hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

100
Uitgave 250 Mechelen P 004152 - TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 250 - sep./okt. 2014

Upload: ivo-madder

Post on 03-Apr-2016

255 views

Category:

Documents


11 download

DESCRIPTION

Hippocampus, het duikmagazine van NELOS vzw.

TRANSCRIPT

Page 1: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

The besT diving maskmade even betteR

X-vISIOn

mares.com

+ 20% increased field of vision+ 45% softer on skin for unparalleled comfort+ 270% greater elasticity for a perfect fit

Mec

hel

en P

00

4152

- TW

EEM

AA

ND

ELIJ

KS

INFO

RM

ATI

EBLA

D (N

IET

IN J

ULI

EN

AU

GU

STU

S) V

AN

DE

NED

ERLA

ND

STA

LIG

E LI

GA

VO

OR

ON

DER

WA

TERO

ND

ERZO

EK E

N -S

POR

T N

ELO

S N

r. 2

49

- m

ei/

jun

i 2

01

4

Uitgave 250 Mechelen P 004152 - TWEEMAANDELIJKS INFORMATIEBLAD (NIET IN JULI EN AUGUSTUS) VAN DE NEDERLANDSTALIGE LIGA VOOR ONDERWATERONDERZOEK EN -SPORT NELOS Nr. 250 - sep./okt. 2014

Cover_250.indd 3 8/09/2014 13:25:17

Page 2: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Betrouwbare flexibiliteit Binnen ieders handbereik

www.green-force.com

Diamond back-up lamp

Flexi 3 in 1 KIT / DPMHybrid 3 in 1 KIT

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Cave KIT

Nóg meer flexibiliteit aan een nóg scherpere prijs! Green Force introduceert de Hybrid, Flexi, Flexi DPM en Cave KIT’s. Alle KIT’s zijn samengesteld uit een batterijpack, een lampkop, een kabel, een flesbevestiging, een good-man handle en een handvat of helmbevestiging. Alle componenten worden in een handomdraai samenge-bouwd tot een hoogwaardige hand- of kabellamp. Bovendien wordt elke KIT geleverd met de krachtige 600 lumen Diamond back-up lamp. Alle KIT’s zijn modulair en dus uitbreidbaar met tal van andere Green Force accessoires voor nog meer flexibiliteit.

Diamond 600/AA Tristar 1070

Monostar 1200 Heptastar 2000

Heptastar 2000 DPM

Hybrid 8 cannister

Flexi II battery pack Charging KIT Hybrid umbilical

Hybrid umbilical 90° Helmet mounting Hybrid handle alu

Goodman handle Tank connection

Hyb

rid

Flex

i

Flex

i DPM

Cave

Green Force KIT’s33333333inininininin1111111Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s33inin1113in1

Oktober 2014.indd 1 1/08/2014 11:21:18

S C U B A P R O . C O M

AL ADIN SQUAREPerfecte prestaties.

Het legendarische vierkante scherm van de Aladin Pro is terug van weggeweest met de Square, net zo eenvoudig af te lezen als te gebruiken. De grote, contrasterende cijfers geven alle essentiële informatie voor uw veiligheid: PMG en PDIS functie, gemiddelde diepte en nog veel meer voor onvergetelijke duiken.

VERDIEP JE IN DE ALADIN SQUARE

S304-033065 (Aladin Squared Ad-A4)Color: 4/colorSize: T - 8.27 x 11.69 B - 8.52 x 11.94

Cover_250.indd 4 8/09/2014 13:25:19

Page 3: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

De geschiedenis van onze Hippo-campus is veel ouder dan deze van NELOS, die slechts op 16 april 1978 ge-sticht werd uit de splitsing van BEFOS in een Nederlandstalige en een Franstalige Liga (respectievelijk NELOS en LIFRAS). BEFOS werd inderdaad al op 9 septem-ber 1957 opgericht en eind 1958 ver-scheen het allereerste 'bondsblad' van BEFOS met als hoofdredacteur Dr. Micky Goldstein. Het was volledig Franstalig en heette 'l'Oursin' (de zee-egel). In feite was dit (en is dit ten huidigen dage nog altijd) het tijdschrift van C.A.S., Centre d'Activités Sousmarines, de duikclub van Schaarbeek die de voornaamste stich-ter was van BEFOS. Het was een zwart/wit offset in A4-formaat, hier en daar opgesmukt met tekeningetjes en foto's en gedrukt op de 'persen' van de nog steeds bestaande Brusselse kaasfabriek 'La Vache qui rit', waarvan de legen-darische René Crepin – legendarische voorzitter Duikonderricht BEFOS en la-ter voorzitter BEFOS – de zaakvoerder was. In april 1964 verscheen de eerste editie van l'Hippocampe (toen nog op zijn Frans geschreven). Het nummer 70 (okt. 1978) was het eerste nummer on-der NELOS-vlag. In september 2004 ver-scheen de 200e Hippocampus en nu 50 jaar na de eerste editie heb je het jubile-umnummer 250 in handen. Daarom heel wat artikels in deze uitgave die handelen over ons bondsblad, de geschiedenis er-van en hoe ons magazine en de teksten erin tot stand komen. Uiteraard staan er ook nog heel wat andere interessante teksten in deze uitgave.

Veel leesplezier met een duik in de ge-schiedenis van Hippocampus.

Ivo

Coverfoto: Een montage van Katrijn Ools met daarop – volgens het redactieteam – de beste cover in A4-formaat; een co-ver van Dennis Vandermeersch, die er tijdens het NELOS-festival 2008 de prijs 'Beste coverfoto' mee behaalde.

Van de redactieBondsnieuws250 keer Hippocampus ............................. 6-10BEFOS & Thomas Cook ..................................11Creatie Hippocampus ..............................22-23Hoe ontstaat een artikel ................................31Roken & duiken .........................................36-37Opleiding tot Begeleider of Instructeur

Jeugdduiker of Evaluator .........................40Het OBK onderwaterfotografie

& -videografie .......................................42-45Hoe word je lid van de

Hippocampus-redactie ...................... 46-49Mededeling AVOS-bestuur...........................50Hoe ontstaat een duikreisartikel ..........52-53Verzekering bij duikinitiaties ....................... 61Het katernmysterie ................................. 66-69Luc Sels ...................................................... 96-97

Vaste rubriekenSkubba & Fred ................................................... 5Massagraf kraamkamer

voor het zeeleven ....................................... 27Recall Aladin2 ..................................................30Fysieke training anders ...........................32-34

DOOR IVO MADDER

NELOS-ConsulentenSven [email protected]

• Algemeen duikonderricht• Inschalingen

François [email protected]

• Duikmateriaal

Stef [email protected]

• Technisch Duiken

Ingrid Dekelver [email protected]

• Duikgeneeskundige problematiek

Jozef Van den [email protected]

• VZW-statuten en -kwesties

Elfrie van [email protected]

• Bijstand bij duikongevallen

Ronny [email protected]

• Public Relations NELOS

Guy Bosmans [email protected]

• Contactpersoon Bloso

Dirk [email protected]

• Melden van duikincidenten en bijna-duikongevallen

Ronny De [email protected]

• Penningmeester

Willy van der [email protected]

• Verzekering

René Van [email protected]

• Juridische kwesties in de duiksport

• Duikreglementering

Correcties en/of opmerkingen i.v.m. de NELOS-cursusboeken: [email protected] i.v.m. met de NELOS-infomap: [email protected]

Watersportdag (20 min/11 sec.) ..................39Retro Hippo ................................................ 70-71Inktvisjes voor couveusekindjes ..................71Close-up cover in de kijker ..................... 72-75Hippoëzie .......................................................... 81De Zeeroos & Fans of Flanders ...................90NELOS-Boetiek..........................................92-93BEFOS-FEBRAS...............................................83Webdiving .................................................. 94-95Lopende agenda ..............................................98

ReportagesOceanic Cup 2013 .......................................12-18Nieuw vaarbewijssysteem

in de maak ............................................. 20-21Vernieuwde Mares-duikcomputer ........24-26Zeepaardjes redden .......................................28Zeepaardjeswedstrijd ....................................29Verslag Scubapro Testdagen 2014 ...... 54-56'Mondje vol'

de terugkeer van de Nemo! ...............58-61De Hippocampus in onze hersenen ..... 62-65Plastic niet voor even ............................. 76-80Plastic soep ................................................82-83Koh Tao (Thailand) .................................. 84-88

Nr 250september/oktober 2014

3Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 3 11/09/2014 15:44:16

Page 4: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

4 Hippocampus sept./okt. 2014

Commissie BiologieVoorzitter: Tiny Heremans Tel. 016 22 56 98 - [email protected]

Secretaris: Jean-Marie Reynaert Gsm 0475 81 43 59 - [email protected]

Commissie Redactie HippocampusVoorzitter: Ivo Madder Tel. 03 290 54 06 - [email protected]

Secretaris: Luc Beets Tel. 03 325 07 36 - [email protected]

Commissie Duikers met een HandicapVoorzitter: Ann Tielen Tel. 011 42 35 14 - [email protected]

Secretaris: Yves Druyve 0486 68 33 51 - [email protected]

Commissie SolidariteitsfondsLeden: Guy Bosmans, Ronny De Meersman, Ronny Margodt

NELOS-secretariaat

Duikershuis - Luce De Smet Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 [email protected] www.nelos.be - www.wiki.nelos.be

ma. 9.30 u - 11.30 u, wo. 9.30 u - 11.30 u en 14.00 - 16.00 u, vr. 14.00 u - 16.00 u

Ongevalsaangiften

Binnen de 15 dagen in dubbel naar het NELOS-se-cretariaat, vergezeld van een geneeskundig getuigschrift. Dit attest moet door de dokter wor-den afgeleverd binnen 3 dagen na het ongeval.Bij een dodelijk ongeval: binnen 2 dagen naar het NELOS-secretariaat en rechtstreeks naar Are-na (eventueel telefonisch of per fax): t.a.v. de heer Eddy Van Den Bosch, Jozef II straat 36-38 - 1000 Brussel Tel. 02 512 03 04 - fax 02 512 70 94

Hulpdiensten

UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPEN Tel. 03 821 30 55 (24/24 uur)

HYPERBAAR CENTRUM Militair Hospitaal Neder-over-Heembeek (afrit 6 op de ring rond Brussel), Tel. 0800 12382

ALGEMEEN ALARMNUMMER Tel. 112

Medisch Centrum Hyperbare Zuurstoftherapie 's-Gravenpolderseweg 114, Goes, Nederland Tel. 0031 113 23 42 90 (24/24 uur)

AIG-ASSISTANCE

Bij je duikschool kan je het persoonlijk verzekeringskaartje bekomen, met daarop volgende info: Policy number: ARENA 2.009.718/010 In geval van repatriëring/hospitalisatie ten gevolge van een duikongeval in het buitenland. Call Center: +32 3 253 69 16

Erevoorzitter: Jozef Van den Berghe Tel. 054 32 88 20 [email protected]

Raad van Bestuur

Voorzitter: Willy van der Plas Gsm 0475 27 56 39 - [email protected]

Vice-voorzitter - relaties CMAS: John Remue Tel. 0495 20 00 85 - [email protected]

Relaties Bloso - Boetiekverantwoordelijke: Guy Bosmans Tel. 015 22 56 72 - [email protected]

Penningmeester: Ronny De Meersman Gsm 0475 70 19 76 - [email protected]

Bestuurslid: Ivo Hubert Gsm 0475 49 87 24 - [email protected]

Bestuurslid: Herwig Van Cotthem Gsm 0495 55 85 19 - [email protected]

Public Relations: Ronny Margodt Gsm 0473 96 13 50 - [email protected]

Commissies

Commissie DuikonderrichtVoorzitter: Sven Vandekerckhove Gsm 0476 34 00 64 - [email protected]

Verantw. der brevetten: René Van Leeuwen Gsm 0475 65 53 55 - [email protected]

Ereraad: Ronny Margodt Gsm 0473 96 13 50 - [email protected]

Subcommissie Jeugdduiken: Franklin Forrez Gsm 0473 24 53 02 - [email protected]

Brevettencomité: John Maes Gsm 0495 66 56 19 - [email protected]

Sectie duiktechnieken: Glenn Tessens Gsm 0485 57 52 13 - [email protected]

Sectie EDIT: Ivo Madder Gsm 0475 73 32 01 - [email protected]

Veiligheidscomité: Eric Vonk Gsm 0475 44 55 29 - [email protected]

Geneeskundige CommissieVoorzitter: Roland Vanden Eede - Tel. 03 827 57 31 [email protected]

Secretaris: Ingrid Dekelver - Gsm 0479 713469 [email protected]

Mental Coaching: Elfrie van Poppelen Gsm 0497 44 60 03 - [email protected]

SportcommissieVoorzitter: Herwig Van Cotthem Gsm 0495 55 85 19 - [email protected]

Secretaris: Free Duerinckx Herkenrodesingel 7d bus 2.2, 3500 Hasselt

Audiovisuele CommissieVoorzitter: Ludo Braeckman Gsm 0475 38 78 04 - [email protected]

Voorzitter Sectie Onderwaterfotografie:Gery Beeckmans - [email protected]

Voorzitter Sectie Onderwatervideografie: Erik De Groef Gsm 0478 25 09 21 - [email protected]

Hoofdredacteur: Ivo Madder De Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen) Tel. 03 290 54 06 - [email protected]

Verantwoordelijke uitgever: John Remue Genenbemdestraat 2H - 3945 Kwaadmechelen Gsm 0495 20 00 85 - [email protected]

Redactieteam: Luc Beets - Jacques Bernaerts - Ingrid Dekelver - Chrisje Demuynck - Bert Janssens - Ivo Madder - Katrijn Ools - John Remue - Monique Remue-Demoustier - Jozef Van den Berghe - Wim Van Doeselaer - Patrick Van Hoeserlande - Roland Wantens

Vormgeving en publiciteit: Katrijn Ools Brusselsesteenweg 313-315 - 2800 Mechelen Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 [email protected]

Pre-press & druk: Swinnen Printing Muizenstraat 172 - 1981 Hofstade Tel. 015 45 02 78 - fax 015 45 02 79 [email protected]

Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

Lid van BEFOS (Stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS). Erkend door Bloso (Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie).

AdresveranderingenUitsluitend richten aan het NELOS-secretariaat:

[email protected]

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw

Hippocampus komt tot stand met de steun van

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toe-gestuurde redactionele teksten en/of foto's worden niet teruggestuurd. De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen voor de maand van verschijning.

Overeenkomstig de Belgische wet van 08/12/1992 tot be-scherming van de persoonlijke levenssfeer, gewijzigd door de Europese wet van 11 december 1998 tot omzet-ting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995, mel-den wij dat uw persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga overeenkomstig het doel van onze organisatie. U heeft inzage- en correctierecht. Niets van deze uitgave mag overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

CER

TIFI

CAT

ION

INTE

RNAT

ION

AL

Advertentietarieven

www.wiki.nelos.be/index.php/Hippocampus Zie bij 'Publiciteit'.

Hippocampus kan je downloaden in pdf-for-maat via de NELOS-wiki, meer bepaald via:

www.wiki.nelos.be/index.php/Hippo-ar-chief

Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar:

februari, april, juni, september en december. Oplage: meer dan 10.000 exemplaren. ISSN-nummer: 1782-8414

4

Hippo-250.indd 4 11/09/2014 15:44:18

Page 5: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Veel te vroeg om naar school te gaan, stond hij de volgende dag op. Hij wou de postbode opwachten om

hem te vragen of ze hem niet vergeten wa-ren. Maar hij had ook deze keer niets bij. Althans niet voor Skubba.Zou hij het nakend weekend moeten door-maken zonder dat hij hem had? Skubba had met Fred afgesproken dat ze hem samen zouden lezen. Hij had Fred zelfs beloofd dat hij zou wachten met hem

te lezen tot ze samen waren. Hij mocht wel de voor- en achterkant bekijken, maar hij zou hem niet doorbladeren.Maar als hij niet in de bus zat, dan zouden ze hem niet kunnen lezen.Toen Fred die zaterdagochtend vroeg aan-belde was hij er nog steeds niet.

De vrienden genoten wel van het ontbijt die moeder klaargemaakt had. De warme cho-colademelk smaakte met dit koude weer.

Welke duikavonturen zouden ze vandaag beleven?Op het moment dat ze plannen voor de dag begonnen te smeden, kwam mama met een doorzichtig pakje in de keuken. Ze legde het op tafel en zei verder niets.Onmiddellijk begrepen onze vrienden wat er voor hen lag. In hun teleurstelling waren ze vergeten dat op zaterdag de postbode met de krant langs komt. Ze waren vergeten de brieven-bus te controleren. Terwijl ze ronduit pra-tend aan de ontbijttafel zaten, was mama naar buiten gegaan om de krant te halen. En daar lag hij nu. Voor hen. Op de tafel.Beiden keken ze er naar alsof het een schat was. Pas toen moeder vroeg of ze het plas-tic moest verwijderen, durfden ze hem aanraken. Voorzichtig scheurden ze de folie die er rond zat om hem te beschermen. Letter voor letter ontfutselden ze zijn ge-heim.

H I PNella had er al over verteld.

P O CZe hadden er al een gezien en erin gebla-derd. Maar deze was …

A M P… hun eerste, eigen exemplaar.

U SVan hen!

Op de cover stond een foto van een enorme haai. "Dat is een walvishaai", vertelde Fred. Skubba vond het een prachtig dier. Bij iede-re pagina vond Fred iets nieuws.Bij iedere pagina droomde Skubba van on-gelofelijke avonturen.Ze durfden de pagina's amper om te draai-en, uit schrik de vorige te verliezen. Soms besloten ze om naar een bepaalde pagina terug te bladeren. Het was een werk van uren. Een wandeling door een wondere we-reld. De teksten waren voor Skubba veel te moeilijk, maar de foto's vertelden genoeg. Fred las wel alle artikels en bleef maar no-teren wat hij nog moest opzoeken.En dan plots... Hun adem stokte. Wat was dat? Ze konden het niet geloven.De verhalen van … Skubba en Fred.Ze stonden in hun favoriet blad. Zij!Wie schreef een verhaal over hen?

Patrick Van Hoeserlande

Jeugdduikhoekje Skubba & Fred

Cart

oon:

Pet

er B

oste

els.

HippocampusHij zou wel komen, had zijn moeder gezegd. Hij geloofde haar. Hij keek wel iedere avond in de brievenbus en vroeg hij haar of ze hem niet vergeten waren. Op de derde morgen vroeg hij haar of ze niet wilde bellen. Nee, hij moest nog even geduld hebben.

5Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 5 11/09/2014 15:44:19

Page 6: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

250 keer Hippocampus

Met de regelmaat van een klok valt Hippocampus in de bus van de bijna 10.000 leden van NELOS. Mooi

gedrukt en afgewerkt, in 'full colour' en vol met interessante artikels. Ons bondsblad doorstaat met

glans de vergelijking met de professionele bladen die je bij de krantenboer vindt. En nu heb je Hippo-

campus nr. 250 in je handen. Maar vanzelf is het allemaal niet gegaan.

66 Hippocampus sept./okt. 2014

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

Foto

: Luc

Bee

ts.

Hippo-250.indd 6 11/09/2014 15:44:20

Page 7: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

250 keer Hippocampus

De 4 hoofdredacteurs van Hippocampus. Vlnr: Ivo Madder, Roland Wantens, Jacques Bernaerts en Rudi Schollaert.

Het redactieteam heeft ter voorbe-reiding van deze uitgave gebrain-stormd over wat er zoal in deze

feestelijke uitgave zou moeten staan. Eén van de onderwerpen was een interview met alle hoofdredacteurs.

tijd voor een reünie met de NELOS-hoofdredacteurs

Ze zijn er allemaal op deze reünie, Jozef Van den Berghe, eerste voorzitter van NE-LOS, toen en nog steeds betrokken bij ons blad, Rudi Schollaert, de pionier-redac-teur, Jacques Bernaerts, nog steeds met oog voor het detail, Roland Wantens, de fotograaf en taalpurist en Ivo Madder van-daag nog dag en nacht achter de computer om Hippocampus tijdig klaar te krijgen. Ook Raymond (Mon) Henderickx, jaren-lang drukker en verantwoordelijk voor de publiciteit, neemt deel aan het gesprek. Ook Wim Van Doeselaer en Luc Beets zijn aanwezig.

Hippo: Rudi, hoe werd jij de eerste hoofd-redacteur van de Nederlandstalige Hip-pocampus? Rudi: Het rommelde al een hele tijd bij BE-FOS over de Hippocampe. Er waren steeds meer klachten over de abominabele verta-

lingen en ook de Franstalige titel stoorde. In het Nederlands was dat immers 'Zee-paardje'. In 1976 besliste het BEFOS-be-stuur dan – als Belgisch compromis – om over te gaan naar de wetenschappelijke benaming 'Hippocampus'.

Hippo: Hippocampus was er dus al voor de stichting van NELOS. Rudi: Inderdaad! Want het eerste nummer onder NELOS-vlag kwam er pas in 1978 met het nummer 70. Het was een tijd waar-in het ene na het andere duiktijdschrift verscheen en snel weer werd opgedoekt. Ik schreef toen in het Nederlandse magazine 'Onderwaterwereld' dat in België maar niet van de grond kwam. De pas verkozen NE-LOS-voorzitter Jozef Van den Berghe had mij gevraagd om mee te werken aan ons eigen bondsblad. En uit het één kwam het ander.Jozef: Ik moet er nog aan toevoegen dat ik op de Algemene Vergadering van 1981 gepleit heb voor een Hippo in A4-formaat, maar dan in samenwerking met het Ne-derlands tijdschrift 'Onderwaterwereld' waarvan de uitgevers toen, speciaal voor die vergadering een voorbeeld hadden op-gemaakt met in het midden een Hippocam-pus-katern in A4-formaat. Het was mijn bedoeling om, nadat wij ons mettertijd alle 'knowhow' zouden eigen gemaakt hebben, de uitgave dan te splitsen om zo ten slotte onze eigen A4-magazine te hebben. Maar 'Onderwaterwereld' stond zelf nog maar amper in de kinderschoenen met allerlei moeilijkheden, en zo ging het niet door.

Hippo: Maar dat alles gebeurde toen nog onder de koepel van BEFOS? Rudi: Met het oog op de eerste Algemene Vergadering van NELOS in 1978 stelde Jo-zef voor om een NELOS-Hippocampus uit

te brengen met een eigen karakter en vi-sie. Omdat ik ervaring had bij de Foto- en Filmwerkgroep, vroeg hij mij als hoofdre-dacteur. Jozef: Inderdaad, als kersverse voorzit-ter van de prille NELOS, wilde ik zo spoe-dig mogelijk de nieuw op te richten Com-missies bemannen, en zo werden in de voormiddag in een zaal, waar daarna de Algemene Vergadering zou doorgaan, vijf tafels met stoelen geplaatst. Eén voor elke NELOS-Commissie. Ook één voor de 'Hip-pocampus', die toen nog geen commissie was. Aan die tafel had ik Rudi Schollaert gevraagd. Luc: Op die Algemene Vergadering zaten al de commissies samen in de refter van de inmiddels verdwenen Plant I van General Motors aan de Antwerpse wijk Luchtbal. Elke commissie beschikte er over een tafel waar nogal wat belangstellende leden op afkwamen. Nu zouden we zo'n werkver-gadering met een goed Nederlands woord een 'workshop' noemen. Ik weet nog dat er één tafel was waar Rudi aanvankelijk hele-maal alleen zat te wachten. Jozef: Maar hij kreeg spoedig het gezel-schap van Wim Van Doeselaer, Monique Demoustier, Jacques Bernaerts en Luc Beets. Wim Wellens, ook kersverse voorzit-ter van de Geneeskundige Commissie, vond nog gauw de tijd om aan Rudi Schollaert te verzekeren dat hij de artikels over duik-geneeskunde in de Hippocampus zou ver-zorgen. De Hippo-redactie was gevormd en kon starten!

Hippo: Was alles zo vlug in kannen en kruiken? Luc: Helemaal niet. Ook de Franstalige John Convent was aanwezig. Hij was de eigenaar van 'Interactions', het bedrijf dat voor de publiciteit zorgde en in feite alles te zeggen had over hoe Hippocampus er ging uitzien. Maar hij had totaal geen interesse voor de inhoud. Het formaat van de publi-citeit bepaalde waar en wat er in het blad kon komen. Rudi moest zich daar maar aan aanpassen. Een toestand die niet houdbaar was. Rudi: Zo gemakkelijk ging het inderdaad niet. Er was heel wat tegenwind van BE-FOS-bestuursleden, die zulk een redactie met een onafhankelijke NELOS-koers niet zo zagen zitten. Nog steeds was de inhoud hoofdzakelijk de vertaling van Franstali-ge artikels door o.a. Monique Demoustier, José Genetello en Wim Van Doeselaer. Hippocampus bleef nog een hele tijd een blad dat louter informatie bevatte over

Jozef Van den Berghe, eerste voorzitter van NELOS en nog steeds betrokken bij ons blad.

7Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-250.indd 7 11/09/2014 15:44:21

Page 8: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

BEFOS en het BEFOS-Duikonderricht. Mijn visie was anders: ons blad moest evolue-ren naar een graag gelezen tijdschrift, dat niet alleen droge – zij het onontbeerlijke – verslagen bracht. Er moesten ook artikels inkomen over duikbestemmingen, onder-waterbiologie en -archeologie en nieuw duikmateriaal, opgesmukt met zwart/wit- foto's, zodat het aangenaam lezen werd, waardoor het tevens interessant werd voor bedrijven om erin te publiceren. Zo zou de Hippo ook een PR-functie verkrijgen.

Hippo: Toen begonnen ook de redactie-vergaderingen? Rudi: We vergaderden maandelijks in 'De Graanmaat' op de Grote Markt te Sint-Ni-klaas en later in het clubhuis van Amphora in Deurne. Jacques: Na de ontploffing van dat club-huis vergaderden we in café 'De Haas' en later in café 'Koh-I-Noor', beide te Deurne en uiteindelijk – vanaf 2001 – in het Dui-kershuis te Mechelen, dat nu onze vaste en comfortabele stek is.

Hippo: Hoe verliep de technische kant? Rudi: Alles ging heel ambachtelijk. De pu-bliciteit bijvoorbeeld was een ramp. John Convent had allerlei briefjes bij waarop de naam van de adverteerders stond geschre-ven met opgave hoeveel ruimte Monique, die intussen het typwerk had overgeno-men, in de tekst moest voorzien voor de advertentie: ¼, ½ pagina, enz. Nadat ze de opmaak van de tekst had gemaakt met be-hulp van een elektrische schrijfmachine en het gebruik van veel 'Tipp Ex', viste Convent die briefjes uit zijn boekentas en plakte die op de open ruimte. Het gebeurde meer dan eens, om niet te zeggen altijd, dat hij geen reclame van het juiste formaat had en dat Monique heel de tekst opnieuw mocht ty-pen. Heel arbeidsintensief maar vooral frustrerend. Pas in 1987 kreeg Monique de beschikking over een IBM-schrijfmachine met verwisselbare koppen en een correc-tiesysteem zodat de 'Tipp Ex' in de vuilnis-bak kon. Ook mijn vrouw Cecile werd erbij betrokken. Ze schreef de adressen van de duizenden leden met de hand op de omsla-gen en deed ze nadien op de post.

Hippo: En de inhoud? Rudi: Het bleef een probleem om aan goede artikels te komen. Informatie over Duikonderricht was er voldoende en aan-

vankelijk ook pagina's vol letterlijke ver-slagen van algemene vergaderingen en ellenlange uitslagen van zwemwedstrij-den, maar echte artikels over duiken waren zeldzaam. Uit noodzaak schreef ik ze dan maar zelf, telkens ik ergens met vakantie naartoe trok. Maar de BEFOS-voorzitter eiste dat de Franstalige en Nederlandsta-lige Hippocampussen identiek van inhoud zouden blijven. Maar dat was niet meer mogelijk. De tijden waren veranderd. Ik ben er ook in geslaagd in 1981 de cover in kleur te kunnen uitbrengen.

Hippo: Nadat je stopte kreeg je Jacques Bernaerts als opvolger? Rudi: Toen ik mijn duikwinkel begon in 1989, besloot ik het redacteurschap op te zeggen omdat ik vond dat dat deonto-logisch niet verenigbaar was. Gelukkig was Jacques akkoord mij op te volgen. Hij werkte bij een groot grafisch bedrijf. Fonts, zetspiegels, rasters en nog meer techni-sche toestanden hadden voor hem geen geheim. Hij hielp Monique al een hele tijd met de technische afwerking van Hippo-campus en was van 1978 tot 1985 de eerste penningmeester van de NELOS geweest. Jacques: Beroepsmatig bekeek ik de toen-malige Hippocampus met een heel ander oog. Het blad oogde slordig en de opmaak was een zootje en nu en dan verscheen er zelfs een blanco pagina. Bij duikschool Amphora was ik één van de oprichters van het clubblad Sepia en toen het weer eens een keer fout ging, nam ik zulk een Sepia mee naar de Raad van Bestuur als voor-beeld hoe het moest. Jozef Van den Berghe was meteen overtuigd en vroeg mij om voortaan een oogje in het zeil te houden bij de opmaak van Hippocampus. De Raad van Bestuur zocht iemand die snel kon overne-men en ik was de Chinese vrijwilliger.

Hippo: Waaraan besteedde je eerst je aandacht? Jacques: Het kan beroepsmisvorming zijn, maar mijn aandacht ging vooral naar de opmaak en een genormaliseerde blad- en zetspiegel. Maar het bleef allemaal wat amateuristisch gedoe; wel met de beste bedoelingen en met grote inzet. Ik besprak het probleem met mijn vriend en collega Karel Ooms. Karel wijdde ons in in de ge-heimen van de opmaak. Desktop-publis-hing 'avant la lettre'. Met de publiciteit bleef het behelpen. Moni-

que had blaadjes op A5-formaat met voor-af gedrukte blauwe lijnen. Daarin moest ze de tekst kleven. Zij telefoneerde me dan om te zeggen welke titels ze nodig had. Ik maakte dan de titels en stuurde ze op met de post. Het was steeds passen en meten om de illustraties en de reclame tussen de tekst te krijgen. De telefoon was toen ons meest geavanceerde hulpmiddel want van computers was toen nog geen sprake. Om de leesbaarheid te bevorderen besloten we om op kolommen te werken met titels over de ganse breedte.

Hippo: Uiteindelijk kon Hippo ook zelf een drukker kiezen. Jacques: Ja, maar het duurde nog een hele tijd voordat NELOS besloot om het volg-recht van Convent af te kopen en het con-tract met de drukkerij Charlier op te zeg-gen. Zo konden we meer inkomsten halen uit de publiciteit. We spraken Mon Hende-rickx aan. Hij had een drukkerij IMTRA én was NELOS-duiker bij Lagoondivers. Raymond (Mon): Ik deed dit wat graag en wilde zeker een bijdrage leveren om de Hippo op een hoger peil te krijgen. Het eer-ste nummer dat ik drukte was nr. 111 van december 1986.

Jacques: Mon woonde in Lint en wanneer ik de teksten klaar had, sprak Monique met hem af op een parking langs de autostra-de om haar omslag met teksten te over-handigen. Toen kon dat nog, nu zou ze al snel een slechte naam krijgen. Mon stond ook in voor de publiciteit en dat was een hele verbetering, want een groot gedeelte vloeide terug naar NELOS. Maar de grote omwenteling kwam er toen we in 1989 voor het enorme bedrag van 6.500 Belgische franken een ATARI-286 computer kochten

Raymond Henderickx, jarenlang drukker en verantwoordelijk voor de publiciteit.

88 Hippocampus sept./okt. 2014

Bondsnieuws Commissie Redactieteam Hippocampus

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-250.indd 8 11/09/2014 15:44:21

Page 9: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

met een handleiding van 1.000 blz. en een geheugen van 1MB. Het duurde een hele week met veel vallen en opstaan voor we ons eerste A4'tje konden afprinten. Samen met Karel trok ik naar Monique, die zoals de meesten van ons, nog nooit een computer van dichtbij had gezien. Geen nood: Karel gaf haar een snelcursus informatica. Maar dat ding was niet zo gebruiksvriendelijk als de huidige computers en het bezorgde haar al snel nachtmerries. "Even Karel bellen", was het dan. Karel werd een echte 'on-line helpdesk'. "Druk Ctr + Shift – Ga naar DOS en typ …" of "Blijf nu overal af, ik kom met Jacques naar Leuven", ging het via de tele-foon. Ook al was het een gat in de nacht, we mochten altijd een beroep doen op Karel.

Hippo: Karel Ooms was de reddende en-gel dus?Jacques: Zeker. Alles ging goed tot op een bepaald moment onze prachtige computer de pijp aan Maarten gaf. Een kapotte bat-terij luidde het verdict. Deze moest uit de USA komen en we zaten zoals steeds met een deadline. De oplossing lag nochtans voor de hand: Karel! Van toen af nam hij de volledige opmaak van Hippocampus op zich, ook toen we later overschakelden van A5- naar A4-formaat. In het begin bleef Monique nog de teksten typen en bezorgde die met een floppy-disk aan Karel. Later schreven de auteurs hun teksten met behulp van een computer en bezorgden ze hun schijfje aan de redactie. Nu gaat alles met e-mail en internet. Wat een evolutie! Ivo: Na Karel Ooms nam NELOS Pascal Eeckhoudt in dienst (2000) voor de opmaak van Hippocampus. Hij werd in juni 2004 opgevolgd door achtereenvolgens Miriam Hagendorens en vanaf april 2008 door de nu nog in dienst zijnde Katrijn Ools.

Hippo: En kreeg de Hippocampus een an-dere look? Jacques: Ik kreeg het voor elkaar in 1990 om kleurenfoto's in de Hippocampus te publiceren dankzij de publiciteitskleuren. Nog steeds op A5-formaat maar toch al een hele stap in de goede richting. Dat luk-te dankzij de inzet van onze drukker Mon, die ook voor de verzending instond. Mon: Mijn vrouw Lisette kreeg de ondank-bare taak de adressen te schrijven. 4.000 adresetiketten schrijven en opkleven. Ze was er een paar dagen zoet mee. Het was

altijd werken tegen de tijd om Hippocampus tijdig op de post te krijgen.

Hippo: De Hippo-werkgroep werd ook een echte NELOS-Commissie.Jacques: We vonden het stilaan tijd dat we een officieel statuut verkregen met een eigen Reglement van Inwendige Orde en een eigen budget.

Hippo: Roland Wantens, jij volgde Jacques op als hoofdredacteur. Hoe kwam dat? Roland: Nadat ik gehoord had dat Philippe Van Loocke uit Brugge ontslag had geno-men bij de redactie, contacteerde ik hem om te horen hoe het er daar aan toe ging. Ik had Philippe immers leren kennen bij Coral De Haan, waar ikzelf had leren duiken. Wim Van Doeselaer had mij tussen pot en pint al eens laten verstaan dat ze op zoek waren naar mensen die vlot konden schrijven. Ik stelde dus mijn kandidatuur als redacteur en belandde zo op de Hippo-redactie. Toen Jacques te kennen gaf dat hij met het hoofd-redacteurschap wilde stoppen, lag het voor de hand dat ik hem ging opvolgen. Ik zorgde voor de inhoud en Jacques bleef mij onder-steunen voor het technisch gedeelte. Ik moet eerlijk toegeven dat ik het werk wel wat had onderschat. We leefden in het begin van het computertijdperk. Ik probeerde bij mijn tijd te blijven en schafte me een IB-XT computer aan. Karel en Jacques kwamen bij mij thuis om me wat uitleg te geven. Nadat ik hen had verwelkomd, schakelde ik de computer aan en ging koffie voor de heren zetten. Toen de koffie eindelijk gezet was, was de computer ook klaar voor gebruik. Karel bekeek me be-teuterd aan zei: "Ik geloof dat je moet verge-ten om een professioneel programma op een dergelijke computer te laten draaien. Dat zal niet lukken". En gelijk had hij.

Hippo: We waren toen nog steeds op het kleine A5-formaat.Roland: Ja, maar meer en meer geraakten we overtuigd dat we het formaat moesten aanpassen aan dat van de andere tijdschrif-ten. Dat zou het grote voordeel hebben, dat we op die manier gemakkelijker advertenties konden verkrijgen. Alle grote bedrijven had-den immers kant en klare negatieven klaar liggen met hun reclame op A4. Wie wil er nu publiciteit plaatsen in een amateuristisch ogend A5-tijdschriftje met kleine illustraties en zwart-wit fotootjes waarop je nauwelijks iemand kon herkennen? Ik herinner me de el-

lenlange discussies in de Scinthoeve (club-huis van Amphora). Kenners beweerden dat de opmaak van een A4 geen sinecure was. "Je zult urenlang moeten knippen en plak-ken om dat voor elkaar te krijgen", was nog één van de argumenten.

Hippo: Er was ook een zekere oppositie te-gen het grotere formaat.Roland: Niet van de redactie of het bestuur, hoor. Maar toen het nieuws was uitgelekt dat we inderdaad dachten aan een A4, kre-gen we emotionele reacties van lezers als: "Ik heb een speciale kast waar mijn Hip-po's perfect in passen, maar als het een A4 wordt, kan die niet meer in die kast!", of nog "Ik kan de Hippo dan niet meer in mijn vest-zak steken". Maar uiteindelijk viel dat alle-maal goed mee en knip- en plakwerk was ook niet nodig dankzij Karel Ooms, die de lay-out uitvoerde op zijn computer.

Hippo: Nu moest er ook meer aandacht besteed worden aan de cover.Roland: Zeker. Bovendien werd er geop-teerd voor een foto die de kaft volledig vul-de. Dat bleek niet eenvoudig, want de mees-te opnamen worden horizontaal gemaakt. Dus hadden we verticale opnamen nodig. In die tijd was ik nogal bezig met modelfoto-grafie in het zwembad met mijn dochter An-nemie en haar mama Greet. We hadden het idee opgevat om een originele kerstkaart te maken. Daarvoor had Greet een kerst-pak voor Annemie gemaakt en ik had haar gefotografeerd met een slee en een kerst-boom. Ik zal je hier het verhaal over drijven-de kerstballen aan een kerstboom onder water maar besparen, maar het idee werd door de redactie als zeer origineel aanzien en daardoor werd die opname gebruikt voor de eerste A4 die juist in december werd uit-gebracht, namelijk het nummer 146 van december 1993. Door de goede wil van onze drukker kreeg dat eerste A4-nummer nog wat extra kleur.Mon: Inderdaad, in samenspraak met Jac-ques en Karel, de professionals in de re-dactie, werd er besloten om op sommige bladzijden een steunkleur te plaatsen. Een tijdschrift uitbrengen kost veel geld en van de Raad van Bestuur mocht het allemaal niet te veel kosten. Ik moest hen ervan over-tuigen dat er door de toenemende publici-teit geen extra kosten zouden zijn.In het begin was het wel wat puzzelen om te zien in welke katern ik zulk een steunkleur

9Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 9 11/09/2014 15:44:21

Page 10: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

kon plaatsen, want spijtig genoeg kon dat toen nog niet in het hele tijdschrift.

Hippo: Hippo werd dan een echt magazine.Roland: Vanaf dan kreeg onze Hippo-campus stilaan een veel professioneler uitzicht. Er kwam meer en kwaliteitsvolle publiciteit, mooiere foto's en illustraties en wonder boven wonder, langzamer-hand kregen we door leden eigenhandig geschreven teksten. Onze redactie veran-derde van een passief afwachtende groep tot een actieve redactie die zelf interviews afnam of reportages maakte. En ook bij de fotografen veranderde er iets. Al die tijd hadden we moeten bidden en smeken om ons foto's te bezorgen dikwijls zonder re-sultaat. Plotseling vonden zij het een hele eer wanneer hun foto een plaats kreeg in onze Hippo. Kwaliteit trekt kwaliteit aan. Het bondsblad veranderde van een soort staatsblad met uitsluitend verslagen van vergaderingen en uitslagen van wedstrij-den naar een vlot leesbaar magazine. Stel je voor dat we vroeger uit gebrek aan teksten de volledige adreslijst van alle in-structeurs publiceerden zodat Hippocam-pus in feite op een mini-telefoonboek leek. Dat werd gelukkig voltooid verleden tijd. Hippo: Waarom hield je er mee op?Roland: Het was met pijn in het hart dat ik moest stoppen. Als General Manager van het Europees kantoor van een Noorse rederij kreeg ik het enorm druk en heb ik de fakkel noodgedwongen moeten door-geven. Gelukkig had Ivo, die nu nog steeds hoofdredacteur is, dat juist gedaan toen ik

in 2003 ernstig ziek werd en daardoor 11 maanden buiten strijd was.Hippo: Aan jou, Ivo.Ivo: De overname, op 13 januari 2003, is vlot verlopen. We zijn er ook in geslaagd volle-dig 'full colour' (september 2005) te gaan met illustraties, prachtige foto's en interes-sante teksten. Door het grote aanbod van artikels en omdat we de foto's beter tot hun recht wilden laten komen en ze dus groter geplaatst worden, is ons bondsblad het laatste decennium enkele katernen dikker geworden. Hippocampus past helemaal in het rijtje van kwaliteitsvolle duiktijdschrif-ten. Maar we moeten blijven waken over de kwaliteit want Hippocampus mag geen 'mannekesblad' worden. In tijden van in-ternet en facebook is het een zaak om kort op de bal te spelen en actuele informatie te brengen naar de leden heet van de naald. We zijn ook lid van de UPP, de 'Unie van de uitgevers van de periodieke pers'.

Hippo: Het is duidelijk dat er heel wat veranderd is tegenover de beginperiode.Ivo: Zeker, zo gebeurt het nalezen en cor-rigeren tegenwoordig thuis bij de redac-teurs, die dan alles doorsturen via e-mail. Dan worden de teksten door Katrijn Ools in het Duikershuis opgemaakt. Nadien wor-den de opgemaakte artikels in pdf-formaat terug naar de redactieleden gestuurd zo-dat ze die thuis op hun computer opnieuw kunnen nakijken en hun opmerkingen doorsturen. Na het aanbrengen van de no-dige correcties gaat alles naar de drukker Swinnen Printing, waar Patrick Swinnen al sinds februari 1998 instaat voor de kwali-

teit van het drukwerk. Daarbij stopt het niet want de proefdruk wordt nog een laatste keer nagelezen door een aantal redacteurs voordat er gestart wordt met het drukken. Op de redactievergaderingen is er dus nu tijd voor planning en reflectie. Fijn is ook dat we een hecht redactieteam hebben van 13 geëngageerde Hippofans.In september 2004 mocht ik met Hippo-campus nummer 200 al een jubileumeditie uitbrengen en nu 10 jaar later is nummer 250 een feit. Op naar nummer 300 dus!

luc Beets en Wim Van doeselaer

Korte Hippohistorie

Onze 'Hippocampus' heette niet altijd zo. Aanvankelijk was het 'L'Oursin', die in 1958 voor de eerste keer verscheen en Franstalig was. In 1961 nam het blad de naam aan van 'Hippocampe'. Pas in 1964 werd het blad tweetalig en later was er een aparte Nederlandstalige en Franstalige versie, die van inhoud wel identiek waren. In 1976 werd de weten-schappelijke benaming 'Hippocampus' aangenomen voor de beide landsdelen. Dit was gedurende de BEFOS-periode. In 1978 ontstonden NELOS en LIFRAS en namen de Liga's het re-dactieroer in handen. LIFRAS schakelde in de tachtiger jaren terug over naar 'Hippocampe'.

10 Hippocampus sept./okt. 2014

Bondsnieuws Commissie Redactieteam Hippocampus

Vlnr: Luc Beets, Wim Van Doeselaer, Jacques Bernaerts, Ivo Madder, Rudi Schollaert, Raymond Henderickx en Roland Wantens.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Hippo-250.indd 10 11/09/2014 15:44:22

Page 11: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

CABO VERDE HOTEL OASIS BELORIZONTE**** 1 week kamer met ontbijt, incl. 6 bootduiken

v.a. € 1104 p.p.

JORDANIËHOTEL MARINA PLAZA**** 1 week halfpension,incl. 6 huisrifduiken

v.a. € 965 p.p.

THAILAND DIAMOND CLIFF RESORT & SPA**** 1 week kamer met ontbijt, incl. 3 dagen bootduiken

v.a. € 1319 p.p.

MALEDIVENHOTEL EMBUDU VILLAGE*** vol pension, inclusief 6 dagen non-limit kantduiken

v.a. € 1940 p.p.

Ontdek het volledige aanbod Thomas Cook SportDuikvakanties bij je Thomas Cook Travel Shop en je

reisagent, mail naar [email protected] of bel naar 09/261.45.25.

Aanbod volgens beschikbaarheid. Prijzen zijn inclusief vluchten heen en terug, transfer naar je hotel heen ten terug en annulatieverzekering.

V.U. Tim Van Genechten p.a. - TCRB NV - Tramstraat 67c, 9052 Gent, BTW 0412.677.887 RPR Gent - Lic (A)1067.

NIEUWEDUIKBESTEMMINGEN

090 TCTS adv Hippocampus.indd 1 28/07/14 16:36

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Thomas Cook & BEFOS geprivilegieerde

partners!

Thomas Cook en BEFOS (NELOS en LIFRAS) worden door deze overeenkomst geprivilegieerde partners waarbij de duikfederaties in alle brochures van Thomas Cook

en Neckermann de nodige publiciteit zullen krijgen bij de be-stemmingen waar een duikaanbod aanwezig is. De klanten die naar deze bestemming op reis vertrekken zullen bij hun reisdocumenten een voucher ontvangen waarbij erop gewe-zen wordt dat ze, indien ze een basis-duikopleiding gevolgd hebben tijdens hun vakantie, bij een NELOS- of LIFRAS-club terecht kunnen om hun brevet in te schalen en hun opleiding verder te zetten. De duikscholen ontvangen hierover gede-tailleerde info.

Thomas Cook zal jaarlijks instaan voor de organisatie van en-kele begeleide groepsreizen naar diverse duikbestemmingen. De duikfederaties zullen Thomas Cook daarnaast advies ver-strekken bij het opmaken van het duikaanbod in hun brochures.Deze overeenkomst wordt op 27 september 2014 te Safaga (Egypte) onder water ondertekend en dit in het bijzijn van de vertegenwoordigers van de Nationale pers.

ronny margodt,

Pr nelos

Bondsnieuws

De voorzitters van NELOS en LIFRAS en de directie Thomas Cook NV (Thomas Cook & Neckermann reizen) ondertekenen op 1 september 2014 een verregaand samenwerkingsakkoord.

11Hippocampus sept./okt. 2014

De begeleiding van de groepen duikers zal gebeuren door NELOS- of LIFRAS-Instructeurs (kandidaturen hiervoor kunnen, schriftelijk gemotiveerd, gestuurd worden aan het NELOS-secretariaat t.a.v. Ronny Margodt). Deze rei-zen en andere voordelen die NELOS-leden via Thomas Cook en Neckermann genieten, zullen in de toekomst regelmatig via ons bondsblad Hippocampus en/of een nieuwsbrief (NELOS-info) bekendgemaakt worden.

Hippo-250.indd 11 11/09/2014 15:44:23

Page 12: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Oceanic Cup 2013Van 21/11/2013 tot 2/12/2013 vond de 15e Oceanic Cup plaats in het 'Oasis Resort' op

Panglao, een eiland in het zuiden van de Filipijnen. De organisatie was in handen van

Harry klerks in samenwerking met 'Dive Technics' (verdeler Oceanic duikmateriaal)

en het reisbureau 'Travel and Joy'.

Een koraalduivel. Foto: Francis Griffon.

Een koppeltje zeenaaktslakken. Foto: Paul Darden.

Een viltkokeranemoon.Foto: Francis Griffon.

REPORTAGEOnderwaterfotografie & -videografie

12 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 12 11/09/2014 15:44:25

Page 13: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

13Hippocampus jan./feb. 2014 13Hippocampus nov./dec. 2013

Het duikcentrum is gelegen aan het strand, vlakbij de duikboten. Duik-gerief wordt door de 'crew' en de

gidsen aan boord gebracht. Op de nabijge-legen duikplaatsen waren er grote scho-len 'jacks' en barracuda's te zien. Zelfs een groep vleermuisvissen van meer dan hon-derd stuks kan je zien voorbijzwemmen. Uiteraard, zoals overal op de Filipijnen, zie je ook veel zeepaardjes, garnalen, hen-gelaarsvissen, mandarijnvisjes, blauwge-ringde octopussen, kleurrijke zeenaakt-slakken en nog veel meer. De fotowedstrijd werd in twee delen opge-

splitst:• pockettoestellen of aanverwante;• camera's met verwisselbare lenzen.Voor video werden alle apparaten aan-vaard, dus ook pockets, waarmee er ge-filmd kan worden. Ook hier waren er twee categorieën: • een videofilm van maximum 10 minu-

ten;• een spot van maximum 1 minuut.Tijdens de gala-avond met een overheer-lijk Indonesisch buffet, dat plaatsvond op 29 maart 2014 in het mooie Art Deco ge-bouw Chalet de Moortebeek, Rue de Sévig-

né 16 te Anderlecht (Brussel), kregen we de voor de wedstrijd ingezonden foto's te zien. Persoonlijk vond ik de foto's dit jaar minder mooi dan andere jaren. Er werd ge-fluisterd dat er tussen de niet ingezonden foto's heel wat mooiere foto's zaten die ze-ker in de prijzen hadden gevallen. Tijdens de prijsuitreiking werden er mooie prijzen uitgedeeld. We brengen hier een selectie van de volgens ons mooiste van de winnen-de foto's.

iVo madder

Een garnaal op een zeelelie. Foto: Wendy Van Wonterghem.

Sponzen met zonlicht op de achtergrond. Foto: Wendy Van Wonterghem.

Een zeeschildpad. Foto: Paule Vanmel-laert.

13Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 13 11/09/2014 15:44:27

Page 14: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

REPORTAGEOnderwaterfotografie & -videografie

14 Hippocampus maart/april 201414 Hippocampus mei/juni 2014

Een blennie op een zweepkoraal. Foto: Wendy Van Wonterghem.

Een bladvis. Foto: Pascale Navet.

Hippocampus sept./okt. 201414

Hippo-250.indd 14 11/09/2014 15:44:29

Page 15: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Een onderwaterfotograaf bij een school vissen. Foto: Jean-Pol Melin.

Een spookfluitvis Foto: Claudio Didio.

Een zeenaaktslak. Foto: Marianne Smellinckx.

Een grote hengelaarsvis. Foto: Patrick Schyns.

15Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 15 11/09/2014 15:44:32

Page 16: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Kleurrijke krabbetjes. Foto: Patrick Schyns.

Een galathea op de on-derkant van een zeelelie. Foto: Paule Vanmellaert.

Je ziet me toch lekker niet. Foto: Rudy Trogh.

REPORTAGEOnderwaterfotografie & -videografie

Hippocampus jan./feb. 20141616 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 16 11/09/2014 15:44:34

Page 17: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

De Klomp 120NL-7511DJ Enschede

Tel.: +31(0)53 [email protected]

WWW.ABCTRAVEL.NL

Complete duikreizen Buddy Dive Bonaire 6 pers. 9 dg. V.a. € 1349 / 16 dg. V.a. € 1885 2 pers. 9 dg. V.a. € 1409 / 16 dg. V.a. € 1995

Drive & Dive is inclusief:Retourvlucht Amsterdam - Bonaire v.v. met KLM. Tranfers, 7 of 14 nachten verblijf in een 3 slaap-kamerappartement (7 personen) , of hotelkamer (2 personen), roomtax en 5% NAOB, dagelijks Amerikaans ontbijtbuffet, 6 of 13 dagen ongeli-miteerd duiken, 7 of 14 dagen autoverhuur.

Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

Combinatie duikreis Bonaire en Curaçao16 dg. O.b.v. 2 pers. v.a. € 1889

Het arrangement is inclusief: Retourvlucht met KLM, binnenlandse vlucht,alle transfers, 7 nachten verblijf bij Caribbean Club Bonaire incl. autohuur, duiken & ontbijt, 7 nachten bij All West Curaçao incl. autohuur & duiken.

Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

CuraçaoSUPERAANBIEDING!

Lions Dive & Beach Resort

• 9 daags Duikarrangement: v.a. € 1.389,- p.p.• 16 daags Duikarrangement: v.a. € 2.059,- p.p.Deze aanbieding is inclusief:• KLM-vlucht Amsterdam – Curaçao incl. taxen

en toeslagen• 7 of 14 nachten verblijf op basis van logies• 5 of 10 dagen ongelimiteerd kantduiken in-

clusief 2-tank bootduik per dag (5e of 10e dag GRATIS)

Exclusief:

• Transfer luchthaven – Lions Dive & Beach Resort v.v. (€ 15,- p.p.)

• Boekingsvoorwaarden:• verblijf van 2 pers. per kamer in de periode

van 3 mei t/m 30 juni 2014• De boeking dient te geschieden op minimaal

60 dagen voor vertrek

Ontspannen kantduiken op Bonaire:Caribbean Club: € 1329

Buddy Dive: € 1409

Bel Mar: € 1249 (6 pers.) € 1599 (2 pers.)

Inclusief:• KLM vlucht Amsterdam - Bonaire v.v.• Transfer• 7 nachten accommodatie o.b.v. 2 pers. tenzij

anders vermeld• 6 dagen ongelimiteerd duiken• 7 dagen huurauto (pick up)Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

Hippo-250.indd 17 11/09/2014 15:44:36

Page 18: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Een blauwgeringde octopus. Foto: Paul Henri Cerckel.

Een blennie op een zweepkoraal. Foto: Pierre Herman.

De volgende Oceanic Cup wedstrijd zal plaats-vinden in Lembeh Strait & Bunaken (Indonesië) omstreeks 1 november 2015. Meer informatie via [email protected] (Harry klerks).

ADVERTENTIE

REPORTAGEOnderwaterfotografie & -videografie

1818 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 18 11/09/2014 15:44:37

Page 19: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

19Hippocampus mei/juni 2014

WWW.DIVEANDTRAVEL.NL

Bovenstaande prijzen zijn incl. retourvluchten en transfers v.v. De duikpakketten zijn incl. fles/lucht/lood excl. duikmateriaal.

Volg ons op Facebook en blijf als eerste op de hoogte van het laatste nieuws.

Kijk voor meer uitgebreide duikreis adviezen en

een compleet bestemmings aanbod op onze

website WWW.DIVEANDTRAVEL.NL

WWW.DIVEANDTRAVEL.NL TEL: (033) 457 15 94

WALVIS EN ORCA ADVENTUREANDENES - NOORWEGEN

10 dagen 7 nachten 4-pers appartement o.b.v. logies incl. transfers. 4 boottrips naar de walvissen en orka’s.

Vertrek 08/15/22 januari 2015

PRIJS € 2.588,- P.P.

BANGKA ISLAND RESORTINDONESIË – BANGKA ISLAND

10 dagen/ 7 nachten 2-pers. Deluxe Cottage o.b.v. volpension incl. transfers. Incl. 5 dagen, 3 bootduiken per dag

VANAF € 1.744,- P.P.

SECRET GARDEN BUNGALOWSINDONESIË – NUSA LEMBONGAN

10 dagen/ 7 nachten 2-pers. bungalow o.b.v. logies incl. transfers. Incl. 10 bootduiken

VANAF € 1.051,- P.P.

[email protected] Tel. 0031-(0)355426071 www.bontravel.nl

Hippo-250.indd 19 11/09/2014 15:44:39

Page 20: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Op 15 november 2014 is er een laatste examen 'oude stijl' waarbij je enkel de theoretische kennis moet bewij-

zen d.m.v. multiplechoicevragen, aange-vuld met minstens 6 uur praktijkervaring bij een erkende school.

Waarom een nieuw systeem?

De huidige brevetten leggen te veel de na-druk op theorie. Voor het Belgisch Stuur-brevet moest je nog minstens 6 uur prak-tijkervaring kunnen voorleggen, maar de brevetten Yachtman en Yachtnavigator waren puur theoretisch. Dikwijls werden ze behaald door mensen die nog nooit een voet aan boord van een schip hadden ge-zet. Met de nieuwe aanpak zal het kunnen toepassen van de theorie in de praktijk het zwaarst doorwegen. Bovendien werden de

theoretische examens georganiseerd door de FOD Mobiliteit op slechts 3 data per jaar. Dit maakte dat kandidaten die het examen van mei misten, pas in november examen konden afleggen. De leerstof wordt ook duchtig gemoderniseerd.

Alle documenten heten voortaan: 'Vaar-bewijs voor de pleziervaart'. Nieuw is ook het modulaire karakter van de vaarbewij-zen, zodat men een vaarbewijs op maat kan bekomen. Ten slotte worden opleidings-instellingen erkend. Ze zullen niet alleen de opleidingen kunnen verzorgen maar ook de bijhorende testen kunnen afnemen. Hiervoor moeten ze wel voorafgaand vol-doen aan een aantal kwaliteitseisen.

modulaire vaarbewijzen

Er komen aparte vaarbewijzen voor de bin-nenwateren (I, 'Inland'), de kust (C, 'Coast'), de zee (S, 'Sea') en de oceaan (O, 'Ocean'). De juiste afbakening is (nog) niet precies bepaald. Voor elk van deze gebieden is er dan nog een opsplitsing volgens het type vaartuig: motorboot (MOT) of zeilboot (SAI).De meeste van deze categorieën ('Inland', 'Coast', 'Motor' en 'Sail') vind je ook al te-rug op het ICC ('International Certificate for operators of pleasure Craft' of 'Internatio-naal varen met een pleziervaartuig').Een vaarbewijs kan men slechts bekomen door een aantal deelattesten te behalen voor bepaalde modules.

Deze modules behoren tot 4 grote groepen:

• Vaargebied-gebonden: dit omvat de verkeersregels (reglementen) voor de betrokken gebieden.

• Scheepstype-gebonden: twee stan-daard modules: motorboot of zeilboot. Deze modules gaan over manoeuvreren en techniek. Daarnaast is er nog een ex-tra categorie voor grote pleziervaartui-gen die varen op de binnenwateren.

• Vaartechnisch-gebonden: hierin   zijn verschillende modules volgens het vaargebied (zie tabel).

• Extern aan te tonen bekwaamheden: bijv. EHBO, Marifoonexamen, Radar-examen, … Deze examens worden vol-ledig buiten de bevoegdheden van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer georganiseerd.

Hoe bekom je deelattesten voor de vereiste modules?

Er zijn vier verschillende mogelijkheden:1) Via een officieel examenVoorlopig moet je voor het gedeelte Regle-menten een officieel examen afleggen met meerkeuzevragen. Een opleiding hiervoor kan je eventueel volgen bij een erkende op-leidingsinstelling (zie verder).2) Via opleiding met bijhorende testHet overgrote deel van de modules kan je behalen via opleiding en bijhorende test. Die opleidingen worden aangeboden door erkende opleidingsinstellingen die

Reportage Zeemanschap

Foto

: Ivo

Mad

der.

Onder impuls van het Federaal

Overlegplatform voor de Ple-

ziervaart wordt momenteel een

grondige hervorming van de be-

staande brevetten voor de ple-

ziervaart (beperkt en algemeen

stuurbrevet, brevet yachtman,

yachtnavigator) uitgewerkt dat

tegen 1 januari 2015 van kracht

moet worden.

Nieuw vaarbewijssysteem in de maak

2020 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 20 11/09/2014 15:44:39

Page 21: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Ivo

Mad

der.

hiervoor een officiële erkenning kregen na voorafgaand onderzoek. De lijst van de erkende opleidingsinstellingen zal op de officiële website van de Federale Over-heidsdienst Mobiliteit en Vervoer worden bijgehouden. Een keuze uit deze lijst is dan ook de garantie voor een opleiding die vol-doende kwaliteit waarborgt.De opleidingsinstelling biedt niet alleen de opleiding aan, maar organiseert eveneens de bijhorende test. Wie geslaagd is, ont-vangt een attest van de gevolgde opleiding.Voor het gedeelte Reglementen kan je wel een opleiding volgen bij een erkende organi-satie, maar dien je de test steeds af te leggen via een officieel examen (zie hierboven).3) Via rechtstreeks examen zonder voor-afgaande opleidingIndien je over voldoende ervaring beschikt is het volgen van een opleiding niet nood-zakelijk. In dat geval is er voorzien dat je

voor de vereiste modules een rechtstreeks examen (theorie en/of praktijk) kunt afleg-gen zonder voorafgaande opleiding.4) VrijstellingenSommige personen hebben reeds be-kwaamheden verworven via andere kana-len (bijv. maritieme beroepsopleiding). Ze kunnen in bepaalde gevallen vrijstelling voor bepaalde modules bekomen na on-derzoek met gunstig gevolg van de inge-diende bewijsstukken.

En hoe zit dat praktisch in elkaar?

Op de website van de Federale Overheids-dienst Mobiliteit en Vervoer zal de nodige in-formatie beschikbaar zijn om de juiste keu-zes te maken: welke attesten heb ik nodig, waar kan ik de juiste opleiding volgen, hoe inschrijven voor het officiële examen Regle-menten, hoe een vrijstelling aanvragen, enz.

Als je de nodige attesten hebt bekomen, kan je een aanvraag doen om een vaarbewijs te bekomen.

Kan iedereen opleidingen geven?

Binnen het geschetste systeem is er slechts plaats voor kwalitatief degelijke opleidin-gen. Daarom zullen enkel opleidingsin-stellingen, die werden erkend door de FOD Mobiliteit en Vervoer, examens kunnen organiseren. Instellingen die voldoen, wor-den in een raadpleegbare lijst opgenomen op de website van de Federale Overheids-dienst Mobiliteit en Vervoer.

erWin Van reusel,

naar een tekst Van Jos Heynderickx,

directeur scHeePVaartinsPectie,

Fod moBiliteit en VerVoer

Modules Vaarbewijzen Inland Coast Sea Ocean

Reglementen(verkeersregels)

Verkeersregels voor de binnenvaart, voorna-melijk het Algemeen

politiereglement voor de scheepvaart op de binnen-

wateren.

Voor deze 3 vaargebieden dient men slechts eenmaal (bij 'Coast') het attest te behalen. Dit attest blijft geldig voor zowel 'Sea' als 'Ocean'.Het voornaamste reglement is COLREG (Internationale Bepalingen ter Voorkoming van Aanvaringen op Zee), ook bekend onder de benamingen IAR of IBVAZ.

Weer en Getijden Module Weer en Getijden. --- --- ---

Veiligheid Inland Module Veiligheid 'Inland'. --- --- ---

ScheepvaartwegenModule Scheepvaart-

wegen.--- --- ---

Meteo --- Meteo 'Coast'. + Meteo 'Sea'. + Meteo 'Ocean'.

Veiligheid --- Veiligheid 'Coast'. + Veiligheid 'Sea'. + Veiligheid 'Ocean'.

Navigatie --- Navigatie 'Coast'. + Navigatie 'Sea'. + Navigatie 'Ocean'.

Instrumenten --- Instrumenten 'Coast'. + Instrumenten 'Sea'. + Instrumenten 'Ocean'.

21Hippocampus sept./okt. 2014

Opmerking: voor de modules Meteo, Veiligheid, Navi-gatie en Instrumenten zijn er drie niveaus: 'Coast', 'Sea' en 'Ocean'; die in deze volgorde op elkaar aansluiten. Voor 'Sea' moet men de beide modules 'Coast' én 'Sea' behalen; voor 'Ocean' de drie modules 'Coast', 'Sea' én 'Ocean'.

ADVERTENTIE

www. NAUTICALCHOOL .beTheorie- en praktijkopleidingen ••• Motor- en zeilboot

Voorbereiding Algemeen Stuurbrevet ••• Powerboat-opleidingDuikexcursies Noordzee - Oosterschelde - Middellandse Zee ••• Zeilexcursies [email protected]

Enkele voorbeelden in verband met het modulaire karakter van het systeem:• Iemand met een vaarbewijs 'Coast' kan dus een vaarbewijs 'Ocean' behalen

(voor hetzelfde type vaartuig) door de bijkomende modules Meteo 'Sea', Vei-ligheid 'Sea', Navigatie 'Sea' én Instrumenten 'Sea' af te leggen.

• Iemand met een vaarbewijs 'Sea' voor Motorboot kan een vaarbewijs 'Sea' voor Zeilboot bekomen enkel en alleen door de bijkomende module Zeilboot af te leggen.

Hippo-250.indd 21 11/09/2014 15:44:40

Page 22: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Het redactieteam van Hippocampus, dat statutair de officiële benaming 'Commissie Redactieteam Hippo-

campus' draagt, komt maandelijks in het Duikershuis NELOS bij elkaar. Normaal gezien is dat de derde maandag van de maand. Tijdens de maand juli is er geen vergadering.

planning

Vooraleer een artikel in lay-out geplaatst wordt, gaan er nog heel wat voorbereidin-gen aan vooraf. Tijdens een redactiever-gadering, voorafgaand op de periodieke periode van een bepaalde uitgave van Hip-pocampus, wordt bekeken of er in de eerst-volgende periodiek of zelfs de daaropvol-gende uitgave een artikel moet ingepland worden. Dit kan gaan over een bepaalde wederkerende activiteit (bijv. het verslag

van de Algemene Vergadering NELOS), een specifiek interview, een jubileum van een duikschool, een artikel over biologie, een aankondiging van een evenement of een speciale feestelijke editie. Ik verduidelijk het even met een voorbeeld: de voorberei-ding van het magazine Hippocampus van sept./okt. 2014 (Hippo 250, die je nu in han-den hebt).• Redactievergadering van 15 april 2013,

ter voorbereiding van Hippocampus mei/juni (Hippo 244): "Gaan we iets spe-ciaal doen voor de uitgave van Hippo nr. 250?". Er wordt beslist dat het een spe-ciale uitgave gaat worden met artikels over Hippocampus. Er wordt even kort gebrainstormd en volgende voorstellen worden op tafel geworpen: "Stripver-haal over Hippocampus", "Hippocam-pus achter de schermen", "Hoe kom ik

tot een artikel", "Hoe wordt een artikel verwerkt?" en "Hoe wordt hij gedrukt (bezoek aan drukkerij)?".

• Tijdens de redactievergadering ter voorbereiding van Hippo 245 (sept./okt. 2013), op 27 mei 2013, worden bepaalde ideeën aangaande de speciale uitgave verder besproken en uitgewerkt. We hebben geluk dat de speciale uitgave in een periode valt dat er geen repeti-tieve activiteiten of verslagen gepubli-ceerd moeten worden. Peter Bosteels wordt gevraagd om eens na te denken over de uitwerking van een kort strip-verhaal om Hippocampus in beeld te brengen. Het geplande artikel over 'de Hippocampus in de hersenen', waar ons redactielid Jozef Van den Berghe al een tijdje aan bezig is, wordt verplaatst naar Hippo 250.

Hoe komt een uitgave van Hippocampus tot stand? Van begin tot einde …

De proefdruk van Hippocampus wordt telkens grondig nagelezen door de redactieleden.

Creatie Hippocampus

2222 Hippocampus sept./okt. 2014

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

Hippo-250.indd 22 11/09/2014 15:44:41

Page 23: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

• Tijdens de vergadering voor Hippo 246 wordt beslist toch geen stripverhaal te brengen in Hippo 250. Er wordt ook duchtig nagedacht over de cover voor deze jubileum uitgave. Patrick Van Hoe-serlande mag een uitgebreide 'Webdi-ving' uitwerken in het teken van Hip-pocampus. Ook 'Skubba & Fred' zal in het teken van ons bondsblad komen te staan.

• De vergadering voor Hippo 247 wordt kort gehouden om zoveel mogelijk de knoop door te hakken over de te publi-ceren artikels in Hippo 250. Jacques zal een artikel uitwerken over de 'Katernen in ons magazine'.

• Het artikel over iSeahorse zal niet in Hippo 248 komen te staan maar wel in Hippo 250. Er wordt ook beslist om

het artikel over het ontstaan van het NELOS-logo niet te publiceren omdat we de bewijsstukken maar niet in han-den krijgen.

• Tijdens de redactievergadering in mei 2014, waar de laatste hand gelegd wordt aan Hippo 249, wordt beslist in Hippo 250 geen 'Fotograaf in de kijker' te brengen, maar een artikel te wijden over de 'Cover in de kijker'. Er moeten nog heel wat teksten aangeleverd wor-den voor het feestnummer.

• De laatste vergadering voor de zomer-vakantie is er toch wel lichte stress om-dat nog heel wat teksten voor het jubi-leumnummer niet aangeleverd werden. Bovendien komen er op het laatste mo-ment nog meldingen binnen van extra artikels die we nu moeten publiceren. Er zal nog hard gewerkt moeten worden.

nalezen

Als een al dan niet gepland artikel – in Word-formaat – aangeleverd wordt, wordt het eerst nagelezen door de hoofdredac-teur, die het bewerkt. Zo wordt het artikel voorzien van de juiste rubriektitel, tus-sentitels, auteur, bijschriften bij de gese-lecteerde foto's, enz. Daarna wordt het nagelezen door enkele redactieleden (al-tijd minstens door Wim Van Doeselaer en Roland Wantens), die er meestal ook nog fouten uithalen. De verbeterde tekst wordt ter goedkeuring voorgelegd aan de auteur en de verantwoordelijke uitgever van Hip-pocampus (John Remue).

Van zodra de foto's bij elkaar gezocht zijn en de bewerkte tekst goedgekeurd wordt, gaat alles naar Katrijn Ools. Zij zet het in lay-out, via Adobe Indesign, en maakt er een pdf van. Na een eerste controle stuurt Ivo Madder deze pdf door naar de andere redactieleden, waarbij Wim Van Doeselaer, Roland Wantens, Luc Beets, Bert Janssens, Monique Demoustier, Ingrid Dekelver en Chrisje Demuynck steevast nalezen. Alle correcties, opmerkingen en suggesties be-treffende de opmaak worden verzameld en naar Katrijn verzonden. Als de aanpassin-gen doorgevoerd zijn, controleert Ivo of er niets over het hoofd gezien werd.

klaar voor druk

Van zodra alle artikels in lay-out staan wordt er op het laatste moment nog ge-keken welk artikel eventueel uitgesteld moet worden omdat er misschien toch geen plaats voor is. Katrijn maakt er een proefdruk van, die nagelezen wordt door de redactieleden die zich kunnen vrijma-ken. Nadat de laatste foutjes eruit gehaald zijn, voert Katrijn ze samen met Ivo door in het bronbestand.Katrijn maakt een hoge resolutie pdf aan, die naar Swinnen Printing verzonden wordt. Zij controleren nog eens extra of alles wel in het juiste kleurformaat staat (CMYK) en maken het bestand drukklaar. Een proefdruk wordt afgeleverd en in prin-cipe ziet enkel Katrijn die na. Na vrijgave voor druk krijgen de NELOS-leden onge-veer 1 à 2 weken later hun bondsblad in de brievenbus.

iVo madder

ADVERTENTIE

Tijdens de redactievergadering bespreekt Ivo Madder de ingezonden artikels, terwijl John Remue als verantwoordelijk uitgever er over waakt de inhoud niet indruist tegen de NELOS-filosofie.

23Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Luc

Bee

ts.

Katrijn Ools zet de teksten in lay-out.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-250.indd 23 11/09/2014 15:44:42

Page 24: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Hippocampus jan./feb. 20142424 Hippocampus sept./okt. 2014

Voor Hi-Tech producten zoals adem-automaten, computers, trimvesten, de meeste vinnen en Hi-Tech duik-

maskers blijft de fabricage en assembla-ge grotendeels in Europa, meer bepaald in Italië, Zwitserland en Bulgarije. Voor neo-preen, de goedkopere vinnen en maskers uit de snorkellijn is dit Thailand, China en Cambodja. Bij mijn vorig bezoek werkten er in Italië ongeveer 360 man personeel, verspreid over diverse afdelingen en fa-brieken. Op dit moment werken er in de fabrieken in Italië (Rapallo en Casarza Li-gure) en in Bulgarije (Pazardzik) in totaal 252 personen.

Sergio Angelini, 'Chief Technology Officer' bij Mares, ontvangt ons in de Mares-fa-briek te Rapallo (gelegen in de industriezo-ne San Pietro di Novella). Sergio ken ik nog van toen hij enkele jaren geleden in Italië werkte voor Scubapro-Uwatec en toen on-der andere instond voor het op punt stellen van de welbekende Scubapro/Uwatec Ga-lileo Sol duikcomputer. Tja, tijden veran-deren.Als hoofd van de productontwikkeling prent Sergio zijn ingenieurs in dat ze steeds moeten denken als duikers tijdens het ont-werpen van nieuwe producten. "Het ma-terieel moet betrouwbaar en eenvoudig te bedienen zijn. Dus, de producten die we ontwerpen zijn goed en gebruiksvriendelijk zodat de duiker nergens anders aan moet denken dan aan het water.Niet voor niets dat er als slogan onder ons logo 'Just Add Water' staat", zegt Sergio. "Bovendien streven we bij Mares een filoso-fie na die terug te brengen is tot een 4-let-terwoord: KISS ('keep it simple stupid')". We krijgen een rondleiding van Sergio en moeten af en toe de andere kant opkijken als we de prototypen van enkele nieuwe producten in het vizier krijgen. Van één nieuw product krijgen we wel de nodige info: de nieuwe 'Mares Icon HD Net Ready – Black Edition'. Het atelier staat vol met

Reportage - duikmateriaal

Foto

's: I

vo M

adde

r.

Een delegatie winkeliers van duikshops in België en Nederland, de hoofdredacteur van Hippocampus en een redacteur van het tijdschrift Duiken werden uitgenodigd om de fabrieken van Mares, in Italië, te bezichtigen. We werden warm ontvangen, maakten een prachtige duik in het natuur-reservaat Portofino (op duikplaats 'la Tor-retta', die ook gekend is als de Zwarte to-ren) en kregen buiten een rondleiding nog een volledige presentatie over de kenmer-ken van Mares-ademautomaten en de ver-nieuwde software van de 'Mares Icon HD Net Ready – Black Edition' duikcomputer.

Voorstelling vernieuwde

Mares- duikcomputer

In 2004 bezocht ik de Italiaanse

fabrieken van Mares ook al eens.

Toen werden de meeste pro-

ducten van Mares in eigen huis

gemaakt en ontworpen. Tegen-

woordig worden ze er nog wel

geassembleerd, maar heel wat

basisonderdelen worden elders

gefabriceerd. Tijden veranderen.

Reportage Duikmateriaal

24242424

Hippo-250.indd 24 11/09/2014 15:44:43

Page 25: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

25Hippocampus sept./okt. 2014

microscopen en testbanken. Hiermee worden de producten tijdens en na de fa-bricage op hun kwaliteit gecontroleerd. In de kelder bevindt zich het goed beveiligde labo. Bij het binnenkomen valt ons oog op de 'vin testbank'; een grote lange smalle glazen waterbak met daarin een ijzeren been voorzien van een voet. In deze wa-terbak testen ze de voortstuwing van een zwemvin uit. Iets verder staat de automa-tentestbank. We moeten even de andere kant opkijken, want er wordt juist een pro-totype getest dat we nog niet mogen zien. De belichting wordt verhoogd zodat de camera een witte vlek toont. De testbank is een soort nagebouwde long, die bestaat uit een enorme piston die een luchtstroom op gang brengt die te vergelijken is met de ademhaling. Deze luchtstroom bedient een mondstuk van een ademautomaat, die zich in een met water gevuld drukvat bevindt, waar een camera de ademhaling filmt. De ademautomaat is bevestigd aan duik-flessen die zich eveneens in het vat bevin-den. Op deze testbank kunnen ze allerlei omstandigheden nabootsen, zoals: grote diepte, lage flesdruk, grote inspanning, duik in koud water, enz.Tijdens de test registreert een computer allerlei parameters, waaronder de weer-stand die de ontspanner geeft bij in- en

uitademing. Op de testbank ontdekken we dat het prototype een ideale uit- en ina-demweerstand toont. Het ziet er veelbelo-vend uit.

ademautomaten

Tijdens de presentatie over ademautoma-ten vertelt Gianni Tomà: "Dat we bij elke innovatie, vooral dan bij onze ademauto-maten, proberen het ontwerp zo simpel mogelijk te houden, met zo weinig moge-lijk onderdelen". De gedachte hierachter is: "Wat er niet is, kan niet stuk". Bovendien is, volgens Gianni, de beste ademautomaat diegene die steeds de grootste prestatie levert zonder in constant debiet te gaan. De automaat moet dus zo ontworpen zijn dat hij onder alle omstandigheden een minimale ademweerstand geeft zonder te blazen. Toch vind je aan een Mares-adem-automaat geen regelknoppen. Hoogstens een 'pre-dive' knop zal je aantreffen. Niet dat andere concepten slecht zijn, maar het standpunt van Mares is nu eenmaal om het zo simpel mogelijk te houden. "Een simpe-le, goede, eenvoudige ademautomaat ont-werpen is moeilijker dan een complexe", zegt Gianni. Er wordt dan ook heel wat tijd gestoken in het experimenteren en uit-testen van nieuwe ideeën. Een voorbeeld van het 'vereenvoudigingsprincipe' is het

toepassen van de Dynamic Flow Control (DFC): een klein kanaaltje, ergens in de eerste trap geboord, zorgt ervoor dat de statische conditie van de middendruk (10 bar) behouden blijft tijdens de dynamische conditie (9,5 à 9,7 bar bij inademing). "Zon-der deze DFC valt de middendruk tijdens de inademing weg naar 8 à 9 bar, waardoor compensatie noodzakelijk is; dit vertaalt zich al snel in 10 tot 15 meer onderdelen. Niet bij ons dus", zegt Gianni "Wat niet wil zeggen dat we niet luisteren naar de noden en verlangens van de duikers".

productie-eenheid

Na de middag is het tijd voor een bezoek aan de productie-eenheid te Casarza Ligu-re. Daar worden de duikbrillen en vinnen geproduceerd. Bij het binnenkomen lopen we langs de rekken waarin zich de gietvor-men of 'mallen' bevinden. Zo'n mal maken is behoorlijk complex. De verschillende onderdelen van zo'n mal moeten naadloos op elkaar passen. De nauwkeurige specifi-caties van bijv. een zwemvin worden inge-geven in een computergestuurde machine, die de vorm uit een blok metaal snijdt. De verschillende onderdelen van de vorm worden manueel bijgewerkt tot ze echt passen. Samengevoegd vormen deze on-derdelen een 3-D model van het uiteinde-

1) Chiara Pareti ontwerpt de verschillende maten van een trimvest. 2) De assemblage van trimvesten gebeurt nog steeds in Italië. 3) Sergio Angelini legt uit waarom elke manometer getest wordt. 4) De nieuwe 'Mares Icon HD Net Ready – Black Edition' duikcomputer. 5) De automatentestbank. 6) Gianni Tomà tijdens zijn presentatie over ademauto-maten. 7) Een mal voor een zwemvin kost gemiddeld € 30.000. 8) Mares is ook officiële verdeler van SSI-cursusmateriaal.Fo

to's

: Ivo

Mad

der.

1

2

3

4 7

85

6

Hippo-250.indd 25 11/09/2014 15:44:47

Page 26: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

lijke product. Nu moet het metalen model nog omgekeerd worden. 't Is te zeggen, er moet een afdruk gemaakt worden waarin het materiaal gegoten kan worden.De gietvorm wordt laagje voor laagje uit een blok metaal geslepen met behulp van een vonk-erosiemachine, een proces dat ongeveer een maand duurt. Niet verwon-derlijk dat een mal van een zwemvin ge-middeld 30.000 euro kost.Na de stockrekken met gietvormen zien we de machines waarin de mallen gebruikt worden. Wel tof om eens in het echt te zien hoe zo'n zwemvin geproduceerd wordt.Wat verder komen we de fabricage van duikbrillen en mondstukken tegen. De doorgedreven kwaliteitscontrole van de ademautomaten en hun juist geproduceer-de hogedrukzittingen trekt onze aandacht.

duikcomputers

Sergio geeft ons uitleg over de nieuwe duikcomputer. De nieuwe 'Icon HD Net Ready 4.0' is een duikcomputer met kleu-rendisplay en met heel veel functies. Met de 'ICON HD':• met de 4.0 firmware upgrade software;• kan je een duikplanning in decompres-

sie modus maken en tevens is een duik-planning voor successieve duiken met instelmogelijkheid van de oppervlakte-tijd voorzien;

• kan je digitale of grafische weergave van informatie opvragen tijdens de duik;

• krijg je altijd een duidelijke indicatie van de trappen die je moet maken;

• is de weergave van een onderwater-kaart tijdens de duik mogelijk;

• is het kompas altijd geactiveerd, dus di-rect beschikbaar als je het nodig hebt;

• is de opslag van afbeeldingen (van bijv. onderwaterkaarten) mogelijk;

• is het logboek met je duiken direct te be-kijken in digitale of grafische weergave;

• kan je overal waar je wilt, de batterij van je 'ICON HD' opnieuw opladen, zelfs vanaf je pc.

Deze duikcomputer met overzichtelijk kleurenscherm heeft een meer krachtige batterij (2.800 mAh) dan zijn voorganger, maar moet toch na ongeveer 6 à 7 duiken geladen worden en ook als je hem lange-re tijd niet gebruikt hebt. Volgens Sergio is dat toch geen probleem, want je laadt je gsm toch ook regelmatig op. Het kleuren-scherm geeft duidelijke info over de 'tijd tot reserve' (TTR), de flesinhoud, de eventue-le max. diepte, halftijd en tijdslimiet die je ingesteld hebt, de gaswissel naar je deco-

mengsel, de watertemperatuur, enz. Ook 'Deep stops' en decostops worden duidelijk weergegeven. De 'deep stops', een niet-ver-plichte tussenstop op diepte, worden ge-lijkaardig bepaald als het zogenaamde PDIS (Profile-Dependent Intermediate Stop' van de concurrent Uwatec.

De weefsels van je lichaam worden ge-identificeerd door middel van hun half-waardetijd, een variabele voor de snel-heid waarmee stikstof wordt opgenomen. Het Mares-algoritme is gebaseerd op tien weefsels met de volgende halfwaardetij-den (in minuten): 2,5, 5, 10, 20, 30, 40, 60, 80, 120 en 240. Weefsels met korte half-waardetijden zijn de zogenoemde 'snelle' weefsels, weefsels met lange halfwaarde-tijden zijn de 'langzame weefsels'. Elk weef-sel wordt ook aangegeven met een tweede parameter, de zogenoemde M-waarde. Deze waarde is de verhouding tussen de maximale druk (ook spanning genoemd) ten opzichte van de omgevingsdruk die een bepaald weefsel kan verdragen. De

term waarmee de overmatige druk in een weefsel ten opzichte van de omgevings-druk wordt aangegeven, is de 'oververza-diging'. Waar het op neerkomt, is dat een duikcomputer de opname en afgifte van stikstof in elk weefsel bijhoudt op basis van een tijd-/diepteprofiel en de halfwaardetijd van elk weefsel. Het bepalende criterium voor een veilige opstijging is dat geen enkel weefsel de M-waarde tijdens de duik of bij het bovenkomen overschrijdt. Indien aan dit criterium niet wordt voldaan, wordt de opstijging onderbroken voor één of meer decompressiestops zodat de stikstof het lichaam kan verlaten terwijl de duiker op een diepte zit waar de druk nog wel aan het criterium voldoet.Dit alles kan je tijdens de duik grafisch weergeven. Met andere woorden: je kan de status van verzadiging van je weefsel-compartimenten opvragen, alsook de te verwachten decostops. Ook na de duik kan je via de weefselgrafiek in je logbook deze gegevens opvragen. Leerzame informatie. Ook nieuw is dat je het scherm in nachtmo-dus kan instellen: een zwart scherm met witte letters.Tijdens een duik mogen sommige van ons de nieuwe duikcomputer testen. Vooral de grafische voorstelling van de weefsel-compartimenten en hun verzadiging kan me bekoren. Interessant om les mee te ge-ven, vooral omdat er ook een duikplanner voor onder andere iPad bestaat waar deze grafische voorstelling ook in weergegeven wordt.

iVo madder

ACS TIME

19m16.0DEPTH

TTR

16:

AIR

bar78

2.5 5 10 20 30 40 60 80 120 240

Gra�sche voorstelling van 10 weefselcompartimenten. Per weefsel 2 balken: de stikstofspanning op dat moment (linkerbalk, groen of geel) als de verwachte waarde aan de oppervlakte na een opstijging aan10 meter/minuut (rechterbalk, blauw of rood).

Lijn trapdiepte 3 m

Groene balk: het weefselgeeft volop stikstof af

Partiële stikstofdruk van het ingeademde gas omgezet naardezelfde weergaveschaal als het respectievelijke weefsel

Gele balk: weefsel neemtnog steeds stikstof op

Lijn trapdiepte 6 m

Linkerbalk: weergave huidige stikstofspanning in het weefsel

Rechterbalk: weergaveverwachte stikstofspaningaan de oppervlakte naeen stijging aan 10 m/min

Blauwe balk: met dit weefsel kan jedoorstijgen tot aan de oppervlakte

Rode balk: voor dit weefsel iseen decompressiestop nodig

Bij de meeste duikcomputers zijn 'deep stops', stops halverwege de maximaal bereikte diepte en de oppervlakte of de diepste decompressiestop. Of je nu 2 of 15 minuten doorbrengt op 30 meter, de diepe stop op 15 meter duurt even lang. In het geval van PDIS interpreteert de duikcomputer het duikprofiel en stelt hij op grond van de stikstofopname tot op heden een tussenstop voor.

Reportage Duikmateriaal

2626 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 26 11/09/2014 15:44:47

Page 27: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Tegenwoordig vormen de kruisers van het Live Bait Squadron – de Cressy, de Hogue en de Aboukir – een kunst-

matig rif, met een rijke variatie aan zeele-ven. Op de kruisers wordt gedoken. Voor duikers een 'el dorado'.Dit najaar schenkt Muzee aandacht aan de dubbelfunctie van deze kruisers: mas-sagraf van de slachtoffers en kraamkamer voor het zeeleven.

De tentoonstelling over de drie Engelse kruisers wordt op 24 september 2014 ge-opend door Dirk Ruis, amateur historicus, bestuurslid en rondleider bij het Neder-lands Militair Kustverdedigingsmuseum 'Fort aan den Hoek van Holland'.

Ruis heeft in 1995 al een onderzoek gedaan naar de gebeurtenissen met betrekking tot de ondergang van de pantserkruisers. Het Fort te Hoek van Holland heeft in 1914 een rol heeft gespeeld bij het opvangen van de drenkelingen en de begrafenis van een aantal slachtoffers te 's-Gravenzande. Ruis heeft toen een boekje geschreven onder de titel 'De ondergang van het 7th Cruiser

Squadron'. Dit was het eerste boekje over het 'vergeten' drama.

De tentoonstelling loopt tot april 2015. Kijk voor meer informatie op de website: www.muzee.nl.

Ben stieFelHagen

ADVERTENTIE

Op 22 september 2014 is het 100 jaar geleden dat op de Noordzee

drie Engelse kruisers door een Duitse onderzeeboot werden getor-

pedeerd. Hierbij lieten 1459 zeelieden/manschappen het leven.

Een drama voor de Scheveningse kust had plaats gevonden.

Massagraf en kraamkamer voor het zeeleven

MuzeeNeptunusstraat 90-922586 GT ScheveningenTel.: +31 70 35 00 830

Persbericht

27Hippocampus sept./okt. 2014

Links: De Aboukir is begroeid met kleurrijke anemonen. Rechts: Een duiker verlicht de overblijfselen van de Hogue. Onder: De Cressy is een leuk wrak om door te zwemmen.

Foto

: Cor

Kuy

venh

oven

.

Foto

's (2

): U

do v

an D

onge

n.

Massagraf en kraamkamer voor het zeeleven

Hippo-250.indd 27 11/09/2014 15:44:49

Page 28: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

REPORTAGE Biologie

Foto

: Ivo

Mad

der.

Project Seahorse, een door Guylian ge-sponsorde maritieme onderzoeksgroep, hoopt dat duikers massaal de zeepaardjes die ze tegenkomen melden. Hiervoor kan je gebruik maken van de applicatie (app) 'iSeahorse Explore', die gebruikers toelaat observaties van zeepaardjes online te zet-ten. Het team van Project Seahorse hoopt daarbij de soort verder te bestuderen en hen van uitsterven te behoeden. Dankzij het loggen van observaties van zeepaard-jes helpt men mee aan de bescherming van de soort. Voorkennis is niet nodig, evenmin als een internetverbinding. De app syn-croniseert thuis en aan de hand van foto's kan je een gok doen over welke soort het gaat. Heb je geen 'smartphone'? Dezelfde functionaliteiten als de app vind je terug op www.iseahorse.org."We weten dat zeepaardjes bedreigd wor-den door overbevissing, destructieve

Zeepaardjes redden

Eind 2012 hebben we de testversie van de website www.iseahorse.org gepromoot via Hippo-campus en tijdens het NELOS-festival. Je kan er observaties van zeepaardjes melden en infor-matie over deze vissoort vergaren. Sinds oktober 2013 is deze website officieel in gebruik voor het brede publiek. Had je vroeger al een account aangemaakt, dan moet je dat opnieuw doen. Buiten een website om zeepaardjes te melden, is er ook een applicatie (app) ter beschikking in de App store en later op het jaar via Google Play. Met de app 'iSeaHorse Explore', kan de gebrui-ker zelfs vanop vakantie in enkele klikken meehelpen aan de bescherming van de bedreigde soort.

visserijtechnieken en een steeds kleiner wordende habitat. Nu moeten we te weten komen waar er nog populaties zijn en welke er het dringendst hulp nodig hebben", zegt Dr. Heather Koldewey, mede-oprichtster van Project Seahorse. De groep werkt sinds 1996 aan de University of British Columbia (Vancouver, Canada) en is verbonden aan de Zoological Society of London.

Zeepaardjes zijn moeilijk te bestuderen; ze zijn klein en passen zich perfect aan hun omgeving aan. Van de 48 soorten die op de lijst van bedreigde diersoorten staan, zijn er maar liefst 26 soorten waarvan men on-voldoende data heeft. "Net daarom is zo'n app heel handig. Ook betrekt het de gewo-ne man bij wetenschappelijk onderzoek. Je kan als het ware een diersoort redden vanop vakantie", zegt Tyler Stiem, hoofd communicatie van het project.

Chocolaterie Guylian is trotse hoofdspon-sor van Project Seahorse sinds 1996. Met chocolade zeepaardjes en zeevruchten als hoofdproduct voelen zij zich heel ver-bonden met het maritieme ecosysteem. Telkens je een doos Guylian Belgische cho-colade koopt, steun je Project Seahorse. Meer info op www.projectseahorse.org of op www.guylian.com. Of neem contact op met Sam Delagrange ([email protected])– Social Media & PR Coordina-tor, Chocolaterie Guylian.

Voor meer informatie over zeepaardjes, soorten en kaarten kan je terecht op www.iseahorse.org. De app is beschik-baar in de App Store en later op het jaar

ook via Google Play.

Hippocampus jan./feb. 20142828 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 28 11/09/2014 15:44:51

Page 29: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Ivo

Mad

der.

Advertentie

Al vier keer werd er in België ter bescherming van de zeepaardjes een zeepaardjeswedstrijd georgani-

seerd, waarbij duikers met hun onderwa-terfoto's van zeepaardjes kunnen deelne-men. Ook dit jaar wordt de fotowedstrijd 'Guylian Seahorses of the World' geor-ganiseerd en voor de vijfde maal is de organisatie in handen van de Commissie Redactieteam Hippocampus, Chocolaterie Guylian en Project Seahorse. Na de eerste wedstrijd lieten we dit initiatief telkens als een aparte wedstrijdcategorie samenval-len met het NELOS-festival, een organi-satie van de Audiovisuele Commissie (NE-LOSAC). Ook dit jaar mogen we rekenen op

de medewerking en steun van NELOSAC, die vanaf nu samen met de Audiovisuele Commissie van LIFRAS het festival van het Open Belgisch Kampioenschap orga-niseert.

Heb je foto's van zeepaardjes? Neem dan deel aan de wedstrijd. Je foto's worden on-der andere gebruikt om lokale vissers te sensibiliseren, maar ook als wetenschap-pelijk studiemateriaal. Je beschermt er dus de zeepaardjes mee. Deelnemen aan de wedstrijd is trouwens altijd winnen, want je krijgt je deelnamebedrag (10 euro) ruimschoots terug in de vorm van choco-lade en dingt daarnaast nog mee naar de

hoofdprijs, een cadeaubon van 750 euro aan duikmateriaal. Het wedstijdreglement vind je op www.onderwaterfotografie.be/wed-strijden/reglementen.php en op www.guylian.com. Jij en je vrienden kunnen jul-lie stem uitbrengen op de ingezonden foto's die door de organisatoren geplaatst zullen worden facebookpagina van de wedstrijd http://bit.ly/1jMpKYj (verkorte URL).

Jij doet toch ook mee? Zowel met de 'Guy-lian Seahorses of the World' als met 'iSea-horse'?

iVo madder

Zeepaardjeswedstrijd

GuyLian Seahorses of the World 2010. Deep Harmony. Foto: Bettina Balnis.

GuyLian Seahorses of the World 2012. Happy Couple.

Foto: Wendy Hoevenaars.

GuyLian Seahorses of the World 2008. Kortsnuitzeepaardje. Foto: Luc Rooman.

29Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 29 11/09/2014 15:44:55

Page 30: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Op 24 juli 2014 verscheen er

een persbericht van Scubapro

(Johnson Outdoors Diving) met

als titel 'Recall Aladin² (Aladin

Square) duikcomputer'.

Van deze duikcomputer is er een reeks die niet voldoet aan de hoge kwali-teitseisen van Scubapro, waardoor

deze computer eventueel een duikongeval kan creëren doordat de computer stopt te functioneren. Er kwamen tot onlangs vier meldingen binnen van een defecte com-puter. Er zijn geen meldingen ontvangen aangaande duikongevallen.

De consument die in het bezit is van een 'Aladin Square' duikcomputer waarvan het serienummer eindigt op 003 dient het gebruik ervan onmiddellijk te staken en de computer terug te brengen naar de erken-de Scubapro-dealer voor een gratis inruil. Indien gewenst kan contact worden op-genomen met de technische afdeling van Scubapro op het volgende telefoonnum-mer: +32 16 565 467 – van maandag t.e.m. vrijdag en van 09.00 uur tot 16.00 uur.Het serienummer is gegraveerd op de ach-terkant van de computer en staat eveneens gedrukt op de etiketten welke op de ver-pakking van de computer zijn aangebracht. Deze 'recall' geldt alleen voor de 'Aladin Square' duikcomputers met een serienum-mer dat eindigt op 003, welke zijn verkocht tussen de maanden maart en juni 2014 met een verkoopadviesprijs van € 349,00. Op de website www.scubapro.com staat gede-tailleerde informatie over deze 'recall'.

anna Van den Hoek

Persbericht Duikmateriaal

Hippocampus jan./feb. 20143030 Hippocampus sept./okt. 2014

VOOR AL JE DUIK- EN SNORKELMATERIAAL

www.desportduiker.be

ADVERTENTIE

Hippo-250.indd 30 11/09/2014 15:44:56

Page 31: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

31

André Hendrickx in 2013 tijdens een fysieke training. Omdat hij zijn benen niet kan gebruiken moeten de leerlingen eveneens zonder vinnen trainen.

Ik ben verwonderd over de vraag. Ik ga ervan uit dat er in elke club wel iemand fysieke training geeft, dus waarom zou

iemand van een Wet Wheels club fysieke training moeten komen geven? Ann laat blijken dat dit geen probleem is en voegt er nog aan toe: "Zijn training mag je niet onderschatten. Wij kunnen hem niet bij-houden". Mijn interesse is gewekt en ik spreek Ann hierover aan. "Je kent André, hoor", zegt ze. "Je hebt hem ontmoet vorig jaar op de Wet Wheels duikdag.

André Hendrickx geeft al jaren fysieke trai-ning in onze duikschool. Ik ken er maar een paar die niet voor hem moeten onderdoen". Ik kan mij André niet direct voorstellen, dus vraag ik wie hij is. Hij blijkt een Wet Whee-ler te zijn. Ik heb hierbij mijn bedenkingen en het is of Ann mijn gedachten kon lezen. "Kom maar eens meedoen. Ik ben benieuwd hoe lang je het kan uithouden".Ik leg dit voor aan het redactieteam en het licht wordt op groen gezet. Via mail neem ik contact op met André. Door onze drukke agenda's duurt het nog twee jaar alvorens we een datum kunnen prikken. Ik word uit-genodigd op een training om zo een idee te kunnen vormen. De training hou ik 20 minuten vol en moet dan hier en daar be-ginnen passen. Een drankje na de training is meer dan welkom en geeft mij de moge-lijkheid om wat vragen te stellen en zo mijn draaiboek voor het artikel te bepalen.Eerst en vooral moet er een datum worden vastgelegd waarbij zowel André, een (on-derwater)fotograaf en ikzelf aanwezig kun-nen zijn. Dit blijkt vier maand later te zijn. Dit geeft mij de tijd:• om een zwembad te zoeken, toeganke-

lijk voor een rolstoelgebruiker;• om de route te bepalen zodat André

onopgemerkt het zwembad binnenge-raakt, want de kandidaten mogen hem niet op voorhand zien;

• om het zwembad- en onderhoudsper-soneel te laten deelnemen in dit com-plot: een rolstoel laat bij vochtig weer bandensporen na, dus dat probleem moet eventueel opgelost worden.

• om een duikschool te zoeken die toch het zwembad ter beschikking wil stel-len.

• om kandidaten te zoeken die bereid zijn om zich moe te maken.

Na deze training is het nog niet gedaan, want dan vraag je om reacties of bevin-dingen van de trainer en van de kandida-ten. Dit is nog het moeilijkste want het zijn geen schrijvers. In ieder geval vraagt dit om een uitgebreide planning, maar des te meer geniet ik ervan als de opzet geslaagd is. Bedankt alvast om mij dit artikel in de schoot te gooien en mij een andere kijk te geven over Wet Wheelers. Lees het artikel 'Fysieke training anders' om te zien wat het geworden is.

cHrisJe demuynck

Hoe ontstaat een artikel?

Bondsnieuws Commissie Redactieteam Hippocampus

31Hippocampus sept./okt. 2014

Op één van de NELOS-bijeen-

komsten vang ik een gesprek op

waarbij er aan Ann Tielen, voor-

zitter van de Commissie Duikers

met een Handicap, gevraagd

wordt of André een fysieke trai-

ning zou willen geven op ver-

plaatsing.

In 2012 heeft Chrisje Demuynck een gesprek met Ann Tielen over de training gegeven door een Wet Wheel-duiker van haar club, die fysieke training geeft aan valide duikers.

In 2010, tijdens een Wet Wheels duikdag, is Ivo Madder in gesprek met André Hendrickx. Het onderwerp: fysieke training geven.

Foto

's (3

): Iv

o M

adde

r.

Hippo-250.indd 31 11/09/2014 15:44:57

Page 32: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

CLUB in de kijker

Enkele ongeduldige deelnemers staan vrij vroeg in de inkomhal van het zwembad te Hoboken. De vraag-

tekens staan op hun gezicht geschreven wanneer ik alleen binnenstap. Ze we-ten nog steeds niet wie de training geeft vanavond. Op uitnodiging komt André Hendrickx training geven. Hij is onder-voorzitter van duikschool Gobius en 'Wet Wheeler'. Hij duikt sinds 1997 en geeft al jaren 'speciale' fysieke training, o.a. met speciale handschoenen, namelijk met zwemvliezen tussen de vingers. Zijn training staat in zijn club bekend als best pittig en wordt telkens aangepast aan het

niveau van de groep. Dus zorg ik ervoor dat het ook voor de trainer een uitdaging wordt. De meeste deelnemers aan deze training zijn Duiker-Redder of Hoger Red-der en staan dus fysiek sterk.

Ik trommel het zwembadpersoneel op om André, die voor zijn verplaatsingen altijd aangewezen is op zijn rolstoel, onopge-merkt langs de nooduitgang binnen te leiden. Terwijl ik hem zijn kleedkamer wijs, zie ik dat de rolstoel bij regenweer banden-sporen nalaat, dus ook het onderhouds-personeel wordt opgeroepen. Ik laat niets aan het toeval over.

In ABC-uitrusting sta je klaar

aan de rand van het zwem-

bad, benieuwd naar 'iemand

van een andere club' die je fy-

sieke training gaat geven. Die

trainer verschijnt in een rol-

stoel in het zwembad. Wordt

dit een uitdaging voor jou of

voor de trainer?

Fysieke training anders

32 Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

's: I

vo M

adde

r.

Lood doorgeven aan de oppervlakte, zon-der zwemvliezen. Echt niet gemakkelijk.

De ster zonder fles, waarbij een ijshockeypuck doorgegeven wordt.

Een lengte apneu op de rug waarbij je enkel zwembewegingen met je handen mag maken.

Hippo-250.indd 32 11/09/2014 15:44:58

Page 33: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

33Hippocampus sept./okt. 2014

3

1

Wanneer de deelnemers zich verzameld hebben aan het diepe gedeelte van het zwembad, laat ik André binnenrijden. Ik zie verbaasde blikken, maar ook enthousiaste reacties. Na de kennismaking glijdt André het water in en blijft de rolstoel trouw aan de kant wachten. Ook de deelnemers, ondertussen zonder ABC-uitrusting, zijn klaar om te water te gaan. Ze hebben enkel eendenpootvormige handschoenen aan. André start met een opwarming en neemt de kop. Na 50 meter hoor ik al een zucht en een vloek onder de kandidaten. Zo snel is het duidelijk dat deze training fysiek een heel andere ervaring is als met vinnen.

Er volgen een aantal lengtes apneu, enkel op armkracht waarbij een bepaalde tech-niek vereist is. De groep weet André al snel bij te houden waardoor het niveau wordt verhoogd. Stilstaande apneu komt aan bod, waarbij ik opmerk dat niemand wil onderdoen. Zelfs voor André zijn de apneus even wennen in dit zwembad, dat dieper is dan zijn thuisbasis. Ook de ster zonder fles, waarbij een ijshockeypuck doorgege-ven wordt, is best pittig. André weet leuke variaties aan te brengen en gaat over van conditie- naar krachttraining. Dit leidt tot hilarische toestanden met veel tumult boven water, maar ook lachwekkende on-derwaterzichten waardoor de deelnemers en zelfs de onderwaterfotograaf afgeleid worden. André brengt de groep tot rust en rondt de training af, nog steeds met alle deelnemers. Ik zie enkel vermoeide, maar tevreden mensen. Deze inzet verdient een dorstlesser voor zowel de deelnemers als de trainer. Ik begeleid André naar zijn wa-gen om samen naar het café te rijden waar de deelnemers al plaatsgenomen hebben. Zonder enige hulp en op geen tijd zit André en zijn rolstoel in de wagen. Ik sta er een beetje verbijsterd naar te kijken want ik heb niet eens de tijd gehad om te vragen of ik kan helpen. "Wel een handige rolstoel,hé!", zeg ik terwijl ik aan passagierskant instap. Hij merkt mijn ongemak op en antwoordt met een ontwapende glimlach: "Klopt. Bui-ten het duiken heb ik ook het skiën aange-vat. Verder doe ik nog 'handbiken', fitness en zwemmen. Dus om zo actief mogelijk te zijn, moet de rolstoel zo licht en sterk mogelijk zijn. Tegenwoordig worden ze, zoals de mijne, ook uit titanium vervaar-

digd. Heel licht en peperduur. Zelfs carbon maakt zijn opmars". Het ijs is gebroken en ik wil graag weten hoe hij is beginnen duiken en hoelang hij al in een rolstoel zit. Zonder enige aarzeling antwoordt André: "Vorig jaar in mei had ik mijn twintigjarig ongevalsjubileum. Een viertal jaar na mijn ongeluk was ik op zoek naar een nieuwe sportieve en avontuurlijke uitdaging. Dui-ken is dan ook de sport die helemaal aan het idee van de integratie voldoet, m.a.w. mensen met een handicap kunnen samen met validen deze sport beoefenen. Er is een wisselwerking; we kunnen van elkaar leren. Voor andersvaliden is het soms een stap naar integratie in de maatschappij

(bijv. na een ongeluk) en validen moeten hun schroom en de angst van het onbeken-de/ongewone overwinnen in het omgaan met mensen die 'anders' zijn. Bovendien is water een dankbaar element om zich in voort te bewegen, tenminste als er geen sterke stroming staat", glimlacht André. "Al duikend ben je (gedeeltelijk) bevrijd van de fysieke belemmeringen waar je boven water mee leeft". Ik betrap mezelf dat ik daar nooit heb bij stilgestaan, laat staan nagedacht heb over de impact van het on-geval. Ook hierover vertelt André vrijuit: "Je leven zoals je het gekend hebt, stopt van het éne op het andere moment. In de plaats komen een hoop vraagtekens, ongeloof, on-

Ons voortbewegen mogen we enkel met deze handschoenen.

En daar komt André binnengerold. Gaat die ook meedoen?

Blijkbaar gaat André ons training geven.

We zoeken alvast passende 'zwemvlieshandschoenen'.

Hippo-250.indd 33 11/09/2014 15:45:00

Page 34: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

gemakken, pijn, kortom drama. Het eerste jaar was zeer moeilijk, maar uiteindelijk is er maar één goede richting en dat is vooruit. In die periode zijn er nog een drietal mensen uit mijn omgeving verongelukt, maar ik was er nog! Ook in het revalidatiecentrum leer je goed te relativeren, want je ziet er veel die er nog veel slechter aan toe zijn. In de krant staat vaak 'zwaargewond' ... maar daar be-gint voor velen het verhaal pas". Ondertussen hebben we ons bij de groep ge-voegd en wordt het glas geheven op de leuke training. Er wordt volop gekletst, hoe kan het ook anders, over duiken. André duikt nog maar sporadisch in onze contreien. Samen met zijn vriendin heeft hij buiten de verschil-lende plaatsen in de Rode Zee, al gedoken in Bretagne, Bali, Curaçao, Zanzibar en Maleisië. Ook leuke reacties op de training zijn te horen. Hoe stil het ook was tussen de oefeningen in het zwembad (om op adem te komen), des te luider klinkt het hier. Dit be-tekent dat iedereen terug op zijn krachten is gekomen.Bedankt voor jullie tijd en sportiviteit! André, bedankt om de afstand en het ongemak tus-sen de Wet Weelers en validen op deze korte tijdspanne te laten verdwijnen!Met dank aan duikschool 'The SeaMasters' die hun zwembad ter beschikking stelden.

cHrisJe demuynck

Enkele reacties van de deelnemers

• Deze training was zeer lastig omdat die speciale handschoenen heel veel weerstand bieden. Het is ook niet evident om alle oefeningen te doen zonder vinnen. Wil er zeker terug bij zijn een volgende keer!

• Verbazing, twijfel maar vooral een groot vraagteken toen hij naar binnen rolde. De verbazing werd immers nog groter toen hij meldde dat hij fysieke training kwam geven. Heb me tijdens de training echt wel moeten inzetten, maar heb me geen seconde verveeld, integendeel! Su-per initiatief en respect voor André!

• Briefing in de hal, toch maar omkleden, snel naar het zwembad, briefing aan de zwembadkant, wachten zoals in het leger. Niemand die iets weet. Komt er plots een fotograaf, achteruit wandelend, uit de ingang. "Het lijkt de komst van Sinterklaas wel", is er te horen. Het blijkt een rolstoelduiker te zijn. De eerste gedachte: "Die gaat meedoen en laten zien hoe goed deze mannen mee kunnen!". Bij het groepje aan-gekomen, blijkt het meer dan een meedoener: "Twintig jaar geleden, na een ongeval het gebruik van mijn benen verloren, toch willen gaan duiken ... Ik geef vandaag training."

Je mag André Hendrickx altijd contacteren ([email protected]) voor een 'speciale' fysieke training. De groep waar les aan gegeven wordt, mag wel maar uit maxi-mum 10 personen bestaan.

"Oh..oh..hmmm". Gelukkig zijn we bekomen in het café. Tip: uitprobe-ren, want de volgende morgen zijn uw schouderspieren steviger.

• Ik was aangenaam verrast toen er iemand binnen kwam in een rol-stoel. Deze training gaf me toch een heel andere kijk op het duiken voor mindervalide mensen. We hebben er een paar oefeningen uitgepikt voor onze fysieke training, zodat je zelf meerdere combinaties kunt toepassen tijdens de training. Maar mijn wraak zal zoet zijn, organisator, je had ons goed bij ons ...

Aprédive aan de Zeelandbrug (2011).

Crawl zwemmen zonder je benen te gebruiken.

CLUB in de kijker

34 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 34 11/09/2014 15:45:01

Page 35: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Jubellaan 54 | 2800 MechelenTel. 015 43 01 31Fax 015 43 01 35

[email protected]

Waar service het belangrijkste product blijft!

ELKE DAG TOT UW DIENSTvan 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 18u

zaterdag van 10u tot 18u

Géén deksels, Géén openingen, Géén o-ringen, Dus ook géén risico op waterschade. Dat is een zorg minder!

Je kan je nu volledig focussen op je duik en je opnamen.

Zorgeloos Filmen & Fotograferen met de nieuwe Sealife MicroHD+

PAUL DE WEERDTWelleweg 72 - 9320 Erembodegem

Tel: 0475/73 25 74www.aqualand.be - [email protected]: di-wo-do-vr: 18-21 u & ma-za: op afspraak

- Alle kwaliteitsmerken- Vulstation 300 bar- Eigen hersteldienst- Verhuur duikmateriaal

TE HUUR DEMONSTRATIE DUIKTANK

- op wielen- L3m x B2m x H2m - met 5 vensters 80x100 cm- geleverd met filter en verwarmingssysteem

UW DUIKSPORTZAAK MET EEN PRIMA SERVICE

Hippo-250.indd 35 11/09/2014 15:45:05

Page 36: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Een mogelijk tafereeltje aan de waterkant: Eén ploeg komt uit het water, beide buddies leggen hun flessen af en bespreken hun duik bij het genot van een sigaret. Een beetje verder op de parking hebben enkele andere duikers net hun ma-teriaal gemonteerd en steken een sigaretje op vooraleer hun pak aan te trekken.

In cafés en in de bedrijven zien we steeds meer dat rokers zielig samen-hokken onder een luifel op straat,

maar op ontspannende momenten kan een sigaretje nog wel zalig zijn. Hier niet de zoveelste preek over de nadelen van het roken; informatie is er genoeg, en zo-lang anderen niet worden verplicht mee te roken neemt iedereen de verantwoor-delijkheid over zijn gezondheid. Wel in-

teressant in dit tijdschrift is om even stil te staan wat roken specifiek voor duiken betekent.Nicotine vlak voor een duik brengt een stijging van de bloeddruk teweeg; het hart gaat sneller kloppen, en de krans-slagaders trekken samen. Niet zo'n ramp voor een jonge gezonde volwassene. Als je echter van middelbare leeftijd bent, wat overgewicht meezeult en in de week vooral

sedentaire activiteiten hebt, is dit toch niet zo ideaal. Dit geldt ook voor een elektroni-sche sigaret.Rokers hebben ook meer koolstofmo-noxide (CO) in hun bloed. Dat betekent dat hemoglobine bezet wordt door CO en dat zuurstoftransport door hemoglobine wordt belemmerd. CO heeft 250 tot 300 maal meer affiniteit voor hemoglobine dan zuurstof. Een ongelijke strijd.

Foto

: Edy

ta P

awlo

wsk

a - s

hutt

erst

ock.

Nog even een sigaretje roken voor de duik.Roken & duiken

BONDSNIEUWS Geneeskundige Commissie

Hippocampus jan./feb. 20143636 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 36 11/09/2014 15:45:06

Page 37: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Tijdens de duik is er natuurlijk meer zuur-stof opgelost in het plasma door de ver-hoogde druk, maar dat geldt alleen op diepte. Bij een eventuele noodsopstijging tot aan de oppervlakte kan de verminderde hoeveelheid beschikbare zuurstof samen met de samentrekking van de kransslag-aders de fatale druppel zijn die een drama veroorzaakt.

Tabaksrook is prikkelend, gaat de boven-ste luchtwegen doen samentrekken en een verminderde werking van de trilhaartjes veroorzaken. De koude droge lucht die uit de ademautomaat komt wordt minder op-

gewarmd en bevochtigd. De prikkelende rook kan ook een zwelling van de buis van Eustachius veroorzaken. Indien het klaren soms al wat moeilijk gaat kan dat éne si-garetje voor de duik het verschil maken tussen een toffe duik voor jou en je buddy of het afbreken van de duik nog voor deze goed en wel begon.

Kortom, het is niet de bedoeling om hier door te drammen over de gevaren van het roken voor de gezondheid, maar wel om even stil te staan bij de effecten van dat si-garetje aan de waterkant.'Make bubbles, no troubles'.

roland Vanden eede,

Voorzitter geneeskundige commissie

Uw advertentie [email protected]

Advertentietarieven: www.wiki.nelos.be/index.php/

hippocampus Overnachten in een chalet, woning of groepshuis.

Je Zeelandweekend start hier.

duikcentrum

Advertentie

Foto

: Edy

ta P

awlo

wsk

a - s

hutt

erst

ock.

37Hippocampus sept./okt. 2014

Zuurstof en koolstofdioxide kunnen niet langer getransporteerd worden

Hemoglobine transporteertzuurstof en koolstofdioxide

Hemoglobine

Rode bloedcel

Koolstofmonoxide bindt zich 300 maal gemakkelijker aanhemoglobine dan zuurstof

Zuurstof en koolstofdioxide kunnen niet langer getransporteerd worden

Hemoglobine transporteertzuurstof en koolstofdioxide

Hemoglobine

Rode bloedcel

Koolstofmonoxide bindt zich 300 maal gemakkelijker aanhemoglobine dan zuurstof

Hippo-250.indd 37 11/09/2014 15:45:09

Page 38: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Dit keer wilden we er iets groots van maken. We hadden in het verleden al duikinitiaties gedaan, maar nu

gingen we voor een 'totaalevenement'. Er werd een 'task force' van vrijwilligers samengesteld en dan konden de voorbe-reidingen beginnen. Die namen al gauw enkele vergaderingen in beslag, waarin er gebrainstormd werd, afspraken gemaakt en taken werden verdeeld. Er moest re-

clame gemaakt worden via allerlei media en er moesten aankopen gedaan worden (catering: zeer belangrijk!). Te doen op de dag zelf: de spandoeken ophangen, de fo-to's aan de muren, de filmpjes in de pc, de drank in de koelkast, de ijsjes in de diep-vries en de prijzen voor de wedstrijd uit-stallen. Verder moesten we een infostand bemannen, de inschrijvingen bijhouden en het duikmateriaal klaar leggen. Alle

20 min en 11 sec! (17 mei 2014)

Foto

's: M

icha

el W

ijne.

Wie wil weten waarover het

gaat, moet vooral verder le-

zen! Het heeft alleszins te

maken met de Bloso Water-

sportdag, waaraan onze club

– Actieve Duikschool Eeklo –

heeft meegewerkt.

De begeleiders in het zwembad.We moesten even een paar bordjes vasthouden voor de foto.

Onze duikschool is goed bezig.

Even helpen met het aandoen van de duikfles.

Hippocampus jan./feb. 20143838 Hippocampus sept./okt. 2014

CLUB in de kijker

Hippo-250.indd 38 11/09/2014 15:45:11

Page 39: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Advertentie

hulp was dus meer dan welkom. Het be-langrijkste was natuurlijk de begeleiding van onze kandidaat-duikers. We hadden een vrij groot aantal inschrijvingen voor ons kleine clubje, en werden op een ge-geven moment een beetje overrompeld. Gelukkig hebben onze 2* en 3*Duikers bijgesprongen, onder de kundige leiding van duikschoolverantwoordelijke John. Toch moesten we af en toe twee mensen tegelijk begeleiden, wat niet zo ideaal is. Ik had toch de indruk dat iedereen tevre-den was. Het doet deugd als je mensen helpt de eerste stapjes in de duiksport te laten nemen, en ze op een uurtje tijd ziet evolueren van lichtelijk waterschuw tot volledig ontspannen. Ik zag kandidaten duidelijk genieten.Kers op de taart was een bezoek van twee Studio Brussel reporters, die ons een live interview kwamen afnemen (Bart nam de honneurs waar) en op de koop toe zelf ook te water gingen.Na afloop konden de mensen nog wat na-praten – of bekomen – in onze duikbar,

onder het nuttigen van een drankje of een ijsje. Op het einde kwam dan het moment suprê-me: onze recordpoging! Er staan 10 duikers met klein materiaal aan in een kring in het ondiep. De eerste duiker legt zich op de bodem en de tijd begint te lopen. Zodra de eerste duiker boven komt moet de tweede duiker onmiddellijk onder gaan. Zo voor alle 10 duikers, en alle tijden worden geno-teerd en opgeteld. Nu weten jullie wat de titel betekent. Het is namelijk de totale tijd die we met 10 duikers in 'apneu-in-estafet-te' gerealiseerd hebben. Dit is een gemid-delde van meer dan 2 minuten per duiker! Het cijfer wordt genoteerd in de tabellen en vraagt erom om bij een volgende gelegen-heid verbeterd te worden. Er is zeker po-tentieel, want niemand had zich specifiek voorbereid. Bedankt aan allen die bijgedragen hebben tot dit geslaagde evenement!

cHristine Van de Velde

Foto

's: M

icha

el W

ijne.

Er zijn nog meer duikscholen die deel-genomen hebben aan de Watersportdag 2014 om zodoende de duiksport te pro-moten. We kunnen niet van elke duik-school een verslagje plaatsen, maar vermelden wel graag de deelnemende clubs.

• Actieve Duikschool Eeklo• Adventure Diving• Aqua Diving Team• Atlanta NOS Overpelt• Blue Sea vzw Mol• Diepzeeduikschool Atlantis Aarschot

vzw• Duikschool OKEANOS• Gobio divers• Holy Squid vzw• Mantis Onderwaterhockey• PDK vzw• Profunda Diving vzw• Sea King vzw• The Sharks vzw

39Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 39 11/09/2014 15:45:11

Page 40: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Hippocampus jan./feb. 20144040 Hippocampus sept./okt. 2014

Anatomie en fysiologie van het duikende kind, jeugdduiken en EHBO, specifieke pedagogie.

Hoor je het nu in Keulen donderen? Wel dan is het zeker tijd om aan de Speci-alisatieopleiding Jeugdduiken deel te nemen. Ben je daarenboven graag met kinderen bezig, dan is dit de uitgelezen kans om in iets nieuws te duiken.

Er zijn enkele belangrijke punten waar je rekening mee moet houden voor je inschrijft.• Ben je graag met kinderen bezig?• Heb je voldoende ervaring (zie

voorwaarden)?• Sta je open voor een nieuwe uitda-

ging?

Alle vragen positief beantwoord? Su-per! Dan ben je klaar om je in te schrij-ven.

voorwaarden

• Minimum 3*D zijn, met minstens 200 duiken.

• Medisch en administratief in orde zijn.

• Voorgesteld worden door een jeugdduikschool.

administratie

Het inschrijvingsformulier (zie website) opsturen naar het NELOS-secretariaat vóór 26 oktober 2014. Het bedrag van 50 euro per persoon storten op het re-keningnummer:

IBAN BE29 4433 6916 8164 BIC: KREDBEBB, met als mededeling Specialisatieopleiding Jeugddui-ken 2014 + naam/namen deelne-mer(s).

Het aantal inschrijvingen is be-perkt. Tijdig inschrijven is de bood-schap!

praktische afspraken

Wanneer?• Zaterdag 8 & 15 november

2014: 09.00 - 17.30 uur: theorie.

• Zondag 16 november 2014: 09.00 - 12.00 uur: theorie; 13.00 - 16.00 uur: zwembad; 16.15 - 17.15 uur: evaluatie.

Deelname aan de volle drie dagen is verplicht.

Waar?In het Duikershuis NELOS, Brussel-sesteenweg 313-315, 2800 Meche-len.

inbegrepen in de prijs

Broodjesmaaltijden, werkboek, toegang tot het zwembad.

Hannelore sPrengers

Opleiding tot Begeleider of Instructeur Jeugdduiken of EvaluatorHet inschrijvingsformulier voor deze cursus is beschik-

baar op www.nelos.be. Daar ga je van 'Ledenportaal' door

naar 'Downloads (LOG IN)' waar je op 'NELOS-download-

pagina' klikt. Je meldt je aan en kiest het formulier 'In-

schrijvingsformulier specialisatieopleiding'.

Bijscholing voor Begeleiders en Instructeurs

JeugdduikenHet inschrijvingsformulier voor de bijscho-ling is beschikbaar op www.nelos.be. Daar ga je van 'Ledenportaal' door naar 'Down-loads (LOG IN)' waar je op 'NELOS-download-pagina' klikt. Je meldt je aan en kiest het for-mulier 'Inschrijvingsformulier bijscholing jeugdduiken'.

Je bent al enkele jaren begeleider of instructeur jeugdduiken, maar je zit met enkele vragen over bijvoorbeeld het specifieke duikmateriaal voor kinderen of de organisatie van een bepaalde zwembadles.De Subcommissie Jeugdduiken geeft elke reeds gehomologeerde Begeleider of Instructeur Jeugd-duiken de kans een bijscholing te volgen tijdens de specialisatieopleiding op zaterdag 8 en/of zater-dag 15 november 2014.Je kan kiezen voor de lessen in de voor- en/of na-middag op de zaterdagen. Daarnaast duid je de gewenste maaltijden aan.Ben je medisch en administratief in orde en be-schik je over het specialisatiebrevet Jeugdduiken? Dan kan je inschrijven.

praktische afspraken

Wanneer?• Zaterdag 8 & 15 november 2014:

09.00 - 17.30 uur: theorie.

Waar?In het Duikershuis NELOS, Brusselsesteenweg 313-315, 2800 Mechelen.

Hannelore sPrengers

Bondsnieuws Duikonderricht Subcommissie Jeugdduiken

Cartoon: P

eter

Bos

teel

s.

Hippo-250.indd 40 11/09/2014 15:45:12

Page 41: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

ADVERTENTIE

ANTWERPSESTRAAT 258 - 2850 BOOM - TEL/FAX 03/888.43.34

Verkoop van allegekende duikmerken

Eigen hersteldienst Vulstation tot 300 bar

OPENINGSUREN: Wo-Do-Vr 16.30-20.00u.

(winteruur tot 19.00u.)Zat. 10-12u. en 13-17u.

DUIKSPORTDE ZEVEN ZEEEN

DUIKSPORTDE ZEVEN ZEEEN

e-mail: [email protected]: [email protected]

41Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 41 11/09/2014 15:45:12

Page 42: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Allicht is het jullie niet onbekend dat, nu iets meer dan drie jaar ge-leden, de Audiovisuele Commis-sie van NELOS in een totaal nieuw kleedje werd gestoken. Sedert die hervorming is de commissie zichzelf NELOSAC gaan noemen en werd het bestuur opgesplitst in het Bureau, de Sectie Onderwa-terfotografie en de Sectie Onder-watervideografie.

Het Open Belgisch Kampioenschap onderwaterfotografie & -videografie

In onze onschuld konden we toen niet bevroeden dat het drie jaar zou gaan duren om alle functies in het nieu-

we bestuur bemand te krijgen. Ik zeg 'bemand' want tot op de dag van heden mochten we helaas noch vrouw noch meisje in onze rangen verwelkomen ... En toch blijf ik graag geloven dat op een goeie dag ook dat wel in de juiste plooi zal vallen.Maar goed, het NELOSAC-bestuur is na al die tijd voltallig en dat betekent dat er nu ook echt werk gemaakt kan worden van ... nog maar weer enkele belangrijke hervor-mingen.

Eén van die hervormingen bestaat erin dat NELOSAC vanaf nu jaarlijks nog slechts één wedstrijd voor onderwaterfotografie en -videografie zal organiseren, met name het Open Belgisch Kampioenschap, kort-weg het OBK genoemd.Vorig jaar al zetten we een eerste stap in die richting door komaf te maken met de traditionele wedstrijden Zeelandflitsen en Zoetwaterflitsen en die samen onder te brengen in het Open Vlaams Kampi-oenschap voor onderwaterfotografie en -videografie (OVK), een wedstrijd met vier verschillende wedstrijddagen in zowel zoet als zout water.

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

Luc Rooman vergaarde in 2012 een mooie prijs met dit spiegelbeeld.

Luc Eeckhaut viel met onder andere deze foto in de prij-zen in 2012.

42 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 42 11/09/2014 15:45:15

Page 43: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Dat het OVK uiteindelijk slechts één keer georganiseerd zou worden, heeft alles te maken met het feit dat NELOSAC en de Audiovisuele Commissie van LIFRAS (CA LIFRAS) ondertussen de koppen bij elkaar hebben gestoken en beslisten om meteen te gaan voor een 'Belgisch' kampioen-schap.Kort samengevat: "Het OVK is niet meer, leve het OBK!"

Zoals de zaken nu staan, is de organisatie van het OBK nog steeds volledig in handen van NELOSAC, met medewerking welis-waar van de CA LIFRAS, die ondermeer vier juryleden leverde en ook zorgde voor de vertaling van de reglementen naar het Frans.Bedoeling is om op termijn te komen tot een 'echte' samenwerking en aldus meer mensen met dezelfde passie samen aan de waterkant te krijgen. Ik ben ervan over-tuigd dat we in onze opzet zullen slagen en ik mag hopen dat het OBK over pakweg een paar jaar nog meer weerklank zal vinden bij de Belgische onderwaterfotografen en -videografen.

Maar de door ons geplande en in uitvoe-ring zijnde hervorming gaat nog verder: het OBK is de enige jaarlijkse wedstrijd die we nog zullen organiseren en dat betekent ook dat er geen plaats meer is voor het NELOS-Festival, althans niet in de vorm waarin we het jarenlang hebben gekend.

Voor alle duidelijkheid: ik wil heel graag dat jullie goed begrijpen dat die beslissing niet lichtzinnig werd genomen. Daarom wil ik hieronder graag proberen om onze be-weegredenen te verwoorden en onze stra-tegie uiteen te zetten.

voorbije festivals

Laten we samen eens heel even terug-gaan in de tijd, meer bepaald naar de NE-LOS-Festivals van 2010 en 2012. Voor het Festival van 2010 werd enorm veel werk verzet en de hele organisatie van het eve-nement was op en top in orde. Desondanks was de opkomst van kijklustigen eerder te-leurstellend en we kunnen gerust stellen dat er geen gezond evenwicht was tussen de 'inbreng' en het 'resultaat'.

Onder meer om dit te verhelpen werd het NELOS-Festival van 2012 opgezet als een groots NELOS-evenement. Naast NE-LOSAC waren hierbij ook alle andere NE-LOS-commissies betrokken, ook alle re-gio's – de (V)OSSEN – en in feite de hele

NELOS-familie. Het zal bij velen nog fris in het geheugen liggen dat het allemaal niet echt mocht baten en dat we er uiteindelijk verschillende katers aan overhielden ...De enige conclusie die we hieruit kunnen trekken is dat de formule die we jarenlang hebben gekend niet langer aanslaat!

vrijwilligerswerk

Zowat alles in onze vereniging draait rond vrijwilligerswerk. Dat is in het NE-LOSAC-bestuur beslist niet anders. Ieder van ons offert een (relatief groot) deel van zijn vrije tijd op ten bate van één en dezelf-de passie: het in beeld brengen van de be-toverend mooie onderwaterwereld. Het is logisch dat we daar zoveel mogelijk men-sen willen bij betrekken en dat kan onder meer door het organiseren van wedstrij-

den, proclamaties, tentoonstellingen en noem maar op.Toch zijn er grenzen aan de vrije tijd die ie-der van ons wil of kan investeren. Te veel hooi op de vork nemen is dan ook uit den boze en vandaar dat we hebben geopteerd voor nog slechts één wedstrijd per jaar. Be-ter eentje waar we al onze energie in kwijt kunnen dan twee of meer die we maar half op poten krijgen ...

vraag en aanbod

Tal van verenigingen organiseren wedstrij-den voor onderwaterfotografie en -video-grafie. Met een simpele klik vind je op het internet de meest adembenemende beel-den. Dat maakt alles samen dat het aanbod al snel de vraag overstijgt en het beoogde publiek niet komt opdagen...

Daan Delbare werd met deze foto winnaar van de 'Beste coverfoto' tijdens het NELOS-Festival in 2012.

43Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 43 11/09/2014 15:45:17

Page 44: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

sponsors anno 2014

We leven in benarde tijden en voor de be-drijven is het niet altijd evident om de finan-ciële balans in evenwicht te houden. Komt daarbij ook nog dat de lijst van potentiële sponsors niet zo heel erg lang is. Dat bete-kent dat je steeds weer bij dezelfde mensen moet gaan aankloppen. En net als vroeger is 'trop' nog altijd 'te veel' ...

festival-nostalgie

Ondanks de hierboven opgesomde dwin-gende redenen is er voor velen van ons een soort festival-nostalgie. Om daaraan tegemoet te komen en ook de andere eer-der genoemde problemen zoveel mogelijk uit de weg te gaan hebben we van het OBK een toch wel heel bijzondere wedstrijd ge-maakt:

• Tijdens de onpare jaren is het OBK enkel een 'shoot-out'-wedstrijd, gespreid over vier wedstrijddagen, waarvan twee in zout en twee in zoet water. Voor video-grafie zijn dat zelfs vier wedstrijd-week-ends. Het ligt in de lijn van de verwach-tingen dat er in dergelijke jaren geen prijzen in natura zullen te winnen zijn. Wel medailles natuurlijk en ook punten die eventueel recht kunnen geven op afvaardiging naar de CMAS-wereld-kampioenschappen voor onderwaterfo-tografie en -videografie.

• Tijdens de pare jaren (zoals 2014) om-vat het OBK naast het shoot-out ge-deelte ook nog een gedeelte 'festival', waar plaats is voor bewerkte foto's, di-girama's, wereldwijd gemaakte video's, enz. Enkel wie deelneemt aan zowel het 'shoot-out' als het festivalgedeel-te kan 'Kampioen van België' of 'Win-naar van het OBK' worden. Maar het is ook perfect mogelijk om enkel aan het 'shoot-out'-gedeelte of het festivalge-deelte deel te nemen.

Ben je bijvoorbeeld iemand die het niet echt begrepen heeft op 'shoot-out'-wedstrijden en stop je liever je energie in het creëren van een mooi digirama, een prachtige foto-print of een ver van huis gerealiseerde on-derwatervideo? Dan staat niets je in de weg om deel te nemen in die bewuste serie van het gedeelte festival. Misschien haal je zelfs wel een podiumplaats en neem je een mooie prijs mee naar huis.

Tijdens de pare jaren spreken we immers onze sponsors aan en proberen we prijzen in natura te verzamelen.

Inschrijven en deelnemen kan nog tot 1 ok-tober 2014, want dat is de uiterste datum waarop we je digirama's, video's of digitale versies van je fotoprints verwachten. Voor het insturen van de fotoprints zelf heb je nog tijd tot 15 oktober 2014.Wil je graag precies weten hoe het al-lemaal kan en moet, surf dan snel naar www.onderwaterfotografie.be. Onder de rubriek 'wedstrijden' vind je er het volledi-ge reglement. Trek er wel wat tijd voor uit want de hele tekst omvat 15 bladzijden!

Heb je na het doornemen van dit document toch nog vragen, neem dan gewoon con-tact met onze wedstrijdcommissaris via [email protected]. Je kan ervan op aan dat je binnen de kortste keren een duidelijk ant-woord ontvangt.

zeepaardjesfotowedstrijd

Heb je geen prints, geen digirama's, geen video's waarmee je eventueel zou kunnen deelnemen? Geen nood, want ergens in je archieven heb je misschien nog wel een foto van een zeepaardje (gefotografeerd na 1 januari 2012)? Meer heb je echt niet nodig, want daarmee kan je perfect deelnemen aan de fotowedstrijd 'Guylian Seahorses of

Bondsnieuws Audiovisuele Commissie

1) Fotoprints zullen tentoongesteld worden.

2, 3 & 5) Sponsors kunnen hun standje opbou-wen tijdens het festival.

4) Als je deelneemt aan de wedstrijd 'Guylian Seahorses of the World' win je altijd.

6) Er worden ook diaporama's en onderwater-video's van nationale en internationale deelne-mers geprojecteerd.

Foto

's(5

): Iv

o M

adde

r.

Foto

: Nic

hola

s Sa

mar

as.

44 Hippocampus sept./okt. 2014

5

1

2

6

3

4

Hippo-250.indd 44 11/09/2014 15:45:19

Page 45: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

the World'. Bovendien steun je door je deelname 'Project Seahorse'. Zij doen wereldwijd onderzoek naar zeefauna en -flora en zetten beschermingsprojecten op specifiek gericht naar de sterk bedreigde zeepaardjes. Zeepaardjes zijn immers in vele opzichten bijzondere dieren: het zijn meesters in camouflage, het zijn de mannetjes die zwan-ger worden en ze hebben een uniek begroetingsritueel. Hun leefgebieden, zoals koraalriffen en mangroven, staan echter onder steeds grotere druk door overbevissing en vervuiling. Doordat zeepaardjes fragiele diertjes zijn, zijn het erg goede indicators voor de gezondheid van oceanen en zeeën. Als zij kunnen overleven, dan doen ook vele an-dere dieren en planten het goed. Guylian is partner van Project Seahorse sinds 1999. Naast een betekenisvolle fi-nanciële steun, zetten ze ook gerichte campagnes op om meer bekendheid voor het werk van 'Project Seahorse' en hun verwezenlijkingen te bereiken.

Guylian organiseert deze zeepaardjesfotowedstrijd voor de vijfde keer en traditiegetrouw is dat in samenwerking met de Vlaamse duiksportfederatie NELOS. Wie deel-neemt aan deze wedstrijd maakt kans om de hoofdprijs ter waarde van 750,00 euro duikmateriaal aan de haak te slaan, maar iedere deelnemer wint hoe dan ook een pak-ket heerlijke Guylianchocolade ter waarde van 20,00 euro.

Het wedstrijdreglement en hoe je voor deze wedstrijd kan inschrijven vind je terug op www.guylian.be en ook op www.onderwaterfotografie.be. Zoals gezegd is de sa-menwerking tussen Guylian, NELOSAC en de Commissie Redactieteam Hippocampus ondertussen echt wel traditie geworden en daarom wordt de prijsuitreiking van de 'Guy-lian Seahorses of the World' fotowedstrijd gelinkt aan de proclamatie en prijsuitreiking van het OBK.

het OBK-festival

De proclamatie van het OBK en het daaraan gekoppelde festivalgedeelte zal plaatsvinden op 29 november 2014 in de Zebrastraat te 9000 Gent. Schrijf plaats en datum on-middellijk in je agenda, want de hele dag door valt er van alles te beleven.

Zebrastraat 32 in Gent is niet zomaar een locatie! Zelf zou ik het eerder een 'droomlocatie' noemen, die perfect be-antwoordt aan onze noden. Er is plaats voor het tentoon-stellen van fotoprints, op verschillende schermen worden doorlopend onderwaterbeelden vertoond, sponsors kun-nen er perfect een standje bouwen, tal van foto's en video's worden op het grote scherm vertoond tijdens de prijsuit-reikingen, je kan er natuurlijk een hapje en een drankje nuttigen, en 's avonds is er zelfs een heel behoorlijk res-taurant helemaal ter onze beschikking.

Wij hopen er jullie 'in groten getale' te mogen verwelko-men. Wees ervan overtuigd dat wij er alles zullen aan doen om het er jullie echt naar de zin te maken!

ludo Braeckman,

Voorzitter nelosac

45Hippocampus sept./okt. 2014

HOFEINDE 21

2350 VOSSELAAR BELGIE

TEL: +32(0)14611260 EMAIL: [email protected]

WWW.DUIKMATERIAAL.BE

DUIKCOMPUTERS, DUIKLAMPEN, ADEMAUTOMATEN, DROOGPAKKEN, SEMI NATPAKKEN, JACKETS, …….

24 uur vulstation 200 en 300 bar. Eigen hersteldienst.

ONZE PARTNERS:

SCUBAPRO X-TEC UWATEC BARE SUUNTO METALSUB GREEN FORCE MARES SEAC DIVESYSTEM UK DICAPAC BRIGHT WEIGHT SEALIFE MC NETT OCEANIC TRIDENT

SHOWROOM

Hippo-250.indd 45 11/09/2014 15:45:19

Page 46: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Reportage Biologie

46 Hippocampus mei/juni 2014

Na vier maanden lang elke maan-dagavond training in het zwembad te hebben gevolgd alsmede in een

leslokaal theorieles over de duiksport te zijn onderwezen, was ik klaar voor mijn eerste onderwaterduik. Alles wat men mij geleerd had, kon ik nu eindelijk in de prak-tijk gaan omzetten. De vele oefeningen in het zwembad, die ik zo dikwijls heb moe-ten herhalen, gebeurden met enig opzet: automatismen aanleren onder water want in paniek is nadenken aldaar een stuk moeilijker.Fysica, de wetten, de druk, gassen en vloei-

stoffen, decompressietechnieken (duikta-bellen maken!), trappen, duikmateriaal, praktisch duiken, redding en veiligheid, duikgeneeskunde, duikongevallen, getij-denwaters, mariene biologie zijn allemaal theorie-onderwerpen waarin ik tevens werd gevormd.Vermits dit alles normalerwijze begint in september was ik eind december al klaar-gestoomd maar het is dan traditioneel winters koud en ijzig, zodat ik werd aange-raden om mijn eerste openwaterduik als

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

'Hoe word je lid van de Hippocampus-redactie?'

Foto

: Ala

in W

illem

s.

Bert Janssens, een redactielid,

beschrijft hier in het kort hoe hij

doorgroeide van beginnende dui-

ker tot ervaren redacteur-duiker

van het redactieteam Hippocam-

pus, na de nodige opleidingssta-

ges voor redactielid doorlopen te

hebben.

Tijdens zijn eerste duiken in de Oosterschelde zag Bert een zeepaardje.

46 Hippocampus sept./okt. 2014

Om redactielid te worden moet je eerst leren dui-ken en tijdens zijn eerste duik is Bert onmiddellijk

gefascineerd van het onderwaterleven in de Put van Ekeren.

Phot

o: J

oke

Mal

ler.

Hippo-250.indd 46 11/09/2014 15:45:20

Page 47: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

een ware inwijding pas tijdens de lente uit te voeren ten einde qua temperaturen niet onmiddellijk afgeschrikt te worden.

En dan is het zover: ik koop voorlopig nog geen duur duikmateriaal aan. Wat ben ik er immers mee wanneer zou komen vast te staan dat de duiksport mijn ding toch niet is? Dus voor de eerste duiken leen ik wat gerief van de club en/of van de leden. Vervolgens mag ik mij eindelijk naar de Put van Ekeren begeven voor mijn doopduik. Ik check mijn materiaal, monteer mijn fles, tuig me aan, krijg een briefing en plons: welkom in deze nieuwe wondere wereld!

De stilte alsmede de afwezigheid van chloor vallen onmiddellijk op. Ik zak tot op de bodem en trim me uit. Het gewoonte-getrouwe monotone helblauwe decor van een zwembad is plots ver weg. Wat een oerwoud aan onderwaterplanten! Dat ik kan ademen onder water geeft een raar en onwennig gevoel. Mijn duikbuddy maakt het OK-teken dat ik meteen bevestigend en kordaat beantwoord. Hij checkt me en houdt mijn reacties goed in het oog, desge-vallend om in te grijpen waar nodig.

Foto

: Ala

in W

illem

s.

ergens eenzaam diep in de Ardennen goed verstopt leeft – omdat ze erg aan water-verontreiniging gevoelig zijn – zit hier ook: rivierkreeftjes! Ongelooflijk dat het water hier dus toch niet vervuild blijkt te zijn zo te midden van al die zware industrie?De waterdruk op mijn oren valt gelukkig goed mee zolang ik maar regelmatig klik door mijn neus pseudo te snuiten. In de put zelf op 19 meter diepte is het bitter koud en zijn er geen planten meer. Het zicht kan hier compleet nihil zijn dermate dat je zelfs het licht van je eigen duiklamp niet meer kan waarnemen ingevolge een dikke stof-laag.

Sluikstortende duikers hebben ter plekke ook voor wat illegale onderwaterattribu-ten gezorgd: een levensgrote pop hele-maal met oud duikmateriaal aangekleed, een standbeeld, een kerstboom, een win-kelkarretje, een spiegel, enz., allemaal rommel welke er niet past en die AVOS, de concessiehouder van de Put van Ekeren, spijtig genoeg regelmatig moet opruimen.Na 50 minuten zet de duikinstructeur mij terug af waar ik vertrokken was. Toch een ongelooflijke uitvinding zo'n kompas.

dat ik me deze zo goed als mogelijk virtu-eel trachtte in te beelden. Wat kan daar nu toch te zien zijn in zo een gevaarlijk killig, donker, troebel water met veel stroming en weinig zicht? In het Nederlandse Wemeldinge aan het door de Belgen genoemde Galjoen zon-der Poen zou ik mijn eerste Oosterschel-deduik ondergaan. We volgen dezelfde klaarmaakceremonie en daar gaan we het thans zoute water in. Totaal andere fau-na en flora: enkele nerveus rondlopende krabben, heremietkreeftjes, zeesterren, oesters, kreukeltjes, groene wieren, enz. waarbij het zicht zelfs nog redelijk is. Oeps, een witte oorkwal zwemt me sierlijk traag voorbij. Plots gaat de bodem, volgroeid met oesters, naar beneden en wordt het com-pleet donker. In de verte hoor ik het bon-kende motorgeluid van een voorbijvarende lichter. Hier is het toch iets spookachtiger, temeer daar de stroming mij redelijk wat tegenwind geeft. Snel de duiklampen aan en wat voor een natuurpracht gaat daar onmiddellijk open? Inderdaad weliswaar met slechts enkele meter zicht: vele di-verse groene, bruine en rode wieren, ane-monen, knalwitte zeeanjelieren, zakpijpen,

Links: Aandachtig luisteren tijdens de briefing is toch wel belangrijk. Misschien wordt er wel iets ver-teld dat ik in het artikel kan verwerken. Rechts: Bert Janssens tijdens één van zijn verre duikreizen.

De duik wordt aangevat en ik volg de gids. Een grote school kleine visjes! Een snoek! Een karper! Baarzen! Paling! Het is echt een heuse onderwatersafari op amper een steenworp van de Antwerpse haven-dokken en petrochemie. Wat ik dacht dat enkel nog in de laatste zuivere beekjes

Enorm overweldigd en enthousiast verlaat ik het water, een droom is na al die jaren uitgekomen, als het ware heb ik een hogere graad in mijn leven bereikt.Café De Luchtbal of Ballantines zullen ons met de duikclub vanaf nu op woensdag-avond dikwijls en gezellig met open armen mogen ontvangen. Maar wie klopt aan? De Oosterschelde. In de kantine na de zwem-badtrainingen had ik al zo veel magische verhalen gehoord over deze fenomenaal idyllische wereldtopduiklocatie, dermate

sponzen, zeesterren, mosselen, oesters, wat een kleurenpracht!

Wat beweegt daar in de verte? De koning van de Oosterschelde: een grote kreeft! En nog één, en nog één, en nog … Onge-looflijk! Voor naaktslakken had ik toen nog geen getraind haviksoog. Opnieuw kom ik volledig onder de indruk en ontroerd terug boven in de profane wereld. Ik ben onher-roepelijk verkocht aan de duiksport, wat mijn totale passie zou worden.

47Hippocampus sept./okt. 2014

1 2

Foto

: Ivo

Mad

der.

Foto

: Jan

Bae

cken

s.

Hippo-250.indd 47 11/09/2014 15:45:21

Page 48: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

De duikstek aan het wrakje zou voor mij trouwens in de komende jaren een plaats worden waar ik enkele wondere waarne-mingen mocht meemaken: onder andere een zeepaardje en zelfs een grote haai (1,5 m), mogelijk een doornhaai die er op de zanderige bodem richting het wrak lag te rusten.

Maar er vallen nog zoveel andere won-derlijke creaturen te bewonderen in de Oosterschelde, die trouwens de terechte bijnaam geniet van 'Wieg van de Noordzee', zoals de jaarlijkse terugkerende fenome-nen van de broedende snotolf en de sepia's, maar ook pijlinktvissen, sepiola's, zeenaal-den, noordzeekrabben, botervisjes, vlie-

gende ponen, kleurrijke lipvissen, harders, zeebaarzen, schol, tongen, steenbolken, vorskwabben, robben, bruinvissen, enz. Al-len zijn zij een enorme ervaring om er een 'encounter' (ontmoeting) mee te hebben.Wat is een midweekse nachtduik er toch ook prachtig, wanneer de zee zonder wind in alle stilte een gladde spiegel vormt bij een ondergaande oranjekleurende zon. Op zo een ogenblik is het onbegrijpelijk dat er mensen thuis in een luie zetel voor de tele-visie kunnen blijven liggen.De après-duik met debriefing en invullen van de logboekjes in de typische Zeeuwse kleine cafeetjes met de klassieke tapijtjes op tafel zoals het Smitske (Wemeldin-ge), Hertog Jan (Poortvliet-Gorishoek) en

mijn préféré, De Kleine in het pittoreske haventje van Stavenisse, dragen toch ook enorm bij tot een fantastische en aangena-me duikclubsfeer. Ze geven mij in het mid-den van een gewone werkweek tevens het aangename gevoel van even op vakantie te zijn in het buitenland, weliswaar voor am-per een uurtje of vier, maar juist genoeg om terug wat op adem te kunnen komen. Dit alles op amper drie kwartier rijden van Antwerpen, zorgt er trouwens voor dat ik na vele jaren, maar ook telkens bij de te-rugkomst thuis van een mooie exotische wereldduikreis, nog altijd met evenveel plezier de Put en de Oosterschelde weke-lijks steevast ga en blijf opzoeken.

Foto

: arc

hief

Ber

t Jan

ssen

s.

Foto

: Jan

Bae

cken

s.

Foto

: Mar

c Va

n D

en B

roec

k.

1) Bert vindt een fles tijdens een wrakduik in Soedan.

2) Bert ziet een eenzame hamerhaai recht op hem afkomen. Maar schrik van haaien heeft hij al lang niet meer.

3) Walvishaaien heeft hij ondertussen al regelmatig gezien.

4) Tijdens een redactievergadering heeft Bert (rechts) een voorstel voor een artikel.

5) Als redactielid moet je niet enkel reizen, maar ook teksten schrijven en nalezen.

2

3

1

48 Hippocampus mei/juni 201448 Hippocampus sept./okt. 2014

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

Hippo-250.indd 48 11/09/2014 15:45:22

Page 49: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

opleiding redactielid

Nu ik eindelijk een volleerd duiker ben en al redelijk wat duikwatertjes doorzwommen heb, lonkt het magazine Hippocampus om daar voor te schrijven. Na het leren duiken is de volgende stap in de Hippocampusre-dactie-opleiding dat je het vertrouwde nest moet verlaten om op internationale stage te vertrekken: kristalhelder azuurblauw en vooral warm water wenkt nu dringend. De eerste halte is evident daar waar de wieg van onze duiksport werd opgericht: De Middellandse Zee. Het prachtige onder-waterreservaat van de Spaanse Medesei-landen (L'Estartit), de scheepswrakken aan Le Lavandou, Malta en Gozo, het Italiaanse Ustica met zijn enorme en vele barracu-da's, de onderwatergrotten van Kroatië en

'last but not least' het Turkse Kas met zijn vele oudheidkundige amforen. De volgende halte volgt even logisch: de Rode Zee. De Noordcruise, de Zuidcruise, het diepe zuiden, de Brothers, Soedan, enz. Ook dit is en blijft absolute wereldtop, wel-ke tevens bereikbaar is voor ook duikers met een minder goede geldbeugel. Zij kan gerust zonder enige moeite blijven concur-reren met de andere wereldtoppers, waar je je Hippocampus-stage kan afsluiten zo-als: Malediven, Mozambique, Costa Rica, Indonesië, Filipijnen, Micronesië, Zuid-Afri-ka, Caraïben en vooral je eindexamen af-leggen: Galapagos.Ik ben onze duiksport dan ook dankbaar dat ik op zovele prachtige plaatsen in de wereld ben geweest waar ik anders nooit zou gekomen zijn zonder het duiken. Dui-ken verruimt duidelijk en letterlijk je zicht op de wereld.Uiteindelijk kwam ik terug thuis met een enorme bagage aan prachtige ervaringen en onvergetelijke herinneringen. Dan be-gint het te kriebelen, psychologisch moet

je dit alles kunnen verwerken. Alles van je afschrijven is de beste therapie als je over een goede pen beschikt. Mijn duikbuddy's sporen me hiertoe aan en de eerste artike-len vertrekken naar het tijdschrift van mijn eigen duikclub.Een weddenschap overhaalt me vervolgens van mijn schroom om toch eens een duik-reisartikel met goede bijhorende foto's in te zenden naar Hippocampus, waarna ik met fierheid verneem dat de hoofdredacteur en de redactie het licht op groen zetten voor publicatie. Een tweede, derde en vierde ar-tikel volgen spoedig, eveneens met succes.Plots komt er dan van de hoofdredacteur de totaal onverwachte uitnodiging binnen of je door al dat geschrijf geen lid wilt wor-den van het Hippocampus-redactieteam.

Nog een nieuwe wereld ging voor mij open. Tijdens mijn allereerste deelname aan een redactievergadering voelde ik mij wel te-rug als een jeugdig onervaren voetballer-tje dat vol met zenuwen ineens getest werd bij het elite-elftal van het grote Beerschot of zelfs van een andere Europese topclub. Als je plots mag meetrainen tussen al die internationaal gereputeerde sterspelers/duikers/monumenten dan zou je je al voor veel minder op je gemak voelen.Ondertussen zijn we al 3 jaar en 15 Hippo-campusnummers verder en ik vind het een enorme rijke ervaring met bijzonder fijne mensen/collega's op de redactie. Onder-ling hebben we reeds heel wat plezier be-leefd aan ons werk en ook aan het opbou-wen van huidig feestnummer 250.

besluit

De Hippocampusredactie-studies hou-den dus wel een jarenlange weg met re-delijk wat duikreiskosten in, de examens en proeven vergen veel tijd en inzet maar het uiteindelijk behalen van een Hippo-

campusredactie-brevet is een ongelooflijk mooi moment in het leven van een gewone duiker, die zijn sport zo enorm liefheeft.

nota

Een aandachtig lezer zal onmiddellijk be-grepen hebben dat de bovenvermelde 'Hip-pocampus-stage' een puur geromantiseer-de tekst is over onze duiksport en speciaal werd geschreven voor huidig feestnummer. Eigenlijk geeft hij in een notendop de alge-mene en klassieke duikervaringen weer van een beginnend duiker tot een gevor-derde, waar menig lezer zichzelf wel terug in zal kunnen herkennen.

lid worden van het redactieteam

In tegenstelling tot wat hierboven met eni-ge dichterlijke vrijheid werd geschreven, kan je geheel conform het Reglement van Inwendige Orde van de Commissie Hippo-campus in werkelijkheid als volgt een echt lid worden van de redactie.

De Commissie Hippocampus bestaat uit leden aangesloten bij een NELOS-duikclub, die wensen mee te werken aan het perio-diek informatieblad 'Hippocampus' en die bovendien voldoen aan volgende voor-waarden:

1. bij de NELOS-voorzitter en bij de Hoofd-redacteur van Hippocampus de wens hebben uitgedrukt om mee te werken aan het periodiek informatieblad 'Hip-pocampus', en zich hiervoor schriftelijk kandidaat gesteld hebben;

2. aan minstens drie werkvergaderingen, waarop zij door de Hoofdredacteur uit-genodigd werden, actief hebben deel-genomen en;

3. tijdens de daaropvolgende Algemene Vergadering van de Commissie Hip-pocampus bij geheime stemming méér dan de helft van de geldig uitgebrachte stemmen op hun naam hebben gekre-gen.

Alsdan wordt de kandidaat effectief lid van de Commissie Hippocampus voor een ter-mijn van drie jaar, onbeperkt herverkies-baar. De verkiezing wordt daags na die Al-gemene Vergadering door de secretaris van de Commissie schriftelijk meegedeeld aan de NELOS-voorzitter en aan de verkozene zelf.

Bert Janssens,

redactielid

Foto

: Luc

Bee

ts.

Foto

: Ber

t Jan

ssen

s.

4 5

49Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 49 11/09/2014 15:45:23

Page 50: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Blijkbaar gaan sommigen in hun winstbejag zover dat zij aan 'klan-ten' aanbieden om in hun plaats

vergunningen aan te vragen. Het ontvan-gen bedrag (dat trouwens op geen enke-le manier conform is aan enige officiële vergunningsformule vermeld op de AVOS website) wordt van de gedupeerde duiker geïncasseerd.Vanzelfsprekend ontvangt AVOS geen aan-vraag noch het bijhorende bedrag.

Hoewel het gemelde geval geen NELOS-lid betreft, houden wij er toch aan alle NE-

LOS-duikers te waarschuwen. Het gaat hier om oplichting in de strikte zin van het woord, niet meer noch minder. Ons inziens moet dit krachtig worden geweerd uit de duikende gemeenschap.

Het AVOS-bestuur benadrukt dat geldige Muisbroekvergunningen uitsluitend kun-nen bekomen worden door 'online' be-stelling via de website www.avos.be of via [email protected]. Iedereen die an-ders beweert, dient beschouwd te worden als te kwader trouw. Groepsaanvragen (via de club of anderszins) zijn mogelijk, zelfs

wenselijk, op voorwaarde dat zij verricht worden door een betrouwbare persoon in uw club of organisatie aangesteld als be-heerder duikvergunningen en als dusdanig geregistreerd bij AVOS.

namens Het aVos-Bestuur

rudi Baert, Voorzitter

ADVERTENTIE

Tel.: 00 20 (0) 100/36 48 708 en 00 20 (0) 100/11 37 707 - [email protected] - www.nemodive.com

Nemo Dive Club & Hotel & Safari’sBert en Sofie Red Sea Egypt -SafagaGROEPSKORTING

VOOR DUIKERS

PROMOTIE! WINTER/ZOMER TWEEDE DUIKER GRATIS!

Officiële mededeling vanwege het AVOS- bestuurRecent werd ons een geval ge-

meld van fraude met Muis-

broekvergunningen (Put van

Ekeren).

Om te mogen duiken in de Put van Ekeren heb je een 'echte'

AVOS-vergunning nodig.

50 Hippocampus sept./okt. 2014

Bondsnieuws Duikplaats

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-250.indd 50 11/09/2014 15:45:25

Page 51: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

51Hippocampus sept./okt. 2014

Poseidon Diving TeamGrootste online shop van BelgiëVerdeler van alle grote merken tegen de laagste prijs

poseidondivingteam.com

Tel. +32 (0) 54/32 62 82 Hellestraat 63 - 9400 Appelterre (Ninove)

Mediterrane DuikcruisesVanaf 600 euro per weekSTAGES: - opleidingen- fotografie - bio

Victoria_croisieres.indd 2 7-12-2012 15:55:01

V.U

.: Ti

m V

an G

enec

hten

p.a

. - T

CRB

NV

- Tra

mst

raat

67c

, 90

52 G

ent,

BTW

041

2.67

7.88

7 RP

R Ge

nt -

Lic.

(A)1

067.

-

© G

ery

Beec

kman

s

SpecialistDUIK-

REIZENTravel and JoyBredabaan 878,B-2170 Merksem Tel. +32/3/289.85.68Ontdek onze nieuwe websitewww.travelandjoy.be

020_TCTS adv Duikreizen Travel&Joy 175x62.indd 1 13/01/14 15:42

Gouverneur Verwilgehnsingel 2A3500 Hasselt

+32(0)11/241.145

[email protected]

Kom ons Ontdekken!

Hippo-250.indd 51 11/09/2014 15:45:26

Page 52: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Allereerst dient men de lieftallige echtgenote te overtuigen dat er alweer een jaar verstreken is om

nog eens met de duikvrienden alleen op duikreis te mogen vertrekken. Vervolgens dient men met een begeleidend hapje en drankje de duikvrienden bijeen te roepen om de duikbestemming en wat we graag willen zien vast te leggen, voor zover dit uiteraard nog niet was beslist tijdens de laatste duiktrip.

Eens de beslissing voor de duikreis defini-tief is, moet je een afspraak maken met je duikreisagent, die je met open armen zal ontvangen en met plezier je reis zal boe-ken. Zodra zulke intensieve preliminaire fase voltooid is, dien je soms toch nog et-telijke maanden lang zenuwachtig af te tellen naar het moment dat je je duikreis-tas uit de kast mag halen om eindelijk tot het inpakken over te gaan. Wat is het toch een zalig gevoel om alsdan je loodgordel geheel vrolijk fluitend te mogen demonte-ren?! (Die loodblokjes moeten immers echt niet mee als extra gewicht op het vliegtuig).

De begroeting met de duikmaten op Za-ventem is zoals steeds enorm hartelijk. Ze komen van over heel België. En je hebt ze elk over al die jaren apart tijdens vroe-gere duikreizen zo goed leren kennen dat alzo een vaste duikreiskliek van een man of tien is ontstaan, die van dan af samen met elkaar steevast op duikreis trekt. Het

Hoe ontstaat een duikreisartikel?

Bondsnieuws Commissie Redactieteam Hippocampus

Een duikreisartikel opstellen, kent vele verschillende stadia voor-

aleer de hoofdredacteur een eindproduct goedkeurt dat gedrukt

mag worden. Ik breng hier het verhaal over hoe mijn duikreisarti-

kels tot stand komen.

In 2012 heeft Chrisje Demuynck een gesprek met Ann Tielen over de fysieke training gegeven door een Wet Wheel duiker van haar club, die fysieke training geeft aan valide duikers.

In 2010, tijdens een Wet Wheels duikdag, is Ivo Madder in gesprek met André Hendrickx. Het ge-spreksonderwerk: fysieke training geven

Bert gebruikt zijn logboekjes als geheugensteun.

Soms moet je wat je geschreven hebt een nachtje laten bezinken.

Zelfs met de nodige hulpmiddelen kan de inspiratie even zoek zijn.

Als Bert schrijft, komt er een stort-vloed aan woorden te voorschijn.

Foto

's: V

ic J

anss

ens.

52 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 52 11/09/2014 15:45:28

Page 53: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

zijn ook zij die mij destijds hadden aange-spoord om duikreisartikelen te schrijven, nadat mijn allereerste duikreisartikel over de hamerhaaien van het Costaricaanse Co-coseiland met succes in Hippocampus werd gepubliceerd.

Ik was zo fier als een gieter dat ik – na eerder overhaald te zijn geworden door een wed-denschap – daarin als gewone sterveling geslaagd was. Het beste bewijs trouwens dat men niet noodzakelijk een specialist, een professor, een hoog gebrevetteerde of een andere autoriteit moet zijn om een in-teressante tekst in ons bondsblad gepubli-ceerd te krijgen. De artikelen van eenvoudi-ge sportduikers met een goede pen, passie en een interessant met duiken gerelateerd onderwerp zijn immers steeds welkom op onze redactie, waarvan ik ondertussen in mijn vrije tijd actief deel uitmaak. Mijn duik-vrienden zijn trouwens ook de belangrijkste back up/ondersteuning van mijn duikreis-artikel, want onder hen bevinden er zich een drietal onderwaterfotografen, die mijn ge-schreven tekst telkens stofferen met prach-tige foto's van de betreffende duikreis.

Ter plaatse moet je uiteraard genieten van je duikreis boven en onder water, alsmede veel aflachen met de vrienden. Alsdan wordt je logboekje je getrouwe geheugensteun, waarin je nauwgezet je duiken beschrijft en welke je stoffeert met bepaalde anekdoten en gegevens. Verder versier je het boekje door steevast het bieretiket in te kleven van het lokale bier van het duikland dat je be-zoekt, wat bij mij al een zeer mooi uitgebrei-de landencollectie geeft. Ook wat potlood-tekeningen van exotische landschappen en/of mariene wezens frissen dit boekje en mijn geheugen vrolijk op voor later.

Vervolgens kom je terug thuis, compleet de-pressief omdat die schitterende reis alweer achter de rug is, waarbij je een tweetal we-ken wacht om alles te laten bezinken in je geest, die dan toch al onbewust bezig is met het voorbereiden van de aanstaande tekst.Wanneer je uiteindelijk voelt dat je hoofd tekstueel op ontploffen staat, zonder je je totaal van de buitenwereld af met volgen-de instrumenten: een laptop, het logboekje, het naslagwerk van J. Jackson 'Duikatlas van de Wereld', een woordenboek, het in-ternet voor historische, geografische en socio-culturele gegevens over het bezoch-te duikland, alsmede mariene biologische informatie en 'last but not least' de nodige spellingscontrole.Naast enkele cd's met muziek kunnen er

nog enkele andere en minder gezonde mid-delen inspirerend helpen zoals, liters koffie, kauwgum, chips, een fles whisky, een pakje sigaretten, ...De titel van het artikel heeft zich meestal al gevormd tijdens of vóór de duikreis en wordt met een verbeten fanatisme in hoofdletters neergetypt en onderlijnd, op een nog maag-delijk wit blad op het scherm van je laptop. Als een vulkaan laat ik me vervolgens uit-barsten, waarbij ik een vloed aan woorden en zinnen uitbraak door middel van een intensief getokkel op het klavier voor mijn beeldscherm. Ik schrijf mijn tekst gedreven door, waarna ik hem herlees, verfijn, cor-rigeer, herlees, verfijn, corrigeer, herlees, verfijn, corrigeer, enz.Een nachtje erover slapen kan meestal ook zeer nuttig zijn om je uit bepaalde taalkun-dige problemen of moeilijke zinsconstruc-ties te halen waar je eerder geen raad mee had, dit teneinde tot een aangename, vlot leesbare tekst te komen. Het enorm frus-trerende is dat hoeveel ook van het oneindig aantal keren dat je je tekst nauwkeurig her-leest, je altijd nog wel ergens een foutje of verbetering zal blijven vinden.

Tijdens zulke zogenaamde creatieve quasi literaire momenten moeten vrouw en kin-deren ook vooral ver uit mijn buurt blijven en me totaal geïsoleerd ongestoord laten. Pas op het ogenblik dat ik het fatale woord "Af!" voldaan en met zekere verlossing uitbrul, laat ik hen opnieuw toe in mijn le-ven. Zij worden trouwens de eerste exter-ne lezers, beoordelaars en verbeteraars van mijn letterkundig eindproduct. Moe en compleet leeg geschreven observeer ik hun reacties terwijl ze mijn troetelkind aan het nalezen zijn.

De laatste correcties worden aangebracht en typfouten verbeterd. Toch duurt het dan nog enkele dagen en extra controles voor-aleer ik met zekerheid en trots het eindre-sultaat overmaak aan de hoofdredacteur, Ivo Madder. Ook mail ik hem dan een keuze aan foto's door.

Ivo, onze hoofdredacteur, leest het artikel eerst even door en editeert het ondertus-sen, waarna hij het voor revisie doormailt aan enkele redactieleden, die de tekst op hun beurt nog wat gaan bijschaven. Onder-tussen kiest Ivo met zorg tevens de foto's uit die mee zullen gepubliceerd worden, zoekt de benamingen van de dieren op en schrijft er passende bijschriften voor. Tevens ver-meldt hij de namen van hun respectievelijke auteurs.

De geëditeerde tekst met de foto's maakt hij vervolgens over aan Katrijn Ools, die verantwoordelijk is voor de vormgeving en publiciteit van de Hippocampus. Zij schikt alles in de goede vorm, kleur en levert een pdf af van het artikel in lay-out.

In deze pdf duidt de hoofdredacteur al enke-le correcties aan, waarna hij hem doormailt naar minstens een zestal redactieleden, inclusief mezelf. Via digitale plakbriefjes ('notes') voegt elk van ons commentaar en opmerkingen toe. De commentaren kunnen inhoudelijk zijn of over de foto's en lay-out. Geloof het of niet maar in deze eindfase en na zovele grondige controles worden er dan nog altijd enkele taal- of typfouten gevonden! Ook deinst het redactieteam er niet voor terug om dikwijls een zinvolle op-merking te kruiden met een vleugje interne redactiehumor.

Ivo verzamelt alle opmerkingen in één pdf en beslist of de aanpassingen al dan niet doorgevoerd worden, want hij neemt de eindbeslissingen. Katrijn past de correcties toe en stuurt nog eens een pdf door naar Ivo ter controle. Als de pdf foutloos bevonden wordt, gaat hij nog eens ter goedkeuring naar de auteur van het artikel. Alzo is de pdf eindelijk klaar voor de druk-ker, wat een verdere publicatiefase is welke in een ander artikel elders in dit feestnum-mer nader beschreven wordt.

Als ik het zowat allemaal bijeen tel, dan komen er van lieftallige echtgenote, duik-reisagent, onderwaterfotografen, hoofdre-dacteur, editors, vormgever tot redactiele-den zowat 21 personen (eenentwintig!) bij te pas alvorens de drukker en zijn personeel het duikreisartikel mogen afdrukken. Om het uiteindelijk nog niet over de postbode te hebben, die tweemaandelijks een volledig propvol gloednieuw nummer gewoontege-trouw in je brievenbus komt stoppen.

Maar zo ontstaat dus in realiteit een duik-reisartikel voor Hippocampus. Er komt dus inderdaad heel wat bij kijken van bij het begin tot het einde, maar het is enorm fijn en leuk werken binnen een heel dynamisch en qua leeftijd uitstekend gebalanceerd en ervaren redactieteam.

Bert Janssens,

redactielid

53Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 53 11/09/2014 15:45:28

Page 54: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Reportage - duikmateriaal

Verslag Scubapro Testdagen 2014

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

REPORTAGE Duikplaats

Juni was niet alleen de maand van het WK, maar ook dat van de Scubapro Testdagen. Mensen kregen de

kans om een leuke duik te maken en tegelijkertijd gratis de nieuwste materialen van Scubapro te testen.

54 Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.Fo

to: K

atri

jn O

ols.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.Fo

to: R

onny

Mar

godt

.

Hippo-250.indd 54 11/09/2014 15:45:31

Page 55: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Zilvermeer Mol, vrijdagavond 13 juni 2014 om 23.30 uur zijn de voorbe-reidingen afgerond. Naast een paar

knabbelende eekhoorns en een groepje springende Hollanders die hun over-winning tegen Spanje vieren, is alles in gereedheid gebracht voor de Scubapro Testdagen. De frigo's zijn aangevuld, ten-ten rechtgezet, bonnetjes verdeeld over de enveloppen, banners op zichtbare plekken geplaatst en de duiktank staat uitnodi-gend te wachten op een moedige begin-neling die zich aan een eerste gewenning met duiken wil wagen.

zaterdag 14 juni 08.30 u

Een koude wind blaast over het domein. Al het materiaal wordt na een nachtje binnen slapen terug uit slot en grendel gehaald. Met nog wat slaapkorrels in de ogen be-geeft de kern zich naar de locatie waar bin-nen enkele uren het evenement van start gaat. Gelukkig komt een steeds opgewekte uitbaatster van het D-center (het duikcen-ter van het Zilvermeer te Mol) met koffie aandraven.

De eerste duikers komen zich aanmel-den aan de infostand. De meeste mensen hebben hun buddy bij, voor diegene die al-leen zijn, staat een team van instructeurs hen op te wachten om hen te begeleiden. De deskundigen van Huis Cuylaerts en de Watersportcentrale zijn aanwezig zijn om meer informatie te geven over het materi-aal. Het te testen materiaal zijn droogpak-ken, computers, ontspanners en vinnen.

De duiktank staat nog steeds te popelen om een gewillige enthousiasteling te ont-vangen, maar behalve de plichtsbewuste begeleiders is er geen beweging bij de tank. Op de valreep komen er toch nog een aan-tal Nederlandse kinderen aanhuppelen, de ouders zijn maar al te blij dat ze – nog niet bekomen van de zware feestnacht –hun kleine snollebol even in de tank kun-nen droppen, terwijl ze zwaaiend met hun iPhone foto's nemen van het hele gebeu-ren. Voor de meeste kinderen die zich voor het eerste maal in de duiktank begeven is het wennen, maar na vijf minuten moeten we ze er bij de haren uit trekken omdat ze er niet meer uit willen. Als troost krijgen ze een certificaat en een waterpistool.

In de namiddag is het kalmer. De meeste helpers hopen op meer volk de zondag.

zondag 15 juni 08.00 u

De zon ontwaakt langzaam. Bekende en nieuwe gezichten begeven zich naar de lo-catie om weer het beste uit de dag te halen, om terug zo goed mogelijk mensen te be-geleiden, te informeren en motiveren. De nog steeds opgewekte uitbaatster van het D-Center komt met broodjes aandraven.De opkomst van het aantal beginnende en ervaren duikers is groter dan gisteren. De verkoop loopt goed. Prijzen worden weg-geschonken en het aantal kinderen bij de duiktank vermenigvuldigt zich naarmate de dag vordert.Was het evenement een succes?De initiaties iets minder en de vraag of hier nieuwe leden uit zullen komen valt te be-twijfelen.De verkoop was dan weer wel een succes en dit was voor NELOS tevens de aanzet om de Scubapro Testdagen te ondersteunen. En persoonlijk was het voor mij interessant om eens van dichtbij te kunnen samen-werken met mensen die het hele gebeuren dragen.

55Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Kat

rijn

Ool

s.Fo

to: R

onny

Mar

godt

.

Hippo-250.indd 55 11/09/2014 15:45:33

Page 56: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Reportage Duikplaats

WATERSPORTCENTRALE NVRozenkranslaan 93-97, B - 3600 Genk

Tel. +32 (0)89 - 30 38 89 | www.watersportcentrale.be

Buccaneer 5,5 meter wide semi rigid met de volgende opties:

Jumbo console, Double roll bar + navigatie verlichting

NU VOOR

€ 9.495,-NU VOOR

€ 9.495,-

en niet onbelangrijk

Met een team van een aantal gedreven men-sen is het evenement 'De Scubapro Testda-gen 2014' tot stand gekomen. Waarvoor har-telijk bedankt.

katriJn ools

56 Hippocampus sept./okt. 2014

Bedankt sponsors voor jullie inzet en prijzen

Jef Cuylaerts en Watersportcentrale schonken ieder twee ademautomaten ter waarde van 247,00 euro.Scubapro samen met Jef Cuylaerts deden daar dan nog twee ademauto-maten MK2 DIN 300 /R095, die in de duiktank gebruikt waren, bovenop. Kristof Damen van D-center stelde de folders van NELOS en de omliggende clubs tentoon.HCV en Watersportcentrale hebben naast de prijzen ook de T-shirts voor de vrijwilligers gesponsord. De overgeble-ven T-shirts zullen persoonlijk worden afgeleverd bij mensen in de Filipijnen.

Foto

'(3):

Ron

ny M

argo

dt.

Foto

:Kat

rijn

Ool

s.

The redesigned Suunto D4i comes in a range of fresh colors and

with an all-new soft, comfortable silicon strap for that perfect

fit. Lightweight and packed with handy features like freedive

mode and optional wireless air integration, it’s got everything

you need – wherever your diving may take you.

Find your Suunto D4i at www.suunto.com, www.amilcosports.nl

SUUNTO D4i A GREAT ALL-ROUNDER

SUUNTO D4i

THE FRESH NEW LOOK

ADVERTENTIE

Hippo-250.indd 56 11/09/2014 15:45:35

Page 57: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

The redesigned Suunto D4i comes in a range of fresh colors and

with an all-new soft, comfortable silicon strap for that perfect

fit. Lightweight and packed with handy features like freedive

mode and optional wireless air integration, it’s got everything

you need – wherever your diving may take you.

Find your Suunto D4i at www.suunto.com, www.amilcosports.nl

SUUNTO D4i A GREAT ALL-ROUNDER

SUUNTO D4i

THE FRESH NEW LOOK

Hippo-250.indd 57 11/09/2014 15:45:35

Page 58: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Reportage - duikmateriaal

'Mondje vol': de terugkeer van Nemo!

Sommige parasieten kunnen nuttig zijn voor hun gastheer. Zo zorgen ze bijv. voor het schoonmaken van de huid. Ook de

tongparasiet maakt zich nuttig. Foto

's (2

): El

s Van

Den

Bor

re.

REPORTAGE Reisverhaal

Met tientallen scherpe klauwtjes hecht de parasiet zich vast aan de tong van de anemoonvis.

58 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 58 11/09/2014 15:45:39

Page 59: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

een ander wezen vervangt. De soortnaam exigua stamt af van het Latijnse woord exi-go, wat verdrijven of verstoten betekent. De naam van dit kreeftachtige diertje is dus bijzonder treffend gekozen.Sinds deze ontdekking in Lembeh werd deze tongetende parasiet een ware obses-sie voor mij. Onze daaropvolgende duiken ga ik dan ook op zoek naar vissen die geïn-fecteerd zijn met deze soort parasiet. Parasieten zijn meestal erg gunstig voor dieren. Soms beschermen ze hun gast-heer tegen ziektes door ze schoon te hou-den en de lastige insecten te verwijderen. En de schade die wordt aangericht aan de gastheer is meestal niet zo groot dat deze aan de relatie ten onder gaat. Toch zijn er gevallen bekend waarbij deze tongetende parasiet zo in formaat is gegroeid dat de toegang naar de slokdarm wordt afgeslo-ten en het ongelukkige visje dan toch uit-eindelijk sterft. Er werd ook aangenomen dat deze parasiet enkel voorkwam voor de kust van Californië, maar in 2005 werd er zelfs al een geïnfecteerde rode snapper ge-vonden in het Verenigd Koninkrijk. Onder-tussen staat bekend dat deze parasiet kan worden aangetroffen in zeven soorten van de orde Perciformes (baarsachtigen), drie

Honderdduizenden keren zijn ze

al gefotografeerd, en toch blij-

ven anemoonvissen nog steeds

één van de favoriete onderwer-

pen van onderwaterfotografen

en –videografen. De eerste keer

dat ik tijdens het duiken een

anemoonvisje zag, keek ik zelfs

enorm verbaasd. Het eerste wat

er bij mij opkwam was: 'Maar,

dit is geen Nemo'tje! Dit visje

ziet er totaal anders uit!'. Het zo

geliefde driebandanemoonvisje

dat namelijk de hoofdrol speelt

in de Disney/Pixar film 'Finding

Nemo' is immers slechts één

van de 27 soorten anemoonvis-

jes.

De tongparasiet is de enige parasiet ter wereld die daadwerkelijk een orgaanfunctie kan vervangen.

Laagje voor laagje peuzelt de parasiet het tongweefsel van zijn slachtoffer op.

Op jonge leeftijd dringt de tongparasiet naar binnen via de kieuwen van de vis.Foto

's (2

): El

s Van

Den

Bor

re.

Foto

's (4

): El

s Van

Den

Bor

re.

Anemoonvissen behoren eigenlijk tot de familie van de rifbaarzen en door hun gedrag zijn deze visjes heel

moeilijk te fotograferen. Ze zitten nooit stil en verbergen zich constant tussen de netelende tentakels van de anemoon waarin ze leven. En de ene anemoon is al wat kleurrijker dan de andere. Maar in Lembeh merkte ik iets heel speciaals! On-derwater liet ik Bruno onmiddellijk even meekijken naar de ingezoomde foto, want op de tong van dit anemoonvisje zat na-melijk een parasiet.

De tongeter parasiet of Cymothoa exigua dringt op jonge leeftijd via de kieuwen van de vis naar binnen. Met behulp van tiental-len scherpe klauwtjes nestelt hij zich vast aan de tong van de vis. Eens vastgehecht begint hij zich te voeden met het bloed en slijm, en laagje voor laagje peuzelt hij het tongweefsel van zijn slachtoffer op. De parasiet wordt steeds ouder en groter. De tong van de vis sterft langzaam af en uit-eindelijk neemt de parasiet de functie van de tong volledig over. Opmerkelijk genoeg sterft het anemoonvisje niet aangezien de Cymothoa exigua de enige parasiet ter we-reld is die daadwerkelijk een orgaan van

59Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 59 11/09/2014 15:45:50

Page 60: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Reportage - duikmateriaal

soorten snappers, de grombaars (Haemu-lidae), drie ombervissen (Sciaenidae), en één soort van de orde Atheriniformes, de koornaarvissen. Over de verspreiding van deze parasiet is nog heel weinig geweten, maar ondertussen heeft nu ook Lembeh – het critterparadijs bij uitstek – er last van en vooral dan onze zo geliefde anemoon-vissen.Maar mijn obsessie groeit en een paar da-gen na deze ontdekking vind ik dan uitein-delijk waar ik op zoek naar was: een echte 'Nemo' geïnfecteerd met de Cymothoa exi-gua. De foto van dit driebandanemoonvisje waarbij het mondje wagenwijd open staat kreeg van mij de naam 'Mondje vol'. En het was ondertussen al heel lang geleden dat een foto van een anemoonvisje nog eens in de prijzen was gevallen bij een onderwa-terfotografiewedstrijd, maar deze 'Mondje vol' werd nu al bekroond in de Scuba Diving Magazine fotowedstrijd in de Verenigde Staten, de internationale SEA NCUPS foto-wedstrijd in Noord Californië, onlangs nog bekroond met een tweede plaats tijdens het Festisub festival in Zwitserland en daar bovenop behoorde deze foto bij de geno-mineerden tijdens de National Geographic fotowedstrijd in Nederland-België.

Foto

: Ivo

Mad

der.

De tongeter parasiet (Cymothoa exigua) of vistongparasiet is een kreeftachtige die de vis bin-nendringt langs zijn kieuwen en van daaruit ver-der kruipt naar de mondholte. Daar nestelt de pa-rasiet zich aan de basis van de tong en voedt zich met het bloed van die tong. Door bloedgebrek zal de vissentong langzaam afsterven waarna de pa-rasiet haar plaats inneemt. De parasiet gaat hierbij zelfs zo ver dat hij zijn lichaam laat vergroeien met de spieren waaraan de tong vastgehecht was. De vis kan de parasiet dan gebruiken als was het zijn eigen tong. De tongeter parasiet blijft zich met het bloed of slijm van de vis voeden maar laat hem verder in goede gezondheid.

De vistongparasiet (Cymothoa exigua).

Het valt te betwijfelen of de anemoonvis de nuttige ei-genschappen van de tong-etende parasiet op prijs stelt.

Ik hoop wel dat deze parasiet niet de bovenhand zal krijgen en zich niet verder gaat verspreiden, zodat we met zijn allen nog jaren kunnen genieten van deze prachtige dier-tjes.

els Van den Borre

Foto

: And

y H

eyw

ard.

60 Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Els

Van

Den

Bor

re.

Foto

: Dr.

Nic

o Sm

it.

REPORTAGE Reisverhaal

Hippo-250.indd 60 11/09/2014 15:45:51

Page 61: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Els

Van

Den

Bor

re.

Foto

: Dr.

Nic

o Sm

it.

Toepassingsgebied:

• De organisatoren van deze manifesta-ties zijn: NELOS, een Regionale orga-nisatie (OVOS, AVOS, LIMOS, BRAVOS, WEVOS) of een NELOS-duikschool al dan niet in samenwerking met Bloso, schooldirecties, bedrijven, verenigin-gen, gemeentelijke, provinciale en fede-rale overheden.

• Kader waarin deze manifestaties plaatsvinden kunnen welkominitiaties in duikscholen, opendeurdagen, sport-events, schoolsportdagen, sport- en vakantiebeurzen zijn. Ze hebben alle ledenwerving tot doel.

• De initiaties vinden plaats in: een zwem-bad, een duiktank of tijdelijk geplaatste zwembaden.

• De activiteit omvat een beperkte ken-nismaking met de duiksport en het ge-bruik van duikmateriaal, een kennisma-kingsvoordracht en het verstrekken van promotiemateriaal.

• Kennismakingsinitiaties (initiatiecur-sussen) in duikscholen mogen maxi-maal uit 3 zittingen bestaan en dit binnen een periode van maximum 2 maanden.

Verzekerbaarheid van deelne-mers niet-NELOS-leden aan dergelijke initiaties:

• Alle deelnemers aan manifestaties hierboven omschreven genieten een verzekering lichamelijke ongeval-len als omschreven onder polis B niet-NELOS-leden (sportpromotie) L.O. 1.102.172 / B. (Polis is downloadbaar via de NELOS-downloadpagina.

• De deelnemers moeten, ten laatste juist voor de aanvang van de initiatie, een op datum van deelname gedateerd document ondertekenen waarin ver-klaard wordt dat ze zich medisch en fysiek geschikt weten om aan de inge-richte sportbeoefening deel te nemen. In geval van ongeval dient de aangifte vergezeld van een kopie van de inschrij-ving en de ondertekende verklaring van geschiktheid als bewijs voor het in regel zijn. Indien het hier gaat om minderjari-gen dient naast deze gegevens de naam en voornaam van een ouder of bege-leider (leerkracht, …) opgenomen te worden met diens handtekening. Deze documenten moet op de plaats van de initiatie aanwezig blijven zolang het initiatieaanbod geldt en moet nadien bij de administratie van de organisator (NELOS, Regionale organisatie of duik-school) beschikbaar blijven geduren-de een periode van minstens één jaar. (Dit document is downloadbaar via de NELOS-downloadpagina).

• Duikscholen dienen de deelnemers aan initiatiecursussen (nieuwe leden) (max. 3 zittingen) eveneens op te nemen in een genummerd register 'Proefleden' met vermelding van de data van de ses-sies waaraan ze deelnemen.

• De deelnemers genieten eveneens een verzekering Burgerlijke Aansprake-lijkheid als omschreven onder polis B niet-NELOS-leden (sportpromotie) B.A. 1.102.173 / B (Polis is downloadbaar via de NELOS-downloadpagina).

Verzekerbaarheid van mede-werkers – NELOS-leden aan dergelijke manifestaties:

• Alle medewerkers – NELOS-leden ge-nieten gedurende dergelijke manifes-taties een verzekering lichamelijke on-gevallen als omschreven onder polis A NELOS-LEDEN L.O.1.102.172 / A.

• Alle medewerkers – NELOS-leden ge-nieten gedurende dergelijke manifes-taties een verzekering Burgerlijke Aan-sprakelijkheid als omschreven onder polis A NELOS-LEDEN B.A.1.102.173 / A.

Verzekering van medewerkers niet-NELOS-leden aan dergelij-ke manifestaties:

• De aansprakelijkheid van de vrijwilli-ger helpers niet-leden is automatisch verzekerd via de BA van de club/orga-nisatie (vzw – immuniteit van de vrijwil-liger).

• NELOS, de regionale organisaties en duikclubs/scholen kunnen voor de medewerkers niet-NELOS-leden, een verzekering Lichamelijke ongevallen afsluiten via onze verzekeringsmaat-schappij Arena. Deze comfort-optie 'LO vrijwillige helpers niet-leden' omvat de verzekering van minstens 10 vrij-willige helpers en heeft een zeer lage jaarlijkse premie. Het intekenformulier 'Comfort opties' is downloadbaar via de NELOS-downloadpagina.

Schade aan in gebruik genomen lokalen?

• Schade aan lokalen en infrastructuren die met het oog op dergelijke manifes-taties in gebruik genomen worden, kan verzekerd worden via onze verzeke-ringsmaatschappij Arena. Het inteken-formulier 'Comfort opties' is download-baar via de NELOS-downloadpagina.

Willy Van der Plas,

Voorzitter nelos

Xpl re Diving.be

www.Duikcentrum “Net dat tikkeltje meer”

Bondsnieuws Verzekering

arenaY O U R C O A C H I N S P O R T S I N S U R A N C E

ADVERTENTIE

Verzekering bij manifestaties en organisaties waarbij duikinititaties gegeven worden

61Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 61 11/09/2014 15:45:51

Page 62: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Deze structuren bevinden zich in de temporaalkwab van beide hersen-helften. Bekijk eens goed de hierbij

gevoegde tekeningen en je zal ongeveer de plaats op je schedel kunnen vinden, waaronder die zeepaardjes zich bevinden. Aandachtige lezers van het hieronder be-sproken artikel dat in onze Hippocampus van mei/juni 2012 verscheen, zullen dat

woordje 'hippocampus' daarin ook wel al bemerkt hebben.

Doordat we er twee hebben, één in elke hersenhelft, spreek ik hierna meestal in het meervoud: 'hippocampi'.Door de eeuwen heen werd er heel wat ge-zocht en geschreven over de gronden van het menselijk geheugen:

Simonides van Cheos zou in het begin van onze jaartelling zelfs een techniek gevon-den hebben, die nadien de loci-methode ontwikkelde: door lokalisatie van de gezie-ne beelden zou men ze beter onthouden.In de 13e eeuw stelde Thomas van Aquino zijn levenswerk 'Summa Theologica' eerst enkel in gedachten samen en dicteerde pas daarna alles in eens. Zijn tijdgenote, de Vlaamse dichteres Hadewych, liet zoals zij zegde, de woorden 'in haar hart gaan': in die tijd werd het hart beschouwd als de zetel van het geheugen of de 're-cor-datio' (vandaar dat men nu nog altijd zegt in het Frans: 'apprendre par coeur' en in het En-gels: 'learn by heart').

De Hippocampus in onze hersenen? Weten jullie dat de Hippocampus, dat lieve beestje waarvan wij de naam

aan ons NELOS-duikerstijdschrift gaven, ook zijn naam gaf aan een

paar gekromde structuren in onze hersenen, die de vorm hebben van

een zeepaardje?

Op deze twee afbeeldingen zie je duide-lijk waar in de hersenen de hippocampi zich bevinden.

Afb

eeld

inge

n (2

): V

isib

le B

ody.

62 Hippocampus sept./okt. 2014

Reportage Wetenschap

Hippo-250.indd 62 11/09/2014 15:45:52

Page 63: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

In de 15e eeuw gebruikte Petrus van Ra-venna de loci-methode om de Bijbel, wet-boeken en gedichten van buiten te kennen.Later, door de uitbreiding van de boek-drukkunst, de pers, en nu vooral door de elektronische geheugendragers, is er bij de mens iets fundamenteels aan het veran-deren: ons intern geheugen wordt nu veel minder aangesproken en belast doordat wij nu op een grote verscheidenheid van externe geheugens kunnen terugvallen. Meteen zou men er daarbij ernstig kunnen gaan aan twijfelen of dit allemaal wel ons eigen geheugen en de instandhouding er-van ten goede komt.

november 2007

Het National Geographic Magazine titelde met 'De werking van het Geheugen – waar-om we onthouden – waarom we vergeten – het brein als gebrekkige opslagplaats voor herinneringen'.Gebrekkig? Niet altijd, want de auteur, Joshua Foer beschrijft het geheugen van een 41-jarige vrouw AJ, bediende in Califor-nië, die zich nog elke dag vanaf haar elfde levensjaar, herinnert.De grond hiervan blijkt een obsessieve be-langstelling te zijn voor haar verleden.Daartegen stelt de auteur een 85-jarige man voor, EP, wier medio-temporale cortex 15 jaar voordien weggevreten werd door het herpes-simplex-virus, zodat de beide hippocampi praktisch verdwenen waren en daarmee ook een zeer groot deel van zijn herinneringen. De hippocampi zijn immers de delen van de hersenen die er voor zor-gen dat onze waarnemingen, korte termijn herinneringen en expliciete herinneringen omgezet worden in lange termijn herinne-ringen en alzo bewaard kunnen worden in de neo-cortex, de gekromde buitenste la-gen van onze hersenen.Om de impliciete herinneringen (die je weet, zonder dat je er bewust over nadenkt – zo-als fietsen of vinzwemmen) vast te leggen, hebben we onze hippocampi niet nodig.EP kon dus wel verder fietsen en vinzwem-men, terwijl AJ haar fenomenaal geheugen soms aanvoelde als een last ...

september 2011

De UNSW (University of New South Wales), in Australië, titelde een symposium met 'Managers hebben grotere hersenen'. Er werd beweerd dat leidinggevende perso-nen, met het daaruitvolgend verantwoor-delijkheidsgevoel, grotere hippocampi kunnen ontwikkelen, hetgeen een buffer

kan zijn tegen ziekten zoals Alzheimer en Parkinson. Regelmatige lichaamsbewe-gingen bevorderen volgens de UNSW even-eens de neurogenese, dit is de aanmaak van nieuwe hersencellen. Intellectuele en sociale activiteiten vertragen de geestelij-ke achteruitgang. Hallo, duikinstructeurs! Jullie doen er dus goed aan, om voor uw lang leven, ook zo lang mogelijk duikles-sen te geven en duiken te leiden. 'Ad multos annos' (Nog vele jaren)!

mei/juni 2012

Onze allereigenste Hippocampus titelde op pagina 46 'Angst komt uit je binnenste'. In de inleidende technische beschrijving vernoemt auteur Monika Rahimi daar ook de hippocampus als zijnde één van de vier opnemers van de gegevens uit het her-sen-sorteercentrum 'thalamus', naast het bewustzijn, het onderbewustzijn en de 'amygdala' die de zintuigelijke informaties koppelt aan emoties (waaronder de angst).

Dit geheel noemt zij 'het hete systeem'.Maar in tegenstelling tot de beschrijving in National Geographic (zie 'November 2007' hierboven) door Joshua Foer (die de hip-pocampi beschouwt als de 'omzetters' van onze expliciete herinneringen naar lange-termijnherinneringen), beschouwt zij de hippocampi als de opslagplaatsen zelf van de expliciete herinneringen. Om het even welke stelling de juiste is, onze hippocampi blijken heel belangrijke onderdelen in onze hersenen te zijn, die voortdurend moeten geactiveerd worden ten bate van zowel onze actuele gedragingen als van ons ver-standelijk bewustzijn op hogere leeftijd (zie ook UNSW hierboven).

Dat angst, hoewel aangestoken door ex-terne waarnemingen, 'uit ons binnenste' komt, is dus onbetwistbaar. Maar vanwaar juist? In de middeleeuwen dacht men dat het hart de zetel van het geheugen was (zie 'Hadewych' hierboven), en dus meteen ook

Regelmatige lichaamsbewegingen bevorderen de aanmaak van nieuwe hersencellen.

Foto

: Dom

iniq

ue A

ndré

.

63Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 63 11/09/2014 15:45:53

Page 64: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

de motor van alle gevoelens: ons hart gaat bijvoorbeeld sneller kloppen bij het zien van een geliefde, maar ook bij angst of het ondergaan van gevaarlijke situaties, enz.Intussen weet men dat de amygdalae, die naast de hippocampi, afnemers zijn van expliciete herinneringen, verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van de angst.Om het gevoel van de angst onder contro-le te krijgen, is er iets nodig, en dat is ons verstand.Maar dat is niet zo eenvoudig. De geleerde filosoof Blaise Pascal (jullie kennen hem wel al: 't is die met zijn wet over druk op een vloeistof) zei het al lang geleden: "Le coeur a ses raisons, que la raison ne con-naît pas", waarbij we 'raisons' moeten le-zen als 'redenen-motieven', en 'raison' als 'rede-verstand'. Je moet dus wel een goed ontwikkeld gezond verstand hebben om de (hart-)motieven te overmeesteren.Monika Rahimi legt mooi uit hoe een duiker in vele verschillende omstandigheden zijn angst kan overwinnen, namelijk door zijn verstand – wat zij noemt 'het koude sys-teem' – te laten redeneren.

Maar hier spelen mijn inziens onze hippo-campi toch ook weer een zeer belangrijke rol als opslagmechanismen of opslag-ruimten van de expliciete herinneringen en dat zijn voor ons, duikers, die eerste belangrijke lessen die wij als beginnende duiker krijgen en die wij – soms tot verve-lens toe – moeten herhalen om – als be-wuste herinneringen – de juiste reflexen te bekomen, die dan door het geheel van ons verstand en onze ervaringen, gemakkelij-ker en zelfs praktisch automatisch kunnen uitgevoerd worden.Duikinstructeurs moeten dus al hun ge-duld aanwenden opdat beginnelingen de juiste reflexen zouden kunnen opslaan in hun hippocampi, waardoor ze later in kriti-sche situaties hun mogelijke angsten kun-nen overmeesteren.

april 2013

In 'Hippocampus', een maandblad van de Boston University, publiceerden de pro-fessoren Glasper en Gould een artikel onder de titel 'Sexual experience restores age-related decline in adult neurogenesis

and hippocampal function'.Hieronder de titel en de tekst, vertaald en ingekort door Kiki Vleeschouwers, met mijn beste dank:

"Seksuele activiteit herstelt de leeftijds-gebonden afname van de volwassen aanmaak van nieuwe zenuwcellen en de werkzaamheid van de hippocampus. Ver-oudering is onder meer gekoppeld aan een verminderde werkzaamheid van de hippo-campus en vooral aan de afname van de volwassen neurogenese in de 'gyrus den-tatus' die zich bevindt in het onderste deel van de hippocampus.Aangezien de aanwezigheid van nieuwe neuronen verband houdt met een hogere activiteit van de hippocampus, zoals het cognitieve (het denkvermogen, de opname en de verwerking van kennis, info en der-gelijke), zal leeftijdsgebonden verminde-ring van de vorming van nieuwe neuronen meewerken aan de verzwakking van de activiteit van de hippocampus.We onderzochten of een ervaring, waarvan geweten is dat ze de neurogenese bij jonge

In de hippocampus en aangrenzende hersengebieden worden korte- en langetermijnherinneringen omgezet. Hippocampus is Grieks voor 'zeepaard'. Dit deel van de hersenen dankt zijn naam aan zijn gebogen vorm.

De hippocampi moeten regelmatig geac-tiveerd worden ten bate van zowel onze actuele gedragingen als van ons verstan-delijk bewustzijn op hogere leeftijd.

Teke

ning

en (2

): Pe

ter B

oste

els.

Fot

o: Iv

o M

adde

r.

64 Hippocampus sept./okt. 2014

Reportage Wetenschap

Hippo-250.indd 64 11/09/2014 15:45:56

Page 65: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

als de hierboven geciteerde auteurs, uit te weiden over de fysiologische achtergron-den van het menselijk geheugen waarin onze hippocampi centraal staan.

Tot slot wil ik nog een opvallende overwe-ging uit het betoog van Joshua Foer citeren:

In zoverre onze ervaringde som is van onze herinneringen

en onze wijsheidde som is van onze ervaringen,

zouden we met een beter geheugenniet enkel méér over de wereld weten

maar ook over onszelf.

JozeF Van den BergHe

Seksuele activiteit herstelt de leeftijdsgebonden afname van de volwassen aanmaak van nieuwe zenuwcellen en de werkzaamheid van de hippo-campus.

Met dank aan mijn duikleerling Marc Van Orshoven, neuroloog in het OLV Aalst, voor zijn wetenschappelijke su-pervisie.

Foto

: Iri

s M

ariv

oet.

volwassen ratten stimuleert, namelijk de seksuele activiteit, de vorming van nieuwe neuronen zou activeren bij oude ratten en aldus ook de functionaliteit van hun hippo-campus zou beïnvloeden.Seksuele activiteit bleek het aantal nieuw gevormde neuronen in de 'gyrus dentatus' te verhogen bij die ratten. We zagen ook, dat bij seksuele activiteit de cognitieve functies op langere termijn verbeterden. Maar naarmate de tijd vorderde tussen de laatste seksuele activiteit en het testen van de cognitieve functies, merkten we dat de cognitieve functies opnieuw verminderden ondanks het feit dat er nieuwe neuronen waren gevormd.Alles bij elkaar tonen deze resultaten dus aan, dat herhaaldelijke seksuele activiteit de volwassen neuronenvorming stimuleert en de cognitieve functies activeert in de hippocampus van oude ratten.Maar ook, dat de seksuele activiteit moet volgehouden worden omdat de cognitieve

functies opnieuw afnemen als de seksuele activiteit wordt gestaakt".

Nu betrap ik er mijzelf op, hoe dikwijls ik de laatste jaren al niet van mijzelf gezegd heb, dat ik een 'ouwe rat' was … zoals ook vele ouwe duikinstructeurs.

februari/maart 2014

Test-Gezondheid titelt: 'Vergeten is men-selijk'. In dat artikel geven Peter Kupers en Gitte Wolput op basis van gegevens verstrekt door hun expert-neuroloog Jose Maria Gonzalez, en ook van een grote re-presentatieve steekproef in vijf landen te-gelijk, vele middelen om in het alledaagse leven het geheugen te versterken.Het is inderdaad een zorg van vele mensen, dat hun geheugen met de jaren zou ver-minderen.

Niet enkel met de jaren, zeggen deze au-teurs, maar ook door stress, overdreven tabak- en alcoholgebruik en drugs. Maar zij verwijzen nergens naar enig hersendeel noch hersenletsel.

Het was wellicht niet hun bedoeling om zo-

Sociale activiteiten vertragen de geestelijke achteruitgang.

Foto

: Har

ry k

lerk

s.

65Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 65 11/09/2014 15:45:57

Page 66: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

In Europa wordt de Duitser Johannes Gutenberg gezien als de waarschijnlijke uitvinder van de druktechniek, alhoewel

de Nederlander Laurens Janszoon Coster en de Vlaming Dirk Martens ook mogen vernoemd worden als pioniers. Eén van de

oudste met losse letters gedrukte boeken – 'Das Weltgericht' – wordt aan Johann Gensfleish zum Gutenberg toegeschreven en is waarschijnlijk gedrukt in 1450.Van 'Das Weltgericht' is enkel een frag-ment bewaard gebleven.

Joannes Gutenberg (1397-1468) is de uitvinder van de boekdrukkunst met losse metalen letters.

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

Het katernmysterie of het magische getal

Foto

: Wilh

ei.

Bron

: Wik

iped

ia.

Ingevolge feestnummer 250 nemen we de lezers speciaal mee achter de scher-

men van Hippocampus en de realisatie van het bondsblad. Onze hoofdredacteur

spreekt op de jaarlijkse Algemene Vergadering van NELOS over Hippocampus in

aantal katerns. Ook is het zijn droom om een Hippocampus van telkens 100 blad-

zijden te realiseren, maar dit is niet altijd mogelijk. Is het jullie al opgevallen dat

het aantal bladzijden van ons bondsblad steeds een veelvoud is van 16 (eventu-

eel 8 of 4)? Probeer samen met ons deze mystiek uit te dokteren.

4Een klein fragment uit 'Das Weltgericht' (origineel).

Een bewerkte leesbare versie halftonen uit 'Das Weltge-richt'. Bewerkt door Peter Schöffer, die dat deed voor de Grafische Agenda in 2000.

66 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 66 11/09/2014 15:45:58

Page 67: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Wilh

ei.

Bron

: Wik

iped

ia.

Linksboven: Controle of de kwaliteit van de druk goed is. Rechtsboven: De cover van 4 blz. wordt apart gedruk, eveneens op 4 katernen.

Linksonder: Het binnenwerk wordt gevouwen...

Rechtsonder:... en gesneden.

Gutenberg werd geboren in Mainz om-streeks 1397. Deze datum heeft altijd ter betwisting gestaan. Maar in 2000 vierde Mainz, zijn geboortestad, zijn 600e ver-jaardag.Hij heeft gezorgd dat elk manuscript of elke geschreven mededeling op meerde-re identieke exemplaren kan verspreid worden. Men noemde het destijds 'zwarte kunst'. Vóór die tijd werd alles getekend en geschreven door monniken.In België vond de grootste bloei van de boekdrukkunst plaats in de 17e eeuw. Su-perieur was Christoffel Plantijn, die zich in Antwerpen vestigde.Het woord 'katern' komt van het oud-Fran-se 'quaterne', wat betekende: 'telkens 4'. Door een vel papier eenmaal te plooien ontstaan er 4 bladzijden, die aaneen han-gen. De verhouding tussen het drukfor-maat van de pers en het formaat van de brochure bepaalt het aantal katernen.Laten we als voorbeeld de vorige Hippo nr. 249 nemen, die bestaat uit 92 bladzijden (inclusief cover). We trekken de bladzijden van de kaft eraf, dan resten er ons 88 blad-zijden.

67Hippocampus sept./okt. 2014

Boven: Bij de drukkerij voegen ze de katernen softwarematig samen.

Onder: De drukker toont ons 4 katernen uit Hippo 249.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Foto

' (3)

: Ivo

Mad

der.

Foto

: Rol

and

Wan

tens

.

Hippo-250.indd 67 11/09/2014 15:46:02

Page 68: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Bij het maken van ons magazine worden de planovellen (ongevouwen vellen druk-papier) na het drukken geplooid. We moe-ten een katern krijgen van 4 bladzijden en de nummering moet volgen 1, 2, 3, 4, enz. Hiervoor hebben we een inslagschema no-dig. Rechtsonder een voorbeeld van een inslagschema voor 16 bladzijden. Door het vel 3 maal te plooien en 2 maal te snijden, bekomt men 4 katernen van 4 bladzijden of 16 bladzijden. Maar hoe doe je die voor- en achterkanten van de bladzijden kloppen?

Je verdeelt een blad (zonder te plooien) in 8 vakjes (zie schets hieronder) en je num-mert deze in de volgorde van de linkse bladzijde. Je draait het blad om en op de achterzijde waar de 1 staat zet je de 2 en waar de 8 staat zet je de 7 (identiek volgens het schema van de bladzijde rechts):

1. Hou de bladzijde waar 1 en 8 staat in je rechterhand (het cijfer 1 rechtsonder).

2. Plooi van boven naar onder, cijfer 1 steeds rechtsonder houden.

3. Plooi van links naar rechts.4. Plooi van boven naar onder.5. Met het geheel in je rechterhand, cijfer

1 leesbaar: tweemaal snijden (eenmaal onderaan cijfer 1 en eenmaal rechts).

6. Als je het juist hebt gedaan, krijg je de juiste opvolging van de 16 bladzijden.

Een voorbeeld van een inslagschema van 16 bladzijden. 4 katernen of 16 bladzijden.

4 13 16 1

89125

611107

2 15 14 3

210

A B

BA

297 mm

297 mm

210 210 210 mm

Het drukken wordt uitgevoerd per 16 blad-zijden of 4 katernen. Dat zijn 8 bladzijden recto 4 kleuren en 8 bladzijden verso 4 kleuren, dus totaal 16 bladzijden. Het drukken is het goedkoopst voor: 16, 32, 64, 80, 96 bladzijden… enz. Ons nummer 248 bestaat echter uit 5 katernen van 16 bladzijden of 80 bladzijden plus 8 bladzij-den. Hoe doen we dat met die resterende 8 bladzijden? We zetten de 2 bovenste ka-ternen er nog eens op en we hebben terug zestien bladzijden. Ofwel bepaalt de druk-ker over te gaan naar een kleiner formaat drukpers, zolang we maar 4 bladzijden hebben. Deze gunstige werkwijze is dan ook afgestemd met de pre-press & druk-groep Swinnen Printing.De kaft moet ook apart gedrukt wor-den. Die is namelijk op dikker papier (135 g/m²) gedrukt en voorzien van een plastificerings laag terwijl de binnenblad-zijden op 90 g/m² papier gedrukt zijn. Kaft en binnenbladzijden kunnen dus niet sa-men gedrukt worden.

Plano is in de drukkerswereld de term die gebruikt wordt voor ongevouwen vellen drukpapier. Het woord komt van het Latijnse 'planus', dat vlak betekent. Een planodrukkerij werkt met vellen papier, in tegenstelling tot een rotatie-pers waar met rollen papier wordt ge-werkt.

BondsnieuwsCommissie Redactieteam Hippocampus

68 Hippocampus sept./okt. 2014

De cover en het binnenwerk worden samengevoegd en het magazine wordt op maat gekapt.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-250.indd 68 11/09/2014 15:46:02

Page 69: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

• Minimum 3*Duikers• Verzorgde keuken• Comfortabel hotel• Volledig pension• Vullen van de fl essen in het duikcentrum• Gans het jaar door (behalve juli en augustus)

CLUB INTERNATIONAL DE PLONGEE DU LAVANDOU

SUR LE PORT - 83980 LE LAVANDOU - FRANCETél: +33-4-94-71-54-57 Fax: +33-4-94-15-13-09www.cip-lavandou.fr [email protected]

wrakduiken 5 dagen - 5 nachtenin vol pension10 duiken: voor groepen.€ 525

ADVERTENTIE

Al deze katernen worden nu in volgorde verzameld, inclusief de cover en dan sa-mengeniet. Dan wordt de nieuwe Hippo nog bijgesneden. Al deze handelingen zijn computergestuurd.Nadat hij verpakt wordt in folie en eveneens computergestuurd voorzien wordt van onze adressen, kunnen we een paar dagen

later genieten van ons knap bondsblad, dat dus zijn eigen technische realisaties heeft, die steeds periodiek terugkomen, wat toch eens feestelijk mag benadrukt worden.

Jacques Bernaerts

69Hippocampus sept./okt. 2014

Linksboven: Ons magazine komt afgewerkt in stapel-tjes uit het snijmachine.

Rechtsoboven: De folie met daarop de adressen wordt aangebracht.

Linksonder: Jacques Bernaerts (rechts) legt het artikel over het katernmysterie ter goedkeuring voor aan Patrick Swinnen (midden) van Swinnen printing en aan Dirk Van de Poorten van drukkerij Van der Poorten.

Foto

's (2

): Iv

o M

adde

r.

Foto

: Rol

and

Wan

tens

.

Hippo-250.indd 69 11/09/2014 15:46:03

Page 70: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Algemene Vergadering BEFOS

Voorzitter Jean Sax herinnerde eraan dat het voorbije seizoen werd gekenmerkt door de viering van de dertigste verjaardag van BEFOS en de tiende van de beide Liga's. De viering heeft nogmaals bevestigd dat de band met de liga's is aangehaald en dat de drie structuren borg staan voor de verdere democratisering en gezonde decentralisatie van de Belgische duiksport.

NELOS-cursus

De NELOS-cursus 'Duiksport' is er en kan vanaf heden besteld worden bij de NELOS-boetiek aan 500 fr.

Willy GoossensBoetiekverantwoordelijke

Staatsnatuurmonument Oos-terschelde

De Nederlandse Minister van Landbouw en Visserij heeft grote delen van de Ooster-schelde aangewezen als natuurmonument. Eigenlijk is dit het logisch gevolg van de fi-losofie van de regering die in 1976 besloot de Oosterschelde open te houden ten koste van vele miljarden gulden. Veiligheid voor de Zeeuwen en behoud van het typisch Oos-terscheldemilieu waren immers de twee doelstellingen die de bouw van de storm-vloedkering bepaalden.

Algemene Vergadering CMAS

Nieuwe 'Specialty Courses' staan op stapel, zoals duiken met rebreather en met trimix. Het opstellen van de regels, de zogenaam-de 'Standards', is in studie. Ook het duiken

september 1999

uit Hippocampus nr. 175

15 jaar geleden

Hulpmonitor

De zwembadproeven zijn het sluitstuk van het examen voor Hulpmonitor.Er waren 39 geslaagden, waarvan slechts 12 uit het Vlaamse landsgedeelte.

Het zijn: Benny Blondé (Coral), Guy Corne-lis (Nuclea), André De Saegher (CVD), Ge-rard Jonckmans (Nautilus), Ronny Margodt (Coral), Joris Meuwissen (Mistral), Frans Stevens (Neptunus), André Valkenaers (Nuclea), Marcel Van den Bosch (Neptu-nus), Mike Van Meel (Salvanos), Geert Ver-donck (Gentse Dolfijnen), Roland Vispoel (Gentse Dolfijnen).

Duiker-Hulpverlener

Nieuwe organisatie van dit brevet: het the-oretisch examen zal doorgaan te Antwer-pen voor de Nederlandstaligen en te Brus-sel voor de Franstaligen. Het praktisch examen zal voor de beide liga's gebeuren te Brussel. De jury's worden samengesteld uit een Nederlandstalige en een Fransta-lige geneesheer aangevuld met reeds ge-diplomeerde hulpverleners en nationale monitors.

Nieuwe Hoofdredacteur

Jacques Bernaerts, de nieuwe hoofredac-teur, hoopt een grote stock aan teksten te bekomen voor de Hippo. Daarvoor wordt ieders medewerking gevraagd. Het is ten-slotte ons aller blad. Jacques wil ook een betere structurering bekomen door de re-dactieraad om te vormen tot een volwaar-dige commissie. Hij zal de traditie van zijn voorganger Rudi Schollaert voortzetten door te steunen op een hecht teamwork van de redactieraad.

oktober 1989

uit Hippocampus nr. 125

25 jaar geleden

Statistiek

BEFOS/FEBRAS telt 51 clubs met 3918 le-den, waarvan er 1677 gebrevetteerd zijn.

Naar 600 m

COMEX heeft onlangs een nieuw experi-ment verricht in het hogedrukcentrum van Marseille. Daarbij werd een klein aapje, Papiou genaamd, naar 600 m gedrukt. Na gedurende 12 u op deze diepte gebleven te zijn, begon het decompressieproces. Maar ongelukkig is het dier gestorven op het ogenblik dat het in de caisson op een druk van 300 m was. Nochtans werden er ver-schillende pathobiologische waarnemin-gen gedaan tijdens zijn verblijf.

Waterstof

Wij zijn momenteel bijna zeker dat water-stof het vervangingsgas van helium zal zijn en dat het de waterstof is, die de limiet zal aangeven voor de menselijke doordrin-ging onder water.

G. DelauzeDirecteur COMEX

45 jaar geleden

oktober 1969

uit Hippocampe nr. 26

oktober 1979

uit Hippocampus nr. 75

35 jaar geleden

RETRO-HIPPO Verzameld door Wim Van Doeselaer

70 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 70 11/09/2014 15:46:05

Page 71: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Persbericht

met gehandicapten, een voorstel van BE-FOS-NELOS, is op de agenda ingeschreven. Onze Commissie heeft spontaan al haar know how ter beschikking gesteld.

Duikershuis

De toestand in het Duikershuis te Ander-

lecht is onhoudbaar. Het is meer een ma-gazijn dan een kantoorruimte. Het project Aquamarine leek wel interessant maar de voorwaarden waren niet optimaal.

Zo bleef de grond de eigendom van Aqua-marine. Wij hebben de knoop doorgehakt en

Waarschijnlijk lijken de tentakels van de inktvisjes op de navelstreng die kindjes vasthielden toen ze nog in de buik van hun mama zaten. In een mum van tijd verwierf het project internationale bekendheid en raakten heel wat prematuurtjes-afdelin-gen overtuigd van het nut van de inktvis-jes. Het project waaide vanuit Denemarken over naar Zweden en inmiddels doen er ook al veel ziekenhuizen in Nederland en België mee. De inktvisjes worden gehaakt en gebreid op 100% vrijwillige basis door

In januari 2013 haakte een Deen-

se vrouw een inktvisje voor een te

vroeg geboren kindje. Dat inkt-

visje werd bij het kindje in de cou-

veuse gelegd en het bleek dat het

kindje daar een stuk rustiger van

werd en ook niet meer zo vaak aan

de slangetjes en de sonde trok.

Inktvisjes voor couveusekindjes

mensen die het project een warm hart toe-dragen. Zowel garen als verzendkosten zijn voor eigen rekening. Inktvisjes die klaar zijn, worden verstuurd naar de ambassadeur van een ziekenhuis dat meedoet. Alle deelnemende ziekenhuizen zijn dan ook heel tevreden dat ze dit project met goedkeuring van de Scandinavische initia-tiefnemers mogen verderzetten. Op de site kleine-inktvisjes.eu kan je terecht voor meer informatie en patronen.

iVo madder

een stuk grond gevonden te Mechelen, waar wij een gebouw zullen neerzetten voorzien van kantoren en vergaderzalen.

Willy van der PlasVoorzitter

71Hippocampus sept./okt. 2014 71Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Zie

kenh

uis

Oos

t-Li

mbu

rg (Z

OL)

.

Hippo-250.indd 71 11/09/2014 15:46:06

Page 72: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Het moest iets speciaals worden. Misschien deze keer een groep fo-tografen? Een overzicht van de

evolutie van de fotografie sindsdien? Uit-eindelijk kozen we voor een selectie van enkele covers die gedurende al die jaren de aandacht van de lezers hadden getrok-ken. Meteen hadden we een nieuwe titel: 'Cover in de kijker'.

Niet minder dan 33 fotografen hebben hun opnamen ter beschikking gesteld voor de cover van ons bondsblad sinds hij op A4-formaat gedrukt werd. Maar dan wer-den we ook herinnerd aan de 'lijdensweg' die we iedere keer afleggen om dergelij-ke opnamen te bekomen. Toen ik zelf nog hoofdredacteur was, nam ik dikwijls verti-cale opnamen. Dat werd toen – maar ook nu nog in veel fotoclubs – gezien als 'not done' voor reeksen: “Je maakt toch geen diaporama met horizontale en verticale opnamen door elkaar?”. Gelukkig zijn er ondertussen door de digitale fotografie daarvoor zeer creatieve oplossingen ter beschikking.

Dat neemt niet weg dat het dikwijls zoe-ken is naar een geschikte opname voor de cover. Behalve het feit dat het best een

verticale opname is, moet er immers ge-noeg ruimte zijn voor het plaatsen van de naam Hippocampus, zonder het beeld te verstoren. Sinds verschillende jaren wordt er daarom bij festivals van de (nu) Audiovi-suele Commissie ook een categorie 'Cover Hippocampus' gejureerd.

Als Ivo Madder, onze hoofdredacteur, be-halve daar dan een beeld ziet dat geschikt is, vraagt het soms nog engelengeduld om eindelijk de opname in de geschikte maat (en/of resolutie) te pakken te krijgen.Ten einde Ivo wat minder slapeloze nach-ten te bezorgen, hierbij een oproep aan alle NELOS-fotografen (inderdaad alleen leden van NELOS komen in aanmerking voor de coverfoto, met uitzondering van de win-nende coverfoto tijdens een NELOS-Fes-tival). Als je opnamen maakt – hetzij op reis, in je club of bij een NELOS-activiteit – denk daarbij dan regelmatig ook eens aan een mogelijke cover voor Hippocampus: een verticale opname, met ruimte voor de naam van het magazine en eventuele ru-briekstitels en minimum 2.500 pixels aan de (langste) verticale zijde.

Toen ik als secretaris van de Audiovisuele Commissie betrokken was bij de organisa-tie van het NELOS-Festival te Mechelen, stelde ik voor om een categorie in te lassen voor opnamen die het best de werking van een commissie en/of sectie in het licht stel-den. Daarvoor waren er weinig inzendin-gen. Nochtans niet alleen die commissies, maar ook de Sectie EDIT hebben dergelijke opnamen nodig voor hun publicaties en voor de cursussen.

Maar ook als je een reeks opnamen hebt die in aanmerking komt voor publicatie on-der de rubriek 'Fotograaf in de kijker' ver-wachten we een seintje.

roland Wantens

Bij de voorbereiding van dit

jubileumnummer werd gedu-

rende de redactievergadering

besproken wat we onder de ru-

briek 'Fotograaf in de kijker'

zouden kunnen brengen.

Cover in de kijker

Cover 222

Foto: Dennis Vandermeersch.Winnaar van de prijs Hippocampus beste cover. Editie: jan./feb. 2009

72 Hippocampus sept./okt. 2014

CLOSE-UP Cover in de kijker

Hippo-250.indd 72 11/09/2014 15:46:10

Page 73: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Cover 146

Cover 222

Cover 167

Cover 155

Cover 172

Editie: December 1993.Kerstmis.Foto: Roland Wantens.

Editie: Februari 1998.Het wrak van Carnatic, Rode Zee. Foto: Roland Wantens.

Editie: september 1995. Rivierkreeftje. Foto: Greet Lauwers.

Editie: Feberuari 1999.Zeepaardje te Curaçao.Foto: Roland Wantens.

73Hippocampus sept./okt. 2014 73Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 73 11/09/2014 15:46:17

Page 74: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

CLOSE-UP Cover in de kijker

Cover 180

Cover 186

Cover 185

Cover 187

Editie: september 2000.Vierkleurennaaktslak.Foto: Peter Ryngaert.

Editie: december 2001.Baby met duikreflex. Foto: Peter Ryngaert.

Editie: september 2001.Tandbaars met poetsvis. Foto: Roland Wantens.

Editie: Februari 2002. Snotolf.Foto: Peter Ryngaert.

74 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 74 11/09/2014 15:46:25

Page 75: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Cover 238

Cover 241

Editie: maart/april 2012.Vrouwelijk kortsnuitzeepaardje.Foto: Luc Rooman.

Cover 223

Cover 227

Editie: maart/april 2009.Spookkreeftje op zeesla. Foto: Frankie Van Remoortel.

Editie: jan./feb. 2010Zeeschildpad in Papoea-New-Guinea.Foto: Luc Eeckhaut.

Editie: nov./dec. 2012.Oorvormige poelslak.Foto: Daan Delbare.

75Hippocampus sept./okt. 2014 75Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 75 11/09/2014 15:46:32

Page 76: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Plastic is niet voor even, maar voor het leven... en daarna... en daarna...

2014 : tijdens de decostop na een heerlijke duik vol rust en bezienswaardigheden in helder, warm

water – een beetje het ideale wat er van duiken te verwachten valt – speel ik een beetje met mijn

snorkel, gewoon om de tijd te doden. In mijn onhandigheid van het moment, laat ik het ding vallen. Ik probeer

het nog te grijpen, maar mijn snorkel zet zijn weg naar de bodem onverstoord verder. Ik twijfel nog even of ik een

snelle afdaling doe om het alsnog te recupereren, maar ik besluit wijselijk dat ik dat beter niet doe. Het enige

wat me rest, is mijn snorkel na te kijken terwijl hij langzaamaan opgeslorpt wordt door de diepe, donkere onein-

digheid. Als het blauw voorwerp uit mijn gezicht verdwenen is, troost ik mezelf met de gedachte dat het toch een

goedkoop plastic stuk buis is. Belangrijk, dat wel.

Foto

: Dav

id J

ones

/Pla

stic

Oce

ans.

Foto

: Dav

id J

ones

/Pla

stic

Oce

ans

Foto

: Chr

is J

orda

n.

Een groot deel van het grof plastic komt in de oceanen terecht.

De maaginhoud van een albatros.

Reportage Biologie

76 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 76 11/09/2014 15:46:34

Page 77: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

4014: op een zonnige dag ergens in een typische duikbestemming ver-

zamelt een groep om zich klaar te maken voor een duik. Na een kwartiertje duiken bemerkt een van hen iets op de bodem. Het ding komt hem bekend voor en dat prikkelt zijn nieuwsgierigheid. Hij verwij-dert zich even van de ploeg om het beter te bekijken. Als hij het opraapt, herkent hij het voorwerp: een antieke, blauwe snor-kel. Het voorwerp ziet er nog bijna als nieuw uit. Een beetje afwassen en dan kan ik er mee uitpakken, denkt hij. Gelukkig was het van plastic. Plastic gaat immers eeuwig mee.

Wat zijn de problemen?

Plastic zou de wereld veranderen, verbe-teren. Dat heeft het gedaan en dat doet het nog steeds. De uitvinding van plastic maakte het mogelijk om op onder ande-re medisch en technologisch vlak enor-me vooruitgang te boeken. Plastic in de ruimste zin maakt het zelfs mogelijk om de natuur een handje te helpen. Als het al mogelijk zou zijn, dan is het zeker niet de bedoeling om plastic te 'on-uitvinden'.

Plastic is een ideaal materiaal. Het is goed-koop, sterk, flexibel, manipuleerbaar, het kan in allerlei vormen verwerkt worden, ... Bijna in al onze dagelijkse bezigheden ko-men we plastic tegen. Kijk eens rond en je weet wat ik bedoel. We gebruiken het ech-ter ook verkeerd. Een derde van de jaarlijk-se productie van meer dan 300 miljoen ton wenden we aan voor verpakking, verpak-king die na gebruik als afval – 10 % van het gewicht aan huishoudelijk afval bestaat uit licht plastic - beschouwd wordt. De enor-

me prijs die we, en de generaties na ons, er moeten voor betalen zou ons moeten aan-sporen om over de aanwending van plastic zorgvuldig na te denken. Is het aanvaard-baar dat we voor het gedurende een week vers houden van een groente, ons milieu eeuwenlang belasten? Plastic vormt een zware last voor onze omgeving. En daar is de lange levensduur slechts één van.

De productie van alle plastic vergt 4 % van de ruwe aardolie die jaarlijks opgepompt wordt. Die luttele procenten lijken niet veel, maar komt wel van een natuurlijke en gelimiteerde energiebron. Ieder vat olie dat getransformeerd wordt in plastic is er een die ons dichter bij de uitputting brengt.

Het produceren van plastic vergt niet al-leen ruwe aardolie, maar ook tal van an-dere stoffen. Die stoffen zijn dan misschien niet zeldzaam, maar ze zijn niet ongelimi-teerd. Soms blijven ze voor lange tijd ge-vangen in de matrix van de plastic, maar vaak niet lang genoeg. Zo is geweten dat bepaalde stoffen uit PET uit het plastic sijpelen en in het verpakt voedsel terecht-komen. Deze stoffen zouden kankerver-wekkend zijn. De verpakking die het voed-sel zou moeten beschermen, vergiftigt dat geleidelijk aan.

De verwerking van plastic afval is geen eenvoudige zaak. De keuze tussen ver-branden, dumpen, ... is geen simpele keuze en antwoord op welke de beste keuze is, is er eigenlijk ook niet. Daarenboven komt een groot deel van het grof plastic in de oceanen terecht. Deze wereldzeeën zijn voor de mens van levensbelang. Zonder de oceanen kunnen we niet leven. Zij zijn

van essentieel belang voor de voedselze-kerheid, de gezondheid, de veerkracht van het klimaat die allen cruciaal zijn voor onze biosfeer, ... Een groot deel van ons plastic drijft. Door een samenspel van stromingen verza-melt het afval zich op een plek (coördina-ten 135° tot 155°W en 35° tot 42°N). Deze plasticsoep, ook wel de kunststofarchipel of drijvende vuilnisbelt genoemd, is een gebied in het noorden van de Grote Oce-aan, waar enorme hoeveelheden plastic en andere afval bijeen drijven, die naar schatting 50 maal groter is dan België. De exacte grootte is niet gekend omdat het meest plastic doorzichtig is – denk maar aan alle soorten flessen – en zweeft tus-sen het oppervlak en 10 meter diepte. Dit komt omdat het plastic vuil en door algen ingepalmd wordt. Deze materie verzwaart het afval waardoor het een beetje zinkt. Wetenschappers die deze drijvende vervui-ling onderzoeken gaven het de titel van 's werelds grootste afvalberg. Pikant detail: de zoektocht naar het verdwenen Maleisi-sche vliegtuig in maart 2014 werd serieus belemmerd door afval in de oceaan.Wat is het effect van dit afval? Zeedieren kunnen er in verstrikt geraken. Hierdoor moeten ze meer moeite doen om te zwem-men waardoor ze een gemakkelijker prooi worden. En de tijd dat ze leven hebben ze meer voedsel nodig die ze steeds moeilij-ker kunnen vangen. Soms belemmert het plastic de normale groei en kan het op ter-mijn tot verstikking leiden. Kunnen ze er zich toch van ontdoen, bestaat het gevaar op verwondingen en infecties. Hoeveel diersoorten zijn zo dichter bij uitsterven gekomen?

Foto

: Dav

id J

ones

/Pla

stic

Oce

ans.

Foto

: Dav

id J

ones

/Pla

stic

Oce

ans.

UV-straling maakt plastic broos waardoor het sneller breekt. Maar klein betekent niet ongevaarlijk.

77Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 77 11/09/2014 15:46:36

Page 78: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Die plastic troep in de oceaan wegwerken is op dit moment een onmogelijke zaak.

Een bijzonder geval is het zogenaamde 'ghost fishing' van achtergelaten of ver-loren geraakt vismateriaal. Vissen en ge-leedpotigen (krabben en kreeften) geraken hierin gevangen op zoek naar eten. Grotere roofvissen, zeezoogdieren en zeeschild-padden geraken op hun beurt gevangen als ze deze 'gemakkelijke' prooien willen opeten. Als zij de hongerdood sterven, komen de opruimers die op hun beurt ver-strikt geraken. Deze opruimers worden als lekkere hap door kleinere vissen aanzien. En zo gaat het verder. Niet voor niets zijn deze gekend als 'killing machines'.

Het vernietigend effect van plastic is soms subtieler. Albatrossen zijn gekend voor hun lange tochten op zoek naar voedsel. Ge-kleurde plastic doppen zien er in hun ogen zeer verleidelijk uit. Moeder albatros pikt deze op en keert tevreden naar het nest terug. Ze braakt haar maaginhoud in de wijd openstaande keel van haar jongen. Dit plastic verteert echter niet waardoor de jongen met een volle maag verhongeren. Of het plastic wordt als nestmateriaal ge-bruikt. Nestmateriaal dat het jonge kuiken in een dodelijk wurggreep vasthoudt.

Als de begroeiing toeneemt, zal het plastic uiteindelijk naar de bodem zinken. Of door

plastic gestorven zeedieren zakken met hun moordenaar naar de bodem. Op ter-mijn kan het door het sediment bedolven worden. Hierdoor verandert de samenstel-ling van de bodem met een negatieve in-vloed op de doorlaatbaarheid en de opna-me van zuurstof. Voeg daarbij het sijpelen van de giftige stoffen uit het plastic en de zeebodem wordt langzaamaan een dode woestijn. Aangespoelde plastic kunnen we opruimen, maar die troep in de oceaan wegwerken is op dit moment een onmoge-lijke zaak.

Groot afval, groot probleem. Klein afval, klein probleem?

Zo zou je kunnen denken, maar mis poes. Kleinkorrelige plastic komt op twee ma-nieren in de oceanen terecht. Ten eerste door rechtsreeks toedoen van de mens. De grondstof voor de plasticindustrie be-staat uit plastickorrels. Tijdens de op- en overslag geraakt een deel hiervan verlo-ren en komt dus terecht in het milieu. We gebruiken zelf ook kleinkorrelig plastic. In speciale handzeep voor extra vuile han-den gebruikt men in plaats van de vroeger natuurlijke harde deeltjes zoals noten, nu plastic bolletjes omdat het goedkoper is – ja, ik moest ook op de verpakking kijken om het te geloven.

Er is echter een tweede manier waarop kor-reltjes plastic in de oceanen terecht komen en dat is door de natuur zelf. Stroming en wind doen het grof vuil tegen elkaar en te-gen rotsen scheuren waardoor het als het ware vermalen wordt. UV-straling maakt plastic broos waardoor het sneller breekt. Maar klein betekent niet ongevaarlijk.Dit plastic krijgt een plaatsje tussen het grof afval – een beetje zoals je fijn zand in een emmer met stenen kunt gieten – en verdringt het plankton van die plaats. Hierbij belemmert het de doordringing van het zonlicht en de absorptie van zuurstof in het water. Voeg daarbij nog de dood van het jagend plankton dat die bolletjes als voed-sel beschouwen en je krijgt zones zonder leven. Eerlijkheidshalve moet ik vertellen dat bepaalde algen en bacteriën zich in deze zones thuisvoelen, maar dit is niet het soort biodiversiteit die we willen promoten. Deze korrels worden echter nog verder afgebroken tot 'microplastics'. Door hun minuscule afmetingen is de verhouding oppervlakte/volume enorm groot. Opper-vlakteverschijnselen krijgen hier vrij spel. Deze microkorrels absorberen zeer gemak-kelijk giffen wat tot hoge toxische concen-traties leidt. Omdat ze zo klein zijn, hebben ze bij opname in levende wezens effecten op de hormonale huishouding. De huidige

Reportage Biologie

78 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 78 11/09/2014 15:46:36

Page 79: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

De plastic afvalberg vormt een ernstig probleem.

Achtergelaten of verloren visnetten van nylondraad gemaakt, kunnen nog jarenlang blijven 'spookvissen'.

Allemaal gevonden in de magen van albatrossen.

medische diagnosemodellen schieten te-kort voor het voorspellen van het effect op de mens van deze buitenmenselijke, plas-tic gifbommetjes. Plankton – vis – roofvis – visvangst. Moet ik meer vertellen?

Waarom ruimen we dat niet gewoon op?

Inderdaad, de boel opruimen zou een goede zaak zijn. Het probleem is echter dat we dit nog niet op een effectieve manier kunnen doen, laat staan op een economisch haal-bare manier. Tevens is het probleem niet zichtbaar in ons dagelijks bestaan. Tenzij je aan een strand leeft waar de golven dage-lijks tonnen afval aan de mens teruggeven, is de plastic soep niet zichtbaar. Daarom is het belangrijk dat dit aan het grote publiek getoond wordt. Als opruimen geen onmiddellijke oplos-sing is, wat dan wel? Naast acties die je zelf kunt nemen (zie kaderstuk) moeten we er met z'n allen voor zorgen dat we de toe-voer van plastic stoppen. Dit kan door na te denken over het gebruik van plastic. Moe-ten we steeds onze toevlucht nemen tot plastic als oplossing? Kan het niet anders? Indien het niet anders kan, kunnen we het dan door bijv. een beter ontwerp, niet met minder? Recycleren is zeker een oplossing. Niet alleen beperken we hierdoor het ge-

bruik van aardolie, maar verminderen we ook het wegwerpen van plastic.Een ander piste is de toepassing van groene chemie. Bij deze toepassing wordt het ge-bruik van vervuilende elementen in plastic vermeden. Wetenschappers zoeken hierbij naar alternatieven voor de huidige stoffen die de natuur minder of niet belasten.Ook de zoektocht naar biologisch afbreek-baar plastic kan een goede zaak zijn. Met de kennis hoe kleiner, hoe gevaarlijker kan je toch vragen stellen bij afbreekbaar plas-tic. Het afbraakproces moet immers com-pleet zijn en niet alleen in kleine, onzicht-bare maar gevaarlijke bolletjes. Een betere benadering is composteerbaar plastic. Bedorven eetwaren zouden zo met hun verpakking in de groene container gegooid kunnen worden.

Vervuiling is een menselijk gedragspro-bleem waarvoor de natuur moet betalen en wij op termijn. Indien we dit gedrag al aanpakken dan kunnen we de vervuiling misschien beperken totdat we een globa-le oplossing vinden. Indien de plastic soep blijft aangroeien, zullen deze drijvende 'eilanden' van de dood een punt bereiken waardoor het al broos evenwicht in de oce-anen volledig verstoord zal geraken.

Wat kunnen we als duikers doen?

Als duiker zijn we vooreerst mensen en dus consumenten. We kunnen dus ons steen-tje bijdragen door te handelen als bewus-te verbruikers van plastic (zie kaderstuk). Daarnaast kunnen we als duiker extra in-spanningen doen.Ten eerste moeten we er voor zorgen dat we zelf geen vervuiler zijn. We gooien niets zo maar achteloos overboord. We zorgen er ook voor dat er niets per ongeluk over boord gaat. Ligt alles vast? Kan er niets wegwaaien? Ook ons materiaal is goed be-vestigd en eventueel met een lijntje bevei-ligd. We kunnen ons materiaal bewuster aan-kopen. Probeer plastic onderdelen te ver-mijden. Zorg voor je materiaal. Je zult er minder onderhoudskosten aan hebben en je zal het minder snel moeten vervangen. Daarenboven zorg je voor minder afval. Als je je materiaal toch wilt wegdoen, probeer er iemand plezier mee te doen of gooi het op een verantwoorde manier weg.Kom je tijdens een duik afval tegen, neem het dan mee. Een zwevende plastic zak ziet er voor een maanvis zeer kwalachtig uit. Je kleine opruiminspanning kan deze reuzen-vis zijn leven redden.

Foto

: Dav

id Jo

nes/

Plas

tic

Oce

ans.

Foto

: arc

hief

Hip

poca

mpu

s.

Foto

: Cor

Kuy

venh

oven

.Fo

to: s

hutt

erst

ock.

79Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 79 11/09/2014 15:46:39

Page 80: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

ADVERTENTIE

www.waterproof.eu

Indien iedere duiker per duik één stuk vuil zou opruimen, zouden onze duikplaatsen er zeer proper bij liggen. En denk er aan, klein vuil is gevaarlijker!Een stap verder is het organiseren van ech-te opruimacties.

Organiseer met je duikschool een duik waarbij iedereen zo veel mogelijk vuil moet verzamelen. Bij jeugdduikers is dit steeds

een succes, maar ook volwassen duikers zijn te vinden voor een ludieke opruimactie.

Aangespoelde plastic kan gemakkelijk opgeruimd worden.

Wat kunnen we doen als consument?

Als consument hebben we allemaal samen een grote impact op de fa-brikanten. We kunnen niet alleen ons steentje bijdragen door vervuiling te vermijden maar we kunnen ook de pro-ductie ervan beïnvloeden. Bedenk een paar simpele regeltjes die je als con-sument wil naleven. Om je te helpen volgen hier 10 voorbeelden:

• Werp afval in de daartoe bestemde vuilbak.

• Raap per dag 1 stuk achteloos ach-tergelaten vuil op en werp het cor-rect weg.

• Gebruik geen wegwerptassen als je gaat winkelen.

• Weiger een rietje in je frisdrank.• Gebruik geen plastic beker of bord.• Laat de bloemen voor de gastvrouw

niet in een plastic folie inpakken.• Gebruik geen plastic wegwerpsty-

lo's, maar een hervulbare pen.• Gebruik lucifers in plaats van weg-

werpaanstekers.• Koop een drinkbus en vul die met

water. Laat die pakken plastic flesjes in het rek staan.

• Enz.

Plastic Ocean

De 'Plastic Oceans Foundation' is een Brits niet-gouvernementele organi-satie met als doel het beschermen en verbeteren van het milieu. Ze streven dit na door middel van een breed gam-ma aan activiteiten zoals het geven van briefings, het verzorgen van referenties voor studie en onderzoek, het voeren van campagnes ter verbetering van het beleid en de wetgeving, het inzame-len van middelen en fondsen voor het ontwikkelen van oplossingen en het on-derhouden van een sociaal netwerk ter ondersteuning van de opdracht.

Deze organisatie zorgde voor de infor-matie en de foto's voor dit artikel. Meer informatie en bijkomende suggesties kunnen via de volgende URL bekomen worden:

www.plasticoceans.net.

En vooral, ga bewust om met plastic!

Patrick Van Hoeserlande

Foto

: shu

tter

stoc

k.

Reportage Biologie

80 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 80 11/09/2014 15:46:41

Page 81: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Hippoëzie

ADVERTENTIE

Onverwacht en wat geschrokkenHad hij haar voor 't eerst ontmoetHaar verschijning leek te lokkenEn wat schuchter had ze hem gegroet…

Hij kon niet spreken, was wat bangEn hij beefde over heel zijn lijfZijn armen leken wel te langEn hier en daar werd hij wat stijf…

Mannen maken al eens rare sprongenDat had ze wel eens meer gehoordMaar deze hele lieve jongenSprak wel helemaal geen woord…

Ze was wel nog wat onrustigMaar de zon scheen over 't landEn dat voelde toch zo lustigZoals zou blijken naderhand…

Hij streelde haar voorzichtigDat gevoel had ze nooit gekendEn al was ze nog wat schichtigToch ging ze mee naar zijn tent…

Daar probeerde hij haar te verleidenEn normaal kon hij alles wel aanMaar dit hadden ze wel geen van beidenOoit tevoren al eens eerder gedaan…

Al dat gestreel duurde wel urenEn tenslotte keek ze hem aanEn omdat het eeuwig zou gaan durenLiet ze hem toen toch maar begaan…

Da’s pas Wemels! Natuurlijk genietenaan de Oosterscheldeén naar wens uitzichtop een uitstekend

rendement

www.wemelsgevoel.nl

al vanaf 149.000,- v.o.n.ex. BTW

Uw eigen luxe woningop 50 meter van

de Oosterschelde?

Liefdesverdriet

Hij nam haar in zijn armenEn met kracht hield hij haar vastZe begon nu aardig op te warmenEn ze was toch ook wel wat verrast…

Waarom nog langer wachtenZe waren tóch beiden natEn met dat in hun gedachtenGingen ze toen allebei plat…

Hij besprong haar langs vanachterEn hij werd echt helemaal geilHij was de super-verkrachterMaar dat was hij wel met stijl…

Ze waren dol en buiten zinnenMaar dat is een pleonasmeEn van al dat beminnen

Kwam natuurlijk een orgasme…

Hij bromde en gromdeZij spinde en kreundeEn 't was op haar rugje dat ze kromdeDat hij zich toen wat steunde…

Ze waren echt wel wat moeMaar 't had zo'n deugd gedaanEn al snel deden ze 't hele gedoeWeer opnieuw en van voren af aan…

Ze vrijden verder nog heel vlijtigEn over de zee scheen de maanMaar wat vind ik het toch spijtigDat sepia's na de liefde… dood moeten gaan…

ludo Braeckman

Foto

: Rin

ie L

uykx

.

81Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 81 11/09/2014 15:46:42

Page 82: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Plastic soep toch te slinken

Een deel van het plastic afval dat Boyan Slat met zijn constructie uit de oceaan haalde.

Reportage Biologie

Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

: Cor

Kuy

venh

oven

.

Hieronder enkele computerafbeeldingen van een kilometerslange cililindervormige barrière.

Het uiteindelijke werkstation zal op zonne-energie aangedreven worden.

Een automatische transport-band zou het afval uit het water moeten halen.

In 2013 haalde de 19-jarige Nederlandse student Boyan Slat wereldnieuws met zijn plan om alle plastic uit de oceanen te halen. Nadat dit idee door critici werd afgebroken, bouwde hij een jaar media-stilte in om uit te maken of zijn visie wel degelijk realiseerbaar zou zijn en sticht-te hij 'The Ocean Cleanup Foundation'. Op 16 juni 2014 was hij te gast op 'Our Oceanconferentie' in Washington waar hij overtuigend was over de haalbaar-heid. Zijn alle ogen nu op hem gericht om dit wereldwijde, onoplosbare pro-bleem weg te werken? Fo

to: T

he O

cean

Cle

anup

.

Hippo-250.indd 82 11/09/2014 15:46:44

Page 83: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Als tiener is hij met zijn ouders op vakantie in Griekenland. Daar ziet Boyan tijdens een duik zo veel plas-

tic rommel dat hij meteen start met info te verzamelen over plastic in zee. Al snel wordt het zijn missie om dit probleem aan te pakken. In 2012 winnen Slat en zijn vriend Tan Nguyen de prijs voor Bes-te Technische Ontwerp van de Technische Universiteit Delft (TU Delft) waarbij ze met een soort sleeparm aan een schip de kleine plastic deeltjes uit het water kun-nen centrifugeren zonder dat het plankt-on sterft.

Op vijf plaatsen in de wereld verzamelt al dat afval zich in ringvormige zeestromin-gen ('gyres') tussen de continenten. Het gaat hier om miljoenen vierkante kilome-ters met honderd kilo plastic per vierkante kilometer. Het zou duizenden jaren kosten om de plastic soep op te ruimen. Vermits dat niet haalbaar is zowel aan mankracht, brandstof, uitstoot aan CO2, als aan tijd en kost, bedenkt hij een ander revolutionair plan.

soep in de mixer

Omdat het plastic toch mee dobbert met de stromingen, wil Slat kilometers lange cilin-dervormige barrières in de oceaan plaatsen die als een trechter plat op het water liggen. Al wat geen plastic is, gaat eronder door.

Enkel het plastic botst tegen de barrières. De plastic soep wordt door de stroming rustig verder geduwd naar het smalste ge-deelte van de trechter waar een onbemand werkstation de soep uit de zee kan vissen met een soort bandsysteem. Het opgeviste plastic wordt ter plaatste vermalen en in een container opgeslagen. Het werkstati-on zou werken op zonne-energie zodat de CO2-productie nihil zou zijn.

meerdere uitdagingen

Het ankeren van deze barrières zal niet zo evident zijn, zeker wanneer deze dan ook nog mogelijke zware stormen moeten doorstaan. Dit zou dan gebeuren op 4.000 meter diepte. Welke invloed zal het 'opvis-sen' hebben op het plankton dat wellicht mee zal komen en afsterven? Bestaat er een kans dat er vissen of andere dieren vermalen worden? In de 530 pagina lange haalbaarheidsstudie staan de positieve bevindingen die allemaal getoetst zijn door experts. Laat ons hopen dat hij de nodige sponsoring bij elkaar krijgt om een proto-type te bouwen en dit verder uit te werken. Wat we niet mogen hopen is dat de 'Ocean Cleanup' de oplossing zal zijn want ook Boyan benadrukt dat hij inderdaad niet alle plastic uit zee kan gaan vissen. Dit vraagt en krijgt tot nu toe de nodige internationa-le aandacht. Ik probeer via deze weg alvast mijn steentje bij te dragen.

Plastic soep toch te slinken

Boven: Boyan Slat met op de achtergrond een schets trechter in een onbemand werkstation.

Onder: Een eerste test met een 40 meter lange cilinder-vormige barrière was succesvol.

83Hippocampus sept./okt. 2014

Voor de beste duiken op de mooiste spots van Orkney en eilanden er rond.Kies voor Johns DIVING CHARTERS met de MV KARIN.

More information +44 785 024 6831 or [email protected] Meer informatie: +32 477 75 73 61 of [email protected]

SCAPAFLOW & ORKNEYDIVE HOLIDAYSDiving Since 1981

www.scapaflow.com

Doen jullie mee? cHrisJe demuynck

Wie de volledige haalbaarheidsstudie wil lezen, kan deze vinden op de website www.theoceancleanup.com.

Foto

: Cor

Kuy

venh

oven

.

Art

ist I

mpr

essi

ons

(5):

The

Oce

an C

lean

up.

Foto

: The

Oce

an C

lean

up.

Foto

's (2

): Th

e O

cean

Cle

anup

.

83Hippocampus sept./okt. 2014

ADVERTENTIE

Hippo-250.indd 83 11/09/2014 15:46:47

Page 84: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Anemoonvisjes zijn altijd leuk om bezig te zien.

Een kerstboom-worm.

Thailand, een land dat begaan is met de natuur, zodat de volgende genera-ties ook nog van de schoonheid van

het land kunnen genieten. Dit kunnen we alleen maar toejuichen. Touroperators en duikreporters uit verschillende Europe-se landen worden uitgenodigd. Wanneer ik het programma in handen krijg, ben ik benieuwd naar dit avontuur. De eilanden

die we zullen bezoeken zijn Koh Samai en Koh Tao, gelegen in de Golf van Thailand ongeveer 560 km ten zuiden van Bangkok.Met Thai Airways valt me onmiddellijk de vriendelijkheid van de Thaise bevolking op. Hostesses gekleed in traditionele kle-derdracht en met een stralende glimlach brengen je verfrissende drankjes en ver-zorgde maaltijden. Ik begrijp al snel waar-

Groeten van Koh TaoOnze oceanen, onze verantwoordelijkheidNa een toevallige ontmoeting op het vakantiesalon in Brussel word ik uitgenodigd om deel te nemen aan een zevendaagse reis naar Thailand. De tour, uitgestippeld door TAT (Tourism Authority of Thailand), heeft als doel de reizi-gers een ander Thailand te laten ervaren.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Mar

ion

Haa

rsm

a.

Foto

: Mar

ion

Haa

rsm

a.

8484

REPORTAGE Reisverhaal

Hippo-250.indd 84 11/09/2014 15:46:48

Page 85: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

85Hippocampus jan./feb. 2014 85Hippocampus nov./dec. 2013

De zeenaaktslak Jorunna funebris.

om Thailand 'het land van de glimlach' wordt genoemd. Gelukkig is er een voor-treffelijk aanbod aan boordanimatie op het vliegtuig want ik kan de slaap niet vatten. Na een vlucht van twaalf uren komen we aan in Bangkok luchthaven Sovarnabhu-mi. Even later nemen we een uur durende vlucht naar het eiland Koh Samui waar we landen op een rustig en knus luchtha-ventje. Wanneer ik tijdens de vlucht uit het vlieg-tuigraampje naar beneden kijk, zie ik het het heldere blauwe water. Ik kan haast niet

wachten om mijn duikspullen aan te trek-ken. Toch zal ik nog even geduldig moeten zijn want het programma voorziet twee da-gen op dit eiland waar er geen duikplekken zijn. In een comfortabel busje worden we rond-gereden om Koh Samui te verkennen. Het is het derde eiland van Thailand qua grootte, ongeveer 250 km², na Phuket en Ko Chang. Wat opvalt zijn de vele barretjes, lokale marktjes, restaurants en souvenirwinkels wachtend op de toeristen. Zo gaat het da-gelijkse leven hier zijn gangetje. Het eiland

is overdekt met kokospalmplantages. De exploitatie van kokosnoten vormt een van de steunpilaren van de lokale economie, naast visvangst en toerisme.De organisatie heeft in twee verschillende resorts telkens een nacht geboekt. Zo kun-nen de touroperators kennis maken met deze verblijven; Chaweng Regent Beach Resort en Hansar Samui. Ik ben overwel-digd door het uitstekend onthaal, de pres-tigieuze kamers voorzien van de grootste luxe, de voortreffelijke maaltijden, knappe zwembaden en witte stranden. De resorts

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Mar

ion

Haa

rsm

a.

Koralen verschijnen uit flesjes.

Een gigantische

heremietkreeft.

De doornkroonzeester (Acanthaster ellisii) leeft van de poliepen in het koraal.

Symbiose: een grondel met een blinde garnaal.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

Een slijmvisje.

Foto

's (4

): M

ario

n H

aars

ma.

Hippocampus sept./okt. 2014 85

Titan trekkervis (Balistoides viridescens).

Hippo-250.indd 85 11/09/2014 15:46:52

Page 86: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

zijn gelegen in een oase van groen. Op Koh Samui vind je geen hoogbouw zodat je op-timaal van de natuur kan genieten. Ideaal voor reizigers die houden van rust en luxe. Wanneer we uitgenodigd worden op een catamaran om te genieten van de zons-ondergang en een glaasje bubbels voel ik me heerlijk. Wat een geluk om te kunnen deelnemen aan dit evenement, even weg van het dagelijkse leven. Al snel maken we contacten met de andere deelnemers van verschillende Europese landen. Vriend-schappen worden gesmeed.

Na twee dagen op Koh Samui vertrek-ken we naar het volgende eiland Koh Tao. Een ferry zorgt in de vroege ochtend voor de overtocht. Op de pier van ons nieuw te ontdekken eiland heerst een gemoedelijke drukte van toeristen die naar en van het eiland gaan. Een mengelmoes van nati-onaliteiten, een allegaartje van luxe-rei-zigers tot rugzaktoeristen. Ik zie de vele duikshops (46 duikscholen!) en de fel ge-kleurde boten voorzien van duikflessen. Het begint te kriebelen, eindelijk kunnen we gaan duiken en kennismaken met het 'New Heaven Conservation Program', een project opgezet om koralen te beschermen. We worden vriendelijk verwelkomd in ons

nieuw charmant Chamchuree Resort. Dit resort is mooi geïntegreerd in de natuur. Het lijkt wel een jungle aan zee. Er zijn wel veel trappen en steile paden wat het niet toegankelijk maakt voor mensen die minder mobiel zijn. Een goede fysiek komt hier goed van pas! Hier verblijven we twee nachten.

Koh Tao, begaan met de natuur

Het piepkleine eiland Koh Tao heeft een oppervlakte van slechts 21 km² en telt on-geveer 12.000 inwoners. Koh Tao wordt ook het schildpaddeneiland genoemd. De re-den daarvan is – volgens sommigen – dat het eiland op het schild van een schildpad lijkt als men het van de zijkant bekijkt. Anderen zeggen dat het eiland de naam te danken heeft aan de aanwezigheid van verschillende bedreigde soorten die het eiland als nestplaats gebruiken (karet-schildpad en soepschildpad).Ieder jaar wordt dit eiland bezocht door vele toeristen maar vooral door duikers. Het eiland heeft ongeveer 20 duikplek-ken. Er wordt voor gezorgd dat de effecten van het toerisme geminimaliseerd wor-den door respectvol met de natuur om te

gaan. Er lopen verschillende projecten om het milieu te beschermen waar bezoekers vrijwillig aan kunnen deelnemen; opkuisen van stranden, planten van gras en bomen, composteren, bezuiniging op waterver-bruik, bouwen met ecologisch materiaal….Naast deze projecten boven water, zijn er ook milieuprogramma's onder water.

bescherm waarvan je houdt

Bescherm waarvan je houdt ('Protect what you love!'), dat is de slogan van het 'New Heaven Reef Conservation Program'. Ko-raalriffen bedekken 2% van de bodem van de oceaan maar zorgen voor 25% van het maritieme leven. Deze riffen zijn één van de meest diverse, kleurrijkste en produc-tiefste ecosystemen ter wereld. Veel van het dierenleven in tropische zeeën concen-treert zich rondom de riffen. Hier is voed-sel voorhanden en het bruist er van leven. Maar behalve de zeeflora en -fauna is ook een groot deel van de wereldbevolking af-hankelijk van deze riffen. Koraalriffen kun-nen bescherming bieden tegen overstro-mingen en voorzien de bevolking van vis. Helaas ziet de toekomst er niet rooskleurig uit. Vele riffen zijn stervende door allerlei

Heel veel kerstboomwormen.

86 Hippocampus sept./okt. 2014

REPORTAGE Reisverhaal

Hippo-250.indd 86 11/09/2014 15:46:53

Page 87: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Zweepkoraal.

Een tandbaars.

Een school barracuda's.

oorzaken: temperatuurstijgingen van het zeewater (koralen overleven best in zee-water tussen 24 en 29C°), afvaldumping, industriële verontreiniging en schadelij-ke visserijmethodes. Maar ook door on-voorzichtige duikers! Wereldwijd zetten verschillende organisaties zich in voor de bescherming van deze onmisbare en kwetsbare koraalriffen. Het 'New Heaven Reef Conservation Program', de organisa-tie die we vandaag ontmoeten, is daar één van. Een duikteam geeft ons een diavoor-stelling over de werking. Hier wordt onder-zoek gedaan naar het leven in en op de rif-fen, hoe de koralen te kunnen beschermen, verzorgen en opnieuw op te bouwen. De 'New heaven Diving School' (www.newheavendiveschool.com) biedt aan duiktoeristen verschillende cursussen over koraalbescherming aan. Op een actieve manier leer je alles over het project: hoe ze te werk gaan en hoe je de riffen mee kan op bouwen. De cursussen duren 1 dag, 3 da-gen of 1 tot 3 weken. Nadien ontvang je een diploma. Het duikteam is samengesteld uit vrijwilligers die hier soms al jaren tot en-kele maanden verblijven. In 2008 ging men van start met dit project en sindsdien na-men al ongeveer 500 duikers deel.

een chaotische start

De eerste duikdag zijn er twee duiken ge-pland. Op weg naar onze eerste duikplaats weet ik het al, een tweede duik vandaag zal er niet van komen. De organisatie ver-loopt chaotisch. Het team is duidelijk niet gewoon met een grote groep duikers te werken. We moeten op verschillende bo-ten overstappen, er zijn problemen met het vinden van het juiste materiaal, er is geen ploegindeling, geen briefing, geen veilig-heidsplan. De volgende dag krijgt het team versterking van de lokale duikschool van het resort. De organisatie loopt nog stroef. Maar ik ben toch opgetogen, er worden vandaag vier duiken gepland waaronder één nachtduik.

aangelegde riffen

Duik 1 en 3 doen we op de aangelegde rif-fen van Hin Bay. Op een diepte van 10 me-ter bekijken we hier de constructies die in het water geplaatst zijn. Sommige stelsels zijn vervaardigd uit metaal, andere uit beton. De stukken koraal worden hier op bevestigd om zo verder te groeien en zich

uit te breiden. Ook glazen flessen worden gebruikt waaruit koralen tevoorschijn ko-men. Wat opvalt is dat het geweikoraal overheerst. Het team laat ons koralen op de constructies bevestigen met een harde plastieken draad. De stukken zijn voor-af aan touwen geknoopt. Het geeft je een goed gevoel iets te kunnen betekenen voor de oceaan die ons zoveel duikplezier bezorgt. De constructies die enkele jaren geleden werden geplaatst zien er veelbelo-vend uit. De koralen zijn massaal aanwezig en het onderwaterleven bruist er. Duik 2 doen we op Shark Island. De duik-school stelt ons voor om naar de mooiste duikplaats in de streek te gaan. Dit lijkt me een uitstekend idee. Wanneer je als duiker naar dit verre oord komt, wil je immers niet alleen deel uitmaken van het project, maar ook echt genieten van al het moois onder water. Na een uurtje varen, zien we de stek voor ons liggen. Een rots steekt boven het water uit. Je kan hier duiken doen tussen 10 en 25 meter. De duikplaats bestaat uit ver-schillende rotsblokken onder zacht koraal, gorgonen en sponzen. We zien een kleu-renpracht van allerlei vissen, een school barracuda's trekt onze aandacht even-als prachtige grote witte naaktslakken (Jorunna funebris). De kleine kokerworm-

Foto

's (4

): M

ario

n H

aars

ma.

Hippocampus sept./okt. 2014 87

Hippo-250.indd 87 11/09/2014 15:46:55

Page 88: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

REPORTAGE Reisverhaal

pjes op de koralen zijn magnifiek. Het lijken wel kleine kerstboompjes in verschillende kleuren. Tijdens de duik merken we ook de aanwe-zigheid van talrijke doornkronen (ook op de kunstriffen!); een zeester die een bedrei-ging is voor de koraalriffen. Een dergelijke ster kan in één week tijd wel meer dan 5 m² koraal vernietigen. De organisatie voor het beschermen van de koralen is zich hiervan bewust.

Duik 4 en 5 doen we op 'Japanese garden' (Twin Rocks). Deze plaats is gelegen aan een ondiepe baai. Het is een ideale plaats voor beginnende duikers en nachtduiken. Wanneer we arriveren na de middag is de duikplaats druk bezet. Het lawaai van de vertrekkende en aankomende boten vind ik vervelend onder water. Ik probeer het te negeren en te genieten van deze duik. Het zand rond het rif is ook bezaaid met leven. Grondels waken over de holen van de im-mer bedrijvige garnalen die bouwen aan hun stekje in het zand. Wanneer je er rustig voor blijft liggen, kan je hun werk bewon-deren. Wat leuk om te zien! Op deze duikstek zijn ook kunstmatige rif-fen gebouwd. Hier kunnen beginnende dui-kers hun vaardigheden en drijfvermogen oefenen. Zo worden de echte koralen op de duikplaats niet beschadigd.

Tijdens de laatste duik, een nachtduik, is de rust weergekeerd op de duikplaats. We zien

de slapende vissen, een blauw gestippel-de pijlstaartrog en een gigantische here-mietkreeft.

De toekomst, wat kunnen wij als duiker betekenen?

Misschien moeten de federaties, die dui-kers opleiden over de hele wereld, aan beginnende duikers een verantwoor-delijkheidsgevoel meegeven. Het is van belang om duikers vanaf het prille begin van hun duikcarrière ecologisch bewust te maken (ook belangrijk voor ervaren duikers!). Zo kunnen we misschien een klein stukje meehelpen aan het behoud van deze pracht onder water. Het is zin-loos om kunstriffen op te bouwen, wan-neer door onverantwoord duiken de ech-te riffen vernietigd worden. Trouwens dit is niet enkel in de tropische landen van tel maar op alle duikplaatsen! Onze ge-liefde Oosterschelde, het Grevelingen-meer, zoetwaterputten,… Laat ons allen voorzichtig zijn met onze vinnen, tracht een stuk boven de bodem te blijven. Neem geen dieren en planten vast. Laat geen vuil achter, respecteer de natuur!

De laatste dagen in Thailand

Het duiken zit er op. Vandaag gaat onze tocht verder naar één van de ongerepte eilanden van Thailand, Koh Madsum. Hier verblijven we in het resort The Treasure. Dit is een prachtig resort dat alleen staat op een klein eiland. Het ho-

tel heeft zijn eigen wateringzuiveringssysteem. Er wordt geen afvalwater in de zee geloosd. Een uitstekende locatie voor mensen die luxe opzoeken. Het lijkt me een topper voor huwe-lijksreizen. Je bent er ongestoord weg van alle drukte van de toeristische centra. De kamers zijn buitengewoon, sommige met privé-zwem-bad.

De volgende dag vertrekken we richting lucht-haven. Na nog een heerlijke massage in Spa re-sort Six Senses zijn we klaar om aan onze lange terugreis te beginnen. Thailand, zo mooi, zo puur, land van gemeende glimlachen, ik hoop hier weer te komen! Be-dankt aan de organisatie TAT voor de invitatie en organisatie. Bedankt Ronny Margodt en Marion Haarsma, voor de foto's van dit artikel.

sandra smets

Het ecoreef lokt vissen.

Sandra Smets toont de koralen die klaar zijn om bevestigd te worden.

Sandra en ook enkele andere duikers bevestigen de koralen.

THAI vliegt viermaal per week rechtstreeks tussen Brussel & Bangkok.Voor meer info over Thailand kan je terecht op www.toerismethailand.be.Of contacteer de Toeristische dienst van Thai-land via [email protected] of +32 50 61 66 23.Uiteraard is je favoriete reisbureau de plaats om een duikreis naar Thailand te boeken.

Foto

's (2

): M

ario

n H

aars

ma.

Foto

: Ron

ny M

argo

dt.

88 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 88 11/09/2014 15:46:58

Page 89: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

's (2

): M

ario

n H

aars

ma.

Hippo-250.indd 89 11/09/2014 15:46:59

Page 90: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

In 2009 hebben we ons gloednieuw clublokaal achter Palaestra voorge-steld aan al onze leden en oud-leden

die we uitgenodigd hadden. Dit is een clublokaal waar wij zeer trots op zijn om-dat de bouw ervan volledig verwezenlijkt werd door onze eigen leden. Menig andere duikclub is jaloers op ons gezellig inge-richte lokaal met voldoende ruimte voor opslag van onze duikflessen en bijhorende vulfaciliteiten, waar onze leden hun per-soonlijke duikflessen gratis kunnen laten vullen.Onze club telt een 75-tal leden en regel-matig verwelkomen wij nieuwe leden die de onderwatersport willen ontdekken. Dit is perfect mogelijk dankzij onze ploeg van 9 instructeurs die instaan voor de opleiding van nieuwe duikers en die gebrevetteer-de duikers op weg helpen naar een hoger duikbrevet.

Wij trainen wekelijks in het zwembad Palaestra, telkens op woensdagavond tus-sen 21.00 en 22.00 uur. Daarnaast organi-seren wij geregeld clubduiken naar duiklo-caties in de ruime omgeving. Dit gaat van zoetwaterplassen als de Blaarmeersen en het Domein Muisbroek in Ekeren tot onder-gelopen steengroeven in Wallonië. Maar het mooiste duikgebied in de omgeving

is toch wel de Oosterschelde in Zeeland. Deze zeearm die in verbinding staat met de Noordzee biedt met zijn zoutwaterbio-toop een zeer uitgebreide waaier aan fauna en flora. Denk hierbij aan kreeft, pladijs, tong, sepia, ... Er worden trouwens ook vaak bruinvissen (familie van dolfijnen) gespot en onlangs was er ook een 'tam-me' zeehond die regelmatig zijn opwach-ting maakte tussen de duikers. Ook in de Noordzee duiken we regelmatig. De stel-ling die bij veel niet-duikers leeft dat er 'in onze wateren' waarschijnlijk niets te zien is kan ik hiermee ontkrachten.Jaarlijks organiseert onze club trouwens ook een volwaardige duikreis. Zo gingen we bijv. al duiken in de Filipijnen en Indo-nesië, maar in het najaar trekken we nog eens naar onze favoriete 'dichtbij' locatie: de Rode Zee.Op woensdag 19 maart 2014 kregen we tij-dens onze wekelijkse training bezoek van een cameraploeg van het Canvas-pro-gramma 'Fans of Flanders'. Het program-ma loopt niet enkel op Canvas, maar ook op Eén en OP12. In dit programma pro-beren de makers aan de hand van korte rubriekjes aan 'expats' (buitenlanders die voor hun werk tijdelijk in ons land verblij-ven) te tonen wat er allemaal te beleven valt in Vlaanderen. Nu ging het over duiken

in Vlaanderen, waarbij wij een buitenlan-der een duikopleiding gegeven hebben in het zwembad om dan binnenkort een open water duik te kunnen maken met die per-soon. Zoals dit gebruikelijk is bij tv-opna-mes moesten wij regelmatig verschillende 'takes' opnemen vooraleer een bepaalde scène goed in beeld gebracht werd. Hope-lijk blijven de 'bloopers' hiervan in de kast liggen. Het beloven wel mooie opnames te worden want er was niet alleen een came-raman boven water, maar ook een tweede cameraman die met speciale apparatuur onderwateropnames gemaakt heeft.

De opnamen werden uitgezonden on-der de titel 'Into the great pool blue' (ru-briek 'Things to do before you leave') op 19/06/2014. Via de verkorte link http://bit.ly/Zeeroos kan je het filmpje bekijken. Wil je kennis maken met de duiksport? Kom dan op woensdagavond naar duikclub De Zeeroos voor 3 gratis initiatielessen. Hier-voor neem je best even contact op via [email protected]. Meer info over onze club vind je op www.zeeroos.be.

Frederik gekiere,

Voorzitter

Cameraploeg van 'Fans of Flanders' op bezoek Fo

to: M

icha

el W

ysm

ans.

Onze club 'De Zeeroos' uit Deinze be-staat dit jaar 35 jaar. Grote feestelijk-heden zijn er dit jaar niet gepland, want die hebben we wel gehad in 2009 om ons 30-jarig bestaan te vieren.

Club in de kijker

Vlnr: Kader Mebarki (de Algerijnse duiker in opleiding), de 'camera operator', Frederik Gekiere (Instructeur) en de 'boom operator'.

90 Hippocampus sept./okt. 2014

EXCLUSIEF VOOR U ALS HIPPOCAMPUS LEZER

PROFITEREN?Ga naar www.duiken.nl/digiduiken of bel 03 - 645 88 21(bellen kan alleen ma t/m vrij van 9.00 - 13.00 uur)

25E JAARGANG NR.10 - OKTOBER 2014 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 1 0

BP

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKENJaar

FOTOGRAFIE: ONDER WATER MET JE IPHONE | PRODUCTINFO: APEKS TEK3 ZIN OF ONZIN? TAGGEN VAN DIEREN | INNOVATIE: LIVE VIEW DUIKOPLEIDING

OKTO

BER 2014

VERFRISSEND ANDERSBRITISH COLUMBIADUIKAVONTUUR

BOOTDUIK OOSTERSCHELDE

TECHNISCH DUIKENHOE BEGIN JE?

FILIPIJNENOP MONSTERJACHT

ZEESAFARICOSTA RICA

Ierse wrakkenterug in de tijd

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 1 0

BP

FOTOGRAFIE: ONDER WATER MET JE IPHONE | PRODUCTINFO: APEKS TEK3 ZIN OF ONZIN? TAGGEN VAN DIEREN | INNOVATIE: LIVE VIEW DUIKOPLEIDING

BRITISH COLUMBIADUIKAVONTUUR BOOTDUIK OOSTERSCHELDE

40 Duiken januari 2013 Duiken januari 2013 41

omgeving te zijn: volgens de boeken is het een Hippocampus alatus, een soort die volgens de aanwezige literatuur alleen nog maar gezien is tussen het Noorden van Australië en het zuiden van Papoea-Nieuw-Guinea, een gebied ruim 1500 kilometer hiervandaan! ’s Nachts maken we hier nog een nachtduik, maar dan iets verder de baai in, waar de stroming minder is. Het onderwaterlandschap blijkt, ondanks dat we dichtbij de vorige stek zitten, compleet anders te zijn en weer is het een beestenspotfeest: een stuk of zeven verschillende zeenaaktslakken die we nog nooit eerder zagen, een enorme hoeveelheid Pleurobranchussen en een schattig sepiolaatje! Als fotograaf word je van hot naar her geroepen omdat iedereen weer wat anders wil laten zien en helaas is het duikuurtje zo voorbij. Eenmaal uit het water krijgen we direct te eten en voldaan kruipen we onze kooi in, want we moeten morgen weer vroeg op. De zuidzijde van het eiland Kawula op weg naar de straat van Pantar staat op de planning, het water zal daar stukken kouder zijn.

KOLKENDE STRAATWij zullen duiken in de baai van Lamalera (zie kader volgende pagina) en naar verluidt is het hier goed macroduiken op het zwarte zand. De omgeving is hier totaal anders en zeker mooi te noemen: koraalrotsen zijn als kunstige bloemstukken opgemaakt, worden omgeven door zwart zand en daartussendoor kruipt en zwemt een keur aan verschillende zeeschepsels. Aan één duik hebben we niet genoeg om dit allemaal vast te leggen. Gelukkig hoe� dat ook niet omdat we hier ook nachtduiken. De nachtduik brengt ons meer van hetzelfde, maar omdat het gebied zo rijk aan soorten is, is verveling geen seconde aan de orde.Gedurende de nacht verplaatsen we ons verder

in de richting van onze bestemming: Alor. Hier gaan we duiken in de kolkende Straat van Pantar, een zeestraat tussen het eiland Pantar en Alor, met in het midden een slapende vulkaan genaamd Pulua Pura.Ten oosten van deze vulkaan is een vernauwing van de straat en precies daar bevinden zich een aantal duikstekken waaronder Clown Valley. Maar zo twee dagen na volle maan blijkt het er nogal te stromen: indrukwekkende draaikolken en willekeurig stijgende en dalende bulten water dwingen respect af en we vragen onszelf af of we er wel verstandig aan doen hier te water te gaan. We moeten maar op de wijsheid van onze twee duikgidsen vertrouwen, en besluiten mee te gaan. Als we op de Zodiac zitten, blijkt echter dat de gidsen ook niet al teveel vertrouwen hebben in de zaak en er wordt besloten dat we alsnog uitwijken naar een plaats genaamd Shark Galore. Daar aangekomen ziet het water er evenmin vriendelijk uit. Maar ergens tussen de twee duikplaatsen in lijkt het wat rustiger te zijn en een naam voor de duikstek is al snel gevonden: Clown Galore. Eenmaal onder water blijkt de stroming toch vrij stevig te zijn, en dat betekent dus zwemmen, niet bepaald onze hoofdmotivatie om duiken leuk te vinden. Maar ondanks de stroming dalen we toch af tot een meter of 16 in de hoop dat het daar wat rustiger wordt. Helaas, in plaats van dat de stroming afneemt, zet de stroming alleen nog maar verder aan en niet veel later liggen we in een heuse onderwaterstorm. Er is bijzonder weinig gelegenheid om ergens in de luwte te schuilen, dus we zijn aangewezen op onze sterke roestvrijstalen aanwijsstokken die enig houvast bieden wanneer we ze tussen de rotsen steken. De stromingen blijken onverbiddelijk en volkomen onberekenbaar qua richting en sterkte en ze laten zich nog het best vergelijken

met he� ige rukwinden. Dit blijkt niet lang vol te houden, hier kun je onmogelijk duiken. Gelukkig wordt besloten om de duik af te breken, waarbij ieder zijn eigen manier weet te vinden om naar boven te kruipen. Wat een binnenkomer: welkom in de Straat van Pantar!

ZWART ZANDEenmaal terug op de boot bekomen we van de schrik. Nu hebben we behoe� e aan een rustige nachtduik en die gaan we maken in de Kalabahi Sound. Deze zeestraat leidt naar Kalabahi, de voornaamste plaats op het eiland Alor. De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten. Net als in de Straat van Lembeh, maar dan anders. In een tweetal duiken hier

De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten.

spotten we diverse soorten spook� uitvissen die nauwelijks als spook� uitvis herkenbaar zijn, diverse wesp- en bladvissen, verschillende soorten pijlinktvissen en octopussen, hordes zeenaaktslakken, koraalmeervallen en nog vele andere soorten. Dit is bijzonder, onze speurneuzen zijn in alertheid gebracht en met zijn allen snu� elen we het zwarte zand continue af. We krijgen er geen genoeg van en dat blijkt wel uit de duiktijden: die zijn hier zonder uitzondering meer dan een uur, terwijl de afspraak eigenlijk 45 minuten was...De komende dagen maken we nog een aantal duiken in de Straat van Pantar, maar dan aan de noordzijde van de vulkaan. Door de sterke stroming kost varen te veel brandstof en het water aan de zuidzijde is toch te koud om comfortabel te zijn. Bijkomend voordeel

INDONESIËALORREIZEN

Een zeenaaktslak met een pyama? Nee, maar zo luidt wel zijn naam: Pyamaslak (Chromodoris magni� ca).

Ook onder een overhangende rots bij Pulau Reta barst het van de kleuren en onderwaterleven.

Onze speurneuzen zijn in alertheid gebracht, we ontdekken bizarre beesten zoals deze juveniele hengelaarsvis (boven) en Halimeda spook� uitvis (rechts).

| Geschikt voor iPad, Android, Mac- en Windows PC |

| Vertrouwd en veilig via de AKO app | | Gratis voor u |

25E JAARGANG NR.6 - JUNI 2014 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 0 6

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKENJaar

BIOLOGIE: KREEFTACHTIGEN | COLUMN: KUNSTRIF GENERAL HOYT S. VANDENBERG TECHSCHOOL: JUISTE MINDSET | MEDISCH: MEER WATER, MINDER BELLEN

Sardinië Zon, zee en pizza

WELKE CAMERA PAST BIJ JOU?VERSCHIL IN COMPACT CAMERA’S

REDDINGSACTIE WALVISHAAI MALEDIVEN

JUN

I 2014

ZEEUWS SPEKTAKELSEPIA TIME

WRAKDUIK WATERVLIEGTUIG DORNIER DO-24

FOTOGRAFIEHET LICHT ZIEN...OF NET NIET

HAAIENRAADSELIN BRETAGNE

LEES DUIKEN GRATIS DIGITAAL

Exclusief voor u als Hippocampus lezer mogen we u via de AKO Magworld App een gratis proefnummer Duiken aanbieden. Tot nu toe hebben alleen abonnees mogen

pro� teren van de mogelijkheid om Duiken digitaal te lezen, maar we willen u ook graag kennis laten maken. Hierdoor ervaart u hoe makkelijk het is om Duiken te downloaden op uw tablet, laptop of pc. Het grote voordeel van Duiken digitaal is dat u deze altijd bij

de hand hebt en altijd weer terug kunt lezen. Probeer het ook!

werving duiken digitaal_A4_hippo 09 2014.indd 1 05-09-14 10:54Hippo-250.indd 90 11/09/2014 15:47:00

Page 91: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Foto

: Mic

hael

Wys

man

s.

EXCLUSIEF VOOR U ALS HIPPOCAMPUS LEZER

PROFITEREN?Ga naar www.duiken.nl/digiduiken of bel 03 - 645 88 21(bellen kan alleen ma t/m vrij van 9.00 - 13.00 uur)

25E JAARGANG NR.10 - OKTOBER 2014 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 1 0

BP

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKENJaar

FOTOGRAFIE: ONDER WATER MET JE IPHONE | PRODUCTINFO: APEKS TEK3 ZIN OF ONZIN? TAGGEN VAN DIEREN | INNOVATIE: LIVE VIEW DUIKOPLEIDING

OKTO

BER 2014

VERFRISSEND ANDERSBRITISH COLUMBIADUIKAVONTUUR

BOOTDUIK OOSTERSCHELDE

TECHNISCH DUIKENHOE BEGIN JE?

FILIPIJNENOP MONSTERJACHT

ZEESAFARICOSTA RICA

Ierse wrakkenterug in de tijd

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 1 0

BP

FOTOGRAFIE: ONDER WATER MET JE IPHONE | PRODUCTINFO: APEKS TEK3 ZIN OF ONZIN? TAGGEN VAN DIEREN | INNOVATIE: LIVE VIEW DUIKOPLEIDING

BRITISH COLUMBIADUIKAVONTUUR BOOTDUIK OOSTERSCHELDE

40 Duiken januari 2013 Duiken januari 2013 41

omgeving te zijn: volgens de boeken is het een Hippocampus alatus, een soort die volgens de aanwezige literatuur alleen nog maar gezien is tussen het Noorden van Australië en het zuiden van Papoea-Nieuw-Guinea, een gebied ruim 1500 kilometer hiervandaan! ’s Nachts maken we hier nog een nachtduik, maar dan iets verder de baai in, waar de stroming minder is. Het onderwaterlandschap blijkt, ondanks dat we dichtbij de vorige stek zitten, compleet anders te zijn en weer is het een beestenspotfeest: een stuk of zeven verschillende zeenaaktslakken die we nog nooit eerder zagen, een enorme hoeveelheid Pleurobranchussen en een schattig sepiolaatje! Als fotograaf word je van hot naar her geroepen omdat iedereen weer wat anders wil laten zien en helaas is het duikuurtje zo voorbij. Eenmaal uit het water krijgen we direct te eten en voldaan kruipen we onze kooi in, want we moeten morgen weer vroeg op. De zuidzijde van het eiland Kawula op weg naar de straat van Pantar staat op de planning, het water zal daar stukken kouder zijn.

KOLKENDE STRAATWij zullen duiken in de baai van Lamalera (zie kader volgende pagina) en naar verluidt is het hier goed macroduiken op het zwarte zand. De omgeving is hier totaal anders en zeker mooi te noemen: koraalrotsen zijn als kunstige bloemstukken opgemaakt, worden omgeven door zwart zand en daartussendoor kruipt en zwemt een keur aan verschillende zeeschepsels. Aan één duik hebben we niet genoeg om dit allemaal vast te leggen. Gelukkig hoe� dat ook niet omdat we hier ook nachtduiken. De nachtduik brengt ons meer van hetzelfde, maar omdat het gebied zo rijk aan soorten is, is verveling geen seconde aan de orde.Gedurende de nacht verplaatsen we ons verder

in de richting van onze bestemming: Alor. Hier gaan we duiken in de kolkende Straat van Pantar, een zeestraat tussen het eiland Pantar en Alor, met in het midden een slapende vulkaan genaamd Pulua Pura.Ten oosten van deze vulkaan is een vernauwing van de straat en precies daar bevinden zich een aantal duikstekken waaronder Clown Valley. Maar zo twee dagen na volle maan blijkt het er nogal te stromen: indrukwekkende draaikolken en willekeurig stijgende en dalende bulten water dwingen respect af en we vragen onszelf af of we er wel verstandig aan doen hier te water te gaan. We moeten maar op de wijsheid van onze twee duikgidsen vertrouwen, en besluiten mee te gaan. Als we op de Zodiac zitten, blijkt echter dat de gidsen ook niet al teveel vertrouwen hebben in de zaak en er wordt besloten dat we alsnog uitwijken naar een plaats genaamd Shark Galore. Daar aangekomen ziet het water er evenmin vriendelijk uit. Maar ergens tussen de twee duikplaatsen in lijkt het wat rustiger te zijn en een naam voor de duikstek is al snel gevonden: Clown Galore. Eenmaal onder water blijkt de stroming toch vrij stevig te zijn, en dat betekent dus zwemmen, niet bepaald onze hoofdmotivatie om duiken leuk te vinden. Maar ondanks de stroming dalen we toch af tot een meter of 16 in de hoop dat het daar wat rustiger wordt. Helaas, in plaats van dat de stroming afneemt, zet de stroming alleen nog maar verder aan en niet veel later liggen we in een heuse onderwaterstorm. Er is bijzonder weinig gelegenheid om ergens in de luwte te schuilen, dus we zijn aangewezen op onze sterke roestvrijstalen aanwijsstokken die enig houvast bieden wanneer we ze tussen de rotsen steken. De stromingen blijken onverbiddelijk en volkomen onberekenbaar qua richting en sterkte en ze laten zich nog het best vergelijken

met he� ige rukwinden. Dit blijkt niet lang vol te houden, hier kun je onmogelijk duiken. Gelukkig wordt besloten om de duik af te breken, waarbij ieder zijn eigen manier weet te vinden om naar boven te kruipen. Wat een binnenkomer: welkom in de Straat van Pantar!

ZWART ZANDEenmaal terug op de boot bekomen we van de schrik. Nu hebben we behoe� e aan een rustige nachtduik en die gaan we maken in de Kalabahi Sound. Deze zeestraat leidt naar Kalabahi, de voornaamste plaats op het eiland Alor. De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten. Net als in de Straat van Lembeh, maar dan anders. In een tweetal duiken hier

De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten.

spotten we diverse soorten spook� uitvissen die nauwelijks als spook� uitvis herkenbaar zijn, diverse wesp- en bladvissen, verschillende soorten pijlinktvissen en octopussen, hordes zeenaaktslakken, koraalmeervallen en nog vele andere soorten. Dit is bijzonder, onze speurneuzen zijn in alertheid gebracht en met zijn allen snu� elen we het zwarte zand continue af. We krijgen er geen genoeg van en dat blijkt wel uit de duiktijden: die zijn hier zonder uitzondering meer dan een uur, terwijl de afspraak eigenlijk 45 minuten was...De komende dagen maken we nog een aantal duiken in de Straat van Pantar, maar dan aan de noordzijde van de vulkaan. Door de sterke stroming kost varen te veel brandstof en het water aan de zuidzijde is toch te koud om comfortabel te zijn. Bijkomend voordeel

INDONESIËALORREIZEN

Een zeenaaktslak met een pyama? Nee, maar zo luidt wel zijn naam: Pyamaslak (Chromodoris magni� ca).

Ook onder een overhangende rots bij Pulau Reta barst het van de kleuren en onderwaterleven.

Onze speurneuzen zijn in alertheid gebracht, we ontdekken bizarre beesten zoals deze juveniele hengelaarsvis (boven) en Halimeda spook� uitvis (rechts).

| Geschikt voor iPad, Android, Mac- en Windows PC |

| Vertrouwd en veilig via de AKO app | | Gratis voor u |

25E JAARGANG NR.6 - JUNI 2014 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 0 6

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKEN WWW.DUIKEN.NL

DUIKENJaar

BIOLOGIE: KREEFTACHTIGEN | COLUMN: KUNSTRIF GENERAL HOYT S. VANDENBERG TECHSCHOOL: JUISTE MINDSET | MEDISCH: MEER WATER, MINDER BELLEN

Sardinië Zon, zee en pizza

WELKE CAMERA PAST BIJ JOU?VERSCHIL IN COMPACT CAMERA’S

REDDINGSACTIE WALVISHAAI MALEDIVEN

JUN

I 2014

ZEEUWS SPEKTAKELSEPIA TIME

WRAKDUIK WATERVLIEGTUIG DORNIER DO-24

FOTOGRAFIEHET LICHT ZIEN...OF NET NIET

HAAIENRAADSELIN BRETAGNE

LEES DUIKEN GRATIS DIGITAAL

Exclusief voor u als Hippocampus lezer mogen we u via de AKO Magworld App een gratis proefnummer Duiken aanbieden. Tot nu toe hebben alleen abonnees mogen

pro� teren van de mogelijkheid om Duiken digitaal te lezen, maar we willen u ook graag kennis laten maken. Hierdoor ervaart u hoe makkelijk het is om Duiken te downloaden op uw tablet, laptop of pc. Het grote voordeel van Duiken digitaal is dat u deze altijd bij

de hand hebt en altijd weer terug kunt lezen. Probeer het ook!

werving duiken digitaal_A4_hippo 09 2014.indd 1 05-09-14 10:54Hippo-250.indd 91 11/09/2014 15:47:01

Page 92: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

92 Hippocampus nov./dec. 2013

NELOS-Boetiek

Badge Assistent-Instructeur € 5,00 - Badges CMAS 1-2-3*Instructeur € 3,00 - Badge duiker-hulpverle-

ner € 3,00 - Badge NELOS 1*Instructeur of NELOS 2*Instructeur € 5,00 - Balpen Jeugdduiken € 2,00 -

BEFOS geborduurde badge € 10,00 - BEFOS zelfklever € 2,00 - Boek 'Fauna en Flora' € 29,50 - Boek 'Fau-

na en Flora' + kaart € 31,00 - Kaart 'Fauna en Flora' € 5,00 - Boek 'Onderwaterfotografie' € 19,50 - Boek

'Specialisatie Onderwaterbiologie' € 20,00 - Brevetkaart 2*D € 3,00 - Brevetkaart 3*D € 3,00 - Brevet-

kaart AI € 3,00 - Cursus Gas Blender € 12,00 - Cursus Gevorderde Nitrox-Duiker € 25,00 - Documenten-

map 260 mm hoog op 210 mm breed € 22,00 - Documententas € 7,00 - Documententas 1*D (gevuld)

€  40,00 - Dossier Oriëntatie onder water € 8,00 - Dossier Uitloding en loodreflex € 6,00 - Dossier

Droogpakduiken € 10,00 - Duikboek € 20,00 - Duikboek jeugd 'Het blauwe paspoort' € 6,00 - Logboek

Jeugdduiken € 6,00 - Medische fiche volwassene € 3,00 - Medische fiche jongen € 3,00 - Medische fiche

meisje € 3,00 - NELOS-cursus (tweedelig) € 40,00 - NELOS-cursus 1*D 'Duiksport ook voor jou!' € 15,00

- NELOS-cursus biologie € 10,00 - NELOS-cursus DHV € 10,00 - NELOS-cursus OW-Videografie € 25,00

- NELOS-Infomap € 10,00 - NELOS-Infomap Technisch Duiken € 10,00 - NELOS-muts blauw € 12,00 -

NELOS-straps (sleutelhanger) € 2,50 - NELOS-pull met korte zip donkerblauw € 30,00 - NELOS-strand-

laken € 20,00 - NELOS-vest zwart € 80,00 - NELOS-zelfklever € 1,00 - NELOS-pet € 12,00 - Polo vrouw

blauw € 25,00 - Polo man rood € 25,00 - Polo donkerblauw man/vrouw € 25,00 - Zwarte sweater met

kap unisex € 30,00.

92 Hippocampus sept./okt. 2014

Alle artikelen kunnen besteld worden bij de regionale verantwoordelijken of kunnen rechtstreeks afgehaald worden in het Duikershuis (na telefonische afspraak).

Hippo-250.indd 92 11/09/2014 15:47:06

Page 93: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

93Hippocampus nov./dec. 2013

Voorzitter: Jean RondiaGroeselenbergstraat 37 - 1180 BrusselTel. 02 374 85 40 - [email protected] Mede-Voorzitter: Willy van der Plas Boekenberglei 185 - 2100 Deurne (A'pen) Tel. 03 366 18 22 - [email protected]

Bestuursleden:

Robert HenryAv. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe Tel. 02 653 95 71 - [email protected]

Jean-Robert DelobbeAvenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'AlleudTel. 02 384 86 56 - [email protected]

Vincent Leroy Kievitlaan 214 - 1800 Vilvoorde Tel. 02 465 75 21 - [email protected]

John Remue Genenbemdestraat 2H - 3945 Kwaadmechelen Gsm 0495 20 00 85 - [email protected]

Ronny De Meersman Koning boudewijnlaan 39 - 9160 Lokeren Gsm 0475 70 19 76 - [email protected]

Guy Bosmans Abeelstraat 9 - 2221 Booischot Tel. 015 22 56 72 - [email protected]

Secretariaat:

Luce De Smet Jules Broerenstraat 38 - 1070 Anderlecht Tel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 [email protected]

Président: Jean RondiaGroeselenbergstraat 37 - 1180 BrusselTel. 02 374 85 40 - [email protected]

Vice-président: Jean MoinyRue Marexhe 23 a - 4530 Villers Le BoulletGsm 085 21 36 28 - [email protected]

Trésorier: Jean-Robert DelobbeAvenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'AlleudTel. 02 384 86 56 - [email protected]

Administrateurs:Albert BastinRue André Renard 25 - 4020 MontegnéeTel. 071 43 54 91 - [email protected]

Robert HenryAv. Doct. Terwagne 46 - 1310 La Hulpe Tel. 02 653 95 71 - [email protected]

Marc HiernauxRue des Alliés - 1190 ForestGsm 0477 22 78 96 - [email protected]

Vincent Leroy Kievitlaan 214 - 1800 Vilvoorde Tel. 02 465 75 21 - [email protected]

Marc Lycops Rue Puccini 104 - 1070 Anderlecht Tel. 02 523 60 57 - [email protected]

Maria del Pilar Ruiz LopezRue G.Stocq 18 - 1050 IxellesTel.02 649 57 95 - [email protected]

Secretariaat:Katia Van De VeegaeteMuriel Van BlommenJules Broerenstraat 38 - 1070 BrusselTel. 02 521 70 21 - fax 02 522 30 [email protected] - [email protected]

BEFOSBelgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

LIFRASLigue Francophone de Recherches et d'Activités Sous-Marines asbl

NELOS-BoetiekAlgemeen verantwoordelijkeGuy BOSMANSAbeelstraat 9 - 2221 BooischotTel. 015 22 56 [email protected] boetiek: KB 401-6513621-89

Regionale verantwoordelijken

ANTWERPEN: NELOS DuikershuisBrusselsesteenweg 313-315 - 2800 MechelenTel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 [email protected](afhalingen na telefonische afspraak)

BRABANT: Tiny HEREMANSJanseniusstraat 41 - 3000 LeuvenTel. 016 22 56 [email protected](afhalingen na telefonische afspraak)

OOST-VLAANDEREN: Mark BULTEHendrik Consciencelaan 6 9950 WaarschootTel. 09 377 37 97 [email protected](afhalingen na telefonische afspraak)

WEST-VLAANDEREN: Isabel NEYRINCKOdiel Spruyttestraat 22 - 8870 IzegemGsm 0478 97 32 69 (na 19.30 u)[email protected]

LIMBURGVoor de regio Limburg is er op dit moment geen verantwoordelijke. Voor bestellingen en afhalingen:Duikershuis [email protected]

r sLigue Francophone de Recherches et d'Activités

Subaquatiques

Interessante lectuur voor in de boekenkast.En je geld is niet verbrast.

Cursus Duiker-Hulpverlener € 10,00

Cursus Gevorderde Nitrox-Duiker € 25,00

Dossier Droogpakduiken € 10,00

93Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 93 11/09/2014 15:47:10

Page 94: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Ik begin met het gemakkelijke, dicht bij huis. Zeer dicht: ons duikblad 'Hippocam-pus' en het bijbehorend archief. Allebei te bezoeken op http://hippo-archief.nelos.be of www.wiki.nelos.be/index.php/Hip-po-archief. Ik hoop met deze je niets nieuws verteld te hebben. Nee toch? Deze ken je ook: http://wiki.nelos.be/index.php/Hippocampus. De Hippocampus op de NELOS-wiki. Gekend! Check.

Een site die bij de vorige aanleunt, is de

Hippocampus blog van onze hoofdredac-teur: http://hippocampusmagazine.blogspot.be. Een beetje publiciteit voor de eigen winkel. Maar dan op een professio-nele manier en de site geeft daarbij een goed overzicht van de NELOS-publicaties. We mogen fier zijn op onze duikfederatie en haar publicaties. Zeker als je bedenkt dat die allemaal door vrijwilligers in elkaar gebokst worden. Ik ken professionele pu-blicaties die er helemaal niet zo goed uit zien.

Terug naar hippocampus. Ik leer je niets bij als ik vertel dat hippocampus de weten-schappelijke naam voor 'zeepaardje' is. Je kan meer over dit bijzonder dier te weten komen op http://nl.wikipedia.org/wiki/Zeepaardjes.

Let er wel op dat we altijd over zeepaardjes, in de verkleinvorm, spreken. Als we het over een zeepaard hebben, dan hebben we

het eerder over het mythologisch wezen. Kijk maar eens op: http://nl.wikipedia.org/wiki/Hippocampus_(mythologie). De Engelsen maken dit onderscheid door te spreken over een 'seahorse' en een 'water horse'. Trouwens de leuke familiefilm 'The Water Horse: Legend of the Deep' (kortweg gekend onder de naam 'The Water Horse') uit 2007 wil je doen geloven dat het mon-ster van Loch Ness, niets minder dan een zeepaard is.

Wil je veel over het echte wezen weten? Surf dan naar www.iseahorse.org. Mis-schien kan je zelf aan het opbouwen van kennis over deze vis bijdragen. Of aan zijn bescherming? Dat ons bondsblad de naam 'Hippocampus' draagt heeft me altijd een beetje verwonderd. Zou jij een zeepaardje als typerend voor een duiker nemen? Ik niet! Hoewel, nu ik er over filosofeer: we mogen dan wel denken dat we ons vlot on-der water bewegen, maar vergeleken met de pelagische zeebewoners zijn we logge, vreemde wezens. Als er een beetje stro-ming is, moeten de meesten van ons zich ergens aan vast houden. Misschien toch eerder een zeepaardje, dan bijvoorbeeld een dolfijn?

Maar zou er een andere reden kunnen zijn waarom een zeepaardje gekozen wordt voor de schrijvende pers waartoe ons blad

De vraag van de hoofdredac-teur was heel simpel: "Betref-fende Hippo 250: kan je Webdi-ving misschien rond het thema Hippocampus opbouwen?". Op-dracht gekregen, nu alleen nog uitvoeren. Ik kreeg er zowaar twee pagina's voor. Zijn er echt zo veel sites die verwijzen naar een Latijns zeepaardje? Be-nieuwd of ik ze interessant ge-noeg vind om ze te bespreken.

Webdiving

Hippocampus jan./feb. 20149494 Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 94 11/09/2014 15:47:12

Page 95: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

behoort? Een reden die me niet duidelijk is, maar op het web kan je er voorbeelden van vinden. www.hippocampuspress.com is een drukkerij die onze rare vis in de naam draagt. Ook een non-fictie verzamelhoek gaat schuil onder de naam hippocampus-magazine (en dus niet onze hippocampus): www.hippocampusmagazine.com.

Een organisatie die zorgt dat kinderen ver weg van ons toegang tot boeken krijgen, draagt ook de naam Hippocampus. Op hun website www.hippocampus.in/html/home.html kan je meer lezen over hun doelstellingen. Ik heb echter de indruk dat ze zelf hun boeken niet lezen. Of in ieder geval hebben ze er geen over zeedieren.

We zijn natuurlijk niet de enige duiklief-hebbers die het zeepaardje als symbool hebben. Een Kroatische duikschool dacht daar ook aan. Het heeft me even tijd gekost om te beseffen dat het logo op hun www.hippocampus.hr niet de arm van een octo-pus is, maar de staart van een hippocam-pus. Als je het exotischer zoekt, kan je naar 'Hippocampus Beach and Dive Resort' vlie-gen. Opgepast, hun site verlekkert je wel (www.hippocampus-online.com). Je moet je valies nog niet pakken.

Een zwembad voor vissen? Natuurlijk spreek ik over een aquarium. En het zal je niet verwonderen dat er een speciaalzaak voor aquarianen (gezien de verhouding water/land op onze aarde zouden we in plaats van aardbewoners eerder 'aquari-anen' moeten heten) en vijverliefhebbers

met 'hippocampus' in de naam bestaat. De URL is bijna identiek aan die van het Di-ve-resort, maar eindigt op .be: www.hip-pocampus-online.be. Ik hoop dat ze daar geen zeepaardjes voor de vissenbak aan-bieden. Althans, ik vind er geen op hun site. Oef.

Het zeepaard (zonder 'je'!) stond model voor een attribuut in een film van Harry Potter. Maar het uiteindelijk resultaat was te groot om als decoratie te dienen en werd dan maar niet gebruikt. Jammer dat het paard het groots bal gemist heeft (http://harrypotter.wikia.com/wiki/Hippocam-pus).

Het is al lang geleden dat ik nog een groot bal meegemaakt heb. Helemaal op-gesmukt in je beste kostuum. Na een lekker maal sjiek staan bewegen op de centrale dansvloer. Leuk. Ik krijg er zo waar honger van. Gaan eten in het Belgisch restaurant 'Hippocampus' (www.hippocampus.be)? Het is al jaren geleden dat ik er eens ben gaan eten. Het was er lekker genieten en er stond geen 'zeepaardje' op de menukaart (gelukkig). Ook buiten België gebruiken ze ons favoriet diertje in hun bedrijfsnaam: tweemaal Hotel Hippocampus, namelijk www.hotelhippocampus.com en www.hippocampus-hotel-greece.com. Maar niet om te gaan duiken. Geen valies.

De hippocampus zit ook tussen je oren. Letterlijk, want het is een deel van de her-senen. De wikipagina http://nl.wikipedia.org/wiki/Hippocampus_(hersenen) ver-

telt je de basis en als je meer wil weten (heb je tijd genoeg?) dan surf je naar www.news-medical.net/health/Hippocam-pus-What-is-the-Hippocampus.aspx.

Dit wetende is het niet verwonderlijk dat er een website met vrij beschikbare leermid-delen schuil gaat onder de URL www.hip-pocampus.org. Voedsel voor onze Hippo-campus!

Inderdaad ik kon, als ode aan de 250e edi-tie gemakkelijk twee bladzijden voor Web-diving vullen met 'hippocampus' als tref-woord. Gelukkig komt het woord maar 36, en niet 250 keer voor in deze tekst. En ook voor de volgende edities van 'Webdiving' mag je suggesties sturen naar [email protected]. 'Hippocampus' wordt echter niet vermeld in mijn e-mail-adres (oei, dat is nu 37 keer).

Patrick Van Hoeserlande

95Hippocampus sept./okt. 2014

Hippo-250.indd 95 11/09/2014 15:47:13

Page 96: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

Luc Sels, De voortschrijdende regionalisering van ons land leidde in 1978 tot de splitsing van het Belgisch

sportbeleid en alzo tot het ontstaan van de liga's NELOS en LIFRAS. Alle commissies werden dus

ook gesplitst, zo ook het Duikonderricht.

Maar het Duikonderricht bleef nog voor-namelijk nationaal georganiseerd via BEFOS-FEBRAS. Het waren wel de Li-

ga's die de beslissingen moesten uitvoeren op het veld. Het was Luc Sels die deze ondank-bare taak loyaal op zich zou nemen en dit tot 1990. Tegelijkertijd verzorgde echtgenote Mia op vrijwillige en dus kosteloze basis het NE-LOS-secretariaat van 1981 tot 1986. Zoon Eric werd in 1983 Nationale Monitor (nu 3*I) en we kunnen gerust aannemen dat NELOS en dui-ken populaire gespreksonderwerpen waren bij de Selsen. Te meer daar de LIFRAS-verant-woordelijke, Daniel Villain, de schoonvader van Eric was.Een zeer geapprecieerde nieuwigheid van Luc als verantwoordelijke waren de bijeenkomsten van alle NELOS-Instructeurs die hij organi-seerde in het clubhuis van Temse Watersport. Het waren ook Luc en Mia die ervoor zorgden dat alle reglementen, proeven, brevetvereis-ten, enz. in één enkele map – met rode kaft – op A5-formaat werden verzameld: de befaamde 'rode bijbel'. Die was de voorloper van de hui-dige NELOS-Infomap.

de eerste verantwoordelijke van het NELOS-Duikonderricht

Luc kon er steeds de stemming in-brengen. Hier op de Stage te Bendor.

Steeds goedgeluimd: Mia en Luc Sels.

"Ik weit van a ook iet …".

Hippocampus jan./feb. 20149696 Hippocampus sept./okt. 2014

Bondsnieuws Commissie Duikonderricht

Foto

's: a

rchi

ef L

uc &

Mia

Sel

s.

Hippo-250.indd 96 11/09/2014 15:47:14

Page 97: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

ADVERTENTIE

Luc, die mee aan de wieg had gestaan van duikschool Neptunus, was in 1982 met Eric naar BCD verhuisd en ook daar had hij een gedreven inzet als instructeur en als voorzitter. Stijn Van Itterbeeck, bestuurslid van BCD, verwoordde het aldus op de af-scheidsplechtigheid:

"Luc had al gauw de touwtjes mee in han-den en zorgde ervoor – samen met een aantal volgelingen – dat de kleine Brus-selse club gestaag groeide. Onze club had toen nog weinig structuur en hij was het die als eerste met zijn eigen wagen de flessen ging vullen bij de Zeeman om ze dan mee te brengen naar de wekelijkse training. Geen inspanning was hem te veel en hij leerde ons dat rang noch stand van belang zijn, het is onze gemeenschappelijke hobby die bepalend is".

Maar we zouden Luc schromelijk onrecht aandoen als we zijn typische persoonlijk-heid, zijn familiale inzet – bompa Lawijt werd hij genoemd – zijn gastvrijheid en zijn uitstraling niet zouden vermelden.Zoon Eric typeerde hem duidelijk:

"Iedereen kende mijn vader als een immer goedgeluimde en onvoorwaardelijke posi-tieve man met een gouden hart. Bovendien leek hij wel een bodemloos vat vol wijshe-den. Hij was vooral gekend voor en door zijn gevatte uitspraken en oneliners, die stilaan een eigen leven zijn gaan leiden"

Dit klopt helemaal: voortdurend worden legendarische gezegden als "Ik weit van a ook iet, mor ik kan zweige" gekopieerd en herhaald.

De laatste tijd sukkelde hij wat met de ge-zondheid, maar zijn laatste duik met zoon Eric en kleinzoon Andy te Vodelée waren zeker een bekroning van een prachtige duikcarrière.

Luc Sels aan het woord op de instructeursvergadering te Temse. Omringd door Mia Sels, John Remue en Georges Dib.

Het overlijden van Luc Sels op 4 juni 2014, 16 maanden na het heengaan van zijn Mia, betekende een zwaar verlies voor zijn fami-lie, zijn club, NELOS en de Vlaamse duik-sport.

Wim Van doeselaer

Hippocampus sept./okt. 2014

Foto

's: a

rchi

ef L

uc &

Mia

Sel

s.

97

Zie ook het interview 'In de zoeten inval bij Luc en Mia Sels', in Hippo 222 (jan./feb. 2009).

Hippo-250.indd 97 11/09/2014 15:47:15

Page 98: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

98 Hippocampus nov./dec. 2013

Zie ook: http://bit.ly/NELOS-agenda

Controleer even of het evenement inder-daad doorgaat. De zetduivel speelt ons meer dan eens parten!Weet je van interessante evenementen of organiseer je zelf een activiteit die in onze Lopende Agenda kan opgenomen wor-den, plaats de gegevens dan in de Lopende Agenda op de NELOS-wiki of bezorg ze aan: Ivo Madder – [email protected].

Opleiding nitrox, extended range & trimixInfo via het menu 'Sectie DuikTechnieken(SDT)' op www.wiki.nelos.be

De volledige agenda van alle vinzwem-wedstrijden vind je op:www.vinzwemmen.be/?page_id=8

Hippocampus sept./okt. 201498

Oktober 201405 BRAVOS-Proevendag

Locatie: Barrage de l'Eau d'Heure

Inschrijven: [email protected]

05 Zeestage te Boulouris Van zo. 5-10-2014 tot do. 09-10-2014

07 Theorie Onderwaterfotograaf Niveau 1 (DF1)Locatie: Diksmuide

Info: www.wevos.be

11 Thema Fotoduikdag Onderwerp: breedhoek met model

Locatie: Tholen 'de blokken' – 10.30 u

Inschrijven: [email protected]

12 Thalassa's Materiaal & Initiatie Beurs Zwembad Strop, Stropstraat 31, Gent

13.30 – 18.00 u

info: www.thalassa-diving.be

14 Praktijk Onderwaterfotograaf Niveau 1 (DF1)Locatie: Diksmuide

Info: www.wevos.be

18-19 OVOS-weekendLocatie: Scharendijke

Info: www.ovos.be

23 AVOS WorkshopOnderwerp: licht

Locatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Info: www.avos.be

30-0241e editie van het 'Festival Mondial de

l'Image Sous-Marine'

Locatie: Convention Center, Parc Chanot,

Marseille (Frankrijk)

Info: www.underwater-festival.com

November 201406 Start cursus Onderwaterfotografie

Niveau 2Locatie: Kapelle-op-den-Bos & O-Schelde

Inschrijven: [email protected]

13 Proefexamen 1*ILocatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Info: www.avos.be

15 8x8 Manta DuikquizInfo: www.demanta.be

17 Limiet inschrijving examen 3*I 23 Examen 1*I/Instructeur B (Module 2)

CC Asse, Zaal Walfergem, Stevensveld 8,

1730 Walfergem

23 Post Zeestage29 OBK shoot-out & festival 2014

Open Belgisch Kampioenschap 2014 voor

onderwaterfotografie en -videografie

Locatie: Zebrastraat 32, 9000 Gent

Info: www.onderwaterfotografie.be

December 201404 Herexamen 1*I/Instructeur B (Module 2)

09 Infosessie kandidaat 2*ILocatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Inschrijven: www.avos.be

11 Vergadering afspraken 1*I/Instruc-teur B (M3-M4)

13 Mythe 2*I StageOrganisatie: BRAVOS

Info: [email protected]

14 Fysieke fitheidsproeven 1*I/Instruc-teur B Zwembad 't Strop, Stropstraat 31, Gent

Van 13.00 - 17.00 u (gewijzigde datum)

Januari 201516 Limiet inschrijving theorie 2*I16-17

Examen theorie 3*I Locatie: Duikerhuis NELOS

17-25 boot Düsseldorf Info: www.boot.de

31 Duikvaker Locatie: Expo Houten, Meidoornkade 24,

3992 AE Houten, Nederland

Zaterdag 10.00 uur - 18.00 uur

Info: www.duikvaker.nl

Februari 201501 Duikvaker

Zondag 10.00 uur - 17.00 uur

Info: www.duikvaker.nl

06 Examen theorie Duiker-Hulpverlener Locatie: zowel te Gent als te Leuven

Aanvang: om 20.00 uur stipt.

RU Gent, K.L. Ledeganckstraat 35, Auditori-

um 2 (faculteit Wetenschappen).

KU Leuven, Minderbroederstraat 12, Audi-

torium AG, (faculteit geneeskunde). Parking

over de ingang (links van nr. 19) zal open

zijn vanaf 19.00 uur

07-08 & 13-15 Belgian Boat Show Locatie: Flanders Expo - Gent

Info: www.belgianboatshow.be

22 Examen AI/1*I/Initiator (Module 1 + 3)

28 Herexamen 1*I/Initiator (Module 4) Zwembad: 09.00-12 u, Theorie: 13.00-16.00 u

Maart 201501 AV NELOS

Organisatie: 't Zeepaardje – Dendermonde

07 Examen praktijk DHV Frans Coeckelbergsstraat 17a

2220 Heist-op-den-Berg

11 Herexamen AI/Initiator (Module 1 + 3)

14-15 Belgische DuiksportbeursInfo: www.duiksportbeurs.be

14 Herexamen 3*I 15 AV College 3*I

Locatie: Duikershuis

22 Academische zitting

April 201510 Inlevering verhandeling 3*I26 Examen theorie 2*I

Mei 201511 Herexamen theorie 2*I19-20

Voordracht 3*ILocatie: Duikershuis NELOS

22 Limiet inschrijving Zeestage 3*I & 2*I21-25

15e CMAS WK OnderwaterfotografieLocatie: Zeeland (Nederland)

Info: www.netherlands2015.com

LOPENDE Agenda

Hippo-250.indd 98 11/09/2014 15:47:15

Page 99: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Betrouwbare flexibiliteit Binnen ieders handbereik

www.green-force.com

Diamond back-up lamp

Flexi 3 in 1 KIT / DPMHybrid 3 in 1 KIT

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Cave KIT

Nóg meer flexibiliteit aan een nóg scherpere prijs! Green Force introduceert de Hybrid, Flexi, Flexi DPM en Cave KIT’s. Alle KIT’s zijn samengesteld uit een batterijpack, een lampkop, een kabel, een flesbevestiging, een good-man handle en een handvat of helmbevestiging. Alle componenten worden in een handomdraai samenge-bouwd tot een hoogwaardige hand- of kabellamp. Bovendien wordt elke KIT geleverd met de krachtige 600 lumen Diamond back-up lamp. Alle KIT’s zijn modulair en dus uitbreidbaar met tal van andere Green Force accessoires voor nog meer flexibiliteit.

Diamond 600/AA Tristar 1070

Monostar 1200 Heptastar 2000

Heptastar 2000 DPM

Hybrid 8 cannister

Flexi II battery pack Charging KIT Hybrid umbilical

Hybrid umbilical 90° Helmet mounting Hybrid handle alu

Goodman handle Tank connection

Hyb

rid

Flex

i

Flex

i DPM

Cave

Green Force KIT’s33333333inininininin1111111Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s33inin1113in1

Oktober 2014.indd 1 1/08/2014 11:21:18

S C U B A P R O . C O M

AL ADIN SQUAREPerfecte prestaties.

Het legendarische vierkante scherm van de Aladin Pro is terug van weggeweest met de Square, net zo eenvoudig af te lezen als te gebruiken. De grote, contrasterende cijfers geven alle essentiële informatie voor uw veiligheid: PMG en PDIS functie, gemiddelde diepte en nog veel meer voor onvergetelijke duiken.

VERDIEP JE IN DE ALADIN SQUARE

S304-033065 (Aladin Squared Ad-A4)Color: 4/colorSize: T - 8.27 x 11.69 B - 8.52 x 11.94

Cover_250.indd 5 8/09/2014 13:25:19

Page 100: Hippocampus 250 (sept.-okt. 2014)

The besT diving maskmade even betteR

X-vISIOn

mares.com

+ 20% increased field of vision+ 45% softer on skin for unparalleled comfort+ 270% greater elasticity for a perfect fit

Mec

hel

en P

00

4152

- TW

EEM

AA

ND

ELIJ

KS

INFO

RM

ATI

EBLA

D (N

IET

IN J

ULI

EN

AU

GU

STU

S) V

AN

DE

NED

ERLA

ND

STA

LIG

E LI

GA

VO

OR

ON

DER

WA

TERO

ND

ERZO

EK E

N -S

POR

T N

ELO

S N

r. 2

49

- m

ei/

jun

i 2

01

4

Cover_250.indd 2 8/09/2014 13:25:15