HORMON ETKİ EKANİZMALARI

Doç. Dr. Pınar TUNCEL

Hormon sınıflandırması

Kimyasal yapılarına göre

Çözünürlük özelliklerine göre

Reseptörün yerleşimine göre Aracılık eden sinyale göre

Reseptörün yerleşimine göre

İntrasellüler reseptöre bağlanan hor Hücre yüzeyinde reseptöre bağlanan

hor2. mesajcısı, cAMP olanlar cGMP olanlar Ca-fosfatidilinozitol Kinaz veya fosfataz kaskadı olanlar

İntrasellüler reseptöre bağlanan hor

Steroid hormonlar Androjenler Östrojenler Progestinler Glukokortikoidler Mineralokortikoidler Vit D3

Tiroid hormonları

İntrasellüler reseptöre bağlanan horGenel Özellikler

Lipofilik Kolesterolden sentezlenir (Tiroid hor) Transport prot ile taşınırlar Ligand-reseptör kompleksi hücre içi

mesajcı olarak kabul edilir

Hücre yüzey reseptörüne bağlanan hor

Genel Özellikler

Hidrofilik Genellikle taşıcı proteinleri yok Hücre içi etkilerini 2.mesajcılar ile

gösterirler

Hücre yüzey reseptörüne bağlanan hor 2. Mesajcısı cAMP olanlar

2-adrenerjik katekolaminler

-adrenerjik katekolaminler

Glukagon Anjiotensin II ADH Kalsitonin

FSH LH MSH ACTH TSH PTH

Hücre yüzey reseptörüne bağlanan hor 2. Mesajcısı cGMP olanlar

Atriyal natriüretik faktör NO

Hücre yüzey reseptörüne bağlanan hor 2.mesajcısı Ca++\fosfatidilinozitol

olanlar

Ach 1-adrenerjik

katekolaminler ADH Kolesistokinin Gastrin

GnRH Oksitosin PDGF TRH

Hücre yüzey reseptörüne bağlanan hor

2.mesajcı kinaz\fosfataz kaskadı olanlar

EGF EPO GH İnsülin İGF-I, II PDGF PRL

Hücre yüzey reseptörleri

G-protein eşleşmiş reseptörler Reseptör protein-tirozin kinazlar Nonreseptör protein-tirozin kinazlar Protein-tirozin fosfatazlar Protein serin/treonin kinazlar Guanilat siklazlar

G-protein eşleşmiş reseptörler

G-protein eşleşmiş reseptörler

Reseptör protein-tirozin kinazlar

Reseptör protein-tirozin kinazlar

EGF NGF PDGF İnsülin

Nonreseptör protein-tirozin kinazlar

Sitokinler EPO GH

Protein-tirozin fosfatazlar CD45

Protein serin/treonin kinazlar TGF-

Guanilat siklazlar ANP

Protein serin/treonin kinazlarGuanilat siklazlar

Guanilat siklazlar

2. mesajcılar

cAMP cGMP Fosfolipidler ve Ca++

Ras, Raf, MAP Kinaz Yolu JAK/Stat Yolu

cAMP

cAMP aracılı protein

fosforilasyonu

Protein Kinaz Aaktivasyonu

cAMP aracılı glikojen metab düzenlenmesi

cAMP aracılı gen transkripsiyonu

Fosfolipidler ve Ca++

Fosfatidilinozitol 4,5-bisfosfat hidrolizi(IP3)

Ca++ ve Kalmodulin

Ras, Raf, MAP Kinaz Yolu

Hidrofobik hormonların etki mekanizması

Steroid Hormon Reseptörü

Steroid Hormon Reseptörü