HIPERTENZIJA

1

CELI:

Da se osve`at znaewata za HTA, za

poefektivno vodewe na pacienti so

hipertenzija

2

ZADA^I:

Definicija i Klasifikacija na HTA

Da se razberat rizik faktorite

Dijagnoza na HTA

Vodewe na pacient so HTA

3

[to e hipertenzija?

4

Spored SZO sostojbata koga SKP

e postojano 140 mmHg ili povisok,

a DKP e postojano 90 mmHg ili povisok

JNC 7

5

1

8

Pravilno lekuvani vo UK

50% Dijagnosticirani 50% Dobivaat terapija

50% Adekvaten terapiski odgovorJNC 7

Pravilo na polovina

KLASIFIKACIJA:

6

VISINA NA KP

LESNA UMERENA

TE[KA

O[TETUVAWE NA ORGANI

1.STEPEN

2.STEPEN

3.STEPEN

ETIOLOGIJA

PRIMARNA SEKUNDARNA

SEKUNDARNA HTA

HBI

Primaren hiperaldosteronizam

Renovaskularna bolest

Dolgotrajna terapija so steroidi ili hiperkorticizam

Feohromocitom

Koarktacija na aortata

Hipertireoidizam

Sleep apnea

7

KLASIFIKACIJA NA HTA

Optimalen: 120 80

Normalen 120-129 80-84

Visoko normalen 130-139 85-89

Blaga (I stepen) 140-159 90-99

Umerena (II stepen) 160-179 100-109

Te{ka (III stepen) >180 >110

8ESH

KLASIFIKACIJA NA HTA

9

Normalen < 120 < 80

Prehipertenzija 120-139 80-89

HTA I stepen 140-159 90-99

HTA II stepen > 160 > 100

JNC 7

10

RIZIK FAKTORI

Naslednost i genetski faktori

Vozrast i pol

Telesna te`ina

Alkohol

Lekovi

Hiperlipidemija

Pu{ewe

Ishrana i vnes na sol

Rasna - etni~ka pripadnost

Socio-ekonomski status - stres

Framingham studija Neophodno rekalibrirawe

HTA e sostojba koja

doa|a so godinite

Klini~ka procena:

11

Rana dijagnoza

Razlikuvawe na primarna od sekundarna

”Bel mantil ” hipertenzija

Postojano sledewe, kontrola

12

ANAMNEZA

Sega{ni tegobi

Vremetraewe na HTA

Minati bolesti

Familijarna istorija

13

FIZIKALEN PREGLED

Merewe na KP

Ispituvawe na KVS

Ispituvawe na belite drobovi

Ispituvawe na stomakot

Najmalku 2 merewa

Man`etna - najmalku 80 % od obemot na rakata

Sedi najmalku 5 minuti; rakata vo visina na srceto

14

ISPITUVAWA

URINA ZA ALBUMINI

SERUM ZA ELEKTROLITI I KREATININ

GLUKOZA VO KRV, Hb Er

HOLESTEROL, HDL, LDL, TRIGLICERIDI

EKG

FUNDUS

PERIFERNA CIRKULACIJA

Evaluacija na celno

o{tetuvawe na organite

TERAPIJA NA HTA SO

KOMORBIDITET

tiazid Blok. AKE ARB CCB Ald. ant

Srceva slabost * * * * *

Post MI * * *

KAB * * * *

DM * * * * *

HBI * *

CVI * *

15

Nikako: Verapamil so blokatori

JNC 7

LEKOVI

16

DIURETICI

BETA-BLOKATORI

CA-ANTAGONISTI

ALFA-BLOKATORI

AKE-INHIBITORI

PO^ETOK SO TIAZIDNI DIURETICI

BLOKATORI NA

ANGIOTENZIN RECEPTORI

LEKUVAWE NA HTA

Lekuvaweto e do`ivotno

Uspe{en tretman - dobra sorabotka i

doverba

17

ILI MO@EBI SAKATE

VTORO MISLEWE

18

LEKUVAWE NA HTA

19

Bez lekovi So lekovi

20

Prestanok na pu{eweto

Redukcija na TT

Korekcii vo ishranata

Pomalku masti

Redukcija na vnes na sol

Alkohol

Fizi~ka aktivnost

LEKUVAWE BEZ LEKOVI

1600 mg Na redukcija na HTA

sli~na kako terapija so 1 lek

21

HTA KAJ SPECIJFI^NI

GRUPI

Dijabetes - KP pod 130/80

ACE-inhibitori, ARB

Bremenost i HTA-upat za ginekolog

Metil dopa

Deca i mladi -upat do specijalist - somne` za

sekundarna HTA

22

23

ALGORITAM ZAVODEWE NA HTA

Promeni na `ivotnite naviki

Ne e postignata celta 140/90 ili 130/80 kaj DM ili HBI

Inicijalen izbor na anti-HTA lek

HTA bez komorbiditet HTA so komorbiditet

I stepen HTA:

140-159 90-99

Tiaziden diuretik

Razmisli za: AKE ARB

Blok CCB ili komb

II stepen HTA:

>160 > 100

Kombinacija od 2 leka

Naj~esto Tiaziden diuretik

So AKE ARB Blok CCB

Nema efekt

Zgolemuvawe na dozata

Konsultacija so specijalistJNC 7

24

VODEWE NA PACIENTI

SO NORMO I HIPERTENZIJA

<135/85

povtorno pro-

ceni po 5 god.

135-139

85-89

povtorno pro-

ceni po 1 god.

140-159

90-99

Nema:{teta na organi

KV komplikacii

dijabet

10 god.KVR<15%

Ima[teta na organi,

KV kompli-

kacii ili dijabet

10 god.KVR>15%

L E ^ I

160-199

100-109>200/110

<140/90140-159

90-99³160/100

KOMPLIKACII

Srce

Hipertrofija na LK

Angina ili AMI

Srceva slabost

Mozo~ni komplikacii

CVI ili TIA

Hroni~na bubre`na bolest

Periferna arteriska bolest

Retinopatija

25

KRITERIUMI ZA UPATUVAWE

26

AMI LK slabost

Mozo~en udar Disekantna anevrizma Eklampsija

Kriza (Pheohromocitoma) HTA po kardiohirur{ki proceduri

Edem na papila

So antihipertenzivna terapija:

27

Mozo~en udar 35 - 40%

MI 20 -25%

Srceva slabost 50%

JNC 7

KLU^NI TO^KI

Razlikuvaj gi vidovite na HTA

Modificiraweto na rizik faktorite mnogu ja olesnuva prognozata

Pravilnata i redovna terapija go pravi `ivotot polesen

28

ZAPOMNETE !!!

29

Koristete gi upatstvataza Hipertenzija