BỘ CÔNG THƯƠNG

TRUNG TÂM THÔNG TIN CÔNG NGHIỆP VÀ THƯƠNG MẠI

BÁO CÁO

TÌNH HÌNH THỊ TRƯỜNG LOGISTICS ASEAN

Số tháng 10/2019

THUỘC NHIỆM VỤ

“Xây dựng Hệ thống cung cấp, kết nối thông tin, dữ liệu logistics giai đoạn 2017-2020”

Hà Nội, 2019

MỤC LỤC

1. Tình hình và xu hướng chung.........................................................................2

1.1. Hoạt động logistics.....................................................................................2

1.2. Tình hình kinh tế, sản xuất, thương mại, đầu tư liên quan đến hoạt động logistics..................................................................................................................4

2. Thị trường logistics Singapore........................................................................6

2.1. Hoạt động vận tải và cảng biển.................................................................6

2.2. Kho bãi, giao nhận, logistics trong thương mại điện tử:.......................10

3. Thị trường logistics Malaysia:......................................................................11

3.1. Tình hình chung......................................................................................11

3.2. Vận tải, cảng biển.....................................................................................12

3.3. Kho bãi, giao nhận và các hoạt động logistics khác...............................14

4. Thị trường logistics Thái Lan:......................................................................15

4.1. Tình hình chung......................................................................................15

4.2. Ngành giao nhận phát triển nhanh chóng tại Thái Lan........................17

5. Thị trường logistics của một số nước khác trong khu vực.........................19

5.1. Philippines................................................................................................19

5.2. Campuchia................................................................................................19

DANH MỤC HÌNH

Hình 1: Số lượng tàu cập cảng biển Singapore qua các tháng.................................7Hình 2: Lượng hàng qua cảng Singapore các tháng.................................................7Hình 3: Lưu lượng container qua cảng biển của Singapore.....................................8Hình 4: Fresh Express tại Thái Lan........................................................................18

1

NỘI DUNG BÁO CÁO

1. Tình hình và xu hướng chung

1.1. Hoạt động logistics

Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) ước tính kinh tế Đông Nam Á sẽ tiếp tục tăng 5,2% trong giai đoạn 2019-2023. Trong bối cảnh đó, ASEAN cần các dịch vụ logistics hiệu quả phục vụ sự tăng trưởng này và nâng cao khả năng cạnh tranh của khu vực. Các xu hướng như thương mại điện tử, đô thị hóa và các công ty thay đổi chuỗi cung ứng của họ đang đẩy nhanh nhu cầu đối với các dịch vụ này hơn nữa.

Trước tiên, khu vực này cần cải thiện mạng lưới dịch vụ logistics để tạo điều kiện cho dòng hàng hóa, dịch vụ và thông tin liên quan giữa các nhà sản xuất, hoặc từ nhà sản xuất đến người tiêu dùng ở bất cứ nơi nào trong khu vực. Do đó, thiết lập một thị trường logistics liền mạch là ưu tiên quan trọng của ASEAN hiện nay. Nhiều biện pháp được thực hiện để giảm thời gian và chi phí vận chuyển và thúc đẩy thương mại xuyên biên giới. Một số tiến bộ đáng kể có thể kể đến như Cơ chế một cửa ASEAN (ASW), các chương trình, hoạt động theo Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), đã củng cố môi trường logistics ASEAN.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số thách thức. Bản thân lĩnh vực logistics rất phức tạp, liên quan đến các bên liên quan khác nhau, từ các cơ quan chính phủ khác nhau đến khu vực tư nhân. Do sự khác biệt giữa các quốc gia về giai đoạn phát triển với các đặc điểm địa lý khác nhau, cơ cấu và thành phần thương mại, mỗi quốc gia thành viên ASEAN có các ưu tiên khác nhau trong việc tạo thuận lợi cho thương mại và thực hiện cải cách cơ sở hạ tầng và cải cách chính sách cần thiết cho mạng lưới dịch vụ logistics khu vực hiệu quả.

Một cách để giúp giải quyết các thách thức trên, cụ thể là xác định các ưu tiên chung và thúc đẩy sự gắn kết, là đánh giá nhu cầu phát triển dịch vụ logistics dựa trên các tuyến thương mại khu vực và các nhóm sản phẩm / ưu tiên sẽ mang lại lợi ích xuyên biên giới trên nhiều AMS. Khi các tuyến thương mại và hàng hóa được xác định, thông tin logistics chi tiết xung quanh chúng

2

cần được thu thập và phân tích để xác định các tắc nghẽn và ưu tiên các hành động.

Theo một nghiên cứu mới đây của Google-Temesek, nền kinh tế internet của Đông Nam Á, bao gồm thương mại điện tử, dự kiến sẽ trị giá 300 tỷ đô la vào năm 2025, tăng từ 100 tỷ đô la trong năm nay. Các nền kinh tế Internet ở Malaysia, Thái Lan, Singapore và Philippines đang tăng trưởng 20-30% mỗi năm, trong khi của Việt Nam và Indonesia đang tăng 40% mỗi năm.

Tuy nhiên, để thương mại điện tử thực sự phát triển tại Đông Nam Á, việc cải thiện hệ thống logistics của khu vực là vô cùng cần thiết. Thực tế cho thấy, ở những nơi có hạ tầng logistics tốt, thương mại điện tử phát triển sôi động hơn.

Ví dụ, công ty thương mại điện tử lớn nhất của Đông Nam Á, Lazada, đang nỗ lực cải thiện cơ sở hạ tầng thanh toán kỹ thuật số và logistics của khu vực khi nó chuẩn bị cho 11,11 megasale. Lazada có 50 triệu người dùng hoạt động mỗi năm và đã chứng kiến mức tăng trưởng 100% hàng năm trong ba quý đầu năm nay. Ông Pierre Poignant, giám đốc điều hành của Lazada Group cho biết công ty này cần phải giải quyết những thách thức của ngành logistics Đông Nam Á, khắc phục tình trạng logistics không hiệu quả, tỷ lệ thanh toán trực tuyến rất thấp và bán lẻ bị phân mảnh.

Để thực hiện hoạt động logisics, Lazada vẫn phải tự kiểm soát hoàn toàn chuỗi cung ứng và mạng lưới logistics của riêng mình thay vì dùng dịch vụ logistics bên thứ ba. Đã có 75% bưu kiện được sắp xếp theo kho của Lazada và 70% bưu kiện được phân phối bởi nhóm giao hàng nội bộ Lazada Express. Công ty cũng đang mở các điểm thu gom mới cho khách hàng trong khu vực.

Công ty đang giải quyết các khoản thanh toán bằng cách xây dựng mạng lưới thanh toán tiền mặt lớn nhất ở Đông Nam Á với mục tiêu chuyển khách hàng từ tiền mặt sang thanh toán trực tuyến cho các lần mua sau. Khoảng 83% khách hàng của Lazada sử dụng tiền mặt khi giao hàng, trong khu vực mà 91% người dân không có thẻ tín dụng.

3

Doanh số hàng năm lớn nhất của Lazada, 11.11, đến từ công ty thương mại điện tử Alibaba có trụ sở tại Trung Quốc. Để thúc đẩy doanh số, công ty đang cung cấp hơn 50 triệu phiếu mua hàng, cung cấp 80 triệu giao dịch cho các sản phẩm và cung cấp 1 triệu đô la Mỹ (30,3 triệu baht) trong các ưu đãi ví điện tử. Năm 2018, Lazada đã chứng kiến 1,3 tỷ lượt truy cập trong các lễ hội mua sắm 11.11 và 12.12.

1.2. Tình hình kinh tế, sản xuất, thương mại, đầu tư liên quan đến hoạt động logistics

Thái Lan:

Sau cuộc họp gần đây nhất, Ủy ban Thường vụ Thương mại, Công nghiệp và Ngân hàng đã công bố tăng trưởng kinh tế Thái Lan năm nay đã được điều chỉnh xuống khoảng 2,7 - 3,0% so với dự báo trước đó là 2,9 - 3,3%, đồng thời điều chỉnh giảm dự đoán về xuất khẩu trong năm nay xuống mức âm 2 - 0%.

Ủy ban này cho biết triển vọng xuất khẩu sửa đổi phản ánh sự không chắc chắn trong nền kinh tế của các nước lớn, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung kéo dài và đồng baht mạnh. Các chỉ số kinh tế trong tháng 7 và tháng 8 năm 2019 cho thấy có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế trong quý 3, do nền kinh tế toàn cầu chậm lại, chiến tranh thương mại Mỹ-Trung và sức mạnh của đồng baht.

Singapore:

Ủy ban Phát triển Kinh tế Singapore cho biết sản lượng sản xuất của nước này tăng 0,1% so với cùng kỳ trong tháng 9/2019, so với mức giảm 6,4% được điều chỉnh trong tháng 8 này.

Nếu không tính sản xuất y sinh, sản lượng giảm 4,3% so với cùng kỳ trong tháng 9, so với mức giảm 10,3% được điều chỉnh trong tháng trước.

Trong khi đó, trên cơ sở số liệu hàng tháng được điều chỉnh theo mùa, sản lượng sản xuất của Singapore đã tăng 3,7% trong tháng 9/2019. Sản lượng của lĩnh vực điện tử đã giảm 9,6% so vào tháng 9/2019 với cùng kỳ năm 2018,

4

trong khi sản lượng y sinh tăng 21,9% trong tháng, sản lượng của lĩnh vực kỹ thuật chính xác tăng 4%, sản lượng của lĩnh vực kỹ thuật vận tải tăng 3%, sản lượng của lĩnh vực hóa chất giảm 3,9%.

Malaysia:

GDP của Malaysia được dự báo sẽ tăng 4,7% trong năm 2019 và 4,8% vào năm 2020. Báo cáo ngân sách của Chính phủ nước này nêu rõ "sự tăng trưởng này được củng cố bởi nhu cầu trong nước khá vững, đặc biệt là chi tiêu hộ gia đìnhdo thị trường lao động ổn định và lạm phát thấp."

Tổng xuất khẩu của Malaysia tính theo đồng ringit (RM) được dự báo sẽ tăng 0,1% trong năm 2019 và 1,0% vào năm 2020. Nhập khẩu gộp được dự báo sẽ giảm 2,5% trong năm 2019 và tăng 2,7% vào năm 2020. Báo cáo ngân sách cho biết những con số này là "phù hợp với sự chậm lại trong hoạt động kinh tế và thương mại toàn cầu"

Lạm phát dự kiến sẽ là 0,9% vào năm 2019 và 2,0% vào năm 2020

Tỷ lệ thất nghiệp dự kiến sẽ không thay đổi ở mức 3,3% trong năm 2020.

Bên cạnh đó, Chính phủ Malaysia xác định những thách thức sau đây đối với nền kinh tế mở của nước này trong thời gian tới như sau:

Những lo ngại toàn cầu như căng thẳng thương mại gia tăng và sự không chắc chắn đối với Brexit

Tình hình môi trường xấu đi Cơ hội việc làm không đầy đủ giữa các sinh viên tốt nghiệp Chậm tiến độ tham gia Bumiputera trong các chương trình khác

nhau Sự cần thiết phải có dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng Áp dụng công nghệ trong công nghiệp vẫn còn khá chậm Khả năng đảm bảo tài chính trong kinh doanh thấp

5

Chính phủ cũng đưa ra cam kết tăng mức độ minh bạch trong khu vực công bằng cách hạn chế sử dụng tiền mặt trong ngân sách, sự thay đổi sẽ được hoàn thành trong vòng ba năm.

2. Thị trường logistics Singapore2.1. Hoạt động vận tải và cảng biển

2.1.1. Vận tải biển và cảng biển:

Singapore gần đây đã củng cố vị thế toàn cầu của mình như là một trong những điểm đến hàng hải thương mại quan trọng nhất thế giới - cùng với Hồng Kông, Luân Đôn, Thượng Hải và Dubai - khi đứng đầu Chỉ số Phát triển Trung tâm Vận chuyển Quốc tế Tân Hoa Xã-Baltic (ISCD) trong năm thứ sáu liên tiếp.

Ngành hàng hải đang và sẽ vẫn là một đóng góp lớn cho nền kinh tế Singapore, và do đó, điều quan trọng là Chính phủ Singapore tiếp tục đổi mới và đầu tư vào lĩnh vực này để đạt được thành công lâu dài. Nằm ở cực nam của bán đảo Malay, cách cảng Johor ở Malaysia 30km về phía tây nam, cảng Singapore đã xử lý năm triệu đơn vị tương đương 20 tấn (TEUs) trong một năm lần đầu tiên vào năm 1990, cũng trở thành cảng container lớn nhất thế giới. Bốn năm sau, cảng đạt được mốc 10 triệu TEUs hàng năm và tiếp tục phát triển bằng cách thành lập dự án đầu tiên ở nước ngoài (tại Trung Quốc).

Ngày nay, cảng thu hút trung bình 130.000 lượt tàu mỗi năm, trong khi ngành hàng hải chiếm 7% GDP của Singapore và 170.000 việc làm. Bộ trưởng Bộ Nhân lực Josephine Teo cho biết 13.000 việc làm sẽ được tạo ra trong ngành hàng không và hàng hải vào năm 2025.

a) Đội tàu mang quốc tịch Singapore và số lượng tàu qua cảng:

Theo số liệu của Cơ quan thống kê quốc gia Singapore, trong tháng 9/2019, số tàu mang quốc tịch Singapore giảm xuống còn 4446 chiếc, giảm 01 chiếc so với tháng trước, nhưng tải trọng chỉ giảm nhẹ so với tháng trước, đạt 96.885 triệu tấn, tăng 0,8% so với tháng trước.

Số lượng tàu qua cảng của Singapore trong tháng 9/2019 đạt 11.549 chiếc, giảm 1,72% so với tháng trước đó.

6

Tính chung 9 tháng đầu năm đã có 102.382 lượt tàu qua cảng Singapore, tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước.

Hình 1: Số lượng tàu cập cảng biển Singapore qua các tháng

1/2017

3/2017

5/2017

7/2017

9/2017

11/201

7

1/2018

3/2018

5/2018

7/2018

9/2018

11/201

8

01/201

9

3/2019

5/2019

7/2019

9/2019

0.0

2,000.0

4,000.0

6,000.0

8,000.0

10,000.0

12,000.0

14,000.0

Số lượng tàu qua cảng của Singapore (chiếc)

Nguồn: Cơ quan Hàng hải và Cảng biển Singapore

b) Lượng hàng hóa qua cảng:

Lượng hàng hóa qua cảng biển của Singapore đạt 49,7 triệu tấn trong tháng 9/2019, giảm 2,4% so với tháng trước; tính chung 9 tháng đầu năm 2019, đạt 467 triệu tấn, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước.

Hình 2: Lượng hàng qua cảng Singapore các tháng

7

1/2017

3/2017

5/2017

7/2017

9/2017

11/201

7

1/2018

3/2018

5/2018

7/2018

9/2018

11/201

8

01/201

9

3/2019

5/2019

7/2019

9/2019

44,000.0

46,000.0

48,000.0

50,000.0

52,000.0

54,000.0

56,000.0

Tổng lượng hàng qua cảng biển của Singapore (đvt: Nghìn tấn)

Nguồn: Cơ quan Hàng hải và Cảng biển Singapore

c) Lưu lượng container qua cảng:

Lưu lượng container qua cảng của Singapore trong tháng 9/2019 đạt 3,0 triệu TEUs, tiếp tục giảm 1,3% so với tháng trước.

Như vậy tổng lưu lượng container trong 9 tháng đầu năm 2019 đạt 27,4 triệu TEUs, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước.

Hình 3: Lưu lượng container qua cảng biển của Singapore

8

1/2017

3/2017

5/2017

7/2017

9/2017

11/201

7

1/2018

3/2018

5/2018

7/2018

9/2018

11/201

8

01/201

9

3/2019

5/2019

7/2019

9/2019

0.0500.0

1,000.01,500.02,000.02,500.03,000.03,500.0

Tổng lưu lượng container quy ra cont 20 fit (Đvt: 1000 TEUs)

Nguồn: Cơ quan Hàng hải và Cảng biển Singapore

Cột mốc quan trọng tiếp theo trong quá trình phát triển của Cảng Singapore là dự án mở rộng cảng Tuas, dự kiến hoàn thành vào năm 2040. Dự kiến sẽ là nhà ga container lớn nhất thế giới, khu liên hợp được xây dựng theo bốn giai đoạn, với 20 triệu TEU giai đoạn đầu tiên được thiết lập để giao hàng vào năm 2021 với chi phí 2,42 tỷ đô la Singapore (1,76 tỷ đô la Mỹ).

Hợp nhất việc xử lý container tại địa điểm sẽ cải thiện hiệu quả và thời gian quay vòng tàu, cho phép cảng xử lý 65 triệu TEU hàng năm, so với 45 triệu tại bốn bến cảng hiện có.

Cơ quan Hàng hải và Cảng Singapore (MPA) cho biết bến cảng mới sẽ mang lại hiệu quả kinh tế lớn hơn, tối ưu hóa việc triển khai các nguồn lực cho các dịch vụ cảng và hàng hải bằng cách tự động hóa cả hoạt động của bến và bến, và giảm nhu cầu liên kết vận chuyển mạch máu.

Do chính quyền địa phương kiểm soát việc tăng giá bất hợp lý và cảng Singapore sẽ phải duy trì mức giá phù hợp để duy trì năng lực cạnh tranh ở Đông Nam Á, nên các chủ hàng có thể yên tâm về một chính sách giá ổn định đối với hoạt động vận chuyển hàng hóa bắt đầu tại Tuas.

2.1.2. Vận tải hàng không:

Tập đoàn sân bay Changi (CAG), cùng với Cơ quan hàng không dân dụng Singapore, Enterprise Singapore và Lực lượng lao động Singapore, sẽ hỗ

9

trợ cộng đồng vận chuyển hàng không - với Dnata Singapore và Singapore Airlines là thành viên tiên phong - theo đuổi chứng nhận của Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (IATA ) Trung tâm xuất sắc cho các trình xác nhận độc lập cho dịch vụ logistics dễ hỏng (CEIV Fresh). Bốn bên sẽ đồng chi phí chứng nhận, với mục đích tăng cường khả năng của Changi, trong việc xử lý hàng hóa dễ hỏng. SAAA @ Singapore là đơn vị quản lý chương trình cho quy trình chứng nhận CEIV Fresh.

Đây là đơn vị đầu tiên ở Đông Nam Á đạt chứng nhận CEIV Fresh. SATS cũng sẽ theo đuổi chứng nhận CEIV Fresh cho mạng lưới của họ, để hoàn thành vào tháng 4 năm 2020. Việc tăng khả năng xử lý hàng dễ hỏng của cộng đồng sẽ giúp người dùng tin tưởng hơn khi sử dụng Sân bay Changi làm trung tâm cho các chuyến hàng nhạy cảm với thời gian và nhiệt độ.

Hàng hóa dễ hỏng chiếm khoảng 13% (tính theo thể tích) trong tổng xuất khẩu và nhập khẩu hàng không của Changi, và là một trong những động lực chính của hàng hóa Changiới trong suốt thời gian qua. Các thị trường hàng hóa hàng đầu cho hàng dễ hỏng đến và đi từ Changi là Úc, Na Uy và Ấn Độ.

Đồng thời, chín thành viên tiên phong được chứng nhận IATA CEIV Pharma của sáng kiến Pharma @ Changi, ra mắt vào tháng 10 năm 2017, cũng đã gia hạn cam kết trong hai năm tới để cùng theo đuổi các tiêu chuẩn tốt nhất trong xử lý dược phẩm, và để thúc đẩy sân bay Changi là một trung tâm vận chuyển hàng hóa dược phẩm đáng tin cậy và đáng tin cậy trong khu vực. Cộng đồng gần đây đã chào đón Kuehne + Nagel Singapore là thành viên mới nhất của Pharma @ Changi.

Việc theo đuổi chứng nhận CEIV Fresh, cùng với cam kết đổi mới đối với sáng kiến Pharma @ Changi, là một minh chứng mạnh mẽ cho cộng đồng hàng hóa hàng không Singapore cam kết trở thành trung tâm chuỗi lạnh được ưa thích trong khu vực, thông qua việc cải thiện khả năng xử lý hàng hóa liên tục.

2.2. Kho bãi, giao nhận, logistics trong thương mại điện tử:

10

Nhà cung cấp dịch vụ logistics (3PL) DHL Supply Chain gần đây đã triển khai kho thông minh đầu tiên tại châu Á Thái Bình Dương sử dụng công nghệ kỹ thuật số tại kho Tetra Pak, tại Singapore. Kỹ thuật số là một khái niệm quan trọng trong Internet vạn vật (IIoT) liên quan đến việc sử dụng các mô hình kỹ thuật số để hiểu rõ hơn và quản lý tài sản vật chất của bên thứ ba.

Kết hợp IoT và phân tích dữ liệu

Devraj Kumar, giám đốc logistics tích hợp cho Nam Á, Đông Á & Châu Đại Dương tại Tetra Pak cho biết: "Đổi mới luôn là trung tâm của những gì chúng tôi làm tại Tetra Pak. Quan trọng là chúng tôi có các giải pháp lưu trữ và chuỗi cung ứng bổ sung có thể đáp ứng nhu cầu cao của khách hàng”.

Kết hợp công nghệ Internet of Things (IoT) với phân tích dữ liệu, DHL Supply Chain đã tạo ra một giải pháp kho thông minh cho Tetra Pak bằng cách kết nối kho vật lý của nó với trình điều khiển ảo duy nhất theo dõi và mô phỏng cả trạng thái vật lý và sự thay đổi/di chuyển của tài sản kho trong thực tế thời gian.

Với giải pháp kỹ thuật số này, Tetra Pak có thể duy trì sự phối hợp 24/7 các hoạt động của mình để giải quyết các vấn đề khi chúng xảy ra, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến an toàn và năng suất.

Hơn nữa, giám sát kho có thể sử dụng dữ liệu vận hành theo thời gian thực để đưa ra quyết định sáng suốt nhằm giảm tắc nghẽn, cải thiện kế hoạch tài nguyên và phân bổ khối lượng công việc. Sử dụng IoT và cảm biến tiệm cận trên Thiết bị xử lý vật liệu (MHE), nhận thức về không gian được nâng cao, do đó giảm rủi ro va chạm tiềm ẩn. Các khu vực được kiểm soát với quyền truy cập hạn chế cũng được theo dõi với các cảnh báo quản lý.

Kho thông minh bao gồm một tháp điều khiển DHL giám sát lưu lượng hàng hóa trong và ngoài nước để duy trì hiệu quả thời gian. Nó đảm bảo hàng hóa được lên kệ chính xác trong vòng 30 phút kể từ khi nhận và hàng hóa được giao sẵn sàng giao hàng trong vòng 95 phút.

Hơn nữa, DHL Supply Chain đã triển khai một giải pháp quản lý lưu trữ container nhằm giảm thiểu nhu cầu cho nhân viên xử lý các container nặng. Tất

11

cả nhân viên cũng được đào tạo để làm việc trong các biện pháp an toàn mới được giới thiệu. Điều này làm giảm rủi ro hoạt động và cải thiện an toàn.

3. Thị trường logistics Malaysia:3.1. Tình hình chung

Báo cáo ngân sách liên bang của Malaysia vừa công bố nước này sẽ chi 21,6 tỷ đô la Mỹ cho cơ sở hạ tầng kỹ thuật số trong năm năm tới để tăng cường và mở rộng vùng phủ sóng internet băng thông rộng và tăng tốc độ internet với giá "phải chăng" cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. Chính phủ sẽ tài trợ ít nhất một nửa số tiền đầu tư cần thiết.

Ngoài ra, Chính phủ sẽ cung cấp 210 triệu RM để đẩy nhanh việc triển khai cơ sở hạ tầng kỹ thuật số mới trong các tòa nhà công cộng đặc biệt là các trường học và khu công nghiệp.

Một số khoản chi cho cơ sở hạ tầng logistics của quốc gia được dự toán như sau:

1,1 tỷ đô la sẽ được phân bổ vào năm 2020 để hỗ trợ các dự án cho các hoạt động phát triển hành lang bao gồm:

50 triệu RM để phát triển Khu công nghiệp Chuping Valley ở Perlis

69,5 triệu RM cho các dự án liên quan đến cảng Kuantan 42 triệu đô la cho việc xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tập

trung Sungai Segget ở Johor 55 triệu đô la cho cơ sở hạ tầng trong Khu công nghiệp Samalaju

ở Sarawak của RECODA 20 triệu đô la cho Khu công nghiệp nông nghiệp Sabah Chính phủ sẽ đầu tư 450 triệu RM để mua 500 xe buýt điện Chính phủ sẽ đầu tư 85 triệu đô la vào cơ sở hạ tầng để giảm bớt

tắc nghẽn tại Johor Causeway.3.2. Vận tải, cảng biển

3.2.1. Vận tải

12

Hiện tại, bối cảnh thị trường vận tải hàng hóa và logistics của Malaysia bị phân mảnh với số lượng lớn các nhà cung cấp dịch vụ. Ví dụ, ngành công nghiệp vận tải đường bộ của nước này được tạo thành từ các tài xế xe tải và doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động phân tán, nhỏ lẻ, chiếm hơn 70% thị trường.

Tuy nhiên, ngành này dự báo sẽ có tính tập trung hơn trongg tương lai. Để có được thị phần đáng kể và phục vụ nhu cầu gia tăng, các công ty đang áp dụng xu hướng sáp nhập và mua lại. Đặc biệt, sự gia tăng của thương mại điện tử đang dẫn đến sự hợp nhất theo chiều dọc và ngang giữa những doanh nghiệp logistics và thương mại điện tử, để đạt được quy mô và mạng lưới.

Trong một nền kinh tế đang phát triển, giao thông sẽ tiếp tục đóng một vai trò lớn trong việc cải thiện các cơ hội kinh tế, cung cấp khả năng tiếp cận lớn hơn và mang lại sự phát triển xã hội lớn hơn cho Malaysia. Chính sách giao thông quốc gia (NTP) 2019-2030 là một trong những trụ cột chính để tăng cường cơ sở hạ tầng giao thông quốc gia và cung cấp một hệ thống giao thông bền vững khi Chính phủ Malaysia nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Malaysia.

NTP 2019-2030 định hướng chiến lược cho sự phát triển trong tương lai của ngành vận tải bền vững ở Malaysia, cung cấp cho Rakyat một hệ thống giao thông công cộng kết nối hơn.

Cùng với NTP 2019-2030, nhiều sáng kiến mà Ủy ban Hàng không Malaysia (MAVCOM) đã thực hiện kể từ khi thành lập phù hợp với các lực đẩy chính sách của NTP 2019-2030.

3.2.2. Cảng biển:

Malaysia đang đàm phán với các nước để chuyển trả hàng phế thải từ các nước đó cập cảng vào Malaysia. Các quan chức cho biết sẽ dọn hàng trăm container phế liệu bị mắc kẹt tại các cảng trên cả nước trong nhiều tháng.

Năm ngoái, Malaysia đã trở thành điểm đến chính của thế giới đối với rác thải nhựa sau khi Trung Quốc cấm nhập khẩu phế liệu. Nước này sẽ tăng

13

cường kiểm tra và ngăn chặn nhiều container chứa phế liệu không có giấy phép cần thiết.

Phee Boon Poh, ủy viên hội đồng quản trị nhà nước phụ trách môi trường cho biết, hơn 300 container chứa chất thải nhựa từ Nhật Bản, Hồng Kông, Châu Âu, Canada và Hoa Kỳ đang bị giữ tại cảng ở Penang, một trong những cảng bận rộn nhất ở nước này. .

Một số quốc gia đã đồng ý về nguyên tắc để lấy lại 200 container và các phương thức đang được thực hiện. Hơn 100 container cũng đang được tổ chức xử lý tại cảng Kuching và một số đang trong quá trình được đưa trở lại nước xuất khẩu.

Malaysia đã tuyên bố từ đầu năm nay sẽ gửi trả chất thải nhựa trở lại nước xuất khẩu và yêu cầu các nước phải trả chi phí vận chuyển.

3.3. Kho bãi, giao nhận và các hoạt động logistics khác

Sự ra mắt của Khu thương mại tự do kỹ thuật số tại Malaysia sẽ giúp thúc đẩy Lộ trình chiến lược thương mại điện tử quốc gia của Malaysia (2016), nhằm tăng gấp đôi tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử của quốc gia và tăng mức đóng góp GDP lên 211 tỷ MYR (khoảng 47,7 tỷ USD) mỗi năm đến năm 2020, tạo điều kiện cho thương mại xuyên biên giới liền mạch và cho phép các doanh nghiệp địa phương xuất khẩu hàng hóa của họ với ưu tiên cho thương mại điện tử. DFTZ sẽ cung cấp các khu vực vật lý và ảo để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ tận dụng sự hội tụ của sự tăng trưởng theo cấp số nhân của nền kinh tế internet và các hoạt động Thương mại điện tử xuyên biên giới.

Các thị trường thực phẩm Halal dự kiến sẽ phát triển trong những năm tới và chuỗi lạnh đang gia tăng quan trọng để phục vụ phân khúc thị trường này trên toàn thế giới. Chuỗi lạnh là chuỗi cung ứng được kiểm soát nhiệt độ không bị gián đoạn từ sản xuất, lưu trữ và phân phối lạnh được ổn định về nhiệt độ. Để phục vụ chuỗi cung ứng này ở một nước nhiệt đới như Malaysia, việc đảm bảo chất lượng của thiết bị và các hoạt động logistics liên quan đặc biệt quan trọng. Các công ty cung cấp dịch vụ này phải cam kết duy trì phạm vi nhiệt độ

14

thấp mong muốn được sử dụng để bảo quản, kéo dài, đảm bảo thời hạn sử dụng của sản phẩm, chẳng hạn như nông sản tươi, hải sản, thực phẩm đông lạnh, hóa chất và dược phẩm.

Gần đây, nhu cầu về thực phẩm tươi sống, bao gồm sầu riêng Musang King của Malaysia đang tăng lên và đòi hỏi phải đổi mới để vượt qua các hạn chế về năng lực và cơ sở hạ tầng, và giảm thiểu rủi ro gián đoạn để đảm bảo giao hàng nhanh chóng.

Do đó, nhiều công ty trong đó có Sabah, công ty cung cấp thực phẩm nổi tiếng của Malaysia, đang lên kế hoạch phát triển, khai thác và xây dựng hệ thống kinh doanh chuỗi lạnh của mình để trở thành trung tâm chuỗi lạnh Malaysia.

Trước đề nghị của các nhà cung cấp dịch vụ logistics chuỗi lạnh trong khu vực, Chính phủ Malaysia đang cân nhắc thành lập một đội đặc nhiệm để phát triển một trung tâm logistics chuỗi lạnh ở Kota Kinabalu, với các trung tâm phụ ở Labuan, Kudat, Sandakan, Lahad Datu và Tawau thu thập hải sản từ các đảo Sulu, Mindanao, Indonesia, đồng thời thúc đẩy nuôi trồng thủy sản biển ở Sabah và khu vực để có nguồn cung cấp hải sản tươi sống ổn định hơn và ngăn chặn đánh bắt quá mức trong khu vực sẽ gây hậu quả nghiêm trọng về môi trường.

4. Thị trường logistics Thái Lan:4.1. Tình hình chung

Giao thông đô thị đang thay đổi nhanh chóng tại Thái Lan, nhờ đổi mới công nghệ đã định hình cuộc sống từ việc lên kế hoạch cho một chuyến đi đến trả vé, phí giao thông đều có thể được thực hiện thông qua điện thoại thông minh.

Khái niệm mới về giao thông đô thị này hiện đang hình thành ở Bangkok và dự kiến sẽ được triển khai tới các thành phố khác như Khon Kaen, Chiang Mai và Phuket, nơi "thành phố thông minh" hiện đang được phát triển.

Sự thay đổi này đã được thực hiện nhờ sự xuất hiện của công nghệ Dữ liệu lớn, dẫn đến sự phát triển của Hệ thống giao thông thông minh (ITS), trong

15

đó trí tuệ nhân tạo được sử dụng để phân tích dữ liệu khai thác từ người đi làm để dự báo xu hướng và thậm chí dự đoán lưu lượng.

Theo ITS, thông tin về tắc nghẽn và chậm trễ giao thông được thu thập trong thời gian thực và được phân tích bằng thuật toán tự động, cung cấp thông tin hữu ích được sử dụng để quản lý lưu lượng đến từng chi tiết nhỏ nhất, như khi đèn giao thông sẽ chuyển sang màu xanh lá cây trong giờ cao điểm tại nút giao thông chính của thành phố.

Công nghệ phân tích dữ liệu giao thông cũng sẽ giúp cải thiện thời gian biểu dịch vụ giao thông công cộng. Thông tin sẽ được chuyển đến các biển báo giao thông thông minh, sẽ hiển thị các cập nhật theo thời gian thực để hành khách có thể biết khi nào xe buýt hoặc tàu tiếp theo sẽ đến chỉ bằng cách nhìn vào bảng hiệu.

Bangkok đang lên kế hoạch lắp đặt hơn 280 bảng hiệu thông minh trên toàn thành phố. Là một phần của sự phát triển ý tưởng thành phố thông minh, chính phủ sẽ lắp đặt các cảm biến và camera truyền hình mạch kín để thu thập và phân tích dữ liệu trước khi gửi tới điện thoại thông minh hoặc chia sẻ giữa các phương tiện được kết nối. Trong tương lai, các phương tiện tự lái sẽ được kết nối với hệ thống thu thập, phân tích và truyền tải dữ liệu vận chuyển này.

Mỗi chiếc xe được kết nối sẽ được cung cấp thông tin hữu ích cho cả việc đảm bảo an toàn trên đường và điều hướng. Tất cả các phương tiện cũng sẽ được trang bị hệ thống cảnh báo tai nạn để ứng phó khẩn cấp kịp thời.

Công nghệ Dữ liệu lớn cũng sẽ khuyến khích tạo ra các doanh nghiệp kinh tế chia sẻ mới như Ofo Bike, Ubike, Line Man, Panda Delivery, Uber, Grab Taxi.

Một bước ngoặt khác trong sự phát triển của công nghệ giao thông sẽ là việc áp dụng thêm các ứng dụng điện thoại thông minh, vốn đã đóng một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của mọi người.

Người dùng có thể gọi taxi qua một ứng dụng và trả tiền vé thông qua hệ thống thanh toán điện thoại thông minh dựa trên Mã QR.

16

Các ứng dụng để kiểm tra các tuyến đường và bảng thời gian của hệ thống đường sắt điện và những chiếc xe buýt công cộng cũng có sẵn.

Trong tương lai gần, một ứng dụng sẽ được đưa vào hệ thống của cảnh sát giao thông để xử phạt vi phạm giao thông, có thể ngay lập tức trừ điểm giao thông khỏi giấy phép của người vi phạm.

Cũng dự kiến ra mắt vào tháng tới là một ứng dụng mới cho phép sử dụng tiền kỹ thuật số và điểm thưởng để thanh toán hàng hóa và dịch vụ tại các nhà hàng và cửa hàng tại các sân bay nội địa thuộc thẩm quyền của Sân bay Thái Lan (AoT).

Ứng dụng này cũng sẽ hoạt động tại các sân bay trực thuộc tại các điểm đến như Trung Quốc, Việt Nam, Myanmar, Hàn Quốc, UAE, Bỉ, Nhật Bản và Đức.

Điểm thu thập và lưu trữ cũng có thể được đổi và giao dịch để được giảm giá cho các dịch vụ tại sân bay như thuê xe, đi taxi và đặt phòng khách sạn.

Một ứng dụng công nghệ giao thông quan trọng khác đã được sử dụng là ứng dụng của Cơ quan giao thông đường bộ cho phép người dùng yêu cầu các dịch vụ do bộ cung cấp, chẳng hạn như gia hạn biển số xe.

4.2. Ngành giao nhận phát triển nhanh chóng tại Thái Lan

Hơn hai triệu bưu kiện được giao nhận bởi các kho logistics tại Thái Lan mỗi ngày, do mua sắm trực tuyến phát triển mạnh tại Thái Lan. Dữ liệu của Bộ Thương mại cho thấy có 1.340 công ty giao nhận tại Thái Lan vào năm 2018, tăng từ 1.151 năm 2017 và 830 năm 2016.

Trong số những công ty mới, khoảng 80% là các công ty nước ngoài có những công nghệ tiên tiến mà các công ty địa phương nhỏ hơn khó cạnh tranh được. Flash Express và Best Express cho đến nay đã nổi lên như những ứng cử viên mạnh nhất, cả hai đều được hỗ trợ bởi Alibaba. Flash Express được ra mắt vào năm 2018 sau khi đã huy động được 2,5 tỷ baht (81,6 triệu đô la). Vào

17

tháng 6/2019, công ty đã huy động thêm 2,5 tỷ baht trong vòng gây quỹ thứ hai, trong đó Alibaba đã đầu tư 1 tỷ baht.

Flash Express đã thiết lập mục tiêu tham vọng với việc cung cấp phí giao hàng thấp tới 19 baht (62 cent) mỗi bưu kiện, rẻ hơn nhiều so với mức trung bình của ngành là 60 baht, để chiếm thị phần. Flash Express hy vọng sẽ cung cấp 100.000 bưu kiện mỗi ngày vào cuối năm nay, tăng gấp đôi so với 50.000 hiện tại.

Flash Express đã thiết lập 1.100 điểm giao hàng trên toàn quốc nhưng hy vọng sẽ tăng gần gấp đôi số lượng lên 2.000 vào cuối năm nay. Với 2.000 điểm giao hàng, startup hai năm tuổi này sẽ có một mạng lưới giao hàng khoảng một phần tư của Bưu điện Thái Lan đã tồn tại được 136 năm.

Một lĩnh vực khác mà Flash Express đang đầu tư là công nghệ. Flash Express tuyên bố rằng có thể xử lý tới 100.000 bưu kiện trong một phút bằng các hệ thống phân loại hoàn toàn tự động tại kho chính của nó. Trọng lượng và đích của mỗi bưu kiện được lưu trữ để hệ thống có thể phân tích các mô hình của dòng hàng hóa

Hình 4: Fresh Express tại Thái Lan

18

Lazada có kế hoạch mở rộng hoạt động tại Thái Lan và đang mở một nhà kho mới trong Hành lang kinh tế phía đông của đất nước. Alibaba, công ty sở hữu quyền kiểm soát đối với Lazada, đã tuyên bố tầm quan trọng của Thái Lan về mặt địa lý đối với mạng lưới logistics khu vực. Jing Yin, đồng chủ tịch của Lazada Group, cho biết khách hàng Thái Lan khác với những người khác trong khu vực vì họ thức khuya mua sắm rất muộn và là những người mua sắm trực tuyến rất nhiều. Khoảng 29% giao dịch mua từ Lazada theo khối lượng đặt hàng là thời trang và phụ kiện, 28% cho hàng tiêu dùng nhanh và 17% cho hàng điện tử.

5. Thị trường logistics của một số nước khác trong khu vực 5.1. Philippines

Một nền tảng vận tải trực tuyến đã ra mắt để phục vụ thị trường thương mại điện tử Philippines, với trị giá 10 tỷ đô la vào năm 2025.

Nền tảng iShipmore, được ra mắt bởi đối tác người Philippines của Tập đoàn U-Freight (UFL), sẽ hỗ trợ các cá nhân muốn vận chuyển các mặt hàng mua trực tuyến cho người nhận hàng có trụ sở tại Philippines.

Phát ngôn viên của U-Freight cho biết: Một lý do chính đằng sau sự ra mắt của nền tảng mới là để khắc phục tình trạng các thương nhân liên quan không cung cấp dịch vụ giao hàng đến nước này trong khi người mua hàng trực tuyến để vận chuyển đến Philippines đang gia tăng.

Các giao dịch mua được gửi đến địa chỉ ở Hoa Kỳ và Hồng Kông sau đó được U-Freight hợp nhất để giao hàng thông qua một trong các dịch vụ hợp nhất vận tải hàng không thông thường mà hãng khai thác từ Hoa Kỳ và Hồng Kông đến Philippines.

Các lô hàng từ Hoa Kỳ có giá 5,90 USD mỗi lb với việc giao hàng từ năm đến bảy ngày làm việc kể từ khi đến trung tâm hợp nhất Hoa Kỳ.

19

Các lô hàng từ trung tâm hợp nhất Hồng Kông được tính ở mức 60 đô la Hồng Kông mỗi kg với việc giao hàng từ ba đến năm ngày làm việc kể từ ngày đến Hồng Kông.

Nền tảng iShipmore được củng cố bởi phần mềm quản lý chuỗi cung ứng độc quyền do Tập đoàn U-Freight phát triển cho các hoạt động logistics chung, cung cấp khả năng theo dõi và theo dõi đầy đủ cho người dùng đã đăng ký, cũng như một phương tiện thanh toán trực tuyến.

Trong vài năm qua, U-Freight là công ty tiên phong trong việc phát triển dịch vụ logistics cho cả thị trường thương mại điện tử B2B và B2C, và đã thiết lập quan hệ đối tác tốt với một số lô hàng trực tuyến các nền tảng bao gồm EasyShip và được thực hiện bởi Amazon.

5.2. Campuchia

Là một phần trong kế hoạch cung cấp kết nối internet trên toàn quốc vào đầu năm 2020, các nhà khai thác di động Campuchia đã mở rộng vùng phủ sóng đến các vùng nông thôn, mang lại kết quả đáng khích lệ là sự gia tăng đáng kể số lượng người dùng internet và số lượng kết nối di động.

Tuy nhiên, Campuchia vẫn phải đối mặt với những thách thức do thiếu cơ sở hạ tầng cần thiết để phát triển hệ sinh thái thương mại điện tử non trẻ.

Đến nay, quốc gia 16,49 triệu dân này là thành viên ASEAN duy nhất không có luật thương mại điện tử của riêng mình, mặc dù đã phê chuẩn Hiệp định ASEAN về thương mại điện tử vào cuối năm 2018 để điều chỉnh thương mại điện tử xuyên biên giới trong khu vực.

Tại Campuchia, dự thảo luật về thương mại điện tử và bảo vệ người tiêu dùng chỉ mới được phê duyệt gần đây tại một cuộc họp nội các được tổ chức vào tháng 7 năm nay, hiện đang chờ Quốc hội, Thượng viện và cuối cùng là nhà vua xem xét.

Phát ngôn viên của chính phủ Phay Siphan cho biết, đây sẽ là công cụ pháp lý chính được sử dụng để thúc đẩy các doanh nghiệp thương mại điện tử ở

20

Campuchia và giữa Campuchia và các quốc gia khác, qua đó tăng niềm tin cho cả nhà đầu tư và người tiêu dùng.

Bên cạnh cơ sở hạ tầng hợp pháp, cơ sở hạ tầng logistics ở Campuchia cũng rất thiếu.

Trong bảng xếp hạng chỉ số Hiệu suất Logistics của Ngân hàng Thế giới về hiệu suất logistics thương mại, Campuchia xếp thứ 98, kém xa các thị trường thương mại điện tử phát triển hơn bao gồm Indonesia (46), Thái Lan (32) hoặc Singapore (7).

Campuchia còn thiếu nguồn nhân lực sẵn có và kỹ năng về logistics trong thương mại điện tử, điều này cản trở sự tăng trưởng của ngành trong thời gian dài.

Khu vực tư nhân có nhiều tiềm năng để phát triển lĩnh vực này, nhưng nhà nước cần có nguồn lực phù hợp để hỗ trợ các doanh nhân địa phương khai thác thị trường thương mại điện tử khu vực và toàn cầu.Chẳng hạn, DHL Express Campuchia hợp tác với cổng thanh toán ASEAN iPay88 để tổ chức các hội thảo thương mại điện tử chia sẻ những lời khuyên thiết thực về cách các doanh nghiệp vừa và nhỏ thương mại điện tử có thể mở rộng ra thị trường quốc tế. Các hội thảo quy mô nhỏ hơn cũng được tổ chức để cung cấp các mô-đun đào tạo về các chủ đề như quy định tùy chỉnh đích và tiếp thị kỹ thuật số.

21