HBRT ARABALAR1

NDEKLER1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Giri Hibrit Otomobillere Neden htiya Duyulmutur? CO2 Salnm Hibrit Otomobillerin Tarihesi Hibrit Otomobil eitleri Hibrit Otomobillerin alma Prensibi Hibrit Otomobillerin Avantajlar ve Dezavantajlar

2

GR Motorlu tatlar gnmzde yaamn bir paras haline gelmitir. Ancak motorlu tatlar fosil yaktlar kullanmakta ve evre kirliliinin balca kaynaklarndan birini oluturmaktadr. Otomotiv endstrisi yakt ekonomisindeki ve emisyon dzenlemelerindeki artlar karlayabilmek iin, motor ve tat tasarmnda zorlayc deiiklikler yapma ihtiyac duymaktadr. Gnmzde bilinen tatlarn aksine Hibrit elektrikli tatlar daha kk bir motor ve yerleik bir enerji depolama sistemi ile birlikte dizayn edilmektedir. Daha kk motor kullanm ise tatn daha iyi yakt ekonomisi ve daha az emisyon salamasna imkan vermektedir.

3

Hibrit otomobiller ; gelecein motor teknolojisi olarak grlen ,prensibi benzinli veya dizel bir motor ile elektrikli motorun uyum ile alt sistemlerdir. Mevcut hibritlerle aracn yksek performansn benzinli motor salarken elektrik motoru yalnzca yardmc bir ilev stlenmektedir. Gnmzde son gelitirilen sistemlerde ise aracn performansndan dn vermeksizin elektrikli motorun daha nemli bir rol oynamas salanyor.4

HBRT OTOMOBLLERE NEDEN HTYA DUYULMUTUR?Dnyadaki petrol rezervlerinin azalmas

Petrole dayal yaktlarn maliyetlerinin artmasCO2 gaz art

Kresel snma

5

HBRD OTOMOBLLERE NEDEN HTYA DUYULMUTUR?CO2 gaz art

Kresel snma

evre Reglasyonlar ( Uluslararas Kanuni Dzenlemeler)

6

evre Reglasyonlar (Uluslararas Kanuni dzenlemeler)

Alternatif yaktlar BTKSEL YAKITLAR

LPG

HDROJEN

7

evre Reglasyonlar ( Uluslararas Kanuni dzenlemeler)

Alternatif enerji sistemleri ve aralar

HBRT ARALAR

LPGL ARALAR

ELEKTRKL ARALAR

HDROJENL ARALAR

8

CO2 SALINIMI?Fosil yaktlar iindeki karbon havadaki oksijen ile birleerek CO2 (tam yanma halinde) veya CO (yarm yanma halinde veya yanma havasnn az olmas) gazlar ortaya kmaktadr. CO2 , snn uzaya kn yavalatan bir sera gazdr. Aalar ve dier bitkiler besin retmek iin havadaki CO2i fotosentez ile kullanrlar. Ormanlarn yok edilmesi, bitkiler tarafndan yok edilen gaz miktar orann indirgeyerek ya da l bitki rts ayrtrlmas ile CO2 nin oalmasna neden olmaktadr.

9

CO2 SALINIMI?Kresel snmaya en ok sebep olan nedenler arasnda fosil yaktlarn yaklmas (kmr, petrol ve doal gaz) ve ormanlarn yok edilmesi gsterilmektedir. Bu yaktlar en ok otomobillerde, fabrikalarda, elektrik santrallerinde kullanlmaktadr.Trkiyedeki CO2 salnmnn %42si sanayiden, %30u konutlardan, %20si ulamdan, %5i tarmdan ve %3u enerji d tketimden kaynaklanmaktadr.

10

BAZI OTOMOBLLERN CO2 SALINIMIModel Motor Hacmi Yakt Tr CO2 Salnm(g\km)

Lamborghini - Murcielago 6.5 Benzinli 495 Bmw 3.16 1.6 Benzinli 185 Honda Civic 1.6 Benzinli 158 Fiat Linea 1.4 Benzinli 157 Renault Fluence 1.5 Dizel Ford Focus (2012) 1.6 Dizel Toyota Corolla 1.4 Dizel 122 Mercedes S 400 2.5 Hibrit 191 Honda Civic 1.3 Hibrit 109 Toyota Prius 1.8 Hibrit 89

119 118

11

HBRD OTOMOBLLER

12

HBRD OTOMOBLLERN TARHESstenildiinde benzinli istenildiinde elektrik motoruyla ilerleyebilen ilk arac 27 yandayken Ferdinand Porsche yapmtr. 1902 ylnda Mixte-Wagen adn verdii arac tantmtr. Viyanal bir fayton reticisi olan Ludwig Lohner ile birlikte alan Porsche 4 silindirli bir Daimler motoruna akler , bir jeneratr ve elektrik motorlar eklemitir. Bu haliyle Mixte benzinli motor stop edildiinde bile aklerin altrd elektrikli motorla ilerlemeye devam edebilmekteydi.

13

1902 ylnda temelleri atlan bu teknolojiyi, Toyota firmas retime geirmek ve gelitirmek zere 1970'li yllarda almalara balad. Toyota, 2003 ylnda bir galon benzinle yaklak 52 km gidebilen aralar retmi. Bu dnemde tketiciler de havay daha az kirleten ve benzin tasarrufu yapan aralar tercih etmeye balamlar. Burada zm, bataryalarndan g alan elektrikli aralar olarak bulunmu. O dnemde Toyota, elektrikli aralar test etmi. Fakat bu modeller, bataryalarnn snrl olmasndan dolay asla seri retime geememi. Yine de bu deneyler mhendislere nemli deneyim kazandrm. Tketiciler yalnzca 100 km kapasitesi olan elektrik bataryal otomobilleri tercih etmediklerini gsterince, reticilerin aklna Hibrit otomobiller yapma fikri gelmi.

14

Toyota ilk Hibrit otomobil prototipini 1995 ylnda Prius modeli ile yapt.1997 ylnda Japonyada ,2000 ylnda da Amerikada sata sunuldu. Hibrit otomobil de seri retime geen ilk firma Toyota oldu. Fakat Trkiye de ilk sata sunulan Hibrit otomobil 2005 ylnda Honda Civic olmutur.

15

KA TP HBRT OTOMOBL VAR? Mikro Hibrit Yar Hibrit Tam Hibrit

16

1-MKRO HBRTMikro Hibrit aralar zel mar motoruna sahiptirler. Sistem, ara durduunda motoru stop eden ve daha sonra hemen ve gerektiinde sessizce yeniden altran bir altrma/durdurma fonksiyonuna sahiptir. Bundan dolay, bu teknoloji zellikle ehir ii iin idealdir. Baz aralarda %5-8 aras bir yakt tasarrufu salayan, grlty azaltan ve ara durmuken sfr emisyon reten ECO otomatik motor altrma fonksiyonudur.17

Smart

18

2-YARI HBRTYar Hibrit sistemlerde; donanmda bulunan 25 kW kl elektrik motoru ile ara sollama srasnda eki etkisi olarak tanmlanan ilave hzlanma salanyor. Yar Hibrit sistemlerle, %15 yakt tasarrufu elde ediliyor.

19

3-TAM HBRTTam Hibrit, arac yalnz elektrikle altrabileceiniz ve maksimum miktarda atk enerjiyi geri dntrebileceiniz sistemdir. Bir dier anlamla daha az yakt tketimi ve daha az CO2 salnm demektir. %20lere varan yakt tasarrufu salanabilir.

20

DNYADA HBRT OTOMOBL RETEN BAZI FRMALAR VE MODELLER Toyota Prius Toyota Camry Honda Civic Honda Insight Nissan Altima Bmw Activehybrid7 Mercedes-Benz S40021

TRKYEDE VE DNYADA HBRT OTOMOBL SAYILARI Yaplan deerlendirmelere gre 2015 ylna kadar Hibrit sistemlerinin Japonya'da % 8, ABD'de % 6 ve Bat Avrupa'da % 2 orannda pazar payna sahip olaca tahmin ediliyor. Toyota`nn Hibrit modellerinin sat ABD`de 1 milyonu geti. ABD`de 500 bin adet Hibrit modelinin satnn 7 yl, dier 500 bin adedinin satnn ise sadece iki yl aldn aklad. Yakn zamanda Dnyada 50 ye yakn yeni model piyasaya srlmesi planlanyor.22

TRKYEDE VE DNYADA HBRT OTOMOBL SAYILARIToyotann Prius modeli 700.000 i ABD de olmak zere 1.200.000 sat adedine ulat.Hondann Hibrit modellerinin sat ise tm dnyada toplam 300.000 civarnda.

23

HONDA CVC VS TOYOTA PRUSHonda Civic Motor Hacmi Toplam Motor Gc(hp) Elektrikli Motor Gc(hp) Benzinli Motor Gc(hp) 100 kmde Yakt Tketimi , Birleik (lt) 1.3 - 8 valf 115 20 95 4.6 Toyota Prius 1.8 - 16 valf 136 37 99 3.9

CO2 siz ilk hzlanma(km/s)0-100 Hzlanma (s) CO2 Salm(g/km)

2512.1 109

4510.4 89

Hibrit eidi1 Depo ile yol ald mesafe(km)

Tam Hibrit1100-1200(55 lt lik depo)

Tam Hibrit1200(45 lt lik depo)24

Motor Hacmi (L) ve eidi

CO2 Salnm (g/km)

Yakt Tketimi (100 kmde kark)

BMW 3.25

2500 Benzinli

168

8.1

Honda Civic

1600 Benzinli

158

6.8

Toyota Corolla

1400 Dizel

122

4.7

Honda Civic

1300 Hibrit

109

4.6

Toyota Prius

1800 Hibrit

89

3.9

25

HBRT OTOMOBLLERN ALIMA PRENSB (Toyota Prius)1. 2. 3. 4. 5. 6. altrma Sr Ani Hzlanma Yavalama Elektrik Modu Durma

26

Benzinli motor

Bilgi ekran

Akler

Elektrikli motor ve jeneratr

27

1- ALITIRMA

Prius a ilk altrma emri verildii zaman elektrikli motor alr ve gaz pedalndaki sensrler sayesinde hangi motorun devreye gireceini kendi belirler. altrld andan itibaren 45 km/h hza ulancaya kadar yalnzca elektrik motoru kullanlarak, benzinli motor devreye girmeden srlebilir. Benzinli motorlara kyasla ok daha sessizdir, yakt tketmez ve CO2 salnmna neden olmaz. arj etmeniz gerekmez, kendi kendini arj eder.28

2-SR

Prius, 1,8 lt benzinli motorunu elektrik motoruyla bir arada kullanr. Benzinli motor, sr verimlilii iin yalnzca 89 g/km CO2 retecek ve 3,9 lt/100 km yakt tketecek ekilde tasarlanmtr. Ak, sr koullarna bal olarak jeneratr grevi de yapabilen elektrik motoru tarafndan yeniden arj edilebilir.29

3-AN HIZLANMA

Aniden hzlanma srasnda iki g kaynandan da kesintisiz g salanr. Seri hzlanma salayan 1,8 lt benzinli motor, ek g salayan elektrik motoruyla desteklenmektedir. Bylece Prius 100 km/h hza 10,4 saniyede ulaabilir.30

4-YAVALAMA

Frenleme ve yavalama srasnda elektrik motoru yksek g kna sahip bir jeneratr grevi grr ve yksek kapasiteli aky arj eder. Bu kinetik enerji normal aralarda fren yaparken ya da yavalarken scakla dnr ve kaybolur. Prius frenleme esnasnda benzin tketmez, salma neden olmaz ve elektrik motorunun jeneratr olarak kullanlmas nedeniyle grlt dzeyi son derece dktr.31

5-ELEKTRK MODU

Src, 45 km/h hza kadar yalnzca elektrik modunda srmek iin Elektrikli Ara (EV) modunu etkinletirebilir. Elektrikli motor, benzinli motorlara kyasla ok daha sessizdir ve yalnzca akden g alr. Bu modda yakt tketilmez ve otomobil CO salnmna neden olmaz.32

6-DURMA

Benzinli motor, durma esnasnda Stop & Start Sistemi tarafndan otomatik kapatldndan yakt tketimi daha da azaltlr. Elektrikli klima gibi dier tm sistemler almaya devam eder. Otomobil beklerken yakt tketimi gereklemez.33

TOYOTA PRUS HBRD FYATLARI

ABD

22.800-28.070 DOLAR

ALMANYATRKYE

25.450-28.750 EURO

41.800-49.300 EURO

34

HBRD OTOMOBLN AVANTAJLARIevreyi dier otomobillere gre daha az kirletme(Dk CO2 salnm) Daha az yakt ile daha fazla mesafe(Dk yakt tketimi) Trkiye hari dier lkelerde vergi avantajlar Otomobilin sessiz almas (elektrik modunda) Trkiyede baz bankalarn dk kredi imkan Geri kazanm (aknn hareket halinde rnein frenleme yaparken arj edilme)35

HBRD OTOMOBLN DEZAVANTAJLARITrkiyede fiyatlarnn yksek olmas Otomobilin yaratt dk ses (krler ve dikkatsiz srcler iin) Performansl kullanma uygun olmamas

36

TRKYEDE VE DNYADA OTOMOBL VERGLERDnya da artan otomobil saysyla orantl olarak , artan hava kirlilii ve kresel snma sonucunda yabanc lkelerde bir dizi iyiletirmeler yaplmtr. Yabanc lkelerde otomobil vergileri bu iyiletirmeler sonucunda aralarn CO2 salnmlarna gre vergilendirilmektedir. Bu yzden dnya da CO2 salnm az olan Hibrit otomobillere byk tevik vardr. Trkiye de ise vergilendirme aralarn motor hacmine gredir. Buna ek olarak vergilendirme de herhangi bir indirimin olmamas nedeniyle, Hibrit otomobillere ok fazla rabet gsterilemiyor.

37

DNYADA HBRD ARA VERGLERNDEK AVANTAJLARABDAralar 3 bin 300 dolar ucuz satlyor. Ayrca yllk vergide % 50 indirim yaplyor.

RLANDA

Tat alm vergisinde % 50 orannda indirim yapyorlar.

KANADA

Tat alm vergisinde %50 orannda indirim yapyorlar.38

DNYADA HBRD ARA VERGLERNDEK AVANTAJLARHOLLANDAHer hibrit ara iin 6000 Euro indirim yaplyor.

NGLTERE

Metropollerde park creti alnmyor.

TRKYE

Hibir vergi indirimi yaplmyor. Tevik yok. Sadece baz bankalar dk faizli kredi veriyor.39

TASARIM?Toyota Prius

Honda Insight

40

Honda Civic Hibrit

Hibrit tatlarn gvde tasarmnda; arlk tasarrufu, optimum gvenlik kavram, dk hava direnci ve dk yuvarlanma direnci gibi parametrelerin gz nnde bulundurulur.41

Hibrit ve elektrikli aralar arasndaki fark nedir?Elektrikli aralar yalnz elektrikli motorla altrlmaktadrlar ve yalnz dk hzlarda CO2 salnmna neden olmadan alrlar. Hibrit aralar iten yanmal motor teknolojisini elektrikli motor ile birletirerek ani hzlanmaya ve yksek hzl sr performansna yardmc olurlar.42

LK TRK HBRD OTOMOBLlk Trk Hibrit otomobili, Wolksvagen ve Mercedes firmalarnda tasarmc olarak grev alan Trk mhendis Murat GNAK tarafndan Mindsat adyla ngilterede retildi.

43

Sfr gaz emisyonu ve evreye zarar vermeme Mindsatn balca zellikleri arasnda

Mindsat44

Dinlediiniz in Teekkrler