeen met de vooropgestelde tijd van de leerkrachten en de werkelijk gespendeerde tijd.
VCOV
Hoeveel tijd?Enquête ouders
2de graad (70) Hoe lang? Maximum?
-10min 2 1
10-20 min 15 18
20-30 min 24 of 34% 33 of 47 %
30-40 min 9 13
40-50 min 15 of 21% 4
50-60 min 4 1
+ 1uur 2 1
21 % tussen de 40 en 50 min mee bezig! De leerkrachten tonen echter dat maximum 40 minuten zou mogen duren. Voor bijna de helft van de ouders zou het huiswerk niet langer mogen duren dan een halfuurtje!
VCOV
Hoeveel tijd?Enquête ouders
3de graad (94) Hoe lang? Maximum?
-10min 1 1
10-20 min 10 6
20-30 min 26 of 28 % 34 of 36 %
30-40 min 23 20
40-50 min 23 14
50-60 min 10 19
+ 1uur 9 2
72 % van de ouders vindt dat de kinderen tss de 20 en de 50 min zouden mogen werken. Hoe ouder, hoe meer verschillen in de maximum duur voor ouders (en vooropgestelde tijd van de leerkachten) en werkelijke tijd. Dit is waarschijnlijk omdat de kinderen vanaf de 3de graad leren zelf plannen.
VCOV
Hoeveel tijd?
De meeste kinderen vinden dat het huiswerk lang genoeg duurt, voor een enkeling is het zelfs te kort, in de tweede graad vooreen op zes leerlingen duurt het te lang, in de derde graad voormaar slechts 1 op 12
Enquête leerlingen
2de graad (86) Ouders 3de graad (99) Ouders
-10min 6 2 2 1
10-20 min 19 15 12 10
20-30 min 29 24 32 26
30-40 min 19 9 21 23
40-50 min 6 15 23 23
50-60 min 4 4 7 10
+ 1uur 3 2 4 9
VCOV
Waarom huiswerk?
Inoefenen van geleerde stof
Remediëren
Automotisatieproces versnellen (1ste, 2de,3de
Ouders betrekken bij klasgebeuren
Zelfstandig leren werken
Attitudevorming (werkhouding)
Enquête
leerkrachten
VCOV
Waarom denk je dat leerkrachten huiswerk geven?
Enquête ouders
1ste graad 2de graad 3de graad
Evolutie volgen 15 11 30
Zelfstandig leren werken 6 14 14
Herhaling 45 47 52
Omdat het moet 0 3 0
Kind op eigen tempo laten werken
0 0 5
VCOV
Enquête leerlingen
WAAROM? 2de graad 3de graad
Extra leren 44 35
Beter onthouden 3
Herhaling 22 43
De meeste kinderen vinden huiswerk maken echt wel nodig en
belangrijk!
VCOV
Enquête leerlingen
MAAKT ALLEEN? 2de graad 3de graad
Altijd 13 24
Meestal 37 52
Soms 19 19
Meestal met hulp 11 5
Altijd met hulp 6 0
Bijna de helft van alle kinderen (48 %) maken hun huiswerk meestal alleen! 1 op 5 kinderen
maakt het zelfs altijd alleen
VCOV
In de eerste plaats: zorgen voor goede omstandigheden !
rust, vast moment
Een positieve instelling tegenover huiswerk, kind stimuleren
kind prijzen voor inspanning
let op je non-verbale reacties
Meeluisteren als het kind hardop leest
Kind aansporen om met huiswerk te beginnen
Samen de agenda overlopen
Les opvragen
Controleren of huiswerk is gemaakt
Verwachtingen tav ouders?
Enquête leerkrachten
VCOV
1ste graad top 3:
dat je controleert of het huiswerk is gemaakt
dat je de opdrachten in de schoolagenda samen overloopt
dat je meeluistert bij hardop lezen
2de graad top 3:
dat je je kind al eens de les opvraagt
dat je uitleg geeft als je kind iets niet begrepen heeft
dat je controleert of het huiswerk is gemaakt
3de graad top 3:
dat je in de eerste plaats goede omstandigheden aanbiedt
dat je controleert of het huiswerk gemaakt is
dat je samen de opdrachten in de schoolagenda overloopt
Wat denk je dat de leerkrachten van de ouders verwachten?
Enquête ouders
Zeker niet…
Huiswerk maken
Moeien met huiswerk
Uitleg geven
Zelf lesgeven
Verbeteren van huiswerk
Negatieve instelling
Extra oefeningen geven
VCOV
Niet overdrijven qua tijd!
Steeds positief blijven bevestigen
Laat je kind ook nog spelen
Controleer adhv agenda of alles in orde is
Stimuleer zelfstandig werken
Wat heb je altijd al aan de ouders willen zeggen?
Enquête leerkrachten
VCOV
Huiswerkbegeleiding
Het ABC voor huiswerkbegeleiding
Afspreken voor
Bemoedigen tijdens
Controleren na
VCOV
ABC: Afspreken (vooraf)Gunstige omstandigheden bieden
Vaste structuur en regelmaat maakt het gemakkelijker !
Een vast moment = huiswerktijd
Vooral direct na school of wisselend, weinig vast moment
Een vaste plaats = huiswerkplaats
Vooral in woonkamer of keuken, pas in 6de leerjaar in eigen kamer!
Kind en ouder: samen afspraken maken
en opvolgen!
VCOV
Een goede plaats vindenl
Wat leidt af? Waar help je mee?
Muziek
Tv
Computer
Keukengeluiden
Broers/zussen
GSM, play-station
Huisdier
Rustgevende muziek
of geen
Tv-uren afspreken
Elders werkplek
inrichten
Ruimte met controle
VCOV
Vaste structuur en regelmaat
Voorbeeld dagplanning
7.00 opstaan + aankleden
7.30 ontbijt
8.00 naar school
16.00 naar huis
16.30 huiswerk
17.30 eten
18.00 muziekschool
19.00 tv
20.00 wassen + slapen
Weekplanning adhvstructuurkaarten
Maandag
07.00: opstaan
07.30: ontbijt
08.00: naar school
16.00: naar huis
16.30: huiswerk
17.30: eten
18.00: muziekschool
19.00: TV
20.00: boek lezen
20.30: wassen-slapen
Dinsdag
07.00: opstaan
07.30: ontbijt
08.00: naar school
16.00: tekenles
17.00: huiswerk
17.30: eten
18.00: huiswerk
19.00: TV
20.00: boek lezen
20.30: wassen-slapen
VCOV
Een gezonde geest in een gezond lichaam!
Voldoende rust en goede voeding
4 jaar: gemiddeld 11u slaap
12 jaar: gemiddeld 9u slaap
elk jaar gemiddeld een kwartier minder !!!
Gezonde voeding:
Gezond ontbijt en tussendoortje (VCOV-acties)
Liever vis dan vlees voor de hersenen !
VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens)
Aanmoedigen en interesse tonen om
met huiswerk te beginnen
zelfstandig werken vol te houden
Emotioneel – affectieve steun
Interesse voor schoolwerk
Belang hechten aan schoolwerk
Waardering uiten
VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens)
Ondersteunen van het huiswerkproces
Schoolagenda overlopen
Wat moet ik doen? (laat je kind zelf verwoorden)
Luisteren bij hardop lezen
Op vraag overhoren (op termijn: zichzelf
controleren)
Stimuleren tot zelf nadenken
Autonomie waar het kan!
VCOV
ABC: Bemoedigen (tijdens)
Voorbeeld bij „niet in de plaats van je kind denken‟
Vraagstuk: “Mama is jarig. Julie en Jasper willen een geschenk
kopen. Julie heeft € 3 gespaard. Jasper heeft € 5 in zijn spaarpot.
Hoeveel mag het geschenk voor mama kosten?”
NIET: “Hoeveel is 3 plus 5?”
WEL: “Waarover gaat het?
Wat weet je? Wat is de vraag?”
VCOV
Moedig je kind aan om aandacht op belangrijkste te richten
Eerst overzicht krijgen: titels, inhoudsopgave,
foto‟s en tekeningen
Kernwoorden leren herkennen:
vet, kader, samenvatting
Aantekeningen maken: schema, markeren,
mindmap…
Repeteren en controleren !
VCOV
ABC: Controleren (achteraf)Is het huiswerk gemaakt?
Is het „goed‟ gemaakt?Niet verbeteren
Aanzetten tot zelfcontrole
Aanzetten tot evalueren
Les overhoren op vraag
Controleren is ook …Het huiswerk: een haalbare kaart?
Moet ik met de leerkracht praten?
Herhalen is de sleutel tot
succes
R = repeteer en controleer* Herhaal de titels
* Herhaal de kernen en de kernwoorden
* Vertel de rest met je eigen woorden
de eerste keer onthoud je nog 40 %
de twee keer onthoud je 65 %
de derde keer onthoud je 85 %
VCOV
Sleutel 3: differentiatie
Gelijkwaardige inspanning
Differentiëren
qua niveau
qua hoeveelheid
qua tempo
Voor zwakkere leerlingen, maar ook voor meer begaafde leerlingen
VCOV
Krijgt iedereen hetzelfde huiswerk of wordt er gedifferentieerd?
In principe krijgt elk kind hetzelfde huiswerk, maar in sommige gevallen wordt gedifferentieerd naar:
1 lj: naar niveau (aangepaste teksten voor sterke en zwakke groep)
2 lj: naar niveau (eerst maaltafels dan deeltafels) naar hoeveelheid (vrij nog
extra werkje)
3 lj:naar niveau en naar hoeveelheid (mag en moet-opdrachten)
4 lj: geen
5 lj: naar hoeveelheid (wiskunde)
6 lj: naar niveau en naar hoeveelheid, soms naar tempo
Enquête leerkrachten
Hoe wordt er in de klas aan het zelfstandig leren gewerkt ?
VCOV
Enquête leerkrachten
1 lj: uitbreiding naar tempo en niveau (adhv bakjes)
2 lj: toename tijd van zelfstandig werken, klassikaal oef verbeteren
3 lj:-
4 lj:contractwerk en stimuleren om opdrachten goed te lezen voor er vragen
worden gesteld
5 lj: Samen opstellen van werkplanning
6 lj: Projectwerk (Wero) en begeleidend “leren leren” (leren samenvatten)
VCOV
Motiveren kan je leren?
Wat is motivatie eigenlijk?
Zit motivatie in de genen?
Motivatie is het gevolg van positieve of negatieve ervaringen
Motivatie uit angst om afgewezen te worden
Motivatie is een kwestie van geloven dat je het kunt
Motivatie in samenhang met de groep
Motivatie in samenhang tot het vak
Meer motivatie als je zelf kunt bepalen wat je doet
Motivatie is een kwestie van afwegingen maken
VCOV
Motiveren
Interesse voor schoolleven
Straffen leidt vaak tot demotivatie
Belonen:
Extrinsiek: “flink huiswerk maken -> snoep”
gevaar voor schijnmotivatie
Intrinsiek: goed gevoel
'Token': groene kaartjes, stipjes, stickers
die recht geven op iets leuks
VCOV
Wees blij met kleine stapjes en hou het luchtig!
Jan moet nog leren zijn huistaakjes zelf te maken. Zijn moeder moedigt hem aan om één sommetje per keer te maken. Bij elke inspanning gaat het papieren autootje op het racecircuit dat ze
samen gemaakt hebben op een groot stuk papier, één hokje vooruit. Elke keer kan vader 's avonds zien hoezeer Jan al zijn best heeft gedaan, waarop hij zijn zoon feliciteert. Jan krijgt de
smaak te pakken en wil de auto zo snel mogelijk tot het tussenstation laten komen, want daar wacht al een extraatje op
hem. Meestal is dit een uitstapje of een gezelschapsspelletje spelen. Op den duur is het circuit niet meer nodig: de
aanmoedigingen en het plezier van de inspanning zijn veel belangrijker geworden.
VCOV
“Ik kan dat niet”
Ik wil niet
Ik durf niet
Ik kan dat nog niet, maar zal het leren
Ik kan dat niet, maar misschien wel iets anders -> wat dan
Ik kan dat niet omdat ik er de capaciteiten niet voor heb
VCOV
Motiveren?
Karen komt thuis, zet zich voor de tv en is haar huiswerk al lang vergeten. Moeder komt achter haar aan, zet het tv-toestel uit en maant haar aan om met
het huiswerk te beginnen. Karen begint met veel tegenzin en het loopt moeizaam. Het minste geluid is
genoeg om haar af te leiden en er lijkt maar geen eind aan de oefeningen te komen.
Discussievragen
Hoe motiveren jullie de kinderen om het huiswerk te maken?
Hebben jullie concrete tips?
Hebben jullie het al eens moeilijk gehad om de kinderen aan het huiswerk te krijgen?
1 verslagnemer per groepje van 6!
ALLE TIPS OP EEN RIJTJE
• Afspraken maken en opvolgen
• Tafels op de trap schrijven
• Tafels oefenene op het internet
• Samen met broer en zus huiswerk maken?
• Huiswerk opsplitsen in kleine stukjes
• Veel structuur bieden
• Niet discussiëren met kinderen
• Wel inspraak geven om te bepalen wanneer huiswerk gemaakt moet worden