histori_2012
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 Histori_2012
1/11
-
7/31/2019 Histori_2012
2/11
6. Kur hyri n fuqi Kushtetuta e par e Republiks s Kosovs?
Ballina e librit t Kushtetuts son.7. Pse Papa i Roms e cilsoi Sknderbeun Mbrojts t Krishterimit?
Vatikani8. Kur vdiq Sknderbeu?
9. Kush sht autori i par i Historis s Sknderbeut?
Ballina e Historis s Sknderbeut.10.Kur dhe ku u shpall pavarsia e Shqipris?
Kushtetuta e Republiks s Kosovs hyri n fuqi me 15
qershor 2008.Ja Preambula e Kushtetuts son:
Ne, Populli i Kosovs, T vendosur pr t ndrtuar nj ardhmri t Kosovs sinj vend i lir, demokratik dhe paqedashs, i cili do t jet atdhe i t gjithqytetarve t vet; T prkushtuar pr krijimin e nj shteti t qytetarve tbarabart, i cili do t garantoj t drejtat e secilit qytetar, lirit qytetare dhebarazin e t gjith qytetarve para ligjit; T zotuar q Kosova t jet shtet imirqenies ekonomike dhe i prosperitetit social; T sigurt q shteti i Kosovsdo t kontribuoj n stabilitetin e rajonit dhe t mbar Evrops, duke krijuarmarrdhnie t fqinjsis dhe t bashkpunimit t mir me t gjitha shtetetfqinje; T bindur q shteti i Kosovs do t jet antar i denj i familjes sshteteve paqedashse n Bot; Me synimin q shteti i Kosovs t prfshihet nproceset integruese Euro-Atlantike; N mnyr solemne, miratojmKushtetutn e Republiks s Kosovs.
Sknderbeu vdiq m 17 janar 1468 n moshn 63 vjeare.Kumtin e vdekjes para popullit e dha hert n mngjesin e 17
janarit Lek Dukagjini. Sknderbeu u varros n Lezh imbuluar me lavdi. Shqipria luftoi edhe dhjet vite kundr
sulltanve pastaj ra n terrin robrues pesqindvjear. Varri iSknderbeut ndodhet n Lezh n kt vend q duket n foto eq vizitohet nga mijra vizitor.
Autori i par i historis s Sknderbeut sht Marin Barleti. Kur raShkodra, Barleti u shprngul n Itali. Atje studioi histori e letrsi latine.Mes viteve 1506 e 1510 botoi n Rom t parn histori pr jetn e luftrate Sknderbeut. Mnjher, vepra e Barletit u prkthye n t gjitha gjuhte Europs. Edhe sot kjo biografi e Barletit prbn burimin m trndsishm historiografik pr jetn e heroit m t njohur kombtar GjergjKastriotit.
Pavarsia e Shqipris u shpall m 28 nntor 1912 n Vlor.Ismail Qemali lexoi Deklaratn e Pavarsis dhe paradeputetve t pranishm dhe gjith bots shpalli Pavarsin eShqipris. Dita e 28 Nntorit sht nj fest mbar kombtaree shqiptarve. Brenda ksaj dite historike prmblidhen kujtimete shkruara e t pashkruara t shqiptarve. Isa Boletini u prit
nga vet Ismail Qemali me at Flamur pr t ciln Isa e gjithKosova kishin derdhur mund e gjak.
Papa i Roms e cilsoi Sknderbeun Mbrojts t
krishterimit pr meritat e tij n luft pr mbrojtjen e
Europs s krishter nga perandoria osmane.
-
7/31/2019 Histori_2012
3/11
11.Kush u zgjodh Kryetar i Par i Qeveris Shqiptare n Vlor?
Ismail Qemali 18441919
12.Cilat vise shqiptare mbeten jasht kufijve t shtetit shqiptar dhe kush i okupoi ato?
13.Kur u mbajt Konferenca e Bujanit dhe cilat vendime u morn aty?
14.Kur u b Shqipria antare fuqiplote e NATO-s?
Emblema e NATO-s.
Ismail Qemali u zgjodh Kryetar shteti, Kryeministr dhe
Ministr i Punve t Jashtme n Qeverin e Par shqiptare.Ismail Qemal Vlora u lind n Vlor n nj familje ifligare m 24
janar t vitit 1844, vdiq n Itali m 24 janar t vitit 1919. Ishteudhheqs i shquar i Lvizjes Kombtare Shqiptare dhe kryetar i pari Shqipris s pavarur. Pasi kreu shkolln fillore n qytetin e lindjesdhe gjimnazin "Zosimea" n Janin, m 1859 u vendos me familje nStamboll. U aktivizua n lvizjen patriotike shqiptare: mori pjes nprpjekjet pr caktimin e nj alfabeti t prbashkt tgjuhs shqipedhe pr formimin e nj shoqrie kulturore shqiptare. Ishte njohs ishum gjuhve t huaja.
Kosovn, viset shqiptare n Mal t Zi dhe Maqedoni i okupuanSerbia dhe Mali i Zi,kurse amria dhe disa vise tjera n jug uokupuan nga Greqia.N hartn prbri shihni territorin etnik t shqiptarve q u coptuagjat historis. M shum se gjysma e territorit ton mbeti jashtkufijve t shtetit shqiptar q u shpall m 1912.
Konferenca e Bujanit u mbajt nga 31 dhjetori 1943 deri m 2 janar 1944.
Aty u vendos q populli shqiptar i Kosovs, pas mbarimit t lufts, do t
vendos vet r bashkimin e Kosovs m Sh i rin.
M 7 prill 2009 Shqipria u b antare e plot e
NATO-s.
Kjo sht nj dit historike pr mbar popullin shqiptarpasi q kjo dat shnon arritjet e Shqipris n ktodekadat e fundit dhe n t vrtet integron prgjithmonpopullin shqiptar ne familjen e madhe euro-amerikane.NATO-ja u themelua m 4 prill 1949, pas Lufts sDyt Botrore, gjat nj ceremonie n Uashington.Atbot ishin 12 shtete fillestaredhjet europiane dhedy nga Amerika Veriore: Belgjika, Kanadaja,Danimarka, Franca, Islanda, Italia, Luksemburgu,Holanda, Norvegjia, Portugalia, Britania dhe Shtetet eBashkuara.
-
7/31/2019 Histori_2012
4/11
Fiset kryesore ilire jan dardant, ardiant, taulantt,epirott, albant, enkelejt etj.DARDANT ishin fisi m imadh ilir dhe shtriheshin n Ballkanin Qendror, kryesisht nKosovn e sotme. ARDIANT:Fillimisht shtriheshin rrethgjirit t Rizonit dhe t lumit Neretva, kryeqendr kishinShkodrn,TAULANTT: Banonin n zonn e Adriatikut, q
nga lumi Vjosa, deri n prapatokn e Dyrrahut,
EPIROTETshtriheshin nga lumi Vjosa deri n gjirin eAmbrakis dhe nga deti Jon deri n malet Pindit.ALBANT: Banonin n prapatokn e qytetit t Dyrrahut.Kryeqendra e tyre ishte Albanopoli (Zgrdheshi i Krujs).Fisi i albanve i dha emrin e vet shqiptarve, ENKELEJT:Banonin n krahinat rreth li enit t Ohrit.
15.Kur u prmbys diktatura komuniste n Shqipri?
N Tiran bie shtatorja e udhheqsit komunist.
16.Cilit President t SHBA-ve Kosova i ngriti shtatore n Prishtin ?
17.Kush jan ilirt?
18.N cilin vit Kosova krijoi marrdhnie diplomatike n nivel ambasade me Suedin?
19.Cilat jan fiset kryesore ilire?
Diktatura komuniste n Shqipri u prmbys n vitin 1992. N kt vitra regjimi diktatorial, u prmbys shtatorja e udhheqsit komunist dhe hyrin fuqi sistemi shum partiak demokratik. Prijse e ndryshimevedemokratike u b rinia studenteske dhe qarqet intelektuale t kohs. Sali
Berisha u zgjodh kryetar i Partis Demokratike dhe u formuan edhe partitjera politike si Partia Republikane, Partia Socialiste etj. Shqipria, kshtuhyri prgjithmon n rrjedhat e demokracis perndimore.
N Prishtin qndron bukur shtatorja e Presidentit t SHBA-
ve Bill Clinton. Sot shqiptart e gzuar, kalojn krenar
pran shtatores s tij, e prshndesin dhe e falnderojn nga
zemra pr ndihmn q u dha ai e Amerika n kohn kur
Kosova bnte jet t vshtir. Clintoni dhe Amerika e ndalendorn vrastare t Serbis n vitin 1999, kthyen n shtpit e
tyre refugjatt shqiptar, ringjalln shpresn e venitur dhe idhuruan paqen e pavarsin Kosovs s shumvuajtur. Autori shtatores sht Izeir Mustafa.
Ilirt jan paraardhsit e shqiptarve. Ilirt jan ndrbanort m t lasht t Gadishullit Ballkanik. Ata janautokton. Kulturn, gjuhn dhe tiparet antropologjike ilirt iformuan n vendin e tyre, n pjesn perndimore t
Gadishullit, aty ku shkrimtart antik i prmendin n veprate tyre.Trevat e shtrirjes s popullsis ilire jan mjaft t gjera;ato prfshijn t gjith pjesn perndimore t Gadishullit tBallkanit, q nga degt e Danubit, lumenjt Sava e Drava, nveri, e deri te Gjiri i Ambrakis (Prevez) n jug, kurse nlindje deri n Vardar.
Kosova emroi ambasadorin e par n Suedi n vitin 2009.Suedia njohu pavarsin e Kosov m 4 mars 2008. Zyradiplomatike e saj n Prishtin u ngrit n nivel ambasademenjher pas njohjes nga Suedia.Ambasador i par i Kosovs n Suedi emrohet Lulzim Peci.
-
7/31/2019 Histori_2012
5/11
20.Cila ishte gjuha e ilirve?
21.Cilat ishin qytetet kryesore ilire?
22.Cilt ishin mbretrit m t njohur ilir?
Mbretresha Teut23.Cili fis ilir banonte dikur n territorin e Kosovs s sotme?
Ulpiana- kryeqytet i Dardanis.
24.N cilt shekuj u vendosen fiset sllave n tokat ilire?
Gjuha e ilirve ishte ilirishtja. Ilirt flisnin nj gjuh q dallohej nga gjuht e popujve t tjert kohs s lasht t Ballkanit. Ajo ishte nj gjuh e veant indoevropiane. Jan konstatuarelemente t prbashkta sidomos me trakishten. Lidhur me vendin e ilirishtes n mes tgjuhve indoevropiane sht diskutuarmjaft. Nj varg dijetarsh t shquar historian,arkeolog e gjuhtar, kan sjell njsr argumentesh historikedhegjuhsore pr origjinn eshqiptarve dhe t gjuhs s tyre. Sintezn m t plot, t shoqruar me vshtrimin kritik tmendimeve pr origjinn e gjuhs shqipe, e ka dhn gjuhtari i shquar prof. Eqrem abej.
Qytetet kryesore ilire ishin Skodra, Bylisi, Dyrrahu, Apolonia, Ulqini, Ulpiana, Therandaetj. Njoftimet me te hershme te shkruara pr ekzistencn e qyteteve n Iliri i takojn mesit t
shek IV para ers s re. Gjat shek IV-II para ers se re qyteti dhe jeta n Iliri moren nj zhvillimt vrullshm. Ato u zhvilluan veanrisht n krahinat e ultsirs bregdetare, nga Dyrrahu deri nApolloni. Qytetet ishin t ngritura mbi kodra t mbrojtura nga pikpamja natyrore e tfortifikuara me mure rrethuese t ndrtuara me blloqe gursh t punuar. N vendet m t mirandrtoheshin ngrehinat e rndsishme shoqrore si tempujt, portiket, teatrot, stadiumet etj. NBylis e Klos u ndrtuan teatro, n Amantie stadiume.
Mbretrit m t njohur ilir ishin Bardhyli, Pirroja, Longari,Agroni, Teuta etj. Genci ishte mbreti i fundit ilir, mbretria e t cilit
ra definitivisht nn robrin romake. Agroni dhe Teuta kishin selin etyre n qytetin Rizon (afr Ulqinit) dhe kishin flotn m t fuqishmen Adriatik. Mbret i Dardanis s dikurshme ishte Longari. Pirrojakishte bashkuar Ilirin, por n nj luft kishte humbur aq shumushtar sa q prej asaj kohe prdort shprehja Fitore e Pirros qdo t thot fitore me shum sakrifica, (humb e t mdha).
N territorin e Kosovs s sotme banonte fisi i dardanve.
N shek.IV p.e. son u krijua Mbretria Dardane, e cila shtrihejn territorin e Kosovs s sotme. Kufijt e saj shkonin n verideri t qyteti i Nishit, kurse n jug deri n Kuks dhe nrrjedhn e siprme t Vardarit. Mbreti i par dardan q njohim,ishte Longari. Pas tij erdhn mbretrit Bato dhe Monun.Dardania ishte e njohurpr puniminearit dhe prpunimin eprodukteve blegtore. I njohur ka qenveanrisht djathidardan.
Fiset sllave filluan t vendosen n tokat e ilirve n shekujt VII e VIII.
-
7/31/2019 Histori_2012
6/11
25.Kur dhe ku u formua Principata e Arbrit dhe kush ishte Princi i Par i Arbrit?
26.Kur u shpall Shqipria republik?
27.Kur u shpall Shqipria mbretri dhe kush u zgjodh Mbreti i Par Shqiptar?
Mbreti Ahmet Zogu
28.Cila sht partia e par politike shqiptare n Kosovn pas komuniste dhe kush ishtekryetar i saj?
Dr Ibrahim Rugova
29.Kur dhe ku u paraqit pr her t par UK-ja?
Emblema e UK.
Principata e Arbrit u formua n vitin 1190 n tokat midis Durrsit dhe Dibrs,
princi i par ishte Progoni.
M 21 janar 1925, Asambleja Kushtetuese e shpalli Shqiprin RepublikParlamentare dhe Ahmet Zogu u zgjodh President i Shqipris. Zogu patishum pushtet n duart e tij dhe Republika funksiononte m tepr si RepublikPresidenciale n at koh.
M 1 shtator 1925, Shqipria u shpall Mbretri Demokratike
Parlamentare dhe Ahmet Zogu u shpall Mbret i Shqipris, duke
marr titullin mbretror Zogu i Par. Mbreti u lind m 8 tetor1898, n BurgajetMat, n nj kshtjell t ndrtuar rreth shekullit tXV. Msimet e para i mori n vendlindje nga msues privat si Sali Toro,Hysen Efendi Ceka dhe Dervish Hima. M 1905 largohet pr nStamboll ku fillon studimet n Lice dhe m von n akademinushtarake deri m 1912. M 1917 shkon n Vjen pr t studjuar gjuhngjermane dhe pr t thelluar njohurit n artin ushtarak dhe diplomacinperndimore. Mbreti fliste anglisht, frengjisht, italisht, gjermanisht,turqisht, dhe arabisht. M 9 prill 1939 duke mos pranuar kushtet epushtimit fashist, largohet nga Shqipria. Jetoi n Greqi, Turqi, Rumani,Franc, Angli, Egjipt dhe ndrroi jet n Kan t Francs n spitalinFoch, m 8 prill 1961.
Partia e par politike shqiptare n Kosovn pas komuniste shtLDK (Lidhja Demokratike e Kosovs) dhe kryetar i par i saj ishteIbrahim Rugova. Dr. Rugova u zgjodh m 23 dhjetor 1989 kryetar iLidhjes Demokratike t Kosovs, partis s par politike n Kosov qsfidoi drejtprdrejt regjiminkomunist n fuqi. Si intelektual me nam i
jepte z ksaj lvizjeje intelektuale e politike. LDK nn udhheqjen eDr. Ibrahim Rugovs, u b shpejt forcapolitike prijse n Kosov,dukembledhur shumicn e popullit rreth vetes. N bashkpunim me forcat e
tjera politike shqiptare nKosov si dhe me Kuvendin e athershm tKosovs, Dr. Ibrahim Rugova dhe LDK-ja prmbylln kornizn ligjorepr institucionalizimin e pavarsis s Kosovs.
UK-ja (Ushtria lirimtare e Kosovs) u paraqit pr her t parme 28 nntor 1997 n Llaush t Sknderajt. Atbot n Llaushbhej varrimi i nj msuesi q ishte vrar dit m par nga polict serb.Tre pjestart e UK (Muj Krasniqi, Rexhep Selimi dhe DautHaradini) dolen hapur para popullit pr t dshmuar egzistencn e UK.
-
7/31/2019 Histori_2012
7/11
30.Kush sht komandanti legjendar i UK-s ?
Komandant Adem Jashari
31.Kur filluan sulmet e NATO-s kundr forcave serbe n Kosov?
32.Kur u lirua Kosova?
33.Kush u zgjodh kryetari i par i Kosovs s liruar?
Komandant legjendar i UK-s ishte Adem Jashari. Adem Jashari, u lindm 28 nntor 1955 n Prekaz. Ishte themelues i Ushtris lirimtare tKosovs. Pushka e tij ishte krism e madhe kundr ushtris e policis serbe.
Nuk e ndali luftn kurr pr lirin e Kosovs. Disa her armiku e sulmoishtpin e familjen e tij. M 6 mars 1998 u vra s bashku me 50 antar tfamiljes pas rezistencs q i bri ushtris e policis serbe. Adem Jashari morititullin Hero i Kosovs vitin 2005 nga presidenti i Kosovs IbrahimRugova. Shum rrug, shkolla dhe organizata e mbajn emrin e tij nKosov e Shqipri. Fshati Prekaz sotsht destinacion turistik ipopullarizuar n Kosov. Shtpia e tij e shkatrruar n Prekaz shtshndrruar n memorial historik pr brezat.
M 24 mars 1999, NATO filloi sulmet ajrore kundr
Jugosllavis me bombardimin e pozicioneve ushtarake serben Kosov e Serbi. Ofensiva e NATO-s erdhi n prgjigje t njvale t re t spastrimit etnik t drejtuar nga forcat serbe kundrshqiptarve t Kosovs. N vitin 1999, ishin Shtetet e Bashkuaradhe aleatt e saj n NATO t cilat kryen nj fushat ushtarake,pr t ndalur vendimin e ish presidentit serb SllobodanMillosheviq pr zhdukjen e popullit t pa mbrojtur t Kosovs.Sulmi i NATO-s filloi mbasi i drguari i Uashingtonit prKosovn Richard Holbrooke, dshtoi ne bisedimet pr paqe mekryekriminelin serb Sllobodan Millosheviq.
Kosova u lirua m 12 qershor 1999. Trupat e NATO-s hynnga shum drejtime n tokn e Kosovs. Populli edhe pse ishprndar maleve e fushave, i lodhur, i plagosur e i vrar doli nrrug dhe priti si lirimtar ushtart e NATO-s. Edhe ushtart eUK hyn triumfalisht n qytete e fshatra t liruara.
Kryetari i par i Kosovs s liruar u zgjodh Dr. IbrahimRugova. Ibrahim Rugova u lind m 2 dhjetor 1944 n fshatinCerrc, komuna e Istogut. M 10 janar 1945, komunistt jugosllavpushkatojn babain e tij Uk Rugova dhe gjyshin Rrust Rugova.Ibrahim Rugova mbaroi shkollimin e mesm n Pej m 1967.Diplomoi n Degn e Albanologjis m 1971. Zoti Rugova qndroigjat nj viti akademik (1976-77) n Paris, n Ecole Pratique desHautes Etudes, tek profesor Roland Barthes-it. Ibrahim Rugovamori doktoratn n letrsi n Universitetin e Prishtins m 1984.M 1996 u shpall doktor nderi i Universitetit t Parisit VIII nParis.Dr. Rugova u zgjodh m 23 dhjetor 1989 kryetar i LidhjesDemokratike t Kosovs (LDK), partis s par politike n Kosov.
M 21 janar 2006 vdes Presidenti i Par i Kosovs, IbrahimRugova.
-
7/31/2019 Histori_2012
8/11
34.Si quhet ushtria q luftoi pr t drejtat e shqiptarve n Maqedoni?
Emblema e Ushtris lirimtareKombtare n Maqedoni
35.Si quhet ushtria q luftoi pr t drejtat e shqiptarve n Kosovn lindore?
Emblema e Ushtris lirimtare e Preshevs, Medvegjes dhe Bujanovcit.
36.Cilt jan disa nga personalitetet shqiptare me fam botrore?
Sknderbeu Aleksandr Moisiu Nn Tereza Ismail Kadare Xhim Bellushi
37.Kur dhe ku lindi Nn Tereza?
Ushtria q luftoi pr t drejtat e shqiptarve n Maqedoniquhet Ushtria lirimtare Kombtare (UK). Pr shkak trepresionit sistematik nga ana e pushtetit maqedonas filloikryengritja e armatosur e shqiptarve. Pal n konflikt paraqitenforcat e bashkuara t sigurimit t Maqedonis dhe UK..Konflikti filloi n fshatin Tanush n fillim t vitit 2001. M 13shtator t vitit 2001, lidert e katr partive nga Koalicioni i gjer,kryetari i shtetit Boris Trajkovski dhe prfaqsuesit e bashksisndrkombtare e nnshkruan Marrveshjen e Ohrit. Kjomarrveshje pr shqiptart ishte legjitimim i sukseve luftarakedhe realizim i qllimeve t kahmotshme pr status t barabart-
o ull konstituiv n vend.
Ushtria q luftoi pr t drejtat e shqiptarve n Kosovn lindorequhet Ushtria lirimtare e Preshevs, Medvegjs dhe Bujanocit(UPMB). Si rezultat i politikave diskriminuese t shtetit serb lindiorganizata ushtarake shqiptare q njihet me emrin Ushtria lirimtare ePreshevs, Bujanovcit dhe Medvegjs", e cila hyri ne konflikte tearmatosura me Forcat eArmatosura t Serbis. Luftoi pr t drejtatkombtare t sh i tarve n Lu in t Preshevs.
Disa nga personalitetet shqiptare me fam botrore jan: Sknderbeu,
Aleksandr Moisiu, Nn Tereza, Ismail Kadare, Xhim Bellushi etj.
Nn Tereza u lind n vitin 1910 n Shkup.AnjezGonxhe Bojaxhiu e njohur si Nn Tereza u lind n Shkupm 26 gusht t vitit 1910. Gonxhja ishte fmija i tret i KolBojaxhiut (Nikoll Bojaxhiu) me origjin nga Prizreni dhe eDrane Bojaxhiut (mbiemri i vajzris Barnaj) nga Shqiponjae Gjakovs. sht shqiptarja m e dashur, m e adhuruar dhehumanistja m e njohur n bot. N vitin 1979 fitoi mimin
Nobel pr Paq. Vdiq m 5 shtator 1997 n Kalkuta (Indi).
-
7/31/2019 Histori_2012
9/11
38.Ku jetoi dhe veproj Nn Tereza?
Nn Tereza dhe Papa Gjon Pali i Dyt.
39.Cilin mim t rndsishm e fitoi Nn Tereza dhe kur?
Nn Tereza merr mimin Nobel pr Paqe n Osllo t Norvegjis .
40.N cilin vit u botua abetarja e par n gjuhn shqipe dhe kush ishte autori i saj?
Naum Veqilharxhi
41.Kur u formua Lidhja e Prizrenit?
Shtpia ku u mbajt Lidhja e Prizrenit.
42.Kush ishin udhheqsit kryesor t Lidhjes s Prizrenit?
Ymer Prizreni Sulejman Vokshi Abdyl Frashri
Nna Tereze jetoi dhe veproi n Kalkuta t Indis. Nn Terezabnte jet modeste n Indi. Kur Papa Gjon Pali i Dyt i bri njvizit n Kalkuta i fali asaj makinn personale n mnyr q tjalehtsoj punn e prditshme dhe t mundimshme. Nna Terezeedhe kt dhurat t muar e shiti pr t ndihmuar t smurt eshumt rrugve t varfra t Indis.
Ajo e mori mimin Nobel pr Paqe n vitin 1979. Jadeklarata e Nns Tereze me rastin e marrjes s mimit Nobel:"Nga gjaku jam shqiptare, nga shtetsia indiane, nga
besimi jam katolike, por pr t gjith ata q krkojnndihmn time, i prkas gjith bots".
Abetarja e par n gjuhn shqipe u botua n vitin 1844
n Rumani dhe autor i saj ishte Naum Veqilharxhi.
Lidhja e Prizrenit u formua m 10 qershor 1878 nPrizren.Lidhja Shqiptare e Prizrenit(1878 - 1881) zyrtarishtfilloi me tubimin e prfaqsueve t t gjitha krahinaveshqiptare. Qllimi i takimit ishte formimi i nj shteti autonomshqiptar q do t mbulonte t gjitha vilajetet shqiptare. Lidhjae Prizrenit sht ngjarja madhore historike q emancipoi jetn,letrsin e kulturn ton kombtare n prgjithsi.
Udhheqs kryesor
t Lidhjes sPrizrenit ishin:
Ymer Prizreni,
Sylejman Vokshi,
Abdyl Frashri etj.
-
7/31/2019 Histori_2012
10/11
43.Cila sht rndsia e Lidhjes Shqiptare t Prizrenit?
44.Kur dhe ku u hap shkolla e par shqipe?
Shkolla e par shqipe n Kor.
45.Kur u formua Lidhja e Pejs dhe kush ishte udhheqs i saj?
Haxhi Zeka
46.Cilt ishin udhheqsit kryesor t kryengritjeve n vitet 1910, 1911 dhe 1912?
Idriz Seferi Isa Boletini Ded Gjo Luli Bajram Curri
47.Me ciln dat festohet dita e flamurit t Suedis?
Lidhja Shqiptare e Prizrenit pati rndsi t madhe pr
historin e popullit shqiptar sepse ishte organizata epar mbarshqiptare q luftoi pr mbrojtjen e vendit
nga coptimi, formoi qeverin shqiptare dhe i bri tnjohur shqiptart n Evrop. Lidhja e Prizrenit shtngjarje me pesh t madhe historike q bashkoi shqiptartsi n kohn e Sknderbeut. Lidhja anticipoi gjith rrjedhathistorike e kulturore t shqiptarve n fund t shekullitXIX.
Shkolla e par shqipe u hap m 7 mars 1887 n Kor.N kt shkoll punuan me prkushtim msuesit e par shqiptar:Pandeli Sotiri, Petro Nini Luarasi, Nai Nui, Thoma Avrami,dhe t tjer. Shkolla shqipe punoi 15 vjet me rradh dhe pastaj
perandoria Osmane e mbylli, por n kto 15 vjet u shkolluanshum nxns t cilt pastaj jo vetm se u bn pishtar tarsimit, por edhe lufttar tflakt pr lirin e Shqipris.Prandaj 7 marsin e kujtojm me respekt t thell pr kta msuest par shqiptar q na lan testament gjuhn shqipe. Kt respekte kemi dhe duhet ta kemi edhe n t ardhmen pr msuesit q sote mbajn gjall gjuhn edhe n diaspor.
Lidhja e Pejs u formua n vitin 1899 dhe udhheqs i saj ishte
Haxhi Zeka.M 23 janar 1899 nn krcnime t reja pr tokat
shqiptare n Pej u mblodh nj kuvend me 500 pjesmarrs ngavilajetet e Kosovs, Manastirit dhe t Janins. N kuvendin gjashtditor zuri fill Lidhja e Pejs ose si u quajt ndryshe Besa-Bes.Kuvendi u organizua dhe u drejtua nga Haxhi Zeka. Kuvendi dolime nj program 11 piksh i cilikundrshtonte prpjekjet pr tcoptuar tokat shqiptare.
Udhheqs kryesor
n kryengritjet e
viteve 1910, 1911 dhe1912 ishin: Idriz
Seferi, Isa Boletini,
Ded Gjo Luli,
Bajram Curri etj.
Dita e flamurit t Suedis festohet me 6
qershor.
-
7/31/2019 Histori_2012
11/11
48.N cilat vite Suedia dhe Norvegjia jetuan n union t prbashkt si Mbretri tbashkuara?
49.Cili mbret i njohur suedez vuri themelet e shtetit nacional dhe konsiderohet baba ikombit suedez?
Mbreti Gustav Vasa
50.Me cilat shtete europiane kishte lidhje Sknderbeu?
Raguza Venediku Napoli
Dy shtetet nordike Suedia dhe Norvegjia krijuan nj Mbretri t prbashktm 14 janar t vitit 1814. Unike jetuan deri n vitin 1905. N vitin 1905Norvegjia pavarsohet nga Suedia dhe kshtu shuhet prgjithmon unioni.
Mbreti q vuri themelet e shtetit nacional dhe q konsiderohet sibaba i kombit suedez sht Gustav Vasa. Gustav Vasa, i njohuredhe si Gustavi I, lindi me 12 maj 1469 n Vallentuna dhe vdiq me1560 n Stokholm. Ishte mbret i Suedis nga viti 1523 deri n vdekje.sht mbreti i par q futi monarkin trashguese n Suedi. I takondinastis Vasa, q sht dinastia e par mbretrore e trashguar q
sundoi Suedin si nj mbretri t bashkuar. Ai formoi gjithashtu njqeveri t fort qendrore. Futja e monarkis trashguese n Suedikonsiderohet si themelim i shtetit kombtar modern t Suedis. 6qershori i vitit 1523, dat n t ciln ai u zgjodh mbret nga parlamentisht dita kombtare e Suedis. Ai m von, veanrisht nga fundi iviteve 1800, sht ngritur n baba t kombit dhe kshtu sht brn simbol i rndsishm kombtar.
Sknderbeu kishtemarrdhnie
shum t mira me
Hungarin,
Raguzn,
Vatikanin -
papatin,
Mbretrin e
Napolit dhe
Venedikun.
http://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=sv&ie=UTF-8&sl=sv&tl=sq&u=http://sv.wikipedia.org/wiki/Sveriges_riksdag&prev=_t&rurl=translate.google.com&usg=ALkJrhi6WsM0ujyHWC5dtAjzADyWhvLLwghttp://translate.googleusercontent.com/translate_c?hl=sv&ie=UTF-8&sl=sv&tl=sq&u=http://sv.wikipedia.org/wiki/Sveriges_riksdag&prev=_t&rurl=translate.google.com&usg=ALkJrhi6WsM0ujyHWC5dtAjzADyWhvLLwg