hoorzitting benelux parlement okt 2015
TRANSCRIPT
1
Benelux parlementHoorzitting
Bestrijding van antibioticaresistentie bij mens en dier
Positie van de Belgische dierenartsen 16 oktober 2015
Prof. dr. Sarne De Vliegher Faculteit Diergeneeskunde - Universiteit Gent
Voorzitter Nederlandstalige Gewestelijke RaadOndervoorzitter Hoge Raad
Orde der Dierenartsen
2
Inhoud
Antimicrobiële middelenDiergeneeskundeWettelijke context diergeneesmiddelenVaststellingenActies dierenartsenSuggesties
3
Antimicrobiële middelen (1)
Essentiële producten voor dier- en volksgezondheidVerworven antimicrobiële resistentie– Therapiefalen bij dieren– Mogelijke implicaties voor de volksgezondheid
Gebruik in de diergeneeskunde ~ diersoort Varkens, kalveren, pluimvee
Rundvee Paard
Gezelschapsdieren
Heel veel variatie in gebruik tussen bedrijven
4
Antimicrobiële middelen (2)VariatieGebruik antimicrobiële middelen
5
Antimicrobiële middelen (3)VariatieGebruik antimicrobiële middelen
6
Antimicrobiële middelen (4)VariatieVóórkomen ziekte (klinische mastitis)
Preventie
7
Antimicrobiële middelen (5)
2011-2014: - 11,8% 2013-2014: + 1,1%
8
Diergeneeskunde (1)
Universitaire opleiding– Bachelor (3 jaar)• Vlaanderen: Antwerpen en Gent• Wallonië: 5 Faculteiten
– Master (3 jaar)• Vlaanderen: Gent• Wallonië: Luik
Aanvullend– Verplichte bijscholing– Europese specialisten– Vakdierenartsen ~ Europa
9
Diergeneeskunde (2)
Vlaanderen: 3500 praktijkdierenartsen (veel!)– Verdeling (benaderend)• 25-tal: pluimvee• 100-tal: varkens• 100-en: rundvee (melk- en vleesvee)• Gemengd• Grootste deel: gezelschapsdieren en paard
– Aanvullend• Groepspraktijken: minderheid maar groeiend• Vele dierenartsen ook werkzaam als Dierenarts Met Opdracht voor
FAVV• Sommigen in opdracht van veevoederfirma’s
Plethora
10
Diergeneeskunde (3)
Wallonië: 2500 praktijkdierenartsen (veel!)– Verdeling (benaderend)• 25%: rundvee (vleesvee>melkvee)• Gemengd: 15%• Grootste deel: gezelschapsdieren (en paard)
– Aanvullend• Groepspraktijken: minderheid maar groeiend• Varkens en pluimveebedrijven: beperkt en meestal
begeleid door Vlaamse dierenartsen
Plethora
11
Diergeneeskunde (4)
Taken en verantwoordelijkheden dierenartsen1. Diergezondheid: gereglementeerde en niet-
gereglementeerde dierziekten (ook zoönoses)2. Dierenwelzijn
• O.a. tijdens slachten, maar ook dagdagelijkse praktijk (deontologische plicht)
3. Voedselveiligheid• O.a. ante en post mortem keuring, ketenbewaking
4. Volksgezondheid• O.a. waakzaamheid zoönoses en antimicrobiële resistentie
12
Diergeneeskunde (4)
Verdienmodel praktijkdierenarts– Inkomsten uit verleende diensten aan
particulieren/professionele veehouders aangevuld met inkomsten uit verschaffen diergeneesmiddelen (nutsdieren>>gezelschapsdieren) en andere producten zoals diervoeders
– Taken diergezondheidsbewaking overheid – Taken als DMO voor het FAVV in zelfstandigen-statuut én met
grote verantwoordelijkheden– Verantwoordelijkheden dierenwelzijn
Plethora
13
Vertegenwoordiging dierenartsen (1)
3 syndicaten - belangenverdediging
Meerdere wetenschappelijke verenigingen en opleidingsverstrekkers - bijscholing
Vele diergeneeskundige kringen - bijscholing en sociale activiteiten
14
Orde der Dierenartsen (Wet 1950) - geloofwaardigheid ganse beroepsgroep– Hoge Raad voorgezeten door magistraat• 12 dierenartsen (10 provincies & 2 Faculteiten) + 2
assessoren• Opstellen Code der Plichtenleer (deontologische regels)
en advies aan Overheid
Vertegenwoordiging dierenartsen (2)
15
Orde der Dierenartsen (Wet 1950) - geloofwaardigheid ganse beroepsgroep– Nederlandstalige en Franstalige Gewestelijke raden• 9 dierenartsen per raad• Toezicht op toepassing Code der Plichtenleer door
leden (3500 en 2500) (tuchtbevoegdheid)• Beroep bij Gemengde Raden van Beroep
Vertegenwoordiging dierenartsen (3)
16
Wettelijke context (1)
Wet 1991: uitoefening diergeneeskunde– Dierenarts
• heeft diploma,• is lid van de Orde,• is erkend door overheid voor specifieke handelingen, • is onafhankelijk,• stelt diergeneeskundige handelingen,• kan diergeneesmiddelen toedienen,• kan diergeneesmiddelen (ook antibiotica) voorschrijven of
verschaffen vanuit eigen depot voor 5 dagen (=nabehandeling), tenzij in kader van overeenkomst bedrijfsbegeleiding, dan voor 2 maanden maar steeds na het stellen (initiële) diagnose en voor dieren onder zijn/haar behandeling
Diergeneeskunde handelingen
Diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding
Diergeneesmiddelen
17
Wettelijke context (2)
Wet 1991: uitoefening diergeneeskunde– Veehouder
• kan bepaalde diergeneeskundige handelingen overnemen van de dierenarts in kader van overeenkomst bedrijfsbegeleiding
• kan diergeneesmiddelen (ook antibiotica) toedienen, vanuit eigen voorraad voor 5 dagen (=nabehandeling), tenzij in kader van overeenkomst bedrijfsbegeleiding, dan voor 2 maanden
Diergeneeskunde handelingen
Diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding
Diergeneesmiddelen
18
Wettelijke context (3)
KB 2000: diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding– “geheel van activiteiten van informatie, raadgevingen,
toezicht, beoordeling, preventie en behandeling met het doel een optimale en wetenschappelijk verantwoorde gezondheidstoestand van een groep dieren te bekomen”
– Regelt de “één-op-één relatie” tussen veehouder en bedrijfsbegeleidende dierenarts
– Cave• Vooral transparanter maken diergeneesmiddelentrafiek• Lege doos wat bedrijfsbegeleiding betreft• Basis delegeren handelingen
19
Wettelijke context (4)
KB 2006: gemedicineerde voeders– “De levering van gemedicineerde voeders mag slechts
geschieden op voorlegging van een voorschrift door een dierenarts opgesteld voor de dieren die hij zelf behandelt”
– Cave• Valt buiten de “één-op-één relatie” tussen veehouder
en bedrijfsbegeleidende dierenarts• Enkel “time-stamping” op elektronisch voorschrift
gemedicineerde diervoeders
20
Wettelijke context (5)
Tot op vandaag geen enkele wettelijke bepaling specifiek rond goed gebruik antimicrobiële middelen in de diergeneeskunde/veehouderij
21
Vaststellingen
Houden van nutsdieren– = economisch gebeuren …– … doch met meer en meer maatschappelijke dimensies:
dierenwelzijn, volksgezondheid, voedselveiligheid– Vaak alleen mogelijk door hoog gebruik antimicrobiële
middelen
Relatie dierenarts en veehouder: – B2B … – … doch dierenarts moet ook waken over dierenwelzijn,
volksgezondheid, voedselveiligheid (spreidstand)– Vaak te veel focus op diergeneesmiddelen
22
Vaststellingen
Individuele dierenartsen (nadruk op nutsdieren)– Zijn goed opgeleid, – Kennen de discussies, – Zijn zich bewust van hun rol en verantwoordelijkheden,– Zijn bezig met mindshift maar alleen actie ondernemen is
niet evident in een zeer concurrentiële markt met veeleisende klanten,
– Moeten werken aan groter aandeel inkomen uit begeleiding en advisering maar botsen daarbij op andere erfbetreders (veevoederfirma’s, farmaceutische firma’s, …) die dergelijke diensten (ook) “gratis” aanbieden
Plethora
23
Acties dierenartsen
1. AMCRA– Nederlandstalige sectie van de Hoge Raad van de Orde der
Dierenartsen is medeoprichter en via de NGROD lid van de Raad van Bestuur
– 2020 doelstellingen werden mee opgesteld en onderschreven
– Engagementen in alle werkgroepen en de adviesraad
24
Acties dierenartsen
2. Sensibilisering rond gevaren voor de ontwikkeling van antimicrobiële resistentie door Hoge Raad– Document dat wijst op de gevaren van zelfmedicatie in de
diergeneeskunde en de illegale uitoefening van de diergeneeskunde
25
Acties dierenartsen
3. Publicatie art 33bis door Hoge Raad– Nieuwe versie van de Code der Plichtenleer die
praktijkdierenartsen de deontologische plicht oplegt om weloverwogen om te springen met antimicrobiële middelen, met bijzondere aandacht voor de voor de humane gezondheid kritische producten (fluoroquinolones, derde en vierde generatie cefalosporines)
– Eerste bepaling met dwingend karakter in dossier antibioticumgebruik en –resistentie
26
Acties dierenartsen
4. Schrijven van de Hoge Raad t.a.v. Ministers De Block en Borsus met drie verzoeken
1. Om in uitvoering van artikel 9. §4 en §3 van de Wet op de Uitoefening van de Diergeneeskunde werk te maken van de regels voor goede diergeneeskundige praktijken inzake het voorschrijven en gebruik van antibiotica én de oprichting van de vermelde raad en commissies (ontwerp-KB's tot oprichting reeds vele jaren zo goed als afgewerkt)
27
Acties dierenartsen
4. Schrijven van de Hoge Raad t.a.v. Ministers De Block en Borsus met drie verzoeken
2. Om in uitvoering van artikel 9. § 5 van diezelfde Wet aan tafel te gaan zitten en werk te maken van een meer duurzaam gebruik van antibiotica in de diergeneeskunde
28
Acties dierenartsen
4. Schrijven van de Hoge Raad t.a.v. Ministers De Block en Borsus met drie verzoeken
3. Om het FAVV, het FAGG, en de bevoegde gewestelijke commissies, eens ze geïnstalleerd zijn, opdracht te geven om alle gevallen van misbruik van voorschrift en aflevering van diergeneesmiddelen door dierenartsen voor verder gevolg over te maken aan de bevoegde gewestelijke raad
29
Suggesties (1)
Invulling diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding– Preventie is dé basis voor reductie gebruik antimicrobiële
middelen!– Datacollectie diergezondheid in parallel met datacollectie
antibioticagebruik– Samenwerking veehouder en dierenarts stimuleren– Basis voor ↑ inkomen dierenartsen uit dienstverlening en
↓ inkomen uit verschaffen antibiotica
Gebruik antimicrobiële middelen– Dierenartsen en veehouders (diereigenaars) samen
responsabiliseren
30
Suggesties (2)
Betere controles overheid – Plaatsvervangende bedrijfsbegeleidende dierenarts als vb.
Vaste hoge prijs antibioticaVerbod op kortingen op antimicrobiële middelen doorheen de ganse distributieketen Geen generische kritische antibioticaTime én place-stamping op voorschrift gemedicineerde diervoedersPlethora aanpakken
31
Dank u voor uw aandachtVragen?