The redesigned Suunto D4i comes in a range of fresh colors and

with an all-new soft, comfortable silicon strap for that perfect

fit. Lightweight and packed with handy features like freedive

mode and optional wireless air integration, it’s got everything

you need – wherever your diving may take you.

Find your Suunto D4i at www.suunto.com, www.amilcosports.nl

SUUNTO D4i A GREAT ALL-ROUNDER

SUUNTO D4i

THE FRESH NEW LOOK

Mec

hel

en P

00

4152

- TW

EEM

AA

ND

ELIJ

KS

INFO

RM

ATI

EBLA

D (N

IET

IN J

ULI

EN

AU

GU

STU

S) V

AN

DE

NED

ERLA

ND

STA

LIG

E LI

GA

VO

OR

ON

DER

WA

TERO

ND

ERZO

EK E

N -S

POR

T N

ELO

S N

r. 2

49

- m

ei/

jun

i 2

01

4

OorkwallenKwalvlooien

AV NELOS

Academische ZittingDuiker-Hulpverlener

Cover_249.indd 3 5/06/2014 9:23:21

Green Force KIT’sinGreen Force Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force KIT’sKIT’s3333inin113in1

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Betrouwbare flexibiliteit Binnen ieders handbereik

KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s33inin33inin333ininin111in11in111

Nóg meer flexibiliteit aan een nóg scherpere prijs! Green Force introduceert de 3 in 1 Flexi en Hybrid KIT’s. Beide KIT’s zijn samengesteld uit een batterijpack, een lampkop, een kabel, een flesbevestiging, een goodman handle en een handvat. Alle componenten worden in een handomdraai samengebouwd tot een hoogwaar-dige hand- of kabellamp. Bovendien wordt elke KIT geleverd met de krachtige 600 lumen Diamond back-up lamp. Beide KIT’s zijn modulair en dus uitbreidbaar met tal van andere Green Force accessoires voor nog meer flexibiliteit.

De Green Force Hybrid KIT is samengesteld uit:

• Tristar XPEH lampkop (820 lumen) • Hybrid 8 batterijpack (AA Alkaline of NiMH batterijen niet meegeleverd) • Hybrid kabel • Hybrid aluminium handvat • Goodman handle • Flesbevestiging • Diamond 600 back-up lamp

De Green Force Flexi KIT is samengesteld uit:

• Heptastar XPGH lampkop (1.960 lumen) • Flexi II batterijpack (laadset inbegrepen) • Hybrid kabel • Hybrid aluminium handvat • Goodman handle • Flesbevestiging • Diamond 600 back-up lamp

www.green-force.com

Diamond back-up lamp

Flexi KITHybrid KIT

KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s

Juni 2014.indd 1 20/05/2014 14:26:12

S C U B A P R O . C OM

M K 2 1 / S 5 6 0 E E N P E R F E C T E V E N W I C H T.De nieuwe MK21/S560 brengt legendarische engineering samen met top design.Een compacte gebalanceerde eerste trap met piston (met optionele kap voor lagedrukslangen - hoek 0°/30° - voor technisch duiken) waarmee moeiteloos ademgehaald kan worden dankzij de hoge luchtstroming naar de tweede trap. De MK21 is de perfecte match met de lichtgewicht S560 – een luchtgebalanceerde tweede trap met het prestatieniveau die u van SCUBAPRO gewend bent.

VOOR PRESTATIE ZONDER COMPROMIS : DE MK21 / S560

Cover_249.indd 4 5/06/2014 9:23:28

In vorige Hippo-campus kon je in het verslag van de AV College al lezen dat John Remue geen voorzitter meer is van de Com-missie Duikon-dericht. Tijdens de Academische Zitting las hij voor de laatste keer de 'Deontologie van de In-structeur' voor aan de nieuwe 1*Instruc-teurs. John werd er nog eens extra in de bloemetjes gezet. In deze uitgave bren-gen we een interview met John, die toch wel duidelijk zijn stempel op de Duikon-derricht gedrukt heeft binnen NELOS. Over het duikonderricht gesproken: er slopen enkele tegenstrijdigheden in de NELOS-Infomap. We sommen ze even op bij de errata. In deze uitgave brengen we ook verslag over de AV NELOS, waar het één en ander beslist werd betreff en-de het verzekeren van hartfalen. Daar werd ook het afscheid aangekondigd van Ben Engelen en Els Huybregts van het Mental Coaching team. Wat dat team zoal doet is ondertussen goed gekend, want zelfs bij de cursus Duiker-Hulver-lener (DHV) wordt het gedoceerd. Bij het exa men theorie DHV zat er deze keer wel geen vraag over bij. Buiten een uit-gebreid artikel over 'sidemount-duiken' en de 'DiveGlide' was er deze editie geen plaats voor meer info over duikmate-riaal. We laten je genieten van het mooie onderwaterleven in Ambon en brengen heel wat biologische info over minder bekende dieren uit de Oosterschelde: de zebrazeespin, oorkwallen en kwalvlooi-en. Heb jij ook bewondering voor al dat unieke onderwaterleven en respecteer je o.a. de '10 Gouden regels van de Oos-terscheldeduiker', dan kan je misschien gaan voor het gratis ECO-Diver-brevet?

Misschien tot aan de waterkant (smeer je wel goed in dat je niet opgegeten wordt door de muggen).

Ivo

Coverfoto: Een close-up van een kwal-vlo die parasiteert in de mantel van een oorkwal. Het lijkt wel een buitenaards wezen. Foto: Serge Ego.

Van de redactie

BondsnieuwsExamen 3*I NELOS-CMAS .............................. 5AV BEFOS Verkort Verslag ..................... 20-21De oprichters van het Mental Coachingteam

gaan met pensioen ..............................24-25Errata NELOS-Infomap .................................26De AV van de NELOS-Instructeurs

en de AZ .................................................. 28-31Algemene vergadering NELOS ..............36-41De 10 gouden regels van

de Oosterscheldeduiker ...........................43Examenvragen DHV 2014 ...................... 48-50Het examen DHV praktijk 2014 .............52-54Even omkijken met John Remue ........... 70-74Cover teruggevonden .................................... 75ECO-Diver .................................................. 86-87

Vaste rubriekenJe Wemelse droom

aan de Oosterschelde .........................42-43Hippoëzie ..........................................................59RDK is 40 jaar jong! ................................. 62-65

DOOR IVO MADDER

NELOS-ConsulentenSven Vandekerckhoveduikonderricht@nelos.be

•Algemeenduikonderricht•Inschalingen

François Desmetduikmateriaal@nelos.be

•Duikmateriaal

Stef Teuwensdt@nelos.be

•TechnischDuiken

Ingrid Dekelver duikgeneeskunde@nelos.be

•Duikgeneeskundigeproblematiek

Jozef Van den Berghestatuten@nelos.be

•VZW-statutenen-kwesties

Elfrie van Poppelenmental.coaching@nelos.be

•Bijstandbijduikongevallen

Ronny Margodtpr@nelos.be

•PublicRelationsNELOS

Guy Bosmans boetiek@nelos.be

•ContactpersoonBloso

Dirk Deraedtveiligheid@nelos.be

•Meldenvanduikincidentenenbijna-duikongevallen

Ronny De Meersmanpenningmeester@nelos.be

•Penningmeester

Willy van der Plasvoorzitter@nelos.be

•Verzekering

René Van Leeuwenreglementering@nelos.be

•Juridischekwestiesindeduiksport

•Duikreglementering

Correcties en/of opmerkingen i.v.m. de NELOS-cursusboeken: cursus@nelos.beCorrecties i.v.m. met de NELOS-infomap: documenten@nelos.be

Retro Hippo ............................................... 66-67Close-up (Ludo Braeckman) ................. 68-69NELOS-Boetiek..........................................82-83BEFOS-FEBRAS...............................................83Webdiving .........................................................84Skubba & Fred .................................................88Lopende agenda ..............................................90

ReportagesJava - Ambon ............................................... 6-14De kwalvlo kwelt de kwal ........................16-17Zweefvliegtuigen onder water

met de DiveGlide .................................. 18-19Belgisch goud 'Festival Mondial de L'Image

Sous Marine' ..........................................22-23Zacht lenteweer

ideaal voor muggen ............................32-35Februari te warm? Dan zit de oorkwal in

de penarie ............................................. 44-47Oosterschelde-zeespinnen in de ban van

nieuwe soortgenoot ............................ 56-60De Sidemount ............................................76-81

Nr 249mei/juni 2014

3Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 3 5/06/2014 10:01:17

4 Hippocampus mei/juni 2014

Commissie BiologieVoorzitter: Tiny HeremansTel. 016 22 56 98 - biologie@nelos.be

Secretaris: Jean-Marie ReynaertGsm 0475 81 43 59 - biologie.sec@nelos.be

Commissie Redactie HippocampusVoorzitter: Ivo MadderTel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be

Secretaris: Luc BeetsTel. 03 325 07 36 - hippo.sec@nelos.be

Commissie Duikers met een HandicapVoorzitter: Ann TielenTel. 011 42 35 14 - cdmh@nelos.be

Secretaris: Yves Druyve0486 68 33 51 - cdmh.sec@nelos.be

Commissie SolidariteitsfondsLeden: Guy Bosmans, Ronny De Meersman,Ronny Margodt

NELOS-secretariaat

Duikershuis - Luce De SmetBrusselsesteenweg 313-315 - 2800 MechelenTel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58secretariaat@nelos.be www.nelos.be - www.wiki.nelos.be

ma. 9.30 u - 11.30 u, wo. 9.30 u - 11.30 u en 14.00 - 16.00 u, vr. 14.00 u - 16.00 u

Ongevalsaangiften

Binnen de 15 dagen in dubbel naar het NELOS-se-cretariaat, vergezeld van een geneeskundig getuigschrift. Dit attest moet door de dokter wor-den afgeleverd binnen 3 dagen na het ongeval.Bij een dodelijk ongeval: binnen 2 dagen naar het NELOS-secretariaat en rechtstreeks naar Are-na (eventueel telefonisch of per fax): t.a.v. de heer Eddy Van Den Bosch, Jozef II straat 36-38 - 1000 Brussel Tel. 02 512 03 04 - fax 02 512 70 94

Hulpdiensten

UNIVERSITAIR ZIEKENHUIS ANTWERPENTel. 03 821 30 55 (24/24 uur)

HYPERBAAR CENTRUMMilitair Hospitaal Neder-over-Heembeek(afrit 6 op de ring rond Brussel), Tel. 0800 12382

ALGEMEEN ALARMNUMMER Tel. 112

Medisch Centrum Hyperbare Zuurstoftherapie's-Gravenpolderseweg 114, Goes, NederlandTel. 0031 113 23 42 90 (24/24 uur)

AIG-ASSISTANCE

Bij je duikschool kan je het persoonlijk verzekeringskaartje bekomen, met daarop volgende info: Policy number: ARENA 2.009.718/010In geval van repatriëring/hospitalisatie ten gevolge van een duikongeval in het buitenland.Call Center: +32 3 253 69 16

Erevoorzitter: Jozef Van den BergheTel. 054 32 88 20erevoorzitter@nelos.be

Raad van Bestuur

Voorzitter: Willy van der PlasGsm 0475 27 56 39 - voorzitter@nelos.be

Vice-voorzitter - relaties CMAS: John RemueTel. 0495 20 00 85 - ondervoorzitter@nelos.be

Relaties Bloso - Boetiekverantwoordelijke: Guy BosmansTel. 015 22 56 72 - boetiek@nelos.be

Penningmeester: Ronny De MeersmanGsm 0475 70 19 76 - penningmeester@nelos.be

Bestuurslid: Ivo HubertGsm 0475 49 87 24 - ivo.hubert@nelos.be

Bestuurslid: Herwig Van CotthemGsm 0495 55 85 19 - herwig.vancotthem@nelos.be

Public Relations: Ronny MargodtGsm 0473 96 13 50 - pr@nelos.be

Commissies

Commissie DuikonderrichtVoorzitter: Sven VandekerckhoveGsm 0476 34 00 64 - duikonderricht@nelos.be

Verantw. der brevetten: René Van LeeuwenGsm 0475 65 53 55 - brevetten@nelos.be

Ereraad: Ronny MargodtGsm 0473 96 13 50 - ereraad@nelos.be

Subcommissie Jeugdduiken: Franklin ForrezGsm 0473 24 53 02 - jeugdduiken@nelos.be

Brevettencomité: John MaesGsm 0495 66 56 19 - brevettencomite@nelos.be

Sectie duiktechnieken: Glenn TessensGsm 0485 57 52 13 - sdt@nelos.be

Sectie EDIT: Ivo MadderGsm 0475 73 32 01 - edit@nelos.be

Veiligheidscomité: Eric VonkGsm 0475 44 55 29 - veiligheid@nelos.be

Geneeskundige CommissieVoorzitter: Roland Vanden Eede - Tel. 03 827 57 31duikgeneeskunde@nelos.be

Secretaris: Ingrid Dekelver - Gsm 0479 713469duikgeneeskunde.sec@nelos.be

Mental Coaching: Elfrie van PoppelenGsm 0497 44 60 03 - mental.coaching@nelos.be

SportcommissieVoorzitter: Herwig Van CotthemGsm 0495 55 85 19 - sportcommissie@nelos.be

Secretaris: Free Duerinckx Herkenrodesingel 7d bus 2.2, 3500 Hasselt

Audiovisuele CommissieVoorzitter: Ludo BraeckmanGsm 0475 38 78 04 - audiovisueel@nelos.be

Voorzitter Sectie Onderwaterfotogra� e:Gery Beeckmans - owf@nelos.be

Voorzitter Sectie Onderwatervideogra� e: Erik De Groef Gsm 0478 25 09 21 - cursus.owv@nelos.be

Hoofdredacteur: Ivo MadderDe Bisthovenlei 46 - 2100 Deurne (Antwerpen)Tel. 03 290 54 06 - redactie@nelos.be

Verantwoordelijke uitgever: John RemueGenenbemdestraat 2H - 3945 KwaadmechelenGsm 0495 20 00 85 - john.remue@telenet.be

Redactieteam: Luc Beets - Jacques Bernaerts - Ingrid Dekelver - Chrisje Demuynck - Bert Janssens - Ivo Madder - Katrijn Ools - John Remue - Monique Remue-Demoustier - Jozef Van den Berghe - Wim Van Doeselaer - Patrick Van Hoeserlande - Roland Wantens

Vormgeving en publiciteit: Katrijn OolsBrusselsesteenweg 313-315 - 2800 MechelenTel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58publiciteit@nelos.be

Pre-press & druk: Swinnen PrintingMuizenstraat 172 - 1981 HofstadeTel. 015 45 02 78 - fax 015 45 02 79info@swipri.be

Nederlandstalige Liga voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

Lid van BEFOS (Stichtend lid van de Wereldbond voor Onderwateractiviteiten CMAS).Erkend door Bloso (Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie).

AdresveranderingenUitsluitend richten aan het NELOS-secretariaat:

secretariaat@nelos.be

INFORMATIEBLAD VAN NELOS vzw

Hippocampus komt tot stand met de steun van

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

De redactie en de uitgever zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van de geplaatste advertenties. Ongevraagd toe-gestuurde redactionele teksten en/of foto's worden niet teruggestuurd. De artikels ter publicatie in de Hippocampus moeten binnen zijn bij de redactie minstens 45 dagen voor de maand van verschijning.

Overeenkomstig de Belgische wet van 08/12/1992 tot be-scherming van de persoonlijke levenssfeer, gewijzigd door de Europese wet van 11 december 1998 tot omzet-ting van de richtlijn 95/46/EG van 24 oktober 1995, mel-den wij dat uw persoonsgegevens worden bijgehouden in een bestand. Wij verbinden ons ertoe deze gegevens enkel te gebruiken voor de verzending van ons tijdschrift en de administratie van de liga overeenkomstig het doel van onze organisatie. U heeft inzage- en correctierecht. Niets van deze uitgave mag overgenomen worden zonder schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

CER

TIFI

CAT

ION

INTE

RNAT

ION

AL

Advertentietarieven

www.wiki.nelos.be/index.php/HippocampusZie bij 'Publiciteit'.

Hippocampus kan je downloaden in pdf-for-maat via de NELOS-wiki, meer bepaald via:

www.wiki.nelos.be/index.php/Hippo-ar-chief

Bij je duikschool kan je het persoonlijk

Hippocampus verschijnt 5 maal per jaar:

februari, april, juni, september en december. Oplage: meer dan 10.000 exemplaren.ISSN-nummer: 1782-8414

4

Hippo-249.indd 4 5/06/2014 10:01:18

Traditioneel bestaan de proeven voor de opleiding tot 3*Instructeur uit 3 delen:

• Het theoretisch examen: waar de kan-didaten voor 4 verschillende jury's (Ge-tijdenwaters, Organisatie, Geneeskunde en Algemeenheden) hun kunde en ken-nis moeten bewijzen.

• De verhandeling: hier moeten de kan-

didaten aantonen dat ze een specifi ek aandachtspunt kunnen bestuderen, verwerken en uiteindelijk presenteren voor een jury van kritische specialisten. Dit jaar passeerden onder andere 'Cri-sis communicatie', 'Duiken met rebrea-thers', 'Het IDEAL-systeem', 'De oplei-ding 2*I en conformiteit ten overstaan van de CMAS-Standards' de revue.

• De Zeestage te Boulouris: hier worden de praktische vaardigheden van de kandidaten aan de toets onderworpen in gevarieerde omstandigheden en dit gedurende 8 duiken op 5 dagen.

Begin januari hebben 7 kandidaten zich aangeboden voor het theoretisch examen 3*I. Hiervan slaagden er 5 en deze 5 kan-didaten mochten recent hun verhandeling verdedigen. Helaas was dit ook geen evi-dente passage want slechts 4 kandidaten slaagden voor deze proef. De 4 geslaag-den,namelijkStefanPaas,JanDeBoever,Dave Hulpiau en Dirk Saman mogen zich samen met Lutgart Stals (die vorig jaar slaagde voor het theoretisch gedeelte en de verhandeling) opmaken voor het derde en laatste luik van de proeven voor 3*I, na-melijk de Zeestage. We wensen hen alvast het allerbeste toe!

SVEN VANDEKERCKHOVE

VOORZITTER BUREAU DUIKONDERRICHT

ADVERTENTIE

5Hippocampus mei/juni 2014

Examen 3*I NELOS-CMAS

Op 18 januari 2014 vond het examen theorie 3*I plaats, waarna de

geslaagden op 20 mei 2014 hun verhandeling mochten verdedi-

gen. De volgende barrière is de Zeestage van 5 tot 9 oktober 2014.

BONDSNIEUWS Commissie Duikonderricht

De kandidaten 3*I die zich aanboden voor het examen theorie: Philippe Vanderheeren, Jan De Boever, Stefan Paas, Matt Van Kuyk, Dirk Saman, Dave Hulpiau en Frank Mangelschots.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Hippo-249.indd 5 5/06/2014 10:01:19

Een anemoongarnaal.

REPORTAGE Reisverhaal

Voor afreis wacht ons echter nog de vervelende taak om al ons gerief streng afgewogen in de valiezen

te krijgen. Geen sinecure als je weet dat mijn echtgenote fi lmt en ikzelf fotogra-feer onderwater. Die microbe hebben we overgekregen van Ronny en Claude Ja-cobus, duikschoolverantwoordelijke van onze club 'Duikernikkers Bredene-Oos-tende'. Jammer genoeg konden Claude

en zijn echtgenote Vera niet mee. Het zal wel raar doen voor ons zonder onze leermeester. We vormden immers op alle vorige duikreizen samen een duikploeg en deelden veel mooie momenten. En nog betreurenswaardig was dat ook onze NELOS-voorzitter Willy en zijn vrouw Ma-ria noodgedwongen moesten afhaken. En dan was het zover. Na een wat onrustige nacht zijn we in de vroege morgen op weg

Java – AmbonOp het programma staat een reis naar Java - Ambon, in november 2013. Zo-als gewoonlijk worden we zo'n maand voor afreis uitgenodigd op de info-avond, waar Ronny Margodt ons trak-teert op een hapje en een drankje en hij ons aan de hand van een presenta-tie de reisplannen toelicht. We durven al stilletjes beginnen dromen en wa-tertanden…

Foto

's: J

ean-

Clau

de V

ande

rwal

.

66 Hippocampus

Hippo-249.indd 6 5/06/2014 10:01:20

7Hippocampus jan./feb. 2014 7Hippocampus nov./dec. 2013

Links: Het doornig zeepaardje (Hippocampus hystrix).

Rechts: Flabellina exoptata.

naar Jabbeke waar Ronny ons opwacht. Via Gent gaat het met het busje naar het station van Berchem om de andere mede-reizigers op te pikken. Het wordt een ge-moedelijk weerzien, want iedereen ging al meerdere keren mee op een georganiseer-de reis van Ronny.Met een knus groepje van negen rijden we naar Schiphol om er met Garuda Indonesia te vertrekken omstreeks 13.00 uur richting Jakarta. De service aan boord is dik in orde en kan gerust de vergelijking aangaan met Singapore of Malaysia Airlines. Met een zachte landing zet de piloot de Airbus 330-200 aan de grond in Abu Dhabi voor een servicestop. We krijgen een uurtje de tijd om de beentjes te strekken in het klein,

maar niettemin indrukwekkende transit-gebouw. Chique winkels en zelfs een knal-rode Ford Mustang staan er in opgesteld. Ongeveer 24 uur na ons vertrek thuis lan-den we op Jakarta. De hitte, 34 °C, valt op ons. We worden er opgewacht door Angie, onze gids. Een kranige 'jonge' Indonesische dame van 65 die autodidactisch Neder-lands leerde. Eén van de eerste dingen die ze ons vertelt, is dat er in Jakarta veel file is. En we zullen het geweten hebben! Wan-neer het verkeer er al eens niet stil staat, is het ronduit hectisch. Maar wat wil je met een stad van om en bij de 12 miljoen inwo-ners…

Jakarta is een grootstad waar aan de ene

kant majestueuze gebouwen staan en aan de andere kant straatarme mensen in er-barmelijke omstandigheden overleven. Naast de auto is een bromfiets er het ver-voermiddel bij uitstek. Ze zoeven langs alle kanten voorbij en wringen zich acrobatisch tussen elke opengelaten ruimte.

Na een weldoende nachtrust bezoeken we 's anderendaags het oude Batavia. Een wandeling in het havengebied leert ons dat de houten boten vooral hardhout importe-ren en suiker en cement terug meenemen naar de vele omliggende eilanden die In-donesië rijk is. De zeewaardigheid van de 'kisten' is eerder bedenkelijk. Daarna gaat het richting Bogor, voorheen 'Buitenzorg'

Foto

's: J

ean-

Clau

de V

ande

rwal

.

De vliegende poon (Dactylopterus volitans).

Onze chalet op Maluku Divers Resort. Een orang oetankrab (Achaeus japonicus). Een wierschorpioenvis (Rhinopias aphanes).

Een steenvis (Synanceia verrucosa).Een bladschorpioenvis (Taenianotus triacanthus).

Hippo-249.indd 7 5/06/2014 10:01:24

genaamd, om er de botanische tuin te gaan bekijken. Er zijn heel wat schoolkinderen aanwezig in een keurig schooluniform. Blijkbaar zijn wij, naast de mooie natuur, een al even interessante attractie. De dap-persten onder hen durven het toch aan om ons op de foto met hen te vragen.

Om onze tocht verder te zetten naar Ban-dung moeten we per bus klimmen naar 1.450 meter. We stoppen even aan een uitzichtpunt om de theeplantages te foto-graferen. Na terug heel wat fi leleed wordt, gezien het late uur, beslist om eerst te gaan dineren alvorens naar het hotel af te zak-ken. Ondertussen zien we in de straten op-tochten van feestende mensen met fakkels en drums. Hier en daar wordt vuurwerk ontstoken. Het is immers om middernacht Islamitisch Nieuwjaar. We waren er niet echt op gekleed, maar we genoten toch van ons avondmaal op het uitgestrekt buiten-terras met zicht op de heuvels van Bogor.In het prachtige Sukajadi-hotel, in typisch Indonesische stijl, hebben we een korte nacht voor de boeg. De volgende morgen moeten we namelijk vroeg vertrekken naar het 'stasiun' om de Argo Willis ex-

press trein te nemen. Deze trein brengt ons in 7 uur tijd dwars door centraal-Java naar Yogyakarta. De zichten zijn per mo-menten adembenemend. Uitgestrekte fel-groene rijstvelden en terrassen, prachtig begroeide heuvels en hardwerkende boe-ren kleuren het landschap. In het station van Yogyakarta worden we verwelkomd door onze nieuwe gids Tree, een look-a-like vanJackieChang.InhetnabijgelegenPuriArtha hotel zijn we zo goed als de enige gasten. Even later trekken we er met een groepje op uit om de stad te verkennen. We eindigen de wandeling op een terrasje. We smachten naar een fris biertje, maar dat is ons niet gegund. De Javaanse bevolking is overwegend moslim en er wordt bijgevolg geen alcohol geserveerd in de meeste ca-fés en al zeker niet in open lucht. Het werd bijgevolg een gezond meloensapje of thee.

's Anderendaags brengen we een bezoek aan een batikkunstatelier. Het Javaanse 'batik' betekent 'veel puntjes'. Op een doek wordt er handmatig met een 'tjanting' war-me bijenwas aangebracht. Nadat de was gestold is, wordt het doek in een verfbad gestoken. De zones met was blijven zo wit. Om een extra kleur aan te brengen, moet het proces herhaald worden. De kunste-naar van het atelier noemt zichzelf 'Pi-casso' maar signeert met WH Kabul. Er hangen echt mooie kunstwerken en we vinden er zelfs onze 'goesting'. Dit wordt onze souvenir van deze reis. Nadien gaat het richting het Kraton, het paleis van de Sultan. Een 'wachter' van het paleis, in uni-form met (houten) zwaard, leidt ons rond. In de uitstalkasten liggen allerhande oude bezittingen en foto's van de voormalige Sultan, waaronder een geschenk van wij-len Koning Boudewijn. Bovendien is er een voorstelling aan de gang met de typische 'wajang golek-poppen' (een opvoering met driedemensionale poppen). Per 'becak',een driewieler, worden we naar Taman sari gefi etst, het waterpaleis van de Sultan. Het uitnodigende water van de verschillen-de baden en zelfs een saunaruimte deed

Reportage Reisverhaal

Links: Overal haaien.Rechts: Een walvishaai.

8 Hippocampus maart/april 2014

Foto

's (2

): D

iete

r Dec

roos

.

Met een 'tjanting' wordt er bijenwas aangebracht.

8 Hippocampus mei/juni 2014

De tempel van Borobudur.

Hippo-249.indd 8 5/06/2014 10:01:24

9Hippocampus mei/juni 2014

Foto

's (2

): D

iete

r Dec

roos

.

destijds dienst als harem van de Sultan. Die bezige bij moet zijn handen vol gehad hebben met al zijn vrouwen en concubines. Dat moeten nog eens leuke 'zwembadtrai-ningen' geweest zijn…

Na een lekkere maaltijd met optreden van een danseres in traditionele kledij, trekt de groep naar Prambanan (bete-kent veel priesters). De verwachtingen zijn hoog gespannen. Deze tempel maakt immers, net als Borobudur, deel uit van het UNESCO-Werelderfgoed. Het is te-vens de grootste Hindoe-Javaanse tempel van Indonesië, gewijd aan de goden Shiva, Brahma en Vishnoe. In de relingen van dit prachtige, indrukwekkende tempelcom-plex werd een volledig epos uitgehouwen. 's Avonds genieten we in de bar van het ho-tel met een lekkere daiquiri nog na van een mooie gevulde dag.

Op onze laatste dag in Yogyakarta trekken we naar Borobudur. De oorspronkelijke planning was om dit te doen bij zonsop-gang, maar vermits de weersvoorspellin-gen niet kunnen garanderen dat we een mooie zonsopgang zullen krijgen en de vo-rige dagen we al telkens vroeg aan de dag begonnen waren, werd er samen beslist om later op de ochtend te vertrekken.De naam van dit prachtige 9e-eeuws bouwwerk is afgeleid van 'Vihara Buddha Uhr', wat betekent boeddhistische tempel op de berg. Op de achtergrond zien we de

Merapi, één van de meest actieve vulkanen van Indonesië. En ja hoor, we waren nog geen week terug van reis of in het nieuws werd er al bericht dat de Merapi as spuwde tot 1.000 meter hoog. Was Prambanan al indrukwekkend danwas Borobudur zo waar nog imposan-ter. Het bestaat uit 9 etages, waarvan de onderste 6 vierkant zijn en de bovenste 3 rond. Het onderste vierkant meet 123 bij 123 meter en helemaal bovenaan torent een grote stoepa boven verschillende klei-nere. Een stoepa is een klokvormig bouw-werk waarin een boeddha zit. Wie door de gaten de boeddha kan aanraken, ontvangt volgens het lokale geloof eeuwig geluk. Toch eens geprobeerd hoor! We hebben alle etages aangedaan, maar niet rond om rond. Dit zou teveel tijd in beslag genomen hebben. Een pelgrim doet dit echter wel, steeds met de klok mee, om uiteindelijk de top te bereiken en zo in het Nirvana opge-nomen te worden.

In een nabijgelegen dorpje toont een loka-le gids-landbouwer ons een eco-project. Op de toer zien we hoe de verschillende gewassen geteeld worden en kunnen we proeven van een aantal vruchten.

De tempel van Prambanan.

Mototi octopus (Octopus mototi).

Een mandarijnvis (Synchiropus splendidus).

Ceratosoma tenue.

Een spookmurene (Rhinomuraena quaesita).

Hippo-249.indd 9 5/06/2014 10:01:27

Zo heeft de salavrucht een uitgesproken smaak en is heilzaam tegen diarree. Het onthouden waard. De tocht door het dorp doen we per dokar, een traditionele paardenkoets. Onderweg is het wel even schrikken als een bromfi ets, waarop een moeder met haar zoontje rijdt, met het stuur hapert aan het wiel van onze koets. We houden ons hart vast wanneer we het jongetje huilend onder de brommer zien liggen. Gelukkig krabbelen ze allebei recht zonder veel erg. Hoewel de vrouw bloedend, met een wonde aan de knie, haar tocht verder zet, groet ze ons met een lach op het gezicht. Typisch voor de vriendelijk-heid van de bevolking! In een traditioneel huis mogen we ons muzikaal talent boven-halen en een stukje opvoeren met Indo-nesische instrumenten. Het middagmaal nuttigen wij bij de lokale bevolking en het wordt geserveerd in een blad. Handig voor wie niet van afwassen houdt. Vooraleer onze valiezen te gaan ophalen in het hotel, slenteren we nog op de vogelmarkt. Naast twee uit de kluiten gewassen boa's zien we allerlei dieren in kooitjes. Niet echt iets voor ons, en al zeker niet als de prachtige katjes ons met droopy-oogjes aanstaren en miauwen.

Ronny had ervoor gezorgd dat we in de wellnessruimte van het hotel nog konden douchen vooraleer naar de luchthaven te gaan. We dienen eerst terug te vliegen naar Jakarta om daar een nachtvlucht te nemen richting Ambon.Jammer genoeg heeft de vlucht meer dan twee uur vertraging. Hierdoor vallen onze plannen om in Jakarta ons aperitief aan te

kopen in duigen. Het wordt bijgevolg weer een week met Bintang, het locale bier.

Na een tussenstop op Makasar, zetten we in de vroege morgen voet aan Ambonese grond. Drie SUV's staan ons op te wachten om ons naar het Maluku Divers Resort te brengen. Emely en Joe, een Brits koppel, verwelkomen ons. Hiervoor waren zij ac-tief op de Seychellen en Wakatobi. Na een lekker ontbijt en de nodige duikformali-teiten vervuld te hebben, krijgen we een paar uurtjes de tijd om te rusten in onze mooie chalet met zicht op de baai. In de ruime kamer staat een kingsize bed en op de nachttafels staan fl esjes muggenmelk. Het snurken kan beginnen…

's Middags, na de lunch, staan er twee dui-ken gepland. Het eten en de bediening in het resort zijn voortreff elijk. Men bevraagt iedereen vooraf of er dingen zijn waarvoor je allergisch bent of niet lust. Zo ben ikzelf allesbehalve een moeilijke, maar gerech-ten bereid met citroengras zijn echt niet aan mij besteed. En zo wordt er met ieders individuele verzuchtingen rekening gehou-den. Zowel de lunch als het diner bestaan uit drie gangen: soep, hoofdgerecht en des-sert. En de variatie mag er eveneens zijn. Het wordt ons meteen duidelijk hoe profes-sioneel en georganiseerd het duikcentrum gerund wordt. We worden door de crew en gidsen van meet af aan bij onze voornaam aangesproken en al ons duikmateriaal wordt gemerkt.In de 'cameraroom' staat er per persoon een monteertafel met stopcontacten en een leeslamp ter beschikking. Maar ook

elke chalet is uitgerust met twee monteer-tafels. Heel praktisch zijn de cameratas-sen; precies grote koeltassen waar een vol-ledig gemonteerd toestel met fl itsers en al in passen. Ze worden steeds zorgvuldig aan boord gebracht voor ons en netjes en veilig vooraan in de stuurhut geklasseerd.

Een drietal jaar geleden leerden we voor het eerst het 'muck'-duiken kennen in Lembeh Strait (Noord-Sulawesi). Semuel, één van onze twee gidsen was voorheen aan de slag in dit ander 'muck-dive' para-dijs. Wanneer je 'muck' opzoekt in het ver-taalwoordenboek dan krijg je als resultaat: rommel, vuiligheid. En het is net dit afval dat de dieren gebruiken als schuilplaats. Zo vonden we eens een blauwgeringde oc-topus in een fantafl esje! Toegegeven, veel koraal vind je niet, maar de bodem afspeu-ren naar oneff enheden en rommel en er allerlei prachtig gekleurde creaturen ont-dekken is geweldig. Het spotten en vinden van de gecamoufl eerde wezens geeft je een kick. In Ambon noemen ze het niet muck maar 'critter-diving in the twilight zone', omdat dit aantrekkelijker klinkt. Onze duikploeg bestaat uit vijf duikers en de gids. Zowel Lucky als Semuel hebben arendsogen. In 'Rhino City' worden we getrakteerd op een bidsprinkhaankreeft, een spookmurene, hengelaarsvis, sepia, … Het is duidelijk dat we hier op het juiste adres zitten en ons vertrouwen groeit dat er ons nog veel moois te wachten staat.

Naast de 'critter-dives' staat er onder an-dere ook een daguitstap naar Pulau Tiga

Links: Een kleine rifoctopus.

Rechts: Pygmeezeepaardje (Hippocampus bargibanti).

Reportage Reisverhaal

10 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 10 5/06/2014 10:01:29

De Klomp 120NL-7511DJ Enschede

Tel.: +31(0)53 3030012info@abctravel.nl

WWW.ABCTRAVEL.NL

Complete duikreizen Buddy Dive Bonaire 6 pers. 9 dg. V.a. € 1349 / 16 dg. V.a. € 18852 pers. 9 dg. V.a. € 1409 / 16 dg. V.a. € 1995

Drive & Dive is inclusief:Retourvlucht Amsterdam - Bonaire v.v. met KLM. Tranfers, 7 of 14 nachten verblijf in een 3 slaap-kamerappartement (7 personen) , of hotelkamer (2 personen), roomtax en 5% NAOB, dagelijks Amerikaans ontbijtbu� et, 6 of 13 dagen ongeli-miteerd duiken, 7 of 14 dagen autoverhuur.

Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

Combinatie duikreisBonaire en Curaçao16 dg. O.b.v. 2 pers. v.a. € 1889

Het arrangement is inclusief:Retourvlucht met KLM, binnenlandse vlucht,alle transfers, 7 nachten verblijf bij Caribbean Club Bonaire incl. autohuur, duiken & ontbijt, 7 nachten bij All West Curaçao incl. autohuur & duiken.

Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

CuraçaoSUPERAANBIEDING!

Lions Dive & Beach Resort

• 9 daags Duikarrangement: v.a. € 1.389,- p.p.• 16 daags Duikarrangement: v.a. € 2.059,- p.p.Deze aanbieding is inclusief:• KLM-vlucht Amsterdam – Curaçao incl. taxen

en toeslagen• 7 of 14 nachten verblijf op basis van logies• 5 of 10 dagen ongelimiteerd kantduiken in-

clusief 2-tank bootduik per dag (5e of 10e dag GRATIS)

Exclusief:

• Transfer luchthaven – Lions Dive & Beach Resort v.v. (€ 15,- p.p.)

• Boekingsvoorwaarden:• verblijf van 2 pers. per kamer in de periode

van 3 mei t/m 30 juni 2014• De boeking dient te geschieden op minimaal

60 dagen voor vertrek

Ontspannen kantduiken op Bonaire:Caribbean Club: € 1329

Buddy Dive: € 1409

Bel Mar: € 1249 (6 pers.) € 1599 (2 pers.)

Inclusief:• KLM vlucht Amsterdam - Bonaire v.v.• Transfer• 7 nachten accommodatie o.b.v. 2 pers. tenzij

anders vermeld• 6 dagen ongelimiteerd duiken• 7 dagen huurauto (pick up)Luchthavenbelastingen en brandstoftoeslagen zijn

inclusief.

Hippo-249.indd 11 5/06/2014 10:01:30

op het programma. De eerste duikplaats opdebuitenriffenisPintuKotaoftheArch(pintu = deur, kota = stad). Boven water zien we een gat door de rotsformatie, maar een doorgang naar een stad kan je het toch niet echt noemen. Na de dropping wordt het ons al snel duidelijk dat we moeilijk gegroepeerd kunnen blijven door de ster-ke stroming. Eens in de grot zitten we een beetje beschut, maar anders is het zo goed als onmogelijk om mijn fototoestel op-waarts te krijgen vanwege de druk van het

water. Jammer, want de uitgeholde boog in het gesteente is idyllisch. Gelukkig zijn de volgende duiken, met o.a. de 'Hukurila cave', een stuk rustiger. Vermits we, vanwege de afstand, niet naar het resort kunnen terugkeren over de middag, wordt koers gezet naar een nabij-gelegen strand. Vanop afstand horen we gezang. Wanneer we aanleggen zien we in een gebouw kinderen de longen uit hun lijf schreeuwen nu ze ons opgemerkt hebben. Even later hebben ze pauze en komen ze op

het strand voor ons spelen. Ik besluit om mee te ravotten en tel 3-2-1, in mijn voordeel natuurlijk, af om dan te probe-ren als eerste vanop het strand in het zeewater te duiken. Ik heb ze meteen mee op mijn hand, dit is echte 'fun' tot een oudere bege-leidster, gewapend met een grote tak, hen ter orde roept. We vernemen dat ze nog een tocht van drie uur door de jungle voor de boeg hebben vooraleer ze terug thuis zijn.

Er was voor ons ook een wrakduik voorzien. De volgende dag staat deze diepere duik uiteraard als eerste gepland. De 'Duke of Sparta' of later ook de 'SS Aquila' gedoopt, werd in 1958 gebombardeerd. Het wrak is 137 meter lang en 17 meter breed. Het achterdek ligt op 35 meter terwijl de ach-tersteven op de zandbodem rust op een diepte van 45 meter. De zijkanten zijn mooi begroeid en het dek wordt bewoond door grote naaktslakken, schorpioenvissen en vooraleer we onze opstijging maken om onze decompressiestops te doen, zien we hoe een grote octopus zijn schuilplaats opzoekt.

Op twee dagen wordt ons de mogelijkheid geboden om een extra duik te doen. We gaan gretig in op het voorstel, maar bestel-len wel nitrox voor de extra veiligheid. Bij de eerste maken we ons vertrekkensklaar rond 17.30 uur zodat we omstreeks zons-ondergang op de duikplaats zijn. Je raadt het misschien al, het is de mandarijnduik. We zijn met z'n vijven en Ronny heeft zijn infraroodlamp mee. De vissen nemen geen infrarood waar en worden zo niet afge-schrikt. Onderling wordt afgesproken dat de fotografen wachten met fl itsen tot de vi-deografe het unieke paringsritueel van de mandarijnvisjes kan fi lmen. Sowieso weten we uit vroegere ervaringen dat fl itsen hen zodanig verstoord dat de paringsdans zelf nooit plaatsvindt.

Reportage Reisverhaal

12 Hippocampus maart/april 2014

Keizerpoetsgarnalen (Periclimenes impe-rator) op een zeekomkommer.

Een � amboyante dwergsepia (Meta-sepia pfe� eri).

Boven: De sexy anemoongarnaal (Thor amboinensis).

Onder: Chromodoris hintuanensis.

De geelgestreepte zeenaald (Corythoichthys haematopterus), ook gekend als de drakenkop zeenaald.

12 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 12 5/06/2014 10:01:31

Jammer genoeg blok-keert de videocamera en kan ze niet fi lmen, maar we kunnen toch genieten van een tien-tal paartjes en zien ze eff ectief opstijgen lijf tegen lijf, prachtig!

Een dag later is de vier-de duik een nachtduik. Al ons duikgerief ligt geordend aan de wa-terlijn want we gaan het huisrif verkennen. De gids geeft aan dat de maximum duiktijd hier 'slechts' 60 minu-ten is. Inderdaad, zo goed als alle andere duiken zitten we min-stens 75 minuten on-der, met zelfs een duik

van 93 minuten als uitschieter!Typisch op een nachtduik zien we heel an-der leven dan overdag. Speciale krabben, een onderwaterspin, andere vissen, en net voor het einde van de duik een oranje gekleurde Starry Night Octopus (Octopus luteus). Door het licht van onze lampen, kruipt hij met zijn lange armen snel weg op zoek naar een geschikte rots om onder te kruipen. Hij zit geen seconde stil. Het is geen sinecure om hem goed in het vizier te krijgen. Ondertussen is de rest van de groep al naar de kant en komt Ronny me tegemoet, want de 60 minuten zijn onder-tussen overschreden. Mijn vrouw wijst me nog, op anderhalve meter diepte net voor het duikcentrum, een zeldzame sterrenkij-ker aan. En de gids en het personeel…, die blijven lachen en behulpzaam. Zo werd het wel vlug laat voor het avond-eten, maar voor dergelijke mooie duiken zou ik zelfs graag mijn diner inruilen!

De volgende dag trekken we naar de over-kant van de baai. Ik geniet volop van het zonnetje tijdens het varen en bedenk dat ik gewoonlijk rond dit uur op kantoor zit. On-derweg zien we in het midden van de baai een groep dolfi jnen. De schipper zet er met-

Kleurrijke knotsbidsprinkhaan (Odontodactylus scyllarus).

Linksboven: Een zwanger zeepaardje.Midden: Reuzen hengelaarsvis (Antennarius commerson).Rechts: Een zeegrasspook� uitvis (Solenosto-mus cyanopterus).

Onder: Een trio witoogmurenes (siderea thyrsoidea).

13Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 13 5/06/2014 10:01:34

Hippocampus jan./feb. 20141414 Hippocampus mei/juni 2014

een koers naartoe. Het blijft altijd oogstre-lend om de dieren salto's te zien maken en te spelen in de golven. Op de duikplaats Pantai Parigi gaanwe naar 29meter ompygmeezeepaardjes op te zoeken. Zonder vergrootglas ziet men wel iets bewegen, maar gelukkig wijst de gids met zijn stick de plaats aan waar je op moet focussen. Ook de duikplaats 'the Jetty', in de haven is spectaculair. Eigenlijk hebben alle duik-plaatsenhierietsuniekstebieden.PantaiNama Wall bijvoorbeeld ligt aan dezelf-de kant. Het is een mooi begroeide steile wanddieverderopovergaatnaardePantaiNama Slope, waar men terug in de 'muck' zone duikt.

Zo doen we op vijf volledige en twee hal-ve duikdagen 21 duiken. Met uitzondering van de daguitstap kwamen we na de eerste twee duiken terug naar het resort voor het middagmaal. Alle duikplaatsen in de baai liggen immers op maximum 15 minuten varen. De derde duik was omstreeks 15.00 uur. We konden met andere woorden tus-sendoor nog een deugddoend dutje doen.

We hebben naast al wat ik al opnoemde nog een zeldzame rhinopia, zeepaardjes,

naaktslakken, murenen, schorpioenvissen, spookfl uitvissen, anemoonvissen, steen-vissen, bladvissen, … kunnen bewonderen. Kortom teveel om allemaal op te noemen. En zeggen dat we dan nog niet alle duik-spots in de baai hebben kunnen verkennen.

Maar aan alle mooie liedjes komt een ein-de. Na onze twee ochtendduiken wordt al het gerief afgespoeld en buiten opgehan-gen. Na een uurtje geeft de zon forfait, zien we het zeewater onstuimiger worden en vanuit de verte komen dreigende donkere wolken onze richting uit. Tijdens het mid-dagmaal worden plots de hemelsluizen open gedraaid. Iedereen haast zich om zijn gerief onder het afdak te plaatsen. Vermits het er niet meteen naar uit ziet dat het zal stoppen met regenen, nemen we ons ma-teriaal mee naar de kamer. We hopen dat de airco zijn werk zal doen. In de namid-dag maken we nog een wandeling naar het nabijgelegen dorp en delen balpennen uit aan de kinderen.

Voor ons afscheid brengt Hafes, de char-mante restaurantmanager, een serenade voor ons en worden we getrakteerd op een lekkere bbq.

Gelukkig zat het vliegtuig op de terugreis niet vol en hadden we elk minstens twee zetels om wat te slapen. Tijdens het bijtan-ken in Abu Dhabi deden we een leuke bab-bel met de stewardessen over de nog vele mooie (duik)plaatsen die Indonesië rijk is. Zaterdag 16 november 2013 landden we in Amsterdam in de mist. Er was een ver-schil in buitentemperatuur van 35°C! En ondertussen was ik weer een jaartje ouder geworden, maar vooral een onvergete-lijke ervaring rijker! 'Terima kasih' (be-dankt).

JEAN-CLAUDE VANDERWAL

Reportage Reisverhaal

Een harlekijnspook� uitvis (Solenostomus paradoxus).

Foto

's: J

ean-

Clau

de V

ande

rwal

.

Hippo-249.indd 14 5/06/2014 10:01:35

WWW.DIVEANDTRAVEL.NL

Bovenstaande prijzen zijn incl. retourvluchten en transfers v.v. De duikpakketten zijn incl. � es/lucht/lood excl. duikmateriaal.

Volg ons op Facebook en blijf als eerste op de hoogte van het laatste nieuws.

Kijk voor meer uitgebreide duikreis adviezen en Kijk voor meer uitgebreide duikreis adviezen en

een compleet bestemmings aanbod op onze een compleet bestemmings aanbod op onze

website WWW.DIVEANDTRAVEL.NLWWW.DIVEANDTRAVEL.NL

WWW.DIVEANDTRAVEL.NL TEL: 033 457 15 94

WALVIS EN ORCA ADVENTURE ANDENES - NOORWEGEN

10 dagen / 7 nachten 4-pers appartement o.b.v. logies incl. transfers. 4 boottrips naar de walvissen en orka’s.

Vertrek 08/15/22 januari 2015

PRIJS € 2.588,- P.P.

MUREX DIVE RESORTINDONESIË – MANADO

10 dagen / 7 nachten 2-pers. Deluxe Cottage o.b.v. vol-pension incl. transfers. Incl. 5 dagen, 3 bootduiken per dag

VANAF € 1.746,- P.P.

ULYSSES APARTHOTELMALTA - GOZO

8 dagen / 7 nachten 2-pers. kamer o.b.v. logies en ontbijt incl. transfers. Incl. 10 begeleide kantduiken

VANAF € 761,- P.P.

DMZ05_024_Dive_and_Travel.indd 1 25-03-14 12:24

info@bontravel.nl Tel. 0031-(0)355426071 www.bontravel.nl

Bezoek onze website voor actuele prijzen en andere reizen.

9-DAAGSE DUIKREIS

€ 979,-*

VLIEGTICKET, VERBLIJF,

HUURAUTO, LUCHT & LOOD

BON DUIK DEAL

DE BONAIRE SPECIALISTWIJ WETEN HET ANTWOORD OP AL JE VRAGEN

Hippo-249.indd 15 5/06/2014 10:01:36

Bekijk de prachtige cover van

deze Hippocampus. Deze foto

krijgt mijn volledige aandacht. Is

het nu schattig of eerder angst-

aanjagend? Ik heb geen idee welk

beestje hier poseert, maar het

lijkt wel een babygarnaal.

REPORTAGE Biologie

Na de nodige bijstand ontdek ik dat het hier gaat over de kwalvlo (Hy-peria galba), ook wel eens de kwal-

garnaal genoemd. Het is een kreeftach-tige met goed ontwikkelde grote groene facetogen, die maximaal 12 millimeter groot wordt. Ze planten zich geslachtelijk voort. Je kan de mannetjes gemakkelijk onderscheiden van de vrouwtjes, tenmin-ste als je goed kan inzoomen. Mannetjes hebben, hoe kan het ook weer anders, de

langste antennes. Ze leven als parasiet op of onder de hoed van verschillende kwallen waar ze zich voeden met de ei-tjes van de kwal. Omdat het uitwendige parasieten zijn, worden ze ook ectopara-sieten genoemd. Hun voorkeur gaat naar de zeepaddenstoel (Rhizostoma pulmo), maar ook andere schijfkwallen, zoals bij de kompaskwal (Chrysaora hysoscella) en de oorkwal (Aurelia aurita) voelen ze zich beschermd en veilig. Enkel wanneer deze kwallen op het strand aanspoelen, kunnen de natuurlijke vijanden tot actie overgaan. Kustvogels pikken de kwallen stuk op zoek naar kwalvlooien.

Een kwalvlooi reist mee met een oorkwal.

De kwalvlo kwelt de kwal

Naamkaartje van de kwalvlo

Stam: Arthropoda (geleedpotigen)Onderstam: Crustacea (kreeftachtigen)Klasse: MalacostracaSuperorde:PeracaridaOrde: Amphipoda (vlokreeftjes)Onderorde: HyperiideaGeslacht: HyperiaSoort: Hyperia galba (kwalvlo)

Hippocampus jan./feb. 20141616 Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Luc

Roo

man

.

Hippo-249.indd 16 5/06/2014 10:01:38

Kwalvlooien komen wereldwijd voor, niet omdat het goede zwemmers zijn maar om-dat hun gastheren bijna overal voorkomen. Ook in onze wateren zijn de kwallen dit jaar al aangekomen en vormt dit een ideaal milieu voor de kwalvlo om te vertoeven. Een aantal jaar geleden was de helft van de kwallen geïnfecteerd met minstens drie tot vijf kwalvlooien waardoor de oorkwal-lenpopulatie sterk uitgedund leek te zijn. Daardoor moest de kwalvlo op zoek gaan naar een nieuwe huisvesting. De Ameri-kaanse ribkwal (Mnemiopsis leidyi) kwam in aanmerking als nieuwe schuilplaats wat vrij eigenaardig is want de meeste para-

sieten infecteren één of slechts een zeer beperkt aantal verschillende gastheren. Ribkwallen lijken wel op oorkwallen omdat ze allebei hetzelfde doorschijnend gela-tineus uiterlijk hebben terwijl ze tot twee totaal verschillende stammen behoren. De ribkwal dat weinig of zelfs geen last heeft van deze kleine indringer, is enkel een ide-aal vervoermiddel. Voedsel valt er echter niet te vinden en daarom is de kwalvlo verder op zoek gegaan naar voedzamere oorden. Meer en meer meldingen vertellen dat je ook eens moet inzoomen op hydroïd-poliepen, zoals onder andere de pennen-schaft (Tubularia indivisa) en de gorgelpijp

(Ectopleura larynx). Ook diverse soorten zakpijpen zijn mogelijke gastheren. Laat staan dat ik me zal uitspreken over het feit – vermits er meer dan 9.000 soorten zijn – of het hier over dezelfde soort gaat, want het is al eenhele uitdaging om dit diertje te spotten.

CHRISJE DEMUYNCK

Grote groene ogen & kleine rode oogjes

De kwalvlooien die op de schijfkwallen voorkomen zijn van het geslacht Hyperia. De kwalvlooien die op de pennenschaft (Tubularia indivisa) en de gorgelpijp (Ec-topleura larynx) zitten zijn van het ge-slacht Stenothoe en dus een andere soort. Bij ons komen twee soorten voor die op hy-droïdpoliepen leven: Stenothoe marina en Stenothoe valida. Je kan het verschil onder andere zien aan de ogen. Die van het ge-slacht Hyperia hebben grote groene ogen, die van het geslacht Stenothoe hebben kleine rode oogjes.

Linksboven: Een kwalvlo parasiteert op een oorkwal.

Rechtsboven: De kwalvlo van het geslacht Hype-ria heeft grote groene ogen.

Onder: De kwalvlo van het geslacht Stenothoe heeft kleine rode oogjes.

ADVERTENTIE

VOOR AL JE DUIK- EN SNORKELMATERIAAL

www.desportduiker.be

17Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Luc

Roo

man

.

Foto

: Edw

in v

an d

er S

ande

.

Foto

's (2

): G

ino

Mes

kens

.

Hippo-249.indd 17 5/06/2014 10:01:41

REPORTAGE Duikmateriaal

Foto

: arc

hief

Gle

nn F

aire

s.

Foto

: Aqu

ater

ra� l

ms.

com

.

De 'Boyancy Glider' of onder-water 'draagvleugelboot', ook gekend als een 'Un-

derwater Glider' of onderwater zweeftoestel, is een apparaat dat zichzelf voortbeweegt door het water. Men doet dit door het ma-nipuleren van zijn drijfvermogen, positief of negatief. Dit veroor-zaakt respectievelijke opwaart-se en neerwaartse krachten, die zorgen voor een voorwaartse be-weging van het zweeftoestel. De meeste onderwater draagvleugel-boten zijn onbemande autonome meetapparaten die grote afstan-

Zweefvliegen onder water met de DiveGlideGlenn Faires, uitvinder en eigenaar van een duikcenter in Sint-Eus-

tatius, heeft de 'DiveGlide' ontworpen en er een patent op genomen.

Je kan er geluidloos mee zweefvliegen onder water zonder batte-

rijen of elektrische motoren. De voortstuwing wordt geleverd door

natuurkrachten.

Een positief of negatief drijfvermogen wordt omgezet in een voorwaartse beweging.

den afl eggen in de zee of de oceanen en ondertussen wetenschappelijke metingen uitvoeren. De recreatieve duiktoepassing van deze zweefvliegboten heeft een ander doel voor ogen: het voortbewegen van een vrijduiker (apneuduiker) door het water. In tegenstelling tot elektrische aandrijving,

Hippocampus jan./feb. 20141818 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 18 5/06/2014 10:01:42

Foto

: arc

hief

Gle

nn F

aire

s.

Foto

: Zsu

zsan

na P

uszt

ai -

ww

w.b

onph

otob

onai

re.c

om.

Foto

: Aqu

ater

ra�l

ms.

com

.

die tot voor kort de norm was, zijn er ver-scheidene voordelen aan het gebruik van het drijfvermogen als krachtbron voor onderwateraandrijving.

werking DiveGlide

Duikzweeftoestellen, zoals de 'DiveGli-der' (duikglijder), werken door hun romp of lichaam aan de voorzijde met meer of minder lucht te vullen. De piloot (lees: de duiker) van het toestel voegt naar eigen oordeel meer of minder lucht toe om zo-doende een positief of negatief drijfvermo-gen te bekomen. De romp bevat gewichten om de negatieve kracht mogelijk te maken. In de romp zitten ook twee (aluminium) duikflessen gevuld met perslucht, nodig om het positief drijfvermogen te bewerk-stellen. De vrijgekomen energie bij dat

Dit is een totaal nieuwe manier van be-wegen in water met een opmerkelijke snelheid en een grote autonomie.

trimmen wordt vervolgens omgezet in een voorwaartse beweging van de draag-vleugelzweefboot. Net als een vliegtuig dat bediend wordt door een piloot, is een juiste invalshoek vereist voor een optimale voorwaartse beweging. Met de juiste in-valshoek kan de duiker een voorwaartse glijbeweging verwachten met een verhou-ding van 3 of 4 op 1. Dit betekent dat voor elke verplaatsing van 30 cm naar boven of beneden er een voorwaartse beweging ontstaan van 0,90 tot 1,20 m.

voordelen van de DiveGlide

Het gebruik van een duikzweeftoestel is voor duikers gunstig, niet enkel omdat er geen mechanische of elektrische onder-delen aanwezig zijn, maar ook doordat er geen storend geluid is bij het zweven. Dus ook geen trillingen of elektrische signalen, wat de 'DiveGlide' geweldig stabiel maakt als videoplatform, met een minimum aan onderhoud. De 'DiveGlide' heeft geen batterijen nodig en is gebruiksklaar door

twee nieuwe volle duikflessen te plaatsen in de romp. Op enkel minuten tijd kan de 'DiveGlide' worden gedemonteerd. Gede-monteerd, verpakt in een koffer, wordt hij door de meeste luchtvaartmaatschappij-en geaccepteerd als ingecheckte bagage zonder extra vergoeding, zodat hij gemak-kelijk mee op reis genomen kan worden. Op locatie moet men enkel twee 12-liter alu-flessen huren om er mee te kunnen rondzweven onder water. De 'DiveGlide' is relatief goedkoop, zeker als men zijn stuw-kracht, snelheid en grote autonomie mee in beschouwing neemt. Kortom een geweldig onderwaterspeelgoed! Voor meer info (in het Engels) en bestellingen kan je terecht bij Glenn Faires (info@diveglide.com).

IVO MADDER

Video links• www.diveglide.com• http://bit.ly/DiveGlide• http://bit.ly/DemaShow-DiveGlide

De 'DiveGlider' dankt zijn voortstuwing aan natuur-krachten.

Xpl re Diving.be

www.Duikcentrum “Net dat tikkeltje meer”

Advertentie

19Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 19 5/06/2014 10:01:43

Achtentwintig individuele stemge-rechtigde leden (veertien voor de NELOS en veertien voor de LIFRAS),

vormden de Algemene vergadering. Na de openingsrede van Voorzitter Willy van der Plas en de goedkeuring van het verslagvan de AV van 26 maart 2013, kwamen de verslagen van de verschillende commis-

sies en de vertegenwoordigers van BEFOS in de buitenlandse organisaties aan de beurt. Ludo Braeckman sprak voor de Audio-visuele Commissie: terugblikkend op het wereldkampioenschap CMAS Onderwa-terfotografi e in Cuba kwam hij tot het be-sluit dat de teamspirit en de outfi t van de

BEFOS-ploeg voor verbetering vatbaar zijn. Het talent dat ontegensprekelijk aan-wezig is zal dan meer tot zijn recht komen en zich vertalen in nog betere uitslagen. Dit geldt trouwens ook voor het WK CMAS Onderwatervideografi e in Tenerife. Het Open Vlaams Kampioenschap voor On-derwaterfotografi e en -videografi e wordt omgevormd tot het Open Belgisch Kampi-oenschap in 2014.Fabienne Descamps sprak voor de Sport-commissie: ze liet weten dat het nieuw reglement van inwendige orde werd ge-offi cialiseerd. De activiteiten van het On-derwaterhockey werden belicht zoals het Wereldkampioenschap in Hongarije waar 68 ploegen aan deelnamen. Onze mannen-ploeg eindigde op de 15e plaats en de vrou-wenploeg op de 12e plaats. Verder werden de verschillende uitslagen van Zwemmen met Vinnen door Dominique André voor-gelezen. Het talent van Charlotte Six en de

AV BEFOS Verkort VerslagOp 25 maart 2014 werd in het Duikershuis te Mechelen de 57e Alge-

mene Vergadering van de BEFOS gehouden.

Bondsnieuws BEFOS

Hippocampus jan./feb. 20142020 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 20 5/06/2014 10:01:46

bevestiging van haar prestaties op interna-tionaal vlak werden extra in de verf gezet.Fabienne Descamps trekt zich terug uit de raad van bestuur BEFOS na vier jaren van hard en inspirerend werk voor de Sport-commissie. Zij dankt de aanwezigen en de leden van de Commissie voor hun steun en vriendschap.De Voorzitter en Vicevoorzitter danken op hun beurt Faby voor haar gepresteerde werk binnen de Raad van Bestuur BEFOS en ook binnen de Sportcommissie. Zij ho-pen iemand te vinden die het sportgebeu-ren zo ter harte neemt als zij.CMAS Europe: Jean Rondia laat weten dat op de Algemene Vergadering te Barcelona er een nieuwe Raad van Bestuur werd ver-kozen met Kevin O' Shaughnessy (Ierland) als nieuwe voorzitter.

Verslag Delta Gebied John Maes: (voor-gelezen door Ronny Margodt) John laat weten dat Rijkswaterstaat de komende 2 jaren de dijken op verschillende plaatsen verder zal uitbouwen. Deze werkzaamhe-

den brengen tijdelijk een lokaal duikver-bod met zich mee. In 2014 zijn onder meer dezonesrondStavenisseenPlompeTorenaan de beurt. Een nieuwe gecoördineerde actie tussen de NOB, de commissie Delta-gebied en de NELOS/LIFRAS werd gestart om gemotiveerde bezwaarschriften naar Rijkswaterstaat in te dienen tegen het storten van staalslakken. Zo ook wordt het storten van baggerspecie tegenover duik-plaats 'Tetjes' zwaar aangeklaagd. Goed nieuws is dat de nieuwe dijktrappen voor duikers verder worden uitgebouwd, dat het Wereldkampioenschap OW Fotografi e in Zeeland mei 2015 zal plaats grijpen, dat er zeker een niet te onderschatten verbe-tering van de infrastructuur voor duikers dankzij het project Grenzeloos Duiken tot stand komt.Verslag Technisch Comité CMAS Stef Teu-wen: (voorgelezen door Sven Vandekerck-hove)hetTCvergaderdeinPolenonderdeauspiciënvandePoolseFederatie.Veeltijdwerd besteed aan de nieuwe standaards zoals de confi guratie van de 'sidemount' en

aan het technischmateriaal dat in Polenwordt ontwikkeld. Stef heeft op vraag van Jean Rondia (Voorzitter Technisch Comité CMAS) een overzicht aangeleverd van het technisch duiken in open- en in gesloten circuit via een blokkenschema. Ook een presentatie van een les in rebreatherdui-ken zal aangeleverd worden in de huisstijl van CMAS.

Na deze verslagen werden de balans en de resultatenrekening van 31 december 2013 goedgekeurd en na het verslag van de commissarissen der rekeningen, Lucien Dandois en Dirk Saman, verleende de AV ontheffi ng aan de RVB.De AV eindigde met de verkiezing van 3 bestuurders: voor NELOS: John Remue en voor LIFRAS: Vincent Leroy en Robert Hen-ry.

JOHN REMUE,

BESTUURSLID BEFOS

Advertentie

21Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 21 5/06/2014 10:01:46

Reportage - BIOLOGIE

Het jaarlijkse foto- en fi lmcircus voor onderwaterbeelden in Mar-seille vierde van donderdag 31 ok-tober tot en met zondag 3 novem-ber 2013 de veertigste editie en dat moest een spetterend succes worden. Onze landgenoten Eric Bettens en Luc Baiwir mochten de grote openingsshow verzorgen met hun prachtige live muziek op beelden van 40 jaar festival: suc-ces voor de Belgen vanaf de start! Ook het Belgische kamp kon weer meevieren met onder andere twee Gouden Duikers: één voor Luc Eeckhaut en één voor Bruno Van Saen. Elisabeth Lauwerys en Eric Bettens mochten ook op het po-dium.

Belgisch goud op het 40e 'Festival Mondial de l'Image Sous Marine'

De organisatoren hadden kosten noch moeite gespaard om de 9.000 bezoekers te verwennen met een

rijk gevuld programma. Het festival is een artistiek, cultureel en wetenschap-pelijk internationaal evenement dat tot doel heeft de bescherming en de waarde van de zeeën en oceanen te promoten. We moeten dringend en met z'n allen de immense belangrijkheid van dit deel van de aarde voor de kwaliteit en leefbaarheid van onze planeet erkennen. Talrijke lezin-gen, debatten, fi lms en foto's belichtten de vele dringende en grote pijnpunten. Nog belangrijker echter waren de vele innove-rende oplossingen die naar voor gebracht werden.

Via vernieuwing en wetenschappelijk onderzoek

naar een 'blue society'

Eminente sprekers zoals Jean-Michel Cousteau, Jacques Rougerie met zijn pro-

REPORTAGEOnderwaterfotogra� e en -� lm

ject SeaOrbiter en Steven Weinberg met zijn nieuwe gids voor de Middellandse Zee, brachten gelukkig ook enkele po-sitieve ervaringen: projecten waarbij de medewerking van de lokale bevolking ervoor zorgen dat bedreigde ecosyste-men op korte termijn kunnen herstellen of buitengewone mogelijkheden bie-den voor duurzame verbetering. Hope-lijk kunnen deze globale projecten ons leiden naar een 'blauwe samenleving'. Opmerkelijk was de fi lm in avant-première van de bioloog Laurent Ballesta: 'Le coe-lacanthe, plongée vers nos origines', over de zoektocht naar een voorhistori-sche vissoort die op grote dieptes leeft. Verder werden niet minder dan 11 ar-cheologische documentaires vertoond in het kader van een nieuw initiatief van het departement voor archeologisch onder-wateronderzoek van Marseille, (afgekort het D.R.A.S.S.M): het 'Festival van de Ar-cheologische Onderwaterfi lm'. In hun ex-

Hippocampus jan./feb. 20142222 Hippocampus mei/juni 2014

Bruno Van Saen won met deze vechtende geelgezicht snoekslijmvissen (Chaenopsis limbaughi), de 'Gouden Duiker' in de categorie 'Foto Kleur'.

Hippo-249.indd 22 5/06/2014 10:01:47

23

positieruimte toonde dit nieuwe subfestival aan de hand van een reconstructie van een Romeins wrak en nieuwe technieken dat onderwaterarcheologie langzaam zijn ge-heimen prijs geeft.

de wedstrijd en de Belgische winnaars

Een tweede belangrijk luik van het festival is steeds de wedstrijd. In 15 verschillende categorieën (waaronder foto, film, repor-tage, muziek, website, advertentie, boeken) dongen niet minder dan 800 deelnemers uit alle hoeken van de wereld met meer dan 20.000 inzendingen naar een zo be-geerde 'GoudenPalm'of 'GoudenDuiker'.Een uitzonderlijke prijzenpot van meer dan € 35.000 zorgde voor deze grote opkomst.Ook de Belgische top van een 20-tal on-derwaterfoto- en videografen en hun sym-pathisanten waren terug van de partij! De gewenning dat dappere landgenoten er elk jaar één of meer prijzen wegkapen mag ons toch niet afleiden van het feit dat 'winnen in Marseille' meer dan bijzonder is! Zonder hard werk, echt talent en een flinke portie geluk dat de concurrentie minder goed is, kan je het gewoonweg vergeten. Niet voor watjes!Zaterdagavond om 19.00 uur, een afgela-den vol auditorium, twee frivole Brazili-aanse danseresjes van gastland Brazilië en de vrolijke samba muziek geven de zenu-wen wat afleiding. Meteen bij de fotografen was het al raak. In de categorie 'audiovisu-ele montage', werd 'Retour aux Galapagos' van Luc Eeckhaut bekroond met de 'Gou-den Duiker'! De Belgische vrienden veer-den recht, lachende en juichende gezichten alom. Toen enkele ogenblikken later Bruno Van Saen ook nog voor een tweede 'Gouden Duiker' zorgde in de categorie 'Foto Kleur' was het zeker dat een uitbundig feestje en een lange nacht zouden volgen!

Nog twee andere Belgen vielen in de prij-zen: Elisabeth Lauwerys kreeg de prijs 'Di-mitri Rebikoff' voor de meest innoverende film. Haar werk 'Visions in Blue' handelt over nachtduiken met fluorescerend licht. De prijs voor de beste filmmuziek ging naar Eric Bettens, voor zijn compositie in 'Mys-teries of the Sand', een film van Olivier Van Den Broeck.Dehoofdprijsindecategoriefilm,de'Pal-me d'Or', die tijdens vorige edities reeds meerdere malen zijn weg naar een Belgi-sche cineast vond, werd ditmaal toegekend aan de film 'U455, le sous marin disparu' van Stéphane Bégoin Zed, (Frankrijk). Niet-tegenstaande de historische kwaliteit van

deze film, was dit voor velen toch een ver-rassende winnaar. Deze documentaire be-vat namelijk heel veel langdurende inter-views en bovenwaterbeelden. Maar … de beslissing van de jury is finaal.

De Galapagoseilanden zijn een versprei-de groep eilanden ter hoogte van de evenaar in de Stille Oceaan. Ze liggen in open zee op ongeveer 1.000 km van de westkust van Zuid-Amerika en behoren staatkundig tot Ecuador. In de winnende audiovisuele montage 'Terugkeer naar de Galapagos' van Luc Eeckhaut komen alle helden van de Galapagosarchipel en vooral van Darwin en Wolf aan bod: van de Galapagoshaai, over de adelaarsroggen, murenen, schorpioenvissen, hamerhaai-en, mola mola's, manta's, walvishaaien, tot de fregatvogel, de blue footed boobies, de zeeleguanen, de zeehonden, tot een duikende aalscholver toe op zoek naar vis. Je zou van minder het water in de mond krijgen. Info bij luc.eeckhaut@telenet.be.

puike organisatie

De 40e editie van het 'Festival Mondial de l'Image Sous Marine' was zeker een vol-treffer. Zoals altijd was de organisatie uit-stekend, ondanks enkele projectiefoutjes. Drie dagen non stop films, audiovisuele montages, foto portfolio's en reportages is boeiend maar vermoeiend. De centrale bar was zoals steeds het gezellige middelpunt voor ontspanning en de kennismaking met nieuw talent. Het aftellen naar volgende editie is reeds begonnen, de inschrijvingen zijn reeds open bij het ter perse gaan van dit artikel (zie www.underwater-festival.com). Afspraak voor de 41e editie van het 'Festival Mondial de l'Image Sous Marine 2014', van 30 oktober tot 2 november 2014, inhetConventionCenter,ParcChanot,Mar-seille (Frankrijk).

LUC EECKHAUT EN IREEN LOOTS

Extra info

Op w w w.under water-fes tival .com vind je de winnende foto's en sfeerbeel-den van editie 2013.Interessant boek over het onderwater-leven in de Middellandse Zee: Découvrir la vie sous-marine en Méditerranée van S.Weinberg, Uitgeverij GAP, 528 pagi-na's, € 35.

SeaOrbiter: bekijk op www.seaorbiter.com de interessante video. Het departement voor onderwater ar-cheologie van Marseille – Le dépar-tement des recherches archéologi-ques subaquatiqes et sous-marines de Marseille of het DRASSM: http://archeologiesubaquatique.wordpress.com/2012/04/03/le-drassm.

Bruno van Saen maakte zijn winnen-de foto 'Vechtjas' in de zomer van 2013 in Sint-Eustatius. De Orangethroat Pikeblenny (Chaenopsis alepidota) is een fascinerende vis met unieke ei-genschappen. Door hun buisvormige lichaam vertonen ze een gelijkenis met kleine buisalen, doch zijn ze echter veel kleiner. Hij wordt maximaal 8,5 cm lang en is vooral te vinden in zanderige bo-dems, waar hij in een dode buisworm zijn vast stek maakt? Het mannetje van deze soort durft al wel eens een gevecht aan te gaan met een ander mannetje, en dit om zijn huisje fanatiek te verdedigen of om een vrouwtje te imponeren. Bij deze actie richt hij zijn zeilachtige rugvin vol-ledig op en met een wijd open mond valt hij het andere mannetje aan. "Tijdens ons verblijf op het Nederlandse eiland Sint Eustatius in het Caribisch gebied spendeerde ik bijna een volledige duik om dit gedrag te kunnen vastleggen op de foto. Spijtig genoeg zonder resultaat. Bij mijn tweede duik maakte ik gebruik van een klein spiegeltje, waarmee men – volgens de geruchten dan toch – dit gedrag kan uitlokken. En ja hoor! Ik vond er een gepast en agressief man-netje die het gevecht met zichzelf wou aangaan", aldus een fiere Bruno. Nikon D90 in Hugyfot behuizing, 2 Inon flitsers Z-240, 60mm macro lens, Iso 100, F/22, 1/250 sec.

23Hippocampus mei/juni 2014

In de categorie 'audiovisuele montage', werd Luc Eeck-haut bekroond met de 'Gouden Duiker' voor zijn monta-ge 'Terugkeer naar de Galapagos'.

Hippo-249.indd 23 5/06/2014 10:01:47

Sinds jaar en dag bestaat binnen NELOS de Geneeskundige Commis-sie. Deze is samengesteld uit duikende artsen die zich specialiseren in hyperbare geneeskunde. In het voorjaar van 2005 ontstond binnen NELOS de vraag naar een gespecialiseerde psychologische begelei-ding van slachtoff ers en hun omgeving na een duikongeval. Dr. René De Laet, toenmalig voorzitter van de Geneeskundige Commissie, deed een oproep in dit blad naar vrijwilligers die hieraan wilden meewerken. Ben Engelen, duiker en psycholoog gespecialiseerd in slachtoff erhulp, bood zijn medewerking aan. Dr. Els Huybregts werd voorzitter.

Samen bouwden Els en Ben met veel enthousiasme een goed opgeleid en werkend team op. Helga Verveynne

was voor Els als secretaris en penning-meester de grote steun en toeverlaat. Nu – 9 jaar later – dragen Els en Ben de fakkel over aan een jongere generatie en laten ze – na 1 jaar overdracht – mooie bouwstenen achter voor het huidige 16-koppig team.

Wat hebben Els & Ben gerealiseerd?• Het Mental Coaching team op de kaart

gezet, door kwalitatieve coaches in het veld te sturen.

• Coördinatie van 59 cases van gewone en dodelijke duikongevallen.

• Opleiding & coaching van de mental coaches.

Beiden hebben altijd de vlag van NELOS verdedigd.Tijdens de laatste vergadering vroegen we: "Wat zou de nieuwe lichting moeten kun-nen verwezenlijken?".

Het unanieme antwoord van Ben en Els was: "Werk verder aan de mentaliteitswij-ziging. Er is de laatste jaren al veel veran-derd bij de instructeurs, maar het kan nog beter: we willen geen machobeleid meer".

Foto

: And

ré V

anhe

cke.

Dr. Els Huybregts en Ben Engelen nemen afscheid van het Mental Coa-ching team. Op de foto staan ze redelijk intiem, maar het geeft toch goed aan hoe hun relatie was. Ze noemden zich ook wel de papa en de mama van ons team.

Els Huybregts stapt weliswaar uit het Mental Coaching team, maar ze blijft waar nodig wel beschikbaar als adviseur.

De oprichters van het Mental Coaching team gaan met pensioen!

Foto

: Rol

and

Wan

tens

.

BONDSNIEUWS Geneeskundige Commissie Mental Coaching

Hippocampus jan./feb. 20142424 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 24 5/06/2014 10:01:49

Altijd krijgen we de opmerking vanuit het veld na een dodelijk incident: "Waarom belt de NELOS-top ons niet? Een kleine geste, een moeilijke weliswaar, … maar een groot eff ect op het gevoel van erkenning. Ook een 'in memoriam' zoals men in de Hippocampe doet, hoort daarbij.De laatste jaren is er meer duikreglemen-tering gekomen. Maar door het maken van regels, is het niet zo, dat ons niks kan over-komen. Bovendien moet niet alleen de in-structeur maar ook de ondergeschikte dui-ker zijn verantwoordelijkheid nemen: word je door iemand over een grens getrokken, dan sta ook jij op de rem!

Hoe was het om met Els & Ben samen te werken?Els was de coach van de Mental Coaches, de moederkloek. Ze had altijd een luis-terend oor (niet dag en nacht, maar het scheelde niet veel, Els was goed bereik-baar) zowel voor de coaches als ook voor de hulpbehoevende duikers. Ze kon na een intake gesprek de juiste coach aan een case koppelen. De regio van de begeleidende coaches speelde altijd een rol, maar ook ervaring. Tevens kon ze suggesties geven in onze begeleidingen, en hoe bepaalde com-municatie naar de duikers aan te pakken. Dat allemaal op een zeer discrete manier!

Ben heeft het Mental Coaching Team op de kaart gezet. Als begenadigd spreker gaf hij halfjaarlijks niet alleen ons een bijscho-ling, maar kon hij duiksymposia, cursisten Duiker-Hulpverlener in Oost-Vlaanderen, of bezoekers van duiksymposia gemak-kelijk een uur begeesteren. Ben is ook de bedenker van ons hulpverleningsmodel. Tot slot waren we blij, dat we Ben altijd bij ons hadden om de zeer precaire groepsde-briefi ngen na een dodelijk duikongeval te leiden.

Beiden speelden altijd zeer kort op de bal. Met andere woorden: we gaan jullie mis-sen, maar we zijn ook dankbaar voor alle inzet, wat jullie voor ons betekend hebben.Els en Ben, namens al de coaches zeer be-dankt!

ELFRIE VAN POPPELEN, VOORZITTER

FEMKE HERMANS,

PSYCHOLOGISCH RAADGEVER

ANDRÉ VANHECKE,

SECRETARIS & PENNINGMEESTER

Uw advertentie hier?publiciteit@nelos.be

Advertentietarieven: www.wiki.nelos.be/index.php/

hippocampus Overnachten in een chalet, woning of groepshuis.

Je Zeelandweekend start hier.

duikcentrum

Advertentie

Foto

: And

ré V

anhe

cke.

In Memoriam

Het principe van de Commissie Re-dactieteam Hippocampus is van geen overlijdensberichten in de Hip-pocampus te publiceren. We menen dat zulke berichten in een bondsblad niet thuishoren. Met bijna 10.000 NELOS-leden en de tweemaandelijkse verschijning zou de necrologiepagina wel eens bijzonder uitgebreid kunnen zijn. Vele overleden leden zijn daarbij enkel zeer lokaal bekend. Wij vinden dat zulke in memoriamberichten eer-der thuishoren in de clubbladen of de plaatselijke kranten, waar ze door bekenden van de overledene kunnen worden gelezen.

DE HIPPO-REDACTIE

25Hippocampus mei/juni 2014

Bij deze melden we ook dat de contactgegevens zijn

veranderd:

• het centraal meldpunt (André Van-hecke): 0032 493 19 25 56;

• e-mailadres: mentalcoaching@nelos.be.

Er zal dan een speciaal opgeleide vrij-williger worden aangeduid die de dui-ker en zijn omgeving zal bijstaan.Tijdens de werkuren mag je ook altijd naar het NELOS-secretariaat bellen!

Hippo-249.indd 25 5/06/2014 10:01:49

De meeste correcties zijn de aanpas-singen om het brevet 1*Duiker in lijn te brengen met de Europese Norm

'Autonomous Diver'. Zo is er de aanpas-sing van het aantal minuten watertrap-pelen of drijven. De bedoeling is om de kandidaten 1*Duiker 10 minuten te laten watertrappelen of drijven zoals correct beschreven staat op pagina 105 van de NELOS-Infomap ( 13.4.1.1). De kandidaten 2*D dienen deze zwembadproef niet lan-ger af te leggen.

Te corrigeren:• Pagina57 (5.3):detekst '100mzwem-

men, gevolgd door 5 minuten water-trappelen of drijven' vervangen door '100 m zwemmen, gevolgd door 10 mi-nuten watertrappelen of drijven'.

• Pagina 60 (6.3.1): te schrappen tekst:'gevolgd door 5 minuten watertrappe-len of drijven'.

• Pagina 107 (13.5.1.1): te schrappentekstdelen: 'en 5 minuten watertrap-pelen of drijven' en 'Na deze afstand afgelegd te hebben blijft de kandidaat, zonder de kant te raken, nog 5 minuten ter plaatse watertrappelen of drijven'.

Nieuwe vaardigheden

Om in orde te zijn met de Europese Norm zijn er voor de kandidaat 1*Duiker twee ex-tra vaardigheden bijgekomen:

• 50 meter vinzwemmen met snorkel en loodafwerping.

• Weg terugvinden naar vertrekzone.

Duiding bij deze laatste vaardigheid: Het is louter de bedoeling dat de kandidaat 1*Duiker de vertrekzone kan aanwijzen. Deze vaardigheid is niet te interpreteren als een duikleiding of kompasproef.

Te corrigeren:• Pagina 149 (16.1): de tekst 'Weg terug-

vinden naar vertrekpunt' vervangen door 'Weg aanwijzen naar vertrekzone'.

• Pagina 152 (16.9.5): deze para-graaf volledig vervangen door:16.9.5 Weg aanwijzen naar vertrekzone.De kandidaat moet zonder aan de op-pervlakte te komen zijn vertrekzone kunnen aanwijzen met aangepaste technieken zoals kompas, een lijn of an-dere oriëntatiepunten. Het is de bedoe-ling dat tijdens de duik op vraag van de instructeur de kandidaat mits hulp van o.a. kompas, reliëf, herkenningspunten,

de vertrekzone kan aanwijzen. Dit is dus expliciet geen kompasproef.

Hoe omgaan met 'oude kaarten 1*D'?De afnemende Instructeur of Assistent-In-structeur schrijft gewoon de twee extra vaardigheden bij de brevetkaart en tekent ze af. De nieuwe brevetkaarten 1*D zijn reeds conform de extra vaardigheden.Hoe omgaan met 'oude kaarten 2*D'?De instructeur schrapt gewoon deze vaar-digheden. De nieuwe brevetkaarten 2*D zijn reeds conform.

Impact op opleiding 1*I

Te corrigeren op pagina 80 (9.8.2.1):• De tekst ' … voor een kandidaat 2*D'

vervangen door '… voor een kandidaat 1*D'.

• De tekst 'Bij gebrek aan een kandidaat 2*D, kan de jury zelf deze rol vervullen of een van de van de deelnemende dui-kers (2*D of hoger) hiervoor aanduiden' vervangen door 'Bij gebrek aan een kandidaat 1*D, kan de jury zelf deze rol vervullen of een van de deelnemende duikers ( 1*D of hoger) hiervoor aandui-den'.

SVEN VANDEKERCKHOVE,

VERANTWOORDELIJKE DUIKONDERRICHT

In de NELOS-Infomap 2014 zijn een aantal tegenstrijdigheden

vastgesteld die via de NELOS-info nr. 225 werden rechtgezet.

Omdat niet alle clubs de NELOS-info naar hun leden doorsturen

brengen we hier de te corrigeren tekstdelen.

ADVERTENTIE

Tel.: 00 20 (0) 100/36 48 708 en 00 20 (0) 100/11 37 707 - info@nemodive.com - www.nemodive.com

Nemo Dive Club & Hotel & Safari’sBert en So�e Red Sea Egypt -SafagaGROEPSKORTING

VOOR DUIKERS

PROMOTIE! WINTER/ZOMER TWEEDE DUIKER GRATIS!

Errata NELOS-Infomap

BONDSNIEUWS Commissie Duikonderricht

Hippocampus jan./feb. 20142626 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 26 5/06/2014 10:01:51

Jubellaan 54 | 2800 MechelenTel. 015 43 01 31Fax 015 43 01 35

info@dezeeman.bewww.dezeeman.com

Waar service het belangrijkste product blijft!

ELKE DAG TOT UW DIENSTvan 10u tot 12u30 en van 13u30 tot 18u

zaterdag van 10u tot 18u

Nóg meer greep op je creaties

SeaLife Benelux Tel: +31 (0)10 59 103 88verkoopadressen en informatie: www.sealife-cameras.eu

Met die slimme toetsen van de DC 1400 had je het al helemaal in je vingers, net als de echte professionals uit de

magazines. Maar nu heb je het beter in de hand dan ooit met de nieuwe compacte

�itser en de krachtige LED-lamp,elk met zo’n modulaire �ex ’n’ click arm.

Deze nieuwe radicale units hebben een eigen naam: SeaDragon.

je het al helemaal in je vingers, net als de echte professionals uit de magazines. Maar nu heb je het beter in magazines. Maar nu heb je het beter in

de hand dan ooit met de nieuwe compacte de hand dan ooit met de nieuwe compacte �itser en de krachtige LED-lamp,�itser en de krachtige LED-lamp,

elk met zo’n modulaire �ex ’n’ click arm. Deze nieuwe radicale units hebben

een eigen naam: SeaDragon.een eigen naam: SeaDragon.

SeaLife1400/SeaDr.ii 1/4pg-Hippo.indd 1 20-11-13 18:14

PAUL DE WEERDTWelleweg 72 - 9320 Erembodegem

Tel: 0475/73 25 74www.aqualand.be - info@aqualand.beOpen: di-wo-do-vr: 18-21 u & ma-za: op afspraak

- Alle kwaliteitsmerken- Vulstation 300 bar- Eigen hersteldienst- Verhuur duikmateriaal

TE HUUR DEMONSTRATIE DUIKTANK

- op wielen- L3m x B2m x H2m - met 5 vensters 80x100 cm- geleverd met filter en verwarmingssysteem

UW DUIKSPORTZAAK MET EEN PRIMA SERVICE

Hippo-249.indd 27 5/06/2014 10:01:54

De Algemene Vergadering is een in-formele vergadering voor en door NELOS-Instructeurs, maar ze is

wel de moeder van alle vergaderingen qua beleving en reünieplezier. Meer dan 400 instructeurs waren weer aanwezig en aanhoorden geboeid de laatste ontwikke-lingen binnen alle gelederen van de NE-LOS Commissie Duikonderricht.De vergadering, voorgezeten door het Bu-reau van het Duikonderricht, startte met een pakkend eerbetoon aan John Remue en Monique Demoustier – twee NELOS-iconen

Bondsnieuws Commissie Duikonderricht

dit bewust een stap achteruit hebben ge-zet – waarop de aanwezigen hen bedank-ten met een staande ovatie. De Algemene Vergadering eindigde rond 16.00 uur, waar na een korte break de Academische Zitting voor het toekennen van de titel 1*Instruc-teur/Initiator van start ging. Na de speech over de ethiek van de instruc-teur, die nog een laatste keer werd gege-ven door de erevoorzitter van de Commis-sie Duikonderricht, John Remue, omdat deze Instructeurs toch nog gevormd zijn onder leiding van John, werden de 30 nieu-

we 1*Instructeurs één voor één naar voren geroepen om hun titel en CMAS-kaartje in ontvangst te nemen. Samen met deze pro-clamatie werd ook een Bloso Instructeur B geproclameerd, nl. Steven De Meyer, en een Jeugdbegeleider die door het behalen van zijn titel van 1*I onmiddellijk de titel van Jeugdduikinstructeur erbij kreeg, nl. BartVanPassel.Een schitterende receptie, verzorgd door Yellow Diving School, rondde het feest he-lemaal af!

SVEN VANDEKERCKHOVE

Op 24 maart 2014 vonden deze traditioneel plaats in Geel, meer be-

paald in het centrum van de stad, in de stadszaal 'De Waai'. Vanuit

gans Vlaanderen, per autobus, per auto of te voet, stroomden de in-

structeurs van de NELOS toe op deze jaarlijkse niet te missen hap-

pening!

De Algemene Vergadering van de NELOS-instructeurs & de Academische Zitting

Boven: Verlenging van de instructeurstitel.

Onder: De NELOS-In-fomappen werden uitgedeeld.

Hippocampus jan./feb. 20142828 Hippocampus mei/juni 2014jan./feb. 2014282828 HippoHippoHippocampuscampuscampus mei/juni 2014jan./feb. 2014 mei/juni 2014jan./feb. 2014campuscampuscampus mei/juni 2014campuscampuscampus

Foto van het nieuwe Bureau Duikonderricht: vlnr: Koen Van Dyck (afgevaardigde Brevettencomité), Dirk De Bilde (afgevaardigde Sectie Duiktechnieken), Sven Vandekerckhove (voorzitter), Ivo Hubert (afgevaardigde Sectie EDIT), Stef Teuwen (afgevaardigde Bloso/VTS), Michel Declercq (afgevaardigde Veiligheidscomité). René Van Leeuwen (vicevoorzitter en Verantwoordelijke der Brevetten) was verontschuldigd.

Foto

's: R

olan

d W

ante

ns &

Ivo

Mad

der.

28 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 28 5/06/2014 10:01:56

De nieuwe 1*Instructeurs van 2014

Kristof Bundervoet (Splash), Geert Calu (Actina), Jurgen Claus (Euro Divers), Fré-deric Cordier (Adventure Diving), Jonas De Ketelaere (De Zeeroos), Ives Dekoninck (Aquanauten), Steven De Meyer (AD Dal-ton), Lies De Rycke (Adventure Diving), Rudi Deschilder (Koraalduivels), Boris De Sutter (Atlantic Diving Club), Peter Ebraert (Ad-venture Diving), Henk Babriel (Actina), Ivan Haezebaert (Nieuwpoortse Duikclub), Chil-la Keppens (Aquarius), Marleen Kestens (Neptunus), Nico Lauwers (Bevers Cas-tors Diving), Erik Lissens (Bevers Castors Diving), Arne Mathys (Adventure Diving), Kurt Matthys (KGS Manta), Filip Maurus (Aquanauten), Pierre Schoeters (BeversCastors Diving), Henri Smets (Wilrijkse Duikschool), Sandra Smets (Aquanauten), Peter Temmerman (Sepia), Michael Van-de Riviere (Rescue & Diving Team), Inge Van de Walle (Gentse Dolfi jnen), Werner VanLoock(Aquanauten),BartVanPassel(Amykos), Jurgen Van Poeck (AdventureDiving), Michel Walgraeve (Triton).

29Hippocampus mei/juni 2014

1) Je kon er ook de nieuwe cursusboeken kopen.

2) De NELOS-boetiek had ook de collectie kledij bij.

3) Sven Vandekerckhove opende de AV.

4) John Remue en Monique Demoustier kregen een pakkend eerbetoon.

5) Koen Van Dyck bracht het verslag van het Brevettencomité.

6) Franklin Forrez besprak de werkzaamheden van de Subcommissie Jeugdduiken.

7) Dirk De Bilde bracht het verslag van de Sectie Duiktechnieken.

8) Het verslag van de Sectie EDIT werd gebracht door Ivo Madder.

Foto

's: R

olan

d W

ante

ns &

Ivo

Mad

der.

7 8

54

32

1

6

Hippo-249.indd 29 5/06/2014 10:02:00

Rechtsboven: Ook Werner Van Loock kreeg het bewijs van zijn 1*Instructeurs-titel.Midden: Kristof Bundervoet is een van de 30 nieuwe 1*Instructeurs.Rechtsonder: Stef Teuwen reikt het diploma van Instructeur B uit aan Steven De Meyer.

Rechts: Voor de laatste keer bracht John Remue de speech over de ethiek van de instructeur.

Onder: Sandra Smets ondertekent de gedragscode.

Bondsnieuws Commissie Duikonderricht

30 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 30 5/06/2014 10:02:03

De nieuwe 1*Instructeurs van NELOS - lichting 2014.

31Hippocampus mei/juni 2014

Linksboven: Bert Van Passel krijgt er nog een extra kaartje bij: Jeugd-duikinstructeur.Midden: Net zoals de anderen kreeg ook Peter Temmerman zijn CMAS-kaartje 1*Instructeur van Sven Vandekerckhove.Onder: Rudi Deschilder neemt zijn instructeursstempel in ontvangst.Rechts: Karen Verwulgen (rechts) coördineerde het YDS-team dat instond voor de catering.

Hippo-249.indd 31 5/06/2014 10:02:07

Ze zijn er weer, die vervelende beestjes die bij valavond aan de waterkant langs je oren zoe-men. Gaan we door die zachte winter met meer muggen ver-veeld zitten? Waarom worden sommigen mensen meer gesto-ken? Hoe voorkom je muggen-beten na een duik? We proberen hier antwoorden te geven op al deze vragen en nog veel meer.

Zacht lenteweerideaal voor muggen

Een bbq aan een waterplas met zoe-mende steekmuggen (Culicidae) rond je oren en 's morgens sta je

doodleuk op met van die rood jeukende bultjes. Normaal leven ze van planten-sappen, tenzij ze bevrucht zijn. Voor de ontwikkeling van hun eitjes hebben ze dan meer voedingsstoff en nodig en die halen ze uit ons bloed. Het zijn dus de wijfjes die bloed komen zuigen met hun speciale monddelen waarmee ze in de bloedvaat-jes in je huid prikken. Deze monddelen werken als holle naaldjes waarlangs ze een beetje bloed opzuigen. Omdat ze geen angel hebben had men ze eigenlijk beter

bijtmuggen genoemd. De meeste soorten leven 's nachts. De beruchtste soorten zijn de malariamuggen. Ook de tijgermug is gevaarlijk omdat deze ernstige ziek-tes verspreidt, zoals de West-Nijlziekte, Japanse encefalitis, chikungunya, den-gue (knokkelkoorts) en gele koorts. Deze muggen leven 40 à 50 dagen en zetten ge-durende hun leven meerdere keren eitjes af. Steekmuggen zijn echter niet de enige muggenfamilie met bijtende soorten, ook soorten uit andere families (kriebelmug-gen of Simuliidae en knutten of Cerato-pogonidae) bijten en kunnen ziektes over-brengen.

Foto

: hui

dzie

kten

.nl.

Hippocampus jan./feb. 20143232 Hippocampus mei/juni 2014

Reportage Duikgeneeskunde

Hippo-249.indd 32 5/06/2014 10:02:07

zachte lenteweer ideaal voor muggen

"De combinatie van hoge temperaturen en voldoende vochtigheid zijn ideale om-standigheden voor de ontwikkeling van insecten en dus ook muggen", weet insec-tendeskundige Patrick Grootaert, hoofdvan het departement Entomologie van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Na-tuurwetenschappen (KBIN), te vertellen. Vooral het lenteweer is bepalend voor de hoeveelheid muggen. Nadat de eitjes zijn gelegd in stilstaand water, ontwikkelen de larven zich tijdens de lente. Door de echt hoge dagtemperaturen – normaal schommelen die onder de vijftien graden – groeien de larven snel en ontwikkelen de muggen zich iets vroeger dan normaal. Toch is Grootaert er vrij gerust in dat we deze zomer niet met een muggenplaag te kampen zullen hebben, want dat ook de winter zacht was, is dan weer slechter voor insecten. "Zachte winters zijn doorgaans slechter dan koude winters, want dan krij-gen insecten last van schimmels die op de dieren parasiteren. Een winter met vries-weer is noodzakelijk om die schimmels te

Sommige mensen, vooral kinderen krijgen hevige zwellingen die langer aanhouden.

Microscoopopname van de super sexy zuigsnuit van een mug gesloten (links) en een klein beetje geopend (rechts).

onderdrukken", zegt Grootaert. "Maar mis-schien gaan er deze zomer wel veel wespen zijn want het droge weer is dan weer ideaal voor hun voortplanting".

bijtende vrouwtjes

Het zoemend geluid dat steekmuggen maken heeft deels te maken met de voort-planting van de muggen. Ze leven in het donker en kunnen elkaar moeilijk vinden. Muggen gebruiken daarom geluid om el-kaar te kunnen lokaliseren in het donker. Enkel (stekende) vrouwtjes maken zoem-geluiden. Iedere soort produceert een iets ander geluid, zodat de mannetjes niet pa-ren met een vrouwtje van een andere soort. Steekmuggen komen over de hele wereld voor, behalve in heel koude gebieden, zo-

als rond de polen. Het verspreidingsgebied van veel soorten wordt echter groter door de opwarming van de aarde, onder andere de malariamug en recent zelfs de tijgermug rukken op naar het noorden. In Nederland en België zijn steekmuggen hooguit irri-tant, maar wereldwijd zijn ze wel verant-woordelijk voor de dood van 1 op de 17 men-sen: jaarlijks worden ongeveer 700 miljoen mensen besmet met een door steekmuggen verspreide ziekte.

Om hun gastheer op te sporen gebruiken steekmuggen niet enkel zicht, maar ook geuren en temperatuurverschillen. Ze kun-nen zo'n 300 tot 400 verschillende stoffen registreren die worden uitgescheiden door het zweten en zo'n 100 verschillende stof-fen bij het uitademen.

Aziatische tijgermug duikt in België op

Een populatie Aziatische tijgermuggen (Aedes albopictus), die tropische ziek-tes zoals gele koorts, knokkelkoorts of chikungunya kunnen overdragen, zijn vorige zomer (juli 2013) in België neer-gestreken in een bandenimportbedrijf in de buurt van de Antwerpse haven. De Aziatische tijgermug komt oorspron-kelijk uit Zuidoost-Azië, maar heeft al Amerika en Zuid-Europa veroverd en is nu aan een opmars noordwaarts rich-ting onze contreien bezig. De tijgermug reist de wereld rond via de handel in voornamelijk tweedehandsbanden en 'lucky bamboo'-planten. Het water dat in de banden blijft staan of waarin de planten vervoerd worden, is een ideale afzetplaats voor de eitjes van de mug-gen.

Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) volgen de situatie nauwlettend op. Er is voor-lopig weinig reden tot ongerustheid: de exotische mug blijkt de winter in onze streken (voorlopig) niet te kunnen over-leven.

Foto

: hui

dzie

kten

.nl.

Foto

: Jam

es G

atha

ny/C

DC

.Fo

to: h

uidz

iekt

en.n

l.Fo

to: �

abbe

r.nl.

33Hippocampus mei/juni 2014

Aziatische tijgermug (Stegomyia albopicta, eerder Aedes albopictus).

Hippo-249.indd 33 5/06/2014 10:02:07

Kriebelmuggen (Simulidae) veroorzaken kleine jeukende papels.

Foto

: � a

bber

.nl.

Foto

: hui

dzie

kten

.nl.

jeuk

Vaak voel je het niet eens als er een mug in je been of arm hapt. De gevolgen van een muggenbeet merk je wel: je krijgt een kleine rode bult, die twee tot acht uur later een fors jeukende bult wordt waar-van de irritatie en de roodheid vanzelf verdwijnt. Bij sommige volwassenen en kinderen blijven er jeukende, verharde en (open)gekrabde bultjes achter die da-gen tot weken kunnen aanhouden. Vooral na herhaalde muggenbeten kunnen ook oude reactieplaatsen weer opvlammen

met dezelfde verschijnselen. Sommige vol-wassenen worden nadat ze heel vaak zijn gestoken, gevoelig voor muggensteken wat kan leiden tot een allergische reactie met blaren en ontstekingsverschijnselen, zoals hevige roodheid en fl inke zwelling op de plaats van de beet.Hoe ontstaat die jeuk? Normaal stolt je bloed als je een wondje hebt. Om het bloed rustig op te kunnen slurpen, moet het even vloeibaar blijven. Daarom spuiten muggen tijdens het steken (lees: bijten) een beetje speeksel met een antistollingsmiddel in je huid. Als reactie op dit antistollingsmiddel komt er histamine vrij, wat zorgt voor een allergische reactie die gepaard gaat met

jeuk,roodheidenzwelling.Probeerniettekrabben, want krabben maakt de jeuk en de bult alleen maar erger. Door krabben kan de zwelling telkens weer 'geactiveerd' worden.

behandeling

Een koude, natte doek of een ijsblokje gaat de zwelling en de jeuk tegen. Of smeer er een zalf of lotion tegen insectenbeten op. Ook deppen met azijn, met een nagel een kruisje in de bult zetten of met een balpen een cirkel rond de bult trekken, verlicht bij sommige mensen de jeuk. Ook tandpas-ta helpt soms. Dit smeer je gewoon op de muggenbeet en de jeuk is weg.

Tropische ziekten

In België en Nederland komen van na-ture ruim dertig soorten steekmuggen voor. Deze brengen geen ziektes over op mensen. Een aantal buitenlandse muggensoorten doet dat wel, zoals de malariamug. Ga je op reis naar een (sub)tropisch land waar zulke mug-gen rondvliegen, dan is het verstandig om muggenbeten zo veel mogelijk te voorkomen. Draag bedekkende kleding en smeer blote huid in met een middel dat DEET bevat (een insectenwerende organische vserbinding). In malaria-gebieden moet je bovendien malari-atabletten slikken. Tegen gele koorts en Japanse encefalitis kan je je laten inenten. Op de website van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (www.itg.be) kan je per land opzoeken welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen.

Reportage Duikgeneeskunde

Hippocampus jan./feb. 20143434 Hippocampus mei/juni 2014

Muggen schijnen extra agressief op

zoek te zijn naar vers bloed gedurende

een volle maan.

Hippo-249.indd 34 5/06/2014 10:02:08

Als je heel gevoelig bent voor muggensteken helpt een corticosteroïdenzalf, een antihistaminica zalf of tabletje met antihistaminica (anti-allergiepilletje, bijv. Cetirizine) tegen de hevige jeuk. Neem deze pilletjes bij voorkeur 's avonds omdat ze soms slaperigheid kunnen veroorzaken. Bepaalde crèmes met een antihistaminicum geven een overgevoeligheidsreactie als er zon op komt. Wees daar dus voorzichtig mee. Dergelijke zalven mogen niet op het gezicht gebruikt worden.

Soms kan de reactie van de huid zo sterk zijn dat er een blaasje of blaar ontstaat. Deze overgevoeligheidsreactie wordt 'culicosis' of 'culicosis bullosa' genoemd. De bul-ten en de blaren drogen na een aantal dagen in. Krab je ze echter eerder open, dan kunnen er bacteriën in terecht komen waardoor je een ontsteking krijgt. Zo'n bacteriële infectie is dan te bestrijden met antibiotica.

bescherming

Muggen zijn verzot op mensen die veel zuren zoals uri-nezuur produceren, maar ook de geur van de zuren in het zweet trekken muggen aan en zorgen ervoor dat muggen op dergelijke mensen landen. Muggen kunnen hun prooi al van op 50 meter afstand ruiken. Die nare prikbeesten voelen zich ook aangetrokken tot mensen met een hoge concentratie van cholesterol op hun huidoppervlak. Dat betekent echter niet noodzakelijk dat muggen jagen op mensen met een hoge cholesterol. Ze gaan vooral naar mensen die eff ectief zijn in het verwerken van cholesterol, waarbij bepaalde bijproducten achterblijven op het huid-oppervlak. Ook de ademhaling lokt muggen, vooral het koolstofdioxide dat we uitademen. Elk type CO2 is aantrek-kelijk voor muggen, zelfs van op grote afstand. Omdat gro-te mensen meer CO2 uitstoten dan kleine kinderen, viseren muggen vooral volwassenen. Zwangere vrouwen lopen ook meer kans op beten, omdat ze ook meer CO2 uitstoten. Verder trekken beweging en warmte ook muggen aan. Dus als je muggenbeten wil vermijden, kun je je beter zo rustig mogelijk houden. Je beweegt dan niet alleen min-der, je gaat minder zweten, je hebt het kouder en je stoot ook minder CO2 uit.Hoe je die beestjes van je weg kan houden tijdens je slaap is meestal wel geweten (vliegenraam, muskietennet, elek-trische muggenpluggen die een anti-muggengeur ver-spreiden, …). Maar hoe vermijd je gebeten te worden als je op een zwoele zomeravond aan bijv. de Put van Ekeren staat? Draag kleding die je lichaam zoveel mogelijk be-dekt, zodat ze er gewoon niet bij kunnen. Maar wat als je je aan het omkleden bent voor of na een duik? Vraag in je apotheek naar iets om je in te smeren tegen muggen-beten, best een middel dat DEET bevat. Er zijn verschil-lende soorten. Het ene helpt al beter dan het andere. De muggenmelk 'tropical mug spray' is heel doeltreff end. Het enige nadeel is de geur, maar het is net die geur die hen weghoudt. Als je je insmeert vergeet dan geen stukje of je hebt weer prijs. Maar als je je goed insmeert dan heb je geen last meer van muggenbeetjes, want dit product werkt ongeveer 8 uur.

IVO MADDER

35Hippocampus mei/juni 2014

Uw advertentie hier?publiciteit@nelos.be

Advertentietarieven: www.wiki.nelos.be/index.php/hippocampus

Hippo-249.indd 35 5/06/2014 14:04:54

De vijftigjarige Duikschool COWOL organiseerde dit evenement

op 2 maart 2014. Bij het binnenkomen werden de clubvertegen-

woordigers onthaald met een glaasje cava en werd er geklonken

op de volgende vijftig jaar.

Algemene Vergadering NELOS te Hasselt

Zoals steeds is dit een zeer beknopt verslag. Het volledig verslag van de Algemene Vergadering NELOS is in

te zien bij het secretariaat van je club. Tij-dens de vergadering werden de notulen genoteerd door Luce De Smet.

Bondsnieuws NELOS vzw

Voorzitter Willy van der Plas

De voorzitter dankte en feliciteerde de jubi-lerende duikschool COWOL en overhandig-de hen een NELOS-aandenken.Ons ledental is vorig jaar weer met een 500-tal leden verminderd. Blijkbaar gaan jongeren even proeven van de diverse sporten, maar blijven niet om een brevet te behalen, waardoor tijd en energie van onze instructeurs verloren gaat. Willy van derPlassteldedandeoptiesvoordetoe-komst voor: een modern fl exibel doorzich-tig beleid dat zich vooral snel aanpast aan de behoeften van de nieuwe generatie dui-kers; het op een structurele manier aanle-veren van cursusmateriaal dat voldoet aan CMAS- en Europese standaarden. NELOS dient een ondersteunende en coördineren-de functie te hebben naar de clubs toe. Een nieuw Bloso-decreet is in de maak en wat daar het resultaat van zal zijn, is voor het sportend Vlaanderen een open vraag.

Willy dankte eveneens alle commissies en subcommissies. Zij zijn immers het uit-hangbord van onze organisatie en zorgen ervoor dat elk lid de mogelijkheid krijgt zich te bekwamen in één van de diverse takken van onze sport. Opnieuw konden wij weer rekenen op de milde steun van onze be-langrijke sponsors, onze verzekeraar Are-na en de fi rma's Green Force en Scubapro. Onze dank gaat eveneens naar de diverse adverteerders in ons bondsblad die dankzij hun advertenties ons blad een standing-volle uitstraling geven. Willy vertolkte ook zijn waardering voor de instructeurs en de clubs die de ruggengraat vormen van onze NELOS. Maar ook voor de medewerkers Luce, Inge, Hannelore en Katrijn en alle le-den van de Raad van Bestuur voor de goede en constructieve medewerking.

36 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 36 5/06/2014 10:02:10

Duikonderricht – John Remue

Het Duikonderricht heeft zich zoals steeds toegespitst op zijn belangrijkste taak, na-melijk het verzekeren van de continuïteit in de opleidingen en kadervorming voor het luchtduiken, het jeugdduiken en het tech-nisch duiken, verklaarde John Remue. Ook het inschalen van heel veel geïnteresseer-den, komende van andere associaties en commerciële organisaties was belangrijk. Er werd opmerkelijk veel gepubliceerd: een nieuwe cursus 1*Duiker, een nieuwe cursus GND, een cursus Gas Blender, een nieuw infoboek Jeugdduiken, een vernieuwd dos-sier Uitloding en loodrefl ex en een nieuwe cursus DHV. Belangrijk is ook het feit dat onze opleidin-gen na vijf jaar terug getoetst werden aan de Europese en ISO-normen. We doorston-den met brio, samen met het Duikonder-richt van LIFRAS, een zeer scherp door-gevoerde audit gedurende twee dagen. Opmerkelijk verschil met 2008 is dat onze 1*D aanzien worden als beantwoordend aan de norm EN 14153-2/ISO 24801-2 zoals de 2*D. Zo staan onze 1*D internationaal gelijk aan de Padi Openwater Diver. Ookwerd het nitroxduiken en het gasblenden gecertifi ceerd als beantwoordend aan de gestelde ISO-normen.

De homologatiecijfers spreken voor zich-zelf over de inzet van de instructeurs:Lucht- en nitroxduiken: 763 1*D, 429 2*D, 201 3*D, 32 Kwalifi caties Diep Duiken, 31 AI, 36 1*I, 326 Basis-Nitrox-Duiker, 58 Gevor-derde Nitrox-Duiker, 9 Nitrox-Instructeur, 2 Kwalifi catie Nitrox Blender.165 Duiker-Hulpverleners en dit in samen-werking met de Geneeskundige Commissie.Jeugdduiken: 69 Bronzen Dolfi jnen, 39 Zil-veren Dolfi jnen, 36 Gouden Dolfi jnen, 10

Begeleiders Jeugdduiken, 6 Instructeur Jeugdduiken.Technisch duiken: 10 Extended Range Diver, 1 Extended Range Instructeur, 4 Normoxic Trimix Diver, 1 Normoxic Trimix Instructeur, 1 Advanced Trimix Diver, 7 Closed Circuit Rebreather Air Diver, 6 CCR Trimix Diver, 63 Trimix Blender, 3 Trimix Blender Instruc-teur.En ook de resultaten van de Zeestages mogen er zijn: 22 2*Instructeurs en 3 3*In-structeurs.John Remue besloot met de duikscholen en instructeurs te bedanken voor hun in-zet evenals het NELOS-secretariaat voor de niet te onderschatten administratieve verwerking.

BEFOS – John Remue

De Belgische Federatie is het forum bij uit-stek waar de verantwoordelijken van de beide liga's de relaties met CMAS, CMAS Europe en EUF bespreken en bepalen. Onze recertifi catie voor ISO en EN in 2013 ge-beurde ook in samenwerking met LIFRAS en onder de koepel van BEFOS. Het Sport-comité van CMAS organiseert wereld-kampioenschappen en daarom worden de Nationale Sportcommissie en de Nationale Audiovisuele Commissie gesteund en ge-subsidieerd door de BEFOS. Ook is BEFOS vertegenwoordigd in de Commissie Delta-gebied en zodanig blijven we goed op de hoogte van de nieuwigheden en evoluties in Zeeland. CMAS heeft een nieuw bestuur verkozen op de AV in Cebu in de Filipijnen. Jean Rondia, vicevoorzitter van BEFOS, werd verkozen tot voorzitter van het Tech-nisch Comité.

Public Relations Ronny Margodt

Een aantal van de NELOS-promotione-le evenementen werden toegelicht door Ronny Margodt. Zo was het tweejaarlijks

Openwaterweekend een succes met de alom gekende D-Dive Day en D-Dive Day Junior. In 2015 is een gelijkaardig initiatief gepland. In 2013 is ook NELOS gestart met START 2 DIVE in het kader van de 'START TO SPORT' initiatieven. We zijn in 2014begonnen met een unieke promotionele actie tijdens het Vakantiesalon te Brus-sel. Ongeveer 100.000 bezoekers brachten ons een bezoek, ruim 500 toonden echt belangstelling voor de duiksport en 250 initiaties vonden plaats in de duiktank. De samenwerking met Scubapro loopt opper-best, daarom werkt NELOS mee met de or-ganisatie van de 'Scubapro-days' die door-gaan in het Zilvermeer van MOL. NELOS is in 2014 ook een sociaal engagement aan-gegaan met de Knuff elduik te Koksijde, een initiatiefvanDannyVanParijstenvoorde-le van de vzw Kiekafobee, een organisatie die jonge kankerpatiëntjes, samen met hun ouders, toch van een mooie vakantie wil laten genieten. Veel promotiemate-riaal is beschikbaar, zo is ook de nieuwe Club-info-folder vers van de pers. Ronny vermaande ook dat een ledenstop nefast is voor de continuïteit van de eigen club, maar dat geeft ook een slecht signaal naar de potentiële kandidaat-duiker. Hij besluit met een warme oproep aan instructeurs, bestuursleden van de clubs, de regionale besturen: "Wees een ambassadeur voor NELOS, draag ons gedachtengoed, onze vi-sie en ons enthousiasme uit. Aarzel niet om u te uiten als NELOS-er, wij zijn het beste wat Vlaanderen op gebied van duiksport te bieden heeft! Draag ons ook internationaal uit op uw duikreizen en clubuitstappen".

Grenzeloos Duiken Ronny Margodt

Ronny besprak dan het Europese project Grenzeloos Duiken en de bouw van een duiktank in Zwevegem. De eerste 'duik-hotspot' werd vorige week in Wemeldinge onder ruime belangstelling van pers en duikers offi cieel geopend. Het prachtige initiatief werd overschaduwd omdat kort ervoor gestart is met het storten van mod-der en bouwafval op deze veel bezochte duikplaats.

De bouw van de duiktank te Zwevegem is volop aan de gang, de architect hoopt met de bouwwerken klaar te zijn tegen oktober 2014. NELOS blijft hierbij erg nauw betrok-ken. Dit project, met een waarde van bijna 5 miljoen euro, moet een pareltje worden ter bevordering van onze geliefde sport.

37Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 37 5/06/2014 10:02:11

Boetiek Guy Bosmans

Guy Bosmans stond erop alle medewer-kers en het secretariaat te bedanken voor hun hulp tijdens zijn gedwongen afwezig-heid. Het boekjaar werd afgesloten met € 82.813,00 aan bruto inkomsten. Wij hebben ook nog een stock aan goederen ter waarde van € 67.511,00.Een deel van de winst werd ondertussen al uitgekeerd aan alle 2*Instructeurs en de nieuwe lichting 3*Instructeurs. Ook de Infomap 2013 werd met de winst betaald zodat wij die gratis konden ter beschikking stellen. Tevens sponsorden wij enkele ac-tiviteiten zoals de Junior D-Dive Day, het D-Dive Openwater Weekend en TekDive13, om maar de voornaamste op te noemen.Ondanks de stijging van de aankoopprijzen is dit niet doorgerekend. Guy drong erop aan het afzonderlijk NE-LOS-rekeningnummer voor de boetiek te gebruiken. Het staat trouwens bovenaan op elke bestelbon. Om het nog gemakke-lijker te maken werd er ook een betaalau-tomaat geplaatst, zodat iedereen met de bankkaart kan betalen. Hij drukte erop dat overschrijvingen achteraf niet meer wor-den geaccepteerd.

Bloso – Guy Bosmans

Zoals ieder jaar is er ook weer een rappor-tering geweest aan Bloso over het wer-kingsjaar 2013. Wij doen dit aan de hand van ons beleidsplan. In dit beleidsplan zijn belangrijke beleidslijnen opgenomen die binnen de vier jaar moeten gerealiseerd zijn. Deze beleidslijnen zijn uitgesplitst in doelstellingen, die over de vijf basisop-drachten en de facultatieve opdracht zijn verdeeld. Dit lijvig beleidsplan is in te zien op het NELOS-secretariaat. Naast de basisopdrachten heeft NELOS sinds 2009 gekozen om verder te werken

met het project 'Duik Erin'. Ons jeugdsport-project kreeg de naam 'Duik Erin' en telde in 2013 zevenendertig deelnemende clubs. Door het open-end-decreet, weet het kabi-net nooit vooraf hoeveel subsidies er kun-nen uitgegeven worden. Daarom is er nu al sprake van een wijziging in dit decreet. De eerste gesprekken hieromtrent zijn reeds gestart.

Financieel verslag Ronny De Meersman

De clubs hadden de boekhoudkundige stukken vooraf ontvangen. De penning-meester, die deze taak al 26 jaar ter harte neemt, nam samen met de aanwezigen de stukken door.NELOS heeft een goed resultaat, maar dit is er niet enkel door de opvolging van de kosten-baten door de Raad van Bestuur, maar ook door de extra Bloso-subsidie van 2012. Dit heeft onze balans positief recht-getrokken.De rekeningen en budgetten worden bij handgeklap goedgekeurd.

Commissarissen der rekeningen

Henri Van de Sijpe

Henry Van de Sijpe die het verslag bracht mede namens Kurt Verduyn, verklaarde

dat zij beiden kunnen bevestigen dat jour-naal en grootboek overeenstemmen met de werkelijkheid. De in- en uitgavenstaten van NELOS vzw en van de commissies, ge-ven een duidelijk beeld weer van de fi nan-ciële operaties. Toch drong hij erop aan dat alle rekeningen moeten vergezeld zijn van de oorspronkelijke facturen. De com-missarissen hebben ook een aantal ad-viezen geformuleerd over mogelijkheden tot besparing. Het mandaat van de beide Commissarissen der rekeningen wordt met applaus voor één jaar verlengd en de alge-mene vergadering verleent ontheffi ng aan de Raad van Bestuur.

Geneeskundige Commissie Roland Vanden Eede

De belangrijkste activiteit bleef de inrich-ting van de cursus DHV. Dit is ieder jaar een groot succes, dankzij een mooie samenwer-king met duikonderricht en de '(V)OSSEN'. In 2013 werd de checklist verder verfi jnd en een lijst gestandaardiseerde vragen voor het praktijkexamen opgesteld.Bij de Zeestage bereidden we de opvolging voor. Twee nieuwe artsen hebben nu ge-proefd van de sfeer. Een goede medische omkadering blijft belangrijk, zowel voor de organisatoren als voor de kandidaten.De geneeskundige commissie heeft ook een advies gegeven in verband met het standpunt van de ongevallenverzekeraar rond hartfalen. Wij hebben hier de belan-gen van de duikers, maar ook van de nabe-staanden van eventuele slachtoff ers voor ogen gehad. Medische realiteit en juridi-sche interpretaties zijn niet altijd gemak-kelijk verzoenbaar.In 2013 behandelde de Geneeskundige Commissie op haar vergaderingen het herkennen en behandelen van de verschil-lende vormen van draaiduizeligheid en de 'highlights' van het driejaarlijks wereld-congres duikgeneeskunde.

Bondsnieuws NELOS vzw

38 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 38 5/06/2014 10:02:13

De Geneeskundige Commissie van NELOS heeft in 2013 in samenwerking met de VUB een opleiding duikerarts level I ingericht. Deze internationaal erkende cursus heeft 25 artsen toegelaten zich te verdiepen in duikgeneeskunde. Een tweede cursus is gepland in het najaar 2014. De bedoeling is om voldoende geschoolde duikerartsen op te leiden, om NELOS toe te laten frequentie èn kwaliteit van de duikkeuringen te her-zien en aan te passen aan de fi losofi e van het decreet Medisch verantwoord sporten.Voor 2014 hebben we nieuwe uitdagingen. We willen de samenwerking met het veilig-heidscomité versterken, en inspanningen doen om de clubs te ondersteunen bij de lessen reanimatie en toedienen van zuur-stof. Hiervoor willen we een 'train the trai-ner' systeem uitwerken.

Mental Coaching Elfrie van Poppelen

Na8jaarwerkingkonElfrievanPoppelentrots meedelen dat het team niet alleen goed gekend is binnen de werking van NELOS, maar nu ook volledig geïntegreerd is in de opleiding Duiker-Hulpverlener. Zij dankt iedereen voor de talrijke reacties naar aanleiding van onze oproep naar nieuwe hulpverleners. We zijn weer 5 men-tal coaches rijker.Na 9 jaar trouwe dienst stoppen onze twee oprichters met het Mental Coaching Team: Els Huybregts als dokter en vertegenwoor-diger van de Geneeskundige Commissie en Ben Engelen als adviserend trauma psy-choloog. Het resterend team is trots en dankbaar voor wat we nu kunnen overne-men en voortzetten.2013 was een rustig jaar qua aantal bege-leidingen. Dit betekent dat we 59 begelei-dingen gedaan hebben sinds de oprichting in 2005, waarvan 21 met een dodelijke afl oop. Je ziet een tendens dat we bijna

alleen nog maar ongevallen met een do-delijke afl oop begeleiden. Dit zet ons aan het denken. Hoe komt het dat de 'bijna'- , deco- of andere duikongevallen niet meer bij ons geraken? We gaan dit verder bekij-ken in 2014.Inmiddels is ons vernieuwd bestuur ook gekozen. Elfrie van Poppelen is de voor-zitter, Femke Hermans de psychologisch raadgever en André Vanhecke Secretaris & Penningmeester.Dit betekent ook dat onze contactpersoon in geval van nood is veranderd. Dat is namelijk André Vanhecke: 0032 493 19 25 56. Neem dit nummer mee samen met de andere noodnummers in je duik-boekje!Je kan ook altijd een mail sturen naar mental.coaching@nelos.be.

Commissie Redactieteam Hippocampus – Ivo Madder

Ivo Madder begon over de leuke verras-sing, dat ter gelegenheid van zijn 10-jarig hoofdredacteurschap een artikel over hem is verschenen, waarvan hij niet op de hoog-te was.Hippocampus wordt sinds 1998 gedrukt viaSwinnenPrinting.Dit15-jarigjubileumwerd gevierd tijdens de Algemene Verga-dering van de Commissie Redactieteam Hippocampus.Katrijn Ools, die o.a. ons bondsblad in lay-out zet, was op 1 april 2013 vijf jaar in dienst bij de NELOS. We kregen er een nieuw re-dactielid bij: Ingrid Dekelver. Zij is tevens lid van de Geneeskundige Commissie.Regelmatig krijgen we positieve reacties en opbouwende kritiek. We bleven echter niet gespaard van negatieve commentaar, die terecht was. Over de editie van september kwamen meldingen binnen van moeilijk te lezen tekst. De donkere druk van editie nov./dec. 2013 was teleurstellend en dit

jaar, bij de uitgave van jan./feb., was de druk opnieuw te donker. Ondertussen zou de oorzaak gevonden zijn: een foutieve in-stelling bij de drukkerij, na de recente in-dienstneming van een nieuwe installatie. Ivo dankt iedereen die artikels en foto's aanlevert, want daardoor en uiteraard mede dankzij een goed samenwerkend re-dactieteam, leveren we telkens toch weer een interessant duikmagazine af.Eén van onze redactieleden, Patrick VanHoeserlande, verblijft voor zijn werk enke-le jaren in het buitenland, maar blijft actief meewerken.De rubriektitel, bovenaan een artikel, bijv. Reportage reisverhaal, is verwerkt in een golf.Hiermee leunen we aan bij de NELOS-huis-stijl. De laatste jaren is het een uit de klui-ten gewassen magazine van 92 à 100 blz. geworden. Hierdoor kunnen we het ruim aanbod aan artikels en prachtige foto's pu-bliceren. Om dit in de toekomst te kunnen blijven doen zouden er wel enkele adverteerders moeten bijkomen. Misschien zijn er onder onze leden wel geïnteresseerden die hun product kenbaar kunnen maken via een advertentie in ons bondsblad?

Sportcommissie Herwig Van Cotthem

Sinds begin 2013 organiseert de Sport-commissie wekelijks op woensdagavond trainingen vinzwemmen en vrijduiken in het zwembad Wezenberg te Antwerpen, meldde Herwig van Cotthem. Trainingen voor de nationale ploeg Onderwaterhockey zijn ook voorzien.Uiteraard zijn de klassiekers gebleven: sa-men met LIFRAS hebben we 10 wedstrijden vinzwemmen georganiseerd zowel in bui-tenwater als in binnenwater. Wat onder-waterhockey betreft is er zoals steeds het

39Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 39 5/06/2014 10:02:14

Belgisch kampioenschap en de beker van België. Het succes van deze organisatie blijft toenemen en het niveau binnen de clubs blijft stijgen.Wat vrijduiken betreft zijn we een specifi ek conversieprogramma opgestart voor in-structeurs om ook Instructeur-Vrijduiken te worden.In 2014 hebben we een fl ink ambitieus pro-gramma. Voor vinzwemmen hebben we een uitgebreid programma met meer dan 20 evenementen: wedstrijden, zowel orga-nisaties als deelnames, en sportkampen voor diverse leeftijdsgroepen. Een cursus-boek over vinzwemtechniek en trainings-leer is ook gepland.De onderwaterhockeycompetitie blijft ui-teraard aan hetzelfde tempo verdergaanVoor vrijduiken plannen we in het najaar onze eerste stage voor vrijduik-instruc-teurs. We gaan ook samenwerken met 'Pure apnea' zodat we onze competentiein deze materie samen met hen kunnen versterken. Bijkomend voordeel is dat we een 'dual license' kunnen aanbieden zodat onze brevetten meteen een internationale uitstraling krijgen

Audiovisuele Commissie Ludo Braeckman

Ludo Braeckman, die ook 'NELOSAC' aan-kondigde als de nieuwe benaming, meldde dat de klassieke wedstrijden Zoetwaterfl it-sen en Zeelandfl itsen vervangen zijn door het Open Vlaams Kampioenschap (OVK). Deze nieuwe wedstrijdformule viel alge-meen in de smaak.Wat fotografi e betreft hebben zowel ACA-VOS als WEVOS opleidingen georganiseerd voor DF1 en DF2. Erik De Groef organiseer-de voor de tweede keer een zeer degelijke opleiding onderwatervideografi e.

Het NELOS-festival en het OVK wordt ver-vangen door het Open Belgisch Kampioen-schap voor Onderwaterfotografi e en -vi-deografi e. Om dit allemaal waar te maken komt er een veel nauwere samenwerking met de CA LIFRAS. In onpare jaren wordt het OBK enkel een 'shoot-out' wedstrijd (4 wedstrijddagen). In pare jaren (2014) omvat het OBK naast het gedeelte 'shoot-out' ook een gedeelte festival!

Ook dit werkingsjaar zijn er opleidingen in fotografi e en videografi e. Er wordt ook ge-werkt aan de opleiding van 3 nieuwe IF1 en aan een aanpassing van het leerplan.

Commissie Biologie Tiny Heremans

Tiny Heremans besprak de 4 activiteiten van vorig jaar van de Commissie: de voor-dracht door Inneke Van de Vijver over 'Een apotheek uit de zee: bieden sponzen de oplossing bij HIV infectie of kanker?', de daguitstapnaarPairiDaiza,deThemaduikte Stavenisse met voordracht door Van-steenbrugge over 'De Amerikaanse ribkwal in de Zuidelijke Noordzee' en in samenwer-king met AVOS een voordrachtavond over 'Naaktslakken'doorPetervanBragt.Wat het Specialisatiebrevet betreft werd er een cursus georganiseerd voor West- en Oost-Vlaanderen.

In verband met het project 'Grenzeloos duiken' nam de commissie deel aan het onderdeel Ecologisch duiken dat tot doel heeft respect voor de natuur, de mensen en de omgeving te promoten. Verder zijn NOB en NELOS gestart met een Eco-Diver-cer-tifi caat te lanceren. Het is van het grootste belang dat de sportduikers zich bewust zijn van de impact die hun aanwezigheid onder water op de natuur heeft.

Commissie Duikers met een handicap – Ann Tielen

Ann Tielen dankte in de eerste plaats Eric Reekmans en Brigitte Thierens, die om persoonlijke redenen ontslag in de Com-missie DmH hebben genomen. Eric Reek-mans is op alle activiteiten van de Commis-sie als duikverantwoordelijke en PR naarvoren getreden. Als arts fungeerde Brigitte Thierens als de rechtstreekse link naar deze Commissie. Zij deed ook de medische onderzoeken. De taak van PR gaat vanafnu opgenomen worden door Luc Dupas en Brigitte wordt vervangen worden door In-grid Dekelver.Vorig jaar was zeker geslaagd met als hoogtepunten de Wet Wheels Duikdag en de Begeleiderscursus! Van de Wet Wheelers kwam de vraag naar meer onafhankelijkheid, meer kennis en zelfs meer 'kunnen'. Daarom is er gewerkt aan het 'specialisatiebrevet Onderwater-navigatie' juist om hen aan te moedigen een grotere zelfstandigheid aan de dag te leggen en samen met de rest van de duik-groep op de hoogte te zijn van onderwater-navigatie. Ook het 'kwalifi catiebrevet Duik-leider' gaat in die zin. Iedere Wet Wheeler van het A-niveau kan dan als volwaardige duikleider van een duikteam fungeren. De openwaterproeven zijn dezelfde als die voor 2*Duiker. De volledige afwerking van deze kwalifi catie zal tegen het einde van het jaar hopelijk rond zijn zodat de A-dui-kers volgend jaar een nieuwe uitdaging kunnen aangaan.

NELOS Service ClubWilly van der Plas

De Service Club is een club zonder activi-teiten. Er waren vorig jaar 124 leden aan-gesloten.

Bondsnieuws NELOS vzw

40 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 40 5/06/2014 10:02:16

De Service club heeft tot doel 'dienstver-lening'. Het geld kan dus besteed worden als steun aan één of meerdere van de bij NELOS vzw aangesloten duikclubs, en/of aan projecten in verband met de duik-sport. Indien een club of regio een dossier instuurt naar de Service club, kan de Raad van Bestuur het bekijken en eventueel het evenement sponsoren.

Commissie Deltagebied John Maes

De Commissie Deltagebied werd in het le-ven geroepen door onze zusterfederatie NOB om in de Zeeuwse wateren de belan-gen van de duikersgemeenschap te verde-digen en een communicatiekanaal in stand te houden tussen de duikers en de andere betrokken instellingen en overheden. Ro-bert Henry heeft Nico Habets vervangen als vertegenwoordiger van LIFRAS.Traditioneel is er goed en slecht nieuws. HetProjectbureauZeeweringenvanRijks-waterstaat zal verder de dijken en de voor-oeverversterking verbeteren. In 2014 zijn onder meer de zones rond Stavenisse en PlompeTorenaandebeurt.Ditgaatsteedsgepaard met een duikverbod. De problematiek 'Zandhonger' in de Oos-terschelde komt steeds meer in de aan-dacht. Onze voornaamste bijdrage hierin is: het nut en nood aan kunstriff en perma-nent in de aandacht te brengen. Een ander aanhoudend probleem is het storten van staalslakken, die nefast zijn voor het on-derwaterleven. Gemotiveerde bezwaar-schriften werden ingediend. Bovendien werden wij recent geconfron-teerd met schokkende onderwaterbeelden van het verwoestend eff ect op de fauna teweeggebracht door het storten van bag-gerspecie aan de nieuwe 5* duikhotspot Wemeldinge. In urgentie worden ook hier

gecoördineerde bezwaarschriften inge-diend door NOB/NELOS/LIFRAS. John Maes dringt aan op het uitwerken van ge-zonde oplossingen, die de maritieme werk-zaamheden respecteren evenals de belan-gen van de natuur en de recreanten. Over naar het goede nieuws. Het installe-ren van nieuwe dijktrappen gaat nu onver-minderd verder. Intussen wordt er nu ein-delijk ook werk gemaakt om de toegang tot de laagwaterwaterlijn te verbeteren. De NOB, ondersteund door haar Commissie Deltagebied, komt nu op kruissnelheid bij de verdere voorbereidingen voor de reali-satie van het CMAS Wereldkampioenschap OW-fotografi e in Zeeland in mei 2015.Dankzij het project Grenzeloos Duiken is de eerste 5* duikhotspot te Wemeldinge een feit met vrij luxueuze voorzieningen. John vroeg steun voor de mogelijke invoe-ring van een betalende duikerspas. Die zou de mogelijke middelen kunnen genereren om de belangen van de brede duikersge-meenschap veel effi ciënter te verdedigen. Hierdoor zouden wij ook als een erkende belangengroep kunnen optreden, een sta-tuut dat wij duikers nog niet hebben.

verzekering hartfalen

Willy van der Plas bracht een probleemmet onze verzekeringspolis naar voren: 'hartfalen' is niet gedekt door onze polis. We kunnen dit vermijden door een uitbrei-ding van onze verzekeringspolis met het risico 'hartfalen'. Willy legde twee moge-lijkheden voor:Uitbreiding van de polis met 'hartfalen' en met behoud verzekerde bedragen. Met een premieverhoging van 5,00 euro.Uitbreiding van de polis met 'hartfalen' met verlaagde verzekerde bedragen (dit enkel in geval met diagnose 'hartfalen'). Met een premieverhoging van 0,30 euro. Na discussie wordt overgegaan tot de stemming en een meerderheid van 126 tegen 103 is voor de eerste keuzemogelijk-heid. Deze zal ingaan vanaf 2015 (de NE-LOS-bedrage zal dan verhoogd worden). Voor 2014 ben je verzekerd volgens keu-zemogelijkheid twee, want NELOS zal het bedrag van 0,30 euro per aangesloten lid op zich nemen. Zodoende is iedereen vanaf dit jaar verzekerd voor hartfalen.

wijziging van de statuten

Het wettelijk quorum van 2/3e aanwezige stemmen is bereikt. De vergadering aan-

vaardt de statuutwijziging over de Algeme-ne Vergadering met 236 voor en 1 blanco. Over het offi cialiseren van de Regionale Organisaties waren er 227 voor, 8 tegen en 2 blanco stemmen.

verkiezingen

De uittredende en herkiesbare bestuurs-leden, Ivo Hubert, Ronny Margodt en John Remue werden bevestigd in hun mandaat met handgeklap. De voorzitter dankte de aanwezigen en sloot de vergadering. NELOS bood de aan-wezigen een drankje aan, zodat er kon na-gepraat worden.

VERKORT VERSLAG OPGESTELD

DOOR WIM VAN DOESELAER

41Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 41 5/06/2014 10:02:17

Op zoek naar een Wemels gevoel? Kom gerust langs en ervaar! Oos-terscheldepark 'De Stelhoeve' is

een recreatiepark, gelegen in Wemeldinge aan de Oosterschelde. De vakantiehuizen

van 'De Stelhoeve' zijn geschikt voor een overnachting, weekendje weg of gehe-le vakantie in Zeeland. De Stelhoeve ligt op loopafstand, nog geen 50 meter, van de prachtige Oosterschelde, die behoort

tot de 5 sterren duikspot van Nederland! Daarom zijn de vakantiehuizen ook ge-schikt voor duikers die een weekend willen duiken en komen genieten van de rust en het comfortabel en sfeervol overnachten aan de Oosterschelde. Rondom 'De Stel-hoeve' kan je heerlijk fi etsen en wandelen tussen de boomgaarden, landerijen en langs de Oosterschelde.

uitbreidingsplan

Vakantiepark 'De Stelhoeve' breidt uit met 120 luxe vakantiehuizen, een water-speelterrein en een speelbos. Het wordt

Je Wemelse droom aan de Oosterschelde!Oosterscheldepark de Stelhoeve is een uitbreiding van Vakantie-

park de Stelhoeve en zal aansluiten bij haar exploitatie en verhuur-

programma. Net achter de binnendijk zal deze tweede fase worden

gerealiseerd, de bouw van 120 schitterende, comfortabele vakan-

tiehuizen, uitgevoerd in Zeeuwse stijl.

Links: De 6-persoonswoning.

Rechts: De 4-persoonswoning.

Advertorial

Overzicht van het terrein (1e fase).

Hippo-249.indd 42 5/06/2014 10:02:19

dus een echt Oosterscheldepark met di-verse faciliteiten. Graag bieden wij je de kans om eigenaar te worden van één van de luxe vakantiehuizen. De huizen worden aangeboden in 3 typen: de 4-persoons-woning (vanaf € 149.000,00 excl. btw), de 6-persoonswoning (vanaf € 169.000,00 excl. btw) en de 8-persoonswoning (vanaf € 189.000,00 excl. btw). De vakantiehuizen, die standaard al heel compleet worden aangeboden, kunnen verfraaid worden met extra opties. Denk hierbij onder andere aan een veranda, een sauna of extra berging.In de eerste fase zullen er 40 vakantiewo-

ningen worden gerealiseerd. De verkoop in inmiddels gestart! Er was al een info-dag op 17 mei 2014. Kon je er niet bij zijn? Geen probleem, op 14 juni 2014 houden we een eerste verkoopsdag voor de 1e fase (40

vakantiehuizen). Je bent dan van harte welkom van 10.00 tot 16.00 uur!

eerste fase speelbos

gerealiseerd

Bij de uitbreiding van 'De Stelhoeve' staat de aanleg van een waterspeelter-rein gepland. Ook wordt het naastge-legen bos ingericht als speelbos. De eerste fase van dit project is inmiddels met succes afgerond. De paden zijn verbreed en bomen die niet gezond meer waren zijn verwijderd. Op deze manier komt er nu veel meer licht het bos binnen en bloeien er ook al weer bloemen. Staatsbosbeheer heeft ervoor gekozen om op bepaalde plaatsen allerlei takken en oud hout te laten liggen, zodat kinderen ermee aan de slag kunnen. Dus dat betekent: lekker met je oude kleren het

bos in om te spelen en hutten te bouwen! Het kan allemaal in dit Wemelse speelbos, waarbij in een later stadium ook nog een mountainbikebaan gerealiseerd zal worden.Heb je interesse? Neem dan gerust contact met ons op. Ook na de eerste verkoops-dagen kan je dat nog. Kijk voor meer in-formatie over dit mooie project op www.destelhoeve.nl/kopen of volg ons via de facebookpagina www.facebook.nl/destelhoeve.

WOUTER DRIJVER

ZAAKVOERDER 'DE STELHOEVE'

De 8-persoonswoning.

Stap je met ons mee in dit mooie Wemelse pro-

ject door te investeren in een prachtig product,

temidden van de Bloesem van Zeeland?

43Hippocampus mei/juni 2014

De 10 gouden regels van de Oosterscheldeduiker1. De nollen of strekdammen zijn duikplaatsen waar ster-

ke stroming veelvuldig voorkomt. Voorbeelden van deze duikplaatsen zijn: Gorishoek: 'De vuurtoren' of 'De punt'; Hoek van Ouwerkerk, de nol van Zierikzee, dijkversterking noordwest van Sas van Goes.

2. Springtij (enkele dagen na volle en nieuwe maan) zal die stroming nog versterken. Hetzelfde geldt bij hevige wind: vanaf een windsterkte van 5 à 6 Beaufort is het opletten geblazen! Alles hangt af van de tijd gedurende dewelke de wind zijn invloed op het watervlak heeft doen gelden en van de windrichting. Aanhoudende harde wind uit dezelfde hoek kan aan de lijzijde van de dijk plaatselijk toch een vlak wateroppervlak creëren, maar veroorzaakt altijd onbere-kenbare stromingen.

3. Duiken bij hoogwater is op deze duikplaatsen af te raden. Je kan ver meegesleept worden.

4. Informeer bij duikers met ervaring op elke duikplaats wat het ideale moment is om te water te gaan.

5. Slechts twee duikers verbonden met één lijn, de zoge-naamde 'buddy line', aan de polsen of armen.

6. Bij 100 bar fl essendruk keer je met behulp van het kompas langs de bodem terug naar de oever. Bij te voorzien lucht-gebrek verlaat je de bodem en stijg je verticaal op aan de voorgeschreven snelheid en zwem je op geringe diepte op kompas in de richting van de oever.

7. Boeien bij de duikplaats wijzen op netten of fuiken. Houd er rekening mee. Eerbiedig deze netten en fuiken. Zij zijn de legale broodwinning van vissers.

8. Verstoor geen dieren, raak ze niet aan en voed ze niet. Leer het onderwaterleven kennen en respecteren. Vermijd elke vernieling.

9. Houd de duikplaatsen schoon. Duik zoals je schaduw … laat geen enkel spoor na.

10. Moedig je duikbuddy's aan deze regels te volgen.

Bondsnieuws Duikplaats

Foto

: Pet

er V

an d

en E

ynde

.

Europese UnieEuropees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst!

Dan zit de oorkwal in de penarieOorkwallen, voor de strandgangers zijn ze een vaste zomerse verschijning. Zomers zonder die kwal-

len zijn zeldzaam. Hoewel: in 1994, 1995, 2000 en 2002 waren ze er niet. Bijna kon 2012 dit lijstje

aanvullen, maar daar bracht een koudegolf in februari verandering in. Maar 2014 zou het wel eens

een zomer met amper oorkwallen kunnen worden.

REPORTAGE Biologie

44 Hippocampus mei/juni 2014

Enkel als de watertemperatuur in de win-ter onder de 6°C duikt, spoelen er van mei tot augustus vaak oorkwallen aan.

Februari te warm?

Hippo-249.indd 44 5/06/2014 10:02:21

brakke binnenwateren en fjorden. In Bel-gië werd die poliep al waargenomen in het Boudewijnkanaal en in de jachthaven van Zeebrugge, maar vermoedelijk is hij ook aanwezig in de havens van Oostende, Blan-kenberge en Nieuwpoort. In de Grevelingen tref je ze ook regelmatig aan onder stenen. In de Oosterschelde worden zelden polie-pen van de oorkwal waargenomen. Noch-tans is elk jaar wel een kolonie te vinden op het platform aan de Bergse diepsluis (de Oesterdam), een plek met weinig stroming. De poliep kan zich ongeslachtelijk verme-nigvuldigen door zich te splitsen of knopjes te vormen, waaruit weer nieuwe poliepen ontstaan. Wanneer de watertemperatuur onder 6°C daalt, verdwijnen zijn tentakels en begint hij zich in te snoeren. Dit insnoe-ringsproces wordt in vakjargon aangeduid met de term 'strobilatie' (ook wel 'strobu-latie' genoemd). Er ontstaan dan een tien-tal schijfjes die door een wespentaille van elkaar gescheiden zijn. Uiteindelijk laat elk schijfje los en zwemt het als een kwalletje van een halve centimeter (ephyra) weg.

In de jaren met 'oorkwalloze' zomers kwam de watertemperatuur in februari niet on-der de 6°C. Gevolg: geen strobilatie en dus geen nieuwe oorkwallen. In 2012 zag het er even naar uit dat ook die winter het water te warm zou blijven maar op 30 januari 2012 daalde de oppervlaktetemperatuur van het zeewater tot 3 °C. Koud genoeg dus voor strobulatie. En meteen was men zeker van oorkwallen op de stranden tijdens de zomer van 2012. Maar dit jaar, 2014, bleef het zeewater in februari schommelen rond de 6°C. 't Is dus afwachten of er voldoende nieuwe oorkwallen 'geboren' zijn.

Er werden in ieder geval de afgelopen maanden al verschillende kleine oorkwal-len waargenomen, samen met piepkleine blauwe haarkwallen, klepelklokjes, zee-druifjes en meloenkwalletjes. Dat was vooral te danken aan de oostenwind en dan komen die kwalletjes langs de bodem naar onze kust toe. Vermoedelijk kwamen ze uit Schotse of Noorse fjorden, waar het afge-lopen winter wel koud genoeg was.

Poliepen van de oorkwal in de Grevelingen.

Poliepen van de oorkwal (Aurelia aurita) op het platform aan de Oesterdam.

Aan onze kust komen verschillen-de kwallensoorten voor, elk met hun eigen piekperiode. Oorkwallen

(Aurelia aurita) kan je vooral van mei tot augustus aantreffen. Vaak wordt hun aanwezigheid verklaard door het warme weer, wat een absolute misvatting is. Ze worden in hoofdzaak in de zomer waarge-nomen, dat wel, omdat ze dan groot zijn en omdat er dan veel volk over de Belgische stranden struint. Heel veel volk. Maar de oorkwallen worden putje winter geboren. Tenminste, als het water koud genoeg is.Oorkwallen zijn herkenbaar aan de vier oorvormige voortplantingsorganen. Ze zijn een voortplantingsstadium van een po-liepsoort, net zoals een bloem een voort-plantingsstadium is van een plant. De po-liep is dus altijd aanwezig maar de kwallen worden pas 'gemaakt' bij bepaalde tempe-ratuuromstandigheden. Hun taak? De soort verspreiden in de omgeving. De poliep lijkt op een klein wit trechtertje met relatief lan-ge tentakels. Hij leeft in groepen op harde voorwerpen in havens, riviermondingen,

45Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Rud

i Bro

cken

.

Foto

: Jos

Aud

enae

rd.

Foto

: Ivo

Mad

der.

Februari te warm?

Hippo-249.indd 45 5/06/2014 10:02:22

Als er strobulatie heeft plaatsgevonden, zal je in het voorjaar regelmatig piepjonge kwalletjes aantreff en, die naar de zomermaanden toe zul-len groeien van 0,5 tot 15 cm. De meeste zullen in de zomer op het strand aanspoelen doordat de watermassa waarin ze zich bevinden door de wind naar het strand zal worden geduwd. Oorkwallen die het geluk hebben om niet aan te spoelen worden tot 30 cm (soms zelfs tot 60 cm) breed. Mannetjes laten hun sperma de vrije loop in het zeewater, vrouwtjes vangen het op en uit de bevruchte eicellen ontstaan larfjes die een geschikte groeiplaats zoeken en een nieuw vastzittend poliepje (scyphistoma) vormen.En hoe moet het nu verder met de oorkwal, mocht het zeewater beetje bij beetje warmer worden door de klimaatverandering? Simpel: als de winters warmer worden, zal de poliep geen kwalletjes meer maken en uiteindelijk verdwijnen. Oorkwallen zullen dan nog enkel geproduceerd worden in meer noordelijk gele-gen gebieden, waar het water wel nog koud ge-noeg wordt. En misschien wordt hun plaats in België dan ingenomen door zuidelijke soorten met een venijniger karakter.

HANS DE BLAUWE,

STRANDWERKGROEP BELGIË

Foto

: Ger

ius

van

Wou

denb

erg.

46 Hippocampus mei/juni 2014

Volwassen oorkwallen kunnen zich geslachtelijk (met zaad- en

eicellen) voortplanten.

Ingesnoerde oorkwalpoliepen, of hoe nieuwe oorkwalletjes worden 'geboren'.

Duiker zwemt tussen de oorkwallen.

Foto

: Ron

O�

erm

ans.

Foto

: Joh

nny

Lete

llier

.Fo

to: R

on O

� er

man

s.

REPORTAGE Biologie

Hippo-249.indd 46 5/06/2014 10:02:23

Kenmerken

De oorwal, een pelagische soort, dankt zijn naam aan de vier wit/roze oorvormige ringen, de voortplantingsorganen, in zijn schotelvor-mig, doorschijnend geleiachtige lichaam. De vier geslachtsorganen zijn bij de mannetjes wit en bij de vrouwtjes roze. Op de rand van de hoed hebben ze acht zintuigorganen (rhopallium). Elk zintuigorgaan bestaat uit een evenwichtssensor en een lichtgevoelige cel. De oorkwal weet dus het verschil tussen boven en onder en kan naar het licht toe zwemmen om in de bovenste voed-selrijke waterlaag te blijven. De kwal kan zijn klok samentrekken en stoot met deze beweging water uit. Hierdoor is ze in staat zwembewegin-gen te maken. Maar meestal laat ze zich met de stroom meedrijven. De voornaamste functie van de zwembeweging is ervoor te zorgen dat ze in de bovenste waterlaag blijft. Ze zwemt horizon-taal en houdt de hoed steeds dicht bij het water-oppervlak. Leuk om weten: als je met een duik-lamp bovenop de schijf schijnt, zal de oorkwal naar boven zwemmen. Verplaats je het licht-schijnsel naar de onderzijde, dan zal de oorkwal zich omdraaien en naar onder zwemmen, naar het licht toe.

Ze hebben 250 korte tentakeltjes van hooguit enkele centimeters aan de rand van de schijf en vier korte vangarmen of mondtentakels rond de mond, welke langer kunnen worden dan de doorsnede van de schotel. De tentakels en vang armen zijn voorzien van netelcellen, maar deze zijn voor de mens niet giftig. Ze hebben een unieke manier van jagen omdat ze hun prooi niet met de tentakels vangen. Het plankton, zoals pijlwormen, kleine kreeftjes en visbroed, komt in botsing met de hoed en de mondtentakels van de kwal en blijft in de kleverige slijmlaag plakken. Door trilhaartjes wordt het gevangen voedsel naar de centrale mondopening getrans-porteerd. De netelcellen worden uiteraard ook gebruikt om heel kleine visje en kreeftachtigen te verdoven.

IVO MADDER

47Hippocampus mei/juni 2014

Oorkwal met een verdoofd garnaaltje.

AD

VER

TEN

TIE

n m m er er rgde e en m rt el tel lled g en n llen v n de e en n et d entr m n et r d r e lve l en g t

CLUB INTERNATIONAL DE PLONGEE DU LAVANDOU

- - l - - - - - - - - - -

www.cip-lavandou.fr info@cip-lavandou.fr

wrakduiken 5 dagen - 5 nachtenin vol pension10 duiken: voor groepen.€ 525

Foto

: Ron

O�

erm

ans.

Foto

: Ste

lla H

uisk

amp.

Hippo-249.indd 47 5/06/2014 10:02:24

1 Een pneumothorax na een duik:

a. komt niet voor tijdens zwembadtrai-ning zonder duikfl essen;

b. moet onmiddellijk in een herdrukka-mer behandeld worden;

c. geeft ademhalingsproblemen;d. kan het gevolg van een longover-

druk zijn.

2 Hart en bloedvaten. Welke beweringen zijn juist?

a. Het hart bestaat uit 2 gescheiden pompen.

b. De grote bloedsomloop voert zuur-stofarm bloed naar de longen.

c. De kransslagaders voeren bloed naar de hartspier zelf.

d. De aorta voert het bloed vanuit het lichaam terug naar het hart.

3 Welke ziektetekenen kunnen optreden bij een decompressie-ziekte van het ruggenmerg?

a. Paraplegie.b. Tetraplegie of quadriplegie.c. Hemiplegie.d. Paresthesie.

4 Hoe vermijdt men reizigers-diarree?

a. Door vaccinatie.b. Door het gebruik van antibiotica.c. Door het toepassen van essentiële

hygiëne.d. Door het toedienen van vocht en

zouten.

5 Vanaf welke diepte kan long-overdruk voorkomen? (1 antwoord)

a. 0,5 m.b. 1,5 m.c. 6 m.d. 10 m.

6 Alternobar vertigo wordt ver-oorzaakt door:

a. een verschil in de middenoordruk;b. eenzijdige sinusitis;c. beginnende CO2-vergiftiging (teveel

CO2) ;d. luchtembolie.

7 Behandeling van shock:

a. ononderbroken toediening van zuur-stof;

b. rugligging – benen iets hoger;c. warm houden;d. vervoer naar een herdrukkamer.

8 Bij welk(e) ziektebeeld(en) moet men herdrukken?

a. Decompressieziekte.b. Pneumothorax.c. Shock.d. Luchtembolie.

9 Onderkoeling (hypothermie) wordt gekenmerkt door:

a. pupilverwijding;b. verlies van gevoel in de handen;c. duizeligheid;d. rillingen.

10 Welke symptomen na de duik kunnen wijzen op decompres-sieziekte?

a. Doofheid aan één oor.b. Duikerskolieken.c. Vertigo.d. Jeuk.

Lees aandachtig de vragen en antwoorden. Elk woord is van belang! Per vraag is er minstens één antwoord correct, tenzij anders aangegeven.

Examenvragen DHV 2014

Foto

's (8

): Iv

o M

adde

r.

48 Hippocampus mei/juni 2014

Bondsnieuws Geneeskundige Commissie &

Commissie Duikonderricht

Hippo-249.indd 48 5/06/2014 10:02:26

11 Welke ziektebeelden kunnen het gevolg zijn van een long-overdruk?

a. Een scheur van het ronde venster.b. Schapen en vlooien.c. Mediastinaal emfyseem.d. Bewusteloosheid.

12 Op duikreis krijgt één van je buddy's oorpijn na enkele da-gen duiken. Het kan gaan om:

a. barotrauma van het middenoor;b. ontsteking van de huid van de ge-

hoorgang (otitis externa);c. hersenvliesontsteking;d. ontsteking van het middenoor.

13 Bij een verdrinking:

a. moet men een drenkeling die langer dan 3 minuten in het water heeft ge-legen niet meer reanimeren;

b. als de drenkeling gereanimeerd is, is hij nog niet buiten gevaar;

c. is zuurstof overbodig als de gereani-meerde zelf ademt;

d. mag men geen zuurstof geven als er water in de longen is gekomen.

14 Hoofdpijn na een duik: welke zijn mogelijke oorzaken?

a. Deshydratatie of uitdroging.b. CO2-retentie.c. Migraine.d. Probleemmethetkaakgewricht.

15 De ademhaling. Welke bewe-ringen zijn juist?

a. Ademen onder water vergt veel min-der inspanning dan boven water door de verhoogde zuurstofdruk (pO2).

b. Hyperventileren voor een apneu oe-fening verhoogt het zuurstofgehalte in het bloed waardoor de ademha-lingsprikkel uitgesteld wordt.

c. De surfactant houdt de longvliezen (pleurabladen) soepel en vermin-dert zo de kans op klaplong.

d. Door goed uit te ademen onder water vermindert de kans op hypercapnie.

16 Toediening van O2 bij een decompressieziekte heeft als eff ect:

a. de bloedvaten te openen;b. het inerte gas uit te wassen. ;c. shock te voorkomen;d. het ademhalingsritme te bevorde-

ren.

17 Een duiker klaagt over doof-heid en vertigo na een duik. Waaraan denk je?

a. Decompressieziekte.b. Barotrauma van het binnenoor.c. Stikstofnarcose.d. Zuurstofvergiftiging.

18 Dieptedronkenschap:

a. kan men vermijden door voldoende water te drinken voor de duik;

b. kan ook bij de ervaren duiker optre-den;

c. treedt telkens op dezelfde diepte op;d. kan aanleiding geven tot hevige

hoofdpijn na de duik.

19 Welke toestanden kunnen voorkomen na jaren duiken?

a. Tandcariës.b. Duikerskolieken.c. Verminderd gehoor.d. Gewrichtsletsels.

20 Het 'Open Foramen Ovale' (PFO):

a. is een openingetje tussen linker- en rechterkamer;

b. is een openingetje tussen linker- en rechtervoorkamer;

c. wordt steeds veroorzaakt door het duiken;

d. kan een 'onverklaard' decompres-sieongeval veroorzaken.

21 Welke beweringen met betrek-king tot decompressieziekte zijn juist?

a. De symptomen treden meestal op binnen het uur na de duik.

b. Symptomen die optreden meer dan 6 uur na de duik zijn niet te wijten aan decompressieziekte.

c. Decompressieziekte tast steeds het zenuwstelsel aan.

d. De symptomen zijn het gevolg van de aanwezigheid van stikstofbellen.

22 Longoverdruk bij duiken met lucht kan ontstaan door:

a. normaal te stijgen (10 m/min) zon-der voldoende uit te ademen;

b. paniekstijging;c. een hijgtoestand;d. stemspleetspasme.

23 Het oor. Welke bewering(en) is/zijn juist?

a. De buis van Eustachius verbindt de neus-keelholte met het binnenoor.

b. Het ronde venster is een onderdeel van het binnenoor en bevat de stijg-beugel.

c. Het binnenoor is een orgaantje dat gevuld is met vocht.

d. Het dagelijks gebruik van watten-staafjes beschermt de duiker tegen ontstekingen van de uitwendige ge-hoorgang.

24 Zwembadsyncope is het gevolg van:

a. een combinatie van hypercapnie en hypoxie;

b. een overdreven hyperventilatie voor de apneu;

c. een combinatie van hypocapnie en hypoxie;

d. een combinatie van hypercapnie en hyperoxie.

25 Welke factoren verhogen het risico op een decompressie-ziekte?

a. Duiken in koud water.b. Buiten adem zijn tijdens de duik.c. Reizigersdiarree.d. Zoutgehalte van het water.

49Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 49 5/06/2014 10:02:26

26 Je buddy vertoont onmiddel-lijk na het bovenkomen pijn bij het ademen en bloederig schuim op de lippen. Wat ga je doen?

a. Je belt de hulpdiensten.b. Je start mond-op-mond beademing.c. Je plaatst hem in halfzittende hou-

ding en geeft 100% normobare zuur-stof.

d. Je brengt hem zo snel mogelijk naar een caisson.

27 De uitvoering van een Valsalva:

a. is zonder gevaar;b. kan een trommelvliesperforatie ver-

oorzaken;c. kan een letsel van het ovale venster

veroorzaken;d. kan een alternobaar vertigo uitlok-

ken.

28 Wanneer shock optreedt als gevolg van een duikongeval heeft men volgende sympto-men:

a. veel urineren;b. een versnelling van het hartritme;c. een veralgemeende bleekheid;d. een duidelijk voelbare polsslag.

29 Wat kunnen symptomen zijn van zuurstofvergiftiging (acuut of chronisch)?

a. Verminderde longvolumes.b. Stuipen.c. Verhoogde urineproductie.d. Tunnelzicht.

30 Uitgestelde verdrinking:

a. wordt veroorzaakt door aantasting van de longalveolen;

b. ontstaat als er te lang mond-op-mond beademing wordt gegeven na verdrinking;

c. moet verzorgd worden in de caisson;d. komt niet voor bij verdrinking in zout

water.

31 Een duiker klaagt van een hese stem na een duik.

a. Dit is waarschijnlijk het gevolg van een verkeerd stemgebruik.

b. Dit kan wijzen op een longoverdruk.c. Dit kan wijzen op een barotrauma

van een sinus.d. Deze duiker moet je naar de spoed-

opname brengen.

32 Duiken met een fl inke verkoud-heid:

a. is geen probleem als je daarvoor medicatie neemt;

b. verhoogt het risico op barotrauma van de sinussen;

c. verhoogt het risico op barotrauma van de longen;

d. verhoogt het risico op duikerskolie-ken.

Oplossingen examen theorie DHV 2014

vraag antwoorden

1 a c d

2 a c

3 a b d

4 c

5 b

6 a

7 a b c

8 a d

9 b d

10 a c d

11 c d

12 a b d

13 b

14 a b c d

15 d

16 b c

17 a b

18 b

19 d

20 b d

21 a d

22 a b d

23 c

24 b c

25 a b c

26 a c

27 b c d

28 b c

29 a b d

30 a

31 b d

32 b c 50 Hippocampus mei/juni 2014

Bondsnieuws Geneeskundige Commissie &

Commissie Duikonderricht

Hippo-249.indd 50 5/06/2014 10:02:27

ANTWERPSESTRAAT 258 - 2850 BOOM - TEL/FAX 03/888.43.34

Verkoop van allegekende duikmerken

Eigen hersteldienst Vulstation tot 300 bar

OPENINGSUREN: Wo-Do-Vr 16.30-20.00u.

(winteruur tot 19.00u.)Zat. 10-12u. en 13-17u.

DUIKSPORTDE ZEVEN ZEEEN

DUIKSPORTDE ZEVEN ZEEEN

e-mail: zevenzeeen@telenet.bee-mail: zevenzeeen@telenet.be

Hippo-249.indd 51 5/06/2014 10:02:28

52 Hippocampus mei/juni 2014

Deze lessenreeks Duiker-Hulpver-lener behandelt naast de bekende duikgeneeskunde ook enkele bij-

komende topics zoals verdrinking, shock, onderkoeling en mental coaching, en wil daarnaast praktische vaardigheden aan-leren om een slachtoff er in nood de eerste zorgen te kunnen toedienen. We richten ons niet alleen op duikongevallen, maar verlangen ook dat een Duiker-Hulpverle-ner eender welk slachtoff er met circula-tiestilstand kan reanimeren.

De jury hanteert globaal volgend uit-gangspunt om te slagen: de kandidaat moet in staat zijn circulatie en ademhaling in stand te houden tot de hulpdiensten ter plaatse komen. We zien er tevens op toe dat de ongevalsscenario's reëel zijn en niet over buitenissigheden gaan.

Onderzoek naar de overleving van slacht-off ers na circulatiestilstand heeft aan-getoond dat hartmassage veruit de be-langrijkste parameter is, veel meer dan

De cursus DHV heeft nog niet aan interesse ingeboet. Op het exa-

men theorie hadden we 210 deelnemers gehad waarvan 191 slaag-

den. 183 hiervan verschenen op het praktisch examen en 141 daar-

van stootten door en zijn nu Duiker-hulpverlener. Het verheugde

ons bijzonder ook niet-duikers te zien op de lessen en examens.

Het examen Duiker-Hulpverlener '14

Boven: Blijf even hier, ik heb je hulp misschien nodig.

Midden: Luisteren en voelen of het slachto� er nog ademt, onder het toeziend oog van de jury.

Onder: Kan je de hulpdiensten verwittigen ... en breng een zuursto� es mee.

BONDSNIEUWS Geneeskundige Commissie Commissie Duikonderricht

Foto

's: I

vo M

adde

r.

Sven Vandekerckhove (voorzitter Com-missie Duikonderricht) en Ingrid Dekelver (secretaris Geneeskundige Commissie) geven een brie� ng aan de juryleden.

Hippo-249.indd 52 5/06/2014 10:02:30

53Hippocampus mei/juni 2014

beademing. We laten even de situatie verdrinking buiten beschouwing, gezien dit, duiksituaties uitgezonderd, eerder zeldzaam is. Vandaar het grote belang dat gehecht wordt aan de hartmassage. Men moet beseff en dat een correct uitgevoer-de kunstmatige hartmassage slechts 30% bedraagt van de spontane circulatie, laat staan dat die dan nog slecht uitgevoerd wordt. Eén van de frequent opgemerk-te fouten is een te snelle massage (ritme meer dan 120 compressies per minuut). Dit is schadelijk omdat het hart niet de tijd krijgt zich tussen 2 compressies te vullen met bloed. Deze fout is nogal eens het gevolg van examenstress. Een begrijpe-lijk fenomeen, maar men moet zich ervan bewust zijn. In een echte situatie zal er ook stress zijn.Beademen is moeilijker dan hartmassage: eerst en vooral moet de luchtweg vrij ge-maakt worden (hyperstrekking en kinlift) of er kan geen lucht ingeblazen worden. Een andere fout is dat teveel lucht wordt ingeblazen. Dat is niet nodig en zal leiden tot het opblazen van de maag met mogelijk braken na een zeker aantal cyclussen.En dan de zuurstoftoediening. Het is erg eenvoudig: debiet op 12-15 liter per minuut, masker opzetten en goed aandrukken op het gezicht (meestal moet men het masker blijven vasthouden). Toch gaan velen de

mist in als de jury vraagt of het slachtof-fer nog wel ademt. Het controleren van de ademhaling is altijd hetzelfde: de borstkas moet op en neer gaan en er moet lucht passeren langs mond en/of neus. Men heeft er zelfs nog een parameter bij: het aandampen van het masker. Als dit OK is en het zakje gaat niet op en neer, dan is er een lek tussen masker en gezicht. Beter aanspannen!

Skills welke zelden toegepast worden ver-leert men na verloop van tijd. Aangezien CPRenzuurstoftoedieninglevensreddendkunnen zijn, moet iedereen deze technieken regelmatig inoefenen. Dat kan in clubver-band, op het werk of via andere kanalen. Anders verliest het brevet zijn waarde.Tot slot nog een woord van dank voor al-len die de lessen hebben gevolgd, de les-sen hebben gegeven, de examens hebben gevolgd en afgenomen alsook alle andere vrijwilligers die zich op een of andere wijze hebben geëngageerd.En voor de niet-geslaagden: de aanhouder wint, dus niet opgeven.

FILIP GALLANT, LID VAN DE

GENEESKUNDIGE COMMISSIE

Linksboven: Hartmassage: let op de juiste positie van de handen.

Rechtsboven: Hoofd in hyperstrekking, kinlift en een gewone ademteug van een halve liter licht inblazen.

Midden: Het slachto� er in stabiele zijlig leggen.

Onder: Zuurstof toedienen.

Hippo-249.indd 53 5/06/2014 10:02:32

141 nieuwe Duiker-HulpverlenersTonyAelbrechts(Actina)–StevenAstle(AquaPol)–KathleenAugustijnen(CalypsoTeam)–TimBilliet(Neptunus)–VanessaBo-gaert(Stingrays)–DominiekBoghaert(KGSManta)–KevinBossier(NavyDivingTeam)–KarimBouazza(ADPacific)–DirkBoussu(Nautilus) – Jan Brigou (Belgium Diving) – Kathleen Brone (Bilzer Duikclub Dolfi jn) – Rudi Cams (LDL) – Fien Carlier (Belgium Diving) –PascalCasier(KGSManta)–DaanCeulemans(DeWaterman)–ChristCoquyt(GentseDolfijnen)–LiesbetCornelissens(Aquarius)–PatriekCouckuyt(BCOS)–SvenCox(AdventureDiving)–EliCrabbe(Salvanos)–JozefienDecoene(BCOS)–MaaikeDeCouvreur(Gobio-Divers)–WendyDeGendt(TheSharks)–RudyDeHeel(ProfundaDiving)–EllenDeJong(NavyDivingTeam)–DagmarDeJong(AKO)–TimothyDeJonge(Thalassa)–KennyDeliens(Hydra)–NathalieDelile(BilzerDuikclubDolfijn)–PascalDeNaeghel(NavyDivingTeam)–SylviaDeNobele(MantisDiversClub)–JessieDenolf(Duikernikkers)–PieterDerumeaux(DeNereiden)–DaveDerycker(CVD)–JohnDeSmet(KGSManta)–NicolasDeSmyter(MantisDiversClub)–JeroenDeVlieger(Poseidon)–DinoDeWaen(BCOS) – Niels De Wilde (Lucky Divers) – Wim De Wit (Aquarius) – Sophie D'Hondt (Adventure Diving) – Liesbeth D'Hulster (De Nerei-den) – Joke Dickx (BCOS) – Donald Dierckx (De Otters) – Lieven Dierick (Orca) – Nicolas Duyck (Stingrays) – Andrea Fey (AKO) – Viktor Forrez (Stingrays) – Martine Gabriels (DDT) – Anthony Geirnaert (Koraalduivels) – Sven Geudens (Lucky Divers) – Sander Ghyssaert (AquaPol)–ThomasGiraldo(NavyDivingTeam)–YvesGladine(AKO)–LanderGoossens(Odyssee)–CarineGorrebeeck(Aquaticum)– Ronny Govaerts (Bilzer Duikclub Dolfi jn) – Johan Guns (DDT) – Ronny Haest (Yellow Diving School) – Mathieu Hanssens (Adventure Diving) – Davy Hens (Lucky Divers) – Eddy Hessens (Navy Diving Team) – Gregory Heylens (Atlantic Diving Club) – Suzy Heyns (Fire Divers Zandhoven) – Bjorn Horre (RDK) – Walter Huylebroeck (Aqua Diving Team) – Björn Icke (De Otters) – Wesley Impens (Gobio-Di-vers)–KurtJacobs(BilzerDuikclubDolfijn)–DriesJosson(DeNereiden)–PieterLambert(BCOS)–TomLambrechts(Aquanauten)– Kevin Langbeen (Duikernikkers) – Eric Langie (Samantha) – David Loomans (Duklo) – Koen Luyten (Koraalduivels) – Steffi e Mathues (DDT) – Simon Mattens (KGS Manta) – Jolien Metten (Armada) – Nicolas Moerman (KGS Manta) – Christophe Moerman (OVWW) – MichelineMurlot(Amykos)–Jean-PaulNaets(Aquanauten)–JariNeefs(FreeScubaDiving)–LudoNouwen(BilzerDuikclubDolfijn)–BenedictOuttier(KGSManta)–DavidPloem(MantisDiversClub)–GuntherPotters(DeOtters)–DavidReubens(KGSManta)–GeertRoose(geenlid)–YvesRysheuvels(Aquanauten)–PeterSaenen(Actina)–JoeriSannen(DeZeester)–RenzoSchietgat(Stingrays)–RobSchoeters(Koraalduikers)–MaartenSchroeven(Poseidon)–GregorySeifert(Actina)–VeraSegers(geenlid)–BrechtSoenens(Aqua Diving) – Ann Soetewey (De Otters) – Filip Speecke (RDK) – Rino Spileers (Actina) – Danny Sprangers (Ducs) – Veronique Syroit (Atlantic Diving Club) – Wouter Tallon (Hydra) – Danny Tax (Kempische Duikschool) – Ilse Timmers (Gobius) – Jeroen Trapman (Nar-wal) – Ilse Van Baelen (Amfi bie) – Wouter Van Baelen (Calypso Team) – Kristien Van Beversluys (Koraalduivels) – Geert Vandenberghe (KDK) – Jurgen Van Den Houte (Alpha) – Gert Van der Goten (KGS Manta) – Gerrit Vanderleenen (Gobio-Dives) – Sofi e Van de Velde (The Sharks) – Geert Van de Voorde (Orka) – Marleen Vandezande (Navy Diving Team) – Francky Van Driessche (De Murene) – Filip Van Duppen(Aronnax)–IndraVanGorp(DeOtters)–PietVanHaute(BelgiumDiving)–StevenVanHeddegem(AdventureDiving)–TomVanHerp(Aquanauten)–JeroenVanhoof(BlueSea)–JonasVanLoven(CalypsoTeam)–FrancisVanluyten(DDT)–PhilipVanmarcke(Jaws)–Pieter-JanVanPellicom(Breevenduikers)–OliviaVanSlagmolen(TheSharks)–KurtVanTomme(Coudy's)–JanVanvelk(Nautilus)–DjarnoVerbruggen(CalypsoTeam)–KatrijnVerhaeghen(AdventureDiving)–TomVerleysen(ProfundaDiving)–RollinVerlinde(Gobio-Divers)–LaurentVerschuere(KGSManta)–MichelVervisch(KDK)–GerritWalschap(Breevenduikers)–PieterWegge(Neptunus) – Ingrid Wouters (Yellow Diving School).

BONDSNIEUWS Geneeskundige Commissie Commissie Duikonderricht

54 Hippocampus mei/juni 2014

CENTER OF POWER.EDGE OF PERFORMANCE.

AVANTI QUATTRO +

The most sold diving fin in the world now redefines itself. Greater responsiveness paired with traditional thrusting power optimizes ultimate performance. This fin can handle any and all diving conditions while leaving the others behind. Featured with our new bungee strap, we guarantee fast and easy donning and doffing.Be powerful. Take the edge of performance.

mares.com

ADVERTENTIE

Hippo-249.indd 54 5/06/2014 10:02:32

CENTER OF POWER.EDGE OF PERFORMANCE.

AVANTI QUATTRO +

The most sold diving fin in the world now redefines itself. Greater responsiveness paired with traditional thrusting power optimizes ultimate performance. This fin can handle any and all diving conditions while leaving the others behind. Featured with our new bungee strap, we guarantee fast and easy donning and doffing.Be powerful. Take the edge of performance.

mares.com

Hippo-249.indd 55 5/06/2014 10:02:32

Als je denkt dat ondertussen alles al is ontdekt in onze Oosterschelde, word je toch weer verrast: enkele

maanden geleden dook er een heel apart wezentje op aan de Zee landbrug. Een zeespinnetje. En neen, niet onze gekende Rode zeespin (Nymphon rubrum) of het gezellig mollig Michelinmannetje (Pyc-nogonum littorale). Maar wel een heel an-der typetje. Vanuit de verre Stille Oceaan, via een omweg langs de Middellandse Zee, liep hij dapper al dan niet via de intercon-tinentale scheepvaart mee de Noordzee in om te belanden in de Oosterschelde: de zebrazeespin (Ammothea hilgendorfi).

Een nieuwe soort. Een nieuwe duikuitda-

ging. Lang heb ik niet nodig om mijn buddy te overtuigen om met me mee op ontdek-kingsreis te gaan. Vooraleer ik uitgespro-ken ben, staat hij al te trappelen aan de Zeelandbrug, met zijn onderwaterfototoe-stel op scherp.

Onze ontdekkingstocht moet wel goed voorbereid worden, want een zebrazeespin is, ten eerste: klein, ten tweede: vreemd genoeg maar op een heel beperkte plaats aan de brug terug te vinden. En vermits een duikfles een limiet stelt aan de beschikbare tijd die kan besteed worden aan het zoeken, moet die zoektijd dan ook tot een mini-mum herleid worden. Waar is die plek van een paar vierkante meter groot/klein? Na overleg met de ontdekkers van die kleine

exoot hebben we een duidelijk onderwater-plan: richting tweede pijler , diepte onge-veer dertien meter bij laagwater, overgang blokken naar zandvlakte. Het diertje is zoals al zijn soortgenoten een carnivoor. Onze kleine exoot is dol op zeecypres (Sertularia cupressina). Dus gaan wij op zoek naar het voedsel op die welbepaalde plek. Zeecypres is gelukkig gemakkelijk te herkennen: een vrij grote kolonie hydro-poliepjes in een mooie spiraal opgebouwd (nvdr: het is geen echte spiraal en daarom misschien een verwarrende omschrijving omdat het mosdiertje Bugula plumosa wel een spiraalvorm heeft en door sommige mensen hiermee verwisseld wordt). En met een laatste goede raad om met de zeecy-pres even te schudden want dat activeert

De zebrazeespin (Ammothea hilgendorfi).

REPORTAGE Biologie

Oosterschelde-zeespinnen in de ban van een nieuwe soortgenoot

Foto

: Mar

co F

aase

.

Foto

: Pet

er H

. van

Bra

gt.

56 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 56 5/06/2014 10:02:33

de bewegingslust van het exootje, vertrek-ken we op ontdekkingsreis. Mijn buddy en ik zijn een complementair duo: hij navi-geert perfect onder water en ik ben goed in het ontdekken van klein grut.Tijdens de ontdekkingsreis passeren we slakdolfeitjes in geweisponzen, volledig witte rosse sterslakken, harlekijnslakjes, slanke waaierslakken, blauwtipjes, een zeedonderpad met een onwaarschijnlijk mooi gele buik… Normaal gezien brengt me dat al in de zevende duikhemel, maar dit keer niet. Slechts één doel voor ogen: die achtpotige exoot vinden. Mijn buddy begrijpt werkelijk niets van mijn haast, hij die mij steevast 'de onderwaterstofzuiger' noemt.

Plaats van de zebrazeespin in het dierenrijk

Rijk: Animalia

Stam: Arthropoda (geleedpotigen)

Onderstam: Chelicerata

Klasse: Pycnogonida

Familie: Ammotheidae

Soort: Ammothea hilgendorfi (zebrazeespin)

Foto

's (2

): Pe

ter H

. van

Bra

gt.

Aan de voet van zeeanjelieren tref je soms miche-linmannetjes (Pycngonum litorale) aan.

De zebraspin is fors gebouwd, heeft pigmentstreepjes over de poten en zijn minuscuul lichaampje.

Voor de beste duiken op de mooiste spots van Orkney en eilanden er rond.Kies voor Johns DIVING CHARTERS met de MV KARIN.

More information +44 785 024 6831 or john@scapa�ow.com Meer informatie: +32 477 75 73 61 of katia.johan@belgacom.net

SCAPAFLOW & ORKNEYDIVE HOLIDAYSDiving Since 1981

www.scapaflow.com

ADVERTENTIE

Foto

: Mar

co F

aase

.

Foto

: Pet

er H

. van

Bra

gt.

Het michelinmannetje.

57Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 57 5/06/2014 10:02:35

Reportage Biologie

Zebrazeespinnen vertoeven meestal op zeecypressen.

Een zeespin uit de Oosterschelde. Maar welke?

De rode zeespin (Nymphon rubrum).Foto

's (2

): Pe

ter H

. van

Bra

gt.

En dan zijn we op dé plek. De plek der exoten. Het 'stofzui-gen' kan beginnen. Ik schud heel voorzichtig aan de zeecy-pressen één voor één met een schijnbaar engelengeduld. Maar inwendig ben ik meer dan ongeduldig. En dan … ja, daar zie ik iets vreemds: een soort parachute van een klei-ne centimeter groot pulseert verschrikt weg uit de zeecy-pres. Bingo. Dat is de wijze waarmee zeespinnen naar de bodem vallen: haar acht pootjes onder zich naar elkaar toe houden in een punt, dan weer open, toe, open, toe: zoals een paraplu. Ik trek mijn buddy met aandrang via de lijn naar me toe, als een spartelende vis. Hij vergeeft me mijn bepaald 'niet-gentleman-like' manoeuvre meteen als hij niet één maar wel acht zeespinnetjes ziet krioelen, die mijn geschud aan hun voedsel maar matig kunnen appreciëren. Wat een machtige ontdekking: het zijn allemaal zebrazee-spinnen! Hoe rustiger je observeert, hoe meer zeespinnen je ontdekt. De talloze exootjes wandelen rustig tussen de autochtone rode zeespinnetjes. Het verschil tussen die twee is duidelijk ondanks het feit dat beide soorten even groot zijn, ongeveer twee centimeter als je de pootjes mee betrekt in het meten, met een piepklein lijfje van enkele millimeters groot. De autochtoon is iets slanker en is egaal roodbruin van kleur. Terwijl de zebrazeespin veel forser gebouwd is en pigmentstreepjes heeft over de pootjes en zijn minuscule lichaampje, zoals ja, een zebra dus.

Na de eerste euforie komt de rust om echt goed te obser-veren. Mijn buddy maakt zijn camera 'macro-klaar', ik haal mijn onderwaterloep boven.

58 Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Pet

er H

. van

Bra

gt.

Hippo-249.indd 58 5/06/2014 10:02:36

Foto

: Pet

er H

. van

Bra

gt.

NEMO DIVE CLUB 2de duiker:5 dagen bootduik-pakket GRATIS(t.w.v. € 187)Geldig voor verblijven in juni 2014. Exclusief duikuitrusting en duiktaks (€ 3 p.p./dag)

EL GOUNATHREE CORNERS RIHANA RESORT & INN**** 1 week all-in,incl. 5 dagen duiken

v.a. € 807 p.p.

MARSA ALAMTHREE CORNERS FAYROUZ

PLAZA BEACH RESORT***** 1 week all-in,incl. 5 dagen duiken

v.a. € 849 p.p.

Meer info bij jeThomas Cook Travel Shop en je reisagent,

via sport@thomascook.be of op 09/261.45.25.

Aanbod volgens beschikbaarheid. Promotieprijzen geldig volgens beschikbaarheid voor reservaties vóór 15 juni 2014.

V.U. Tim Van Genechten p.a. - TCRB NV - Tramstraat 67c, 9052 Gent, BTW 0412.677.887 RPR Gent - Lic (A)1067.

Duikvakanties Rode Zee:

TIJDELIJKEPROMOTIES

073 TCS adv Duiken hippocampus.indd 1 16/05/14 09:53

HippoëzieZeewaarts gezegd

De zee is trots op haar duinen.Brekensgereed houdt zij de duinen bestendig.

Zij heeft haar kusten lief en kust ze.

De zee plant zich voort in het water.De zee is voedzaam als een rijpe boomgaard.

Zij is de moeder van de grootste sterren.

De zee is een regen van goedheid,beken het maar, zij is onmisbaar.

De zee blijft zoals altijd altoos vrede,want in zee werd nog niemand mishandeld.

Paul Snoek

HOFEINDE 21

2350 VOSSELAAR BELGIE

TEL: +32(0)14611260 EMAIL: HCV.BVBA@PANDORA.BE

WWW.DUIKMATERIAAL.BE

DUIKCOMPUTERS, DUIKLAMPEN, ADEMAUTOMATEN, DROOGPAKKEN, SEMI NATPAKKEN, JACKETS, …….

24 uur vulstation 200 en 300 bar. Eigen hersteldienst.

ONZE PARTNERS:

SCUBAPRO X-TEC UWATEC BARE SUUNTO METALSUB GREEN FORCE MARES SEAC DIVESYSTEM UK DICAPAC BRIGHT WEIGHT SEALIFE MC NETT OCEANIC TRIDENT

SHOWROOM

Hippo-249.indd 59 5/06/2014 10:02:38

60 Hippocampus maart/april 2014

Waanzinnige beestjes. Hun lijfje is zo klein dat er niet genoeg plaats is voor al hun or-ganen. Die stoppen ze dan maar deels in hun holle pootjes. Delen van hun maagdarmstelsel bergen ze erin op. Even-als hun geslachtsorganen. Ik merk het ver-schil tussen mannetjes en vrouwtjes op. Ik zie namelijk kleinere exemplaren met eier-zakjes onder hun lijfje, gedragen door een paar extra pootaanhangsels, ovigeren ge-naamd. Boeiend, want dat blijken de man-netjes te zijn. Alweer een diersoort waarbij de dame des huizes met plezier de broed-zorg aan pa overlaat. Maar pa neemt wraak: hij zal zich niet houden aan één dame en zal tegelijkertijd de zorg dragen over eipakketjes afkomstig van verschil-lende dames die hij uitwendig heeft be-vrucht (polygynandrie). Al houdt hij wel de eipakketjes van de verschillende dames keurig gescheiden tussen zijn ovigeren.

Tweeënzeventig minuten zeespinnenpret in het Oosterscheldewater van zes gra-den. Zou toch moeten volstaan. Maar toch vervloek ik de minieme luchtcapaciteit van mijn twaalf literfl esje, misschien toch maar eens een bi aanschaff en om de on-derwatertijd en -pret nog te verlengen.

En dat dat Oosterschelde-exootje niet al-leen mijn nieuwsgierigheid prikkelt, maar ook dat van de onderwaterbiologen is evi-dent. Er wordt dan ook gevraagd aan de sportduikers goed op te letten tijdens het duiken in de Zeeuwse Delta en elders langs de kust en waarnemingen van de zebrazee-spin te melden bij: www.telmee.nl;Stichting Anemoon (www.anemoon.org).

KIKI VLEESCHOUWERS

Later krijg ik de kans de zeespinnen te bekijken onder een binoculair bij een be-vriend bioloog. In alle rust, zonder stro-ming, zonder dreiging van een fl es die veel te snel zonder lucht valt, met goed licht en een glas wijn binnen handbereik. Daar kan ik zelfs de eitjes van de zeespindame in haar pootje zien.

In 2010 werd de eerste gestreepte acht-poot (toen had hij nog geen offi ciële Ne-derlandstalige naam) in de Noordzee aan-getroff en. In augustus 2013 werd de eerste zebrazeespin in de Oosterschelde bij Zie-rikzee gespot. Onderzoekers maakten dat begin 2014 pas bekend.

Weetjes over zeespinnen

Dat zeespinnen intrigerende wezentjes zijn, begin ik des te meer te beseff en wanneer ik de literatuur over deze wezentjes doorspit. Zo blijken ze helemaal geen familie van de spinnen te zijn. Vroeger werden ze bij de kreeftachtigen ingedeeld, waar ze eigenlijk ook helemaal niet thuis horen. Nu zijn ze als geleedpotigen in een heel aparte klasse ondergebracht,namelijkdePycnogonida.

Alle zeespinnen zijn carnivoor: ze zijn dol op hydroïden, sponzen, zeeanemonen en mosdiertjes. Zelfs borstelwormen, zeester-ren, naaktslakken en tweekleppigen staan op het menu. De zeespinnetjes zullen hun prooi evenwel niet doden: met hun steek/zuigsnuit prikken ze in hun prooidier en zuigen er wat weefsel uit.

Sommige zeespinnen zijn in bepaalde pe-rioden omnivoor en zullen dan o.a. ook al-gen eten en azen op organisch materiaal.Van eicel/spermacel tot zeespin. Ook wel een leuk verhaal. De vrouwelijke zeespin zal een eipakketje via een opening in haar poot (de gonopore), waar haar gonaden ge-legen zijn, aan het mannetje overhandigen. Het mannetje zal die eicellen bevruchten en draperen met mucus zodat hij de eipak-ketjes als een armbandje om zijn ovigeren kan dragen. Deze eipakketjes kunnen van verschillende vrouwtjes afkomstig zijn. Het ganse paargedrag duurt enkele minu-ten tot enkele uren. Uit het bevruchte eitje komt een larve die verschillende keren gaat vervellen, nog steeds beschermd door pa zeespin. Na ongeveer een week komt de larve vrij na de derde vervelling en zal dan actief weg zwemmen om nog een vier-de keer te vervellen om dan als volwassen zeespin te voorschijn te komen. Na elke vervelling komen er een aantal pootjes ex-tra bij, zodat na de vierde vervelling er acht pootjes in totaal zijn.Voor de volledigheid moet ik nog wel mel-den dat er zeespinnen zijn die hermafrodiet zijn en exemplaren die meer of minder po-tjes hebben dan het klassieke aantal van acht. Zoals gezegd: zeespinnen zijn verras-send boeiend.

Soorten zeespinnen in de Oosterschelde

Wereldwijd zijn er zo'n 1000-tal soorten zeespinnen beschreven. Op de West-Euro-pese kust komen enkele tientallen soorten voor. In de Nederlandse kustwateren zijn ten minste 8 verschillende soorten zee-spinnen aangetroff en. Maar de meeste zijn zo klein en goed verstopt tussen hun voedsel dat je ze met het blote duikersoog nauwelijks tot niet kunt waarnemen. Alle Nederlandse zeespinnen voeden zich met het weefselvocht van zeeanemonen of hydropoliepen. Ik beperk me hier tot de soorten die in het Nederlandse Soorten-register zijn vermeld.

• Stekelzeespin (Achelia echinata).• Callipallene brevirostris.• Rode zeespin (Nymphon rubrum).• Slanke zeespin (Nymphon gracile).• Michelinmannetje (Pycngonum litto-

rale).• Anoplodactylus petiolatus.• Anoplodactylus pygmaeus.• Foksie (Phoxichillidium femoratum).

Met dank aan:• René van Zweeden, geduldige buddy

en prima onderwaternavigator;• Karine De Coster, om tijdens de eerste

zebrazeespinnen-expeditie als gids te fungeren;

• PeterH.vanBragtenMarcoFaasevoorhun mooie opnames van de zeespinnen.

Geraadpleegde literatuur:• Advances in Marine Biology, volume

24, p.2t.e.m.86,AcademicPressLmt,ISBN 0-12-026124-3.

• Graham E. Budd and Maximilian J. Tel-ford (2005) Along came a sea spider. Nature, vol 437, 20 October 2005.

• Felipe S. Barreto and John C. Avise (2008), Polygynandry and sexual sizedimorphism in the sea spider Ammo-thea hilgendorfi (Pycnogonida: Am-motheidae), a marine arthropod with brood-carrying males. Molecular Eco-logy (2008) 17, 4164-4175.

• PeterH. vanBragt (2013),ZeespinuitStille Oceaan heeft Nederlandse kust bereikt.

• Natuurbericht.nl.

Foto

: Mar

co F

aase

.

De zeespin foksie (Phoxichillidium femoratum).

Reportage Biologie

Hippo-249.indd 60 5/06/2014 10:02:41

Hippo-249.indd 61 5/06/2014 10:02:41

Even terug in de tijd…Fo

to: D

enni

s Va

nder

mee

rsch

.

Foto

: Gee

rt H

ausp

ie.

Op 4 juli 1974 vragen Edmond Van-coillie (nog steeds actief lid!) en PaulLoosvelt(†)bijhetRoeselaar-

se stadsbestuur de toelating om een duik-club op te starten!

Na een aanvankelijk negatief advies komt het licht toch nog op groen en wordt de Roeselaarse Duikersklub op 22 november 1974 offi ciëel opgericht! Duikers kennen de club beter onder de afkorting RDK, en dat

heeft alles te maken met het feit dat één of andere onverlaat het woordje club als klub heeft neergepend! Maar het zou ook best kunnen dat die schrijfwijze in die jaren de enige juiste was, want er zijn wel meer der-gelijke voorbeelden in onze streken, zoals KDK,MDK,PDK,…(nvdr:inderdaad,indietijd werd club met een k geschreven).Volgens de toenmalige secretaris José Huyghebaert waren er al meteen proble-men…

De club had een toestemmming om op maandagavond te trainen in het overdek-te zwembad, maar dat was moeilijk zonder materiaal en zonder geld! WillyBrouckaert (†)werddeeersteDuik-schoolverantwoordelijke en hij wist via Bloso wat klein materiaal en een duikfl es te bekomen. Hijzelf en zijn zoon Rik vorm-den toen het 'kader' van mensen met erva-ring!

De Roeselaarse Duikersklub is 40 jaar jong!

Brie� ng in Zeeland (2013).

CLUB in de kijker

62 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 62 5/06/2014 10:02:42

Foto

: Den

nis

Vand

erm

eers

ch.

Foto

: Gee

rt H

ausp

ie.

Enkele andere lesgevers van het eerste uur waren Guy Broodhuys, Monica Vanden-hende, Danny Vanhauwaert en voormalig voorzitterJean-PierreVermeersch.Alles samen was dat een vrij onervaren bestuur, maar de microbe zat erin en ieder-een was dolenthousiast! Er werd een stic-ker-actie op touw gezet, T-shirts en steun-kaarten werden aan de man gebracht, en er volgden activiteiten te Loppem, Gullegem, en vooral in de Kleiputten van Kortemark.

Lente 1975 – Voor het eerst is er een drie-daagse in Zeeland, onmiddellijk gevolgd dooreentripnaarPortoSantoStefano inItalië!

11 augustus 1975 – Begin van een zware maar korte crisisperiode waarbij het vol-tallige bestuur ontslag nam…Maar al snel werd een nieuw bestuur ge-vormd met Willy Brouckaert als voorzitter en Maurice Vanbelleghem als ondervoor-zitter! Paul Sinnaevewerd secretaris. Ed-mond Vancoillie en Ivan Vanderhaeghe waren beiden commissaris en Danny Van-hauwaert penningmeester.

in crescendo

En vanaf toen ging het steeds beter en groeide het ledenaantal jaar na jaar!

Weinig later werd Germain Leen knegt voorzitter (en dat is hij nog steeds!) en duikschoolverantwoordelijke. Het bestuur bleefverderevoluerenenmensenalsPhi-lip Loosvelt, Guido Decanq, Danny Roose (†)enNoëlVancoillienamenverschillendetaken op de schouders.

Boven: Groepsfoto duikschool RDK (1981).

Midden: Zeeland (2013).

Onder: Estartit (1989).

Duikje in de Gavers (2014).

Foto

's (4

): CO

WO

L-ar

chie

f.Fo

to's

(4):

COW

OL-

arch

ief.

Foto

' s (2

): ar

chie

f dui

ksch

ool R

DK

.Fo

to: D

enni

s Va

nder

mee

rsch

.

63Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 63 5/06/2014 10:02:46

De eerste 'RDKrantjes' dateren van die tijd en bij de oorspronkelijke redactieleden vin-den we namen als Eric Bolle (tot voor kort nog ondervoorzitter), Gaspar Cornette, Rik Van Bruwaene, Kurt Verduyn en Jean-Ma-rie Reynaert.L'Estartit bij duikcentrum Unisub aan de Spaanse Costa Brava werd jaren na elkaar de vaste bestemming van de club tijdens de zomervakantie!Meer en meer werden duikdagen en duik-weekends georganiseerd in Zeeland, veelal onder impuls van mensen als Eric Bolle en Kurt Verduyn! Het Pinksterenweekend enhet weekend van Roeselare-kermis op het einde van de maand augustus zijn ook van-daag nog razend populair!

RDK vandaag

Een paar jaren terug ontstond een pran-gend probleem. Door nieuwe reglemente-ringen (de oude 4*D mocht geen doopdui-ken meer uitvoeren) was er een nijpend te kort aan instructeurs. Door het initiatief van een aantal gedreven mensen werden opleidingen aangevat en het aantal as-sistent instructeurs en instructeurs werd uitgebreid. Door deze operatie kreeg de club weer meer slagkracht. Organiseren van op-leidingen allerlei, duikuitstappen,… RDK draait op volle toeren.

64 Hippocampus mei/juni 2014

Foto

's (2

): G

eert

Hau

spie

.

CLUB in de kijker

Tussenduiksactiviteiten in Wemeldinge (2013). Après-dive aan de Zeelandbrug (2011).

Hippo-249.indd 64 5/06/2014 10:02:47

Zo zijn we in het seizoen tweewekelijks vooral in Zeeland te vinden. Ook op het provinciaal domein De Gavers te Harelbe-ke wordt gretig gedoken. Vooral beginnen-de duikers kunnen hier hun eerste duiken wagen.

Op de maandagse trainingen en oplei-dingen in het Spillebad te Roeselare zijn steeds heel wat leden actief. Daarna wordt er steevast nog een babbel gepleegd en een drankje genuttigd in het vermaarde clubhuis De Caisson, gelegen in de Ardooi-sesteenweg 48, 8800 Roeselare.Onze Caisson bestaat nu 20 jaar en wie ons graag een duik-gerelateerd-bezoekje brengt is er meer dan welkom op maandag vanaf 22.00 u en op vrijdag vanaf 20.30 u. Deze plaats is tevens de draaischijf voor al-lerlei activiteiten zoals theorielessen, ver-gaderingen maar ook wel eens een feestje.

Bij de RDK kom je in een 'familie' terecht waar je niet alleen een mooie sport leert maar waar je ook heel wat mensen ont-moet, vaak vrienden voor het leven.

Velen hebben zich in de loop van de jaren verdienstelijk gemaakt door op één of an-dere manier de handen uit de mouwen te steken! Hen allemaal citeren is een onmogelijke taak, maar het is mede dankzij hen dat de RDK van vandaag een club is 'met alles erop en eraan'!

website

Onze website www.roeselaarseduikers-klub.be is een bron van praktische info over de werking en alle mogelijke activitei-ten van de club. Twijfel niet langer en neem nu een kijkje.

viering 40 jaar RDK

Naar aanleiding van ons 40-jarig bestaan organiseren we een waar spektakel. Enke-len van de helden van toen zijn nog steeds erg actief bezig, maar het jong geweld van nu, vol vuur en vlam, is ontembaar. De drij-vende, of moet ik zeggen duikende kracht achter het Batjes-project is Domien Crevits die dit samen met een team van enthousi-astelingen onder zijn vleugels neemt.

De 'place to be' in Roeselare het laatste weekend van juni is ongetwijfeld al jaren

65Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Pet

er R

ynga

ert.

Aprédive aan de Zeelandbrug (2011).

lang de Roeselaarse Batjes, en dat zal dit jaar nog meer het geval zijn. Dit jaar staat RDK met een duiktank op de Batjes-fees-ten in Roeselare! Iedereen, jong en oud, die eens wil proeven van de duiksport kan er terecht. Je kan er tevens terecht voor uitleg over de sport en onze club.

Op zaterdag 28 juni en zondag 29 juni zijn er initiaties telkens vanaf 11.00 uur op het sta-tionsplein te Roeselare. Inschrijven kan al vanaf 8 jaar en per e-mail aan rdk40jaar@roeselaarseduikersklub.be.Meer info over de duikinitiatie vind je op http://40jaar.roeselaarseduikersklub.be.

ANJA LOONTJENS

Hippo-249.indd 65 5/06/2014 10:02:48

mij niet meer mogelijk de taak van hoofd-redacteur te dragen. 10 jaar redactie Hip-pocampus hebben me veel voldoening geschonken. Langzaam is ons bondsblad uitgegroeid tot een volwassen persoon-lijkheid die representatief is voor NELOS: eigen redactie, eigen drukker, eigen beheer en vanaf volgend jaar eigen commissie.Rudi Schollaert

Zwembadexamen Clubmonitor te Ganshoren

Na de theoretische en didactische proeven is het zwembadexamen het slot. De nieuwe NELOS-Clubmonitors zijn: Marc Baekelant (Manta), Francis Beens (De Boekaniers), Anne Blankaerts (Amphora), Chris Claes-sens (Yellow Diving), Danny Cnudde (Man-ta), Danny Coudyser (Coral), Luc Couwels (AKO),PierreDeMol(Alpha),JohanDeVent(Coral), Henri Joris (Torpedo), Walter Mel-laerts (Amykos), Johan Muysoms (Atlan-tic), Linda Peeters (Neptunus), Johan Put(Nautilus), Ernest Rutsaert (Amphora), Luc Thienpont (Thalassa), Arthur Timmermans (WDS), Willy Van der Poel (Zeester), MarcVan Gorp (Nuclea), Frans Van Handenhove (Alpha), Frank Van Landeghem (Amphora), Daniel Van Zegbroeck (DUKLO), Carl Van-derhulst(Nuclea),PaulVandewouwer(Yel-low Diving), Erik Vonk (AKO).

Academische Zitting Duikonderricht

Frans Geeraerts sprak de nieuwe promo-tie 1*Instructeurs toe. Deontologische en ethische regels en allerhande plichten werden over hen uitgestrooid. Maar de voorzitter belichtte ook de plezierige en soms zeer dankbare kanten van het in-structeursschap. Onder applaus van de

juni 1999

uit Hippocampus nr. 174

15 jaar geleden

Medische Commissie

De Medische Commissie NELOS staat vol-ledig achter het besluit van de Medische Commissie CMAS wat betreft de proef stij-gen zonder mondstuk. Des te meer daar deze proef bijna overal elders in de wereld werd afgeschaft. Zij verzoekt ook het ge-bruik van reddingsvest en octopussysteem aan te moedigen.

Stages te Bendor

Nieuwe Nationale Monitors NELOS: Jeannine De Kimpe (Temse Watersport), René Janssens (Neptunus), Roger Pichal(CVD).Nieuwe Federale Monitors NELOS:Stan Fol (Amphora), François Jacobs (Diestse Sportduikers), Jacques Limpens (Aquanauten), Rudi Schollaert (Gentse Dolfi jnen), Marcel Spinnael (Neptunus), Médard Vergucht (Espadon), Marc Vercau-teren (Hydra).

Ontslag Hoofdredacteur

Door beroepsredenen en fair play is het

juni 1979

uit Hippocampus nr. 74

35 jaar geleden

juni 1989

uit Hippocampus nr. 124

25 jaar geleden

Hulpmonitors

De zwembadproeven in het zwembad te Schaarbeek vormden het sluitstuk van de proeven voor Hulpmonitor. De geslaagden uit het Vlaams landsgedeelte: Noël Bal-thasar (Manta), Joseph Bijnens (COWOL), Etienne De Waele (Gentse Dolfi jnen), Jos De Winter (Amphora), Stan Leys (CVD), Jos Audenaerd (Amphora), Fernand Roelandts (Aquanauten), Zeger Van der Rol (Manta), Wim Van Doeselaer (Amphora).

Medische Commissie

Dr. Jacques Mawet, Dr. Marcel Patte enCommandant Jef Liekens vinden het wen-selijk dat alle duikers een elektro-encefa-logram zouden moeten ondergaan.

Raadgevingen: bij duiken in koud water binnen de veiligheidscurve duiken; dui-kers met overgewicht moeten hun trappen verlengen. Bij een decompressieongeval moet het slachtoff er onmiddellijk naar een therapeutische caisson vervoerd worden, waar een aangepaste medische behan-deling zal kunnen begonnen worden. Het vervoer in een eenplaatscaisson moet ge-beuren onder een druk van 2 kg/cm².

CMAS

Op het congres te Monaco werd Commandant Cousteau herkozen als voorzitter en Jacques Dumas als secretaris-generaal.

45 jaar geleden

juni 1969

Uit Hippocampe nr. 25

RETRO-HIPPO Verzameld door Wim Van Doeselaer

66 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 66 5/06/2014 10:02:50

67Hippocampus mei/juni 2014

zaal mochten de 47 nieuwe 1*Instructeurs de symbolen van hun nieuwe rang in ont-vangst nemen: CMAS-instructeurskaartje, instructeursstempel en NELOS-sweater. John Maes overliep dan nog kort het nieu-we IDEAL-systeem, dat reeds in detail op verschillende regionale bijeenkomsten werd besproken.

Nieuw duikteken

In haar zorg om de onderwatercommuni-catie te verbeteren heeft CMAS bij de 22 internationale CMAS-tekens een 23e toe-gevoegd: met beide handen vormt men de letter T en dit betekent: “Ik ben op halve druk".

Eerste Mares-Cup te Hurghada

De uitslag: Creatief: Peter Ryngaert; Por-tret: Geert Niels; Macro: Geert Niels; Groothoek: Hedwig Dieraert; Mini-serie: Hedwig Dieraert.

ADVERTENTIE

Hippo-249.indd 67 5/06/2014 10:02:51

68 Hippocampus nov./dec. 201368 Hippocampus mei/juni 2014

Een grote hengelaarsvis in strategische positie.

Mijn buddy Filip op één van de kanonnen van de Karlsruhe bij Scapa Flow.

Koraalduivel in hellevuur.

Sommige anemoonvisjes zijn eerder brutaal.

Op de foto is het niet te zien, maar dit was een agressieve murene.

CLOSE-UP NELOS-fotograafIn de kijker

Hippo-249.indd 68 5/06/2014 10:02:54

69Hippocampus nov./dec. 2013

Dicht bij elkaar is leuker.

Niet te geloven eigenlijk dat dit een worm is.

Een remora zonder gastheer is een koddige verschijning.

Nadine reanimeert een bij ons hutje aangespoelde kleine geep, ergens in de Indische Oceaan.

Ludo Braeckman

3*Duiker

DF2

RDK (Roeselaarse Duikersclub)

Naam

Brevet/titel

Fotografiebrevet

Club

1992

800

250

Engeland, Schotland, Wales, Frankrijk, Nederland,

Duikt sedert

Aantal duiken

Aantal fotoduiken

Duikplaatsen

NIKON D 800Camera

Behuizing HUGYFOT

2 x Subtronic Nova

Nikon 60 mm macro, 105 mm macro, fisheye 10,5 mm en 16-35 mm zoomlens

Lenzen

Flitsen

Hippocampus mei/juni 2014 69

Sterrenkijker wacht op prooi.

Duitsland, Spanje, Griekenland, Letland, Estland, Filipijnen,

Malediven, Egypte, Dominicaanse Republiek, Bonaire

Hippo-249.indd 69 5/06/2014 10:02:57

De Hippocampus nr. 146 van decem-ber 1993 is een historisch nummer. Voor het eerst verscheen het bonds-

blad op A4-formaat met een kleurrijk omslag en hier en daar kleurenfoto's. Op pagina 15 van dat nummer lezen we "Een gesprek met een boegbeeld", een inter-view met John Remue. Hij had toen net de fakkel als verantwoordelijke van het Duikonderricht doorgegeven aan Wim Van Doeselaer die op zijn beurt zou wor-den opgevolgd door Frans Geeraerts. Op de Bijzondere Algemene Vergadering van het College der 3*Instructeurs te Zellik werd John in 1999 terug aangesteld als verantwoordelijke van het Duikonderricht en nu – 15 jaar later – nam hij ontslag uit die functie. Inmiddels vloeide er heel wat water door de Oosterschelde en we von-den het tijd om de inmiddels ex-voorzitter van Duikonderricht en ex-tandarts nog eens aan de tand te voelen.

Hippo: John, je hebt in al die jaren een hele evolutie om niet te zeggen een revo-lutie meegemaakt.John: Sinds mijn doopduik in 1972 in Rosas is er heel wat veranderd. De techniek stond niet stil: op administratief vlak zaten we toen nog in de tijd van stencil en Tipp-Ex en telefoon en brief waren het enige com-municatiemiddel. Op duiktechnisch gebied was er het invoeren van de tweetrapsont-spanner, die een eerste revolutie ontke-tende in onze sport. Einde jaren '70 van de vorige eeuw werden er nog nauwelijks 'Mistrals' verkocht. Nieuwelingen kochten allen een tweetrapsautomaat maar toch bleven we in de opleiding aanvankelijk vasthouden aan die eentrapsontspanner. In het zwembad werden de proeven zelfs uitgevoerd met een oefenontspanner zon-der terugslagkleppen in het mondstuk. Beginnende duikers kregen dus massa's water naar binnen voordat ze de techniek beheersten. In die tijd was dat volgens sommigen nodig om watervast te worden. Onzin natuurlijk. Maar het is nu eenmaal zo dat men enigs-zins conservatief is en weigerachtig staat tegenover vernieuwingen. Die worden slechts langzamerhand aanvaard, daarom heb ik het ook altijd zeer belangrijk gevon-den om te weten wat er speelt bij de ach-terban.

Van Mistral tot rebreather – van Tipp-Ex tot Windows 8

Even omkijken met John Remue.

70 Hippocampus mei/juni 2014

BondsnieuwsInterview

Hippo-249.indd 70 5/06/2014 10:02:58

Hippo: Ook de invoering van de manome-ter stuitte op weerstand.John: Die tweetrapsontspanner maakte het mogelijk dat er een manometer kon worden aangesloten op de eerste trap. Weer een nieuwigheid die heel sceptisch werd onthaald. Zo'n ding zou weleens kunnen ontploff en en duiken met een me-chanische reserve op de duikfl es was veel veiliger, waren de argumenten ... Inmiddels is de reserve met bijbehorende stang ar-cheologie geworden. En dan kwam het reddingsvest. Eerst een 'Fenzy' met zo'n fl esje op je buik. Later de fameuze 'WC-bril', rechtstreeks aangeslo-ten op de ademautomaat. Die werd ook als onveilig aanzien want …. stel dat je duik-fl es leeg was? Wat dan? Weet je dat je vol-gens onze regels pas met een reddingsvest mocht duiken vanaf het Middelbaar Brevet (2*D)? Stel dat zo'n beginnende duiker plots die vest zou opblazen en ongecontroleerd zou stijgen? Iemand die op de stage ver-scheen met zo'n nieuwigheid werd wan-trouwig bekeken. Het reddingsvest mocht daar niet gebruikt worden. Nu is het on-denkbaar dat je nog zonder trimvest in het water zou stappen.

Maar met elke vernieuwing moesten alle proeven en cursussen worden herschre-ven. Telkens vonden we dat het Duikon-derricht een periode van rust nodig had zonder veranderingen. Maar de vernieu-wingen dwongen ons ertoe. En eigenlijk is dat logisch met zulk een jonge sport, die pas rond de 50'er jaren begonnen is.

Hippo: In dat interview van 21 jaar gele-den had je ook een ernstige waarschu-wing over het invoeren van de deco-com-puter.John: Inderdaad, nog zulk een toestel dat bijna een revolutie veroorzaakte. We werk-ten met de US Navy-tabellen en plots was er die computer, waarvan we toen niet zo-veel afwisten. Die eerste computers waren ook heel snel verouderd. Ik vond het toen terecht nodig om eerst een ernstige studie te doen voordat we zouden afstappen van de tabellen. In het begin vonden we duiken met enkel zulk een computer niet echt vei-lig. Maar dook een duiker, die de tabellen min of meer volgde, dan zoveel veiliger? Tegenwoordig zijn de tabellen nog een vage herinnering uit het verleden en duikt iedereen met een computer.

Hippo: In datzelfde interview had je dat blijkbaar al voorzien: “In de toekomst zullen we wellicht allen met een compu-ter duiken en kunnen we de tabellen mis-schien laten vallen".John: Hetzelfde fenomeen doet zich nu voor met de rebreathers. Ik geloof echt dat die ooit zullen doorbreken. Ze zijn momen-teel nog véél te duur en vooral te ingewik-keld voor de recreatieve duiker, maar ook dat zal ooit veranderen. En weer zal het Duikonderricht zich daaraan moeten aan-passen. Buddy-breathing bijvoorbeeld kan niet met zulke toestellen en hoe gaan we de openwaterproeven afnemen? We leven in een tijd waarin we steeds weer zullen worden ingehaald door nieuwigheden die op de markt verschijnen. Het wordt een uitdaging om onze regels en protocollen daaraan aan te passen en up-to-date te houden. En dat is niet enkel het geval met de ap-paratuur. Ook op andere vlakken staat het niet stil. Denk maar aan de splitsing tussen recreatief en sportduiken. Of aan de kritiek die we kregen van de Geneeskundige Com-missie, waardoor bijvoorbeeld een aantal gevaarlijke stijgoefeningen werden afge-

Foto

: arc

hief

Mon

ique

Dem

oust

ier.

71Hippocampus mei/juni 2014

John begon te duiken in 1972 bij Poseidon. Het fotootje is van latere datum.

John en Monique tijdens een zwembad-training in de 70'er jaren met Spiro� es en Aquilon-ontspanner.

Hippo-249.indd 71 5/06/2014 10:03:00

schaft of aangepast. Of de nieuwe adem-gassen zoals nitrox en trimix.

Hippo: Je kon wel steeds steunen op het instructeurskader.John: Als verantwoordelijke Duikonder-richt deed je vroeger veel zelf. Inmiddels zijn we geëvolueerd naar meer manage-ment en moet je veel meer delegeren. En dat kan, want we hebben gelukkig een degelijk en loyaal kader van instructeurs. Natuurlijk moet je zelf weten waarover het allemaal gaat en dat is vandaag de dag niet zo eenvoudig. We moeten meer en meer kunnen vertrouwen op specialisten, die een andere taal spreken dan wij. Denk maar even aan de website, Sectie EDIT, Hippo-campus, Sectie Duiktechnieken, enz. Tel-kens hebben wij competente instructeurs die dit allemaal vrijwillig en belangeloos doen. Ik ga geen namen noemen, het zijn er zoveel en ik wens niemand te vergeten. De bescheiden NELOS-Infomap van vroe-ger wordt nu samengesteld door een hele redactie. Vroeger hadden we één cursus en zie wat we tegenwoordig allemaal kunnen aanbieden! Het is moeilijk om dat als ver-antwoordelijke nog allemaal onder con-trole te hebben. Mijn opvolger is reeds van de nieuwe generatie en zal daar hopelijk vlotter mee weg kunnen.Monique: Wat mij nog steeds opvalt en ple-zier doet is het feit dat, wat ik oneerbiedig de 'oude garde' noem, gehecht blijft aan de NELOS. Dat bleek onlangs nog tijdens

de Academische Zitting. Al die vertrouwde gezichten blijven komen om hun vrienden te ontmoeten. Het is een soort reünie die de mensen meer plezier doet dan het voorle-zen van al die verslagen. John: Dat is gestart met de autonomie van het NELOS- en LIFRAS-Duikonderricht in 1990, toen we de nieuwe structuur hebben vastgelegd.

Hippo: Aan die structuur van de Commis-sie is sindsdien weinig veranderd.John: Zo is het. Blijkbaar zat dat goed in elkaar. Natuurlijk zijn er wel dingen bijge-komen, zoals bijvoorbeeld de Subcommis-sie Jeugdduiken, de Sectie EDIT, de Sectie Duiktechnieken, enz.Wij koppelen een effi ciënte werking aan een democratische betrokkenheid.

Hippo: De tijd is ook voorbij dat wij uitge-sloten waren van de Bloso-subsidiëring. John: Wij hebben een zeer goede samen-werking met Bloso en VTS. Maar de fi nan-ciële toestand van de overheid is minder rooskleurig. Het geld wordt duurder. We moeten er ons van bewust zijn dat Bloso veel strenger gaat controleren op het na-leven van de regels en het toekennen van subsidies. De meerjarenplanning zal 100% moeten worden uitgevoerd. Wij zijn daar klaar voor. Dankzij onze samenwerking met VTS zijn nu onze meeste instructeurs-titels erkend.Gelukkig is één van de beste dingen die

het NELOS-Bestuur ooit heeft gedaan het bouwen van het Duikershuis. We hebben dat voor relatief weinig geld en zonder lening kunnen bouwen. Bijna iedere avond bruist het Duikershuis van leven: alle comités en commissies komen er nu samen en veel cursussen worden daar gegeven. Het is echt onmisbaar geworden en het is ook de cen-trale plaats waar we een aantal bedienden te werk stellen om de steeds grotere en be-langrijkere administratie af te handelen.

Hippo: Over fi nancies gesproken: het IDEAL-systeem kende aanvankelijk ook heel wat weerstand.John: Het invoeren van het IDEAL-vergoe-dingssysteem was nog zoiets dat in het begin veel emoties en weerstand opriep. Indien je iets wil veranderen en je aan-passen aan de wijzigende tijdsomstandig-heden, moet je onvermijdelijk tegen be-paalde heilige huisjes stampen. Dat is niet altijd prettig maar het kan niet anders en inmiddels is het IDEAL-systeem helemaal ingeburgerd. Het is immers noodzakelijk dat onze instructeurs voor alle inspannin-gen, proeven en verplaatsingen een billijke vergoeding krijgen. Gelukkig heb ik steeds kunnen steunen op een geweldig kader met veel inzicht én inzet. Anders was het nooit gelukt.

Hippo: Een vaste stek was ook al jaren het eiland Bendor, waar generaties van instructeurs zijn gevormd.

72 Hippocampus mei/juni 2014

BondsnieuwsInterview

Het eerste bestuur van CMAS Europe. Foto

: Ivo

Mad

der.

Foto

: NEL

OS-

arch

ief.

Hippo-249.indd 72 5/06/2014 10:03:01

John: Dat is juist. Toen we voor de 2*Sta-ge en de 3*Stage verhuisden van het ver-trouwde maar inmiddels onbetaalbaar ge-worden Bendor naar Boulouris, dachten we dat het nooit zou lukken om daar dezelfde sfeer te creëren. Maar in feite was dat in-eens een schot in de roos. Inmiddels zijn we er helemaal thuis en is het hotel Cap Boulouris gedurende de stages ons 'eiland' geworden.Monique: Maar de douches waren toch be-ter in Bendor.John: Dat is waar. Lekker warm, zeker toen wedestagesmetPasenhielden.Maarzelfsals we het geld er voor over hadden, zou het niet gaan. Wij zijn te groot geworden en zouden er niet meer in passen.

Hippo: Ook internationaal ben je actief geweest.John: CMAS is zeer belangrijk voor de wereldwijde erkenning van onze brevet-ten. Wij waren trouwens medestichter in 1959. Toch hadden we gehoopt via het creëren van CMAS Europe – een initiatief van BEFOS – meer de nadruk op het echte sportduiken te kunnen leggen. Daarom was ik ook kandidaat voor het voorzitterschap. Ik heb de grootste eerbied voor diegenen die de competitieve onderwatersporten be-oefenen, maar spijtig genoeg gaat daar de meeste CMAS-aandacht naar. De Europese federaties zijn nochtans de grote financiers van CMAS. Met CMAS Europe hadden we gedacht gemeenschappelijke stellingen

met succes te kunnen voorbrengen bij CMAS. Maar daar is niets van gekomen. Daarom vind ik dat CMAS Europe ondanks de goede bedoelingen niet helemaal ge-slaagd is. Daarom ook heb ik ontslag ge-nomen als voorzitter. De benadering in de EUF (European Underwater Federation), waar commerciële en landelijke federaties elkaar ontmoeten, is wel zeer interessant. Heel dikwijls hebben wij dezelfde belangen als de commerciële organisaties. Ik heb daar bekomen dat er in het bestuur van de EUF een plaats was voor de voorzitter van CMAS-Europe.Dit is een opportuniteit die verder zou moe-ten uitgebouwd worden!Monique: Een mijlpaal was ook de Euro-pese en internationale erkenning van onze brevetten via de EN- en ISO-certificatie.John: Dat was zeker een goede zaak. Alles is weer bevestigd na de laatste Europese recertificatie. Hippo: Het is via de nationale koepel BE-FOS-FEBRAS dat we de CMAS-brevetten verkrijgen. John: Van de jongere instructeurs is er nog weinig belangstelling voor de BEFOS. Wij zijn daar mee opgegroeid en hebben daar allerlei fijne en soms minder fijne herinne-ringen aan. Dat stagneert zo'n beetje en al-les hangt af van de persoon die er zich mee bezighoudt. Het is natuurlijk zo dat we voor Sportcommissie en de Audiovisuele Com-missie verplicht zijn om samen te werken

binnen de BEFOS-koepel om actief te zijn op internationale wedstrijden.

Hippo: Wat moet er in de nabije toekomst nog veranderd worden?John: De theorie van de 2*I moet worden herzien. Het valt op dat de kandidaten on-voldoende zijn opgeleid en door de mand vallen. Dit kwam nogmaals naar voor toen bleek dat een aantal kandidaten zeer laag scoorden voor biologie met als gevolg veel mislukkingen en deliberaties. Een instruc-teur die weinig of niets afweet van fauna en flora is in mijn ogen geen echte instructeur. De tijd dat een duiker enkel het verschil kende tussen eetbare en niet eetbare din-gen is gelukkig al heel lang voorbij. Ook hier moeten we de hand in eigen boezem steken en toegeven dat het Duikonderricht dit stiefmoederlijk heeft behandeld. Door tijdsgebrek is het herzien van de theorie er nog niet van gekomen maar dit wordt wel dringend. Bovendien stel ik vast dat onze kandidaat-instructeurs te weinig duiken in de Middellandse Zee waar de Stages plaatsvinden. Ze hebben dus langer tijd nodig om zich daaraan aan te passen en bij sommigen blijkt de aanpassingsperiode te lang te zijn. Maar dit alles is voor het nieu-we Bureau Duikonderricht.

Hippo: Je bent verhuisd van Leuven naar Kwaadmechelen. Zit daar een symboliek in?John: Helemaal niet. Het is gewoon de

73Hippocampus mei/juni 2014

Naast duiken gaat John ook regelmatig �etsen met Monique. Foto

: Luc

Bee

ts.

John en Monique voelen zich al helemaal thuis in Kwaadmechelen.

Hippo-249.indd 73 5/06/2014 10:03:02

ADVERTENTIE

www.waterproof.eu

nuchtere vaststelling dat een woning in Ham bij Kwaadmechelen veel goedkoper is dan in Leuven en het wonen is hier veel rustiger. We waren de drukte in het cen-trum van Leuven wat moe en ook het feit dat het vinden van een parking niet altijd zo evident was, speelde een rol. Hier is het veel landelijker, al moet ik toch toegeven dat we de afstand naar het Duikershuis en de fi les wat hebben onderschat. Het is niet omdat ik de fakkel van het Duikonder-richt nu doorgeef aan Sven dat het volledig stopt. Een aantal functies bij de NELOS zal

ik blijven uitoefenen en bovendien heb ik een nieuwe uitdaging gevonden. Ik ben on-langs gestart met onderwaterfotografi e en dit dankzij de 3*Instructeurs die me als af-scheidsgeschenk een OW-camera gekocht hebben.

Hippo: We wensen je alvast veel succes en misschien zien we je binnenkort als fotograaf in de kijker in Hippocampus?

LUC BEETS EN WIM VAN DOESELAER

74 Hippocampus mei/juni 2014

BondsnieuwsInterview

Foto's:

Linksboven: Interview met John in Hippo nr. 146 van december 1993.

Midden: De karikatuur van Peter Bosteels heeft een ereplaats in Johns bureau.

Onder: John houdt de toespraak over de deonto-logie van de instructeur op de eerste Academische Zitting.

Foto

: NEL

OS-

arch

ief.

Hippo-249.indd 74 5/06/2014 10:03:05

Op de cover van Hippocampe nr. 24 (april 1969, 45 jaar geleden) zie je heel veel luchtbellen met zwarte (in werkelijkheid blauwe) achtergrond. Op de coverfoto staat het onderschrift "Goede luchtbel-len!". Dat was de wens die toen iedere dui-ker aan de andere deed, voordat hij zijn 'canard' (eendenduik) deed als begin van de duik. Ik hoor en zie het René Crepin mij nog glimlachend zeggen "Bonnes bulles!" voordat hij zijn 'canard' deed in Vodelée. Enkel op de Nederlandstalige Hippocam-pe nr. 24 stond "Goede luchtbellen!", op de Franstalige Hippocampe stond uiteraard "Bonnes bulles!".

JOZEF VAN DEN BERGHE

Cover

Bondsnieuws Commissie Redactieteam Hippocampus

ADVERTENTIE

75Hippocampus mei/juni 2014

In vorige Hippocampus plaats-

ten we in de rubriek 'Retro Hippo'

enkele wetenswaardigheden die

gepubliceerd werden in Hippo-

campe nr. 24. De cover konden

we er niet bijplaatsen omdat we

die niet meer in ons bezit had-

den. Gelukkig vond Jozef Van den

Berghe, erevoorzitter van NELOS

en tevens redactielid van Hippo-

campus, hem nog in zijn archief.

Bovendien heeft hij ook nog een

woordje uitleg van wat er op de

cover te zien is.

teruggevonden

Hippo-249.indd 75 5/06/2014 10:03:06

Deze manier om het duikmaterieel te schikken, blijkt zelfs door te

dringen tot in de federaties die louter aan sportduiken doen.

De 'sidemount'

Ter gelegenheid van een verblijf in het buitenland ontmoette ik Brian Ka-kuk, een wereldvermaarde specialist

'sidemount'. Hij heeft mij in die praktijk ingewijd tijdens vier fantastische duiken.Mijn duikersloopbaan liet mij toe om regel-matig om te gaan met technische duikers van de Belgische Speleologie Unie die ook deze techniek gebruikten.Ik kreeg de gelegenheid om het nieuwe si-demount-vest van het merk Scubapro uit te proberen.

een beetje geschiedenis

De 'sidemount' of 'Engelse draagwijze' is niet nieuw. Sedert meerdere tientallen ja-ren wordt die toegepast bij grotduiken en ook voor toegang tot wrakken. Daarmee kan men inderdaad door engten, waardoor een duiker met een dubbele fl es op de rug niet zou geraken. Vele LIFRAS-duikers van het Spéléo-Comité zijn voorstanders van deze techniek.

Men kwam dus op het idee om de fl essen

die op de rug zaten, zijdelings te laten neer-glijden. Daardoor is het in bepaalde nood-situaties gemakkelijk om de fl essen los te koppelen en ze voor zich te laten glijden om alzo een verminderde omvang te bekomen.Deze techniek werd meer en meer toegan-kelijk voor sportduikers die daardoor niet te verwaarlozen voordelen verkregen: een verminderd gewicht van de (alu-)fl essen voor dezelfde autonomie, een meer ge-makkelijke dracht, een verbeterde stroom-lijn, een meer gemakkelijke toegang tot de kranen voor het geval van ijsvorming in de ontspanner en ook voor de rug van de duiker: een betere gewichtsverdeling. En tenslotte een bijkomend voordeel voor de reizende duiker: het harnas en/of vlotbaar-heidsmiddel van dit type van confi guratie is licht en neemt weinig plaats in.Steve Bogaert heeft aan deze praktijk zijn adelbrieven gegeven door aan te sturen op een minimalistische benadering die inder-daad dicht komt bij deze van de apneu-dui-ker.

REPORTAGE Duikmateriaal

76 Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Lau

rent

Mir

oult

.

Hippo-249.indd 76 5/06/2014 10:03:09

Flessen in staal of in aluminium?

Die twee tendensen bestaan. De stalen flessen worden gewaardeerd voor hun ne-gatief vlotvermogen, zelfs als ze leeg zijn. Daardoor blijft het gewichtsgevoel gedu-rende de gehele duik praktisch onveran-derd. De alu-flessen kunnen daarentegen gemakkelijker afgetakeld worden dankzij hun min of meer neutraal vlotvermogen in het water. Om een optimaal draagcom-fort te bewaren zal de duiker nochtans zijn flessen op een andere manier moeten vast maken, al naar gelang ze vol of leeg zijn. Alu-flessen vereisen dus een meer aange-paste uitloding.Aangezien ik het sidemount systeem met alu-flessen toepaste, kan ik het gemak van de behandeling bevestigen: toen ik mijn twee flessen uittrok om verscheidene meters over een veld van stalagmieten en stalactieten te geraken, was ik verrast door het gemak om ze zonder moeite horizon-

taal voor mij te houden. De flessen terug zijdelings plaatsen ging ook zonder moeite zodat ik mijn duik gewoon kon verder zet-ten.Toen ik, terug uit mijn verblijf in het buitenland, vernam dat Scubapro een sidemount-duikvest zou op de markt bren-gen, heb ik gevraagd me er één ter beschik-king te stellen.

test

Dat Scubapro-duikvest is in klassieke zwarte kleur. Maar kan men zo iets nog een 'vest' noemen? Beter ware: een 'harnas'. Mijn twee alu-flessen zijn aan weerszijden vastgehecht door D-ringen op de riemen. De plaats van de vasthechting is aange-past en gemakkelijk bereikbaar. De afre-geling en voorbereiding van het materieel nemen wel wat tijd, maar eenmaal in het water heeft men geen spijt van de gelever-de inspanningen.

De 'bungees' of rekken-de vasthechtingen zijn voldoende stug om de flessen goed tegen het lichaam te houden. De beverstaart of verleng-de steun van de rug-plaat bestaat uit twee gemakkelijk bereikbare hechtingen. Gaten met klinkringen van goede kwaliteit, dienen voor de vasthechting van toebe-horen die de duiker wil meenemen zoals OSB, haspel ('reel'), enz.Voldoende stugge rie-men houden gans de voorzijde van de duiker vrij.Het sidemount-systeem van Scubapro is ook voorzien van een vlot-boei, achteraan op het laagste punt. Dit sys-teem is voorzien van één inflator. Hiermee voor-kom je het 'rolgevoel' (het gevoel dat een fles links of rechts op de rug

kom te hangen) omdat dat systeem feitelijk enkel dient om de evenwichtsevolutie, de 'trim', van de duiker te verbeteren.Die inflator is op een coherente manier om-gekeerd gemonteerd.Het rugstuk is opgevuld en beschermt de ruggengraat zonder hinderlijk te zijn.De tussenbeensriem die het geheel doel-treffend tegen de rug van de duiker moet aantrekken, is nog voorzien van een D-ring om allerlei toebehoren aan te hangen.Iedere fles is voorzien van een ademauto-maat: aan de rechtse kant heeft mijn ont-spanner een slang met een normale lengte en aan de linkerkant is de slang langer (2 meter).Dat rolgevoel, klassiek bij technisch dui-ken, is gevrijwaard op het gebied van de luchtbronnen en bekomt men eenvoudig door het afwisselend nemen van het rech-ter- of linkermondstuk.

Boven: De 'Engelse draag-wijze' van de duik�essen is ideaal om door nauwe doorgangen te duiken.

Onder: Voordelen: een betere gewichtsverdeling, kranen zijn gemakkelijk bereikbaar en in noodsi-tuaties kan men de �es loskoppelen.

Boven: Het 'sidemount'-duiken is erg in trek bij het speleolo-gieduiken.

Midden: De dubbele �es die normaal op de rug zit, wordt nu zijdelings gedragen.

Onder: Het harnas en/of vlotbaarheidsmiddel van deze con�guratie is licht en neemt weinig plaats in.

77Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Lau

rent

Mir

oult

.

Hippo-249.indd 77 5/06/2014 10:03:11

Technische kenmerken

De 'X-TEK Sidemount' van Scubapro werd door Scubapro ontwikkeld in samenwerking met de beste side-mount-grotduikers en is beschik-baar in twee maten. Het harnas, de compacte losse luchtkamer (de wing of luchtblaas) met een drijf-vermogen tot 20 liter en de hoes (rug 'cover') zijn los verkrijgbaar. Het systeem biedt gewaarborgde kwaliteit en kan aangepast worden aan de noden van elke duiker:

• modulaire opstelling;• compacte en onafhankelijke

blaas (uitwendige luchtkamer van 1680 DEN ballistisch nylon, binnenste luchtkamer van 420 DEN nylon);

• verkrijgbaar in 2 luchtvolumes: 12 liter (25 lbs) of 20 liter (45 lbs);

• rugzak met soft airnet opvulling;• verenigbaar met de actuele rug-

platen in roestvrij staal en X-TEK aluminium;

• ogen, D-ringen en handvatten in roestvrij staal;

• nieuwe overdrukklep, ringbuis enBPI;

• specifi eke en vereenvoudigde el-leboog;

• rekkers en haken om de fl essen te ondersteunen;

• geheel regelbaar, makkelijk om dragen en schikken;

• het harnas heeft ook een tussen-beensriem;

• zijdelingse rekkers om de stroomlijn te vrijwaren;

• in optie: bovenaan een bef of neerslag voor een optimale stroomlijn en ver-hoogde duurzaamheid.

technisch duiken

Het technisch duiken is de laatste jaren discreet doorgedrongen tot de praktijk van het sportduiken.Inderdaad, de recreatieve duikers heb-ben – in tegenstelling tot de technische duikers – materieel geïntroduceerd dat oorspronkelijk bestemd was voor een spe-cifi eke praktijk alsook voor sommige tech-nieken. Op de duikstekken bemerken we tegenwoordig duikers met lange slangen aan hun ademautomaat, met duikvesten voorzien van een ruggelings vlotvermogen of ook nog met bijkomende fl essen voor de decompressie ('pony bottle'). In technische bewoordingen: wie heeft niet horen spre-ken of beoefent niet de techniek van de 'what if' om zijn duiken te plannen en het onvoorzienbare te voorzien? De duiksport is in voortdurende ontwikkeling. De duikers stellen tegenwoordig veel belang in meer specifi eke technieken om hun praktijk te verbeteren. Daardoor zien we aan de wa-terkant meer en meer technische duikers.

duiken met een handicap

Dat de sidemount op termijn zal uitbreiden onder de sportduikers is vrijwel zeker. In dat vooruitzicht, en na bespreking met mijn moeder, Pilar Ruiz Lopez als bestuurstervan de VZW 'Plongée Adaptée Bruxelles'enmonitricePA,hebbenwijonsbevraagdover het belang van de sidemount-schik-king voor de gehandicapte duikers. In de lijn van die gedachte hebben wij met ver-scheidene medewerkers bij het duiken met gehandicapten afgesproken om deze side-mount-schikking te testen. Scubapro heeft ons weerom hetzelfde sidemount-harnas ter beschikking gesteld voor de test.

Inhetzwembad'Sportcity'vanSintPietersWoluwe wordt wekelijks getraind door de VZW PABruxelles. We hadden afspraakmet Roger Rihon, Alexis Servaes, mijn moeder en ook Damien, een gehandicap-te duiker. We beginnen de avond met een uitleg aan de begeleiders en aan Damien over de techniek van de 'sidemount'. Opge-wonden door het idee om dat materieel te gebruiken, bespreken we samen het belang van die schikking voor het duiken met ge-handicapten.Inderdaad, dit type harnas kan de uitrus-ting van de gehandicapte duiker verge-makkelijken. Vooral daar waar de fl essen niet per se aan de oppervlakte moeten gemonteerd worden, maar wel zodra men

REPORTAGE Duikmateriaal

78 Hippocampus mei/juni 2014

Foto

's (5

): M

arc

All

emee

rsch

.

Boven: De 'X-TEK Sidemount' van Scubapro zit als gegoten.Onder: D-ringen om je � es aan te hangen.

De wing.

In� ator en uitlaatklep.

De hoes voor op de rug.

Hippo-249.indd 78 5/06/2014 10:03:14

vlakte vertrouwd met deze samenstelling en dan besluit hij om wat verder onder wa-ter te gaan, waarbij de begeleiders hem wat helpen zodat hij zich daarna geheel zelf-standig verder kan bewegen. Naar gelang hij dieper gaat, passen ze zijn loding aan. Damien was immers vertrokken zonder lo-ding. Deze test onder water heeft voor Da-mien 40 minuten geduurd.En is deze sidemount-samenstelling nu

in het water is. De begeleiders kunnen dus gemakkelijk de flessen achterhouden om de gehandicapte duiker te ontlasten zonder dat hij zijn vlotbaarheid verliest.

Damien legt mij vervolgens uit dat het hem moeilijk valt om zijn traditioneel vest aan te trekken en dat hij met dat vest moeite heeft om zich in evenwicht te houden. Hij kan immers zijn benen en zijn rechterarm niet bewegen zodat hij zich dus enkel met zijn linkerarm kan behelpen in het water.Het idee van een andere plaats voor de in-flator op dat harnas, bevalt hem. Hij heeft het gevoel dat zulk vest werkelijk aanpas-baar is.

De flessen die voor deze test gebruikt werden, zijn in aluminium om aan de be-geleiders méér gemak van behandeling te geven. Wij kleden Damien eerst gedeelte-lijk aan boven water en doen hem dan het harnas aan in het water. Dan hechten we langs elke kant een fles vast en wij schik-ken de ontspanners derwijze dat Damien er gemakkelijk aan kan.Eerst maakt Damien zich aan de opper-

geschikt voor onze gehandicapte duiker? Roger, Alexis en Damien bevestigen mij dat het in evenwicht brengen van een duiker heel wat gemakkelijker is met dit type van vest. Damien voegt er aan toe dat de fles-sen hem niet hinderden en dat hij gemak-kelijk alle stukken van het materieel dat hij nodig had, kon bedienen. Hij heeft zich echt goed gevoeld.Roger en Alexis hebben veel meer gemak

79Hippocampus mei/juni 2014

Foto

's (2

): R

apha

ël A

llem

eers

ch.

Boven: Damien, de gehandicapte duiker, krijgt de 'sidemount' aan. Onder: Voor Damien voelt deze con�guratie comfortabel aan.

Hippo-249.indd 79 5/06/2014 10:03:15

80 Hippocampus maart/april 2014

van behandeling van de fl essen gehad: het is immers een groot voordeel om de fl es-sen onder water te kunnen afnemen.Het harnas behoeft wel enkele kleine aan-passingen om geheel doeltreff end te zijn voor duiken met een gehandicapte. Het was toch een nieuwe en geslaagde erva-ring.

Wij zullen kortelings dat experiment met Damien opnieuw doen en misschien ook met andere gehandicapte duikers.

Tenslotte biedt dat technisch duiken zich aan bij de sportduiker, maar blijft het toch wel een aparte discipline die enkel door ingewijden kan toegepast worden. Onze bedoeling om het technisch duiken ingang te doen vinden in het duiken met gehan-dicapten, kan nieuwe horizonten openen.De analyse die met Damien gerealiseerd werd, is toch veelbelovend. Damien is begonnen met duiken om zich

met zijn lichaam vrij te voelen in de drie dimensies. Ik hoop te hebben bijgedragen tot de verbetering van zijn comfort, opdat hij er zou toe komen om ten volle zijn wens te vervullen.

besluit

Het Scubapro-vest dat steunt op een grote omzet, is goed opgevat. Het richt zich zowel tot de sportduiker als tot de grotduiker, wel-ke laatste zich echter meer aangetrokken zal voelen naar een eenvoudiger systeem zonder evenwichtsboei. De technische dui-ker zal een maximaal genoegen beleven aan het werktuig dat door Scubapro be-schikbaar gesteld wordt als vervollediging van hun catalogus van materieel voor het technisch duiken. Ook Wet Wheel duikers hebben voordeel bij het duiken met al dan niet aangepast sidemount-systeem. Ten slotte: een vest binnen ieders bereik en ook goed bedacht.

Dank aan Scubapro om aan deze nieuwe ontdekking te hebben bijgedragen. Dank ookaanRogerRihon,AlexisServaes,PilarRuiz Lopez en aan Damien om mij de gele-genheid geboden te hebben tot deze test in het kader van de LIFRAS.

RAPHAËL ALLEMEERSCH,

FEDERAAL MONITOR EPSM BRUSSEL,

VRIJ VERTAALD DOOR

JOZEF VAN DEN BERGHE

Reactie van de Commissie Duikers met een Handicap

Bij Wet Wheelers (duikers met een handi-cap) is inderdaad 'de juiste' duikuitrusting en confi guratie nog belangrijker dan bij de gewone duikers. Een belangrijk element hierbij is bijvoorbeeld de keuze van fl essen. Onder water moet het rollen van de duiker om de lengteas vermeden worden. Een cor-

80 Hippocampus mei/juni 2014

REPORTAGE Duikmateriaal

Voor sommige duikers met een handicap kan het sidemount-syteem handig zijn.

Foto

: Rap

haël

All

emee

rsch

.

Hippo-249.indd 80 5/06/2014 10:03:15

recte uitloding op zich is een 'con-ditio sine qua non'. Men kan spe-len met de verdeling van het lood. Men kan creatief omspringen met het gebruik en de confi guratie van klassiek duikmateriaal. Ingeval van bijv. een beperkte of ontbreken-de handmotoriek links, kan men zelf de infl ator van plaats wisselen naar de rechterschouder. Men kan dan vlot zelf de infl ator van plaats wisselen naar de rechterschou-der enz. Het sidemount-materiaal en -concept, of onderdelen ervan, kunnen zeker bijkomende keuze-mogelijkheden scheppen wat de confi guratie betreft.Wat het sidemountduiken voor Wet Wheelers zelf betreft zijn er echter ook heel wat nadelen en beden-kingen. In dit artikel is de side-mount-confi guratie slechts getest door één Wet Wheeler en dan nog alleen maar in zwembadcondities. Het uitvoeren van de verschillen-de controlepunten (de 'proeven' in zwembad en openwater) door de Wet Wheeler die sidemount duikt lijkt ons in de praktijk behoorlijk problematisch, naast het feit dat de Wet Wheeler steeds links én rechts omgeven is door een duikfl es wat de eventuele hulp door de begelei-der(s) bemoeilijkt. Daarnaast moet de Wet Wheeler de discipline (en de lichamelijke motoriek) hebben om regelmatig zowel uit de ene als uit de andere fl es te ademen (mond-stuk wisselen dus) om de druk in beide fl essen gelijk te houden en de uitbalancering onder controle te houden zodat de stabiliteit be-waard blijft. Tegelijkertijd moeten zowel de Wet Wheeler als de mede-duiker beide manometers checken hetgeen toch een extra taak is voor beiden tijdens de duik. Wij spreken dan nog niet van de extra kosten: andere trimvest/harnas, dubbele ontspanners, manometers en fl es-sen enz. Dit maakt dat sidemountduiken slechts voor een heel beperkt aantal Wet Wheelers echt nuttig toepasbaar zou kunnen zijn. Voor sommigen zou het dan een even-tueel betere oplossing kunnen zijn

81Hippocampus mei/juni 2014

Foto

: Rap

haël

All

emee

rsch

.

dan klassiek 'backmount'. Wij zijn zeker niet tegen vernieuwing en het sidemountduiken zou een extra keuzemogelijkheid en een stimulans kunnen zijn om creatief goede oplossingen 'op maat' te vinden voor iedere Wet Wheeler indi-vidueel.

Meer info over duiken voor, en met, Wet Wheelers is te vinden op: www.wiki.nelos.be/index.php/Commissie_Duikers_met_een_Handicap.

ANN TIELEN, VOORZITTER

COMMISSIE DUIKERS MET EEN HANDICAP

Hippo-249.indd 81 5/06/2014 10:03:16

82 Hippocampus nov./dec. 2013

TROUWWORDT BELOOND

De winnende nummers zijn:

JKW.257 RNW.080196.BYX 814.AYQ

1.AEL.541Zie je je nummerplaat staan, neem dan contact op met Guy Bosmans (tel. 015 22 56 72 of guy.bosmans1@telenet.be).Je wilt graag meedoen? Schaf dan vlug een NELOS-zelfklever aan in de boetiek voor slechts € 1,00 en kleef die goed zichtbaar op je voertuig. Misschien ben je volgende keer bij de gelukkigen.

NELOS-Boetiek

Badge Assistent-Instructeur € 5,00 - Badges CMAS 1-2-3*Instructeur € 3,00 - Badge duiker-hulp-

verlener € 3,00 - Badge NELOS 1*Instructeur of NELOS 2*Instructeur € 5,00 - Balpen Jeugd-

duiken € 2,00 - BEFOS geborduurde badge € 10,00 - BEFOS zelfklever € 2,00 - Boek 'Fauna en

Flora' € 29,50 - Boek 'Fauna en Flora' + kaart € 31,00 - Kaart 'Fauna en Flora' € 5,00 - Boek 'On-

derwaterfotogra� e' € 19,50 - Boek 'Specialisatie Onderwaterbiologie' € 20,00 - Brevetkaart

2*D € 3,00 - Brevetkaart 3*D € 3,00 - Brevetkaart AI € 3,00 - Cursus Gas Blender € 12,00 - Cursus

Gevorderde Nitrox-Duiker € 25,00 - Documentenmap 260 mm hoog op 210 mm breed € 22,00

- Documententas € 7,00 - Documententas 1*D (gevuld) €  40,00 - Dossier Oriëntatie onder wa-

ter € 8,00 - Dossier Uitloding en loodre� ex € 6,00 - Dossier Droogpakduiken € 10,00 - Duikboek

€ 20,00 - Duikboek jeugd 'Het blauwe paspoort' € 6,00 - Logboek Jeugdduiken € 6,00 - Medi-

sche � che volwassene € 3,00 - Medische � che jongen € 3,00 - Medische � che meisje € 3,00

- NELOS-cursus (tweedelig) € 40,00 - NELOS-cursus 1*D 'Duiksport ook voor jou!' € 15,00 - NE-

LOS-cursus biologie € 10,00 - NELOS-cursus DHV € 10,00 - NELOS-cursus OW-Videogra� e € 25,00 -

NELOS-Infomap € 10,00 - NELOS-Infomap Technisch Duiken € 10,00 - NELOS-muts blauw € 12,00 -

NELOS-straps (sleutelhanger) € 2,50 - NELOS-pull met korte zip donkerblauw € 30,00 -

NELOS-strandlaken € 20,00 - NELOS-vest zwart € 80,00 - NELOS-zelfklever € 1,00 - NELOS-pet €

12,00 - Polo vrouw blauw € 25,00 - Polo man rood € 25,00 - Polo donkerblauw man/vrouw € 25,00

- Zwarte sweater met kap unisex € 30,00.

82 Hippocampus mei/juni 2014

Alle arti kelen kunnen besteld worden bij de regionale verantwoordelijken of kunnen rechtstreeks afgehaald worden in het Duikershuis (na telefonische afspraak).

Hippo-249.indd 82 5/06/2014 10:03:23

83Hippocampus nov./dec. 2013

Voorzitter: Jean RondiaGroeselenbergstraat 37 - 1180 BrusselTel. 02 374 85 40 - rondiajean@gmail.com

Mede-Voorzitter: Willy van der PlasBoekenberglei 185 - 2100 Deurne (A'pen)Tel. 03 366 18 22 - voorzitter@nelos.be

Bestuursleden:

Robert HenryAv. Doct. Terwagne 46 - 1310 La HulpeTel. 02 653 95 71 - henry.robert@skynet.be

Jean-Robert DelobbeAvenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'AlleudTel. 02 384 86 56 - tresorier@lifras.be

Vincent LeroyKievitlaan 214 - 1800 VilvoordeTel. 02 465 75 21 - vince.cas@skynet.be

John RemueGenenbemdestraat 2H - 3945 Kwaadmechelen Gsm 0495 20 00 85 - john.remue@telenet.be

Ronny De MeersmanKoning boudewijnlaan 39 - 9160 LokerenGsm 0475 70 19 76 - rdm@dubraco.com

Guy BosmansAbeelstraat 9 - 2221 BooischotTel. 015 22 56 72 - boetiek@nelos.be

Secretariaat:

Luce De SmetJules Broerenstraat 38 - 1070 AnderlechtTel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58 secretariaat@nelos.be

Président: Jean RondiaGroeselenbergstraat 37 - 1180 BrusselTel. 02 374 85 40 - rondiajean@gmail.com

Vice-président: Jean MoinyRue Marexhe 23 a - 4530 Villers Le BoulletGsm 085 21 36 28 - moiny.jean@skynet.be

Trésorier: Jean-Robert DelobbeAvenue Napoléon 20 - 1420 Braine-l'AlleudTel. 02 384 86 56 - tresorier@lifras.be

Administrateurs:Albert BastinRue André Renard 25 - 4020 MontegnéeTel. 071 43 54 91 - a.bastin.lifras@gmail.com

Robert HenryAv. Doct. Terwagne 46 - 1310 La HulpeTel. 02 653 95 71 - henry.robert@skynet.be

Marc HiernauxRue des Alliés - 1190 ForestGsm 0477 22 78 96 - marc.hiernaux@skynet.be

Vincent LeroyKievitlaan 214 - 1800 VilvoordeTel. 02 465 75 21 - vince.cas@skynet.be

Marc LycopsRue Puccini 104 - 1070 AnderlechtTel. 02 523 60 57 - 12958@lifras.be

Maria del Pilar Ruiz LopezRue G.Stocq 18 - 1050 IxellesTel.02 649 57 95 - bo16@skynet.be

Secretariaat:Katia Van De VeegaeteMuriel Van BlommenJules Broerenstraat 38 - 1070 BrusselTel. 02 521 70 21 - fax 02 522 30 72katia@lifras.be - muriel@lifras.be

BEFOSBelgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -Sport vzw

LIFRASLigue Francophonede Recherches et d'Activités Sous-Marines asbl

NELOS-BoetiekAlgemeen verantwoordelijkeGuy BOSMANSAbeelstraat 9 - 2221 BooischotTel. 015 22 56 72boetiek@nelos.beRekening boetiek: KB 401-6513621-89

Regionale verantwoordelijken

ANTWERPEN: NELOS DuikershuisBrusselsesteenweg 313-315 - 2800 MechelenTel. 015 29 04 86 - fax 015 20 61 58secretariaat@nelos.be(afhalingen na telefonische afspraak)

BRABANT: Tiny HEREMANSJanseniusstraat 41 - 3000 LeuvenTel. 016 22 56 98boetiek.vbr@nelos.be(afhalingen na telefonische afspraak)

OOST-VLAANDEREN: Mark BULTEHendrik Consciencelaan 6 9950 WaarschootTel. 09 377 37 97 boetiek.ovl@nelos.be(afhalingen na telefonische afspraak)

WEST-VLAANDEREN: Isabel NEYRINCKOdiel Spruyttestraat 22 - 8870 IzegemGsm 0478 97 32 69 (na 19.30 u)boetiek.wvl@nelos.be

LIMBURGVoor de regio Limburg is er op dit moment geen verantwoordelijke. Voor bestellingen en afhalingen:Duikershuis NELOS.secretariaat@nelos.be

r sLigue Francophone de Recherches et d'Activités

Subaquatiques

Interessante lectuur voor in de boekenkast.En je geld is niet verbrast.

CursusDuiker-Hulpverlener € 10,00

Cursus Gevorderde Nitrox-Duiker€ 25,00

Dossier Droogpakduiken€ 10,00

En je geld is niet verbrast.

83Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 83 5/06/2014 10:03:31

84 Hippocampus mei/juni 2014

69

Niet sexy, of toch? De combinatie '69' en 'duiken' (of 'diving') geeft je een aantal hits, maar die verwijzen naar

de 69e editie van clubbladen, duikmaga-zines, clubfoto's, vergaderingen, enz. Niet echt interessant. Er is wel één club die het getal 69 in zijn naam heeft en dat is de Britse duikclub '69 Divers'. Ik vermoed dat hun 69 niets met het getal te maken heeft, maar met 'stijgen' en 'dalen'. Check het logo op hun website http://69divers.org.uk om er achter te komen. In ieder geval spreekt hun houding tegenover duiken me zeer aan. In 't kort: praat er niet over, duik!

Een verrassende hit leidt me naar een You-Tube pareltje met de naam DIVE-69 (www.

youtube.com/watch?v=1p2U2Fs0nk8). Het doet een beetje oubollig aan, maar laat het even lopen vooraleer je een oordeel velt. Het heeft me in ieder geval overtuigd dat je geen groot zwembad nodig hebt om je te amuseren. Alleen de vorm is belang-rijk.

Van het ene fi lmpje naar het andere: Flavia Eberhard breekt het Braziliaans record vrijduiken in zijn puurste vorm. Niet in Bra-zilië maar in de Egyptische Blue Hole. Het record komt daarbij op, jawel, 69 meter te staan. Het leuke is dat het fi lmpje de duik-ster volgt met verschillende camera's maar gedurende de volledige duik en over de 'echte' tijd. Spannend! (www.youtube.com/watch?v=BDDcI0PfZ6M).

Genoeg fi lmpjes bekeken, terug naar de sites. Maar we gaan wel diep duiken. Zeer diep. We gaan James Cameron begeleiden op zijn duik naar 11 kilometer in de Maria-nentrog. In maart 2012 heeft hij die diep-te bereikt met zijn duikboot de 'Deepsea Challenger'. Een groot avontuur vol risico's maar met een ongelofelijke schat aan het einde van de reis. Leer en beleef het mee op http://deepseachallenge.com.  Je moet niet alleen veilig naar beneden duiken, je wilt voornamelijk veilig terug

boven komen. Als duiker weet je dat je daarbij gerust wat voorbereiding en reken-kracht bij kunt gebruiken. Zeker als het wat moeilijker wordt. Een softwarepakket kan je hierbij helpen. Maar software ongeïnfor-meerd gebruiken, is niet direct aangera-den. Je een beetje extra informeren over wat er achter je computerscherm gebeurt, is een noodzaak. Een site die je naast de tool ook de uitleg geeft, is www.divers-support.com.

Maar je kan je natuurlijk ook tevreden stel-len door gewoon, veilig naar je pc-scherm te turen. Zeker als er mooie onderwater-beelden van www.oceandive.com op ver-schijnen.

Terwijl jij de beelden bewondert, surf ik verder en bereid ik de volgende editie voor. De rest van de dril ken je intussen, na 69 keer, al: patrick.van.hoeserlande@adval-vas.be.

PATRICK VAN HOESERLANDE

Waarschijnlijk denk je bij het lezen van bovenstaande titel aan iets he-lemaal anders dan wat ik er mee be-doel. Maar voor je de combinatie 'Ka-masutra' en 'duiken' – of de Engelse vertaling ervan – in je browservakje tikt, wil ik je toch even waarschu-wen. Doe dit niet als er een jeugddui-ker naast je staat. De meeste van de resultaten behoren tot de categorie 'rode oortjes'. Het getal in de titel ver-wijst naar iets veel gewoner. De eer-ste Webdiving verscheen in de Hippo-campus 180 met als titel '1.500.000 sites', hetzelfde artikel zou nu de titel '374.000.000 sites' moeten dra-gen (en ik zou het via Google opge-zocht hebben). Maar terug naar 69. Dit getal staat, je hebt het intussen geraden, voor het aantal edities van Webdiving dat er al verschenen is. Simpel en helemaal niet spannend.

). Het doet een beetje oubollig aan, maar laat het even lopen vooraleer je een oordeel velt. Het heeft me in ieder geval overtuigd dat je geen groot zwembad nodig hebt om

Webdiving

Hippo-249.indd 84 5/06/2014 10:03:33

Poseidon Diving TeamGrootste online shop van BelgiëVerdeler van alle grote merken tegen de laagste prijs

poseidondivingteam.com

Tel. +32 (0) 54/32 62 82 Hellestraat 63 - 9400 Appelterre (Ninove)

Mediterrane DuikcruisesVanaf 600 euro per weekSTAGES: - opleidingen- fotografie - bio

Victoria_croisieres.indd 2 7-12-2012 15:55:01

V.U

.: Ti

m V

an G

enec

hten

p.a

. - T

CRB

NV

- Tra

mst

raat

67c

, 90

52 G

ent,

BTW

041

2.67

7.88

7 RP

R Ge

nt -

Lic.

(A)1

067.

-

© G

ery

Beec

kman

s

SpecialistDUIK-

REIZENTravel and JoyBredabaan 878,B-2170 Merksem Tel. +32/3/289.85.68Ontdek onze nieuwe websitewww.travelandjoy.be

020_TCTS adv Duikreizen Travel&Joy 175x62.indd 1 13/01/14 15:42

Gouverneur Verwilgehnsingel 2A3500 Hasselt

+32(0)11/241.145

www.prodiving.beinfo@prodiving.be

Kom ons Ontdekken!

Hippo-249.indd 85 5/06/2014 10:03:34

De algemene idee luidt dat een ECO-Diver-brevet kan behaald wor-den door een online-actie te doen.

Het brevet, eigenlijk een certifi caat, zal zeer gemakkelijk te behalen en zal iden-tiek zijn in Nederland en België.

Wat is een ECO-Diver?

Ecologisch bewust duiken.Genieten van de natuur onder water! Dat is de drijfveer van bijna iedere sportduiker. Al

Het convenant tussen de Nederlandstalige Liga voor Onder-wateronderzoek en -Sport (NELOS) en de Nederlandse Onder-watersport Bond (NOB) is getekend. Een heel belangrijk item is dat beide organisaties ervoor moeten zorgen dat duikers zich overal ter wereld ecologisch verantwoord gedragen zowel voor, tijdens als na de duik en op alle mogelijke duikplaatsen.

ECO-Diver

Teke

ning

: Pet

er B

oste

els.

dat moois onder water bekijken, de inter-actie, een bijzondere soort of onverwachte ontmoeting, klein of groot, met een foto vastleggen en delen met anderen.Maar, de natuur onder water is kwetsbaar. Verstoring, aanraken of het beschadigen van dieren en planten, bewust of onbewust, is niet de bedoeling en moet zoveel moge-lijk voorkomen worden. Je bewust worden van jouw aanwezigheid en de inpakt op de natuur onder water lijkt zo vanzelfspre-kend, maar dat is het niet altijd.

Overvolle duikplaatsen leiden tot een overdruk en maken het onderwaterleven kwetsbaar. Onvoorzichtigheid heeft een impact op dier- en plantensoorten. Denk bijvoorbeeld aan drukke instapzones of het per ongeluk aanraken van planten en die-ren. De Vlaamse en Nederlandse sportor-ganisaties, NELOS en NOB, willen het eco-logisch bewustzijn van duikers versterken.

Daarom kun je als ecologisch bewust dui-ker nu het online ECO-Diver-certifi caat be-halen. Je laat daarmee aan anderen zien dat je jouw aanwezigheid en impact op de natuur zo klein mogelijk wil houden.

Je hebt respect voor fauna en fl ora tijdens het duiken, natuurbehoud staat centraal. Vernieling, vervuiling en diefstal horen niet thuis in de duiksport. Elke ECO-Diver streeft deze normen na en motiveert de duikers rondom hem hetzelfde te doen.

BondsnieuwsCommissie Biologie

86 Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 86 5/06/2014 10:03:34

Waarom zijn NELOS en NOB gestart met het ECO-Diver-certifi caat?Het Vlaamse NELOS en de Nederlandse NOB vinden het belangrijk dat sportduikers zich bewust zijn van de impact die hun aan-wezigheid onder water op de natuur heeft. Door bewustwording verwachten beide organisaties meer respect voor en betere omgang met de natuur.

Wat houdt het ECO-Diver-certifi caat in?Het is een online vragenbank met vragen over jouw impact op de onderwaterna-tuur en de omgeving en de bewustwording daarvan.De vragen handelen over:• vaardigheid;• gedrag aan boord van een boot;• gedrag bij te water gaan;• gedrag bij uit het water gaan;• gedrag aan de kant;• gedrag ten opzichte van omstaanders;• gedrag ten opzichte van de natuur on-

der water;• netheid van de duikplaatsen;• kennis Wemeldinge/Kattendijke;• enz.

Wat moet ik doen om het ECO-Diver-cer-tifi caat te behalen?• Via de website www.ecodiver.be of

www.ecodiver.nl start je een vragen-lijst met 25 meerkeuzevragen.

• Elke vraag heeft 3 keuze-antwoorden.• Na de uitslag worden de foute antwoor-

den gegeven en wordt uitgelegd waar-om ze fout zijn.

• Bij tenminste 20 positief beantwoor-de krijgt de kandidaat het bericht 'Ge-slaagd' of 'Niet geslaagd'.

• Indien geslaagd, kan onmiddellijk de pdf met het certifi caat afgedrukt worden.

• Indien niet geslaagd, kan de kandidaat onmiddellijk opnieuw deelnemen. Dan worden er nieuwe vragen gegeven.

Wat zijn de kosten om het ECO-Diver-cer-tifi caat te behalen?Er zijn geen kosten aan verbonden aan het behalen van het certifi caat.

Krijg ik het certifi caat thuisge-stuurd?Je ontvangt een digitaal be-stand van het certifi caat dat je kan afdrukken en/of bewaren.Als bewijs van ECO-Diver voorzien we een gadget om aan de duikfl es te hangen.Via deelnemende duikshops, herkenbaar door een sticker, kan je het certifi caat omrui-len voor een ECO-Diver kaartje. Een lijst van deelnemende shops wordt via de website bekend gemaakt.

Voorbeeld

Vraag: Onder water tref je regelmatig afval aan (blikjes, plastic, ...).a. Ik laat dit liggen want ik mag geen

netje onderwater meenemen.b. Ik laat dit liggen, want dit komt

het onderwaterleven ten goede als schuilplaats of substraat voor vele organismen.

c. Ik stop dit in de zak(ken) van mijn trimvest en neem het mee naar de oppervlakte om in een vuilnisbak te gooien of mee naar huis te nemen.

Juist antwoord: cReden: zwerfvuil is schadelijk voor het onderwaterleven.

Voor vragen over ECO-Diver kan je te-recht bij: NELOS-secretariaat, Brussel-sesteenweg 313-315, 2800 Mechelen, katrijn@nelos.be, www.nelos.be.

TINY HEREMANS

ADVERTENTIE

Teke

ning

: Pet

er B

oste

els. Krijg ik het certifi caat thuisge-

Je ontvangt een digitaal be-stand van het certifi caat dat je kan afdrukken en/of bewaren.Als bewijs van ECO-Diver voorzien we een gadget om

Via deelnemende duikshops, herkenbaar door een sticker, kan je het certifi caat omrui-len voor een ECO-Diver kaartje. Een lijst van deelnemende shops wordt via de website bekend gemaakt.

TINY HEREMANSKrijg ik het certifi caat thuisge-

Je ontvangt een digitaal be-stand van het certifi caat dat je

Als bewijs van ECO-Diver

len voor een ECO-Diver kaartje. Een lijst van deelnemende shops wordt via de website bekend gemaakt.

TINY HEREMANS

Foto

: Pie

ter R

utte

n.

87Hippocampus mei/juni 2014

Hippo-249.indd 87 5/06/2014 10:03:36

88 Hippocampus mei/juni 2014

De twee jongens stonden in de inkom-hal van het zwembad en lieten hun fantasie de vrije loop. "Zijn jullie

Skubba en Fred?", hoorden ze plots achter hen. Ze draaiden zich allebei om in de richting vanwaar de stem kwam."Ik ben Lloyd. Hoe gaat het met jullie?" (Nvdr: Dit verhaal is gebaseerd op een experiment uitgevoerd door Lloyd van Doorn)."Goed", zeiden onze vrienden bijna in koor."Wat gaan we doen?", vroeg Fred. Hij kon zijn nieuwsgierigheid niet meer bedwingen."We gaan de snelheid van het geluid onder water meten. Ik moet dit voor school doen en jullie instructeur zei dat jullie wilden helpen"."Moeten we daarvoor in het zwembad? Kan je dat niet in een glas water doen?", vroeg Skubba."Je zou dat inderdaad kunnen in een glas water. Maar dat zou veel moeilijker zijn en de resultaten zouden niet goed zijn"."Waarom niet?", vroeg Skubba."Als je wil weten hoe snel je kan lopen, dan doe je dat toch niet met één stap? Je gaat

best een eindje lopen en kijkt hoe lang je er over doet. Met de afstand en de tijd kan je berekenen hoe snel je bent", verklaarde Fred."Ah ja", antwoordde Skubba, nog altijd niet zeker dat hij het begreep."Ok jongens, laat ons er aan beginnen", stelde Lloyd voor. "Het eerste wat we moe-ten doen is een watermonster nemen"."Een monster?". Skubba begreep het niet."Gewoon een beetje water in deze fl es doen. Dat noemen we een monster"."Ah, dat dacht ik wel", mompelde Skubba."Terwijl Fred de fl es vult, mag Skubba met deze thermometer de watertemperatuur meten", gaf Lloyd als opdracht.Terwijl beide jongens hun werk nauwgezet uitvoerden, zette Lloyd al het materiaal klaar. Twee metalen staafjes die voor het geluid moesten zorgen, een onderwater-camera die als microfoon moest dienen en een lange koord om de afstand te meten. Zo met de camera konden ze zien wanneer het geluid vertrok en de microfoon zou hen vertellen wanneer het geluid toekwam. Met de tijd tussen start en aankomst kon Lloyd berekenen hoe snel 'geluid liep'.

Hij legde Skubba uit hoe hij de camera en de twee metalen staafjes op één lijn moest leggen. Samen maten ze de juiste afstand onder water af zodat ze wisten waar ze al-les moesten neerleggen. Daarna maten ze alles opnieuw op, want de camera en de metalen staven moesten voor de 'wed-strijd' op de juiste afstand liggen.Skubba mocht de camera aanzetten en Lloyd klopte een aantal keer met de meta-len staven tegen elkaar. Het experiment verliep goed en de jongens amuseerden zich. Lloyd moest thuis nog een paar dingen nakijken, maar hij was te-vreden met het resultaat.Het was gedaan. Nu nog alles opduiken en wegbergen.Als ze terug in de inkom van het zwembad stonden, vroeg Lloyd hen of ze wilden hel-pen bij zijn volgend experiment. De snel-heid van het geluid meten in een zwembad met zeewater. "Bestaat dat: een zwembad gevuld met zeewater?", vroeg Skubba geïnteresseerd.

PATRICK VAN HOESERLANDE

Jeugdduikhoekje Skubba & Fred

Cartoon:PeterBosteels.

GeluidNella had aan onze vrienden gevraagd om na de training even langer te blijven. Iemand had hulp nodig bij een experi-ment onder water. Skubba kon helpen onder water en Fred zou zeker een handje kunnen helpen bij het opzetten van de proef. Ze had echter niet ver-teld wat het experiment was.

SUPERAANBIEDING12 NUMMERS DUIKEN + DUIKEN DIGITAAL

VAN € 99,45 VOOR SLECHTS € 39,50

0 1 4 0 1

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken hangen

Zeeuwse zeepaardjesKoudwaterkoraal

25E JAARGANG NR.1 - JANUARI 2014 € 5,99

DUIKENMAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 0 1

BP

Duiken à la carte, het beste van de Middellandse ZeeBonaire: ‘s werelds oudste zeereservaat

Blackfish

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken

Techschool: lekker hangen

BrandweerZwolle

Koudwaterkoraal

Mysterieuze schipbreuken in de Gouden Eeuw

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjesZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken

Techschool: lekker hangen

BrandweerZwolle

in de Gouden Eeuw

KOLKENDE STRAAT

ZWART ZAND

De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten.

INDONESIËREIZEN

Een zeenaaktslak met een pyama? Nee, maar zo luidt wel zijn naam: Pyamaslak (Chromodoris magni� ca).

24E JAARGANG NR.12 - DECEMBER 2013 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

PortugalPortugalwrakkenparadijs

MALEDIVENGROOTS EN MEESLEPEND

NIEUWDUIKTOREN DEN HELDER

TATTOOEEN ‘ALEX MUSTARD’ OP JE RUG

BOSCHMOLENPLASOOG IN OOG MET KARPERS

KELPWOUDENJUNGLES VAN DE OCEAAN

DUIKAVONTUURTO-DO DUIKLIJSTJE

ZeeNUMMERS12

OP JE TABLET OF PC

+GRATIS

DUIKEN magazine van de

onderwaterwereld.magazine van de

onderwaterwereld.

REAGERENGa naar duiken.mijntijdschrift.net/hippo2014

of bel 070 66 02 28 (België)

Hippo-249.indd 88 5/06/2014 10:03:40

SUPERAANBIEDING12 NUMMERS DUIKEN + DUIKEN DIGITAAL

VAN € 99,45 VOOR SLECHTS € 39,50

0 1 4 0 1

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken hangen

Zeeuwse zeepaardjesKoudwaterkoraal

25E JAARGANG NR.1 - JANUARI 2014 € 5,99

DUIKENMAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NL

8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 9 0 3

0 1 4 0 1

BP

Duiken à la carte, het beste van de Middellandse ZeeBonaire: ‘s werelds oudste zeereservaat

Blackfish

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken

Techschool: lekker hangen

BrandweerZwolle

Koudwaterkoraal

Mysterieuze schipbreuken in de Gouden Eeuw

Van visnet tot sportsok: project ArgoZeeuwse zeepaardjesZeeuwse zeepaardjes

Hoogtepunten uit 25 jaar Duiken

Techschool: lekker hangen

BrandweerZwolle

in de Gouden Eeuw

KOLKENDE STRAAT

ZWART ZAND

De duiken in de Kalabahi Sound zijn zonder uitzondering muckduiken: zwart zand met rotzooi en daartussen vooral bizarre beesten.

INDONESIËREIZEN

Een zeenaaktslak met een pyama? Nee, maar zo luidt wel zijn naam: Pyamaslak (Chromodoris magni� ca).

24E JAARGANG NR.12 - DECEMBER 2013 € 5,99

MAGAZINE VAN DE ONDERWATERWERELD | WWW.DUIKEN.NLDUIKEN

PortugalPortugalwrakkenparadijs

MALEDIVENGROOTS EN MEESLEPEND

NIEUWDUIKTOREN DEN HELDER

TATTOOEEN ‘ALEX MUSTARD’ OP JE RUG

BOSCHMOLENPLASOOG IN OOG MET KARPERS

KELPWOUDENJUNGLES VAN DE OCEAAN

DUIKAVONTUURTO-DO DUIKLIJSTJE

ZeeNUMMERS12

OP JE TABLET OF PC

+GRATIS

DUIKEN magazine van de

onderwaterwereld.magazine van de

onderwaterwereld.

REAGERENGa naar duiken.mijntijdschrift.net/hippo2014

of bel 070 66 02 28 (België)

Hippo-249.indd 89 5/06/2014 10:03:42

90 Hippocampus nov./dec. 2013

Zie ook: http://bit.ly/NELOS-agenda

Controleer even of het evenement inder-daad doorgaat. De zetduivel speelt ons meer dan eens parten!Weet je van interessante evenementen of organiseer je zelf een activiteit die in onze Lopende Agenda kan opgenomen wor-den, plaats de gegevens dan in de Lopende Agenda op de NELOS-wiki of bezorg ze aan: Ivo Madder – redactie@nelos.be.

Opleiding nitrox, extended range & trimixInfo via het menu 'Sectie DuikTechnieken(SDT)' op www.wiki.nelos.be

De volledige agenda van alle vinzwem-wedstrijden vind je op:www.vinzwemmen.be/?page_id=8

Hippocampus mei/juni 201490

September 201406 Herexamen Duiker-Hulpverlener

Locatie: Duikershuis NELOS

06 8ste Wet Wheels DuikdagLocatie: Zilvermeer Mol – 09.00 u

Info en inschrijvingen:

engels.charles@skynet.be

Info: www.wet-wheels.be/WW-duikdag

07 Pre-pre-ZeestageLocatie: Haven Bruinisse

Inschrijven: www.avos.be

08 Limiet inschrijving 1*I/Instructeur B (Module 2)

14 AV College 3*I Locatie: Duikershuis NELOS

14 Pre-Zeestage Locatie: Duikershuis NELOS

14 Themaduik Commissie BiologieOnderwerp: het onderwaterleven in

Zeeland

Spreker: Brendan Oonk

Locatie: Stavenisse

16 Inschrijvingen/1e les 1*I/Instructeur B (Module 2)

22 Infosessie kandidaat 3*ILocatie: Huis van de Sport

Inschrijven: www.avos.be

28 OBK4e wedstrijddag onderwaterfotogra� e

Open Belgisch Kampioenschap

Inschrijven via comp@nelos.be

Oktober 201405 Zeestage te Boulouris

Van zo. 5-10-2014 tot do. 09-10-2014

07 Theorie Onderwaterfotograaf Niveau 1 (DF1)Locatie: Diksmuide

Info: www.wevos.be

14 Praktijk Onderwaterfotograaf Niveau 1 (DF1)Locatie: Diksmuide

Info: www.wevos.be

23 AVOS WorkshopOnderwerp: licht

Locatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Info: www.avos.be

30-02 41e editie van het 'Festival Mondial de l'Image Sous Marine'Locatie: Convention Center, Parc Chanot,

Marseille (Frankrijk)

Info: www.underwater-festival.com

November 201413 Proefexamen 1*I

Locatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Info: www.avos.be

17 Limiet inschrijving examen 3*I 23 Examen 1*I/Instructeur B (Module 2) 23 Post Zeestage29 Proclamatie van het 'Open Belgisch

Kampioenschap' (OBK)Locatie: Gent

Info: www.onderwaterfotogra� e.be

December 201404 Herexamen 1*I/Instructeur B

(Module 2) 07 Fysieke � theidsproeven 1*I/Instruc-

teur B Zwembad 't Strop, Stropstraat 31, 9000 Gent

Van 13.00 - 17.00 u

09 Infosessie kandidaat 2*ILocatie: Huis van de Sport – 19.45 u

Inschrijven: www.avos.be

11 Vergadering afspraken 1*I/Instruc-teur B (M3-M4)

Januari 201516 Limiet inschrijving theorie 2*I16-17

Examen theorie 3*I Locatie: Duikerhuis NELOS

17-25 boot Düsseldorf Info: www.boot.de

31 Duikvaker Info: www.duikvaker.nl

Februari 201501 Duikvaker

Info: www.duikvaker.nl

06 Examen theorie Duiker-Hulpverlener Locatie: zowel te Gent als te Leuven

Aanvang: om 20.00 uur stipt.

RU Gent, K.L. Ledeganckstraat 35, Auditori-

um 2 (faculteit Wetenschappen).

KU Leuven, Minderbroederstraat 12, Audi-

torium AG, (faculteit geneeskunde). Parking

over de ingang (links van nr. 19) zal open

zijn vanaf 19.00 uur

07-08 & 13-15 Belgian Boat Show Locatie: Flanders Expo - Gent

Info: www.belgianboatshow.be

22 Examen AI/1*I/Initiator (Module 1 + 3)

28 Herexamen 1*I/Initiator (Module 4) Zwembad: 09.00-12.00 u

Theorie: 13.00-16.00 u

Maart 201507 Examen praktijk DHV

Frans Coeckelbergsstraat 17a

2220 Heist-op-den-Berg

11 Herexamen AI/Initiator (Module 1 + 3)14-15

Belgische DuiksportbeursInfo: www.duiksportbeurs.be

14 Herexamen 3*I 15 AV College 3*I

Locatie: Duikershuis

22 Academische zitting

April 201510 Inlevering verhandeling 3*I26 Examen theorie 2*I

Mei 201511 Herexamen theorie 2*I19-20

Voordracht 3*ILocatie: Duikershuis NELOS

22 Limiet inschrijving Zeestage 3*I & 2*I 21-25

15e CMAS WK Onderwaterfotogra� eLocatie: Zeeland (Nederland)

Info: www.netherlands2015.com

LOPENDE Agenda

Hippo-249.indd 90 5/06/2014 10:03:43

Green Force KIT’sinGreen Force Green Force Green Force Green Force Green Force Green Force KIT’sKIT’s3333inin113in1

foto

: Hed

wig

Die

raer

t

Betrouwbare flexibiliteit Binnen ieders handbereik

KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s33inin33inin333ininin111in11in111

Nóg meer flexibiliteit aan een nóg scherpere prijs! Green Force introduceert de 3 in 1 Flexi en Hybrid KIT’s. Beide KIT’s zijn samengesteld uit een batterijpack, een lampkop, een kabel, een flesbevestiging, een goodman handle en een handvat. Alle componenten worden in een handomdraai samengebouwd tot een hoogwaar-dige hand- of kabellamp. Bovendien wordt elke KIT geleverd met de krachtige 600 lumen Diamond back-up lamp. Beide KIT’s zijn modulair en dus uitbreidbaar met tal van andere Green Force accessoires voor nog meer flexibiliteit.

De Green Force Hybrid KIT is samengesteld uit:

• Tristar XPEH lampkop (820 lumen) • Hybrid 8 batterijpack (AA Alkaline of NiMH batterijen niet meegeleverd) • Hybrid kabel • Hybrid aluminium handvat • Goodman handle • Flesbevestiging • Diamond 600 back-up lamp

De Green Force Flexi KIT is samengesteld uit:

• Heptastar XPGH lampkop (1.960 lumen) • Flexi II batterijpack (laadset inbegrepen) • Hybrid kabel • Hybrid aluminium handvat • Goodman handle • Flesbevestiging • Diamond 600 back-up lamp

www.green-force.com

Diamond back-up lamp

Flexi KITHybrid KIT

KIT’sKIT’sKIT’sKIT’s

Juni 2014.indd 1 20/05/2014 14:26:12

S C U B A P R O . C OM

M K 2 1 / S 5 6 0 E E N P E R F E C T E V E N W I C H T.De nieuwe MK21/S560 brengt legendarische engineering samen met top design.Een compacte gebalanceerde eerste trap met piston (met optionele kap voor lagedrukslangen - hoek 0°/30° - voor technisch duiken) waarmee moeiteloos ademgehaald kan worden dankzij de hoge luchtstroming naar de tweede trap. De MK21 is de perfecte match met de lichtgewicht S560 – een luchtgebalanceerde tweede trap met het prestatieniveau die u van SCUBAPRO gewend bent.

VOOR PRESTATIE ZONDER COMPROMIS : DE MK21 / S560

Cover_249.indd 5 5/06/2014 9:23:29

The redesigned Suunto D4i comes in a range of fresh colors and

with an all-new soft, comfortable silicon strap for that perfect

fit. Lightweight and packed with handy features like freedive

mode and optional wireless air integration, it’s got everything

you need – wherever your diving may take you.

Find your Suunto D4i at www.suunto.com, www.amilcosports.nl

SUUNTO D4i A GREAT ALL-ROUNDER

SUUNTO D4i

THE FRESH NEW LOOK

Mec

hel

en P

00

4152

- TW

EEM

AA

ND

ELIJ

KS

INFO

RM

ATI

EBLA

D (N

IET

IN J

ULI

EN

AU

GU

STU

S) V

AN

DE

NED

ERLA

ND

STA

LIG

E LI

GA

VO

OR

ON

DER

WA

TERO

ND

ERZO

EK E

N -S

POR

T N

ELO

S N

r. 2

49

- m

ei/

jun

i 2

01

4

Cover_249.indd 2 5/06/2014 9:23:19